YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU Daha Iyi Bir Yaşam Için “Tüm Değerleri Ortak Bir Altın Oranda Bir Araya Getirmek Ve Böylece Yaşamın Her Alanına Iyi Bakmak”

DAHA İYİ BİR YAŞAM İÇİN

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU Daha iyi bir yaşam için “tüm değerleri ortak bir altın oranda bir araya getirmek ve böylece yaşamın her alanına iyi bakmak”

A ntik Yunan’dan Mısır’a, Anadolu kentlerinden Rönesans’a kadar mi- mari, matematik ve özellikle sanatta ortaya konulan eserlerde denge ve estetik ayrıcalığını ifade eden “altın oran” kavramı, yaşama değer katan en önemli unsurlardan biridir. Bu nedenle, temelini doğadan alan altın oran kavramı çağlar boyu hem doğanın kendisinde hem de insanın yarattığı her objede karşımıza çıkmıştır. Yaşar Holding 2019 Sürdürülebilirlik Raporu, geleceğimizin altın oranı olan sürdürülebilir- liği Yaşar Topluluğu bakış açısı ve uygulamaları ile ele almakta, Top- luluğun sürdürülebilirlik anlayışını ve uygulamalarını yansıtmaktadır. İÇİNDEKİLER

Yönetimin Mesajı 7 TOPLUMA İYİ BAKMAK Rapor Hakkında 10 Tüketici/Müşteri Sağlığı ve Güvenliği 86 Yaşar Topluluğu 14 Kalite, İnovasyon ve AR-GE 92 Kurumsal Profil 18 Tüketici ve Müşteri Bilgilendirmesi ve Etik Pazarlama 100 Bir Bakışta 2019 Yılı 22 Tüketici ve Müşteri Memnuniyeti 101 2019 Yılında Topluluk Şirketlerinde Önemli Gelişmeler 24 Sürdürülebilir Tarım ve Hayvancılık 108 Sürdürülebilirlik Yaklaşımımız 28 Toplumsal Yatırım 110 Sürdürülebilirlik Yolculuğu 32 Yerel Ekonomiye Katkı 110 Sürdürülebilirlik Öncelikleri 34 Şirketlerin Toplumsal Yatırım Çalışmaları 111 Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarıyla Uyumluluk 38 Sponsorluklar 120 Pınar Enstitüsü 122 İŞE İYİ BAKMAK Yaşar Eğitim ve Kültür Vakfı 128 Kurumsal Yönetim 42 Yaşar Üniversitesi 134 Ödüller 44 Paydaş Diyaloğu 48 İŞ ORTAKLARINA İYİ BAKMAK Kurumsal Üyelikler 50 Sürdürülebilir Tedarik Zinciri 140 Etik İlkeler 52 Risk Yönetimi 54 ÇEVREYE İYİ BAKMAK Ekonomik Performans 56 Çevre Yönetimi 150 Dijital Dönüşüm 58 Su Yönetimi 154 Enerji ve İklim Değişikliği Yönetimi 161 ÇALIŞANLARA İYİ BAKMAK Atık Yönetimi 168 İnsan Kaynakları Yaklaşımı 66 Çalışan Hakları 68 EKLER Fırsat Eşitliği ve Ayrımcılığın Önlenmesi 70 Performans Verileri ve Göstergeler 174 Çalışan Gelişimi ve Yetenek Yönetimi 72 GRI İçerik İndeksi 180 İş Sağlığı ve Güvenliği 78 BMKİS İndeksi 186

İçeriklere hızlı ulaşmak için konu başlıklarına tıklayınız. YÖNETİMİN MESAJI

Değerli Paydaşlarımız,

2019 raporumuzu sizlerle paylaştığımız bugünlerde dünya COVID-19 Türkiye’nin lider topluluklarından biri olmanın sorumluluk ve bilinciy- ile mücadele ediyor; tüm dünyayı sarsan pandemiden öğrenimle- le daha iyi bir gelecek yaratmaya katkıda bulunan Yaşar Topluluğu rimiz çok boyutlu oldu. Bu dönemde sürdürülebilirlik gündemi daha şirketleri, sürdürülebilir kalkınmayı kurucu değerlerinin temelinde da yaygınlaştı ve iş dünyasının yeni alışkanlıkları oluşmaya başladı. görerek stratejilerinin odak noktasına yerleştirmiştir. Yaşar Toplulu- Mustafa Selim Yaşar Bizler de iş süreçlerimize öğrendiklerimizi yansıtarak önümüzde- ğu olarak iş süreçlerimizi ekonomik, sosyal, çevresel ve etik ilkeler- Yaşar Holding Yönetim Kurulu Başkanı ki yılları daha sağlıklı ve verimli geçirme yolunda adımlar atmaya den ödün vermeden ‘iyi bakmak’ esasına göre yönetiyor ve düzen- devam ettik. liyoruz. 7 Yaşar Topluluğu olarak 2019 yılında daha iyi bir yaşam ve sürdürüle- Yaşar Topluluğu olarak Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma bilir bir gelecek ortaya koymaya yönelik çalışmalarımızı devam ettirdik. Amaçları’na katkı sağlamak amacıyla sürdürülebilirlik öncelik- 93 yıl önce Durmuş Yaşar tarafından İzmir’de kurulan “Durmuş Yaşar lerimiz kapsamında çeşitli çalışmalar yürütüyoruz. Sürdürülebilir Müessesesi” ile başlayan ticari yolculuğumuzda bugün, ülkenin sürdü- Kalkınma Komitemiz liderliğinde yürüttüğümüz ve paydaş katılımını rülebilir kalkınmasına destek olan tüm faaliyet ve üretimlerimizle, ülke öncelikli tutan sürdürülebilirlik yönetimimizi, sürdürülebilirlik strateji- içinde ve dışında fark yaratmanın mutluluğu içindeyiz. miz ve hedeflerimiz doğrultusunda geliştirmeye devam ediyoruz.

Mehmet Aktaş Yaşar Holding İcra Başkanı

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YÖNETİMİN MESAJI

Yıl boyunca hem Türkiye hem de dünyadaki gelişmeleri yakından Refah ve güven dolu bir gelecek için sosyal ve çevresel alanlarda takip ederek, sürdürülebilir kârlı büyüme hedefiyle doğru zaman- çeşitli projeler hayata geçirmekteyiz. Toplumsal fayda odaklı yak- da isabetli kararlar almaya yoğunlaştık. 2019 yılında Türkiye ve laşımımız ile yürüttüğümüz toplumsal yatırım projeleri, çalışanları- dünya ekonomisindeki toparlanma sinyallerinin de desteğiyle, mızın da katılımcılığı ile önemli başarılar elde etmektedir. Şimdiden Topluluk olarak faaliyet gösterdiğimiz sektörlerde iddialı ve güçlü etkileri hissedilmekte olan iklim değişikliği ile mücadele için tüm ope- konumumuzu sürdürdük. Müşteri ve tüketicilerimizin beklentilerini rasyon ve faaliyetlerimizde enerji etkin uygulamalara öncelik veriyoruz. 2019 yılında TÜSİAD-Global Compact-SKD iş birliğinde oluşturulan İş 8 ve ihtiyaçlarını doğru analiz ederek yeni ürün ve hizmetler geliştir- Dünyası Plastik Girişimi’ni imzalayarak plastik kirliliğini önleme konu- meye odaklandık. Teknoloji ve dijitalleşmeyi iş süreçlerimize entegre sunda üzerimize düşen sorumluluğu yerine getirmeyi taahhüt ettik. ederek güçlü AR-GE merkezlerimizle değişimin ve sektörlerimizin öncüsü olmayı başardık. Müşteri odaklı yaklaşımından taviz ver- Elde ettiğimiz başarılar bizi bir adım ileriye götürmek için cesaret- meyen Topluluğumuz, müşterilerden gelen geri bildirimleri doğru lendirmektedir. Bugüne kadar elde ettiğimiz başarılarımızda emeği analiz ederek, değişen tüketim alışkanlıklarına uygun ürün ve hizmet olan, sürdürülebilirlik yolculuğumuzda bize eşlik eden tüm paydaş- geliştirmeyi sürdürdü. larımıza teşekkürlerimizi sunarız. Saygılarımızla,

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU RAPOR HAKKINDA

RAPOR HAKKINDA

Yaşar Topluluğu’nun sürdürülebilirlik stratejisini ve iş yapış biçimini yaklaşımımızı, bu konulardaki performansımızı ve çalış- yıcı bir paydaş katılımı süreci yürü- yönlendiren sürdürülebilirlik modeli; malarımızı içeren, bu yıl dokuzuncusunu yayınlamakta tülmüştür. Raporda yer alan önce- likli konuların belirlenmesine ilişkin “İşe İyi Bakmak” olduğumuz Yaşar Sürdürülebilirlik Raporumuzu siz değerli paydaşlarımızla paylaşmaktan mutluyuz. süreç, raporun “Sürdürülebilirlik “Çalışanlara İyi Bakmak” Öncelikleri” başlığı altında sunul- Kapsam ve Sınırlar “Topluma İyi Bakmak” maktadır. “İş Ortaklarına İyi Bakmak” Raporda Yaşar Topluluğu hakkında genel bilgilere, Top- Yaşar 2019 Sürdürülebilirlik Rapo- 10 luluğun sürdürülebilirlik önceliklerine, sürdürülebilirlik ru, Yaşar Topluluğu’nun 01.01.2019 “Çevreye İyi Bakmak” stratejilerine, raporlama dönemindeki önemli gelişmelere – 31.12.2019 dönemindeki sürdü- başlıkları altında ele alınmaktadır. Daha iyi bir yaşam için değer yer verilmekte ve sürdürülebilirlik performansı Birleşmiş rülebilirlik performansını ve sür- yaratmaya odaklı bakış açısı, Topluluk şirketlerinin sürdürülebi- Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları ekseninde ele dürülebilirlik yaklaşımına bağlı lirlik performansını daha da ileriye taşıyabilmeleri için fırsatlar alınmaktadır. çalışmalarını ve gelişimini ortaya sunmaktadır. koymaktadır. Paydaşların bilgi ve beklentileri dikkate alınarak önem ve Topluluğumuzun geleceğe yönelik hedeflerini ve pay- öncelik taşıyan konular belirlenerek bu raporun içeriğinde Raporda sunulan tüm performans daşlarımız açısından önem taşıyan öncelikli konulardaki yer almıştır. Sürdürülebilirlik öncelikleri belirlenirken kapsa- verileri, Topluluğun Türkiye’de faaliyet

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU / ( 102-45, 102-46, 102-50, 102-52, 102-53, 102-54, 102-56) RAPOR HAKKINDA

Uygunluk

Bu rapor Küresel Raporlama Girişimi (Global Reporting Initiative – GRI) gösteren 10 şirketini kapsamaktadır. Raporda, kapsama dâhil Standartlarının “temel” seçeneğine uyumlu olarak hazırlanmıştır. GRI’ın olan Topluluk şirketleri aşağıda sıralanan sektörler temelinde ele sunduğu Önceliklendirme Açıklamaları Hizmeti kapsamında 102-40 ile alınmıştır. 102-49 arasındaki Genel Açıklamaların bu raporda ve GRI İçerik İndeksi tablosunda doğru biçimde yer aldığına dair onay alınmıştır. Yaşar Toplulu- Gıda ve İçecek ğu’nun 2007 yılında imzacısı olduğu Birleşmiş Milletler Küresel İlkeler Söz- leşmesi (UN Global Compact) prensiplerine uyumla ilgili uygulamalar ise, Tarım, Hayvancılık ve Balıkçılık raporun BM KİS İlkeleri İndeksi’nde yer almaktadır. Boya 12 Türkçe ve İngilizce olmak üzere iki dilde hazırlanan raporun oluşturulması Temizlik Kâğıtları Yaşar Holding yönetiminde; Yaşar Topluluğu şirketlerinin ilgili birimlerinin katkılarıyla gerçekleştirilmiştir. Raporun hazırlanmasına, Mikado Sürdürüle- Ticaret ve Hizmet bilir Kalkınma Danışmanlığı destek vermiştir. Rapor dış denetimden geç- memiştir. Yaşar Eğitim ve Kültür Vakfı, Pınar Enstitüsü ve Yaşar Üniversite- si’nin sürdürülebilirlik performansı rapor kapsamında ele alınma- Geri Bildirimler mış, ancak bu kuruluşların sürdürülebilirlik alanında yürüttüğü faali- Yaşar Topluluğu’nun sürdürülebilirlik konusundaki çalışmaları ve bu rapo- yetler ve gelişmeler bilgi paylaşımı amacıyla rapora dâhil edilmiştir. run içeriğiyle ilgili görüş ve önerilerinizi [email protected] adresine iletebilirsiniz.

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU / ( 102-45, 102-46, 102-50, 102-52, 102-53, 102-54, 102-56) YAŞAR TOPLULUĞU

YAŞAR TOPLULUĞU

Temelleri 1927 yılında İzmir Kemeraltı Çarşısı’nda açılan Durmuş Yaşar Topluluğu, köklerinden aldığı güç ve her biri sektörünün öncü- Yaşar Topluluğu’nun Yaşar Müessesesi’ne dayanan, Türkiye Cumhuriyeti’nin sanayileş- sü olan şirketleriyle, tüm paydaşlarına daha iyi bir yaşam sunmak ve tüm menfaat sa- me sürecine yön veren Yaşar Topluluğu 1945 yılında kurucusu ve için çalışmakta ve gelecek nesillere aktarılacak sürdürülebilir değer- hiplerinin çıkarlarının onursal başkanı Selçuk Yaşar’ın vizyonu ile başladığı faaliyetlerini ler yaratmaktadır. Etkileşimde bulunduğu tüm sektörlerin kalkınma- şeffaflık, adillik, hesap boya, gıda ve içecek, temizlik kağıtları, turizm, bilgi teknolojileri, dış sına katkı sağlarken, topluma karşı sorumlu, etik değerlere bağlı ve verebilirlik ve sorumlu- ticaret ve enerji sektörlerinde sürdürmektedir. çevreye duyarlı bir yaklaşımla faaliyetlerini sürdürmektedir. luk çerçevesinde göze- Türkiye’nin ilk 500 büyüğü arasında dört şirketi bulunan Ekonomik gelişim kadar toplumsal gelişime de önem veren Toplu- tildiği Yaşar Holding Yaşar Topluluğu toplamda 21 şirketi çatısı altında barındır- luk, eğitim, kültür, sanat ve sporu desteklemekte, gerçekleştirdiği kurumsal yönetim ya- maktadır. 25 fabrika ve tesisi, 2 vakfı, 7500 çalışanı, 1000’i sosyal sorumluluk projeleri ile toplumsal katkı sağlamaktadır. Yaşar pısı, Kurumsal Yönetim 14 aşkın bayisi ve tüm faaliyetleri ile ulaştığı 200 bin satış Topluluğu’nun eğitim alanında yaptığı en önemli yatırımlardan olan İlkeleri çerçevesinde noktası ile ülkenin ekonomik ve sosyal kalkınmasına katkı Yaşar Üniversitesi ise uluslararası normlarda sağladığı eğitim ile sürekli olarak gözden sağlayan lider aktörlerdendir. 70’ten fazla ülkeye ihracat Türkiye’nin önde gelen üniversiteleri arasında yer almaktadır. geçirilmektedir. gerçekleştiren Yaşar Topluluğu’nun yurt dışında yerleşik yedi şirketi bulunmaktadır.

21 93 25 21 5 7500 YILLIK FABRİKA ŞİRKET AR-GE ÇALIŞAN TECRÜBE VE TESİS MERKEZİ

Lider Güçlü Daha İyi Bir Yaşam İçin Markalar Dağıtım Ağı Sürdürülebilir Uygulamalar

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAŞAR TOPLULUĞU

Kurumsal Değerlerimiz

Misyonumuz 16 Güvenilir markalarımızla tüketicilerimizin yaşamına değer katan kaliteli ürün ve hizmetler sunarız.

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU KURUMSAL PROFİL

Gıda ve İçecek

Pınar Süt Pınar Entegre Et Pınar Su ve İçecek Yaşar Birleşik Pazarlama Mamulleri Sanayi A.Ş. ve Un Sanayii A.Ş Sanayi ve Ticaret A.Ş Dağıtım Turizm ve Ticaret A.Ş (Pınar Süt) (Pınar Et) (Pınar Su ve İçecek) (YBP) Halka Açık Evet Evet Evet Hayır

Kuruluş Yılı 1973 1985 1984 1983

Merkez İzmir İzmir İzmir İzmir

İzmir, İstanbul, Antalya, KURUMSAL PROFİL İzmir, Eskişehir, Aydın, Sakarya, Fabrika İzmir Muğla, Bursa, Adana, Şanlıurfa Isparta, Bursa Ankara, Trabzon (ofis) Şirket İsmi: Yaşar Holding A.Ş. 550 milyon litre/yıl Faaliyet Alanı: Gıda ve İçecek, Boya, Temizlik Kâğıtları, Turizm, Dış Ticaret, Enerji, Bilgi Teknolojileri Toplam Kapasite 58.000 ton/yıl 2.000.000 ton/yıl 306.894 çiğ süt işleme Çalışan Sayısı: 7500 Pınar, 19 KİS Üyelik Tarihi: 12 Kasım 2007 Pınar Yaşam Pınarım, Adres: Şehit Fethi Bey Cad. No:120 35210 İzmir, Türkiye Pınar, Pınar Denge, Pınar Frii, Pınar, İrtibat Bilgileri: Tel: 0 232 495 00 00 Markalar (Depolar) Doyum, Pınar Güzellik Pınarım, Nar’ca E-posta: [email protected] Yörük Pınar Zindelik Pınarım, Pınar Bağışıklık Pınarım, Pınar Rahatlık Pınarım

550 milyon litre/yıl SKU Sayısı 58.000 ton/yıl 2.000.000 ton/yıl 306.894 çiğ süt işleme

İstihdam (2019) 1514 1019 389 983

100 bayi, Dağıtım ve Hizmet Ağı YBP aracılığıyla YBP aracılığıyla 400’e yakın bayi 150.000’e yakın nokta

Şirketlerimiz ile ilgili detaylı www.pinar.com.tr www.pinar.com.tr www.pinarsu.com.tr www.ybp.com.tr bilgi için ilgili Web Adresleri

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU KURUMSAL PROFİL KURUMSAL PROFİL

Tarım, Hayvancılık Boya Temizlik Ticaret ve Hizmet ve Balıkçılık Kağıtları

Çamlı Yem Besicilik San. ve DYO Boya Fabrikaları Sanayi ve Altın Yunus Çeşme Turistik Tic. A.Ş Ticaret A.Ş Viking Kağıt ve Selüloz A.Ş Tesisler A.Ş. Desa Enerji Elektrik Üretim A.Ş. Yaşar Bilgi İşlem ve (Çamlı Yem Besicilik) (DYO Boya) (Viking Kağıt) (Altın Yunus Çeşme) (Desa Enerji) Ticaret A.Ş (Yaşar Bilgi) Halka Açık Hayır Evet Evet Halka Açık Evet Hayır Hayır

Kuruluş Yılı 1983 1954 1969 Kuruluş Yılı 1974 1996 1983

Merkez İzmir İzmir İzmir Merkez İzmir İzmir İzmir

Fabrika İzmir, Manisa İzmir, Kocaeli İzmir Fabrika İzmir (Tesis) İzmir (Tesis) İzmir (Ofis)

Toplam Kapasite 335.000 ton/yıl 301.260 ton/yıl 45.800 ton/yıl Toplam Kapasite 1021 kişi/konaklama 318 Milyon kWh/Yıl -

DYO, 20 Çamlı, Pınar Balık, 21 Dewilux, Premia, Biofarm, Casati, Lily, Cooldog, Markalar DYO Klimatherm, Senso, Markalar - - Astron Dijital Coolcat, Dyotherm, Select, Bioaqua, DYO Guard, Pufla Çamlı Çiftliği DYO Transocean

12.449 ürün SKU Sayısı 396 98 SKU Sayısı - - - 2.200 hammadde

İstihdam (2019) 432 1031 320 İstihdam (2019) 131 27 124

9 Ana Bölge, 532 Bayi, 241 Yapı Mar- Ege Bölgesi ağırlıklı olmak üzere tüm Dağıtım ve Hizmet Ağı 209 Bayi ket, 297 Direkt Müşteri, 13000'den faz- 230 Bayi+Direkt Müşteri Dağıtım ve Hizmet Ağı - - la satış noktası ve son kullanıcı müşteri Türkiye

Şirketlerimiz ile ilgili detaylı Şirketlerimiz ile ilgili detaylı www.camli.com.tr www.dyo.com.tr www.viking.com.tr www.altinyunus.com.tr www.desaenerji.com.tr www.yasarbilgi.com.tr bilgi için ilgili Web Adresleri bilgi için ilgili Web Adresleri

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU BİR BAKIŞTA 2019 YILI BİR BAKIŞTA 2019 YILI

BİR BAKIŞTA 2019 YILI AR-GE Çalışmaları Yeni Ürün Sayıları Eğitim Ödüller

milyar TL Pınar Süt Topluluk genelinde Kariyer.net ana sponsorluğunda düzenlenen İnsan Kaynakları konsolide net satış 92.024 saat eğitim Zirvesi’nde Yaşar Holding 9. kez İnsana Saygı Ödülü’nü almaya hak 5,1 kazanmıştır. 13 Topluluk genelinde 58.614 saat İSG eğitimi Pınar Süt, Pınar Choco Labne ürünü ile “En Yenilikçi Süt Ürünleri” ciro Pınar Et kategorisinde 2019 Gulfood İnovasyon Ödülü’nü kazanmıştır. %8 büyümesi Pınar Sade Kefir, International Taste Institute tarafından yapılan seçimle 33 aralarında Michelin yıldızlı şeflerin ve sömeliyelerin de yer aldığı jüri ülkeye DYO Boya tarafından Üstün Lezzet Ödülü’ne layık görülmüştür. İhracat 22 70+ 23 65 Çevre Yönetimi Pınar Süt: Ürün ambalajlarında gerçekleştirilen çalışmalar neti- DYO Boya: Sıfır Atık kapsamında çalışanların bu konuda farkın- cesinde; 10,800 kg plastik ve 40,000 kg kağıt am- dalıklarını artırıcı projeler yürütülerek DYO tesislerinde balaj kullanımı azaltılmıştır. çeşitli uygulamalar devreye alınmıştır.

Pınar Et: Ürün kolilerinin palete yerleşimlerinin değiştirilme- Pınar Su Üretim hatlarında gerçekleştirilen otomasyona dayalı Verimlilik ve Kalite Projeleri si suretiyle araç doluluk oranlarının artırılması saye- ve İçecek: uygulamalar ile atık su miktarı Aydın Bozdoğan Tesi- sinde 1.185,802 ton CO2 emisyonu salınımı azaltımı si’nde %19, Sakarya Tesisi’nde %16 oranında azaltıl- Sağlıklı yaşama Plastik kullanımında 18 Endüstriyel “Dijital Saha” Pınar Süt: Pınar Et: Pınar Su Yaşar Birleşik gerçekleştirilmesinin yanı sıra plastik ve kağıt kullanım mıştır. katkı için peynir enerji ton, kağıt kullanımında ve İçecek: Pazarlama: uygulamasının miktarlarındaki tasarruf ile 128,6 ton CO2 emisyonu kategorisinde tüketiminde 30 ton azaltım devreye alınması salınımı azaltımı gerçekleştirilmiştir. Viking Kağıt üretim hatlarındaki sıvı pompalarının salmast- sofra bir önceki 21,4 ton Gıda katkı maddesi kul- ile 5.035.083 TL Kağıt: ralarının; yumuşak tipten, mekanik tipe dönüştürül- tuzu azaltımı yıla göre lanımında bir önceki yıla operasyonel maliyet mesi projesi sayesinde günlük deink prosesi salmast- azaltım göre 33 ton azaltım %5 iyileştirme ra su tüketimi %22 oranında azaltılmıştır.

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU 2019 YILINDA TOPLULUK ŞİRKETLERİNDE ÖNEMLİ GELİŞMELER 2019 YILINDA TOPLULUK ŞİRKETLERİNDE ÖNEMLİ GELİŞMELER

2019 YILINDA TOPLULUK ŞİRKETLERİNDE ÖNEMLİ GELİŞMELER

Pınar Süt Pınar Et Pınar Su ve İçecek Yaşar Birleşik Pazarlama

• 2019 yılında deneyimli AR-GE ekibi ile 13 yeni ürün piyasaya • Pınar Et AR-GE Merkezi’nde 2019 yılında da üniversiteler ve • Pınar Su, 1984 yılında başladığı yolculuğunda 2019 yılı itibarıy- • Yaşar Topluluğu, depolama ve lojistik açısından stratejik öneme sürülmüştür. TÜBİTAK ile ortak proje çalışmalarına devam edilmiştir. la yeni bir sürece girmiştir. “İçecek şirketi olma” vizyonuyla hareket sahip İstanbul Yaşar İş ve Lojistik Merkezi’nin açılışını 2019 yılında eden Şirket, ticari unvanını “Pınar Su ve İçecek” olarak yenilemiştir. gerçekleştirmiştir. • 2019’da Türkiye toplam süt ürünleri ihracatının %19’u gerçekleş- • Pınar Et yıl boyunca yaptığı AR-GE projeleriyle 33 adet yeni ürü- tirilmiştir. nü satışa sunmuştur. • Pınar Su ve İçecek’in yenilikçi vizyonu için büyük önem arz eden, Yaklaşık 25 milyon Euro’luk AR-GE çalışmalarının yapıldığı merkez faaliyete geçmiştir. Bu mer- yatırımla hayata geçirilen • AR-GE Merkezi’nin çalışmaları sonucu, sağlıklı yaşam bilincine • Sektöründe ilk olan Pınar Et AR-GE Merkezi tarafından ger- kezde, ambalaj ve ürün geliştirme / iyileştirme projeleri, tüketici Yaşar İş ve Lojistik Merkezi, katkıda bulunulması amacı ile şeker ve tuz miktarının düşürülmesi çekleştirilen çalışmalar sonucunda 2019 yılında “Et Ürünlerinde beklentilerinin ve pazar ihtiyaçlarının karşılanmasına yönelik ürün yenilikçi ve çevreci tasarı- yönünde adımlar atılmıştır. Meyve suyu kategorisinde şeker kulla- Doğal Nitrat Kaynakları Kullanılarak Doğal Kürleme Yöntemi” için projeleri gerçekleştirerek kaliteli ve sağlıklı ürünler üretme misyonu mı, çalışan memnuniyetini nımı azaltılırken, peynir kategorisinde reformülasyon çalışmaları ile patent belgesi alınmıştır. Bu yöntem sayesinde koruyucu katkı ile inovasyon çalışmaları yürütülmektedir. artırmaya yönelik olarak 2019 yılında 21,4 ton sofra tuzu reçetelerden çıkarılmıştır. maddesi ilavesi olmadan “doğal kürleme” yapılarak başka bir tasarlanmış işlevsel ofisleri deyişle ürüne koruyucu katkı maddesi eklenmeden, sebze tozları • Pınar Su ve İçecek, 2019 yılında %60’a yakın ciro payı ile yerel • Pınar Süt AR-GE Merkezi, tüm bu süreçte sanayi ve üniversite ve ticari birimleri, verimlilik 24 kullanılarak -sebze tozlarının doğal yapısındaki koruyucu madde oyuncuların baskın olduğu pazarda ilk 5 büyük şirket arasında yer 25 iş birliği ile TÜBİTAK-TEYDEB projeleri üretmeye devam etmiştir. ve sürate dayalı olarak tasarlanmış depolama ve yükleme alan- içermesiyle- gıda güvenliği sağlanmış ürün elde edilmektedir. almıştır. 2019’da üniversiteler ile iş birliği içerisinde çeşitli projeler gerçekleş- larıyla yalnızca bir lojistik merkezi olarak değil; modern, daha ileri Bu da “koruyucu katkı maddesi ilave edilmemiş” ürün üretimini tirilmiştir. AR-GE Merkezi çatısı altında oluşturulan Bil-Tek Akademi • Pınar Su ve İçecek Aydın Bozdoğan Tesisi’ndeki içecek hattın- boyutlu ve çok işlevli bir iş merkezi olarak Yaşar Topluluğu vizyonu- mümkün kılmaktadır. de 2019 yılında çeşitli eğitim programları düzenlemeyi sürdürmüştür. da Frii gazlı içecekler, limonata ve fonksiyonel içecek grubu ile yeni na uygun olarak tasarlanmış ve inşa edilmiştir. • 20’den fazla ülke pazarına ulaşan Pınar Et, 2019 yılında dondu- ürünler üretilmeye başlanmıştır. Aynı zamanda Pınar Frii ve Pınar • Sağlıklı yaşam bilincine ve toplum genelinde yaygınlaşmakta olan • Yaşar Birleşik Pazarlama yüksek teknolojiye dayalı, entegre sis- rulmuş hamur ürünlerini Libya ve Amerika Birleşik Devletleri pazar- Limonata ürünlerinin ihracatına da başlanmıştır. obezite, diyabet ve hipertansiyon gibi hastalıkların azaltılmasına katkı temlerle çevreye duyarlı, yüksek katma değerli, güvenli ve sürdürü- larına sunmuştur. sağlamak amacı ile 2019 yılında tüketicilerin günlük öğünlerinde enerji, lebilir bir süreç yönetimini misyon edinmiştir. Satış, satınalma, stok şeker ve tuz miktarının düşürülmesi çalışmaları yürütülmüştür. • Alternatif tedarikçi oluşturma çalışmaları kapsamında amba- yönetimi, cari takip, depo ve dağıtım dâhil olmak üzere tüm ope- laj ve ürün gruplarında 166 adet malzeme için 28 adet alternatif rasyonel iş süreçlerinde tam entegre ve gerçek zamanlı verimliliği • Pınar Süt AR-GE Merkezi, sanayi ve üniversite iş birliği ile firma sisteme kazandırılmıştır. maksimize eden çalışmalar yürütmektedir. TÜBİTAK- TEYDEB projeleri üretmektedir. • Pınar markalı ürünlerin yurt içinde satış ve dağıtımını gerçekleş- tiren Yaşar Birleşik Pazarlama, dağıtımını yaptığı tüm ürünleri kategorilerindeki en yüksek sayısal bulunabilirliğe ulaştırmak hedefiyle proje bazlı çalışmalar yürütmektedir.

DYO Boya Çamlı Yem Besicilik Viking Kağıt Altın Yunus Çeşme

• 2019 yılında DYO Boya yeni pazarlarla birlikte 3 kıtada 45’den • Çamlı Yem Besicilik, 2019 yılında büyükbaş yem ürün grubunu • Viking Kağıt, 2019 yılında 22 ülkeye ihracat gerçekleştirmiştir. • Altın Yunus “Konakladıkça Kazandıran Altın Yunus Plus Sadakat fazla ülkeye ihracat gerçekleştirmiştir. Sanayi boyaları sektöründe zenginleştirerek Ege Süt 20, Gezen Tavuk ve Yumurta Pik ürünlerini İhracatın net satışlar içerisindeki payı %33,3 olurken Viking Kağıt, Programı” projesi kapsamında hayata geçirilen www.altinyunusplus.com Dubai profil boru, Rusya bobin ve koruyucu boya pazarlarında yeni portföye eklemiştir. Yaşar Topluluğu’nda net satışlar içinde ihracat payının en yüksek platformu öne çıkan uygulamalardan biri olmuştur. müşteri kitlelerine ulaşılmıştır. 2019’da yeni pazarlarda ürün çe- olduğu şirket ünvanını korumuştur. Viking Kağıt zorlu şartlara rağ- • Çamlı Yem Besicilik, Pınar Balık markası ile Türkiye’de “İyi Tarım • 2019 yılını yüksek misafir memnuniyeti ile tamamlayan Altın şitliliği ön planda tutulurken, ihracatta inşaat boyaları, endüstriyel men, yüksek kalite ve hizmet anlayışı sayesinde 2019 yılında da Uygulamaları” sertifikası alan ilk firmadır. Şirket, Pınar Balık mar- Yunus Çeşme, müşteri memnuniyetinin üst seviyeye taşınması he- boyalar ile mobilya boya ve vernik ürünlerine ağırlık verilmiştir. 2019 ihracat faaliyetlerini istikrarlı şekilde yürütmeyi başarmıştır. kalı çipura ve levrek balıkları için iki kez “Üstün Lezzet Ödülü” alarak defiyle dijital ortama taşıdığı Misafir Memnuniyet Ölçüm Sistemi ile yılında Almanya ve Lübnan ihracat pazarları arasına eklenmiştir. 2021 yılına kadar ‘International Taste and Quality’ lisansına sahip • Viking Kağıt 2019 yılında ürünlerinde sağlık ve hijyen özelliklerini ziyaretçilerinin değerlendirmelerini takip etmektedir. Müşteri talep- • Türkiye boya sektöründe yeniliklerin öncüsü DYO Boya, sorumlu olmaya hak kazanmıştır. ön plana çıkarmıştır. Viking Kağıt’ın temizlik kağıtlarında ev içi tüke- lerini ve sektörel gelişmeleri dikkate alan Altın Yunus, bu kapsamda üretici kimliğiyle insan sağlığına duyarlı çevreci ürünlere odaklan- tim pazarına yönelik ürünlerinin payı 2019 yıl sonu itibarıyla %65 5,7 milyon TL’lik yatırım gerçekleştirmiştir. • Çamlı Yem Besicilik, 2019 yılında, Brüksel’de düzenlenen dünya- mıştır. Bu kapsamda inşaat boyaları grubunda DYO Oxymax ürü- olurken, ev dışı tüketim pazarına yönelik ürünlerinin payı ise %35 nın en büyük su ürünleri fuarı “Seafood Expo Global” ve Boston’da • Altın Yunus 2019 yılında EMITT İstanbul Fuarı, Travel Turkey İzmir nünü piyasaya sunmuştur. DYO Oxymax kapalı ortamda bulunan olarak gerçekleşmiştir. düzenlenen “Seafood Expo North America” fuarlarına katılım Turizm Fuarı, Ace of Mice İstanbul Fuarı, Antalya Fuarı ve Ulusla- zararlı kimyasal madde formaldehiti absorbe ederek ortamı sağlıklı sağlamıştır. Şirket, uluslararası fuarlara katılım ile yeni hedef pazar- • Şirketin 2019 yılında gerçekleştirdiği kalite çalışmaları kapsamın- rarası 9. Resort Turizm Kongresi’ne katılarak iletişim çalışmalarını bir havaya kavuşturmaktadır. 26 lara açılarak ihracat hacmini genişletmeyi ve Pınar Balık markasının da; sürdürmüştür. 27 • Çiğli AR-GE Merkezi’nde 2019 yılında 34 adet yeni AR-GE projesi dünya çapında bilinirliğini artırmayı amaçlamaktadır. > Mevcut olan FSC Coc belge denetimi başarıyla geçilmiştir. başlatılırken, Dilovası AR-GE Merkezi’nde de 13 adet yeni AR-GE • Çamlı Yem Besicilik, hindi besiciliğinde en kaliteli ve en verimli be- projesi hayata geçirilmiştir. Yıl içinde 40 AR-GE projesi tamamlan- > Kağıt havlular için mevcut olan ISEGA Belgesi yenilenmiştir yaz hindi ırklarıyla üretim yapmaktadır. 2019 yılında “Hindi Üreticileri mıştır. Bilgilendirme Seminerleri” düzenleyen Şirket, üreticilerini güncel > TSEK belgeli Active Havlu TSE belgesi olarak yenilenmiştir. • DYO Boya AR-GE Merkezlerinde tehlikeli kimyasallara yönelik ya- bilgiyle buluşturma çalışmalarına aralıksız devam etmektedir. sal düzenlemeler yakından takip edilmektedir. Kimyasal maddelerin > %100 deinkli beyaz kağıt ve mix kalite beyaz kağıt ürünlerinde CLP tüzüğüne/SEA Yönetmeliği’ne uygun sınıflandırılması, etiket- mevcut olan Smithers Pira analizleri yenilenmiştir. lenmesi ve ambalajlanması, SEVESO II Direktifi’nin uygulanması ve tehlikeli maddelerin çeşitli ulaştırma yolları ile taşınmasına yönelik düzenlemelere uyum gibi konular 2019 yılında gündemin önemli maddeleri olmuştur.

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK YAKLAŞIMIMIZ SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK YAKLAŞIMIMIZ

SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK YAKLAŞIMIMIZ

Kurucu değerlerinin temelinde gördüğü sürdürülebilirliği, stratejilerinin de odak noktasında ele alan Yaşar Topluluğu, yaşanabilir bir Yaşar Topluluğu’nun değer zincirinin tümünü kapsayıcı olmasına Sürdürülebilir Kalkınma Politikası çerçevesinde, hedefler ve strateji- dünya ve kaliteli bir yaşam için gelecek kuşaklara daha sağlıklı ve İşimiz, Değer Zincirimize ve özen gösterilerek ve sürdürülebilirlik önceliklerinden yola çıkılarak ler Yönetim Kurulu düzeyinde belirlenirken, Üst Yönetim tarafından sürdürülebilir bir fiziki-sosyal çevre bırakacak şekilde faaliyetlerini Tüm Paydaşlarımıza “İyi Bakmak” oluşturmuş olan sürdürülebilirlik stratejisi, tüm paydaşlara iyi bak- bu stratejilerin uygulanması sağlanmaktadır. 2010 yılından beri gerçekleştirmektedir. mak ve onlara daha iyi bir yaşam sunmak amacını taşımaktadır. çalışmalarını sürdürmekte olan Sürdürülebilir Kalkınma Komitesi, belirlenen öncelikler çerçevesinde sürdürülebilirlik faaliyetlerinin Sürdürülebilirlik Yaklaşımı çerçevesinde Yaşar Topluluğu İşimize İyi Bakmak: İşin sürdürülebilirliğine ve tüm paydaşlarının ge- lişimine katkı sağlayan, Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’yla uyum- koordinasyonunu gerçekleştirmektedir. Aynı zamanda stratejinin “daha iyi bir yaşam için” anlayışıyla yarattığı değeri, değer lu, etik, hesap verebilir ve dürüst yönetim anlayışını yaygınlaştırmak. uygulanmasını, hedeflerin gerçekleştirilmesini ve sürdürülebilirlik zincirinde yer alan tüketicilerine, müşterilerine, çalışanları- yaklaşımının Topluluk genelinde hakim olmasını teşvik etmektedir. na, topluma, iş ortaklarına ve çevreye “iyi bakarak” paylaş- Çalışanlara İyi Bakmak: Çalışanların gelişimi ve mutluluğunu ön İŞE İYİ ÇALIŞANLARA TOPLUMA planda tutmak. İyi uygulamaların Topluluk şirketlerinde yaygınlaşması çalışmalarını 28 maktadır. BAKMAK İYİ BAKMAK İYİ BAKMAK da şirketlerde yer alan Sürdürülebilirlik Komiteleri ile uyum içerisin- 29 Topluma İyi Bakmak: Toplumun ihtiyaç ve beklentilerine duyarlı de yürütmektedir. Şirketlerde yer alan Sürdürülebilirlik Raporlama olmak, toplumsal gelişime katkı sağlamak. Yaşar Holding Sürdürülebilir Kalkınma Politikası’nda yer alan “etik, Liderleri hedeflere ulaşmak için tespit edilmiş olan performans hesap verebilir ve dürüst iş yapma anlayışından ödün vermemek” İş Ortaklarına İyi Bakmak: Sorumlu tedarik yaklaşımı çerçevesinde göstergelerinin takibi ve yıllık sürdürülebilirlik raporunun koordinas- ilkesine bağlı kalarak “uluslararası gelişmeleri takip etmek ve Top- iş ortaklarını geliştirmek. yonu konularında çalışmalar yürütmektedir. luluğun iş alanlarıyla sürdürülebilir kalkınma hedeflerine hizmet İŞ ORTAKLARINA ÇEVREYE İYİ Çevreye İyi Bakmak: Çevreye bırakılan ayak izinin bilincinde olarak etmek”, stratejinin bel kemiğini oluşturmaktadır. İYİ BAKMAK BAKMAK ekolojik dengeyi gözetmek. Sürdürülebilir Kalkınma Politikamız için tıklayınız.

