Bestuur: 17 en 18 sept. 2016 Ron van Schaik, voorzitter Classic-Computing Nordhorn Marien Kaptein, penningmeester (Duitsland) met deelname HCC Robert Sprokholt, secretaris Commodore ig
Kernleden: 25 september 2016 10:30 - 15:30 Hans Kessels Bonami Retro Spelcomputer Beurs Ruud Baltissen Heemradenlaan 130 - Apeldoorn Richard Lagendijk Erwin van Betten 15 okt. 2016 10:00 - 16:00 Antony Mo Clubdag Trefpunt: 35 jaar HCC Commodore + 1541 Ultimate Redactie: presentatie Ron van Schaik 6 november 2016 10:30 - 15:30 Website: Bonami Retro Spelcomputer Beurs Nieuwe Damlaan 5 - Schiedam http://commodore.hcc.nl/ http://twitter.com/commodoreig 17 dec. 2016 10:00 - 16:00 http://www.youtube.com/commodoregg http://www.facebook.com/commodoreclubnederland Clubdag Trefpunt
Email: [email protected]
Dit magazine verschijnt twee maandelijks op de derde zaterdag van de even maand.
Jaargang 21 nummer 4 Augustus 2016 Pagina 20 Nattigheid Binaire Puzzel: Tsjonge jonge we hebben afgelopen maanden genoeg water binnen gekregen in ons kikkerlandje. Heel af en toe leek het of er een paar zomerse dagen aankwamen maar voordat je je tuinstoelen en BBQ klaar had staan werd dit al snel weer de kop ingedrukt door een paar dikke grijze wolken. Uw voorzitter is net als elk jaar weer op Graspop Metal Meeting geweest en heeft daardoor helaas de clubdag van juni moeten missen. Het weer viel bij het festival best wel mee, alleen op zaterdag hebben we wat regen gehad. Op zondag was het zelfs prachtig weer en dat was natuurlijk wel een hele fijne afsluiter. Als u nieuwsgierig bent naar mijn (metal) avonturen dan is er van alles te vinden op mijn blog: http://metalprogrockgothic.blogspot.nl/ De juni clubdag was weer bijzonder geslaagd heb ik later begrepen van mijn medebestuursleden, vooral de presentatie en demonstratie over de Raspberry Pi werd zeer gewaardeerd. Kijken wanneer dit mooie computertje door één van onze clubleden voor het eerst in combinatie (op wat voor een manier dan ook) met een Commodore computer gebruikt gaat worden. Op 26 september bestaat onze club 35 jaar (!) dit gaan we natuurlijk uitgebreid vieren op onze clubdag van 15 Bij het oplossen van een binaire puzzel gelden de volgende regels: oktober. Hopelijk is het de 1. Elke cel moet een nul of een één bevatten. 2. Er mogen niet meer dan twee dezelfde cijfers direct naast elkaar of direct komende tijd wat minder nat en kunnen we nog genieten van een onder elkaar worden geplaatst. 3. Elke rij en elke kolom moet evenveel nullen als enen bevatten. mooie nazomer. Uw voorzitter én redacteur, Ron 4. Elke rij is uniek en elke kolom is uniek. Een willekeurige rij mag echter wel hetzelfde ingevuld worden als een willekeurige kolom. van Schaik Elke binaire puzzel heeft een unieke oplossing. Deze oplossing kan altijd gevonden worden zonder te gokken.
