116) Styczeń 2019 Miesięcznik Bezpłatny

ZABŁUDÓW

ISSN 2082-8284 I OKOLICE NR 1 (116) STYCZEŃ 2019 MIESIĘCZNIK BEZPŁATNY

Jest taki dzień...

Było magicznie, nastrojowo, świątecznie. W jednym miejscu spotkały się ze sobą różne pokolenia po to, by wspólnie wyśpiewać radość płynącą z Bożego Narodzenia. 13 stycznia 2019 roku w zabłudowskiej świątyni nuta za nutą unosiły się dźwięki najpiękniejszych kolęd i pastorałek w autorskich aranżacjach. Za nami IX Wspólne Zabłudowskie Kolędowanie!

W niedzielne popołudnie w Kościele pw. Świętych Ryszarda Falkowskiego, ks. proboszcza Mirosława Toma- Apostołów Piotra i Pawła było gwarno, wesoło, ale nie szewskiego, burmistrza Zabłudowa Adama Tomanka, za- zabrakło też chwil wzruszenia i zadumy. To dowód na stępcę burmistrza Wiesława Dąbrowskiego, przewodni- to, że uwielbiamy śpiewanie bożonarodzeniowych me- czącą Rady Miejskiej w Zabłudowie Antoninę Kunę z gro- lodii. A energia i radość wykonawców oraz zgromadzo- nem radnych oraz nauczycieli. nych gości dodały uroku i niepowtarzalnego charakteru Kolędowanie to piękna tradycja, obecna od kilkuset wspólnie spędzonym chwilom. lat w naszej polskiej, chrześcijańskiej kulturze. W tym wyjątkowym spotkaniu, które stało się już tra- To dzisiejsze śpiewanie w wykonaniu tych wspaniałych dycją, wzięli udział dziadkowie, rodzice, dzieci, mieszkań- muzyków i zespołów będzie taką naszą wspólną modlitwą, cy miasta i okolicznych miejscowości, artyści oraz zapro- a gdzie człowiek śpiewa, tam podwójnie się modli – zauwa- szeni goście. Wśród nich należy wymienić ks. proboszcza żył podczas powitania ks. proboszcz Ryszard Falkowski.

Świąteczny koncert Izabeli Szafrańskiej 2 Zabłudów i Okolice

Boże Narodzenie to piękny czas miłości i spotkań w gronie najbliższych, ale też czas, który warto spędzić przy dźwiękach kolęd i pastorałek, szczególnie w tak wy- jątkowym miejscu. Życzę wszystkim, aby dzięki tym pięknym dźwiękom, nowonarodzony Jezus zagościł w nas jak najdłużej. Aby sło- wa kolęd i pastorałek dotarły do naszych serc, abyśmy byli sobie braćmi tak, jak tego życzy sobie malutki Jezus – pod- kreślił burmistrz Zabłudowa Adam Tomanek. Tego dnia zabłudowski kościół wypełnił się po brzegi. Nic dziwnego, w końcu to w Zabłudowie żył i two- rzył Franciszek Karpiński, autor popularnej kolędy „Bóg się rodzi”. Kolędowanie mamy więc we krwi. Niedzielne spotkanie zainaugurowała swoim występem Izabela Uczniowie z klasy I a Szafrańska, półﬁ nalistka programu The Voice of Poland, która zawitała do Zabłudowa nie po raz pierwszy: swoich emocji – kolędy i pastorałki w wykonaniu mło- Bardzo lubię wracać do Zabłudowa. Zabłudowska pu- dych artystów bawiły, ale też chwytały za serce. bliczność jest bardzo ciepła, a uśmiechy gościły na twa- Dziękuję, że jesteście z nami, żeby sławić to nowona- rzach wszystkich. Dzisiejszy koncert był magiczny. Ludzie rodzone Dziecię. Dziękuję za to, że wspólnie przypomina- przyłączali się do wspólnego śpiewania, a to naprawdę łą- my sobie stare kolędy, że kultywujemy tę piękną tradycję, czy. I to bardzo mnie cieszy, to jest piękne – nie kryła swoje- że mamy okazję obserwować, jak wzrastają tutaj talenty go zachwytu Izabela Szafrańska. – podziękowała zgromadzanym Cecylia Halicka, dyrektor Wspólne muzykowanie to również integracja, tak MOAK-u w Zabłudowie. ważna w naszym wielokulturowym regionie. W reper- Zabłudowskie kolędowanie, to wydarzenie, które na tuarze nie mogło więc zabraknąć melodii charaktery- stałe wpisało się w kalendarz imprez kulturalnych mia- stycznych dla kultury prawosławnej. Zespół Reczańka sta. W tym roku, w zmienionej formule, po raz kolejny nieustannie dba o to, by tradycja wykonywania prawo- mogliśmy się spotkać z tradycją i poczuć niepowtarzalny sławnych kolęd i pastorałek nie zaginęła, a to sprawia, że klimat, który tworzą zarówno wykonawcy, jak i widzowie. te pieśni są wciąż żywym i pięknym zwyczajem. To również spotkania z ludźmi pełnymi pasji i chęci do Wisienką na torcie okazał się występ młodzieży ze podtrzymywania tak pięknej, wielowiekowej tradycji, Szkoły Podstawowej im. Franciszka Karpińskiego w Za- jaką jest kolędowanie. błudowie. Zgromadzona publiczność nie potraﬁ ła ukryć M.Ś.