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU / (102-49) YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK YAKLAŞIMIMIZ SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK YAKLAŞIMIMIZ

2016 yılından bu yana düzenlenen, “Yaşar Sürdürülebilirlik Yarış- “Geleceği öngörmek bugünün temel sorusu. Hayal ması’’ ve 2018 yılından bu yana düzenlenen “Yaşar Sürdürülebilirlik ettiğimiz dünya bugünden daha iyi, daha barışçı, daha Günü” ile yıl içerisinde gerçekleştirilen proje ve eğitimler ile Topluluk refahı yüksek bir dünya. Birleşmiş Milletler 2030 he- şirketlerinde bu alandaki bilincin çalışanlar arasında yerleşmesi ve defleri ile de bu bilinci doğruluyor. Biz de kurum olarak yaygınlaştırılması sağlanmaktadır. Yarışma kapsamında kurumsal Birleşmiş Milletler 2030 hedeflerini kendimize hedef sürdürülebilirliğe katkı sağlayan, etkin ve verimli kaynak kullanımının olarak belirledik. Zira 2007’den beri gönüllü olarak yanı sıra toplumsal katkı projeleri ile gelecek nesillerin ihtiyaçları- bu faaliyetlere katılıyoruz ve raporluyoruz. Bu mesele nın karşılanmasına etki eden ve Topluluğun kurumsal değerlerinin sadece kurumların meselesi değil, birey olarak bizlerin yaşatılmasına yönelik çalışmaların ödüllendirilmesi hedeflenmekte- meselesi. Eğer kendi talihimizin mimarı olmak istiyorsak dir. 2019 yılında yarışmaya Yaşar Topluluğu şirketlerinden 13 proje davranışlarımızı ona göre şekillendirmeye, yeni anlayış- başvuruda bulunmuştur. lara, yeni teknolojilere adapte olmaya ihtiyacımız var.”

“Geleceği konuşuyoruz” temasıyla düzenlenen Yaşar Sürdürülebilirlik *Yaşar Holding İcra Başkanı Dr. Mehmet Aktaş’ın sürdürüle- 30 31 Günü 2019’a, Futurebright ve Davranış Enstitüsü Kurucusu Akan Ab- bilirlik konusunun önemine vurgu yaptığı Yaşar Sürdürülebi- dula, Uipath Avrupa Başkan Yardımcısı Tansu Yeğen, UNDP Türkiye lirlik Günü açılış konuşmasından... Özel Sektör Küresel Ofisi Sosyal Etki Uzmanı Tolga Cebeci ve Pınar Enstitüsü Direktörü Ümit Savcıgil konuşmacı olarak katılmıştır. Yaşar Sürdürülebilirlik günü 2019 kapsamında Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ve Tüm iş süreçlerini sürdürülebilirlik ekseninde yöneten Topluluk, Sürdürülebilir Gıda konularında iki ayrı panel düzenlenmiştir. şeffaflık ilkesi gereği bu faaliyetlerini raporlamaktadır. 2007 yılında Birleşmiş Milletler (BM) Küresel İlkeler Sözleşmesi (KİS) imzacısı olan ve bu çerçevede 2009 ve 2010 BM KİS İlerleme Bildirimi Raporları yayımlayan Yaşar Topluluğu, 2011 yılından bu yana her yıl Sürdürüle- bilirlik Raporlaması yapmaktadır.

Sürdürülebilirlik Raporlarımıza ulaşmak için tıklayınız.

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU / (102-49) YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK YOLCULUĞU SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK YOLCULUĞU

SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK YOLCULUĞU

2000 yılında OECD’nin belirlediği Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne uyum ile resmiyet kazanan Yaşar Topluluğu sürdürülebilirlik kültürü, 2007 yılında imzalanan Küresel İlkeler Sözleşmesi’nin imzalanması ile pekiştirilmiş olup 2009 yılından itibaren de sürdürülebilirlik alanındaki performansı paydaşların bilgisine sunulmaktadır.

2000-2008 2009-2011 2012-2014 2015-2017 2018-2019 • 2000 yılında OECD’nin belirlediği Kurum- • 2009 yılında ilk BM KİS İlerleme Raporu • 2012 yılında Birleşmiş Milletler tarafından • Pınar Su ve İçecek Bursa Tesisi’nde 2015 • 2018 yılında Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları çerçevesinde Topluluğun iş hedefleri ile sal Yönetim İlkeleri’ne uyum ile uluslararası yayınlanmıştır. başlatılan Kadının Güçlenmesi İlkeleri CEO Des- yılında Geri Dönüşümlü Ambalajlı Doğal Kay- 2030 Kalkınma Amaçları arasında uyumlandırma ve güncelleme gerçekleştirilmiştir. Bu standartlar doğrultusunda kurumsal sür- tek Beyannamesi imzalanmıştır. nak Suyu üretimi, 2016 yılında ise PET Amba- çalışmalara bağlı olarak Yaşar Topluluğu 2030 İş Hedefleri hazırlanarak, tüm şirketlerde • 2010 yılında ‘Kurumsal İtibar’ projesini dürülebilirlik çalışmalarına başlanmıştır. lajlı Doğal Kaynak Suyu üretimi başlamıştır. gözden geçirme çalışmaları yapılmış, Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları ile uyumluluk strate- hayata geçirmek üzere Kurumsal İletişim, • 2012 yılında Dünya Ekonomik Forumu ta- jileri belirlenmiş ve Topluluk hedefleri tüm paydaşlar ile paylaşılmıştır. • 2007 yılında Birleşmiş Milletler Küresel Sürdürülebilir Kalkınma, Sosyal Sorumluluk, rafından gündeme getirilen ve Aile ve Sosyal • Pınar Süt AR-GE Merkezi, sektöre yeni ve İlkeler Sözleşmesi (BM KİS) imzalanmıştır. Kurumsal Yönetim ve Etik, Kurumsal Değerler Politikalar Bakanlığı liderliğinde sürdürülen “İş’te farklılaşmış kategoriler ve ürünler kazandır- • Yaşar Eğitim ve Kültür Vakfı tarafından yaptırılan, Eskişehir/Tepebaşı Yaşar Eğitim ve 32 Eşitlik Platformu”na katılım gösterilmiştir. 33 alt komiteleri oluşturulmuştur. mak, süt ve sütlü ürünler sektöründeki ino- Kültür Vakfı Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi inşaatı tamamlanarak 2018 yılında T.C. Milli • 2013 yılında Topluluk genelinde Su Yönetimi vasyonu desteklemek üzere kurulmuştur. Eğitim Bakanlığı’na bağışlanmıştır. • 2010’da Topluluk içerisinde karbon ayak izi yaklaşımı ihtiyaç analizi gerçekleştirilmiştir. hesaplamaları başlatılmıştır. Karbon ekipleri • Karbon Şeffaflık Programı CDP’ye su • 2019 yılında Yaşar Holding, TÜSİAD-Global Compact-SKD iş birliğinde oluşturulan İş ve liderleri aracılığıyla söz konusu süreçler, • Gıda, sağlık ve beslenme konularında toplum şeffaflık projesi de dâhil olmak üzere katılan Dünyası Plastik Girişimi’ni imzalayarak plastik kirliliği ile mücadelede gönüllü ilk 26 şirket ara- tüm değer zinciri içinde yaygınlaştırılmıştır. bilincini ve farkındalığını artırmak için bilimsel ilk süt ve süt ürünleri üreticisi olan Pınar Süt, sında yer almıştır. çalışmaları desteklemek üzere Pınar Enstitüsü CDP 2015 İklim Değişikliği Türkiye Raporu’nda • 2011 yılında ilk Yaşar Sürdürülebilirlik Rapo- • Pınar Süt ve Pınar Et, 2019 yılında da gönüllülük esaslı olan CDP (Carbon Disclosure 2013 yılında faaliyete geçmiştir. gönüllüler arasında ilk sırada yer almıştır. ru yayınlanmıştır. Project, Karbon Saydamlık Projesi) İklim Değişikliği ve Su Güvenliği Programı Raporlamaları • 2014 yılında Sera gazı envanter yönetim • 2017 yılında Pınar Süt CDP Türkiye İklim yapmıştır. CDP Su Programında Pınar Et’in derecelendirme notu B olarak gerçekleşmiştir. sistemi oluşturmak ve su ayak izini hesaplamak Liderleri Ödülü ve CDP Türkiye Su Liderleri üzere çalışmalara başlanmıştır. • Pınar Enstitüsü’nün “Sütümüzün Geleceği Bilinçli Ellerde” projesi Birleşmiş Milletler Kalkın- Ödülü’ne layık görülmüş, 2018 yılında ise her ma Programı (UNDP) Business Call to Action Platformu tarafından 2019 yılı Impact Cham- • DYO Boya AR-GE Merkezi, AR-GE merkezle- iki alanda B skorunu elde etmiştir. pions (Etki Şampiyonları) programına dâhil edilmiştir. Proje ile ilgili detaylı bilgi için tıklayınız. rini değerlendiren “AR-GE Merkezi Performans • Pınar Et AR-GE Merkezi, sektörünün ilk AR- Endeksi” sonuçlarına göre 2014 yılında kimya • 2019 yılında Pınar Su ve İçecek AR-GE çalışmaları ile birlikte su ve içecek sektörlerinde GE Merkezi olarak 2017 yılında kurulmuştur. sektöründe en başarılı AR-GE merkezi olmuştur. yeni ürün geliştirmeyi ve inovasyonu desteklemek amaçlarıyla bir merkez kurulmuştur.

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK ÖNCELİKLERİ SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK ÖNCELİKLERİ

SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK ÖNCELİKLERİ Önceliklendirilebilecek sürdürülebilirlik konularını tespit ederken Yaşar Topluluğu’nun hizmet vermekte olduğu sektörlerin dinamikleri Yaşar Topluluğu paydaşlarının beklenti ve ihtiyaçlarındaki olası de- biçimde, etkili bir paydaş diyaloğu süreci sonucunda güncellenmiştir. ve paydaşlardan farklı platformlarda alınan geri bildirimlerin yanı Sürdürülebilirlik Önceliklerinin ğişiklikler ile küresel gündemdeki değişimlerin takibinde, Topluluğun Yaşar Topluluğu sürdürülebilirlik yaklaşımına yön veren ve paydaşların sıra GRI Standards sürdürülebilirlik raporlaması rehberi ile GRI ta- Belirlenmesi Çalışmasına Katılan Paydaş Sayısı sürdürülebilirlik stratejisini tekrar gözden geçirebilmek için Sürdürü- beklentilerini karşılayan sürdürülebilirlik öncelikleri, Topluluğun sürdürü- rafından yayımlanan “Sektörler için Sürdürülebilirlik Konuları: Pay- Paydaş Grupları lebilirlik Öncelikleri, 2019 yılında tüm paydaş gruplarını kapsayıcı bir lebilirlik stratejisinin geliştirilmesi sürecinde yönlendirici olmaktadır. daşlar Ne Bilmek İstiyor?” raporundan faydalanılmıştır. Yaşar Holding için stratejik öneme sahip sürdürülebilirlik konularının Sürdürülebilirlik Raporlama Liderleri 9 belirlenmesi için üst yönetimin katılımı ile online anket çalışmaları ile Yaşar Holding Üst Yönetimi 42 Yaşar Holding Sürdürülebilirlik Öncelikleri Belirleme Süreci paydaşlar açısından öncelikli sürdürülebilirlik konularının tespit edilmesi ve paydaş geri bildirimlerinin alınabilmesi için farklı paydaş gruplarıyla Çalışanlar 445 online anketler gerçekleştirilmiştir. Önceliklendirme çalışmalarına dâhil Yaşar Holding Yaşar Holding edilecek paydaşlar tespit edilirken görüşülecek kişi ve kurumların pay- Paydaşlar için Eğitim kurumları 11 Stratejik Sürdürülebilirlik daş grubunu temsil edecek şekilde seçilmesine özen gösterilmiştir. Önceliklerin Hazırlık Süreci Önceliklerin Önceliklerinin 34 Belirlenmesi Kamu kurumları 5 35 Belirlenmesi Belirlenmesi Gerçekleştirilen online anketlerde, önceliklendirilebilecek sürdürü- lebilirlik konuları Topluluğun paydaşları ile paylaşılmış ve öncelikli Sivil toplum kuruluşları 7 Sürdürülebilirlik buldukları konuları seçerek sıralamaları istenmiştir. Üst Yönetimle online Raporlama Liderleri ile anket çalışması Bayiler 148 birebir görüşmeler Yaşar Holding Paydaşların beklentilerinin anlaşılması, iyileştirme önerilerinin öğ- Stratejik Öncelikleri renilmesi ve paydaş diyaloğunun güçlendirilmesi açısından yapılan Belirlenen paydaşlarla ile Paydaşlar için Tedarikçiler 114 online anket çalışması tüm çalışmalar oldukça fayda sağlamaktadır. Sürdürülebilirlik Önceliklerin ortak konularından, Sürdürülebilirlik matriste belirlenmesi Farklı paydaş grupları ile gerçekleştirilen paydaş diyaloğu çalışma- Tüketiciler 35 önceliklendirme Raporlama Liderleriyle ları ile toplamda 859 paydaş temsilcisi, Yaşar Holding’in sürdürüle- yapılacak 18 ana online anket çalışması bilirlik önceliklerinin belirlenmesine katkıda bulunmuş olup üst yöne- Müşteriler 43 konunun belirlenmesi tim ve paydaşlar tarafından tespit edilen öncelikli konular konsolide edilerek “Yaşar Holding Sürdürülebilirlik Öncelikleri” güncellenmiştir.

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU / (102-44, 102-47, 102-49) YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK ÖNCELİKLERİ

Yaşar Holding Sürdürülebilirlik Öncelikleri Matrisi

Üst Yönetim ve paydaşların geri bildirimleri doğrultusunda oluşturulan önce- liklendirme matrisindeki renklendirilmiş alan öncelikli konuları belirtmektedir.

17,00 Yaşar Holding Öncelikli yüksek Ürün ve Hizmet Kalitesi Sürdürülebilirlik Konuları 15,00 Yönetişim Tüketici/Müşteri Sağlığı ve Güvenliği Çalışan Hakları Etik ve Uyum 13,00 İnovasyon ve AR-GE İnovasyon ve AR-GE Ekonomik Performans Dijital Dönüşüm Etik ve Uyum Dijital Dönüşüm Çalışmaları 11,00 Sürdürülebilir Ekonomik Performans Tedarik Zinciri İş Sağlığı ve Güvenliği Topluma Katkı Çalışanlar 36 Su Yönetimi 9,00 Çalışan Gelişimi ve Yetenek Yönetimi Çalışan Gelişimi ve Sorumlu Pazarlama Sürdürülebilir Tarım Çalışan Hakları Yetenek Yönetimi ve Hayvancılık Enerji Yönetimi İş Sağlığı ve Güvenliği

paydaşlar için önemi paydaşlar 7,00 İklim Değişikliği Müşteriler Ambalajlama ve Atıklar Tüketici/Müşteri Sağlığı ve Güvenliği 5,00 Ürün ve Hizmet Kalitesi Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Biyoçeşitlilik 3,00 İş Ortakları Sürdürülebilir Tedarik Zinciri

düşük 1,00 1,00 3,00 5,00 7,00 9,00 11,00 13,00 15,00 17,00 Çevre düşük stratejik önem yüksek Su Yönetimi Enerji Yönetimi

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU / (102-44, 102-47, 102-49) SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA AMAÇLARIYLA UYUMLULUK

SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA AMAÇLARIYLA UYUMLULUK

Birleşmiş Milletler tarafından yayınlanmış olan Sürdürülebilir Kal- lirlemiş olduğu hedeflerinin tamamını 2016 yılında Sürdürülebilir kınma Amaçları, yoksulluğu ortadan kaldırmak, gezegenimizi koru- Kalkınma Amaçları doğrultusunda gözden geçirmiş, stratejilerini bu mak, tüm insanların barış ve refah içinde yaşamasını sağlamak için doğrultuda güncellemiştir. oluşturulmuş evrensel hedefler kümesidir. Sürdürülebilirlik stratejisi, Yaşar Holding Sürdürülebilirlik Öncelikleri Yaşar Topluluğu, süreçlerinde odağına aldığı beş temel yaklaşım ve sektörel dinamikler göz önüne alınarak yapılmış olan değerlen- olan işe iyi bakmak, çalışanlara iyi bakmak, topluma iyi bakmak, iş dirme neticesinde 17 Sürdürülebilir Kalkınma Amacı’nın 15’i Topluluk ortaklarına iyi bakmak ve çevreye iyi bakmak doğrultusunda be- şirketlerinin doğrudan iş süreçleri ile örtüşmektedir.

Şirketler

38 Pınar Süt Pınar Et

Punar Su

YBP Çamlı Yem Besicilik DYO Boya

Viking Kağıt

Altın Yunus

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU Doğru enstrümanlarla mükemmele ulaşmak için İŞE İYİ BAKMAK

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU İŞE İYİ BAKMAK İŞE İYİ BAKMAK KURUMSAL YÖNETİM KURUMSAL YÖNETİM

KURUMSAL YÖNETİM

Güçlü ve ilkeli, değerlere bağlı bir kurumsal yönetim yapısı şirketlerin yönetmekte; etkin ve proaktif uygulamaları ile paydaşları ve daha Şeffaflığı ve Doğruluğu Temel Alan Bilgilendirme Politikası Yönetim Kurulu Yapısı sürdürülebilirliği için çok önemli bir unsurdur. Yaşar Topluluğu’nun geniş anlamda toplum için sürdürülebilir değer yaratmaya devam şeffaflık, paydaşlara karşı sorumluluk, adillik ve hesap verebilirlik etmektedir. Yatırımcılar ile iletişimin, sağlıklı ve güvenilir şekilde yürütülmesi Altı kişiden oluşan Yaşar Holding Yönetim Kurulu, şirketin tüm sü- ilkelerine dayalı kurumsal yönetim anlayışı, tüm faaliyet alanlarına amacıyla Yaşar Topluluğu’nun halka açık şirketlerinin Yatırımcı İlişki- reçleri için en üst düzey karar alma ve kontrol organıdır. Yönetim Yaşar Topluluğu şirketlerinin kurumsal yönetim uygulamaları- yansımıştır. leri Bölümleri mevcuttur. Ayrıca pay sahiplerinin, kamunun ve diğer Kurulu Başkanı’nın aynı zamanda icra görevi olmayıp, icra fonksi- nın temelini SPK tarafından yayınlanan Kurumsal Yönetim İlkeleri paydaşların zamanında, eksiksiz, doğru, anlaşılabilir ve eşit koşullar- yonlarının başında bulunan Yaşar Holding İcra Başkanı, Yaşar Top- Türkiye’de henüz kurumsal yönetim ilkelerinin gündemde olmadığı oluşturmaktadır. Yaşar Holding’in bu uygulamaları dinamik olarak da erişilebilir bir şekilde bilgilendirilmeleri sağlanmaktadır. Bu kap- luluğu’nun tüm icra faaliyetlerinden Yönetim Kurulu’na karşı sorum- tarihlerden itibaren, en iyi yönetim yaklaşımlarını uygulama konu- yürütmedeki başarısının bir göstergesi olarak Pınar Süt, Pınar Et ve samda söz konusu şirketlerin ücret, tazminat, kâr dağıtım ve bağış ludur. Yönetim Kurulu’nun yetki ve sorumlulukları ile Yönetim Kurulu sunda gönüllü olarak önemli adımlar atan Yaşar Holding, uzun yıllar Pınar Su ve İçecek şirketlerinin kurumsal yönetim derecelendirme politikalarına şirketlerin internet sitelerinden ulaşılabilmektedir. ve İcra’nın karar alma süreçleri “Yaşar Topluluğu Kurumsal Yönetim sonucunda yaratılan “kurum itibarı”nı da önemli bir değer olarak notları 2019 yılında yukarı yönlü revize edilmiştir. El Kitapçığı” içerisinde tanımlanmıştır. Yaşar Topluluğu Üst Yönetimi Yaşar Topluluğu’nun halka açık şirketlerinin kurumsal yönetim süre- hakkında detaylı bilgiye internet sitemizden erişebilirsiniz. cinde katettiği mesafeler, Sermaye Piyasası Mevzuatı çerçevesinde 42 2019 Kurumsal Yönetim Derecelendirme Notu hazırlanan ve yıllık faaliyet raporlarında yer verilen Kurumsal Yöne- Yaşar Topluluğu’nun halka açık şirketlerinin yönetim kurullarında 43 tim İlkeleri Uyum Raporları vasıtasıyla kamuya açıklanmaktadır. SPK Kurumsal Yönetim İlkelerine uygun olarak iki bağımsız üye bu- lunmaktadır. Ayrıca şirketlerimizde toplam iki kadın Yönetim Kurulu Pınar şirketlerinin “Yatırımcı İlişkileri” bölümü için tıklayınız. Pınar Süt Pınar Et Pınar Su üyesi bulunmaktadır. DYO Boya “Yatırımcı İlişkileri” bölümü için tıklayınız. Yönetim Kurulu’nun görevlerini yerine getirirken etkinliğinin artırıl- Viking Kağıt “Yatırımcı İlişkileri” bölümü için tıklayınız. ması amacıyla; Denetim Alt Komitesi, Riskin Erken Saptanması Alt 9,32 9,35 9,53 Komitesi ve Kurumsal Yönetim Alt Komitesi kurulmuş olup bu ko- Altın Yunus “Yatırımcı İlişkileri” bölümü için tıklayınız. miteler çalışmalarını Yaşar Holding Yönetim Kurulu’na bağlı olarak yürütmektedir. Aday Gösterme Komitesi ve Ücret Komitesi de *Kurumsal derecelendirme değerlendirmesi 10 puan üzerinden yapılmaktadır. Kurumsal Yönetim Komitesi bünyesinde yapılandırılmıştır.

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU İŞE İYİ BAKMAK İŞE İYİ BAKMAK ÖDÜLLER

ÖDÜLLER

Yaşar Holding Pınar

• TÜSİAD’ın kurucularından olan Yaşar Holding Onursal Başkanı • Pınar’a Boğaziçi Üniversitesi’nden “Yılın Kampüs Dostu Şirketi” Ödülü Repman Türkiye İtibar Ligi’nde başarı ödülüne layık görülmüştür. • Avrupa’dan Pınar Sade Kefir’e Üstün Lezzet Ödülü Selçuk Yaşar, TÜSİAD’ın kuruluşundan bugüne katkıları sebebiyle Türkiye’de Ocak-Şubat 2019 döneminde 18 yaş ve üzeri 13 bin 744 Pınar Sade Kefir, International Taste Institute tarafından düzenlenen teşekkür plaketi ile onurlandırılmıştır. Her yıl Boğaziçi Üniversitesi Mühendislik Kulübü tarafından düzenle- kişi ile gerçekleştirilen araştırmada, 17 sektörü temsil eden 155 törende aralarında Michelin yıldızlı şeflerin ve sömeliyelerin de yer nen İş Dünyası’nın en iyilerinin ödül aldığı Boğaziçi İş Dünyası Ödül- şirketin her biri için, itibar yönetimi performansını oluşturan 7 ana • Yaşar Holding Onursal Başkanı Selçuk Yaşar, Türkiye turizmine aldığı jüri tarafından yapılan seçimle Üstün Lezzet Odülü kazanmıştır. leri’nde Pınar, “Yılın Kampüs Dostu Şirketi” ödülünü almıştr. boyut, boyutları oluşturan 12 detay performans kriteri ve itibarın olan katkıları sebebiyle Türkiye Turizm Yatırımcıları Derneği tarafın- etkilediği iş sonuçları göz önüne alınmıştır. • Pınar Et, Türkiye İtibar Endeksi Araştırmasında “İşlenmiş Gıda” dan “Zamana Meydan Okuyanlar” kategorisinde ödüle layık görül- • Türkiye’nin En Beğenilen Şirketleri Ödülü Kategorisi Birincisi müştür. • Pınar Latte Art Barista Süt’e “En Yenilikçi Süt Ürünü” Ödülü, Capital Dergisi’nin öncülüğünde, Zenna Araştırma ve Danışmanlık Yıldız Teknik Üniversitesi ve Türkiye İtibar Akademisi tarafından Tür- • Uluslararası Sütçülük Federasyonu (IDF) tarafından ilk kez Türki- tarafından gerçekleştirilen “İş Dünyasının En Beğenilen Şirketleri” Marketing Türkiye Wizsight Araştırma’nın Poltio.com iş birliği ile gerçekleş- kiye’nin en itibarlı kurum ve markalarını belirlemek amacıyla gerçek- ye’de düzenlenen Dünya Süt Zirvesi’nde Yaşar Holding Onursal Baş- araştırmasında Pınar Süt, bu yıl da “Süt ve Sütlü Mamuller” kate- tirdiği “Yılın İnovatif Ürünleri” Araştırması’nda Pınar Latte Art Barista Süt, 44 leştirilen Türkiye İtibar Endeksi Araştırması sonuçlarına göre Pınar Et, 45 kanı Selçuk Yaşar, Türkiye’de süt sektörünün kurulmasına ve geliş- gorisinin “En Beğenilen Şirketi” olmuştur. İşveren markası yaratma, 2018’in en inovatif süt ürünü seçilmiştir. Ev Dışı Tüketim kanalında 1 litre 2018 yılı performansı ile “İşlenmiş Gıda” kategorisinde birinci olmuştur. mesine sağladığı katkılardan dolayı onur ödülüne layık görülmüştür. ürün ve hizmet odaklılık, yönetim kalitesi boyutlarının öne çıktığı araş- ambalajı ile satışa sunulan Pınar Latte Art Barista Süt, sektöründe %32 tırmada Pınar Süt, iş dünyasından farklı sektörlerden 600’ün üzerin- oranda oy alarak tüketicilerin gözünde birinci sırada yer almıştır. • Pınar Su ve İçecek’e İtibar Ödülü • Kariyer.net ana sponsorluğunda düzenlenen İnsan Kaynakları deki şirketi temsilen 1.401 yönetici tarafından değerlendirilmiştir. Zirvesi’nde Yaşar Holding 9. kez İnsana Saygı Odülü’nü almaya hak • Pınar Choco Labneh’e 2019 Gulfood İnovasyon Ödülü 2019’da Marketing Türkiye Dergisi ve Akademetre Araştırma Şirketi kazanmıştır. iş birliği ile gerçekleştirilen ve “İtibar ve Marka Değer Performans • Pınar Süt’e İtibar Ödülü Türkiye’nin yanı sıra Körfez ve Ortadoğu ülkelerinin de lider gıda Olçümü” araştırması baz alınarak düzenlenen “The ONE Awards • İzmir Ticaret Odası, Ege Bölgesi Sanayi Odası ve İzmir Ticaret markası Pınar, Dubai Dünya Ticaret Merkezi’nde düzenlenen Gul- Repman ve Zenna Danışmanlık tarafından Türkiye’de bugüne Bütünleşik Pazarlama Odülleri” gazsız içecek kategorisinde Pınar Su Borsası tarafından ortak düzenlenen “Başarılı Sanayi Kuruluşları food Fuarı’nda “En Yenilikçi Süt Ürünleri” kategorisinde bölgenin kadar gerçekleştirilen en büyük ve en kapsamlı itibar yönetimi araş- ve İçecek ilk 3’e girmeyi başarmıştır. damak tadına ve kullanım alışkanlıklarına uygun özel olarak geliştir- Töreni’’nde Yaşar Topluluğu şirketleri toplam 17 ödül ve takdirname tırması “Repman Türkiye İtibar Ligi”nin sonuçlarına göre Pınar Süt, ile ödüllendirilmiştir. diği Pınar Choco Labneh ürünü ile “En Yenilikçi Süt Ürünleri” kategorisinde 2019 Gulfood İnovasyon Odülü’nü almıştır.

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU İŞE İYİ BAKMAK

DYO Boya Altın Yunus Çeşme

• İZTEK İnovasyon-AR-GE ve Teknoloji Ödüllerinde Yılın En iyi AR- • Çeşme Milli Eğitim İlçe Müdürlüğü tarafından Altın Yunus’a, GE Projeleri kategorisinde 2.’lik ödülü almıştır. yaptığı çalışmalar, destek verdiği projelerle “Çeşme Eğitimde İzle- me Geliştirme ve İnovasyon projesi” kapsamında teşekkür plaketi • İnovalig, İnovasyon Kaynakları kategorisinde Türkiye 2.’lik ödülü verilmiştir. alırken, İnovasyon Stratejisi ve İnovasyon Döngüsü kategorilerinde yarı finalist olmuştur. • Deniz Temiz Derneği’nden ve EMITT Doğu Akdeniz Turizm Fuarı’ndan Teşekkür Belgesi alırken, “En İyi Stant Ödülü”nün de sahibi olmuştur. • Teknoloji Geliştirme Bölgeleri ve AR-GE Merkezleri Zirvesi’nde DYO Boya Fabrikaları İzmir AR-GE Merkezi, 51-75 AR-GE personeli • Tatilbudur.com tarafından “Memnuniyet Başarı Ödülü” verilmiştir. istihdam eden tüm AR-GE merkezleri arasında 2.’lik ödülü almaya • Otel Z.com satışlarında “İzmir Bölge ikincisi” olmuştur. 46 hak kazanmıştır. • İzmir Ticaret Odası tarafından 2018 yılı yüksek ticari kazanç tak- • İAOSB AR-GE ve İnovasyon Yarışması’nda 1.lik ödülü almıştır. dirnamesi (2019) ile ödüllendirilmiştir. Viking Kağıt • Yeşil Yıldız Otel Sertifikası almaya hak kazanmıştır. • 2019 yılında mevcut olan tüm belgelerin denetimlerinden ba- şarıyla geçilerek belge yenilemeleri gerçekleşmiştir. Bu kapsamda *BRC CP Revizyon 4 olarak yenilenmiştir. Ayrıca Yerli Malı Belgesi almaya hak kazanmıştır.

*BRC CP: İngiliz perakende konsorsiyumu tarafından 2003’te yayınlanan Tüketici Ürünleri için BRC Global Standardı

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU İŞE İYİ BAKMAK İŞE İYİ BAKMAK PAYDAŞ DİYALOĞU PAYDAŞ DİYALOĞU

Paydaş İletişim İletişim Platformu Grupları Sıklığı

Eğitimler, Yaşar Akademi Eğitim Platformu, çalışan görüşleri anketi, Çalışanlar bültenler, kurum içi organizasyonlar, iç iletişim materyalleri, elektronik Sürekli iletişim araçları, sosyal etkinlikler Memnuniyet anketleri, telefon görüşmeleri, iletişim ve çağrı merkez- Tüketiciler leri, internet siteleri, sosyal medya platformları, faaliyet raporları, Sürekli PAYDAŞ DİYALOĞU sürdürülebilirlik raporları, reklamlar, bayi ilişkileri ve iletişim kanalları Yönetim Kurulu toplantıları, faaliyet raporları, performans rapor- Yatırımcılar Yaşar Holding, daha iyi bir yaşam sağlamak sorumluluğu ile tüm Değer zinciri temelinde paydaş haritalaması çalışmaları yürütü- ları, sürdürülebilirlik raporları, CDP İklim Değişikliği Raporu, CDP Su ve Sürekli paydaşlarıyla etkin paydaş diyaloğu yürütme sürecini önemsemek- lürken, Yaşar Topluluğu’nun kurumsal değerleri ve iş etiği politikası Raporu, yatırımcı sunumları, genel kurul toplantıları, Yatırımcı İlişkileri Hissedarlar tedir. Topluluğun faaliyetlerinden, hedeflerinden, politikalarından ve göz önünde bulundurulmaktadır. Ham madde tedarik sürecinden, modüllerinin de bulunduğu internet siteleri aldığı kararlardan doğrudan ya da dolaylı olarak etkilenen ve aynı tüketiciye ulaşana kadar yaratılan her etkiyi, etki alanını ve oranını Tedarikçi toplantıları, ziyaretleri ve eğitimleri, fabrika ziyaretleri, müşteri zamanda bu kararları etkileyen her türlü kişi, kuruluş ve topluluk değerlendirmek ve geliştirmek, Topluluğun bütünsel sürdürülebilirlik Tedarikçiler, ziyaretleri, memnuniyet anketleri, katılım sağlanan kongre, toplantı ve paydaş olarak tanımlanmaktadır. yaklaşımının temelini oluşturmaktadır. Müşteriler paneller, telefon görüşmeleri, iletişim ve çağrı merkezleri, internet sitele- Periyodik 48 ve Bayiler ri, sosyal medya platformları, bayi toplantıları ve eğitimleri, bayi portalı, 49 Paydaş diyaloğu sürecini daha proaktif yönetebilmek adına pay- Yaşar Topluluğu “işe, çalışanlarına, topluma, iş ortaklarına, çevreye bayi memnuniyet anketleri, faaliyet raporları, sürdürülebilirlik raporları daşlar sınıflandırılmış ve bu sınıflandırmaya göre iletişim sıklığı ve iyi bakmak” felsefesiyle yürütmekte olduğu sürdürülebilirlik yakla- Kamu Mevzuat görüş bildirimleri, sektörel toplantılar, kongre, konferans diyalog platformları belirlenmiştir. Topluluğun genel bir paydaş yö- şımı kapsamında tüm paydaşlarıyla uzun süreli iş birlikleri geliştir- Kurum ve ve seminerler, sektörel raporlar, faaliyet raporları, sürdürülebilirlik Periyodik netim politikası olmakla beraber paydaşlarla iletişim şekli ve sıklığı mekte ve açık iletişim kurmaktadır. Kuruluşları raporları, üyelik ilişkileri faaliyet yürütülen şirket ve sektöre göre değişiklik göstermektedir. STK'lar ve Ortak geliştirilen projeler, sektörel raporlar, faaliyet raporları, sürdü- Üye Olunan Periyodik rülebilirlik raporları, üyelik ilişkileri Dernekler Basın bültenleri, ziyaretler, basın toplantıları, lansmanlar, Pınar’la Medya Yaşam Dergisi, Güzel Yaşa Dergisi, Pınar Üretici Gazetesi, Dyorum Periyodik Dergisi, internet siteleri, sosyal medya platformları, dijital ajanslar Eğitim Kariyer günleri, konferans ve paneller, üniversite kulüp ve toplulukların Periyodik Kurumları etkinlikleri, Topluluk şirketlerinde sağlanan staj imkânları, ortak projeler Toplu İş Sözleşmeleri, sendika temsiliyeti, fabrika ziyaretleri, özel gün- Sendika Düzenli demli toplantılar

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU / (102-40, 102-42, 102-43) YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU İŞE İYİ BAKMAK İŞE İYİ BAKMAK KURUMSAL ÜYELİKLER KURUMSAL ÜYELİKLER

KURUMSAL ÜYELİKLER

ADANA TİCARET BORSASI TÜRK İŞ KONSEYİ KAĞITHANE AYAZAĞA VADİSİ KENTSEL GELİŞTİRME DERNEĞİ TURKTRADE AİLE İŞLETMELERİ DERNEĞİ (TAİDER) EGE BÖLGESİ SANAYİ ODASI KEMALPAŞA ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ (KOSBİ) TÜRK MISIR İŞ ADAMLARI DERNEĞİ ALİAĞA TİCARET ODASI EGE BÖLGESİ SANAYİ ODASI VAKFI KOCAELİ SANAYİ ODASI TÜRK ORTA DOĞU VE KÖRFEZ İŞ KONSEYİ (DEİK) ALÜMİNYUM YÜZEY İŞLEM DERNEĞİ (AYİD) EGE SANAYİCİLERİ VE İŞADAMLARI DERNEĞİ (ESİAD) KOMPOZİT SANAYİCİLERİ DERNEĞİ TÜRK SANAYİCİLERİ VE İŞ İNSANLARI DERNEĞİ (TÜSİAD) AMBALAJLI SU ÜRETİCİLERİ DERNEĞİ (SUDER) EGE TURİSTİK İŞLETMELER KONAKLAMALARI BİRLİĞİ KONSOLOSLUK ERKANI ÜYELERİ DERNEĞİ TÜRK VETERİNER HEKİMLERİ BİRLİĞİ AMBALAJLI SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ SANAYİCİLERİ DERNEĞİ (ASÜD) ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI KONYA TİCARET ODASI TÜRKİYE ÇEVRE EĞİTİM VAKFI ANKARA TİCARET BORSASI ESKİŞEHİR SANAYİ ODASI MANİSA ŞEHZADELER ZİRAAT ODASI TÜRKİYE DAMIZLIK SIĞIR YETİŞTİRİCİLERİ MERKEZ BİRLİĞİ ANKARA TİCARET ODASI ESKİŞEHİR TİCARET ODASI MANİSA TİCARET VE SANAYİ ODASI TÜRKİYE EKONOMİ KURUMU (TEK) ANTALYA TİCARET BORSASI ETİK VE İTİBAR DERNEĞİ MERSİN TİCARET BORSASI TÜRKİYE GIDA SANAYİ İŞVERENLERİ SENDİKASI (TÜGİS) ANTALYA TİCARET ODASI EV DIŞI TÜKETİM DERNEĞİ (ETÜDER) MEYVE SUYU ENDÜSTRİSİ DERNEĞİ (MEYED) TÜRKİYE İHRACATÇILAR MECLİSİ (TİM) AVRUPA GIDA BİLGİ KONSEYİ (EUFIC) GEBZE TİCARET ODASI MİLLETLERARASI TİCARET ODASI (ICC) TÜRKİYE İNSAN YÖNETİMİ DERNEĞİ (PERYÖN) AYDIN SANAYİ ODASI GIDA GÜVENLİĞİ DERNEĞİ MÜYAP BAĞLANTILI HAK SAHİBİ FONOGRAM YAPIMCILARI MESLEK BİRLİĞİ TÜRKİYE İNŞAAT MALZEMESİ SANAYİCİLERİ DERNEĞİ (İMSAD) 50 BATI ANADOLU SANAYİCİ VE İŞADAMLARI DERNEKLERİ FEDERASYONU (BASİFED) GLOBAL İLİŞKİLER FORUMU MÜZİK YORUMCULARI MESLEK BİRLİĞİ TÜRKİYE KALİTE DERNEĞİ (KALDER) 51 BEYAZ ET SANAYİCİLERİ VE DAMIZLIKÇILAR BİRLİĞİ (BESD-BİR) KÜRESEL RAPORLAMA AĞI (GRI) NAZİLLİ TİCARET VE SANAYİ ODASI TÜRKİYE KURUMSAL YÖNETİM DERNEĞİ BODRUM TİCARET ODASI GS1 TÜRKİYE VAKFI ORGANİK ÜRÜN YETİŞTİRİCİLERİ VE SANAYİCİLERİ DERNEĞİ (ORGÜDER) TÜRKİYE MADENSUYU ÜRETİCİLERİ DERNEĞİ BORNOVA ÇİFTÇİ MALLARI KORUMA DERNEĞİ ISI SU SES VE YANGIN YALITIMCILARI DERNEĞİ (İZODER) ORTA ANADOLU İHRACATÇI BİRLİKLERİ TÜRKİYE MUSİKİ ESERİ SAHİPLERİ MESLEK BİRLİĞİ (MESAM) BORNOVA ZİRAAT ODASI ISPARTA TİCARET VE SANAYİ ODASI BOYA ARAŞTIRMACILARI DERNEĞİ TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ (TOBB) BORSAYA KOTE ORTAKLIK YÖNETİCİLERİ DERNEĞİ (KOTEDER) İKTİSADİ ARAŞTIRMALAR VAKFI REKLAM VERENLER DERNEĞİ TÜRKİYE SEYAHAT ACENTELERİ BİRLİĞİ BURSA TİCARET BORSASI İNEGÖL TİCARET VE SANAYİ ODASI SAKARYA TİCARET VE SANAYİ ODASI TÜRKİYE SÜT, ET, GIDA SANAYİCİLERİ VE ÜRETİCİLERİ BİRLİĞİ (SETBİR) BURSA TİCARET VE SANAYİ ODASI İNTERAKTİF REKLAMCILIK DERNEĞİ SAVUNMA VE HAVACILIK SANAYİİ İMALATÇILAR DERNEĞİ TÜRKİYE YEM SANAYİCİLERİ BİRLİĞİ ÇEŞME TURİSTİK OTELCİLER BİRLİĞİ İSTANBUL TİCARET BORSASI SERBEST MUHASEBECİ VE MALİ MÜŞAVİRLER ODASI ULUSAL GIDA TEKNOLOJİ PLATFORMU (UGTP) ÇEVRE KORUMA VE AMBALAJ ATIKLARINI DEĞERLENDİRME VAKFI (ÇEVKO) İZMİR İLİ KIRMIZI ET ÜRETİCİLERİ BİRLİĞİ SU ÜRÜNLERİ YETİŞTİRİCİLERİ ÜRETİCİ MERKEZ BİRLİĞİ ULUSAL KIRMIZI ET KONSEYİ (UKON) DENİZ TEMİZ DERNEĞİ (TURMEPA) İZMİR SU ÜRÜNLERİ YETİŞTİRİCİLERİ VE ÜRETİCİLERİ BİRLİĞİ TEMEL İHTİYAÇ DERNEĞİ (TİDER) ULUSAL SÜT KONSEYİ (USK) DENİZ TİCARET ODASI İZMİR TİCARET BORSASI TOBB GLOBAL STANDARTLAR MERKEZİ BİRLEŞMİŞ MİLLETLER KÜRESEL İLKELER SÖZLEŞMESİ (UN GLOBAL COMPACT) DIŞ EKONOMİK İLİŞKİLER KURULU (DEİK) İZMİR TİCARET ODASI TURGUTLU 1.ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ YATIRIMCI İLİŞKİLERİ DERNEĞİ DUBAI TİCARET ODASI İZMİR ZİRAAT ODASI TURGUTLU TİCARET VE SANAYİ ODASI YENİDEN BİZ DERNEĞİ

