Fjala e mbajtur nga Ministri i Energjisë dhe Industrisë Z.Damian Gjiknuri në interpelancën e kërkuar prej deputetit Vangjel Tavo

Të nderuar deputetë,

I nderuar Kryetar,

Falënderoj zotin Tavo për mundësinë që më jep dhe për pyetjet që ngriti, megjithëse e mira do të ishte që këto fatura që u përmendën ti kisha patur në dispozicion më përpara. Gjithsesi, ja vlen që të japim shpjegime, për të kuptuar edhe se çfarë probleme ka poshtë, si e gjetëm realitetin, sa të thella janë problemet, dhe e vërteta se do të duhet kohë që të riparohen.

Me këtë nuk dua të them se shqetësime nuk ka. Njëkohësisht, jo gjithçka që u tha këtu mund të mos përputhet me realitetin apo se shërbimet poshtë në Gjirokastër nuk janë në vëmendje të Ministrisë, apo ti përgjigjen qytetarëve siç duhet. Megjithatë, më lini që të shpjegoj ku e kemi gjendjen e sektorit, se përpara se të ngremë problemet duhet të kuptojmë se sektori energjetik është një sektor që do të dojë shumë kohë të japë rezultatet e veta përsa i përket shërbimeve.

Ju e dini shumë mirë se kur erdhëm në pushtet, gjendja e sektorit energjetik ishte katastrofike, një kompani e cila kishte mbi 50% humbje, me të ardhura minimale, me arkëtime që ishin në minimumin e tyre historik, sidomos viti 2012-2013. Kjo bënte që në fund, sidomos periudhën Tetor-Nëntor, kompania nuk kishte para edhe për të paguar pagat e jo më të paguante KESH-in, OST-në, furnizuesit e tjerë, apo të kishte fonde për investime të mëtejshme.

Ky është një realitet që duhet ta pranojmë dhe duhet ta dimë. Që të ngrihesh në energji do të duhet kohë dhe do të duhen investime. Arsyeja pse kanë munguar investimet, sidomos pas viteve 2012-2013, ka të bëjë së pari me faktin se kontrata e privatizimit dështoi dhe nuk ka pasur financime për të mbuluar një shërbim më cilësor për qytetarët. E dyta, ishte e pamundur për kompaninë CEZ Shpërndarje të gjente kapital për të investuar e përmirësuar infrastrukturën e saj e për të dhënë shërbime më cilësore. Kjo, jo vetëm për Gjirokastrën, por për të gjithë Shqipërinë.

Kompania tanimë quhet OSHEE dhe vetëm ditën e sotme është mundësuar të përmbyllet procedura dhe shteti shqiptar të jetë pronar i 100% të aksioneve.

Pse kemi qenë të alarmuar për sektorin energjetik, pse e kemi thënë me kohë që sektori energjetik ka qenë një sektor i neglizhuar? Këtë nuk e kam thënë unë, e ka thënë Banka Botërore, këtë e ka thënë Komuniteti i Energjisë, të gjitha institucionet ndërkombëtare e kanë thënë qartë se gjatë viteve të fundit nuk është bërë asgjë me sektorin energjetik. Që energjetika të përmirësohet do kapitale të mëdha, do investime të mëdha. Kjo ka qenë arsyeja që donim të zgjidhnim një konflikt të hapur, pasi e kishim të pamundur për të gjetur kapital financiar, për të investuar, për të përmirësuar këto shërbime.

Në planet tona, patjetër që do të jenë zonat që kanë aktivitet më të madh ekonomik, që kanë popullsi më të madhe dhe Gjirokastra si një qark shumë i rëndësishëm do të përfitojë shërbimet e merituara dhe investimet për të përmirësuar infrastrukturën energjetike.

Dua të ndalem tek disa pyetje konkrete që keni ngritur.

Pyetje e parë e Z.Tavo: “Përse ka ndërprerje të shpeshta të energjisë në zonat rurale të qarkut të Gjirokastrës“

Zonat rurale të Gjirokastrës furnizohen nga fidera të tensionit të mesëm, gjatësia e të cilëve varion nga 15 – 65 km. Kjo infrastrukturë është ndërtuar rreth viteve 1960-1970, me disa ndërhyrje të kryera gjatë viteve 1990-2000.

Siç shihet, koha e gjatë e shfrytëzimit dhe gjatësia e madhe e rrjetit, si dhe infrastruktura tërësisht e amortizuar, krijojnë mundësitë për ndërprerje të shpeshta. Si rezultat i tyre ndodhin avari të shumta në tensionin e mesëm dhe në tensionin e ulët, siç është djegie transformatorësh, lidhje të shkurtra, lidhje me tokën, këputje përcjellësish, dëmtim ndarësash, vjedhje të kabllove dhe të gjitha këto sjellin avari. Gjithashtu ka edhe remonte të planifikuara (të mesme dhe profilaktike), siç ka kur ka punime korporata, patjetër që energjia do të ndërpritet.

