LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU

DLA UJ ŚCIA BARYCZY

na lata 2009 - 2015

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015 stycze ń 2009 1

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

2

SPIS TRE ŚCI

1. Charakterystyka lokalnej grupy działania (LGD) jako jednostki odpowiedzialnej za 5 realizacj ę lokalnej strategii rozwoju (LSR) ……………………………………..………………

2. Opis obszaru obj ętego LSR wraz z uzasadnieniem jego wewn ętrznej spójno ści ……… 11

3. Analiza SWOT dla obszaru obj ętego LSR …………………………………………………...… 30

4. Okre ślenie celów ogólnych i szczegółowych LSR oraz wskazanie planowanych przedsi ęwzi ęć …………………………………………...... ……………………………………… 34

5. Okre ślenie misji LGD …………………………………….………………………………………… 69

6. Wykazanie spójno ści specyfiki obszaru z celami LSR ……………………………………... 70

7. Uzasadnienie podej ścia zintegrowanego dla przedsi ęwzi ęć planowanych 72 w ramach LSR …......

8. Uzasadnienie podej ścia innowacyjnego dla przedsi ęwzięć planowanych 73 w ramach LSR …......

9. Okre ślenie procedury oceny zgodno ści operacji z LSR i procedury wyboru operacji przez LGD oraz procedury odwołania od rozstrzygni ęć Rady …………...... ……. 74

10. Okre ślenie bud Ŝetu LSR dla ka Ŝdego roku jej realizacji …………………………..………… 82

11. Opis procesu przygotowania i konsultowania LSR ………………………….....……………. 88

12. Opis procesu wdra Ŝania i aktualizacji LSR …………………………………...……………….. 93

13. Zasady i sposób dokonywania oceny (ewaluacji) własnej ……………………………...….. 95

14. Okre ślenie powi ąza ń LSR z innymi dokumentami planistycznymi zwi ązanymi z obszarem obj ętym LSR …………………………………..……………………………………….. 96

15. Wskazanie planowanych działa ń, przedsi ęwzi ęć lub operacji realizowanych przez LGD w ramach innych programów wdra Ŝanych na obszarze obj ętym LSR .……….…… 101

16. Przewidywany wpływ realizacji LSR na rozwój regionu i obszarów wiejskich …………. 102

17. Informacja o doł ączanych do LSR zał ącznikach …………………………………..…………. 103

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

3

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

4

1. CHARAKTERYSTYKA LOKALNEJ GRUPY DZIAŁANIA JAKO JEDNOSTKI ODPOWIEDZIALNEJ ZA REALIZACJ Ę LOKALNEJ STRATEGII ROZWOJU

1.1. Nazwa i status prawny LGD

Lokalna grupa działania powołana do realizacji niniejszej Lokalnej Strategii Rozwoju dla Uj ścia Baryczy nosi nazw ę: Lokalna Grupa Działania „UJ ŚCIE BARYCZY: Gmin Góra-Niechlów-Wąsosz . W obrocie prawnym mo Ŝe posługiwa ć si ę tak Ŝe skrótem: LGD „UJ ŚCIE BARYCZY”. Siedzib ą LGD „UJ ŚCIE BARYCZY” (LGD) jest miasto Góra. LGD „UJ ŚCIE BARYCZY” działa w formie stowarzyszenia. W Krajowym rejestrze S ądowym zarejestrowana została pod numerem: 0000313176 w dniu 8 wrze śnia 2008 roku. LGD „UJ ŚCIE BARYCZY” jest nowopowstał ą LGD i nie uczestniczyła we wcze śniejszym okresie programowania w realizacji programu Leader+.

1.2. Opis procesu budowania partnerstwa

Pocz ątek budowania partnerstwa zwi ązany jest z inicjatyw ą władz gmin Góra, Niechlów, W ąsosz oraz Powiatu Górowskiego, które postanowiły podj ąć wspólne działania na rzecz realizacji programu Leader w Powiecie Górowskim. Zaowocowało to podpisaniem w dniu 11.12.2007 roku „Deklaracji współpracy na rzecz powstania Lokalnej Grupy Działania na obszarze powiatu górowskiego”. Na spotkaniu tym uczestniczyli przedstawiciele Dolno śląskiej Fundacji Ekorozwoju oraz „Zielonej Akcji”, którzy wybrani zostali jako eksperci i konsultanci do prac nad przygotowaniem Lokalnej Strategii Rozwoju oraz powołaniem Lokalnej Grupy Działania. W spotkaniu tym, w charakterze obserwatora, uczestniczył równie Ŝ przedstawiciel gminy Jemielno, która wchodzi w skład powiatu górowskiego i jednocze śnie jest członkiem Lokalnej Grupy Działania w Dolinie Środkowej Odry. Grupa zaanga Ŝowana w proces budowania partnerstwa składała si ę z osób, które zaanga Ŝowane były w prac ę nad Strategi ą. Byli to lokalni liderzy reprezentuj ący sektor publiczny, społeczny i gospodarczy. W ramach prac tej grupy wypracowane zostały zapisy statutu, zorganizowane spotkanie zało Ŝycielskie, na którym wybrano organy stowarzyszenia oraz przeprowadzono proces rejestracji Lokalnej Grupy Działania.

1.3. Charakterystyka członków LGD

LGD „UJ ŚCIE BARYCZY” jest partnerstwem trójsektorowym, tzn. jego członkami s ą osoby reprezentuj ące 3 sektory: publiczny, gospodarczy i społeczny. LGD „UJ ŚCIE BARYCZY” liczy w momencie uchwalania niniejszej Strategii Rozwoju Lokalnego 77 członków. Wszyscy członkowie s ą członkami zwyczajnymi, co oznacza, Ŝe posiadaj ą oni pełni ę praw członka LGD. Statut LGD „UJ ŚCIE BARYCZY” przewiduje równie Ŝ członków wspieraj ących, ale aktualnie stowarzyszenie nie zrzesza takich członków.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

5

Struktur ę członków LGD „UJ ŚCIE BARYCZY” przedstawia poni Ŝsza tabela, a obrazuj ą wykresy.

męŜ czy źni 24 PŁE Ć*) kobiety 53 publiczny 3 SEKTOR gospodarczy 7 społeczny 67 Góra 54 GMINA Niechlów 8 Wąsosz 15 *) płe ć członków LGD b ędących osobami prawnymi okre ślono wg. ich reprezentantów

Struktura członków LGD wg. płci

męŜ czy źni 31%

kobiety 69%

Struktura członków LGD wg. sektora

publiczny gospodarczy 4% 8%

społeczny 88%

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

6

Struktura członków LGD wg. gmin

Wąsosz 19%

Niechlów 9%

Góra 72%

Skład LGD mo Ŝe by ć w ka Ŝdym czasie rozszerzony o nowych członków. Procedur ę t ę okre śla statut LGD „UJ ŚCIE BARYCZY” w rozdziale 3. Okre ślone jest tam, Ŝe członkowie LGD dziel ą si ę na zwyczajnych i wspieraj ących, kto mo Ŝe by ć członkiem zwyczajnym, a kto wspieraj ącym. W dalszej cz ęś ci okre ślone jest jakie maj ą prawa i obowi ązki członkowie LGD, a tak Ŝe kiedy ustaje członkowstwo w stowarzyszeniu. Jako organ wła ściwy do decydowania o nabyciu lub utracie członkowstwa wskazany jest Zarz ąd. Statut przewiduje tak Ŝe procedur ę odwoławcz ą od decyzji Zarz ądu o skre śleniu członka LGD. W procedurze odwoławczej ostateczn ą decyzj ę podejmuje Walne Zebranie Członków.

1.4. Struktura organu decyzyjnego

Organem decyzyjnym w LGD „UJ ŚCIE BARYCZY” jest Rada. Jej struktur ę przedstawia poni Ŝsza tabela:

Lp. Imi ę i nazwisko Funkcja Sektor Gmina

1. Ludwik Skoczylas Przewodnicz ący gospodarczy Góra 2. Jan Sowa Z-ca Przewodnicz ącego publiczny Niechlów 3. El Ŝbieta Ma ćkowska Sekretarz publiczny Góra 4. Bo Ŝena Gawlicz Członek społeczny Góra 5. Cecylia Kwa śnica Członek społeczny Góra 6. Krystyna Maksymiak Członek społeczny Wąsosz 7. Halina Mielnik Członek publiczny Wąsosz 8. Jan Nagłowski Członek gospodarczy Wąsosz 9. Krystyna Owsiana Członek społeczny Góra 10. Ryszard Pietrowiak Członek gospodarczy Niechlów 11. Teresa Sibilak Członek społeczny Góra 12. Leszek Stecki Członek społeczny Góra 13. Zbigniew Stuczyk Członek społeczny Wąsosz 14. Mirosław śłobi ński Członek społeczny Góra

W strukturze organu decyzyjnego na uwag ę zasługuje fakt, Ŝe zasiadaj ą w nim przedstawiciele wszystkich sektorów i wszystkich gmin z obszaru obj ętego Lokalna Strategi ą Rozwoju.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

7

1.5. Zasady i procedury funkcjonowania LGD

Zasady i procedury funkcjonowania LGD „UJ ŚCIE BARYCZY” okre ślaj ą poni Ŝsze dokumenty wewn ętrzne: 1) statut stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania „UJ ŚCIE BARYCZY” Gmin Góra-Niechlów- Wąsosz, 2) regulamin Walnego Zebrania Członków, 3) regulamin Zarz ądu, 4) regulamin Rady, 5) regulamin Komisji Rewizyjnej. Regulaminy władz LGD stanowi ą zał ączniki nr 1, 2, 3 i 4 do Strategii Rozwoju Lokalnego.

Działalno ść władz stowarzyszenia wspomagana b ędzie i obsługiwana przez biuro LGD. Pracownicy biura nie mog ą by ć członkami Rady. Biuro Lokalnej Grupy Działania „UJ ŚCIE BARYCZY” mie ści si ę w budynku administracyjnym Urz ędu Miasta i Gminy w Górze, przy ul. Mickiewicza 1. Biuro zlokalizowane jest w lokalu nr 200 i 201 na II pi ętrze budynku. Pomieszczenie 200 (wła ściwe biuro) ma powierzchni ę 28,29 m 2 . Istnieje w nim mo Ŝliwo ść zorganizowania 2 stanowisk pracy z dogodn ą mo Ŝliwo ści ą przyjmowania i obsługi interesantów. Powierzchnia biura daje tak Ŝe mo Ŝliwo ść organizowania małych spotka ń w grupie ok. 10 osób. Mo Ŝliwo ść spotka ń do 30 osób daje natomiast sala narad Urz ędu Miasta i Gminy w Górze, z której Lokalna Grupa Działania b ędzie mogła korzysta ć na mocy porozumienia zawartego z Burmistrzem Góry. Pomieszczenie 201 o powierzchni 18,30 m 2 słu Ŝyć b ędzie jako archiwum Lokalnej Grupy Działania, a tak Ŝe zaplecze do przechowywania bie Ŝą cych dokumentów. Takie rozwi ązanie pozwoli na uzyskanie wi ększej powierzchni na działalno ść wła ściwego biura LGD w lokalu nr 200. Opis warunków technicznych i lokalowych biura stanowi zał ącznik nr 5 do niniejszej Strategii.

Z uwagi, Ŝe LGD „UJ ŚCIE BARYCZY” nie jest du Ŝą grup ą i nie b ędzie dysponowa ć du Ŝym bud Ŝetem na funkcjonowanie LGD, dlatego zakłada si ę w pierwszym etapie funkcjonowania Lokalnej Grupy Działania zatrudnienie 1 pracownika w biurze LGD, który b ędzie zarazem kierownikiem biura. Kierownik biura wykonywa ć b ędzie wszystkie czynno ści administracyjne zwi ązane z funkcjonowaniem Lokalnej Grupy Działania. W pó źniejszym czasie, o ile zajdzie taka potrzeba, rozwaŜona zostanie mo Ŝliwo ść zatrudnienia drugiej osoby do biura, która prowadzi ć b ędzie sprawy kancelaryjne biura oraz obsługi organów LGD, a kierownik prac ę swoj ą skieruje na działania organizacyjne, promocyjne i zwi ązane z szeroko rozumian ą współprac ą. Nie planuje si ę natomiast zatrudnienia ksi ęgowego do prowadzenia dokumentacji ksi ęgowej Lokalnej Grupy Działania. Ten zakres spraw powierzony zostanie biuru rachunkowemu na podstawie umowy cywilnoprawnej.

Opis stanowisk pracy w biurze polegaj ący na wyszczególnieniu stanowisk pracy wraz z okre śleniem zakresu obowi ązków i odpowiedzialno ści pracowników biura, a tak Ŝe wymaga ń koniecznych i po Ŝą danych do pracy w biurze okre śla zał ącznik nr 6 do niniejszej Strategii.

W odr ębnym zał ączniku do niniejszej Strategii (zał ącznik nr 7) okre ślona została procedura naboru na stanowiska pracy w biurze LGD.

LGD w swojej działalno ści kierowa ć si ę te Ŝ b ędzie zasadami: otwarto ści, jawno ści i przejrzysto ści. Zasady te realizowane b ędą poprzez ścisłe przestrzeganie przepisów prawnych oraz dokumentów wewn ętrznych reguluj ących działalno ść LGD oraz postanowie ń niniejszej Strategii, a tak Ŝe za po średnictwem strony internetowej LGD oraz bie Ŝą ce informowanie o swojej działalno ści za po średnictwem prasy lokalnej. Do czasu utworzenia własnej strony internetowej, co ma nast ąpi ć do ko ńca 2009 roku, LGD korzysta ć b ędzie ze stron internetowych gmin z obszaru działania LGD, na mocy zawartych porozumie ń z gminami. Podobnie jak, na mocy zawartych porozumie ń z gminami, o swej działalno ści LGD informowa ć b ędzie za po średnictwem utworzonego w ka Ŝdej gminie punktu informacyjno-konsultacyjnego.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

8

1.6.Kwalifikacje i do świadczenie członków organu decyzyjnego

Kwalifikacje i do świadczenie członków organu decyzyjnego (Rady) przedstawia poni Ŝsza tabela.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

9

1.7. Do świadczenie członków LGD.

Członkowie Lokalnej Grupy Działania „UJ ŚCIE BARYCZY”, poza gminami, nie maj ą wi ększych do świadcze ń w zakresie pozyskiwania środków „unijnych”. Na 74 członków tylko 15 wykazało, Ŝe realizowało projekty b ądź o charakterze podobnym do operacji osi 3 i 4 PROW, b ądź inne projekty na obszarze wiejskim. Brak wi ększego do świadczenia u członków LGD bierze si ę st ąd, Ŝe we wcze śniejszym okresie programowania na obszarze gmin Uj ścia Baryczy nie funkcjonowała Lokalna Grupa Działania i nie były realizowane projekty w ramach programu Leader.

Z programem Leader członkowie LGD „UJ ŚCIE BARYCZY” mieli mo Ŝliwo ść zapozna ć si ę podczas konferencji informacyjno-szkoleniowej prowadzonej przez Pawła Antoniewicza z Dolno śląskiej Fundacji Ekorozwoju, Iren ę Krukowsk ą-Szopa z Fundacji Ekologicznej „Zielona Akcja” oraz Andrzeja Ruszlewicza z Partnerstwa Doliny Środkowej Odry. Konferencja ta odbyła si ę w W ąsoszu w dniu 30 stycznia 2008 roku i cieszyła si ę olbrzymim zainteresowaniem lokalnych działaczy z terenu Gmin Góra, Niechlów i W ąsosz, którzy niedługo po tym podj ęli działania w celu zawi ązania Lokalnej Grup Działania. Członkowie LGD nabywali wiedz ę i do świadczenie w zakresie programu Leader dzi ęki warsztatom nad Lokalna Strategi ą Rozwoju dla Uj ścia Baryczy, prowadzonym przez wspomniane ju Ŝ powy Ŝej osoby, tj. Pawła Antoniewicza, Iren ę Krukowsk ą-Szopa i Andrzeja Ruszlewicza.

Zdj ęcia z konferencji informacyjno- szkoleniowej w W ąsoszu (30.01.2008 r.)

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

10

2. OPIS OBSZARU OBJ ĘTEGO LOKALN Ą STRATEGI Ą ROZWOJU WRAZ Z UZASADNIENIEM JEGO WEWN ĘTRZNEJ SPÓJNO ŚCI.

2.1. Obszar obj ęty Lokalna Strategi ą Rozwoju

Obszar obj ęty Lokalna Strategi ą Rozwoju obejmuje 3 gminy województwa dolno śląskiego wchodz ące jednocze śnie w skład powiatu górowskiego – Góra, Niechlów oraz W ąsosz. Teren ten poło Ŝony jest w północnej cz ęś ci województwa dolno śląskiego. Graniczy od północy i północnego – wschodu z gminami z powiatu leszczy ńskiego i rawickiego, które nale Ŝą do województwa wielkopolskiego. Od południowego wschodu graniczy z gminami powiatu trzebnickiego ( śmigród i Prusice). Od południa z gmin ą Jemielno, która równie Ŝ wchodzi w skład powiatu górowskiego. Od południowego zachodu z gminami z powiatu lubi ńskiego (Rudna) a od zachodu z gmin ą Głogów i P ęcław z powiatów głogowskiego i gmin ą Szlichtyngowa le Ŝą cą w powiecie wschowskim województwie lubuskim. Wszystkie gminy nale Ŝą do zlewni rzeki Baryczy prawostronnego dopływu rzeki Odry. Najdalej wysuni ęta na północ jest gmina Góra, a na południe gmina Wąsosz. Najbardziej na zachód poło Ŝona jest gmina Niechlów a na wschód gmina W ąsosz. Administracyjnie gminy z obszaru obj ętego Lokaln ą Strategi ą Rozwoju nale Ŝą do powiatu górowskiego.

Powierzchnia obszaru obj ętego Lokaln ą Strategia Rozwoju wynosi 614,35 km 2. Teren ten zamieszkuje (wg danych z 31 grudnia 2006 r. osób zameldowanych na pobyt stały) 33 701 mieszka ńców, z czego 15 392 (45% mieszka ńców obszaru) to mieszka ńcy miasta a 18 309 (55% mieszka ńców obszaru) to mieszka ńcy wsi. Na 1 km 2 przypada 54,8 mieszka ńców.

Wykaz gmin wchodz ących w skład LGD:

Liczba ludno ści Powierzchnia Nazwa Typ gminy (31 XII 2006) [km 2]

Góra miejsko - wiejska 21 054 268,75

Niechlów wiejska 5 163 152,00

Wąsosz miejsko - wiejska 7 484 193,60

Suma 33 701 614,35

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

11

PROCE NTOWY UDZIAŁ LUDNO ŚCI GMIN Z OBSZARU OBJ ĘTEGO LSR

Wąsosz 22%

Niechlów Góra 15% 63%

PROCENTOWY UDZIAŁ POWIERZCHNI GMIN Z OBSZARU OBJ ĘTEGO LSR

Wąsosz 32% Góra 43%

Niechlów 25%

UJ ŚCIE BARYCZY

POŁO śENIE UJ ŚCIA BARYCZY NA MAPIE DOLNEGO ŚLĄSKA

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

12

MIEJSCOWO ŚCI WCHODZ ĄCE W SKŁAD OBSZARU OBJ ĘTEGO LOKALN Ą STRATEGI Ą ROZWOJU

GMINA GÓRA GMINA NIECHLÓW GMINA W ĄSOSZ  Borszyn Mały , wie ś  Bartodzieje , wie ś  Baranowice, wie ś  , wie ś  Bełcz Wielki , wie ś  Bartków, wie ś  Bronów , wie ś  Bogucin , wie ś  Bełcz Górny, wie ś  Brze Ŝany , wie ś  Głobice , wie ś  Bełcz Mały, wie ś  Bylica , cz ęść wsi Chró ścina  Karów , wie ś  Borowno, cz ęść wsi Świniary  Chró ścina , wie ś  Klimontów , przysiółek  Chocieborowice, wie ś  Czernina , wie ś  Lipowiec , wie ś  Cieszkowice, wie ś  , wie ś  Łękanów , wie ś  Czaple, przysiółek  Czernina Górna , wie ś  Masełkowice , wie ś  Czarnoborsko, wie ś  Dziczek , cz ęść wsi Rycze ń  Miechów , wie ś  Czelad ź Wielka, wie ś  Glinka , wie ś  Naratów , wie ś  Dochowa, wie ś  Gola Górowska , wie ś  Niechlów , wie ś  Drozdowice Małe, wie ś  Góra , miasto,  Siciny , wie ś  Drozdowice Wielkie, wie ś  , wie ś,  Szaszorowice , wie ś  Gola W ąsoska, wie ś  Jastrz ębia , wie ś,  Świerczów , wie ś  Górka W ąsoska, wie ś  Kaj ęcin , cz ęść miasta Góra,  Tarpno , wie ś  Jawor, przysiółek  Kietlów , przysiółek,  Wągroda , wie ś  Kamie ń Górowski, wie ś  Kłoda Górowska , wie ś,  Wioska , wie ś  Kąkolno, wie ś  Kruszyniec , wie ś,  Wroniniec , wie ś  Kobylniki, przysiółek  Kuklice , cz ęść wsi ,  Wronów , wie ś  Kowalowo, wie ś  Laskowa , przysiółek,  śabin , wie ś  Lechitów, wie ś  Ligota , wie ś,  śuchlów , wie ś  Lubiel, wie ś  Łagiszyn , wie ś,  Ługi, wie ś  Nowa Wioska , wie ś,  Marysin, przysiółek  Osetno , wie ś,  Młynary, przysiółek  Osetno Małe , wie ś,  Ostrawa, wie ś  Polanowiec , przysiółek,  Podmie ście, cz ęść wsi Gola W ąsoska  Polanowo , wie ś,  Płoski, wie ś  Radosław , wie ś,  Pobiel, wie ś  Rogów Górowski , wie ś,  Rudna Mała, wie ś  Ró Ŝany , cz ęść wsi Rycze ń,  Rudna Wielka, wie ś  Rycze ń, wie ś,  Sądowel, cz ęść wsi Lechitów  Sław ęcice , wie ś,  Sułów Wielki, wie ś  Stara Góra, wie ś,  Stefanów, przysiółek  , wie ś,  Świniary, wie ś  , wie ś,  Unisławice, przysiółek  Sułków , wie ś,  Wąsosz, miasto  Szedziec , wie ś,  Wiewierz, wie ś  Ślubów , wie ś,  Wodniki, wie ś  Ułanka , przysiółek,  Wrz ąca Śląska, wie ś  Wieruszowice , przysiółek,  Wrz ąca Wielka, wie ś  Wierzowice Małe , wie ś,  Zbaków Dolny, wie ś  , wie ś,  Zbaków Górny, wie ś  , wie ś,  Zubrza, wie ś  Włodków Dolny , wie ś,  Włodków Górny , przysiółek,  Zawie ścice , wie ś,  śarki , przysiółek.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

13

2.2. Uwarunkowania przyrodniczo środowiskowe

2.2.1. Ukształtowanie powierzchni

Teren obszaru obj ętego Lokaln ą Strategi ą Rozwoju (Uj ścia Baryczy)le Ŝy w zasi ęgu trzech makroregionów. Pierwszym jest Nizina Południowowielkopolska, której mezoregion Wysoczyzna Leszczy ńska obejmuje jego północno – wschodni ą cz ęść . Drugim makroregionem jest Obni Ŝenie Milicko – Głogowskie, reprezentowane prze dwa mezoregiony: Pradolina Głogowska, rozci ągaj ąca si ę od zachodu wzdłu Ŝ rzeki Barycz oraz Kotlina śmigrodzka, której dwa mikroregiony obejmuj ą południowo – wschodnie kra ńce terenu Uj ścia Baryczy: Kotlina Środkowej Baryczy w okolicy miejscowo ści W ąsosz oraz Równina Prusicka w rejonie rzek Łacha i Młyniec. Trzecim makroregionem jest Wał Trzebnicki, który obejmuje południowe kra ńce obszaru Uj ścia Baryczy. Krajobraz obszaru jest urozmaicony. Posiada on trzy charakterystyczne typy rze źby.

Na północy i północnym wschodzie jest to fragment glacjalnej Wysoczyzny Leszczy ńskiej. Najbardziej charakterystyczn ą cech ą tego obszaru s ą bardzo szerokie dna dolin, o wybitnie akumulacyjnym charakterze. Prawie cały obszar odwadniany jest przez Śląski Rów z odpływami oraz Rów Polski, które uchodz ą do Baryczy. Jest to obszar ogólnie płaski, jedynie na północ od miasta Góra wyst ępuje równina płasko – falista. Obszar w otoczeniu miasta Góra jest najbardziej zró Ŝnicowany pod wzgl ędem ukształtowania. Wysoczyzna Leszczy ńska na południowy wschód od miasta Góra osi ąga wysoko ść 158 m n.p.m., co przy poziomie lustra wody Baryczy około 85 m n.p.m. daje ponad 70 m deniwelacji. Nieco wi ększe zró Ŝnicowanie wyst ępuje te Ŝ w rejonie miejscowo ści Niechlów, gdzie wysoczyzna morenowa jest bardziej porozcinana przez rzeki uchodz ące do Baryczy.

W cz ęś ci środkowej obszaru z północnego-zachodu na południowy-wschód rozci ąga si ę dolina Baryczy, podzielona na dwie cz ęś ci. Od północno-zachodnich granic a Ŝ po miejscowo ść W ąsosz jest to Pradolina Głogowska, która dalej na południowy-wschód przechodzi dalej w Kotlin ę śmigrodzk ą. Obszar Pradoliny Głogowskiej i Kotliny śmigrodzkiej jest szerok ą równin ą, przez któr ą przepływaj ą rzeki Odra i Barycz z licznymi dopływami, le Ŝą cą na wysoko ści od około 85 m n.p.m. na południowym wschodzie do około 80 m n.p.m. na północnym zachodzie. Pradolin ę ogranicza od Wysoczyzny Leszczy ńskiej kraw ędź wyznaczona przez drog ę biegn ącą od punktu le Ŝą cego na wysoko ści 96m n.p.m., przez Osetno i dalej w kierunku miejscowo ści Rycze ń. Generalnie jest to obszar płaski, z bardzo licznymi śladami starorzeczy, w cz ęś ci północnej cz ęsto wypełnionymi wod ą.

W cz ęś ci południowej nast ępuje du Ŝa zmiana charakteru rze źby, poniewa Ŝ w zasi ęg omawianego obszaru wkraczaj ą Wzgórza Wi ńskie, b ędące ostatnim, zachodnim członem Wzgórz Trzebnickich i elementem Wału Wzgórz Kocich. Wzgórza Wi ńskie zw ęŜ aj ą Pradolin ę Głogowsk ą do około 500 m. Od strony zachodniej Wzgórza opadaj ą do ść stromo do Obni Ŝenia Ścinawskiego. Szeroko ść obni Ŝenia jest znaczna, miejscami ponad 5 km. Całe obni Ŝenie zostało wypełnione kilkudziesi ęciometrow ą warstw ą osadów rzecznych. Wyst ępuj ą tu liczne starorzecza, martwe odcinki cieków, tereny podmokłe.

2.2.2. Klimat

Według regionalizacji klimatycznej Gumi ńskiego R. obszar Uj ścia Baryczy poło Ŝony jest w dzielnicy łódzkiej (obejmuje obszar od Ścinawy do uj ścia Baryczy). Dzielnica ma podobne, bo na poziome około 600 mm opady deszczu, 30-50 dni mro źnych i 100-118 z przymrozkami, zima z pokryw ą śniegu trwa 50-60 dni.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

14

Okres wegetacji wynosi 210-220 dni. Zalesienie wpływa w ró Ŝny sposób na warunki termiczne. Zalesione doliny utrudniaj ą odpływ chłodnego powietrza, co jest działaniem niekorzystnym, natomiast zalesione stoki zmniejszaj ą intensywno ść spływu chłodnego powietrza w doliny, co wpływa korzystnie na klimat w obni Ŝeniach. Niestety wi ększo ść stoków jest odlesiona. Na całym obszarze Uj ścia Baryczy panuj ą wła ściwie jednolite warunki klimatyczne. Obszar cechuje umiarkowany klimat – suchy i ciepły. Wahania temperatur s ą tutaj mniejsze od przeci ętnych w Polsce, wiosny i lata s ą wczesne i ciepłe, a zimy łagodne. Średnia temperatura roczna wynosi 8 °C i zaliczana jest do wysokich. Średnia temperatura lipca wynosi 18 °C, a stycznia –2°C. Średnia temperatura w okresie wegetacyjnym waha si ę w granicach 18 °C. Wyst ępuje du Ŝa liczba dni pochmurnych, ok. 120 – 145 w roku, a jednocze śnie jedne z najni Ŝszych w Polsce opadów. Średnia suma opadów za półrocze ciepłe (IV – IX) wynosi 300 mm, za półrocze chłodne (X – III) 200 mm. Najwi ęcej opadów przypada na czerwiec i lipiec, najmniej na stycze ń i luty (pierwsze minimum) oraz na pa ździernik (drugie minimum). Około 60% opadów przypada na okres wegetacyjny. Średnia maksymalna grubo ść pokrywy śnie Ŝnej wynosi 10 – 15 cm. Wiatry przewa Ŝaj ą z kierunku zachodniego, a ich średnia pr ędko ść na wysoko ści 10 m nad powierzchni ą terenu wynosi 3.0 – 3.5 m/s.

2.2.3. Gleby

Gleby s ą bardzo urozmaicone, wynika to z poło Ŝenia obszaru. Na dawnym tarasie zalewowym, w południowej cz ęś ci Uj ścia Baryczy, przewa Ŝaj ą mady, gleby urodzajne, ale trudne w uprawie. Powy Ŝej znajdziemy gleby bardzo zró Ŝnicowane w wi ększo ści bielicowe od bardzo słabych, piaszczystych do urodzajnych III i IV klasy. Skład mechaniczny podłoŜa miejscowych gleb to głównie piasek, glina oraz ił. Gleby odznaczaj ą si ę du Ŝą ró Ŝnorodno ści ą typologiczn ą i bonitacyjn ą, co zwi ązane jest z wyst ępowaniem zró Ŝnicowanych warunków geomorfologicznych i wilgotno ściowych.

Prawie cały północny obszar Uj ścia Baryczy zajmuj ą gleby bielicowe rozwini ęte na podło Ŝu piaszczystym lub gliniastym, w odmianie lu źnej, słabo gliniastej i gliniastej. W podmokłej dolinie Rowu Polskiego i na południowy zachód od Leszna le Ŝą gleby bagienne, murszowe i torfowe. W dolinie Śląskiego Rowu oraz dolinach innych wi ększych cieków, np. Orli i jej dopływów wyst ępuj ą mady rzeczne. Najbardziej zwarty obszar glebowy stanowi dolina Odry i fragment doliny Baryczy, pokryte madami rzecznymi tworz ącymi pas szeroko ści 3 – 9 km, biegn ący przez obszar Ujścia Baryczy z północnego zachodu na południowy wschód. W pradolinnym obni Ŝeniu Baryczy obok mad wyst ępuj ą wyspowo gleby pobagienne. Wzdłu Ŝ doliny Baryczy, po stronie północno – wschodniej, ci ągnie si ę pas lu źnych gleb piaszczystych. W rejonie wsi Miechów le Ŝą płaty gleb brunatnych. Gleby w regionie poło Ŝone s ą w oddali od wi ększych o środków miejsko-przemysłowych i generalnie wolne są od zanieczyszcze ń chemicznych. Pod wzgl ędem zawarto ści metali ci ęŜ kich na ogół spełniaj ą kryteria wymagane nawet dla rolnictwa ekologicznego.

2.2.4. Bogactwa naturalne

Bogactwa naturalne s ą ści śle zwi ązane z geologi ą obszaru, z utworami wyst ępuj ącymi na powierzchni terenu lub na niewielkiej gł ęboko ści. Prawie cały obszar LGD pokrywaj ą osady piaszczysto – Ŝwirowe, stanowi ą one baz ę pozyskiwania kruszyw naturalnych i surowców ilastych ceramiki budowlanej dla potrzeb budownictwa, drogownictwa oraz na własne potrzeby mieszka ńców. Głównym jednak bogactwem naturalnym jest gaz ziemny.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

15

2.2.5. Lesisto ść

Procentowa lesisto ść gmin z obszaru LGD wygl ąda nast ępuj ąco: Góra 24,2%, Niechlów 24,3%, W ąsosz 25,7%. Wida ć wi ęc, Ŝe lesisto ść ta jest bardzo podobna. Dominuj ącą kategori ą ochronno ści s ą tu lasy wodochronne. Przewa Ŝaj ą tu siedliska borowe – 66,3%. W drzewostanie sosna zajmuje 76,8%, d ąb 9,2%, olcha 6,5%, brzoza 3,6%. Ze wzgl ędów na walory przyrodnicze najcenniejsze zbiorowiska le śne wyst ępuj ą w dolinach Odry i Baryczy – lasy ł ęgowe z najcenniejszymi ł ęgami wierzbowymi i topolowymi. W lokalnych podtopieniach i terenach podmokłych, poza zasi ęgiem regularnych wylewów rzecznych spotykamy olsy. Lasy w wi ększo ści administrowane s ą przez Nadle śnictwo Góra Śląska podlegaj ące RDLP w Poznaniu. Tylko niewielka cz ęść lasów w gminie W ąsosz nale Ŝy do Nadle śnictwa Wołów z RDLP Wrocław.