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU İŞE İYİ BAKMAK ETİK İLKELER

ETİK İLKELER

Etik Duruş, kuruluşundan bu yana Yaşar Topluluğu’nun vazgeçilmez Yaşar Holding Yönetim Kurulu üyelerinden 1 Başkan, değerlerinden biridir. Topluluğun etik değerlere bağlılık esasına da- Yaşar Topluluğu İş Etiği Kuralları Yaşar Holding üst yönetiminden 3 üye ve 1 genel yalı iş yapış biçimini şekillendiren ana ilkeler; eşitlik, şeffaflık, hesap sekreter olmak üzere, Yaşar Holding Yönetim Kurulu 1. Tüm paydaşlarımızla ilişkilerimizi iyi yönetir, herkese eşit me- verilebilirlik olmuştur. tarafından seçilen toplam 5 üyeden oluşan “Etik Kurul”, safede durur, adil ve dürüst davranırız. iş etiği kurallarının uygulanmasından sorumludur. Ça- Yaşar Topluluğu’nun iş etiği yaklaşımını ortaya koyan “İş Etiği Ku- 2. Kişisel verilerin korunmasını gözetir, süreçleri gizlilik ve yasal lışanlar, iş etiği kuralları ile ilgili ihlal olduğunu tespit et- ralları Kılavuzu” 2009 yılında hazırlanarak tüm çalışanlara aktarıl- düzenlemelere uygun işletiriz. tikleri konuları e-posta, mektup ya da telefon aracılığı mıştır. Yeni işe başlayan çalışanlar ile paylaşabilmek adına, online ile Etik Kurul’a bildirebilmektedir. Çalışanlara bildirimleri 3. Şirket kaynaklarını verimli kullanırız. öğrenme platformu olan Yaşar Akademi’de de İş Etiği Kuralları nedeni ile misilleme yapılması yasaklanmıştır. Etik Ku- Eğitimi oluşturulmuştur. Topluluğun tüm çalışanlarının kurum kültü- 4. Çıkar çatışmasından kaçınır, şirket bilgilerini menfaat sağla- rul’a bildirilen konular, en geç bir hafta içinde kılavuzda rünün ayrılmaz bir parçası haline gelmiş olan etik değerlere uyum 52 mak amaçlı kullanmayız. yer alan kurallar çerçevesinde çözümlenmektedir. 2019 göstermeleri beklenmektedir. yılında Etik Kurul’a herhangi bir konu iletilmemiştir. 5. Şirket bilgi, varlık ve kayıtlarının doğru hazırlanması için özen gösterir, onları gizlilik prensibi içinde koruruz. Yaşar Topluluğu bünyesinde faaliyet gösteren tüm şir- ketler, rüşvet ve haraç dâhil olmak üzere her türlü yol- 6. Müşteri memnuniyetine önem verir, müşterilerimize ve tüketi- suzlukla mücadele etmekte ve yolsuzluğun önlenmesi İş yaşamı ve kültüründeki değişiklikler, güncellenen yasalara cilerimize karşı her zaman duyarlı ve dürüst davranırız. için gereken tüm yükümlülüklerini yerine getirmektedir. uyum ve Topluluk yaklaşımları göz önünde bulundurularak 7. Rüşvete ve yolsuzluğa karşı duruşumuzla topluma örnek İş Etiği Kuralları, Rüşvet ve Yolsuzlukla Mücadele konu- Yaşar Topluluğu İş Etiği Kuralları Kılavuzu 2019 yılında revi- oluruz. sunda da gerekli düzenlemeleri kapsamaktadır. ze edilmiştir. 8. Tüm faaliyetlerimizi toplumsal yararı gözeterek sürdürülebilir- 2019 yılında Topluluk şirketleri kapsamında gerçek- lik bilinciyle gerçekleştiririz. leştirilen iç denetim çalışmaları ve yapılan incelemeler doğrultusunda Topluluk şirketlerinde çalışan 6 kişinin 9. Sosyal yaşamımıza dikkat eder, şirket hakkında olumsuz ka- Topluluğun iş prensipleri ve etik kuralları çerçevesinde naat yaratmayan, içinde bulunduğumuz toplumun kurallarına iş ilişkisi sonlandırılmıştır. uygun bir yaşam tarzı benimseriz.

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU İŞE İYİ BAKMAK İŞE İYİ BAKMAK RİSK YÖNETİMİ RİSK YÖNETİMİ

RİSK YÖNETİMİ

Risklerin tespit edilmesi ve bu risklere karşı hazırlıklı olmanın yanı Topluluk şirketlerindeki risk yönetiminin amaçları; Yaşar Topluluğu’nda riskler; Stratejik, Operasyonel, Dış Kaynaklı, Fi- Yaşar Topluluğu şirketlerinde Risk Yönetimi kapsamında 2019 yılında; sıra risklerin birbiri ile olan bağlantısının analiz edilmesi, risk yöne- nansal ve Mevzuat Uyum kategorilerine göre takip edilmektedir. timi için önem taşıyan hususlardır. Yaşar Topluluğu, risk farkındalığı Şirketlerin tüm faaliyet alanlarının, iş ünitelerinin, kâr mer- Mevzuat Uyum risklerinin bertarafına yönelik olarak Kişisel olan bir kültür yaratarak, kurumsal risk yönetimini entegre ve pro- Yaşar Holding Yönetim Kurulu Riskin Erken Saptanması Alt Komi- kezlerinin incelenmesi ile mevcut risklerin belirlenmesi, Verilerin Korunması Kanunu’na uyum süreci için yapılan aktif olarak uygulamayı önemsemektedir. tesi; temel politika ve stratejilerin belirlenmesinden, olası risklere karşın gerekli tedbirlerinin alınıp alınmadığının kontrolünden ve tüm çalışmalar ile şirketlerimizin faaliyet gösterdiği sektörler ile Risk Yönetimi Yaklaşımı bu işleyiş ve sonuçların Yönetim Kurulu’na sunulmasından sorumlu- ilişkili yasal tebliğ ve düzenlemelerin gerektirdiği çalışmalar, Sistematik ve dinamik bir risk yönetimi yapısının kurulması, Yaşar Topluluğu’na bağlı şirketlerde kurumsal risk yönetimi; risk dur. Yaşar Holding Risk Yönetimi fonksiyonu, risk yönetimi strateji ve Bilgi Güvenliği riskine ilişkin eylem planlarının uygulanması- tanımlama, analiz, kontrol ve izleme adımlarından oluşan bir süreç politikalarının Topluluk şirketlerinde uygulanmasından sorumlu olup, na ilişkin çalışmalar, olarak ele alınmaktadır. çalışmalarını düzenli olarak Yaşar Holding Yönetim Kurulu’na bağlı Risk kontrollerin değerlendirilmesi, olan Riskin Erken Saptanması Alt Komitesi’ne sunmaktadır. Topluluğun marka ve itibar riskinin etkin bir şekilde yönetil- Ayrıca, hisse senedi borsada işlem gören şirketlerimizde Yöne- mesine ilişkin çalışmalar, tim Kurulu üyelerinden oluşan Riskin Erken Saptanması Komiteleri 54 Yeni ve etkin kontrollerin tasarlanması ile etkin bir risk yö- 55 mevcut olup, bu komiteler risk kontrol sistemlerinin etkinliklerinin Finansal ve operasyonel risklerin bertarafına ve/veya uygun netimi ve izleme sürecinin kalıcı olarak uygulanması, değerlendirilmesi sorumluluğunu üstlenmişlerdir. Risk yönetim kontrol ve izleme yöntemleri ile yönetilmesine ilişkin çalışmalar süreçlerinin kurumun hedef ve amaçları ile aynı doğrultuda olup Kurum genelinde ortak risk algısı oluşturularak stratejik olmadığını gözlemleyebilmek ve süreçlerin performansını ölçümle- gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmalar, Yaşar Holding Riskin Erken Sap- hedeflere ulaşılması ve sürdürülebilir karlılığın sağlanması, yebilmek önem taşımaktadır. Riskin Erken Saptanması Komiteleri, tanması Alt Komitesi tarafından izlenerek Yaşar Holding Yönetim olarak tanımlanmıştır. Yönetim Kurulu tarafından belirlenen bir başkan ve iki üyeden oluş- Kurulu’nun bilgi ve değerlendirmelerine sunulmuştur. 2019 yılında Bu yaklaşım, şirketlere rekabet avantajı sağlarken diğer taraftan maktadır. Komite başkanı, bağımsız Yönetim Kurulu Üyeleri arasın- Yaşar Holding Riskin Erken Saptanması Alt Komitesi yedi kez top- hissedarlara şirket değerlerinin iyi korunduğuna ve geliştirildiğine dan seçilmektedir. lanmıştır. dair güvence vermektedir. Risk yönetim ve kontrol süreçlerinin etkinliğini değerlendirmek ve geliştirmek amacına yönelik sistemli ve disiplinli bir yaklaşım getirerek şirketlerin amaçlarına ulaşmasına yardımcı olmak için Topluluk şirketlerinde düzenli aralıklarla iç denetim gerçekleştirilmektedir. 2019 yılında Yaşar Topluluğu şirketleri kapsamında 21 denetim ve 23 iç kontrol çalışması gerçekleştirilmiştir.

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU İŞE İYİ BAKMAK İŞE İYİ BAKMAK EKONOMİK PERFORMANS EKONOMİK PERFORMANS

EKONOMİK PERFORMANS Konsolide Sonuçlar (bin TL) 31.12.2019 31.12.2018 Ekonomik Performansın Paydaşlar Üzerine Etkisi Net satışlar 5.084.456 4.712.791 Gıda ve içecek iş kolunda, tarım ve sanayi entegrasyonunun sağ- Yaşar Holding 2019 yılında faaliyet gösterdiği tüm iş kollarında öncü 2019 yılında Topluluk, müşteri ve tüketicilerin beklentilerini lanması konusunda öncülük eden Yaşar Topluluğu, tedarikçileri ile iki ve güçlü konumunu sürdürmüş, daha iyi bir yaşam ve sürdürülebilir ve ihtiyaçlarını doğru analiz ederek yeni ürün ve hizmetler Kısa ve Uzun Vadeli Yükümlülükler 4.747.251 4.253.333 taraf için de verimli olacak iş birlikleri kurmaktadır. Topluluk, başta süt bir gelecek ortaya koymaya yönelik çalışmalarını devam ettirmiştir. geliştirmeye odaklanmış olup bu kapsamda güçlü AR-GE Özkaynaklar 861.994 759.287 ve et üreticileri olmak üzere toplumun geniş bir kesimi için düzenli gelir merkezleri ile değişimin ve yer aldığı sektörlerin öncüsü ol- Ana ortaklık payları 142.783 120.794 Yaşar Topluluğu’nun 2019 yılında %8 seviyesinde bir büyüme ile kaynağı oluşturmaktadır. Üreticilere sağlanan sağlıklı, kaliteli yemler ve mayı başarmıştır. Müşteri odaklı yaklaşımından taviz ver- Kontrol gücü olmayan paylar 719.211 638.493 5,1 milyar TL’ye ulaşan konsolide net satışlarının %94’ünü Gıda ve yenilikçi ürünlerle katma değer yaratılırken, tedarikçilerin bulunduğu meyen Yaşar Topluluğu müşterilerden gelen geri bildirimleri İçecek ile Boya iş kollarındaki şirketleri gerçekleştirmiştir. Gıda ve * Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir. bölgelerde üreticiler ile sözleşmeli çalışılarak bölge çiftçisine iş imkânı doğru analiz ederek, değişen tüketim alışkanlıklarına uygun İçecek iş kolundaki büyüme oranı %9 seviyesinde gerçekleşirken ** 2019 yılı Yaşar Holding Konsolide Bağımsız Denetim Raporu’ndaki bilgiler sağlanmaktadır. Pınar Süt, en küçük ölçekte üretim yapan aile işletme- ürün ve hizmet geliştirmeyi sürdürmüştür. kullanılmıştır. Boya iş kolunda bu oran %6 olarak gerçekleşmiştir. Yasar Holding *** Toplam işletme giderleri olarak konsolide gelir tablosunda yer alan satış- lerinden, büyük ölçekli çiftliklere kadar, 18.000’den fazla çiğ süt üreticisi 2019 yılında 70’ten fazla ulkeye yaptığı ihracat ve yurt dısı istirak- Yaşar Topluluğu şirketleri sürdürülebilir büyüme ve değişime ayak ların maliyeti, pazarlama giderleri, genel yönetim giderleri ve araştırma ve ile geniş bir çiğ süt tedarik ağı oluşturmakta ve sürdürülebilir hayvan- lerinin faaliyetleri sonucunda toplam 135,4 milyon ABD doları yurt uydurmak bilinciyle ilerlemekte ve operasyonel ve dijital alt yapıla- geliştirme giderleri dikkate alınmıştır. cılık için, üreticilerinin ekonomik gelişimlerini desteklemektedir. **** Çalışan ücretleri ve yan haklar kapsamında konsolide raporun Dipnot dısı gelir elde etmiştir. rını geliştirip güncellemekte, AR-GE ekiplerinin yoğun çalışmasıyla 21’inde yer alan personel giderleri dikkate alınmıştır. Et ihtiyacını Türkiye çapında farklı bölgelerdeki yerli besi çiftliklerin- yeni ürün, verimlilik ve kalite odaklı çalışmalarına devam etmektedir. ***** Sermaye sağlayıcılara ödemeler kapsamında konsolide raporun nakit akış 2018 yılında yaşanan kur şokunun ardından 2019 yılı ülkemizde tablosunda yer alan ödenen temettü tutarı kullanılmıştır. den satın aldığı canlı hayvanlarla karşılayan Pınar Et, satın alma 56 dengelenmenin yaşandığı bir dönem olmuştur. Topluluk olarak 2019 yılının son çeyreğinde ortaya çıkan jeopolitik gelişmeler, Brexit sü- ****** Devletlere yapılan ödemeler kaleminde konsolide raporda dipnot 28’de bölgelerini genişletmeyi hedeﬂeyerek ülke genelinde hayvan üretici- 57 faaliyet gösterilen iş kollarındaki verimlilik odaklı tedbirlerin brüt kâr- recinin devam etmesi nedenleriyle dünya ekonomisi açısından belirsiz- yer alan ödenecek kurumlar vergisi tutarı kullanılmıştır. lerini desteklemektedir. lılığa olumlu etkisi görülmüş ve 1,3 milyar TL brüt kâr elde edilen bu liklerin, risklerin ve kaygıların arttığı bir dönem olmuştur. Yaşar Toplu- Yaşar Topluluğu 2019 yılında yatırımlarına hız kesmeden devam et- DYO Boya, yıl boyunca mevcut tedarikçileri ile sürdürdüğü stra- dönemde 584,8 milyon TL FAVÖK gerçekleştirilmiştir. Büyümedeki luğu’nda tüm süreçlerdeki ve stratejik planlardaki doğru öngörüler ile miştir. Bu kapsamda Esenyurt’ta Yaşar İş ve Lojistik Merkezi’nin açı- tejik iş birliklerinin yanında, 2019 yılında devam eden, “Satın Alma yavaşlama ve maliyetlerdeki baskıya rağmen FAVÖK marjı %11,5 yerinde alınan kararlar ile kalite ve verimlilikten ödün vermeden atılan lışı gerçekleştirilmiştir. Yılın sonuna yaklaşırken Yaşar Holding’in yurt Operasyonlarını Dijitalleştirme Projeleri” ile satın alma hacminin seviyesinde gerçekleşmiştir. adımlar başarılı sonuçlar almada büyük pay sahibi olmuştur. dışındaki ilk gıda üretim yatırımı olan Abu Dabi’deki peynir işleme tesisi büyümesini, tedarik zincirinin gelişmesini amaçlamıştır. Boyanın ana 31.12.2019 31.12.2018 HADAF Foods faaliyete geçmiştir. Körfez Bölgesi pazarında yüksek bi- ham maddelerini oluşturan ve kalite standartlarının yüksek olma- Üretilen doğrudan ekonomik değer: 5.084.456 4.712.791 linirliğe sahip olan ve 35 yıldır faaliyet gösteren Pınar markası bölgede sında kritik önem taşıyan reçine, solvent, monomer, titan, pigment, - Gelirler (net satışlar) 5.084.456 4.712.791 ilk kez yerinde üretim yapmaya başlamıştır. Bunların yanı sıra, pazar katkılı-dolgu malzemelerinin temini, ambalaj tedarikinde kalite ve odaklı, tüketici ihtiyaç ve beklentilerini karşılamaya yönelik modernizas- maliyet esaslarını gözeterek iş birlikleri yapan DYO Boya’nın, 350’nin Dağıtılan ekonomik değer: 4.752.005 4.303.968 yon ve kapasite artışı sağlayan yatırımlar gerçekleştirilmiştir. üzerinde tedarikçisi mevcuttur. - İşletme giderleri *** 4.177.449 3.799.246 - Çalışan ücretleri ve yan haklar **** 529.489 472.294 - Sermaye sağlayıcılara ödemeler ***** 22.365 20.882 - Devletlere yapılan ödemeler (ülke bazında) ****** 22.702 11.546

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU İŞE İYİ BAKMAK İŞE İYİ BAKMAK DİJİTAL DÖNÜŞÜM DİJİTAL DÖNÜŞÜM

DİJİTAL DÖNÜŞÜM

Hızla dijitale evrilen dünyada Yaşar Holding, bu değişimden uzak Şirketlerden İyi Örnekler ve Gelişmeler kalmadan, diital dönüşümü önceliklendirerek kurumsal stratejisinin bir parçası haline getirmektedir. Şirket içindeki süreçler, Topluluk Pınar Süt Pınar Et bünyesinde bulunan bilgi teknolojileri şirketinin gerçekleştirdiği çö- • Çalışanların dijital ortamda yaptığı işleri taklit ederek/öğrenerek Pınar Et, Sanayide Dijital Dönüşüm ve Endüstri 4.0 yaklaşımıyla botlara bağlı olarak çalışan ekipmanlar devreye alınmıştır. El işçiliği zümlerle dijital dünyaya taşınarak zaman ve iş gücü verimliliği artırı- sonrasında bu işlerin istenen zamanda, otomatik yapılmasını sağla- üretim tesisinin daha teknolojik bir altyapıya sahip olması ve en az yerine robotlar ile sürecin yönetilmesi sonucu verimlilik artışı sağ- lırken, kağıt kullanımının önüne geçilerek çevresel sürdürülebilirliğe yan bir teknoloji olan RPA (Robotic Process Automation) robot projesi insan müdahalesi ile en verimli şekilde üretim yapmasını amaçla- lanmıştır. katkı sağlanmaktadır. devam etmektedir. Satın alma sürecinde kullanılan robotik yazılım, yarak 2016 yılından itibaren kapsamlı yatırımlar yapılmış ve olumlu • Şarküteri imalat dolum makineleri otomasyonu projesi kapsa- standart malzemeler için tedarikçilerden otomatik olarak teklifleri top- Topluluk, kurum içi süreçlerin yanısıra, tüketicilerine dijital dünya sonuçlar almıştır. Yatırımlar planlanırken sürdürülebilirliğe katkı mında sisteme eklenen teraziler ve bu terazilerden alınan verileri lamakta ve karşılaştırmasını yaparak rapor hazırlamaktadır. Projenin aracılığıyla yenilikçi ve hızlı çözümlerle ulaşabilmek için çok sayıda sağlayacakdijital dönüşüm tabanlı projelere öncelik verilmektedir. işleyen bir yazılım sayesinde dolum performansında iyileşme sağ- ikinci aşamasında ise yine belirlenmiş malzemeler için otomatik sipa- farklı online platform ile gerçekleştirilen iş birliklerini dijital dönü- lanmış ve maliyetler azaltılmıştır. şümün bir parçası olarak görmektedir. Son dönemde yükselen bir riş geçme basamağı uygulamaya alınacaktır. RPA Robot projesinde Sanayide Dijital Dönüşüm ve Endüstri 4.0 alanında yapılmış olan eğilim haline gelen e-ticaret platformları kanalıyla satışlara önem insan kaynakları, üretim planlama, muhasebe başta olmak üzere diğer başlıca yatırımlar; • Metal detektörlerin tek bir noktadan takibini sağlayan, gelen sin- 58 verilmekte, dijital mecralarda yoğun iletişimlerle görünürlük artırıla- departmanlar için de çalışmalar proje bazında devam etmektedir. yalleri toplayan ve otomatik olarak kayıt altına alan metal dedektör 59 • Şarküteri imalat otomasyonunun devreye alınması ile dolum merkezi kontrol sistemi devreye alınarak dijital takip ve izlenebilirlik rak tüketicilerle buluşma sağlanmaktadır. • Pınar Süt Eskişehir Fabrika Depo Otomasyon Projesi hayata makinelerinin otomatik beslenmesi sağlanmıştır. sağlanmıştır. geçirilerek, ürünlerin FİFO (ilk giren ilk çıkar) prensibine göre sevki- yatları gerçekleştirilmektedir. Ayrıca “Görüntü İşleme Teknolojisi” ile • Dilimli ürünler ve modifiye atmosferde paketlenmiş ürünler hat • Dana ve hindi rendering tesislerinde tam otomasyon sayesinde karekodlu takip sistemi projesi başlatılmıştır. Depoya konumlandırı- sonu otomasyonu projesi kapsamında toplam 26 robot ve bu ro- üretim enerji maliyetleri azaltılmıştır. Aynı zamanda pişirme para- lan kameralar ile karekodlar okunmakta ve ürünlerin depo içerisin- metreleri kayıt altına alınarak dijital izlenebilirlik sağlanmıştır. deki hareketleri izlenebilmektedir.

• Pınar Süt İzmir Fabrikası’nda 1000ml UHT Süt kolilerinin paletlen- mesi operasyonu için “Robotlu Tam Otomatik Paletleme Sistemi” yatı- rımı hayata geçirilmiştir. Pınar Süt iç kaynakları kullanılarak oluşturulan proje ekibi ile robotun 3D modellemesi yapılmış, montajları gerçekleş- tirilmiş ve robot çalışır hale getirilerek yatırım süreci tamamlanmıştır.

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU İŞE İYİ BAKMAK İŞE İYİ BAKMAK DİJİTAL DÖNÜŞÜM DİJİTAL DÖNÜŞÜM

Pınar Su ve İçecek Yaşar Birleşik Pazarlama DYO Boya

Pınar Su ve İçecek, Türkiye’nin ilk ve tek kredi kartı ile ödeme imkânı Yaşar Birleşik Pazarlama, Dijital Dönüşüm Liderliği ana stratejisi şan bir iletişim altyapısı bulunmaktadır. Türkiye’de bu veri platformu DYO Boya tarafından hayata geçirilmiş dijital dönüşüm tabanlı projeler; sunan içecek markası olarak mobil uygulaması ile değişen tüketici çerçevesinde hem topluluk içerisinde hem de Türkiye genelinde için 2019 yılında YBP ve Migros iş birliği ile çalışmalar başlatılmıştır. Dijital Asistan Sistemi: Operasyonel süreçlerin kontrol altına alın- ihtiyaçlarına cevap vermektedir. Mobil uygulama ile farklı içecekleri dijitalleşme seviyesinde ilk sıralarda yer almaktadır. 2019 yılında çalışmanın çerçevesi belirlenmiş olup ilk malzeme ana ması için kullanılan bir uygulamadır. Dijital Asistan kapsamında sipariş imkânı sunulurken temassız teslimat hizmeti de sağlanmak- veri kayıt işlemleri Pınar Süt, Pınar Et ve YBP iş birliği ile sisteme gi- Dijital Saha: Satış ve dağıtımı yapılmış olan ürünlerin mağaza- Yatırım Formları, Atık Bildirim Formları, Talep Onay Sistemi, Deği- tadır. rilmiştir. 2020’de müşteri ve tedarikçi bazında online sistem üzerin- larda bulundukları süre boyunca verimlilik takibi, tazelik kontrolü, den entegrasyona geçirilmesi planlanmaktadır. şim Yönetimi, Ambalaj Görselleri Takip Dökümanları, Raf ve Tabela Pınar Su ve İçecek mobil uygulamasına üye olan tüm tüketiciler iade yönetimi ve beraberinde israfı önleyebilecek mekanizmanları Talep modülleri bulunmaktadır. için tekstil, küçük ev aletleri, oyuncak, aksesuar, kuru temizleme gibi geliştirebilmek amacıyla geliştirilmiş bir uygulamadır. Proje zaman YBP B2B Online Sipariş Sistemi: YBP’nin müşterilerinin online ola- Proje Yönetim Sistemi: Verimliliği artırma, maliyet iyileştirme, süreç farklı kategorilerdeki markalarla iş birlikleri yapılarak indirim ayrıca- tasarrufu, evrak kalabalığının azaltılması gibi avantajlar sağlaması rak satış yapabilmesini sağlayan B2B Online Sipariş Sistemi projesi iyileştirme ve iş birliği oluşturma amacıyla biraraya gelen ekiplerin ger- lıkları sunulmaktadır. Mevcut tüketicilerin sadakat oranını yükselt- sebebiyle aynı zamanda çevreye duyarlı bir projedir. tamamlanarak 2019 yılı sonunda aktif olarak kullanıma başlan- 60 çekleştirdiği projelerin takip edilmesi için kullanılan merkezi sistemdir. 61 mek ve satın alma frekanslarını artırmak amacıyla hediye kampan- mıştır. Saha satış ekiplerinin, B2B sayesinde zaman kazanmaları ile Verilere anlık ulaşım imkânı ve verimlilik ölçümünün yanı sıra bu yası duyurulmuştur. verimliliğin artırılması da projenin amaçlarından biridir. uygulama kapsamında saha satış ekiplerinin kurulması ile istihda- Kurumsal Görev Sistemi: Kurumsal görevlerin ortak bir merkezde ma da katkı sağlanmıştır. 2018 yılında pilot çalışmalarına başlanan Dijital Şirket Uygulaması: Bayilerin satış, dağıtım, lojistik süreçle- toplanması, sorumlulara atanması, görevleri yerine getirecek olan Dijital Saha Projesi 2019 yılında uygulamaya geçmiştir. rinde kullandığı günümüz teknolojisine uygun web tabanlı milli bir personelin yedeklenmesi amacıyla kullanılmakta olan uygulamadır. yazılımdır. 2018 yılında kullanıma sunulan ve yaygınlaştırılmasına GS1 Barkod Sistemi: GS1 Barkod Sistemi, yeni pazarlara erişim, kü- Lab Portal Sistemi: Üretim ve Kalite Kontrol arasındaki numune başlanan dijital şirket uygulaması 2019 yılı sonu itibari ile YBP ba- resel anlamda bulunabilirlik ve tedarikçi ile müşteriler arasında veri akışlarının kayıt altına alınması ve takibini sağlayan, bekleme süre- yilerinin %90’ından fazlasına kurulmuş olup, bayilere verilen “Dijital değişiminin sağlanması ve bu sayede müşteri memnuniyeti ve te- lerini minimize eden bir sistemdir. Şirket Eğitimleri” tamamlanmıştır. darik zinciri etkinliğininin artırılması amacıyla geliştirilen bir sistem- Renk Makinaları Takip sistemi: Bayilerde bulunan renk pınarı ma- dir. Uluslararası GS1 organizasyonu tarafından, tedarik zincirindeki Mobil Onay: Ofis dışı zamanlarda onay süreçlerinin aksamaması kinalarındaki hedef ve fiili pasta tüketimlerinin anlık olarak takip paydaşlar arasındaki veri alışverişinin standartlar çerçevesinde için cep telefonları üzerinden iş isteklerine onay verilmesini sağ- edildiği, renk formüllerinin merkezi olarak güncellenebildiği, arıza yürütülmesini sağlamak amacıyla oluşturulmuş internet tabanlı bir layan bir uygulamadır. 2018 yılında hayata geçirilen uygulamada kayıtlarının oluşturulduğu sistemdir. ağı, veri havuzunda bilgi alışverişi için tanımlanmış kurallardan olu- 2019 yılında seyahat izinlerinin onayları için geliştirme yapılmıştır.

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU İŞE İYİ BAKMAK DİJİTAL DÖNÜŞÜM

Yaşar Bilgi • dijital.asistan

Yaşar Topluluğu’nun teknolojik gelişimine destek veren, dijitalleşme Bir “İş akışı” (Work Flow) yazılımıdır. Şirketlerin süreçlerini her yönü yolculuğuna yön veren bilgi sistemleri şirketi Yaşar Bilgi, “Dijital İş ile kontrol etmelerini ve dijital ortamda modelleyerek otomatize Yönetimi Platformu” altında yer alan yazılım ürünleri portföyünü, etmelerini sağlamaktadır. Dijital.asistan yazılımı ERP yazılımları ile güçlü yazılım geliştirme ve dijital işletme yönetimi tecrübesini bir entegre edilerek darboğazlar giderilmekte, verimsizliklerin önüne araya getirerek sunmaktadır. geçilmektedir.

Sektördeki kırk yıla yakın tecrübesi ile binlerce kullanıcısı olan mobil • dijital.kurum saha satış ve saha yönetim otomasyon sistemlerini hayata geçiren şirket, “Dijital Platform” ürün ailesi ile dijital iş yönetimi yazılımları dijital.kurum yazılımı ile şirketlerin kağıt ve e-posta aracılığıyla yü- üretmekte, zaman ve mekândan bağımsız çalışmayı sağlayan mobil rüttüğü işler dijital ortama taşınmakta ve şirketin kurumsal hafızası uygulamalar geliştirmektedir. oluşturulmaktadır. 62 Dijital İş Yönetim Platformu dijital.kurum yazılımı aynı zamanda tedarikçileri, müşterileri, depart- manları veya çalışanları ile bütün şirketler için hazırlanmış bir talep • dijital.şirket yönetim sistemidir. Talepler sisteme girilerek belirlenen akışlarda Şirketlerin lojistik ve mali operasyonlarını entegre ve gerçek zamanlı süreçler takip edilmekte ve uçtan uca yönetim, kontrol ve ölçüm olarak dijital ortam üzerinde yürütmeleri için hazırlanmış olup şirke- yapılarak izlenebilirlik sağlanmaktadır. tin uçtan uca yönetim ve kontrolünü sağlamaktadır. • dijital.zeka • dijital.bayi Bir “İş Analitiği” (Business Analytics) yazılımıdır. Toplanmış verilerin Bayi organizasyonları olan ana şirketler veya bireysel bayiler için analiz edilmesi şirket yönetimlerinin vazgeçilmezidir. dijital.zeka ile özel hazırlanmıştır. Bayinin lojistik ve mali operasyonlarının uçtan ERP ve benzer yazılımlardan veriler toplanmakta, doğru kararlara uca yönetim ve kontrolünü sağlamaktadır. hizmet edecek şekilde tablo ve görsel araçlarla raporlanmaktadır.

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU El ele verip güç birliği ile büyük bir aile olabilmek için ÇALIŞANLARA İYİ BAKMAK

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU ÇALIŞANLARA İYİ BAKMAK ÇALIŞANLARA İYİ BAKMAK İNSAN KAYNAKLARI YAKLAŞIMI İNSAN KAYNAKLARI YAKLAŞIMI

İNSAN KAYNAKLARI YAKLAŞIMI İşe Alım

“İnsan Kaynağı”nı kurumsal değerleri arasında konumlandıran katılımcı yönetim anlayışını ve başarı odaklı çalışmayı benimsemiş Yaşar Topluluğu insan kaynağını “bilim, birlik, başarı” ilkesi ışı- Yaşar Topluluğu; katılımcılığı, yaratıcılığı ve verimliliği esas alan bir bireylerden oluşmaktadır. ğında, pozisyonun gerektirdiği bilgi, beceri ve deneyim kriter- insan kaynakları politikası benimsemiştir. İnsan kaynağı stratejisi lerini esas alarak objektif bir biçimde değerlendirmektedir. Yaşar Topluluğu’nda işe alım, ücretlendirme, performans değer- ile Yaşar Topluluğu; yenilikçi, motivasyonu ve performansı yüksek, lendirme, eğitim ve gelişim gibi tüm insan kaynakları süreçlerinde Yaşar Topluluğu şirketlerinde çalışmak isteyen adaylar nitelikli iş gücünü istihdam etmeyi ve bu iş gücünü sürdürülebilir çalışanlara fırsat eşitliği tanınmakta ve ayrımcılık yapılmamaktadır. başvurularını, Yaşar Holding’in internet sitesinden direkt kılarak kurum bağlılığını artırmayı amaçlamaktadır. Topluluk “Doğru Çocuk istihdamına izin verilmemektedir; ayrıca çalışanlara uygun ça- olarak veya işe alım siteleri (kariyer portalları) üzerinden işe doğru insan” ilkesi ekseninde şekillenen insan kaynakları stratejisi lışma koşulları sağlanırken, kadın çalışanların güçlenmesine özel önem gerçekleştirmektedir. Şirket insan kaynakları departmanları ve eşitlikçi insan kaynakları uygulamaları ile çalışılmak istenen şirket- verilmektedir. tarafından yapılan ön değerlendirmeler sonucunda, uygun ler arasında yer almaktadır. İnsan kaynağı yönetiminde Topluluk, tüm bulunan adaylarla ilgili departman yöneticileri ile birlikte faaliyetlerini evrensel insan hakları standartları ışığında yürütmektedir. Birleşmiş Milletler Küresel İlkeler Sözleşmesi’nde geçen “insana görüşmeler gerçekleştirilmekte, referans kontrolünün ardın- yakışır iş” anlayışı Yaşar Topluluğu’nun iş yapış biçimini belirleyen 66 dan uygun görülen adaylara iş teklifi yapılmaktadır. İşe alım 67 Yaşar Topluluğu şirketleri yeni nesil insan kaynakları yöne- en temel değerlerindendir. Bu kapsamda Topluluk, çalışanlarının prosedürleri 4857 sayılı İş Kanunu ve Kapsam Dışı Personel timi stratejileriyle çalışanlarının gelişimlerini merkezine alan temel haklarını, sağlık, güvenlik ve refahlarını her zaman ön plan- Yönetmeliği’ne uygun olarak yürütülmektedir. bir yaklaşım sergilemeye devam etmektedir. da tutmaktadır. Topluluk çalışanları; çalışma şartlarını, haklarını, görev ve so- Topluluğun “Bilim-Birlik-Başarı” temelinde oluşan insan kaynağı; Topluluk, ayrımcılık karşıtı yaklaşımı, eşitlikçi anlayışı, çalışanlarına rumluluklarını, geçerli olan personel politika ve prensiplerini eğitimli, deneyimli, aidiyet ve sahiplik duygusu yüksek, bilime dayalı sağladığı güven ortamı ile çalışan motivasyonunu ve bağlılığını her düzenleyen Personel Yönetmelikleri ile bilgilendirilmektedir. tüm gelişmelere açık, bilgi paylaşımına ve birlik ruhuna değer veren, zaman en üst seviyede tutmaya önem vermektedir. Topluluk bünyesinde istihdam edilen yeni çalışanlar, aynı gün e-öğrenme tabanlı “Yaşar Topluluğu Oryantasyon Eğitimi”ni almakta ve devamında her şirket için özel olarak tasarlanan “Şirket Oryantasyon Programı”na katılım sağlamaktadır.

