DOCSLIB.ORG

MEROVINGIAN QUERN STONES from MAYEN Investigating the Distribution of Tephrite Quern Stones to the Netherlands in the Merovingian Period

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
MEROVINGIAN QUERN STONES from MAYEN Investigating the Distribution of Tephrite Quern Stones to the Netherlands in the Merovingian Period MEROVINGIAN QUERN STONES FROM MAYEN Investigating the distribution of tephrite quern stones to the Netherlands in the Merovingian period Max Koopman MA Thesis University of Amsterdam !2 Merovingian quern stones from Mayen: Investigating the distribution of tephrite quern stones to the Netherlands in the Merovingian period Max Koopman Student no.: 10447296 MA Thesis Archaeology of North-Western Europe University of Amsterdam Supervisor: Dr. A.A.A. Verhoeven Second reader: Dr. M.F.P. Dijkstra 03-04-2018 (Final version) Front: Early medieval quern stone found in Borger (source: Harsema 1979, 28). ‘Do not take a pair of millstones—not even the upper one— as security for a debt, because that would be taking a person’s livelihood as security’ - Deuteronomy 24:6 " " " " " !2 1. Introduction 6 2. Production and use of tephrite quern stones 8 2.1 Geologic context 8 2.2 Production of tephrite quern stones 10 2.3 Use of tephrite quern stones 11 3.1 Historical overview of the Mayen quern stone production center 14 3.2 A decrease of production and exportation during the Merovingian period? 17 4. Mayen as a ceramics production center 19 4.1 Historical overview of the Mayen ceramics production center 19 4.2 The distribution of Mayen ceramics 20 5.1 The political situation and the organization of trade in the Netherlands during the Merovingian period 24 5.1 Political situation 24 5.2 Trade and exchange during the Merovingian period 28 5.3 Agents within the production and distribution of Mayen querns 31 6. The distribution of tephrite quern stones to the Netherlands during the Merovingian period 33 6.1 Methods 33 6.2 Problems 36 6.3 Distribution map 38 7. Distribution to the riverine area and Rhine estuary 40 7.1 The riverine area and Rhine estuary during the Merovingian period 40 7.2 Sites 41 7.3 Possible sites 43 7.4 Conclusion 45 8. Distribution to the western part of the Netherlands 46 8.1 The western part of the Netherlands during the Merovingian period 46 8.2 Sites 47 8.3 Possible sites 47 8.4 Conclusion 49 9. Distribution to the northern part of the Netherlands 50 9.1 The northern part of the Netherlands during the Merovingian period 50 9.2 Sites 51 9.3 Possible sites 52 9.4 Conclusion 52 10. Distribution to the eastern part of the Netherlands 54 10.1 The eastern part of the Netherlands during the Merovingian period 54 10.2 Sites 55 10.3 Possible sites 57 10.4 Conclusion 59 11. Distribution to the southern part of the Netherlands 60 11.1 The southern part of the Netherlands during the Merovingian period 60 11.2 Sites 61 11.3 Possible sites 62 11.4 Conclusion 63 !3 12. Geographical, political and economic factors in the distribution of querns 64 13. Conclusion 68 Literature 70 List of images 84 Appendix 85 !4 !5 Merovingian quern stones from Mayen: Investigating the distribution of tephrite quern stones to the Netherlands in the Merovingian period 1. Introduction For many centuries, the area around Mayen in Germany functioned as an important center for the production of ceramics. From prehistoric times onwards, the area around Mayen also produced quern stones. These querns were made out of tephrite, also known as basaltic lava. These quern stones were often exported over large distances. The exportation of ceramic wares from Mayen to the area that is now known as the Netherlands seems to have decreased in the 6th and 7th centuries.1 An interesting question concerns the supply of Mayen quern stones during the same period: did this also decline or did it remain constant? The distribution of these quern stones will be mapped in order to make a comparison with the presumed decline of ceramic imports from Mayen in this period. The results of this research will be placed within a historical and economic context. The outcome of this thesis will therefore not only contribute to the knowledge about the supply of these specific quern stones but also to the knowledge about trade and exchange in the Dutch areas during this period. First, an overview of the production and use of tephrite quern stones is presented in chapter 2. This part will briefly explain the physical geographic processes which formed the tephrite sources of the Eifel region and how this material was worked to create quern stones. It will also clarify how these quern stones were used in daily life. Second, the existing literature about the Mayen area will be used in order to investigate what is already known about both the quern stone and ceramic production centers of this region. Third, archaeological publications