Jaarverslag 2015

16/AZaz/0507/MvdW

Jaarverslag 2015

2

Jaarverslag 2015

Inhoudsopgave

Inleiding 5 Breedteschaak 6 Kadervorming 9 Topsport 12 Talentontwikkeling 13 Jeugdschaak en jeugdevenementen 14 Evenementen 18 Buitenlandse zaken 23 Bijzondere bonden 24 In memoriam 26 Organisatie 27 Marketing en Communicatie 28 Eindstanden KNSB-competitie 2014-2015 29 De kampioenen van 2015 31 Behaalde titels bij de FIDE 34 Commissies 35 Bestuur en Bondsbureau 37 Overzichten aantal KNSB-leden 38 Ondertekening 39

3

Jaarverslag 2015

4

Jaarverslag 2015

Inleiding

In 2015 is de KNSB gestart met de uitvoering van het beleidsplan 2015-2018. In dat beleidsplan ligt de nadruk nog steeds op ledenontwikkeling en ledenbehoud. Het is belangrijk te groeien op het gebied van schoolschaak en internetschaak en de daling in het aantal verenigingsleden te stoppen.

We zien dat in 2015 het aantal schoolschaakleden fors gegroeid is. Dat komt enerzijds door succesvolle lokale schoolschaakprojecten en anderzijds door de samenwerking met Chessity, waarmee scholieren laagdrempelig online schaken kunnen leren. Het aantal internetschaakleden neemt daarentegen af. Er is veel concurrentie op dat gebied en dit is een punt van aandacht.

Het aantal verenigingsleden daalt nog steeds trendmatig. Om dit te stoppen is in 2015 een enquête gehouden die twee doelen heeft: meten hoe vitaal de schaakverenigingen zijn en achterhalen welke ondersteuning vanuit de KNSB gewenst is.

De ledenontwikkeling ziet er als volgt uit:

Ledenaantal einde jaar 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Verenigingsleden 17.767 17.614 17.454 17.262 16.895 16.682 Schoolschaak 1.014 777 816 851 928 2.038 Internetschaak 1.414 1.730 2.326 2.474 2.567 2.206 Overige individueel 560 492 406 439 935 965 Totaal 20.755 20.613 21.002 21.026 21.325 21.891

In totaal is het ledenaantal toegenomen, maar de daling van het aantal verenigingsleden is een zorgpunt, omdat deze leden de basis vormen voor de financiering van de activiteiten van de KNSB en de aangesloten bonden.

Voor vitale verenigingen is voldoende kwalitatief goed kader een voorwaarde. In 2015 zijn voor het eerst sinds lange tijd workshops voor bestuurlijk kader georganiseerd. De belangstelling voor trainerscursussen neemt toe, die voor arbiterscursussen blijft laag. Daarom is besloten deze cursussen aan te passen en aantrekkelijker te maken.

Voor de aanwas van leden is het ook van belang ‘helden’ op te leiden en te ondersteunen. Hoewel de subsidie voor talentontwikkeling helemaal is afgebouwd heeft Nederland een aantal grote talenten die nationaal en internationaal aan de weg timmeren. De prestaties van en Anna-Maja Kazarian springen daarbij het meest in het oog.

Op het gebied van Topschaak krijgt de KNSB wel ondersteuning en het programma rond werpt zijn vruchten af. Eind 2015 bezet Giri de derde plaats op de wereldranglijst en heeft hij zich geplaatst voor het kandidatentoernooi dat bepaalt wie de uitdager van wereldkampioen Magnus Carlsen zal worden.

Zoals de meeste sportbonden heeft ook de KNSB te maken met dalende inkomsten uit contributie, subsidie en sponsoring. Daarom is het noodzakelijk gebleken in 2015 te snijden in het personeelsbestand. Dat heeft gevolgen voor de dienstverlening, hoewel gepoogd wordt deze gevolgen zo klein mogelijk te houden.

De ontwikkeling van OLA is in 2015 verder gegaan en dat zal de komende jaren ook zo zijn. Tegelijkertijd zien we dat de website aan vernieuwing toe is, niet alleen technisch, maar ook inhoudelijk en uiterlijk.

Het is een bewogen jaar geweest voor de KNSB en de komende jaren staan belangrijke uitdagingen voor de deur. Leden, verenigingen, aangesloten bonden en de landelijke organisatie tezamen zijn in staat deze uitdagingen het hoofd te bieden en de kansen die de schaaksport in Nederland heeft te benutten.

5

Jaarverslag 2015

Breedteschaak

Enquête De vitale schaakvereniging In de maanden augustus en september is een enquête opgesteld over “De vitale schaakvereniging”. De enquête is 183 keer ingevuld door 174 verschillende verenigingen. Gemeten is dat van de schaakverenigingen in Nederland zich 15% geheel vitaal mag noemen, 57% bijna vitaal, 24% niet erg vitaal en 3% niet vitaal. De verenigingen zijn op negen hoofdonderwerpen bevraagd. Ook is het ledenverloop van de vereniging over de laatste twee jaar gemeten. De antwoorden op de vragen en het ledenverloop zijn vervolgens vertaald naar een score die iets zegt over de vitaliteit van de vereniging.

De uitkomsten per afzonderlijk criterium (Leden, Aanbod, Kader, Financiën, Organisatie, Accommodatie, Communicatie, Samenwerking en Lokaal) zijn ook in het rapport opgenomen. Op Financiën scoren de schaakclubs gelukkig het best. De scores voor Kader zijn het laagst. Er zijn veel verenigingen die tekort aan kader hebben. 39% heeft tekort aan arbitrerend kader, 25% tekort aan lesgevend kader, 21% tekort aan vrijwilligers voor allerhande taken en 14% een tekort aan bestuurlijk kader.

In het rapport “De vitale schaakvereniging” (gepubliceerd op de KNSB-website) zijn de resultaten met de gemiddelden van de verenigingen weergegeven. Daarnaast wordt uitgelegd hoe de scores zijn opgebouwd en welke betekenis hieraan moet worden toegekend. Verenigingen die niet mee hebben gedaan, vinden in het rapport nuttige tips en aandachtspunten.

Start van pilots op specifieke onderwerpen Als vervolgactie op het rapport “De Vitale schaakvereniging” zijn in november 2015 een aantal verenigingen uitgenodigd om aan een pilot op een specifiek onderwerp deel te nemen. Enkele verenigingen zijn in 2015 al gestart met deze pilots. Per pilot is ruimte voor 5 à 6 deelnemende verenigingen. In de pilots wordt getest welke vormen van ondersteuning haalbaar zijn en welke goed werken. In 2015 zijn pilots gestart met als onderwerp: Ouderen/Schaken overdag, Herintreders, Jeugd vanaf 12 jaar langer vasthouden en Meisjes/vrouwenschaak.

Globaal bestaat de pilot uit de volgende fasen:  korte analyse van de bestaande situatie  een bezoek aan de vereniging van een deskundige  het opstellen van een concreet actieplan  uitvoering van het actieplan  rapportage met de uitkomst(en) en aanbevelingen

Lokale schoolschaakprojecten Begin van het jaar is in de gemeente Den Haag een nieuw schoolschaakplan voor het initiëren van schaaklessen op de basisscholen gestart. Tijdens het Tata Steel Tournament is het plan in nauwe samenwerking met de jeugdcoördinator van de HSB, Frank Thoma, en de gemeente gelanceerd. Alexander Münninghoff gaf het startschot voor een simultaan verzorgd door de jeugdtalenten Robby Kevlishvili en Anna-Maja Kazarian. In korte tijd werden acht scholen geworven voor de schaaklessen die daarvoor nog niet aan schaken deden. Eén school, Het Galjoen uit de Schilderswijk, koos er zelfs voor om alle groepen van de school aan de schaaklessen te laten deelnemen (130 kinderen). Eind 2015 stond de teller in Den Haag op totaal 238 deelnemers.

Als spin-off van Den Haag is in het naastgelegen Westland in september ook een apart schoolschaakproject gestart. Coördinator Ard Dekker wist vijf scholen direct voor de lessen te interesseren en heeft afspraken gemaakt met nog tien scholen. Een deel van de scholen koos bovendien voor de nieuwe variant om online schaken te leren via Chessity.

In Amstelveen is na een succesvolle Denksportweek eind september, georganiseerd door Robert Ris, ook een apart schoolschaakplan geïnitieerd. Vier nieuwe scholen meldden zich als resultaat van deze wervingsweek voor een schaakcursus aan.

6

Jaarverslag 2015

In de gemeenten Den Bosch, Amsterdam en Eindhoven zijn de al eerder gestarte schoolschaakprojecten voortgezet. Speciaal is dat ook in Drunen een school is gestart waarbij alle 80 kinderen van de school klassikaal schaakles krijgen.

Bij al deze projecten van de KNSB zijn de deelnemers geregistreerd als KNSB scholierenlid en ontvangen de deelnemers hun eigen lespakket met werkboekje en Chess Tutor. De school krijgt een gediplomeerde schaaktrainer toegewezen en bovendien ontvangt de school een leskist in bruikleen van Schaken op school met SpeelZ.

Nationale Sportweek 2015 In de aanloop naar de Nationale Sportweek heeft de KNSB de volgende zaken geïnitieerd: - een prijsvraag in Schaakmagazine waarbij een bezoek van één van de Chess Queens kon worden gewonnen; - een oproep op de website geplaatst voor een idee wat je met een groot tuinspel kon doen; - een nieuw promotiepakket samengesteld met posters en flyers.

De promotiepakketten zijn door 143 schaakverenigingen besteld. Dat is ruim 200 kg aan posters (286x), folders (7.150x) en flyers (35.750x). Daarnaast zijn drie gratis tuinschaakspellen vergeven aan de Velpse SV, SMB en SV Doetinchem, die een leuke activiteit bedachten. De Velpse SV werd winnaar van de ChessQueens-prijsvraag. Zij bedachten het origineelste Twitter bericht: “Onze Olympiadeleeuwinnen zijn toverschaakgodinnen! #chessqueens #olympiade” De andere winnaars van een bezoek van één van de ChessQueens waren: SC Bakkeveen, JSC Magnus Leidsche Rijn, SV Sliedrecht en SV Schaesberg.

De landelijke opening van de Nationale Sportweek vond in Doetinchem plaats. De KNSB was prominent aanwezig met schaakambassadeur Nick Schilder en de vijf Chess Queens (Anne Haast, Zhaoqin Peng, Tea Lanchava, Bianca Muhren-De Jong en Lisa Schut). Nick was slotloper in de fakkeltocht en schaakte onder meer tegen de voorzitter van NOC*NSF Andre Bolhuis en tegen de Chess Queens. Ook gaf hij een schaakles aan kinderen in de bibliotheek en een simultaan aan een groep ouderen.

Vervolgens hebben de hele week ongeveer 150 schaakverenigingen op verschillende manieren meegedaan aan de sportweek met open huis, speciale schaaktoernooien, scholenactiviteiten, clinics, schaakstands en door te flyeren.