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU ÇALIŞANLARA İYİ BAKMAK ÇALIŞANLARA İYİ BAKMAK ÇALIŞAN HAKLARI ÇALIŞAN HAKLARI

ÇALIŞANLARA SUNULAN SOSYAL HAKLAR KİLİT BEYAZ YAK A MAVİ YAKA (*) GEÇİCİ

Hayat sigortası Uygulanmamaktadır ✔ Belirli Kademeler Sağlık hizmetleri ✔ (şirket öder) ÇALIŞAN HAKLARI (şirket öder)

Yaşar Topluluğu, temel yetkinliklerinden biri olan “müşteri odak- Türkiye’de, çalışanlarına sendikal örgütlenme haklarını tanıyan ilk Engellilik ve maluliyet sigortası Uygulanmamaktadır lılığı”’nı sadece dış müşteriler için değil, aynı zamanda iç müşteri şirketler arasında Yaşar Topluluğu şirketleri yer almaktadır. Yaşar Doğum izni ✔ ✔ ✔ ✔ olarak gördüğü çalışanları için de uygulayarak, çalışanların ihtiyaç- Topluluğu şirketlerinden Pınar Süt’te 1976, DYO Boya ve Pınar Et’te Emeklilik hakkı Uygulanmamaktadır larının karşılanmasını yapılan her işin odağına koymaktadır. 1985, Viking Kağıt’ta ise 2013 yıllarından itibaren sendikalı çalışan- Hisse senedi sahipliği Uygulanmamaktadır lar bulunmaktadır. Boya sektöründe toplu iş sözleşmesinin uygu- Yaşar Topluluğu, tüm operasyon ve faaliyetlerinde çalışan mem- Diğerleri landığı ilk şirket DYO Boya’dır. Yasal sendikalara üye olan çalışan- nuniyetini odağına alarak, çalışanlarına uygun çalışma koşulları lar ile daima yapıcı ilişkiler kurulmakta, çalışanların sendikaya üye Yılbaşı Hediye Paketi ✔ ✔ ✔ ✔ sağlamaktadır. Bu yaklaşımıyla Topluluk, Temel ILO Sözleşmeleri olma haklarına saygı duyulmaktadır. Bu kapsamda DYO Boya’da Ramazan Paketi ✔ ✔ ✔ ✔ kapsamında belirtilen çalışan haklarının tamamına saygı duyulan Petrol-İş Sendikası, Pınar Süt ve Pınar Et’te Tek Gıda İş Sendikası bir çalışma ortamına sahiptir. Yakacak Yardımı ✔ Belirli Kademeler ✔ ✔ ✔ Belirli Kademeler ve Viking Kağıt’ta Selüloz İş Sendikası ile işveren arasında yapılan 68 Bayram Harçlığı ✔ Belirli Kademeler ✔ ✔ ✔ Belirli Kademeler 69 Yaşar Topluluğu şirketlerinde 18 yaşını doldurmamış personel işyeri ve işletme toplu iş sözleşmeleri ile çalışanların hakları güvence Yemek Yardımı ✔ ✔ ✔ ✔ çalıştırılmamaktadır. Yaşar Topluluğu bünyesinde faaliyet gösteren altına alınmıştır. tüm şirketlerde çalışma gün ve saatleri, resmi, genel ve hafta tatili Yol Parası ✔ ✔ ✔ Yaşar Topluluğu şirketlerinde 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında tanımlanarak çalışanlara duyurulmaktadır. İşin niteliği ya da üreti- Evlenme ✔ Belirli Kademeler ✔ ✔ ✔ Belirli Şirketler tüm çalışanlarla belirsiz süreli iş sözleşmesi yapılmaktadır. Topluluk min artırılması gibi nedenlerle çalışanların da onayı alınarak fazla şirketleri ile iş ortaklığı kuran müteahhit ve taşeron şirketlerin işçile- Doğum ✔ Belirli Kademeler ✔ ✔ ✔ Belirli Şirketler çalışma yapılabilmektedir. Bu durumlar ilgili Kanun’da yazılı koşullar rinin sigortalı olması da zorunlu tutulmaktadır. Ölüm ✔ Belirli Kademeler ✔ ✔ ✔ Belirli Şirketler çerçevesinde düzenlenmekte ve ücretler yine ilgili Kanun’da belirtil- diği şekilde ödenmektedir. Yaşar Topluluğu bünyesinde 2019 yılın- Yaşar Topluluğu benimsediği insan odaklı yönetim anlayışıyla, çalı- Araba ✔ ✔ Belirli Pozisyonlar da zorla çalıştırma ve angarya konulu yargıya intikal etmiş bir olay şanlarının refahını ön planda tutmaktadır. Topluluğun çalışanlarına Benzin ✔ ✔ Belirli Pozisyonlar mevcut değildir. bu doğrultuda sunduğu haklar ve olanaklar tabloda listelenmiştir. Telefon Cihaz Ve Hat ✔ ✔ Belirli Pozisyonlar Kıdem Teşvik İkramiyesi ✔ ✔ ✔ Melbusat ✔ Belirli Pozisyonlar ✔ Belirli Pozisyonlar ✔ Belirli Pozisyonlar Satış Primi ✔ Belirli Pozisyonlar ✔ Belirli Pozisyonlar * SENDİKALI MAVİ YAKA SOSYAL HAKLARI BELİRTİLMEMİŞTİR.

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU / (102-41) YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU ÇALIŞANLARA İYİ BAKMAK ÇALIŞANLARA İYİ BAKMAK FIRSAT EŞİTLİĞİ VE AYRIMCILIĞIN ÖNLENMESİ

FIRSAT EŞİTLİĞİ VE AYRIMCILIĞIN ÖNLENMESİ

Sürekli gelişim ilkesine inanan Yaşar Topluluğu; kadın veya erkek Kadın çalışanların güçlenmesine yönelik; Kadın çalışanların kariyer farkı gözetmeksizin tüm çalışanlarının sağlık, güvenlik, eğitim ve gelişiminin güçlenmesine BM (Birleşmiş Milletler) tarafından koordine edilen Kadının Güçlenmesi kişisel gelişimlerini teşvik etmektedir. Yaşar Topluluğu bünyesinde yönelik; işe alım, ücretlendirme, performans değerlendirme, terfi, atama, İlkeleri (WEPs)/CEO Destek Beyannamesi’ni Yaşar Topluluğu olarak eğitim ve gelişim gibi tüm insan kaynakları süreçlerinde çalışanlara 2012 yılında imzalayarak bu konuda da öncü kurumlardan biri ola- • Raporlama döneminde rak kadının güçlenmesi ile kadının iş yaşamına kazandırılması konu- fırsat eşitliği tanınmaktadır. İşe alım sürecinde, pozisyonun gerektir- yönetici kademelerine gerçekle- larına daha çok odaklanmaya başlanmıştır. diği nitelik ve yetkinlikler adayın uygunluğu baz alınarak değerlendi- şen terfilerde kadın çalışanların rilirken, erkek ve kadın çalışanlar arasında işe giriş ve terfide ücret 2019 yılı itibari ile ESİAD ile İZİKAD yürütücülüğünde ha- oranı bir önceki yıla göre artış farklılığı bulunmamaktadır. Din, cinsiyet, yaş ve medeni hal gibi kri- yata geçirilen “Global Compact Türkiye Kadının Güçlenmesi göstermiş olup bu oran %33 terlerin insan kaynakları süreçlerinde belirleyici olmadığı Toplulukta İzmir Platformu”nun sözcülerinden biri olan Yaşar Topluluğu, olarak gerçekleşmiştir. Toplu- 2019 yılında çalışanlardan ayrımcılıkla ilgili bir şikayet gelmemiştir. kadının güçlenmesindeki sorumluluğunu sadece Topluluk 70 luk içi terfi sürecinde, önerilen 71 nezdinde değil, il ve bölge nezdinde de artırmıştır. Faaliyet gösterilen her sektörde kadının güçlenmesini ve adaylar içerisinde mutlaka kadın toplumsal cinsiyet eşitliğini destekleyen Yaşar Topluluğu, “Kadının güçlenmesi için yarınlara sözümüz var” sloganıyla kadının adayların da olmasına özen 2012 yılında “BM Kadının Güçlenmesi İlkeleri CEO Destek güçlenmesi kapsamında öncülüğünü sürdüren Topluluk, kadın çalışan- gösterilmektedir. Beyannamesi”ni imzalamış; Dünya Ekonomik Forumu ta- larının güçlenmesi ve çalışma koşullarının iyileştirilmesi yönünde çalış- • Topluluğumuz bünyesinde rafından gündeme getirilen ve Aile ve Sosyal Politikalar malar yürütmektedir. Bu kapsamda Topluluk şirketlerinde “Toplumsal istihdam edilen hamile ve emzi- Bakanlığı liderliğinde sürdürülen “İş’te Eşitlik Platformu” Cinsiyet Eşitliği Komite”leri kurulmuştur. Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ve Global Compact Türkiye Yönetim Kurulu tarafından Komiteleri, farklı departmanlardan çalışanlardan oluşan, kadın çalı- ren çalışanlar yasada belirtilen oluşturulan “Kadının Güçlenmesi Çalışma Grubu” içinde şanların çalışma koşullarının iyileştirilmesi, kadın istihdamının artırılma- süreler dahilinde çalışmakta, yer almıştır. sı ve bilinçlendirmeye yönelik olarak projeler üretmekte olup komiteler kadın çalışanlar doğum izninden şirketlerin Genel Müdürlüğü sponsorluğunda faaliyet göstermektedir. döndükten sonra aynı pozisyon- da işlerine devam etmektedir.

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU ÇALIŞANLARA İYİ BAKMAK ÇALIŞANLARA İYİ BAKMAK ÇALIŞAN GELİŞİMİ VE YETENEK YÖNETİMİ ÇALIŞAN GELİŞİMİ VE YETENEK YÖNETİMİ

ÇALIŞAN GELİŞİMİ VE YETENEK YÖNETİMİ

Eğitim ve Gelişim Faaliyetleri eğitimlerine, kişisel gelişim eğitimlerinden yönetim becerileri eğitim- Kariyer Yönetim Sistemi lerine kadar çalışan yetkinliklerinin artırılmasına yönelik çok sayıda Yaşar Topluluğu, davranışsal yetkinliklerini geliştirmelerine katkı Yenilikçi ürün ve hizmetlerin geliştirilmesi ve sektördeki lider konu- eğitim programı hayata geçirilerek Topluluğun rekabet üstünlükleri sağlamanın yanı sıra teknik eğitimlerle de çalışanlarının mesleki mun güçlendirilmesi için çalışanların kişisel ve kurumsal yönden sürdürülebilir kılınmaktadır. gelişimini desteklemektedir. Topluluk, düzenlediği eğitim program- yetenek gelişimine önem verilmektedir. Yaşar Yetenek Yönetimi ları ile şirket ve birey açısından hedeflerin gerçekleştirilmesini sağ- Topluluğun e-öğrenme platformu “Yaşar Akademi” 2019 yılında Programı, 2017’den bu yana Yaşar Topluluğu’nun liderlik bilgi biriki- layacak bilgi ve becerilerin artırılması ile yetkinliklerin geliştirilmesini seçmeli ve zorunlu eğitim içerikleri ile aktif şekilde kullanılmıştır. Top- minin sürekliliğini sağlamak, kurumun bilgi ve deneyimini korumak/ hedeflemektedir. geliştirmek, gelecek dönemin ihtiyaçlarını öngörmek ve pozisyonları luluğun genelinde 2019 yılında toplamda 92.024 saat eğitim ger- “Future Class” Genç Yetenek Programı yedekleyecek iş gücünü hazır bulundurmak amaçlarıyla yürütül- Çalışanların güncel konulardaki yenilikleri takip etmeleri ve ulusla- çekleştirilmiş, çalışan başına ortalama eğitim saati 14,9 olmuştur. mektedir. Yaşar Yetenek Yönetimi ile organizasyonun devamlılığı için Yaşar Topluluğu’nun geleceğini oluşturacak genç yetenekleri kazan- rarası vizyon kazanmaları amacıyla oluşturulan eğitim programları 72 Topluma değer katma ilkesi ve çalışanların duyarlı ve gelişim odaklı gerekli olan ihtiyaçların yanı sıra yönetici ve çalışanın kariyer beklen- mak için “Future Class” Genç Yetenek Programı tasarlanmıştır. İlgili 73 doğrultusunda, 2019 yılında Topluluk genelinde 92.024 saat eğitim bakış açıları ile Topluluğun sosyal ve çevresel alanlarda gerçekleş- tilerinin ve gelişim ihtiyaçlarının karşılanması da hedeflenmektedir. program için iş ilanları; Yaşar Kariyer, Kariyer.Net ve Linkedin plat- verilmiştir. tirdiği toplumsal yatırım projelerine çalışanların katılımı sağlanmak- Mentorluk formları üzerinden açılarak başvurular alınmıştır. Dijital platform Topluluk 70:20:10 Etkili Öğrenme Modeli'ne göre gelişim planlarını tadır. Sorumlu üretim ve tüketim bilincinin yönetim kademesinde üzerinden yürütülen seçim sürecinde adaylara çeşitli dijital dene- oluşturmaktadır. Bu yaklaşımla; gelişimin %70’i deneyim edinerek, sınırlı tutulmayarak tüm çalışanlara aktarımı için etkileşimli bir me- 1998 yılından bu yana uygulanan “Mentorluk Programı”, Yaşar yimler sunulmuştur. İlk olarak; online İngilizce sınavı olan adaylardan %20’si iletişim sırasında kalan %10’u ise formal eğitimler ile sağlan- kanizmanın kurulmasını sağlamak amacıyla Topluluk şirketlerinde iç Topluluğu’nun bugünün yöneticilerinin sahip olduğu tecrübe ve bil- barajı geçen adaylara genel yetenek sınavı uygulanmış, bu sınavı maktadır. Topluluk bünyesinde oryantasyon eğitimlerinden işbaşı eğitimciler belirlenerek eğitimler verilmektedir. ginin, gelecek nesil potansiyel yöneticilere aktarılmasını sağlayacak da başarılı olarak tamamlayanlar online video mülakat uygulama- bir köprü kurmayı hedeflemektedir. Bu doğrultuda gerçekleştirilen sına katılmışlardır. Olumlu değerlendirilen adaylar ile mülakat aşa- gelişim odaklı çeşitli projelerle, Topluluğun kendi iç kaynaklarıyla masına geçilmiştir. 2019 yılında Future Class Programına 5 aday beslenmesi, iletişim ağını güçlendirmesi ve kurum kültürünün hızlı dahil edilmiş olup bu adaylar Topluluk şirketlerinde farklı görevlere bir şekilde benimsenmesi amaçlanmaktadır. getirilmiştir.

Şirketlerden İyi Örnekler ve Gelişmeler

Pınar Süt Pınar Et

• Pınar Süt’te Ar-Ge Merkezi çatısı altında oluşturulan, kurum içi • Toplumsal Cinsiyet Eşitliği farkındalık çalışması kapsamında ve dışı eğitim faaliyetleri yürütmesi hedeflenen “Biltek Akademi” "Kadının Güçlenmesi" Film Terapi Atölyesi 2019 yılında 3 kez düzen- eğitimleri Pınar Süt’ün tüm fabrikalarına ulaşacak şekilde videokon- lenmiş ve toplam 78 kişinin katılımı sağlanmıştır. Atölye çalışması feranslar aracılığıyla gerçekleştirilmiştir. Bazı eğitimler proje ekibinin aracılığıyla katılımcıların toplumsal cinsiyet eşitliği hakkında farkın- kendi bilgi, deneyim ve hazırlıklarıyla bazıları ise tedarikçi ya da kamu dalık kazanması hedeflenmektedir. kuruluşlarından ilgili uzmanların sunumlarıyla gerçekleştirilmiştir. • Kadına yönelik şiddet konusunda farkındalık yaratmak için 10 Aralık • 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nde tüm kadın çalışanlar için dü- tarihinde sosyal alanlarda “turuncu günü” etkinliği gerçekleştirilmiştir. zenlenen kahvaltı organizasyonunun yanı sıra farkındalık yaratmak adına Mart ayı içerisinde kadın çalışanlara yönelik ‘Hayat Mucize- • 8 Mart Dünya Kadınlar Günü nedeniyle ilgili haftada kadının güç- 74 lere Gebe’ , ‘Stres Yönetimi - Depresyon - Sağlıklı Beslenme’ ve lenmesi eğitimi gerçekleştirilmiştir. 75 ‘Güçlü Kadın Semineri’ isimli etkinlikler düzenlenmiştir. Pınar Su ve İçecek

• Tüm satış ekibine yönelik; satış teknikleri, ikna, iletişim, itirazı kar- • Pınar Süt Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Komitesi’nin 2019 yılında şılama vb konuları kapsayan satış eğitimleri düzenlenmiştir. hayata geçirdiği projeler; • Yetenek Yönetimi Sistemi uygulaması sorumlu kademesine > Kanser Erken Teşhis Tarama ve Eğitim Merkezi (KETEM) ta- kadar indirilmiş, gelişim planları oluşturulmuş, şirketteki kritik pozis- rafından çalışanlara yönelik Rahim Ağzı Kanseri,Meme Kanseri yonların yedekleri belirlenmiş, yüksek potansiyel olarak değerlendi- ve Kalın Bağırsak Kanseri ile ilgili açık kapı bilgilendirme eğitim- rilen kişilerin atamaları gerçekleştirilmiştir. leri düzenlenmiş ve KETEM tırı fabrikaya gelerek kadın çalışan- ların rahim ağzı kanseri ve meme kanseri taramaları gerçekleş- tirilmiştir.

> Yılbaşı kermesinde elde edilen gelirin tamamı ‘Kadın ve Ço- cukları Güçlendirici Sivil Toplum Kuruluşlarına’ bağışlanmıştır.

Yaşar Birleşik Pazarlama DYO Boya Viking Kağıt

• Dışardan sağlanan profesyonel psikolog ve danışmanlık hiz- • 2013 yılından itibaren satış fonksiyonunda ve 2017 yılından • DYO Boya Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Komitesi üyeleri 2019 yılın- • 2019 yılında Bergama’da kadın çalışanların katılımıyla fotoğ- meti ile çalışanların kariyer gelişiminde destek olabilecek eğitimler itibaren diğer tüm fonksiyonlarda kariyer yönetimi modeli uygu- da Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Eğitici Eğitimi alarak çalışanların ço- rafçılık eğitimi ve saha çalışması gerçekleştirilmiştir. Bu kapsamda düzenlenmekte ayrıca çalışanların danışabilecekleri bir platform lanmaktadır. Satış fonksiyonu için portal üzerinden tamamen dijital cuklarına yönelik oluşturmayı hedefledikleri bilinçlendirme eğitimleri "Kadın Gözü ile Çalışan Kadın " temalı fotoğraf yarışması sadece hizmeti sağlanmaktadır. ortamda çalışanın öz değerlendirmesi ile başlayan süreç, ilk ve için eğitici havuzu oluşturmuşlardır. kadın çalışanların katılımı ile gerçekleştirilmiştir. Fotoğraf yarışması- ikinci yöneticilerin değerlendirmeleri ve ardından İnsan Kaynakları nın ödül töreni 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nde yapılmıştır. • Yeni terfi eden veya yönettiği ekip üyeleri değişen yöneticilere Departmanı moderatörlüğünde yürütülen değerlendirme toplan- • 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele koçluk desteği verilmektedir. 2019 yılı içerisinde 6 çalışan 24 saat tıları ile tamamlanmaktadır. Çalışanlar portal üzerinden öz kariyer Günü’nde çalışanlarda farkındalık oluşturmak için gün boyunca • 2019 yılı içerisinde çalışanların bilinçli beslenme alışkanlıkları koçluk hizmetinden yararlanmıştır. hedef ve beklentilerini de belirtmektedir. şirket içinde “hayırdyoruz” kampanyası düzenlenmiştir. edinmesine yönelik olarak "Sezgisel Beslenme" temalı seminer dü- zenlenmiştir. • “Gölge Işık”;deneyimli yöneticilerin liderlik becerilerini aktarmala- • 10 kişiden oluşan YBP Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Komitesi şirket rını sağlamak, şirket hazıfasının aktarımını yapmak, iyi uygulamaları içi farkındalık eğitimleri verilmesi, kadın girişimciliğinin desteklenme- 76 paylaşmak ve çalışan bağlılığını sağlamak amaçlarıyla ilk kademe si, hamilelik, annelik, babalık ve çocuk bakım destekleri sağlanması, 77 yöneticiler ile üst kademe yöneticilerin bir araya geldiği 6 aylık bir kadınların iş hayatında güçlenmesi için mentorluk verilmesi, toplum- gelişim programı olarak devam etmektedir. sal cinsiyet eşitliğine uygun ürün ve hizmet geliştirilmesi gibi konu- ları destekleyici projeler üretmektedir. Komite 2019 yılında YBP Aile • Sağlıklı yaşamı teşvik etmek amacıyla çalışanlar için haftada 2 Okulu ve YBP'de Farkındayım projelerini hayata geçirmiştir. gün öğle aralarında pilates dersleri düzenlenmektedir. Ayrıca 2018 yılından itibaren çalışanlara sunulan diyetisten hizmeti ile çalışan- • “8 Mart Dünya Kadınlar Günü” kapsamında sağlıklı beslenme ve ların sağlıklı beslenme ve yeme alışkanlıkları ile ilgili destek alması aile içi şiddete karşı seminerler düzenlenmiştir. Ayrıca tümçalışanla- sağlanmaktadır. ra kadınlar tarafından üretmiş ürünlerden hediyeler sunulmuştur.

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU ÇALIŞANLARA İYİ BAKMAK ÇALIŞANLARA İYİ BAKMAK İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ

Yaşar Topluluğu, çalışanlarına sağlıklı ve güvenli koşullarda çalışma Şirketlerden İyi Örnekler ve Gelişmeler imkânı sunmayı ve güvenlik kültürü uygulamalarını geliştirmeyi önemsemektedir. Topluluk İş Sağlığı ve Güvenliği Politikası’na uygun Pınar Süt Pınar Et olarak konusunda uzman iş güvenliği ve sağlığı profesyonelleri • 2019 yılında farkındalık kazandırma amacı ile tüm bölümlere • Pınar Et; 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği kanunu ve mevzuat- • 2019’da tehlike ve risklerin önceden belirlenip önlem alınmasına kadrosu ile faaliyetlerinin tümünde ulusal ve uluslararası mevzuata güvenli günler tablosu yerleştirilmiştir. Taşeron ve ziyaretçiler için larını, ISO 45001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi ile iş sağlığı odaklanılarak, Finne Kinney Yöntemi kullanılarak çalışanların katılımı uygun çalışmalar planlayarak yürütmektedir. oluşturulan bekleme salonunda İSG ve ziyaretçi filmleri izletilmekte ve güvenliği gerekliliklerini, çalışma prensiplerine ve tüm faaliyetleri- ile tehlike belirleme ve riskin tespiti çalışmaları yürütülmüştür. Topluluk, sıfır kaza hedefiyle İSG uygulamalarının çalışanlar ve kayıt altına alınmaktadır. ne entegre etmiştir. • Çalışanlar sağlık ve güvenlikle ilgili her türlü taleplerini İş Sağlığı tarafından benimsenmesi ve olası kazalara karşı ilk müdahalenin • 2019 Yılında Planlanan İyi Uygulamalar kapsamında fabrikaya • İş sağlığı ve güvenliği konusunda mükemmelliğe ulaşmanın yo- Güvenliği Kurulu’na ve İSG birimine iletmektedir. doğru şekilde yapılabilmesi için gerekli eğitimler sağlamaktadır. giriş yapan tüm ziyaretçiler için İş Sağlığı ve Güvenliği, Gıda Güven- lunun insana ve teknolojiye yatırım yapmaktan geçtiğine inanarak İSG kapsamında yürütülen çalışmalar ve bu alandaki performans • Yaşanan her olay ya da kaza ayrıntılı olarak İSG Kurulu ile ince- liği ve Çevre Sağlığı Kurallarının da bulunduğu Pınar Süt Ziyaretçi 2019 yılında bu kapsamda teknolojik donanımdaki ekipmanların Yönetim Kurulu seviyesinde takip edilmektedir. lenmekte olup bir daha yaşanmaması için önleyici tedbirler uygu- 78 Broşürü tasarlanmış ve uygulamaya geçirilmiştir. otomasyonları tamamlanmıştır. 79 lanmaktadır. Yaşar Topluluğu’nun tüm şirketlerinde yasal mevzuat • Pınar Süt Kişisel Koruyucu Donanım Kataloğu hazırlanarak ya- • 2019 yılında çalışanlara yönelik olarak düzenlenen İSG eğitim- kapsamında bulunması zorunlu olan İş Sağlığı ve Güvenliği • 2019 yılında yürütülen çalışmalar ile Pınar Et kaza sıklık oranı bir yınlanmıştır. lerinin içerikleri arasında; ‘Davranış Odaklı İş Güvenliği’, ‘Yöneticiler Kurulları belirlenen periyodlarda toplanarak gündem maddelerini önceki yıla göre % 26,35 oranında azalmıştır. İçin İş Güvenliği’, ‘İş Ekipmanlarının Güvenli Kullanımı’, ‘Alt İşveren İş değerlendirmektedirler. Şirketlerdeki İSG Kurulları kadrolu Sağlığı ve Güvenliği’, ‘Acil Durum Yönetimi’, ‘Etiketleme-Kilitleme Sis- • 2019 yılında 2.si gerçekleştirilen “Sürdürülebilirlik ve İSG Günü” çalışanların %100’ünü temsil etmektedir. temi’, ‘Makine Güvenliği’, ‘Ergonomi’, ‘Elektrik Güvenliği’ gibi konular çerçevesinde iş güvenliğine ilişkin bilgilendirmeler ve film gösterimleri bulunmaktadır. gerçekleştirilmiştir. Etkinliğe toplam 648 çalışan katılım sağlamıştır.

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU ÇALIŞANLARA İYİ BAKMAK İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ

Pınar Su ve İçecek Yaşar Birleşik Pazarlama DYO Boya

• Risk yönetimi yaklaşımı ile iş sağlığı ve güvenliği uygulamaları- • 2019 yılında alınan önlemler sayesinde kayarak düşme sebepli iş • 2019 yılı içerisinde büyük endüstriyel kazaların önlenmesi amacıyla nın çalışanlarca benimsenip içselleştirilmesi için eğitimler düzen- kazalarında %60 azalma sağlanmıştır. Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi Etkilerinin Azaltılması Hakkında lenmiştir. Yönetmelik uyarınca gerekli güncellemeler için aksiyonlar başlatılmıştır. • Çalışanların hijyen konusunda farkındalıklarının artırılması Seveso ve İş Ekipmanları yönetmeliklerine uygun olarak ilgili ölçümler, için işyeri hekimleri tarafından eğitimler düzenlenmiştir. Lavabo • Çalışanların sağlık kontrolü amacıyla periyodik sağlık taramaları kontroller ve gerekli düzenlemeler ile ilgili çalışmalar 2019 yılında plan- ve çay ocaklarına “Eller Nasıl Yıkanmalı” konulu afişler yerleşti- gerçekleştirilmiştir. lanan program dahilinde yapılmıştır. HAZOP Risk değerlendirmeleri rilmiştir. • Acil durum yönetimi yaklaşımı kapsamında, acil durum müda- tamamlanarak ilgili aksiyonlar alınmaya başlanmıştır. • Acil durum yönetimi kapsamında acil durumlara hazırlıklı hale planları yeniden gözden geçirilerek gerekli revizyonlar yapıl- • ATEX ve EX ekipmanlarının uygunluk kontrolleri sonucu oluştu- olma çalışmaları yürütülmüş olup tahliye planları güncellemesi mıştır. rulan planlamalar dahilinde belirlenen riskli ekipmanlar için kontrol yapılmıştır. 80 tedbirleri uygulanmaya başlamıştır. • Tüm lokasyonlarda, periyodik olarak toplanan İSG Kurulları ile çalışanlardan gelen iyileştirme önerileri ve talepler değerlendir- • Çalışma ortamına yönelik olarak yeni iklimlendirme sistemi ça- meye alınmış, kaza ve ramak kalaların kök sebep analizleri yapılmış lışmaları tamamlanmış, işyeri ortamına temiz hava girişi ile daha ve yeni hedefler belirlenerek sürekli iyileşme ilkesi çerçevesinde iş sağlıklı ve daha rahat bir çalışma ortamı sağlanmıştır. sağlığı ve güvenliği süreçleri yönetilmiştir. • Yangın güvenliği kapsamında spreyleme yangın söndürme sistemi etkin alanları artırılmış, daha etkin yangın söndürme sistemleri ile yangın söndürme odaklı riskler azaltılmıştır.

• Kişisel koruyucu donanım kullanımı konusunda farkındalığı artır- mak amacıyla sanal gerçeklik destekli eğitimler düzenlenmiştir.

• 2019 yılında kaza sayısında bir önceki yıla göre %5 azaltım sağ- lanmıştır. Yapılan çalışmalar ile kaza sıklık ve ağırlık oranlarında dü- şüş sağlanması ile birlikte “0 İş Ktazası” hedefine yaklaşılmaktadır.

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU Yarınlarımızın güvenliği ve mutluluğu için TOPLUMA İYİ BAKMAK

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU TOPLUMA İYİ BAKMAK

TOPLUMA İYİ BAKMAK

Yaşar Topluluğu ürün ve hizmet sunduğu tüm coğrafyaların ve Müşteri ve toplum sağlığı ilkesini benimseyen Topluluk, bu kap- Doğrudan veya kültürlerin ihtiyaçlarına müşteri ve toplum sağlığı ilkesi doğrul- samda tüm paydaşları ile birlikte adım atmakta ve kaynaklarını dolaylı olarak tusunda yenilikçi ve eşitlikçi bakış açısıyla yaklaşmaktadır. Top- paylaşarak ortak bir bilinç oluşturmayı amaçlamaktadır. Toplu- dâhil olduğu giri- luluğun iş anlayışı; içinde bulunduğu çağa paralel, toplumun luk, faaliyet gösterdiği coğrafyalardaki toplumsal konu ve çalış- şimlerin yanı sıra ihtiyaçlarına cevap verebilen, bilim temelli, kalite odaklı şekilde maları da yakından takip ederek desteklemekte ve bir parçası Yaşar Topluluğu yürütülmektedir. Yaşar Topluluğu “Topluma İyi Bakmak” için be- olmaya çalışmaktadır. şirketleri, faaliyet lirlediği iş hedefleri doğrultusunda çalışmalar yapmakta, sürdü- bölgelerinde böl- 84 Yaşar Eğitim ve Kültür Vakfı, toplumsal fayda odaklı çalışmaları- rülebilir kalkınma hedefleri ile bu çalışmalarını hizalamaktadır. ge ihtiyaçlarına nı çağdaş ve nitelikli eğitime katkı sağlayarak, kültürel hizmetler paralel toplumsal sunarak gerçekleştirmektedir. Yaşar Topluluğu’nda “topluma iyi bakmak” anlayışı, ürün ve yatırım projelerini hizmetlerin sağlıklı ve güvenilir şekilde sunulmasını öngörür- Yaşar Topluluğu, sürdürülebilir tarım ve hayvancılık anlayışı çerçeve- hayata geçirmek- ken kurumsal vatandaşlık bilincini de koruyup geliştirmektir. sinde, ilişkide olduğu tarım ve hayvancılık sektörünün gelişmesi yönün- te ve toplumun deki çalışmalarına hızla devam etmektedir. Bu konudaki çalışmaları gelişimine katkı “Sürdürülebilir Tarım ve Hayvancılık” başlığında detaylandırılmıştır. sağlamaktadır.

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU TOPLUMA İYİ BAKMAK TOPLUMA İYİ BAKMAK TÜKETİCİ/MÜŞTERİ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ TÜKETİCİ/MÜŞTERİ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ

TÜKETİCİ/MÜŞTERİ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ Şirketlerden İyi Örnekler ve Gelişmeler

Yaşar Topluluğu “yaşama değer katma” ana fikri ile yasalara Pınar Süt uyumlu, sektörün gerektirdiği ulusal ve uluslararası standartlara kurulu Beydere Organik Süt İşletmesi’nde organik yemlerle besle- uygun bir yapıda faaliyet göstermekte olup, tüketici ve müşteri • Sağlıklı yaşam bilincine ve toplum genelinde yaygınlaşmakta olan obezite, diyabet ve hipertansiyon gibi hastalıkların azaltıl- nen, doğal koşullarında yaşayan ineklerden elde edilen özel süt- sağlığını her zaman öncelikli olarak gözetmektedir. Bu amaçla masına katkı sağlamak amacı ile 2019 yılında tüketicilerin günlük lerden üretilen Organik Labne ürünü 2019 yılında ürün portföyüne Topluluk, tüketici ve müşteri sağlığını geliştirmeye yönelik, sektö- öğünlerinde enerji, şeker ve tuz miktarının düşürülmesi çalışmaları dâhil edilmiştir. rüne örnek olacak iyi uygulamalar hayata geçirmektedir. yürütülmüştür; • Pınar Süt sağlıklı yaşam konusunda artan talebi göz önünde bu- > Meyve Suyu kategorisinde nektar ve içecek alt kategorilerin lundurarak süt ve sütlü ürünler kategorilerindeki mevcut ürünlerinin 86 de %5 ile %10 arasında şeker kullanımı azaltılmıştır. içeriklerini de geliştirmektedir. Türkiye’nin sevilen ve güven duyulan 87 2019 yılında da dünyadaki ve Türkiye’deki trendleri sürekli markası olarak Pınar Süt, gelecek nesillerin bedensel ve zihinsel > Peynir kategorisinde yapılan reformülasyton çalışmaları ile takip ederek, sektöre birçok yeni ürün kazandıran ve sürekli olarak sağlıklı yetişmesini çalışmalarının merkezine koymaktadır. 2019 yılında 21,4 ton sofra tuzu reçetelerden çıkarılmıştır. kendini yenileyen Topluluk, belirlediği hedefler doğrultu- • Pınar Süt, 2004 yılından bu yana yayınlanan Pınar’la Yaşam sunda tüketici ve müşterilerin yaşamlarına değer katmaya > Fermente ürünler kategorisindeki ürünlerde %10’luk yağ Dergisi ile tüm paydaşlarına yeni ürünler, sağlıklı ve düzenli beslen- devam etmiştir. azaltımı gerçekleştirilmiştir. me, sütün hayatımızdaki yeri, çocuk gelişimi ve sağlıklı yaşamla ilgili • Pınar Organik, Türkiye’nin organik ürün sertifikalı ilk organik süt konularla ilgili güncel bilgiler sunmaktadır. markasıdır. Pınar Organik’in, Çamlı Yem Besicilik A.Ş’nin Manisa’da

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU TOPLUMA İYİ BAKMAK TOPLUMA İYİ BAKMAK TÜKETİCİ/MÜŞTERİ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ TÜKETİCİ/MÜŞTERİ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ

Pınar Et Pınar Su ve İçecek

• Pınar Et, 2019 yılında kuluçkahane ve tüm hindi çiftliklerini de • Pınar Et ürünlerinde kullanılan doymuş yağın azaltılmasına yö- • Sorumlu üretici anlayışı ile su kaynaklarından ve ham madde te- tırma kurumları ve diğer yasal ulusal ve uluslararası otoriteler ile kapsayan “İyi Tarım Uygulamaları” çalışmalarına başlamıştır. Böy- nelik çalışmalara devam edilmiştir. MAP (Modifiye Atmosfer Paket) dariğinden başlayarak üretimin her aşamasında, ilgili tüm süreçler çalışmalar yürütülerek ürün güvenliği ile tüketici sağlığı ve güvenliği- lece iyi tarım uygulamaları şartlarına uygun şekilde elde edilen sosislerde hayvansal yağ yerine ayçiçek yağı kullanımına geçiş ulusal ve uluslararası standartlara uygun olarak yürütülmektedir. nin korunmasına yönelik faaliyetler yürütülmektedir. ürünün, insan sağlığına zararlı kimyasal, mikrobiyolojik ve fiziksel ka- yapılmıştır. • Su kaynakları olası biyolojik, kimyasal, fiziksel ve radyolojik deği- • Sağlıklı yaşam trendinin yükselişi ile birlikte, Avrupa Vejetaryenler lıntılar içermediği; çevreyi kirletmeden ve doğal dengeye zarar ver- • Türkiye’de ilk defa, tüketime hazır, pişirilmiş hindi eti, Pınar Hindi şikliklere karşı periyodik olarak izlenmekte ve kontrol edilmektedir. Birliği tarafından geliştirilen ve Uluslararası Vejetaryenler Birliği ve meden üretildiği; üretimi sırasında insan ve diğer canlıların olumsuz Fileto Konserve satışa sunulmuştur. Pınar Et çiftliklerinde yetişen Bu kontroller su kaynağından, suyun üretime alınmasına kadar be- üye ülkelerce tanınan V-Label sertifikalı ürünlere ilgi de artmaktadır. etkilenmediği, üretildiği ve tüketildiği ülkelerin tarımsal mevzuatına özel besi hindilerden üretilen hindi konservesi 120 gramlık tekli ve lirlenen pek çok kontrol noktasını kapsamaktadır. Ayrıca tesislerde Pınar Su ve İçecek Türkiye’de içecek kategorisinde birçok üründe ilk uygun olarak üretildiği belge ile garanti altına alınmış olmaktadır. 240 gramlık ikili ambalajıyla hazırlanmıştır. Pınar Hindi Fileto Kon- doğal kaynak suyunun üretime alınmasından önce su hattı üzerin- V-Label sertifikasına sahip öncü marka olurken, 2019 yılında Türki- 88 • Pınar Et ürünlerinin tuz ve sodyum miktarının azaltılmasına yö- serve, içindeki yüksek protein ve düşük yağ oranı ile sağlıklı bes- de (in-line) suyun temel uygunluk gösterge parametrelerini sürekli ye’nin ilk vegan sertifikalı limonatası, ilk gazlı içeceği ve ilk fonksiyo- 89 nelik çalışmalara 2019 yılında da devam edilmiştir. Burgerlerde tuz lenmenin önemli bir tamamlayıcısıdır. Bir adet Pınar Hindi Fileto ve otomatik olarak ölçen cihazlar bulunmaktadır. Suda ortaya çıka- nel içeceğini pazara sunmuştur. oranı düşürülerek, formülleri revize edilmiştir. Konserve 21g protein içermektedir. Yetişkin bir birey günlük protein bilecek ve uygunsuzluk olarak tanımlanabilecek değişimlerde bu ci- • Besin öğeleri bakımından zenginleştirilmiş ürünlere yönelik ça- ihtiyacının %42’sini Pınar Hindi Fileto Konserve 120g ile karşılamak- hazlardan gelen sinyal ile suyun otomatik olarak deşarjı sağlanarak • Pınar Et ürünlerinde doğal nitrat kaynaklarının kullanımıyla ilgili lışmalar yapılarak; şekersiz ve vegan olmasının yanı sıra vitamin, tadır. Bu miktar günlük alınması gereken kalorinin %5’idir. uygunluğu onaylanmayan suyun üretime alınması önlenmektedir. araştırmalar ve çalışmalar yürütülmektedir. Bu kapsamda 2019 mineral ve lif kaynağı olan fonksiyonel içeceklerin tüketicilerle buluş- yılında “Et Ürünlerinde Doğal Nitrat Kaynakları Kullanılarak Doğal • 2017 yılında hayata geçirilerek “lezzetli ve sağlıklı yaşam” ilkesini • İzleme, kontrol ve analiz süreçlerinde bilimsel ve teknik gelişmeler ması sağlanmaktadır. Kürleme Yöntemi” için Patent Belgesi alınmıştır. kitlelerle buluşturan Güzel Yaşa Dergisi ve internet platformu, güzel yakından takip edilmekte ve uygulanmaktadır. Üniversiteler, araş- yaşamanın sırrının doğru ve sağlıklı beslenme alışkanlıkları edinmekten geçtiğine dikkat çekmektedir.

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU TOPLUMA İYİ BAKMAK TOPLUMA İYİ BAKMAK TÜKETİCİ/MÜŞTERİ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ

DYO Boya Çamlı Yem Besicilik Viking Kağıt

• Türkiye boya sektöründe yeniliklerin öncüsü DYO Boya, insan • Çamlı Yem Besicilik’in Manisa Beydere’de bulunan Organik Süt • Viking Kağıt’ın, Alman belgelendirme kuruluşu DQS tarafından sağlığına duyarlı çevreci ürünler geliştirmeye devam etmektedir. Hayvancılığı Tesisi, Avrupa Birliği Organik Tarım Komisyonu’na ak- yapılan denetimler sonucunda, BRC Tüketici Ürünü (Consumer Bu kapsamda inşaat boyaları grubunda DYO Oxymax ürünü 2019 redite IMO Control tarafından gerçekleştirilen denetim ile “Organik Product) ve Hijyenik Ürün (Hygienic Product) GC-MARK sertifika- yılında piyasaya sunulmuştur. DYO Oxymax kapalı ortamda bulu- Tarımsal ve Hayvansal Üretim Sertifikası” almıştır. Sözleşmeli üretim larını almaya hak kazanması ve sektöründe bu sertifikaları alan ilk nan zararlı kimyasal madde formaldehiti emerek ortamı sağlıklı bir yöntemiyle de bölgede organik tarımı destekleyerek kimyasal gübre firma olması, uluslararası standartlarda kaliteli, güvenli ve yasalara havaya kavuşturmaktadır. ve zirai ilaç kullanımının azaltılması hedeflenmektedir. uyumlu üretim yapmakta olduğunun tescili olmuştur.