Jaargang 21 nummer 4 Augustus 2016 Pagina 2 Jaargang 21 nummer 4 Augustus 2016 Pagina 19 Flowerking heeft nieuwe connectoren gemaakt voor de Commodore SX64 toetsenbord kabel met zijn 3D printer. Naast de behuizing heb je ook de pinnetjes en wat kabel nodig. Flowerking heeft meer Ben dan lid van de Commodore ig én steun deze daarmee! 3D ontwerpen gemaakt voor Commodore Ik krijg 6x per jaar het Info Bulletin (op onze clubdagen). en Amiga: C64 toetsenbord bevestigingen, Amiga disk drive knop, 1541 disk 6x per jaar het informatieve en spraakmakende tijdschrift PC-Active. drive hendeltje, enzovoorts: http://www.thingiverse.com/thing:1561848 Elke maand 5 exclusieve superdeals en vele aantrekkelijke kortingen tot wel Na een zeer succesvolle Kickstarter 400 euro per jaar! Collectief verzekeringsvoordeel en vele bijeenkomsten campagne van A1200.net (Philippe Lang) door heel het land. HCC!net mailadres inclusief spamfilter en hulp via onder en met de hulp van een aantal sponsors andere het forum. Gebruik van de weggeeftafel op Clubdagen. zoals Scoopex, is dit de eerste keer sinds Ondersteuning van onze "helpdesk" en hulp bij reparaties. 25 jaar dat er weer Amiga behuizingen Verder krijg je bijvoorbeeld als HCC-lid tot 10% korting op verzekeringen worden geproduceerd: van OHRA en 10% korting én gratis verzending bij fotofabriek.nl. http://www.indieretronews.com/2016/06/new-amiga-1200-cases- exclusive-new-look.html Ook de VIC20 wordt nog steeds niet vergeten! Majikeyric heeft een nieuw adventure spel gemaakt voor de VIC20. Het spel kan gepeeld worden met een 32K RAM expansie. In het spel ben je een Franciscan Monik en moet je het mysterie oplossen van de oude kerk: http://sleepingelephant.com/ipw- web/bulletin/bb/viewtopic.php?f=10&t=8061 DiagROM is een diagnose hulpmiddel voor de Amiga computers. Wanneer je de machine aanzet wordt de diagnose software gestart. De diagnose software probeert
informatie te sturen naar Betaling gaat door middel van een automatische incasso, waarmee het de seriële poort en het inschrijfgeld van € 4,50 en de € 2,50 administratiekosten vervallen. Dit scherm: lidmaatschap geldt voor de duur van één jaar en wordt automatisch met http://www.diagrom.com/ een jaar verlengd. (kan via hcc.nl of door het invullen van deze bon).
Jaargang 21 nummer 4 Augustus 2016 Pagina 18 Jaargang 21 nummer 4 Augustus 2016 Pagina 3 ook van goederen. Als je het spel start (het is 1854) moet je eerst een thuishaven kiezen waarvandaan je je werk begint. Je kunt kiezen met welke
bank je in zee gaat en proberen meer schepen in de vaart te krijgen. Het We weten allemaal dat onze Commodore 64 een eigen klank karakter eerste gedeelte van het spel is behoorlijk lastig doordat er geen enkele fout heeft. Het geluid komt voort uit de zogeheten SID-chip; een IC voorzien van wordt geaccepteerd zodat je weer zonder geld komt te zitten en opnieuw drie oscillatoren met behoorlijk veel features. Eigenlijk is de chip op zich al moet beginnen. Verder moet je een tijdslimiet “afspreken” waarbinnen je een kleine synthesizer. Ik heb nu een SIDstation gehad en ben overgestapt missie afgerond (geslaagd naar de hardSID quattro. Het hoe en waarom zal ik in deze review proberen of niet) moet zijn. Hoe uit te leggen. minder tijd, hoe harder je zult moeten werken. Installatie. Het tweede gedeelte van De hardSID quattro is een PCI kaart met vier lege slots waarop je SID-chips het spel is vooral een kunt prikken. Je hebt de keuze uit twee verschillende SID's: de 6581, het stukje management. Je oudere model met een analoge 'rauwe' filter - en de 8580, het nieuwe zult hierin een goede model met meerdere opties waveform mixing, etc). Omdat beide chips op balans