Ondersteuning clubschaak De volgende verenigingen hebben gebruikgemaakt van het ondersteuningsaanbod van de KNSB:

Vragende vereniging of bond Onderwerp RSR Ivoren Toren, Rotterdam Scholierentoernooi middenbouw LSG, Leiden Scholierentoernooi middenbouw Elster Toren, Elst Scholierentoernooi middenbouw De Toren, Arnhem Scholierentoernooi middenbouw SV Amsterdam West Schaakcursus voor beginners (volwassenen) Vegtlust, Maarssen Schaakcursus voor beginners (volwassenen) SG Rijswijk Schaakcursus voor beginners (volwassenen) GESS, Sittard Schaakcursus voor beginners (volwassenen) SV De Postertoren Schaakcursus voor beginners (volwassenen) VAS, Amsterdam Internetschaakprijs SV Lonneker, Enschede Scholenproject SV Schaesberg, Landgraaf Schaakcursus SV Revanche Wervershoof Ondersteuning bij werving HWP Haarlem Advies over aantrekkelijk maken clubavond SV De Pion Roosendaal Stimuleringsproject met Chessity SV Borne Advies over schaakcursus voor beginners (volwassenen)

7

Jaarverslag 2015

Workshop Grand Prix toernooien In oktober is in Amsterdam, aansluitend aan de regionale jeugdleidersvergadering, een workshop georganiseerd over de verwerking voor de rating van de regionale jeugd Grand Prix toernooien (GP). Deelnemers kregen inzicht in het proces van ratingverwerking en het zo handig mogelijk compleet maken van ratingrapportages. Het aantal jaarlijkse jeugd GP toernooien wordt geschat op 100 met 6.000 tot 8.000 deelnemers, overeenkomend met 3.000 tot 4.000 unieke deelnemers. De bijeenkomst was ook een belangrijke stap richting een landelijke kalender waarop ook alle regionale (jeugd) evenementen voorkomen.

Verenigingsprijs 2015 en ledentelling bij verenigingen Na de telling van de ledenaantallen over 2015 is de top 10 grootste stijgers en grootste dalers bepaald. SV Doetinchem is de winnaar van de Verenigingsprijs 2015, bestaande uit een oorkonde en een geldbedrag van € 1.000. De club, die betrokken was bij de landelijke start van de Nationale Sportweek, is in één jaar tijd verdubbeld in aantal en heeft nu 67 leden, waaronder 34 jeugdleden. JSC Magnus Leidsche Rijn, de winnaar van 2013, stond voor het vierde achtereenvolgende jaar in de top 3 en heeft nu 130 leden. SMB Nijmegen, werd derde. De club zorgt ervoor dat Nijmegen weer op de schaakkaart van Nederland terugkomt.

De volledige top 10:

Plaats Vereniging aangemeld afgemeld saldo 1 SV Doetinchem 43 13 30 2 JSC Magnus Leidsche Rijn 74 51 23 SMB (Nijmegen) 30 7 23 4 SV Caïssa (Amsterdam) 48 31 17 5 SC De Giessen en Linge 25 10 15 SV Schaesberg (Landgraaf) 16 1 15 7 Sv Promotie (Zoetermeer) 42 28 14 8 ASV (Arnhem) 26 13 13 9 SV Barendrecht 23 10 13 10 Rode Lopers (Oosterhout) 15 3 12

Naast de grootste stijgers, zijn ook de grootste dalers gemeten. In 2015 bestonden deze allemaal uit verenigingen van ca. 100 leden of meer. De Groningse verenigingen Unitas (-55) en SC Groningen (-46) zijn in 2015 definitief opgeheven. De nieuwe fusieclub Groninger Combinatie kende in 2015 daarentegen maar een stijging van plus 1. Het effect van de twee opgeheven verenigingen werkt ook in het NOSBO ledenoverzicht door. Andere dalers: VAS (-23), De Toren (-23), Vegtlust (-20), HMC (-17), LSG (-16), HWP Haarlem (-16), Santpoort (-15) en Purmerend (-15). Bij de regionale bonden zijn de OSBO (+38) en HSB (+22) de grootste stijgers. De NOSBO (-117), de NHSB (-64), de LiSB (-31) en de NBSB (-29) zijn de grootste dalers. De rest is nagenoeg gelijk gebleven.

Chessity Halverwege 2015 is de KNSB een samenwerking gestart met Chessity. Chessity is een online platform waarop kinderen op een laagdrempelige manier kunnen leren schaken. In de samenwerking is in eerste instantie gefocust op scholen. De KNSB heeft vrijwilligers geworven die het schaken via Chessity op scholen kunnen begeleiden. In de tweede helft van 2015 is gebleken dat Chessity uitstekend aanslaat bij scholen en leerlingen. Eind 2015 waren al circa duizend scholieren schoolschaaklid via Chessity.

Internetschaak De populariteit van KNSB internetschaak is in 2015 licht afgenomen. Een mogelijke oorzaak daarvan is de opkomst van concurrerende platforms. Bovendien was het lange tijd niet mogelijk om op tablets en smartphones gemakkelijk van alle mogelijkheden gebruik te maken. Inmiddels heeft Chessbase verbeteringen doorgevoerd. Daarom hoopt de KNSB dat in 2016 weer een stijging te zien zal zijn.

8

Jaarverslag 2015

Kadervorming

Schaakdidactische opleidingen

De doelstellingen voor de schaakdidactische opleidingen waren in 2015:

1) Ten minste veertig Schaaktrainers 1 opleiden 2) Ten minste veertig Schaaktrainers 2 opleiden 3) De Schaaktrainers bijscholen op het gebied van trainingsmethoden 4) De kennis van toptrainers uitbreiden 5) Het cursusmateriaal aanpassen aan de lesmethodiek en de nieuwste inzichten op dit gebied

Doelstelling 1) Cursus Schaaktrainer 1 In 2015 zijn elf cursussen Schaaktrainer 1 van start gegaan met in totaal 100 deelnemers. Dertien cursisten hebben zich uit de cursus teruggetrokken. De redenen hiervoor waren divers, variërend van te hoog niveau tot ziekte. Uiteindelijk hebben 67 cursisten examen gedaan, waarvan er 64 geslaagd zijn. De overige drie krijgen in 2016 een mogelijkheid tot herkansing.

Doelstelling 2) Cursus Schaaktrainer 2 Er zijn in 2015 twee cursussen Schaaktrainer 2 van start gegaan met in totaal 25 deelnemers. Negentien cursisten hebben in 2015 hun diploma Schaaktrainer 2 mogen ontvangen. Daarvan was een deel al begonnen in 2014. Van degenen die in 2015 zijn begonnen zullen negentien cursisten in 2016 opgaan voor hun examen.

Doelstelling 3) Trainers bijscholen In 2015 is de tweejaarlijkse themadag gehouden voor schaaktrainers. In totaal kwamen er honderddertig enthousiaste mensen naar Arnhem toe. Hiervan waren vijfenvijftig deelnemers in het bezit van een Schaaktrainersdiploma. Zij konden op deze dag drie workshops kiezen uit: ‘Strategisch denken en patroonherkenning’, ‘Samenwerking van de stukken’, ‘Ontwikkelen van trainingsmateriaal’, ‘Schaken op scholen’, ‘Samenwerken met kinderen’, ‘De atletische driehoek’ en ‘Demonstratietraining over mooie schaakstellingen’. Boris Friesen heeft in Deventer en in Zundert een bijscholing verzorgd over de Stappenmethode. Aan deze verkorte workshops namen in totaal 33 Schaaktrainers deel.

Doelstelling 4) Workshop toptrainers Begin januari kwamen 23 schaaktrainers (van minimaal niveau 3) in Haarlem samen voor een workshop van Vladimir Tukmakov, de coach van Anish Giri en het nationale team. Het onderwerp van de workshop was ‘Ongelijke lopers en hoe behandel je het op verschillende niveaus’.

Doelstelling 5) Cursusmateriaal In 2015 is het lesmateriaal voor de cursus Schaaktrainer 1 herschreven en geïmplementeerd in de cursus. De eerste cursus is al met het vernieuwde lesmateriaal gegeven. Naar aanleiding van de bevindingen die positief waren wordt het lesmateriaal hier en daar nog aangescherpt.

Cursus Schaaktrainer 3 Naast genoemde doelstellingen is in 2015 een cursus Schaaktrainer 3 gehouden. Deze cursus met 6 deelnemers was al begonnen in 2014 en zal in 2016 worden afgerond.

Arbiteropleidingen De doelstellingen voor 2015 met betrekking tot het opleiden voor de Arbiteropleidingen waren: 1. Vijftig Scheidsrechters A opleiden 2. Meer Nederlandse FIDE arbiters 3. Meer Nederlandse docenten voor FIDE arbiterseminar op de FIDE docentenlijst 4. Het cursusmateriaal aanpassen aan de lesmethodiek en de nieuwste inzichten

9

Jaarverslag 2015

Doelstelling 1) Cursus Scheidsrechter A De belangstelling voor arbiteropleidingen is laag. In 2015 is alleen in Amsterdam, Leusden en Landgraaf de cursus scheidsrechter A gegeven. In totaal deden achttien deelnemers hieraan mee. In 2015 hebben veertien cursisten hun diploma scheidsrechter A mogen ontvangen.

Doelstelling 2 en 3) FIDE arbiters Alle nationale arbiters mogen proberen FIDE-arbiter te worden. Hiervoor moeten zij een FIDE-arbiterseminar volgen en drie stages bij Internationale toernooien lopen. Het doorstromen naar FIDE Arbiter is in 2015 flink gepromoot. Dit had tot resultaat dat vier cursisten van de Scheidsrechter C-opleiding hebben laten weten dat zij hiervoor in aanmerking willen komen. Er is om praktische redenen besloten dat de kandidaten het FIDE- arbiterseminar via internet mogen volgen.

Doelstelling 4) Cursusmateriaal In 2015 is de werkgroep ‘Reorganisatie van de arbiteropleidingen’ opgericht. Deze werkgroep bestaat uit de ‘arbiterleden’ van de Commissie Kadervorming en twee Internationaal arbiters. Het doel van de werkgroep is om de arbiteropleidingen te reorganiseren zodat meer arbiters opgeleid willen worden. Dit wil de KNSB onder andere realiseren door kortere cursussen aan te bieden. Vanaf 2016 gaan we met de nieuwe cursussen werken.

Stages Scheidsrechter B Om hun diploma te kunnen halen dienen stagiairs vijf stages met goed gevolg af te leggen onder begeleiding van een erkend arbiter. Vijf kandidaten hebben het diploma scheidsrechter B in 2015 met goed resultaat afgerond.

Cursus Scheidsrechter C De cursus scheidsrechter C is in 2015 van start gegaan met vijftien deelnemers. De cursus bestaat uit twee onderdelen waarvoor je aparte examens moet afleggen. Acht mensen zijn geslaagd voor scheidsrechter C. Hiervan zijn vijf mensen tevens nationaal arbiter geworden. Twee cursisten zijn voor beide onderdelen van de cursus gezakt; vier cursisten hebben één deel van de cursus met succes afgerond.

Cursus indelingsdeskundige A Er is in 2015 één cursus indelingsdeskundige A gehouden in Den Haag. Aan de cursus namen acht cursisten deel. Hiervan zijn er vijf geslaagd, één gezakt en twee cursisten gingen niet op voor het examen.

Cursus indelingsdeskundige B De cursus Indelingsdeskundige B werd dit jaar volgens planning niet georganiseerd. Zes cursisten die in 2014 niet waren geslaagd deden in 2015 hun herexamen, hiervan haalde één cursist het diploma. Zij mag zich Nationaal Arbiter noemen.

Bestuurlijk kader De doelstelling voor 2015 met betrekking tot het bestuurlijk kader is het bijscholen van bestuurders van schaakverenigingen.

Doelstelling: Themadag voor bestuursleden In 2015 zijn tijdens de tweejaarlijkse themadag voor Schaaktrainers workshops georganiseerd voor bestuursleden. Van de honderddertig deelnemers hadden tweeënzestig een bestuursfunctie. Zij konden op deze themadag drie workshops kiezen uit het volgende aanbod: ‘Ledenwerving en ledenbehoud’, ‘Het clubaanbod nader bezien’, ‘Effectief besturen’ en ‘Hoe maak je van je (jeugd-) schaakclub een succes’.

