<<

Aan de Minister voor Wonen en Rijksdienst

Betreft : Prestatieafspraken 2017-2021 Behandeld : B.J. Sietsma

Geachte minister,

Hierbij ontvangt u de gemaakte prestatieafspraken voor de periode 2017-2021 met de gemeenten , , , en Huurdersvereniging De Bewonersraad (HDBF).

Voor de gemeente Ferwerderadiel zijn de prestatieafspraken gemaakt in het samenwerkingsverband van vier gemeenten in noordoost Friesland (DDFK gemeenten) op basis van de recente en vastgestelde woonvisie van de DDFK gemeenten. Drie van de vier gemeenten zijn voornemens te gaan fuseren, de ambtelijke fusie is al een feit.

De prestatieafspraken met het Bildt, Menameradiel en Franekeradeel zijn in een document verwerkt en besproken omdat deze gemeenten voornemens zijn al per 1 januari 2018 te gaan fuseren. Met deze gemeenten en HDBF is afgesproken dat het besproken en daarop bijgestelde Bod van Wonen NWF de prestatieafspraken vormen voor 2017-2021. Voor de nieuwe fusiegemeente zal na 2018 een nieuwe woonvisie moeten worden opgesteld op basis waarvan nieuwe prestatieafspraken worden gemaakt. Van alle gemeenten en HDBF ontvangt u tevens de instemming met de prestatieafspraken/bod 2017- 2021 voor Waadhoeke.

Met vriendelijke groet, Wonen Noordwest Friesland

Rein Hagenaars Bestuurder

Bod Wonen Noordwest Friesland voor gemeenten Franekeradeel, Menameradiel en het Bildt. 2017 tot en met 2021

1. Inleiding In het kader van de Woningwet en het BTIV is het verplicht prestatieafspraken met de gemeente en de huurdersorganisatie te maken voor het DAEB bezit van de corporatie indien er een gemeentelijke of regionale woonvisie is. Uiteraard staat het partijen altijd vrij om ook prestatieafspraken te maken zonder woonvisie. Om te komen tot prestatieafspraken is Wonen Noordwest Friesland verplicht jaarlijks een bod (activiteitenoverzicht) op te stellen met de werkzaamheden voor de komende vijf jaar met daarbij een financiële paragraaf. Hierin maakt ze duidelijk welke bijdrage ze levert aan de realisatie van het volkshuisvestelijke beleid (woonvisie) van de gemeente. Wij hebben ervoor gekozen om, net als vorig jaar, de drie fuserende gemeenten Franekeradeel, Menameradiel en het Bildt (gemeente Waadhoeke vanaf 1 januari 2018) gezamenlijk een bod te doen in aansluiting op de regionale visie volkshuisvesting uit 2012 en de vastgestelde gemeentelijke woonvisies. Bij ons bod geven we, mede op verzoek van HDBF, per onderdeel steeds aan wat hierover staat in de gemeentelijke woonvisies en wat onze bijdrage is op dit onderdeel. In het nieuwe SVB dat in 2016 wordt ontwikkeld zal de gemeentelijke beoordeling van het corporatiebezit ( voor Franekeradeel en het Bildt) worden meegenomen als het gaat om de aanpak van de diverse complexen. Het definitieve bod moet op basis van de Woningwet gepresenteerd worden voor 1 juli met de uitnodiging aan de gemeenten en HDBF om hierover prestatieafspraken te maken. In de periode tot 15 december worden door de drie betrokken gemeenten, HDBF en Wonen NWF dan gezamenlijk prestatieafspraken opgesteld die vervolgens naar het ministerie worden gestuurd. De Woningwet 2015 en het BTIV 2015 zijn leidend inzake de onderwerpen die door de corporatie ter advisering aan de huurdersorganisatie moeten worden voorgelegd. Dit is ook is vastgelegd in de samenwerkingsovereenkomst tussen HDBF en Wonen NWF. Het bod wordt dan ook met inachtneming van deze verplichtingen aangeboden aan de gemeenten. In het bod of activiteitenoverzicht moeten de werkzaamheden van de corporatie staan voor de komende vijf jaar met daarbij een financiële paragraaf. Hierin maakt de corporatie duidelijk welke bijdrage ze levert aan de realisatie van het volkshuisvestelijke beleid in de gemeente. Het bod moet concreet zijn voor het komende jaar en een doorkijk geven voor de vier jaar daarna. In het activiteitenoverzicht moeten op de volgende onderwerpen de voorgenomen investeringen inzichtelijk worden gemaakt: 1. Verkoop. 2. Nieuwbouw en aankoop van woningen 3. Betaalbaarheid en bereikbaarheid voor de doelgroep 4. Huisvesting van specifieke doelgroepen 5. Kwaliteit en duurzaamheid van de woningen 6. Leefbaarheid en maatschappelijk vastgoed. Daarnaast vindt de minister het wenselijk dat de corporatie ingaat op de Prioriteiten Volkshuisvesting (betaalbaarheid, duurzaamheid, urgente doelgroepen en scheiden van wonen en zorg). Dit komt grotendeels al overeen met het activiteiten overzicht. In de financiële paragraaf maakt de corporatie duidelijk welke investeringen gemoeid zijn met het programma en dat dit een redelijke bijdrage vormt aan het volkshuisvestingsbeleid in de betreffende gemeente. Daarbij laat ze ook de gevolgen zien voor de continuïteit van de organisatie. Solvabiliteit en kasstroom zijn hiervoor belangrijke graadmeters.

1 Het Bod voor Waadhoeke 2017-2021 Bij ons bod houden we rekening met ons nieuwe ondernemingsplan Ticht bij hûs (2016-2020), het huidige Strategisch Voorraad Beleidsplan (SVB) 2010-2020, de huidige Meerjarenbegroting (MJB) 2016-2025 en de overige vastgestelde beleidsdocumenten. Waar mogelijk geven wij de activiteiten steeds aan per dorp en\of gemeente. Wij zijn bezig met een nieuw SVB dat in het najaar van 2016 gereed zal zijn en dan zal worden besproken met onze stakeholders. Daarbij worden de woningen zowel financieel als volkshuisvestelijk beoordeeld. Naast de volkshuisvestelijke toekomstwaarde van de woningen gaan we ook onze energiedoelstellingen uit het ondernemingsplan in het nieuwe SVB verwerken. De doelstelling is dat alle door te exploiteren woningen minimaal naar label C worden gebracht. Daarnaast hebben we het streven om 10-20% van het bezit energieneutraal te maken. Waar mogelijk geven we in dit bod per onderdeel zo concreet mogelijk aan wat de richting is waaraan wij denken in het nieuwe SVB. De haalbaarheid van de plannen in het nieuwe SVB zal worden beoordeeld op basis van de financiële ruimte ( zie verder de financiële paragraaf onder punt 8). In de huidige opgestelde volkshuisvestelijke analyse per dorp (bijgewerkt tot 9 maart 2016, zie de bijlage) geven wij het gewenste eindbeeld zoals wij dat zien per dorp. Na uitvoering van alle herstructurering\sloop, transformatie\renovatie en nieuwbouw resteert er een kernvoorraad huurwoningen per dorp die op basis van onze analyses voldoende is om onze doelgroep te voorzien van een betaalbare huurwoning. Op basis van de gestelde normen voor de aantallen verschillende woningtypes per dorp hebben we dan een evenwichtige woningvoorraad. In enkele dorpen halen we de normen niet volledig( in geel of rood weergegeven, zie bijlage). Hierbij gaat het vaak om de norm voor de woningen voor 1+2 personen. Deze norm hanteren wij niet als harde grens, omdat deze groep ook gebruik kan maken van seniorenwoningen en ( kleinere) gezinswoningen. In een enkel dorp ligt het aantal seniorenwoningen dat wij zelf hebben onder de norm. In deze dorpen (of een naastgelegen dorp) is er dan een andere aanbieder van seniorenwoningen of zorgwoningen ( bijvoorbeeld Dronrijp en ) waardoor er voldoende aanbod is voor deze groep. Op het (huidige) gemeenteniveau ziet het eindbeeld voor Waadhoeke er als volgt uit: Aantal Geplande Geplande Geplande Na SVB woningen Sloop Nieuwbouw Verkoop uitvoering 1-3-2016 in 2030 Franekeradeel 805 51 62 77 739 Menameradiel 1011 24 56 9 1034 Het Bildt 1255 15 46 38 1248 Totaal 3071 90 164 124 3021

Dit eindbeeld zal volgens de huidige prognoses rond 2030 gerealiseerd zijn voor de gehele voorraad, voor sommige dorpen zal dit al veel eerder zijn. Dit betreft ook projecten die al lopen en waarbij de woningen soms al zijn gesloopt en de vervangende nieuwbouw nog niet is gerealiseerd(o.a. in en St.- Annaparochie). In totaliteit realiseren wij met de sloop\nieuwbouw een kleine afname van de woningvoorraad.

