Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 103 – 11123 – Poz. 1945, 1946
Załącznik Nr 4 do uchwały Nr XLI/296/10 Rady Gminy Wilczyn z dnia 26 lutego 2010 r.
KALKULACJA STAWKI ŻYWIENIOWEJ
Nazwa towaru Cena jednostki/zł Ilość/gramy Wartość/zł OBIAD dla pracownika: Warzywa, surówki 2,8 230 1,28 Ziemniaki, makaron, kasza itp. 1,8 200 0,36 Mięso 14,9 150 2,25 Syrop owocowy, kompot itp. 2,95 20 0,11 Koszt posiłku 4,00 zł
Załącznik Nr 5 do uchwały Nr XLI/296/10 Rady Gminy Wilczyn z dnia 26 lutego 2010 r.
Opieka nad dzieckiem wykraczająca poza podstawę programową obejmuje: 1. czas przebywania dziecka w przedszkolu ponad 5 godzin dziennie tj. od 645 do 800 oraz od 1300 do 1545. Nie dotyczy dzieci dojeżdżających autobusem szkolnym. 2. koszty zużycia energii elektrycznej, wody, sprzętu, zabawek: 3. koszty utrzymania bazy i warunków socjalno-higienicznych.
koszty utrzymania bazy i opieka ponad podstawę koszty zużycia energii, wody, warunków socjalno - programową sprzętu, zabawek higienicznych zł 0,80 0,40 0,30 RAZEM: 1,50 zł
1946 1946 UCHWAŁA Nr XXXVI/242/2010 RADY GMINY MALANÓW z dnia 2 marca 2010 r. UCHWAŁA Nr XXXVI/242/2010 RADY GMINY MALANÓW w sprawie przyjęcia Programu Opieki nad Zabytkamiz dla dnia Gminy 2 marca Malanów 2010 na latar. 2010-2013
Na podstawiew art.sprawie 18 ust 2przyjęcia pkt 6 ustawy Programu z dnia 8 Opiekimarca 1990 nad r. Zabytkami o samorządzie dla gminn Gminyym Malanów(t. j. Dz.U. zna 2001 lata r. 2010-2013Nr 142 poz. 1591 z późniejszymi zmianami); art. 87 ust 3 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U. Nr 162 poz. 1568 z późniejszymi zmianami) oraz §23 pkt 1 Statutu Gminy Malanów, Rada Gminy Malanów uchwala, co następuje: Na podstawie art. 18 ust 2 pkt 6 ustawy z dnia 8 gramu Opieki nad Zabytkami dla Gminy Malanów §1. marcaPrzyjmuje 1990 r.si ęo Program samorządzie Opieki nadgminnym Zabytkami (t. dlaj. Dz.U. Gminy Malanóworaz przedstawienia na lata 2010-2013 go stanowi Radzieący Gminy załącznik Malanów. nr 1 do niniejszej uchwały. z 2001 r. Nr 142 poz. 1591 z późniejszymi zmiana- §2. Zobowiązuje się Wójta Gminy Malanów do sporządzania co 2 lata sprawozdania z realizacji Programu Opieki nad Zabytkamimi); art. dla 87 Gminy ust 3Malanów ustawy oraz z dnia przedstawienia 23 lipca go2003 Radzie r. oGminy §3.Malanów. Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi §3. ochronieWykonanie zabytków uchwa i łopiecey powierza nad si zabytkamię Wójtowi Gminy (Dz.U. Malanów. Nr Gminy Malanów. §4. 162 Uchwapoz. 1568ła wchodzi z późniejszymi w życie po up zmianami)ływie 14 dni orazod dnia §23 jej ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Wiepktlkopolskiego. 1 Statutu Gminy Malanów, Rada Gminy Mala- §4. Uchwała wchodzi w życie po upływie 14 dni nów uchwala, co następuje: od dnia jej ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Wo- Przewodniczący Rady Gminy jewództwa Wielkopolskiego. (-) Ireneusz§1. Przyjmuje Augustyniak się Program Opieki nad Zabytkami dla Gminy Malanów na lata 2010-2013 stanowiący Przewodniczący Rady Gminy PROGRAMzałącznik OPIEKI nr 1 do NAD niniejszej ZABYTKAMI uchwały. DLA GMINY MALANÓW NA LATA 2010-2013 (-) Ireneusz Augustyniak
Załącznik§2. Nr Zobowiązuje 1 się Wójta Gminy Malanów do do Uchwasporządzaniały Nr XXXVI/242/2010 co 2 lata sprawozdania z realizacji Pro- Rady Gminy Malanów z dnia 2 marca 2010 r.
76 Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 103 – 11124 – Poz. 1946
Załącznik Nr 1 do Uchwały Nr XXXVI/242/2010 Rady Gminy Malanów z dnia 2 marca 2010 r.
PROGRAM OPIEKI NAD ZABYTKAMI DLA GMINY MALANÓW NA LATA 2010-2013
1.Wstęp bytków w gminie 1.1. Położenie i krótka charakterystyka gminy 4.2. Uwarunkowania wynikające z Planu Rozwoju 1.2. Cel opracowania gminnego programu opieki Lokalnego Gminy Malanów nad zabytkami 4.3. Uwarunkowania wynikające ze Studium 1.3. Podstawa prawna opracowania gminnego uwarunkowań i kierunków zagospodarowania prze- programu opieki nad zabytkami strzennego gminy Malanów 2. Uwarunkowania zewnętrzne ochrony zasobów 4.4. Uwarunkowania wynikające z miejscowych dziedzictwa kulturowego planów zagospodarowania przestrzennego gminy 2.1. Relacje gminnego programu opieki nad za- 4.5. Uwarunkowania wynikające z ochrony przy- bytkami z opracowaniami wykonanymi na poziomie rody i równowagi ekologicznej. województwa 5. Cele gminnego programu opieki nad zabytkami 2.1.1. Strategia rozwoju województwa wielkopol- (art. 87 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie skiego zabytków i opiece nad zabytkami oraz inne określo- 2.1.2. Plan zagospodarowania przestrzennego ne przez gminę) województwa wielkopolskiego 6. Kierunki działań dla realizacji gminnego progra- 2.1.3. Inne dokumenty o zasięgu województwa, mu opieki nad zabytkami których problematyka związana jest z dziedzictwem 6.1. Gminna ewidencja zabytków kulturowym 6.1.1. Sporządzenie gminnej ewidencji zabytków 3. Zasoby dziedzictwa i krajobrazu kulturowego nieruchomych gminy 6.1.2. Sporządzenie gminnej ewidencji zabytków 3.1. Obiekty zabytkowe nieruchome o najwyż- archeologicznych szym znaczeniu dla gminy wpisane do rejestru za- 6.1.3. Inwentaryzacja obiektów tzw. małej archi- bytków tektury 3.2. Wykaz obiektów zabytkowych nieruchomych 6.2. Edukacja i promocja w zakresie ochrony za- znajdujących się w gminnej ewidencji zabytków bytków 3.3. Zespoły najcenniejszych zabytków rucho- 6.3. Działania zmierzające do poprawy stanu za- mych na terenie gminy chowania dziedzictwa kulturowego 3.4. Krajobraz kulturowy – obszarowe wpisy do 6.4. Określenie zasobów zabytkowych, które rejestru zabytków (układy urbanistyczne, parki kul- można wykorzystać dla tworzenia np. tras tury- turowe, parki krajobrazowe) stycznych, ścieżek dydaktycznych, organizacji fe- 3.5. Zabytki archeologiczne stynów 3.5.1. Wykaz stanowisk archeologicznych wpisa- 6.5. Określenie sposobu realizacji poszczególnych nych do rejestru zabytków z terenu gminy celów gminnego programu opieki nad zabytkami 3.5.2. Wykaz stanowisk o własnej formie krajo- 7. Instrumentarium realizacji gminnego programu brazowej opieki nad zabytkami 3.5.3. Zestawienie liczbowe stanowisk archeolo- 8. Monitoring działania gminnego programu opieki gicznych zewidencjonowanych i wpisanych do re- nad zabytkami jestru zabytków, łącznie z ich funkcją oraz krótką 9. Niektóre zewnętrzne źródła finansowania gmin- analizą chronologiczną (opis koncentracji stanowisk nego programu opieki nad zabytkami. archeologicznych – uwarunkowania fizjograficzne) 4. Uwarunkowania wewnętrzne ochrony zasobów Wstęp dziedzictwa i krajobrazu kulturowego 4.1. Stan zachowania i obszary największego za- 1.1. Położenie i krótka charakterystyka gminy grożenia zabytków 4.1.1. Stan zachowania zabytków nieruchomych Gmina Malanów jest gminą wiejską, położoną w wpisanych do rejestru zabytków południowo-wschodniej części województwa wiel- 4.1.2. Stan zachowania zabytków ruchomych kopolskiego, w południowej części powiatu turec- 4.1.3. Stan zachowania zabytków archeologicz- kiego. Powierzchnia gminy wynosi 107,17 km² nych oraz istotne zagrożenia dla zabytków arche- (10.717 ha) i zajmuje 11,53% powierzchni powia- ologicznych tu. Użytki rolne zajmują 68%, lasy i grunty zadrze- 4.1.4. Obszary największego zagrożenia dla za- wione 27,8% powierzchni gminy. Dominującą funk- Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 103 – 11125 – Poz. 1946 cją gminy jest rolnictwo. własność arcybiskupów gnieźnieńskich. W wyniku Sieć osadniczą gminy tworzy 19 wsi, w tym 17 II rozbioru Polski w 1793 r. okoliczne tereny dostały wsi sołeckich: Malanów, Kotwasice, Dziadowice, się pod panowanie pruskie. W roku 1807 w wyni- Bibianna, Dziadowice Folwark, Celestyny, Feliksów, ku działań wojennych Napoleona na krótko znalazły Poroże, Stary Czachulec, Skarżyn Kolonia, Grąb- się w Księstwie Warszawskim, natomiast w 1815 ków, Rachowa, Żdżenicie, Miłaczew, Miłaczewek, r. na mocy ustaleń kongresu wiedeńskiego wschod- Młyny Miłaczewskie, Targówka, które na koniec nia część Wielkopolski wraz z terenami obecnej 2008 r. zamieszkiwane były przez 6.463 osoby. gminy trafiła do utworzonego Królestwa Polskiego. Gmina Malanów graniczy: W 1886 r. tereny gminy administracyjnie należą do - od południowego wschodu z gminą Kawęczyn, utworzonej guberni kaliskiej. W czasie wojen na- - od północnego wschodu z gminą Turek, poleońskich przez Malanów przeszły oddziały armii - od północy z gminą Tuliszków, francuskiej, a podczas powstania styczniowego, na - od zachodu z gminą Mycielin, terenie gminy miała miejsce potyczka między woj- - od południa z gminami Ceków i Lisków. skami rosyjskimi a polskimi powstańcami, chronią- Położona jest w sąsiedztwie występujących z cymi się na miejscowej plebanii. trzech stron obszarów chronionego krajobrazu: od W czasie II wojny światowej tereny gminy wcielo- północy „Złotogórski Obszar Chronionego Krajobra- no do Okręgu Rzeszy „Kraj Warty”. Okupant utwo- zu”, od wschodu „Uniejowski Obszar Chronionego rzył we wsi Czachulec getto żydowskie, jedno z nie- Krajobrazu” i od południa „Dolina Rzeki Swędrni” w wielu wiejskich gett w Europie. okolicach Kalisza. Po wojnie Malanów stał się ośrodkiem handlowym Układ komunikacyjny gminy tworzą trzy katego- i usługowym. Rozwój gospodarczy gminy opierał się rie dróg: droga wojewódzka nr 470 relacji Kościelec głównie na działalności rolniczej, dopiero powstanie – Turek - Malanów – Ceków – Kalisz, na terenie w 1992 r. zakładu produkcyjnego Sun- Garden oraz gminy o długości 9,4 km, drogi powiatowe nr 461, dalsza działalność gospodarcza spowodowały od- 464, 463, 462, 469, 468, 418 i 408, długości 34 chodzenie od rolniczych form zarobkowania. km, a także drogi gminne o łącznej długości 103 km. Gmina Malanów obecną nazwę nosi od 1973 r. Pod względem geograficznym gmina leży w obsza- Dawniej, w latach 