about known Merovingian settlements within the Netherlands are inventoried and studied for presence of tephrite quern stones in order to create a map that offers an image of the distribution of these quern stones during the Merovingian period. The distribution of these quern stones will be compared to the supply of ceramics from the Mayen area to the Netherlands during this period in order to answer the question if the supply of ceramics and the supply of quern stones from the Mayen area are related or if they are independent. The research will also investigate if the distribution can be explained by the geographical location of the Merovingian settlements in which quern stones have been found. A more dense distribution in settlements close to the Rhine would seem likely. 1 Verhoeven 2014, 13 !6 Besides the evaluation of the distribution and use, the results will be placed within a historical and economic context. A brief overview of the current knowledge about the historical background of this area during the Merovingian period will be presented. The political situation in this area during the Merovingian period will be outlined and the way in which political factors might have been of influence on the distribution of tephrite quern stones will be investigated. It will also outline how trade and exchange was organized during this period. !7 2. Production and use of tephrite quern stones The quern stones from Mayen were made out of tephrite. Different names are used for this material within the existing literature, such as basaltic lava, Mayener lava, Niedermieniger lava or Aldernacher lava.2 This material was favored for the production of quern stones because of the fact that its composition makes it very suitable for grinding.3 When the stone is used it will not become smooth very fast and it will keep its coarse surface, which is needed for milling grain. This part will briefly explain the physical geographic processes which formed the tephrite sources of the Eifel region and how this tephrite was used in order to make quern stones. It will also clarify how the quern stones were used in daily life. 2.1 Geologic context The Eifel area contains large amounts of tephrite sources and it is now generally accepted that almost all of the tephrite quern stones found in North-Western Europe originate from the Eifel region.4 The name tephrite is derived from the Greek word tephra, which means ashes. It is a rather porous stone with many cavities of which the edges are very sharp. It is mainly composed of clinopyroxene, calcic plagioclase, analcime, leucite and nepheline.5 The tephrite sources are a result of former volcanism in the area. The oldest volcanic activity in the Eifel dates back to the Tertiary Period and the youngest volcanic activity took place approximately 10.900 years ago. The Eifel contains two volcanic fields; the West- und Hocheifeler Vulkanfeld and the Osteifeler Vulkanfeld, the latter being located closer to the Rhine. These two areas together contain 117 known sites where tephrite was quarried for the production of quern stones, dating from the Neolithic period to the modern era. Prehistoric quern stone production has been proven for 22 of these sites.6 The Eastern and Western Eifel volcanic fields are two of the very few Quaternary volcanic fields in Central Europe. The Western Eifel volcanic field is the largest with a surface area of 600 square kilometers and contains around 240 extinct volcanoes, while the eastern volcanic field has a surface area of 400 square kilometers containing around 100 extinct 2 Parkhouse 1997, 99 3 Pohl 2010, 148-149 4 Parkhouse 1997, 3 5 Bowes 1989, 557 6 Mangartz 2006, 25 !8 volcanoes.7 Because it is generally accepted within the existing literature that most of the tephrite quern stones that are found in North-Western Europe must have their origin in the Mayen area, this chapter will only focus on the geophysical properties of the volcanic field in the eastern Eifel. The center of this part of the Eifel is the Laacher See area, which lies in between the Rhine, the Nette and the Brohl rivers. All of the volcanism within this area is of Pleistocene age. Here, the volcanoes have produced a large number of lava streams with a basaltic to highly unsaturated, nepheline containing composition. Due to high proportions of built up gasses, volcanic eruptions in this area were so heavy that liquid and solid volcanic material were blown into the air, together with large amounts of other types of rocks. As a result, large parts of the Laacher See area are covered with thick deposits of volcanic tuffs.8 During the eruptions of the magma, which was rich in gas, streams of liquid lava broke out and eventually cooled down, creating solid layers of volcanic material. A good example of this phenomenon is the Bellerberg volcano, which is located near Mayen.