2.2.6. Zasoby wodne

Przez obszar Uj ścia Baryczy przepływa druga co do wielko ści rzeka w Polsce – Odra stanowi ąca naturaln ą zachodni ą granic ę obszaru. Ponadto znacznymi rzekami s ą Barycz i Orla. Ł ączna długo ść rzek wynosi 155,2 km. Niemal cały obszar LGD nale Ŝy do dorzecza Baryczy. Południowo zachodnie kra ńce s ą odwadniane do Odry przez inne drobne dopływy. Na północny-zachód od W ąsosza uchodzi prawostronnie najwi ększy z dopływów Baryczy – Orla. Od północy po okolice Bronowa obszar odwadniany jest przez źródliskowe dopływy Śląskiego Rowu, uchodz ącego do Baryczy na zachód od Niechlowa. Niedaleko Wyszanowa uchodzi do Baryczy Rów Polski odwadniaj ący północne i północno-zachodnie kra ńce obszaru. Sie ć hydrograficzna na północy w wielu miejscach jest do ść skomplikowana, w skutek istnienia g ęstego systemu rowów melioracyjnych. Na obszarze Uj ścia Baryczy brak jest wi ększych zbiorników powierzchniowych wód stoj ących. W 2000 roku na południe od Niechlowa oddano do u Ŝytku zbiornik retencyjny. W gminie Góra na Baryczy wybudowano zbiornik Rycze ń. Według danych PIO Ś wody Baryczy nale Ŝą do I klasy czysto ści pod wzgl ędem warto ści takich parametrów jak BZT5, tlen rozpuszczony, zawarto ść zawiesiny ogólnie, azot ogólny, Orla nale Ŝy za ś do I klasy (zawarto ść tlenu i zawiesiny) oraz II klasy czysto ści (BZT5 i azot ogólny). W przypadku st ęŜ enia fosforu ogólnego i stanu sanitarnego (miano coli) wody Baryczy odpowiadaj ą III klasie czysto ści. W kategoriach tych wody Orli nie odpowiadaj ą normom, co znacz ąco wpływa na pogorszenie jako ści wody w Baryczy.

2.2.7. Zanieczyszczenia środowiska

Na obszarze Uj ścia Baryczy źródłami zanieczyszcze ń do powietrza s ą: - zakłady przemysłowe, lokalne kotłownie i paleniska domowe b ędące źródłami punktowymi, - transport (drogi komunikacyjne) tworz ące tzw. źródła liniowej emisji, - tereny rolnicze, fermy i gospodarstwa rolne, składowiska odpadów nale Ŝą ce do źródeł powierzchniowych ( źródła emisji niezorganizowanej).

Dawniej jedynym zakładem uci ąŜ liwym dla środowiska ze wzgl ędu na zanieczyszczenia powietrza była Cukrownia „Góra Śląska” S.A. w Górze (wg WIO Ś – Raport o stanie woj. 2002). Obecnie na terenie Uj ścia Baryczy nie ma tego rodzaju przedsi ębiorstw. W powiecie przebiegaj ą drogi wszystkich kategorii: krajowe, wojewódzkie, powiatowe, gminne pozamiejskie. Spore obci ąŜ enie komunikacyjne, a ponadto wzrastaj ąca systematycznie liczba pojazdów oraz pogarszaj ący si ę stan techniczny dróg poci ąga za sob ą wzrost emisji zanieczyszcze ń komunikacyjnych, w szczególno ści dwutlenku azotu. W zwi ązku z tym nale Ŝy zmniejszy ć uci ąŜ liwo ść wywołan ą ruchem drogowym, poprzez budow ę obej ść miejscowo ści, segregacj ę ruchu pieszego i kołowego, izolacj ę zabudowy oraz budow ę obwodnic. Konieczna jest równie Ŝ poprawa standardu sieci drogowych.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

16

W zwi ązku z do ść du Ŝą liczb ą kotłowni wykorzystuj ących jako paliwo w ęgiel kamienny, miał w ęglowy oraz koks w przewa Ŝaj ącej cz ęś ci obszaru wyst ępuje problem niskiej emisji. Ponadto w wi ększo ści gospodarstw domowych stosuje si ę ró Ŝnego rodzaju „paliwa zast ępcze” (butelki i opakowania z mas plastycznych, guma, papier zafoliowany, itp.). Szczególnie dotyczy to jesieni kiedy u Ŝywa si ę mniej kalorycznego paliwa. Stopniowa jednak obserwuje si ę zwi ększenie wykorzystania paliwa mniej zanieczyszczaj ącego powietrze – głównie gaz zimny i płynny, energi ę elektryczn ą, olej opałowy, a tak Ŝe paliwo ekologiczne: brykiety ze słomy i odpadów stolarskich. Produkcja zwierz ęca oddziałuje na środowisko przyrodnicze w sposób bezpo średni, poprzez emisj ę z budynków inwentarskich zanieczyszcze ń powietrznych (pyły, gazy, drobnoustroje) i w sposób po średni poprzez ścieki odzwierz ęce (gnojowica) i odpady. Szczególnie uci ąŜ liwe s ą dla ludzi odory, które rozprzestrzeniaj ą si ę szybko i maj ą słab ą zdolno ść do mieszania si ę z powietrzem. Ze wzgl ędu na specyfik ę obszaru problem uci ąŜ liwo ści zwi ązanej z produkcj ą zwierz ęcą mo Ŝe wyst ępowa ć lokalnie w miejscowo ściach gdzie s ą zlokalizowane fermy.

2.2.8. Zasoby przyrodnicze

Region obejmuje głównie ekosystemy zwi ązane z dolin ą rzek Odry i Baryczy, tak Ŝe krain ą geobotaniczn ą Wału Trzebnickiego. Obszar wa Ŝny ze wzgl ędu mi ędzynarodow ą ostoj ę ptaków (IBA), korytarz ekologiczny, istniej ące i planowane obszary chronione (Natura 2000, Park Krajobrazowy).

Charakterystyczne dla obszaru Uj ścia Baryczy jest zró Ŝnicowanie stopnia naturalno ści terenu. Cz ęść północna i północno – wschodnia o znacznie uproszczonym krajobrazie i mniejszej ró Ŝnorodno ści naturalnej zwi ązana jest z intensyfikacj ą rolnictwa. Natomiast cz ęść południowa i zachodnia zwi ązana z dolin ą Baryczy i Odry, to obszar o przyrodzie wyj ątkowo cennej w skali europejskiej a zwi ązanej z terenami łęgowymi – zalewowymi. Potwierdzeniem tych walorów było wł ączenie wschodniej cz ęś ci obszaru w Specjalny Obszar Ochrony siedlisk Natura 2000 „Ostoja nad Barycz ą” PLH 020041 i południowo - zachodniej cz ęś ci obszaru w Specjalny Obszar Ochrony siedlisk Natura 2000 „ „Ł ęgi Odrza ńskie” PLH 020018. Południowo-zachodnia cz ęść wł ączona została równie Ŝ w Obszar Specjalnej Ochrony ptaków Natura 2000 „Ł ęgi Odrza ńskie” PLB 020008. Natura 2000 to sie ć obszarów chronionych na terenie pa ństw członkowskich Unii Europejskiej. Celem wyznaczenia tych obszarów jest ochrona cennych pod wzgl ędem przyrodniczym i zagro Ŝonych składników ró Ŝnorodno ści biologicznej w pa ństwach Unii Europejskiej. Wi ększo ść obszaru Uj ścia Baryczy obj ęta jest form ą ochrony prawnej w postaci Obszaru Chronionego Krajobrazu powołanym Rozporz ądzeniem nr 82/92 Wojewody Leszczy ńskiego z dnia 1 sierpnia 1992r. S ą to tereny chronione ze wzgl ędu na wyró Ŝniaj ące si ę krajobrazowo obszary o zró Ŝnicowanych ekosystemach i warto ściach, głównie ze wzgl ędu na mo Ŝliwo ści turystyczno – rekreacyjne lub chronione walory krajobrazowe, a tak Ŝe jako istniej ące lub odtwarzane korytarze ekologiczne. U Ŝytkowanie tego rodzaju obszaru powinno zapewni ć stan wzgl ędnej równowagi ekologicznej systemów przyrodniczych.

Obszary te to: - Obszar Chronionego Krajobrazu obszar IV „Dolina Baryczy” o powierzchni 44 125 ha chroni fragmenty doliny Baryczy i Odry w gminach Góra, Niechlów i W ąsosz. Ochron ą obj ęto cze ść pradoliny w obr ębie, której płyn ą Odra, dolna Barycz i jej dopływy – Orla, Śląski Rów i Rów Polski. Jest to obszar torfowo – bagienny, w znacznej cz ęś ci zalesiony. Rozlewiska rzek, liczne tereny podmokłe oraz rozległe łąki i zadrzewienia stwarzaj ą dogodne warunki dla bytowania i gniazdowania licznych gatunków ptaków, w tym gatunków chronionych.

- Krzywi ńsko – Osiecki Obszar Chronionego Krajobrazu wraz z zadrzewieniami gen. Dezyderego Chłapowskiego i kompleksem le śnym Osieczna – Góra o powierzchni 71 425 ha obejmujący północno – wschodni ą cz ęść obszaru LGD.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

17

Na obszarze partnerstwa znajduj ą si ę równie Ŝ liczne u Ŝytki ekologiczne obejmuj ące ochron ą unikatowe typy środowiska np.: naturalne zbiorniki wodne, zadrzewienia i zakrzewienia śródpolne, tereny podmokłe, wydmy, starorzecza, stanowiska rzadkich i chronionych gatunków flory i fauny, itp.

Według danych Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody we Wrocławiu na terenie LGD wyst ępuje 65 pomników przyrody. Na terenie Gminy Góra rosn ą 24 pomniki, Niechlów 2 pomniki, a na terenie Gminy Wąsosz 39 pomników. W wi ększo ści s ą to okazałe d ęby szypułkowe (36 pomników), znacznie mniej jest pozostałych gatunków, w śród których jest: 5 lip drobnolistnych, 7 buków pospolitych, 2 wi ązy szypułkowe, 3 platany klonolistne, 5 jesionów wyniosłych oraz pojedyncze okazy innych gatunków. Wi ększo ść drzew w znajduje si ę w parkach podworskich, a tylko pojedyncze okazy przy cmentarzach, drogach, posesjach.

2.3. Uwarunkowania historyczno – kulturowe

2.3.1. Historia obszaru Uj ścia Baryczy

Ziemie Uj ścia Baryczy maj ą wspóln ą histori ę. Gdy w X wieku zako ńczył si ę proces scalania ziem w ponadplemienne pa ństwo piastowskie obszar Uj ścia Baryczy znajduje si ę w jego obr ębie i podlega takim samym przemianom gospodarczym, kulturowym i administracyjnym jak reszta kraju. Po rozbiciu dzielnicowym Polski w wyniku testamentu Bolesława Krzywoustego, Uj ście Baryczy wraz z całym Śląskiem przypada jego najstarszemu synowi – Władysławowi Wygna ńcowi., a potem władaj ą t ą ziemi ą jego potomkowie do śmierci Henryka II Pobo Ŝnego pod Legnica w 1241 r. Po jego śmierci nast ępuje podział ksi ęstwa pomi ędzy jego potomków. Cz ęść najwi ększ ą z Głogowem i nasza ziemi ą otrzymuje Henryk III. Dalsza historia tych ziem, to kolejne podziały, które przynosz ą zmienne losy tych ziem, a Ŝ do roku 1508, w którym na krótko, bo 1526 r. Ziemie Uj ścia Baryczy wcielone zostaja do pa ństwa czeskiego, a potem na długie lata przechodzi we władanie Habsburgów austriackich. W granicach cesarstwa austriackiego ziemie te pozostaj ą do roku 1741 , tj. do wkroczenia na te ziemie wojsk pruskich. Od tego momentu nast ępuje germanizacja tych ziem i wzrost osadnictwa niemieckiego. Ten stan rzeczy utrzymywał si ę do czasu zako ńczenia II Wojny Światowej. Po zako ńczeniu jej ziemie Uj ścia Baryczy, jako Ziemie Odzyskane, wł ączone zostaj ą do Polski.

WŁADZTWO NAD ZIEMIAMI UJ ŚCIA BARYCZY

AUSTRIA

POLSKA-PIASTOWIE PRUSY HABSBURGOWIE NIEMCY CZECHY POLSKA I i i i i i 966 1508 1526 1741 1871 1945 Chrzest Polski

Z dniem 1 lutego 1946 r. wprowadzono podział administracyjny, w wyniku którego na terenie powiatu górowskiego, obejmuj ącego Uj ście Baryczy, istniały: gmina miejska: Góra i gminy wiejskie: Czernina, Luboszyce, Psary, Rudna Wielka, Siciny, Stara Góra i W ąsosz.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

18

W 1954 r. na terenie pow. górowskiego utworzono 17 gromad z siedzibami w Borszynie Małym, Brze Ŝanach, Czerninie, Jemielnie, Kamieniu Górowskim, Luboszycach, Pobielu, Psarach, Rudnie Wielkiej, Sicinach, Starej Górze, Ślubowie, W ągrodzie, W ąsoszu, Witoszycach, Zaborowicach i śuchlowie. W tym samym czasie nast ąpiła zmiana granic powiatu i woj. wrocławskiego. Wył ączono z dotychczasowej gminy wie ś Zał ęcze, które na Ŝyczenie jej mieszka ńców weszło w skład pow. rawickiego w woj. pozna ńskim. W 1973 r. powrócono do gmin jako podstawowych jednostek podziału administracyjnego, na których czele stan ęli naczelnicy. Na terenie powiatu utworzono 5 gmin: Czernina, Góra, Jemielno, Niechlów i W ąsosz. W 1975 r. zniesiono powiaty i 17 du Ŝych województw i stworzono 49 małych województw. Cały obszar pow. górowski wł ączony zostaje do woj. leszczy ńskiego. Z pocz ątkiem 1976 r. zlikwidowano gmin ę Czernina. Jej terytorium weszło w skład gminy Góra poza miejscowo ściami Sułów Wielki, Sułów Mały, Zaborowice, Czechnów i Gi Ŝyn, które trafiły do gminy Bojanowo. Mieszka ńcy Sułowa Wielkiego wywalczyli od 1 lipca 1981 r. wej ście w skład gminy W ąsosz. Po wieloletnich staraniach od pocz ątku 1984 r. W ąsosz odzyskał prawa miejskie. W wyniku reformy samorz ądowej z dniem 1 stycznia 1999 roku reaktywowano powiat górowski z gminami Góra, Niechlów, W ąsosz i Jemielno i wł ączono ten obszar w granice województwa dolno śląskiego.

2.3.2. Dziedzictwo materialne

Na obszarze Uj ścia Baryczy znajduj ą si ę 84 obiekty wpisane do rejestru zabytków (stan na dzie ń 20.11.2007) s ą to głównie ko ścioły parafialne oraz zespoły pałacowo – folwarczne ale równie Ŝ pałace, zespoły zamkowe i pałacowo - parkowe, wiatraki, spichlerze czy historyczny układ architektoniczny miejscowo ści (Czernina, Góra, W ąsosz). Na obszarze Uj ścia Baryczy istnieje równie Ŝ sporo zabytkowej małej architektury (krzy Ŝe pokutne, kapliczki, cmentarze etc.). Wa Ŝniejsze z tych zabytków to:  Wie Ŝa Głogowska w Górze - stanowiła cz ęść umocnie ń miejskich; zbudowana w XV wieku pełniła rol ę wie Ŝy obronnej przy bramie głogowskiej (st ąd jej nazwa); mieszka ńcy cz ęsto u Ŝywali innej nazwy - wie Ŝa kawek - z uwagi na gnie ŜdŜą ce si ę tam kawki.  Mury obronne w Górze - s ą pozostało ści ą średniowiecznych fortyfikacji miejskich; pierwotnie było to obwarowanie drewniano - ziemne z palisad ą; w wieku XV obwarowanie to zast ąpiono murem ceglano – kamiennym; mury wzmocnione były wie Ŝami stra Ŝniczymi (12-13). Wej ście do miasta stanowiły cztery bramy: zachodnia zwana Głogowsk ą, wschodnia nazywana Polsk ą oraz dwie mniejsze: południowa i północna; od 1770 r. sukcesywnie te Ŝ rozbierano mury miejskie; w 1962 r. podj ęto próby ratowania ocalałych fragmentów i zrekonstruowano brakuj ące odcinki; w latach 90 - tych nast ąpiła kolejna ich renowacja.  Wie Ŝa Ciśnie ń w Górze - to pot ęŜ na, monumentalna budowla wolnostoj ąca u zbiegu ulicy Hirszfelda i Armii Polskiej; mimo upływu lat wie Ŝa ci śnie ń doskonale spełnia swoje zadanie, stabilizuj ąc ci śnienie wody w sieci miejskiej.  Wi ęzienie w Górze - dawna baszta obronna, jedna z wielu wchodz ących w skład umocnie ń miejskich; pierwotnie budynek ten pełnił funkcj ę wie Ŝy stra Ŝniczej i spełniał funkcje usługowe w stosunku do zamku, usytuowanego poza nim, w kierunku południowo-wschodnim; mie ściła si ę tam zbrojownia, pomieszczenia dla stra Ŝników, a po przebudowaniu równie Ŝ wi ęzienie - st ąd obecna jego nazwa .  Ko ściół p.w. Św. Katarzyny Aleksandryjskiej - Górowski ko ściół jest obiektem gotyckim o barokowym wn ętrzu. Pierwotnie w tym miejscu stał ko ściółek, wzniesiony zaraz po lokacji miasta, (spłon ął w roku 1457). Obecny pochodzi z przełomu XV/XVI wieku. Z pocz ątku XV w. zachowały si ę jedynie zachodnie prz ęsła budowli i dolne partie wie Ŝ. Wn ętrze ko ścioła ma wyposa Ŝenie barokowo - rokokowe. Uderza przepychem i bogactwem. Ołtarz główny z wieku XVIII, przedstawiaj ący "Gloryfikacj ę Św. Katarzyny" wykonany jest z drewna (wys. ok. 9 m), polichromowany.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

19

 Ko ściół p.w. Bo Ŝego Ciała - poło Ŝony w odległo ści ok. 2 km od centrum miasta; prowadzi do niego pi ękna aleja lipowa; jest to budowla pó źnogotycka, (XV/XVI wiek) wzniesiona na miejscu wcze śniejszego obiektu sakralnego. We wn ętrzu zachwyca ambona z 1571 r.; obok świ ątyni znajduj ą si ę tzw. " świ ęte schody", które od XVIII w. były celem pielgrzymek; przy ko ściele p.w. Bo Ŝego Ciała na przełomie XVII/XVIII w. powstała Kalwaria, składaj ąca si ę z Drogi Krzy Ŝowej wiod ącej z miasta na wzgórze kalwaryjskie, otoczone stacjami m ęki pa ńskiej; jego barokowy wystrój i szereg starszych elementów wyposa Ŝenia zachowały si ę do naszych czasów prawie w niezmienionej formie.  Ko ściół filialny Niepokalanego Serca NMP w W ąsoszu - (do 1945 r. Ko ściół ewangelicki p.w. św. Mateusza) - gotycki, na miejscu wcze śniejszego wzmiankowanego w 1290 r.; w obecnej formie wzniesiony został w 1581 r.; odbudowany po po Ŝarze miasta w 1710 r., uległ ponownym zniszczeniom podczas działa ń wojennych 1759 r.; odbudowany w latach 1766-67, był kilkakrotnie restaurowany w XIX wieku; ołtarz główny barokowy z rze źbami św. Piotra i Pawła.  Ko ściół paraf. Św. Józefa Oblubie ńca w W ąsoszu - powstał w latach 1893-94, neogotycki, na miejscu wcze śniejszego z 1788 r.  Zamek ksi ąŜę cy w W ąsoszu - wzniesiony w XIV wieku, przebudowany w XVI wieku; w XVIII w. przekształcony w pałac barokowy. Ostatnia przebudowa miała miejsce w 1924 r. Zbudowany przez ksi ąŜą t ole śnicko-głogowskich, na miejscu istniej ącego wcze śniej grodu ksi ąŜę cego, w 1520 r. nale Ŝał do biskupa wrocławskiego Jana Turzo, pó źniej władali nim ksi ąŜę ta legniccy. W 1759 r. spustoszony przez wojska austriackie, a skrzydło północne z kaplic ą zostało rozebrane.  Ko ściół p.w. św. Piotra i Pawła w Sułowie Wielkim - dawny ewangelicki ko ściół z 1617 r., restaurowany w XIX wieku, orientowany, barokowy, na planie krzy Ŝa greckiego, konstrukcji szkieletowej z cegł ą i glin ą tynkowan ą; ambona barokowa z 1674 r.  Ko ściół p.w. św. Stanisława biskupa w Czeladzi Wielkiej - wybudowany w XV wieku, gotycki, przebudowany w XVII wieku, restaurowany w 1966 r., w latach 1520-1945 protestancki.  Ko ściół p.w. Wniebowzi ęcia NMP w Ługach - wybudowany w 1788 r., do 1945r. ko ściół ewangelicki, halowy, murowany, zało Ŝony na planie krzy Ŝa łaci ńskiego; na placu przed ko ściołem zlokalizowany pomnik poległych w I wojnie światowej, ok. 1920 r., obelisk kamienny ustawiony na 3 stopniowym cokole.  Ko ściół p.w. Królowej Świata w S ądowelu - pierwotnie w S ądowelu istniał ju Ŝ w roku 1260 ko ściół p.w. Św. Agaty, zachowana budowla pochodzi z 2 poł. XIX wieku; do 1945 r. ko ściół ewangelicki.  Ko ściół p.w. św. Marcina w Sicinach - barokowy ko ściół z 1736 r.; po raz pierwszy ko ściół w Sicinach wzmiankowany był w 1289 r. Pierwsza świ ątynia w Sicinach była konstrukcj ą drewnian ą; w 1424 r. papie Ŝ Marcin V zatwierdził przekazanie ko ścioła parafialnego w Sicinach opactwu cystersów w Lubi ąŜ u; w XV wieku drewniany budynek ko ścioła zast ąpiono budowl ą kamienn ą, której wizerunek zachował si ę na sufitowym fresku hali wie Ŝowej współczesnego ko ścioła; kamie ń w ęgielny pod budow ę obecnego barokowego ko ścioła został poło Ŝony przez opata zakonu cystersów z Lubi ąŜ a, 10 kwietnia 1736 r.; ostatecznie, budow ę ko ścioła i wysokiej na 62 metry wie Ŝy uko ńczono w 1774 r.  Ko ściół parafialny Św. Michała w śabinie - wzniesiony przed 1326 r., wczesnogotycki, restaurowany w XIX w., remontowany w 1960 r; orientowany, murowany z cegły, jednonawowy, z kwadratowym prezbiterium, z wie Ŝą od zachodu, w cało ści nakryty sklepieniem krzy Ŝowo-Ŝebrowym; zachował dwa wczesnogotyckie portale kamienne i ciekawe fryzy rombowe pod okapem; we wn ętrzu kamienna, rze źbiona renesansowa chrzcielnica z 2. poł. XVII w., manierystyczna ambona z l605 r., pó Ŝnobarokowy ołtarz główny 2 2. poł. XVIII w., oraz szereg całopostaciowych płyt nagrobnych z lat 1598-1612.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

20

 Krzy Ŝ pokutny w Niechlowie – stoi kilkaset metrów od granic miejscowo ści, przy drodze do Głogowa, jego wysoko ść przekracza 1,5 metra; datowanie tego zabytku nie jest pewne, ustawiono go pomi ędzy XIV a XVI wiekiem.  Dwór barokowy w Naratowie - wzniesiony ok. 1735 r., przebudowany i powi ększony o wie Ŝę ok. 1900 r., remontowany w 1965 r; Murowany, zało Ŝony na prostok ącie, jednopi ętrowy, dwutraktowy, nakryty łamanym dachem; Elewacj ę frontow ą akcentuje na osi uj ęty pilastrami portal z dat ą 1735.  Pałac we Wroni ńcu - wzniesiony w pocz ątkach XVIII w., przebudowany w XIX w, murowany, zało Ŝony na czworoboku, dwukondygnacjowy, trzytraktowy, nakryty dachem łamanym, o elewacjach podzielonych pilastrami; zachował we wn ętrzu sal ę nakryt ą stropem fasetowym ozdobionym dekoracj ą stiukow ą. Materialne dziedzictwo kulturowe obszaru długie lata powojenne stanowiło w świadomo ści mieszka ńców jedynie spu ścizn ę po dawnych gospodarzach tych terenów. W zwi ązku z tym wiele z tych zabytkowych obiektów podupadło i wymaga prac zwi ązanych z remontem i zabezpieczeniem. Mog ą stanowi ć one równie Ŝ zaplecze działalno ści edukacyjnej i jako atrakcje turystyczne sta ć si ę elementem oferty turystycznej obszaru czy miejscem organizacji imprez promuj ących region.

2.3.3. Dziedzictwo duchowe

Duchowe dziedzictwo kulturowe na obszarze Uj ścia Baryczy podobne jest do uwarunkowa ń charakterystycznych dla całego Dolnego Śląska. W 1945 roku opuszczonego przez dotychczasowych gospodarzy, w których miejsce pojawiła si ę, wraz z przesiedle ńcami, ró Ŝnorodno ść tradycji kulturowych, zwyczajów i obrz ędów. Elementem, który szczególnie spoił mieszka ńców tego obszaru jest wiara katolicka oraz wynikaj ące z wielu zmian administracyjnych poczucie peryferyjno ści, a nawet pozostawienia samemu sobie przez władze wojewódzkie. Nawrót zainteresowania ludowo ści ą i tradycj ą obserwuje si ę od lat 90- tych XX wieku. Organizowane zacz ęły by ć min. cykliczne konkursy piosenki Lwowskiej i Wile ńskiej, czy zainicjowany w ostatnich latach „Festiwal Kultury Ludowej”, który zaowocowa ć mo Ŝe wi ększym zainteresowaniem tradycj ą przez młodzie Ŝ szkoln ą. Świetn ą okazj ą do obejrzenia dorobku kulturalnego oraz twórczo ści artystów ludowych s ą doroczne "Do Ŝynki Gminne" i lokalne "Do Ŝynki Parafialne". Arty ści ludowi z obszaru Uj ścia Baryczy zajmuj ą si ę głównie hafciarstwem i koronkarstwem, tkactwem, florystyk ą, malarstwem, rze źbiarstwem i kowalstwem artystycznym. W badaniach przeprowadzonych na potrzeby LSR zidentyfikowano około 30 artystów ludowych i r ękodzielników. Ponadto działaj ą zespoły ludowe „Niezapominajki”, „Górowskie Wilnianki”, „Starogórowianki”, „W ąsoszanki”, „Wronowianki” czy „Chór z Luboszyc”. Ich działalno ść wymaga jednak organizacyjnego i finansowego wsparcia. Pomimo du Ŝego potencjału, region przecie Ŝ jest znany z hodowli tradycyjnej rasy kury zielononó Ŝki kuropatwianej, troch ę gorzej wygl ąda sytuacja z lokalnymi produktami kulinarnymi. Oprócz du Ŝej grupy hodowców kur, których główn ą działalno ści ą jest sprzeda Ŝ jaj, zidentyfikowano około 10 wytwórców lokalnych specjałów kulinarnych. Wytwarzaj ą oni min. pasztet z kur zielononó Ŝek i inne produkty z mi ęsa i jaj tych kur, ró Ŝnorodne i oryginalne wypieki, pierogi ruskie strumiennia ńskie, ró Ŝne gatunki miodu. Cz ęść z tych produktów dost ępna jest podczas lokalnych imprez oraz bierze udział w konkursach kulinarnych. Warto wspomnie ć, Ŝe jaja kur zielononó Ŝek uznane zostały EkoProduktem 2007 roku na Dolnym Śląsku. Pomocne w rozwoju kulinarnego produktu lokalnego powinno by ć wsparcie dla ekologicznego i tradycyjnego sposobu gospodarowania i przemysłu spoŜywczo – przetwórczego oraz stworzenie wspólnej marki dla lokalnych usług i produktów.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

21

2.4. Ocena społeczno-gospodarcza obszaru

2.4.1. Uwarunkowania społeczne

Według danych z 31 grudnia 2006 roku obszar Uj ścia Baryczy zamieszkuje 33 701 mieszka ńców, z czego:  17 111 to kobiety a 16 590 to m ęŜ czy źni.  15 392 to mieszka ńcy miast, a 18 309 to mieszka ńcy wsi  7 712 jest wieku przed produkcyjnym, 20 993 w wieku produkcyjnym i 4 646 w wieku poprodukcyjnym UWAGA: W statystyce ludno ść w wieku przedprodukcyjnym, produkcyjnym i poprodukcyjnym podaje si ę wg. faktycznego miejsca zamieszkiwania, a nie zameldowania na pobyt stały.

Ludno ść wg ekonomicznych grup wieku (2006r.)

14000 13262

12000

10000

8000 Góra Niechlów 6000 Wąsosz 4759 4612

4000 3119 2772 1708 2000 1245 789 1091

0 przedprodukcyjny produkcyjny poprodukcyjny

Wida ć wi ęc, Ŝe ludno ść obszaru jest ludno ści ą w przewa Ŝaj ącej cz ęś ci w wieku produkcyjnym. Pozytywn ą tendencj ą jest równie Ŝ fakt, Ŝe w strukturze ludno ści procentowo wi ęcej jest osób w wieku przedprodukcyjnym ni Ŝ poprodukcyjnym.

Powa Ŝnym problemem społecznym obszaru jest bezrobocie. Jest ono przede wszystkim skutkiem likwidacji w latach dziewi ęć dziesi ątych Pa ństwowych Gospodarstw Rolnych oraz recesji w przemy śle. Gwałtowno ść procesu restrukturyzacji rolnictwa i gospodarki obszaru oraz brak wi ększych nowych inwestycji, które mogłyby zrównowa Ŝyć braki na rynku pracy spowodowały, Ŝe du Ŝa liczba mieszka ńców pozostaje bez zatrudnienia. Na koniec maja 2008r. poziom bezrobocia dla całego powiatu wyniósł 18,2% z czego na 1904 bezrobotnych zarejestrowanych na obszarze powiatu 1722 osoby przypadaj ą na gminy wchodz ące w skład LGD. Dominuj ą po śród bezrobotnych osoby, które pozostaj ą bez zatrudnienia od ponad roku. Badania wskazuj ą, Ŝe osoby pozostaj ące bez pracy przez tak długi okres maj ą du Ŝo wi ększe problemy z ponown ą adaptacj ą do warunków pracy ni Ŝ pozostaj ący bez pracy przez kilka miesi ęcy. Osoby te cechuj ą si ę dodatkowo niskim poziomem wykształcenia oraz zagroŜone s ą patologiami społecznymi (alkoholizm, przemoc domowa etc.). Sytuacja ta ma powa Ŝny wpływ na negatywn ą sytuacj ę ekonomiczn ą rodzin obszaru oraz na fakt, Ŝe s ą oni w du Ŝej cz ęś ci beneficjentami pomocy społecznej.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

22

Ostatnie zbiorcze dane o poziomie wykształcenia dla obszaru pochodz ą z Narodowego Spisu Ludno ści w 2002 roku, wg. tych danych poziom wykształcenia mieszka ńców obszaru wygl ąda nast ępuj ąco:

Wykształcenie

5% 5% 3% w y Ŝsze 5% policealne

średnie ogólnokształc ące 17% 36% średnie zaw odow e

zasadnicze zaw odow e

podstaw ow e uko ńczone

podstaw ow e nieuko ńczone i 29% bez w ykształcenia

Wida ć wi ęc, Ŝe mieszka ńcy obszaru cechuj ą si ę niskim poziomem wykształcenia a Ŝ 41% posiada jedynie wykształcenie podstawowe. Niezb ędne jest wi ęc podj ęcie działa ń z zakresu edukacji formalnej i nieformalnej podnosz ącej poziom wykształcenia i kwalifikacji zawodowych mieszka ńców.

2.4.2. Edukacja

Na obszarze Uj ścia Baryczy wyst ępuj ą nast ępuj ące typy szkół:  szkoły podstawowe – 13 szkół,  gimnazja – 5 szkół,  szkoły ponadgimnazjalne – 5 szkół, Szkoły podstawowe oraz gimnazja pozostaj ą w gestii samorz ądów gminnych (Góra, Niechlów, W ąsosz), natomiast szkoły ponadgimnazjalne w gestii samorz ądu powiatowego. Tak wi ęc szkoły podstawowe oraz gimnazja znajduj ą si ę w ka Ŝdej gminie, natomiast szkoły ponadgimnazjalne w dwóch miastach obszaru - Górze oraz W ąsoszu. W kontek ście edukacji zwróci ć jednak trzeba uwag ę na niewystarczaj ącą liczb ę miejsc w przedszkolach. W 2006 roku miejsc w placówkach gminnych było 864. Brak jest, szczególnie na obszarach wiejskich, prywatnych przedszkoli, które dzi ęki opiece nad dzie ćmi umo Ŝliwiłby kobiet ą podj ęcie aktywno ści zawodowej.

2.4.3. Opieka zdrowotna

Na obszarze Uj ścia Baryczy funkcjonuj ą 2 publiczne Zakłady Opieki Zdrowotnej oraz 9 niepublicznych. Ponadto funkcjonuje, tylko w miastach obszaru, 9 praktyk lekarskich oraz szpital powiatowy w Górze, który boryka si ę z powszechnymi dla tego typu jednostek problemami.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

23

2.4.4. Kultura

Misj ę kulturaln ą na obszarze realizuj ą głównie Dom Kultury w Górze (z sal ą widowiskowo – kinow ą), Zespół Placówek Kultury w W ąsoszu oraz Gminy O środek Kultury w Niechlowie. W ramach tych jednostek realizowane s ą ró Ŝnorakie przedsi ęwzi ęcia kulturalne. Działaj ą ró Ŝnorodne sekcje zainteresowa ń, np. szachowe, taneczne, bryd Ŝowe, rze źbiarskie, wokalne etc. Ponadto działaj ą zespoły muzyczne i taneczne, np. zespoły ludowe „Niezapominajki”, „Górowskie Wilnianki”, „Starogórowianki”, „W ąsoszanki”, „Wronowianki” czy „Chór z Luboszyc”. W centrach kultury mo Ŝna równie Ŝ ogl ąda ć wystawy fotograficzne, malarskie, historyczne oraz dorobek lokalnych twórców ludowych. To wła śnie ich prace prezentowane podczas gminnych imprez kulturalnych ciesz ą si ę bardzo du Ŝym zainteresowaniem. Do kalendarza imprez kulturalnych weszły na stałe "Dni W ąsosza" czy „Dni Góry” odbywaj ące si ę na pocz ątku okresu wakacyjnego i od lat ciesz ące si ę olbrzymi ą popularno ści ą. To wła śnie wtedy mo Ŝna zobaczy ć "na Ŝywo" wyst ępy znanych artystów estradowych. Corocznie odbywa si ę te Ŝ "Powiatowa Rowerowa Majówka" w której udział bior ą nie tylko mieszka ńcy gmin powiatu, ale równie Ŝ rowerzy ści z innych cz ęś ci województwa dla których przygotowanych jest zawsze szereg atrakcji. Inne imprezy cykliczne to Spotkania Teatralne, Powiatowy Przegl ąd Jasełek, grudniowa Parada Mikołajów oraz finał WOŚP, Rocznica Powrotu Ziemi Górowskiej do Macierzy, Regionalny Plener Rysowników i Malarzy na terenie miasta Góry, Regionalny Zlot Motocykli, Koncert Poezji Śpiewanej, Konkurs Piosenki Obcoj ęzycznej, Dolno śląski Konkurs Recytatorski, Ogólnopolski Konkurs Piosenki Lwowskiej i Wile ńskiej, „ Świat w obiektywie” – Dni Kultury Narodów Świata, Górowski Festiwal Kultury Ludowej, Ziemia Górowska – Moja mała ojczyzna, Ogólnopolski Konkurs Recytatorski „ADAMUS”. Organizowane s ą równie Ŝ turnieje szachowe z cyklu "Cztery Pory Szachów" oraz wiele innych zawodów sportowych, np. turnieje piłkarskie, Ogólnopolski Bieg Niepodległo ści, Ogólnopolski Mityng Bryd Ŝowy, itp.