1937-1954, była to gmina Dzia- rze Nizin Środkowopolskich, w makroregionie Niziny dowice, jej siedzibą była wieś Dziadowice. Gminę Południowowielkopolskiej, w obrębie mezoregionu utworzono w związku z reformą gminną przeprowa- Wysoczyzny Tureckiej. Jest to obszar o urozma- dzoną na terenie powiatu tureckiego w 1937 r. Jed- iconej rzeźbie, związanej ze zlodowaceniem środ- nostka została zniesiona w 1954 r. wraz z reformą kowopolskim (wschodnia część gminy) i zlodowa- wprowadzającą gromady w miejsce gmin. Po reak- ceniem bałtyckim (zachodnia część gminy). Część tywowaniu gmin w 1973 r. gminy Dziadowice nie Wysoczyzny Tureckiej stanowi Wał Malanowski. przywrócono, utworzono natomiast jej terytorialny Wał biegnie z północnego zachodu na południowy odpowiednik, gminę Malanów. W latach 1975-1998 wschód, maksymalna szerokość dochodzi do 8 km, gmina administracyjnie należała do województwa natomiast wysokość waha się od 150 do 186 m konińskiego. Po ostatniej reformie przeprowadzonej n.p.m. Stolica gminy, miejscowość Malanów, znaj- w 1999 r., gmina Malanów leży w granicach woje- duje się w środkowo-zachodniej części Wału Mala- wództwa wielkopolskiego. nowskiego. W pobliżu miejscowości Paździerowice, na wysokości około 138 m n.p.m., u podnóża Wału 1.2. Cel opracowania gminnego programu opieki Malanowskiego, początek bierze rzeka Kiełbaska - nad zabytkami lewobrzeżny dopływ Warty. Na terenie gminy występują udokumentowane zło- Nadrzędnym celem Programu opieki nad zabytka- ża kruszyw naturalnych: piaski i żwiry - eksploato- mi gminy Malanów na lata 2010-2013 jest ukierun- wane dla potrzeb drogownictwa złoże ”Miłaczew- kowanie działań samorządu gminnego na poprawę skie Młyny”, nieeksploatowane złoże „Grąbków”. stanu zachowania i utrzymania zasobów dziedzic- Najstarsze ślady działalności ludzkiej na terenach twa kulturowego gminy. Szczegółowe cele wyni- zajmowanych przez gminę sięgają epoki kamienia, kają z ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie dokumentują to badania i znaleziska archeologiczne. zabytków i opiece nad zabytkami. Pierwszym dokumentem, w którym wzmiankowa- Określone zostały następująco: no miejscowość Malanów, jest dokument papieski - włączenie problemów ochrony zabytków do sys- z 1136 roku, bulla papieża Innocentego II. Doku- temu zadań strategicznych, wynikających z koncep- ment ten potwierdzał przynależność tych terenów cji przestrzennego zagospodarowania kraju, do ziem biskupów gnieźnieńskich. - uwzględnienie uwarunkowań ochrony zabytków, W średniowieczu Malanów wchodził w skład klu- w tym krajobrazu kulturowego i dziedzictwa arche- cza uniejowskiego, a od połowy XVI wieku w skład ologicznego, łącznie z uwarunkowaniami ochrony klucza turkowskiego. Aż do czasów rozbiorów, kie- przyrody i równowagi ekologicznej, dy to 28 lipca 1796 r. władze pruskie ogłosiły dekla- - zahamowanie procesów degradacji zabytków i rację o przejęciu dóbr kościelnych, osada stanowiła doprowadzenie do poprawy stanu ich zachowania, Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 103 – 11126 – Poz. 1946
- wyeksponowanie poszczególnych zabytków nansowanie prac konserwatorskich i budowlanych oraz walorów krajobrazu kulturowego, przy zabytku, do którego gmina posiada tytuł praw- - podejmowanie działań zwiększających atrak- ny (art. 71 ust. 1 i 2) cyjność zabytków dla potrzeb społecznych, tury- h) prawo udzielania przez organ stanowiący gmi- stycznych i edukacyjnych oraz wspieranie inicjatyw ny, na zasadach określonych w podjętych uchwa- sprzyjających wzrostowi środków finansowych na łach, dotacji na prace konserwatorskie, restaurator- opiekę nad zabytkami, skie lub roboty budowlane przy zabytku wpisanym - określenie warunków współpracy z właścicielami do rejestru zabytków (art. 81), zabytków, eliminujących sytuacje konfliktowe zwią- i) obowiązek sporządzenia przez wójta gminy na zane z wykorzystywaniem tych zabytków, okres 4 lat gminnego programu opieki nad zabytka- - podejmowanie przedsięwzięć umożliwiających mi (art. 87 ust. 1). tworzenie miejsc pracy związanych z opieką nad za- j) obowiązek sporządzenia i przedstawienia radzie bytkami. gminy sprawozdania z realizacji programu (art. 87, ust. 5). 1.3. Podstawa prawna opracowania gminnego programu opieki nad zabytkami 2. Uwarunkowania zewnętrzne ochrony zasobów dziedzictwa kulturowego 1. Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie 2.1. Relacje gminnego programu opieki nad za- gminnym (Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze bytkami z opracowaniami wykonanymi na poziomie zmianami). województwa Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 9 ustawy, do zadań 2.1.1. Strategia rozwoju województwa wielkopol- własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych skiego potrzeb wspólnoty, w tym m.in. sprawy kultury, a więc bibliotek gminnych i innych instytucji kultury „Strategia rozwoju województwa wielkopolskie- oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami. go do roku 2020” jest dokumentem opracowanym 2. Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie za- przez Urząd Marszałkowski Województwa Wielko- bytków i opiece nad zabytkami (Dz.U. Nr 162, poz. polskiego, a przyjętym przez Sejmik Województwa 1568 ze zmianami), która nakłada na gminę nastę- Wielkopolskiego w dniu 19 grudnia 2005 r. Uchwa- pujące obowiązki i uprawnienia: łą Nr XLII/692 A/05. a) prawo utworzenia przez radę gminy (po uprzed- Strategia określa uwarunkowania, cele i kierunki nim zasięgnięciu opinii konserwatora zabytków) rozwoju województwa. Ustalenia zawarte w cyt. parku kulturowego w celu ochrony krajobrazu kul- dokumencie stanowią podstawę do sporządzenia turowego oraz zachowania wyróżniających się planu zagospodarowania przestrzennego wojewódz- krajobrazowo terenów z zabytkami nieruchomymi twa, przez co mają bezpośredni wpływ na zachowa- charakterystycznymi dla miejscowej tradycji bu- nie i poprawę jakości krajobrazu kulturowego. dowlanej i osadniczej (art. 16), Generalnym celem „Strategii rozwoju wojewódz- b) obowiązek uwzględniania w strategii rozwoju twa wielkopolskiego” jest poprawa jakości prze- gminy, studium uwarunkowań i kierunków zagospo- strzeni województwa, systemu edukacji, rynku darowania przestrzennego gminy oraz miejscowych pracy, gospodarki oraz sfery społecznej, skutkująca planach zagospodarowania przestrzennego ochrony wzrostem poziomu życia mieszkańców. Cel ten bę- zabytków i opieki nad zabytkami (art. 18 i 19), dzie realizowany przy pomocy celów strategicznych c) obowiązek uzgadniania projektów i zmian pla- i operacyjnych. nów zagospodarowania przestrzennego z woje- W celach strategicznych dotyczących dostoso- wódzkim konserwatorem zabytków (art. 20), wania przestrzeni do wyzwań XXI wieku, określo- d) obowiązek prowadzenia gminnej ewidencji za- ny został cel operacyjny 1.3. „Wzrost znaczenia i bytków w formie zbioru kart adresowych zabytków zachowania dziedzictwa kulturowego”. Dziedzictwo z terenu gminy, objętych wojewódzką ewidencją za- kulturowe w rozwoju Wielkopolski jest czynnikiem bytków (art. 22 ust. 4), integracji społecznej, stanowi instrument promocji e) przyjmowanie zawiadomień o znalezieniu w regionu oraz przyczynia się do rozwoju gospodar- trakcie prowadzenia robót budowlanych lub ziem- czego, ponieważ może być bazą dla turystyki i usług nych przedmiotu, co do którego istnieje przypusz- kulturalnych. czenie, że jest on zabytkiem oraz powiadomienie o Cel ten realizowany będzie m.in. poprzez: tym fakcie wojewódzkiego konserwatora zabytków - inwestycje w instytucje kultury, (art. 32 ust. 1 pkt 3 i ust. 2), - ochronę dorobku kulturowego, f) przyjmowanie zawiadomień o przypadkowym - wsparcie działań powiększających dorobek kul- znalezieniu przedmiotu, co do którego istnieje przy- turalny regionu, puszczenie, że jest on zabytkiem archeologicznym - promocję aktywności kulturalnej mieszkańców. i powiadomienie o tym fakcie wojewódzkiego kon- Cel strategiczny zakładający „Zwiększenie efek- serwatora zabytków (art. 33 ust. 1 i 2), tywności wykorzystania potencjałów rozwojowych g) sprawowanie opieki nad zabytkami, w tym fi- województwa” ma być realizowany poprzez cel Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 103 – 11127 – Poz. 1946 operacyjny 2.4. „Zwiększenie udziału usług tury- strzennego województwa jest tworzenie warunków stycznych i rekreacji w gospodarce regionu”, które- do poprawy jakości życia i rozwoju zrównoważo- go założeniem jest, iż „Przyrodnicze, krajobrazowe nego, które sprowadzają się m.in. do zachowania oraz kulturowe atuty Wielkopolski tworzą szanse właściwych proporcji między elementami zagospo- na rozwój sektora usług turystyczno-rekreacyjnych. darowania przestrzennego i poprawę walorów este- W połączeniu z turystyką biznesową sektor ten ma tycznych struktur przestrzennych i krajobrazu. szanse na znaczny udział w gospodarce regionu. Jest to tym bardziej ważne, iż tego typu usługi ge- Za główne zasady zagospodarowania przestrzen- nerują dużą liczbę miejsc pracy przy stosunkowo ni- nego województwa wielkopolskiego przyjęto m.in. skich nakładach”. 1) tworzenie warunków do współistnienia środo- Cel ten realizowany będzie m.in. poprzez: wiska przyrodniczego i zurbanizowanego, - inwestycję w infrastrukturę poprawiającą stan 2) zachowanie dziedzictwa kulturowego i wpisa- zagospodarowania obszarów atrakcyjnych pod nie go w struktury przestrzenne i otaczający krajo- względem turystycznym i rekreacyjnym z poszano- braz. waniem wymogów ochrony środowiska, W planie wojewódzkim przyjęto, że w zagospoda- - wsparcie bazy noclegowej i gastronomicznej, rowaniu przestrzeni w odniesieniu do ochrony dzie- - promocję przedsiębiorczości w tym zakresie, dzictwa kulturowego nie powinno się przekraczać - wsparcie rozwoju agroturystyki, następujących wskazań: - promocję turystyki alternatywnej. 