• Maddelerin ve Karışımların Sınıflandırılması, Etiketlenmesi ve • Çamlı Yem Besicilik, hayvancılık faaliyetleri sonucunda olu- • Tüm geri dönüşümlü ürünlerde kullanılan kağıtlar için Alman Ambalajlanması Yönetmeliği ile Zararlı Maddelere ve Karışımla- şan gübrelerini, çevre kirliliği yaratmayacak şekilde işleyerek ge- analiz firması Smitners PİRA’ya ait migrasyon analizleri mevcut ra İlişkin Güvenlik Bilgi Formları Yönetmeliği kapsamına giren tüm rek organik tarımda gerekse her türlü tarımsal üretimde güvenle olup, ürünlerin gıda temasında migrasyon yaratmadığı kanıtlan- 90 ürünler için etiket ve güvenlik bilgi formları mevcuttur. Tüketicilerin kullanılabilen katı çiftlik gübresine çevirmektedir. Bu sayede sağlıklı maktadır. 91 bilgilendirilmesi amacıyla ürünlerin tehlike sembolleri, uyarı ve ön- tarımsal ürünler yetiştirilmekte, aynı zamanda aşırı kimyasal güb- • Tuvalet kağıtları, parfümlü olanlar dâhil olmak üzere, DERMA- lem ifadeleri etiketler üzerine işlenmiştir. Bu kapsamdaki tüm ürün- re tüketimi ile çoraklaşan topraklarımızda tarımın sürdürülebilmesi TEST tarafından herhangi bir dermatolojik etkisinin olmadığına dair ler için “Güvenlik Bilgi Formları” www.dyo.com.tr adresinde erişime sağlanabilmektedir. sertifikalandırılmıştır. açıktır. • Çamlı Yem Besicilik’in Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından ge- • Baskılı peçetelerde kullanılan boyaların migrasyon yaratmadığı • Ürünlerin içeriklerinden geçmiş yıllarda Dibütil Ftalat ham mad- rekli test ve kontroller sonrasında verilen “Hastalıktan Ari İşletmeler sertifikalandırılmıştır. desinin ürün içeriklerinden çıkarılmasından sonra Toluen ham mad- İçin Sağlık Sertifikası” ile “AB Onaylı Süt Çiftliği Sertifikası” belgeleri desi de çıkarılmış olup bu konu ile ilgili olarak sanayi grubundaki de bulunmaktadır. müşterilere bilgilendirme eğitimleri düzenlenmiştir.

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU TOPLUMA İYİ BAKMAK TOPLUMA İYİ BAKMAK KALİTE, İNOVASYON VE AR-GE KALİTE, İNOVASYON VE AR-GE

KALİTE, İNOVASYON VE AR-GE

Ürün ve Hizmet Kalitesi Yönetimi

Yaşar Topluluğu, kurumsal değerlerini teknoloji ve verimlilik yaklaşımı ile birleştirerek Yaşar Topluluğu faaliyetlerini belirli kalite standartlarını gözeterek, rattığı fark; veriye dayalı bilimsel ve yenilikçi çalışmalar yürütülmesi “Önce Tüketicilerimiz ve Müşterilerimiz” odaklı bir kalite yönetimi belirlemiştir. Topluluk şir- bilimsel ve yenilikçi çözümlerle gerçekleştirmekte, AR-GE çalışmala- ile ürün kalitesinin sürdürülebilirliğini göz önünde bulundurulması ketleri, ürün ve hizmetlerini uluslararası kalite standartlarına uygun olarak sunmaktadır. rıyla güçlendirmektedir. Topluluk şirketlerinin kendi sektörlerinde ya- sonucunda ortaya çıkmaktadır.

Yönetim Sistemleri ve Ürün/Hizmet Uygunluk Belgeleri

Yönetim Sistemleri ve Çamlı Altın Yönetim Sistemleri ve Çamlı Altın Sistem Pınar Su Viking Desa Sistem Pınar Su Viking Desa Ürün / Hizmet Uygunluk Pınar Et Pınar Süt YBP Yem DYO Boya Yunus Ürün / Hizmet Uygunluk Pınar Et Pınar Süt YBP Yem DYO Boya Yunus Belgesi ve İçecek Kağıt Enerji Belgesi ve İçecek Kağıt Enerji Belgeleri Besicilik Çeşme Belgeleri Besicilik Çeşme Kalite Yönetim Sistemi ISO 9001 ✔ ✔ ✔ - ✔ ✔ ✔ ✔ - Uygunluk Değerlendir- Bilgi Güvenliği Yönetim mesi Personel Belgelen- TS EN ISO/ ISO 27001 - - - - - ✔ ------✔ - - - 92 Sistemi dirmesi Yapan Kuruluş- IEC 17024 93 Gıda Güvenliği Yönetim FSSC lar için Genel Şartlar ✔ ✔ ------Sistemi 22000 Otomotiv Sektörü ve Gıda Güvenliği Yönetim Yan Sanayi Kalite Yö- IATF 16949 - - - - - ✔ - - - ISO 22000 - - ✔ - ✔ - - - - Sistemi netim Sistemi Organik Üretim Müte- Çevre Yönetim Sistemi ISO 14001 ✔ ✔ ✔ - ✔ ✔ - - - - ✔ ✔ - - ✔ - - - - şebbüs Sertifikası İş Sağlığı ve Güvenliği ISO 45001 ✔ ✔ ✔ - ✔ ✔ - - - FSC-CoC (Forest STD-50-001 Yönetim Sistemi Stewardship Council) STD-40-004 ------✔ - - TSE Deney HizmetiAlı- Yönetim Sistemi STD-40-007 nabilecek Laboratuvar ISO 17025 ✔ ------GlobalG.A.P CFM Tarım - - - - ✔ - - - - Onay Belgesi Müşteri Memnuniyeti Helal Gıda Belgesi TS OIC/SMIC 1 ✔ ✔ ✔ ------ISO 10002 - - ✔ - - ✔ - - - Yönetim Sistemi Friend Of The Sea FOS - - - - ✔ - - - - Enerji Yönetim Sistemi ISO 50001 ✔ ✔ - - ✔ ✔ ✔ - - (Deniz Dostu)

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU TOPLUMA İYİ BAKMAK TOPLUMA İYİ BAKMAK KALİTE, İNOVASYON VE AR-GE KALİTE, İNOVASYON VE AR-GE

Yönetim Sistemleri ve Çamlı Altın Sistem Pınar Su Viking Desa Ürün / Hizmet Uygunluk Pınar Et Pınar Süt YBP Yem DYO Boya Yunus Belgesi ve İçecek Kağıt Enerji Belgeleri Besicilik Çeşme İyi Tarım Uygulamaları EOS - - - - ✔ - - - - Türk Standartları İnovasyon ve AR-GE Çalışmaları Şirketlerden İyi Örnekler ve Gelişmeler TSE TSEK - - ✔ - - ✔ ✔ - - Uygunluk Belgesi İlklere imza atan, ürün ve hizmetleriyle fark yaratan Yaşar Toplu- Pınar Süt İyi Tarım Uygulamaları luğu şirketleri, yenilikçi vizyonu ve güçlü AR-GE ekipleriyle daima Su Ürünleri - - - - ✔ - - - - • Pınar Süt, üçüncü denetimini başarıyla tamamlayan AR-GE (İTÜ) daha iyisini sunmak için insana, topluma ve çevreye katma değer Merkezi faaliyetlerini; “Operasyonel Odaklı AR-GE” ve ”İnovatif Proje Mavi Bayrak ------✔ - yaratacak çalışmalarını hayata geçirmeye devam etmektedir. Odaklı Bilimsel ve Teknolojik AR- GE” bölümleri olmak üzere iki farklı Gıda ve Ambalaj BCR - - ✔ - - - ✔ - - İnovasyon ve AR-GE çalışmaları ile Türkiye’nin sürdürülebi- bölümde yürütmektedir. AR-GE Merkezi Endüstri 4.0 alanında çe- Güvenliği Standartı lir büyümesine katkı sağlayan Yaşar Topluluğu, bu gelişme- şitli projeler üzerine de çalışmalar yapmaktadır. Hygenic Product GC lerin yanı sıra yeni pazarlara giriş için kapı aralamaktadır. ------✔ - - • Pınar Süt AR-GE Merkezi, sanayi ve üniversite iş birliği ile İşareti Geliştirilen katma değerli ürünlerin yanında, süreçlerde izle- 94 TÜBİTAK-TEYDEB projeleri üretmektedir. 95 Yeşil Yıldız ------✔ - nen yenilikçi yaklaşım, Topluluk şirketlerinin sektörlerindeki liderliklerini pekiştirmektedir. • Yurt içi ve yurt dışı pazarlardaki sektör ve tüketici araştırmalarını Ecolabel - - - - - ✔ - - - yakından takip eden Pınar Süt, 2019 yılında 13 yeni ürün ve 29 yeni Vejeteryan Ürün Topluluk AR-GE çalışmaları için her geçen yıl daha fazla yatırım ya- V-LABEL.EU - - ✔ ------ürün ambalajını pazara sunmuştur. Sertifikası parak bu konudaki yetkin ve donanımlı insan gücünü geliştirmeyi he- ESMA (BAE Standartı) ESMA - - ✔ ------deflemektedir. Üniversite ve Araştırma Merkezleri ile yürütülen ulusal ve uluslararası araştırma-geliştirme iş birliği programları ile mevcut US National Sanitation BNSF - - ✔ ------AR-GE deneyim ve birikiminin zenginleştirilmesi sağlanmaktadır. Foundation Endüstriyel IMS Ölçüm Standartı - - ✔ ------Sertifikası (BAE Standartı)

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU TOPLUMA İYİ BAKMAK TOPLUMA İYİ BAKMAK KALİTE, İNOVASYON VE AR-GE KALİTE, İNOVASYON VE AR-GE

• Pınar Süt AR-GE Merkezi’nin projeleri pek çok ödüle layık gö- Pınar Et azaltımı ile 55,6 ton ve kağıt azaltımı ile 73 ton olmak üzere toplam DYO Boya

rülmektedir. Dubai’de düzenlenen Gulfood Fuarı’nda Pınar Choco 128,6 ton CO2 emisyon salınımı azaltımı gerçekleştirilmiştir. Kağıt • Pınar Et, araştırma ve geliştirme faaliyetlerini Pınar Et AR-GE • DYO Boya, Türkiye’nin en iyi 10 AR-GE Merkezi arasında yer alan Labneh “En Yenilikçi Süt Ürünleri” kategorisinde 2019 Gulfood İno- azaltımı sayesinde de 510 adet ağacın kesilmesi önlenmiştir. Merkezi ile gerçekleştirmektedir. Merkez; verimliliğin arttırılması, yeni Çiğli AR-GE Merkezi’nin yanı sıra Dilovası tesislerindeki ikinci AR-GE vasyon Ödülü’nü kazanmıştır. Aynı şekilde Pınar Sade Kefir, Ulusla- ürün gruplarının ortaya çıkarılması ve mevcut hizmet kalitesinin art- • Lojistik departmanı ile yürütülen çalışmalar ile sevk edilen palet- merkeziyle farklı projeler gerçekleştirmektedir. Çiğli AR-GE Merke- rarası Tat ve Kalite Enstitüsü (ITQI) tarafından Belçika’da düzenle- tırılmasına yönelik sürekli ürün ve süreç inovasyonu gerçekleştirme lerde verimlilik artırılmıştır. Daha az araçla daha çok ürün sevk edil- zi’nde 2019 yılında 34 adet yeni AR-GE projesi başlatılırken, Dilovası nen törende Michelin yıldızlı şeflerin ve sömeliyelerin yer aldığı jüri çalışmaları yürütmektedir. mesi sağlanarak 112 adet sevkiyat aracı azaltımı gerçekleştirilmiştir. AR-GE Merkezi’nde de 13 adet yeni AR-GE projesi hayata geçiril- tarafından Üstün Lezzet Ödülü’ne layık görülmüştür. • Pınar Et AR-GE Merkezi’nin 2019 yılında gerçekleştirdiği projeler Bu sayede karbon salınımında 1.185,802 ton azaltım sağlanmıştır. miştir. AR-GE Merkezi’nin çalışmaları sonucu, sağlıklı yaşam bilincine ile 33 adet yeni ürün satışa sunulmuştur. • • Alternatif tedarikçi oluşturma çalışmaları kapsamında ambalaj • Ürün geliştirmeye öncelik vererek, ilk nanoteknolojik boya ürünle- katkıda bulunulması amacı ile şeker ve tuz miktarının düşürülmesi 96 • 37 ürünün raf ömrü, yapılan iyileştirme çalışmaları sayesinde ve ürün gruplarında 166 adet malzemede 28 adet alternatif firma rini piyasaya sunan DYO Boya, konvansiyonel ürünlerin yanında UV 97 yönünde adımlar atılmıştır. uzatılmıştır. ve alternatif tedarikçi sisteme kazandırılmıştır. sistemler, su bazlı UV sistemler, nanoteknolojik sistemler ve UV sis- temlere nanoteknolojinin dâhil edildiği ekstra özellikli ürünler üzerine • 2019’da AR-GE Merkezi bünyesinde plastik azaltımına yönelik • AR-GE Merkezi çalışmaları kapsamında mevcut ambalaj mal- • Şirket içi AR-GE bülteni ile gıda endüstrisindeki yenilikler takip çalışmalarını sürdürmüştür. optimizasyon çalışmalarına aralıksız olarak devam edilmiş olup bu zemelerinde optimizasyon çalışmaları yapılarak yaklaşık 18.154 edilmekte, bu sayede mevcut trendlere uyum sağlanmakta ve ge- kapsamda ambalaj gramajları azaltımı çalışmaları gerçekleştirilmiştir. kg daha az plastik, 30.000 kg daha az kağıt kullanılmıştır. Plastik lecekteki yönelime uygun çalışmalara imza atılmaktadır.

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU TOPLUMA İYİ BAKMAK TOPLUMA İYİ BAKMAK KALİTE, İNOVASYON VE AR-GE KALİTE, İNOVASYON VE AR-GE

DYO Boya - Kimyasalların Yönetimi Çamlı Yem Besicilik

DYO Boya,kimyasalların çevre ve insan sağlığı açısından güvenli özel olarak düzenlenmektedir. Örneğin; savunma sanayii ürün • Yem fabrikası Ar-Ge Müdürlüğü ve Balık İş Ünitesi Ar-Ge Depart- • Çamlı Yem Besicilik’in paydaşlarından biri olduğu “Intelligent kullanımına yönelik uygulamaları “Kimyasal Yönetim Sistemi” çatısı gruplarının etiketleri değiştirilerek farklı tasarımlı etiketler ile manı kendi alanlarındaki Ar-Ge ihtiyaçlarını belirleyerek çalışmala- Management System for Integrated Multi-trophic Aquaculture” altında, Çevre ve Tehlikeli Kimyasallar Uzmanlığı liderliğinde yürüt- takip edilmeye başlanmıştır. rını sürdürmektedir. Ar-Ge çalışmaları planlamasına operasyonel (IMPAQT) isimli Avrupa Birliği projesi kapsamında kültür balıkçılığı verimlilik artırıcı çalışmalar yanı sıra çevre dostu üretim teknikleri yetiştiricilik yönetim sisteminin sürdürülebilir, izlenebilir, çevreye du- mektedir. Şirket içerisinde kurulan Kimyasallar Çalışma Grupları DYO Boya Fabrikaları’nda 2008 yılında başlayan (EC) No gibi konular da dahil edilmektedir. yarlı ve sirküler ekonomiye dayalı hale getirilmesi hedeflenmektedir. Tehlikeli Kimyasallar Uzmanı’nın gözetiminde çalışmalarını sürdür- 1907/2008 REACH(Registration Evaluation Authorization of Bu akıllı yönetim sisteminde; hayvan refahını, üretim optimizasyo- mektedir. Kimyasal yönetimi ile ilgili yasal mevzuat takibi ve uyum Chemicals) tüzüğüne uyum çalışmaları kapsamında AB ve • Çamlı Yem Besicilik, Topluluk şirketlerinin Ar-Ge Merkezleri ile nunu, çevrenin korunmasını ve besin kalitesinin değerlendirilmesini çalışmaları Ar-Ge Merkezlerinin desteği ile hız kesmeden devam REACH’e taraf ülkelere gönderilen maddelerin ön kayıtları yap- düzenli olarak görüş alışverişinde bulunmakta ve işbirliği fırsatlarını mümkün kılan ve operasyonel kararların alınmasını destekleyen ileri etmektedir. Kimyasallar ve etkileri konusunda yetkin insan kayna- tırılmıştır. 2019 yılında tüm DYO ihraç ürünleri REACH’e uyumlu değerlendirmektedir. bir model oluşturulması amaçlanmaktadır. Proje dahilinde 2019 ğına sahip olan DYO Boya; kimyasalların temini, sınıflandırılması, hale getirilmiş ve REACH listeleriyle uyumsuz kimyasalların kısıt- yılında 3 adet 20m çaplı kafes ve 1 adet midye yetiştiricilik sistemi ambalajlanması ve kimyasalların güvenli kullanılmasına ilişkin farklı lanması Ar-Ge bölümleriyle birlikte gerçekleştirilmiştir. Kimyasal • 2019 yılında DYO Boya Ar-Ge Ekibi kültür balıkçılığında kullanı- lan ağlarla ilgili sürdürülebilir ve çevreye duyarlı ağ boyası üretimi ile su altı ve su üstü kamera sistemleri kurulumu gerçekleştirilmiştir. 98 uygulamaları hayata geçirmektedir. yönetim sistemi kapsamında zaman içinde Kimyasal Değerlen- 99 İlave kafeslerin yemlemesi için yemleme sistemi tesis edilmiş ve su dirme Uzmanı yetiştirilmesi planlanmaktadır. konusunda yeni bir araştırma çalışması başlatmıştır. Bu çalışmayla Koku emisyonu düşürme, kimyasal maddelerin CLP tüzüğüne/SEA söz konusu alanda ağ boyaları tamamen ithal edilmekte olup yerli yosunlarının üretimi için gerekli ekipman kurulumları da gerçekleşti- Yönetmeliği’ne uygun sınıflandırılması, etiketlenmesi ve ambalaj- 2019 yılında Dilovası tesisinde ADR (Tehlikeli Maddelerin Karayolu olanaklarla geliştirilecek bir ağ boyasının Türkiye pazarında yer al- rilmiştir. ile Uluslararası Taşımacılığına İlişkin Avrupa Anlaşması) çalışma lanması, SEVESO II Direktifi’nin uygulanması ve tehlikeli maddelerin masına olanak sağlanmış olacaktır. Proje hakkında detaylı bilgi için tıklayınız. çeşitli ulaştırma yolları ile taşınmasına yönelik düzenlemelere uyum grubu kurulmuş, ilgili bölümlerden birer temsilcinin katılımıyla • Çamlı Yem Besicilik, Avrupa Birliği Araştırma Merkezi desteğiyle, gibi konular 2019 yılında gündemin önemli maddeleri olmuştur. çalışmalar başlatılmıştır. Konuyla iligli eğitimler ve saha uygula- maları devam etmektedir. 2020 yılında en az iki adet ADR saha Yaşar Üniversitesi’nin de içinde bulunduğu uluslararası bir konsorsi- DYO Boya, müşterilerinin mevzuatlar hakkında açık bir şekilde bil- tatbikatı planlanmıştır. 2018 ve 2019 yılında UTA Lojistik Yayıncılık yum tarafından yürütülen AgTech 7 araştırma projesinin üyesidir. gilenmeleri için Sanayi Boyaları ve Polyester sektörlerindeki etiket tarafından İstanbul’da düzenlenen ADR ve Ekonomi Zirvesi’ne üzeri raf ömrü bilgilerini güncellemiştir. Bununla beraber bazı sek- DYO Boya konuşmacı olarak katılmıştır. Ulaştırma Bakanlığı’nın törlerin ihtiyaçları doğrultusunda etiket ve ambalaj üzeri bilgileri bizzat katılım sağladığı 2018 yılı zirvesinde Yaşar Holding çalışma- ları, bakanlık yetkililerince örnek gösterilmiştir.

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU TOPLUMA İYİ BAKMAK TOPLUMA İYİ BAKMAK TÜKETİCİ VE MÜŞTERİ BİLGİLENDİRMESİ VE ETİK PAZARLAMA TÜKETİCİ VE MÜŞTERİ BİLGİLENDİRMESİ VE ETİK PAZARLAMA TÜKETİCİ VE MÜŞTERİ MEMNUNİYETİ

TÜKETİCİ VE MÜŞTERİ BİLGİLENDİRMESİ VE ETİK PAZARLAMA TÜKETİCİ VE MÜŞTERİ MEMNUNİYETİ

Yaşar Topluluğu tüketici ve müşteri memnuniyetine üst düzeyde Memnuniyet oranları aşağıdaki şekilde ölçülmüştür; Yaşar Topluluğu sunduğu ürün ve hizmetlerin tümünde gerekli lama dönemi içerisinde konuyla ilgili herhangi bir uyumsuzluk önem vermekte ve düzenli anketler ile geri bildirimlerini değerlen- bilgilendirmeleri, ürün paketlerinin üzerindeki etiketler, reklamlar, vakası yaşamamıştır. MÜŞTERİ MEMNUNİYETİ direrek, ürün ve hizmetlerini sürekli iyileştirme konusunda çalışma- SATIŞ KANALLARI internet sitesi ve sosyal medya aracılığı ile tüketicileri için ulaşıla- ORANLARI Topluluk, ürünlerinin tanıtımı ve pazarlaması ile ilgili mevzuatlara lar yapmaktadır. 2019 yılında yapılan tüketici ve müşteri anketleri, bilir kılmaktadır. şikayet ve yorum mekanizmaları ile alınan paydaş geri bildirimleri uyumlu hareket etmekte ve ürünlerin pazarlama araçları ile tü- Geleneksel (Bakkal, Market, Şarküteri vb.) %80 Gıda ürünleriyle ilgili bilgilerin etiket aracılığıyla tüketicilerle pay- keticiye sunulmasında sorumluluk bilincini ön planda tutmaktadır. değerlendirilerek gerekli aksiyonlar alınmıştır. 100 laşılması konusunda Türk Gıda Kodeksi Etiketleme Yönetmeliği Topluluğun üyesi bulunduğu “Reklamverenler Derneği” tarafın- Modern (Zincir Market, Süpermarket, 101 Pınar İletişim Merkezi, Pınar Süt, Pınar Et ve Pınar Su ve İçecek %72 hükümleri birebir uygulanmaktadır. Ürün ve hizmet bilgilendirme- dan yayınlanan Reklam Öz Denetim Kurulu İlkeleri’ne tam uyum şirketleri ve markaları için müşteri memnuniyeti ölçümü gerçek- Özel Perakendeler vb.) lerini sektöre özel düzenlemeler ve etiketlemelere yönelik yönet- sağlanmaktadır. leştirmektedir. 2019 yılı verilerine göre müşteri memnuniyeti oranı Ev Dışı Kanallar (Restoran/Lokanta, %90 melik ve kurallara tam uyum ile gerçekleştiren Topluluk, rapor- %89,22’ dir. Kantin, Otel, Askeriye vb.)

Yaşar Birleşik Pazarlama 2019 yılında 2970 müşteriye, kapalı zarf Bayi (Distribütörler) %87 yöntemi ile müşteri memnuniyet anketi uygulamıştır.

Şirketlerden İyi Örnekler ve Gelişmeler Yaşar Birleşik Pazarlama her yıl distribütörleri olan bayilerine LOJİSTİK HİZMETİ ANKET PARAMETRELERİ 2019 YILI GENELİ memnuniyet anketi uygulamaktadır. 2019 yılında telefon ile gerçek- Pınar Süt / Pınar Et / Pınar Su ve İçecek leştirilen bayi görüşmesi toplam 217 olup, anket parametrelerine göre memnuniyet oranı %91 olarak ölçülmüştür. Teslimatların Zamanında Yapılması %82 • Pınar İletişim Merkezi her zaman gelişen teknolojiye ayak uy- • Türkiye’nin her yerinden alan kodu çevirmeden aranabilen 444 duran, hızlı, güvenilir ve müşteri odaklı yaklaşımı ile tüketicilerine 76 27 no’lu Pınar İletişim Merkezi’ne (PİM) gelen müşteri talep ve şikâyetleri operatörler tarafından canlı olarak yanıtlanmakta, Doğru Araç İçi Dizayn ile Ürün Teslimatı %91 uzun yıllardır hizmet vermektedir. Tüketici odaklı çalışma prensi- biyle hareket eden ve gelen istek ve önerileri dikkate alan hizmet Pınar İletişim Merkezi’ne gelen istek ve öneriler, şirket içinde titiz- anlayışıyla dikkat çeken Pınar İletişim Merkezi, hafta sonu ve tatil likle incelenip dikkate alınmaktadır. 2019 yılı verilerine göre başarılı Doğru Miktar ve Yapıda Ürün Teslimatı %79 günleri dâhil olmak üzere haftanın 7 günü 07.00-23.00 saatleri çağrı karşılama oranı %93,42, ilk 15 saniyede cevaplanan çağrı arasında tüketicilerinin öneri, şikâyet, bilgi alma taleplerini canlı oranı %91,16, müşteri memnuniyeti oranı ise %89,22 olmuştur. 102 Sürücülerin Kılık Kıyafet Uygunluğu %100 olarak dinlemekte ve memnuniyetlerine kulak vererek son tekno- 103 lojiyle güncellenen CRM sistemi ile kendilerine dönüş sağlamaktadır. Sürücülerin Tavır ve Davranış Uygunluğu %99

Tersine Lojistik Operasyonu (Palet, Sepet, %97 İade Alımları)

GENEL %91

Pınar İletişim Merkezi’ne twitter.com/InfoPinar ve facebook.com/ Pınar’la Yaşam kurumsal Twitter, Instagram ve Facebook hesapla- • 2004 yılından beri yayınlanmakta olan Pınar’la Yaşam Dergisi • Güzel yaşamanın sırrının doğru ve sağlıklı beslenme alışkanlıkları PınarİletişimMerkezi adreslerinden de ulaşılabilmekte olup, sosyal rıyla anne-çocuk iletişimi ile ailelere faydalı ve güncel bilgiler veren ile tedarikçi ve müşterilere yeni ürünler, sağlıklı ve düzenli beslen- edinmekten geçtiğine inanan Pınar Et, “lezzetli ve sağlıklı yaşam” medya üzerinden gelen istek ve öneriler de incelenerek çözüme Pınar, spor, çevre bilinci, sosyal sorumluluk ve sürdürülebilirlik ko- me, sütün hayatımızdaki yeri, çocuk gelişimi ve güncel yaşamla ilgili ilkesine sahip Güzel Yaşa sosyal medya ve web sitesi platformları kavuşturulmakta ve tüketici memnuniyeti sağlanmaktadır. nularına da yer vererek takipçilerinin güncel konularda bilgi sahibi konular hakkında bilgilendirme yapılmaktadır. ile bir referans noktası olma yolunda çalışmalarını 2019 yılında da olması ve farkındalık yaratılması için içerikler üretmektedir. Pınar İletişim Merkezi’nde görevli çalışanların daha iyi iletişim kura- sürdürmüştür. Üç ayda bir yayınlanan dergi 4 bin kişiye ulaşmaktadır. bilmesi ve kendini geliştirmesi adına güncel eğitimler verilmektedir. Pınar İlyaetişim Merkezi’ne gelen tüm geri bildirimler öncelikle büyük bir titizlik ve hızla incelenirken, uzmanlar tarafından değerlendi- rildikten sonra, kalite departmanları tarafından tüketiciye dönüş yapılması sağlanarak detaylı bilgi verilmektedir. Bunun sonucunda 104 tüketicilerden gelen geribildirimler şirket içi birimlerde değer göre- 105 rek iş süreçlerinin iyileştirilmesi için değerlendirilmektedir.

Yaşar Birleşik Pazarlama Ev Dışı Tüketim (EDT) Pazarlama Faaliyetleri • 2019 yılı Kasım ayında İstanbul Kongre Merkezi’nde 7.si gerçek- Viking Kağıt leştirilen SIRHA İSTANBUL Fuarı’nda bir çok ünlü şef Pınar ürünleri • EDT kanallarında ürün penetrasyonu sağlamak amacıyla yapılan Kısık Ateş ile yarattığı lezzetleri katılımcılara sunmuş ve “Gelenekten Geleceğe • Viking Kağıt düzenli anketler aracılığıyla müşteri ve tüketicilerin demo şefi uygulamaları başta Bursa, İzmir, Antalya, İstanbul olmak geri bildirimlerini değerlendirerek, ürün ve hizmetlerini sürekli iyileş- YBP, ev dışı tüketim kanalı pazarlama faaliyetlerini “Kısık Ateş” çatısı Lezzet Pınarı” konsepti ile hazırlanan fuar programı ile 15.500 pro- üzere tüm bölgelerde derinleştirilmiştir. tirme konusunda çalışmalar yürütmektedir. altında birleştirip geliştirmeye devam etmektedir. Türkiye’de gast- fesyonele ulaşılmıştır. • Anlaşmalı üniversitelerin Gastronomi bölümlerinde geleceğin ronominin buluşma noktası olma amacı taşıyan programın hedef • İhracat pazarında yer alan Choco Labne’nin reçete geliştirme • Türkiye’nin her yerinden ulaşılabilen 444 37 50 numaralı Tüke- satın alma kararı vericilerine verilen, Pınar ürünlerinin öne çıkan kitlesi; profesyonel şefler, gastronomi öğrencileri, akademisyenler, çalışmaları ve pazarda bu ürünler ile ilgili fırsat görülmesi sonucun- tici Danışma Hattına gelen müşteri talep ve şikâyetler danışman- özelliklerini ve detaylarını içeren eğitimlere 2019 yılında da devam işletme sahipleri ve gastronomiye meraklı tüm bireylerdir. YBP’nin da ürün 2.750 gr ambalajında yurt içi satışa açılmıştır. lar tarafından canlı olarak yanıtlanmakta, istek ve öneriler titizlikle web sitesi ve mobil uygulamasını 76.000’in üzerinde kullanıcı ziyaret edilmiştir. incelenmektedir. Viking Kağıt sosyal medya hesapları; facebook. etmiştir. 2019 yılı itibari ile YouTube kanalı üzerinden yayına başla- • Pınar Latte Art Barista Süt’ün saha penetrasyonları devam com/lilyturkiye, instagram.com/lilyturkiye ve twitter.com/lilykagit • 2019 yılı nisan ayında 5. kez katılım sağlanan “Ulusal Aşçılık Kam- yan Kısık Ateş TV, 2019 yılı içinde 3.500 abone sayısına ulaşmıştır. etmektedir. Pınar Süt’ün kahve severler ve işletmeciler ile doğrudan üzerinden ulaşan müşteri istek ve önerileri de incelenerek çözüme 106 pı” organizasyonunda 90 üniversitenin Gastronomi bölümlerinden 107 2019 yılında da bilgi yarışması, workshoplar ve öğrencileri bilgilen- buluşabilmesi adına İzmir, İstanbul ve Ankara Kahve Festivallerine kavuşturulup tüketicilere hızla dönüş yapılmaktadır. toplam 150 gastronomi öğrencisi bir hafta boyunca “mutfak uygu- dirme çalışmaları devam etmiştir. süt sponsoru olarak katılımımız devam etmiş ve sadece 3 festivalde lamaları” konusunda dersler almıştır. Eğitmenler tarafından verilen 100.000 kişiye ulaşılmıştır. • Viking Kağıt sosyal medya içerikleri ile tüketicilerine sağlıklı ya- 2019 yıl sonu itibari ile eşsiz 750 tarif, lezzet avcılarımızın Türkiye’nin tüm eğitimlerde “Pınar” ürünleri kullanılması ve ders programına şam, çocuklarda hijyen eğitimi, sürdürülebilirlik ve çevre bilinci gibi dört bir köşesini gezerek en lezzetli lokantalarını seçtiği ve Kısık Ateş eklenen “Pınar ile Geleneksel Sütlü Tatlılar” dersi ile öğrencilere “Pı- • Gastronomi bölümü öğrencilerine marka sadakati yaratmak konularda faydalı ve güncel bilgiler verilmektedir. mobil uygulaması ile kolay ulaşılması sağlanan 260 lezzet noktası, nar” markası ve ürün portföyü yakından tanıtılmıştır. kapsamında başlatılan üniversite ziyaretlerinde, Pınar ürünleri ile Türkiye’nin başarılı restoranlarının hikayelerinin ve sektör trendleri- çalıştaylar düzenleyerek Pınar markasını daha yakından tanımaları • 2019 mayıs ayında Pınar Protein ailesi ürünleri, hedef kitlesi ile nin paylaşıldığı 210 blog yazısı, mutfakta lezzeti yakalamak isteyen- için 17 üniversite ziyareti gerçekleştirilmiştir. “Reformist” etkinliğinde buluşmuştur. Etkinlik kapsamında Pınar ler için 30 püf noktası ve 18 uzman editör ile Kısık Ateş platformu, Protein ile “Yoga” ve “Spinning” dersleri gerçekleştirilmiştir. öğrencilerin ve gastronomi meraklarının gelişimlerine ışık tutmuştur.

Kısık Ateş websitesi için tıklayınız.

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU TOPLUMA İYİ BAKMAK TOPLUMA İYİ BAKMAK SÜRDÜRÜLEBİLİR TARIM VE HAYVANCILIK SÜRDÜRÜLEBİLİR TARIM VE HAYVANCILIK

SÜRDÜRÜLEBİLİR TARIM VE HAYVANCILIK

Yaşar Topluluğu , Türkiye ve dünyadaki sanayi ve tarımsal dönüşü- Tedarik edilen hayvanlarda yasaklı madde kontrolü, laboratuvar- Çamlı Yem Besicilik’in Manisa Beydere’de bulunan Organik Süt etkilenmediği; üretildiği ve tüketildiği ülkelerin tarımsal mevzuatına me uyumlu, etik değerlere, çevreye duyarlı, kalite ve verimlilik artışı- larda düzenli olarak yapılan analizlerle izlenmektedir. Hayvanların Hayvancılığı İşletmesi, Avrupa Birliği Organik Tarım Komisyonu’na uygun olarak üretildiği belge ile garanti altına alınmış olmaktadır. na odaklı bir anlayışla faaliyetlerini sürdürmektedir. Topluluk tarım nakil işlemlerinde ulusal ve uluslararası yasa ve standartlar takip akredite IMO Control tarafından gerçekleştirilen denetim ile “Or- Hayvancılık faaliyetleri sonucunda oluşan gübreler işlenerek her ve hayvancılığın sürdürülebilirliği için başta üreticileri olmak üzere edilmektedir. ganik Tarımsal ve Hayvansal Üretim Sertifikası” almıştır. Sözleşmeli türlü tarımsal üretimde güvenle kullanılabilen katı çiftlik gübresine tüm paydaşlarını bu konuda desteklemekte ve geliştirmektedir. üretim yöntemiyle de bölgede organik tarımı destekleyerek kimya- Çamlı Yem Besicilik, hindi üretim sürecinde sözleşmeli üretim mo- çevrilmektedir. Bu sayede sağlıklı tarımsal ürünler yetiştirilmekte, sal gübre ve zirai ilaç kullanımının azaltılması hedeflenmektedir. Pınar Et, yaptığı sürekli iyileştirme çalışmaları ve yatırımları ile sek- deli kullanmakta, özellikle tarıma elverişli olmayan dağ köylerinde aynı zamanda aşırı kimyasal gübre tüketimi ile çoraklaşan toprakla- töre birçok konuda olduğu gibi hayvan refahı konusunda da öncülük yaşayan köylülere, verdikleri hindi bakım hizmeti ile gelir kaynağı İyi Tarım Uygulamaları (İTU) FAO tarafından, "tarımsal üretim sis- rımızda tarımın sürdürülmesi sağlanabilmektedir. etmektedir. Hayvan refahı uygulamaları için Avrupa ve Amerika’da sunmaktadır. Ayrıca, sorumlu veteriner hekimler tarafından hayvan teminin sosyal açıdan yaşanabilir, ekonomik açıdan karlı ve verimli, konusunda uzman kişi ve kuruluşlardan uygulamalı eğitimler alın- yetiştiriciliği ve hayvan refahı üzerine yetiştiricilere eğitimler veril- insan sağlığını koruyan, hayvan sağlık ve refahı ile çevreye önem mış ve bu eğitimler doğrultusunda gerekli altyapı ve denetimi de mekte, tespit edilen olumlu örnekler yaygınlaştırılırken, hatalı uygu- veren bir hale getirmek için uygulanması gereken işlemler" olarak 108 kapsayan hayvan refahı sistemi kurulmuştur. Tedarikçilerde yapılan lamaların sonlandırılması sağlanmaktadır. tanımlanmaktadır. Çamlı Yem Besicilik 2019 yılında kuluçkahane ve 109 hayvan refahı denetimleri ile bu konuda farkındalık artırılmakta ve tüm hindi çiftliklerini de kapsayan İyi Tarım Uygulamaları çalışma- gerekliliklerin yerine getirilmesi kontrol edilmektedir. Çamlı Yem Besicilik “Sürdürülebilir Balıkçılık” konusunda larına başlamıştır. Böylece iyi tarım uygulamaları şartlarına uygun uluslararası “Friend of the Sea” belgesine sahiptir ve Pınar şekilde elde edilen ürünün, üretimi sırasında canlıların olumsuz Balık markası ile Türkiye’de “İyi Tarım Uygulamaları” sertifi- kası alan ilk firmadır.

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU TOPLUMA İYİ BAKMAK TOPLUMA İYİ BAKMAK TOPLUMSAL YATIRIM TOPLUMSAL YATIRIM YEREL EKONOMİYE KATKI ŞİRKETLERİN TOPLUMSAL YATIRIM ÇALIŞMALARI

YEREL EKONOMİYE KATKI ŞİRKETLERİN TOPLUMSAL YATIRIM ÇALIŞMALARI

Yaşar Topluluğu, sahip olduğu istihdam, tedarik zinciri ve ihracat maya çalışmaktadır. Özellikle süt sektöründe fabrikaların bulun- Pınar Çocuk Tiyatrosu hacmiyle yerel ekonomiye ve kalkınmaya katma değer sağla- duğu İzmir, Eskişehir ve Şanlıurfa illerinde ve illerin bulunduğu maktadır. Sunduğu ürün ve hizmetler için gerekli işgücü ve ham bölgelerde doğrudan ve dolaylı istihdam sağlanarak, üreticiler Pınar Çocuk Tiyatrosu oyunları ile çocukların kültürel ve kişisel gelişi- maddeyi de öncelikle yerelden sağlamaya özen gösteren Yaşar bilinçlendirilerek ve verim artırılarak bölgesel kalkınmaya destek mine katkıda bulunmayı hedeflerken bir yandan da kuruluş yılı olan Topluluğu, yerel halk için düzenli gelir kaynağı yaratmaktadır. verilmektedir. 1987’den bugüne kadar tiyatro sanatına birçok ünlü oyuncunun kazandırılmasında etkili olan bir okul görevi görmektedir. Yaşar Topluluğu “yerinde istihdam” politikası ile Türkiye’nin ihti- Topluluk, faaliyet gösterdiği bölgelerde tedarikçileri ve üreticileri yaç duyulan bölgelerinde gerçekleştirdiği yatırımlarda, işgücünü için her zaman gelişim olanakları yaratmakta, tüm paydaşları 1987’den günümüze kadar geçen 33 yılda Türkiye’nin dört öncelikli olarak o bölgedeki mevcut insan kaynağından sağla- için gereken desteği sağlamak için çabalamaktadır. bir yanında 3 milyondan fazla çocuğa ücretsiz olarak ulaşan 110 “Pınar Çocuk Tiyatrosu”, çocuklara tiyatro sevgisini aşıla- 111 maya devam etmektedir.