Na terenach wiejskich lokalnymi centrami kulturalnymi s ą świetlice wiejskie. Świetlice nie realizuj ą jednak zorganizowanego programu kulturalnego. Słu Ŝą raczej za miejsce okoliczno ściowych uroczysto ści rodzinnych i spotka ń mieszka ńców wsi. Ich kulturotwórczy potencjał nie jest w pełni wykorzystany.

Na obszarze Uj ścia Baryczy funkcjonuj ą te Ŝ biblioteki gminne wraz z filiami, w sumie jest ich 8, tak Ŝe na obszarach wiejskich. Sie ć biblioteczn ą uzupełniaj ą biblioteki szkolne oraz Biblioteka Pedagogiczna w Górze spełniaj ąca funkcj ę Biblioteki powiatowej.

2.4.5. Aktywno ść społeczna

Według danych Starostwa Powiatowego w Górze (lipiec 2008 roku) na obszarze Uj ścia Baryczy działaj ą nast ępuj ące organizacje pozarz ądowe:

Lp. Nazwa Organizacji Cele działania Siedziba – adres

1. Stowarzyszenie Niesienia Ochrona i promocja zdrowia. Działalno ść na rzecz osób 56-200 Góra Pomocy Dzieciom niepełnosprawnych. Jastrz ębia 20 Niepełnosprawnym 56-200 Góra ul. Piłsudskiego 58 tel. 065/543 33 63 2. Towarzystwo Przyjaciół Działania na rzecz i dla dobra dzieci. 56 -200 Góra Dzieci Oddział Miejsko- ul. Piłsudskiego 58 Gminny tel. 691 633 761 3. Katolickie Stowarzyszenie Działania w sferze kultury, edukacji, rodziny, pracy i 56-200 Góra Civitas Christiana Oddział samorz ądno ści ul. Piłsudskiego 58 Miejski tel. 065/543-29-38

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

24

4. Stowarzyszenie Pomoc charytatywna rodzinom i osobom Ŝyj ącym w 56-200 Góra Samarytanin niedostatku. Osiedle Kazimierza Pomoc dzieciom i młodzie Ŝy w kształceniu. Wielkiego 24 Organizacja i prowadzenie (finansowanie) punktów tel. 065/543 23 79 bezpłatnej pomocy Ŝywno ściowej. 5. Towarzystwo Przyjaciół Udzielanie wszechstronnej pomocy Polakom na Białorusi, 56-200 Góra ul. Grodna i Wilna Litwie i Łotwie, zwłaszcza w odrodzeniu znajomo ści Dąbrowskiego 9/4 języka polskiego, rozwoju o światy, kultury, w odbudowie tel. 065/543 28 62 poczucia to Ŝsamo ści narodowej, a tak Ŝe pomocy rzeczowej i materialnej dla osi ągni ęcia przez nich wy Ŝszego statusu społecznego w kraju ich zamieszkania.

6. Powiatowe Stowarzyszenie Abstynencja, uczenie kultury Ŝycia bez alkoholu. 56-200 Góra Abstynentów „Rodzina i ul. Piastów 27/4 Trze źwo ść ” w Górze tel. 065/544 13 55, tel. 609 498 751 7. Stowarzyszenie Przyjaciół Edukacja i wychowanie. 56-200 Góra Przedszkola Publicznego Przedszkole Publiczne nr 1 im. Marii Konopnickiej nr 1 w Górze ul. śeromskiego 15 tel. 065/543 23 34 8. Fundacja Pomocy Szkole Niesienie wszechstronnej pomocy materialnej Liceum 56-200 Góra im. Edwarda Machniewicza Ogólnokształc ącemu w Górze i innym placówkom ul. Szkolna 1 w Górze oświatowym. tel. 065/543 37 07, tel. 604 881 760 9. Stowarzyszenie „Aktywni Aktywizacja osób niepełnosprawnych, ich integracja w 56-215 Niechlów Niepełnosprawni” we lokalnej społeczno ści Wroniniec 59 Wroni ńcu tel. 065 543 65 95

10. Polski Zwi ązek Pomoc osobom niewidomym 56-210 W ąsosz, Niewidomych Rudna Wielka tel. 065/543 60 83 11. Towarzystwo Miło śników Opieka nad pami ątkami historycznymi, kulturalnymi, 56-200 Góra Ziemi Górowskiej przyrodniczymi, zabytkami ziemi górowskiej; ul. Świ ętosławy 1 upowszechnianie wiedzy o regionie tel. 065/544 12 77 12. Stowarzyszenie na Rzecz Odbudowa i renowacja obiektów zabytkowych wpisanych 56-200 Góra Ochrony Zabytków i do rejestru zabytków. ul. Korczaka 4/3 Dziedzictwa Kulturowego tel. 065/543 38 01 w Górze

13. Górowskie Stowarzyszenie Krzewienie kultury fizycznej i rozwijanie zdolno ści 56-200 Góra Bryd Ŝa Sportowego przy psychofizycznych w śród młodzie Ŝy ul. Armii Polskiej 13 Domu Kultury w Górze tel. 065/543 23 20

14. Górowskie Towarzystwo Propagowanie tenisa ziemnego, organizowanie imprez 56-200 Góra Tenisowe tenisowych, szkolenie dzieci i młodzie Ŝy ul. Zacisze 9 tel. 606 436 638 15. Stowarzyszenie Młodzie Ŝy Krzewienie kultury fizycznej, pracy społecznej, wspieranie 56-200 Góra Wiejskiej „Wici” rozwoju społecznego ul. Ko ściuszki 27

16. Stowarzyszenie Rozwoju Wspieranie wszechstronnego, zrównowa Ŝonego rozwoju 56-200 Góra Ślubów 31/3 Wsi „Razem Mo Ŝemy społecznego, kulturalnego, gospodarczego wsi Ślubów. tel. 065/543 68 89 Wi ęcej” Ślubów

17. Stowarzyszenie Młodzi Zwalczanie uzale Ŝnie ń w śród młodzie Ŝy (alkoholizm, 56-200 Góra Gór ą narkomania), reprezentowanie młodego pokolenia w Ŝyciu Os. Kazimierza Wielkiego publicznym. 22a/2 tel. 609 205 611

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

25

18. Stowarzyszenie Siedmiu w Promocja sołectw nale Ŝą cych do stowarzyszenia, 56-215 Niechlów Sicinach wspieranie inicjatyw gospodarczych w zakresie: małych Siciny 82/6 firm, ekologii i infrastruktury technicznej, wspieranie tel. 065/543 55 10, dziedzictwa kulturowego. tel. 601 719 013 19. Stowarzyszenie Działania na rzecz pracodawców. 56-200 Góra Pracodawców w Górze ul. Przylesie 2 tel. 065/543 39 56 20. Stowarzyszenie Reprezentowanie członków Stowarzyszenia i obrona ich 56-215 Niechlów Producentów Ziemniaków praw, tworzenie warunków sprzyjaj ących produkcji i ul. Przemysłowa 8 przy PPZ S.A. wzrostowi wydajno ści produkcji ziemniaków oraz poprawa tel. 609 518 228 w Niechlowie jako ści uzyskiwanego surowca, usprawnianie i ułatwianie pracy producentom szczególnie poprzez propagowanie i wprowadzanie post ępu technicznego. 21. Bezpartyjny Blok Inicjatywy społeczne na rzecz Miasta i Regionu 56-200 Góra Wyborczy Górowskiego, udział w wyborach samorz ądowych, ul. Korczaka 9/2 działania na rzecz samorz ądu tel. 603 917 085 22. Stowarzyszenie Unia Działania na rzecz rozwoju miasta i regionu górowskiego, 56-200 Góra Górowian uczestnictwo w Ŝyciu publicznym, udział w wyborach ul. Świ ętosławy 1 samorz ądowych tel. 507 160 770

Z ewidencji tej wida ć, Ŝe wi ększo ść organizacji zarejestrowanych jest i działa na terenie gminy Góra, wynika ć to mo Ŝe przede wszystkim z zdecydowanie wi ększej ilo ści mieszka ńców. Zarejestrowane organizacje w wi ększo ści zajmuj ą si ę sprawami zwi ązanymi ze sfer ą społeczn ą – działania na rzecz niepełnosprawnych, na rzecz dzieci i młodzie Ŝy, przeciwdziałania uzale Ŝnieniom, na rzecz upowszechniania i rozwoju edukacji. W mniejszej ilości w sferze sportu czy na rzecz rozwoju gospodarczego. Pojedyncze organizacje zajmuj ą si ę zachowaniem tradycji historyczno – kulturalnych regionu (Towarzystwo Miło śników Ziemi Górowskiej) czy działalno ści ą na rzecz rozwoju obszarów wiejskich i swojej miejscowo ści (Stowarzyszenie Rozwoju Wsi „Razem Mo Ŝemy Wi ęcej” Ślubów). Działalno ść tego ostatniego jest odzwierciedleniem ducha Leadera – kreatywnego i wspólnego podej ścia do rozwi ązywania problemów społeczno ści wiejskich. W tym kontek ście warto wspomnie ć o realizowanym od paru lat przez gmin ę W ąsosz we współpracy z holendersk ą Fundacj ą na Rzecz współpracy Meerlo – Wanssum - W ąsosz i Komitetem do Współpracy z Gmin ą Meerlo-Wanssum konkursie „Sami sobie”. Celem konkursu jest podniesienie jako ści Ŝycia poprzez stymulowanie aktywno ści mieszka ńców gminy, grup sąsiedzkich z konkretnych miejscowo ści, do wspólnego zidentyfikowania potrzeb i problemów a pó źniej napisania projektu na sfinansowanie ich rozwi ązania. W ka Ŝdej z realizowanych do tej pory III edycji dofinansowanie dostawało do 20 projektów w wysoko ści wsparcia do 1000 euro. Mo Ŝna zakłada ć, Ŝe dzi ęki udziałowi w tym konkursie społeczno ści wiejskie b ędą lepiej przygotowane do skorzystania z narz ędzi przewidzianych w LSR dla wiejskich inicjatyw. Warto wspomnieć równie Ŝ o rosn ącym zainteresowaniu lokalnych organizacji i grup nieformalnych udziałem w konkursach w ramach Programu „Działaj Lokalnie”. Przykładowo w tegorocznym konkursie dofinansowanie otrzymały 2 projekty z tereny gminy Góra. Nie mo Ŝna zapomina ć równie Ŝ o pr ęŜ nie działaj ących na obszarze Kołach Gospody ń Wiejskich, z których przykładowo koło działaj ące w gminie Niechlów otrzymało dofinansowanie w ramach konkursu „Kultura Bliska 2008” Fundacji Wspomagania Wsi. Aktywno ść społeczna na obszarze wymaga jednak dalszego i systematycznego wsparcia, szczególnie obszarów wiejskich. Wsparcie to powinno dotyczy ć głównie umiej ętno ści zakładania organizacji pozarz ądowych, animacji lokalnej i umiej ętno ści tworzenia i pisania projektów gdy Ŝ te s ą jeszcze niewielkie.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

26

2.4.6. Gospodarka obszaru

Teren Uj ścia Baryczy to głównie obszary rolnicze, z przewag ą gospodarstw indywidualnych, co spowodowało Ŝe na tym terenie rozwin ął si ę głównie przemysł przetwórstwa spo Ŝywczego. Do tych zakładów mo Ŝna zaliczy ć mi ędzy innymi Spółdzielni ę Mleczarsk ą "Demi", Cukrowni ę "Góra Śląska", Przedsi ębiorstwo Przemysłu Ziemniaczanego, Zakłady Zbo Ŝowo Młynarskie "PZZ" oraz kilka mniejszych przedsi ębiorstw z tej bran Ŝy, np., Zakład Przetwórstwa Owocowo - Warzywnego "Rundoland", Zakład Przetwórstwa Spo Ŝywczego "Harpol", czy "Społem" Powszechna Spółdzielnia Spo Ŝywców. Poza bran Ŝą spo Ŝywcz ą na terenie ziemi górowskiej wyst ępuje jeszcze przemysł maszynowy, odzie Ŝowy, budowlany, transportowy, drzewny oraz wydobywczy. Bran Ŝe te s ą słabiej reprezentowane ni Ŝ bran Ŝa spo Ŝywcza. W 2006 roku na obszarze Uj ścia Baryczy zarejestrowanych było w sumie 2188 podmiotów gospodarczych, z czego 2098 to podmioty prywatne a 90 to podmioty publiczne. Jednak w gminach miejsko – wiejskich (Góra i W ąsosz) jedynie około 25% podmiotów działa na obszarach wiejskich. W ostatnich latach wida ć tendencj ę rosn ącą w ilo ści podmiotów gospodarczych na obszarze, wzrost ten nie ma proporcjonalnego przeło Ŝenia na nowe miejsca pracy. Gminy próbuj ą zach ęca ć przedsi ębiorców do inwestowania na swoim terenie głównie za pomoc ą systemu ulg podatkowych czy tworzeniem specjalnych stref inwestycyjnych (miasto Góra). Jak wspomniano wy Ŝej teren Uj ścia Baryczy to głównie tereny rolnicze. Około 65% obszaru to u Ŝytki rolne. Obszar ten nale Ŝy do obszaru ONW nizinnego strefy nizinnej I. W strukturze gospodarstw rolnych zdecydowani przewa Ŝaj ą gospodarstwa indywidualne. Według danych ze spisu rolnego z 2002 roku jest ich 3278 z czego 1249 to gospodarstwa do 1 ha a 2029 powy Ŝej 1ha. Wiod ącymi kierunkami produkcji rolnej s ą: produkcja ro ślin oraz w mniejszym zakresie hodowla. W hodowli dominuje trzoda chlewna w mniejszym zakresie hodowane jest bydło a tylko sporadycznie kozy i owce. Elementem wyró Ŝniaj ącym jest hodowla tradycyjnej rasy kur zielononó Ŝek kuropatwianych. Niekorzystna struktura gospodarstw rolnych, a tak Ŝe ich rozdrobnienie b ędzie wymagało powi ększania indywidualnych gospodarstw produkcyjnych i tworzeniu gospodarstw nowoczesnych o wyspecjalizowanym kierunku produkcji. Współpracuj ący z sob ą rolnicy powinni tworzy ć grupy producenckie, stowarzyszenia itp., w celu regulacji rynku rolnego i tworzenia wspólnych programów. Zachowanie warto ści przyrodniczych uzale Ŝnione jest natomiast od tradycyjnych metod gospodarowania, opartego o gospodarstwa małe, indywidualne lub współpracuj ące ze sob ą. Dlatego jednocze śnie rozwijane jest rolnictwo ekologiczne i tradycyjne oraz agroturystyka.

2.5. Specyfika obszaru obj ętego LSR

Za elementy specyficzne obszaru Uj ścia Baryczy nale Ŝy uzna ć jego wielowiekowe tradycje w wytwarzaniu wysokiej jako ści produktów spo Ŝywczych, poło Ŝenie w s ąsiedztwie dwóch dolin rzecznych – doliny Baryczy i doliny Odry, a co za tym idzie spełnianie roli korytarza ekologicznego pomi ędzy niezwykle bogatymi ekosystemami, które rozwin ęły si ę wokół dolin tych dwóch rzek, a tak Ŝe posiadanie bogatego, niewykorzystanego potencjału turystycznego. Ju Ŝ na przełomie XVIII i XIX wieku główn ą rol ę zacz ęło odgrywa ć młynarstwo i handel artykułami Ŝywno ściowymi. To wtedy ziemia górowska zacz ęła by ć okre ślana jako „Kraina stu wiatraków”. Pomimo upływu lat, a tak Ŝe załamania rolnictwa w wyniku przekształce ń lat 90tych XX wieku, ziemia górowska dalej znana jest z wytwarzania wysokiej jako ści produktów spo Ŝywczych. A co wi ęcej, wysoka jako ść tych produktów nie powstaje kosztem przyrody regionu. W ostatnich latach, min. dzi ęki sukcesom hodowców tradycyjnej rasy kur zielononó Ŝek kuropatwianych, w śród miejscowych rolników wzrasta zainteresowanie przechodzeniem na ekologiczny sposób gospodarowania i otwierania certyfikowanych gospodarstw ekologicznych wytwarzaj ących Ŝywno ść ekologiczn ą i tradycyjn ą. Mo Ŝna domniema ć, Ŝe wpływ na to miało

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

27

równie Ŝ wst ąpienie do Unii Europejskiej – dopłaty do produkcji rolnej, programy rolno środowiskowe i dobra opinia o polskiej Ŝywno ści na rynkach europejskich. Dolina Baryczy oraz dolina Odry posiadaj ą wyj ątkowe walory przyrodnicze dolin du Ŝych środkowoeuropejskich rzek, w tym specyficzne i cenne obszary wodno-błotne uj ścia Baryczy do Odry. Wyrazem tego jest zgłoszenie przez Polsk ę tych terenów do europejskiej sieci Natura 2000. Obszar Uj ścia Baryczy jedynie w niewielkim stopniu obj ęty jest t ą form ą ochrony. Planowane jest utworzenie Specjalnego Obszaru Ochrony siedlisk Natura 2000 „Dolina Dolnej Baryczy”. Przez obszar LGD przebiega jeden z najwa Ŝniejszych mi ędzynarodowych korytarzy ekologicznych wzdłu Ŝ Odry i drugi o znaczeniu krajowym w dolinie Baryczy. Ten ostatni spełnia wa Ŝną rol ę korytarzy ekologicznego pomi ędzy wschodem i zachodem Polski, obszarami Natura 2000 w dolinach Odry i Baryczy. Dlatego niezwykle istotne jest zachowanie i ochrona walorów Uj ścia Baryczy. Dla utworzonego na tym terenie LGD nie bez znaczenia jest fakt, Ŝe w w dolinie Odry jak i Baryczy działaj ą ju Ŝ Partnerstwa, korzystaj ące te Ŝ ze środków Leadera, z którymi nale Ŝy współpracowa ć przy zachowaniu walorów przyrodniczych i jednocze śnie mo Ŝna czerpa ć z ich do świadcze ń na polu rozwoju oferty turystycznej (ekomuzea, turystyka przyrodnicza i aktywna), tworzenia marki lokalnej („Dolina Baryczy poleca”) czy aktywizacji społeczno ści wiejskiej (odnowa wsi i „wioski z pomysłem”). Trzecim elementem specyficznym dla obszaru Uj ścia Baryczy jest posiadanie bogatego, niewykorzystanego potencjału turystycznego. W kontek ście tym mo Ŝna si ę zastanawia ć dlaczego w porównaniu do s ąsiednich obszarów turystyka jest rozwini ęta w tak nieznacznym stopniu. „Uwarunkowania rozwoju turystyki na obszarze „Doliny Baryczy” umieszczaj ą gminy z Uj ścia w zachodniej cz ęś ci obszaru „Dolina Baryczy” i w analizie porównawczej wida ć, Ŝe ilo ść i jako ść infrastruktury turystycznej i rekreacyjnej, miejsc noclegowych i gastronomicznych, gospodarstw agroturystycznych, szlaków turystycznych, imprez promocyjnych czy oferty turystycznej jest nieporównywalnie mniejsza. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego w 2006 roku na obszarze Uj ścia Baryczy, i to jedynie w gminie Góra, odnotowano 593 noclegi. Według tego źródła istnieje te Ŝ tylko jeden obiekt noclegowy w Górze z 18 miejscami. Jest to niewiele w porównaniu cho ćby z wymienionymi w „Uwarunkowaniach...” 1200 miejscami noclegowymi w gminie Milicz. Równie niekorzystnie wypada porównanie je śli chodzi o miejsca gastronomiczne. Wydaje si ę wi ęc, Ŝe ró Ŝnice w rozwoju oferty turystycznej wynikaj ą w mniejszym stopniu z ró Ŝnic potencjału turystycznego, który szczególnie w dziedzictwie materialnym i turystyce aktywnej jest w niektórych aspektach bogatszy, co bardziej z dotychczasowego wiod ącego kierunku rozwoju jakim było rolnictwo i przetwórstwo oraz problemów jakie dotykały te bran Ŝe – likwidacja PGR-ów, zamykanie zakładów. Nie bez znaczenia mo Ŝe tu by ć równie Ŝ poczucie peryferyjno ści i podleganie ci ągłym zmian ą administracyjnym co nie sprzyja my śleniu w kategoriach wielu lat do przodu, co wymagane jest min. w rozwoju oferty turystycznej. Zmiany w podej ściu do turystyki wida ć w ostatnich latach gdy samorz ąd, cz ęsto przy udziale organizacji pozarz ądowych, zacz ął planowa ć i rozwija ć infrastruktur ę turystyczn ą. Wspomnie ć tu nale Ŝy o rozwoju infrastruktury i szlaku kajakowego w gminie W ąsosz, planach budowy w gminie Góra 2 nowych ście Ŝek rowerowych, 7 punktów widokowych, 3 wie Ŝ widokowych, 3 nowych wiat turystycznych i 3 parkingów, przywrócenie funkcji turystycznej miejscowo ści Rycze ń czy przygotowywaniu w 3 gminach gospodarstw do prowadzenia działalno ści agroturystycznej. Inwestycje i plany te pokazuj ą, Ŝe jednym z głównych kierunków rozwoju powinno by ć tworzenie oferty turystyki aktywnej i weekendowej dla mieszka ńców pobliskich aglomeracji (np. Wrocław, Głogów, Leszno czy Lubin). Podkre śli ć nale Ŝy, Ŝe rozwój szlaków nie powinien ogranicza ć si ę do jednej gminy, czy nawet tylko do obszaru LGD. Niezb ędna jest współpraca z s ąsiednimi Partnerstwami, co daje mo Ŝliwo ść integracji działa ń w rozwoju np. oferty kajakowej na Baryczy i Odrze, zwłaszcza Ŝe odrza ńskie i barycza ńskie LGD ju Ŝ j ą rozwijaj ą. Wykorzystany powinien by ć równie Ŝ potencjał zainicjowanego przez Dolno śląsk ą Fundacj ę Ekorozwoju „Szlaku rowerowego Doliny Baryczy” przebiegaj ącego wzdłu Ŝ rzeki Barycz od źródeł a Ŝ po uj ście (tak Ŝe przez teren Góry, Niechlowa i W ąsosza). Gdy mowa o niewykorzystanym potencjale turystycznym zwróci ć trzeba uwag ę na bogactwo zabytków na obszarze. Bogactwo to, pewnie ze wzgl ędu na trudn ą polsko – niemieck ą histori ę, w niewielkim stopniu wykorzystywane było do promocji regionu i budowania oferty turystycznej. Brak jest „historycznych” czy

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

28

„zabytkowych” szlaków turystycznych, przewodników regionalnych czy imprez promocyjnych realizowanych na terenie czy s ąsiedztwie zabytków. A w porównaniu nawet z innymi terenami Dolnego Śląska, który słynie z bogactwa tego typu obiektów, ziemia górowska wyró Ŝnia si ę szczególnie du Ŝą ilo ści ą zabytkowych ko ściołów, zespołów pałacowo – folwarcznych i pałacowo – parkowych. Wymagaj ą one jednak remontu, zabezpieczenia i znalezienia oryginalnego pomysły na ich wł ączenie w ofert ę turystyczn ą regionu. W sferze społecznej zwróci ć uwag ę nale Ŝy na popegeerowsk ą to Ŝsamo ść mieszka ńców regionu. A szczególnie na wynikaj ące z tego problemy – niskie wykształcenie, brak kwalifikacji zawodowych, bezrobocie o charakterze strukturalnym, patologie społeczne etc. Problemy te w mniejszym stopniu dotycz ą ludzi młodych, którzy s ą bardziej wykształceni czy posiadaj ą wi ększe kwalifikacje zawodowe, jednak nie nale Ŝy lekcewa Ŝyć modelu „dziedziczenia biedy i patologii” charakterystycznego głównie dla rodzin dotkni ętych długotrwałym bezrobociem. Za niepokoj ący uzna ć nale Ŝy fakt nie odnotowanej w oficjalnych statystykach emigracji zarobkowej. Dotyczy ona głównie ludzi młodych i wydaje si ę, Ŝe mo Ŝna mówi ć ju Ŝ o niepokoj ącej skali tego zjawiska. Mieszka ńcy obszaru charakteryzuj ą si ę równie Ŝ niskim poziomem aktywno ści społecznej, mierzonym ilo ści ą organizacji pozarz ądowych, szczególnie na obszarach wiejskich LGD. U Ŝyteczne w poprawie tej sytuacji obok działa ń w ramach Leadera mog ą by ć narz ędzia ekonomii społecznej.

2.6. Uzasadnienie spójno ści obszaru Uj ścia Baryczy

Obszar Lokalnej Grupy Działania obejmuje trzy gminy administracyjnie wchodz ące w skład Powiatu Górowskiego, tj. Gór ę, Niechlów i W ąsosz. Obszar tych gmin znajduje si ę w jednym obrysie, a na ich terenie nie znajduje si ę miasto powy Ŝej 20 tys. mieszka ńców. Elementami, które s ą wspólne dla obszaru LGD i uzasadniaj ą jego spójno ść to scharakteryzowane wy Ŝej:

1. Walory przyrodnicze i turystyczne - zasoby przyrodnicze zwi ązane z dolinami du Ŝych środkowoeuropejskich rzek; - rola korytarza ekologicznego pomi ędzy obszarami Natura 2000 w dolinach Baryczy i Odry, - du Ŝa ilo ść obiektów dziedzictwa materialnego – ko ścioły, zespoły pałacowo – folwarczne, zespoły pałacowo – parkowe, wiatraki etc., - niewykorzystany potencjał turystyczny (turystyka aktywna, oferta weekendowa dla mieszka ńców pobliskich aglomeracji), - rzeka Barycz jako o ś rozwoju turystyki (turystyka kajakowa, o środki rekreacyjne jak np. Rycze ń),

2. Gospodarka i usługi lokalne - tradycja przetwórstwa rolno – spo Ŝywczego („Kraina stu wiatraków”, hodowcy kur zielononó Ŝek), - rozdrobniona struktura gospodarstw rolnych, gospodarstwa rodzinne, - rosn ąca popularno ść ekologicznych i tradycyjnych metod gospodarowania, - mała ilo ść zakładów usługowych na obszarach wiejskich (w tym gospodarstw agroturystycznych),

3. Kapitał społeczny i aktywno ść mieszka ńców - popegeerowska to Ŝsamo ść obszaru i zwi ązane z ni ą problemy społeczne, - ci ągłe powojenne zmiany administracyjne i zwi ązane z tym poczucie peryferyjno ści i pozostawienia samemu sobie, - niewykorzystany potencjał kulturotwórczy świetlic wiejskich, - podobna struktura ludno ści, - niski poziom aktywno ści i zorganizowania społecznego.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

29

3. ANALIZA SWOT DLA OBSZARU OBJ ĘTEGO LSR

W celu dokonania analizy obszaru obj ętego LSR zastosowano jedn ą z najpopularniejszych metod analitycznych – analiz ę SWOT. Technika analityczna SWOT polega na posegregowaniu posiadanej informacji o danej sprawie na cztery grupy (cztery kategorie czynników strategicznych):  S (Strengths ) – mocne strony : wszystko to co stanowi atut, przewag ę, zalet ę analizowanego obiektu,  W (Weaknesses ) – słabe strony : wszystko to co stanowi słabo ść , barier ę, wad ę analizowanego obiektu,  O (Opportunities ) – szanse : wszystko to co stwarza dla analizowanego obiektu szans ę korzystnej zmiany,  T (Threats ) – zagro Ŝenia : wszystko to co stwarza dla analizowanego obiektu niebezpiecze ństwo zmiany niekorzystnej.

Powy Ŝsza analiza przeprowadzona podczas warsztatów nad strategi ą wykazała:

 obszar o du Ŝych walorach przyrodniczych i dobrym stanie środowiska,  obszar o du Ŝej atrakcyjno ści turystycznej,  poło Ŝenie geograficzne (uj ście rzeki Barycz do Odry),  obszar o du Ŝej ilo ści materialnego dziedzictwa historycznego,

 dobrze rozwini ęte rolnictwo o jako ści zbli Ŝonej do rolnictwa ekologicznego, MOCNE STRONY  młode społecze ństwo,  mobilność mieszka ńców,  aktywno ść i samoorganizacja mieszka ńców,  mocne wi ęzi rodzinne i s ąsiedzkie,  poczucie bezpiecze ństwa,

 dobrze rozwini ęta gospodarka łowiecka,  zaanga Ŝowanie szkół w działalno ść na rzecz

środowiska,

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

30

 niedostatecznie rozwini ęta infrastruktura techniczna (drogi, sie ć energetyczna, kanalizacja,

dost ęp do internetu etc.),  niedostatek miejsc pracy,  wysoki poziom bezrobocia o charakterze

strukturalnym,  słabo rozwini ęta sie ć usług rolniczych,

 problemy społeczne (ubóstwo, problemy alkoholowe i postawa roszczeniowa),  dewastacja zabytków,

 niski poziom wykształcenia niedostosowany do potrzeb rynku pracy,  SŁABE STRONY zaniedbane świetlice wiejskie; brak miejsc spotka ń dla mieszka ńców wsi,  niedostateczne bod źce aktywno ści społecznej i zawodowej,  słaba oferta alternatywnych form sp ędzania wolnego czasu dla młodzie Ŝy,  słabe wykorzystanie walorów turystycznych obszaru (brak bazy turystycznej i agroturystycznej, słaba promocja),  mała ilo ść imprez kulturalnych i promuj ących region,  słabe rozpoznanie walorów przyrodniczych,  słabo rozwini ęty sektor organizacji pozarz ądowych,  mała ilo ść wyra źnych liderów lokalnych,  słaba promocja regionu,

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

31

 rozwój turystyki i agroturystyki (turystyka rowerowa, konna, kajakowa etc.),  stworzenie oferty turystycznej dla mieszka ńców Wrocławia, Głogowa, Lubina i innych aglomeracji,  rozwój rolnictwa i produkcji Ŝywno ści ekologicznej i tradycyjnej,  wykorzystanie tradycji przetwórstwa rolno- spo Ŝywczego,  rozwój mikroprzedsi ębiorczo ści,  wyrównywanie szans edukacyjnych pomi ędzy wsi ą a SZANSE miastem w edukacji dzieci oraz dorosłych,  wykorzystanie środków w ramach funduszy europejskich,

 współpraca z istniej ącymi LGD w Dolinie Odry i Dolinie Baryczy,

 rozwój współpracy pomi ędzy gminami,

 otwarcie na kontakty z zagranic ą,  powstanie przeprawy mostowej na Odrze,  rozwój osadnictwa mieszkaniowego,  wzrost poziomu Ŝycia mieszka ńców wsi,

 odpływ ludzi młodych i wykształconych,

 politykierstwo i brak współpracy pomi ędzy samorz ądami,  niski poziom to Ŝsamo ści lokalnej,

 rosn ąca grupa osób marginalizowanych,  rosn ący poziom patologii, ZAGRO śENIA  obni Ŝaj ący si ę poziom aktywno ści społecznej i zawodowej,  malej ąca dost ępno ść komunikacyjna miejscowo ści w regionie, pogł ębianie zjawiska peryferyjno ści,  brak systemu wsparcia aktywno ści mieszk ańców ze strony gmin i powiatu,

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

32

Wnioski wynikaj ące z przeprowadzonej analizy

We wnioskach dotycz ących obecnego stanu obszaru Uj ścia Baryczy, czyli analizie mocnych i słabych stron, warty podkre ślenia wydaje si ę szczególnie fakt identyfikacji du Ŝego potencjału turystycznego regionu. Na potencjał ten składaj ą si ę zarówno walory przyrodnicze i środowiskowe oraz du Ŝa ilo ść materialnego dziedzictwa historycznego. Obecnie du Ŝym problemem jest jednak niedostateczne wykorzystanie istniej ących walorów do promocji obszaru Uj ścia Baryczy w celu rozwoju usług turystycznych, np. agroturystyki czy usług z zakresu turystyki aktywnej. Szczególnie w rozwoju tych gał ęzi turystyki dla mieszka ńców pobliskich aglomeracji (Wrocław, Głogów, Lubin, Leszno) mieszka ńcy obszaru upatruj ą szans na jego zrównowa Ŝony rozwój w oparciu o wykorzystanie i zachowanie posiadanych walorów. W analizie sytuacji obecnej warto zwróci ć równie Ŝ uwag ę na dobrze rozwini ęte rolnictwo obszaru. Tak jak wskazała ju Ŝ diagnoza obszar ten charakteryzuje si ę dobrze rozwini ętym rolnictwem o jako ści zbli Ŝonej do rolnictwa ekologicznego. Istniej ą równie Ŝ produkty charakterystyczne czy kojarzone z Ziemi ą Górowsk ą jak cho ćby jaja od kur zielononó Ŝek kuropatwianych, wyroby mleczarskie z Góry. W szansach obszaru zwróci ć uwag ę nale Ŝy na rozwój rolnictwa i produkcji Ŝywno ści ekologicznej i tradycyjnej oraz na wykorzystanie tradycji przetwórstwa rolno-spo Ŝywczego. W analizie SWOT du Ŝa uwaga po świ ęcona jest równie Ŝ zagadnieniom zwi ązanym z tematyk ą społeczn ą bezpo średnio dotycz ącą mieszka ńców. Struktura społeczna pokazuje, Ŝe w Uj ściu Baryczy Ŝyje młode społecze ństwo charakteryzuj ące si ę mocnymi wi ęziami rodzinnymi i s ąsiedzkimi oraz wysok ą aktywno ści ą i samoorganizacj ą. Zagro Ŝeniem jest jednak odpływ młodych wykształconych ludzi do pracy w s ąsiednich aglomeracjach. Szczególnym problemem jest nie odnotowywany w statystykach wyjazd młodych ludzi za granic ę. Je śli mowa o zagro Ŝeniach i słabych stronach to nie sposób nie wspomnie ć o charakterystycznych dla wi ększo ści popegeerowskich obszarów problemów zwi ązanych z wysokim poziomem bezrobocia strukturalnego, niskim poziomem wykształcenia niedostosowanym do potrzeb rynku pracy czy wysokim poziomem patologii społecznych. Problematyka to związana jest równie Ŝ z brakiem bod źców do aktywno ści społecznej i zawodowej – zaniedbanymi świetlicami wiejskimi, brakiem wsparcia dla rozwoju społecze ństwa obywatelskiego i tworzenia organizacji pozarz ądowych, mał ą ilo ści ą imprez kulturalnych dla mieszka ńców czy brakiem alternatywnych form sp ędzania wolnego czasu dla dzieci i młodzie Ŝy. Szans ą na przezwyci ęŜ enie tych problemów mog ą by ć min. rozwój mikroprzedsiebiorczo ści i tworzenie nowych miejsc pracy na obszarach wiejskich, wyrównywanie szans edukacyjnych mieszka ńców czy rozwój aktywno ści społecznej przez wsparcie tworzenia nowych organizacji pozarz ądowych, miejsc spotka ń dla mieszka ńców wsi czy tworzenie wsi tematycznych. Te trzy główne grupy tematów, tj. walory obszaru i turystyka, tradycje i wysoka jako ść rolnictwa, oraz wzmacnianie kapitału społecznego i wskazane w nich problemy i szanse stanowiły podstaw ę do opracowania celów dla Lokalnej Strategii Rozwoju.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

33

4. OKRE ŚLENIE CELÓW OGÓLNYCH I SZCZEGÓŁOWYCH LSR ORAZ WSKAZANIE PLANOWANYCH PRZEDSI ĘWZI ĘĆ

Dla okre ślenia celów Lokalnej Strategii Rozwoju konieczne jest najpierw sformułowanie wizji Uj ścia Baryczy, tj. okre ślenie jak chcemy, by obszar Uj ścia Baryczy wygl ądał w przyszło ści, w wyniku realizacji równie Ŝ i niniejszej Strategii. Wizja ta, przedstawiona poni Ŝej, wypracowana została przez uczestników warsztatów nad Lokalna Strategi ą Rozwoju.