moeten vinden een ander voltage werken moet je bij de installatie van de chip een jumper tussen het goed setten. Het is dus verstandig om de handleiding van te voren goed door te functioneren van je nemen, alvorens je de kaart in je computer steekt. werknemers en de De kaart wordt bedrijfsvoering. Betaal je je mensen meer, zijn ze blij en werken ze hard, geleverd in een klein maar nu zul je met het bedrijf veel extra geld moeten genereren. Betaal je doosje, zonder ze minder, werken ze minder hard en kunnen zelfs aan het muiten slaan! handleiding, met Probeer dan ook van te voren al wat geld te hebben voordat je hiermee daarbij een klein begint. Het meest van de tijd ben je bezig om verbeteringen aan te brengen papieren zakje met aan je schip, meer bemanning in dienst te nemen, meer geld te verdienen wat condensators. De en meer plaatsen te vinden waar je je schepen naartoe kan sturen. Dit is handleiding moet je redelijk snel onder de knie te krijgen. Het spel ziet er redelijk mooi uit, zelf downloaden van alhoewel er geen echte spectaculaire zaken te zien zijn. De kaart is wat de hardSID website. lastig leesbaar. Voor beginners is het spel moeilijk maar voor de die hard Dit is lastig, maar het simulatie gamer is het goed te doen. leveren van gedrukte handleidingen zou onnodig veel kosten met zich meebrengen. Ook hebben Waardering: 6,5 ze daarom de flitsende foldertjes en uitdagende verpakkingen achterwege gelaten. De condensators zijn bedoeld voor het instellen van de filters. De 6581 heeft andere condensators nodig dan de 8580. Gelukkig hoef je niet zelf te solderen, daar de componenten er gewoon 'vast' ingeprikt kunnen worden.
Jaargang 21 nummer 4 Augustus 2016 Pagina 4 Jaargang 21 nummer 4 Augustus 2016 Pagina 17 Biff is niet voor niets de angst van de hele school. Onophoudelijk probeert Software. hij je te slaan. Indien hij je raakt blijf je enige seconden bewegingloos zitten, Op het moment dat de kaart in je PC zit is het installeren van de software terwijl de kostbare tijd rustig doortikt. Je kunt hem echter ook neerslaan nog maar koek en ei! De kaart gebruikt geen IRQ of DMA (geen kans op door de joystick op het juiste moment in zijn richting te bewegen en de conflicten), is volledig plug en play, en de software is snel en eenvoudig vuurknop in te drukken. Je kunt je voortgang in het spel aflezen aan de geïnstalleerd. Vervolgens krijgt windows er een nieuw MIDI-DEVICE bij, twee foto's onder in beeld. Als uit de foto's van Marty gedeelten genaamd HardSID MIDI IO. Je kunt de hardSID quattro met 1, 2, 3 of 4 chips verdwijnen gaat het mis. Als de foto helemaal is uitgewist zijn de kansen om gebruiken, in elke combinatie van chips (b.v. 1x6581 en 2x8580, of 4x6581: zijn ouders op elkaar verliefd te laten worden voor Marty verkeken. alles is mogelijk), waarbij elke geïnstalleerde chip dus voor 3 osc's zorgt. Afhankelijk van de gekozen moeilijkheidsgraad heeft Marty 1 tot en met 5 Middels een configuratie tool kunnen we nu aan een willekeurig midi- kansen de zaken recht te zetten. Na iedere mislukking wordt een deel van kanaal de individuele oscillators koppelen. Dit klinkt vaag, maar het is de familiefoto gewist. Als deze foto tenslotte ook geheel verdwenen is, is nadien super handig. het spel ten einde. Wanneer Marty er in slaagt Lorraine en George tot Met de patcheditor (die elkaar te brengen wordt de familiefoto gecompleteerd. Marty moet hierna er overigens blits uitziet), zorgen dat hij zo snel mogelijk terugkeert naar het jaar 1985. Het gehele kunnen we bijvoorbeeld spel begint dan weer opnieuw, maar met een hogere moeilijkheidsgraad. een patch maken die vijf Het geluidsvolume kan worden aangepast door het indrukken van de toets oscillators gebruikt (dat < + > of < - >. Met de toets