10

Jaarverslag 2015

Kadervorming in cijfers Tot slot nog een overzicht van de deelnemers aan de in 2015 gehouden cursussen:

Aantal cursisten Gestart in Gestart in Uitgevallen Nog bezig Gezakt Geslaagd 2014 2015 eind 2015

Schaaktrainer 1 28 100 13 48 3 64 Schaaktrainer 2 15 25 6 19 15 Schaaktrainer 3 6 6 3*

Scheidsrechter A 7 18 5 6 14 Scheidsrechter B 5 Scheidsrechter C 15 7 8 Indelingsdeskundige A 8 2 1 5 Indelingsdeskundige B 6 5 1 Nationaal arbiter 6 FIDE Arbiter 1

* cursusduur 2013-2015

11

Jaarverslag 2015

Topsport

Doelstellingen In het MJB 2015-2018 wordt als hoofddoelstelling voor topschaak benoemd de begeleiding van Anish Giri tot wereldtopper. Met dat doel voor ogen heeft de KNSB in 2015 de samenwerking met de Oekraïense grootmeester Vladimir Tukmakov voortgezet. In diverse toernooien in 2015 liet Giri mooie successen aantekenen. Zo eindigde hij in Wijk aan Zee op de gedeelde 2e plaats, schreef hij voor de vierde keer het NK op zijn naam, eindigde hij op de 2e plaats in de Grand Chess Tour (combinatieklassement van elitetoernooien in Noorwegen, de Verenigde Staten en Engeland), en werd hij pas in de halve finale van de World Cup uitgeschakeld.

Eind 2015 werd duidelijk dat Giri zich op rating had geplaatst voor het Kandidatentoernooi 2016 waaruit de uitdager van wereldkampioen Magnus Carlsen komt. Op 1 januari 2015 stond Giri 7e op de wereldranglijst, en op 1 januari 2016 had hij de 3e plaats bereikt.

Een andere doelstelling in het MJB 2015-2018 is dat Nederland met de sterkst mogelijke teams deelneemt aan de vertegenwoordigende internationale kampioenschappen. Dat hebben we in 2015 kunnen realiseren voor zowel het mannen- als het vrouwenteam op het EK-landenteams, waar overigens geen opvallende teamprestaties werden neergezet.

In het MJB 2011-2014 was de hoofddoelstelling op topschaakgebied nog dat Nederland in 2014 in de top-10 van het FIDE Landenklassement zou komen te staan. Die doelstelling werd gehaald (in heel 2014 heeft Nederland steeds minimaal op de 9e plaats van de wereld gestaan). Inmiddels is Nederland echter alweer afgezakt op de landenranglijst naar plaats 13 (per 1 januari 2016). Belangrijke oorzaken hiervoor worden al genoemd in het MJB 2015-2018 (bedreigingen p.15). De oudere spelers zakken langzaam in rating, en de jongere schakers die niet de absolute wereldtop halen kiezen alsnog voor een maatschappelijke carrière. In de schaakwereld lijkt er meer geld beschikbaar voor de elite, maar steeds minder voor de groep daaronder. Het logische gevolg is dat deze schakers hun sportcarrière beëindigen. Dit is niet het geval in Oost-Europese of Aziatische landen waar het maatschappelijk alternatief financieel niet aantrekkelijker is.

Tot slot is ook het versterken van de verbinding tussen topschaak en breedteschaak een belangrijk doel voor de KNSB. In 2015 werd dat vooral vorm gegeven door samenwerking met de ChessQueens (een door de topschaaksters van Nederland opgerichte stichting).

NOC*NSF subsidie Ten opzichte van 2014 ontving de KNSB in 2015 geen afbouwsubsidie meer, ook was de subsidie voor het programma van Anish Giri iets lager dan in 2014. NOC*NSF heeft in de evaluatie over 2015 duidelijk gemaakt dat men tevreden is over de progressie van Anish Giri.

Eind december 2015 is een Leo van der Kar trainingsstage aanvraag voor 2016 voor Jorden van Foreest door NOC*NSF formeel toegekend.

12

Jaarverslag 2015

Talentontwikkeling

Trainingen Op het gebied van training is er in 2015 een beleidswijziging ingezet. De zogenaamde stertrainingen werden voor het seizoen 2014-15 nog volledig door de KNSB gecoördineerd. Met ingang van het seizoen 2015-16 is om redenen van efficiëntie een veel grotere rol toebedeeld aan samenwerkingspartners (regionale bonden, stichtingen, trainers, schaakscholen). Er is een nieuwe website gelanceerd (www.stertrainingen.nl), waarbij 2015 een overgangsjaar is waarin nog 7 groepen door de KNSB werden georganiseerd. In 2016 is het de bedoeling dat de KNSB de coördinatie van alle stergroepen heeft overgegeven.

Het individuele trainingsprogramma van de statushouders is in 2015 uitgevoerd zoals gepland, en hier zijn ook geen beleidswijzigingen ingezet.

Ook wat betreft het traditionele trainingsweekend zijn er veranderingen op til. In 2015 is het lopende trainingsseizoen afgesloten met een trainingsweekend in de Stayokay in Arnhem. Met 40 deelnemers was het weekend niet helemaal vol. Het was een geslaagd weekend maar wat opviel was dat de opzet (13 uur training) niet aansloot bij de huidige groep deelnemers (schakers uit de lagere stergroepen). In het verleden was dit weekend de afsluiting van de centrale training en waren de deelnemers de jeugdtop van Nederland voor wie 13 uur trainen geen probleem was.

Vanwege bezuinigingen en beperkte werktijd zijn er geen speciale activiteiten op het gebied van beloften en meisjesschaak ontwikkeld.

Uitzendingen Het uitzendingenprogramma is in 2015 uitgevoerd zoals gepland met een aantal mooie successen. De eigen bijdragen voor de deelnemers zijn door het beperkte budget (en de bestemmingen) behoorlijk hoog. Sportief hoogtepunt was de Europese titel van Anna-Maja Kazarian in de categorie meisjes t/m 16 jaar. Naast haar Europese titel viel Anna-Maja Kazarian op met een prachtig resultaat bij het NK vrouwen, ook scoorde ze een bordmedaille op het EK-Landenteams. Jorden van Foreest eindigde zowel in Dieren als in Vlissingen in de top en won het toernooi in Groningen. Hij werd in 2015 de jongste in Nederland geboren grootmeester aller tijden (het oude record stond op naam van ). Meer details omtrent uitzendingen en evenementen zijn verderop in dit jaarverslag te vinden.

13

Jaarverslag 2015

Jeugdschaak en jeugdevenementen

Tata Steel NK Schaken voor schoolteams Voortgezet Onderwijs Begin januari vond een succesvolle teamfinale plaats in Wijk aan Zee; 12 teams streden om 2 titels. De winnaars mochten vervolgens tijdens de opening van het Tata Steel Chess Tournament hun prijs in ontvangst nemen. Het Erasmiaans Gymnasium (Rotterdam) werd winnaar in de categorie algemeen en het Stedelijk Gymnasium (Leiden) won in de categorie voor de eerste twee leerjaren. Aan de kwalificaties via Internet hebben meer dan 100 leerlingen van 25 scholen deelgenomen wat sedert de finales bij Royal Haskoning in Nijmegen in 2009 niet meer was gebeurd.

NK E Waalwijk Alexander Rutten (Eindhoven) en Janne Allaart (Best) hebben in Waalwijk de Nederlandse titels bij de E-jeugd gewonnen. Zowel Alexander als Janne moesten er een barrage driekamp voor spelen. Alexander verraste in de barrage titelhouder Daniel Kutchoukov (Almere) en Matteo van Cleef (Amsterdam). Janne Allaart won de barrage van Eline Roebers (Amsterdam) en Kavya Raulji (Almere). Alle barrages waren live via Internet te volgen, een knap staaltje techniek van de Stichting Bevordering Schaaksport Brabant die al 11 jaar lang voor de organisatie tekent.

Pathena NK Jeugdschaak Rotterdam (categorie ABC) De Stichting Pathena organiseerde voor de tweede maal op rij het NK jeugdschaak in de A, B en C categorieën in het fraaie Topsportcentrum Rotterdam. Ambassadeur Nick Schilder opende het evenement op het groot Rotterdams schaakspel. Een hele week lang werden rondom de wedstrijden vele nevenactiviteiten georganiseerd, o.a. het 7 daagse Pathena Open in de avonduren, voetbalschaaktoernooi, scholentoernooi, RSB Grand Prix jeugdtoernooi, snelschaken en een afsluitend simultaan van de Chess Queens. De 120 deelnemers speelden in 5 groepen om de titels. Hing Ting Lai (Amsterdam) werd kampioen van Nederland bij de A-Jeugd. Met 6,5 uit 9 bleef hij een groep van zes spelers een half punt voor. Onder hen Robby Kevlishvili (Zoetermeer) die in de laatste ronde van Thomas Beerdsen (Apeldoorn) had moeten winnen om nog gelijk met Hing Ting te komen maar niet verder kwam dan remise. Robby kreeg flink wat kansen maar benutte ze niet. Anna-Maja Kazarian (Den Haag) had in de categorie A-Meisjes verreweg de hoogste rating en maakte haar favorietenrol volledig waar. Met 9 uit 9 bleef ze Lola den Dunnen (Rotterdam) 1,5 punt voor. Anna-Maja, nog maar 15 jaar, werd ook kampioene van de B-Meisjes. Max Warmerdam (Tegelen) werd kampioen bij de B-Jeugd door een barrage van Marijn den Hartog (Bergschenhoek) te winnen. Liam Vrolijk (Rotterdam) had het tegen Joris Kokje (Utrecht) in de laatste ronde niet gemakkelijk maar hij maakte remise en dat was voldoende voor de titel bij de C-Jeugd. Tenslotte pakte Ting Ting Lu (Capelle aan den IJssel) de titel bij de C-Meisjes.

NK D in Rijswijk Voor het NK D was het een speciale editie. Het was de 25e keer dat de HSB dit kampioenschap op rij organiseerde. De KNSB verraste de organisatie met een grote taart voor alle 80 deelnemers. Aansluitend aan de prijsuitreiking was een receptie voor oud-deelnemers en oud-organisatoren. Eelke de Boer (Groningen) en Jessie Mang (Bilthoven) wonnen het toernooi.

NK E-teams in Zuid-Scharwoude Het NK E-teams in Zuid-Scharwoude werd dit jaar door een nieuwe organisatie georganiseerd. Deze bestond uit het samenwerkingsverband Winterkoning van vijf verenigingen uit de kop van Noord Holland: De Waagtoren, Schaakmat, Bergen, Opening ’64 en Heerhugowaard. De organisatie was uitermate goed verzorgd. Ze gingen zelfs zo ver dat niet alleen alle functies dubbel bezet waren, maar ook backup laptops en backup software aanwezig waren. Het team van STB (Oosterhout) won het toernooi met in totaal 40 teams.

NK schaken voor schoolteams basisonderwijs in Amsterdam Ook het NK schaken voor schoolteams basisonderwijs in Amsterdam kende een nieuwe organisator. De SGA trad als gastheer op bij dit grote evenement over twee dagen met ruim 400 deelnemers, 200 begeleiders en 50

14

Jaarverslag 2015

vrijwilligers. Er deden 25% meer deelnemers mee dan vorig jaar in de nieuwe categorie voor de groepen 3, 4 en 5 (middenbouw). De grootste ploeg kwam van de Rotterdamse schoolvereniging, die met een team van 27 kinderen meedeed, een record! De Nutsschool Wassenaar won de titel bij de teams met 15 spelers of meer. De nevenklassementen voor kleinere teams werden gewonnen door de Stap voor Stap uit Elst (max. 10 spelers) en A.I.C.S. uit Amsterdam (max. 5 spelers). In de categorie Algemeen won het viertal van De Stelberg uit Rotterdam. In deze categorie liep het totaal aantal deelnemers in de voorronden iets terug, maar is met een kleine 9.000 deelnemers nog altijd de grootste jeugdschaakcompetitie van Nederland!