WIZJA UJ ŚCIA BARYCZY

Obszar Uj ścia Baryczy to region ekologicznie czysty znany z

produkcji wysokiej jako ści Ŝywno ści. Dobrze zachowane walory przyrodnicze i dziedzictwo historyczne stanowi ą potencjał do rozwoju usług turystycznych, działalności pozarolniczej i promocji regionu. Aktywni wykształceni mieszka ńcy zgodnie i twórczo ze sob ą współpracuj ą działaj ąc na rzecz własnego rozwoju i całego regionu.

Dobrze rozwini ęta infrastruktura techniczna spełnia standardy unijne. Mieszka ńcy korzystaj ą w pełni z dóbr cywilizacji, s ą dumni ze swego regionu i mocno z nim zwi ązani.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

34

Dopiero sformułowanie wizji pozwala na uszczegółowienie jak do niej b ędziemy zmierza ć, jakie cele musimy osi ągn ąć , by jak najbardziej zbli Ŝyć si ę do wizji Uj ścia Baryczy. Cele te opisano na trzech płaszczyznach: 1) turystyka i promocja regionu, 2) gospodarka i usługi lokalne, 3) kapitał społeczny i aktywizacja mieszka ńców, a s ą to:

TURYSTYKA I PROMOCJA REGIONU

Cel ogólny: Rozwój turystyki oraz promocja regionu w oparciu o zachowanie dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego Uj ścia Baryczy

Cele szczegółowe: 1. Wsparcie rozwoju usług turystycznych w tym agroturystyki, stworzenie oferty dla s ąsiaduj ących aglomeracji miejskich. 2. Rewitalizacja i przywrócenie do Ŝycia obiektów zabytkowych. 3. Ochrona zasobów przyrodniczych obszaru Uj ścia Baryczy. 4. Promocja obszaru Uj ścia Baryczy.

GOSPODARKA I USŁUGI LOKALNE

Cel ogólny: Ró Ŝnicowanie gospodarki obszaru i rozwój działalno ści usługowej na obszarach wiejskich

Cele szczegółowe: 1. Tworzenie i rozwój mikroprzedsi ębiorstw na obszarach wiejskich. 2. Wspieranie samoorganizacji grup producenckich, przetwórczych i podmiotów gospodarczych. 3. Dodatkowe źródła dochodów dla gospodarstw rolnych. 4. Wsparcie dla wysokiej jako ści produktów z Ziemi Górowskiej w tym Ŝywno ści tradycyjnej i ekologicznej.

KAPITAŁ SPOŁECZNY I AKTYWIZACJA MIESZKA ŃCÓW

Cel ogólny: Wzmocnienie kapitału społecznego przez aktywizacje i integracje mieszka ńców oraz podnoszenie ich kwalifikacji

Cele szczegółowe: 1. Wsparcie ró Ŝnych form aktywno ści społecznej na obszarach wiejskich. 2. Tworzenie alternatywnych form sp ędzania czasu dla mieszka ńców. 3. Stworzenie systemu podnoszenia kwalifikacji dla potrzeb Uj ścia Baryczy.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

35

UZASADNIENIE REALIZACJI CELÓW

TURYSTYKA I PROMOCJA REGIONU

Cel ogólny: Rozwój turystyki oraz promocja regionu w oparciu o zachowanie dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego Uj ścia Baryczy.

Uzasadnienie celu głównego

Obszar Uj ścia Baryczy, jak przedstawiono to w diagnozie, charakteryzuje si ę bogatymi walorami przyrodniczymi oraz dziedzictwem materialnym, które stanowi ć mog ą podstaw ę rozwoju usług turystycznych. W zapisach analizy SWOT mieszka ńcy tego obszaru wskazuj ą równieŜ na potencjał i mo Ŝliwo ści rozwoju turystyki w oparciu o walory przyrodniczo-kulturowe. Je śli chodzi o walory przyrodnicze to szczególnie zwi ązane one s ą z dolinami rzek Odry i Baryczy oraz obszarami Natura 2000 „Ł ęgi Odrza ńskie” i „Ostoja nad Barycz ą”. Co prawda walory tego obszaru s ą nieco mniejsze ni Ŝ s ąsiaduj ącej z nim LGD Doliny Środkowej Odry oraz „ptasim” obszarem Natura 2000 w Dolinie Baryczy, ale warto zwróci ć uwag ę na fakt, Ŝe obszar Uj ścia Baryczy tworzy korytarz ekologiczny pomi ędzy wspomnianymi wy Ŝej terenami i posiada „Amazonk ę Odrza ńsk ą” czyli specyficzny obszar wodno-błotny uj ścia Baryczy do Odry. W zwi ązku z tym jego ochrona i zachowanie nabieraj ą dodatkowego znaczenia. Uj ście Baryczy to te Ŝ obszar o du Ŝych walorach materialnego dziedzictwa historycznego. Gotyckie ko ścioły, zespoły pałacowo – parkowe, zabudowania folwarczne czy fakt, Ŝe spora cz ęść miejscowo ści posiada rodowód średniowieczny powoduj ą, Ŝe obszar ten kryje w sobie uroki przeszłych czasów. St ąd potrzeba inwentaryzacji istniejących małych obiektów zabytkowych i pomników przyrody w celu ich oznakowania, remontu, wykorzystania jako bazy do tworzenia tematycznych szlaków turystycznych i ście Ŝek przyrodniczych czy organizacji w pobli Ŝu nich imprez promuj ących region Uj ścia Baryczy i jego walory. Dotychczas jednak potencjał ten wykorzystywany był w sposób niezadowalaj ący. Brak było współpracy lokalnych samorz ądów nad cało ściowym programem rozwoju turystyki w oparciu o posiadane walory. Efektem tego jest relatywnie mniejszy rozwój turystyki ni Ŝ na obszarach s ąsiednich. St ąd oprócz rozwoju usług i infrastruktury turystycznej (agro i ekoturystyka, baza noclegowa i gastronomiczna, przewodnicy regionalni, szlaki konne, rowerowe i kajakowe, oznakowanie atrakcji turystycznych) istnieje konieczno ść promocji samego obszaru Uj ścia Baryczy i jego walorów. Za szczególnie istotne uzna ć nale Ŝy prace na rozwojem oferty zwi ązanej ze szlakami pieszymi, konnymi, rowerowymi i kajakowym, takimi jak szlak kajakowy na terenie gminy W ąsosz. Stanowi ć one powinny o ś wokół których intensywnie rozwija ć powinny si ę gospodarstwa agro i ekoturystyczne, baza noclegowa i gastronomiczna, mała infrastruktura turystyczna oraz pozostałe usługi turystyczne. Oferta ta szczególnie poza ł ączeniem atrakcji przyrodniczych i kulturowych regionu powinna by ć skierowana do mieszka ńców pobliskich aglomeracji miejskich poszukuj ących ofert aktywnego wypoczynku weekendowego. Współpraca z istniej ącymi ju Ŝ Lokalnymi Grupami Działania w Dolinie Środkowej Odry oraz Dolinie Baryczy powinna skupia ć si ę wokół „sieciowania” istniej ących i planowanych szlaków turystycznych i wymiany do świadcze ń zwi ązanych z rozwojem usług i produktów turystycznych (np. odrza ńskie ekomuzea) oraz strefowaniem ruchu turystycznego w celu zachowania walorów przyrodniczych i historycznych.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

36

Obok rozwoju oferty turystycznej istotne jest równie Ŝ przeciwdziałanie barierom zwi ązanym z mał ą promocj ą i marketingiem obszaru Uj ścia Baryczy. Brak jest systemu obsługi ruchu turystycznego pocz ąwszy od promocji i informacji poprzez system sprzeda Ŝy usług i monitorowania potrzeb turystycznych. Niezb ędne b ędzie równie Ŝ przygotowanie spójnego systemu promocji obszaru w postaci serwisu internetowego, wydawnictw, uczestnictwa w targach turystycznych, imprez promuj ących walory obszaru etc. Promocja powinna by ć realizowana przy zastosowaniu spójnego systemu identyfikacji wizualnej dla wszystkich wymienionych wy Ŝej kanałów promocji. Realizacja tego celu przewidziana jest na okres realizacji działa ń w ramach osi 4 PROW czyli do 2015 roku i pozwoli na urzeczywistnienie zapisów wizji dotyczących dobrego zachowania walorów przyrodniczych i dziedzictwa historycznego oraz wykorzystania ich potencjału do rozwoju usług turystycznych i promocji regionu.

Opis celów szczegółowych

1. Wsparcie rozwoju usług turystycznych w tym agroturystyki, stworzenie oferty dla sąsiaduj ących aglomeracji miejskich.

Wyj ątkowe walory przyrodnicze i kulturowe s ą niewystarczaj ąco wykorzystane w rozwoju oferty turystycznej i regionu. Brak jest spójnych działa ń poszczególnych gmin na rzecz wsparcia rozwoju usług turystycznych w Uj ściu Baryczy, szczególnie je śli chodzi o rozwój szlaków, agro i ekoturystyki czy tworzeniu oferty dla mieszka ńców s ąsiednich aglomeracji. Niezb ędne jest wsparcie dla rolników planuj ących zdobycie dodatkowych źródeł dochodu na bazie gospodarstwa rolnego przez rozpocz ęcie działalno ści agro i ekoturystycznej. Oprócz rolników wsparcie powinni uzyska ć mikroprzedsi ębiorcy prowadz ący lub planuj ący rozpocz ąć działalno ść z zakresu usług turystycznych – miejsca noclegowe, gastronomia, wypo Ŝyczalnie i warsztaty rowerowe, transport sprz ętu turystycznego, usługi przewodnickie i instruktorskie etc. Rozwój tej działalno ści powinien by ć wspierany głównie przy istniej ących czy rozwijanych w przyszło ści szlakach turystycznych. Szlaki te stanowi ć powinny system turystyki aktywnej w powi ązaniu z walorami terenu. Wsparcie ich rozwoju nast ępowa ć powinno poprzez budow ę małej infrastruktury turystycznej ich wyznaczenie, oznakowanie i promocj ę czy wsparcie dla tworzenia punktów w ęzłowych, w których szlaki te spotykałyby si ę. Punktami tymi mogłyby by ć wsie o cechuj ące si ę wyj ątkowymi walorami turystycznymi, których rozwój wsparty byłby w ramach odnowy wsi, min. przez otwieranie w nich lokalnych punktów informacji turystycznej. Wa Ŝnym aspektem realizacji tego celu jest równie Ŝ zaplanowanie działa ń szkoleniowych dla usługodawców turystycznych. Szkolenia dotyczyłyby min., zasad prowadzenia gospodarstwa agro i ekoturystycznego, szkole ń j ęzykowych, obsługi ruchu turystycznego, przewodników regionalnych i turystycznych etc.

2. Rewitalizacja i przywrócenie do Ŝycia obiektów zabytkowych.

Obszar Uj ścia Baryczy charakteryzuje si ę du Ŝą ilo ści ą zabytkowych obiektów od gotyckich ko ściołów przez zespoły pałacowo – parkowe, zabudowania folwarczne a Ŝ po kapliczki, krzy Ŝe pokutne, stare cmentarze. Obiekty te podczas i tu Ŝ po wojnie pozbawione zostały dotychczasowych wła ścicieli. Przesiedle ńcy, którzy osiedli na tych terenach nie czuli si ę w pełni odpowiedzialni za zachowanie tego dziedzictwa. Dopiero ostatnie lata i nowe pokolenia rodzin osiadłych na tych terenach spowodowały nawrót zainteresowania histori ą i próbami jej wł ączeniem w ramy oferty turystycznej.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

37

Istniej ące dziedzictwo nale Ŝy zinwentaryzowa ć w celu stworzenia na jego bazie „tematycznych” szlaków turystycznych. Wymaga ć to b ędzie równie Ŝ oznakowania obiektów zabytkowych, ich wykupu na cele publiczne, drobnych remontów i zabezpieczenia w celu udost ępnienia turystom. Inwestycje te zrealizowane mog ą by ć np. w ramach odnowy wsi. Przygotowana powinna zosta ć kadra przewodników po dziedzictwie historycznym regionu. Miejsca te o Ŝywi ć mo Ŝna równie Ŝ przez organizowanie w ich pobli Ŝu imprez, pikników czy festynów historycznych dla mieszka ńców i turystów nawi ązuj ących do historii, legend i tradycji Ziemi Górowskiej. W ich realizacji szczególn ą rol ę powinny odgrywa ć miejscowe organizacje pozarz ądowe, mieszka ńcy sołectw i wsi na terenie których si ę znajduj ą oraz lokalni liderzy.

3. Ochrona zasobów przyrodniczych obszaru Uj ścia Baryczy.

Obszar Uj ścia Baryczy w porównaniu z s ąsiednimi terenami doliny Odry oraz Doliny Baryczy dysponuje mniejszymi walorami przyrodniczymi. Jednak ze wzgl ędu na funkcj ę korytarza ekologicznego pomi ędzy tymi obszarami oraz posiadanie specyficznego i o bardzo wysokich walorach przyrodniczych obszaru wodno-błotnego uj ścia Baryczy do Odry, za niezwykle istotne uzna ć nale Ŝy ochron ę i zachowanie walorów przyrodniczych LGD Uj ścia Baryczy. Walory te stanowi ą te Ŝ jeden z głównych elementów tworzenia oferty turystycznej i kulinarnej w oparciu o lokalne zasoby. Realizacji tego celu słu Ŝyć b ędą działania zwi ązane z oznakowaniem i zabezpieczeniem cennego dziedzictwa przyrodniczego i krajobrazowego czy działania edukacyjne min. dla rolników pokazuj ące korzy ści z gospodarowania na obszarach Natura 2000 czy aktywnej ochrony przyrody.

4. Promocja obszaru Uj ścia Baryczy.

Realizacja tego ma spowodowa ć wi ększ ą promocj ę obszaru Uj ścia Baryczy i jego walorów w pó źniejszych latach realizacji strategii promowa ć ofert ę turystyczn ą i kulinarn ą głównie po śród mieszka ńców pobliskich aglomeracji. Aby działania te przyniosły efekt dla całego regionu niezb ędne jest opracowanie spójnego sytemu promocji w tym identyfikacji wizualnej oraz budowanie pozytywnego wizerunku u grup docelowych. Najwa Ŝniejszym elementem systemu promocji b ędzie stworzenie cało ściowego, wizualnie spójnego, pakietu narz ędzi promocyjnych, tj. serwisu internetowego, wydawnictw, ogłosze ń i artykułów prasowych, dost ępno ści oferty w punktach informacyjnych oraz uczestnictwa w turystycznych targach krajowych i zagranicznych. Działaniom promocyjnym w skali krajowej i regionalnej powinny towarzyszy ć działania na poziomie lokalnym w postaci lokalnych imprez promuj ących walory regionu, min. kontynuacja cyklicznych imprez w ramach Dni Góry, Dni W ąsosza, Dnia Osadnika, Majówki z rowerem czy zawodów konnych w Sułowie Wielkim. Niezb ędne jest jednak równie Ŝ organizowanie imprez wyró Ŝniaj ących region jako cało ść , podkre ślaj ących jego specyfik ę i buduj ących to Ŝsamo ść . Działania te realizowane b ędą poprzez LGD, jednostki samorz ądu terytorialnego, lokalne organizacje pozarz ądowe oraz lokaln ą sie ć punktów informacyjnych.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

38

TURYSTYKA I PROMOCJA REGIONU

CELE SZCZEGÓŁOWE:

CEL 1. Wsparcie rozwoju usług turystycznych w tym agroturystyki, stworzenie oferty dla s ąsiaduj ących aglomeracji miejskich. OGÓLNY 1:

Rozwój turystyki oraz 2. Rewitalizacja i przywrócenie do Ŝycia zabytkowych obiektów. promocja regionu w

oparciu o zachowanie dziedzictwa kulturowego 3. Ochrona zasobów przyrodniczych obszaru Uj ścia Baryczy. i przyrodniczego Uj ścia Baryczy.

4. Promocja obszaru Uj ścia Baryczy.

PRZEDSI ĘWZI ĘCIA

I II III Turystyka w Uj ściu Baryczy : Obiekty zabytkowe i przyrodnicze Aktywna promocja Uj ścia wizytówk ą Uj ścia Baryczy: Baryczy:

 rozwijanie, tworzenie i sieciowanie  inwentaryzacja obiektów  prowadzenie internetowego serwisu szlaków pieszych, konnych, zabytkowych, promocyjnego, rowerowych, kajakowych,  remonty, zabezpieczenie  stworzenie szerokiej oferty przyrodniczych, zabytkowych itp. i oznakowanie obiektów wydawniczej popularyzuj ącej  budowa i odnowienie infrastruktury zabytkowych i małej architektury obszar Uj ścia Baryczy, turystycznej, sportowej i (kapliczki, krzy Ŝe pokutne, obeliski,  promocja Uj ścia Baryczy rekreacyjnej, pomniki, stare cmentarze, mury, w mediach,  rozwini ęcie bazy noclegowo – grobowce),  utworzenie punktów informacji gastronomicznej,  przygotowanie lokalnych turystycznej w ka Ŝdej gminie  zaktywizowanie gospodarstw w przewodników, w tym z obszaru Uj ścia Baryczy, kierunku rozwoju agroturystyki i przygotowanie nauczycieli  zapewnienie informacji o ofercie turystyki wiejskiej, do edukacji lokalnej w szkołach), turystycznej w lokalnych,  szkolenia z zakresu organizacji i  popularyzacja wiedzy o obiektach regionalnych i krajowych punktach obsługi ruchu turystycznego, zabytkowych, przyrodniczych i informacji turystycznej,  organizacja cyklicznych imprez ciekawych miejscach na obszarze  udział w targach, Uj ścia Baryczy, turystycznych promuj ących obszar  organizacja imprez wyró Ŝniaj ących Uj ścia Baryczy,  działania edukacyjne słu Ŝą ce i promuj ących obszar Uj ścia  współpraca z s ąsiednimi LGD, podniesieniu świadomo ści Baryczy, ekologicznej i wiedzy o walorach  stworzenie bazy danych przyrodniczych Uj ścia Baryczy, o podmiotach świadcz ących usługi w zakresie turystyki,  popularyzacja aktywnego wypoczynku,  rozwój usług turystycznych,  badania i analizy dotycz ące ruchu turystycznego,

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

39

OPIS PRZEDSI ĘWZI ĘĆ

Przedsi ęwzi ęcie I – „Turystyka w Uj ściu Baryczy”

Przedsi ęwzi ęcie przyczynia si ę do realizacji:

⇒⇒⇒ celu ogólnego 1 „Rozwój turystyki oraz promocja regionu w oparciu o zachowanie dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego Uj ścia Baryczy”, ⇒⇒⇒ celu szczegółowego 1.1 „Wsparcie rozwoju usług turystycznych w tym agroturystyki, stworzenie oferty dla s ąsiaduj ących aglomeracji miejskich”, ⇒⇒⇒ celu szczegółowego 1.2 „Rewitalizacja i przywrócenie do Ŝycia obiektów zabytkowych”, ⇒⇒⇒ celu szczegółowego 1.3 „Ochrona zasobów przyrodniczych obszaru Uj ścia Baryczy” ⇒⇒⇒ celu szczegółowego 1.4 „Promocja obszaru Uj ścia Baryczy”.

Uzasadnienie

Uj ście Baryczy jest obszarem o du Ŝych walorach przyrodniczo – kulturowych. W oparciu o te walory po Ŝą dany jest rozwój turystyki aktywnej dla mieszka ńców pobliskich aglomeracji (Wrocław, Głogów, Lubin, Leszno). Poniewa Ŝ obszar ten nie ma bogatych do świadcze ń w rozwoju oferty i produktów turystycznych niezb ędne b ędzie powstanie i rozwijanie szlaków pieszych, rowerowych, konnych, kajakowych i ście Ŝek przyrodniczych. Szlaki te stanowi ć b ędą o ś ł ącz ącą atrakcje turystyczne z obszaru 3 gmin, wokół nich ogniskowa ć b ędą si ę działania wspieraj ące rozwój usług noclegowych i gastronomicznych, remontu i budowy małej infrastruktury turystycznej, tworzenie specjalistycznej oferty, wsparcia szkoleniowego dla usługodawców turystycznych. Wspierana b ędzie równie Ŝ organizacja imprez promuj ących walory i ofert ę turystyczn ą regionu. Planowane działania maj ą na celu bezpo średnio podniesienie dochodów podmiotów świadcz ących usługi turystyczne oraz po średnio podniesienie jako ści Ŝycia pozostałych mieszka ńców obszaru. Ze wzgl ędu na dotychczasowy słaby rozwój oferty turystycznej regionu i brak wspólnej oferty tworzonej przez 3 gminy obszaru działania b ędą miały charakter innowacyjny.

Grupy docelowe beneficjentów Rolnicy, przedsi ębiorcy zainteresowani inwestowaniem w turystyk ę, samorz ądy i jednostki im podległe, organizacje pozarz ądowe (statutowo zajmuj ące si ę promocj ą obszaru i ochron ą jego walorów oraz rozwojem turystyki), mieszka ńcy sołectw poło Ŝonych w pobli Ŝu szlaków i atrakcji turystycznych.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

40

LISTA REKOMENDOWANYCH OPERACJI dla przedsi ęwzi ęcia: „Turystyka w Uj ściu Baryczy”

MINIMALNA OPERACJE ILO ŚĆ PREFEROWANY ZAKRES OPERACJI OPERACJI

Ró Ŝnicowanie ••• rozwini ęcie bazy noclegowo – gastronomicznej, w kierunku działalności 2 ••• nierolniczej rozwój usług turystycznych.

Tworzenie i rozwój ••• 2 rozwini ęcie bazy noclegowo – gastronomicznej, mikroprzedsi ębiorstw ••• rozwój usług turystycznych.

••• budowa szlaków pieszych, konnych, rowerowych, kajakowych, przyrodniczych, zabytkowych itp. Odnowa i rozwój wsi 3 ••• budowa i odnowienie infrastruktury turystycznej, sportowej i rekreacyjnej, ••• rozwini ęcie bazy noclegowo – gastronomicznej.

••• budowa i odn owienie infrastruktury turystycznej, sportowej i rekreacyjnej, ••• szkolenia z zakresu organizacji i obsługi ruchu turystycznego, Małe projekty 12 ••• organizacja cyklicznych imprez turystycznych promujących obszar Uj ścia Baryczy, ••• popularyzacja aktywnego wypoczynku, ••• rozwój usług turystycznych.

••• szkolenia z zakresu organizacji i obsługi ruchu turystycznego, ••• organizacja cyklicznych imprez turystycznych promujących obszar Uj ścia Baryczy, Funkcjonowanie LGD 7 ••• współpraca z s ąsiednimi LGD, ••• stworzenie bazy danych o podmiotach świadcz ących usługi w zakresie turystyki, ••• badania i analizy dotycz ące ruchu turystycznego.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

41

Wska źniki realizacji przedsi ęwzi ęcia:

Warto ść Warto ść wska źnik opis Źródło weryfikacji wyj ściowa docelowa (2008r.) (2015r.) Ilo ść operacji – Weryfikacji zało Ŝeń LSR co Dokumentacja LGD (m.in. 0 2 ró Ŝnicowanie do minimalnej ilo ści dokumentacja odbioru technicznego, planowanych operacji wpisy do rejestru gmin) Ilo ść operacji – Weryfikacji zało Ŝeń LSR co Dokumentacja LGD (m.in. 0 2 mikroprzedsi ębiorczo ść do minimalnej ilo ści dokumentacja odbioru technicznego, planowanych operacji wpisy do rejestru gmin) Ilo ść operacji – odnowa Weryfikacji zało Ŝeń LSR co Dokumentacja LGD (m.in. 0 2 wsi do minimalnej ilo ści dokumentacja odbioru technicznego) Wska źniki planowanych operacji Ilo ść operacji – małe Weryfikacji zało Ŝeń LSR co Dokumentacja LGD (m.in. 0 12 produktu projekty do minimalnej ilo ści dokumentacja odbioru technicznego, planowanych operacji sprawozdania z realizacji projektów, listy obecno ści, dokumentacja fotograficzna, archiwum wydawnictw) Ilo ść operacji – Weryfikacji zało Ŝeń LSR co Dokumentacja LGD (m.in. 0 7 funkcjonowanie LGD do minimalnej ilo ści dokumentacja odbioru technicznego, planowanych operacji sprawozdania z realizacji projektów, listy obecno ści, dokumentacja fotograficzna, archiwum wydawnictw) Warto ść Warto ść wska źnik opis Źródło weryfikacji wyj ściowa docelowa (2008r.) (2015r.) Długo ść nowych szlaków Weryfikacja faktycznej ilo ści Dane LGD, o świadczenia 0 40 km turystycznych kilometrów nowo powstałych beneficjentów, weryfikacja w terenie szlaków Osoby korzystaj ące z Badanie wzrostu ilo ści Dane LGD, o świadczenia 0 2000 osób/rok nowej infrastruktury turystów odwiedzaj ących beneficjentów, badania ankietowe, turystycznej region – m.in. sk ąd badania ruchu turystycznego przyjechali, cel przyjazdu, czas pobytu Wska źniki Ilo ść nowych miejsc Badanie zwi ększenia bazy Dane LGD, o świadczenia 0 80 miejsc noclegowych noclegowej regionu beneficjentów, badania ankietowe, rezultatu weryfikacja w terenie Ilo ść turystów Badanie ruchu turystycznego Dane LGD, o świadczenia 0 400 korzystaj ących z nowych pod k ątem korzystania z beneficjentów, badania ankietowe, noclegów/rok miejsc noclegowych bazy noclegowej w regionie badania ruchu turystycznego – m.in. sk ąd przyjechali, cel przyjazdu, czas pobytu Ilo ść nowych Zbadanie ile nowych miejsc Dane LGD, o świadczenia 0 4 miejsca pozarolniczych miejsc pracy powstało dzi ęki beneficjentów, badania ankietowe, pracy pracy bezpo średniej realizacji weryfikacja w terenie przedsi ęwzi ęcia Ilo ść osób Badanie efektywno ści i Dane LGD, o świadczenia 0 3000 osób/rok uczestnicz ących w zasi ęgu promocji oferty beneficjentów, badania ankietowe, imprezach promocyjnych turystycznej regionu uczestnictwo w imprezach Warto ść Warto ść wska źnik opis Źródło weryfikacji wyj ściowa docelowa (2008r.) (2015r.) Postrzeganie walorów Badanie zmiany Dane LGD, badania ankietowe, 0 10% turystów turystycznych i oferty postrzegania i rozpoznania badania ruchu turystycznego, dane uznaje ofert ę regionu przez turystów atrakcyjno ści Dolno śląskiej Organizacji za atrakcyjn ą walorów i oferty turystycznej Turystycznej, Wska źniki Uj ścia Baryczy na tle innych oddziaływania ofert turystyki aktywnej Dochody gmin z Badanie wpływu rozwoju Dane LGD, dane od gmin 0 0,1% działalno ści turystycznej turystyki (miejsca noclegowe, wzrost docho- infrastruktura) na poziom dów gmin z dochodów gmin w roku turystyki Poziom przedsi ębiorczo ści Badanie wpływu rozwoju Dane LGD, o świadczenia 0 30% mieszka ńców oferty turystycznej regionu beneficjentów, badania ankietowe, beneficjentów (min. przez „dobre rejestry gminne, dane Powiatowego deklaruje przykłady”) na dochody i Urz ędu Pracy wzrost poziom przedsi ębiorczo ści dochodów mieszka ńców

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

42

Przedsi ęwzi ęcie II – „Obiekty zabytkowe i przyrodnicze wizytówką Uj ścia Baryczy”

Przedsi ęwzi ęcie przyczynia si ę do realizacji:

⇒⇒⇒ celu ogólnego 1 „Rozwój turystyki oraz promocja regionu w oparciu o zachowanie dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego Uj ścia Baryczy”, ⇒⇒⇒ celu szczegółowego 1.1 „Wsparcie rozwoju usług turystycznych w tym agroturystyki, stworzenie oferty dla s ąsiaduj ących aglomeracji miejskich”, ⇒⇒⇒ celu szczegółowego 1.2 „Rewitalizacja i przywrócenie do Ŝycia obiektów zabytkowych”, ⇒⇒⇒ celu szczegółowego 1.3 „Ochrona zasobów przyrodniczych obszaru Uj ścia Baryczy” ⇒⇒⇒ celu szczegółowego 1.4 „Promocja obszaru Uj ścia Baryczy”.

Uzasadnienie

Uj ście Baryczy jest obszarem o du Ŝych walorach przyrodniczo-kulturowych, które powinny by ć zachowane oraz wykorzystane do promocji regionu. Walory przyrodnicze to głównie obszary Natura 2000, u Ŝytki ekologiczne i inne formy ochrony, a tak Ŝe pomniki przyrody oraz obszar wodno-błotny uj ścia Baryczy do Odry. Walory kulturowe to głównie zabytki (ko ścioły, zespoły pałacowo-parkowe, zabudowania folwarczne) oraz małe obiekty zabytkowe (kapliczki, krzy Ŝe pokutne, stare cmentarze). Infrastruktura ta cz ęsto wymaga drobnych remontów oraz zabezpieczenia i oznakowania. Ze wzgl ędu na fakt, Ŝe znajduj ą si ę one równie Ŝ w r ękach prywatnych wa Ŝne b ędzie wsparcie osób indywidualnych chc ących zachowa ć ich tradycyjn ą architektur ę. Istniej ące dziedzictwo stanowi ć powinno równie Ŝ podstaw ę tworzenia tematycznych szlaków turystycznych oraz organizowania imprez, pikników czy festynów historycznych dla mieszka ńców i turystów nawi ązuj ących do historii, legend i tradycji Ziemi Górowskiej.

Ze wzgl ędu na spełniania roli korytarza ekologicznego pomi ędzy terenami Doliny Odry oraz Doliny Baryczy, wyró Ŝniaj ący si ę regionalnie specyficzny obszar wodno-błotny uj ścia Baryczy do Odry, istotne jest realizowanie działa ń przyczyniaj ących si ę do zachowania i zabezpieczenia walorów przyrodniczo- krajobrazowych Uj ścia Baryczy.

Grupy docelowe beneficjentów Rolnicy oraz przedsi ębiorcy zainteresowani rozwojem usług turystycznych i budowlano-remontowych, mieszka ńcy obszaru (wła ściciele prywatnych budynków i obiektów charakterystycznych dla budownictwa i krajobrazu danego regionu), samorz ądy i jednostki im podległe, ko ścioły i zwi ązki wyznaniowe, organizacje pozarz ądowe (statutowo zajmuj ące si ę ochron ą i zachowaniem dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego), mieszka ńcy sołectw poło Ŝonych w pobli Ŝu zabytków i dziedzictwa przyrodniczego.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

43

LISTA REKOMENDOWANYCH OPERACJI: dla przedsi ęwzi ęcia: „Obiekty zabytkowe i przyrodnicze wizytówk ą Uj ścia Baryczy”

MINIMALNA OPERACJE ILO ŚĆ PREFEROWANY ZAKRES OPERACJI OPERACJI

Ró Ŝnicowanie w kierunku działalno ści 0 - nierolniczej

Tworzenie i rozwój 0 - mikroprzedsi ębiorstw

Odnowa i rozwój wsi 0 -

••• remonty, zabezpieczenie i oznakowanie obiektów zabytkowych i małej architektury (kapliczki, krzy Ŝe pokutne, obeliski, pomniki, stare cmentarze, mury, grobowce), Małe projekty 12 ••• przygotowanie lokalnych przewodników, w tym przygotowanie nauczycieli do edukacji lokalnej w szkołach), ••• popularyzacja wiedzy o obiektach zabytkowych, przyrodniczych i ciekawych miejscach na obszarze Uj ścia Baryczy.