Pınar Çocuk Tiyatrosu “Oyun Makinesi” oyununu 2018-2019 eği- tim-öğretim döneminde çeşitli okullarda sergileyerek binlerce minik tiyatro severe şölen yaşatmıştır. İlk gösterimine Mart ayında İz- mir’de başlayan Oyun Makinesi’nin ikinci durağı Samsun olmuştur. Ardından Denizli Büyükşehir Belediyesi Kültür Etkinlikleri kapsamın- da sahnelenen oyun, Türkiye turnesi kapsamında Burdur - Gölhisar, Denizli - Çameli, Muğla - Köyceğiz, Aydın - Hatipkışla, İzmir - Kiraz, İzmir - Ödemiş’te seyirci önüne çıkmıştır. Pınar Çocuk Tiyatrosu, 2019 yılı boyunca yaklaşık 50 bin tiyatrosever çocukla buluşmuştur.

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU TOPLUMA İYİ BAKMAK TOPLUMA İYİ BAKMAK TOPLUMSAL YATIRIM TOPLUMSAL YATIRIM ŞİRKETLERİN TOPLUMSAL YATIRIM ÇALIŞMALARI ŞİRKETLERİN TOPLUMSAL YATIRIM ÇALIŞMALARI

Uluslararası Pınar Çocuk Resim Yarışması

İlköğretim çağındaki çocukların resim sanatına ilgisini artırmak ve Ödül almaya hak kazanan 14 minik ressam, ödül ve sertifikalarını geleceğin ressamlarını yetiştirmek amacıyla 1981 yılında düzenlen- almak üzere İzmir’de gerçekleştirilen Pınar Kültür ve Sanat Etkinli- meye başlanan Uluslararası Pınar Çocuk Resim Yarışması, 2019 ğinde bir araya gelmiştir. 38. Uluslararası Pınar Çocuk Resim Ya- yılında “Hayalini Çiz” teması ile düzenlenmiştir. Yarışmaya Türki- rışması’nın ödül töreninin ardından minik ressamların eserleri 11-28 ye’nin yedi bölgesinin yanında KKTC, Almanya ve sosyal medyadan Haziran tarihleri arasında Ahmed Adnan Saygun Sanat Merke- 35.496 adet resim başvurdu ve yaklaşık 1.466 okul katılmıştır. zi’nde sergilenmiştir. Resim yarışması kazananlarının resimleri yıl boyunca çeşitli alanlarda sergilenmeye devam etmektedir.

112 Türkiye’nin en geniş katılımlı çocuk resim yarışması olan proje, 113 bugüne kadar 4 milyona yakın çocuğun resimleriyle kendi- lerini ifade etmelerini sağlayarak uluslararası birçok ödüle layık görülmüştür.

Pınar Çocuk Resim Atölyesi Spora Destek – Pınar Karşıyaka Basketbol Takımı Fazla Gıda İş Birliği Pınar Kido Arkidolar Ormanı

Çocukları sanatla buluşturma hedefiyle hayata geçirilen bir diğer “Sosyal vatandaşlık” anlayışıyla eğitim, kültür, sanat, spor ve kültür Fazla Gıda, gıda israfını önleyen ve gıdaların değerlendirilmesine Pınar Kido çocuklara doğa bilincini kazandırmak için “Arkidolar proje olan Pınar Çocuk Resim Atölyesi, 2019 yılında dördüncü kez varlıklarının korunması alanlarında katkı sağlayan Yaşar Topluluğu’nun yardım eden, atıl ürünleri ekonomiye, çevreye ve topluma kazandı- Ormanı” projesini başlatmıştır. 10 bin ağaçtan oluşacak “Arkidolar gerçekleştirilmiştir. Atölye; İstanbul, Trabzon, Samsun, Şanlıurfa, kurumsal kültürü yaklaşımıyla Pınar, 1998 yılından bu yana Karşıyaka ran bir teknoloji girişimi olup Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı Ormanı” ile çocukların ağaçları yakından tanıması ve çevre duyarlı- Gaziantep, İzmir, Eskişehir ve Bursa’da olmak üzere toplam 8 ilde Basketbol Takımı’nın ana sponsorudur. Karşıyaka Spor Kulübü’ne olan (UNDP) tarafından desteklenmektedir. Pınar Süt, YBP, Migros ve lıklarının geliştirilmesi hedeflenmektedir. 9 noktada çocuklarla buluşmuştur. Pınar Çocuk Resim Atölyesi Fazla Gıda iş birliğiyle başlatılan ortak proje ile ürünlerin son kul- desteğini 60 yılı aşkın süredir sürdüren Yaşar Holding Onursal Başkanı Proje kapsamında 6’lı Pınar Kido paketlerindeki ağaç çıkartmalarını kapsamında 3.484 çocuğun Uluslararası Pınar Çocuk Resim Yarış- lanma tarihi dolmadan Gıda Bağış Marketleri aracılığıyla yardıma Selçuk Yaşar’ın vizyonuyla 1994 yılında açılan Çiğli Selçuk Yaşar Tesis- toplayarak kendi ormanını oluşturan ve fotoğrafını sosyal medya ması’na katılımı sağlanmış olup atölye çalışmaları ile 215 bin kişiye muhtaç kişilere ücretsiz olarak ulaştırılması sağlanmaktadır. leri’nde ise Karşıyaka Spor Kulübü alt yapısında spor yapan binlerce hesaplarında #arkidolarormanı etiketiyle paylaşan ilk 10 bin çocuk erişilmiştir. minik sporcu spor yapma olanağı bulmaktadır. Fazla Gıda ile gerçekleştirilen iş birliği kapsamında proje baş- için Arkidolar Ormanı’nda birer fidan dikilmektedir. langıcından itibaren yaklaşık 23 ton gıda israfı önlenmiştir. İzmir’in bir basketbol şehri olması hedefi ile İzmir halkının, gençlerin Çocuklar aynı zamanda Pınar Kido web sitesi üzerinden Türkiye ikli- ve çocukların sporla bütünleşmesi için destek verilen Pınar Karşıya- minde yaygın olarak yetişen Söğüt, Sedir, Göknar, Kızılçam, Meşe ve Kayın ağaçları hakkında bilgilendirici içeriklere ulaşabilmektedir. ka’nın son dönem başarıları arasında Türkiye YBP, Braille Alfabesi ile Görme Engellilerin Gelişimine 114 115 Kupası şampiyonluğu, Cumhurbaşkanlığı Kupa- Destek sı Şampiyonluğu ve Türkiye Basketbol Ligi şam- Yaşar Birleşik Pazarlama, müşterilerinden Big Chefs Restoran piyonluğu yer almaktadır. Bu başarıların yanı Zinciri Mutfak Koordinatör Şefi Murat Aslan’ın, engelli bireylere sıra Pınar Karşıyaka, ülkemizi Turkish Airlines destek olmak amacı ile hazırladığı özel şiir kitabı çalışmasına destek EuroLeague, 7DAYS EuroCup, FIBA Şampiyon- vermiştir. Braille Alfabesi ile basılan kitabın tüm sayfaları birer QR lar Ligi ve FIBA Europe Cup gibi uluslararası kodu içermektedir. Geliştirilen mobil uygulama vasıtasıyla bu kodlar organizasyonlarda başarıyla temsil etmiştir. okutularak şiirler yazarın sesinden dinlenebilmektedir. Kitabın geliri, Pınar, Karşıyaka Basketbol Şubesi altyapısına görme engelli çocuklara burs olarak dağıtılmaktadır. verdiği destekle 25 binden fazla çocuğun spor yapmasına katkı sağlamıştır.

Video için görsele tıklayınız.

DYO Usta Ligi DYO Boya “Yarınlar İçin Değer” Projesi

A Milli Futbol Takımı’nın en renkli destekçileri arasında olan DYO DYO Boya, “Yarınlar İçin Değer” adlı toplumsal yatırım projesi ile bi- Boya, kalbi kırmızı beyaz renkler için çarpan milyonlarca taraftarı limsel veri ve temele dayanan sürdürülebilirlik uygulamaları yarata- ile Milli Takım’ın her maçında bayilerin katılım desteği, saha kenarı rak daha iyi bir gelecek inşa etmeyi amaçlamaktadır. led ekran ve sosyal medya kampanyaları ile iletişim çalışmalarını hız kesmeden sürdürmüştür. Milli Takım Çocuk Kulübü kapsamında hazırlanan stantta çocuklar ile eğlenceli oyunlar, yüz boyama aktivi- teleri ve birçok etkinlik gerçekleştirilmiştir.

Boya sanayiinin en önemli paydaşı olan “boya ustaları” için 2017 yı- lında başlatılan, Türkiye Futbol Federasyonu’nun özel izni ile yapılan 116 117 futbol turnuvası; “DYO Usta Ligi” 2019 ön elemeleri DYO İnşaat Bo- yaları Satış Müdürlüklerinin yer aldığı 10 ilde 400 ustanın katılımı ile gerçekleşmiştir. DYO Usta Ligi 2019 Türkiye Şampiyonası ve Süper Kupa finali ise 4-8 Temmuz 2019 tarihleri arasında oynanmıştır.

DYO Boya Usta Ligi hakkında detaylı bilgi için tıklayınız.

“Öğrenmeye Değer” temasıyla Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üni- “Ustalığa Değer” temasıyla yapılan çalışmalar doğrultusunda Tür- versitesi Mimarlık Fakültesi ve Eğitim Bilimleri Bölümleri akade- kiye çapında 14 ilde 416 boya ustasına Mimar Sinan Güzel Sanatlar misyenlerinden oluşan danışma kurulu tarafından renk, mekân Üniversitesi tarafından eğitim verilmiştir. Mesleki Yeterlilik Belgesi kullanımı, ısı ve ışık unsurları hakkında bilgiler veren eğitim içe- sahibi ustalar, eğitimler sayesinde bir mimar gözüyle renk ve mekân rikleri hazırlanarak okullarda görev yapan idareciler, sınıf öğret- kompozisyonu yapmayı deneyimlemişlerdir menleri ve okul aile birliği üyeleri için eğitimler düzenlenmiştir. Verilen eğitimlerde çocukların yaşam kaliteleri ve başarılarını artırmaları, estetik değerler hakkında farkındalık sahibi olmaları hedeflenmiştir. 2015-2019 yılları arasında toplam 15 ilde 44.471 öğrenciye ulaşılmıştır.

2018-2019 eğitim-öğretim yılında gerçekleştirilen eğitimlerde 118 416 Usta 2500 Saat 119 çocuklara DYO Boya ve Twin Robotik işbirliği ile geliştirilen DYO Eğitim Tekno Sanat Setleri hediyeedilmiştir. DYO Boya Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK) ile T.C. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı “Okullara Değer” çalışması kapsamında hazırlanan “Okul Boya- düzenlemeleri çerçevesinde boya ustalarının mesleklerine de- ma ve Boya Kullanım Standartları Klavuzu” ilkokul öğrencilerinin vam edebilmeleri, bilgi, beceri ve faaliyetlerini iş güvenliği ve iş öğrenme becerilerini okul/sınıf ortamına bağlı olarak arttıracak sağlığına yönelik tedbirleri alarak gerçekleştirdiklerini belgeleye- renk seçimi, okulların bulunduğu doğal çevre, coğrafi bölge ve iklim bilmeleri adına, DYO Akademi Belgelendirme Bölümü Projesi’ni koşulları gözetilerek renk ve boya özelliklerini seçebilecek biçimde başlatmıştır. hazırlanmıştır.

DYO tarafından Okullara Değer “okul boyama ve boya kullanımı standartları” kılavuzu kapsamında 10 il ve 10 okulda model uygulama yapılmıştır.

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU TOPLUMA İYİ BAKMAK TOPLUMA İYİ BAKMAK TOPLUMSAL YATIRIM TOPLUMSAL YATIRIM SPONSORLUKLAR SPONSORLUKLAR

SPONSORLUKLAR

Pınar Süt ve Pınar Et 2019’de katılım gösterilen başlıca fuar/kongre/zirve/sempozyumlar; Yaşar Birleşik Pazarlama DYO Boya

Pınar Süt ve Pınar Et; kalite, AR-GE, sürdürülebilirlik ve pazarlama • 2019 Agroexpo Fuarı YBP’nin 2019 yılında katılım gösterdiği ve sponsorluk desteği sağla- • Türkiye Futbol Federasyonu A Milli Takımı gibi alanlarda birçok kongreye katılım sağlamakta ve desteklemek- dığı etkinlikler; • 2019 Anuga Fuarı • Milli Karting sporcusu Berkay Besler sponsorluğu tedir. Ayrıca Türkiye’de aşçılık, gastronomi ve mutfak kültürünün • 2019 İstanbul, Ankara ve İzmir Kahve Festivalleri gelişimini destekleyen etkinliklere de sponsorluk yapmaktadır. • 2019 Gulfood Fuarı • Casati Trabzonspor Sponsorluğu • 2019 Sirha İstanbul Fuarı 2019 yılında; • 88. İzmir Enternasyonal Fuarı • EXPO Shipping • 2019 Gastromasa Konferansı • Pınar Süt, 8 adet kongre/zirve/forum, 1 adet sempozyum ve 57 • Migros İyi Gelecek Festivali • 2019 yılında katılım gösterilen başlıca fuarlar; adet aktiviteye sponsorluk desteği sağlamıştır. • 5. Ulusal Aşçılık Kampı • İzmir ve İstanbul Kahve Festivali • Modeko Fuarı • Pınar Et, 8 fuar/kongre/zirve/forum/sempozyum 3 festival ve 24 • 2019 Reformist Etkinliği • Sürdürülebilir Gıda ve Markalar Zirvesi • Expomaritt Exposhipping İstanbul Fuarı adet aktiviteye sponsorluk desteği sağlamıştır. • 2019 İstanbul Culinary Cup Yarışması 120 • Yeni Asır İktisat Kongresi • İnsan Kaynakları İstihdam Fuarı 121 • Pınar Süt Eylül 2019’da ilk kez İstanbul’da düzenlenen Dünya Süt Zirvesi’nde, Platin Sponsor olarak yerini almıştır. • Ege Ekonomik Forumu • 14. Uluslararası Savunma Sanayi Fuarı

• Ege Savunma Sanayi ve Tedarikçi Zirvesi II

• 88. İzmir Enternasyonal Fuarı

• Türk Kompozit Fuarı

• 60. BATIMAT Uluslararası İnşaat Endüstrisi Fuarı

Dünya Süt Zirvesi’nde Pınar Süt Yönetim Kurulu Başkanı İdil Yiğitbaşı sektörü değerlerindirdi.

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU TOPLUMA İYİ BAKMAK TOPLUMA İYİ BAKMAK TOPLUMSAL YATIRIM TOPLUMSAL YATIRIM PINAR ENSTİTÜSÜ PINAR ENSTİTÜSÜ

PINAR ENSTİTÜSÜ

“Sütümüzün Geleceği Bilinçli Ellerde” Projesi

Kaliteli ve sağlıklı süt ve süt ürünleri üretiminde eğitimin önemine her daim inanan Pınar, 1973 yılındaki kuruluşundan itibaren bu Gıda, sağlık ve beslenme konularında toplumu bilinçlendirmek ve Pınar Enstitüsü, tüketicilerin bilimsel ve güvenilir kaynaklara ulaş- bilinçle hareket ederek üreticilerin bilinçlenmesi için eğitime des- toplumun sağlıklı gelişimine katkıda bulunmak amacıyla, sosyal maları ve gıda, sağlık, beslenme konularında bilinç ve farkındalık tek vermektedir. Üreticinin desteklenmesi kapsamındaki faaliyetler, sorumluluk anlayışıyla kurulan, ticari bir faaliyeti olmayan ve kâr kazanmaları için çalışmalar hayata geçirmekte ve kurumsal bir va- 2014 yılından itibaren kamu-üniversite-sanayi işbirliği çerçevesinde, amacı gütmeyen Pınar Enstitüsü, 2013 yılından bu yana faaliyetle- tandaş olarak, bu alanlarda etkin bir iş birliği gerçekleştirmektedir. Pınar Enstitüsü yürütücülüğünde, Pınar Süt & Çamlı Yem işbirliğiyle rini sürdürmektedir. “Sütümüzün Geleceği Bilinçli Ellerde” projesi kapsamında sürdürül- 122 Bilimsel araştırmalar yapmak, eğitimler düzenlemek, yapılan 123 mektedir. araştırmalara ve eğitimlere destek vermek, araştırma sonuçlarını Pınar Enstitüsü Misyonu yayımlamak gibi çalışmalarla faaliyetlerini sürdüren Pınar Enstitü- 2019 yılında proje kapsamında “Hayvan Sağlığı ve Beslemesi”, sü; Danışma Kurulu, Yönetim Kurulu ve Enstitü Direktörlüğü olmak “İneklerde Kuru Dönem Yönetimi”, “Kadın Üreticilere Yönelik Sağım Gıda, sağlık ve beslenme konularında toplumu bilinçlendir- üzere üç ana organa sahiptir. Uygulamaları & Hijyen” ve “Buzağı Bakımı ve Beslemesi” konuların- mek ve kaliteli yaşam farkındalığı yaratmak amacıyla bilimsel da Eskişehir, İzmir, Aydın, Muğla, Bilecik ve Bursa illerinde düzenle- projelere destek vermek, bilgi ağlarında yer almak ve eğitim nen 11 farklı eğitimde toplam 560 üreticiye ulaşılmıştır. faaliyetlerinde bulunmaktır. Proje hakkında detaylı bilgi için tıklayınız.

Sütümüzün Geleceği Bilinçli Ellerde Projesi UNDP “Etki Şampiyonları” Programında Uluslararası alanda en büyük kapsayıcı iş platformu olan ve Proje kapsamında gerçekleştirilen çalışmalar BCtA platformu- Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) tarafından des- nun en güncel yayını olan “Management Practices to Bring Inclu- teklenen Business Call to Action (BCtA) programı, özel sektörün sive Business to Scale” (Kapsayıcı İşletmelerin Ölçeklendirilmesi Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri çerçevesinde gerçekleştirdiği İçin Yönetim Uygulamaları) raporunda da örnek vaka analizi projeleri etki yönetimi anlamında desteklemekte ve bu yolla özel olarak gösterilmiştir. sektörü teşvik etmektedir. 124 Tüm bunlarla birlikte Pınar Süt’ün Türkiye’de süt çiftçiliğine olan 125 2017 yılından bu yana BCtA programına üye olan Pınar Süt “Sütü- katkılarının yanı sıra proje kapsamında gerçekleştirilen çalışma- müzün Geleceği Bilinçli Ellerde Projesi” kapsamında yürüttüğü çalış- ların etki yönetimi çerçevesinde ele alındığı blog yazısı The Guar- maların yanı sıra sosyal etki analizi çıktılarını “Sürdürülebilir Kalkınma dian’da yayınlanarak uluslararası arenada yer aldı. Amaçları ile ilişkilendirilmesi sonucunda “Impact Champions (Etki Şampiyonları) programına dahil edilen 25 firmadan biri olmuştur.

“Eğlenerek Hareket Edelim Sağlıklı Beslenelim” Projesi Pınar Enstitüsü Bilimsel Makale Ödülü Anne ve Çocuk Beslenme Atölyesi

Pınar Enstitüsü’nün gıda, sağlık ve beslenme konularında toplumu timcilerin ve çocukların süt ve süt tüketimi konusundaki görüşlerinin Bilimsel Makale Ödülü Projesi, Pınar Enstitü’sünün temel amaç- Pınar Enstitüsü ve Yaşar Üniversitesi iş birliği ile 5 Eylül 2019 tari- bilinçlendirme misyonu doğrultusunda; beslenme bilincinin küçük araştırılması” isimli araştırmanın sonuçları, IDF Dünya Süt Zirvesi’n- larından olan, “toplumun sağlıklı gelişmesine katkıda bulunmak hinde Yaşar Üniversitesi Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü yaşta oluşturulması ve sağlıklı bireyler yetiştirilmesi adına “Eğlene- de poster olarak sunulmuştur. Ayrıca, projede eğitim alan öğret- amacıyla araştırmaları ve eğitimleri desteklemek” misyonu çerçe- Uygulama Mutfağı’nda Anne ve Çocuk Beslenme Atölyesi düzen- rek Hareket Edelim Sağlıklı Beslenelim” projesi Millî Eğitim Bakanlığı menlerin kaydolarak eğitim materyallerine ulaşabilecekleri online vesinde, araştırmacıları ve ilerleyen dönemlerde yapılacak çalışma- lenmiştir. Konusunda uzman akademisyenlerin konuk edildiği et- Temel Eğitim Genel Müdürlüğü işbirliği ile gerçekleştirilmektedir. bir portal oluşturulmuş ve bu yolla çalışmaların dijitale aktarımı ları teşvik etmek adına düzenlenmektedir. kinlikte anneler Yaşar Üniversitesi Gastronomi ve Mutfak Sanatları gerçekleştirilerek öğretmenlerin içeriklere daha kolay ulaşması sağ- Bölümü’nden Şef Emre Şimşek’in Projede Milli Eğitim Bakanlığı’nın katılımı ile 21 Haziran 2019 tarihin- Pınar Enstitüsü Bilimsel Makale Ödülü; gıda teknolojisi, beslen- lanmıştır. Eğitim alan öğretmenlere ilave olarak, aynı okulda projeyi yönlendirmeleriyle çocukları için sağ- de Ankara’da Proje Paneli gerçekleştirilmiştir. Projeyle 2019 yılı güz me-sağlık ilişkisi (hipertansiyon, diyabet, osteoporoz, kardiyovas- uygulamak isteyen diğer öğretmenler de gerekli izinlerin sağlanma- lıklı atıştırmalıklar hazırlamışlardır. döneminde Ankara, Eskişehir, Afyonkarahisar ve Kütahya olmak küler hastalıklar, obezite vb.) ve gıda güvenliği konularında hakemli sıyla materyallere erişerek faaliyetleri uygulama imkanına ulaşmış- üzere 4 ilde, 203 öğretmen ve 3044 çocuğa ulaşılmıştır. Böylece proje dergilerde yayınlanmış makaleler arasından bilime katkı, toplumsal Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi tır. Bu sayede çarpan etkisi yaratılarak daha çok çocuğun eğitim faaliyetleri ile toplam 10 ilde 12.000’in üzerinde çocuğa ulaşılmıştır. yarar, uygulanabilirlik gibi kriterler dikkate alınarak seçilen makale- Temel Eğitim Bölümü Öğretim Üyesi alması mümkün hale gelmiştir. lere verilmektedir. Doç. Dr. Sibel Sönmez “Çocuk Gelişi- Projenin nihai faydalanıcıları okul öncesi dönem çocukları olup on- 126 minde Beslenmenin Önemi” konulu 127 ların gelecekte sağlıklı bireyler olmaları hedeflenmektedir. Diğer bir Her başvuru, Pınar Enstitüsü Bilimsel Makale Ödülü değerlendirme sunumu ile anneler sağlıklı beslen- hedef kitlesi ise çocukların rol model aldıkları öğretmenleridir. Okul kurulu üyeleri tarafından değerlendirmekte ve ardından en yüksek me hakkında yeni bilgiler edinirken, öncesi eğitim kurumları “ana” ya da “ara” öğün veren kurumlar olduk- puanı alan ilk 3 makale, bir ödül töreniyle duyurulmaktadır. çocuklar etkinlik kapsamında anneleri larından; öğünlerin planlanmasından anaokulu öğretmenleri sorumlu- 2019 yılında ödül sürecine Gıda Teknolojisi kategorisinden 12, Gıda için önlük tasarlamakta, anneler mut- dur ve her öğün okullarda bulunan mutfaklarda hazırlanmaktadır. Güvenliği kategorisinden 5 ve Beslenme-Sağlık İlişkisi kategorisin- fakta atıştırmalık hazırlarken çocuklar Aynı zamanda projede eğitim alan tüm çocuklara “Deniz’in Gök- den 13 adet olmak üzere toplam 30 başvuru alınmış olup başvuru- beslenme ve aktif yaşamın önemini kuşağı Besinleri” hikaye kitabı dağıtılarak, çocukların aileleriyle lar Değerlendirme Kurulu tarafından incelenmiş ve sonuçlar duyu- eğlenerek öğrenmektedir. etkileşimi sağlanmış ve bu vesileyle ailelere de ulaşılmıştır. Proje rulmuştur. kapsamında gerçekleştirilen “Okul öncesi eğitim kurumlarının, eği- Proje hakkında detaylı bilgi için tıklayınız. “Eğlenerek Hareket Edelim Sağlıklı Beslenelim” projesinin en ayırt edici özelliği; beslenmeye yönelik alışkanlıkların kazan- dırıldığı yaşta yapılıyor olmasıdır.

Proje hakkında detaylı bilgi için tıklayınız.

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU TOPLUMA İYİ BAKMAK TOPLUMA İYİ BAKMAK TOPLUMSAL YATIRIM TOPLUMSAL YATIRIM YAŞAR EĞİTİM VE KÜLTÜR VAKFI YAŞAR EĞİTİM VE KÜLTÜR VAKFI

YAŞAR EĞİTİM VE KÜLTÜR VAKFI Paneller

1974 yılında Durmuş Yaşar tarafından kurulan Yaşar Eğitim ve Kültür Eğitim faaliyetleri kapsamında Yaşar Eğitim ve Kültür Vakfı, güncel tanınmış arkeolojik alanlarından biri olan Çatalhöyük kazılarının da Vakfı; eğitim, kültür ve sanat alanlarında faaliyetlerde bulunmaktadır. sorunları bilimsel yönden inceleyip araştıran ve çözüm yolları üre- destekçisi olmuş ve bu kapsamda Yaşar Üniversitesi’nde 14 Haziran Yaşar Eğitim ve Kültür Vakfı websitesi için tıklayınız. ten kongreler, sempozyumlar ve paneller düzenlemektedir. 2019 tarihinde “Çatalhöyük” konulu bir panel düzenlemiştir. Yaşar Üniversitesi sponsorluğunda düzenlenen panelin oturum başkan- Yaşar Eğitim ve Kültür Vakfı’nın 18 Nisan 2019 tarihinde Yaşar Üni- Eğitim Hizmetleri lığını Yaşar Üniversitesi Mütevelli Heyeti Başkan Yardımcısı Prof. Dr. versitesi’nde otizm konusunda farkındalık yaratmak amacıyla dü- Altan Çilingiroğlu yapmıştır. Eğitim Yatırımları Eğitim Bursları zenlediği panel, katılımcılardan büyük ilgi görmüştür. Bu yılki “Otizm Paneli”nin konusu “Otizmli Bireyler Eğitimde Nerede?” olmuştur. Her Yaşar Eğitim ve Kültür Vakfı 37. DYO Sanat Ödülleri Resim Sergisi’ni Eğitim yatırımları gerçekleştirmek Yaşar Eğitim ve Kültür Vakfı’nın Yaşar Eğitim ve Kültür Vakfı, 2018-2019 eğitim ve öğretim yılında üni- yıl farklı konuların işlendiği panelde otizmlilerin gelişimine ve sosyal 10 Ocak 2019’da İstanbul Galata Rum Okulu’nda sanatseverlerle temel amaçlarından biridir. Vakıf bu amaçla bugüne kadar 8 okul versitelerin çeşitli bölümlerinde öğrenim gören yüksek lisans, lisans ve hayata katılımına yönelik bilgi ve deneyimler paylaşılmıştır. buluşturmuştur. Sergi açılışının ardından sanat üzerine düzenlenen yaptırarak milli eğitimin hizmetine sunmuştur. Son olarak Eskişehir yüksekokul öğrencileri ile Anadolu Meslek Liselerinde öğrenim gören panellerin konuları ‘Yarışmalarda Değer Bulan Sanatın Gelecekteki Tepebaşı mevkiinde yapılan ve müfredatında gastronomi, mutfak başarılı ve ihtiyaç sahibi toplam 89 öğrenciye tamamen karşılıksız burs Kültürel mirasımızın ortaya çıkarılması ve gelecek nesillere taşın- Yeri’ ve “Türkiye’de Sanat Eğitimi ve Genç Sanatçıların Beklentileri” sanatları ve süt teknolojisi bölümlerinin bulunduğu “Yaşar Eğitim vererek eğitimlerine katkıda bulunmuştur. Ayrıca, Yaşar Topluluğu şir- masına olan desteğini sürdüren Yaşar Eğitim ve Kültür Vakfı, Mayıs 128 olmuştur. 129 ve Kültür Vakfı Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi”nin resmi açılışı ketleri ve yöneticileri tarafından 21 öğrenciye şartlı bağış yapılarak kar- ayı itibarıyla Konya’nın Çumra İlçesi’nde yer alan ve dünyanın en 26 Ağustos 2019 tarihinde yapılarak 2019-2020 eğitim-öğretim şılıksız eğitim bursu verilmiştir. Vakıf tarafından bugüne kadar 6.469 döneminde milli eğitime kazandırılmıştır. öğrencinin eğitimine karşılıksız burs verilerek katkı sağlanmıştır.

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU TOPLUMA İYİ BAKMAK TOPLUMSAL YATIRIM YAŞAR EĞİTİM VE KÜLTÜR VAKFI

Kültür Hizmetleri

Selçuk Yaşar Resim Müzesi ve Sanat Galerisi 37. DYO Sanat Ödülleri İstanbul Sergisi 38. DYO Sanat Ödülleri

1985 yılında açılan, Türkiye’nin ilk özel resim müzesi olan Selçuk Yaşar Eğitim ve Kültür Vakfı tarafından “Evrende Dönüşüm” tema- Geçmişten günümüze Türk özel sektörünün sanata verdiği desteğin Yaşar Müzesi bünyesindeki Selçuk Yaşar Sanat Galerisi 1990 yılında sıyla gerçekleştirilen 37. DYO Sanat Ödülleri’nin son sergisi, “İstanbul en önemli örneklerinden olan ve Türk Resim Sanatı’nın gelişmesin- hizmete girmiştir. Vakıf, 2019 yılında müzenin alt katındaki galerideki Sergisi ve Özel DYO Sergisi” başlığında, İstanbul Galata Rum Oku- de büyük rol oynayan “DYO Sanat Ödülleri” 2019 yılında “Denge faaliyetlerini Habip Aydoğdu, Muzaffer Akyol ve Muhsin Kut sergile- lu’nda düzenlenmiştir. Sergide, yarışmada ödül almış eserlerin yanı ve Değişim” temasıyla 38. kez düzenlenmiştir. Seçici kurulun yaptığı riyle sürdürmüştür. sıra, 1967 yılından bu yana yarışmada ödül almış eserler içinden değerlendirme sonucunda 3 eser ödüle layık görülürken 27 eser seçilen 70 eserlik özel bir koleksiyon da sanatseverlerle buluşmuştur. de sergilenmeye değer bulunmuştur. Pentür dalında Engin Konuk- 130 Üç yıldır Yaşar Eğitim ve Kültür Vakfı ile Çeşme Altın Yunus iş birli- lu’nun “Avşa”, İrfan Dönmez’in “Bu ‘ben’im” ve özgün baskı dalında ğinde düzenlenen “Altın Yunus Sanat Atölyeleri” 2019 yılı yaz sezo- Hava Küçüköner’in “Sarı Bir Gün” adlı eseri 38. DYO Sanat Ödülleri nunda da sanatçıları ağırlamış, Altın Yunus Sanat Galerileri, eser- yarışmasında ödül almaya hak kazanmıştır. leri DYO Sanat Ödülleri’nde ödül alan veya sergilenmeye değer bulunan 19 sanatçının atölye çalışmalarına ev sahipliği yapmıştır. 2019 yılında “Denge ve Değişim” temasıyla düzenlenen yarışmaya 944 sanatçı 1.585 eserle başvurmuştur.

Türkiye’nin özel sektör tarafından gerçekleştirilen ilk resim yarışması olma özelliğini taşıyan ve Türk resim sanatına sayısız sanatçı ve eser kazandırmış olan DYO Sanat Ödülleri, alanında en uzun soluklu yarışmalardan biri olmuştur.

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU TOPLUMA İYİ BAKMAK TOPLUMA İYİ BAKMAK TOPLUMSAL YATIRIM TOPLUMSAL YATIRIM YAŞAR EĞİTİM VE KÜLTÜR VAKFI YAŞAR EĞİTİM VE KÜLTÜR VAKFI

Arkeolojik Kazılar Selçuk Yaşar Müzesi Diğer Kurum ve Kuruluşlara Yapılan Yardımlar

Yaşar Eğitim ve Kültür Vakfı, arkeolojik kazıları destekleyerek ulusal Yaşar Eğitim ve Kültür Vakfı’na ait İzmir İli, Konak İlçesi’nde yer alan Vakıf, 2019 yılında pek çok kurum ve kuruluşa maddi ve ayni yar- ve uluslararası düzeyde toplumlara sunulması amaçları doğrultu- “Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür Varlığı” olarak tescilli Eski Un dımlar yapmayı sürdürdü. Yaşar Eğitim ve Kültür Vakfı, eğitim ve sunda; Fabrikası’nın Selçuk Yaşar Müzesi’ne dönüştürülmesi çalışmaları kültür alanında yeni projelere sürekli hizmet etmeye devam ede- devam etmekte olup 2020 yılının ikinci yarısında tamamlanması cektir. • 1998 yılından bu yana Aydın İli, Sultanhisar İlçesi’nde bulunan planlanmaktadır. Nysa Antik Kenti kazılarına, • Diyarbakır İli, Kayapınar mevkiinde 7166 m2 arsa üzerine inşa Yılda 60.000 ziyaretçi beklenen Selçuk Yaşar Müzesi’nde, toplam edilen 16 derslikli, 3 katlı, laboratuvarı, spor salonu ve kütüphanesi • 2015 yılından bu yana İzmir İi, Bayraklı İlçesi’nde bulunan Eski 6.000 m2 kapalı alan içinde 2.600 m2 geçici ve kalıcı sergi alanları, bulunan, 1.400 öğrencinin eğitim gördüğü “Yaşar Eğitim ve Kültür Smyrna Antik Kenti kazılarına, 132 konferans salonu, kütüphane ve sanat atölyelerinin yanı sıra, Vakfın Vakfı İlkokulu”nun iç ve dış cephesi onarılarak boyatılmıştır. 133 • 2017 yılından bu yana İzmir İli, Konak İlçesi’nde bulunan Smyrna bugüne kadar desteklediği sanat faaliyetlerinde ödül alan ve sergi- • İzmir İli, Güzelbahçe İlçesi’nde Yaşar Eğitim ve Kültür Vakfı ta- Agorası Ören Yeri içindeki 19. Yüzyıl Osmanlı Han yapısının kazı ve lenmeye layık görülen eserlerin sergilenmesi için özel bir alan da yer rafından yaptırılan 74 otizmli çocuğun eğitim gördüğü 18 derslikli restorasyonunda kullanılmak üzere yürütülen Smyrna Antik Kenti alacaktır. “Yaşar Eğitim ve Kültür Vakfı Özel Eğitim Uygulama Merkezi” ve “İş kazılarına, İzmir’in kültür-sanat yaşamına renk katması beklenen Selçuk Yaşar Uygulama Merkezi”nin çatı onarımı, iç ve dış cephe boyası yaptırıl- • 2019 Mayıs itibarıyla Orta Anadolu’da, Konya İli’nin Çumra İlçesi Müzesi’nde Yaşar Koleksiyonu’na ait çağdaş Türk resimlerinin yanı mıştır. sınırları içinde yer alan, Neolitik Çağ ve Kalkolitik Çağ yerleşim yeri sıra Yaşar Ailesi koleksiyonundan 19. ve 20. yüzyıllara ait halı ve ki- • Sagalassos Vakfı’na bağışta bulunulmuştur. olan Çatalhöyük kazılarına resmi sponsor olmuştur. limler ile arkeolojik eserlerin daimi sergi olarak dönemlik seçkiler halinde sergilenmesi planlanmaktadır. Müze ayrıca modern ve güncel sanata yönelik olarak Türkiye ve dünya çapında geçici ve dönemsel sergilere ev sahipliği yapacaktır.

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU TOPLUMA İYİ BAKMAK TOPLUMA İYİ BAKMAK TOPLUMSAL YATIRIM TOPLUMSAL YATIRIM YAŞAR ÜNİVERSİTESİ YAŞAR ÜNİVERSİTESİ

YAŞAR ÜNİVERSİTESİ İzmir’de İyilik Var Yaşar Üniversitesi’nde öğrenim gören tüm öğrencilerin almak zo- Kampüsten İzmir’e yayılan bu model görünürlüğü güçlenen, gönül- 2001 yılında Selçuk Yaşar Spor ve Eğitim Vakfı tarafından kurulan Nitelikli beyin göçünü tersine çevirme hedefi doğrultusunda yurt içi runda olduğu “Sosyal Sorumluluk Projeleri” dersi, 2015-16 akade- lülerin bir araya gelmesi ve birbirini daha yakından tanıması ile sivil Yaşar Üniversitesi, 2002-2003 akademik yılında başladığı eği- ve yurt dışındaki saygın üniversitelerde çalışmış, doktora derecele- mik yılından beri Sosyal Sorumluluk Program Koordinatörlüğü ta- toplum kuruluşları arasında farklı iş birliklerine vesile olan, farklılıkları tim-öğretim çalışmalarına 2019-2020 Akademik Yılı’nda tam za- rini yurt içi ve yurt dışının önde gelen üniversitelerinden almış Türk rafından “Kampüste İyilik Var” söylemiyle merkezi olarak yürütülen değere dönüştüren ve İzmir’de sivil toplum sektörünün güçlenmesi- manlı profesör, doçent ve doktor öğretim üyesinden oluşan toplam akademisyenler ile alanlarında deneyimli yabancı uyruklu öğretim bir dizi çalışma ile kentle bütünleşen 150’nin üzerinde sivil toplum ne katkı sağlayan örnek bir girişimdir. 195 öğretim üyesi ile devam etmektedir. elemanları istihdam eden Yaşar Üniversitesi, uzman akademik kad- kuruluşu, çevrim içi platform, belediye ve diğer kamu kurumlarının rosunu güçlendirmeye devam etmektedir. Toplam 8.771 öğrencinin öğrenim gördüğü, 450’si akademik, 221’i gönül verdiği “İzmir’de İyilik Var” hareketine dönüşmüştür. idari olmak üzere 671 personelin görev yaptığı Yaşar Üniversite- 2019 yılında Yaşar Üniversitesi’nden lisans ve ön lisans programla- Yaşar Üniversitesi 2015 yılından bu yana öğrencilerinin gönüllülüğü si, eğitim faaliyetlerini; 2 Enstitü, 9 Fakülte, 1 Uygulamalı Bilimler rından 1.736, yüksek lisans ve doktora programlarından 152 öğren- deneyimlemesi ve toplumsal konulara duyarlı bireyler olmaları için Yüksekokulu, 2 Meslek Yüksekokulu, 1 Yabancı Diller Yüksekokulu, 45 ci olmak üzere toplam 1.888 öğrenci mezun olmuştur. geliştirdiği bu topluma hizmet modeliyle 7.450 öğrencisinin 150’nin bölüm, 13 ön lisans programı, 41 yüksek lisans programı ve 10 dok- Yaşar Üniversitesi’nin gerçekleştirmiş olduğu projelerden bazıları üzerinde kurum/kuruluş ile iş birliği gerçekleştirerek 650 projeyi/ 134 tora programı ile Selçuk Yaşar Kampüsü’nde sürdürmektedir. 135 aşağıda yer almaktadır. çalışmayı hayata geçirip 60.000 saatin üzerinde topluma gönüllü olarak değer katmasını sağlamıştır. Bu faaliyetlere sadece öğrenci- leriyle değil akademisyenleri, idari birimleri ile İzmir ve çevresinden birçok gönüllünün katılımını sağlayarak iyiliği tek seferlik hayırsever- lik faaliyetlerinin (kan verme, bağış yapma, fidan dikme vs.) ötesinde tüm aktörlerin katılarak sorumluluk aldığı toplumsal bir harekete dönüşmüştür. Böylece akademinin öncülüğünde belirlenen tema etrafında kentin genelinde yıl boyunca sürekli olarak gönüllülük gündemde tutularak herkesin deneyimlemesine fırsat sunulmaktadır.