1) w obszarach chronionego krajobrazu nie powin- no się lokalizować obiektów i urządzeń zakłócają- 2.1.2. Plan zagospodarowania przestrzennego cych w drastyczny sposób walory kulturowe, województwa wielkopolskiego 2) ochronie podlegają obiekty cenne kulturowo, wymagające bezwzględnego zachowania dla przy- Plan zagospodarowania przestrzennego woje- szłych pokoleń oraz ich bezpośrednie otoczenie, w wództwa wielkopolskiego sporządzony na okres którym nie powinny być lokalizowane obiekty nie- perspektywiczny do roku 2020, uchwalony przez przystosowane architektonicznie i funkcjonalnie, Sejmik Województwa Wielkopolskiego Uchwałą Nr 3) w strefach ochrony konserwatorskiej zagospo- XLII/628/2001 z dnia 26 listopada 2001 roku. darowanie winno odbywać się na warunkach okre- Plan uznaje, że podstawową zasadą pozwalającą ślonych przez służby konserwatorskie, na zachowanie dóbr kultury dla innych pokoleń jest 4) strefy ochrony widokowej (osie widokowe, cią- bezwzględne przestrzeganie obowiązującego w tym gi widokowe, dominanty przestrzenne, panoramy) zakresie prawa. Ochrona dziedzictwa kulturowego powinny być wyznaczone poprzez stosowne zapisy powinna być realizowana poprzez właściwe zapisy oraz w studiach uwarunkowań i kierunków zago- w miejscowych planach zagospodarowania prze- spodarowania przestrzennego gmin. strzennego oraz w studiach uwarunkowań i kierun- Jak już to wyżej wskazano generalnym celem ków zagospodarowania przestrzennego gmin. zagospodarowania przestrzeni województwa wiel- W planie zagospodarowania przestrzennego woje- kopolskiego jest zrównoważony rozwój całego te- wództwa wielkopolskiego przyjęto, iż podstawową rytorium, łączący w sobie ład społeczny, ład ekono- zasadą kształtowania rozwoju województwa winno miczny, ład ekologiczny i ład przestrzenny. być optymalne wykorzystanie szeroko rozumianych Ład przestrzenny można uzyskać m. in. przez: uwarunkowań wewnętrznych oraz szans wynikają- 1) dobre rozpoznanie prawideł tradycyjnego kształ- cych z uwarunkowań zewnętrznych dla zaspoka- towania przestrzeni miejskich i zastosowanie ich na jania potrzeb mieszkańców i sprawnego funkcjo- nowo; formuła przywracania przestrzeni miejskiej nowania podmiotów gospodarczych. Z zasady tej musi uwzględniać możliwości wszelkich kreacji, a wynikają przesłanki znaczące dla ochrony dziedzic- nowoczesne budynki o dobrej architekturze nie po- twa kulturowego województwa: winny być traktowane jako niepożądane, ale jako 1) nie zaprzepaścić posiadanych przez wojewódz- potencjalne wzbogacenie dziedzictwa kulturowego, two możliwości wynikających z położenia, tradycji, 2) przestrzeganie wytycznych konserwatorskich istniejącego potencjału środowiska przyrodniczego, w zakresie nie tylko poszczególnych obiektów obję- walorów społecznych i gospodarki, tych ochroną, ale również zasad zagospodarowania 2) chroniąc posiadane dobra, efektywnie je wy- zabytkowych układów urbanistycznych, korzystać, a równocześnie w miarę możliwości je 3) „odkrycie” lokalnej architektury wiejskiej i za- pomnażać oraz poprawiać ich jakość. pewnienie możliwości wprowadzenia tradycyjnych Zasadniczym celem dla kształtowania polityki gabarytów, form dachów, detali i rozwiązań mate- przestrzennej województwa wielkopolskiego jest riałowych do obiektów o współczesnych standar- harmonijny, zrównoważony rozwój całego teryto- dach; nurt architektury regionalnej nie może mieć rium poprzez poprawę jakości zagospodarowania prawa wyłączności, ale powinien stanowić ważny przestrzennego i wzrost wewnętrznej spójności wo- wyróżnik przy kształtowaniu specyfiki lokalnej, jewództwa. Jedną z zasadniczych kategorii, do któ- 4) ochronę krajobrazu, a w rejonach o najwyż- rej sprowadzić można cele zagospodarowania prze- szych walorach przyrodniczych i krajobrazowych Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 103 – 11128 – Poz. 1946 wykluczenie realizacji obiektów, które charakterem 2) ograniczenie działalności gospodarczej do nie (gabaryty, powierzchnia zajmowanego terenu, ro- kolidującej z wiodącą funkcją miejsca, a wspieranie dzaj prowadzonej działalności) kolidują z otocze- działalności związanej z obsługą turystów czy piel- niem. grzymów, Dla kształtowania przestrzeni miejskiej przyjęto m. 3) izolowanie tych miejsc od bezpośredniego sty- in. następujące zasady: ku z współczesnym zainwestowaniem, zachowanie 1) ochrona dziedzictwa kulturowego, tożsamości niezbędnej otwartej przestrzeni w celu lepszego ich i tradycyjnych elementów środowiska miejskiego, wyeksponowania. takich jak: zabytkowe dzielnice, budynki, dominan- Uznano następujące zasady w zakresie ochrony ty przestrzenne, panoramy, tereny zielone i tereny dziedzictwa kulturowego: otwarte; respektowanie zaleceń wynikających z 1) podstawową zasadą pozwalającą na zacho- przepisów ochronnych i poszerzenie zakresu ochro- wanie dóbr kultury dla przyszłych pokoleń jest bez- ny prawnej, względne przestrzeganie obowiązującego w tym 2) wykorzystywanie atutów wynikających z zakresie prawa, tj. przepisów ustawy o ochronie ukształtowania terenu, osi widokowych, dominant zabytków i opiece nad zabytkami, przestrzennych, panoram, 2) ochrona krajobrazu kulturowego może być re- 3) w zapisach miejscowych planów zagospoda- alizowana poprzez właściwe zapisy w miejscowych rowania przestrzennego podnoszenie wymogów ar- planach zagospodarowania przestrzennego i stu- chitektury w stosunku do obiektów realizowanych diach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania na obszarach śródmieść oraz w pobliżu terenów przestrzennego gmin. o najwyższych walorach kulturowych i przyrodni- czych, 2.1.3. Inne dokumenty o zasięgu województwa, 4) podejmowanie opracowań dotyczących rewa- których problematyka związana jest z dziedzictwem loryzowania zabytkowych dzielnic. kulturowym Dla kształtowania obszarów wiejskich przyjęto m. in. następujące zasady: W Strategii rozwoju turystyki w województwie 1) ochrona charakterystycznych układów rura- wielkopolskim, przyjętej w 2007 r., wśród priory- listycznych oraz zespołów sakralnych, pałacowo- tetów i celów rozwoju turystyki w województwie parkowych, folwarków, ochrona zabytkowych bu- wskazane zostały główne pola strategiczne, w któ- dynków mieszkalnych, gospodarczych, wiatraków, rych generują i kumulują się procesy rozwojowe i remiz, szkół, kuźni, młynów, gorzelni i innych ele- działalność w dziedzinie turystyki. Wskazane pola mentów specyficznych dla architektury wiejskiej strategiczne mają stanowić główne obszary wielo- np. kapliczek i krzyży, letnich i docelowych działań zmierzających do osią- 2) poszanowanie kształtowanej tradycyjnie różno- gnięcia celu nadrzędnego w turystyce wielkopol- rodności form osadnictwa wiejskiego w poszczegól- skiej. Do priorytetów rozwojowych zaliczono rozwój nych rejonach, walorów turystycznych. Celem strategicznym jest 3) twórcze wykorzystywanie wzorców architektu- tu podnoszenie atrakcyjności turystycznej regionu ry lokalnej przy formułowaniu warunków dla projek- poprzez lepszą ochronę, ekspozycję i organizację towanej zabudowy, odwoływanie się do architektu- zasobów kulturowych i przyrodniczych. Dwa cele ry regionalnej Wielkopolski, preferowanie rodzimych operacyjne odnoszą się wprost do obiektów zabyt- materiałów budowlanych oraz tradycyjnych elemen- kowych: tów małej architektury takich jak drewniane płoty, - wytyczenie i zagospodarowanie historycznych podmurówki z kamienia naturalnego, itp. tras zwiedzania w centrach zabytkowych oraz przy- Dla kształtowania otwartych przestrzeni przyjęto stosowania zespołów rezydencjonalnych i sakral- następujące zasady: nych do potrzeb ruchu turystycznego o charakterze 4. zakaz wznoszenia w pobliżu jezior, rzek, kana- krajoznawczym i pielgrzymkowym, łów, krajobrazowych punktów widokowych lub na - wykorzystanie i adaptacja budowli zabytkowych terenach o szczególnych walorach krajobrazowych na turystyczne obiekty usługowe. obiektów budowlanych naruszających walory krajo- Dokumentem w całości poświęconym problema- brazowe i uniemożliwiających dostęp do nich, tyce związanej z ochroną dziedzictwa kulturowego 5. wprowadzenie zieleni osłonowej wokół istnieją- jest Wielkopolski wojewódzki program opieki nad cych i projektowanych obiektów kolizyjnych w sto- zabytkami na lata 2008-2011 przyjęty Uchwałą Nr sunku do krajobrazu, XVIII/243/07 Sejmiku Województwa Wielkopolskie- 6. narzucanie ograniczeń w sytuowaniu reklam, go z dnia 17 grudnia 2007 r. wykluczenie ich z miejsc o ciekawej ekspozycji. Dla kształtowania przestrzeni wokół miejsc cen- 3. Zasoby dziedzictwa i krajobrazu kulturowego nych kulturowo przyjęto następujące zasady: gminy 1) dostosowanie zagospodarowania do masowe- 3.1. Obiekty zabytkowe nieruchome o najwyż- go ruchu turystycznego i pielgrzymkowego (hotele, szym znaczeniu dla gminy wpisane do rejestru za- campingi, gastronomia, parkingi, itp.), bytków Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 103 – 11129 – Poz. 1946
DOM NR 15, drewn., ok. 1900 r. Do najcenniejszych zabytków na terenie gminy wpisanych do rejestru zabytków należą: CELESTYNY CMENTARZ EWANGELICKI, k. XIX w. MALANÓW ZAGRODA NR 3 KOŚCIÓŁ PAR. P.W. ŚW. STANISŁAWA BISKUPA dom, mur., 1935 r. MĘCZENNIKA I ŚW. MIKOŁAJA BISKUPA, drewn., obora, mur., 1935 r. 1871-1874 r. ZAGRODA NR 6 Rejestr zabytków Nr A-36/409 z dnia 23 grudnia dom, mur., pocz. XX w. 1953 r. budynek inwentarski, glin., pocz. XX w. ZAGRODA NR 20 DZWONNICA, drewn., 2 poł. XIX w. dom, drewn., ok. 1930 r. Rejestr zabytków Nr A-37/410 z dnia 23 grudnia stodoła, drewn., ok. 1930 r. 1953 r. DOM NR 15, drewn., ok. 1928 r. DOM NR 18, drewn., 1925-1930 r. ZAJAZD OB. DOM, mur., 1 poł. XIX w. DOM NR 19, mur., ok. 1930 r. Rejestr zabytków Nr A-364/106 z dnia 10 grudnia DOM NR 22, drewn., pocz. XX w. 1984 r. DOM NR 26, mur., pocz. XX w.