Load more

Recommended publications
  • Waterkwaliteitsopgave 2016-2021 Uitwerking Voor De Waterlichamen
    Waterkwaliteitsopgave 2016-2021 Uitwerking voor de waterlichamen Factsheets, september 2015 1 Inhoudsopgave Stroomgebieden Waterschap Rijn en IJssel ................................................................................................. 2 Stroomgebied Schipbeek ............................................................................................................................. 3 Buurserbeek ................................................................................................................................................. 4 Dortherbeek ................................................................................................................................................. 7 Dortherbeek-Oost......................................................................................................................................... 9 Elsbeek (Nieuwe waterleiding) ................................................................................................................... 12 Oude Schipbeek .......................................................................................................................................... 14 Schipbeek.................................................................................................................................................... 16 Zoddebeek .................................................................................................................................................. 19 Zuidelijk afwateringskanaal .......................................................................................................................
    [Show full text]
  • International Social Security Review
    4.3 VOLUME | NUMBER 72 2 | APRIL– JUNE |2019 VOLUME 72 | NUMBER 2 www.issa.int APRIL–JUNE 2019 The International Social Security Association (ISSA) is the world’s leading international organization bringing together national social security administrations and agencies. The ISSA provides information, research, expert advice and platforms for members to build and promote dynamic social security systems and policy worldwide. International 2 | 2019 Social Security Review International Social Security Review Social International Second-pillar pensions in Central and Eastern Europe: Payment constraints and exit options Effective retirement age from employment and full-time employment, and the impact of the 2008 crisis How fair are unemployment benefits? The experience of East Asia Employer-oriented labour market policies in Sweden: Creating jobs and the division of labour in the public sector Social health protection in Cambodia: Challenges of policy design and implementation View this journal online at wileyonlinelibrary.com/journal/issr INTERNATIONAL SOCIAL SECURITY ASSOCIATION ASSOCIATION INTERNATIONALE DE LA SÉCURITÉ SOCIALE ASOCIACIÓN INTERNACIONAL DE LA SEGURIDAD SOCIAL INTERNATIONALE VEREINIGUNG FÜR SOZIALE SICHERHEIT Editorial Board First published in 1948, the International Social Security Review is the world’s major international quarterly pub- Chairperson Julien Damon, Sciences Po, Paris, Ecole nationale supérieure de sécurité sociale, France lication in the field of social security. Articles by leading academics and social security experts around the world Vice Chairperson Wouter van Ginneken, Independent Consultant, Geneva, Switzerland present international comparisons and in-depth discussions of topical questions as well as studies of social security Members Willem Adema, Organisation for Economic Co-operation and Development, Paris, France systems in different countries, and there are regular reviews of the latest publications in its field.