HardSID t.o.v. Elektron SIDstation. Ten eerste kost een hardSID ongeveer een derde van de prijs van een SIDstation, terwijl de hardSID nog een aantal andere voordelen heeft. De SIDstation heeft maar één 6581 chip (hardSID kan er vier hebben waaronder de 8580), heeft een latency van tientallen milliseconden (hardSID is véél sneller, bijna niet merkbare latency), en de SIDstation crasht wel eens waardoor je alle patches kwijt bent. Het enige voordeel van Back to the Future – Electric Dreams 1986 (Commodore 64) de SIDstation is, volgens mij, dat het een extern apparaatje met een
handige interface is, waarmee je lekker patches kunt fabriceren zonder dat Doel van Het spel “Back to the future” is gebaseerd op de gelijknamige film, je PC aan staat. De SIDstation kan dan ook wel SID's afspelen, maar die omstreeks Kerstmis 1985 in de Nederlandse bioscopen in première ging. bijvoorbeeld je emulator laten draaien op de SIDstation is helaas ook niet Het verhaal speelt zich deels in het heden en deels in het verleden af. Het is mogelijk. wel leuk om eerst eens iets te “vertellen” over de verhaallijn. De schooljongen Marty McFly is op zekere ochtend weer eens te laat voor de Conclusie. les. Hij kruipt in de opgevoerde DeLorean sportwagen van de excentrieke Wil je een SID- geleerde Doctor Brown. De sportwagen blijkt door Dr. Brown te zijn chip in je omgebouwd tot een tijdmachine en setup? De Marty komt deze keer ruimschoots op hardSID zal je tijd op school……. hij blijkt namelijk niet opeens 30 jaar terug in de tijd, in het jaar teleurstellen! 1955, te zijn terecht gekomen! Hij loopt De sound hier onder andere Lorraine Baines en kennen jullie George McFly tegen het lijf, de mensen vast wel, die in de toekomst zijn ouders zullen alhoewel de moeten worden. Een andere jongen die chip nog steeds Marty tegenkomt is Biff, een bullebak die niet fatsoenlijk de hele school tiranniseert. Een geëmuleerd kleinigheid die de zaak nog iets inge- kan worden: wikkelder maakt is het feit dat Lorraine SIDplay komt qua emulatie in de buurt maar een échte chip is toch nog veel verliefd wordt op Marty. Dat is uiteraard warmer en voller. Hou je van dit retro geluid, dan is de hardSID zeker de niet de bedoeling. Als Marty in deze moeite waard! situatie geen verandering weet aan te Chris Stammen brengen wordt Lorraine nooit verliefd op George. Het logische gevolg hiervan is
Jaargang 21 nummer 4 Augustus 2016 Pagina 14 Jaargang 21 nummer 4 Augustus 2016 Pagina 7 Ook het AROS project werkt, sinds 1997, onafhankelijk aan een eigen OS3.1 kloon voor x86 en PPC processors. Het project vordert goed en is veelbelovend. Zo is het OS te draaien op standaard IBM compatibele pc's, maar levert hierdoor wel in qua compatibiliteit met oude software. Ook In 1984 kocht Commodore de firma Amiga Corp. op waarmee ze het bestaan er Linux klonen geïnspireerd op AmigaOS. Deels zijn er ook andere succesverhaal van de Commodore 64 wilden vervolgen. Op 23 juli 1985 besturingssystemen die zich hebben laten inspireren door AmigaOS, werd de nieuwe Amiga voorgesteld in New York, waarbij de befaamde waaronder BeOS en Syllable, maar toch een eigen identiteit hebben. popart-kunstenaar Andy Warhol de creatieve mogelijkheden van deze Amiga kloon computer demonstreerde door een fotobewerking te maken van de Een Nederlandse hardware engineer Blondie-zangeres Debbie Harry. (Dennis van Weeren) is het gelukt om de oorspronkelijke Amiga hardware na te De geestelijk vader van de Amiga is Jay Miner (1932-1994). Na het bouwen met FPGA's. De broncode hiervan ontwerpen van de Atari 400 en 800 stelde hij zich in de vroege jaren 80 tot