Aantallen deelnemers per regionale bond seizoen 2014-2015:

Regionale Bond Aantal Aantal Aantal Aantal schoolteams kinderen scholen kinderen algemeen algemeen gr 3, 4 en 5 gr 3, 4 en 5 Friese Schaakbond (FSB) 70 280 0 0 Noordelijke Schaakbond (NOSBO) 159 636 0 0 Schaakbond Overijssel (SBO) 181 724 0 0 Oostelijke Schaakbond (OSBO) 290 1160 18 49 Stichts Gooise Schaakbond (SGS) 398 1592 19 114 Schaakbond Groot Amsterdam (SGA) 217 868 6 50 Noord Hollandse Schaakbond (NHSB) 335 1340 0 0 Leidse Schaakbond (LeiSB) 159 636 4 25 Haagse Schaakbond (HSB) 129 516 29 105 Rotterdamse Schaakbond (RSB) 125 500 7 33 Zeeuwse Schaakbond (ZSB) 81 324 13 53 Noord Brabantse Schaakbond (NBSB) 90 360 0 0 Limburgse Schaakbond (LiSB) 15 60 0 0 Totaal: 2.249 8.996 96 469

Nationale Pupillendag in Roosendaal Dit kampioenschap t/m 7, 8 en 9 jaar werd alweer voor de vijfde keer op rij door de Stichting Schaakpromotie in Roosendaal georganiseerd. Dit jaar waren er net als voorgaande jaren weer veel live borden (24), zodat het thuisfront ook alles mee kon kijken. De organisatie maakte het de kinderen weer erg naar de zin met vele extra’s, zoals de kampioenschappen schaakstukkenopzetten, kleurwedstrijden, puzzels en een groot openlucht kussen voor de deur. De titels t/m 9 jaar gingen naar Alexander Rutten (Eindhoven) en Stella Honkoop (Assendelft), t/m 8 jaar naar Yichen Han (Eindhoven) en Amelia Jonkman (Beverwijk, t/m 7 jaar gingen beide titels naar Wendy Huang (Eindhoven).

ONJK in Borne Met 265 deelnemers bij de Open Nederlandse Jeugdschaakkampioenschappen (ONJK) is het deelnemersrecord voor Borne wederom gebroken. In 2011 zaten de aantallen nog ruim onder de 200. Met name in de jongste groepen tot en met 10 jaar blijven de aantallen stijgen. Ook de groepen t/m 12 en t/m 14 jaar zijn weer goed bezet. In de oudere categorieën B t/m 16 en A t/m 20 jaar lopen de aantallen nog wel terug. De organisatie tracht zoveel mogelijk sfeerelementen toe te voegen en dat blijkt resultaat op te leveren. Dit jaar waren er ook enkele sterke buitenlandse jeugdspelers o.a. uit Hong Kong, België, Duitsland en een meisje uit Peru. Deze namen gezamenlijk maar liefst 8 van de 18 Open titels mee naar huis. Kort na de prijsuitreiking is er nog wel een discussie ontstaan over de exacte eindstand in de F-categorie. Er waren namelijk vier spelers op de eerste plaats geëindigd in punten, waarvan twee ook nog eens precies gelijk in weerstandspunten en Sonneborn Berger punten. De Scheidsrechterscommissie heeft uiteindelijk uitsluitsel

15

Jaarverslag 2015

gegeven over de winnaars in de F-categorie, Eline Roebers en Alla Kastanieda (Peru) zijn gedeeld eerste geworden.

KNSB Internet Jeugd Grand Prix 2014-2015 Alexander Rutten (Eindhoven) won met 610 punten het Grand Prix jeugd klassement 2014-2015 over 10 toernooien. SV De Toren Arnhem won het verenigingsklassement met 3739 punten. Er deden totaal 111 kinderen mee over het seizoen 2014-2015. Voor het seizoen 2015-2016 is de overstap gemaakt naar de web-based versie van Playchess om ook niet- Windowsgebruikers een kans te geven deel te nemen.

Huttontoernooi voor jeugdteams van regionale bonden Op 31 oktober was de SGA de organisator van het NK voor jeugdteams van regionale bonden. Op het NK voor Jeugdteams van de regionale bonden, dit jaar in Amsterdam gehouden, waren 10 regionale bonden aanwezig. Het totaalklassement werd gewonnen door de RSB, voor de NHSB en de SGA. De RSB won ook de A en de B categorie. De NHSB won de C en de D categorie, terwijl de NBSB de E categorie won.

Open NK rapid jeugd Eindhoven Met 251 deelnemers verdeeld over 15 leeftijdsgroepen is dit evenement in de aula van de TU Eindhoven altijd een waar spektakel. Ze konden dit keer het aantal deelnemers van 2014 (270) niet overtreffen, maar dat deerde hen niet. Lars Vereggen (Chaam) won de groep t/m 25 jaar nipt voor Hing Ting Lai (Amsterdam). Maaike Keetman (Heerhugowaard) won de titel bij de meisjes t/m 25 jaar door als beste meisje en als 7e overall te eindigen. Ook in de allerjongste groep t/m 7 jaar werd om elk punt gestreden. Lauri Maris (Winterswijk) won deze groep en was de enige die zowel de meisjes- als jeugdtitel greep.

Jeugdclubcompetitie Den Bosch De KNSB-jeugdcompetitie is op 28 november afgesloten in Den Bosch. In alle categorieën was het tot de slotdag bijzonder spannend. Uiteindelijk wonnen de teams van SC Utrecht (Meesterklasse A), De Schaakmaat Apeldoorn (Meesterklasse C) en De Paardensprong Groningen (Meesterklasse D).

NK snelschaak jeugd Bunschoten-Spakenburg Het NK snelschaak jeugd in Bunschoten-Spakenburg werd gewonnen door Arne Pols (Krimpen aan den IJssel) in de AB groep. Vlad Omata (Haarlem) won de C groep, Kevin Kanne (Vleuten) won de D groep en Alexander Rutten (Eindhoven) de E groep.

Geen Open NK rapid titels voor jeugdteams In 2015 is niet om de Open NK rapid titels voor jeugdteams (viertallen) gespeeld. In Mierlo werd eind september wel het traditionele jeugdtoernooi georganiseerd, maar dit was onder eigen vlag.

Rob Brunia Fonds In 2015 hebben zeven toernooiorganisaties een beroep gedaan op het Rob Brunia fonds. Het Rob Brunia fonds ondersteunt de inzet van gediplomeerde jeugdtrainers die partijen analyseren of explicatie aan publiek geven.

EK-Jeugd - Anna-Maja Kazarian Europees Kampioen Het EK Jeugd werd gehouden in Porec (Kroatië) van 20 september tot 1 oktober. Dit toernooi was prima georganiseerd en ook zeer succesvol voor de Nederlandse deelnemers. Anna-Maja Kazarian werd Europees Kampioene bij de meisjes t/m 16 jaar met de fraaie score van 7,5 uit 9. Een formidabele prestatie! In dezelfde categorie greep Maaike Keetman met 6,5 uit 9 maar net naast de medailles. Datzelfde gold voor Catheleijne Sanders, die bij de meisjes t/m 18 jaar met 6 uit 9 aangenaam verraste, op papier was zij in de achterhoede geplaatst. Het trio vierde plaatsen werd gecompleteerd door Robby Kevlishvili t/m 14 jaar, ook hij scoorde 6,5 uit 9. De delegatie bestond uit 15 deelnemers en 4 coaches.

16

Jaarverslag 2015

WK-Jeugd Het WK Jeugd werd gehouden van 24 oktober tot 6 november in Halkidiki (Griekenland). De Nederlandse ploeg bestond uit 7 spelers en 2 coaches. De uitzending verliep prima maar er werden geen bijzondere prestaties geleverd.

WK-junioren Het WK-junioren werd van 1-16 september gespeeld in Khanty-Mansiysk. Namens Nederland namen Jorden van Foreest en Benjamin Bok deel. Beide Nederlanders waren steeds bovenin het klassement te vinden, maar kwamen uiteindelijk te kort voor een medaille. Voor Jorden van Foreest verliep het toernooi succesvol omdat hij al in ronde 11 zijn derde grootmeesternorm veilig wist te stellen met een remise tegen Benjamin. Jorden is daarmee nu de jongste in Nederland geboren grootmeester aller tijden. Hij voldoet aan alle eisen op de leeftijd van 16 jaar en 4 maanden. (Robin van Kampen was de jongste met 16 jaar en 8 maanden, de niet in Nederland geboren Anish Giri was grootmeester op de leeftijd van 14 jaar en 7 maanden). Coach in Rusland was Loek van Wely. Wereldkampioen werd de Rus Antipov omdat de Pool Duda in de laatste ronde niet verder kwam dan remise tegen Benjamin Bok.

Eindstand na 13 ronden: 1. Antipov 10 2. Duda 10 3. Bluebaum 9 4. Loiseau 8,5 5. Bok, Van Foreest, en anderen 8

Jeugdinterland De jeugdinterland tegen België vond plaats op 17 en 18 oktober in het fraaie Museum Aan de Stroom in Antwerpen en was wederom perfect georganiseerd. Ditmaal won onze ploeg de strijd aan 20 borden over vijf ronden met ruimere marge dan vorig jaar: alle vijf matches werden door ons gewonnen met als eindstand 38,5- 61,5. Met name in de jongste categorieën (t/m 10 en t/m 12 jaar) was Nederland oppermachtig.

Talentenboot Het Schaakfestival in Groningen bood weer plek aan een uitzending ‘op de boot’. Twaalf deelnemers werden begeleid door drie coaches.

17

Jaarverslag 2015

Evenementen

Nederlandse Kampioenschappen De Nederlandse Kampioenschappen werden van 4 tot en met 12 juli weer in het Manor hotel in Amsterdam gehouden.

Algemeen Anish Giri maakte zijn favorietenrol waar en behaalde zijn vierde NK-titel met een score van 5,5 uit 7. Giri werd op een punt gevolgd door Loek van Wely die met een laatste ronde overwinning een tie-break had kunnen afdwingen, maar in plaats daarvan verloor. Robin van Kampen en Benjamin Bok eindigden beide op 4 punten. Eindstand 1 Giri, Anish 5½ 2 Van Wely, Loek 4½ 3 Van Kampen, Robin 4 4 Bok, Benjamin 4 5 Ernst, Sipke 3½ 6 L'Ami, Erwin 2½ 7 Tiviakov, Sergei 2 8 Pruijssers, Roeland 2

Vrouwen Bij de vrouwen prolongeerde Anne Haast de titel. Ook hier hoorde een tie-break lange tijd tot de mogelijkheden, maar Tea Lanchava verslikte zich in de laatste ronde in een gewonnen stelling en verloor van Anna-Maja Kazarian. Lanchava werd nu gedeeld derde samen met Kazarian, en Zhaoqin Peng eindigde op een half punt van Haast op de tweede plaats. Eindstand 1 Haast, Anne 5½ 2 Peng, Zhaoqin 5 3 Lanchava, Tea 4½ 4 Kazarian, Anna-Maja 4½ 5 De Jong-Muhren, Bianca 3 6 Hortensius, Lisa 2 7 Paulet, Iozefina 2 8 Ratsma, Rosa 1½

EK-Landenteams Het EK-Landenteams vond plaats van 12 tot 23 november in Reykjavik (IJsland). Rusland werd voor het eerst sinds 2007 weer Europees Kampioen. Het zilver ging naar Armenië, en brons was er voor Hongarije met debuterend coach Judith Polgar. Op de startranglijst stond het mannenteam 9e. Nederland eindigde op de gedeelde 7e plaats maar was 11e in de officiële eindranglijst. Het resultaat was zo min of meer conform de verwachting. Ivan Sokolov bleek niet in vorm en werd na drie nederlagen niet meer opgesteld door coach Tukmakov. De andere spelers scoorden naar behoren, en Loek van Wely was topscorer met 6 uit 8.