    [Show full text]
  • Jaarboek 1996 Van Dejvoorzitter
    c^Kistoïlsck Qenootsckap <J°Couclekelk gfaaïboek iggó Inhoudsopgave Van de voorzitter 2 Historisch Genootschap Koudekerk 3 Voorwoord 6 Koudekerk en de Visbrug in Leiden 8 Opmerkelijke zaken in oude kranten 18 Interview met Karei de Jong, Lagewaard 74 23 "Kakebenen" en de Fa. J. Bijleveld en Zn 28 Jan Hogenes (1912-1995), een steenplaatser 33 Heksengeloof aan de Lagezijde van de Rijn tussen Boerenschouw en Prinsenschouw 39 Het interieur van het Rijnlandse zomerhuis 41 Jacobus Baltus Samsom, een man met capaciteiten? 50 Een oud schoolschrift 60 Werken bij de boer, anno 1929 61 Kort Jaarverslag 1996 68 Verslagen van de werkgroepen 71 Activiteiten 1997 75 Ondersteuning 76 Afbeelding voorblad: "Koukerke 1753". Koudekerk vanuit het westen gezien, vanaf de overzijde van de Oude Rijn, ter hoogte van de huidige loswal. De gebouwen langs het jaagpad aan Hazerswoudse zijde, worden toege• schreven aan het beterhuis "Nieuwenburg". De eveneens langs het jaagpad staande palen dienden ter geleiding van de trekdraad van te jagen schepen. De tekening is van J.J. de Lorme en welwillend ter beschikking gesteld door het Gemeentearchief van Leiden (no. 76278). Jaarboek 1996 _Van_dejvoorzitter_ Koers houden r | "'erugblikken is de belangrijkste bestaansreden van een historisch genoot- -ï- schap. Dat ruim 140 mensen zich actief bezig houden met de geschiede• nis van de Koudekerkse samenleving geeft een extra kleur aan het Kou• dekerk van nu. Waar zouden wij zijn als er, naast de graven van Holland en andere hooggeplaatsten die de macht in handen hadden, geen dorpsgemeen• schappen waren geweest die mede de basis hebben gelegd voor de structuren van Holland? Dit jaar is het 700 jaar geleden dat graaf Floris V, "der keerlen God", werd vermoord.
    [Show full text]
  • De Late Prehistorie En Protohistorie Van Holoceen Noord-Nederland
    09-054 ACHTER cover 12 23-06-2009 10:58 Pagina 1 Ambitie De late prehistorie en protohistorie van holoceen Noord-Nederland, versie 2.0 De Waddenacademie heeft de ambitie het waddengebied te (laten) ontwikkelen tot een kraamkamer voor breed toepasbare, integrale kennis over duurzame De late prehistorie ontwikkeling van een kustgebied, waar natuurwaarden centraal staan en een dragend onderdeel vormen van de lokale en regionale economie. Het gebied ontwikkelt zich tot een ontmoetingsplaats voor wetenschappers uit binnen- en buitenland, bestuurders, beleidsmakers en beheerders. Samen zoeken zij op en protohistorie van basis van interdisciplinaire kennis duurzame en innovatieve oplossingen. In 2020 vormt het trilaterale waddengebied het best gemonitorde en best begrepen kustsysteem in de wereld. holoceen Noord- Nederland, versie 2.0 Nationale onderzoeksagenda archeologie Hoofdstuk 12 2009-12 09-054 ACHTER cover 12 23-06-2009 10:58 Pagina 2 Postbus 2724 Ontwerp cover: Supernova Ontwerp bNO 8901 AE Leeuwarden Fotografie: Jan Huneman Nederland Druk: Holland Ridderkerk t 058 233 90 30 e [email protected] © 2009 Waddenacademie Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of open- ISBN/EAN 978-94-90289-13-3 baar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op Volgnummer 2009-12 welke andere wijze ook zonder voorafgaande schriftelijke toe- stemming van de Waddenacademie. De Waddenacademie aanvaardt geen aansprakelijkheid voor eventuele schade voortvloeiend uit het gebruik van de resultaten van dit onderzoek of de toepassing
    [Show full text]
  • Historisch Wandelroute Dokkum - Holwerd Afstand: 13 Km Duur: 2,5 Uur Ondergrond: 2,2 Kilometer Van Het Wandelpad Bestaat Uit Grasland
    Historisch Wandelroute Dokkum - Holwerd Afstand: 13 km Duur: 2,5 uur Ondergrond: 2,2 kilometer van het wandelpad bestaat uit grasland. 10,8 kilometer van de route gaat over verharde paden en wegen. Honden: Op particulier terrein (de wandelpaden over grasland) zijn honden niet toegestaan. Geopend: Gehele jaar. Bijzondere historische informatie Ontdek het oude Friese terpengebied. Een gebied met een boeiende geschiedenis. Land van François Haverschmidt en Ids Wiersma. Van kerkepaden, schoolpaden en oude boerderijen. Van akkers, weiden en bijzondere verhalen. Prettige wandeling! Deze historische route leidt u door het Friese terpenlandschap dat dateert van voor onze jaartelling. Uit archeologische vondsten blijkt dat delen van deze streek omstreeks 200 voor Christus werden bewoond. Sommige terpen, zoals die van Foudgum, Brantgum en