heeft hij vrijgegeven onder GPL licentie. doel om een grafisch georiënteerde 16-bits computer voor een betaalbare Een fabrikant heeft dit concept opgepakt prijs op de markt te brengen. In eerste en in productie genomen. De Amiga kloon instantie kreeg hij met zijn team bij het heeft de naam Minimig gekregen. bedrijf 'Hi-Toro' alleen opdrachtgevers voor een spelconsole, die toen populair waren. Miner breidde zijn ontwerp echter stilletjes zodanig uit (zijn belangrijkste bijdrage Telmo Moya heeft de standaard 6510 CPU in de waren de custom chips Fat Agnus, Denise Commodore 64 vervangen door een dual-core en Paula) dat er ook een toetsenbord en CPU. De eerste core is een 6510 en de tweede een compleet besturingssysteem aan kon core is een Z80. Dit maakt het mogelijk om worden toegevoegd om er een 'echte' computer van te maken. Toen de CP|M te gebruiken op de C64 zonder de markt voor spelcomputers eind 1983 nagenoeg instortte, was het originele CP|M cartridge: ombouwen tot een multimedia-computer dan ook relatief snel gebeurd. In http://telmomoya.blogspot.nl/2016/06/dual- zijn visie moest het mogelijk zijn om een computer te produceren met voor core-c64.html die tijd geweldige mogelijkheden, maar dan tegen kosten die een gemiddelde gebruiker kon opbrengen. Een Amiga-standaardmodel kostte Ons bekende clublid Gideon Zweijtzer heeft een bij introductie rond de $750, hetgeen ruim genomen een derde was van de nieuwe versie van de Ultimate II cartridge prijs van een IBM PC, die het zonder kleur en multitasking moest doen. aangekondigd. De nieuwe specificaties zijn: Meer USB poorten, maar geen MicroSD meer, Het toestel was in tal van opzichten zijn tijd ver vooruit. Het ondersteunde geïntegreerd Ethernet, dubbele Flash, in tegenstelling tot de IBM-compatibele pc's (16 kleuren) en de Apple (2 luidspreker, externe voeding aansluiting, kleuren) een kleurenpalet van 4096 kleuren. Dit was mogelijk in de verbeterde audio, tape aansluiting en een zogenaamde HAM-modus (Hold And Modify). Audio kon in 4-kanaals stereo snellere FPGA: http://www.1541ultimate.net/
Jaargang 21 nummer 4 Augustus 2016 Pagina 8 Jaargang 21 nummer 4 Augustus 2016 Pagina 13 onboard mogelijkheid voor een (Permedia) grafische kaart, nieuwe (2 kanalen per stereo-kanaal) in 8-bit formaat worden weergeven. Hierdoor torenbehuizingen, tot een onboard geluidskaarten voor de A1200 en een was het in tal van opzichten de eerste echte multimediacomputer voor PCI slot uitbreidingsset. Laatste stond zo toe dat men goedkope PC thuisgebruik. componenten kon gebruiken, waaronder Voodoo 3DFX kaarten. De diversiteit aan producten was echter hoog, zo ook de prijzen en de Multitasking concurrentie sterk. Lang voor Windows beschikte Amiga ook over een grafische interface met elkaar overlappende vensters. Een systeem dat werd geïntroduceerd door Al deze uitbreidingen moesten zo lang als opvulling fungeren tot de nieuwe Apple. Het besturingssysteem AmigaOS ondersteunde eveneens machines hun opwachting maakten. Rond 2000 kwamen deze er dan ook in preëmptieve multitasking, shared libraries en het gebruik van de de vorm van moederborden gebaseerd rond een PPC processor. Ook hier rechtermuisknop. Het was destijds al mogelijk om meerdere programma's sloeg de concurrentie toe, met verschillende bedrijven die hun eigen tegelijk te laten draaien. Het ging om 'real-time round robin pre-emptive producten uitbrachten. Moederborden waren o.a.AmigaONE en de Pegasos multitasking'. Voor die tijd revolutionair. I & II moederborden. Genesi, producent van de Pegasos, zorgde zelfs voor een afsplitsing door hun eigen AmigaOS kloon te ontwikkelen onder de titel Real-time betekent dat de computer onmiddellijk