AgTech7 - Çiftlikten Sofraya Yenilikçi Tarımsal Tekno- CALIPER – Cinsiyet Eşitliği için Araştırma ve Yenilikçilik MISSILE - Bilgi Güvenliğinde Kapsayıcı Öğrenme Programı platformuna yüklenecek modüller ve öğrenim çıktılarını tanımlayan bir loji Eğitimi için İşletmeler, Akademi ve İş Melekleri Bilgi eğitim programı hazırlanacaktır. Ayrıca, Uluslararası Becerileri Doğ- Ortaklığı Programı AB Ufuk 2020 Programı kapsamında finanse edilen CALIPER Yaşar Üniversitesi’nin ortak olarak yer aldığı MISSILE Projesi bilgi rulama Metodolojisi ile hem resmi-gayri hem de resmi yetkinliklerin projesi, araştırma yürüten 7 üniversite ile araştırmalara fon sağla- güvenliği açıkları, tehditler ve karşı önlemler konusunda farkındalıkla tanımlanması ve doğrulanması için bir araç oluşturulacaktır. Yaşar Üniversitesi’nin ortağı olduğu ve 3 yıl sürecek olan projede, yan 2 STEM kuruluşunda kadın araştırmacıların sayısını ve kariyer ilgili temel yetkinlikler geliştirmeyi hedeflemektedir. Projenin temel çiftlikten sofraya tüm gıda zincirinde, gelecekteki tarımsal teknoloji- perspektiflerini artırarak araştırmalara cinsiyet boyutu ekleyerek amacı, öğrenme ve eğitim yoluyla bilgi güvenliği açıkları, tehditler ve DiGi YOUTH - Dijital Gençlik Çalışmaları ve Kapsayıcı leri uygulamalarına yönelik bilgi eksikliği ve çok oyunculu mobilizas- cinsiyet eşitliği konusunda yapısal değişim sürecinde bir dönüşüm güvenlik çözümleri konusundaki farkındalığı arttırmak için bir meto- Gençlik Kuruluşları için Yenilikçi Eğitim Programı yon eksikliğine karşı tarım teknolojilerinden girişimciliğe kadar çeşitli sağlamayı amaçlamaktadır. doloji geliştirmek, böylece kullanıcıların ve kuruluşların genel güven- European Dialogue (Slovakya) koordinatörlüğünde yürütülen ve 136 eğitim programları geliştirilecektir. University of Novi Sad (Sırbistan) lik seviyesini artırmaktır. 137 Proje, ortak kurumlarda Toplumsal Cinsiyet Planları’nın geliştirilme- Yaşar Üniversitesi’nin ortak olarak yer aldığı projede dijital gençlik koordinatörlüğünde yürütülen proje Sırbistan, Türkiye, Hollanda, si ve uygulanması yoluyla akademide ve araştırma kuruluşlarında SKILLED - Yerel Geliştiriciler için Sürdürülebilir Beceriler çalışmalarını planlamalarına dâhil etmek için gençlik pratisyenleri Belçika ve Yunanistan’dan üniversite, araştırma merkezi ve ta- cinsiyet eşitliğini artırmayı hedeflemektedir. Özellikle ‘Bilim, Teknoloji, Programı ve gençlik örgütleri personeline, simülasyonlar ve iyi uygulamalar rım-gıda işletmesi olmak üzere toplam 8 ortak kurumu bir araya Mühendislik ve Matematik’ (STEM) disiplinlerine odaklanan araştır- paylaşımı yoluyla eğitim sunarak gençlik çalışmalarının kapasitesini getirmektedir. Bu kapsamda çiftlik yönetimi bilgi sistemleri için veri Fundación Pascual Tomás, (İspanya) koordinatörlüğünde yürütülen ma kurumlarını destekleyerek, kadınların akademik pozisyonlardaki artırmayı hedeflemektedir. DigiYouth Projesi ile dijital gençlik çalış- analitiği, tarım finansmanında yenilikçi uygulamalar, tarım-gıda ve Yaşar Üniversitesi’nin ortak olarak yer aldığı projede, AB Sürdü- payını arttırmayı, karar vermede cinsiyet dengesini sağlamayı ve malarının değerini yükseltmek ve göstermek için fırsatlar yaratıl- değer zincirinde Blockchain teknolojisi, tarım-gıda girişimciliği gibi rülebilir Kalkınma Stratejisi kapsamında bölgesel kalkınma planlarını daha iyi bir cinsiyet dengesi elde etmeyi amaçlamaktadır. Bu he- ması ve dijital çağda açık ve yenilikçi uygulamaların desteklenerek toplamda yedi öğrenme modülü geliştirilecek olup yüz yüze eğitim tasarlayabilen genç profesyonellerin yetiştirilmesi hedeflenmekte- deflere ulaşmak için kurumsal düzeyde iç ve dış değerlendirmenin kaliteli gençlik çalışmalarının teşvik edilmesi amaçlamaktadır. ve açık öğrenme uygulamaları ile yaygınlaştırılacaktır. dir. Proje kapsamında, Sürdürülebilir Yerel Kalkınma Avrupa Uzmanlığı yapılması, cinsiyet ön yargılarına yönelik yenilikçi stratejilerin ta- için uluslararası anlamda standartları belirlenmiş ve açık e-öğrenme sarlanması ve uygulanması, kurumsal düzeyde belirli hedeflerin ve göstergelerin tanımlanarak bir izleme metodolojisinin geliştirilmesi amaçlanmaktadır.

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU Değer zincirimizde paydaşlarımızla birlikte büyümek için İŞ ORTAKLARINA İYİ BAKMAK

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU İŞ ORTAKLARINA İYİ BAKMAK İŞ ORTAKLARINA İYİ BAKMAK SÜRDÜRÜLEBİLİR TEDARİK ZİNCİRİ SÜRDÜRÜLEBİLİR TEDARİK ZİNCİRİ

SÜRDÜRÜLEBİLİR TEDARİK ZİNCİRİ

Sürdürülebilir bir büyüme ve gelişme için değer zincirinin tümünün maları ile büyütmeyi hedeflemiştir. Yaşar Topluluğu, teda- Şirketlerden İyi Örnekler ve Gelişmeler ele alınması ve değer zinciri içerisinde etkisi olan bütün unsurla- rikçilerinin ticari ve operasyonel büyümeleri için gereken rın analiz edilip incelenmesi gerekmektedir. “Ürün ve hizmetlerin desteği sağlarken bir yandan da operasyonlarında çevresel Pınar Süt ve Pınar Et yaşam döngüsü boyunca çevresel, sosyal ve ekonomik etkilerinin ve sosyal etkilerini yönetebilecekleri sistem ve uygulamaları Ana tedarikçilere Küresel İlkeler Sözleşmesi’nin kriterlerini de içeren yönetimi ve iyi uygulamaların teşviki” politikasını benimseyen Yaşar teşvik etmektedir. Pınar Süt ve Pınar Et, tüketicilerine yüksek kalitede ve sağlıklı ürün “Yasalara ve Kanunlara Uyum, İnsan Hakları, Adil Çalışma Stan- Topluluğu, tedarikçileriyle bu politika kapsamında kurduğu bağlarını sunma amacıyla iş birliği yaptıkları tüm tedarikçilerini “Pınar Kalite dartları, Çevresel Sorumluluk, Ticari Dürüstlük” konularına riayet güçlendirmiştir. Yaşar Topluluğu tedarikçi ve iş ortaklarının seçimini 2017 yılında yapılmış olan “Yaşar Tedarikçi Yönetim Sistemi Araş- Kriterleri” doğrultusunda titizlikle seçmektedir. Satın alma, AR-GE öncelikli halkalardan biri olarak değerlendirmektedir. Tedarikçi se- tırması” sürdürülebilir tedarik zinciri yapısının kurulması ve tedarikçi ve kalite güvence fonksiyonları tarafından belirlenen kriterler ışı- ettiklerine dair “Pınar Tedarikçi İlkeleri Kılavuzu” imzalatılmaktadır. çim süreci; objektif seçim kriterleri, tedarik sözleşmeleri ve standart ilişkilerinin geliştirilmesi için yol haritası oluşturmuştur. Bu kapsam- ğında seçilen tedarikçiler ile uzun vadeli iş birliklerinin geliştirilmesi Tedarikçi her zaman kılavuzda belirtilen bu ilkelere uymakla ve kendi prosedürlerle yönetilmektedir. Tüm bu süreçte insan hakları, etik, İSG, da Yaşar Topluluğu, özellikle üzerinde önemle durduğu “insana ya- hedeflenmektedir. tedarikçilerinin de uymasını sağlamakla yükümlüdür. çalışma koşulları, hayvan refahı, çevrenin korunumu, sosyal etki ve iş kışır iş” anlayışını tüm tedarikçilerinin üretim prensiplerine entegre 140 Ham madde, yardımcı malzemeler ve ambalaj malzemeleri te- 141 sürekliliği gibi unsurlar tedarikçilerin seçiminde değerlendirilmektedir. etmelerine destek olmak için çalışmalar planlamıştır. darikçileri her yıl mevcut “Tedarikçi Değerlendirme Prosedürü” “Pınar Tedarikçi İlkeleri Kılavuzu” aşağıdaki ana başlıkları içermektedir: Yaşar Topluluğu etki alanını, tedarikçileriyle paylaştığı ve Yaşar Topluluğu, sunduğu ürün ve hizmetler için gerekli iş gücü ve kapsamında belirlenmiş kriterlere göre (kalite, fiyat, termin, miktar, tedarikçilerinin de içine dâhil olduğu sürdürülebilirlik çalış- ham maddeyi de öncelikle yerelden sağlamaya özen göstermekte, • Yasalara ve Kanunlara Uyum servis) üçer aylık dönemlerde değerlendirilmekte ve düzeltici önleyi- bölgesel ve yerel kalkınmayı desteklemektedir. ci faaliyetler ile geliştirilmeye çalışılmaktadır. • İnsan Hakları

• Adil Çalışma Standartları Pınar Süt ve Pınar Et’te alternatif ürün yaratmak, güvenilir ve farklı tedarik kaynaklarını araştırarak tedarikçi sayısı artırmak için alter- • Çevresel Sorumluluk natif tedarikçi/malzeme araştırmaları sürekli olarak devam ettiril- • Ticari Dürüstlük mekte olup AR-GE ve Kalite Güvence Müdürlükleri ile ortak çalış- malar yürütülmektedir.

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU İŞ ORTAKLARINA İYİ BAKMAK İŞ ORTAKLARINA İYİ BAKMAK SÜRDÜRÜLEBİLİR TEDARİK ZİNCİRİ SÜRDÜRÜLEBİLİR TEDARİK ZİNCİRİ

Çiğ süt üreticileri ile yapılan sözleşmelerde çevresel kaynakların Pınar Süt, çiğ süt alımının %100’ünü, diğer malzeme alımlarının ise Pınar Su ve İçecek korunması, çevre sağlığına uygun davranılması ve hayvan hefahına %88,7’sini Türkiye sınırları içerisindeki tedarikçilerden sağlamaktadır. Tedarikçi denetim bulguları bildirimi ya da iyileştirme talepleri teda- ilişkin yasal mevzuata uyulması teminat altına alınmıştır. Pınar Et tüm satın alma hacminin %89’luk kısmını Türkiye sınırları Tedarikçi seçiminde öncelikli olarak kalite, gıda güvenliği, çevre ve iş rikçilere yazılı olarak bildirilmekte, tedarikçilerden kök sebep analizi içerisindeki tedarikçilerden sağlamaktadır. sağlığı güvenliği gibi standartlara uygunluk gözetilmektedir. Yaşar Pınar Süt, tedarikçilerinin gelişimine her zaman destek olarak Topluluğu kurumsal değerleri ile uyum, kamu sağlığı ve doğaya gerçekleştirerek düzeltici faaliyetlerin belirlenmesi ve uygulamaya çiğ süt kalitesi, hayvan sağlığı, hayvan beslenmesi ve koruyucu Pınar Et, Türkiye’nin farklı bölgelerindeki çok sayıda yerli besi çiftliklerinden karşı sorumluluklar da tedarikçi seçimindeki önemli kriterler ola- alınması talep edilmekte ve takip sistemi işletilmektedir. hekimlik gibi önemli konularda tedarikçilere eğitim programları satın aldığı canlı hayvanlarla et tedariğini gerçekleştirmektedir. “Güvenli ve rak ön plana çıkmaktadır. Tedarikçiler; uyguladıkları yönetim sis- 2019 yılında toplam tedarik hacminin %98,7’si Türkiye sınırları düzenlemektedir. hijyenik ürünlerin” tüketicilere ulaşmasında iş ortaklarının öneminin farkın- temlerinin etkinliği, son tedarikçi denetim puanları, yıl boyu izlenen dâhilindeki tedarikçilerden sağlanmıştır. 2019 yılında tüm tedarik da olan Şirket, tedarik politikasını da bu farkındalık ile sürdürmektedir. performansları gibi kritik değerlendirmelere göre sıklığı belirlenen 142 Pınar Süt 2019 yılında çiğ süt tanker operasyonlarında kullanıl- hacminin %53’ü ile en büyük kısmını oluşturan PET Preform tedariği 143 denetimlere tabi tutulmaktadır. İlgili birimler tarafından denetim- mak üzere SAP tabanlı bir program olan SCM rota optimizasyonu Pınar Et’in 2019 yılı tedarikçi değerlendirmesi çalışması kapsamın- tamamen Türkiye sınırları dâhilindeki tedarikçilerden sağlanmıştır. leri yerinde gerçekleştirilerek, tedarikçilerin kalite, gıda güvenliği, iş programını uygulamaya almıştır. Tanker rota programı ile en kısa da 90 ve üstü puan almış olan 14 adet A sınıfı tedarikçisine özel iş sağlığı ve güvenliği, çevre sistemleri ile ilgili uyumluluğu sorgulan- mesafe, en yüksek tanker doluluk oranı, uygun araç, en düşük yakıt ortaklığı sertifikası verilmiştir. 48 tedarikçisi yerinde ziyaret edilerek maktadır. tüketimi ve karbon salınımı hedeflenmiştir. tedarikçi kılavuzundaki ilkelere uyumu denetlenmiştir.

Yaşar Birleşik Pazarlama DYO Boya

İş ortaklarının Pınar marka değerleri ile örtüşmesine, Pınar ürünle- Bayilik seçimleri yaplırken aday firmanın vizyonu, yapısı, mali yeter- DYO Boya’nın sayısı 350’nin üzerindeki küresel tedarikçilerinin tümü özel bir yazılım ile ham madde ambalaj dışı tedarikçileri kapsayan rini tamamlayıcı ve destekleyici olmasına, yasalara ve etik değer- liliği, kişisel veya kurumsal itibarı göz önünde bulundurularak seçim sürdürülebilirlik stratejileri altında; iş etiği, çevre politikası, çocuk Endirekt Malzemeler Alım Portalı sayesinde, malzeme ve ürün çeşit- lere uymasına, tüketici sağlığı ve ürün kalitesine özen göstermesine yapılmaktadır. işçiliği, işçi hakları, adil ticaret, sosyal sorumluluk, eşitlik, eğitim gibi liğinin fazla olduğu alanda verimliliği sağlayacak çalışmalar gerçek- dikkat edilmektedir. kavramlara referans vermiş kuruluşlardır. leştirilmiştir. Tedarikçi firmaların standartlarının yükseltilmesi adına gerekli ol- Çalışılan tedarikçiler ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi ması durumunda YBP seminer ve eğitimlerinin verilebileceği altyapı DYO Boya’nın 2019 yılında devam eden, “Satın Alma Operasyon- 2019 yılında Çevresel Etki Değerlendirmesi’ne tabi tutulan tedarikçi Standardı’na uygunluk açısından kalite denetlemelerine tabi tu- oluşumu tamamlanmıştır. larını Dijitalleştirme Projeleri” ile satın alma hacminin büyümesi, sayısı 18’dir. 14 adet tedarikçi ve 4 adet atık firmasına ise yerinde tulmaktadır. Aynı zamanda ambalaj atıkları gerekliliklerinin yerine tedarikçi sayısının artması ve operasyonel faaliyetlerin yeni tekno- 144 2019 yılında YBP bünyesinde “Kurumsal Satınalma Departmanı”nın denetim yapılmıştır. Çevre yönü ile herhangi bir olumsuz bulguya 145 getirilmesi konusunda da tedarikçiler teşvik edilmektedir. loji ile sürdürülmesi amaçlanmıştır. Şirket’in dijitalleşme sürecinde kurulması ile birlikte, birçok ürün grubunda merkezileştirme süreci rastlanmamıştır. geleceğe yönelik projelendirme altyapısının hazırlanmasıyla Teda- Tedarikçi denetimleri sonucunda bulgu olarak tespit edilen uygun- başlatılmış ve tüm satın alma süreçleri merkezi satın alma üzerin- rikçi Portalı’na ilişkin projenin ikinci fazı olan Tedarikçi Performan- 2019 yılının 3. çeyreği itibarıyla “DYO Tedarikçi Portalı - Tedarikçi suzluklar için tedarikçiler tarafından düzeltici veya önleyici faaliyet den gerçekleştirilmiştir. Bölgesel alımlar yerine merkezi satın alma sı Değerlendirme Modülü 2019 yılında faaliyete geçmiştir. Ayrıca Performansı Değerlendirme Modülü” devreye alınmış olup ilgili kri- düzenlenerek ilgili uygunsuzluğun giderilmesi talep edilmektedir. YBP gücünün sürece dâhil edilmesi yoluyla, yıl sonunda yaklaşık 170.000 başlatılan RFQA (Teklif Talebi) ve FI (Finansal Süreçler) modüllerinin terler sistem üzerinden otomatik hesaplanarak tedarikçilerin perfor- tedarikçilerinin gelişimi için bulguların giderilmesi amacıyla tedarikçi- TL maliyet tasarrufu sağlanmıştır. çalışmalarında da son aşamaya gelinmiştir. Tamamen DYO Boya’ya manslarını anlık izleyebileceği şeffaf bir platform oluşturulmuştur. lerine destek olmakta, bilgi ve deneyimini paylaşmaktadır.

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU İŞ ORTAKLARINA İYİ BAKMAK SÜRDÜRÜLEBİLİR TEDARİK ZİNCİRİ

Viking Kağıt Altın Yunus Çeşme

Viking Kağıt tedarikçileriyle uzun soluklu iş birlikleri kurmaya özen katkı sağlayan doğa dostu kağıt ürünlerinin ham maddesi olarak Sunulan hizmet kalitesinde tedarikçi- gösterirken, tedarikçilerini kalite, teslimat ve fiyat/performans ekse- kullanılmaktadır. lerinin de yadsınamaz bir rolü oldu- ninde değerlendirerek seçmektedir. ğuna inanan Altın Yunus, bu anla- ISO 50001 Enerji Yönetim Sistem Belgesi’ne sahip olan Viking Kağıt, yışla sürdürülebilir iş modeline sahip BRC CP* belgesi ile kalite ve enerji konularında kabul görmüş yöne- bilinçli enerji kullanımını önemsemekte ve tedarikçileri ile de bu konu firmalarla çalışmaktadır. Bu sebeple tim sistem belgelerine sahip olan tedarikçilerle çalışmayı önceliklen- ile ilgili paylaşımda bulunmaktadır. Ekipman, cihaz tedariği süreçle- çevre ve kalite konularında duyar- diren Viking Kağıt, belgesi olmayan firmaları da yine BRC standart- rinde cihazların enerji sınıfları ve ISO 50001 standartlarına uygun- lı, güvenli çalışma koşullarını yerine ları çerçevesinde sürdürülebilirlik ve ürün kalitesi güvenliği konularını lukları önemli bir kriter olarak tespit edilmiştir. getiren markalardan ürün ve hizmet 146 gözden geçirerek denetlemektedir. ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi Standardı’nın öngördüğü risk esaslı alımı sağlanmaktadır. Viking Kağıt, hurda kağıt tedariki sayesinde geri dönüşüm sektörüne modele göre revize edilen tedarikçi değerlendirmeleri 6 aylık pe- Periyodik olarak tedarikçi denetimleri ve sürdürülebilirliğe olan katkılarını 2019 yılında da devam ettirmiş- riyodlar halinde yapılmakta olup, tedarikçiler ile değerlendirmeler gerçekleştiren Altın Yunus, bu uygu- tir. Hurda kağıttan elde edilen selüloz hamuru çevreye ve ekonomiye paylaşılmaktadır. lama ile tedarikçilerin işletme yapıla- rının kurumsallaşmasına katkı sağla- maktadır. Şirket, belirlediği satın alma kriterleri çerçevesinde satın alma faaliyetlerini gerçekleştirmektedir.

*BRC CP: İngiliz perakende konsorsiyumu tarafından 2003’te yayınlanan Tüketici Ürünleri için BRC Global Standardı, tüketicileri korumayı ve kalitenin devamlılığı ve risk yönetimi aracılığıyla tüketici ürünlerinin güvenliğini ve kalitesini arttırmayı amaçlamaktadır.

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU Dünyayı gelecek nesillere yaşanabilir şekilde miras bırakmak için ÇEVREYE İYİ BAKMAK

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU ÇEVREYE İYİ BAKMAK ÇEVREYE İYİ BAKMAK ÇEVRE YÖNETİMİ ÇEVRE YÖNETİMİ

ÇEVRE YÖNETİMİ

Çağımızın öncelikli sorunları arasında yer alan iklim değişikliği ve hayata geçirmektedir. Topluluk yatırımlarını planlarken ve faaliyet- CERTIFICATE OF REGISTRATION This is to certify that

iklim değişikliği kaynaklı riskler ve tehditler, tüm sektörlerin ajanda- lerini sürdürürürken biyoçeşitliliğin korunması amacıyla tüm canlı

Viking Kağıt ve Selüloz A.Ş. Hurriyet Cad. No:474 larının ilk sıralarında yer almaktadır. İş dünyası, bugün karşı karşı- türlerine etkilerini değerlendirmektedir. Bu kapsamda gerekli oldu- Sürdürülebilir Orman Yönetimini Destekliyoruz Aliaga - Izmir Turkey

ya kalınmış çevresel sorunlarla baş edebilmek için, üzerine düşen ğu hallerde biyoçeşitlilik ile ilgili araştırma ve raporlama çalışmaları

Yaşar Topluluğu şirketlerinden Viking Kağıt, ürünleri iyi has been audited and found to meet the requirements of standard(s) FSC- STD-40-004 (Version 3.0) EN, FSC-STD-40-007 (Version 2.0) EN and FSC- sorumluluğu üstlenmektedir. yürütmektedir. STD-50-001 (Version 2.0) EN for FSC® Chain of Custody Certification yönetilmiş ve kontrollü kaynaklardan temin edilen ham Scope of certification The purchase of waste paper and pulp and manufacture, sale and delivery of Yaşar Topluluğu, faaliyetlerinden kaynaklanan çevresel etkileri Küresel hedef ve trendler çerçevesinde geliştirilmiş olan Yaşar madde ile üretilmektedir. Bu sayede Dünya ormanlarının tissue base paper in reels and finished tissue products. azaltmak için sorumlu yönetim yaklaşımıyla, çevre dostu uygulama- Topluluğu Çevre Yönetim Sistemi ilgili mevzuatlara ve uluslararası ve doğal yaşamın sürdürülebilirliğine katkı sağlanırken aynı ları hayata geçirmekte ve çevreci yatırımlara destek vermektedir. standartlara uygun olarak yönetilmekte, dünyadaki sürdürülebilirlik zamanda, kullanılan orman kaynaklı girdilerin yasal olduğu- 150 151 Faaliyetlerini çevresel sürdürülebilirlik bilinciyle gerçekleştiren Top- trendleri düzenli takip edilerek, bu trendlere göre geliştirilmektedir. nun izlenebilirliği de sağlanmaktadır. Tüm bu çalışmalar ne- Products: P2.6 Tissue Paper luluk, ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi metodolojisi doğrultusun- Sürdürülebilirlik konusunda paydaşları ile sürekli iletişim halinde ticesinde sektöründe Uluslararası Orman Yönetim Konseyi P6 Household and sanitary pulp and paper products. da, bilimsel ve teknolojik gelişmelerin düzenli takibini yaparak çevre bulunan Topluluk, aynı zamanda BM Küresel İlkeler Sözleşmesi ve (FSC: Forest Stewardship Council) tarafından oluşturulmuş

yönetim politikasını sürekli geliştirmektedir. Su ve enerji yönetimi, Karbon Saydamlık Projesi (CDP) gibi çeşitli uluslararası organizas- olan Yönetim Sistemi Belgesi’ni (FSC- Coc: Forest Stewar- doğal kaynak kullanımı, iklim değişikliği ve atık yönetimi konularında yonların da iyi uygulama, ölçme ve değerlendirme yöntemlerini dship Council – Chain of Custody) ilk alan şirket olmuştur. hedefler belirleyen Topluluk, faaliyetlerini bu hedefler çerçevesinde benimsemiştir. Certificate number: TT-COC-003609 Karen Prendergast Issue number: 2019-01 Divisional Director - Certification Certificate start date: 19 January 2016 BM TRADA Issuing Office: Warringtonfire Testing and Certification Limited t/a bmtrada Chiltern House, Stocking Lane, High Wycombe, Certificate expiry date: 18 January 2021 Buckinghamshire, HP14 4ND, UK Registered Office: 10 Lower Grosvenor Place, London, United Kingdom, SW1W 0EN Reg.No. 11371436 Date of initial certification: 19 January 2016

This certificate remains the property of BM TRADA. This certificate and all copies or reproductions of the certificate shall be returned to BM TRADA or destroyed if requested. . The validity of this certificate and the list of products covered by this certificate should be verified at www.fsc-info.org Forest Stewardship Council®

This certificate itself does not constitute evidence that a particular product supplied by the certificate holder is FSC certified (or FSC Controlled Wood). Products offered, shipped or sold by the certificate holder can only be considered to be covered by the scope of this certificate when the required FSC claim is stated on invoices and shipping documents.

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU ÇEVREYE İYİ BAKMAK ÇEVREYE İYİ BAKMAK ÇEVRE YÖNETİMİ ÇEVRE YÖNETİMİ

Yeniden kullanıma dayalı iş modeli ile çevrenin korunumuna hizmet edilirken bir yandan da daha sürdürülebilir tedarik zinciri inşa Altın Yunus Yeşil Yıldız Sertifikası Palet Takip Sistemi edilmektedir. Altın Yunus’un çevreye olan duyarlılığı, Kültür ve Pınar Süt ve Pınar Et şirketlerinin tahta palet ihtiyacını yeni Turizm Bakanlığı tarafından “yeşil yıldız” ile belgelen- palet alarak karşılamak yerine palet kiralama modeline geçil- dirilmiştir. miş, palet akışının takibi ve entegrasyon süreçleri Palet Takip 2019 yılında Sistemi üzerinden yapılmaya başlanmıştır. Bu sistemle YBP Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın sürdürülebilir turizm bayi ve bölge depolarındaki paletlerin YBP tarafından geri ahşap tüketimi azaltım miktarı kapsamında; çevrenin korunması, çevre bilincinin toplanarak Pınar Süt ve Pınar Et tesislerine gönderilmesi ve geliştirilmesi, turistik tesislerin çevreye olan olumlu yeniden kullanıma kazandırılması sağlanmıştır. 3 katkılarının teşvik edilmesi ve özendirilmesi amacıyla, 1.310.229 dm = 1.266 ağaç çevreye duyarlı konaklama tesislerinin sınıflandırıl- ması ve belgelendirilmesi uygulaması kapsamında 152 Altın Yunus Çeşme, ‘Çevreye Duyarlı Konaklama 153 Belgesi-Yeşil Yıldız’ı almaya hak kazanmıştır. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nda görevli uzmanlar, Bakanlı- ğın çevre etiketi (eko-label) uygulaması olan çevreye duyarlı konaklama tesisleri projesi kapsamında Altın Yunus Çeşme çalışanlarına çevre duyarlılığı konusun- Palet Takip Sistemi da farkındalık yaratılması amacıyla doğanın yapısı, çevre kirliliklerinin nasıl meydana geldiği, ekolojik etkilenmeler ve tesislerde alınabilecek önlemler gibi birçok önemli konu başlığında eğitimler vermiştir.

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU ÇEVREYE İYİ BAKMAK ÇEVREYE İYİ BAKMAK SU YÖNETİMİ SU YÖNETİMİ

SU YÖNETİMİ Şirketlerden İyi Örnekler ve Gelişmeler Pınar Süt Yaşamın temel kaynağı olan su kaynaklarının korunması, gelecek çalışmalarına 2014 yılından bu yana devam edilmektedir. Pınar Süt • Pınar Süt, Karbon Saydamlık Projesi – Carbon Disclosure Project nesillerin temiz, sağlıklı ve yeterli suya erişimi için kritik önem ta- ve Pınar Et, 2019 yılında da gönüllülük esaslı olan CDP (Carbon • Çalışanlarda su konusunda farkındalık artırmak ve bilinç sahibi (CDP) Türkiye ‘2019 Su Programı Raporu’ sonuçlarına göre su şımaktadır. Bu anlamda su yönetimini etkin kaynak yönetiminin Disclosure Project - Karbon Saydamlık Projesi) İklim Değişikliği ve olmalarını sağlamak amacıyla Çevre Yönetim Eğitimlerinin bir bölü- yönetimi konusunda CDP platformuna dünya çapında cevap veren bir parçası olarak ele alan Yaşar Holding, ulusal ve uluslararası Su Güvenliği Programı Raporlamaları yapmıştır. mü su yönetimi konusuna ayrılmıştır. standartlar ile bölgesel su yönetim politikaları çerçevesinde suyun gönüllü 7.000’den fazla firma arasında yer almıştır. Yaşar Topluluğu, belirli bazı tesis bölgeleri için su kaynaklarının • Tüm fabrikalarda oluşan proses kaynaklı endüstriyel atık sular, atık sürdürülebilirliği için çalışmalar yürütmektedir. • Pınar Süt fabrikalarında, su yönetimi yaklaşımı çerçevesinde korunması yönünde aktif çalışmalar gerçekleştirerek ve faaliyet su arıtma tesislerinde yasal deşarj limitlerine uygun olarak arıtıldık- izlenebilirliği sağlayabilmek adına her yıl düzenli olarak su ayak izi Yaşar Holding, çevre yönetim sisteminde uyguladığı gelişmiş yapı gösterdiği alanlardaki çalışmaları da destekleyerek su kaynaklarını tan sonra deşarj edilmektedir. Eskişehir fabrikası arıtma tesisi ka- ile paydaşları ve iş ortaklarını iyi uygulamalar konusunda ortak bir koruma bilinci ile çalışmalarına devam etmektedir. hesaplama çalışmaları yürütülmektedir. 154 pasitesinin artırılması ve iyileştirilmesi çalışmaları kapsamında 2019 155 noktada buluşturmuştur. Bu anlamda su ayak izi ve su verimliliği • Eskişehir fabrikası arıtma tesisinde kullanılan toz polielektro- yılında yüksek çamur susuzlaştırma ünitesi (dekantör) yatırımı yapıl- lit kimyasalının kullanım ihtiyacının ortadan kaldırılması projesi ile mıştır. birlikte çözelti hazırlamada kullanılan su kullanım ihtiyacı da ortadan Su yönetimini etkin kaynak yönetiminin bir parçası olarak • İzmir fabrikasında atık su deşarj limitlerinin yenilenmesi sebebiyle kalkmış olup ayda yaklaşık 800.000 litre su tasarrufu sağlanmıştır. ele alan Yaşar Holding, ulusal ve uluslararası standartlar ile yeni deşarj standartlarına uyumun sağlanabilmesi için atık su arıt- bölgesel su yönetim politikaları çerçevesinde suyun sürdü- ma tesisi revizyonu projesi 2019 yılında başlatılmıştır. rülebilirliği için çalışmalar yürütmektedir. Pınar Süt Çekilen Toplam Su Hacmi Pınar Süt Varış Noktasına Göre Atık Su Deşarjı

PINAR SÜT VARIŞ NOK- PINAR SÜT ÇEKİLEN SU 2017 2018 2019 TASINA GÖRE ATIK SU 2017 2018 2019 HACMİ (MEGALİTRE) DEŞARJI (MEGALİTRE) Yeraltı Suyu su 2.535 2.540 2.331,0 Yüzeysel sulara deşarj 2.015 2.026 1.936 (≤ 1000 mg/L tçk)

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU ÇEVREYE İYİ BAKMAK ÇEVREYE İYİ BAKMAK SU YÖNETİMİ SU YÖNETİMİ

Pınar Et Pınar Su ve İçecek • Pınar Et su kaynakları üzerindeki etkisini ve su kullanım per- • 2019 yılında, su yönetimi konusunda çalışanların farkındalıkla- • Pınar Su ve İçecek tesislerinde su kullanım verimliliğinin artırıl- formansını paydaşları ile şeffaf olarak paylaşabilmek adına 2017 rını artırmak amacıyla suyun etkin kullanımının önemini anlatan • Üç farklı lokasyonda yer alan kaynaklardan üretim yaparak, ülke ması yönünde yapılan çalışmalar kapsamında; doğal kaynak suyu yılından bu yana Carbon Disclosure Project (CDP) Türkiye tarafın- ve su kıtlığı yaşanması durumunda yaşanabilecekleri aktaran genelinde tüketicileri için temiz, sağlıklı, güvenilir ve nitelikli ambalajlı kullanımına alternatif proses otomasyon uygulamaları ile kuru dan CDP Su Programı kapsamında yürütülen CDP Su Raporlaması belgesel gösterim seansları gerçekleştirilmiştir. su temin etmekte olan Pınar Su ve İçecek, doğal su kaynaklarının dezenfeksiyon sistemlerinin (UV sistemleri) kullanımı, evsel kullanım yapmaktadır. 2019 yılında CDP Su Programında Pınar Et’in derece- korunmasına yönelik olarak çoklu kaynak (tesis) stratejisi yanında ve dolum prosesinde ortaya çıkan kaçakların azaltımasına yönelik lendirme notu B olarak gerçekleşmiştir. sürekli izleme prosedürleri uygulamaktadır. Pınar Su ve İçecek, su kaynaklarının miktar ve kalite olarak bir genel plan çerçevesinde ko- iyileştirme çalışmaları gerçekleştirilmiştir. runması, kontrol edilmesi ve en verimli şekilde kullanılması için kendi • Üretim hatlarında gerçekleştirilen otomasyona dayalı uygula- Pınar Et su kullanımında; 2021 yılına kadar %5, 2023 yılına uzman ekiplerinin yanında, iki farklı bölgede konusunda uzman malar ile atık su miktarı Aydın Bozdoğan Tesisinde %19, Sakarya kadar %10, 2030 yılına kadar %15 azaltım hedefi belirlemiştir. jeoloji mühendislerinden danışmanlık hizmeti almaktadır. 156 Tesisinde %16 oranında azaltılmıştır. 2019 yılında Sakarya Tesisi atık 157 • Etkin su kaynağı yönetimi stratejisi doğrultusunda, kaynaklardaki su kaynaklı karbon emisyonunu 2018 yılına göre birim ürün başına su hacmi (su debisi) değişkenliği ve üretime alınan su miktarı de- %11,98 azaltılmıştır. Pınar Et Çekilen Toplam Su Hacmi Pınar Et Varış Noktasına Göre Atık Su Deşarjı bimetreler ile izlenmekte, üretim planlamaları yapılırken su miktarı • Su kaynaklarının etkin yönetimi için paydaş diyaloğu çalışmaları PINAR ET VARIŞ NOK- verileri analiz edilerek doğal kaynağın sürdürülebilir yapısının korun- PINAR ET ÇEKİLEN SU yürütülmektedir. Bu kapsamda; Sağlık İl Müdürlükleri, Belediyeler, 2017 2018 2019 TASINA GÖRE ATIK SU 2017 2018 2019 HACMİ (MEGALİTRE) ması öncelikle gözetilmektedir. DEŞARJI (MEGALİTRE) Su ve Kanalizasyon İşleri Genel Müdürlükleri ile su kaynaklarının • Yapılacak yeni yatırımlar; “ekonomik verimlilik”, “suyun adil pay- niteliklerinin korunması, bölgesel öncelikler, hijyenik ve nitelikli suya Yeraltı Suyu su 816,8 768,9 718,6 Yüzeysel sulara deşarj 679,0 639 596,4 laşımı, sosyal eşitlik”, “çevre sağlığı ve ekosistem devamlılığı” ilkeleri erişim stratejileri gibi konular üzerine bilgi alışverişi sağlanmaktadır. (≤ 1000 mg/L tçk) göz önüne alınarak planlanmaktadır.