Waaxens ontstonden op een door de zee opgeworpen zandrug. Andere nederzettingen werden op hoger gelegen, opgeslibde delen van het landschap gebouwd. Ze groeiden later door de opeenhoping van mest en afval uit tot behoorlijke woonheuvels die bescherming boden bij hoog water. Pas vanaf de tiende eeuw werden de terpen in deze streek door dijken verbonden. Door afgravingen van de vruchtbare terpaarde zijn veel terpen verloren gegaan. De route Dokkum – Holwerd voert u door een typisch agrarisch landschap met oude boerderijen en verschillende soorten terpen. Een streek waar tal van bekende landgenoten hun voetsporen ach- terlieten. Wat te denken van François Haversmidt (1835 – 1894), beter bekend als de treurdichter Piet Paaltjes, die voorganger was in Foudgum. In het nabijgelegen Brantgum is de bekende Friese kunstenaar Ids Wiersma geboren en getogen. En Dokkum is voor eeuwig verbonden met de naam van Bonifatius, de missionaris die hier in 754 werd vermoord.
    [Show full text]
  • Systeembeschrijving Beheersgebied Oude Ijssel Juli 2016
    Systeembeschrijving Beheersgebied Oude IJssel juli 2016 Systeembeschrijving beheersgebied Oude IJssel Inhoud Introductie in de systeembeschrijvingen ................................................................................................ 3 1 Samenvatting Beheersgebied Oude IJssel ....................................................................................... 4 2 Algemene informatie ....................................................................................................................... 9 2.1 Gebiedsbegrenzing en indeling ............................................................................................... 9 2.2 Bodem en ondergrond .......................................................................................................... 10 2.3 Historie .................................................................................................................................. 15 2.4 Landschap en landgebruik ..................................................................................................... 19 2.5 Natuur.................................................................................................................................... 21 3 Watersysteem ............................................................................................................................... 24 3.1 Algemeen: Beheersgebied Oude IJssel .................................................................................. 24 3.2 Oude IJssel en Aastrang ........................................................................................................
    [Show full text]
  • Gebiedsvisie Voor Koudekerk Aan Den Rijn
    GEBIEDSVISIES 7 DORPEN GEMEENTE ALPHEN AAN DEN RIJN De basis voor alle plannen in de komende 10 jaar VOORWOORD Voor u liggen 7 gebiedsvisies, 1 voor elk dorp van de gemeente Alphen aan den Rijn. De gebiedsvisie beschrijft de huidige stand van zaken van het dorp op het gebied van ruimte, sociale samenhang en veiligheid en de belangrijkste ontwikkelingen voor het dorp in de komende 5 tot 10 jaar. De gebiedsvisies zijn de basis voor nieuw op te stellen bestemmingsplannen voor de 7 dorpen in onze gemeente. Ook worden deze visies onderdeel van de op te stellen omgevingsvisie voor de gehele gemeente. De gebiedsvisies vormen samen met de nog op te stellen of verder uit te werken visies voor Alphen-stad, het buitengebied en de bedrijventerreinen de bouwstenen voor de omgevingsvisie. Enkele onderwerpen uit de gebiedsvisies voor de dorpen zijn te vertalen naar concrete acties voor de komende 4 jaar. Die onderwerpen krijgen een uitwerking in de wijkplannen. Interactief proces De gebiedsvisies voor alle dorpen zijn tot stand gekomen in een interactief proces, waarbij dorpsraden, -overleggen, -netwerken, belangenverenigingen en bewoners zijn geraadpleegd. Bovendien is tijdens een gezamenlijke bijeenkomst voor alle dorpen met vertegenwoordigers van belangenorganisaties gesproken. Veel informatie was al bekend. Zo hebben alle dorpen een eigen dorpsvisie opgesteld en speerpunten geformuleerd. Deze informatie en de informatie uit de diverse bijeenkomsten zijn verwerkt in de 7 gebiedsvisies of in wijkplannen. Toekomst De gebiedsvisies dienen samen met de wijkplannen en de dorpsvisies als basis voor toekomstig overleg tussen gemeente en dorpen. Ook zijn zij de basis voor alle toekomstige plannen in de dorpen.