Ook bij de vrouwen sleepte Rusland de titel binnen – van de laatste vijf edities hebben de Russische vrouwen er nu vier gewonnen. Het zilver ging naar Oekraïne en het brons naar Georgië. De drie elo-favorieten eindigden zo op het podium. Op de startranglijst stond het damesteam 10e. Het uiteindelijke resultaat was een 15e plaats. Dat is niet bijzonder goed, maar ook niet bijzonder slecht. De vrouwen hadden een voor de ranglijst ongelukkige paring in de laatste ronde met Oekraïne. Anne Haast scoorde een IM- met een score van 6 uit 9. Debutant Anna- Maja Kazarian behaalde uiteindelijk 6 uit 8, een WIM-norm, en een bronzen medaille als reserve speler.

18

Jaarverslag 2015

Eindstand Mannen Eindstand Vrouwen 1. Rusland 1. Rusland 2. Armenië 2. Oekraïne 3. Hongarije 3. Georgië 4. Frankrijk 4. Polen 5. Oekraïne 5. Frankrijk 6. Duitsland 6. Duitsland 7. Azerbeidzjan 7. Hongarije 8. Spanje 8. Italië 9. Georgië 9. Oostenrijk 10. Engeland 10. Roemenië 11. Nederland 11. Armenië 12. Tsjechië 12. Spanje 13. Polen 13. Griekenland 14. Moldavië 14. Servië 15. Italië 15. Nederland Totaal 36 teams Totaal 30 teams

Scores Nederlandse team: Scores Nederlandse vrouwenteam: 1. Anish Giri 6 uit 9 1. Zhaoqin Peng 2,5 uit 7 2. Erwin l’Ami 5 uit 9 2. Anne Haast 6 uit 9 3. Loek van Wely 6 uit 8 3. Bianca De Jong-Muhren 1,5 uit 5 4. Ivan Sokolov 0 uit 3 4. Tea Lanchava 4 uit 7 5. 4 uit 7 5. Anna-Maja Kazarian 6 uit 8 Captain: Vladimir Tukmakov Captain: Mykhaylo Oleksiyenko

EK-Individueel Het EK-individueel werd van 23 februari tot en met 9 maart in Jeruzalem gehouden. Kampioen werd de Rus Evgeniy Najer (als 37e geplaatst!). Geen van de Nederlandse deelnemers wist zich te plaatsen voor de World Cup. Robin van Kampen scoorde 6,5 uit 11 en bleef ongeslagen maar verloor een paar ratingpunten. Benjamin Bok, David Klein en Quinten Ducarmon scoorden 50%. Het EK-individueel vrouwen in Chakvi (Georgie) werd gewonnen door Natalia Zhukova en kende geen Nederlandse deelneemsters.

ONK Dieren Dimitri Reinderman is in Dieren voor de eerste keer Open Nederlands kampioen geworden. De Amsterdammer verloor van Erwin l’Ami maar scoorde er verder lustig op los. Met 7 uit 9 scoorde hij evenveel punten als grootmeester Ikonnikov maar de titel ging naar Reinderman op grond van zijn betere weerstand. De derde plaats werd onder andere gedeeld door Erwin l’Ami en Jorden van Foreest.

Competitie De laatste ronde van de meesterklasse werd georganiseerd door HMC Den Bosch. Met alle teams in een ruimte bleef het spannend tot de laatste partij. Nadat Julian van Overdam zijn team een nipte overwinning op LSG had bezorgd kon promovendus Charlois Europoort (met Loek van Wely op bord 1) het kampioenschap vieren. De landskampioen in de vorige twee seizoenen – En Passant Bunschoten – werd derde, achter BSG (Bussum). Voerendaal en de Groninger Combinatie degradeerden uit de meesterklasse. De promovendi voor het seizoen 2015/16 zijn Kennemer Combinatie en HWP Sas van Gent. Ook in het seizoen 2014/2015 heeft New In Chess weer boeken beschikbaar gesteld voor schoonheidsprijzen per KNSB ronde, en voor topscorerprijzen in iedere KNSB groep. De jury voor de schoonheidsprijzen bestond uit Herman Grooten en Hans Ree.

Bijeenkomst regionale competitieleiders Op 15 april 2015 is in Utrecht een bijeenkomst gehouden voor de regionale competitieleiders. Er is een vergelijking gemaakt met de situatie uit 2012, toen de vorige bijeenkomst plaatsvond. Geconstateerd werd dat de deelname aan de regionale competities nog steeds terugloopt. De competitieleiders stelden vast dat het goed zou zijn om te komen tot meer uniformering tussen de competitiereglementen onderling. Daarnaast kwam er een verzoek vanuit de competitieleiders om het opzetten van een 4e klasse KNSB te gaan

19

Jaarverslag 2015

onderzoeken. Er is een werkgroep competitie opgericht die zowel de uniformering van reglement, als dit laatste punt moet gaan onderzoeken en voorbereiden.

Bekerfinale – winnaar HMC Den Bosch Op 14 mei was de landelijke finale dag van de KNSB bekercompetitie. De halve finales in Haren verliepen bijzonder spannend. HMC Calder boekte een nipte overwinning op bekerhouder Paul Keres (een reprise van de finale van vorig jaar toen Paul Keres aan het langste eind trok). De Kennemer- en de Groninger Combinatie speelden 2-2 en konden zich gaan opmaken voor een snelschaak barrage die met het kleinst mogelijke verschil door de Groningers werd gewonnen. In de verliezersfinale won de Kennemer Combinatie met 3-1 van Paul Keres, met name omdat Christov Kleijn op bord 2 een verloren stelling tegen Peter Lombaers wist om te buigen tot winst. De finale tussen HMC Calder en Groninger Combinatie verliep minder spannend. De Bosschenaren wisten hun zwartpartijen remise te houden en Burg en Bosch versloegen met wit respectievelijk Werle en Geurink voor een 3-1 overwinning. Zo ging de beker opnieuw naar HMC dat in de laatste vijf jaar nu al drie keer de beker wist te veroveren.

NK Snelschaken voor Clubteams De 6e editie van het Alexander Calder NK Snelschaken voor Clubteams werd gewonnen door de organiserende vereniging HMC. Het team bestaande uit David Fridman, Benjamin Bok, Twan Burg en Martijn Dambacher won 14 van de in totaal 15 matches en eindigde daarmee twee matchpunten boven de Kennemer Combinatie. Schaakstad Apeldoorn eindigde op de derde plaats.

NK Lightning Chess Het NK Lightning Chess werd op 13 juni gehouden in het Willem II stadion in Tilburg. In de finale groep scoorden Loek van Wely en Daniel Fridman allebei 12 uit 15. In de barrage won Van Wely met 2-0. Benjamin Bok eindigde op de derde plaats.

NK Bedrijvenschaak Op 3 oktober organiseerde het ministerie van OCW het NK Bedrijvenschaak 2015 bij de Haagse Hogeschool. Het toernooi werd gewonnen door Schakers.info. De Sociale Verzekeringsbank eindigde als tweede, de Belastingdienst werd derde.

Bilderberg toernooi Oosterbeek Het Nederlands Veteranen- en Senioren Kampioenschap - Bilderbergtoernooi, werd voor de 43e keer gehouden in Oosterbeek. Net als in 2014 won Jaap Vogel de titel bij zowel de Veteranen als de Senioren.

Tata Steel Chess Tournament 2015 Wereldkampioen Magnus Carlsen schreef het 77e Tata Steel Chess Tournament op zijn naam. Na een matige start van 1 uit 3, kwam de Noor op stoom met een winstserie van 6 partijen. Uiteindelijk eindigde hij op 9 uit 13 en de ongedeelde eerste plaats. Anish Giri speelde een uitstekend toernooi in Wijk aan Zee. Hij eindigde samen met drie andere spelers op een halfje achter Carlsen op de gedeelde tweede plaats. Loek van Wely miste een aantal goede kansen en eindigde met aantrekkelijk vechtschaak op de voorlaatste plaats in de A-groep. De B-groep werd een prooi voor de 15-jarige Chinees . Hij promoveert naar de A-groep van volgend jaar. Robin van Kampen eindigde op de ongedeelde 4e plaats met 8,5 uit 13. Ook Anne Haast deed het goed. Met 4 uit 13 werd ze weliswaar slechts 12e, maar ze scoorde haar laatste WGM-norm (en zelfs een IM norm) en won ratingpunten. De andere Nederlanders – Erwin l’Ami, David Klein en – zullen minder tevreden zijn met hun resultaat.

20

Jaarverslag 2015

Eindstand Masters Eindstand Challengers 1. Carlsen 9 1. Wei 10,5 2. Vachier-Lagrave 8,5 2. Navara 10 3. Giri 8,5 3. Shankland 9 4. So 8,5 4. Van Kampen 8,5 5. Ding 8,5 5. Saleh 7,5 6 Ivanchuk 7,5 6. Sevian 7,5 7 Caruana 7 7. Potkin 7 8 Radjabov 6 8. l’Ami 6,5 9 Wojtaszek 5,5 9. Gunina 5 10 Aronian 5,5 10. Michiels 4,5 11 Hou 5 11. Klein 4,5 12 Saric 4,5 12. Haast 4 13 Van Wely 4 13. Dale 3,5 14 Jobava 3 14. Timman 3

Batavia toernooi Van 20 februari tot 1 maart werd in het Amsterdamse café Batavia alweer het 7e Batavia toernooi gehouden. Het gesloten toernooi werd overtuigend gewonnen door de Amsterdamse grootmeester Dimitri Reinderman. Jorden van Foreest werd ongedeeld tweede.

HWP Haarlemse Meesters Van 17-25 oktober werd het HWP Haarlemse Meesterstoernooi gehouden in Haarlem. Het gesloten IM toernooi werd gewonnen door Manuel Bosboom met eens score van 6 uit 9. Op de gedeelde eerste plaats met Bosboom eindigden Jaap de Jager en Barry Brink die beiden een IM-norm scoorden.

Hoogeveen schaaktoernooi Tussen 17 en 24 oktober speelden Jan Timman en Jorden van Foreest een match over 6 partijen. Timman won de match met 3,5-2,5. In de andere match versloeg Sopiko Guramishvili Anna-Maja Kazarian met overtuigende cijfers (5,5-0,5). Het open toernooi werd gewonnen door Abhjieet Gupta (7 uit 9). Hij eindigde een halfje boven zijn landgenoot uit India Deep Sengupta en de Nederlandse grootmeesters Benjamin Bok en Jan Werle.

Cultural Village Het Cultural Village toernooi in Café De Zon in Wijk aan Zee (16-25 november) werd gewonnen door Nijat Abasov die zich daarmee plaatste voor de Tata Challengers groep in 2016. Abasov scoorde een halfje meer dan Eric Hansen (7 uit 9). Op grotere afstand werden Roeland Pruijssers en Robert Ris respectievelijk 3e en 4e.

Zomertoernooien

SPA Chess Tournament Amsterdam Van 11 tot en met 19 juli werd het Science Park toernooi in Amsterdam gehouden. Etienne Goudriaan stond slechts twee remises af en won het toernooi met een punt voorsprong op Li Riemersma en Albert Blees.

Leiden Chess Tournament De Engelse grootmeester David Howell was de sterkste in het Leiden Chess Tournament. Met 8,5 uit 9 scoorde hij 1,5 punt meer dan de Israëlische grootmeester Postny. Met 6,5 uit 9 werd Predrag Nikolic ongedeeld derde.

Hogeschool Zeeland toernooi Vlissingen Ook in het Hogeschool Zeeland toernooi ging een buitenlandse topper met de eerste prijs aan de haal. Baadur Jobava scoorde 8 uit 9 en bleef daarmee een goed presterende Jorden van Foreest een halfje voor. Gedeeld derde werden onder andere Jan Werle en Hugo ten Hertog.

Schaakfestival Groningen Jorden van Foreest won het Schaakfestival in zijn woonplaats Groningen. Hij scoorde 7,5 uit 9 evenveel als Sundar Shyam uit India. verloor tijdens het festival een tweekamp van Sipke Ernst met 1-5. In

21

Jaarverslag 2015

samenwerking met de organisatie waren er coaches namens de KNSB actief om een groep van 12 talenten te begeleiden op de zogenaamde talentenboot.