MIŁACZEWEK DZIADOWICE WIATRAK KOŹLAK, drewn., 1793 r. KAPLICZKA, mur., ok. 1930 r. Rejestr zabytków Nr A-365/107 z dnia 10 grudnia DOM NR 47, drewn., 1922 r. 1984 r. DZIADOWICE – FOLWARK ŻDŻENICE DOM NR 25, drewn., ok. 1930 r. WIATRAK KOŹLAK, drewn., XVIII/XIX w. FELIKSÓW Rejestr zabytków Nr A-366/108 z dnia 10 grudnia ZAGRODA NR 54 1984 r. dom, drewn., 2 poł. XIX w. stodoła, drewn., pocz. XX w. 3.2. Wykaz obiektów zabytkowych nieruchomych DOM NR 31, drewn., XIX/XX w. znajdujących się w gminnej ewidencji zabytków DOM NR 45, drewn., XIX/XX w. DOM NR 47, mur., ok. 1925 r. BIBIANNA DOM NR 57, drewn., ok. 1910 r. KAPLICZKA, mur., 1927 r. DOM NR 73, drewn., ok. 1936 r. ZAGRODA NR 14 budynek gospodarczy, mur., poł. XX w. GRĄBKÓW stodoła, drewn., 1 ćw. XX w. DOM NR 6, drewn.-mur., 1 ćw. XX w. ZAGRODA NR 56 DOM NR 14, drewn., 1 ćw. XX w. dom, drewn., ok. 1930 r. DOM NR 22, drewn., 1 ćw. XX w. stodoła, drewn., pocz. XX w. DOM NR 23, mur.- wapień-cegła, l. 50 XX w. obora, drewn., pocz. XX w. DOM NR 25, mur.- wapień-cegła, l. 50 XX w. ZAGRODA NR 62 DOM NR 28, drewn., 1 ćw. XX w. budynek inwentarski, mur., poł. XX w. DOM NR 37, mur.- wapień-cegła, l. 50 XX w. stodoła, drewn., l. 30 XX w. DOM NR 38, mur.- wapień-cegła, l. 50 XX w. DOM NR 7, mur.-ruda, k. XIX w. DOM NR 42, glin., ok. 1925 r. DOM NR 8, mur.-ruda, pocz. XX w. DOM NR 45, drewn., ok. 1939 r. DOM NR 24, mur., 1936 r. DOM NR 29, drewn., ok. 1932 r. KOTWASICE DOM NR 32, drewn., ok. 1930 r. CMENTARZ EWANGELICKI, k. XIX w. DOM NR 57, mur., 1935 r. SZKOŁA, mur., 1 ćw. XX w. DOM NR 59, drewn., ok. 1920 r. ZAGRODA NR 34 DOM NR 65, drewn., 1907 r. dom, mur. z wapienia, l. 50 XX w. budynek gospodarczy, glin., 1 poł. XX w. BRODY DOM NR 5, drewn., ok. 1920 r. KRZYŻ PRZYDROŻNY, żel.-kam., 1909 r. DOM NR 10, mur., 1925 r. ZAGRODA NR 10 DOM NR 11, drewn., ok. 1930 r. dom, drewn., ok. 1925 r. DOM NR 13, mur., ok. 1925 r. stodoła, drewn., ok. 1925 r. DOM NR 20, mur., 1932-1935 r. DOM NR 6, glin., 1925 r. DOM Z CZĘŚCIĄ GOSPODARCZĄ NR 24, mur. z DOM NR 9, drewn., pocz. XX w. wapienia, l. 50 XX w. Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 103 – 11130 – Poz. 1946
DOM NR 137, drewn., ok. 1920 r. DOM NR 10, glin., 1 ćw. XX w. DOM NR 139, drewn., k. XIX w. DOM NR 20, drewn., 1885 r. DOM NR 26, mur., ok. 1920 r. MALANÓW DOM NR 27, mur., 1927 r. ZESPÓŁ KOŚCIOŁA PAR. P.W. ŚW. STANISŁA- DOM NR 30, drewn., ok. 1910 r. WA BISKUPA MĘCZENNIKA I ŚW. MIKOŁAJA BI- DOM NR 34, drewn., ok. 1920 r. SKUPA DOM NR 61, drewn., ok. 1930 r. kościół, drewn., 1871-1874 r. STODOŁA W ZAGRODZIE NR 18, drewn., l. 30 dzwonnica, drewn., 2 poł. XIX w. XX w. ogrodzenie z bramą, mur., ok. 1930 r. plebania, mur., XIX/XX w. STARY CZACHULEC ZESPÓŁ CMENTARZA KATOLICKIEGO CMENTARZ EWANGELICKI, XIX w. cmentarz katolicki, 2 poł. XIX w. STODOŁA W ZAGRODZIE NR 3, drewn., 1920 r. mur ogrodzeniowy, mur., 2 poł. XIX w. brama, mur.-żel., 2 poł. XIX w. TARGÓWKA KRZYŻ PRZYDROŻNY, mur.- żel., ok. 1925 r. DOM NR 21, drewn., l. 50 XX w.
ul. Południowa ZYGMUNTÓWEK ZAJAZD OB. DOM, mur., 1 poł. XIX w. ZAGRODA NR 6 ul. Kaliska dom, drewn., 1930 r. DOM NR 14, mur., ok. 1920 r. chlew, glin., ok. 1930 r. ul. Parkowa stodoła, drewn., ok. 1930 r. DOM NR 3, drewn., ok. 1930 r. ZAGRODA NR 22 ul. Turecka dom, drewn., 1877 r. DOM NR 12, glin.-mur., ok., 1930 r. stodoła, drewn., 1929 r. obora, mur. z kamienia, 1929 r. MIŁACZEW DOM NR 2, drewn., 1 ćw. XX w. KAPLICZKA, mur., ok. poł. XX w. DOM NR 3, drewn., ok. 1910 r. DOM NR 40, glin., pocz. XX w. DOM NR 9, drewn., ok. 1935 r. DOM NR 42, mur., ok. 1925 r. DOM NR 13, glin., ok. 1920 r. DOM NR 49, mur., 1 poł. XX w. DOM NR 18, drewn., 1907 r. DOM NR 21, drewn., 1915 r. MIŁACZEWEK DOM NR 30, drewn., 1 ćw. XX w. WIATRAK KOŹLAK, drewn., 1793 r. DOM NR 32, drewn., ok. 1930 r. DOM NR 1, mur., 1927 r. DOM NR 33, glin., 1 poł. XX w. DOM NR 3, mur., 1 ćw. XX w. DOM NR 11, drewn., ok. 1930 r. ŻDŻENICE WIATRAK KOŹLAK, drewn., XVIII/XIX w. POROŻE DOM NR 54, drewn., ok. 1930 r. CMENTARZ EWANGELICKI, XIX w. ZAGRODA NR 13 3.3. Zespoły najcenniejszych zabytków rucho- dom, drewn., ok. 1922 r. mych na terenie gminy stodoła, drewn., 1 ćw. XX w. ZAGRODA NR 15 Zabytki ruchome na terenie gminy Malanów wpi- dom, drewn., ok. 1920 r. sane do rejestru zabytków, to jeden zespół stano- stodoła, drewn., l. 30 XX w. wiący wyposażenie drewnianego kościoła, wcze- ZAGRODA NR 23 śniej parafialnego, p.w. św. Stanisława Biskupa dom, mur., ok. 1920 r. Męczennika i św. Mikołaja Biskupa. Zostały zare- stodoła, drewn., ok. 1925 r. jestrowane pod Nr B-111/57 na podstawie decyzji ZAGRODA NR 28 Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków z dnia 22 dom, mur., 1938 r. października 1997 r. budynek gospodarczy, mur., 1 poł. XIX w. Wyposażenie kościoła w większości stanowią ZAGRODA NR 33 obiekty barokowe, są to trzy ołtarze z XVIII w., am- dom, drewn., 1 ćw. XX w. bona, ławki. Uzupełnieniem wyposażenia są obiekty stodoła, drewn., 1 ćw. XX w. pochodzące z XIX wieku. ZAGRODA NR 63 dom, drewn., k. XIX w. 3.4. Krajobraz kulturowy – obszarowe wpisy do stodoła, drewn., pocz. XX w. rejestru zabytków (układy urbanistyczne, parki kul- DOM NR 4, mur., pocz. XX w. turowe, parki krajobrazowe) DOM NR 6, drewn.,1 ćw. XX w. Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 103 – 11131 – Poz. 1946
Na terenie gminy Malanów nie występują układy Obszar gminy Malanów został rozpoznany arche- urbanistyczne i ruralistyczne wpisane do rejestru ologiczne w ramach Archeologicznego Zdjęcia Polski zabytków. Nie utworzono też parków kulturowych. (AZP) w latach 2000-2008 AZP to program badaw- czy obejmujący swym zasięgiem terytorium całej 3.5. Zabytki archeologiczne Polski. Pozwala na dokładne rozpoznanie zasobów 3.5.1. Wykaz stanowisk archeologicznych wpisa- archeologicznych. W swych założeniach obejmuje, nych do rejestru zabytków z terenu gminy bowiem kilka etapów badawczych: 1. kwerendę archiwalną w muzeach, instytucjach publicznych i Na terenie gminy Malanów nie ma stanowisk ar- publikacjach, 2. badania powierzchniowe. cheologicznych wpisanych do rejestru zabytków. Należy jednak pamiętać, że baza danych AZP jest bazą otwartą. Dołączane są do niej ciągle nowe in- 3.5.2. Wykaz stanowisk o własnej formie krajo- formacje pochodzące z kolejnych badań czy też we- brazowej ryfikacji badań wcześniejszych. W związku z powyższym dokumentacja stano- Na terenie gminy Malanów nie zostały zewiden- wisk archeologicznych utworzona metodą AZP jest cjonowane stanowiska o własnej formie krajobra- źródłem najbardziej aktualnej wiedzy o terenie. zowej. Na terenie gminy Malanów zewidencjonowano dotychczas 178 stanowiska archeologiczne. 3.5.3. Zestawienie liczbowe stanowisk archeolo- gicznych zewidencjonowanych i wpisanych do re- Poniżej zaprezentowano tabelkę prezentującą za- jestru zabytków, łącznie z ich funkcją oraz krótką soby dziedzictwa archeologicznego z terenu gminy analizą chronologiczną (opis koncentracji stanowisk Malanów z zastosowaniem podziału na fakty osad- archeologicznych – uwarunkowania fizjograficzne) nicze:
stanowiska o własnej formie cmentarzyska cmentarzyska ślady osady most huta szkła ogółem krajobrazowej płaskie kurhanowe osadnicze
Fortyfikacje dwory grodziska ziemne
2 0 87 151 0 0 240 0 0 0
ObszarObszar gminy Malanów,gminy Malanów, położony położonyjest w południowo jest w -południowschodnie- j częściZ województwaokresu neolitu wielkopolskiego, pochodzą nieliczne na Wysoczy śladyźnie osadnic Tureckiej,- na wysokowo-wschodniejści od 130 m części n.p.m. województwado 180 m n.p.m. Stolicawielkopolskie gminy znajduje- twa się przypisywanew środkowo-zachodniej kulturze cz ęś pucharówci Wału Malanowskiego, lejkowatych którygo, stanowi na Wysoczyźnie część Wysoczyzny Tureckiej, Tureckiej. na wysokości Wał biegnie od z pó 130łnocnego (między zachodu innymi na południowy osada wschód,KPL w okolicachmaksymalna miejscowo szerokość - dochodzim n.p.m. do 8 km, do natomiast180 m n.p.m.wysoko śćStolica waha si gminyę od 150 znajduje do 186 m n.p.m.ści Kotwasice).Na terenie gminy, w pobliżu miejscowości Żdżenice, na wysokosię śwci okośrodkowo-zachodniejło 138 m n.p.m., u podnó częściża Wa Wałułu Malanowskiego, Malanow- począNatek bierze uwagę rzeka zasługuje Kiełbaska natomiast - lewobrze ż znaczneny dopływ zagęszWarty. - Glebyskiego, wystę pujktóryące tstanowiutaj są piaszczyste, część Wysoczyzny a w pobliżu terenów Tureckiej. podmok łczenieych torfowo stanowisk-bagienne. kultury łużyckiej (około 1200 -400 OsadnictwoWał biegnie skupia zsi ę północnego głównie na piaszczystych zachodu na wyniesieniach południowy po łożr.onych p.n.e.). w pobliżu dolin. Pozostały teren, pokryty glebami gliniastymi był zasiedlany znacznie rzadziej. wschód, maksymalna szerokość dochodzi do 8 km, Z tego okresu pochodzą osady zlokalizowane w Początki osadnictwa na terenie gminy Malanów sięgają epoki kamienia. Z tego okresu pochodzą jednak tylko pojedyncze znaleziska, natomiast wysokość waha się od 150 do 186 m Kotwasicach, Miłaczewku, Malanowie czy Żdżeni- które trudno jest dokładnie datować. Z okresun.p.m. neolitu Na pochodz terenieą gminy,nieliczne w ślady pobliżu osadnictwa miejscowości przypisywane kulturzecach oraz pucharów dwa cmentarzyskalejkowatych (mi ę łużyckiedzy innym będącei osada KPL nie -w okolicachŻdżenice, miejscowo na wysokościści Kotwasice). około 138 m n.p.m., u pod- wątpliwie zapleczem dla tych osad. Na uwagnóżaę zas Wałuługuje Malanowskiego, natomiast znaczne początek zagęszczenie bierze stanowisk rzeka kultury Natomiastłużyckiej (oko podło 1200koniec -400 starożytności r. p.n.e.). (schyłek II w. Z tegoKiełbaska okresu pochodz - lewobrzeżnyą osady zlokalizowane dopływ Warty. w Kotwasicach, Gleby wy Mi- łaczewku,p.n.e. Malanowie- V w. n.e.) czy Żomawianydżenicach oraz obszar dwa cmentarzyskaznalazł się w łużyckiestępujące będące tutajniew ąsątpliwie piaszczyste, zapleczem adla w tych pobliżu osad. terenów strefie oddziaływania kultury przeworskiej. Osadnic- Natomiastpodmokłych pod koniec torfowo-bagienne. starożytności (schyłek II w. p.n.e. - V w. n.e.) omawianytwo rozwijało obszar sięznalaz równieżł się w strefie we wczesnymoddziaływania średnio kultury- przeworskiej.Osadnictwo Osadnictwo skupia rozwija się łgłównieo się równie naż piaszczystychwe wczesnym średniowieczu wieczu (VI połowapołowa XII XII w.). w.). wyniesieniach położonych w pobliżu dolin. Pozosta- 4. ły teren,Uwarunkowania pokryty glebami wewnętrzne gliniastymi ochrony zasobówbył zasiedlany dziedzictwa i krajobrazu4. Uwarunkowania kulturowego wewnętrzne ochrony zasobów 4.1. znacznieStan zachowania rzadziej. i obszary największego zagrożenia zabytkówdziedzictwa i krajobrazu kulturowego 4.1.1. PoczątkiStan zachowania osadnictwa zabytków na terenienieruchomych gminy Malanów 4.1. Stan zachowania i obszary największego za- sięgają epoki kamienia. Z tego okresu pochodzą jed- grożenia zabytków Z obiektównak tylko architektury pojedyncze i budownictwa znaleziska, wpisanych które do trudno rejestru jest zabytków 4.1.1. na terenie Stan gminy zachowania Malanów najlepiejzabytków zachowane nieruchomych są obiekty będądokładniece własnoś cidatować.ą kościoła. W nieco gorszym stanie prezentują się zabytki będące własnością prywatną.