Budżet Gminy Zabłudów na 2019 rok

28 grudnia 2018 roku Rada Miejska w Zabłudowie uchwaliła budżet gminy na 2019 rok oraz pakiet uchwał związanych z programem dożywiania. W planach znalazły się zarówno nowe przedsięwzięcia jak i te, których realizacji nie dokończono w 2018 roku.

Dochody budżetu w 2019 roku wyniosą 8 262 578 zł, natomiast dla organizacji w zakresie przeciwdziałania a wydatki: 51 537 578 zł. Deﬁ cyt w wysokości ponad alkoholizmowi zarezerwowano kwotę w wysokości 3 200 000 zł pokryty zostanie zaciągniętymi kredytami 44 000 złotych. i pożyczkami oraz wolnymi środkami, których wysokość W budżecie gminy, zgodnie z wolą organu stanowią- zaplanowano na ponad 2 000 000 zł. cego, ujęte zostały środki na fundusz sołecki na 2019 rok. Z budżetu gminy w 2019 roku zostaną udzielone do- Na ten cel planowane jest wydatkowanie kwoty blisko tacje m.in. na funkcjonowanie gminnych instytucji kul- 570 000 zł. tury – Miejskiego Ośrodka Animacji Kultury w wysoko- Tradycyjnie największe koszty w budżecie generuje ści 633 000 zł oraz Miejskiej Biblioteki Publicznej w wy- „Oświata i wychowanie”. W 2019 roku koszt utrzymania sokości 275 600 zł. Dotacja dla stowarzyszeń w zakresie naszych szkół, łącznie z wydatkami na inwestycje w wy- upowszechniania kultury ﬁ zycznej wyniesie 205 000 zł, sokości 2 642 240 zł, wyniesie 14 204 653 zł. Nr 1 (116) – Styczeń 2019 3