Met de realisatie van het SVB daalt het percentage huurwoningen (inclusief de huurwoningen van andere huurders) in het werkgebied(de dorpen) van Wonen Noordwest Friesland van 24,1% naar 23,1%. Per gemeente is dit verschillend (zie de vhv analyse in de bijlage). In Menameradiel daalt het aantal huurwoningen niet meer omdat het percentage al laag is en de vraag naar huurwoningen groter is dan in de andere gemeenten. In St.-Annaparochie is de vraag ook relatief groot en is

2 (inclusief de al eerder gesloopte 55 woningen) er slechts een minimale afname van het aantal huurwoningen.

Dit percentage huurwoningen ligt lager dan de genoemde percentages in de regiovisie of de gemeentelijke woonvisies (25 - 30%). Van belang is echter het aantal huurwoningen dat nodig is om de doelgroep van beleid voldoende te kunnen voorzien van een huurwoning. Uit de analyse van de kernvoorraad ( eind 2014 vastgesteld) blijkt dat het aantal huurwoningen nog enigszins kan dalen conform de bovengenoemde aantallen.

Voor de periode van dit bod (2017 tot en met 2021) ziet het totaal van sloop, nieuwbouw en verkoop per gemeente er als volgt uit:

Geplande Geplande Geplande Sloop Nieuwbouw Verkoop Franekeradeel 40 24 23 Menameradiel 24 49 4 Het Bildt 4 32 15 Totaal 68 105 42 *55 woningen in zijn al eerder gesloopt en staan niet in dit overzicht.

In de volgende paragrafen worden per onderdeel de maatregelen toegelicht.

1. Verkoop. Uit de (regionale) woonvisies van de gemeenten: - Streven naar optimale huur - koop verhouding ( 25-30% huur, niet altijd exact aangegeven) - De verkoopafspraken van huurwoningen zoals opgenomen in het huidige SVB blijven staan, maar gezien de toenemende vraag naar huurwoningen zouden er geen extra huurwoningen verkocht moeten worden (Franekeradeel). - Kwaliteit van de verkochte woningen moet voldoende zijn. Wat doen wij:  We zorgen met de bepaling van de noodzakelijke kernvoorraad ( zie hierboven) voor voldoende huurwoningen in de gemeenten.  De kwaliteit van de huurwoningen die wij verkopen is voldoende, alle woningen worden periodiek onderhouden volgens de wettelijke eisen.  In het nieuwe SVB gaan wij bij de verkoop vooralsnog uit van verkoop uitsluitend uit blokken waar we al woningen uit hebben verkocht. Mogelijk worden in de populaire dorpen een aantal koopgarant woningen teruggekocht en weer door geëxploiteerd. De definitieve besluitvorming hierover moet zoals gezegd nog plaatsvinden in het najaar van 2016.

Conform ons SVB gaan we in totaal nog 124 woningen verkopen in Waadhoeke (zie bijlage vhv analyse, verkoop minus terugkoop voor verhuur). De helft van deze opgave ligt in de gemeente Franekeradeel. Voor de komende vijf jaar verwachten wij de volgende aantallen woningen te verkopen in Waadhoeke: Jaar Prognose verkoop 2017 9 2018 9 2019 8 2020 8 2021 8

3 Op het moment dat we de gewenste verkoopaantallen per dorp hebben bereikt dan stoppen we met de verkoop van woningen in dat dorp. Naast deze reguliere verkoop verkopen wij ook nog de teruggekochte ‘Koopgarant’ woningen weer regulier. Dit betreft enkele woningen per jaar.

2. Herstructurering \ Nieuwbouw

Uit de (regionale) woonvisies van de gemeenten: - Sterke inzet op herstructurering voor de dorpen - Sloop met minder/ of geen nieuwbouw - Voorkeur twee onder een kap, ook in de huursector, behalve speciale doelgroepen. - Lokale vraag als uitgangspunt - Duurzame nieuwbouw - Meer levensloopwoningen en geschikt voor ouderen ( minimaal 30% van de nieuwbouw) - Rekening houden met prioriteiten in de waarderingskaarten( Franekeradeel en het Bildt)

Wat doen wij:  Sloop/nieuwbouw vindt plaats op basis van de kernvoorraad, vhv analyses en het SVB.  Na de sloop van een complex woningen worden vrijwel altijd minder woningen teruggebouwd dan er gesloopt worden.  Nieuwbouw vindt vrijwel uitsluitend plaats in de vorm van levensloopgeschikte woningen voor 1+2 persoonshuishoudens.  Nieuwbouw vindt plaats in de vorm van twee onder een kap, maar ook als een korte rij. Voor veel huurders is een grote tuin lang niet altijd gewenst. Dat heeft te maken met de leeftijdsopbouw en de doelgroep.  Levensloopwoningen zijn flexibel in het gebruik. Nieuwbouw voldoet aan de strenge eisen inzake duurzaamheid. In het nieuwe SVB wordt overwogen om alle nieuwbouw alleen nog te bouwen als zogenaamde nul op meter woningen, zonder energieverbruik. Hierover wordt in het najaar van 2016 een definitief besluit genomen.

In ons SVB (zie bijlage VHV analyse) hebben wij plannen opgenomen voor de vervanging van in totaal 154 woningen door 189 nieuwe woningen in Waadhoeke. In de komende vijf jaar is de herstructurering en sloop in Waadhoeke als volgt gepland:

2017 2018 2019 2020 2021 Totaal Sloop 12 8 10 32 6 68 Nieuwbouw 44 33 4 6 18 105 *55 woningen in Sint Annaparochie zijn al eerder gesloopt en staan niet in dit overzicht. In totaal realiseren we een kleine afname met de sloop/nieuwbouw.

Bij de herstructureringsprojecten gaan wij eerst overleg voeren met de zittende huurders over nut en noodzaak van de herstructurering. Hiervoor is de instemming van de huurders nodig. Daarna worden er pas definitieve plannen ontwikkeld. De aantallen en het gewenste woningtype voor de nieuwbouw is opgenomen in de vhv analyse (zie bijlage). De stedenbouwkundige invulling is afhankelijk van de locatie en onderwerp van overleg met de betrokken gemeente. De huurprijs van de nieuwbouw blijft onder de aftoppingsgrenzen van de huurtoeslag conform het nieuwe huurbeleid van Wonen Noordwest Friesland .

In de onderstaande tabel staat ons herstructurerings\nieuwbouw programma per dorp en straat voor de komende 5 jaar.

4 Herstructurering en nieuwbouw Uitvoeringsjaar Gemeente Plaats Straat / project Maatregel 2017 2018 2019 2020 2021 Franekeradeel U.P. Draismastraat sloop 4 Buorren sloop 2 nieuwbouw 2 Kerkstraat nieuwbouw 2 Fliet sloop 8 nieuwbouw 4 Kade sloop 6 nieuwbouw 4 Sixtuswei sloop 2 nieuwbouw 2 Van Haersoltestrjitte sloop 18 fase 2 nieuwbouw 10 Het Bildt Tsjerkestrjitte sloop 4 St.-Annaparochie Ulbe van Houten nieuwbouw 16 16 Menamera- Nieuwbouw Berltsum nieuwbouw 6 diel - De Pôlle Molestrjitte Sloop 4 nieuwbouw 4 Sportleane sloop 4 nieuwbouw 4 Hemmemastrjite sloop 4 Hillige Kamp sloop 2 Terhornestrjitte sloop 6 nieuwbouw 4 Nieuwbouw Boksum nieuwbouw 2 Deinum-oost nieuwbouw 7 Nieuwbouw Dronryp nieuwbouw 10 Puoldyk nieuwbouw 3 Marssum Nieuwbouw nieuwbouw 2 Menaam Orxmasingel sloop 4 nieuwbouw 4 S. Leostrjitte nieuwbouw 3

In de woonvisie van de gemeente Franekeradeel zijn de dorpen , Sexbierum, Oosterbierum en Peins als prioriteit aangegeven ten aanzien van herstructurering. In Tzum heeft in de afgelopen jaren een hele ontwikkeling plaatsgevonden rondom Sportlaan/ K. Osingastraat. Sloop/nieuwbouw van een deel van het gebied rond het Dekemaplein staat voor later datum gepland. In de planning voor dit bod staat er nog een deel renovatie in Dekemastraat gepland in 2018. Deze renovatie staat momenteel ter discussie in het kader van het nieuwe SVB. Hierbij wordt de zienswijze van de gemeente ook betrokken. Zoals gezegd vindt de definitieve besluitvorming hierover plaats in het najaar van 2016.