Toernooi kalender website KNSB

In onderstaand overzicht is het aantal kalenderitems in het jaar 2015 vergeleken met dat in 2014. De cijfers zijn redelijk in lijn met elkaar. Het is gebruikelijk dat het totaal aantal evenementen tussen de 350 en 400 ligt.

2015 2014 +/- Alle evenementen 361 388 -27

Per categorie Senioren 10 7 3 Jeugd 81 94 -13 Meerdaags 70 51 19 Normaal tempo 89 83 6 Rapid 146 133 13 Snelschaak 49 46 3 Simultaan 1 3 -2 Internetschaak 40 55 -15

De optelling van de getallen per categorie komt hoger uit dan het totaal aantal evenementen omdat toernooien in meerdere categorieën kunnen vallen.

22

Jaarverslag 2015

Buitenlandse zaken

Herman Hamers was de KNSB-gedelegeerde op het FIDE congres in Abu Dhabi. De nieuwe FIDE regels rondom het registreren van spelers lijken (mede door eerdere protesten van de KNSB) verder geen extra administratieve last op te leveren. Kasparov en Leong werden veroordeeld door de Ethics’ Commissie van de FIDE voor omkoping tijdens vorige verkiezingen in Tromso. Verder werd er onder andere een onzinnig persbericht verspreid door FIDE om Ilyumzhinov kandidaat te stellen voor het FIFA voorzitterschap.

De FIDE Ethics Commission heeft uitspraak gedaan in de zaak van een Nederlandse schaker (gebruik mobiele telefoon in toernooi in Roemenië, mei 2014). Hij is geschorst door de FIDE van 1 januari tot en met 31 december 2015. In die periode mag hij geen deel nemen aan schaaktoernooien of competities (niet als speler, maar ook niet als arbiter of organisator). De KNSB is gehouden de straf over te nemen en heeft dat ook aan de betreffende schaker gemeld, met de mededeling dat hij vanaf 1 januari 2016 weer deel mag nemen aan schaaktoernooien en competities in heel Nederland.

23

Jaarverslag 2015

Bijzondere bonden

Nederlandse Schaakvereniging voor Visueel Gehandicapten - NSVG De NSVG heeft in 2015 traditiegetrouw het O.N.K. (Open NSVG-Kampioenschap) georganiseerd in hotel Dennenhoeve in Nunspeet. Het was dit jaar de tiende editie waar kort bij is stilgestaan. Aan de tiende editie deden in totaal 39 schakers mee afkomstig uit verschillende landen. De A-groep bestaande uit 14 spelers werd gewonnen door Jaap Amesz met zes punten. In de eveneens 14-spelers tellende B-groep eindigde Marc van Gysel met vijf punten als eerste. De C-groep bestaande uit ook 14 spelers werd gewonnen door Gerrit Hitzerd met 4,5 punt uit zes partijen. Daarnaast werd er dit jaar in november weer het NSVG-ledenweekend georganiseerd op dezelfde locatie. In 2015 heeft de NSVG zes nieuwsbrieven aan de leden en relaties gestuurd. Het ledenaantal bleef nagenoeg gelijk. Er is een nieuw lid bijgekomen en iemand heeft zijn lidmaatschap opgezegd. Daarnaast heeft de NSVG zich bezig gehouden met de toegankelijkheid van haar eigen website (www.nsvg.nl) en gekeken op andere gerelateerde (schaak)sites wat er nog verbeterd kan worden. Dit blijft een aandachtspunt.

Nederlandse Bond van Schaakprobleemvrienden - NBvS Tijdens het Nederlands Kampioenschap Schaken, dat plaatsvond in het Manor Hotel in Amsterdam, vond op zondag 5 juli in de achtertuin van het hotel een primeur plaats: het Nederlands Kampioenschap Oplossen van Miniaturen. Het deelnemersveld kende een zeer gemêleerde samenstelling: naast enkele sterke Nederlandse oplossers waren er allerlei nieuwe gezichten: partijschakers, jongelingen en belangstellenden. Wedstrijdleider was Koos Stolk; de problemen waren geselecteerd door Luc Palmans. De 15 deelnemers hadden anderhalf uur de tijd om 12 problemen op te lossen, waaronder zes tweezetten, twee driezetten en een vijfzet. Ook drie niet- miniaturen moesten worden gekraakt, waaronder een seriezetter en een korte bewijspartij. Daar hadden de niet-problemisten veel moeite mee. Grootmeester in het oplossen Dolf Wissmann uit Leeuwarden had dat deze keer in het geheel niet: hij loste alle voorgeschotelde problemen binnen het uur foutloos op. Internationaal Meester in het oplossen Peter van den Heuvel uit Enschede werd tweede; hij trapte in één van de tweezetten in een verleiding. Een andere Internationale Meester in het oplossen Hans Uitenbroek uit Vlaardingen werd derde. Twee debutanten eindigden zeer verdienstelijk in de top vijf: Jan Willem de Jong werd vierde, Mees van Osch vijfde.

Nederlandse Bond van Correspondentieschakers - NBC Na enkele jaren van groei is het ledental van de NBC dit jaar gedaald, van 354 naar 336 leden. Van de leden zijn 10 woonachtig in het buitenland. Een factor die meespeelt bij deze daling is dat het georganiseerde promotietoernooi 2013 veel nieuw geïnteresseerden heeft getrokken. Voor een deel van deze spelers blijkt het correspondentieschaken een verrijking, een deel constateert echter dat minder aan de verwachtingen wordt voldaan.

In 2015 is het 2e promotietoernooi opengesteld. Promotiematches worden gespeeld tussen Ron Langeveld en Matthias Kribben, en tussen Erik van Dijk en Tea Lanchava. De finale is gestart voor het Nederlands kampioenschap nieuwe stijl (KE-2014) op de ICCF-webserver, net zoals de voorrondes voor KE-2015. Het bestuur van de NBC vergaderde in 2015 vier maal. Op 18 april werd de algemene ledenvergadering gehouden in Utrecht. Op 10 november is in een extra algemene ledenvergadering de vacature in het bestuur opgevuld. De elektronische nieuwsbrief van de NBC verscheen in 2015 vier maal.

Computer Schaak Vereniging Nederland - CSVN In 2015 heeft de CSVN wederom twee toernooi weekeinden georganiseerd.

Het 30e gebruikerstoernooi had wegens het jubileum een afwijkend formaat. Erelid Jaap van den Herik en IM Hans Böhm leidden het publiek door de historie van het computerschaak en sloten dit af met een gezamenlijke simultaan tegen de 12 aanwezige schaakcomputers (tot 2000 elo), dat zij met een 8-4 overwinning mochten afsluiten.

24

Jaarverslag 2015

Het 48e programmeurs toernooi had slechts 9 deelnemers, mogelijk veroorzaakt door het kort daarop georganiseerde ICGA wereldkampioenschap en computer olympiade dat dit jaar ook in Leiden plaatsvond. Winnaar werd The Baron, gevolgde door Arasan en Dirty.

In dit toernooi weekend vond ook de algemene leden vergadering plaats waarin we Folkert Vanheusden als bestuurslid mochten verwelkomen als vervanger van Marcel van Kervinck.

In het najaarstoernooi weekend waren er 10 deelnemers in het 31e gebruikerstoernooi. De rating limiet was deze keer 2200 elo punten. De winnaar werd Novag Star Diamond (Peter Schimmelpenninck) gevolgd door Mephisto TM Almeria (Ruud Martin) en Mephisto Vancouver 16 bit (Heinz-Gerd Lehman).

Het 49e programmeurstoernooi had 12 deelnemers. Wereldkampioen Jonny (deze keer op 192 cores) wint, gevolgd door Shredder (16 cores) op de tweede en Gridprotector (180 cores) en Hiarcs (28 cores) op de gedeelde 3e plaats. Bijna alle programma’s werden vertegenwoordigd door hun programmeur.

Alexander Rueb Vereniging voor SchaakEindspelStudie - ARVES Geen deelrapportage ontvangen

25

Jaarverslag 2015

In memoriam

Jan van Reek Jan van Reek is op 8 augustus in Ban Phu in Thailand overleden. Hij is 70 jaar geworden. Van Reek was onder andere jarenlang medewerker van Schaakmagazine en actief in de Nederlandse Bond voor Correspondentieschakers.

Ab Scheel Op dinsdag 1 december is in zijn woonplaats Gouda Ab Scheel overleden. Scheel was een bekende verschijning in de Nederlandse schaakwereld, die vanwege zijn verdiensten niet alleen koninklijk onderscheiden werd, maar ook tot lid van verdienste van zijn vereniging Messemaker 1847 en tot lid van verdienste van de Rotterdamse Schaakbond benoemd werd. In 2005 werd hij uitgeroepen tot Vrijwilliger van het jaar van de KNSB. Scheels activiteiten omvatten ook het maken van foto's en video's tijdens de grote schaaktoernooien voor onder andere Schaakmagazine en de website van de KNSB. Ab Scheel is 74 jaar geworden.

26

Jaarverslag 2015

Organisatie

Bestuur In 2015 is het bestuur acht keer bijeengekomen. Onderwerpen van gesprek tijdens de reguliere vergaderingen zijn onder andere geweest: de jaarrekening 2014, het jaarverslag 2014, samenstelling van commissies, internationale zaken, het Nederlands Kampioenschap, sponsoring, de noodzakelijke bezuinigingen, de begroting voor 2016, Chessity en stertrainingen. Daarnaast is het bestuur twee keer aanwezig geweest bij de Bondsraadvergadering.

Bondsbureau Het bondsbureau is verantwoordelijk voor de uitvoering van het beleid. Eind oktober is een reorganisatie aangekondigd die in de loop van 2016 geëffectueerd wordt. Effectief kende de KNSB per 31 december 2015 een bezetting van 6,7 FTE. Deze zijn bij benadering als volgt over de verschillende beleidsterreinen verdeeld:

Beleidsterrein / activiteit FTE 2015 FTE 2014 Algemeen (financiën, IT, ledenadministratie, informatievoorziening, management) 2,6 2,5 Schaakmagazine, website en communicatie algemeen 0,4 0,4 Opleidingen 0,5 0,5 Breedteschaak en ledenwerving 1,0 1,0 Talentontwikkeling 0,75 0,75 Topschaak 0,6 0,6 Wedstrijdschaak jeugd (diverse jeugd-NK's en schoolschaak) 0,5 0,5 Wedstrijdschaak (KNSB-competitie, rating, diverse NK's) 0,45 0,45 Totaal FTE 6,8 6,7

De reorganisatie betreft een reductie met 1,9 FTE, verdeeld over vier personen. Dat betekent dat de bezetting in 2016 4,9 FTE zal zijn.

Het ziekteverzuim was in 2015 hoger dan gewoonlijk, namelijk 1,8% (in 2014 was het 0,8%). Dat werd veroorzaakt door een ziekmelding die verband hield met de aangekondigde reorganisatie.

Automatisering In 2015 is OLA fase 2 ontwikkeld door Transfer Solutions. In 2016 zal de ontwikkeling verder gaan. Dan zal ook de website worden gemoderniseerd.

Aanbevelingen Goed Sportbestuur De KNSB onderschrijft de aanbevelingen van Goed Sportbestuur. De KNSB voldoet aan alle minimale kwaliteitseisen die NOC*NSF momenteel stelt aan de aangesloten sportbonden. Voor zaken op het gebied van seksuele intimidatie en doping is de KNSB aangesloten bij het Instituut voor Sportrechtspraak (ISR). Dit zijn onderwerpen die niet specifiek voor schaken zijn.

Financiën Er is een separate financiële jaarrekening over het boekjaar 2015 gemaakt. Daarin staat dat de KNSB een negatief saldo heeft behaald van 125.718 euro. Dat wordt grotendeels veroorzaakt door een voorziening van 119.000 euro voor reorganisatiekosten. Voor de details verwijzen we naar de jaarrekening.