Blisko 10 mln zł przeznaczono na dział „Transport Bonifi katy z tytułu przekształcenia prawa i łączność”, w ramach którego realizowane są m.in. wy- użytkowania wieczystego w prawo własności datki związane z budową i utrzymaniem dróg oraz trans- portem zbiorowym. Na inwestycje w tym dziale przewi- Już w połowie stycznia 2019 roku wejdzie w życie dziano kwotę 7 615 000 zł. uchwała Rady Miejskiej w Zabłudowie w sprawie zasad „Gospodarka komunalna i ochrona środowiska” to udzielania bonifi kat z tytułu przekształcenia prawa użyt- kolejny dział, w ramach którego gmina wydatkuje spo- kowania wieczystego w prawo własności gruntów zabu- rą część swojego budżetu. Z ogólnej kwoty 7 706 797 zł dowanych na cele mieszkaniowe. Właściciele tych nieru- sfi nansowane zostaną zadania związane z: wydatkami chomości mogą uiszczać opłatę z tytułu przekształcenia inwestycyjnymi w zakresie gospodarki wodno-ściekowej w wysokości opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczy- – 3 846 939 zł; gospodarowaniem odpadami komunal- stego, która obowiązywałaby w dniu przekształcenia lub nymi – 1 345 500 zł; utrzymaniem zieleni – 106 500 zł; wnieść opłatę jednorazową i skorzystać z bonifi katy. oświetleniem ulic, placów i dróg – 549 500 zł, z czego Uchwalona przez Radę Miejską stawka bonifi katy za- 280 200 zł to wydatki zaplanowane na rozbudowę istnie- leży od daty jej wniesienia i wynosi odpowiednio: jących linii oraz instalację lamp. Jak wynika z załącznika 1) 60% – w przypadku, gdy opłata jednorazowa zo- inwestycyjnego, w 2019 roku realizowane będą wnioski stanie wniesiona w roku, w którym nastąpiło prze- z zakresu oświetlenia złożone w 2015 roku oraz zgłasza- kształcenie; ne jako przedsięwzięcia w ramach wniosków do fundu- 2) 50% – w przypadku, gdy opłata jednorazowa szu sołeckiego na 2019 rok. W ramach funduszu sołeckie- zostanie wniesiona w drugim roku po przekształ- go powstanie m.in. ogrodzenie przy placu zabaw, wiata, ceniu; czy też siłownia sportowo-rekreacyjna. 3) 40% – w przypadku, gdy opłata jednorazowa zo- Niemalże 9 mln zł gmina przeznaczy na obsłu- stanie wniesiona w trzecim roku po przekształ- gę świadczeń związanych z programem 500+ oraz innych ceniu; świadczeń ewidencjonowanych w dziale „Rodzina”. Środ- 4) 30% – w przypadku, gdy opłata jednorazowa zo- ki na realizację tych usług wpływają do budżetu gminy stanie wniesiona w czwartym roku po przekształ- w formie dotacji z budżetu Państwa. ceniu; W planach na 2019 rok pojawiło się również opra- 5) 20% – w przypadku, gdy opłata jednorazowa zo- cowanie dokumentacji aplikacyjnych dotyczących zło- stanie wniesiona w piątym roku po przekształceniu; żenia wniosku na budowę farmy fotowoltaicznej oraz 6) 10% – w przypadku, gdy opłata jednorazowa zosta- modernizację oświetlenia ulicznego. Ponadto powstaną nie wniesiona w szóstym roku po przekształceniu. dokumentacje projektowo-kosztorysowe: budowy na- Na podstawie danych wierzchni drogi gminnej na odcinku Kucharówka–Ra- Urzędu Miejskiego w Zabłudowie fałówka–Zabłudów oraz Kuriany–Sobolewo, budowy łącznika między budynkami szkoły w Zabłudowie oraz Szanowni Państwo! opracowanie projektu rewitalizacji parku w Zabłudowie Serdecznie zachęcamy do oglądania transmisji online wraz z przygotowaniem dokumentacji aplikacyjnej o po- z obrad z sesji Rady Miejskiej w Zabłudowie dostępnej zyskanie środków unijnych. na kanale YouTube Twojej Telewizji Regionalnej. 4 Zabłudów i Okolice

Magdalenie Gierejko Księdzu najszczersze wyrazy współczucia Adamowi Stefanowiczowi z powodu śmierci wyrazy głębokiego współczucia po stracie Ojca