••• inwentaryzacja obiektów zabytkowych, Funkcjonowanie LGD 7 ••• działania edukacyjne słu Ŝą ce podniesieniu świadomo ści ekologicznej i wiedzy o walorach przyrodniczych Uj ścia Baryczy.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

44

Wska źniki realizacji przedsi ęwzi ęcia:

Warto ść Warto ść wska źnik opis Źródło weryfikacji wyj ściowa docelowa (2008r.) (2015r.) Ilo ść operacji – małe Weryfikacji zało Ŝeń LSR co Dokumentacja LGD (m.in. 0 12 projekty do minimalnej ilo ści dokumentacja odbioru technicznego, Wska źniki planowanych operacji sprawozdania z realizacji projektów, produktu listy obecno ści, dokumentacja fotograficzna, archiwum wydawnictw) Ilo ść operacji – Weryfikacji zało Ŝeń LSR co Dokumentacja LGD (m.in. 0 7 funkcjonowanie LGD do minimalnej ilo ści dokumentacja odbioru technicznego, planowanych operacji sprawozdania z realizacji projektów, listy obecno ści, dokumentacja fotograficzna, archiwum wydawnictw) Warto ść Warto ść wska źnik opis Źródło weryfikacji wyj ściowa docelowa (2008r.) (2015r.) Ilo ść działa ń zwi ązanych z Weryfikacja faktycznej ilo ści Dane LGD, dane gmin, o świadczenia 0 11 projektów obiektami zabytkowymi obiektów zabytkowych beneficjentów, weryfikacja w terenie wspartych w ramach realizacji przedsi ęwzi ęcia – miejsca noclegowe, remonty, oznakowanie etc. Wska źniki Ilo ść działa ń na rzecz Weryfikacja faktycznej ilo ści Dane LGD, dane gmin, o świadczenia 0 6 projektów dziedzictwa działa ń na rzecz dziedzictwa beneficjentów, weryfikacja w terenie rezultatu przyrodniczego i przyrodniczego i krajobrazowego krajobrazowego w ramach realizacji przedsi ęwzi ęcia – czynna ochrona, zabezpieczenie, oznakowanie etc. Ilo ść osób, które Zbadanie ilo ści osób, które Dane LGD, o świadczenia 0 35 osób uko ńczyły szkolenia podniosły swoje kwalifikacje beneficjentów, badania ankietowe, listy zwi ązane z usługami obecno ści turystycznymi oraz tradycyjnymi zawodami Warto ść Warto ść wska źnik opis Źródło weryfikacji wyj ściowa docelowa (2008r.) (2015r.) Postrzeganie walorów Badanie zmiany Dane LGD, badania ankietowe, 0 15 % turystów historyczno – kulturowych postrzegania i rozpoznania badania ruchu turystycznego, dane postrzega regionu przez turystów atrakcyjno ści Dolno śląskiej Organizacji walory jako Wska źniki walorów historyczno – Turystycznej, atrakcyjne oddziaływania kulturowych na tle oferty Dolnego Śląska Postrzeganie walorów Badanie zmiany Dane LGD, badania ankietowe, 0 7% turystów przyrodniczych regionu postrzegania i rozpoznania badania ruchu turystycznego, dane postrzega przez turystów atrakcyjno ści Dolno śląskiej Organizacji walory jako walorów przyrodniczych Turystycznej, atrakcyjne regionu na tle innych regionów Dolnego Śląska

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

45

Przedsi ęwzi ęcie III – „Aktywna promocja Uj ścia Baryczy”

Przedsi ęwzi ęcie przyczynia si ę do realizacji:

⇒⇒⇒ celu ogólnego 1 „Rozwój turystyki oraz promocja regionu w oparciu o zachowanie dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego Uj ścia Baryczy”,

⇒⇒⇒ celu szczegółowego 1.1 „Wsparcie rozwoju usług turystycznych w tym agroturystyki, stworzenie oferty dla s ąsiaduj ących aglomeracji miejskich”,

⇒⇒⇒ celu szczegółowego 1.2 „Rewitalizacja i przywrócenie do Ŝycia obiektów zabytkowych”,

⇒⇒⇒ celu szczegółowego 1.3 „Ochrona zasobów przyrodniczych obszaru Uj ścia Baryczy”

⇒⇒⇒ celu szczegółowego 1.4 „Promocja obszaru Uj ścia Baryczy”.

Uzasadnienie

Uj ście Baryczy jest obszarem o du Ŝych walorach przyrodniczo-kulturowych. Jednak potencjał ten nie jest szeroko znany. W związku z tym obok realizacji działa ń zwi ązanych z budow ą regionalnej oferty turystycznej niezb ędne jest podj ęcie działa ń zwi ązanych z promocj ą regionu i jego walorów, a tak Ŝe badaniem ruchu turystycznego. Spowodowa ć ma to wi ększ ą rozpoznawalno ść regionu po śród potencjalnych turystów. Poniewa Ŝ przedsi ęwzi ęcie to dotyczy ć b ędzie głównie działa ń skierowanych na „zewn ątrz” partnerstwa i wymaga ć b ędzie koordynacji, jego realizacja w du Ŝej mierze powierzona b ędzie zarz ądowi LGD.

Grupy docelowe beneficjentów

Potencjalni tury ści, tour operatorzy, biura turystyczne, tury ści odwiedzaj ący region.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

46

LISTA REKOMENDOWANYCH OPERACJI: dla przedsi ęwzi ęcia: „Aktywna promocja Uj ścia Baryczy”

MINIMALNA OPERACJE ILO ŚĆ PREFEROWANY ZAKRES OPERACJI OPERACJI

Ró Ŝnico wanie w kierunku działalno ści 0 - nierolniczej

Tworzenie i rozwój 0 - mikroprzedsi ębiorstw

Odnowa i rozwój wsi 0 -

••• stworzenie szerokiej oferty wydawniczej popularyzującej obszar Uj ścia Baryczy, ••• utworzenie p unktów informacji turystycznej w ka Ŝdej gminie Małe projekty 10 z obszaru Uj ścia Baryczy, ••• udział w targach, ••• organizacja imprez wyró Ŝniaj ących i promuj ących obszar Uj ścia Baryczy.

••• prowadzenie internetowego serwisu promocyjnego, ••• stworzenie szerokiej oferty wydawniczej popularyzującej obszar Uj ścia Baryczy, ••• promocja Uj ścia Baryczy w mediach, Funkcjonowanie LGD 7 ••• zapewnienie informacji o ofercie turystycznej w lokalnych, regionalnych i krajowych punktach informacji turystycznej, ••• udział w targach, ••• organizacja imprez wyró Ŝniaj ących i promuj ących obszar Uj ścia Baryczy.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

47

Wska źniki realizacji przedsi ęwzi ęcia:

Warto ść Warto ść wska źnik opis Źródło weryfikacji wyj ściowa docelowa (2008r.) (2015r.) Ilo ść operacji – małe Weryfikacji zało Ŝeń LSR co Dokumentacja LGD (m.in. 0 5 projekty do minimalnej ilo ści dokumentacja odbioru technicznego, planowanych operacji sprawozdania z realizacji projektów, listy obecno ści, dokumentacja Wska źniki fotograficzna, archiwum wydawnictw) produktu

Ilo ść operacji – Weryfikacji zało Ŝeń LSR co Dokumentacja LGD (m.in. 0 7 funkcjonowanie LGD do minimalnej ilo ści dokumentacja odbioru technicznego, planowanych operacji sprawozdania z realizacji projektów, listy obecno ści, dokumentacja fotograficzna, archiwum wydawnictw)

Warto ść Warto ść wska źnik opis Źródło weryfikacji wyj ściowa docelowa (2008r.) (2015r.) Ilo ść publikacji Weryfikacja faktycznej ilo ści Dane LGD, dane gmin, o świadczenia 0 6 publikacji o promuj ących region publikacji promuj ących beneficjentów, archiwum publikacji zasi ęgu region, jego walory i ofert ę przynajmniej „na zewn ątrz” regionalnym

Wska źniki Ilo ść wydarze ń krajowych i Badanie zakresu promocji Dane LGD, dane gmin, o świadczenia 0 4 wydarzenia rezultatu zagranicznych regionu podczas wydarze ń beneficjentów, sprawozdania, promuj ących Uj ście krajowych i zagranicznych dokumentacja fotograficzna Baryczy

Ilo ść odwiedzin serwisu Monitorowanie ilo ści wej ść Dane LGD, administrator strony 0 internetowego na serwis internetowy promuj ącego region promuj ący Uj ście Baryczy

Warto ść Warto ść wska źnik opis Źródło weryfikacji wyj ściowa docelowa (2008r.) (2015r.) Rozpoznawanie i Badanie rozpoznawalno ści Dane LGD, badania ankietowe, 0 10% Wska źniki postrzeganie regionu regionu na rynku badania ruchu turystycznego, dane badanych oddziaływania turystycznym i po śród Dolno śląskiej Organizacji deklaruje mieszka ńców Dolnego Turystycznej, Tour operatorzy znajomo ść Śląska regionu i jego oferty

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

48

GOSPODARKA I USŁUGI LOKALNE

Cel ogólny: Ró Ŝnicowanie gospodarki obszaru i rozwój działalno ści usługowej na obszarach wiejskich.

Uzasadnienie celu

Obszar Uj ścia Baryczy, bogaty przyrodniczo i kulturowo, czysty ekologicznie oraz ciekawy krajobrazowo potrzebuje wzmo Ŝonego udziału społeczno ści lokalnej w Ŝyciu gospodarczym regionu opartym głównie na lokalnych zasobach przyrodniczo-kulturowych i społecznych. Ziemia Górowska to głównie obszary rolnicze, z przewag ą gospodarstw indywidualnych, co spowodowało, Ŝe na tym terenie rozwin ął si ę przemysł przetwórstwa rolno-spo Ŝywczego. Oprócz du Ŝych zakładów przetwórczych jak Spółdzielnia Mleczarska "Demi", Przedsi ębiorstwo Przemysłu Ziemniaczanego, Zakłady Młynarskie MIXT , Zakład W ędliniarski WĘDMAS ; istnieje kilka mniejszych przedsi ębiorstw z tej bran Ŝy, np. Zakład Przetwórstwa Owocowo-Warzywnego "Rundoland" czy PHU „Rydełkiewicz”. Warto równie Ŝ zwróci ć uwag ę na fakt, Ŝe wielu rolników wraca do tradycyjnych metod gospodarowania, powstaje te Ŝ coraz wi ęcej gospodarstw ekologicznych. Za sztandarowy produkt Ziemi Górowskiej mo Ŝna obecnie uzna ć jaja kur zielononó Ŝek kuropatwianych. Chów tych kurek zainicjowany został w 2001 roku dzi ęki staraniom Dolno śląskiej Fundacji Ekorozwoju. Obecnie same jajka znane s ą ju Ŝ na rynkach całej Polski a tak Ŝe były wielokrotnie nagradzane, m.in. uznane zostały EkoProduktem 2007 roku na Dolnym Śląsku.

Na ró Ŝnicowanie działalno ści obszaru i rozwój usług na obszarach wiejskich pozytywny wpływ b ędzie miał rosn ący ruch turystyczny. W ramach niego ciekaw ą ofert ą mog ą by ć produkty lokalne. Produkt lokalny to wyrób lub usługa, z któr ą uto Ŝsamiaj ą si ę mieszka ńcy regionu, produkowana w sposób niemasowy i przyjazny dla środowiska z surowców lokalnie dost ępnych. Celem wytwarzania produktów lokalnych jest by społeczno ść lokalna mogła czerpa ć dochody z działalno ści okołorolniczej (zwłaszcza obsługi turystycznej tj. gastronomia, usługi przewodnickie, informacja turystyczna, agro i ekoturystyka oraz rekreacja, pami ątki regionalne). Niezb ędne dla ró Ŝnicowania z produktami innych regionów, zachowaniem lokalnej to Ŝsamo ści i wysokiej jako ści jest posiadanie niepowtarzalnej marki oraz system certyfikacji okre ślaj ący kryteria „wej ścia” w system marki. Obecnie na obszarze zidentyfikowanych jest około 40 lokalnych wytwórców, producentów i rzemie ślników, którzy potencjalnie mogliby wej ść w system marki. Warto zwróci ć uwag ę na fakt, Ŝe oprócz indrodukcji rodzimej rasy kury zielononó Ŝki kuropatwianej na obszarze Uj ścia Baryczy w ostatnim czasie podj ęto równie Ŝ próby przywrócenia do hodowli owiec rasy olkuskiej.

Działalno ść ta jest przykładem zachowania bioró Ŝnorodno ści i tradycyjnego sposobu gospodarowania. Potencjalnie jest to równie Ŝ mo Ŝliwo ść stworzenia produktów lokalnych, z wełny czy unikalnych serków z mleka owczego. Ró Ŝnicowanie gospodarki obszaru to nie tylko produkty i usługi lokalne, ale tak Ŝe rozwój podstawowych usług dla ludno ści na obszarach wiejskich.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

49

Opis celów szczegółowych

1. Tworzenie i rozwój mikroprzedsi ębiorstw na obszarach wiejskich.

Obszary wiejskie po długich latach rozwoju w oparciu jedynie o rolnictwo potrzebuj ą nowego impulsu i mo Ŝliwo ści rozwoju. A poniewa Ŝ, coraz mniej jest na wsi rolników, wspiera ć nale Ŝy osoby, które zwi ązały swoj ą przyszło ść ze wsi ą, a nie pracuj ą w rolnictwie. Mikroprzedsi ębiorcy prowadz ący ju Ŝ działalno ść gospodarcz ą oraz osoby chc ące tak ą działalno ść rozpocz ąć powinny by ć wspierane nie tylko finansowo ale równie Ŝ doradczo i szkoleniowo. Pomoc powinna by ć skierowana głównie do podmiotów prowadz ących lub chc ących rozpocz ąć działalno ść z zakresu usług: turystycznych, noclegowych i gastronomicznych; drobni wytwórcy, r ękodzielnicy, podmioty świadcz ące usługi na obszarach wiejskich oraz mikroprzedsi ębiorcy z zakresu przetwórstwa rolno-spo Ŝywczego.

2. Wspieranie samoorganizacji grup producenckich, przetwórczych i podmiotów gospodarczych.

Podstaw ą gospodarki Ziemi Górowskiej jest przetwórstwo rolno-spo Ŝywcze. A poniewa Ŝ Lokalna Grupa Działania swoj ą aktywno ści ą obejmie 3 gminy niezb ędne wydaje si ę wypracowanie mechanizmów współpracy i wspierania samoorganizacji podmiotów gospodarczych i przetwórczych z obszaru tych gmin. Przykładem takiej współpracy jest grupa rolników hoduj ących kury zielononó Ŝki. Współpraca to powinna obejmowa ć równie Ŝ podmioty, które świadcz ą lub b ędą świadczy ć usługi noclegowe i gastronomiczne, gospodarstwa agro i ekoturystyczne oraz innych usługodawców turystycznych. W dziedzinach tych niezb ędne wydaje si ę wspólne promowanie, wymiana informacji, tworzenie wspólnych ofert usług i produktów etc.

3. Dodatkowe źródła dochodów dla gospodarstw rolnych.

Jak wspomniano wy Ŝej coraz mniej jest rolników na obszarach wiejskich, a tym, którzy jeszcze gospodaruj ą ci ęŜ ko wy Ŝyć jedynie z rolnictwa. Dlatego nale Ŝy tworzy ć warunki do tworzenia dodatkowych źródeł dochodu dla istniej ących gospodarstw rolnych. Jednym z najpopularniejszych w skali kraju i regionu kierunków rozwoju jest otwieranie gospodarstw agro i ekoturystycznych. Poniewa Ŝ prowadzenie takiej działalno ści nie jest łatwe i wymaga nakładów dla zainteresowanych rolników, organizowane b ędą szkolenia dotycz ące działalno ści turystycznej oraz oferowana b ędzie pomoc doradcza i finansowa. Preferowane b ędą gospodarstwa powstaj ące w pobli Ŝu szlaków turystycznych i atrakcji turystycznych. W miar ę rozwoju ilo ściowego i jako ściowego agro i ekoturystyki w Uj ściu Baryczy b ędzie ona stanowi ć wa Ŝny element oferty turystycznej obszaru. Pomoc skierowana b ędzie tak Ŝe do rolników prowadz ących lub chc ących rozpocz ąć działalno ść z zakresu, usług: turystycznych, noclegowych i gastronomicznych; drobnej wytwórczo ści, r ękodzielnictwa, usług dla ludno ści oraz przetwórstwa rolno – spo Ŝywczego.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

50

4. Wsparcie dla wysokiej jako ści produktów z Ziemi Górowskiej, w tym Ŝywno ści tradycyjnej i ekologicznej.

Aby rozwój produktów i usług w oparciu o lokalne zasoby przyniósł wymierne korzy ści coraz cz ęś ciej tworzy si ę dla nich mark ę lokaln ą specyficzn ą dla danego obszaru. Stworzenie marki i systemu certyfikacji pozwala okre śli ć kryteria lokalno ści adekwatne do warunków danego obszaru. Stworzenie marki produktów Ziemi Górowskiej korzysta ć b ędzie z do świadcze ń s ąsiedniej Lokalnej Grupy Działania w tworzeniu marki „Produktów i usług z Doliny Baryczy”. System ten stanowi ć b ędzie równie Ŝ element wzbogacaj ący i wzmacniaj ący ofert ę turystyczn ą regionu m.in. oferta „kuchnia Ziemi Górowskiej”. Dodatkowo wzmacnia ć b ędzie lokaln ą wytwórczo ść i przedsi ębiorczo ść , pokazuj ąc jednocze śnie korzy ści z wytwarzania i świadczenia usług w oparciu o zachowanie walorów przyrodniczych. Podejmowane b ędą tak Ŝe zabiegi dotycz ące dalszego rozpowszechniania i zachowania rodzimej rasy kurek zielononó Ŝek. Prowadzone b ędą równie Ŝ wysiłki na rzecz identyfikacji i umieszczenia produktów z Ziemi Górowskiej na li ście produktów tradycyjnych.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

51

GOSPODARKA I USŁUGI LOKALNE

CELE SZCZEGÓŁOWE:

CEL 1. Tworzenie i rozwój mikroprzedsi ębiorstw na obszarach wiejskich . OGÓLNY 2:

Ró Ŝnicowanie 2. Wspieranie samoorganizacji grup producenckich, gospodarki obszaru przetwórczych i podmiotów gospodarczych. i rozwój działalno ści usługowej na obszarach 3. Tworzenie dodatkowych źródeł dochodów dla gospodarstw wiejskich. rolnych.

4. Wsparcie dla wysokiej jako ści produktów Ziemi Górowskiej, w tym Ŝywno ści tradycyjnej i ekologicznej.

PRZEDSI ĘWZI ĘCIA

IV V Mikroprzedsi ębiorczo ść wiejska: Marka produktów i usług Ziemi Górowskiej:

 tworzenie nowych podmiotów  rozpowszechnienie rodzimej rasy gospodarczych na wsiach kur zielononó Ŝek, wynikaj ących z lokalnych potrzeb,  opracowanie marki produktów  wsparcie podmiotów i usług Ziemi Górowskiej, świadcz ących usługi na rzecz  kuchnia Ziemi Górowskiej rolnictwa, tworzenie oferty turystycznej  wsparcie rozwoju gospodarstw i rynkowej, agroturystycznych i usług  pomoc w składaniu wniosków specjalistycznych, o wpis na list ę produktów  szkolenia dla rolników tradycyjnych, zainteresowanych prowadzeniem  promocja produktów Ziemi gospodarstw ekologicznych i Górowskiej, tradycyjnych,  szkolenia z zakresu certyfikacji  szkolenia z zakresu produktów i usług, mikropr zedsi ębiorczo ści wiejskiej,  konkursy promuj ące p rodukty  wsparcie współpracy pomi ędzy i usługi Ziemi Górowskiej. podmiotami gospodarczymi dąŜą cymi do wspólnej promocji swoich towarów i usług,  wsparcie dla działa ń słu Ŝą cych zachowaniu rodzimej rasy kur zielononó Ŝek.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

52

OPIS PRZEDSI ĘWZI ĘĆ

Przedsi ęwzi ęcie IV – „Mikroprzedsi ębiorczo ść wiejska”

Przedsi ęwzi ęcie przyczynia si ę do realizacji:

⇒⇒⇒ celu ogólnego 2 „Ró Ŝnicowanie gospodarki obszaru i rozwój działalno ści usługowej na obszarach wiejskich”,

⇒⇒⇒ celu szczegółowego 2.1 „Tworzenie i rozwój mikroprzedsi ębiorstw na obszarach wiejskich”,

⇒⇒⇒ celu szczegółowego 2.2 „Wspieranie samoorganizacji grup producenckich przetwórczych i podmiotów gospodarczych”,

⇒⇒⇒ celu szczegółowego 2.3 „Dodatkowe źródła dochodów dla gospodarstw rolnych”

⇒⇒⇒ celu szczegółowego 2.4 „Wsparcie dla wysokiej jako ści produktów z Ziemi Górowskiej w tym Ŝywno ści tradycyjnej i ekologicznej”.

Uzasadnienie

W dotychczasowej strukturze gospodarki obszaru dominowało rolnictwo. Jednak ze wzgl ędu na zmniejszanie si ę dochodów z rolnictwa oraz konieczno ść poszukiwania dodatkowego źródła dochodu dla gospodarstw rolnych niezb ędne s ą działania zwi ązane z rozwojem nowych usług i nowych funkcji gospodarstw rolnych. Rozwój ten powi ązany powinien by ć z realizacj ą pozostałych przedsi ęwzi ęć LSR i bazowa ć na lokalnych walorach i zasobach, np. w postaci wsparcia gospodarstw ekologicznych i tradycyjnych oraz agro i ekoturystycznych. Jednocze śnie wsparcie powinny uzyska ć istniej ące ju Ŝ oraz planuj ące rozpocz ąć działalno ść mikroprzedsi ębiorstwa szczególnie te powstaj ące na wsi poza głównymi o środkami gospodarczymi obszaru. Ich rozwój bazowa ć powinien równie Ŝ na lokalnych zasobach i w powi ązaniu z realizacj ą pozostałych przedsi ęwzi ęć LSRu. Rol ą LGD b ędzie promocja tworzenia nowych miejsc pracy i usług w mikroprzedsi ębiorczo ści wiejskiej i gospodarstwach rolnych, promocja współpracy producentów oraz realizacja pomocy szkoleniowej i doradczej dla osób/podmiotów chc ących tak ą działalno ść rozpocz ąć lub kontynuowa ć.

Grupy docelowe beneficjentów Rolnicy, przedsi ębiorcy ju Ŝ działaj ący lub pragn ący rozpocz ąć działalno ść na obszarach wiejskich, samorz ądy i jednostki im podległe, organizacje pozarz ądowe (statutowo zajmuj ące si ę rozwojem regionu, rolnictwem, rozwojem gospodarczym, promocj ą przedsi ębiorczo ści).

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

53

LISTA REKOMENDOWANYCH OPERACJI: dla przedsi ęwzi ęcia: „Mikroprzedsi ębiorczo ść wiejska”

MINIMALNA OPERACJE ILO ŚĆ PREFEROWANY ZAKRES OPERACJI OPERACJI

••• tworzenie nowych podmiotów gospodarczych na wsiach Ró Ŝnicowanie w wynikaj ących z lokalnych potrzeb, kierunku działalno ści 4 ••• wsparcie podmiotów świadcz ących usługi na rzecz rolnictwa, nierolniczej ••• wsparcie rozwoju gospodarstw agroturystycznych i usług specjalistycznych.

••• tworzenie nowych podmiotów gospodarczych na wsiach wynikaj ących z lokalnych potrzeb, Tworzenie i rozwój 4 ••• wsparcie podmiotów świadcz ących usługi na rzecz rolnictwa, mikroprzedsi ębiorstw ••• wsparcie rozwoju gospodarstw agroturystycznych i usług specjalistycznych.

Odnowa i rozwój wsi 0 -

••• szkolenia dla rolników zainteresowanych prowadzeniem gospodarstw ekologicznych i tradycyjnych, ••• szkolenia z zakresu mikroprzedsi ębiorczo ści wiejskiej, Małe projekty 5 ••• wsparcie współpracy pomi ędzy podmiotami gospodarczymi dąŜą cymi do wspólnej promocji swoich towarów i usług, ••• wsparcie dla działa ń słu Ŝą cych zachowaniu rodzimej rasy kur zielononó Ŝek.

••• szkolenia dla rolników zainteresowanych prowadzeniem gospodarstw ekologicznych i tradycyjnych, ••• szkolenia z zakresu mikroprzedsi ębiorczo ści wiejskiej, Funkcjonowanie LGD 7 ••• wsparcie współpracy pomi ędzy podmiotami gospodarczymi dąŜą cymi do wspólnej promocji swoich towarów i usług, ••• wsparcie dla działa ń słu Ŝą cych zachowaniu rodzimej rasy kur zielononó Ŝek.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

54

Wska źniki realizacji przedsi ęwzi ęcia:

Warto ść Warto ść wska źnik opis Źródło weryfikacji wyj ściowa docelowa (2008r.) (2015r.) Ilo ść operacji – Weryfikacji zało Ŝeń LSR co Dokumentacja LGD (m.in. 0 2 ró Ŝnicowanie do minimalnej ilo ści dokumentacja odbioru technicznego, planowanych operacji wpisy do rejestru gmin)

Ilo ść operacji – Weryfikacji zało Ŝeń LSR co Dokumentacja LGD (m.in. 0 2 mikroprzedsi ębiorczo ść do minimalnej ilo ści dokumentacja odbioru technicznego, Wska źniki planowanych operacji wpisy do rejestru gmin) produktu Ilo ść operacji – małe Weryfikacji zało Ŝeń LSR co Dokumentacja LGD (m.in. 0 5 projekty do minimalnej ilo ści sprawozdania z realizacji projektów, planowanych operacji listy obecno ści, dokumentacja fotograficzna, archiwum wydawnictw)

Ilo ść operacji – Weryfikacji zało Ŝeń LSR co Dokumentacja LGD (m.in. 0 7 funkcjonowanie LGD do minimalnej ilo ści sprawozdania z realizacji projektów, planowanych operacji listy obecno ści, dokumentacja fotograficzna, archiwum wydawnictw)

Warto ść Warto ść wska źnik opis Źródło weryfikacji wyj ściowa docelowa (2008r.) (2015r.) Ilo ść nowych Zbadanie ile nowych miejsc Dane LGD, o świadczenia 0 4 miejsca pozarolniczych miejsc pracy powstało dzi ęki beneficjentów, badania ankietowe, pracy pracy bezpo średniej realizacji weryfikacja w terenie przedsi ęwzi ęcia Wska źniki rezultatu Ilo ść przedsi ęwzi ęć z Zbadanie ile zrealizowano Dane LGD, o świadczenia 0 5 zakresu współpracy projektów współpracy beneficjentów, badania ankietowe, weryfikacja w terenie

Ilo ść osób, które Zbadanie ilo ści osób, które Dane LGD, o świadczenia 0 50 osób uko ńczyły szkolenia podniosły swoje kwalifikacje beneficjentów, badania ankietowe, listy obecno ści

Warto ść Warto ść wska źnik opis Źródło weryfikacji wyj ściowa docelowa (2008r.) (2015r.) Dochody gmin Badanie wpływu tworzenia Dane LGD, dane od gmin i jednostek 0 0,5% nowych miejsc pracy na gminnych, deklarowany wzrost dochodów gmin wzrost dochodów gmin

Poziom przedsi ębiorczo ści Badanie wpływu Dane LGD, o świadczenia 0 20% Wska źniki mieszka ńców realizowanych szkole ń oraz beneficjentów, badania ankietowe, beneficjentów oddziaływania tworzenia miejsc pracy na rejestry gminne, dane Powiatowego deklaruje wzrost dochodów i poziomu Urz ędu Pracy wzrost przedsi ębiorczo ści dochodów mieszka ńców

Postrzeganie regionu jako Badanie zmiany Dane LGD, badania ankietowe, dane 0 20% atrakcyjnego do Ŝycia postrzegania przez Powiatowego Urz ędu Pracy, dane od badanych mieszka ńców regionu jako gmin i jednostek gminnych postrzega miejsca atrakcyjnego pod region jako wzgl ędem jako ści i poziomu atrakcyjny do Ŝycia Ŝycia

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

55

Przedsi ęwzi ęcie V – „Marka produktów i usług Ziemi Górowskiej”

Przedsi ęwzi ęcie przyczynia si ę do realizacji:

⇒⇒⇒ celu ogólnego 2 „Ró Ŝnicowanie gospodarki obszaru i rozwój działalno ści usługowej na obszarach wiejskich”,

⇒⇒⇒ celu szczegółowego 2.1 „Tworzenie i rozwój mikroprzedsi ębiorstw na obszarach wiejskich”,

⇒⇒⇒ celu szczegółowego 2.2 „Wspieranie samoorganizacji grup producenckich przetwórczych i podmiotów gospodarczych”, ⇒⇒⇒ ⇒⇒⇒ celu szczegółowego 2.3 „Dodatkowe źródła dochodów dla gospodarstw rolnych”

⇒⇒⇒ celu szczegółowego 2.4 „Wsparcie dla wysokiej jako ści produktów z Ziemi Górowskiej, w tym Ŝywno ści tradycyjnej i ekologicznej”.

Uzasadnienie

Produktu przetwórstwa rolno-spo Ŝywczego z Ziemi Górowskiej słyn ą z dobrej jako ści. Dotyczy to min. jaj kur zielononó Ŝek kuropatwianych, wyrobów mleczarskich i masarskich. Obecnie jednak dobry produkt to nie wszystko, powinien on by ć powi ązany z ofert ą turystyczn ą regionu oraz wzmacnia ć promocj ę jego walorów. Aby działania te zrealizowane w sposób efektywny niezb ędna jest współpraca producentów z usługodawcami oraz wypracowanie systemu certyfikacji produktów i usług w postaci marki regionalnej. W wypracowaniu „Marki produktów i usług Ziemi Górowskiej” korzystać b ędziemy z do świadcze ń Dolno śląskiej Fundacji Ekorozwoju i Fundacji Doliny Baryczy. Inicjacja tego procesu oparta powinna zosta ć o producentów i hodowców kur zielononó Ŝek kuropatwianych. Dzi ęki opracowaniu systemu marki zidentyfikujemy wysokiej jako ści produkty kulinarne, które b ędą podstaw ą stworzenia oferty „Kuchni Górowskiej” oraz które wsparte zostan ą w procesie składania wniosków o wpis na list ę produktów tradycyjnych.

Grupy docelowe beneficjentów Rolnicy, przedsi ębiorcy ju Ŝ działaj ący lub pragn ący rozpocz ąć działalno ść na obszarach wiejskich, samorz ądy i jednostki im podległe, organizacje pozarz ądowe (statutowo zajmuj ące si ę rozwojem regionu, rozwojem gospodarczym, promocj ą przedsi ębiorczo ści).

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

56

LISTA REKOMENDOWANYCH OPERACJI: dla przedsi ęwzi ęcia: „Marka produktów i usług Ziemi Górowskiej”

MINIMALNA OPERACJE ILO ŚĆ PREFEROWANY ZAKRES OPERACJI OPERACJI

Ró Ŝnicowanie w kierunku działalno ści 2 ••• rozpowszechnienie rodzimej rasy kur zielononó Ŝek, nierolniczej

Tworzenie i rozwój 2 ••• mikroprzedsi ębiorstw rozpowszechnienie rodzimej rasy kur zielononó Ŝek,

Odnowa i rozwój wsi 0 -

••• rozpowszechnianie rodzimej rasy kur zielononó Ŝek, ••• Małe projekty 5 kuchnia Ziemi Górowskiej tworzenie oferty turystycznej i rynkowej, ••• promocja produktów Ziemi Górowskiej, ••• konkursy promuj ące produkty i usługi Ziemi Górowskiej.

••• rozpowszechnienie rodzimej rasy kur zielononó Ŝek, ••• opracowanie marki produktów i usług Ziemi Górowskiej, Funkcjonowanie LGD 7 ••• pomoc w składaniu wniosków o wpis na list ę produktów tradycyjnych, ••• promocja produktów Ziemi Górowskiej, ••• szkolenia z zakresu certyfikacji produktów i usług.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

57

Wska źniki realizacji przedsi ęwzi ęcia:

Warto ść Warto ść wska źnik opis Źródło weryfikacji wyj ściowa docelowa (2008r.) (2015r.) Ilo ść operacji – Weryfikacji zało Ŝeń LSR co Dokumentacja LGD (m.in. 0 2 ró Ŝnicowanie do minimalnej ilo ści dokumentacja odbioru technicznego, planowanych operacji wpisy do rejestru gmin)

Ilo ść operacji – Weryfikacji zało Ŝeń LSR Dokumentacja LGD (m.in. 0 2 mikroprzedsi ębiorczo ść co do minimalnej ilo ści dokumentacja odbioru technicznego, planowanych operacji wpisy do rejestru gmin) Wska źniki produktu Ilo ść operacji – małe Weryfikacji zało Ŝeń LSR Dokumentacja LGD (m.in. 0 5 projekty co do minimalnej ilo ści dokumentacja odbioru technicznego, planowanych operacji sprawozdania z realizacji projektów, listy obecno ści, dokumentacja fotograficzna, archiwum wydawnictw)

Ilo ść operacji – Weryfikacji zało Ŝeń LSR Dokumentacja LGD (m.in. 0 7 funkcjonowanie LGD co do minimalnej ilo ści dokumentacja odbioru technicznego, planowanych operacji sprawozdania z realizacji projektów, listy obecno ści, dokumentacja fotograficzna, archiwum wydawnictw)

Warto ść Warto ść wska źnik opis Źródło weryfikacji wyj ściowa docelowa (2008r.) (2015r.) Liczba hodowli kur Ustalenie liczby nowych Dane LGD, o świadczenia 0 4 zielononó Ŝek hodowli kur zielononó Ŝek beneficjentów, weryfikacja w terenie

Ilo ść produktów i usług z Weryfikacja ilo ści produktów Dane LGD, o świadczenia 0 15 produktów certyfikatem marki Ziemi i usług, które weszły w beneficjentów, weryfikacja w terenie i usług Górowskiej system marki Ziemi Górowskiej Wska źniki Wzrost dochodów Zbadanie procentowego Dane LGD, o świadczenia 0 50% deklaruje rezultatu producentów i wzrostu dochodów beneficjentów wzrost usługodawców obj ętych usługodawców i dochodów systemem certyfikacji producentów po uzyskaniu certyfikatu Ilo ść przedsi ęwzi ęć Weryfikacja ilo ści Dane LGD, o świadczenia 0 5 słu Ŝą cych promocji przedsi ęwzi ęć beneficjentów produktów Ziemi Górowskiej Ilo ść konkursów Weryfikacja ilo ści konkursów Dane LGD, o świadczenia 0 3 promuj ących produkty beneficjentów i usługi Ziemi Górowskiej

Warto ść Warto ść wska źnik opis Źródło weryfikacji wyj ściowa docelowa (2008r.) (2015r.) Zainteresowanie hodowl ą Zbadanie ilo ści producentów Dane LGD, o świadczenia 0 20% deklaruje kur zielononó Ŝek zainteresowanych hodowl ą beneficjentów, weryfikacja w terenie zainteresowan kur zielononó Ŝek ie

Wska źniki Poziom zainteresowania Zbadanie ilo ści producentów Dane LGD, badania ankietowe, 0 10% deklaruje rolników/producentów zainteresowanych wej ściem zainteresowan oddziaływania wytwarzaniem produktów w system marki lokalnej ie spełniaj ących kryteria marki lokalnej

Poziom zainteresowania Zbadanie ilo ści Dane LGD, badania ankietowe, 0 10% deklaruje usługodawców wej ściem usługodawców zainteresowan w system marki zainteresowanych wej ściem ie w system marki lokalnej

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

58

KAPITAŁ SPOŁECZNY I AKTYWNI MIESZKA ŃCY

Cel ogólny: Wzmocnienie kapitału społecznego przez aktywizacj ę i integracj ę mieszka ńców oraz podnoszenie ich kwalifikacji.