5 Voor de dorpen Sexbierum en Oosterbierum staat voor de komende jaren een herstructurering gepland. Naar onze mening moet de prioriteit in deze dorpen worden gelegd bij de centrumontwikkelingen. De centrumlocaties (Fliet en Kade in Sexbierum en Buorren Oosterbierum) staan voor de komende jaren gepland, evenals de Kerkstraat in Peins. Deze locaties zijn in de gemeentelijke beoordeling in de kwaliteitskaarten ook als aandachtspunt in de ruimtelijke kwaliteit benoemd. Daarmee wordt een belangrijke bijdrage geleverd aan de invulling van dit onderdeel van de woonvisie. WNWF gaat in 2016 in overleg met de gemeente over de uitwerking van het centrumplan voor Sexbierum, net als dat voor Oosterbierum al plaatsvindt en is benieuwd naar de ambitie en inzet van de gemeente hierbij. In de gemeente het Bildt ligt de nadruk de komende jaren bij de nieuwbouw op het Ulbe van Houten terrein. In het SVB dat in 2016 wordt ontwikkeld zal de gemeentelijke beoordeling van het corporatiebezit worden meegenomen als het gaat om de aanpak van de diverse complexen. Dit net als in de gemeente Franekeradeel. Ook voor de gemeente Menameradiel zou het wenselijk zijn dergelijke kwaliteitskaarten op te stellen, zodat dit straks uniform kan worden toegepast in de nieuwe gemeente Waadhoeke. De komende jaren ligt in deze gemeente de nadruk op enkele kleinschalige inbreidingslocaties en herstructurering aan de Puoldyk in Dronryp. Er zal een haalbaarheidsonderzoek plaatsvinden naar een centrumlocatie in Dronryp voor 10 woningen, het is nog niet zeker dat dit ook daadwerkelijk door zal gaan. WNWF wil het bezit blijven vernieuwen, ook als er geen uitbreiding van het aantal woningen in een dorp gewenst is. Door middel van sloop-nieuwbouw en/of renovatie wordt de kwaliteit van de dorpen naar de toekomst geborgd. WNWF wil daarbij graag de input van de gemeenten meenemen, bijvoorbeeld in de vorm van de genoemde kwaliteitskaarten.

3. Betaalbaarheid en bereikbaarheid Uit de (regionale) woonvisies van de gemeenten: - Voldoende sociale huurwoningen voor de doelgroep - Voor de doelgroep moeten de huren onder de aftoppingsgrenzen huurtoeslag liggen. Wat doen wij:  We zorgen met de bepaling van de noodzakelijke kernvoorraad aan huurwoningen voor voldoende sociale huurwoningen in de gemeenten.  In ons huurbeleid hebben wij vastgelegd dat wij zorgen voor 90% betaalbare huurwoningen ( onder de aftoppingsgrenzen huurtoeslag) voor de doelgroep met een inkomen tot € 35.000. Betaalbaarheid van de huurwoningen voor de lagere inkomensgroepen is een belangrijk onderdeel in de door het ministerie vastgestelde prioriteiten volkshuisvesting en daarmee ook in de prestatieafspraken. Het Nibud geeft aan dat de maximale grens van een betaalbare woning op de aftoppingsgrens voor de huurtoeslag ligt. Dit is ook de grens die het ministerie aanhoudt, hetgeen tot uiting komt in de toewijzingsnormen en de passendheidsnorm. Tot de aftoppingsgrens krijgen de huurders die in aanmerking komen voor huurtoeslag een groot deel van de huurlasten nog gecompenseerd door de huurtoeslag, daarboven niet of veel minder. Deze grens houden wij ook aan bij ons beleid. De daadwerkelijke betaalbaarheid is mede afhankelijk van het inkomen van de huurder in relatie tot de huur en de totale woonlasten ( de huurquote of woonlastenquote). We stellen voor over de grenzen voor een aanvaardbare huur en/of woonlastenquote voor de huurders afspraken te maken met de Bewonersraad en de gemeenten. In ons huurbeleid hebben wij nu vastgelegd dat wij zorgen voor voldoende betaalbare huurwoningen voor de doelgroep met een inkomen tot € 35.000. Wij sturen op een aandeel van 90% van onze huurwoningen onder de aftoppingsgrenzen voor de huurtoeslag. Daarbij ligt ruim 70% van de

6 huurprijzen van de woningen onder de onderste aftoppingsgrens, bedoeld voor de 1+2 persoonshuishoudens.

De opbouw van de te realiseren huurvoorraad in Waadhoeke (wanneer alle woningen op het gewenste huurniveau zijn; op basis huurgrenzen over 2016; exclusief sloop, definitieve verkoop en inclusief nieuwbouw) komt er conform ons nieuwe huurbeleid dan als volgt uit te zien:

Franekeradeel Het Bildt Menameradiel Betaalbaar1(tot €587) 90,1% 84,9% 87,3% Betaalbaar 2 (€ 587-€629) 5,0% 9,8% 9,1% Duur ( €629-€710) 3,9% 4,5% 3,5% Vrije sector( boven € 710) 1,0% 0,8% 0,1%

Om meer inzicht te bieden in de opbouw van de betaalbaarheid is er ook een verdeling opgesteld in meer gedetailleerde huurklassen. Dat biedt meer inzicht in de effecten van het huurbeleid voor de verschillende doelgroepen, bijvoorbeeld jongeren of de groep die net niet in aanmerking komt voor huurtoeslag. Ook wordt hiermee de afhankelijkheid van de huurtoeslag voor ( de vele) huurders duidelijk. De eventuele normen en aantallen per huurklasse die nodig zijn voor de verschillende doelgroepen kunnen in gezamenlijkheid met de Bewonersraad en de gemeenten worden ontwikkeld . De opbouw van de te realiseren huurvoorraad ( wanneer alle woningen op het gewenste huurniveau zijn; op basis huurgrenzen 2016; exclusief sloop, definitieve verkoop en inclusief nieuwbouw) komt er conform ons nieuwe huurbeleid voor Waadhoeke dan als volgt uit te zien: Franekeradeel Het Bildt Menameradiel Goedkoop (tot 409) 3,6% 9,7% 2,9% Betaalbaar (409 - 465) 7,1% 3,1% 10,2% (466 - 530) 33,5% 38,0% 30,1% (531 - 587) 45,9% 34,1% 44,1% Betaalbaar 2 (588 - 629) 5,0% 9,8% 9,1% Duur (630 - 710) 3,9% 4,5% 3,5% Vrije sector (boven 710) 1,0% 0,8% 0,1%

Per dorp ( zie bijlage huuropbouw per dorp) kan de te realiseren opbouw sterk verschillen door bouwstromen in het verleden met bepaalde types goedkope of juist dure woningen. De komende jaren gaan wij deze opbouw van de huurvoorraad realiseren door: - Bij mutatie een nieuwe huurprijs vast te stellen; hierbij kan de huurprijs zowel omhoog gaan als omlaag gaan, afhankelijk van de gewenste huurprijs conform het huurbeleid. - Bij de jaarlijkse huuraanpassing per 1 juli de verhoging te laten variëren tussen huurverlaging en de maximale toegestane huurverhoging. Zo brengen wij de huurprijs sneller in verhouding met de gewenste prijs –kwaliteit verhouding.

Bereikbaarheid Voor een goed inzicht in de bereikbaarheid van de woningen en de dorpen gebruiken wij de ‘marktscore’. De marktscore is een combinatie van marktgegevens over de afgelopen anderhalf jaar: - De wachttijd; het moment van inschrijving als woningzoekende tot de datum ingang contract verhuur van de woning. 12 maanden wachttijd levert een score op van 100%.

7 - Het gemiddeld aantal reacties op de geadverteerde woningen in het dorp. 4 reacties levert een score op van 150%. Het aantal reacties telt zwaarder mee, omdat we dit het meest stabiele instrument achten om de populariteit van een dorp in beeld te brengen. - Het gemiddelde aantal dagen dat de gemuteerde woningen leeg staan. 15 dagen levert een score op van 100%. Op het moment dat de score op een onderdeel lager uitkomt, gaat het percentage omlaag. Op het moment dat de score hoger uitkomt, gaat het percentage omhoog. Bij het aantal dagen leegstand werkt dit dan omgekeerd. De marktscore biedt een goed inzicht in de marktpositie van de dorpen, de vraag naar huurwoningen in het dorp en de marktpositie van een dorp ten opzichte van andere dorpen. Daarbij moet worden opgemerkt dat de marktscores voor de kleine dorpen vaak een beperkt beeld geven, doordat de aantallen mutaties hier zeer laag zijn. Ook het effect van een sloop/nieuwbouwproject in een klein dorp is vaak erg groot en geeft een vertekend beeld. Desondanks hebben we er voor gekozen om wel alle marktscores van de dorpen op te nemen, uitgezonderd de dorpen waar we minder dan 20 woningen hebben. De periode waarover de marktscore is gemeten is nu nog beperkt tot 1,5 jaar omdat de gegevens van de periode daarvoor niet meer beschikbaar zijn (overgang nieuw systeem). Vanaf volgend jaar meten we de marktscores over een periode van 2,5 jaar hetgeen een evenwichtiger beeld zal geven per dorp. In de bijlage staat de marktscore per dorp vermeld. De kernvoorraad en de VHV analyse per dorp is het einddoel voor aantallen en opbouw van de woningvoorraad in een dorp. De marktscore wordt gebruikt om jaarlijks bij te sturen in de maatregelen, zodat de woningmarktsituatie gezond blijft. Bij de jaarlijkse evaluatie van de marktscores wordt een afwegingskader aangehouden dat is weergegeven in de onderstaande tabel. Afhankelijk van de marktscore van het dorp zijn de onderstaande maatregelen uit de tabel van toepassing voor het komende jaar. Volgend jaar bekijken we, op basis van de nieuwe marktscore, de noodzaak van de maatregelen weer opnieuw. De heroverweging sloop-nieuwbouw vindt bij twee categorieën plaats. Bij een zeer slechte score (ver beneden de 400%) kunnen we de geplande sloop ( en minder of geen nieuwbouw) naar voren te halen in de planning om zo te zorgen voor een betere marktscore. Bij een zeer goede score (>800%) kunnen we de nieuwbouw ( zonder sloop) naar voren halen om de druk op de woningmarkt wat te verlichten.

Maatregelen

Marktscores per dorp Reguliere Definitieve Woningen Heroverweging verkoop uit SVB verkoop uit toevoegen door sloop - uitvoeren SVB verhuur na nieuwbouw uitvoeren terugkoop projecten in planning

Matig <400% Ja Ja Nee Ja, bij zeer lage score.

Redelijk 400% -600% Heroverwegen Ja Nee Nee

Goed >600% Nee Ja Ja Nee

Zeer goed >800% Nee Nee Ja Ja

8 Conform de tabel zijn er in de planning van verkoop, terugkoop, sloop en nieuwbouw enkele kleine aanpassingen doorgevoerd die zijn opgenomen in dit bod.

4. Huisvesting specifieke groepen Uit de (regionale) woonvisies van de gemeenten: - Toewijzing gericht op doelgroep voor sociale huisvesting - Voldoende woningen voor ouderen; ouderen moeten zo lang mogelijk in hun eigen woning kunnen blijven wonen - Zorg dragen voor voldoende huisvesting voor arbeidsmigranten - Meer aandacht voor extramurale huisvesting gehandicapten en (ex) psychiatrische patiënten. - Voldoende woningen voor starters en 1+2 persoonshuishoudens

Wat doen wij:  In de wetgeving is al vastgelegd dat minimaal 90% van de te huisvesten huurders een inkomen moet hebben < € 35.000. Daarnaast moet minimaal 95% van de huurtoeslaggerechtigde huurders een woning huren met een huurprijs onder de aftoppingsgrenzen.  Momenteel is 17% van ons woningbezit geschikt voor senioren. Op basis van de analyse kernvoorraad groeit dit percentage naar 23%. Ook voor gezinnen en 1+2 persoonshuishoudens hebben wij volgens onze analyses voldoende huurwoningen beschikbaar. De exacte aantallen per gemeente en dorp kunt u terugvinden in bijlage van de VHV analyse. In de toewijzing wordt er bij specifieke seniorenwoningen en -complexen een leeftijdsgrens gehanteerd.  Naast levensloopgeschikte nieuwbouw zijn er ook mogelijkheden voor aanpassingen in de woning, al dan niet tegen een huurverhoging of via een WMO aanpassing.  Arbeidsmigranten worden op aanvraag regulier en zelfstandig gehuisvest.  Op dit moment lopen er geen andere verzoeken van (zorg)organisaties. Mocht deze vraag er komen dan zullen wij daar zeker met deze organisaties over in gesprek gaan.

Ouderen. In het SVB en onze VHV analyses(zie bijlage) houden wij voor onze totale woningvoorraad rekening met een noodzakelijk minimaal percentage van 20% woningen die levensloopbestendig zijn en dus geschikt voor senioren. Dit percentage is gebaseerd op de provinciale demografische prognoses en het Horizon-onderzoek. Hieruit blijkt een grote stijging van het aantal ouderen in de komende decennia, maar ook dat slechts een klein deel(5-10%) van die ouderen nog gaat verhuizen op hoge leeftijd. Toevoeging van levensloopgeschikte woningen realiseren we uitsluitend door sloop\nieuwbouw( zie planning onder punt 2). Per dorp varieert de norm. Bij een groter dorp (>650 woningen) hanteren we een minimale norm van 20%, bij een kleiner dorp met weinig of geen voorzieningen is de minimale norm gesteld op 10%. In de grotere dorpen zijn vaak meer (zorg)voorzieningen aanwezig waardoor de vraag groter is. Jongeren. De vraag van jongeren (tot 23 jaar) naar zelfstandige huisvesting is zeer beperkt. Dit komt door de demografische ontwikkelingen, de gezinnen worden nog steeds kleiner. Maar veel jongeren op het platteland vertrekken ook uit de regio vanwege opleiding of werk. Jongeren in deze regio gaan vaak alleen wanneer ze inkomen uit werk hebben op zoek naar een zelfstandige woning in de dorpen. Wij kunnen hier in voldoende mate aan voldoen. Statushouders. We zorgen op verzoek van de gemeenten voor woonruimte voor de huisvesting van de statushouders. De jaarlijkse taakstelling wordt op deze wijze steeds ingevuld. De taakstelling is zeer sterk gestegen het laatste jaar. In 2016 bedraagt de taakstelling naar verwachting bijna 20% van het totaal aantal verhuringen per jaar, de taakstelling over de 2e helft van 2016 wordt echter pas in april

9 bekend gemaakt. De taakstelling voor 2017 is nog niet bekend, maar zal waarschijnlijk hoger zijn. Wij denken nog te kunnen voldoen aan de vraag voor huisvesting van de statushouders met onze huidige voorraad huurwoningen. Maar we zijn ook in overleg met de gemeenten om te onderzoeken of we een aantal grotere gezinswoningen op eenvoudige wijze kunnen aanpassen voor de huisvesting van meerdere alleenstaanden. De meerderheid van de statushouders zijn alleenstaanden. Belangrijk bij de huisvesting is de beschikbaarheid van voldoende vrijwilligers voor de begeleiding in de dorpen om de huisvesting en de integratie soepel te laten verlopen. Daarnaast is goede communicatie in relatie tot de huisvesting van de statushouders en beschikbaarheid van de woningvoorraad van groot belang.