    [Show full text]
  • The European Petrochemical Association
    EPCA ANNUAL REPORT 2012 Including members index THE EUROPEAN PETROCHEMICAL ASSOCIATION CONTENT ANNUAL REPORT 2012 EPCA strategy 4 Mission Statement 5 Report of the Board of Directors 6 Report to the Members on the Financial Statements 18 Independent Auditor’s Report 20 Balance Sheet 21 Statement of Income & Expenditure 22 Statement of Cash Flows 23 Notes to the Financial Statements 24 EPCA Organization as of April 2013 26 Board of Directors 28 Supply Chain Program Committee 30 Young EPCA Think Tank 31 EPCA Staff 32 EPCA Honorary Lists 34 List of EPCA Presidents 35 List of EPCA Vice-Presidents 36 List of EPCA Treasurers 37 List of EPCA Chairmen of the Logistics Committee 37 List of EPCA Chairmen of the Supply Chain Program Committee 38 List of EPCA Chair Persons of the Young EPCA Think Tank 38 List of EPCA Director/Secretary General 38 ME MBERS INDEX Our Members 40 Full Members as of April 2013 42 Associate Members as of April 2013 46 Members index per Company 81 Members index per name of the Official Representative (O.R.) 88 EPCA STRATEGY The purpose of the European Petrochemical Association - the organization of seminars, round table sessions, (EPCA) is to organize each year one or more reunions working groups, think tanks and such other activities in Europe which facilitate legitimate networking and as decided upon by the EPCA Board and organized for meetings between companies and open debate to the EPCA members and stakeholders. long term sustainable development of the petrochemical • A platform for communication, exchange of industry. Members are parties having a business interest in information, think tank, as well as transfer of or with the European petrochemical industry.
    [Show full text]
  • Terinzagelegging Ontwerp-Peilbesluiten Waterschap Rijn En Ijssel 2015 - 2025
    Nr. 4779 19 juni WATERSCHAPSBLAD 2015 Officiële uitgave van Waterschap Rijn en IJssel. Terinzagelegging ontwerp-peilbesluiten waterschap Rijn en IJssel 2015 - 2025 Het college van dijkgraaf en heemraden heeft op 8 juni 2015 vastgesteld het ontwerp van de peilbesluiten 2015-2025 voor de peilvakken in de stroomgebieden Schipbeek, Berkel en Oude IJssel. Tot en met 30 juli 2015 kunt u een zienswijze indienen. Toelichting De ontwerp-peilbesluiten bevatten de onder- en bovengrenzen van 18 peilvakken in het stroomgebied van de Schipbeek, 20 peilvakken in het stroomgebied van de Berkel en 4 peilvakken in het stroomgebied van de Oude IJssel en Aa-Strang. Het gaat daarbij voornamelijk om peilvakken met inlaatmogelijkheden vanuit het Twentekanaal of watergangen die continu watervoerend zijn. Inloopbijeenkomsten Tijdens inloopbijeenkomsten kunt u de peilvakken en ontwerp-peilbesluiten inzien en er zijn vertegen- woordigers van het waterschap aanwezig om deze toe te lichten. De inloopbijeenkomst voor de peilvak- ken van de Schipbeek en Berkel vindt plaats op maandag 29 juni van 15:30 tot 19:00 uur in zalencentrum Witkamp, Dorpstraat 8 te Laren. De inloopbijeenkomst voor de peilvakken van de Oude IJssel en Aa-Strang vindt plaats op woensdag 1 juli 15:00 tot 17:00 uur in het waterschapskantoor, Liemersweg 2 te Doetinchem. Inzage De volledige tekst van de ontwerp-peilbesluiten met toelichting en kaarten (in pdf-formaat) kunt u inzien door middel van de koppeling die links op deze pagina staat onder 'externe bijlagen'. Zienswijzen Gedurende de inzagetermijn kunt u een schriftelijke of mondelinge zienswijze indienen. Dit kan op de volgende manieren: 1. Schriftelijk per post.
    [Show full text]
  • Inzameling Oudpapier 2020 Zet Uw Papier Tijdig En Goed Verpakt Klaar Voor De Huis-Aan-Huisinzameling En/Of Stapel Uw Papier Netjes in De Verzamelcontainers
    Gemeente Noardeast-Fryslân Inzameling oudpapier 2020 Zet uw papier tijdig en goed verpakt klaar voor de huis-aan-huisinzameling en/of stapel uw papier netjes in de verzamelcontainers. Zorg ervoor, dat het oudpapier niet vervuild is met bijvoorbeeld plastic folies, metalen of sanitair papier. De verenigingen vragen u het oudpapier op de clusterplaatsen (verzamelpunten) in de straat aan te bieden. U kunt hiervoor gebruik maken van de clusterplaatsen van de gemeentelijke huisvuilinzameling. De ophalers hoeven dan minder vaak te stoppen, waardoor ze sneller en veiliger kunnen werken. Dit geldt alleen voor de plaatsen waar het huis-aan-huis wordt opgehaald. ANJUM BLIJA BLIJA BLIJA Container parkeerterrein MFA Anjum Huis-aan-huis inzameling Inzamelpunt bekend in het dorp Inzamelpunt bekend in het dorp vanaf 9.30 uur Chr. Muziekver. Halleluja V.V. Blija Gereformeerde Kerk Vervoersfonds 4, 25 jan. 11 jul. 14 mrt. Elke zaterdag Papier kan 15 feb. 1, 22 aug. 13 jun. geopend van doorlopend 7, 28 mrt. 12 sep. 12 sep. 10.00 - 12.00 uur. worden gebracht 18 apr. 3, 24 okt. 12 dec. op het bekende 9, 30 mei 14 nov. inzamelpunt. 20 jun. 5, 19 dec. BORNWIRD BRANTGUM BURDAARD Container de Tange Container bij de Jister Huis-aan-huis inzameling (parkeerplaats kerk) 8.00 - 12.00 uur CBS Bernewird Dorpsbelang Brantgum, Waaxens, Foudgum CBS De Welle 10 jan. 10 sep. 4 jan. 4 jul. 18 jan. 15 aug. 28 feb. 15 nov. 1 feb. 1 aug. 15 feb. 19 sep. 17 apr. 7 mrt. 5 sep. 21 mrt. 17 okt. 19 jun. 4 apr. 3 okt.