Uzasadnienie celu

Mieszka ńcy Uj ścia Baryczy tworz ą zbiorowo ść społeczn ą o podobnej strukturze b ędącej efektem zmian społecznych, jakie dokonywały si ę na tym obszarze przez wiele dziesi ęcioleci. Podobna struktura wykształcenia i podziału wg ekonomicznych grup wieku pozwala na mieszka ńców 3 gmin obszaru patrze ć w perspektywie regionalnej. Dodatkowym rysem charakterystycznym ł ącz ącym mieszka ńców tego obszaru jest trudno ść w zdefiniowaniu własnej to Ŝsamo ści. Trudno ść ta wynika z faktu, Ŝe jest to ludno ść , która osiedliła si ę na tym terenie po zako ńczeniu II wojny światowej oraz z ci ągłych zmian administracyjnych, peryferyjno ści (granica Wielkopolski i Śląska) i poczucia braku zwi ązania z władzami wojewódzkim i pozostawienia samemu sobie. Obszar był wł ączany do Wielkopolski, chocia Ŝ historycznie zwi ązany jest ze Śląskiem. Na te uwarunkowania nakłada si ę równie Ŝ popegeerowska to Ŝsamo ść mieszka ńców Ziemi Górowskiej – strukturalne bezrobocie, wykluczenie społeczne, patologie, niewystarczaj ące kwalifikacje zawodowe etc. Na powy Ŝsze zjawiska nało Ŝył si ę tak Ŝe mechanizm ogólnosystemowy polegaj ący na wycofaniu si ę pa ństwa z dotychczasowego modelu polityki społecznej. Prowadzi to w efekcie do izolacji i zachwiania poprawnego działania struktur społecznych, w tym społeczno ści lokalnych. Istotnym problemem społecznym jest niedostateczny poziom osi ągni ęcia przez ni ą takiego poziomu integracji i aktywno ści, aby była ona zdolna do samodzielnego rozwi ązywania wielu istotnych problemów społecznych. W regionie działaj ą organizacje społeczne, ale nie zawsze reprezentuj ą one po Ŝą dany poziom uczestnictwa w lokalnym Ŝyciu publicznym, wyra Ŝaj ący si ę chocia Ŝby niskim wska źnikiem udziału w wyborach i działaniach lokalnych. Cho ć na przestrzeni ostatnich lat, na przykładzie Programu „Działaj Lokalnie” wida ć wzrost zainteresowania organizacji społecznych zdobywaniem dotacji na realizacj ę celów społecznych, fakt Ŝe jednak głównie z miasta Góry. Jednocze śnie mamy do ść liczn ą grup ę aktywnych liderów lokalnych, którzy wymagaj ą wsparcia swojej działalno ści.

Brak jest równie Ŝ wystarczaj ącej ilo ści wiejskich świetlic, miejsc w których społeczno ść lokalna mogłaby si ę spotyka ć, planowa ć i realizowa ć wspólne działania z zakresu kultury, edukacji i sportu. Szczególnie istotne wydaje si ę znalezienie nowego pomysłu na wie ś, jej rozwój i mo Ŝliwo ści zarabiania we współczesnej gospodarce. Dobrym przykładem ł ącz ącym aktywizacj ę mieszka ńców ich współprac ę ze zdobywaniem nowych kwalifikacji i dodatkowego źródła dochodu jest tzw. „wioska tematyczna”. Wioska tematyczna to wie ś, która znalazła swoj ą specjalizacj ę aby na niej zarabia ć i dzi ęki niej wyró Ŝnia ć si ę i rozwija ć. W wykorzystaniu tego pomysłu mo Ŝemy czerpa ć z do świadcze ń Dolno śląskiej Fundacji Ekorozwoju i realizowanym przez ni ą działaniom w Dolinie Baryczy, m.in. w projekcie „Wioski z pomysłem”. W zwi ązku z tymi trudno ściami i problemami podj ęte zostan ą działania, które maj ą słu Ŝyć wzrostowi poziomu integracji społecznej, podnoszeniu poziomu aktywno ści mieszka ńców na rzecz rozwoju regionu, wzrostowi liczby i profesjonalizacji organizacji społecznych, podnoszenia poziomu kwalifikacji zawodowych, tworzenia i sieciowania lokalnych centrów oraz wykorzystania instrumentów ekonomii społecznej. Realizacja tego celu w okresie wdra Ŝania Lokalnej Strategii Rozwoju pozwoli nam urzeczywistni ć wizj ę aktywnych, wykształconych mieszka ńców zgodnie i twórczo ze sob ą współpracuj ących na rzecz rozwoju własnego i całego regionu.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

59

Opis celów szczegółowych

1. Wsparcie ró Ŝnych form aktywno ści społecznej na obszarach wiejskich.

Realizacja tego celu opiera si ę na zorganizowanym wsparciu lokalnej aktywno ści organizacji pozarz ądowych, grup nieformalnych i liderów lokalnych. Pomoc ta skierowana b ędzie głównie do podmiotów z obszarów wiejskich LGD. Działania b ędą odpowiedzi ą na problemy zwi ązane ze słabo rozwini ętym sektorem organizacji pozarz ądowych i braku systemowego wsparcia ze strony gmin i powiatu aktywno ści mieszka ńców. Bez rozwoju kapitału społecznego niemo Ŝliwe b ędzie zbudowanie społecze ństwa obywatelskiego zdolnego do aktywnego i twórczego wł ączenia si ę w rozwój regionu. Lokalna Grupa Działania odpowiedzialna b ędzie za utworzenie inkubatora aktywno ści społecznej, który wspiera ć b ędzie tworzenie nowych i istniej ące organizacje pozarz ądowe oraz aktywne grupy nieformalne. Wsparcie to polega ć b ędzie na głównie realizacji szkole ń dla lokalnych liderów, animatorów i organizacji pozarz ądowych oraz pomocy doradczej przy zakładaniu nowych organizacji i doradztwa w zakresie pisania wniosków o dofinansowanie. Wynikiem tych działa ń ma by ć efektywniejsze wykorzystanie środków przez organizacje pozarz ądowe i grupy nieformalne na pozostałe przedsi ęwzi ęcia przewidziane w LSR.

2. Tworzenie alternatywnych form sp ędzania czasu dla mieszka ńców.

Obszar Uj ścia Baryczy boryka si ę z typowymi problemami dla terenów popegeerowskich. Jednym z nich jest brak alternatywnych form sp ędzania wolnego czasu a co za tym idzie rozwój patologii tak Ŝe w śród młodzie Ŝy powielaj ącej wzorce rodzinne. Dodatkowym problemem jest brak miejsc do aktywnej integracji, edukacji i zaj ęć sportowych na obszarach wiejskich. Przeciwdziała ć tym problemom mo Ŝna poprzez pokazywanie innych mo Ŝliwo ści i korzy ści z aktywnego sp ędzania czasu (rozwój osobisty, poznanie terenu i jego walorów, integracja społeczna etc.) oraz tworzenie i wspieranie istniej ących ju Ŝ lokalnych centrów kulturowych edukacyjnych i sportowych. Wsparcie to nie powinno si ę ogranicza ć jedynie do infrastruktury, niezb ędne jest stworzenie programów funkcjonowania tych centrów, ich współpracy oraz udost ępniania ich bazy do organizowania przez lokalnych liderów, grupy nieformalne i organizacje pozarz ądowe imprez i projektów nakierowanych na tworzenie i propagowanie w śród mieszka ńców alternatywnych form sp ędzania czasu wolnego. Szczególnie wspierane powinny by ć działania skierowane do dzieci i młodzie Ŝy. Pomocna w realizacji tych działa ń mo Ŝe by ć idea wioski tematycznej.

3. Stworzenie systemu podnoszenia kwalifikacji dla potrzeb Uj ścia Baryczy.

Obecnie na rynku zatrudnienia wyró Ŝni ć mo Ŝna trzy główne problemy: strukturalne bezrobocie pośród byłych pracowników PGR-ów, niskie kwalifikacje zawodowe, wyjazd młodych do pracy za granic ą. Problemy te z jednej strony s ą typowe dla obszarów popegeerowskich a z drugiej wynikaj ą z globalnych trendów gospodarki opartej na wiedzy i swobodnym przepływie siły roboczej. Przeciwdziałanie negatywnym konsekwencjom tych zjawisk mo Ŝna i nale Ŝy zacz ąć na poziomie lokalnym. Niezb ędna jest współpraca LGD z Powiatowym Urz ędem Pracy. Współpraca ta z jednej strony powinna polega ć na przepływie informacji o ilo ści bezrobotnych i ich obecnych kwalifikacjach z drugiej strony LGD powinno podj ąć działania promuj ące i aktywizuj ące w oparciu o lokalne walory przyrodniczo-kulturowe i plany rozwoju w zakresie turystyki i obsługi ruchy turystycznego, produktów lokalnych i marki „Ziemi Górowskiej”, aktywizacji społecznej z wykorzystaniem instrumentów ekonomii społecznej, tj. organizacji pozarz ądowych, spółdzielni socjalnych, czy przedsi ębiorstw społecznych. Partnerstwo powinno równie Ŝ wspiera ć mieszka ńców chc ących zwi ąza ć swoj ą aktywno ść zawodow ą z obszarem Uj ścia Baryczy i jego walorami poprzez organizacj ę szkole ń z zakresu j ęzyków obcych i obsługi komputera, kursy zawodowe, funkcjonowanie inicjatyw skierowanych do grupy 50+, podnoszenie poziomu i wspieranie inicjatyw edukacyjnych, opieki nad osobami zale Ŝnymi.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

60

KAPITAŁ SPOŁECZNY I AKTYWNI MIESZKA ŃCY

CELE SZCZEGÓŁOWE:

CEL 1. Wsparcie ró Ŝnych form aktywno ści społecznej na obszarach

OGÓLNY 3: wiejskich.

Wzmocnienie kapitału społecznego przez 2. Tworzenie alternatywnych form sp ędzania czasu aktywizacje i integracje dla mieszka ńców. mieszka ńców oraz podnoszenie ich kwalifikacji 3. Stworzenie systemu podnoszenia kwalifikacji dla potrzeb

Uj ścia Baryczy.

PRZEDSI ĘWZI ĘCIA

VI VII Tworzenie centrów aktywno ści Edukacja ludno ści wiejskiej: społecznej na wsiach:

 tworzenie, doposa Ŝenie i remonty  warsztaty kulinarne, obiektów u Ŝyteczno ści publicznej z r ękodzielnictwa, rzemiosła na wsi – świetlice wiejskie, place ludowego itp., zabaw, boiska, infrastruktura  upowszechnianie wiedzy, kultury sportowa, i tradycji o obszarze Uj ścia  przekształcanie świetlic w lokalne Baryczy, centra aktywno ści,  edukacja informatyczna,  wsparcie aktywno ści świetlic  konkursy słu Ŝą ce wiejskich. upowszechnianiu wiedzy o Ziemi Górowskiej,  wspieranie działa ń na rzecz edukacji ludno ści wiejskiej.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

61

OPIS PRZEDSI ĘWZI ĘĆ

Przedsi ęwzi ęcie VI – „Tworzenie centrów aktywno ści społecznej na wsiach”

Przedsi ęwzi ęcie przyczynia si ę do realizacji:

⇒⇒⇒ celu ogólnego 3 „Wzmocnienie kapitału społecznego przez aktywizacje i integracje mieszka ńców oraz podnoszenie ich kwalifikacji”,

⇒⇒⇒ celu szczegółowego 3.1 „Wsparcie ró Ŝnych form aktywno ści społecznej na obszarach wiejskich”,

⇒⇒⇒ celu szczegółowego 3.2 „Tworzenie alternatywnych form sp ędzania czasu dla mieszka ńców”,

⇒⇒⇒ celu szczegółowego 3.3 „Stworzenie systemu podnoszenia kwalifikacji pod potrzeby regionu”.

Uzasadnienie

Szczególnego wsparcia wymagaj ą zaniedbane przez lata świetlice wiejskie oraz wiejska infrastruktura sportowa. Nie mo Ŝna zapomina ć o szczególnej roli w Ŝyciu wsi miejsca do spotka ń, kultywowania miejscowych tradycji czy skierowanych bardziej dla młodzie Ŝy miejsc sportowo – rekreacyjnych. To ich jako ść cz ęsto decyduje o poczuciu dumy i przywi ązania do swojej miejscowo ści. Jednak jak pokazuj ą przykłady nie wystarczy mie ć odpowiedni ą infrastruktur ę trzeba mie ć jeszcze pomysł jak j ą wykorzysta ć. Innowacyjnym podej ście do tego tematu jest idea wioski tematycznej – czyli budowanie specjalizacji wsi na lokalnych zasobach i zaanga Ŝowaniu mieszka ńców. Dzi ęki specjalizacji wie ś zaczyna rozwija ć swoj ą aktywno ść , anga Ŝowa ć mieszka ńców w działania z zakresu kultury i samoedukacji, budzi ć w nich rado ść i nowe spojrzenie na świat. Jak pokazuj ą do świadczenia wiosek tematycznych z Pomorza i Doliny Baryczy wie ś mo Ŝe sta ć si ę centrum lokalnej aktywno ści i innowacji – działa ć jak firma. Wł ączone w ten nurt powinny by ć równie Ŝ nasze działania zwi ązane z tworzeniem, doposa Ŝeniem i remontem obiektów na wsi.

Grupy docelowe beneficjentów Samorz ądy i jednostki im podległe, mieszka ńcy sołectw (tam gdzie wsparte b ędą świetlice oraz infrastruktura rekreacyjno-sportowa), grupy nieformalne i organizacje pozarz ądowe (z sołectw obj ętych wsparciem).

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

- 62 -

LISTA REKOMENDOWANYCH OPERACJI: dla przedsi ęwzi ęcia: „Tworzenie centrów aktywno ści społecznej na wsiach”

MINIMALNA OPERACJE ILO ŚĆ PREFEROWANY ZAKRES OPERACJI OPERACJI

Ró Ŝnicowanie w kierunku działalno ści 0 - nierolniczej

Tworzenie i rozwój 0 - mikroprzedsi ębiorstw

••• tworzenie, doposa Ŝenie i remonty obiektów u Ŝyteczno ści publicznej na wsi – świetlice wiejskie, place zabaw, boiska, infrastruktura sportowa, Odnowa i rozwój wsi 5 ••• wsparcie aktywno ści świetlic wiejskich, ••• przekształcanie świetlic w lokalne centra aktywno ści.

••• tworzenie, doposa Ŝenie i remonty obiektów u Ŝyteczno ści publicznej na wsi – świetlice wiejskie, place zabaw, boiska, infrastruktura sportowa, Małe projekty 16 ••• wsparcie aktywno ści świetlic wiejskich, ••• przekształcanie świetlic w lokalne centra aktywno ści.

Funkcjonowanie LGD 7 ••• wsparcie aktywno ści świetlic wiejskich.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

- 63 -

Wska źniki realizacji przedsi ęwzi ęcia:

Warto ść Warto ść wska źnik opis Źródło weryfikacji wyj ściowa docelowa (2008r.) (2015r.) Ilo ść operacji – odnowa Weryfikacji zało Ŝeń LSR co Dokumentacja LGD (m.in. 0 5 wsi do minimalnej ilo ści dokumentacja odbioru technicznego) planowanych operacji

Ilo ść operacji – małe Weryfikacji zało Ŝeń LSR co Dokumentacja LGD (m.in. 0 16 Wska źniki projekty do minimalnej ilo ści dokumentacja odbioru technicznego, produktu planowanych operacji sprawozdania z realizacji projektów, listy obecno ści, dokumentacja fotograficzna, archiwum wydawnictw)

Ilo ść operacji – Weryfikacji zało Ŝeń LSR co Dokumentacja LGD (m.in. 0 7 funkcjonowanie LGD do minimalnej ilo ści dokumentacja odbioru technicznego, planowanych operacji sprawozdania z realizacji projektów, listy obecno ści, dokumentacja fotograficzna, archiwum wydawnictw)

Warto ść Warto ść wska źnik opis Źródło weryfikacji wyj ściowa docelowa (2008r.) (2015r.) Ilo ść centrów aktywno ści Ilo ść wsi, które utworzyły na Dane LGD, o świadczenia 4 wsie społecznej na wsiach swoim terenie centra beneficjentów, dane gmin weryfikacja aktywno ści społecznej w terenie

Wska źniki Ilo ść wsi wspartych w Ilo ść wsi, które otrzymały Dane LGD, o świadczenia 0 10 wsi rezultatu ramach przedsi ęwzi ęcia środki finansowe z beneficjentów, dane gmin weryfikacja wyszczególnieniem w terenie zrealizowanych inwestycji

Ilo ść osób Zbadanie ilo ści osób, które Dane LGD, o świadczenia 0 120 osób uczestnicz ących w wzi ęły udział w warsztatach, beneficjentów, badania ankietowe, listy działaniach szkoleniach i innych obecno ści aktywizacyjnych działaniach aktywizacyjnych

Warto ść Warto ść wska źnik opis Źródło weryfikacji wyj ściowa docelowa (2008r.) (2015r.) Poziom aktywno ści Badanie zmian ilo ści Dane LGD, o świadczenia 0 średnio 3 społecznej mieszka ńców wspólnych inicjatyw beneficjentów, badania ankietowe, inicjatywy w centrach aktywno ści realizowanych przez rocznie na społecznej mieszka ńców na rzecz wsi wie ś Wska źniki Zainteresowanie Ilo ść osób bior ących udział w Dane LGD, o świadczenia 0 20% ogółu oddziaływania inicjatywami centrów inicjatywach centrów spoza beneficjentów, badania ankietowe, uczestników terenu wsi, w której działa danej centrum inicjatywy

Wł ączenie si ę ludno ści Badanie ilo ści mieszka ńców, Dane LGD, o świadczenia 0 25% ogółu wiejskiej w działalno ść którzy zaanga Ŝowali si ę w beneficjentów, badania ankietowe, mieszka ńców centrów działalno ść na rzecz wsi wsi dzi ęki inicjatywom centrów

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

- 64 -

Przedsi ęwzi ęcie VII – „Edukacja ludno ści wiejskiej”

Przedsi ęwzi ęcie przyczynia si ę do realizacji:

⇒⇒⇒ celu ogólnego 3 „Wzmocnienie kapitału społecznego przez aktywizacje i integracje mieszka ńców oraz podnoszenie ich kwalifikacji”,

⇒⇒⇒ celu szczegółowego 3.1 „Wsparcie ró Ŝnych form aktywno ści społecznej na obszarach wiejskich”,

⇒⇒⇒ celu szczegółowego 3.2 „Tworzenie alternatywnych form sp ędzania czasu dla mieszka ńców”,

⇒⇒⇒ celu szczegółowego 3.3 „Stworzenie systemu podnoszenia kwalifikacji pod potrzeby regionu”.

Uzasadnienie

Obok wsparcia aktywno ści społecznej lokalnych podmiotów i rozwoju funkcji wsi niezb ędne wydaj ę si ę równie Ŝ wsparcie działa ń z zakresu podnoszenia poziomu edukacji zawodowej i nieformalnej mieszka ńców obszaru. Zaowocuje to zwi ększeniem ich szans na rynku pracy oraz wzmocnieniem integracji społecznej grup dotychczas wykluczonych z rynku pracy – bezrobotnych, osoby o niskich kwalifikacjach, matek wychowuj ących dzieci, osób z grupy wiekowej 50+.

Grupy docelowe beneficjentów Samorz ądy i jednostki im podległe, mieszka ńcy obszaru, grupy nieformalne i organizacje pozarz ądowe (statutowo zajmuj ące si ę edukacja nieformaln ą i integracj ą społeczn ą), uniwersytet III wieku.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

- 65 -

LISTA REKOMENDOWANYCH OPERACJI: dla przedsi ęwzi ęcia: „Edukacja ludno ści wiejskiej”

MINIMALNA OPERACJE ILO ŚĆ PREFEROWANY ZAKRES OPERACJI OPERACJI

Ró Ŝnicowanie w kierunku działalno ści 0 - nierolniczej

Tworzenie i rozwój 0 - mikroprzedsi ębiorstw

Odnowa i rozwój wsi 0 -

••• warsztaty kulinarne, z rękodzielnictwa, rzemiosła ludowego itp., ••• Małe projekty 5 upowszechnianie wiedzy, kultury i tradycji na obszarze Uj ścia Baryczy, ••• edukacja informatyczna, ••• konkursy słu Ŝą ce upowszechnianiu wiedzy o Ziemi Górowskiej.

Funkcjonowanie LGD 7 ••• wspieranie działa ń na rzecz edukacji ludno ści wiejskiej.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

- 66 -

Wska źniki realizacji przedsi ęwzi ęcia:

Warto ść Warto ść wska źnik opis Źródło weryfikacji wyj ściowa docelowa (2008r.) (2015r.) Ilo ść operacji – małe Weryfikacji zało Ŝeń LSR co Dokumentacja LGD (m.in. 0 5 Wska źniki projekty do minimalnej ilo ści sprawozdania z realizacji projektów, planowanych operacji listy obecno ści, dokumentacja produktu fotograficzna)

Ilo ść operacji – Weryfikacji zało Ŝeń LSR co Dokumentacja LGD 0 7 funkcjonowanie LGD do minimalnej ilo ści planowanych operacji

Warto ść Warto ść wska źnik opis Źródło weryfikacji wyj ściowa docelowa (2008r.) (2015r.) Ilo ść osób Ilo ść osób, które uko ńczyły Dane LGD, o świadczenia 0 60 osób uczestnicz ących w szkolenia podnosz ące beneficjentów, listy obecno ści, warsztatach umiej ętno ści Wska źniki rezultatu Ilo ść osób Ilo ść osób, które uko ńczyły Dane LGD, o świadczenia 0 60 osób uczestnicz ących w szkolenia podnosz ące beneficjentów, listy obecno ści, przedsi ęwzi ęciach kwalifikacje zawodowe edukacyjnych

Ilo ść konkursów z zakresu Weryfikacja ilo ści konkursów Dane LGD, o świadczenia 0 3 wiedzy o Ziemi Górowskiej beneficjentów

Warto ść Warto ść wska źnik opis Źródło weryfikacji wyj ściowa docelowa (2008r.) (2015r.) Poziom wiedzy o obszarze Badanie ile osób deklaruje Dane LGD, badania ankietowe 0 30% Uj ścia Baryczy wzrostu wiedzy o obszarze badanych Uj ścia Baryczy dzi ęki Wska źniki podj ętym działaniom oddziaływania edukacyjnym Zainteresowanie dalsz ą Badanie oddziaływania Dane LGD, badania ankietowe 0 60% działalno ści ą edukacyjn ą przedsi ęwzi ęć edukacyjnych deklaruje na zainteresowanie dalszym ch ęć dalszej kształceniem przez osoby edukacji uczestnicz ące w przedsi ęwzi ęciach edukacyjnych.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

- 67 -

ZESTAWIENIE PLANOWANYCH OPERACJI W RAMACH LOKALNEJ STRATEGII ROZWOJU

Planowana minimalna liczba operacji biorstw Przedsi ęwzi ęcia ę

ci nierolniczej ś R A ZA R M E Małe projekty nicowanie w kierunku Tworzenie i rozwój Ŝ Odnowa i rozwój wsi mikroprzedsi działalno Ró

I. Turystyka w Uj ściu Baryczy 4 4 3 12 29

II. Obiekty zabytkowe i przyrodnicze wizytówk ą Uj ścia Baryczy 0 0 0 12 17

III. Aktywna promocja Uj ścia Baryczy 0 0 0 5 11

IV. Mikroprzedsi ębiorczo ść wiejska 4 4 0 5 23

V. Marka produktów i usług Ziemi Górowskiej 2 2 0 5 19

VI. Tworzenie centrów aktywno ści społecznej na wsiach 0 0 5 16 26

VII. Edukacja ludno ści wiejskiej 0 0 0 5 15

R A Z E M 10 10 8 60 140

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

- 68 -

5. MISJA LOKALNEJ GRUPY DZIAŁANIA

MISJA LGD„UJŚCIEBARYCZY”

Jesteśmylideremreprezentującym mieszkańcówUjściaBaryczy, którychchcemywspieraćwdążeniu dozrównoważonegorozwoju

obszarówwiejskichwoparciu opopoposzanowanienaszejlokalnejop oszanowanienaszejlokalnej

przedsiębiorczości,tradycji,kultury itrwałezachowaniewysokich

wartościprzyrodniczowartościprzyrodniczo krajobrazowychregionu.krajobrazowychregionu.

Realizacjęwspólnychcelów opieramyowzajemnezaufanie

ipartnerskąwspółpracepomiędzy samorządamisamorządami,organizacjami,organizacjami społecznymi,przedsiębiorcami

iaktywnymigrupamimieszkańców.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

- 69 -

6. WYKAZANIE SPÓJNO ŚCI SPECYFIKI OBSZARU Z CELAMI LSR

Wykazana w podsumowaniu diagnozy specyfika obszaru LGD dotyczyła elementów z 3 kategorii: 1. walorów przyrodniczych i turystycznych, 2. gospodarki i usług lokalnych, 3. kapitału społecznego i aktywno ści mieszka ńców.

Okre ślona tak specyfika obszaru, zwi ązane z ni ą problemy zidentyfikowane w analizie SWOT oraz opisane w Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich cele dla Programu Leader stanowiły punkt wyj ścia do pracy nad celami dla LSR.

W oparciu o pierwsz ą kategori ę realizowane b ędą: cel ogólny 1 „Rozwój turystyki oraz promocja regionu w oparciu o zachowanie dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego Ujścia Baryczy” a tak Ŝe cel szczegółowy 1.1 „Wsparcie rozwoju usług turystycznych w tym agroturystyki, stworzenie oferty dla s ąsiaduj ących aglomeracji miejskich”, cel szczegółowy 1.2 „Rewitalizacja zabytkowych obiektów”, cel szczegółowy 1.3 „Ochrona zasobów przyrodniczych obszaru Uj ścia Baryczy” oraz cel szczegółowy 1.4 „Promocja regionu Uj ście Baryczy”.

Realizacja tych celów przyczyni si ę do: • zachowania walorów przyrodniczych obszaru, • rozwoju usług i produktów turystycznych, • zachowania i odtworzenia dziedzictwa kulturowego regionu, • promocji obszaru Uj ścia Baryczy.

W oparciu o drug ą kategori ę realizowane b ędą: cel ogólny 2 „Ró Ŝnicowanie gospodarki obszaru i rozwój działalno ści usługowej na obszarach wiejskich”, a tak Ŝe cel szczegółowy 2.1 „Tworzenie i rozwój mikroprzedsi ębiorstw na obszarach wiejskich”, cel szczegółowy 2.2 „Wspieranie samoorganizacji grup producenckich przetwórczych i podmiotów gospodarczych”, cel szczegółowy 2.3 „Dodatkowe źródła dochodów dla gospodarstw rolnych” oraz cel szczegółowy 2.4 „Wsparcie dla wysokiej jako ści produktów z Ziemi Górowskiej w tym Ŝywno ści tradycyjnej i ekologicznej”.

Realizacja tych celów przyczyni si ę do: • tworzenia nowych mikroprzedsi ębiorstw i miejsc pracy na obszarach wiejskich, • wzrostu dochodów gospodarstw rolnych, • stworzenia marki produktów i usług Ziemi Górowskiej, w tym promocji ekologicznego i tradycyjnego gospodarowania, • lepszej współpracy producentów obszaru.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

- 70 -

W oparciu o trzeci ą kategori ę realizowane b ędą: cel ogólny 3 „Wzmocnienie kapitału społecznego przez aktywizacje i integracje mieszka ńców oraz podnoszenie ich kwalifikacji”, a tak Ŝe cel szczegółowy 3.1 „Wsparcie ró Ŝnych form aktywno ści społecznej na obszarach wiejskich”, cel szczegółowy 3.2 „Tworzenie alternatywnych form sp ędzania czasu dla mieszka ńców”, cel szczegółowy 3.3 „Stworzenie systemu podnoszenia kwalifikacji pod potrzeby regionu”.

Realizacja tych celów przyczyni si ę do: ••• zwi ększenia ilo ści organizacji pozarz ądowych, ••• podniesienie poziomu aktywno ści i samodzielno ści społecznej, ••• podniesienia poziomu kwalifikacji zawodowych mieszka ńców, ••• podniesienie poziomu jako ści oferty kulturalnej i sportowej świetlic wiejskich, ••• stworzenie alternatywnej oferty sp ędzania czasu wolnego.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

- 71 -

7. UZASADNIENIE PODEJ ŚCIA ZINTEGROWANEGO DLA PLANOWANYCH W RAMACH LSR PRZEDSI ĘWZI ĘĆ

Podej ście zintegrowane w ramach Lokalnej Strategii Rozwoju rozpatrywa ć mo Ŝna na trzech poziomach: - zintegrowania celów, przedsi ęwzi ęć i operacji tak aby wzajemnie si ę uzupełniały i na siebie oddziaływały daj ąc efekt synergii, - zwi ązków mi ędzy ró Ŝnymi podmiotami i aktorami lokalnymi w realizacji przedsi ęwzi ęć tak aby przedstawiciele z wszystkich sektorów byli zaanga Ŝowani w realizacj ę operacji w ramach przedsi ęwzi ęć , - oparcie realizacji przedsi ęwzi ęć o lokalne zasoby, to Ŝsamo ść , warto ści i specyfik ę obszaru,

Mówi ąc o zintegrowanym podej ściu w ramach celów przedsi ęwzi ęć i operacji zwróci ć uwag ę nale Ŝy na proces planowania strategicznego przeprowadzony podczas przygotowania LSR dla obszaru Uj ścia Baryczy. Planowanie to opierało si ę na specyfice obszaru wykazanej w diagnozie oraz pracy warsztatowej z przedstawicielami społeczno ści lokalnej reprezentuj ącej sektor publiczny, gospodarczy i społeczny. Takie przeprowadzenie procesu planowania zapewnia, Ŝe w jego ramach uwzgl ędnione zostały najwa Ŝniejsze do realizacji dla społeczno ści lokalnej cele. Podkre śli ć nale Ŝy, Ŝe cele te zgodnie z zało Ŝeniami Programu Leader dotycz ą obszarów wiejskich i rozwi ązywania ich problemów. Zaplanowane w ramach LSR przedsi ęwzi ęcia maj ą charakter zintegrowany je śli chodzi o rozwi ązywanie głównych zdefiniowanych dla obszaru problemów w sferze turystyki, gospodarki i usług lokalnych oraz kapitału społecznego. W zało Ŝeniach planowania strategicznego powinny wzajemnie si ę uzupełnia ć w trakcie realizacji, np. rozwój turystyki w regionie ma generowa ć powstawanie nowych miejsc pracy, stworzenie marki produktów i usług Ziemi Górowskiej zwi ększy ć dochody rolników ale równie Ŝ stanowi ć element oferty promocyjnej i turystycznej, podnoszenie poziomu edukacji i aktywno ści mieszka ńców obszaru przyczyni si ę równie Ŝ do tworzenia nowych miejsc pracy. Przy planowaniu operacji w ramach przedsi ęwzi ęć równie Ŝ kierowano si ę ich zintegrowaniem i wzajemnym oddziaływaniem. Przedsi ęwzi ęcia przewidziane do realizacji w ramach LSR dla Uj ścia Baryczy przewiduj ą zaanga Ŝowanie w realizacj ę zaplanowanych w ramach nich zada ń podmiotów reprezentuj ących sektor publiczny, gospodarczy i społeczny. Przykładowo przedsi ęwzi ęcia zwi ązane z rozwojem turystycznym regionu anga Ŝuj ą jednocze śnie gminy (budowa małej infrastruktury turystycznej), rolników (gospodarstwa agroturystyczne), mikroprzedsiebiorców i osoby my ślące o zało Ŝeniu działalno ści gospodarczej (usługi turystyczne, baza noclegowa i gastronomiczna) oraz organizacje pozarządowe (organizacja imprez promuj ących ofert ę i walory regionu). Podobna zasada wzajemnego uzupełniania się przedstawicieli trzech sektorów w realizacji zada ń przewidziana została w pozostałych przedsi ęwzi ęciach. Realizacja przewidzianych w strategii przedsi ęwzi ęć oparta b ędzie o lokalne, zasoby, to Ŝsamo ść , warto ści i specyfik ę obszaru. Dotyczy to zarówno zada ń w ramach rozwoju turystyki, które oparte b ędą na lokalnych walorach przyrodniczych, historycznych i tradycji kulturowej oraz zada ń zwi ązanych z tworzeniem marki lokalnej w oparciu o dziedzictwo kulinarne czy tradycyjne rzemiosło. Z kolei działania zwi ązane z kapitałem społecznym rozwi ązywa ć b ędą lokalne problemy zwi ązane z popegieerowsk ą to Ŝsamo ści ą mieszka ńców obszaru oraz nisk ą aktywno ści ą społeczn ą.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

- 72 -

8. UZASADNIENIE PODEJ ŚCIA INNOWACYJNEGO DLA PLANOWANYCH W RAMACH LSR PRZEDSI ĘWZI ĘĆ

Charakteryzuj ąc LSR pod k ątem innowacyjno ści warto podkre śli ć, Ŝe sam partnerski proces powołania Lokalnej Grupy Działania oraz prac nad Lokaln ą Strategi ą Rozwoju miał kontekst innowacyjny. Uzasadnienie podej ścia innowacyjnego rozpatrzymy w kontek ście 3 grup celów i przedsi ęwzi ęć zaplanowanych w strategii, tj.: turystyki i promocji, produktów i usług, kapitału społecznego.