kan reageren op externe MorphOS. Het verwachte AmigaOS 4.0 liet ondertussen op zich wachten gebeurtenissen, ongeacht de belasting van de computer. Round robin met een vertraging van jaren, wat vroege kopers dwong om een PPC Linux betekent dat elke taak gegarandeerd beurtelings wordt uitgevoerd. Dit variant te draaien of over te stappen op MorphOS. Toen in december 2006 systeem werd bovendien aangevuld met een prioriteitensysteem waardoor het AmigaOS 4.0 dan eindelijk uitkwam, was ironisch genoeg de productie een taak sneller of langzamer draaide, afhankelijk van de prioriteit van die van alle nieuwe moederborden gestaakt, met de Pegasos als laatste in taak. Pre-emptive betekent dat een nog niet voltooide taak door het september 2006. besturingssystemen onderbroken kan worden, zodat een andere taak aan de beurt kan komen. Dit is nodig om aan de eis van real-time te kunnen Over haar opvolger OS5.0/DE is nog weinig bekend, behalve toezeggingen voldoen. Daarnaast kan een taak zichzelf stilleggen waardoor een andere van Amiga Inc. dat er reeds jaren aan wordt gewerkt. Qua nieuwe hardware taak wordt uitgevoerd. Programma's konden niet alleen in onafhankelijke is er nu SAM440EP en de SAM440flex, moederborden van de Italiaanse vensters draaien, maar ze konden ook in onafhankelijke virtuele schermen firma ACUBE, die worden ondersteund door AmigaOS4.1. Ook eigenaars draaien. Deze schermen waren een soort vensters die niet naast elkaar van een Pegasos 2 kunnen nu OS4.1 draaien. De AmigaONE X1000 is maar alleen achter elkaar konden bestaan. Het grote voordeel was dat elk aangekondigd door het bedrijf A-EON. Dit zou een nieuwe high-end Amiga scherm een eigen resolutie kon hebben, zowel wat pixelafmetingen als worden. Ondertussen bouwen ook twee AmigaOS klonen/afsplitsingen aantal kleuren betreft. verder: MorphOS en AROS. MorphOS van Genesi was gekoppeld aan het Pegasos moederbord van dezelfde producent. MorphOS leek later in Naast vele spellen zijn er ook tal van zakelijke pakketten uitgebracht. Final moeilijkheden te komen toen financier Genesis stopte met loonbetalingen; Writer was een toonaangevende tekstverwerker die toen al gebruik maakte de ontwikkeling en ondersteuning van het OS worden desondanks van een GUI (Graphical User Interface). Maar ook spreadsheets, voortgezet door de ontwikkelaars van MorphOS. MorphOS 2.2 is nu tekenprogramma's, filemanagers, musicmakers waren ruim voorhanden. beschikbaar voor de Efika, Pegasos 1&2 en op dit moment wordt een versie AmAc (Amiga Accounting) was een Belgische reeks boekhoudprogramma's. voor de Macmini ontwikkeld. Niet alleen was dit de eerste multitasking boekhoudsoftware voor microcomputers in België, het was ook het eerste Belgische boekhoudpakket met ingebouwde spraaksynthese. Tal van 3D-videoclips Jaargang 21 nummer 4 Augustus 2016 Pagina 12 Jaargang 21 nummer 4 Augustus 2016 Pagina 9 werden met behulp van het 3D-programma Lightwave op de Amiga ontwikkelen, de Walker, maar verder dan prototypes kwam het niet. Het ontwikkeld. Het bekendste programma dat met Lightwave is ontwikkeld, is bedrijf wist in haar planning eigenlijk geen raad met Amiga. Rond die tijd Babylon 5, na Star Trek wellicht de populairste sciencefictionreeks. Ook de planden ook andere bedrijven, waaronder Viscorp en Quickpak, nieuwe nieuwe reeks van Battlestar Galactica wordt met Lightwave gemaakt. De Amiga's, ook hier met eenzelfde resultaat. In 1999 kocht een nieuwe computer in combinatie met deze software zorgde voor een zeer krachtige onderneming alle Amiga rechten over, onder beheer van Bill Mc Ewen. multimediacomputer met zeer veel mogelijkheden. Amiga heette voortaan Amiga Incorporated, kortweg Amiga Inc.