Megjithatë, është më mirë të flasim me disa statistika krahasuese. Përshembull, po të krahasojmë vitin 2014, totali i ndërprerjes së energjisë është 2.58 orë/ndërprerje ose 11% më e ulët se viti 2013. Pra, ndërprerje ka pasur dhe le ta themi, nuk është se ndërprerje nuk do të ketë edhe në disa vite në vijim. Nuk kanë qenë ndërprerje të karakterit për të racionuar konsumin e energjisë, pra duhet të kuptojmë këtë. Nuk është ndërprerje siç bëhej dikur që nuk kishte energji ose ishte e pamundur të importohej dhe një mënyrë për të reduktuar humbjet ka qenë ndërprerja e energjisë. Në momentin kur sistemi është me humbje të mëdha dhe kur tarifat nuk reflektojnë kostot, shtetet kanë dy mënyra, ose do ta subvencionojnë diferencën duke blerë energji, ose do të ndërpresin energjinë sepse malli që hidhet për konsumatorin nuk përballohet nga ana financiare. Realisht edhe ky përmirësim përsa i përket reduktimit të ndërprerjeve është si rezultat i një pune shumë më të mirë të korporatës.

Nga ana tjetër, pse e përmenda faktin që sot kalojnë aksionet dhe shteti merr në kontroll të plotë shoqërinë? Kjo do të na japë mundësinë që të kryejmë edhe riorganizimet e duhura. Kemi qenë të ngrirë në një proces ligjor dhe prandaj e kemi parë në një mënyrë alarmante dhe donim ti jepnim fund atij procesi, pasi ne për vite të tëra do ti kishim duart e lidhura dhe korporata duhet të rrinte kështu siç është me një administrator të përkohshëm, pa investime. Patjetër situata do të degradonte në një pikë të tillë që, unë e kam thënë me bindje, duke u konsultuar me shumë teknikë, nga viti tjetër sistemi mund të binte fare. Pra, pa zgjidhjen e atij konfikti dhe pa hapur rrugën programit të investimeve, situata do të ishte jashtëzakonisht e rëndë dhe Shqipëria mund të kalonte në një kolaps energjetik. Këtë e marr si shembull, sepse e di që interesi juaj është për qarkun e Gjirokastrës, me të drejtë jeni deputetet aty, si shumë të tjerë që janë të interesuar për qarkun e Gjirokastrës. Dua të jap një panoramë të plotë, që patjetër efektet i ka dhe në nivelin e qarkut Gjirokastër.

Në lidhje me remontet e kryera në rrjetin shpërndarës në Qarkun e Gjirokastër, unë po ju listoj disa ndërhyrje që janë bërë gjatë vitit të fundit të specifikuara sipas zonave:

Njësia Gjirokastër Komuna “Dropulli Sipërm” Fideri “Dropulli Sipërm” N/st. 35/10 kV :

Është kryer ndërhyrje në të gjitha linjat që dalin nga ky nënstacion dhe konkretisht: në segmentin e tensionit të mesëm Grapsh – ; Jorgucat – ; Vrisera – ; Llongo – Koshovicë dhe Llongo – Sotirë. Në këto linja është kryer ndërrimi i izolatorëve, tërheqja e përcjellësave, zëvendësimi i pjesshëm në vendet e dëmtuara, si dhe pastrimi i traseve të linjave. Është ndërhyrë në kabinën , Likokomil, Klishar, Llongo në kuadrin e tensionit të ulët duke përfshirë dhe zëvendësimin e tyre ku ishte e nevojshme, tërheqje përcjellësi dhe zëvendësimi i izolatorëve.

Komuna “Zagori” & Pogon Fideri “Zagori” N/st. 35/10 kV Grapsh:

Është ndërhyrë në segmentin e TM Grapsh – Libohovë; Libohove – Poliçan; Poliçan – Catiste dhe në Zagorinë e Poshtme. Në këto linja është kryer ndërrimi i izolatorëve, tërheqje përcjellësi dhe zëvendësime të pjesshme në vendet e dëmtuara, si dhe pastrimi i traseve të linjave. Është ndërhyrë në kabinat Poliçan, , në kuadër të tensionit të ulët, si dhe pastrim traseje dhe shtrëngim të përcjellësve.

Komuna “Dropulli Poshtëm” Fideri “Dropulli Poshtëm” N/st. 35/10 kV Grapsh:

Është ndërhyrë në segmentin e tensionit të mesëm Grapsh – Glinë; Peshkëpi – Radat; Grapsh – Derviçian. Edhe në këto linja është kryer ndërrimi i izolatorëve, pastrimi i trasese, tërheqja dhe pjesërisht zëvendësimi i përcjellësve. Është ndërhyrë në kabinat Radat, Vllaho-, Derviçian 1, Derviçian 2, Derviçian 3 duke përfshirë pjesërisht dhe rrjetin përkatës.

Komuna “Çepo” Fideri “” N/st. 110/35/6 kV Gjirokastër:

Është ndërhyrë në segmentin N/st. – Ura e Kardhiqit dhe segmentin Ura e Kardhiqit – . Është kryer ndërrimi i izolatorëve, pastrim traseje, tërheqje dhe pjesërisht zëvendësim përcjellësi. Është kryer remont në kabinat Palokastër, Prongji, Ura e Kardhiqit, Cepune, Plesat, Fushë Bardhë, Zhulat, Taroninë me procese pastrim traseje shtrëngim përcjellash.

Komuna “” Fideri “Kardhiq” N/st. 110/35/6 kV Gjirokastër:

Është ndërhyrë në segmentin e tensionit të mesëm Humelicë – Picar; Picar– Gropa e Barxhit; Picar-Kolonje-Medar; Votuca – Subash. Është kryer remont në kabinën Picar duke përfshirë dhe rrjetin e tensionit të ulët.

Komuna “Lunxheri” Fideri “Lunxheri” N/st. 110/35/6 kV Gjirokastër:

Është ndërhyrë në segmentin e tensionit të mesëm Shëntodër – ; Shëntodër – ; Shëntodër – A. Poci. Është ndërhyrë në kabinat Shëntodër, Erind, Dhoksat, Këllëz vendosur ndarësa TM, shkarkusa dhe panele TU.

Komuna “” Fideri “Zagorie” N/st. 110/35/6 kV Gjirokastër:

Është ndërhyrë në segmentin e TM A. Lengo – Tanke; Zeneli – Saraqinishte dhe Pllakalli – A. Zeneli. Është ndërhyrë në kabinën A. Zeneli në rrjetin e Tensionit të Ulët, duke kryer shtrëngimin e përcjellësve dhe zëvendësimin e izolatorëve.

Agjencia Tepelenë Komuna “Kurvelesh” Fideri “Ujësjellës” N/st. 110/6 kV :

Është ndërhyrë në segmentin e TM Bambull – Salari; Salari – Gusmar; Gusmar – Progonat; Dukaj – Turan. Është ndërhyrë në kabinën Deliaj, Mesas, Elezaj, Dukaj në kuadrin e TU.

Komuna “Buz” Fideri “Miniera 1” N/st. 110/6 kV Memaliaj: Është ndërhyrë në segmentin e TM Buz – Kurtëz; Buz – Buzkalemaj. Është ndërhyrë në kabinat Buz, Bardhaj, Kurtëz në kuadër të TU si dhe pastrim traseje dhe shtrëngim të përcjellave.

Komuna “Luftinje” Fideri “Miniera 1” N/st. 110/6 kV Memaliaj: Është ndërhyrë në segmentin e TM Memaliaj – Sek III; Canaj – Izvor dhe Luftinje – Buz. Remont ka patur dhe në kabinat Xhafaj, Danaj-Izvor 1, Izvor 2, Izvor 3, Didaj duke përfshirë pjesërisht dhe rrjetin përkatës të TU.

Komuna “Qendër” Fideri “Dragot” N/st. 110/10/ kv Tepelenë: Është ndërhyrë në segmentin N/st. – Ura e Leklit dhe në segmentin N/st – Mezhgoran. Është kryer remont në TU në kabinat Ferme. Dragot, Hormove 1, Hormove 2, Mezhgoran, Lekël, me procese pastrim traseje shtrëngim përcjellësish.

Komuna “F. Memaliaj” Fideri “Miniera 2 dhe Maricaj” N/st. 110/6/ kV Memaliaj:

Është ndërhyrë në segmentin e TM N/st – Vasjar; N/st – Mirinë; N/st-Maricaj dhe Bylysh – Kashisht.

Komuna “Krahës” Fideri “Krahës” N/st. 110/10/ kV Memaliaj:

Është ndërhyrë në segmentin e TM Zhulaj – Krahës 1; Levan – Allkomemaj; Krahës – Zhulaj.

Komuna “Qesarat” Fideri “Qesarat dhe Anevjose” N/st. 110/10/6 kV Krahës:

Është ndërhyrë në segmentin e TM N/st krahas – Anevjose; N/st – Qesarat; Qesarat – Canometaj. Për zvogëlimin e problematikave dhe përmirësimin e furnizimit të konsumatorëve me cilësi dhe në vazhdimësi është e domosdoshme kompletimi dhe ndërhyrja në shume zona rurale në rrjetin e TU, për të cilat është bërë identifikimi dhe është përgatitur dokumentacioni përkatës.

Agjencia Përmet

Për furnizimin me energji elektrike të zonave rurale që furnizohen nga të dy nënstacionet Përmet dhe Këlcyrë, mund t’ju informoj se përgjithësisht ky furnizim ka qenë i kënaqshëm dhe në parametra optimal për të gjithë periudhën që kërkohet ky informacion. Avaritë kanë qenë shumë të pakta dhe ato që kanë ndodhur janë riparuar në kohë rekord. Stakime nga dispeçeria nuk ka pasur me përjashtim të tre datave ( Dy në gusht dhe një në shtator ) për remont në nënstacione, që është kufizuar furnizimi me dy – tre orë. Për këtë periudhë është punuar nga Agjencia Përmet për remontet e planifikuara dhe këto remonte kanë qenë profilaktike dhe jo të plota dhe për segmente të veçanta, që kanë sjellë kufizime të pjesshme në furnizim.

Për muajin shtator dhe në vazhdim shtrirja e përcjellësit të linjës së re 110 kV Përmet – Ersekë ka sjellë kufizime të konsiderueshme, gjë që ka lënë pa energji Komunën Çarshovë, Komunën Petran, Komunën Frashër. Theksojmë, se për këto kufizime është marrë kontakt me firmën ndërtuese dhe kur ka patur mundësi, kufizimi ka qenë i pjesshëm, pra vetëm në pjesën ku punohet. Kuptohet këto lloj kufizimesh janë të domosdoshme për të implementuar unazën e jugut.

Ata pak njerëz që mund ta kenë ndjekur, sepse ka pasur edhe ngjarje të tjera, ne patëm mundësi të inaugurojmë edhe fillimin e funksionimit të një pjese të “Unazës së Jugut”. Është një financim shumë i rëndësishëm i qeverisë shqiptare me mbështetjen e qeverisë gjermane, e cila do të kompletojë të gjithë zonën e jugut me një unazë shumë funksionale, përfshirë edhe dy investime të rëndësishme me nënstacionin e Himarës dhe nënstacionin e Orikumit.

Kjo do të bëjë që gjithë jugu të ketë një cilësi furnizimi shumë më të mirë, një garanci më tepër për gjithë sistemin energjetik dhe sidomos kjo do të jetë shumë më e prekshme në zonat e bregdetit, por edhe në qarkun e Gjirokastrës. Pse?! Sepse Shqipëria ka pasur një disbalancë përsa i përket investimeve. Investimet në rrjetin energjetik kanë qenë kryesisht të lidhura në veri, për shkak të burimeve të mëdha në veri, për shkak të industrisë dhe po të shikoni rrjeti energjetik i jugut ka qenë i neglizhuar. Këtu ka patur një dinamikë shoqërore të atillë, me zhvillim ekonomik në shumë zona të jugut, të cilat kërkojnë një furnizim energjetik më të qëndrueshëm dhe pikërisht në planet e qeverisë shqiptare, përfshirë edhe unazën që përmenda, por edhe investime të tjera do të shkojnë pikërisht për të mbështetur nevojat me furnizim me energji elektrike, për shkak të dinamikës ekonomike, konsumit dhe shumë elementëve të tjerë, sidomos në periudhën turistike.

Pyetja e dytë e z.Tavo: “Faturimi aforfe”

Përsa i takon faturimit aforfe në qarkun Gjirokastër dhe sidomos në zonat rurale, strukturat e OSHEE-së dhe konkretisht Drejtoria Rajonale Gjirokastër i është përmbajtur vendimit të ERE-S dhe konkretisht është bërë aplikimi i faturimit aforfe për klientët familjarë që nuk janë të pajisur me matësa të energjisë elektrike apo konsumatorët me matësa të dëmtuar dhe jashtë kushtit teknik.

Faturimi aforfe është një faturim i përkohshëm, një masë që e parashikon ligji dhe që shërben vetëm marrjes së energjisë së ofruar në një vlerësim deri diku paraprak që i bën kompania minimumit të përdorimit të energjisë nga konsumatorët potencialë. Pse është e nevojshme kjo masë?! Sepse ka ndodhur fenomeni që gjatë viteve të fundit, sidomos në mungesë të investimeve gjatë vitit 2012-2013 u rrit shumë numri i klientëve të cilët konsumonin energji, nuk kishin matësa dhe humbjet filluan të rriteshin shumë. Pra ishte energji e furnizuar dhe e pa arkëtuar. Kjo po e rrënonte totalisht kompaninë. Ishin mbi 200 mijë konsumatorë pa matësa.

Që të kryheshin investime në këtë sektor duheshin të ardhura. Kompania nuk i kishte këto të ardhura dhe për këtë arsye, edhe gjendja në periudhën e ngrirë, për aq kohë sa ishim në një konflikt juridik, na e bënte akoma më të vështirë që ne ti kryenim këto investime.

Një nga gjërat e para që do të bëhet me projektin e Bankës Botërore, që shumë shpejt do të vijë në Parlament, do të jetë plotësimi me matësa i të gjithë konsumatorëve, duke hequr dorë përfundimisht nga faturimi aforfe. Faturimi aforfe do të jetë një masë e përkohshme, e di që nganjëherë nuk është e pëlqyeshme, por është e domosdoshme për të mbajtur në këmbë sektorin energjetik dhe është aplikuar edhe më parë. Për shkak të privatizimit të dështuar, në momentin që shteti e morri nën kontroll shoqërinë, me anë të administratorit të përkohshëm, duhet të ishte një masë e nevojshme për tu marrë dhe prandaj e kemi marrë.

Dua të jap disa statistika për Gjirokastrën:

Nga 77,460 abonentë që ka Rajoni Gjirokastër, gjatë 8 mujorit të parë të vitit 2014, janë faturuar aforfe 785 abonentë ose vetëm 1.01%.

Njësia Delvinë Nga 6,514 abonentë që ka Njësia Delvinë, gjatë 8 mujorit të parë të vitit 2014, janë faturuar aforfe 91 abonentë (ose vetëm 1.40%)

Njësia Gjirokastër Nga 22,483 abonentë që ka Njësia Gjirokastër, gjatë 8 mujorit të parë të vitit 2014 janë faturuar aforfe 229 abonentë (ose vetëm 1.02%)

Agjencia Përmet Nga 9,350 abonentë që ka Njësia Përmet, gjatë 8 mujorit të parë të vitit 2014, janë faturuar aforfe 60 abonentë (ose vetëm 0.64%)

Njësia Sarandë Nga 30,128 abonentë që ka Njësia Sarandë, gjatë 8 mujorit të parë të vitit 2014, janë faturuar aforfe 336 (ose vetëm 1.11%)

Agjencia Tepelenë Nga 8,985 abonentë që ka Agjencia Tepelenë gjatë 8 mujorit të parë të vitit 2014, janë faturuar aforfe 70 abonentë (ose vetëm 0.77%)

Numri nuk është aq i lartë sa proklamohet, sepse u evidentua që një pjesë e këtyre faturimeve zero, apo kontratave që figuronin pa matësa, kanë qenë klientë të cilët nuk figuronin të lidhur tek sistemi. Qe një masë e domosdoshme dhe po e theksoj, në fund të fundit, ke marr një mall e ke konsumuar, vërtet e kam vështirë të ta masë, por dihet një minimum konsumi, dhe dihet faturimi aforfe është gjithmonë në minimum konsumi që do ta paguash. Ndryshe, sektori energjetik pa të ardhura financiare do të kalojë totalisht në kolaps. Një gjë duhet sqaruar, edhe sikur të paguajnë 100% faturat në Shqipëri dhe sikur të reduktohen humbjet vetëm në ato teknike, sektori energjetik sërish është me humbje. Është sektor që është me humbje, pikërisht nga mënyra sesi është menaxhuar, nga kreditë, nga interesat që ka marrë dhe nga trashëgimia e madhe e borxheve.

Pyetje e Z.Tavo: “Mbi faturimet dhe keq faturimet”

Unë jam në një pozicion më të vështirë, kur ju më nxirrni një faturë dhe më thoni zoti Ministër do t’ua jap. Jam shumë i interesuar dhe dua të them edhe një gjë, se njeriu nuk mund të shihet në pasqyrë dhe të thotë gjërat po shkojnë bukur. Patjetër që në Operatorin e Shpërndarjes së energjisë elektrike ka probleme. Ndërmarrja ka nevojë për ristrukturim, ndërmarrja ka nevojë për menaxhim shumë më të mirë. Problem shumë i madh janë edhe faturistët poshtë, dhe ata kanë qenë një pjesë e mirë e abuzimit në ndërmarrje. Shpeshherë, mund të ndodhë që ka abuzime të tipit mbifaturim, ka edhe abuzim më të madh që është pjesa e nënfaturimit apo hileja siç i thotë popullit që bëjnë ata me konsumatorë të tepërt.

Nganjëherë, ekzistenca e fashave të energjisë ka nxitur aplikimin e kësaj hileje në një nivel shumë të gjerë në të gjithë Shqipërinë, gjë që ka sjellë humbje shumë të mëdha të energjisë dhe ne po merremi seriozisht me këtë problem.

Sot aksionet kaluan në emër të shtetit. Shumë shpejt, ndërmarrja do të vihet në një mbikëqyrje si çdo ndërmarrje tjetër publike, ku autoritet publike do të kenë të gjithë mekanizmat e nevojshme për të mbikëqyrur më mirë shoqërinë. Kjo do të shoqërohet me një paketë masash, që do të thotë ristrukturim i shoqërisë. Departamente që duhet të jenë më funksionale përsa i përket shërbimeve që duhet të ofrojë kompania për qytetarin.

Mbase një riorganizim territori më të përshtatshëm në bazë edhe të nevojave që i ka sjellë koha dhe i kemi analizuar që duhet të ndërhymë. Do të përmirësojmë shërbimet përsa i përket trajtimit të ankesave dhe procesimit të ankesave nga qytetarët. Dhe pikërisht të gjitha këto masa do të ndikojnë në përmirësimin e shërbimit, përfshirë edhe trajtimit të ankesave të qytetarëve. Megjithatë, në aspekt statistikor, për të parë se si ka shkuar ecuria apo ankesat që kanë pasur qytetarët përsa i përket problemeve që kanë të bëjnë me faturimin, dua të them që për përudhën Janar – Shtator 2014 ka patur 686 ankesa me keq – faturim dhe mbifaturim, ose 5.45% të abonentëve.