Ojca składają

składają koleżanki i koledzy z Miejskiego Ośrodka Animacji Kultury członkowie Zespołu Interdyscyplinarnego w Zabłudowie ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie w Gminie Zabłudów oraz Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Zabłudowie

„Posiłek w domu i szkole”

To kolejny rządowy program socjalny, który ruszył z początkiem 2019 roku. W ciągu czterech najbliższych lat na jego realizację przeznaczonych zostanie ok. 2,75 mld zł. Zapewni on pomoc dzieciom i uczniom, którzy wychowują się w rodzinach znajdujących się w trudnej sytuacji ﬁ nansowej, a także osobom starszym i z niepełnosprawnością.

Działanie realizowane będzie w trzech z ppomocy jest spełnienie kryterium dochodo- modułach. Pierwszy z nich skierowany wego, które Rada Miejska w Zabłudowie jest do dzieci i młodzieży, drugi – do podniosła ze 100% do 150%. Wyższe kry- osób dorosłych. Ze środków przeka- terium dochodowe powoduje, że Progra- zywanych w ramach Programu gminy mem może zostać objęte szersze grono będą udzielać wsparcia w formie posił- ludzi żyjących w niedostatku. W praktyce ku, świadczenia pieniężnego na zakup oznacza to, że z Programu będą mogły posiłku lub żywności bądź świadczenia skorzystać osoby, których dochód w ro- rzeczowego w postaci produktów żyw- dzinie nie przekracza 792 zł w przeliczeniu nościowych. Moduł trzeci zaś ma popra- na jedną osobę oraz 1 051,50 zł w przypad- wić standard już funkcjonujących stołówek, ku osób samotnych. ale także doposażyć nowe miejsca, gdzie posiłki będą Wszystkich zainteresowanych tą formą wsparcia mogły być spożywane. zapraszamy osobiście do siedziby MOPS w Zabłudo- To właśnie ze środków tego Programu gmina Za- wie. Informacje udzielane są również telefonicznie pod błudów udzielać będzie wsparcia osobom spełniają- nr tel. 85 7188 100 wew. 42 lub 33. cym określone przesłanki. Warunkiem skorzystania M.Ś. Nr 1 (116) – Styczeń 2019 5

MOPS w nowej lokalizacji

Przestronniejsze pokoje biurowe, specjalne pomieszczenie dla interesantów, pokój socjalny dla pracowników oraz więcej miejsca na archiwum – Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Zabłudowie już za kilka miesięcy zmieni swoją dotychczasową lokalizację.

W maju 2019 roku instytucja opuści budynek Urzędu to też ukłon w stronę interesantów. MOPS to miejsce, Miejskiego. Nowa siedziba będzie mieściła się na pierw- gdzie nierzadko poruszane są sprawy delikatne i drażli- szym piętrze budynku ośrodka zdrowia przy ul. Mickiewi- we. Nasi klienci wstydzą się mówić o swoich problemach cza 5 w Zabłudowie. przy wszystkich. Dlatego nadszedł czas na zmiany – dodaje – Ze względu na powiększający się zakres naszej pra- kierownik instytucji. cy i brak miejsca na przyjmowanie interesantów jesteśmy Na razie pomieszczenia przy ul. Mickiewicza, do któ- zmuszeni zmienić naszą siedzibę – informuje Piotr Torbicz, rych ma się przenieść MOPS, czeka generalny remont. kierownik Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Za- Wymiana posadzek, drzwi, instalacji elektrycznej, naprawa błudowie. suﬁ tów, malowanie ścian – to tylko kilka z koniecznych do W sumie MOPS zajmie sześć pokoi oraz wykorzysta wykonania prac. Wstępny koszt inwestycji mającej na celu część korytarza. Dotychczasowe warunki lokalowe nie dostosowanie pomieszczeń dla nowej siedziby MOPS-u były najlepsze. Po przenosinach będzie więcej miejsca, szacowany jest na ok. 150–200 tysięcy złotych. co wpłynie nie tylko na komfort pracy pracowników, PW