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU ÇEVREYE İYİ BAKMAK ÇEVREYE İYİ BAKMAK SU YÖNETİMİ SU YÖNETİMİ

DYO Boya Çamlı Yem Besicilik Çamlı Yem Besicilik Çekilen Toplam Su Hacmi

• DYO Boya fabrikalarında 2014 yılından bu yana su kullanım mik- • Etkin su yönetim stratejisinin uygulanması için su yönetimi ko- • Çamlı Yem Besicilik’de suyun büyük bölümü bitkisel üretim ve ÇAMLI YEM BESİCİLİK tarlarının izlenmesi ve kontrol edilmesi amacıyla çeşitli çalışmalar nusunda uzman kurum ve kuruluşlar ile iş birlikleri gerçekleştirilmiş kültür balıkçılığı faaliyetlerinde kullanılmaktadır. Bitkisel üretimde ÇEKİLEN SU HACMİ 2017 2018 2019 (MEGALİTRE) yürütülmektedir. Kurulu bulunan sayaç sistemi sayesinde su tüketim olup su ayak izi hesaplamalarının yanı sıra Türkiye Teknoloji Vakfı ile su; yetiştirilen yem bitkilerinin sulanmasında ve çiftlikte bulunan miktarları kayıt altına alınmakta ve su ayak izi hesaplamaları çerçe- yapılan iş birliği çerçevesinde DYO Su Verimliliği Raporu çalışması hayvanların su ihtiyacının karşılanmasında kullanılmaktadır. Kültür vesinde takip edilmektedir. yürütülmüştür. Böylece su yönetimi konusunda performans kriter- Yüzey Suyu 334,61 401,31 342,5 balıkçılığında su, ana üretim unsurlarından biridir. Yavru balık üreti- leri tespit edilirken verimlilik olanaklarının tespiti sağlanmıştır. minin yapıldığı tesislerde denizden çekilen su arıtılır, proses ihtiyacına Yeraltı Suyu 1.622 2.481,13 2.468,23 göre ısıtılır veya soğutulur. Yetiştirme havuzlarında balık için uygun ortamı sağlayan su daha sonra denize geri deşarj edilir. Deniz Suyu 2.604,4 2.673,77 2.099,71 158 • Yem üretimi yapılan Turgutlu ve Pınarbaşı fabrikalarında su 159 DYO Boya Çekilen Toplam Su Hacmi DYO Boya Varış Noktasına Göre Atık Su Deşarjı proses (buhar üretimi ürünün içine ilave edilerek) ve evsel amaçlı Şebeke Suyu 32,15 34,56 41,47 DYO BOYA VARIŞ NOK- olarak kullanılmaktadır. DYO BOYA ÇEKİLEN SU 2017 2018 2019 TASINA GÖRE ATIK SU 2017 2018 2019 HACMİ (MEGALİTRE) DEŞARJI (MEGALİTRE) Çamlı Yem Besicilik Varış Noktasına Göre Atık Su Deşarjı Şebeke Suyu 956,74 836,4 825,23 Yüzeysel sulara deşarj 258,14 267,93 212,71 ÇAMLI YEM BESİCİLİK VA- RIŞ NOKTASINA GÖRE ATIK 2017 2018 2019 SU DEŞARJI (MEGALİTRE)

Denize Deşarj 3.374,05 3.933,97 3.414,31

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU ÇEVREYE İYİ BAKMAK ÇEVREYE İYİ BAKMAK SU YÖNETİMİ ENERJİ VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ YÖNETİMİ

ENERJİ VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ YÖNETİMİ

Viking Kağıt İklim değişikliğinin etkileri, dünyanın farklı bölgelerinde kendini şim- ve uygulamaktadır. Bu sayede iklim değişikliği ile mücadelede en Viking Kağıt Çekilen Toplam Su Hacmi diden göstermeye başlamıştır. Günümüzde artan enerji ihtiyacı ile öncelikli olarak azaltılması gereken sera gazı miktarı azaltımı da • Viking Kağıt 2014 yılında başladığı su ayak izi hesaplama çalış- bilinçsiz kaynak kullanımı sonucu ivmelenen iklim değişikliği önemli sağlanabilmektedir. malarına devam etmektedir. Bu kapsamda suyun tasarruflu kul- VİKİNG KAĞIT ÇEKİLEN SU 2017 2018 2019 bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. lanımına ve geri dönüşümüne yönelik uygulamalar hayata geçiril- HACMİ (MEGALİTRE) Yaşar Topluluğu, “2020 yılına kadar birim ton üretim başına orta- mektedir. Yeraltı Suyu Yaşar Holding, iklim değişikliğini; çevresel, sosyal, ekonomik ve lama karbon emisyonunu %15 azaltma” hedefi çerçevesinde yaptığı 1.110 990 826 • Kağıt üretim hatlarındaki sıvı pompalarının salmastralarının (≤ 1000 mg/ L tçk) toplumsal sonuçlara etken olabilecek bir risk unsuru olarak tanım- çalışmalar sonucunda, 2019 yılı itibarıyla ortalama sera gazı yo- mekanik tipe dönüştürülmesi projesi sayesinde günlük deink prosesi lamaktadır. Gelecek nesiller için çevrenin en iyi şekilde korunması ğunluğunu baz yıla oranla %6,23 oranında azaltmıştır. 2020 yılında 160 salmastra su tüketimi %22 oranında azaltılmıştır. gerektiği bilinciyle çevresel etkilerini azaltmayı hedefleyen Yaşar hedefe ulaşmak için Topluluk şirketlerinde farklı çalışmalar yürütül- 161 Topluluğu, tesisleri için enerji verimliliği çalışmalarının düzenli takibi, mekle birlikte 2019 yılında beklenen azaltım seviyesinin altında ka- • 2019 yılında Viking Kağıt ton başına üretim için kullanılan su mik- Viking Kağıt Varış Noktasına Göre Atık Su Deşarjı geliştirilmesi, uygulamalar için gerekli altyapıların kurulması ve ku- lınmıştır. Bu durum detaylı olarak analiz edildiğinde beklenen azal- tarı 19,61 m3 olarak gerçekleşmiştir. VİKİNG KAĞIT VARIŞ rulu altyapıların yenilenmesi çalışmalarını yürütmekte, faaliyetlerini tımın sağlanamamasının ana nedenleri arasında; yeni yatırımlar, NOKTASINA GÖRE ATIK 2017 2018 2019 ekonomik ve çevresel kazanç etkisini göz önünde tutarak seçmekte ürün konfigürasyonlarındaki değişim gibi unsurlar tespit edilmiştir. SU DEŞARJI (MEGALİTRE)

Yüzeysel sulara deşarj 1.026 987 760 Yaşar Holding Şirketleri Toplam Sera Gazı Emisyonları Yaşar Holding Şirketleri Toplam Enerji Tüketimi

2017 2018 2019 2017 2018 2019

Kapsam 1 (tCO2e/yıl) 161.975 175.003 174.222 Toplam Enerji Tüketimi (GJ) 2.948.243 3.096.272 2.734.242

Kapsam 2 (tCO2e/yıl) 112.083 96.201 83.626

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU ÇEVREYE İYİ BAKMAK ÇEVREYE İYİ BAKMAK ENERJİ VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ YÖNETİMİ ENERJİ VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ YÖNETİMİ

Şirketlerden İyi Örnekler ve Gelişmeler Pınar Süt Pınar Et

• Pınar Süt, Karbon Saydamlık Projesi – Carbon Disclosure Project • Eskişehir fabrikası arıtma tesisinde kapasitesi daha yüksek yeni • Pınar Et 2017 yılından bu yana Carbon Disclosure Project (CDP) • Koku giderme fanı için yazılım programlanarak inverter uygula- (CDP) Türkiye ‘2019 İklim Değişikliği Programı Raporu’ sonuçlarına dekantör yatırımı ile bir adet üfleyici devreden çıkarılmış olup yıllık Türkiye tarafından CDP İklim Değişikliği Programı kapsamında yü- ması yapılarak fanın hızının otomasyonu sağlanmıştır. 2019 yılında göre iklim değişikliği yönetimi konusunda CDP platformuna cevap 134.181 kwh elektrik enerjisi tasarrufu sağlanmıştır. Bu değişim sa- rütülen CDP İklim Değişikliği Raporlaması yapmaktadır. 2019 yılında uygulanan bu otomasyon projesi sayesinde 27.463 kWh elektrik

veren gönüllü 7.000’den fazla firma arasında yer almıştır. yesinde 93 ton CO2 karbon salınımı engellenmiştir. CDP İklim Değişikliği Programında Pınar Et’in derecelendirme notu enerjisi tasarruf edilmiştir. B olarak gerçekleşmiştir. • İzmir fabrikası paketleme bölümünde kompakt floresan lambalar • Fermente İçecek kategorisinde kullanılan plastik şişe ambalajda • Doğalgaz yanma verimliliğinin artırılması için, buhar kazanı ba- led armatüre dönüştürülerek armatür sayısı %58 azaltılmıştır. Bu piyasaya sunulan ürünlerin şişe gramajlarında optimum seviyeye • Enerji verimliliği uygulamaları kapsamında 2015 yılından beri casında CO ve O2 ölçüm ve izleme sistemi kurularak bu sistemin sayede yılda 17.046 kWh elektrik enerjisi tasarrufu sağlanmıştır. ulaşılarak yılda 6,5 ton daha az plastik kullanımıyla yıllık 20 ton CO² devam etmekte olan çatı kaplamalarının yalıtımlı hale getirilmesi yanma otomasyonu sistemi ile haberleşmesi temin edilmiştir. Bu salınımı azaltılmıştır. projesi kapsamında 2019 yılında toplam 25 bin m2 çatıda yenileme proje sayesinde 2019 yılında bir önceki yıla göre kullanılan doğalgaz • İzmir Fabrikası mayonez üretim bölümünde soğutma kompresö- • Peynir kategorisine ait ambalajlarda gerçekleştirilen projeler gerçekleştirilmiştir. miktarı %4,32 oranında azaltılmıştır. rü yerine soğutma kulesi kullanımı sayesinde yıllık 9.038,39 kwh sonucunda, kullanılan plastik miktarı yıllık 4.3 ton azaltılarak, yıllık elektrik enerjisi tasarrufu elde edilmiştir. • Aydınlatma sisteminde led armatür kullanımına geçiş proje- • Lojistik departmanı ile yürütülen çalışmalar ile sevk edilen pa- 13 ton CO² salınımı azaltımı sağlanmıştır. si sayesinde 2019 yılında toplam 188.897 kWh elektrik tasarrufu letlerde verimlilik artırılmıştır. Daha az araçla daha çok ürün sevk • Aktif olarak kullanılan trafoların sayısında %25 azaltım gerçek- 162 • Taze Fermente ürün grubunda yürütülen projelerde başarılı sağlanmıştır. edilmesi sağlanarak 112 adet sevkiyat aracı azaltımı sağlanmıştır. 163 leştirilerek trafo kaynaklı kayıpların önlenmesiyle yıllık olarak 51.600 sonuçlar elde edilerek, yıllık 40 ton daha az kağıt kullanımıyla CO² Böylece karbon salınımında 1.185,802 ton azaltım gerçekleştirilmiştir. kWh elektrik enerjisi tasarrufu elde edilmiştir. • Ana su deposunda kullanılan elektrik pompasının otomasyon pro- salınımı 34 ton azaltılmıştır. jesi ile 2019 yılında bir önceki yıla göre kuyudan çekilen 1 m3 su başına • Soğutma kompresörlerinin yeniden konumlandırılmasıyla yıllık • Belirli ambalaj gruplarında yurt dışından tedarik yerine yerel tedarik harcanan elektrik tüketimi %6,71 oranında azalmıştır. 18.551 kWh saat elektrik enerjisi tasarrufu elde edilmiştir. süreci başlatılmış olup, böylece hem yerelden tedarik oranı artırılmış hem

de lojistik süreçlerden kaynaklanan CO2 salınımında azaltım sağlanmıştır. Pınar Et Sera Gazı Emisyon Değerleri / tCO2e

Pınar Süt Sera Gazı Emisyon Değerleri / tCO2e KAPSAM KAPSAM TOPLAM PINAR ET SERA GAZI EMİSYON

KAPSAM KAPSAM TOPLAM PINAR SÜT SERA GAZI EMİSYON 1 YOĞUNLUĞU / TCO2E /TON 2 1 2 YOĞUNLUĞU / TCO2E /TON 2017 10.725 16.147 26.872 2017 0,615 2017 33.161 41.011 74.172 2017 0,200 2018 11.190 16.428 27.618 2018 0,627 2018 32.228 39.803 72.031 2018 0,202 2019 12.872 14.956 27.8 28 2019 0,662 2019 32.487 36.656 69.143 2019 0,214

Pınar Su ve İçecek Yaşar Birleşik Pazarlama

• Bursa Uludağ tesisinde 2019 yılında gerçekleştirilen buhar jene- • Aydın Madran Tesisi’nde elektrik enerjisi verimliliği ile ilgili yapı- • Taşınan ürünün hacmine göre yakıt oranı daha düşük olan TIR • SAP yazılımının tedarik zinciri modülü kullanılarak en uygun rota ratöründeki bakım ve iyileştirme çalışmaları sayesinde; 2019 yılında lan çalışmalar sonucunda 2019 yılında elektrik enerjisi tüketiminde, araç tipininin yurt içi kara nakliye operasyonlarında kullanımının ve araç tipi seçilebilmesi sağlanmaktadır. kullanılan LNG miktarı birim ürün başına %20,31 oranında azalmıştır. 2018 yılına göre birim ürün başına %2,39 azalma gerçekleşmiştir. artırılması sağlanmıştır. • İdeal Sevk Noktası Uygulaması ile siparişlerin en uygun sevk nok- • Bursa Uludağ Tesisi’nde elektrik enerjisi verimliliği ile ilgili yapı- • 2019 yılında Pınar Su ve İçecek toplam üretim başına elektrik • Yurt içi kara nakliye operasyonlarında taşınan ürünlerin en kısa tasından gönderimi yapılmaktadır. lan çalışmalar sonucunda 2019 yılında elektrik enerjisi tüketiminde, enerjisi tüketimi, bir önceki raporlama yılına göre %3 azaltılmıştır. mesafe kat edilerek ulaştırılması için kilometre matrisi kullanılmaya 2018 yılına göre birim ürün başına %4,67 azaltım sağlanmıştır. başlanmış olup, bu matrise göre araçların seyahat güzergâhları programlanmaktadır.

164 Pınar Su ve İçecek Sera Gazı Emisyon Değerleri/ tCO2e Yaşar Birleşik Pazarlama Sera Gazı Emisyon Değerleri / tCO2e 165 KAPSAM KAPSAM TOPLAM PINAR SU VE İÇECEK SERA GAZI KAPSAM KAPSAM TOPLAM YAŞAR BİRLEŞİK PAZARLAMA

1 2 EMİSYON YOĞUNLUĞU / TCO2E 1 2 SERA GAZI EMİSYON YOĞUN- /TON LUĞU / TCO2E /TON 2017 622 7.6 8 4 8.306 2017 23.603 2.196 25.798 2017 0,146 2017 0,076 2018 433 6.900 7.333 2018 21.678 2.300 23.978 2018 0,144 2018 0,074 2019 435 5.255 5.690 2019 20.964 2.110 23.074 2019 0,142 2019 0,075

Çamlı Yem Besicilik Viking Kağıt

• Enerji optimizasyon projeleri, kurutma rejimindeki iyileştirmeler • Çamlı Yem Deniz Ürünleri İşletmesi kuluçkahane bölümünde ay- çalışmaları sonucu ekipman çalışma süreleri kısaltılmış olup mazot ve 2018 yılında devreye giren kojenerasyon yatırımı sayesinde sera dınlatma armatürlerinin led armatürler ile değiştirilmesi projesi ile kullanımı 5.775 lt/yıl azalmıştır. 2019 yılında 24.883 kwh/yıl elektrik enerjisi tasarrufu sağlanmıştır. gazı emisyonlarında 2010 baz yılına göre 2019 yılında %32 oranın- • 2019 yılında gerçekleştirilen enerji verimlilik projeleri sonucu top- da bir azaltım sağlanmıştır.

• 2019 yılında balık kafesleri yemleme sisteminde yapılan verimlilik lam 37.262 kg CO2/yıl sera gazı emisyonu azaltılmıştır. Viking Kağıt Sera Gazı Emisyon Değerleri / tCO2e

KAPSAM KAPSAM TOPLAM

1 2

2017 19.591 26.330 45.921

Çamlı Yem Besicilik Sera Gazı Emisyon Değerleri / tCO e 166 2 2018 31.556 10.553 42.109 167 KAPSAM KAPSAM TOPLAM ÇAMLI YEM BESİCİLİK

1 2 SERA GAZI EMİSYON 2019 27.9 21 9.358 37. 279 YOĞUNLUĞU / TCO2E /TON 2017 9.480 8.687 18.167 2017 0,076 VİKİNG KAĞIT SERA GAZI EMİS-

2018 9.361 9.941 19.302 YON YOĞUNLUĞU / TCO2E /TON 2018 0,072 2017 1,18 2019 9.728 9.091 18.819 2019 0,071 2018 1,17

2019 1,32

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU ÇEVREYE İYİ BAKMAK ÇEVREYE İYİ BAKMAK ATIK YÖNETİMİ ATIK YÖNETİMİ

ATIK YÖNETİMİ

Sürdürülebilir üretim ve tüketim alışkanlıklarının geliştirilebilmesi atık ÇEVKO Vakfı’nın da kurucuları arasında yer alan Yaşar Topluluğu, Şirketlerden İyi Örnekler ve Gelişmeler yönetimi açısından büyük bir önem taşımaktadır. Yaşar Topluluğu ambalaj yönetimi ile atık yönetimini birbirlerinden ayrılmayan un- atığın kaynağında azaltımı, oluşan kaynakların geri dönüşümü ve surlar olarak görmekte ve ürün ambalajlarının çevresel etkilerini de Pınar Süt geri kazanımı, dönüştürülemeyen atığın ise yasal mevzuata uygun değerlendirmektedir. Bu kapsamda ambalajlarda kullanılan plastik • Tehlikeli atıklar uygun koşullarda geçici olarak depolandıktan • Taze Fermente grubunda yürütülen projelerde başarılı sonuçlar ve çevresel uyum gözetilecek şekilde bertarafı süreçlerini içeren gramajının azaltımı, geri dönüştürülmüş plastik kullanımı çalışmaları sonra, geri kazanım ya da nihai bertarafının sağlanabilmesi için elde edilerek, yıllık 40 ton daha az kağıt kullanılmıştır. sürdürülebilir bir atık yönetim sistemini benimseyerek bu doğrultu- tüm şirketlerde yürütülmektedir. lisanslı geri kazanım/bertaraf tesislerine gönderilmektedir. da operasyon ve süreçlerini yönetmektedir. • Peynir kategorisine ait plastik kapak ambalajlarında gerçekleşti- • 1.500 farklı ambalaj malzemesi kullanan Pınar Süt, 2019 yılında, rilen kapsamlı kapak gramajı optimizasyon çalışması sayesinde kul- ürün kaliteleri korunarak, ambalaj malzemelerinde gramaj düşür- lanılan plastik kapakların gramaj azaltımı ile plastik ambalaj miktarı me, düşük gramajlı ambalaj kullanımı ve multipak ürün çeşitliliği yıllık 4,3 ton azaltılmıştır. arttırma çalışmalarını sürdürmüştür. 168 • Eskişehir fabrikasında arıtma çamurları için konteyner sistemine 169 Yaşar Holding, 2019 yılında TÜSİAD-Global Compact- • Fermente İçecek kategorisinde kullanılan plastik şişe ambalajda, geçilerek çamurların ambalajlanması için kullanılan ambalaj malze- SKD iş birliğinde oluşturulan İş Dünyası Plastik Girişimi’ni şişe gramajlarında optimum azaltım sağlanarak yılda 6,5 ton daha me tüketimi sonlandırılmıştır. imzalayarak plastik kirliliği ile mücadelede üzerine düşen az plastik kullanılmıştır. sorumluluğu yerine getirmeyi taahhüt etmiştir.

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU ÇEVREYE İYİ BAKMAK ÇEVREYE İYİ BAKMAK ATIK YÖNETİMİ ATIK YÖNETİMİ

Pınar Et Pınar Su ve İçecek Yaşar Birleşik Pazarlama

• Sürdürülebilir ambalaj yönetimi yaklaşımımız çerçevesinde, • Sıfır Atık projesi çalışmaları 2019 yılında da devam etmiştir. • Atık Yönetimi yaklaşımı, atıkların kaynağında ayrıştırılmasına • 2019 yılında satın alma departmanı ile birlikte yürütülen ofis ürünlerin ambalajlarında kullanılan plastik, mukavva gibi malzeme- Çalışanların Sıfır Atık konusunda bilinçlenmesi, etkin atık yönetim göre oluşturulmuş olup, atıklar yasal mevzuatta tanımlı sınıflandır- ortamında plastik kullanımını azaltma girişimleri kapsamında yeni leri en az miktarda kullanabilmek adına, Pınar Et AR-GE Merkezi uygulamalarını günlük hayat pratikleri ile birleştirerek uygulayabil- malarına göre ayrıştırılarak toplanmaktadır. satın alma kriterleri belirlenmiştir. Bu bağlamda ofis ihtiyaçları ile Müdürlüğü departmanı içerisinde ambalaj yönetimi konusu ayrı bir meleri için eğitim faaliyetleri yıl içerisinde sürdürülmüştür. ilgili satın alımlarda plastik malzeme yerine alternatif ürünler tercih • 2011 yılından bu yana, ambalaj gramaj optimizasyon çalışmaları bölüm tarafından yürütülmektedir. edilmeye başlanmıştır. Ofislerde kullanımı yaygın olan tek kullanım- • Atık pillerin çevreye, toprağa ve yeraltı sularına zarar vermesini hız kesmeden sürdürülmektedir. Bu kapsamda pet şişe üretiminde lık plastik karıştırıcı, plastik bardak ve plastik pipet kullanımına son • 2019 yılında mevcut ambalaj malzemelerinde optimizasyon önlemek ve toplanarak geri dönüşümüne destek olmak amacıyla kullanılan ambalaj malzemelerinin plastik miktarında optimum sevi- verilmiştir. çalışmaları yapılarak yaklaşık 18.154 kg daha az plastik, 30.000 kg Pınar Et’in 2014 yılında çalışanlarıyla birlikte başlattığı “10 Atık Pil - yede azaltım sağlanmıştır. Bu sayede oluşacak atık miktarı azaltıla- daha az kağıt kullanılmıştır. Böylece plastik azaltımı sayesinde 55,6 1 Fidan” projesinde, 2018-2019 yıllarında 1350 adet pil toplanmış, rak, sorumlu üretim yaklaşımı çerçevesinde üretimler gerçekleştiril- Viking Kağıt ton CO ve kağıt azaltımı sayesinde 73 ton olmak üzere toplam Ege Orman Vakfı aracılığıyla 135 adet ağaç Bergama ve Kınık’a mektedir. Düşük gramajlı şişelerin şişirme sürecinde daha az enerji 2 • Geri dönüştürülebilir ambalaj kullanımı miktarında azaltım ça- 170 128,6 ton olarak CO emisyonu salınımı azaltılmıştır. dikilmiştir. 2020 yılında 5000 adet pil toplanarak 500 adet ağaç tüketildiği için bu proje aynı zamanda enerji verimliliğine de katkı 171 2 lışmaları 2018 yılı sonlarında başlamış olup 2019 yılında da devam dikilmesi hedeflenmiştir. sağlamıştır. Tüm bu çalışmaların sonucu olarak üretim tesislerinin etmiştir. 2019 yılında uygulanan ambalaj kalınlıklarının azaltımı ile 39 karbon ayak izi de azaltılmıştır. ton daha az plastik ambalaj malzemesi kullanımı gerçekleşmiştir. • Tüketicilerin plastik konusunda bilinçlenmesi ve plastik konusuna • Depoya alınan bitmiş ürün paletlerinin streçlenmesi amacıyla dikkat çekilmesi amacıyla “Pınar Yaşam Pınarım” markalı ürünlerde kullanılan plastik streç film kalınlıkları 23 mikrondan 18 mikrona ka- kullanılan plastik miktarındaki azaltım, ürünlerin üzerinde bilgilendir- dar düşürülmüş olup bu sayede 2019 yılında 5 ton daha az plastik me amaçlı olarak tüketiciler ile paylaşılmıştır. streç kullanımı sağlanmıştır.

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU EKLER

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU PERFORMANS VERİLERİ VE GÖSTERGELER PERFORMANS VERİLERİ VE GÖSTERGELER

SOSYAL PERFORMANS VERİLERİ

Çalışan Profili Toplu iş sözleşmeleri kapsamındaki toplam çalışan sayısının yüzdesi

İş sözleşmesi ve cinsiyete göre toplam çalışan sayısı PINAR ET VİKİNG KAĞIT PINAR SÜT DYO BOYA

BELİRSİZ SÜRELİ BELİRLİ SÜRELİ GENEL Yıllar Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek

Geçici/ 2016 %14,0 %61,7 %0,0 %64,1 %6,6 %55,2 %0,7 %t54,0 2019 Kilit Kapsam Dışı Kapsam İçi Taşeron SDE/Ajans Toplam Toplam Toplam Sözleşmeli 2017 %13,6 %60,9 %0,4 %63,6 %6,5 %53,6 %0,6 %54,0 KADIN 69 644 169 201 9 1092 28 28 1120 2018 %13,3 %58,9 %1,0 %61,9 %6,6 %56,1 %0,6 %46,6 ERKEK 244 2119 1556 990 48 4957 89 89 5046 2019 %9,5 %43,2 %0,6 %40,0 %4,2 %37,4 %0,6 %40,9 *Toplam İşgücü kadrolu + altişveren+ajans çalışanların toplamından oluşmaktadır. 174 * Sözleşmeli olarak çalışan Kilit çalışanların da Geçici /sözleşmeli bölümünde yer almaktadır. 175 *Çırak ve Stajyerler listeye dahil değildir. Çalışan Eğitimi ve Gelişimi İstihdam türü ve cinsiyete göre toplam çalışan sayısı

TOPLAM BE- TOPLAM TOPLAM TOPLAM Çalışan başına yıllık eğitim saatleri MAVİ TOP- 2019 KİLİT ÇALIŞAN YAZ ÇALIŞAN ÇALIŞAN GEÇİCİ ÇALIŞAN YAK A LAM TOPLAM EĞİTİM BEYAZ MAVİ TOPLAM EĞİTİM BEYAZ MAVİ SAYISINA ORANI YAK A SAYISINA ORANI SAYISINA ORANI SAYISINA ORANI KİLİT GEÇİCİ TOPLAM KİLİT GEÇİCİ TOPLAM SAATİ 2019 YAK A YAK A SAATİ 2019 YAK A YAK A Kadın 69 %1 628 %10 395 %6 28 %0 1120 KADIN 1.127 11.139 3.693 2.292 18.251 KADIN 16 18 9 82 16 Erkek 244 %4 1789 %29 2924 %47 89 %1 5046 ERKEK 3.153 25.293 41.485 3.842 73.773 ERKEK 13 14 14 43 15 Toplam 313 %5 2417 %39 3319 %54 117 %2 6166 TOPLAM 4.280 36.432 45.178 6.134 92.024 TOPLAM 14 15 14 52 15 *Toplam çalışan sayısı kadrolu + altişveren +SDE çalışanların toplamından oluşmaktadır. *Altişveren ve SDE çalışanlar için çalışma kapsamına göre BY veya MY kapsamına dahil edilmiştir. *Çırak ve Stajyerler listeye dahil değildir.

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU PERFORMANS VERİLERİ VE GÖSTERGELER PERFORMANS VERİLERİ VE GÖSTERGELER

Yaş grubu ve cinsiyete göre yeni işe alınan çalışan sayıları

ALTİŞVEREN+GEÇİCİ HARİÇ (KADROLU) ALTİŞVEREN+GEÇİCİ DAHİL TOPLAM

01.01.2019-31.12.2019 Kadın Erkek Toplam Kadın Erkek Toplam DÖNEMİNDE İŞE ALINANLAR Cinsiyet ve Çalışan Kategorisine Göre Düzenli Performans ve Kariyer Gelişim 30 YAŞ ALTI 46 96 142 124 633 757 Değerlendirmesinden Geçen Çalışan Yüzdesi 30-50 31 147 178 65 356 421 PERFORMANS SİSTEMİNE TOPLAM ÇALIŞAN 2019 ORAN DAHİL ÇALIŞAN SAYISI SAYISI 50 YAŞ ÜZERİ - 5 5 5 13 18 KADIN 275 713 %39 TOPLAM 77 248 325 194 1002 1196 ERKEK 424 2363 %18 176 177 Yaş grubu ve cinsiyete göre çalışan devir oranları

PERFORMANS SİSTEMİNE TOPLAM ÇALIŞAN YILBAŞINDAKİ TOPLULUK TOPLULUK İÇİ İŞTEN DEVİR 2019 ORAN PERSONEL SAYISI DIŞI GİRİŞ TRANSFER AYRILANLAR ORANI DAHİL ÇALIŞAN SAYISI SAYISI 2019 Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek KİLİT 213 313 %68

30 YAŞ ALTI 201 394 46 96 0 1 44 81 %17,8 %16,5 KAPSAM DIŞI 486 2763 %18

30-50 689 3473 31 147 4 6 75 296 %10,4 %8,2

50 YAŞ ÜZERİ 31 207 0 5 0 3 6 41 %19,4 %19,1

TOPLAM 921 4074 77 248 4 10 125 418 %12,5 %9,6

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU PERFORMANS VERİLERİ VE GÖSTERGELER PERFORMANS VERİLERİ VE GÖSTERGELER

İş Sağlığı ve Güvenliği

2019 YILI KAZA SIKLIK ORANI İŞ KAZASI AĞIRLIK HIZI DEVAMSIZLIK ORANI 2019 YILI KAZA SIKLIK ORANI İŞ KAZASI AĞIRLIK HIZI DEVAMSIZLIK ORANI Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek ÇAMLI YEM BESİCİLİK PINAR SÜT EGE BÖLGESİ 0,00 43,38 0,000 0,267 0,142 0,007 EGE BÖLGESİ 25,24 44,12 0,083 0,299 0,138 0,117 DYO BOYA MARMARA BÖLGESİ - - - - 0,102 0,077 EGE BÖLGESİ 0,00 38,35 0,000 0,211 0,054 0,049 İÇ ANADOLU BÖLGESİ 34,24 29,30 0,138 0,184 0,198 0,108 MARMARA BÖLGESİ 6,01 24,05 0,009 0,256 - - AKDENİZ BÖLGESİ - - - - 0,000 0,053 İÇ ANADOLU BÖLGESİ 0,00 0,00 0,000 0,000 - - GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ 88,89 38,92 0,000 0,080 0,123 0,092 KARADENİZ BÖLGESİ 0,00 0,00 0,000 0,000 - - PINAR ET AKDENİZ BÖLGESİ 0,00 0,00 0,000 0,000 - - 178 179 EGE BÖLGESİ 20,44 40,08 0,167 0,335 0,192 0,132 GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ 0,00 0,00 0,000 0,000 - - MARMARA BÖLGESİ 0,00 0,00 0,000 0,000 0,202 0,084 VİKİNG KAĞIT PINAR SU EGE BÖLGESİ 12,03 41,16 0,009 0,255 0,030 0,017 EGE BÖLGESİ 0,00 12,12 0,000 0,032 0,002 0,001 ALTIN YUNUS MARMARA BÖLGESİ 0,00 11,94 0,000 0,043 0,002 0,000 EGE BÖLGESİ 0,00 0,00 0,000 0,000 0,063 0,038 YBP DESA ENERJİ EGE BÖLGESİ 11,70 10,91 0,000 0,037 0,180 0,077 EGE BÖLGESİ 19,32 0,00 0,000 0,000 0,130 0,090 MARMARA BÖLGESİ 20,21 25,10 0,035 0,244 0,127 0,082 YABİL İÇ ANADOLU BÖLGESİ 0,00 0,00 0,000 0,000 0,153 0,080 EGE BÖLGESİ 0,00 0,00 0,000 0,000 0,149 0,084 AKDENİZ BÖLGESİ 0,00 13,48 0,000 0,108 0,072 0,072 YABİL KARADENİZ BÖLGESİ 0,00 0,00 0,000 0,000 0,060 0,068 EGE BÖLGESİ 8,89 0,00 0,000 0,000 - -

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU GRI İÇERİK İNDEKSİ GRI İÇERİK İNDEKSİ

GRI İÇERİK İNDEKSİ Paydaş Katılımı 102-40 102-41 GRI SAYFA NUMARASI / HARİÇ 102-42 GRI STANDARDI BÖLÜM/BAŞLIK GÖSTERGESİ DOĞRUDAN KAYNAK TUTULANLAR 102-43 GRI 101: Temel 2016 102-44 Kuruluş Profili Raporlama 102-1 102-45 102-2 102-46 102-3 GRI 102: Genel Standart 102-47 102-4 Göstergeler 2016 102-48 102-5 102-49 102-6 102-50 180 102-7 102-51 181 102-8 102-52 102-9 102-53 GRI 102: Genel Standart 102-10 102-54 Göstergeler 2016 102-11 GRI içerik endeksi hangi sayfa nosuna konulursa bura- 102-55 102-12 ya o sayfa nosu eklenecek 102-13 102-56 Rapor için dış denetim alınmamıştır. Strateji Öncelikli Konular 102-14 Öncelikli Konu: Etik ve Uyum Çalışmaları Etik Kurallar ve İlkeler 103-1 102-16 GRI 103: Yönetim Yaklaşımı 2016 103-2 Yönetişim 103-3 GRI 205: Yolsuzlukla Raporlama döneminde herhangi bir yolsuzluk vakası 102-18 205-3 Mücadele 2016 tespit edilmemiştir. 102-20

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU GRI İÇERİK İNDEKSİ GRI İÇERİK İNDEKSİ

Raporlama döneminde rekabete aykırı davranış, tröst- GRI 206: Rekabete Aykırı 206-1 leşme ve tekelciliği önleme konusunda sürmekte olan Davranış 2016 ve karara bağlanmış bir dava bulunmamaktadır. GRI 416: Müşteri Sağlığı ve Gü- 416-1 Raporlama döneminde sosyal ve ekonomik alandaki venliği 2016 416-2 GRI 419: Sosyo-Ekonomik Uyum 419-1 yasalara ve / veya yönetmeliklere uyulmamasına ilişkin 2016 417-1 GRI 417: Pazarlama - Ürün ve herhangi bir yaptırım tespit edilmemiştir. 417-2 Hizmet Etiketleme 2016 Öncelikli Konu: Ekonomik Performans 417-3 103-1 Öncelikli Konu: Sürdürülebilir Tedarik Zinciri GRI 103: Yönetim Yaklaşımı 2016 103-2 103-1 103-3 GRI 103:Yönetim Yaklaşımı 2016 103-2 GRI 201: Ekonomik 201-1 103-3 Performans 2016 GRI 308: Tedarikçilerin Çevre- GRI 203: Dolaylı Ekonomik 308-1 203-2 sel Bakımdan Değerlendirilmesi Etkiler 2016 2016 308-2 Öncelikli Konu: Dijital Dönüşüm GRI 414: Tedarikçi Sosyal Değer- 414-1 103-1 lendirmesi 2016 414-2 182 GRI 103: Yönetim Yaklaşımı 2016 103-2 183 Öncelikli Konu: Çalışan Hakları 103-3 103-1 Öncelikli Konu: İnovasyon ve Ar-Ge GRI 103: Yönetim Yaklaşımı 2016 103-2 103-1 103-3 GRI 103: Yönetim Yaklaşımı 2016 103-2 401-2 103-3 GRI401: İstihdam 2016 401-2 Öncelikli Konu: Ürün ve Hizmet Kalitesi 401-3 103-1 Öncelikli Konu: İş Sağlığı ve Güvenliği GRI 103: Yönetim Yaklaşımı 2016 103-2 103-1 103-3 GRI 103: Yönetim Yaklaşımı 2016 103-2 Öncelikli Konu: Tüketici Müşteri Sağlığı ve Güvenliği 103-3 103-1 GRI 103:Yönetim Yaklaşımı 2016 103-2 103-3

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU GRI İÇERİK İNDEKSİ GRI İÇERİK İNDEKSİ

403-1 302-1 403-2 GRI 302: Enerji 2016 302-3 403-3 302-4 GRI 403: İş Sağlığı ve 403-4 Müşteri Memnuniyeti Guvenliği 2018 403-5 103-1 403-8 GRI 103:Yönetim Yaklaşımı 2016 103-2 403-9 103-3 Öncelikli Konu: Çalışan Gelişimi ve Yetenek Yönetimi Topluma Yatırım 103-1 103-1 GRI 103: Yönetim Yaklaşımı 2016 103-2 GRI 103:Yönetim Yaklaşımı 2016 103-2 103-3 103-3 404-1 Çevresel Sorumluluk GRI 404: Eğitim 2016 404-2 103-1 404-3 GRI 103: Yönetim Yaklaşımı 2016 103-2 GRI 406: Çeşitlilik ve Fırsat Raporlama döneminde herhangi bir ayrımcılık vakası 103-3 406-1 184 Eşitliği 2016 185 tespit edilmemiştir. GRI 307: Çevresel Uyum 2016 307-1 Öncelikli Konu: Su Yönetimi Emisyonlar 103-1 103-1 GRI 103: Yönetim Yaklaşımı 2016 103-2 GRI 103: Yönetim Yaklaşımı 2016 103-2 103-3 103-3 303-1 305-1 303-2 305-2 GRI 305: Emisyonlar 2016 GRI 303: Su ve Atıksu 2018 303-3 305-4 303-4 305-5 303-5 Atık Yönetimi Öncelikli Konu: Enerji Verimliliği 103-1 103-1 GRI 103:Yönetim Yaklaşımı 2016 103-2 GRI 103: Yönetim Yaklaşımı 2016 103-2 103-3 103-3

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU BMKİS ENDEKSİ (BİRLEŞMİŞ MİLLETLER KÜRESEL İLKELER SÖZLEŞMESİ)

BMKİS ENDEKSİ (BİRLEŞMİŞ MİLLETLER KÜRESEL İLKELER SÖZLEŞMESİ)

daha iyi bir yaşam için Konular Küresel İlkeler Bölüm /Sayfa

İlke 1 – İş dünyası ilan edilmiş insan haklarını desteklemeli ve bu "Yönetimin Mesajı haklara saygı duymalıdır. Sürdürülebilirlik Yolculuğumuz İnsan Hakları Etik İlkeler Yaşar 2019 Sürdürülebilirlik Raporu sade- Yaşar Holding A.Ş İlke 2 – İş dünyası, insan hakları ihlallerinin suç ortağı olmamalıdır. İnsan Kaynakları Yaklaşımı" ce bilgilendirme amacıyla hazırlanmıştır İlke 3 – İş dünyası, çalışanların sendikalaşma ve toplu müzakere ve Rapor’un kapsadığı döneme ait doğru Merkez Ankara Temsilcilik özgürlüğünü desteklemelidir. ve güvenilir olduğuna inanılan bilgi ve kay- Şehit Fethi Bey Caddesi No:120 Gazi Mustafa Kemal Bulvarı naklar kullanılmıştır. Bu Rapor'da yer alan Alsancak - İzmir Ali Suavi Sok.No: 11 Maltepe 06570 Ankara İlke 4 – Her türlü zorla ve zorunlu çalıştırmaya son verilmelidir. içerik herhangi bir beyan, garanti veya Tel : 0 232 495 00 00 Tel: 0 (312) 294 92 00 (Pbx) taahhüt olarak yorumlanamayacağı gibi, Faks: 0 (312) 232 01 82 - 232 16 73 Çalışma Standartları Çalışanlara İyi Bakmak Faks :0 232 484 17 89 bu içeriğin eksiksiz ve değişmez olduğu Web: www.yasar.com.tr E-posta: [email protected] İlke 5 – Her türlü çocuk işçiliğine son verilmelidir. 186 garanti edilmemektedir. E-posta: [email protected] İçerik ve Raporlama Danışmanı Bu Rapor’un her hakkı Yaşar Holding A.Ş.’ye İlke 6 – İşe alma ve çalışma süreçlerinde ayrımcılığa son verilmelidir. İstanbul Temsilcilik Mikado Sürdürülebilir Kalkınma Danışmanlığı ait tir. Ömer Avni Mah. İnebolu Sok. No:17 (Set Üstü) www.mikadoconsulting.com İlke 7- İş dünyası çevre sorunlarına karşı ihtiyati yaklaşımları destek- Beyoğlu – İstanbul lemelidir. Tel: 0 212 251 46 40 Rapor Konsepti ve Tasarım Uygulama Faks: 0 (212) 244 42 00 Brand Suite İstanbul Marka Tasarım Ajansı İlke 8 – İş dünyası çevreye yönelik sorumluluğu artıracak her türlü Çevre Çevreye İyi Bakmak E-posta: [email protected] “Marka Tasarımı, Marka Danışmanlığı, Trend Analizi” faaliyete ve oluşuma destek vermelidir. www.brandsuiteistanbul.com İlke 9 – Çevre dostu teknolojilerin gelişmesi ve yaygınlaştırılması özendirilmelidir. İlke 10 – İş dünyası rüşvet ve haraç dahil her türlü yolsuzlukla müca- Yolsuzluk Karşıtlığı Etik İlkeler dele etmelidir.

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU daha iyi bir yaşam için

YAŞAR 2019 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU