İki Ekranlı Ve Çok Kullanıcılı Taşınabilir Bilgisayar
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
İki Ekranlı ve Çok Kullanıcılı Taşınabilir Bilgisayar: h2C 1 2 Hüseyin Gürüler , Süleyman Burçin Şüyun 1 Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Bilişim Sistemleri Mühendisliği Bölümü, Muğla 2Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bilişim Teknolojileri Mühendisliği, Konya [email protected], [email protected] Özet: Bu çalışmanın amacı, ekranları arasındaki açı değerine göre üç farklı şekilde kullanıma sahip bir taşınabilir bilgisayar prototipi gerçekleştirmektir. Bu çalışmanın bir diğer amacı, iki farklı kullanıcının aynı veya farklı uygulamaları aynı anda kullanabilmesini sağlayan bir taşınabilir bilgisayarın fizibilitesini araştırmaktır. Anahtar Sözcükler: Dizüstü Bilgisayar, Çift Ekranlı Bilgisayar Sistemler, Çok Kullanıcılı Bilgisayar Sistemler Abstract: The objective of the present study is to realize a notebook which has three different uses according to the angle value of its screens. Another objective of the present study is to investigate the feasibility of a notebook which enables two different users to use the same or different applications at the same time. Keywords: Laptop Computers, Dual Screen Computer Systems, Multi-user Computer Systems 1. Giriş Günümüzde dizüstü, notebook, laptop, netbook, tablet PC olarak da isimlendirilebilen taşınabilir bilgisayarlar masaüstü bilgisayara göre hem daha az yer kaplamaktadır hem de kullanıcılar istediği zaman söz konusu bilgisayarları yanlarında taşıyabilmektedir. Taşınabilir bilgisayarlar kullanım kolaylığı sunmaları nedeniyle masaüstü bilgisayarlara göre daha çok tercih edilmektedir. Yine bu bakış açısı ile taşınabilir bilgisayarlara Şekil 1. Estari çift ekran notebook donanımsal ve tasarım olarak bazı ekleme ve değişim yapılarak ürün yelpazesine yeni ürünler Şekil1’de gösterilen yapıda ana ekran bünyesinde eklenmektedir. klavyeyi de barındırırken, ikinci ekran menteşe sistemi sayesinde kolayca döndürülebilmektedir Şu andaki bilgisayar ve notebook sistemlerinin [3]. 2008 yılında, OLPC XO-2 duyuruldu [4]. XO- kullanımında sayısı az olmayacak şekilde hayatta 2, daha çok çocuklara hitap etmekte; kitap, tablet ve karşılaşılabilen bazı durumlara karşı, tek kullanıcılı notebook olmak üzere 3 modda çalışabilmektedir. olarak tasarlanmaktan kaynaklı, ihtiyacı Mayıs 2009’da, Asus Flipbook [5] CeBIT’te karşılayamadığı veya kolaylık sunmadığı tanıtıldı. gözlenmektedir. Söz konusu eksikliği gidermek için günümüzde iki ekranlı dokunmatik sistemler geliştirilmektedir. İki ekranlı dokunmatik sistem; iki ekrana sahip, bunlardan en az biri dokunmatik yapıda, hem görüntü aktarımı gibi çıkış elemanı hem de istenirse klavye gibi sanal bir giriş elemanı olabilen yapıdadır [1]. İki ekranlı dokunmatik sistemlerin tarihsel bir Şekil 2. Asus çift dokunmatik ekran notebook yaklaşım ile bakılacak olursa; 2004 yılında, bir İtalyan firması olan ‘V12 Design’, Canova adlı bir Şekil 2’de gösterilen Asus çift dokunmatik ekran prototip geliştirdi [2]. 2007’de, Estari isimli taşınabilir PC konseptinde klavye bulunmamakta Amerikan firması, V12 tarafından yaratılan ikinci ekran gerektiğinde dokunmatik bir klavye konseptten yararlanarak çift ekranlı dizüstü olarak kullanılabilmektedir. Flipbook, her iki bitişik bilgisayar geliştirmiştir. ekranı ile hem dikey hem de yatay görsel arayüz sunabilmektedir. Sayfa çevirme özelliği sayesinde verilebilmektedir [14]. kitap okumayı sevenler için özel olarak geliştirilmiş bir bilgisayardır [5]. Microsoft 2009 yılında, şekil Intel WiDi [14], Microsoft WPF kullanarak çift 3’te gösterilen dual-screen tablet PC, veya diğer ekran görüntüleyen bir sistem yapılandırmasına izin adıyla ‘Booklet’ geliştirmiştir. HP firmasına vermektedir. Çift ekran uygulaması geliştirmek için yaptırılan Booklet, iki adet 7 inç multi-touch ekrana Intel WiDi yazılım kütüphaneleri geliştirilmiştir. sahiptir [6]. Örneğin bir uygulamada birincil ekran (notebook, tablet veya telefon) kontrol, ikincil ekrana (TV veya projektör) görüntülenecek içerik olacak bir çift ekran özelliği tasarlanabilir. Bu örnek kullanım durumda Intel WiDi teknolojisine sahip bir ultrabook cihazdan bir TV'de medya dosyaları görüntülenebilmektedir [15]. Günümüzde çok ekranlı taşınabilir bilgisayarlarda çok kullanıcılı kullanıma imkan sağlayan sistemler de geliştirilmeye başlanmıştır [16]. Bu çalışmada, ekranları arasındaki açı değerine göre üç farklı Şekil 3. Microsoft dual-screen tablet PC modda kullanıma sahip ve iki kullanıcılı bir taşınabilir bilgisayar (h2C) gerçekleştirilmiş ve Mart 2010’da, EnTourage eDGe duyuruldu. Burada tanıtılmıştır. bir ekran tablet diğeri ise e-kitap olarak kullanılabiliyordu [7]. Ocak 2010’da, MSI iki 2. Sistem Tasarımı ve Donanım ekranlı dokunmatik bir netbooku CES’te tanıtmıştır [8]. Haziran 2010’da, Toshiba Libretto W100 Gerçekleştirilen taşınabilir bilgisayar için patent Windows 7 ile çalışan bir iki ekranlı bir notebooku başvurusunda yer alan ilk şematik görüntü Şekil tanıtmıştır [9]. Ocak 2011’de, NEC firması LT-W 4’de verilmektedir. Cloud Communicator adlı bir Android tableti tanıtmıştır. Bu tablet, bir kitap gibi açılabilmekte ve iki ayrı ekranında iki farklı işlem yapılabilmektedir [10]. Mart 2011’de, Acer Iconia 6120 adlı iki ekranlı touchbooku tanıtmıştır [11]. Nisan 2011’de, Sony Tablet P adlı bir Android tableti tanıtmıştır [12]. Görüldüğü üzere, hemen hemen notebook üreticisi her firmanın iki ekranlı taşınabilir sisteme bir şekilde giriş yaptığı görülmektedir. Bilgisayar sistemlerinde çoklu kullanıcı sistemlerine yönelik sistem yazılımlarındaki Şekil 4. h2C çatı görüntüsü gelişmeler incelendiğinde, Thin Client sistemi ile bir master PC birden fazla kullanıcı için Bu taşınabilir bilgisayar; kullanılmakta ve özellikle bilgisayar laboratuvarları için ekonomik bir alternatif sunmaktadır. Bu Kullanıcıların girdi yapmasını ve/veya yapmış sistemler, geleneksel tek kullanıcılı bir bilgisayara olduğu girdileri görmesini sağlayan, göre birçok avantaja sahiptir. Daha düşük toplam birbirlerine menteşelenmiş, aralarındaki açı sahip olma maliyeti, daha düşük enerji maliyeti ve değeri değiştirilebilen, iki dokunmatik basitleştirilmiş yönetim bu avantajlardan bazılarıdır ekran, [13]. Ekranlar arasındaki açı değerini algılayan bir algılayıcı, Şu anda BeTwin ES yazılımı birden fazla kullanıcıyı aynı anda ve bağımsız olacak şekilde Algılayıcının algıladığı açı değerine göre Windows işletim sistemi ortamında (32-bit ve 64- ekranların gösterge birimi (display unit) bit) çalıştırabilmektedir. Bu sistemde ikinci bir ve/veya giriş birimi (input unit) olarak VGA kart / USB video adaptörü takılır ve ikinci bir kullanılmasını ve ekranlardaki görüntülerin monitör bağlanır. İsteğe bağlı olarak USB düşey veya yatay doğrultuda gösterilmesini hoparlörler, USB fare, USB klavye takılabilir. sağlayan bir kontrol birimi içermektedir. BeTwin ES yazılımı yüklenildiğinde ek VGA Gerçekleştirilen bilgisayar modüler olarak aşağıda kartları / adaptörleri, monitör, USB fare, klavye ve detayları verilecek olan bu görüntüleme, algılama, hoparlörler ile sekiz ek kullanıcıya kadar destek kontrol ve bağlantı birimleri ile gerçekleştirilmiştir. 2.1 Görüntüleme Birimi kontrol eden birim. Bu birim USB portlardan birine bağlanarak portlardan birini Görüntüleme birimi, yüksek çözünürlükte görsellik kullanmaktadır. sunacak ve birden çok dokunuşu algılayabilen yüksek hassasiyetli algılayıcıları ile interaktif Ayrıca kullanıcıların girdi yapmasını ve/veya ekranlardır. Bir veya daha fazla kullanıcıların girdi yapmış olduğu girdileri görmesini sağlayan ve yapmasını ve yapmış olduğu girdileri görmesini gerektiğinde klavye ve fare gibi davranabilmesi için sağlar. İçerdiği kısımlar aşağıda verilmiştir: kullanılan bir çift dokunmatik ekranın farklı açılarda birbirlerinde bağımsız durmaları için özel a. 13.3” dokunmatik LCD ekran. olarak dizayn edilmiş menteşeler (Şekil 5) b. LCD kontrol Kartı: Yüksek çözünürlük tasarlanmıştır. değerlerinde ekran kontrolünü sağlayan kontrol kartı. c. Renk ve kontrast gibi LCD ekranı ilgilendiren ayarları gerçekleştiren kart. d. İnvertör: Analog sinyalleri dijitale çeviren kart. e. Kablolar: Ekran kontrolcü ile ekran arası, invertör ekran kontrolcü arası, ayar kartı ile Şekil 5. Çift dokunmatik ekranın farklı açılarda ekran kontrolcü arası sistem gereksinimlerini durmaları için dizayn edilmiş menteşeler karşılayan kablo gruplarıdır. 2.2 Algılama Birimi (Algılayıcı) 2.4 Endüstriyel Tasarım ve Gerçekleştirme aşamaları Algılama birimi, ekranların hemen arkasında veya yanında bulunan algılayıcılar ile x-y ve y-z Bu kısımda h2C’nin gerçekleştirme aşamaları ve koordinatlarını algılayarak ekranların konumlarını çalışma prensibi bahsedilmektedir. Çalışma belirler ve buna göre bir mod seçer (Çatı modu, tamamen bir endüstriyel tasarım örneğidir. notebook modu, tablet modu). İçerdiği kısımlar Gerçekleştirme aşamaları ise şu şekildedir: aşağıda verilmiştir: a. Donanım birimlerinin tasarlanması: a. Koordinat algılayıcıları: Sürekli olarak ekranın Görüntüleme, algılayıcı, kontrol birimlerinin x-y ve y-z koordinatlarına göre konumunu amacına yönelik tasarlanması denetler. b. Tasarlanan donanım birimlerinin elektronik b. Algılayıcı birimi kontrol kartı: Belirli zaman devre kartlarının çok katmanlı baskı devre aralıkları ile x-y ve y-z koordinatları üzerinde gerçekleşmesi algılayıcılarından gelen verileri yorumlayan ve c. Geliştirilen donanım birimlerinin tümleşik bir daha sonra kontrol biriminde bulunan ekran açı yapı haline getirilmesi algılayıcı denetleyicisine ulaştıran kontrol devresidir. d. Yazılım yüklemeleri ve kullanıcı testleri 2.3 Kontrol birimi Prototipin kasası beklenen tüm ihtiyaçları İki ekranlı ve çok