Gehandicapten en andere groepen. Wij verhuren een woningcomplex in St.- Annaparochie aan Talant voor de huisvesting van geestelijk gehandicapten. Op dit moment lopen er geen andere verzoeken van (zorg)organisaties. Mocht deze vraag er komen dan zullen wij daar zeker met deze organisaties over in gesprek gaan.

5. Kwaliteit en duurzaamheid Uit de (regionale) woonvisies van de gemeenten: - Verduurzaming woningvoorraad uitbreiden en stimuleren - Rekening houden met prioriteiten in de waarderingskaarten( Franekeradeel en het Bildt)

Wat doen wij:  Naast het normale dagelijkse onderhoud wil Wonen Noordwest Friesland de kwaliteit van haar woningbezit in stand houden en waar nodig verbeteren. Deels doen we dit met de sloop / nieuwbouw projecten, maar ook tijdens planmatig buitenonderhoud, buitenrenovatie programma’s, isolatieprogramma’s, op verzoek van de huurder, tijdens mutatie of middels afzonderlijke verbeterprojecten.  In het nieuwe ondernemingsplan is als doelstelling opgenomen dat alle door te exploiteren woningen in 2022 zijn voorzien van isolatiemaatregelen en minimaal label C hebben. Daarbij hebben we het streven om 10-20% van het bezit energieneutraal te maken. Hiervoor is nog geen concreet uitvoeringsplan opgesteld, maar dit wordt in het nieuwe SVB uitgewerkt.  De maatregelen die we in de woningen moeten uitvoeren proberen we daarom zoveel mogelijk te combineren met andere werkzaamheden. Daarbij houden we rekening met de prioriteiten in de waarderingskaarten. Planmatig buitenonderhoud. Bij planmatig buitenonderhoud worden diverse werkzaamheden uitgevoerd; o.a. schilderwerk, kozijnreparatie of vervanging, plaatsen HR++ glas, asbestsanering, herstellen metsel- en voegwerk, houtwerkherstel, controle hang- en sluitwerk, herstellen / vervangen overige defecte onderdelen aan buitenzijde van de woning. De onderhoudscyclus is van 6 naar 7 jaren uitgebreid, dit is mogelijk door verbetering en toepassing van betere materialen, zodat de kwaliteit blijft gehandhaafd. Per 2016 hebben we het planmatig buitenonderhoud zoveel mogelijk geclusterd in woonplaatsen. Dit betekent dat we bij alle woningen het planmatig buitenonderhoud in een dorp in hetzelfde jaar uitvoeren. Om dit op elkaar af te stemmen voeren we de eerste jaren in sommige dorpen tussenbeurten uit om de kwaliteit te kunnen waarborgen. Een aantal grotere dorpen zijn opgesplitst in regio’s en verdeeld over meerdere uitvoeringsjaren:

10 Gemeente Plaats Planningsjaar Franekeradeel ACHLUM 2017 2018 2017 2017 OOSTERBIERUM 2019 PEINS 2018 RIED 2018 2018 SEXBIERUM 2021 TZUMMARUM 2019 2018 Het Bildt MINNERTSGA 2020 2019 ST.-ANNAPAROCHIE 1 2017 ST.-ANNAPAROCHIE 2 2019 ST.-ANNAPAROCHIE 4 2017 ST.-ANNAPAROCHIE 5 2020 Menameradiel BERLTSUM 2018 BITGUMMOLE 2019 DRONRYP 2021 2019 MENAAM 2019 WIER 2018

De niet in het overzicht genoemde dorpen komen na 2021 weer aan de beurt voor periodiek buitenonderhoud

Renovatieprogramma’s. Naast planmatig reguliere buitenonderhoud voeren we ook intensievere programma’s per dorp en straat uit. Daarbij worden tevens ook de isolatieprogramma’s ( dak, spouw en vloer) uitgevoerd. De woningen komen hierdoor indien er een CV installatie aanwezig in minimaal energielabel B(energie index<1.4). De renovatieprojecten in Sexbierum en Tzum sluiten aan op de prioriteiten die in de Woonvisie van de gemeente Franekeradeel zijn benoemd. In de gemeente het Bildt hebben de afgelopen jaren veel renovaties plaatsgevonden en staat voor 2017 niets gepland. Voor Menameradiel geldt voor 2017 net als voor 2016 een behoorlijke renovatieopgave. Deze is gericht op de dorpen Bitgum en Deinum. Het huidige renovatieprogramma ziet er als volgt uit:

Uitvoeringsjaar Gemeente Plaats Straat / project Maatregel 2017 2018 2019 2020 2021 Franekeradeel Achlum G.A. van Dalenstraat / U.P. renovatie 10 Draismastraat Oosterbierum St. Jorisstrjitte renovatie 8 Peins Dorpsstraat renovatie 6 Ried Havenstraat / Nieuweweg renovatie 14 Sexbierum Hearewei / Sixtuswei renovatie 22 R. Westrastrjitte / Sixtuswei renovatie 6 Tzum Kastanjelaan renovatie 4 Mr. Vrijburgstraat renovatie 6 Nieuwbuurtsterweg renovatie 10

11 Uitvoeringsjaar Gemeente Plaats Straat / project Maatregel 2017 2018 2019 2020 2021 Tzummarum E. Sybesmastrjitte/Hearewei renovatie 24 Schalsum Dorpsstraat renovatie 8 Het Bildt Vrouwen- Attesweg/J.P. v.d. renovatie 9 parochie Bildtstraat/W. Dijkstrastraat Oude Bildtzijl Kr. Annesstraat renovatie 6 Van Egmondstraat renovatie 2 St.- Altoenaestraat renovatie 19 Annaparochie Altoenaestraat/Boekenoog renovatie 29 enstraat / St. Huygenstraat Beuckelaerstraat / renovatie 23 Saskiastraat / St. Huygenstraat/van Burmaniastraat G. Boekenoogenstraat / renovatie 21 Stadhoudersweg Middelweg-Oost renovatie 10 Van Burmaniastraat / renovatie 16 Grietmansstraat Schuringaweg renovatie 2 Menamera- diel Berltsum Hofsleane renovatie 4 Tunboustrjitte renovatie 20 Dronryp Headyk/Hommestrjitte/Wel renovatie 28 deringstrjitte Menaam J. Bakkerstrjitte renovatie 2 J. Bakkerstrjitte / renovatie 20 Ljochtmisdyk / S. Leostrjitte / Sminiawei Ingelum Harnedyk renovatie 2 Wier Lautawei renovatie 2 Bitgumermolen Ingelumerdyk renovatie 2

Duurzaamheid. Wonen Noordwest Friesland zet zich in voor een duurzaam woningbezit waarbij de woonlasten van de huurder niet te veel stijgen en waarbij geen onnodige kosten worden gemaakt. De maatregelen die we hiervoor in de woningen moeten uitvoeren proberen we daarom zoveel mogelijk te combineren met bovenstaande werkzaamheden. Voor 2017 staan er voor het hele werkgebied van Wonen NWF nog 200 woningen gepland voor het aanbrengen van isolatie. Dit is de afronding van het huidige isolatieprogramma dat al enige jaren loopt. In het nieuwe ondernemingsplan is als nieuwe doelstelling opgenomen dat alle door te exploiteren woningen in 2022 zijn voorzien van isolatiemaatregelen en minimaal label C hebben. Daarbij hebben we het streven om 10-20% van het bezit energieneutraal te maken. Hiervoor is nog geen concreet uitvoeringsplan opgesteld, maar dit wordt in het nieuwe SVB uitgewerkt.

12 Woonkwaliteit. We verbeteren ook de kwaliteit van ons woningbezit aan de binnenzijde van de woningen. Dit voeren we niet planmatig uit, maar deze verbeteringen worden alleen uitgevoerd tijdens mutatie of op verzoek van de huurder. Vervangen van: badkamers, toilet, keukens, (zachtboard) plafonds, elektra installaties, oude stro)wanden, etc. Plaatsen van: cv, mechanische ventilatie, dakramen, aan of tussenbouwen achter de woning. Verder worden ook bestaande kleine badkamers vergroot of soms verplaatst naar een kleine (3e of 4e) slaapkamer. Aangezien dit alleen op verzoek of tijdens mutatie wordt aangebracht kunnen we vooraf niet zeggen in welke woning of wanneer een maatregel wordt uitgevoerd. We verwachten in ons gehele bezit ca 80 woningen per jaar tijdens mutatie aan te pakken en daarnaast verwachten we ca 165 verzoeken van huurders voor comfortverbeteringen per jaar

7. Leefbaarheid en Maatschappelijk vastgoed

Belevingswaarde en ruimtelijke kwaliteit zijn cruciaal voor het imago van dorpen en regio. Niet alleen de verpaupering van woningen moet worden voorkomen, maar evenzeer de verslonzing van de openbare ruimte. Hier ligt een gezamenlijke verantwoordelijkheid van de woningcorporatie, de bewoners, de huurdersorganisatie en de gemeente. Om deze verantwoordelijkheid in te vullen zal een samenwerkingsverband tot stand moeten komen tussen alle betrokken partijen. Een onderling met elkaar afgestemd uitvoeringsprogramma draagt zorg voor het realiseren van leefbaarheidsinitiatieven en faciliteert de uitvoering daarvan. Een dergelijk programma komt alleen van de grond wanneer bewoners – en meer specifiek huurders binnen de sociale volkshuisvesting – een perspectief ervaren waarin hun bijdragen er toe doen. Gezond, schoon, heel en veilig moet de basiskwaliteit zijn van iedere openbare ruimte en elke huurwoning in stad en wijken, grote en kleine dorpen. Wij stellen samen met onze huurdersorganisatie en gemeenten de bewoners als eerste in de gelegenheid hun ideeën en zienswijze over het begrip ‘leefbaarheid’ in hun directe omgeving onder woorden te brengen en haken daar actief, geïnspireerd en onbevangen bij aan.

Het verbeteren van de leefbaarheid bij onze huurwoningen en in de straten, buurten en dorpen waar wij huurwoningen bezitten vinden wij belangrijk. Wij dragen hier voor Waadhoeke op verschillende manieren aan bij: - Inzet FTE (0,7) voor bewonerszaken; overlastzaken, bemiddeling bij problemen, tuinenaanpak, etc. - Inzet FTE (0,62) voor plannen ter verbetering leefbaarheid; dorpsschouwen 1x per 2\3 jaar, woonomgevings\groenplannen, speeltuinen, versterking sociale structuur, buurt\dorpshuizen, etc. - Inzet financiële bijdrage voor bovenstaande onderwerpen. Voor ons gehele bezit is er een jaarlijks budget voor financiële bijdragen op het gebied van leefbaarheid van € 150.000. Daarnaast dragen we op leefbaarheidsgebied ook nog financieel bij aan een deel van het tuinonderhoud dat niet in rekening wordt gebracht bij de huurders. Maatschappelijk vastgoed hebben wij slechts in zeer beperkte mate. We hebben in onze MJB geen plannen opgenomen om zelf Maatschappelijk Vastgoed te gaan exploiteren.

13 8. Financiële paragraaf Het financiële effect van de activiteiten in Waadhoeke wordt door ons weergegeven op basis van de (meerjaren) begroting. Waar mogelijk geven we het financiële effect aan op dorps of gemeente niveau. Het gaat dan om nieuwbouw, renovaties en planmatig onderhoud. Andere activiteiten zijn alleen begroot op ondernemingsniveau. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn bij vraag gestuurde activiteiten, zoals niet planmatig onderhoud, of bij woningverbeteringen die bij mutatie worden uitgevoerd. In die gevallen is niet vooraf aan te geven welke activiteiten in een bepaalde gemeente zullen worden uitgevoerd. Als laatste zijn er algemene kosten, zoals de kosten van personeel, welke niet toe te wijzen zijn aan een bepaalde gemeente. In Waadhoeke zijn voor de komende jaren de volgende investeringen gepland (bedragen in €): Nieuwbouw 2017 2018 2019 2020 2021 Nieuwbouw Dronrijp 1.606.500 0 0 0 0 Nieuwbouw 183.600 0 0 0 0 Ulbe van Houten St. Annaparochie 3.276.759 625.444 0 0 0 Oosterbierum 152.259 0 0 0 0 Kerkstraat, Peins 262.140 0 0 0 0 S. Leostrjitte Menaam 72.209 0 0 0 0 Nieuwbouw Berltsum 963.900 0 0 0 0 Puoldyk, Dronryp 46.507 0 0 0 0 Nieuwbouw Deinum Oost 665.070 655.452 0 0 0 Diverse locaties (grotendeels 0 0 0 0 807.502 Tzummarum) Kade, Sexbierum 380.040 374.544 0 0 0 Nieuwbouw Boksum 190.020 187.272 0 0 0 Fliet, Sexbierum 0 385.793 382.035 0 0 Sixtuswei, Sexbierum 0 191.990 191.018 0 0 Hemmemastrjitte, Beetgum 0 0 0 0 403.751 Hillige Kamp, Beetgum 0 0 0 0 201.875 Orxmasingel, Menaldum 0 0 391.661 389.676 0 Sportleane, Berlikum 0 0 0 397.646 397.469 Terhornestrjitte, Beetgumermolen 0 0 0 397.646 397.469 Van Haersoltestrjitte, Sexbierum 0 955.512 955.087 0 0 Molenstjitte Berltsum 380.040 374.544 0 0 0 Eindtotaal 8.179.044 3.750.551 1.919.801 1.184.968 2.208.066

Renovaties 2017 2018 2019 2020 2021 Het Bildt 0 2.387.914 863.386 967.448 0 Menameradiel 0 107.740 1.160.828 163.146 866.314 Franekeradeel 564.456 158.381 484.248 1.107.928 897.529 Totaal 564.456 2.654.035 2.508.462 2.238.522 1.763.843

Planmatig Onderhoud 2017 2018 2019 2020 2021 1 Het Bildt 1.951.329 533.762 519.717 1.430.618 85.696 3 Menameradiel 21.321 977.187 1.286.281 6.829 1.373.728 4 Franekeradeel 534.725 571.825 950.285 118.879 857.732 Totaal 2.507.375 2.082.774 2.756.283 1.556.326 2.317.156

14 Alle inkomsten en uitgaven worden op ondernemingsniveau vertaald in een financiële meerjarenbegroting. De uitkomsten uit de meerjarenbegroting worden financieel beoordeeld aan de hand van bepaalde financiële ratio’s. Deze ratio’s kunnen niet worden uitgesplitst op gemeenteniveau, maar gelden op ondernemingsniveau. Om de financiële continuïteit te bewaken hanteren wij de volgende ratio’s: • Interest Coverage Ratio (ICR, rentedekkingsgraad) (mate waarin de rente kan worden betaald uit de operationele kasstroom). Interne norm: min. 1,4. Deze ratio zegt iets over de liquiditeit. • Loan to Value (verhouding tussen de leningen en de waarde van het onderliggende bezit gemeten in bedrijfswaarde). Interne norm: max. 70%. Deze ratio is vergelijkbaar met de solvabiliteit en zegt iets over de vermogensverhouding. De geprognosticeerde uitkomsten van deze kengetallen zijn als volgt: Financiële ratio’s 2017 2018 2019 2020 2021 Interest Coverage Ratio 2,9 2,7 2,7 2,7 2,6 Loan to Value 38% 38% 39% 40% 40%

Hieruit blijkt dat er nog ruimte zit tussen de interne norm voor de ICR (minimaal 1,4) en de begrote norm voor de komende jaren (tussen de 2,6 en de 2,9). De komende jaren zal er, mede in overleg met de gemeenten en HDBF, moeten worden nagedacht in hoeverre, inhoudelijk en financieel, deze ruimte wordt benut. In 2016 wordt er een nieuw SVB opgesteld dat een aantal mogelijkheden op dit gebied zal aangeven. De verdere afspraken hierover of andere invullingen zullen bij de bespreking van de prestatieafspraken in 2016 aan de orde kunnen komen.