W kontek ście turystyki i promocji za innowacyjne uzna ć nale Ŝy: • tworzenie produktu turystycznego na bazie walorów 3 gmin pod mark ą „Uj ścia Baryczy”, • stworzenie zintegrowanej oferty szlaków turystycznych (piesze, konne, rowerowe, kajakowe), • partnersk ą współprac ę 3 sektorów na rzecz rozwoju oferty turystycznej, • wspóln ą promocj ę trzech gmin pod mark ą „Uj ście Baryczy”, • wykorzystanie nowych narzędzi w promocji (np. portal internetowy), • tworzenie oferty na bazie istniej ących zabytków, • wł ączenie do oferty lokalnych podmiotów,

W kontek ście produktów i usług za innowacyjne uzna ć nale Ŝy: • tworzenie marki produktów i usług Ziemi Górowskiej bazuj ącej na lokalnych zasobach, • kompleksowe wsparcie dla podmiotów prowadz ących i chc ących rozpocz ąć działalno ść na obszarach wiejskich (doradztwo, szkolenia etc.), • plany tworzenia bran Ŝowych grup producenckich i klastrów gospodarczych,

W kontek ście kapitału społecznego za innowacyjne uzna ć nale Ŝy: • realizacja szkole ń dla liderów i animatorów lokalnych, • podj ęcie działa ń na rzecz grupy 50+, • organizacja kursów zawodowych dla mieszka ńców obszarów wiejskich Partnerstwa, • podej ście do odnowy wsi zgodnie z ide ą „wsi tematycznej”.

Za szczególnie wa Ŝne uzna ć nale Ŝy działania w zakresie kapitału społecznego. Jak juŜ wielokrotnie podkre ślano ziemia górowska charakteryzuje si ę popegeerowsk ą to Ŝsamo ści ą mieszka ńców. Efektem tego jest niska jako ść kapitału społecznego na obszarach wiejskich Partnerstwa. Bez jego podniesienia realizacja zało Ŝeń pozostałych przedsi ęwzi ęć mo Ŝe przynie ść mniejsze od spodziewanych efekty. Warta wi ęc jest podkre ślenia innowacyjno ść planowanych działa ń na tym polu oraz partnerskie zaanga Ŝowanie trzech sektorów w ich realizacj ę. W sferze turystyki ciekawa i stanowi ąca „dobr ą praktyk ę” mo Ŝe by ć oferta szlaków turystycznych i działa ń promocyjnych skupiaj ąca si ę wokół obiektów zabytkowych, które s ą charakterystyczne dla obszaru. Za szczególnie innowacyjne w sferze produktów i usług mo Ŝna uzna ć ch ęć tworzeni marki i systemu certyfikacji produktów i usług z „Ziemi Górowskiej” na Dolnym Śląsku podobne działania podj ęła jedynie sąsiednia LGD z Doliny Baryczy. Na do świadczeniach tej LGD opiera ć b ędzie si ę równie Ŝ innowacyjne podej ście do procesu odnowy wsi wykorzystuj ące ide ą „wioski tematycznej”.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

- 73 -

9. PROCEDURY OCENY ZGODNO ŚCI OPERACJI Z LSR I WYBORU OPERACJI ORAZ ODWOŁANIA OD ROZSTRZYGNI ĘĆ RADY

9.1. Opis procedur

Procedura oceny zgodno ści operacji z LSR polega na dokonaniu oceny zgodno ści celów i zakresu operacji z celami ogólnymi, szczegółowymi i przedsi ęwzi ęciami okre ślonymi w Lokalnej Strategii Rozwoju (LSR) przez członków Rady. Procedurze oceny zgodno ści operacji z LSR poddawane s ą tylko wnioski spełniaj ące wymagania formalne, kompletne i zło Ŝone w terminie.

Procedur ę t ę poprzedzaj ą nast ępuj ące czynno ści: 1. Ogłoszenie naboru wniosków na realizacj ę operacji zgodnie z LSR. 2. Wsparcie potencjalnych beneficjentów w przygotowaniu wniosków. 3. Przyjmowanie przez Biuro LGD wniosków. 4. Wst ępna ocena wniosków. 5. Sporz ądzenie zestawienia zło Ŝonych wniosków. 6. Zwołanie posiedzenia Rady. 7. Wyznaczenie osoby/osób referuj ących wnioski.

Uznanie operacji za zgodn ą z LSR skutkuje przekazaniem operacji do dalszej oceny wg. lokalnych kryteriów wyboru. Operacja, która nie zostanie uznana za zgodn ą z LSR nie podlega dalszej ocenie. Od decyzji Rady o uznaniu, Ŝe operacja jest niezgodna z LSR nie przysługuje wnioskodawcy odwołanie.

Operacja uznana zostanie za zgodn ą z LSR, je Ŝeli jednocze śnie b ędzie zgodna z: 1) co najmniej jednym celem ogólnym, 2) co najmniej jednym celem szczegółowym, 3) co najmniej jednym przedsi ęwzi ęciem zapisanym w LSR.

Procedura wyboru operacji polega na dokonaniu oceny operacji zakwalifikowanych jako zgodne z LSR. Ocena ta dokonywana jest indywidualnie przez członków Rady na imiennych kartach oceny operacji wg. lokalny kryteriów wyboru. W wyniku tej oceny powstaje lista rankingowa. Miejsce operacji na li ście rankingowej okre śla średnia arytmetyczna wszystkich indywidualnych ocen członków Rady. Kolejno ść na li ście decyduje, które operacje zostan ą dofinansowane z bud Ŝetu na realizacj ę LSR. Od decyzji Rady o niezakwalifikowaniu operacji do dofinansowania przysługuje wnioskodawcy odwołanie.

W celu unikni ęcia sytuacji, w której zakwalifikowana do obj ęcia dofinansowaniem operacja spełnia warunek zgodno ści z LSR i pozostałe lokalne kryteria wyboru, a zdaniem członków Rady jej zrealizowanie jest nierealne, przewidziano, Ŝe członek Rady, w tej sytuacji, na karcie oceny, wpisuje przy pierwszym kryterium w miejsce oceny wyraz: „niewykonalna” i uzasadnienia niewykonalno ści operacji. Je Ŝeli wi ęcej ni Ŝ połowa członków Rady uczestnicz ących w procedurze wyboru operacji wpisze na karcie oceny „niewykonalna”, operacja jest odrzucana i nie wykazywana na li ście rankingowej.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

- 74 -

9.2. Procedura oceny zgodno ści operacji z LSR

Wła ściwa procedura oceny zgodno ści operacji z LSR ma miejsce podczas posiedzenia Rady, na którym rozpatrywane s ą wnioski zło Ŝone w zwi ązku z ogłoszonym naborem. Rada rozpatruje tylko te wnioski, które spełniaj ą wymagania formalne, s ą kompletne i zostały zło Ŝone w terminie. Wst ępna ocena wniosków dokonywana jest przez Biuro LGD.

Na procedur ę oceny zgodno ści operacji z LSR składaj ą si ę nast ępuj ące działania: 1. Stwierdzenie prawomocno ści posiedzenia. 2. Wybór sekretarzy posiedzenia, którym powierza się czynno ści zwi ązane z przygotowaniem głosowania i obliczaniem wyników głosowania. 3. Przedstawienie przez osob ę/osoby referuj ące rozpatrywanych wniosków. 4. Dyskusja nad wnioskami. 5. Głosowanie poprzez wypełnienie kart oceny zgodności operacji z LSR. 6. Ustalenie wyników głosowania. 7. Podanie do wiadomo ści, przez Przewodnicz ącego obrad, wyników głosowania. 8. Poinformowanie wnioskodawców, których wnioski uznane zostały za niezgodne z LSR o decyzji Rady.

Wzór karty oceny zgodno ści operacji z LSR, stosowanej w głosowaniu, stanowi zał ącznik nr 8 do niniejszej Strategii.

9.3. Procedura wyboru operacji

Wnioski (operacje), które uznane zostały za zgodne z Lokalna Strategi ą Rozwoju poddawane s ą nast ępnej procedurze, któr ą jest wybór operacji. Podobnie jak we wcze śniejszej procedurze tak i w tej decyzje podejmuje Rada na swym posiedzeniu w drodze głosowania na karcie oceny operacji wg. lokalnych kryteriów wyboru. Wzory kart oceny operacji wg. lokalnych kryteriów wyboru, stosowanych w głosowaniu, stanowi ą zał ączniki do niniejszej Strategii. I tak: - wzór karty oceny dla operacji: Ró Ŝnicowanie w kierunku działalno ści nierolniczej stanowi zał ącznik nr 9, - wzór karty oceny dla operacji: Tworzenie i rozwój mikroprzedsi ębiorczo ści stanowi zał ącznik nr 10, - wzór karty oceny dla operacji: Odnowa i rozwój wsi stanowi zał ącznik nr 11, - wzór karty oceny dla operacji: Małe projekty stanowi zał ącznik nr 12.

Na procedur ę wyboru operacji składaj ą si ę nast ępuj ące działania: 1. Przedstawienie wniosków zgodnych z LSR. 2. Dyskusja nad wnioskami. 3. Głosowanie poprzez wypełnienie kart oceny operacji wg. lokalnych kryteriów wyboru. 4. Ustalenie wyników głosowania. 5. Podanie do wiadomo ści, przez Przewodnicz ącego obrad, wyników głosowania. 6. Sporz ądzenie listy rankingowej operacji. 7. Poinformowanie wnioskodawców o niezakwalifikowaniu operacji do dofinansowania. 8. Rozpatrzenie odwoła ń od decyzji Rady o niezakwalifikowaniu operacji do dofinansowania. 9. Sporz ądzenie ostatecznej listy rankingowej operacji. 10. Przesłanie listy rankingowej operacji do Instytucji Wdra Ŝaj ącej. 11. Poinformowanie wnioskodawców o umieszczeniu na li ście rankingowej operacji do dofinansowania oraz miejscu na li ście 12. Poinformowanie wnioskodawców, których wnioski nie zostały zakwalifikowane po procedurze odwoławczej oraz tych wnioskodawców, którzy w procedurze odwoławczej nie uzyskali korzystnej dla siebie decyzji Rady.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

- 75 -

W celu dokonania wyboru operacji wg. lokalnych kryteriów wyboru Lokalna Grupa Działania „UJ ŚCIE BARYCZY” przyj ęła dla ka Ŝdego z rodzajów operacji inne kryteria, które przedstawiaj ą si ę w sposób nast ępuj ący:

Lokalne Kryteria Wyboru dla operacji: RÓ śNICOWANIE W KIERUNKU DZIAŁALNO ŚCI NIEROLNICZEJ

Przykładowe odniesienie Lp Kryteria Opis Punkty do analizy SWOT 1. Zasi ęg Preferuje operacje o oddziaływaniu • niedostatek miejsc pracy (W) 3 – obszar LGD oddziaływania szerszym 2 – 1 gmina • wysoki poziom bezrobocia (W) operacji 1 – 1 miejscowo ść • słabo rozwini ęta sie ć usług rolniczych (W) 2. Realizacja Preferuje operacje realizuj ące kilka • obszar o du Ŝych walorach przyrodniczych (S) 3 – 3 cele szczegółowe celów LSR celów szczegółowych LSR- u 2 – 2 cele szczegółowe • obszar du Ŝej atrakcyjno ści turystycznej (S) 1 – 1 cel szczegółowy • brak bazy agroturystycznej (W) 3. Członkostwo Preferowane s ą operacje składane • słabo rozwini ęty sektor organizacji 1 – posiada członkowstwo w LGD przez członków LGD pozarz ądowych (W) 0 – nie posiada członkostwa • obni Ŝaj ący si ę poziom aktywno ści społ. (T) • brak systemu wsparcia aktywno ści mieszka ńców (T) 4. Czas realizacji Preferuje operacje realizowane • niedostatek miejsc pracy (W) 3 – 1 rok operacji do 1 roku 2 – 2 lata • niedostatecznie rozwini ęta infrastruktura (W) 1 – ponad 2 lata • słabe wykorzystanie walorów turystycznych (W) 5. Ró Ŝnicowanie Preferuje wnioskodawców • niedostatek miejsc pracy (W) 2 – 1-15 ha wielko ść posiadaj ących gospodarstwa 1 – powy Ŝej 15-50 ha • mocne wi ęzi rodzinne i s ąsiedzkie (S) gospodarstwa do 15 ha 0 – powy Ŝej 50 ha wnioskodawcy • odpływ ludzi młodych i wykształconych (T)

Lokalne Kryteria Wyboru dla operacji: TWORZENIE I ROZWÓJ MIKROPRZEDSI ĘBIORSTW

Przykładowe odniesienie Lp Kryteria Opis Punkty do analizy SWOT 1. Zasi ęg Preferuje operacje o oddziaływaniu • niedostatek miejsc pracy (W) 3 – obszar LGD oddziaływania szerszym 2 – 1 gmina • wysoki poziom bezrobocia (W) operacji 1 – 1 miejscowo ść • słabo rozwini ęta sie ć usług rolniczych (W) 2. Realizacja Preferuje operacje realizuj ące kilka • obszar o du Ŝych walorach przyrodniczych (S) 3 – 3 cele szczegółowe celów LSR celów szczegółowych LSR- u 2 – 2 cele szczegółowe • obszar du Ŝej atrakcyjno ści turystycznej (S) 1 – 1 cel szczegółowy • brak bazy agroturystycznej (W) 3. Członkostwo Preferowane s ą operacje składane • słabo rozwini ęty sektor organizacji 1 – posiada w LGD przez członków LGD pozarz ądowych (W) członkowstwo 0 – nie posiada • obni Ŝaj ący si ę poziom aktywno ści społ. (T) członkostwa • brak systemu wsparcia aktywno ści mieszka ńców (T) 4. Czas realizacji Preferuje operacje realizowane • niedostatek miejsc pracy (W) 3 – 1 rok operacji do 1 roku 2 – 2 lata • niedostatecznie rozwini ęta infrastruktura (W) 1 – ponad 2 lata • słabe wykorzystanie walorów turystycznych (W) 5. Długo ść Preferuje wnioskodawców • niedostatek miejsc pracy (W) 3 – zaczyna działalno ść prowadzonej rozpoczynaj ących działalno ść 2 – działa do 1 roku • wysoki poziom bezrobocia (W)) działalno ści gospodarcza 1 – działa powy Ŝej 1 roku gospodarczej • odpływ ludzi młodych i wykształconych (T)

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

- 76 -

Lokalne Kryteria Wyboru dla operacji: ODNOWA I ROZWÓJ WSI

Przykładowe odniesienie Lp Kryteria Opis Punkty do analizy SWOT 1. Do świadczenie Preferuje si ę wnioskodawców, • obszar o du Ŝej atrakcyjno ści turystycznej (S) 2 – wnioskodawca realizował wnioskodawcy którzy realizowali projekty ze wi ęcej ni Ŝ 1 projekt • obszar o du Ŝej ilo ści materialnego dziedzictwa środków UE lub krajowych 1 – wnioskodawca realizował w latach 2005-2008 historycznego (S) min. 1 projekt • wykorzystanie środków w ramach funduszy 0 – nie realizował europejskich

2. Zasi ęg oddziaływania Preferuje si ę operacje o • niedostatecznie rozwini ęta infrastruktura (W) 3 – 3 i wi ęcej miejscowo ści operacji oddziaływaniu szerszym ni Ŝ 2 – 2 miejscowo ści • słabe wykorzystanie walorów turystycznych (W) 1 miejscowo ść 1 – 1 miejscowo ść • brak współpracy pomi ędzy samorz ądami (T)

3. Trwało ść operacji Preferuje si ę operacje • niski poziom to Ŝsamo ści lokalnej (T) 1 – operacja trwała zapewniaj ące trwałe 0 – operacja nie zapewnia • słabe wykorzystanie walorów turystycznych (W) wykorzystanie po zako ńczeniu trwało ści inwestycji • brak miejsc spotka ń dla mieszka ńców (W)

4. Wysoko ść Preferuje operacje zapewniaj ące • obszar o du Ŝej atrakcyjno ści turystycznej (S) 1 – wi ększy ni Ŝ 25 % wkład wnioskowanej wi ększy ni Ŝ minimalny poziom własny • obszar o du Ŝej ilo ści materialnego dziedzictwa pomocy wkładu własnego wnioskodawcy 0 – 25 % wkład własny historycznego (S) • stworzenie oferty turystycznej dla pobliskich aglomeracji (O)

5. Spójno ść operacji z Preferuje operacje zgodne ze • zaniedbane świetlice (W) 1 – operacja zgodna rozwojem studiami architektoniczno- ze studium • obszar o du Ŝej atrakcyjno ści turystycznej (S) architektoniczno- krajobrazowymi miejscowo ści 0 – operacja niezgodna ze krajobrazowym • obszar o du Ŝych walorach przyrodniczych (S) studium lub miejscowo ść miejscowo ści nie posiada studium

Lokalne Kryteria Wyboru dla operacji: MAŁE PROJEKTY

Przykładowe odniesienie Lp Kryteria Opis Punkty do analizy SWOT 1. Zaanga Ŝowanie Preferuje operacje, które anga Ŝuj ą • aktywno ść i samoorganizacja mieszka ńców (S) 2 – anga Ŝuje min. 2 podmioty społeczno ści mieszka ńców i podmioty i grup ę mieszka ńców • zaanga Ŝowanie szkół w działalno ść na rzecz lokalnej w realizacj ę (organizacje, instytucje i biznes) z 1 – anga Ŝuje 1 podmiot środowiska (S) operacji. obszaru realizacji operacji i grup ę mieszka ńców • słabo rozwini ęty sektor organizacji 0 – nie anga Ŝuje pozarz ądowych (W) 2. Udział partnerów w Preferuje projekty realizowane z • obni Ŝaj ący si ę poziom aktywno ści społecznej (T) 2 – wi ęcej ni Ŝ 2 partnerów realizacji operacji udziałem wielu partnerów 1 – 1 lub 2 partnerów • rozwój współpracy pomi ędzy gminami (O) 0 – brak partnerów lub • mała ilo ść wyra źnych liderów lokalnych (W) 1 partner 3. Trwało ść operacji Preferuje si ę operacje w których • niski poziom to Ŝsamo ści lokalnej (T) 1 – operacje zapewnia po zako ńczeniu działania b ędą kontynuowane po kontynuacj ę • słabe wykorzystanie walorów turystycznych (W) zako ńczeniu finansowania z 0 – operacja nie zapewnia Leader PROW • odpływ ludzi młodych i wykształconych (W) kontynuacji 4. Członkostwo w LGD Preferowane s ą operacje, w • słabo rozwini ęty sektor organizacji 1 – wnioskodawca jest których wnioskodawca jest pozarz ądowych (W) członkiem LGD członkiem LGD 0 – wnioskodawca nie jest • obni Ŝaj ący si ę poziom aktywno ści społ. (T) członkiem LGD • brak systemu wsparcia aktywno ści mieszka ńców (T) 5. Wysoko ść Preferowane s ą operacje, których • słabo rozwini ęty sektor organizacji 1 – przekracza wnioskowanej wnioskowana kwota nie przekracza pozarz ądowych (W) 0 – nie przekracza kwoty pomocy średniej kwoty pomocy • niedostateczne bod źce aktywno ści społecznej (W)

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

- 77 -

9.4. Procedura zmiany lokalnych kryteriów wyboru

1. Uprawnienia do wyst ąpienia o zmian ę lokalnych kryteriów wyboru ma Rada, Zarz ąd lub wyst ępuj ących łącznie 15 członków LGD.

2. Propozycja zmiany kryteriów zgłaszana jest pisemnie i wymaga szczegółowego uzasadnienia.

3. Propozycja zmiany kryteriów jest rozpatrywana na najbli Ŝszym Walnym Zebraniu Członków, które podejmuje uchwał ę o przyj ęciu b ądź odrzuceniu proponowanych zmian.

4. W przypadku zmiany lokalnych kryteriów wyboru b ędą one obowi ązywa ć dla konkursów ogłoszonych po dniu zatwierdzenia zmian.

5. W przypadku zmiany lokalnych kryteriów Biuro LGD przygotowuje nowe karty oceny w oparciu o wprowadzone zmiany.

Procedura zmiany lokalnych kryteriów wyboru w uj ęciu graficznym przedstawia si ę nast ępuj ąco:

Przygotowanie propozycji zmian lokalnych kryteriów wyboru

ZłoZło ŜŜenieenie wniosku wniosku do do Zarz Zarząądudu celemcelem uj ujęęciacia propozycji propozycji zmian zmian kryteriów kryteriów ww porz porząądkudku obrad obrad Walnego Walnego Zebrania Zebrania Członków Członków

Zatwierdzenie lub nie zatwie rdzenie zmian w lokalnych kryteriach wyboru przez Walne Zebranie Członków

Przygotowanie przez Biuro LGD nowych kart oceny w oparciu o wprowadzone zmiany

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

- 78 -

9.5. Procedura odwoławcza od decyzji Rady

Procedura odwoławcza od decyzji Rady uregulowana została w Rozdziale X Regulaminu Rady stanowi ącego zał ącznik nr 3 do niniejszej Strategii.

Przedstawia si ę ona nast ępuj ąco:

1. Ka Ŝdy wnioskodawca ma prawo do odwołania si ę od decyzji Rady, podj ętej na etapie oceny zgodno ści wniosku z lokalnymi kryteriami wyboru.

2. Odwołanie składa si ę w formie wniosku o ponowne rozpatrzenie.

3. Organem uprawnionym do rozpatrywania odwoła ń jest Rada.

4. Wnioskodawca po otrzymaniu pisma informuj ącego o nie zakwalifikowaniu operacji do dofinansowania ma prawo w terminie 5 dni zło Ŝyć pisemny wniosek o ponowne rozpatrzenie wniosku o dofinansowanie operacji wraz z uzasadnieniem. W tym samym terminie wnioskodawcy przysługuje prawo wgl ądu do protokołu oceny w siedzibie Biura LGD.

5. Odwołanie podlega ponownemu rozpatrzeniu przez Rad ę na specjalnie zwołanym posiedzeniu Rady.

6. Odwołanie pozostawia si ę bez rozpatrzenia w przypadku gdy: 1) został wniesiony po upływie terminu okre ślonego w pkt. 4, 2) został wniesiony przez nieuprawniony podmiot , 3) nie zawierał pisemnego uzasadnienia.

7. W momencie ponownego rozpatrywania wniosku o dofinansowanie operacji członkowie Rady rozpatruj ą wniosek na podstawie kryteriów obowi ązuj ących w danym konkursie i tylko w tych jego elementach, których dotyczy uzasadnienie podane przez wnioskodawc ę.

8. Decyzja Rady podj ęta w wyniku rozpatrzenia odwołania jest ostateczna i nie podlega dalszej procedurze odwoławczej.

9. O wynikach ponownego rozp atrzenia wniosku wnioskodawca zostaje poinformowany w terminie 7 dni od dnia posiedzenia Rady, na którym wniosek był rozpatrywany.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

- 79 -

9.5. Procedura oceny zgodno ści operacji z LSR, wyboru operacji oraz odwoławcza od decyzji Rady w układzie graficznym

Wst ępna ocena wniosków

Pozytywna Negatywna Zwrot wniosku wnioskodawcy PNA

Ę Przekazanie wniosków Radzie

Zwołanie posiedzenia Rady WST PROCEDURA

Wyznaczenie osoby/osób referuj ących wnioski

Przedstawienie wniosków i dyskusja nad wnioskami

CI CI Z LSR

Ś Głosowanie w sprawie zgodno ści operacji ( wniosków) z LSR

PROCEDURA Wniosek zgodny z LSR Wniosek niezgodny z LSR Zwrot wniosku wnioskodawcy ZGODNO

Dyskusja nad wnioskami

Głosowanie w sprawie wyboru operacji (wniosków)

Stworzenie listy rankingowej

Wnioski do dofinansowania Wnioski niezakwalifikowane

Poinformowanie o niezakwalifikowaniu wniosku I O S P ZD E IN E D A R E Y

Odwołanie od decyzji Rady PROCEDURA WYBORU

Ponowne rozpatrzenie wniosku

PROCEDURA ODWOŁAWCZA Sporz ądzenie ostatecznej listy rankingowej

Wnioski do dofinansowania Wni oski niezakwalifikowane

Poinformowanie wnioskodawców Przesłanie listy rankingowej do IW Poinformowanie wnioskodawców

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

- 80 -

9.6. Procedura oceny zgodno ści operacji z LSR, wyboru operacji oraz odwoławcza od decyzji Rady w układzie tabelarycznym

Lp. Czynno ść do wykonania Odpowiedzialny

1. Ogłoszenie naboru wniosków na realizacj ę operacji zgodnie z LSR Zarz ąd 2. Wsparcie potencjalnych beneficjentów w przygotowaniu wniosków Biuro LGD 3. Przyjmowanie wniosków Biuro LGD 4. Wst ępna ocena wniosków Biuro LGD 5. Sporz ądzenie zestawienia zło Ŝonych wniosków Biuro LGD 6. Zwołanie posiedzenia Rady Przewodnicz ący Rady 7. Wyznaczenie osoby/osób referuj ących wnioski Przewodnicz ący Rady 8. Stwierdzenie prawomocno ści posiedzenia Przewodnicz ący obrad 9. Wybór sekretarzy posiedzenia Przewodnicz ący obrad 10. Przedstawienie rozpatrywanych wniosków Osoba referuj ąca 11. Dyskusja nad wnioskami Członkowie Rady 12. Głosowanie poprzez wypełnienie kart oceny zgodno ści operacji z LSR Członkowie Rady 13. Ustalenie wyników głosowania Sekretarze posiedzenia 14. Podanie do wiadomo ści wyników głosowania Przewodnicz ący obrad Poinformowanie wnioskodawców, których wnioski uznane zostały za 15. Biuro LGD niezgodne z LSR o decyzji Rady 16. Przedstawienie wniosków zgodnych z LSR Przewodnicz ący obrad 17. Dyskusja nad wnioskami Członkowie Rady Głosowanie poprzez wypełnienie kart oceny operacji wg. lokalnych 18. Członkowie Rady kryteriów wyboru 19. Ustalenie wyników głosowania Sekretarze posiedzenia 20. Podanie do wiadomo ści wyników głosowania Przewodnicz ący obrad 21. Sporz ądzenie listy rankingowej operacji Członkowie Rady Poinformowanie wnioskodawców o niezakwalifikowaniu operacji do 22. Biuro LGD dofinansowania Rozpatrzenie odwoła ń od decyzji Rady o niezakwalifikowaniu operacji do 23. Członkowie Rady dofinansowania 24. Sporz ądzenie ostatecznej listy rankingowej operacji Członkowie Rady 25. Przesłanie listy rankingowej operacji do Instytucji Wdra Ŝaj ącej Biuro LGD Poinformowanie wnioskodawców o umieszczeniu na li ście rankingowej 26. Biuro LGD operacji do dofinansowania oraz miejscu na li ście Poinformowanie wnioskodawców, których wnioski nie zostały zakwalifikowane po procedurze odwoławczej oraz tych wnioskodawców, 27. Biuro LGD którzy w procedurze odwoławczej nie uzyskali korzystnej dla siebie decyzji Rady

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

- 81 -

10. BUD śET LSR

Podstaw ą okre ślenia bud Ŝetu, który słu Ŝyć b ędzie realizacji LSR jest rozporz ądzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23 maja 2008 roku w sprawie szczegółowych kryteriów i sposobu wyboru lokalnej grupy działania do realizacjiclokalnej strategii rozwoju w ramach programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 (Dz.U. Nr 103, poz. 659).

Zgodnie ze wspomnianym rozporz ądzeniem wysoko ść środków przewidzianych dla LGD „UJ ŚCIE BARYCZY” wyniesie:

Kwota przewidziana w Liczba mieszka ńców Bud Ŝet rozporz ądzeniu MRiRW LGD „UJ ŚCIE BARYCZY” LGD „UJ ŚCIE BARYCZY” Działanie (Dz.U. Nr 103, poz. 659) zameldowanych na pobyt stały wg. stanu na dzie ń {zł] [zł] 31.12.2006 r. (wg. GUS)

413. wdra Ŝanie lokalnych strategii rozwoju 116,00 33 701 3 909 316,00

421. wdra Ŝanie projektów współpracy 3,00 33 701 101 103,00

431. funkcjonowanie LGD 29,00 33 701 977 329,00

R A Z E M 4 987 748,00

BUD śET LGD "UJ ŚCIE BARYCZY"

funkcjonowanie LGD projekty współpracy

wdra Ŝanie LSR

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

- 82 -

Kwoty progowe dla poszczególnych działa ń wynosz ą:

minimalna kwota na ka Ŝdy rodzaj operacji obejmuj ących działania: 390 931,60 zł ró Ŝnicowanie w kierunku działalno ści nierolniczej - tworzenie i rozwój mikroprzedsi ębiorstw - odnowa i rozwój wsi

748 162,20 zł maksymalne koszty bie Ŝą ce (administracyjne) LGD

Podział środków na działanie 413 – Wdra Ŝanie Lokalnych Strategii Rozwoju przedstawia si ę nast ępuj ąco:

Średnia warto ść Liczba Działania Kwota w zł dotacji w zł operacji Ró Ŝnicowanie w kierunku działalno ści nierolniczej 400 000,00 40 000,00 10 Tworzenie i rozwój mikroprzedsi ębiorstw 400 000,00 40 000,00 10 Odnowa i rozwój wsi 2 209 316,00 275 000,00 8 Małe projekty 900 000,00 15 000,00 60 R A Z E M 3 909 316,00

PODZIAŁ ŚRODKÓW NA WDRA śANIE LSR

Ró Ŝnicowanie w kierunku 10% 23% działalno ści nierolniczej 10% Tworzenie i rozwój mikroprzedsi ębiorstw Odnowa i rozwój wsi

Małe projekty 57%

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

- 83 -

PODZIAŁ ŚRODKÓW NA PRZEDSI ĘWZI ĘCIA UJ ĘTE W LOKALNEJ STRATEGII ROZWOJU

ci ś

biorstw ę Przedsi ęwzi ęcia nicowanie nicowanie Ŝ nierolniczej R A ZA R M E Małe projekty projekty Małe Ró Tworzenie i rozwój i Tworzenie Odnowa i rozwój wsi wsi rozwój Odnowa i mikroprzedsi w kierunku działalno wkierunku

Liczba operacji 4 4 3 12 23 I. Turystyka w Uj ściu Baryczy Wielko ść środków 160 000,00 160 000,00 825 000,00 180 000,00 1 325 000,00 Obiekty zabytkowe i przyrodnicze wizytówk ą Liczba operacji 0 0 0 12 12 II. Uj ścia Baryczy Wielko ść środków 0,00 0,00 0,00 180 000,00 180 000,00 Liczba operacji 0 0 0 5 12 III. Aktywna promocja Uj ścia Baryczy Wielko ść środków 0,00 0,00 0,00 75 000,00 75 000,00 Liczba operacji 4 4 0 5 13 IV. Mikroprzedsi ębiorczo ść wiejska Wielko ść środków 160 000,00 160 000,00 0,00 75 000,00 395 000,00 Liczba operacji 2 2 0 5 9 V. Marka produktów i usług Ziemi Górowskiej Wielko ść środków 80 000,00 80 000,00 0,00 75 000,00 235 000,00 Tworzenie centrów aktywno ści społecznej na Liczba operacji 0 0 5 16 21 VI. wsiach Wielko ść środków 0,00 0,00 1 384 316,00 240 000,00 2 624 316,00 Liczba operacji 0 0 0 5 5 VII. Edukacja ludno ści wiejskiej Wielko ść środków 0,00 0,00 0,00 75 000,00 75 000,00 R A Z E M Liczba operacji 10 10 8 60 88 Wielko ść środków 400 000,00 400 000,00 2 209 316,00 900 000,00 3 909 316,00

PODZIAŁ ŚRODKÓW NA POSZCZEGÓLNE PRZEDSI ĘWZI ĘCIA

2% Przedsi ęwzi ęcie nr I 27% Przedsi ęwzi ęcie nr II Przedsi ęwzi ęcie nr III Przedsi ęwzi ęcie nr IV 52% 4% Przedsi ęwzi ęcie nr V Przedsi ęwzi ęcie nr VI 5% 2% Przedsi ęwzi ęcie nr VII 8%

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

- 84 -

Podział środków na funkcjonowanie LGD przedstawia si ę nast ępuj ąco:

Funkcjonowanie LGD Kwota w zł Koszty bie Ŝą ce (administracyjne) 650 000,00 Nabywanie umiej ętno ści aktywizacja 327 329,00 R A Z E M 977 329,00

PODZIAŁ ŚRODKÓW NA FUNKCJONOWANIE LGD

33% Koszty bie Ŝą ce

Nabywanie umiej ętno ści aktywizacja 67%

Zało Ŝenia do bud Ŝetu LGD:

 maksymalne dofinansowanie do operacji w ramach działania: ró Ŝnicowanie w kierunku działalno ści nierolniczej – 50%

 maksymalne dofinansowanie do operacji w ramach działania: tworzenie i rozwój mikroprzedsi ębiorstw – 50%

 maksymalne dofinansowanie do operacji w ramach działania: odnowa i rozwój wsi – 75%

maksymalne dofinansowanie do operacji w ramach działania: małe projekty – 70%

LGD uzyska maksymaln ą wysoko ść środków przewidzian ą dla LGD „UJ ŚCIE BARYCZY”

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

- 85 -

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

- 86 -

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

- 87 -

11. OPIS PROCESU PRZYGOTOWANIA LSR

Pocz ątek prac nad Lokaln ą Strategi ą rozwoju zwi ązany jest z inicjatyw ą władz gmin Góra, Niechlów, W ąsosz oraz Powiatu Górowskiego, które postanowiły podj ąć wspólne działania na rzecz realizacji programu Leader w Powiecie Górowskim. Zaowocowało to podpisaniem w dniu 11.12.2007 roku „Deklaracji współpracy na rzecz powstania Lokalnej Grupy Działania na obszarze powiatu górowskiego”. Na spotkaniu tym uczestniczyli przedstawiciele Dolno śląskiej Fundacji Ekorozwoju oraz „Zielonej Akcji”, którzy wybrani zostali jako eksperci do prac nad przygotowaniem Lokalnej Strategii Rozwoju. W spotkaniu tym uczestniczył równie Ŝ przedstawiciel gminy Jemielno, która wchodzi w skład powiatu górowskiego i jednocze śnie jest członkiem Lokalnej Grupy Działania w Dolinie Środkowej Odry. Grupa zaanga Ŝowana w proces tworzenia strategii została wyłoniona na podstawie pełnej analizy lokalnych i regionalnych aktorów i podmiotów istotnych z punktu widzenia zasad Leadera, interesów społeczno ści lokalnych oraz prac nad strategi ą.