Malanów Parafia św. Stanisława B.M. i św. Mikołaja B. została erygowana prawdopodobnie ok. 1668 r., wchodziła w skład dóbr stołowych arcybiskupów gnieźnieńskich w kluczu uniejowskim. W roku 1668 wybudowano pierwszy kościół parafialny, z drewna sosnowego, który przetrwał do 1716 r. Nowy kościół, również drewniany, kryty gontem, wybudowano w 1716 r. Jego budowniczym był ówczesny proboszcz ksiądz Szczepan Będkowski. Konsekracja tego kościoła nastąpiła w 1731 r. przez sufragana gnieźnieńskiego bpa Franciszka Kraszkowskiego. Kościół otrzymał tytuł św. Stanisława B.M. Te dwa kościoły były zbudowane przy pierwotnej drodze z Turku do Kalisza.
Obecny kościół zbudowany został w latach 1871-1874 przez proboszcza malanowskiego ks. Gerwazego Smółkowskiego i parafian, a dokończony przez ks. Ludwika Służewskiego. Do budowy wykorzystano materiał z poprzedniego kościoła. Kościół jest drewniany, konstrukcji zrębowej, wzmocniony lisicami, oszalowany, na podmurówce kamienno-ceglanej. Dach dwuspadowy kryty blachą. Jednonawowy z węższym trójbocznie zamkniętym prezbiterium, przy nim prostokątne, zakrystia i kruchta. W roku 1989 obiekt został wyremontowany. W 2007 r. zainstalowano system wykrywania pożaru. Stan zachowania dobry.
Dzwonnica pochodzi z XVIII w., a w 1873 r. została przeniesiona na obecne miejsce. Drewniana, zbudowana na planie kwadratu, konstrukcja słupowa, od zewnątrz oszalowana, dach czterospadowy zwieńczony stożkowatą wieżyczką, kryty gontem. 3 dzwony z 1947 r., poprzednie Niemcy zrabowali w czasie wojny. Stan zachowania obiektu dobry.
Zajazd Budynek pobudowano w 1 poł. XIX w. Do drugiej wojny światowej użytkowany był jako zajazd. Obecnie jako budynek mieszkalny z częścią usługową. Położony jest w centralnej części wsi, przy skrzyżowaniu dróg Turek - Kalisz i Miłaczew - Grzymiszew. Budynek jest posadowiony na fundamentach z kamienia, ściany murowane z cegły na zaprawie wapiennej, tynkowane. Więźba dachowa drewniana konstrukcji krokwiowo-stolcowej. Rzut budynku na planie prostokąta, frontem zwrócony na północny wschód, z sienią od strony południowo zachodniej. Bryła zwarta, jednokondygnacyjna z użytkowanym poddaszem, nakryta dachem naczółkowym. Własność prywatna. Stan zachowania dostateczny.
85 Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 103 – 11132 – Poz. 1946
Z obiektów architektury i budownictwa wpisa- Miłaczewek nych do rejestru zabytków na terenie gminy Mala- Wiatrak koźlak zbudowany w 1793 r. Budowniczy nów najlepiej zachowane są obiekty będące własno- jest nieznany. Wiadomo, że w 1900 roku wiatrak ścią kościoła. W nieco gorszym stanie prezentują się został przeniesiony z okolic Koła. Jest to budowla zabytki będące własnością prywatną. drewniana, o konstrukcji słupowej związanej pozio- mymi ryglami, w płaszczyznach ścian stężenia w Malanów postaci krzyżujących się zastrzałów, całość wspar- Parafia św. Stanisława B.M. i św. Mikołaja B. ta na centralnie zbudowanej konstrukcji kozła, ko- została erygowana prawdopodobnie ok. 1668 r., zioł zaś wsparty na fundamencie z luźno ułożonych wchodziła w skład dóbr stołowych arcybiskupów kamieni polnych. Obiekt wolnostojący, zbudowany gnieźnieńskich w kluczu uniejowskim. W roku 1668 na planie prostokąta w proporcjach zbliżonego do wybudowano pierwszy kościół parafialny, z drewna kwadratu, ściany odchylone od pionu do wewnątrz sosnowego, który przetrwał do 1716 r. Nowy ko- o około 20 cm na wysokości mierzonej od poziomu ściół, również drewniany, kryty gontem, wybudo- terenu do okapu dachu, szczyt wysunięty przed lico wano w 1716 r. Jego budowniczym był ówczesny ściany na zewnątrz, wsparty na dwóch ozdobnie proboszcz ksiądz Szczepan Będkowski. Konsekracja wyciętych zastrzałach, dach dwuspadowy z naczół- tego kościoła nastąpiła w 1731 r. przez sufragana kiem. Własność prywatna. Obiekt nieużytkowany, gnieźnieńskiego bpa Franciszka Kraszkowskiego. w ogólnym stanie dostatecznym, choć wymaga Kościół otrzymał tytuł św. Stanisława B.M. Te dwa przeprowadzenia remontu. kościoły były zbudowane przy pierwotnej drodze z Turku do Kalisza. Żdżenice Wiatrak koźlak zbudowany na przełomie XVIII/XIX Obecny kościół zbudowany został w latach 1871- w. Budowniczy jest nieznany. Przeniesiony do Miła- 1874 przez proboszcza malanowskiego ks. Ger- czewa ok. poł. XIX w., przeniesiony do Żdżenic w wazego Smółkowskiego i parafian, a dokończony 1905 r., a na obecne miejsce postawiony w 1920 r. przez ks. Ludwika Służewskiego. Do budowy wyko- Jest to budowla drewniana, o konstrukcji słupowej rzystano materiał z poprzedniego kościoła. Kościół stężonej w płaszczyźnie ścian poziomymi ryglami jest drewniany, konstrukcji zrębowej, wzmocniony i krzyżującymi się zastrzałami, całość wsparta na lisicami, oszalowany, na podmurówce kamienno-ce- fundamencie murowanym, ściany szalowane de- glanej. Dach dwuspadowy kryty blachą. Jednona- skami w układzie pionowym. Budowla wolnostoją- wowy z węższym trójbocznie zamkniętym prezbite- ca, zbudowana na planie prostokąta w proporcjach rium, przy nim prostokątne, zakrystia i kruchta. W zbliżonego do kwadratu, ściany nieco odchylone od roku 1989 obiekt został wyremontowany. W 2007 pionu do wewnątrz, wnętrze trzypoziomowe, dach r. zainstalowano system wykrywania pożaru. Stan dwuspadowy z naczółkiem, po którego przeciwnej zachowania dobry. stronie trójkątny szczyt wysunięty przed lico ściany wsparty na dwóch zastrzałach. Własność prywat- Dzwonnica pochodzi z XVIII w., a w 1873 r. zo- na. Obiekt nieużytkowany, w ogólnym stanie do- stała przeniesiona na obecne miejsce. Drewniana, statecznym. zbudowana na planie kwadratu, konstrukcja słupo- wa, od zewnątrz oszalowana, dach czterospadowy 4.1.2. Stan zachowania zabytków ruchomych zwieńczony stożkowatą wieżyczką, kryty gontem. 3 dzwony z 1947 r., poprzednie Niemcy zrabowali Zabytki ruchome na terenie gminy Malanów to w czasie wojny. Stan zachowania obiektu dobry. wyposażenie drewnianego kościoła p.w. św. Stani- sława Biskupa Męczennika i św. Mikołaja Biskupa, z Zajazd którego 37 obiektów ruchomych zostało wpisanych Budynek pobudowano w 1 poł. XIX w. Do drugiej do rejestru zabytków. Wyposażenie kościoła zacho- wojny światowej użytkowany był jako zajazd. Obec- wane jest w dobrym stanie. nie jako budynek mieszkalny z częścią usługową. Wszelkie prace przy obiektach nieruchomych i ru- Położony jest w centralnej części wsi, przy skrzy- chomych wpisanych do rejestru zabytków wymaga- żowaniu dróg Turek - Kalisz i Miłaczew - Grzymi- ją pozwolenia konserwatora zabytków po uprzednim szew. Budynek jest posadowiony na fundamentach uzgodnieniu ich zakresu w Delegaturze Wojewódz- z kamienia, ściany murowane z cegły na zaprawie kiego Urzędu Ochrony Zabytków w Koninie. wapiennej, tynkowane. Więźba dachowa drewniana konstrukcji krokwiowo-stolcowej. Rzut budynku na 4.1.3. Stan zachowania zabytków archeologicz- planie prostokąta, frontem zwrócony na północny nych oraz istotne zagrożenia dla zabytków arche- wschód, z sienią od strony południowo zachodniej. ologicznych Bryła zwarta, jednokondygnacyjna z użytkowanym poddaszem, nakryta dachem naczółkowym. Wła- Stanowiska archeologiczne podlegają stałym za- sność prywatna. Stan zachowania dostateczny. grożeniom. Z każdym rokiem, wraz z rozwojem techniki, intensyfikacją działalności przemysłowej, Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 103 – 11133 – Poz. 1946 gospodarczej, rolniczej rośnie stopień ich zagrożenia i potwierdzić informacje uzyskane ze źródeł pisa- oraz pojawiają się nowe. nych. Pozyskany w trakcie badań materiał ruchomy W myśl art. 6 pkt 3 Ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. umożliwia uzupełnienie danych o kulturze material- o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U. nej mieszkańców. Nr 162, poz. 1568 ze zmianami) wszystkie zabytki archeologiczne – bez względu na stan zachowania 4.1.4. Obszary największego zagrożenia dla za- podlegają ochronie i opiece. Należy przy tym pamię- bytków tać, że zasięg stanowisk archeologicznych został wyznaczony na mapach na podstawie badań po- a) archeologicznych wierzchniowych. Jednak nie może on odpowiadać Gmina Malanów jest gminą rolniczą, cechuje się dokładnie zasięgowi