    [Show full text]
  • Bij De Diensten
    Zondag 23 juli 09.30 uur ds. J. de Gier, Dokkum Organist: dhr. Klaas Zijlstra 1e collecte: eigen jeugdwerk 2e collecte: eredienst Zondag 30 juli 09.30 uur ds. G. van Wieren, Oosternijkerk Organist: dhr. Jelke Koolstra 1e collecte: diaconie 2e collecte: eredienst Zondag 6 augustus 11.00 uur ds. G. Postma, Wâlterswâld Organist: dhr. Taco de Jong 1e collecte: diaconie 2e collecte: eredienst 3e collecte: Kenia zending Uit de gemeente Pastoraat Op 11 juli werd Sipke de Jong (Bangawei) geopereerd. Rika was mee voor de mentale en inspirerende ondersteuning. Voor een tweede keer moet Sipke aan de nekhernia geholpen worden. Een risicovolle operatie! Na afloop was de chirurg tevreden. De operatie lijkt vooreerst volledig geslaagd. Zaterdag 15 juli was hij alweer thuis! Hopelijk komt er nu een tijd waarin lichamelijk herstel (wat) verder doorzet dan voorgaande keren. Akke Dijkstra – van der Woude (Foudgum) is opnieuw begonnen aan een langdurige behandeling. De bedoeling is om meerdere maanden de ziekte van Kahler te bestrijden met chemotherapie in de vorm van medicijnen. Om zo te proberen de ziekte onder controle te krijgen en zo mogelijk onder controle te houden. Het is een heel intensieve behandeling die opnieuw een grote aanslag zal doen op het dagelijks welbevinden van Akke en haar gezin. Een zaak die vraagt om een sterk uithoudingsvermogen en groot geduld! Sjoerd Heeringa (Waadwente) moest meerdere keren naar het MCLeeuwarden voor een behandeling. Het is nu aan de beterende hand en de pijn is zo goed als voorbij. Daarnaast zijn er nog mensen die wachten op een oproep voor onderzoeken, behandelingen en/of een operatie.
    [Show full text]
  • Ontgonnen Verleden
    Ontgonnen Verleden Regiobeschrijvingen provincie Friesland Adriaan Haartsen Directie Kennis, juni 2009 © 2009 Directie Kennis, Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Rapport DK nr. 2009/dk116-B Ede, 2009 Teksten mogen alleen worden overgenomen met bronvermelding. Deze uitgave kan schriftelijk of per e-mail worden besteld bij de directie Kennis onder vermelding van code 2009/dk116-B en het aantal exemplaren. Oplage 50 exemplaren Auteur Bureau Lantschap Samenstelling Eduard van Beusekom, Bart Looise, Annette Gravendeel, Janny Beumer Ontwerp omslag Cor Kruft Druk Ministerie van LNV, directie IFZ/Bedrijfsuitgeverij Productie Directie Kennis Bedrijfsvoering/Publicatiezaken Bezoekadres : Horapark, Bennekomseweg 41 Postadres : Postbus 482, 6710 BL Ede Telefoon : 0318 822500 Fax : 0318 822550 E-mail : [email protected] Voorwoord In de deelrapporten van de studie Ontgonnen Verleden dwaalt u door de historisch- geografische catacomben van de twaalf provincies in Nederland. Dat klinkt duister en kil en riekt naar spinnenwebben en vochtig beschimmelde hoekjes. Maar dat pakt anders uit. Deze uitgave, samengesteld uit twaalf delen, biedt de meer dan gemiddeld geïnteresseerde, verhelderende kaartjes, duidelijke teksten en foto’s van de historisch- geografische regio’s van Nederland. Zo geeft het een compleet beeld van Nederland anno toen, nu en de tijd die daar tussen zit. De hoofdstukken over de deelgebieden/regio’s schetsen in het kort een karakteristiek per gebied. De cultuurhistorische blikvangers worden gepresenteerd. Voor de fijnproevers volgt hierna een nadere uiteenzetting. De ontwikkeling van het landschap, de bodem en het reliëf, en de bewoningsgeschiedenis worden in beeld gebracht. Het gaat over de ligging van dorpen en steden, de verkavelingsvormen in het agrarisch land, de loop van wegen, kanalen en spoorlijnen, dijkenpatronen, waterlopen, defensielinies met fortificaties.
    [Show full text]