27

Jaarverslag 2015

Marketing en Communicatie

Interne communicatie Het bestuur heeft weer zoveel mogelijk algemene vergaderingen van de aangesloten bonden bezocht. Verder heeft twee keer een informeel Bondenoverleg plaatsgevonden tussen bestuur en aangesloten bonden inclusief de vertegenwoordiger van de Individuele Leden. Ook is er een overleg geweest tussen het bestuur en de bijzondere bonden. In 2014 zijn ook weer twee nieuwsbrieven aan verenigingen gestuurd.

Communicatiemateriaal In het kader van de Nationale Sportweek heeft de KNSB nieuwe posters laten maken met schaakambassadeur Nick Schilder daarop. Ook zijn verschillende flyers gemaakt waaronder één voor Chessity op scholen.

Communicatie op website De website heeft aandacht besteed aan KNSB-nieuws en schaaknieuws met een landelijk accent.

Schaakmagazine Schaakmagazine verscheen zes keer, steeds aan het eind van de even maanden. De formule van het blad bleef grotendeels ongewijzigd.

Sponsorwerving Er zijn diverse gesprekken gevoerd met potentiële sponsors. Met een aantal partijen wordt verder gesproken over samenwerking.

WK Beachvolleybal Tijdens het WK Beachvolleybal in Den Haag heeft weer een symposium over schaken plaatsgevonden. Sprekers waren onder andere Johan Wakkie en Said Harchaoui, die het belang van schaken voor de ontwikkeling van kinderen benadrukten.

NK Schaken Het NK Schaken in Amsterdam telde ook dit jaar weer een groot aantal nevenevenementen die ook voor niet- schakers interessant waren. De bezoekersaantallen van het NK lagen ook hoger dan daarvoor. Het NK heeft daarmee opnieuw aan promotiekracht gewonnen.

Schaakambassadeur Sinds januari 2015 is de bekende zanger Nick Schilder tot Schaakambassadeur benoemden. De benoeming en zijn optreden in De Wereld Draait Door leidde tot een hausse aan positieve publiciteit. De afgelopen jaren heeft Nick zich op diverse momenten en op diverse manieren ingezet voor de Schaaksport. Zo was hij bijvoorbeeld te bewonderen bij de opening van Nationale Sportweek in Doetinchem en bij het NK ABC in Rotterdam. De samenwerking is Nick en de KNSB goed bevallen en zal ook in 2016 worden voortgezet.

28

Jaarverslag 2015

Eindstanden KNSB-competitie 2014-2015

Meesterklasse Mp Bp 1. Charlois Europoort 14 51½ K 2. BSG 14 48½ 3. En Passant 13 51½ 4. HMC Calder 11 49 5. LSG 9 48 6. Utrecht 8 43 7. SISSA 7 41 8. Pathena Rotterdam 6 38½ 9. Groninger Combinatie 4 41½ D 10. Voerendaal 4 37½ D

Klasse 1A Mp Bp Klasse 1B Mp Bp 1. Kennemer Combinatie 17 58½ K 1. HWP Sas van Gent 16 64 K 2. DSC Delft 15 54½ 2. Schaakstad Apeldoorn 16 60½ 3. Zukertort Amstelveen 14 53½ 3. De Stukkenjagers 15 56 4. Wageningen 12 49½ 4. De Toren Arnhem - VSV 8 42 5. Purmerend 9 43 5. ASV 8 39½ 6. Caissa-Eenhoorn 7 42 6. DD 7 39 7. SG Max Euwe 7 41 7. Paul Keres 6 42 8. Philidor 1847 4 41 8. Caissa 6 39 9. SOPSWEPS'29 3 36 D 9. Vianen/DVP 6 35 D 10. Groninger Combinatie 2 2 31 D 10. LSG 2 2 33 D

Klasse 2A Mp Bp Klasse 2B Mp Bp 1. HWP Haarlem 14 43 K 1. De Wijker Toren 15 43½ K 2. MSV 13 43 2. Laurierboom-Gambiet 14 40 3. VAS 13 40 3. Kennemer Combinatie 2 11 37½ 4. De Waagtoren 12 45 4. Amersfoort 10 37½ 5. Assen 9 37 5. SSC 1922 9 38½ 6. Lonneker 8 37 6. Zukertort Amstelveen 2 8 37 7. SG Max Euwe 2 7 32 7. Caissa 2 8 35½ 8. Groninger Combinatie 3 6 27½ 8. Schaakstad Apeldoorn 2 7 34½ 9. Caissa 3 5 31½ D 9. DSC Delft 2 6 32 D 10. Almelo 3 24 D 10. Utrecht 2 2 24 D

Klasse 2C Mp Bp Klasse 2D Mp Bp 1. Voorschoten 14 46½ K 1. UVS 16 46 K 2. Messemaker 1847 13 42 2. De Pion 13 43 3. Santpoort 12 43½ 3. Dordrecht 11 37½ 4. RSR Ivoren Toren 10 37½ 4. Eindhoven 10 40 5. Spijkenisse 9 38 5. DJC Stein 10 38 6. PION 8 27½ 6. HMC Calder 2 8 31 7. Paul Keres 2 7 33½ 7. Venlo 7 37½ 8. S. Landau Axel 7 31 8. De Stukkenjagers 2 7 32½ 9. Westlandse Schaakcombinatie 6 31½ D 9. Voerendaal 2 5 31 D 10. Oegstgeest '80 4 29 D 10. Veldhoven 3 23½ D

29

Jaarverslag 2015

Klasse 3A Mp Bp Klasse 3E Mp Bp 1. SISSA 2 16 53 K 1. Boven IJ 14 41½ K 2. Emanuel Lasker 12 44 2. HWP Haarlem 2 11 39 3. Spassky's 12 44 3. RSR Ivoren Toren 2 10 38½ 4. De Twee Kastelen 11 37½ 4. Charlois Europoort 3 9 37½ 5. Sneek 1 11 37½ 5. ASV 2 9 37 6. Philidor 1847 2 8 36 6. BSV Bennekom 9 33 7. HSP/Veendam 7 33½ 7. LSG 3 8 36 8. Groninger Combinatie 4 7 31 8. Voorschoten 2 7 35 9. SG Max Euwe 4 5 30 D 9. Zevenaar 7 32 D 10. HSC-Stork 1 13½ D 10. ENPS 6 30½ D

Klasse 3B Mp Bp Klasse 3F Mp Bp 1. Hardenberg 14 44½ K 1. HWP Sas van Gent 2 17 48 K 2. Almere 1 14 42 2. De Pion 2 12 41 3. DSG Pallas 13 38 3. Krimpen aan den IJssel 12 40 4. De Waagtoren 2 12 38 4. Rijswijk 11 38½ 5. Staunton 9 37 5. HWP Sas van Gent 3 9 35 6. De Toren Arnhem - VSV 2 7 37 6. Sliedrecht 8 35½ 7. SG Max Euwe 3 7 34½ 7. Promotie 7 33 8. WSG Winterswijk 7 33½ 8. D4 7 32 9. Caissa 5 6 34½ D 9. Schaakcombinatie HTV 6 31½ D 10. Sneek 2 1 21 D 10. LSG 4 1 25½ D

Klasse 3C Mp Bp Klasse 3G Mp Bp 1. AAS 15 46½ K 1. Philidor Leiden 17 48 K 2. Fischer Z 12 39 2. Charlois Europoort 2 14 40½ 3. ZSG 11 40 3. Souburg 11 44 4. Zukertort Amstelveen 3 10 39 4. DSC Delft 3 10 39 5. ZSC-Saende 9 37½ 5. Overschie 10 38 6. ASC 8 35 6. DD 2 8 33½ 7. Aartswoud 8 33 7. Bergen op Zoom (-2) 6 34½ 8. ASV 3 7 34½ 8. Goes 6 29 9. De Wijker Toren 2 6 29 D 9. De Willige Dame 4 31½ D 10. VAS 2 4 25½ D 10. De Pion 3 2 22 D

Klasse 3D Mp Bp Klasse 3H Mp Bp 1. HSG 15 48 K 1. Dubbelschaak '97 15 44½ K 2. BSG 2 15 44 2. De Combinatie 11 43 3. Oud Zuylen 12 40 3. HSC Helmond 11 40½ 4. Caissa-Eenhoorn 2 10 37½ 4. De Giessen en Linge 10 35½ 5. Caissa 4 9 36 5. RSC ’t Pionneke 8 36 6. Wageningen 2 7 35 6. De Drie Torens 8 33½ 7. Amsterdam West 7 33 7. WLC 8 33½ 8. Almere 2 6 29½ 8. De Stukkenjagers 3 8 30½ 9. Ons Genoegen 5 29 D 9. Voerendaal 3 7 34 D 10. Oosten-Toren 4 28 D 10. Leudal 4 29 D

30

Jaarverslag 2015

De kampioenen van 2015

Algemeen Anish Giri, Rijswijk Vrouwen Anne Haast, Tilburg Open Kampioenschap Dimitri Reinderman, Amsterdam Clubcompetitie Charlois Europoort, Rotterdam Bekercompetitie HMC Calder, Den Bosch Senioren Jaap Vogel, Deventer Veteranen Jaap Vogel, Deventer NK Internet Benjamin Bok, Veldhoven NK bedrijven Schakers.info, Eindhoven Open NK Snelschaken niet gehouden NK Lightning Chess Loek van Wely, Tilburg NK Snelschaken niet gehouden NK Snelschaken voor Clubteams HMC Calder, Den Bosch NK Rapid Anish Giri, Rijswijk NK Rapid Vrouwen Anne Haast, Tilburg Open NK Rapid niet gehouden

Verenigingsprijs SV Doetinchem

NK Jeugd (Rotterdam, Rijswijk, Waalwijk, Roosendaal) A jeugd Hing Ting Lai A meisjes Anna-Maja Kazarian B jeugd Max Warmerdam B meisjes Anna-Maja Kazarian C jeugd Liam Vrolijk C meisjes Ting Ting Lu D jeugd Eelke de Boer D meisjes Jessie Mang E jeugd Alexander Rutten E meisjes Janne Allaart F jeugd Alexander Rutten F meisjes Stella Honkoop G jeugd Yichen Han G meisjes Amelia Jonkman H jeugd Wendy Huang H meisjes Wendy Huang

31

Jaarverslag 2015

Open NK Jeugd (Borne) A jeugd Jasper Beukema A meisjes Lisanne Waardenburg B jeugd Xander Pauwels (Bel) B meisjes Lydia Dubbeldam C jeugd Luuk Baselmans C meisjes Iris Schelleman D jeugd Wing Ki Kwong (Hkg) D meisjes Janne Allaart E jeugd Miguel Angel Garceran Wang (Hkg) E meisjes Veronique Bogouslavskii FGH jeugd Jin Wen Bao (Hkg) FGH meisjes Alla Kastanieda (Per) F jeugd Eline Roebers en Alla Kastanieda (Per) F meisjes Alla Kastanieda (Per) G jeugd Amelia Jonkman G meisjes Amelia Jonkman H jeugd Jin Wen Bao (Hkg) H meisjes Wendy Huang

Jeugdclubcompetitie (Den Bosch) Meesterklasse A SC Utrecht Utrecht Meesterklasse C De Schaakmaat Apeldoorn Meesterklasse D De Paardensprong Groningen

NK E-teams (Zuid-Scharwoude) STB Oosterhout

NK schaken voor schoolteams Voortgezet Onderwijs (Wijk aan Zee) VO I (bovenbouw) Erasmiaans Gymnasium Rotterdam VO II (onderbouw) Stedelijk Gymnasium Leiden

NK schaken voor schoolteams Basisonderwijs (Amsterdam) Categorie algemeen De Stelberg Rotterdam Categorie groepen 3, 4 en 5 Nutsschool Wassenaar Wassenaar