występowania pozostałości dość znaczną lesistością: lasy zajmują blisko 2,8 osadnictwa pradziejowego pod ziemią. Dlatego na- tys. ha, użytki rolne obejmują 7,4 tys. ha, z czego leży traktować go zawsze orientacyjnie, może bo- 79% stanowią grunty orne, 20,5% użytki zielone, wiem okazać się, że obiekty archeologiczne zalegają a 0,5% sady. także w sąsiedztwie wyznaczonego na podstawie Na terenie gminy eksploatowane są złoża piasku obserwacji powierzchniowej, zasięgu stanowiska. i żwiru. Najlepiej zachowane są stanowiska archeologicz- Strategia Rozwoju Gminy Malanów na lata 2001- ne położone na nieużytkach, terenach niezabudowa- 2010 przewiduje następujące zadania: nych oraz terenach zalesionych. Należy tutaj przy- Dokończenie budowy wodociągów w gminie – do pomnieć, że ustawa o ochronie zabytków i opiece 2010 nad zabytkami nakłada na każdego, kto zamierza Instalowanie nowych lub modernizacja tradycyj- realizować nowe zalesienia lub zmianę charakteru nych źródeł zasilania – do 2010 dotychczasowej działalności leśnej na terenie, na Modernizacja istniejących dróg – do 2010 którym znajdują się zabytki archeologiczne, obowią- Przygotowanie terenów pod budownictwo jedno- zek pokrycia kosztów badań archeologicznych oraz rodzinne i rekreacyjne – do 2010 ich dokumentacji. Realizacja zalesień według programu „Granica Dużym zagrożeniem dla stanowisk archeologicz- polnoleśna dla gminy Malanów” oraz według wnio- nych są natomiast inwestycje budowlane i przemy- sków indywidualnych właścicieli terenu – do 2010 słowe (zwłaszcza rozwój budownictwa mieszkalne- W celu ochrony stanowisk archeologicznych oraz go i przemysłowego oraz budowa dróg), nielegalna pradziejowych, średniowiecznych i nowożytnych eksploatacja piaśnic i żwirowni. Istotnym zagroże- nawarstwień kulturowych niezbędne jest uzgadnia- niem jest również działalność rolnicza, zwłaszcza nie oraz wypełnianie przez inwestorów wymogów intensywna orka. konserwatorskich zwartych w opiniach i decyzjach Do innego rodzaju zagrożeń należy działalność Wielkopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Za- nielegalnych poszukiwaczy. Zagrażają oni przede bytków. wszystkim cmentarzyskom oraz stanowiskom o własnej formie krajobrazowej, jak grodziska czy for- b) nieruchomych tyfikacje ziemne oraz pozostałości z okresu II wojny Gmina Malanów nie posiada ogólnego planu za- światowej. gospodarowania przestrzennego, będącego prawem miejscowym. Z punktu widzenia ochrony konser- Dlatego dla ochrony archeologicznego dziedzictwa watorskiej jest to istotne zagrożenie dla zabytków kulturowego, na obszarach występowania stano- nieruchomych. Bowiem ustalenie ochrony w miej- wisk archeologicznych oraz w strefie ich ochrony, scowym planie zagospodarowania przestrzenne- podczas inwestycji związanych z robotami ziem- go gminy jest jedną z czterech form ochrony wy- nymi, wymagane jest prowadzenie prac archeolo- mienionej w art. 7 ustawy o ochronie zabytków i gicznych w zakresie uzgodnionym pozwoleniem na opiece nad zabytkami. Pozostałe, wpis do rejestrów badania archeologiczne Wielkopolskiego Wojewódz- zabytków, dotyczy nielicznej grupy obiektów, zaś kiego Konserwatora Zabytków-Delegatury w Koni- uznanie za pomnik historii lub utworzenie parku kul- nie przed uzyskaniem pozwolenia na budowę lub turowego obecnie gminy nie dotyczy. Brak szcze- przed rozpoczęciem prac ziemnych. gółowych zapisów dotyczących ochrony zabytków ujętych w ewidencji może spowodować daleko idą- Również przebudowa układów urbanistycznych, ce przekształcenia przestrzenne, kubaturowe, ma- ruralistycznych i założeń pałacowo-parkowych pro- teriałowe i architektoniczne. Dlatego też inwestycje wadzi często do naruszenia średniowiecznych i no- realizowane w oparciu o warunkach zabudowy i za- wożytnych nawarstwień kulturowych. W związku gospodarowania terenu oraz o ustaleniu lokalizacji z tym wszystkie prace ziemne wymagają jednocze- celu publicznego muszą być każdorazowo uzgadnia- snego prowadzenia badań archeologicznych. Wyni- ne z urzędem konserwatorskim. ki badań często stanowią jedyną dokumentację na- Tradycyjne budownictwo wiejskie na obszarze ca- stępujących po sobie faktów osadniczych na tym łej gminy ulega mniej lub bardziej dynamicznej zmia- terenie. Pozwalają one skorygować, uszczegółowić nie, tak w funkcji obiektów jak i w formie. Wiąże Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 103 – 11134 – Poz. 1946 się to z przemianami tradycyjnego wzorca rodziny 11 „Dziedzictwo kulturowe” wymieniono najcen- wiejskiej, zmianami zachodzącymi w lokalnych spo- niejsze obiekty zabytkowe na terenie gminy – wpi- łecznościach wioskowych. Nowatorskie trendy go- sane do rejestru zabytków (kościół, dzwonnicę i spodarowania niszczą lub wręcz eliminują pozosta- zajazd w Malanowie, wiatraki w Miłaczewku i Żdże- łości dawnej architektury budowlanej, szczególnie nicach) oraz wybrane obiekty znajdujące się w ewi- drewnianej. dencji zabytków - drewnianą zabudowę mieszkalną, Lata drugiej wojny światowej będące dramatem cmentarz katolicki i nieczynne cmentarze ewange- tak w skali doznań jednostki, jak i grup społecznych, lickie – nie formułując w dalszej części wniosków doprowadziły do wyludnienia wielu wsi i przysiół- dotyczących wykorzystania zabytków, jako jednego ków zamieszkałych przez ludność pochodzenia nie- z ważnych elementów podnoszących atrakcyjność mieckiego. Pozostałości tych wspólnot, jakimi są gminy, sprzyjających rozwojowi turystyki na jej te- cmentarze, ulegają powolnej i zdaje się nieodwracal- renie. nej zagładzie. Istniejące na terenie gminy nieczyn- ne cmentarze ewangelickie we wsiach: Kotwasice, 4.3. Uwarunkowania wynikające ze „Studium Stary Czachulec, Poroże, Celestyny, to przejaw za- uwarunkowań i kierunków zagospodarowania prze- niedbania, degradacji i niezrozumienia ich wartości strzennego gminy Malanów” historycznej. Całkowicie zarośnięte, miejscami trud- no dostępne. Zniszczone i zdewastowane nagrobki. „Studium uwarunkowań i kierunków zagospoda- Brak zainteresowania zbiorowości lokalnych owy- rowania przestrzennego gminy Malanów” przyjęte mi cmentarzami, nie wynikał ze złej woli, lecz był zostało przez Radę Gminy w Malanowie Uchwałą Nr czymś naturalnym, bo w praktyce nie był nośnikiem XXII/108/2000 z dnia 20 grudnia 2000 r. integracyjnym grupy. Studium jako akt planowania kształtującego polity- Sfera uświadamiania sobie wartości historycz- kę przestrzenną gminy wyodrębnia cele, uwarunko- nej zabytku, reguł i zasad postępowania przy jego wania i kierunki zagospodarowania przestrzennego, renowacji to zagadnienie, które rzutuje w sposób które doprowadzą do wykorzystania wszystkiego, czytelny na prowadzenie prac remontowych. Istot- co cenne i niepowtarzalne dla rozwoju gminy. Nale- nym zagrożeniem dla substancji zabytkowej jest ży tu wymienić walory przyrodnicze i krajobrazowe, często brak zrozumienia i wiedzy u części właści- wartości kulturowe, zasoby materialne i inicjatywy cieli obiektów. Momentem wszak najistotniejszym lokalne, jak również warunki wynikające z położenia na dzień dzisiejszy są możliwości finansowania prac gminy, jej powiązań administracyjnych i gospodar- przy obiektach zabytkowych przez różne kategorie czych. osób i instytucji nimi władającymi, gdzie często real- W rozdz. II „Uwarunkowania wewnętrzne”, w ne potrzeby znacznie przekraczają kwoty nań prze- punkcie 2.8. przedstawiono zasoby środowiska znaczane. Dylemat: co zrobić, a co pominąć?, to kulturowego. Zamieszczono wykaz obiektów zabyt- najczęstszy problem właścicieli obiektów zabytko- kowych z terenu gminy wpisanych do rejestru za- wych. Swoisty determinizm ekonomiczny, niezbęd- bytków oraz wybranych obiektów będących w wy- ny w prawidłowo postrzeganej polityce ochrony kazie przesłanym przez Wojewódzki Urząd Ochrony dóbr zabytkowych, to jednakże warunek szczegól- Zabytków w Poznaniu Delegaturę w Koninie. W ny, którego dopełnienie pozwoli mieć nadzieję, iż w Studium zamieszczono wszystkie nieczynne cmen- czasie rozsądnym do przewidzenia, uda się zrealizo- tarze ewangelickie oraz nieliczną, drewnianą zabu- wać wszystkie zadania związane z rewaloryzacją. dowę mieszkalną we wsiach Kotwasice i Bibianna.