15 Bestuurlijk overleg prestatieafspraken 2017 ‘Waadhoeke’ gemeenten, Wonen Noordwest Friesland en De Bewonersraad 29 september 2016 Sint Annaparochie

Aanwezig: Nel Haarsma wethouder gemeente het Bildt Doede Machiela beleidsmedewerker gemeente het Bildt Lute Pen wethouder gemeente het Bildt Gerard Hoekstra beleidsmedewerker gemeente Menameradiel Eduard van Zuijlen burgemeester Franekeradeel Ruben Snuif beleidsmedewerker gemeente Franekeradeel Frank van den Broek directeur De Bewonersraad Elma van der Velden regiomanager De Bewonersraad Rein Hagenaars bestuurder Wonen NWF Bert Sietsma manager K&M Wonen NWF

1. Opening/ vaststellen agenda. Rein Hagenaars heet iedereen welkom. Burgemeester van Zuylen is vervanger van wethouder Joop Bekkema. De agenda wordt vastgesteld conform voorstel.

2. Bespreken opzet prestatieafspraken 2017; conform voorstel gemeenten? Het voorstel voor de opzet van de prestatieafspraken 2017 wordt aangenomen conform voorstel gemeenten. Het Bod van Wonen NWF (aangepast op basis besproken punten ambtelijk overleg 4 augustus) zal worden opgestuurd naar het ministerie van Wonen, tezamen met de al bestaande prestatieafspraken/ Lokaal Akkoord van de drie gemeenten.

Wel wordt de wens uitgesproken door De Bewonersraad en Wonen NWF om volgend jaar voor de nieuwe prestatieafspraken meer inhoud te geven aan het proces en te komen tot daadwerkelijke nieuwe en wederzijdse prestatieafspraken. Er wordt afgesproken dat hierover begin 2017 ambtelijk overleg zal plaatsvinden. Daarbij kan het format van de nieuwe prestatieafspraken in NO Friesland ( de DDFK gemeenten) als voorbeeld worden gebruikt.

3. Afstemming met Accolade en tussen de gemeenten (onder andere met Harlingen). Er wordt gevraagd wat de positie van Accolade en Harlingen is in dit proces en hoe hierover afstemming plaatsvindt. Met Accolade worden (voor de stad ) aparte afspraken gemaakt met Franekeradeel. Met Harlingen vindt overleg plaats in regionaal(NW Friesland) verband met de Waadhoeke gemeenten. De NW gemeenten willen ook overleg met , om de woningmarktplannen op elkaar af te stemmen. Hiertoe zullen ze zelf het initiatief nemen. Ook wordt er overleg met de provincie gevraagd vanuit de NW gemeenten om veel meer de regie bij de afstemming van de plannen te nemen. De hele provincie is nu een woningmarktregio ( conform woningwet). Daar moet afstemming plaatsvinden, gezamenlijk met de 6 deelregio’s in de provincie, de gemeenten, de corporaties en de huurderverenigingen. Het zou logisch zijn dat de provincie dan ook de regie neemt bij de afstemming.

Er wordt afgesproken om ambtelijk te bekijken of Accolade volgend jaar ook direct kan aansluiten bij het overleg over de nieuwe prestatieafspraken.

4. Positie Elkien heeft een bod uitgebracht voor deze gemeente. Per 1 januari 2018 wordt echter een deel van deze gemeente samengevoegd met de nieuwe gemeente Waadhoeke. Wonen NWF vraagt zelf het bod op van Elkien voor Littenseradiel. Wonen NWF is in gesprek met Elkien over de overname van de huurwoningen in Winsum, en Welsryp ( totaal ongeveer 145 woningen). Er is afgesproken dat er in de tussentijd geen huurwoningen worden verkocht uit complete blokken om toekomstige plannen niet te blokkeren en versnippering te voorkomen. 5. Aanvullende afspraken over huisvesting statushouders 2017 In Franekeradeel is de druk op stad te groot van wege de toename van verwarde mensen en huisvesting statushouders. Daarom wordt er nu vaker gehuisvest in de dorpen in Franekeradeel. De aanwezigen hebben een voorkeur voor een flexibele oplossing binnen de bestaande woningvoorraad, gezien de onzekerheden rond de aantallen statushouders in de komende jaren. Er wordt hard gewerkt aan een voorstel om meerdere alleenstaande statushouders in een woning te huisvesten (maximaal 3 per woning). Dit wordt als eerste gestart in een woning in het Bildt. Doel van deze aanpak is om in 2017 te lange wachttijden voor de andere woningzoekenden te voorkomen. De wachttijden zijn dit jaar flink gestegen, vooral in Menameradiel en Sint Annaparochie. Wonen NWF vindt het noodzakelijk dat er in 2017 meer woningen(10-15) kamergewijs worden verhuurd aan statushouders, om de taakstelling te kunnen vervullen. Hiervoor is een gezamenlijke inspanning nodig van gemeenten en Wonen NWF.

De taakstelling voor de eerste helft 2017 is lager dan de 2e helft 2016(gemiddeld 30-40%). Maar de taakstelling voor de 2e helft kan nog alle kanten op, gezien de ontwikkelingen.

6. Bod 2017-2021 plus voorgestelde aanpassingen conform verslag ambtelijk overleg 4 augustus Tijdens het ambtelijk overleg is het bod uitvoerig besproken. Het verslag is meegestuurd met de agenda voor dit overleg. Het bod met de voorgestelde aanpassingen wordt goedgekeurd.

Er worden nog een aantal zaken besproken: - De maatregelen in het nieuwe SVB 2017-2036 zullen uitgebreid worden besproken met de gemeenten en de Bewonersraad. Binnenkort wordt het nieuwe SVB besproken in de RvC van Wonen NWF. Afhankelijk daarvan zullen vervolgens de gesprekken met de gemeenten en Bewonersraad worden gestart. - De discussie over de vrije bestedingsruimte zal worden gevoerd bij de bespreking over het nieuwe SVB. - Leefbaarheid wordt in het ambtelijk verslag benoemd als een gezamenlijke inspanning van gemeenten, wonen NWF en de Bewonersraad. Dit zal ook op de agenda komen van het ambtelijk overleg over de nieuwe prestatieafspraken voor 2018. Hetzelfde geldt voor het sociaal domein. - Het bestaande budget voor leefbaarheid van Wonen NWF blijft gehandhaafd, met enige aanpassingen in het kader van de Woningwet. Meestal wordt het budget niet volledig besteed. - Bij het uitvoeren van periodiek buitenonderhoud bij gebroken complexen wordt aan de bewoners van de koopwoningen aangeboden om mee te doen met het onderhoud. Dit is vaak voordeliger en gemakkelijker voor hun. - Levensloopbestendige woningen zijn niet perse ook zorgbestendig. Dat hangt van de zorgvraag af. Wel wordt er in de nieuwbouw rekening gehouden met ruimte in de badkamer en de slaapkamer. - De huisvesting van arbeidsmigranten gebeurt op reguliere wijze via rechtstreekse verhuur van zelfstandige woningen. Slechts enkele woningen(4/5) worden sinds enige jaren verhuurd aan uitzendbureaus die daar zelf alleenstaande arbeidsmigranten in huisvesten.

7. Andere (nieuwe) zaken die besproken moeten worden en opgenomen in de nieuwe prestatieafspraken 2017 Er wordt naar gestreefd om de nieuwe prestatieafspraken voor 2018 en verder meer concreet te maken en ook evenwichtiger, zodat het ook wederzijdse prestaties betreft van de verschillende partijen. Hiervoor zal, zoals gezegd, de ambtelijke werkgroep het format van de DDFK gemeenten, als voorbeeld gebruiken.

8. Vaststelling van de lopende prestatieafspraken met Franekeradeel, het Bildt en Menameradiel Akkoord. 9. Vervolgstappen Het aangepaste bod zal door Wonen NWF worden opgestuurd naar alle partijen voor instemming van de Colleges van B&W. Wonen NWF zal vervolgens de stukken opsturen naar het ministerie van Wonen voor 15 december.

10. Rondvraag Lute Pen vraagt naar de stand van zaken rond de nieuwbouw in Dronrijp aan de Puoldyk. Wonen NWF zal de gemeente op de hoogte houden van de voortgang. G e m e e Franekeradeel

Wonen Noordwest Friesland T.a.v. de heer M.C.G.M. Hagenaars Postbus 26 9076 ZN SINT ANNAPAROCHIE

Ons briefnummer Behandeld door Franeker, F16.309062 Ruben Snuif (Ruimte) 29-11-2016 Uwkenmerk Telefoon: 14 0517 E-mail: [email protected] Bijlage(n)

Onderwerp Instemming bod WNWF 2017-2021

Geachte heer Hagenaars,

Wij danken u voor bet toezenden van bet door u gedane bod in bet kader van de Woningwet. Wij hebben keiinisgenomen van uw bod voor de periode 2017-2021 en delen u daarover het navolgende mede.

Instemming bod Ons college stemt in met het door u gedane bod voor de periode 2017-2021. Wij hebben uw bod getoetst aan ons woonplan en de met u gemaakte afspraken in het Lokaal Akkoord. Uw bod spoort met deze beleidsdocumenten.

Slot

Wij zien de uitvoering van het door u gedane bod met vertrouwen tegemoet.

Hoogachtend, Burgemeester en wethouders van Franekeradeel I if, Eduard van Zuijlen, burgemeester

, Hugo de Jong, secretaris

:.''.'>.ir.lini:,••• •;}:!c:n..'.i;i::!i.;|ri:!:<:!r •• -S= ll:ii-ioiai ..^l-U'.jil .' ': • in|.-tl! iliifrM-litunHk:li.nl-Ml.rll ini-iiiniiii: v*v.".viii :iri:ik.!i.i4-: Uin|i •• -isi-iJI iMl-'-fStlfli.!!:!:! tM,;.:i..:-.''.;;i

Postbsis 34 Wonen Noordwest Friesland 9076 ZN St.-Annaparochie t.a.v. de heer R. Hagenaars T (0518)40 92 34 Postbus 26 F (0518) 40 92 50 E infokehetbiklt.n! 9076 ZN St.-Annaparochie ! www.liefbildl.nl

tStmkrdatii. BNG Bank IBAN: NL74 BNGff 0285 0011 24 BIG: BNGHNI.2G

BTW-nr,: NL001613996B01

KvK-nr.: 5130286' Uw brief van: 28juni2016 Verzonden: J 7 NOV 2016 Uw kenmerk: Datum: 14 november 2016 Ons kenmerk: B16.100321 Afdeling: Wonen en Werken Telefoon: 0518-409246 Behandeld door: D.P. Machiela Emailadres: [email protected]

Onderwerp: Bod gemeente het Bildt 2017-2021

Geachte heer Hagenaars,

Op 29 juni 2016 hebben wij de bijdrage van uw corporatie aan de gemeentelijke volkshuisvestingsopgave voor de periode 2017-2021 ontvangen. Dit zogeheten Bod is vervolgens op 29 September 2016 tijdens het bestuurlijk overleg met onder meer vertegenwoordigers van onze gemeente (tegelijkertijd met vertegenwoordigers van de gemeenten Franekeradeel, Menameradiel en huurdersorganisatie) besproken en naar aanleiding daarvan is het Bod op enkele speeifieke onderdelen aangepast. U verzoekt ons om in te stemmen met het Bod en hierover delen wij u hierbij het volgende mede.

Het Bod is op 25 oktober 2016 door ons college behandeld en wij eoneluderen dat het Bod voldoet aan de wettelijke vereisten. Het Bod bestaat uit een activiteitenoverzicht (inch aangepaste financieleonderbouwing) , waarin uw corporatie duidelijk maakt wat de bijdrage is aan de uitvoering van het volkshuisvestingsbeleid in onze gemeente voor de komende vijf jaar. Wij hebben beoordeeld dat dit een adequaat overzicht van de totale opgave van uw corporatie in het werkgebied biedt, deze bijdrage naar redelijkheid is (in relatie tot onder meer de indicatieve bestedingsruimte) en voldoet aan hetgeen op 29 September 2016 in regionaal verband is afgesproken. Op grond daarvan stemmen wij dan ook in met uw bijdrage nader uitgewerkt in het Bod 2017-2021 (zie bijlage besluitenlijst d.d. 25-10-2016 nr. 2.4).

Wij vertrouwen er op u op deze wijze met voorgaande voldoende geinformeerd te hebben, daarmee op positieve wijze bij te dragen aan de benodigde vervolgstappen richting de Minister voor Wonen en Rijksdienst en uiteindelijk aan de realisatie van de volkshuisvestelijke opgave in onze gemeente de komende jaren. Wij willen u op deze wijze

GEMEENTE bedanken voor de construetieve wijze waarop het gezamenlijke Bod de afgelopen periode tijdig tot stand is gekomen. Heeft u toch nog vragen over voorgaande of over het gemeentelijke volkshuisvestingsbeleid dan kunt u desgewenst contact opnemen met de heer D. Maehiela beleidsmedewerker volkshuisvesting van onze afdeling Wonen (tel.nr. 0518- 409246 of [email protected]).

Hoogachtend,

College van burgemeester en wethouders van de gemeente het Bildt,

f \ , G. Krol, burgemeester

R.C. Goeman, secretaris

Bijlage(n): college besluitenlijst 25-10-2016 In afschrift aan:

2/2 PARAAFSTUKKEN WEEK BIJ BESLUITENLIJST B. EN W. VAN 25 oktober 2016

HI • Hlgi n CJC P» IVUIIICI\z f\TBA HI voVillni UitLUlll nnHp rwo t*n Ylf*Uv 911991111cllGCHHJ; UI1UC1 Wv I 11 2.1. Handhavingsburea 12-10-2016 De Opfeart 8 Conform

2.2 F) IP n <\ tvp t*1 p n in tr 18-10-2016 OUUolUiQiiUciHip—QC acUlVIddvirwrvckc\cgr \/V.ll h . 1rnni1VUU*1 riUCp RiiEcnplrprD UISUC1\C1 cS vnniVUU*1 ppecnu Conform 111 1 \J Z \J 1 \J L/IV/llO I Vwt It, lO -i muzikaal programma "Oppakken en Doorgaan" met de bewoners v.h. AZC

2.3 Dienstverlening 17-10-2016 Jaarstukken2015 Onderwijsgroep Fier Conform

2.4 Wonen &Werken 20-10-2016 Volkshuisvestelijke bijdrage van Wonen NWF: Bod 2017 Conform t/m 2021

2.5 Wonen &Werken 17-10-2016 Actualiseren Basisrioleringsplannen Conform

2.6 Wonen &Werken 19-10-2016 Fries Bestuursakkoord waterketen 2 (FBKW2) Conform

2.7 Staf 25-10-2016 Ter kennisgeving brief Taakstelling huisvesting Gezien vergunninghouders, eerste helft 2017 en tweede helft 2017

2.8 Middelen 17-10-2016 Financiele gevolgen invoering 1KB Conform

2.9 Dienstverlening 20-10-2016 Verzoek v.d. Protestante Gemeente van St. Annaparochie Conform voor financiele ondersteuning voor de Kerstactie t.b.v. minima op het Bildt.

Aldus vastgesteld in de collegevergadering van 1 november 2016.

De secretaris, De burgemeester, gemeente Menameradiel goed foarelkoar

Wonen Noordwest Friesland T.a.v. de heer B. Sietsma Postbus 26 9076ZNST. ANNAPAROCHIE

Datum 16 november 2016 Verzenddatum 1 8 NOV 2016 Uw brief van Uw kenmerk Behandeld door G. Hoekstra Doorkiesnummer 0518-452973 Ons kenmerk Onderwerp instemming bod 2017 - 2021 Bijlage[n]

Geachte heer Sietsma,

Naar aanieiding van de per mail d.d. 12 oktober j.l. aan ons toegezonden stukken, delen wij u voor de goede orde mede dat wij in onze vergadering van 15 november j.l. hebben ingestemd met het door u uitgebracht bod voor de periode van 2017 tot en met 2021.

Wij vertrouwen erop u hiermee voldoende gei'nformeerd te hebben.

Hoogachtend, Burgemeester en wethouders van Menameradiel,

Drs. J.K. IJkema, T. van Mourik, Gemeent^secretaris Burgemeester

Bezoekadres: Dyksterbuorren 16 - 9036 MS I Postadres: Postbus 3 - 9036 ZW Menaam Tel: (0518) 45 29 00 I Fax: (0518) 45 29 99 I [email protected] I www.menameradiel.nl Bank: BNG te Den Haag I BAN: NL92BNGH0285005456 IBIC: BNGHNL2G