Open NK rapid Jeugd (Eindhoven) Jeugd t/m 25 jaar Lars Vereggen Meisjes t/m 25 jaar Maaike Keetman Jeugd t/m 15 jaar Marijn den Hartog Meisjes t/m 15 jaar Iris Schelleman Jeugd t/m 13 jaar Liam Vrolijk Meisjes t/m 13 jaar Pascalle Monteny Jeugd t/m 12 jaar Maarten Hoeneveld Meisjes t/m 12 jaar Eva van Harten Jeugd t/m 11 jaar Daniel Kudlicka Meisjes t/m 11 jaar Jessie Mang Jeugd t/m 10 jaar Khoi Pham Meisjes t/m 10 jaar Janne Allaart Jeugd t/m 9 jaar Alexander Rutten Meisjes t/m 9 jaar Wendy Huang Jeugd t/m 8 jaar Jessie van Dongen Meisjes t/m 8 jaar Dana Faybish (Bel) Jeugd t/m 7 jaar Lauri Maris Meisjes t/m 7 jaar Lauri Maris

32

Jaarverslag 2015

NK Snelschaak Jeugd (Bunschoten-Spakenburg) A jeugd Chiel Koster A meisjes Monica Reichardt B jeugd Arne Pols B meisjes - C jeugd Vlad Omata C meisjes Anna Martinez D jeugd Kelvin Kanne D meisjes Sara Martinez E jeugd Alexander Rutten E meisjes Stella Honkoop

NK voor jeugdteams regionale bonden, Huttontoernooi (Amsterdam) Algemeen RSB Categorie A RSB Categorie B RSB Categorie C NHSB Categorie D NHSB Categorie E NBSB

KNSB Internet Jeugd Grand Prix 2014-2015 (Playchess) Totaal klassement Alexander Rutten (Ilxo) Groep boven 1400 Tim Grutter (Timpjeschaak) Groep tot 1400 Alexander Rutten (Ilxo) Groep tot 1200 Mika Rutjens (Ucky) Groep tot 1000 Duncan Klaren (duncan_2005) Groep tot 800 Hein Mattijn Schouwenaars (MrCool) Groep tot 600 Sebastian Klinker (Sebas65)

33

Jaarverslag 2015

Behaalde titels bij de FIDE

GM: Grootmeester Twan Burg Jorden van Foreest

IM: Internationaal Meester Miguoel Admiraal Jasper Broekmeulen Lars Ootes Arthur Pijpers

WGM: Vrouwengrootmeester Anne Haast

FM: FIDE-meester Nick Bijlsma Stefan Colijn Armen Hachijan Alan van der Heijden Jaap Houben Anna-Maja Kazarian Hing Ting Lai Ilias van der Lende Peter Lombaers Ivo Maris Mees van Osch Danny de Ruiter Lars Vereggen Max Warmerdam

CM: Kandidaat Meester Anton van Rijn Bram van der Velden

IA: Internationaal Arbiter geen

FA: FIDE-arbiter Gerard de Lange

IO: Internationaal Organisator Lennart Ootes

34

Jaarverslag 2015

Commissies

Per 31 december 2015 was de samenstelling van de verschillende KNSB-commissies als volgt:

Commissie van Beroep Technische Commissie H.A. Bartels - voorzitter F. Schalij B. Plomp S. Ernst E.M. Enschede E.G. Vroombout E.M.M. Roosendaal vanuit Bondsbureau: W. Hendriks - voorzitter A.A. Schuering C. Versteeg Tuchtcommissie Th.M.M. van Beekum. D. Gruijters - voorzitter J. Werle - plv. voorzitter Scheidsrechtercommissie J.H.A. van Eijk R. Bleeker - voorzitter M. Middelveld J.H. Pots H. Groffen M.A. Huizer H. van Putten J.L. van den Ende C.A. Roet A.F. Strik vanuit Bondsbureau: K. Stolk Financiële Advies Commissie J. de Boer - voorzitter Ratingcommissie W. Pool M.W.F. Jans (ratingcommissaris) J.P. de Vries K. Dekker A. van der Heide J.K.Schut vacature J. Witkamp vanuit Bondsbureau: M.J. van der Werf C.A. Roet vanuit bestuur: M.J.T. Bosman vanuit Bondsbureau: K. Stolk - voorzitter extern adviseur: Accountantskantoor Zirkzee Audit

Commissie Kadervorming Geschillencommissie A.F. Strik A.A. Schuering - voorzitter vacature F.A. Cuijpers E. Mijnheer M.R. Okkes B. Friesen A.F.R. Avis vanuit bestuur optredend als voorzitter D. Tjiam J. Vogel vanuit Bondsbureau: S. Valster-Schiermeier Vertrouwenscommissie Benoemingen Examencommissie Arbiteropleidingen E.H. Schuyer - voorzitter E.M.M. Roosendaal - voorzitter J. Stomphorst A.F. Strik M.J.T. Bosman vacature R. Kroezen (NOSBO) A. Rutten R. van Aurich (Individuele Leden) F. Peeters

Examencommissie Schaaktraineropleidingen B. Friesen - voorzitter E. Mijnheer D. Meijer E. Sibbing vacature

Commissie van Beroep De Commissie van Beroep kwam één keer bijeen en behandelde daarin één beroepsgeval uit de KNSB- competitie in 2015-2016.

Scheidsrechterscommissie De Scheidsrechterscommissie boog zich in 2015 onder andere over het aanpassen van de 'Richtlijn overmacht'. Ook de tiebreakregels bij de nationale kampioenschappen zijn doorgelicht.

35 Jaarverslag 2015

Ratingcommissie De commissie heeft vier ratinglijsten uitgebracht bij zowel de jeugd als de senioren. De commissie heeft geconstateerd dat de jeugdrating structureel te laag is. Een eerste ijking heeft plaatsgevonden bij het vaststellen van de november 2015 lijst. De commissie onderzoekt de effecten van de ijking en zal zo nodig overgaan tot een verdere bijstelling.

Commissie Kadervorming In 2015 is de commissie op 15 juni 2015 samengekomen om wijzigingen in de diverse reglementen Kadervorming en van de exameneisen te bespreken. Wijzigingen in de reglementen betrof vooral de verantwoordelijkheid voor het lesmateriaal. Op 21 augustus 2015 zijn de wijzigingen in de reglementen met betrekking tot Kadervorming en de bijbehorende exameneisen door het Algemeen Bestuur vast gesteld. Veranderingen in de samenstelling van de commissie Kadervorming In 2015 heeft de heer Roosendaal de vacante positie in de commissie Kadervorming, als vertegenwoordiger van de arbiteropleidingen, ingenomen.

Examencommissie Schaaktraineropleidingen De commissie is op 9 mei 2015 samengekomen om het lesmateriaal en de aansluitende examens voor de Schaaktrainercursussen te bespreken. Een plan van aanpak voor de reorganisatie van de cursus Schaaktrainer 2 is vastgelegd.

Examencommissie Arbiteropleidingen De commissie heeft in 2015 examens vastgesteld voor de arbiteropleidingen. Op het advies van de commissie is een werkgroep Reorganisatie Arbiteropleidingen opgericht. De werkgroep heeft als doel het verkrijgen van een nieuwe opzet van de arbiteropleidingen, ter bevordering van het aantal cursisten.

Technische Commissie (TC) en talentstatussen Op 20 mei is de TC bijeengekomen om de selecties voor de uitzendingen vast te stellen. Dit gebeurde op basis van de vernieuwde Notitie Uitzendingen. Op 11 augustus zijn de talentstatussen voor het komende seizoen vastgesteld. Feitelijk worden alleen de Beloftestatussen door de TC besproken, de overige statussen (TOP, JO, IT en NT) worden op basis van harde ratinggrenzen ‘automatisch’ vastgesteld. In totaal zijn ditmaal 38 statussen toegekend: 3 TOP, 3 Jong Oranje, 4 Internationaal Talent, 17 Nationaal Talent en 11 Beloftestatussen. Alle statushouders worden aangemeld bij NOC*NSF. Voor de drie hoogste statussen is er financiële ondersteuning van het trainingsprogramma.

Financiële Advies Commissie De Financiële Advies Commissie kwam vier keer bijeen, waarbij twee keer ook de penningmeester en de directeur aanwezig waren. Besproken werden de Jaarrekening 2014 en de Begroting voor 2016. Daarnaast was onder andere de Managementletter 2015 onderwerp van gesprek.

Nieuwe Statuten en Commissies Op 9 maart 2015 is de akte van de nieuwe Statuten gepasseerd. Vervolgens zijn de ‘Tuchtcommissie Doping’ en de ‘Klachtencommissie Seksuele Intimidatie’ opgeheven. De taken van deze commissies zijn overgenomen door het Instituut voor Sport Rechtspraak (ISR).

Klachtencommissie Seksuele Intimidatie en Tuchtcommissie (doping) Opgeheven in maart 2015. Er zijn geen klachten ingediend in 2015 bij deze commissies.

Geschillencommissie en tuchtcommissie (algemeen) Er werden in 2015 geen klachten ingediend bij de Geschillencommissie en de tuchtcommissie..

Vertrouwenscommissie Benoemingen De heren F. Clever en A. Rongen zijn benoemd tot lid van verdienste van de KNSB.

36 Jaarverslag 2015

Bestuur en Bondsbureau

Samenstelling Algemeen Bestuur per 31 december Eddy Schuyer voorzitter, topschaak Jan Stomphorst secretaris, evenementen, aangesloten bonden Michiel Bosman penningmeester Patrick Bernhart sponsoring en communicatie Dharma Tjiam jeugdschaak en talentontwikkeling Jan Peter Wissink internetschaak

Bezetting Bondsbureau per 31 december Mark van der Werf directeur Jeroen Bosch directeur sportief Tom Bottema redacteur website Eric van Breugel breedtesport en jeugdschaak Willy Hendriks talentontwikkeling Franck Steenbekkers ledenwerfteam Micha Jans ratingcommissaris Koos Stolk competitie en evenementen Sacha Schiermeier opleidingen Sandra Tarabene ledenadministratie en financiële administratie Huub Uttien financiële administratie Patrice Vos management assistente

37 Jaarverslag 2015

Overzichten aantal KNSB-leden

Tabel: aantal leden per aangesloten bond en per lidmaatschapstype

bond eind 2012 eind 2013 eind 2014 eind 2015 FSB 753 824 726 716 NOSBO 1.069 1.057 1.100 954 SBO 905 898 886 886 OSBO 2.402 2.342 2.336 2.337 SGS 2.301 2.244 2.361 2.310 SGA 1.371 1.351 1.369 1.370 NHSB 2.350 2.233 2.108 2.057 LeiSB 888 865 880 885 HSB 1.288 1.297 1.265 1.263 RSB 1.893 1.847 1.815 1.816 ZSB 506 508 515 501 NBSB 1.851 1.847 1.930 1.924 LISB 863 829 739 714 NSVG 47 47 50 51 NBvS 66 68 71 66 NBC 293 343 369 360 CSVN 251 225 218 183 ARVES 33 31 29 29 Schoolschaak 816 851 928 2.038 Internetschaak 2.326 2.474 2.567 2.206 Persoonlijke Leden 179 179 183 211 Overig 227 439 752 754 totaal incl. dubbelleden 22.678 22.799 23.197 23.631 dubbelleden 1.676 1.773 1.872 1.740 totaal excl. dubbelleden 21.002 21.026 21.325 21.891

Figuur: ontwikkeling aantal KNSB-leden

26.000 Ontwikkeling ledenaantal KNSB Overig individueel

Internetschaak

Schoolschaak 24.000 Verenigingsleden

22.000

20.000

18.000

16.000

14.000 jan-04 jan-05 jan-06 jan-07 jan-08 jan-09 jan-10 jan-11 jan-12 jan-13 jan-14 jan-15

38 Jaarverslag 2015

Ondertekening

Haarlem, 14 maart 2016

Namens het bestuur van de Koninklijke Nederlandse Schaakbond:

Jan Stomphorst, secretaris Eddy Schuyer, voorzitter

39