a) ruchomych Poniżej przedstawiono wnioski konserwatorskie. Zabytki ruchome na terenie gminy, stanowiące 1. Wszelkie prace (m.in. remonty, rozbudowy, wyposażenie kościoła są właściwie i prawidłowo przebudowy, rozbiórki, podziały geodezyjne), zmia- chronione. ny zagospodarowania terenu prowadzone w obiek- tach wpisanych do rejestru zabytków wymagają 4.2. Uwarunkowania wynikające z „Planu Rozwo- zgody Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków ju Lokalnego Gminy Malanów” (art. 27 ustawy o ochronie dóbr kultury – Dz.U. Nr 10, poz. 48 z późn. zmianami). Przyjęty przez Radę Gminy w Malanowie Uchwa- 2. Zmiany zagospodarowania, podziały geodezyj- łą Nr XVIII/102/2004 z dnia 29 czerwca 2004 r. ne oraz prace remontowe prowadzone w obiektach „Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Malanów” oparty podlegających ochronie konserwatorskiej wymagają został m.in. na celach i zadaniach wymienionych w uzgodnienia z Wojewódzkim Konserwatorem Zabyt- Strategii Rozwoju Gminy, które wynikają z potrzeb ków. społecznych, gospodarczych i środowiskowych, 3. Zagospodarowanie nieczynnych cmentarzy tworząc warunki do trwałego i zrównoważonego wyznaniowych reguluje ustawa z dnia 14 czerwca rozwoju gminy. 1991 r. o zmianie ustawy o cmentarzach i chowa- W rozdz. II. „Aktualna sytuacja społeczno-gospo- niu zmarłych (Dz.U. Nr 64, poz. 271). darcza na obszarze objętym wdrażaniem planu, pkt Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 103 – 11135 – Poz. 1946
4.4. Uwarunkowania wynikające z miejscowych go zinwentaryzowano 30 gatunków roślin znajdu- planów zagospodarowania przestrzennego jących się pod ścisłą ochroną i 17 pod częściową ochroną. Wiele z nich znajduje się również na tere- Gmina Malanów nie posiada Gminnego ogólnego nie gminy Malanów, m.in. na obszarach uznanych planu zagospodarowania przestrzennego. Miejsco- za cenne przyrodniczo, są to: Bagna „Zimna Woda”, we plany dla fragmentów miejscowości, sporządza- Źródliska „U Dziedzica” i „Koło Dziedzica” oraz łąka ne głównie na wnioski właścicieli gruntów, obej- śródleśna i torfowisko „Radziejka” w leśnictwie mują obszary zlokalizowane poza strefami ochrony Kotwasice. W leśnictwach obejmujących swo- konserwatorskiej. Ustalenia w miejscowych planach im zasięgiem gminę, znajdują się również ciekawe zagospodarowania przestrzennego wynikają z zapi- obiekty przyrody nieożywionej. Są to ciągi wałów sów zawartych w Studium uwarunkowań i kierun- wydmowych, porośniętych głównie sosną i roślina- ków zagospodarowania przestrzennego gminy i są mi chronionymi. Świat zwierząt chronionych repre- każdorazowo uzgadniane z kierownikiem Delegatury zentowany jest przez dwa gatunki owadów, jeden Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Ko- gatunek chronionego mięczaka, siedem gatunków ninie. płazów, trzy gatunki gadów, pięćdziesiąt cztery ga- Inwestycje na terenie gminy Malanów wykonywa- tunki ptaków i pięć gatunków chronionych ssaków. ne są na podstawie decyzji o warunkach zabudowy Tereny wspomnianych leśnictw nie są zasobne w i zagospodarowania terenu oraz ustaleniu lokaliza- zwierzynę łowną. Zmniejszyła się w porównaniu z cji inwestycji celu publicznego, które każdorazowo latami minionymi populacja dzika, zajęcy, kuropatw uzgadniane są z urzędem konserwatorskim. i bażantów, nadmiernie zaś rozwinęła populacja lisa. Obszary cenne przyrodniczo to w większości po- 4.6. Uwarunkowania wynikające z ochrony przy- zostało i fragmenty naturalnych ekosystemów, któ- rody i równowagi ekologicznej re jednocześnie są miejscem występowania roślin i zwierząt chronionych i rzadkich. Na szczególna W czasach wielkich przekształceń środowiska, ochronę zasługują ginące ekosystemy wodne i te- związanych przede wszystkim z urbanizacją i uprze- reny wilgotne. Bardzo ważne jest również zacho- mysłowieniem, ogromne znaczenie ma zachowanie wanie wydm w ich naturalnym kształcie. Do obsza- w niezmienionym stanie terenów mało jeszcze zde- rów szczególnej ochrony ekologicznej zalicza się gradowanych, gdzie przyroda zachowała wiele z na- doliny rzeczne, tereny łąk i pastwisk położonych turalnego uroku. w dnach dolin rzecznych wskazanych do ochrony Gmina Malanów nie została objęta szczególną przed zmianą użytkowania. W gminie zlokalizowane formą ochrony przyrody i nie jest włączona w sys- są one głównie w części zachodniej (Zimna Woda, tem obszarów chronionych, który stanowi układ Brody) oraz wschodniej (Młyny Miłaczewskie). przestrzenny wzajemnie uzupełniających się form Zgodnie z Rozporządzeniem nr 26 Wojewody Ko- ochrony przyrody. Gminę okalają obszary chronio- nińskiego z dnia 30 października 1997 r. na obsza- nego krajobrazu: od północy „Złotogórski Obszar rze gminy Malanów za użytki ekologiczne uznano: Chronionego Krajobrazu”, od wschodu „Uniejowski oczka wodne we wsiach Rachowa i Dziadowice, Obszar Chronionego Krajobrazu” i od południa „Do- bagna we wsi Poroże, źródliska w Młynach Miła- lina Rzeki Swędrni” w okolicach Kalisza. czewskich i torfowisko we wsi Brody. Na terenie gminy lasy są w bardzo dużym stop- Na terenie gminy Malanów zarejestrowano dwa niu pozbawione roślinności naturalnej, zastąpione pomniki przyrody, są to: w Celestynowie sosna po- przez zbiorowiska synantropijne (tj. utworzone w spolita o obwodzie 330 cm, wysokości 15 m i śred- wyniku działalności człowieka), stąd m.in. domina- nicy korony 20 m., w Kotwasicach dąb szypułkowy cja gatunkowa sosny. Obszar gminy charakteryzuje „Bartek” o obwodzie 700 cm, wysokości 18 m i się słabo rozwiniętą siecią rzeczną. Wał Malanowski średnicy korony 34 cm. o przebiegu południkowym stanowi teren źródlisko- wy i wododział dla zlewni dorzecza Warty i Prosny. 5. Cele gminnego programu opieki nad zabytkami Źródliska cieków: Żabianki i Zimnej Wody (dopły- (art. 87 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie wów Prosny) oraz Kiełbaski, Rowu Folwarcznego, zabytków i opiece nad zabytkami oraz inne określo- Pokrzywnicy i Strugi Mikulickiej (dopływów Warty) ne przez gminę) znajdują się w bliskiej odległości od siebie, lecz po różnych stronach wzgórz Malanowskich. Wododział 1) włączenie problemów ochrony zabytków do przebiega przez las w uroczysku Orla Góra oraz systemu zadań strategicznych, wynikających z kon- wsie: Kotwasice, Żdżenice, Malanów i Przespolew. cepcji przestrzennego zagospodarowania kraju, Źródliska rzek położone na terenie gminy są natu- 2) uwzględnienie uwarunkowań ochrony zabyt- ralne, często malownicze, z ciekawą i bogatą roślin- ków, w tym krajobrazu kulturowego i dziedzictwa nością, porośnięte starym drzewostanem. archeologicznego, łącznie z uwarunkowaniami Teren gminy obejmuje swym zasięgiem trzy le- ochrony przyrody i równowagi ekologicznej, śnictwa: Kotwasice, Cisew (gm. Turek), Czachulec. 3) zahamowanie procesów degradacji zabytków i Podlegają one nadleśnictwu Turek, na terenie które- doprowadzenie do poprawy stanu ich zachowania, Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 103 – 11136 – Poz. 1946
4) wyeksponowanie poszczególnych zabytków aktualizowanej bazy informacji o stanowiskach ar- oraz walorów krajobrazu kulturowego, cheologicznych wytypowanych przez WUOZ w Po- 5) podejmowanie działań zwiększających atrak- znaniu do wpisania do rejestru zabytków, w celu cyjność zabytków dla potrzeb społecznych, tury- uwzględnienia ich w dokumentach planistycznych i stycznych i edukacyjnych oraz wspieranie inicjatyw inwestycyjnych gminy sprzyjających wzrostowi środków finansowych na opiekę nad zabytkami, 6.1.3. Inwentaryzacja obiektów tzw. małej archi- 6) określenie warunków współpracy z właścicie- tektury lami zabytków, eliminujących sytuacje konfliktowe związane z wykorzystywaniem tych zabytków, Rozpoznanie terenowe i wykonanie inwentaryzacji 7) podejmowanie przedsięwzięć umożliwiających w postaci kart ewidencyjnych obiektów tzw. małej tworzenie miejsc pracy związanych z opieką nad za- architektury (kapliczki, krzyże przydrożne). Pomoc bytkami. przy sporządzaniu wniosków przez właścicieli o wpisanie najcenniejszych obiektów do rejestru za- 6. Kierunki działań dla realizacji gminnego progra- bytków. mu opieki nad zabytkami 6.1. Gminna ewidencja zabytków 6.2. Edukacja i promocja w zakresie ochrony za- 6.1.1. Sporządzenie gminnej ewidencji zabytków bytków nieruchomych - włączenie tematyki ochrony dziedzictwa kultu- Przepisy art. 22 ustawy o ochronie zabytków i rowego do zajęć szkolnych w szkołach podstawo- opiece nad zabytkami nakładają na wójta gminy obo- wych i gimnazjach prowadzonych przez gminę, wiązek prowadzenia gminnej ewidencji zabytków. - organizowanie w ramach zajęć szkolnych wycie- Dla gminy Malanów wykonano w 2009 r. gminną czek krajoznawczych, prezentacja najcenniejszych ewidencję zabytków nieruchomych (znajdujących obiektów zabytkowych i ich historii, się w wojewódzkiej ewidencji zabytków) wpisanych - publikacja folderu prezentującego najważniejsze i nie wpisanych do rejestru zabytków. Tworzy ją obiekty zabytkowe na terenie gminy oraz założenie zbiór kart adresowych zawierających podstawowe strony internetowej związanej z tą problematyką, dane o obiekcie, m.in. położenie, czas powstania, - udostępnienie gminnej ewidencji zabytków oraz materiał, właściciel, stan zachowania obiektu oraz „Programu opieki nad zabytkami Gminy Malanów fotografie. W gminnej ewidencji znajduje się obecnie na lata 2010-2013” na stronie internetowej Gminy 129 obiektów zabytkowych. Egzemplarz ewidencji Malanów, zabytków nieruchomych przekazany zostanie Dele- - uwzględnienie obiektów zabytkowych przy wy- gaturze Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków znaczaniu nowych tras turystycznych i ścieżek dy- w Koninie. Będzie ona systematycznie uzupełniana daktycznych, i weryfikowana. - ustalenie z właścicielami obiektów zabytkowych możliwości i zasad ich udostępniania. 6.1.2. Sporządzenie gminnej ewidencji zabytków archeologicznych 6.3. Działania zmierzające do poprawy stanu za- chowania dziedzictwa kulturowego I. Zgodnie z pismem przekazanym przez Wielko- polskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków - informowanie właścicieli obiektów zabytkowych wykonana zostanie w 2010 r. gminna ewidencja o możliwościach pozyskania środków na odnowę zabytków archeologicznych, obejmującą karty sta- zabytków, nowisk archeologicznych wpisanych do rejestru za- - merytoryczna pomoc właścicielom obiektów za- bytków i przeznaczonych do wpisu do rejestru oraz bytkowych w tworzeniu wniosków aplikacyjnych o karty zespołów stanowisk archeologicznych. Baza środki na odnowę zabytków, informacji o tych stanowiskach będzie systematycz- - aktywne zachęcanie sektora prywatnego do za- nie aktualizowana, zgodnie z informacjami przeka- gospodarowania obiektów zabytkowych, zywanymi przez WUOZ w Poznaniu, Delegatura w - określenie zasad i możliwości udzielania pomo- Koninie cy finansowej właścicielom remontującym obiekty II. Uzupełnianie i weryfikowanie istniejącej ewi- zabytkowe wpisane do rejestru zabytków (dotacje) dencji zabytków archeologicznych poprzez włącza- oraz rozważenie możliwości wprowadzenia ulg po- nie informacji o wszystkich sukcesywnie odkrywa- datkowych dla właścicieli obiektów figurujących w nych reliktach przeszłości niezależnie od charakteru gminnej ewidencji zabytków, warunkowane podję- badań, oraz na podstawie uzyskiwanych wyników ciem działań zmierzających do ich zabezpieczenia i badań weryfikacyjnych AZP, zgodnie z informacjami konserwacji, przekazywanymi przez WUOZ w Poznaniu, Delega- - podjęcie próby rozwiązania problemu nieczyn- tura w Koninie. nych cmentarzy ewangelickich na terenie gminy. III. Sporządzenie elektronicznej systematycznie Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 103 – 11137 – Poz. 1946
6.4. Określenie zasobów zabytkowych, które w porozumieniu z Parafią Ewangelicko-Augsburską, można wykorzystać dla tworzenia np. tras tury- inicjatywa ich uporządkowania. Do akcji włączona stycznych, ścieżek dydaktycznych itp. zostanie społeczność lokalna oraz młodzież szkolna, gdyż jej zaangażowanie w odtwarzanie śladów lo- Na terenie gminy Malanów projektowane są ro- kalnej historii jest ważnym elementem w procesie werowe szlaki turystyczne, które przebiegać będą edukacyjnym. przez najciekawsze pod względem krajobrazowym i przyrodniczym tereny gminy. Na projektowanych 7. Instrumentarium realizacji gminnego programu szlakach znajdują się najcenniejsze obiekty zabytko- opieki nad zabytkami we wymienione w poprzednich rozdziałach. Na obszarze leśnictwa Kotwasice przygotowywa- Podmiotem formułującym gminny program opieki ny jest pieszy szlak ze ścieżkami dydaktycznymi, nad zabytkami jest samorząd gminy. Realizacja pro- zaś użytki ekologiczne zostaną wzbogacone o punk- gramu odbywać się będzie poprzez zespół działań ty obserwacji ornitologicznej. władz gminy na rzecz osiągnięcia celów w nim przy- Dość liczne pozostałości budownictwa drewniane- jętych. Samorząd ma oddziaływać na różne pod- go, tak pojedynczego jak i w zagrodach, projektuje mioty związane z obiektami zabytkowymi, w tym się przekształcić w siedliszcza w formie zindywidu- również na mieszkańców gminy w celu wywołania alizowanej quasi-skansenowskiej osady, dla której w nich pożądanych zachowań prowadzących do re- tło przyrodnicze w jej naturalnym wyrazie dopełniać alizacji zamierzonych celów. Zakłada się, że w reali- będzie wszelkie funkcje, tak rekreacyjne, poznaw- zacji gminnego programu opieki nad zabytkami dla cze, jak i mieszkalne. gminy Malanów wykorzystane zostaną następujące Agroturystyka, dla której wręcz znakomite wa- grupy instrumentów: instrumenty prawne, finanso- runki posiadają niektóre gospodarstwa rolne, to we, społeczne, koordynacji i kontroli. oczywisty atut, również zachęta do korzystania z niewątpliwych uroków poszczególnych zakątków 1. Instrumenty prawne: gminy Malanów. - programy określające politykę państwa i woje- wództwa w zakresie ochrony dziedzictwa kulturo- 6.5. Określenie sposobu realizacji poszczególnych wego, celów gminnego programu opieki nad zabytkami - dokumenty wydane przez Wielkopolskiego Wo- jewódzkiego Konserwatora Zabytków wynikające z Z obiektów wpisanych do rejestru zabytków na przepisów ustawowych, terenie gminy żaden nie jest własnością samorządu. - uchwały Rady Gminy (miejscowe plany zagospo- W związku z tym Gmina nie ma możliwości bezpo- darowania przestrzennego, zwolnienia i ulgi dla wła- średniego sprawowania opieki nad nimi. Natomiast ścicieli obiektów zabytkowych). działania pośrednie, wynikające z ustawy o ochronie 2. Instrumenty finansowe: zabytków oraz polityki prowadzonej przez Gminę - środki własne zatwierdzone uchwałą Rady Gmi- sprowadzają się do: ny, - promowania najcenniejszych zabytków z terenu - dotacje, gminy, - subwencje, - uwzględniania dziedzictwa kulturowego przy - dofinansowania. sporządzaniu dokumentów planistycznych, 3. Instrumenty społeczne: - wspierania poczynań właścicieli obiektów zabyt- - uzyskanie poparcia lokalnej społeczności dla pro- kowych przy działaniach związanych z ich właści- gramu poprzez sprawną komunikację, wym użytkowaniem i utrzymaniem, - edukacja i tworzenie świadomości potrzeby ist- - kształtowania społecznej potrzeby ochrony dzie- nienia i ochrony dziedzictwa kulturowego w lokalnej dzictwa kulturowego (społeczni opiekunowie zabyt- społeczności, ków), - współpraca z organizacjami społecznymi. - edukacji społeczeństwa w zakresie ochrony dzie- 4. Koordynacja i kontrola dzictwa kulturowego poprzez: - gromadzenie stale aktualizowanej wiedzy o sta- - prowadzenie i doskonalenie edukacji na rzecz nie zachowania obiektów, prowadzonych pracach ochrony zabytków na poziomie szkół podstawo- remontowych i konserwatorskich, wych i gimnazjalnych, ze szczególnym uwzględnie- - utworzenie w ramach organizacyjnych Urzędu niem tradycji lokalnych, Gminy w Malanowie zespołu koordynującego reali- - popularyzację wszelkiego rodzaju konkursów zację poszczególnych zadań wynikających z ustaleń promujących wiedzę z zakresu szeroko pojętego programu opieki nad zabytkami. W skład zespołu dziedzictwa kulturowego. wchodzą: Ważnym zagadnieniem jest ochrona nieczynnych, 1. Artur Nowicki - przewodniczący zaniedbanych i często dewastowanych cmentarzy 2. Marzena Kornacka ewangelickich. Aby przywrócić właściwą rangę tym 3. Milena Dewicka - Glapa miejscom wiecznego -spoczynku, podjęta zostanie, - wewnętrzne okresowe sprawozdania z realizacji Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 103 – 11138 – Poz. 1946 niniejszego programu. II. Wielkopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Poznaniu 8. Monitoring działania gminnego programu opieki Ze środków finansowych z budżetu państwa w nad zabytkami części, której dysponentem jest Wojewoda Wielko- polski. Dotacja może być udzielona na dofinanso- Zgodnie z art. 87 ust. 5 ustawy z dnia 23 lipca wanie prac konserwatorskich, restauratorskich lub o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami wójt robót budowlanych przy zabytku wpisanym do reje- gminy zobowiązany jest do sporządzania co 2 lata stru zabytków (art. 74 ustawy o ochronie zabytków sprawozdania z realizacji gminnego programu opieki i opiece nad zabytkami). nad zabytkami. Sprawozdanie to przedstawiane jest Witryna internetowa: http://www.wosoz.bip-i.pl/ Radzie Gminy. Po 4 latach program powinien zo- public stać zaktualizowany i ponownie przyjęty przez radę III. Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wiel- gminy. kopolskiego, Departament Kultury Do wykonania powyższego zadania utworzono W ramach otwartego konkursu ofert na zadania zespół koordynujący monitorujący niniejszy program publiczne Województwa Wielkopolskiego w dzie- poprzez: dzinie ochrony dziedzictwa kulturowego – ochrona a) analizę i ocenę przebiegu realizacji, zabytków i opieka nad zabytkami. b) analizę i ocenę stopnia uzyskanych efektów. Witryna internetowa: http://www.bip.umww.pl IV. Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi 9. Niektóre zewnętrzne źródła finansowania gmin- W ramach działania „Odnowa i rozwój wsi” obję- nego programu opieki nad zabytkami tego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. Ustawowy obowiązek utrzymania zabytku we Witryna internetowa: http://www.minrol.gov.pl właściwym stanie, co wiąże się m.in. z prowadze- V. Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Admini- niem i finansowaniem przy nim prac konserwator- stracji Departament Wyznań Religijnych oraz Mniej- skich, restauratorskich i robót budowlanych spo- szości Narodowych i Etnicznych, Wydział Funduszu czywa na jego posiadaczu, który dysponuje tytułem Kościelnego prawnym do zabytku wynikającym z prawa własno- Dotacje udzielane na remonty i konserwację ści, użytkowania wieczystego, trwałego zarządu. W obiektów sakralnych w zakresie wykonywania pod- przypadku jednostki samorządu terytorialnego, pro- stawowych prac zabezpieczających obiekt (bez wy- wadzenie i finansowanie wspomnianych robót jest stroju i wyposażenia). jej zadaniem własnym. Witryna internetowa: http://www.mswia.gov.pl Wszystkie podmioty zobowiązane do finansowa- VI. Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowi- nia prac konserwatorskich, restauratorskich i robót ska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu budowlanych przy zabytkach wpisanych do rejestru Na zadania związane z ochroną i kształtowaniem zabytków mogą ubiegać się o ich dofinansowanie przyrody. ze środków m.in.: Witryna internetowa: http://www.wfosgw.po- znan.pl I. Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Zasady finansowania opieki nad zabytkami określa Działania o charakterze strategicznym i ponadre- ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków gionalnym mogą liczyć na finansowanie z Funduszy i opiece nad zabytkami (Dz.U. Nr 162, poz. 1568 Unii Europejskiej, m.in. ze zmianami, art. 71-83. Szczegółowe uregulowa- 1) Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego nia w tym zakresie zawiera Rozporządzenie Ministra (EFRR), którego działalność koncentruje się na róż- Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 6 czerwca nych dziedzinach, m.in. rozwój turystyki oraz inwe- 2005 r. w sprawie udzielania dotacji celowej na pra- stycje w dziedzinie kultury. ce konserwatorskie, restauratorskie i roboty budow- 2) Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środo- lane przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków wisko na lata 2007-2013, który zgodnie z projek- (Dz.U. Nr 112, poz. 940). tem Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia Program operacyjny DZIEDZICTWO KULTUROWE na lata 2007-2013 (NSRO) stanowi jeden z progra- realizowany jest w ramach 5 priorytetów: mów operacyjnych przy wykorzystaniu środków 1. Rewaloryzacja zabytków nieruchomych i ru- Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Roz- chomych woju Regionalnego. W ramach programu realizowa- 2. Rozwój instytucji muzealnych nych będzie 17 osi priorytetowych, m.in. 12 - kultu- 3. Ochrona dziedzictwa narodowego poza grani- ra i dziedzictwo kulturowe. cami kraju 4. Ochrona zabytków archeologicznych Wymienione źródła finansowania są wskazówką 5. Tworzenie zasobów cyfrowych dziedzictwa dla właścicieli obiektów zabytkowych. Szczegółowe kulturowego informacje dotyczące rodzaju finansowanych zadań, Witryna internetowa: http://www.mkidn.gov.pl uprawnionych wnioskodawców, trybu składania Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 103 – 11139 – Poz. 1946, 1947, 1948 wniosków, kryteriów oceny i warunków rozliczenia można znaleźć na stronach internetowych instytucji udzielających pomocy finansowej.
1947
UCHWAŁA Nr XXV/206/2010 RADY MIEJSKIEJ W PRZEDCZU
z dnia 4 marca 2010 r.
w sprawie ustalenia stawki procentowej opłaty adiacenckiej
Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 8 ustawy z dnia waniem urządzeń infrastruktury technicznej, a war- 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z tością, jaką nieruchomość ma po ich wybudowaniu. 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) oraz art. 146 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o §2. Wykonanie uchwały powierza się Burmistrzo- gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2004 r. Nr wi Miasta Przedecz. 261, poz. 2603 z późn. zm.) Rada Miejska w Przed- czu uchwala, co następuje: §3. Uchwała wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Woje- §1. Ustala się wysokość stawki procentowej opła- wództwa Wielkopolskiego. ty adiacenckiej z tytułu wzrostu wartości nierucho- mości spowodowanej budową urządzeń infrastruk- Przewodniczący tury technicznej w wysokości 20% różnicy między Rady Miejskiej wartością, jaką nieruchomość miała przed wybudo- (-) Jerzy Robaszewski
1948
UCHWAŁA Nr XLV/220/10 RADY GMINY KRAMSK
z dnia 12 marca 2010 r.
w sprawie zmiany uchwały Nr XXXVIII/164/09 z dnia 21 sierpnia 2009 roku w sprawie szczegółowych warunków przyznawania i odpłatności za usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze oraz szczegółowych warunków częściowego lub całkowitego zwolnienia od opłat, jak również trybu ich pobie- rania
Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15, art. 40 ust. §2. Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi 1, art. 41 ust. 1 i art. 42 ustawy z dnia 8 marca Gminy i Kierownikowi Gminnego Ośrodka Pomocy 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2001 r. Nr Społecznej w Kramsku. 142 poz. 1591 ze zm.) oraz art. 50 ust. 6 ustawy z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej (Dz.U. §3. Uchwała wchodzi w życie po upływie 14 dni z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.) Rada Gminy od dnia ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Woje- Kramsk uchwala, co następuje: wództwa Wielkopolskiego.
§1. W §2 uchwały Nr XXXVIII/164/09 z dnia 21 Przewodniczący Rady sierpnia 2009 roku kwotę odpłatności za godzinę (-) Marek Lidźbiński usługi w wysokości „9,20 zł” zastępuję się kwotą „12,87 zł.”