Lokalna Strategia Rozwoju dla Uj ścia Baryczy powstała zgodnie ze standardami planowania strategicznego, tzn. od etapu diagnozy poprzez analiz ę SWOT, uzgodnienie celów, przedsi ęwzi ęć i oczekiwanych rezultatów. Prace nad dokumentem prowadzone były, zgodnie z wytycznymi Programu Leader, metod ą uspołecznion ą przy udziale przedstawicieli samorz ądów gminnych i powiatowych, organizacji pozarz ądowych, biznesu, nadle śnictw, ko ścioła, rolników oraz mediów.

Prace nad strategi ą prowadzone były metod ą warsztatow ą – w sumie przeprowadzono 4 spotkania. Były to spotkania wszystkich partnerów zaanga Ŝowanych w prace, a tak Ŝe spotkania robocze grup tematycznych (turystyka i promocja regionu, gospodark a i usługi lokalne, kapitał społeczny i aktywni mieszka ńcy). W ramach tych prac wypracowane zostały: analiza SWOT, wizja i misja, cele oraz przedsi ęwzi ęcia do realizacji w ramach LSR. Na podstawie prac warsztatowych i w uzgodnieniach z zarz ądem LGD przygot owane zostały lokalne kryteria wyboru operacji oraz bud Ŝet LSR.

Warsztaty prowadzone były metodami interaktywnymi, które wymagały aktywnego uczestnictwa i sprzyjały wymiani e pogl ądów i wiedzy pomi ędzy uczestnikami procesu. W pracach uczestniczyło ł ącznie 86 osób. Dzi ęki wypracowanym podczas warsztatów zapiskom, uzgodnieniom uczestników i konsultacjom ze społeczn o ści ą lokaln ą powstała ostateczna wersja strategii dla Lokalnej Grupy Działania „Uj ście Baryczy”.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

- 88 -

LISTA UCZESTNIKÓW WARSZTATÓW NAD LOKALN Ą STRATEGI Ą ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY

WARSZTATY

LP. IMIE I NAZWISKO GMINA 27.02.2008 26.03.2008 24.04.2008 04.06.2008 Wąsosz Góra Niechlów Góra 1 Wioletta Witko Góra 2 Gasik Urszula Góra 3 Andrzej Cempura Góra 4 Józef Ba ńkowski Góra 5 Maria Muszy ńska Góra 6 Cecylia Kwa śnica Góra 7 Janina Teresiak Góra 8 Jan Teresiak Góra 9 Danuta Steuer Góra 10 Agata Jankowska - Michalska Góra 11 Tadeusz Otto Góra 12 Andrzej Ciasto ń Góra 13 Alojzy Kurzawa Góra 14 Krystyna Owsiana Góra 15 Maria Olejarnik Góra 16 ks. Jaroslaw Graborek Góra 17 Teresa Sibilak Góra 18 Roman Kowalski Góra 19 Ludwik Skoczylas Góra 20 Zbysław Ryszewski Góra 21 Regina Kumala Góra 22 Barbara Wi śniewska Góra 23 Dorota Adamska Góra 24 Bo Ŝena Doma ńska Góra 25 Janusz Ruszkiewicz Góra 26 Bo Ŝena Gawlicz Góra 27 Mirosław śłobi ński Góra 28 Mariola śywicka Góra 29 Lilianna Biedulska Góra 30 Anna Demkowicz Góra 31 Wanda Szuszkiewicz Góra 32 Halina Brzostek Góra 33 Stanisław Borysowski Góra 34 Michał Kałasz Góra 35 Marek Zagrobelny Góra 36 Regina Szuszkiewicz Góra 37 Piotr Szumiec Góra 38 Edyta Lisiecka Góra 39 El Ŝbieta Pojasek Góra 40 Barbara Chrystman- Kurzawa Góra 41 Krystyna Głuszko Góra 42 Leszek Stecki Góra 43 Andrzej Wojciechowicz Góra 44 Beata Kumanowska Góra 45 Grzegorz Kordiak Góra 46 ks. Jerzy śytowiecki Góra 47 Agnieszka Ochman- Iskra Góra 48 Urszula Szeweryn Góra

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

- 89 -

49 Leokadia Józwa Góra 50 ks. Grzegorz Trawka Góra 51 Jan Piwko Góra 52 Teresa Fr ączkiewicz Góra 53 Urszula Gasik Góra 54 Wiesław Pluta Góra 55 Agnieszka J ędryczka Góra 56 Teresa Prokocka Wąsosz 57 Danuta D ąbek Wąsosz 58 Ewa Kondracka Wąsosz 59 Danuta Sitarek Wąsosz 60 Kazimierz Marcinkowski Wąsosz 61 Marian Kroll Wąsosz 62 Zygmunt Grajkowski Wąsosz 63 Stanisław Lewicki Wąsosz 64 Małgorzata Demys Wąsosz 65 Halina Mielnik Wąsosz 66 Gabriela Gu ściora Wąsosz 67 Kornelia Baran Wąsosz 68 Izabela Szwechłowicz Wąsosz 69 Wioletta Baran Wąsosz 70 Izabela Borecka Wąsosz 71 Joanna Morawska Wąsosz 72 Danuta First Wąsosz 73 Jadwiga Łuczy ńska Wąsosz 74 Krystyna Maksymiak Wąsosz 75 Maria Michta Wąsosz 76 Paweł Nied źwied ź Wąsosz 77 Danuta Rzepiela Wąsosz 78 Stanisław Borysowski Niechlów 79 Bogusław Sikorski Niechlów 80 Magdalena Wosik Niechlów 81 Jan Sowa Niechlów 82 Ryszard Pietrowiak Niechlów 83 Wojciech Twardowski Niechlów 84 Remigiusz Drzewiecki Niechlów 85 Witold Skrzypczak Niechlów 86 Zbigniew Stuczyk Wąsosz

UCZESTNICTWO W WARSZTATACH

Wąsosz (23 osoby)

Niechlów Góra (8 osób) (55 osób)

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

- 90 -

Na potrzeby prac nad LSR po śród mieszka ńców obszaru przeprowadzone zostały badania ankietowe . Dotyczyły one zapotrzebowania zwi ązanego z planowanymi do realizacji przedsi ęwzi ęciami oraz mo Ŝliwymi do sfinansowania w ramach nich operacjami (odnowa wsi, „małe projekty”, ró Ŝnicowanie działalno ści oraz mikroprzedsi ębiorczo ść ). Wyniki tych bada ń wykorzystano do planowania podziału środków w ramach bud Ŝetu na wdra Ŝanie LSR. Za po średnictwem stron internetowych samorz ądy informowały o spotkaniach warsztatowych, stanie prac nad dokumentem oraz udost ępniały fragmenty dokumentu do konsultacji społecznych.

Przy urz ędach gmin Góra, Niechlów i W ąsosz, na mocy porozumie ń podpisanych pomi ędzy gminami a Lokalna Grup ą Działania „Uj ście Baryczy” rozpocz ęły funkcjonowanie punkt informacyjno – konsultacyjny .

Prace nad LSR zostały zako ńczone wraz z przyj ęciem strategii do realizacji uchwał ą walnego zgromadzenia członków Stowarzyszenie w dniu 9 stycznia 2009 roku.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

- 91 -

Schemat prac nad Lokaln ą Strategi ą Rozwoju

Przygotowanie procesu • Konferencja inauguruj ąca stycze ń 2008 • Informowanie społeczno ści lokalnej

Opracowanie dokumentu • Warsztaty w grupach luty 2008 strategii roboczych (4 spotkania) – grudzie ń 2008 o Opracowanie dokumentów diagnostycznych o Analiza uczestników, o Analiza SWOT o Wizja, cele, misja LGD o Cele główne i szczegółowe o Przedsi ęwzi ęcia do realizacji wraz z bud Ŝetem o Kryteria wyboru projektów • Badania ankietowe • Konsultacje ze społeczno ści ą lokaln ą (punkt konsultacyjny oraz strony internetowe gmin)

Zako ńczenie procesu • Przyj ęcie LSR 9 stycze ń 2008

Walne Zebranie Członków LGD „Uj ście Baryczy” – 9 stycznia 2009 roku

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

- 92 -

12. OPIS PROCESU WDRA śANIA I AKTUALIZACJI LSR

Lokalna Grupa Działania odpowiedzialna b ędzie za proces wdra Ŝania i aktualizacji LSR. Z jednej strony Rada odpowiedzialna b ędzie za wybór operacji do realizacji a z drugiej zarz ąd realizowa ć b ędzie działania zwi ązane z wdra Ŝaniem LSR – promocj ą i informacj ą, aktywizacj ą i motywowaniem społeczno ści lokalnej do zaanga Ŝowania si ę w realizacj ę Leadera, odpowiedzialny b ędzie równie Ŝ za aktualizacj ę Strategii. Rada realizuj ąc swoje podstawowe zadanie jakim jest wybór projektów powinna kierowa ć si ę zasadami bezstronno ści, jawno ści i przejrzysto ści w podejmowaniu decyzji. Zasady i procedury dotycz ące wyboru projektów dokładniej opisane zostały w rozdziale 9 Strategii. Szersza i nie mniej odpowiedzialna b ędzie rola Zarz ądu LGD. Jego zadania w procesie wdra Ŝania LSR podzieli ć mo Ŝna na działania zwi ązane z promocj ą i informacj ą, aktywizacj ą i motywowaniem oraz monitorowaniem realizacji Strategii. W ramach promocji i informacji LGD w pierwszym okresie wdra Ŝania powinno skupi ć si ę na działaniach zapewniaj ących szerok ą informacj ę i promocj ę zało Ŝeń Lokalnej Strategii Rozwoju oraz przybli Ŝaj ącą zasady i harmonogram ogłaszania konkursów na finansowanie konkretnych operacji. W tym celu wykorzystane mog ą zosta ć tradycyjne oraz bardziej nowoczesne narz ędzia komunikacji społecznej. Poniewa Ŝ Program Leader proponuje wsparcie głównie dla mieszka ńców obszarów wiejskich nie nale Ŝy pomija ć narz ędzi, które s ą dla nich bezpo średnio dost ępne, tj. tablice ogłoszeniowe w wioskach, informacje na tablicach przy urz ędach gmin i parafiach, druki informacyjne wykładane w sklepach i innych cz ęsto odwiedzanych przez mieszka ńców miejscach. Warto równie Ŝ współpracowa ć z lokalnymi mediami w realizacji działa ń promocyjnych. Na obszarze Uj ścia Baryczy dost ępna jest prasa lokalna, która jest popularnym źródłem informacji dla mieszka ńców. Do realizacji tych działa ń zaanga Ŝowa ć mo Ŝna równie Ŝ lokalne radio i telewizj ę. Obecnie standardowym narz ędziem komunikacji staje si ę Internet. Niezb ędne jest aby LGD posiadała swoj ą stron ę internetow ą, na której dost ępna b ędzie Lokalna Strategia Rozwoju, harmonogram konkursów, informacja o aktualnych wydarzeniach, wzory wniosków, protokoły z posiedze ń rady, etc. Dodatkowo w kolejnych latach wdra Ŝania LSR pomy śle ć mo Ŝna o lokalnej bazie „dobrych praktyk” projektów sfinansowanych ju Ŝ w ramach środków Leadera. Dobrym narz ędziem komunikacji pomi ędzy LGD a mieszka ńcami obszaru mo Ŝe by ć funkcjonuj ące przy stronie internetowej forum dyskusyjne. Za bezpo średni kontakt ze społeczno ści ą lokaln ą odpowiedzialne b ędzie działaj ące przy zarz ądzie LGD biuro. W jego godzinach pracy przynajmniej jeden pracownik powinien by ć obecny i dysponowa ć aktualn ą informacj ą o działaniach LGD, konkursach oraz udost ępnia ć wzory wniosków i instrukcj ę ich wypełniania. Biuro odpowiedzialne b ędzie za zorganizowanie bezpłatnej pomocy doradczej dla podmiotów z obszaru zainteresowanych zło Ŝeniem wniosków w ramach ogłaszanych konkursów oraz przyjmowa ć składane wnioski. Wida ć wi ęc, Ŝe w działaniach informacyjnych i promocyjnych najistotniejsza b ędzie rola biura, które koordynowa ć b ędzie realizacj ę tych działa ń i dba ć o ich aktualno ść i systematyczno ść . Wa Ŝną rol ą LGD we wdra Ŝaniu LSR powinno by ć aktywizowanie i motywowanie mieszka ńców do zaanga Ŝowania si ę we wdra Ŝanie Strategii. Na tym polu LGD mo Ŝe pochwali ć si ę ju Ŝ osi ągni ęciami zwi ązanymi z du Ŝym zaanga Ŝowaniem lokalnych liderów reprezentuj ących sektory publiczny, społeczny i gospodarczy w prace warsztatowe i przygotowanie dokumentu LSR. Zaanga Ŝowanie to zaowocowało równie Ŝ wej ściem tych osób w skład Rady i Zarz ądu LGD. Mo Ŝna wi ęc domniema ć, Ŝe kompetencje przedstawicieli tych organów s ą wystarczaj ące do podj ęcia działa ń aktywizacyjnych i motywacyjnych skierowanych do pozostałych mieszka ńców obszaru. W tym zakresie szczególna rola organów LGD zwi ązana b ędzie z pomoc ą dla beneficjentów w przygotowaniu wniosków o przyznanie pomocy w ramach LSR. Obecnie na obszarze

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

- 93 -

niewiele podmiotów ma do świadczenie w tworzeniu aplikacji konkursowych i pozyskiwanie w ten sposób środków na swoj ą działalno ść . Zadaniem LGD b ędzie zorganizowanie szkole ń i warsztatów, skierowanych do organizacji pozarz ądowych i osób fizycznych, pozwalaj ących potencjalnym beneficjentom na nabycie niezb ędnych umiej ętno ści i kwalifikacji. Drugim wa Ŝnym zadaniem b ędzie aktywizacja mieszka ńców do wspólnych działa ń społecznych i realizowanie ich po przez zakładanie organizacji pozarz ądowych, grup nieformalnych, spółdzielni socjalnych etc. W nast ępnym rozdziale opisany zostanie system monitorowania b ędący elementem ewaluacji własnej LGD. System aktualizacji Strategii bezpo średnio zwi ązany b ędzie z wnioskami płyn ącymi z monitorowania wdra Ŝania LSR oraz dokonanej ewaluacji własnej LGD. Monitorowanie oraz ewaluacja własna w sposób systematyczny b ędzie przeprowadzana na zako ńczenie ka Ŝdego roku wdra Ŝania LSR. Druga naczelna zasada prac nad aktualizacj ą LSR dotyczy, podobnie jak na etapie tworzenia dokumentu, zaanga Ŝowania w ten proces szerokiej reprezentacji społeczno ści lokalnej. Na podstawie realizowanego na bie Ŝą co procesu monitorowania realizacji LSR, LGD raz na dwa lata (przełom 2010/2011 oraz 2012/2013) dokona cało ściowej analizy zaawansowania we wdra Ŝaniu LSR a w szczególno ści osi ągania zamierzonych celów i realizacji przedsi ęwzi ęć . Wnioski z tej analizy posłu Ŝą do eliminacji ewentualnych bł ędów i barier we wdra Ŝaniu LSR. A w przypadku szczególnie negatywnej oceny wypływaj ącej z wyciągni ętych wniosków zako ńcz ą si ę rekomendacj ą uruchomienia procesu aktualizacji LSR. Proces aktualizacji wykorzystywa ć b ędzie narz ędzia planowania strategicznego zastosowane ju Ŝ podczas prac nad LSR, tj. warsztaty z liderami lokalnymi, badania ankietowe, konsultacje za po średnictwem Internetu etc.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

- 94 -

13. ZASADY I SPOSÓB DOKONYWANIA EWALUACJI WŁASNEJ

Ewaluacja własna dokonywana b ędzie na dwóch płaszczyznach: 1) funkcjonowania LGD, 2) wdra Ŝania LSR.

W zakresie funkcjonowania LGD ocenie podlega ć b ędzie: funkcjonowanie organów LGD, wykonywanie bud Ŝetu na funkcjonowanie LGD, współpraca mi ędzy organami LGD, współpraca z innymi podmiotami, wykonywanie bud Ŝetu na projekty współpracy, funkcjonowanie biura i jego pracowników, sprawno ść działania LGD (sprawno ść podejmowania decyzji, jako ść i efektywno ści stosowanych procedur, przepływ informacji, wizerunek LGD.

W zakresie wdra Ŝania LSR ocenie podlega ć b ędzie: stopień realizacji LSR, wykonywanie bud Ŝetu na realizacj ę LSR, realizacja harmonogramu ogłaszania konkursów, wybór projektów przez Rad ę, osi ąganie celów strategii i wska źników realizacji przedsi ęwzi ęć

Organem odpowiedzialnym za prowadzenie ewaluacji własnej jest Komisja Rewizyjna. Komisja dokonywa ć b ędzie oceny w formie rocznego raportu. Raport zawiera ć b ędzie ocen ę funkcjonowania LGD oraz realizacji LSR. Wyniki ewaluacji b ędą przedstawiane publicznie podczas posiedzenia Walnego Zebrania członków, na którym udzielane b ędzie absolutorium Zarz ądowi za miniony rok i do wiadomo ści publicznej na stronie internetowej LGD.

Wyniki raportu słu Ŝyć b ędą lepszemu funkcjonowaniu LGD i wła ściwej realizacji LSR, ale te Ŝ stanowi ć b ędą rekomendacj ę co do zmian zasad i procedur funkcjonowania LGD oraz zostan ą uwzgl ędnione w procedurze aktualizacji LSR.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

- 95 -

14. POWI ĄZANIA LSR Z INNYMI DOKUMENTAMI PLANISTYCZNYMI ZWI ĄZANYMI Z OBSZAREM OBJ ĘTYM LSR

Lokalna Strategia Rozwoju jako nowy dokument planistyczny obejmuj ący obszar Gmin: Góra, Niechlów i Wąsosz poło Ŝonych w Powiecie Górowskim i Województwie Dolno śląskim jest ści śle powi ązany z innymi dokumentami planistycznymi o charakterze strategicznym ju Ŝ uchwalonymi i obowi ązuj ącymi na obszarze Uj ścia Baryczy.

Cele i przedsi ęwzi ęcia Lokalnej Strategii Rozwoju skorelowane s ą z nast ępuj ącymi dokumentami strategicznymi odnosz ącymi si ę do obszaru Uj ścia Baryczy, a opracowanymi na szczeblu województwa, powiatu i gmin:

Strategi ą Rozwoju Województwa Dolno śląskiego do 2020 r., Strategi ą Zrównowa Ŝonego Rozwoju Powiatu Górowskiego, Strategi ą Zrównowa Ŝonego Rozwoju Miasta i Gminy Góra, Strategi ą Rozwoju Gminy Niechlów, Planem Rozwoju Lokalnego gminy W ąsosz na lata 2004 – 2013.

Strategia Rozwoju Województwa Dolno śląskiego do 2020 r.

Strategia Rozwoju Województwa Dolno śląskiego do 2020 r. została uchwalona w 2005 r. i jest zaktualizowana i gruntownie przebudowan ą wersj ą strategii z 2000 r. ju Ŝ pod potrzeby NPR i polityki rozwoju regionalnego kraju.

Wizja regionu okre ślona w strategii brzmi:

"Dolny Śląsk europejskim regionem w ęzłowym".

Natomiast cel nadrz ędny sformułowany został w sposób nast ępuj ący: Podniesienie poziomu Ŝycia mieszka ńców Dolnego Śląska oraz poprawa konkurencyjno ści regionu przy respektowaniu zasad zrównowa Ŝonego rozwoju .

Cel nadrz ędny strategii ma zosta ć osi ągni ęty poprzez realizacj ę priorytetów i działa ń w sferze gospodarczej, przestrzennej i społecznej.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

- 96 -

Z Lokaln ą Strategi ą Rozwoj u dla Uj ścia Baryczy skorelowane s ą ni Ŝej wymienione cele, priorytety i działania.  Cel gospodarczy Priorytet 3. Wspieranie aktywno ści gospodarczej na Dolnym Śląsku. Działanie 9. Wspieranie integracji i rozbudowy gospodarczej dolno śląskiego potencjału turystycznego oraz uzdrowiskowego i ich promocja.

 Cel przestrzenny Priorytet 2. Zrównowa Ŝony rozwój obszarów wiejskich. Działanie 1. Podniesienie poziomu Ŝycia ludno ści wiejskiej. Działanie 3. Wykształcenie nowej koncepcji wsi – rozwój pozarolniczej aktywno ści mieszka ńców terenów wiejskich i wykształcenie nowych funkcji dla tych terenów. Priorytet 3. Poprawa ładu przestrzennego, harmonijno ści struktur przestrzennych Działanie 3. Ochrona dziedzictwa kulturowego.

 Cel społeczny Priorytet 1. Integracja społeczna i przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu. Działanie 3. Aktywizacja społeczna i opieka nad osobami starszymi. Priorytet 2. Umacnianie społecze ństwa obywatelskiego, rozwój kultury. Działanie 5. Aktywizacja społeczno ści lokalnych, w szczególno ści z terenów wiejskich i małych o środków miejskich. Priorytet 4. Stałe podnoszenie stanu bezpiecze ństwa i zdrowia mieszka ńców województwa. Działanie 5. Zwi ększenie aktywno ści samorz ądów, organizacji i stowarzysze ń w rozwoju i promowaniu sportu, rekreacji i aktywnego trybu Ŝycia.

Strategia Zrównowa Ŝonego Rozwoju Powiatu Górowskiego

Strategia opracowana została w 2000 roku. Zgodnie z jej tre ści ą:

Misj ą powiatu jest optymalne zaspokojenie zbiorowych potrzeb jego mieszka ńców przez wykonywanie zada ń publicznych nie zastrze Ŝonych ustawowo dla samorz ądu wojewódzkiego oraz samorz ądów gminnych a tak Ŝe dla administracji rz ądowej i innych organów Pa ństwa, z poszanowaniem środowiska i racjonalnym wykorzystaniem jego zasobów.

W Strategii sformułowano te Ŝ cel nadrz ędny w sposób nast ępuj ący: Celem nadrz ędnym rozwoju powiatu Góra jest wysoka jako ść Ŝycia jego mieszka ńców.

Cel nadrzędny osi ągni ęty ma by ć dzi ęki realizacji celów głównych, których wyró Ŝniono 5, oraz celów szczegółowych.

Przedstawiaj ą si ę one nast ępuj ąco:

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

- 97 -

CEL GŁÓWNY CELE SZCZEGÓŁÓWE

1. Kompleksowa ochrona i odnowa środowisk a I. Ochrona i kształtowanie przyrodniczego. środowiska przyrodniczego 2. Odnowa środowiska kulturowego i

i kulturowego zagospodarowane obiekty zabytkowe.

1. Rozwój kultury i integracji społeczno ści lokalnej. 2. Wyrównany poziom startu Ŝyciowego dla

II. Zrównowa Ŝony rozwój społeczny młodzie Ŝy z miast i wsi. 3. Wysoka świadomo ść ekologiczna i przestrzeganie prawa. 4. Partnerstwo w uzyskaniu poprawy zdrowia 5. Niska stopa bezrobocia.

1. Wysokie preferencje dla rozwoju małych i średnich przedsi ębiorstw. III. Zrównowa Ŝony rozwój 2. Poprawa struktury agrarnej i wysoka gospodarczy produkcyjno ść rolnictwa. 3. Atrakcyjne zagospodarowanie turystyczne powiatu.

1. Aktualne plany zagospodarowania przestrzennego. 2. Dobre skomunikowanie powiatu z Dolnym Śląskiem oraz Wielkopolsk ą. IV. Zrównowa Ŝony rozwój 3. Pełne uzbrojenie terenów. przestrzenny 4. Bezpieczny system zasilania w energi ę elektryczn ą. 5. Skanalizowanie terenów wiejskich oraz nowoczesna gospodarka odpadami.

1. Wysoka aktywno ść organizacji pozarz ądowych. V. Ład w zarz ądzaniu 2. Skuteczna wewn ętrzna informacja. 3. Pełna integracja powiatu z województwem dolno śląskim.

Kolorem Ŝółtym oznaczono te cele szczegółowe, które maja powi ązanie z Lokaln ą Strategi ą Rozwoju dla Uj ścia Baryczy.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

- 98 -

Strategia Zrównowa Ŝonego Rozwoju Miasta i Gminy Góra

Strategia Zrównowa Ŝonego Rozwoju Miasta i Gminy Góra opracow ana została w 2002 roku z perspektyw ą na 12 lat.

Hasłowa wizja zrównowa Ŝonego rozwoju Gminy Góra brzmi: Gmina Góra bezpieczna, zasobna i przyjazna.

Cele ogólne i szczegółowe Strategii przedstawiaj ą si ę nast ępuj ąco:

Cel ogólny ład środowiskowy:

1. Ochrona walorów przyrodniczych gminy 2. Wi ększa świadomo ść ekologiczna mieszka ńców 3. Racjonalna gospodarka odpadami 4. Rozwini ęty system małej retencji 5. Czystsze wody powierzchniowe i gleby 6. Zmniejszone zanieczyszczenie powietrza.

Cel ogólny ład społeczny:

1. Opieka ambulatoryjna dostosowana do potrzeb mieszka ńców 2. Utrzymana i wzbogacona baza sportowa 3. Baza o światowa pozwalaj ąca na dobr ą realizacj ę zada ń o światy 4. Pomoc społeczna ukierunkowana na usamodzielnienie 5. Wska źnik bezrobocia na poziomie średniej krajowej.

Cel ogólny ład gospodarczy:

1. Optymalna ilo ść sprawnych podmiotów gospodarczych 2. Dochodowe gospodarstwa rolne i zakłady produkcyjne 3. Dobrze rozwini ęta infrastruktura techniczna 4. Wysoka aktywno ść gospodarcza 5. Rozwini ęta baza turystyczna

Cel ogólny ład zarz ądzania:

1. Sprawne zarz ądzanie gmin ą 2. Identyfikacja radnych z problemami gminy 3. Dobra współpraca mi ędzy samorz ądami 4. Wspieranie działalno ści organizacji pozarz ądowych i grup mieszka ńców 5. Wzmocniona rola gminy w powiecie 6. Dostosowanie do potrzeb komunikacji pasaŜerskiej

Kolorem zielonym oznaczono te cele szczegółowe, które maj ą powi ązanie ze Strategi ą Rozwoju Lokalnego dla Uj ścia Baryczy.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

- 99 -

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy W ąsosz

W Gminie W ąsosz obowi ązuj ącym dokumentem planistycznym wyznaczaj ącym rozwój gminy jest Plan Rozwoju Lokalnego na lata 2004-2013.

Program ten wyznacza siedem obszarów, w których rozwijała si ę b ędzie gmina. S ą to: 1. Oświata. 2. Ochrona środowiska. 3. Turystyka, sport i dziedzictwo kulturowe. 4. Przedsi ębiorczo ść . 5. Budownictwo. 6. Infrastruktura. 7. Informatyka.

Spo śród wymienionych obszarów rozwojowych ze Strategi ą Rozwoju Lokalnego dla Uj ścia Baryczy powi ązanie maj ą dziedzina 3 i 4.

W oczekiwanych wska źnikach osi ągni ęć Planu Rozwoju Lokalnego dla obszaru 3. Turystyka, sport i dziedzictwo kulturowe stwierdzono: Głównym wska źnikiem b ędzie poprawa walorów turystycznych gminy W ąsosz, zwi ększenie atrakcyjno ści turystycznej terenu oraz zwi ększenie zainteresowania mieszka ńców uprawianiem sportu.

Natomiast w obszarze 4. Przedsi ębiorczo ść - Planu Rozwoju Lokalnego mówi si ę o rozwoju agroturystyki.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

- 100 -

15. WSKAZANIE PLANOWANYCH DZIAŁA Ń, PRZEDSI ĘWZI ĘĆ LUB OPERACJI REALIZOWANYCH PRZEZ LGD W RAMACH INNYCH PROGRAMÓW WDRA śANYCH NA OBSZARZE OBJ ĘTYM LSR.

LGD „UJ ŚCIA BARYCZY” w celu aktywizacji społeczno ści wiejskiej i jej edukacji zamierza wykorzystywa ć nie tylko środki finansowe dost ępne w ramach osi 4 Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013, ale tak Ŝe ubiega ć si ę b ędzie o wsparcie projektów w ramach innych programów i konkursów przeznaczonych dla organizacji pozarz ądowych. Środki te słu Ŝyć b ędą wsparciu przedsi ęwzi ęć okre ślonych w Lokalnej Strategii Rozwoju.

Nie przewidujemy natomiast pozyskiwania środków na przedsi ęwzi ęcia, które nie b ędą słu Ŝyły realizacji celów LGD lub nie b ędą słu Ŝyły realizacji przedsi ęwzi ęć zaplanowanych w Lokalnej Strategii Rozwoju.

Jako źródła pozyskania dodatkowych środków widzimy: Program Operacyjny Kapitał ludzki (PO KL), Regionalny Program Operacyjny dla województwa dolnośląskiego (RPO), krajowe fundusze publiczne, inne dost ępne źródła finansowania.

W celu wyeliminowania potencjalnego zagro Ŝenia, jakim jest nakładanie si ę pomocy finansowej uzyskanej w ramach PROW i innych programów LGD „UJ ŚCIE BARYCZY” wprowadzi nast ępuj ące rozwi ązania:

tworzenie wydzielonych kont bankowych lub subkont do obsługi innych programów ni Ŝ PROW, umieszczanie na rachunkach, fakturach i innych dowodach ksi ęgowych potwierdzaj ących poniesione koszty informacji o źródle finansowania w przypadku współfinansowania danego kosztu z ró Ŝnych źródeł podawana b ędzie odr ębnie kwota finansowania z ka Ŝdego programu, ka Ŝdy z programów finansowanych z innego źródła ni Ŝ PROW b ędzie miał wyznaczonego kierownika projektu, odpowiedzialnego za prawidłowe wydatkowanie środków z tego programu.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

- 101 -

16. PRZEWIDYWANY WPŁYW REALIZACJI LSR NA ROZWÓJ REGIONU I OBSZARÓW WIEJSKICH.

Zgodnie z zało Ŝeniami Programu Leader realizacja Lokalnej Strategii Rozwoju ma przyczyni ć si ę do zrównowa Ŝonego rozwoju obszarów wiejskich regionu. Oznacza to podniesienie jako ści kapitału społecznego oraz rozwój gospodarczy przy jednoczesnej ochronie i zachowaniu zasobów naturalnych. Przewidziane w ramach LSR dla obszaru Uj ścia Baryczy cele oraz przedsi ęwzi ęcia w sposób bezpo średni przyczyniaj ą si ę do osi ągni ęcia wy Ŝej wymienionych efektów.

Tworzenie nowych miejsc pracy i mikroprzedsi ębiorstw na obszarach wiejskich oraz wsparcie dla rolników w rozwoju działalno ści pozarolniczej przyczyni si ę do wzrostu dochodów mieszka ńców i rozwoju gospodarczego regionu.

Z punktu widzenia obecnych uwarunkowa ń niezwykle istotne, szczególnie na popegeerowskich obszarach, jest wsparcie podnoszenia jako ści kapitału społecznego. Przyczyni ą si ę do tego zaplanowane w LSR działania aktywizacyjne, pobudzaj ące mieszka ńców do zaanga Ŝowania społecznego i członkostwa w organizacjach pozarz ądowych i grupach nieformalnych, buduj ące jednocze śnie to Ŝsamo ść regionaln ą i wzmacniaj ące wi ęzi społeczne i poczucie odpowiedzialno ści za zrównowa Ŝony rozwój najbli Ŝszej okolicy i regionu. Zaplanowane w LSR działania edukacyjne powinny podnie ść jako ść kapitału społecznego poprzez wzrost kwalifikacji zawodowych i społecznych mieszka ńców obszarów wiejskich.

Oparcie rozwoju oferty turystycznej o walory przyrodniczo – kulturowe spowoduje wi ększ ą dbało ść o ich stan i zachowanie tych walorów dla przyszłych pokole ń. Tworzenie i promocja tej oferty wpłynie na zwi ększenie ilo ści turystów odwiedzaj ących region, a tak Ŝe po średnio na wzrost dochodów mieszka ńców i gmin regionu.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

- 102 -

17. Informacja o doł ączonych do LSR zał ącznikach.

Integraln ą cz ęś ci ą niniejszej Strategii Rozwoju Lokalnego dla Uj ścia Baryczy s ą ni Ŝej wymienione zał ączniki:

1. Regulamin Walnego Zebrania Członków.

2. Regulamin Zarz ądu.

3. Regulamin Rady.

4. Regulamin Komisji Rewizyjnej.

5. Opis warunków technicznych i lokalowych biura LGD.

6. Opis stanowisk w biurze LGD.

7. Procedura naboru pracowników do biura LGD.

8. Wzór karty oceny zgodno ści operacji z LSR.

9. Wzór karty oceny dla operacji: Ró Ŝnicowanie w kierunku działalno ści nierolniczej .

10. Wzór karty oceny dla operacji: Tworzenie i rozwój mikroprzedsi ębiorczo ści .

11. Wzór karty oceny dla operacji: Odnowa i rozwój wsi .

12. Wzór karty oceny dla operacji: Małe projekty .

13. Wniosek o ponowne rozparzenie wniosku o dofinansowanie operacji.

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU DLA UJ ŚCIA BARYCZY 2009 – 2015

- 103 -