Patjetër, një shifër që duhet të na shqetësojë dhe ndaj po i kushtojnë vëmendje shërbimit të klientit. Në Tepelenë ka patur 127 ankesa me keq – faturim dhe mbifaturim ose 2.11% të abonentëve; në Përmet ka patur 69 ankesa me keq – faturim dhe mbifaturim ose1.32%.

Po të shikosh dhe ta krahasosh edhe me vitet e kaluara, kemi një reduktim të ankesave në mënyrë drastike. Nuk dua të them se është bërë një punë përfekte dhe se ankesa nuk do të ketë. Duhet të jemi racional tek ato që marrim përsipër dhe tek ato që i themi publikut. E rëndësishme është që të ketë një trend pozitiv në trajtimin e ankesave, një trend pozitiv në uljen e ankesave, dhe një furnizim më të mirë, gjithmonë krahasuar me një vit më parë. Gjërat kanë nevojë për përmirësim por përmirësimi nuk është i menjëhershëm, por gradual. Po e përsëris, sistemi energjitik nuk ka zgjidhje me shtypje suste, është një sistem në të cilin për 24 vite Shqipëria nuk ka performuar mirë. Ka defiçenca të mëdha, është një strukturë e shtrirë në të gjithë Shqipërinë dhe ka problem edhe në zona të caktuara. E rëndësishme për ne është që të kemi një plan të qartë, me rezultate të qarta, me indikatorë të qartë që vit pas viti të kemi një përmirësim të dukshëm. Kjo do të thotë që në krye të disa viteve ky shërbim të jetë shumë më i mirë për qytetarët; të jetë sistemi energjitik që ta mbajë veten e vet nga ana financiare e të mos kërkojë vazhdimisht garanci financiare nga ana e qeverisë. Për shkak të një menaxhimi më të mirë, me një program të mirë strukturuar investimesh aty ku jepen rezultatet më të mira, patjetër që do të sjellë një koorporatë më të mirë, më efiçiente dhe pse jo më të përgatirur për një menaxhim qoftë edhe privat.

Pyetja tjetër e Z.Tavo: “Mungesa e investimeve në këtë sektor”

Nuk kam çfarë të shtoj më shumë se sa thashë edhe më parë. Investimet në sektorin energjitik, sidomos në pjesën e shpërndarjes kanë qenë minimale. Përveç disa investimeve që janë bërë menjëherë pas privatizimit në 2010 deri në 2011, më vonë nuk ka patur më investime në pjesën e shpërndarjes. Sistemi ka degraduar dhe sistemi i shpërndarjes duhet kuptuar se është më i vjetri, i ndërtuar në vitet 60-70. Janë sisteme të tilla që vazhdimisht duan investime për mirëmbajtje pasi ndryshe marrin fund.

Shqipëria ka patur edhe një zhvillim kaotik urban, duhet ta pranojmë se janë bërë lidhje jashtë çdolloj planifikimi, të paparashikuara në rrjet. Të gjitha këto sjellin defekte, djegie transformatorësh, probleme të tjera me kabllot. Kjo tregon se duhen investime të vazhdueshme për mirëmbajtje dhe për rritje të kapaciteteve. Nuk ka gjë për tu fshehur, investimet në dy vitet e fundit kanë qenë fare minimale deri në pjesën e mirëmbajtjes së sistemit.

Jemi duke negociuar paketën më të rëndësishme financiare që është dhënë ndonjëherë sektorit energjitik, e miratuar tanimë nga Banka Botërore. Janë 150 milion USD nga të cilat rreth 100 do të mund të shkojnë në sektorin e shpërndarjes. Janë gjithashtu 50 milion USD të tjera nga dy institucione ndërkombëtare dhe gjithashtu do të hidhen në rrjetin e shpërndarjes. Synimi ka qenë për të kompensuar gjithë atë kohë të humbur, gjithë ato shanse të humbura me vite e për ta shpëtuar në pikëpamjen teknike shpërndarjen duke e bërë sektor të qëndrueshëm.

Patjetër se këto investime nuk sigurojnë vetëm cilësinë e furnizimit dhe mbështetjen teknike të sistemit por luftojnë dhe humbjet. Gjëja e parë më minimale që më vjen në mend janë investimet në sistemin e matjes. Çdo konsumator që merr energjinë elektrike ta kuptojë se po merr një mall që matet dhe ato para duhet të paguhen. Nga ana tjetër synohet edhe futja e teknologjive të reja të cilat shkallë-shkallë do të fillojnë të aplikohen në Shqipëri. Kjo, në mënyrë që më në fund të na krijohet mundësia për të aplikuar politika më të mençura për energjinë duke vendosur çmimet e pikut dhe çmimet e natës. Për shembull, energjia natën mund ishte shumë më e lirë pasi është kudo më e lirë. Kjo do një sistem matjeje krejt tjetër por që do të ndihmonte edhe familjet që nuk janë në gjendje të mirë ekonomike që disa aktivitete të mund ti kryenin edhe natën kur energjia është më lirë ndërsa pjesa e ditës do kishte çmimet më të shtrenjta. Realisht këto janë forma të aplikuara në të gjithë Evropën me sukses dhe njëkohësisht konsumatorët nuk i dëmton. Konsumatori në varësi të të ardhurave të tij zgjedh ta organizojë vet jetën duke mos e kufizuar cilësinë e jetesës.

Të nderuar deputetë,

Kjo ishte një ekspoze nisur nga pyetjet që bëri z.Tavo. Dua ti them se është i mirëpritur për ta takuar edhe personalisht në çdo kohë ashtu sikurse çdo deputet tjetër që kërkon të diskutojë për problematikën e sektorit energjitik. Në projektet tona për investimet, patjetër që edhe Gjirokastra është një qark që meriton vëmendje. Realisht do ta shikojmë shkallë-shkallë për të adresuar nevojat që ka Qarku i Gjirokastrës por dua të them se investime do të ketë. Do të jetë programi më intensiv i investimeve por procesi do të dojë kohë pasi nuk mund të japë menjëherë rezultatet.

Ndërkaq, ne po luftojmë fort edhe për sa i përket politikave shtetërore që të mund të reduktojmë ndjeshëm fenomenin e vjedhjes dhe abuzimit me energjinë elektrike. Ndëshkimet e reja të parashikuara në Kodin Penal, masat e reja të përfshira nuk parashikojnë më gjobë por dënim me burg për vjedhësin e energjinë. Jam i sigurtë se do të nisin të japin rezultate duke parandaluar këta hajdutë energjie që po e gërryejnë sistemin energjitik shqiptar prej vitesh.

Ju e keni parë se sëfundi kanë nisur arrestimet. Është një masë shumë e mirë, kemi një plan me Policinë e Shtetit për të nisur aplikimin në një shkallë të gjërë në terren që njerëzit që konsumojnë energji pa e paguar, nuk flas për debitorët por për vjedhësit që marrin energjinë për qëllime përfitimi, të vihen para drejtësisë dhe të marrin dënimin e merituar. Nuk mund të tolerohet të vazhdojë më kjo gjendje problematike që ka vazhduar prej më shumë se 20 vitesh ku një pjesë vjedhin dhe nuk u hyn asgjë në këmbë.

Ndërhyrja e dytë e Ministrit Gjiknuri pas fjalës së deputetit Tavo:

Realisht, edhe në ato që ju thatë, përforcuat një pjesë të sqarimeve që unë dhashë këtu. Unë nuk them se gjërat janë perfekte, ajo shoqëri ka dhe problemet e saj, mund të ketë edhe probleme personeli. Pikërisht për shkak të këtyre problemeve, ajo çka bëmë është se përpara ndërmarrjes së reformave të rëndësishme, vepruam të merrnim nën kontroll sektorin e shpërndarjes pasi në atë gjendje nuk ishte as i Shqipërisë dhe as i çekëve. Ishim në një situatë e cila po degradonte dhe asnjeri nuk mund të ndërhynte dot.

Patjetër, kompania do të fillojë me një sistem performance pasi ka njerëz të papërgjegjshëm edhe në strukturat e saj poshtë. Jo më larg se përpara një jave kam patur guximin ta them këtë publikisht. Pse them guximin? Nganjëherë njerëzit duan të mbrojnë sektorin ku punojnë, por thashë se ka shumë njerëz që abuzojnë edhe brenda shoqërisë. Ndëshkimi ligjor duhet të vijë si për abuzuesit, pra ata që vjedhin, ashtu edhe për bashkëpunëtorët e tyre brenda sistemit. Pikërisht këtë po bëjmë. Jo më larg se dje u arrestuan dy njerëz, punonjës të OSHEE-së, për shkak të abuzimit që bënin me konsumatorë apo për shkak të marrëveshjeve që bënin me konsumatorë të caktuar. Kjo gjë do të vazhdojë .

Do të fusim sistemin e performances nga fideri deri tek konsumatori. Do të thotë që çdo njeri do të jetë përgjegjës për sasinë e energjisë që merr dhe ku e çon atë. Në momentin që ke humbje të tilla, ose duhet të gjesh ku e ke humbjen, ose ke rënë në marrëveshje që energjia të vidhet, marrëveshje me konsumatorët e ndryshëm abuzues. Këto janë masa konkrete, të cilat patjetër do ta përmirësojnë shërbimin e energjisë elektrike.

Megjithatë, dua të jap disa të dhëna, disa statistika për qarkun e Gjirokastrës. Gjatë vitit 2014, më rezulton se kemi patur vetëm me policinë bashkëpunim në 406 raste dhe kemi kryer disa veprime në terren të cilat kanë goditur keqbërësit e energjisë. Për periudhën Janar-Shtator 2014, në të gjithë rajonin janë realizuar në total 30490 ndërprerje debitorësh dhe lidhjesh të paligjshme. Me këto ndërprerje, për periudhën Janar-Shtator 2014 janë arkëtuar nga debitorët rreth 276 milion lekë.

Po ju them edhe një fakt interesant. Vetëm nga fshati janë arkëtuar rreth 15 milion lekë dhe kjo shumë është arkëtuar duke filluar nga shkurti i këtij viti, se më parë aty as nuk paguante njeri, as nuk donte t’ia dinte njeri se sa energji konsumohej. Po të flasim për përqindjet, rezulton se arkëtimet në nivel qarku për periudhën Janar-Gusht 2014 kanë arritur në rreth 88.59%. Pra, një rritje që është mbi mesataren kombëtare të arkëtimeve. Vetëm në muajin Shtator arkëtimet kanë kapur një kuotë prej 104%, pra është tejkaluar plani duke grumbulluar edhe vlera të cilat kanë qenë debi të mbartura.

Nga ana tjetër, niveli i humbjeve nga 33.5% që ka qenë në muajin Janar të këtij viti, në qarkun e Gjirokastrës në Shtator ka vajtur në 19.9%. Po ti krahasojmë me nivelin mesatar të vitit 2013 humbjet janë reduktuar me 10.9%. Këto flasim për rezultate konkrete në terren. Me këtë, nuk dua të them se nuk ka probleme dhe e përsëris, probleme ka, administrata ka problemet e saj që janë trashëguar. Me sistemin energjetik është bërë një krim, dua ta them se gjatë gjithë viteve, sidomos gjatë 8 viteve të kaluara, shumë profesionistë u hodhën rrugëve dhe u përfshinë njerëz thjesht militant partish.

Pas konfliktit me çekët dhe ardhjes së administratorit të përkohshëm, në janar 2013 filloi një spastrim i gjerë politik i gjithë punonjësve specialistë vetëm në funksion të zgjedhjeve. Pra, u vendosën njerëz vetëm në funksion të rezultateve elektorale. Patjetër që këto sollën dëme të mëdha, kanë lënë metastazat e tyre në sektor dhe do të duhet kohë të riparohen. Ne po punojmë përditë, vullnetin e kemi të qartë, kemi një program të qartë, kemi masa të plota për reformat që do ndërmarrim në energjetikë. Disa nga ato janë të vështira, asnjë nuk do të donte të ishte në pozicionin tim apo të qeverisë shqiptare për të përballuar krizën më të madhe financiare që ka trashëguar ky sektor që nga vitit 1990. Ka patur probleme energjetike Shqipëria, por asnjëherë nuk ka qenë në këtë krizë financiare siç është tani. Pse? Sepse më përpara i bihej shkurt, nuk kishte para dhe ndërpritej energjia. Me fokusin që u bë, që popullsia duhet të ketë 24 orë dita, thjesht u akumuluam e akumuluan borxhe që kanë vajtur tek pika që nuk mban më.

E thashë se kemi një program të qartë, me masa të qarta për reformën, për investimet konkrete përfshirë edhe qarkun e Gjirokastrës. Synohet përmes këtij plani administrimi më i mirë i kompanisë së shpërndarjes dhe patjetër që shërbimi do të jetë shumë më i përmirësuar. Jam i sigurt që do të kemi shumë më pak fatura të kontestuara, siç u tha edhe këtu.

Edhe njëherë, ju falënderoj për këtë mundësi që më jepni për të prezantuar këtë problematikë reale. Njerëzit kanë probleme, ne jemi këtu për t’iu përgjigjur atyre dhe për të ushtruar të gjithë autoritetin e nevojshëm ndaj kompanisë. Natyrisht, unë si ministër nuk mund të përgjigjem për një individ të caktuar, një elektricist. Natyrisht ka të tillë që abuzojnë dhe më vjen shumë mirë që ngrihen këto probleme. Ne na interesojnë mekanizma sa më të mire, që njerëzit poshtë të përgjigjen për detyrën që kryejnë dhe të kenë përgjegjësi maksimale, qoftë edhe ndëshkimin maksimal kur ata abuzojnë bashkë me konsumatorë të paligjshëm ose nuk kryejnë detyrën siç duhet.

Prandaj, sistemi i performancës që duam të vendosim, së bashku me ndihmën që kemi marrë nga konsulenca e huaj, patjetër do ta kalojë në sitë këtë kompani për tu dhënë zgjidhje edhe problemeve me burimet njerëzore.

Shpresoj që përgjigjet e mia të kenë qenë të kënaqshme edhe për Ju. Besoj se do të kemi vitin tjetër një interpelancë më të mirë në lidhje me arritjet.

Faleminderit,