De meeste thuisgebruikers - en dat waren er heel wat, want de Amiga was De bedrijfspolitiek verschoof onder Amiga Inc. volledig van hardware naar veel goedkoper dan een Apple of IBM-PC - wisten echter niet goed wat aan software ontwikkeling. Daarbij nam Amiga Inc. zich voor te werken aan een te vangen met zo'n geavanceerde machine en gebruikten de Amiga nieuwe toekomst van de Amiga. Dat zou een groot iets worden, in de hoofdzakelijk om goedogende videospelletjes te spelen. De Atari ST was richting van een multimedia convergentie systeem voor in huis, wat een vergelijkbare computer die een belangrijke concurrent was van de draaibaar zou zijn op en onder alle computer architecturen. De titel daarvan Amiga. Naast de "end-user" modellen bracht Commodore ook steeds werd Amiga OS5.0 of Amiga DE (Digital Environment). professionele versies uit. Zo was er naast de Amiga 500 (die alle Daarmee werd voortaan ook het onderscheid gemaakt tussen de voorgaande eigenschappen toekomstige Amiga (OS 5.0/DE+) en de 'klassieke Amiga' (alles tot en met klaarspeelde met 512k geheugen en OS4.x). Amiga Inc. zou de klassieke Amiga blijven ondersteunen, maar dan zonder harddisk)de Amiga 2000, vooral via derden, om de gehele "Classic" historie langzaam uit te faseren. later 2500 en nog later de 3000. Ten AmigaOS 3.5, 3.9 (68K/PPC) en OS 4.0 (PPC) zouden later (en werden) als slotte werd er een zeer overbrugging uitgebracht voor de bestaande Amiga hardware en professioneel toestel ontwikkeld dat community. De nieuwe processor keus voor de Amiga werd de PowerPC tegelijkertijd met de Amiga 1200 op chip (PPC); hardware productie liet men over aan derden zoals Phase 5 en de markt kwam, de Amiga 4000. De professionele toestellen werden vooral Eyetech. gebruikt in de video, animatie en 3D wereld. Heel wat beginnende animatiespecialisten hebben de "kunst" geleerd op een Amiga. Een heel Nieuwe hardware gekend tekenpakket dat 2D animatie ondersteunde was Deluxepaint. Op De doorontwikkeling van de Amiga gebeurde in de periode 1995-2006 een bepaald moment waren er zelfs systemen op de markt zoals de PAR vooral door uitbreidingen en 'hacks' op bestaande machines, met als (Personal Animation Recorder) die toelieten om non lineaire videomontage aanvoerders de bedrijven Phase5 en Eyetech. De eerste fase bestond uit de te doen op betacam kwaliteit in het m-jpeg formaat. overstap van 68k naar de PowerPC-processoren, een in die tijd vele malen snellere en nog altijd in ontwikkeling zijnde chip. Ondertussen (2009) waren In 1994 ging moederbedrijf Commodore (CBM) failliet. Dit betekende zowel Phase5 en Eyetech uit beeld verdwenen en was het Italiaanse ACUBE echter nog niet het einde van de Amiga. In 1994 gingen alle CBM nog het enige bedrijf dat Amiga-compatibele moederborden produceerde. bezittingen over naar Escom, waaronder ook de Amiga. Escom bleek echter meer geïnteresseerd te zijn in de merknaam Commodore en deed De in die periode geproduceerde hardware uitbreidingen zijn best zodoende weinig met Amiga. De Amiga afdeling heette vanaf nu Amiga indrukwekkend te noemen, rekening houdend met de leeftijd van de Technologies. Toen in 1996 ook Escom failliet ging nam Gateway een deel originele hardware die bestond uit de A1200, 2000-4000. Uitbreidingen van de Amiga rechten over. Daar poogde men een nieuwe Amiga te betroffen o.a. gecombineerde 68K/PPC (603/604) turbokaarten met Jaargang 21 nummer 4 Augustus 2016 Pagina 10 Jaargang 21 nummer 4 Augustus 2016 Pagina 11