By „Cicha noc” nie kojarzyła się z samotnością

Święta Bożego Narodzenia to bez wątpienia wyjątkowy czas. Czas, kiedy szczególnie przypominamy sobie o rodzinie, najbliższych i chętniej niż zazwyczaj dzielimy się dobrem z innymi. W tych dniach kierujemy swoje ciepłe myśli również ku osobom samotnym i potrzebującym.

Wspólna modlitwa, łamanie się opłatkiem, życzenia, zapach i smak tradycyjnych potraw, a w tle dźwięki naj- piękniejszych polskich kolęd i pastorałek – 24 grudnia 2018 roku w Miejskim Ośrodku Animacji Kultury w Za- błudowie odbyła sie kolejna „Wspólna Wigilia dla samotnych”. W naszym mieście to już tradycja. Wieczerza rozpoczęła się od powitania przez Barbarę Kulikowską – instruktora i animatora kultury. Następnie wspólną modlitwę poprowadził ks. Daniel Wierzbicki. W ciepłych słowach zwrócił się do zgromadzonych tak- że burmistrz Zabłudowa Adam Tomanek, który tego dnia obchodził również swoje imieniny. Nie umknęło to uwadze gości – posypały się życzenia, za które włodarz, niczym Święty Mikołaj, odwdzięczył się słodkościami. Wigilijne spotkanie uświetnił występ zabłudowskiej mło- dzieży, której przepiękne kolędy i pastorałki wprowadziły gły same zorganizować tej uroczystej kolacji. 24 grudnia zgromadzonych w prawdziwie świąteczny klimat. wszyscy – znajomi i nieznajomi – stali się jedną wielką Do wspólnego posiłku zostały zaproszone osoby sa- rodziną. Ważne było, aby zasiąść przy wspólnym sto- motne, ale także te, które z różnych powodów nie mo- le i przeżyć radość ze spotkania z drugim człowiekiem. 6 Zabłudów i Okolice

Czas wypełniony wzajemnymi rozmowami oraz kolęda- Głównym organizatorem „Wspólnej Wigilii dla samot- mi sprawił, że goście chociaż na chwilę mogli zapomnieć nych” jest Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej we współpra- o problemach i troskach dnia codziennego, chorobach, cy z Miejskim Ośrodkiem Animacji Kultury w Zabłudowie. czy też samotności. M.Ś.

Choinka Nadziei w Krynickich

Były życzenia, tradycyjne łamanie się opłatkiem i wspólne kolędowanie. Nie zabrakło „swojskich” diabłów, archanioła oraz pastuszka. Powstała też Choinka Nadziei – nietypowa, bo taka, która pobudza do reﬂ eksji. 23 grudnia 2018 roku wieś Krynickie po brzegi wypełniła się świąteczną, rodzinną atmosferą.

Niedzielne świętowanie zaingurowano Mszą świętą w kaplicy pw. św. Anny. To właśnie podczas tego nabo- żeństwa powstała wyjątkowa Choinka Nadziei. Miesz- kańcy zawiesili na niej samodzielnie przygotowane sym- bole nadziei, które przybrały formę ozdób. Nie zabrakło przy tym chwil wzruszenia i zadumy. Następnie goście przenieśli się do Wiejskiego Domu Kultury, gdzie we wspólnym świętowaniu, oprócz miesz- kańców wsi, udział wzięli również: ks. proboszcz Ryszard Falkowski, ks. Daniel Wierzbicki, sołtys wsi Krynickie Miro- sław Zakrzewski, radny Rady Miejskiej w Zabłudowie Jan Borowski, dyrektor Miejskiego Ośrodka Animacji Kultury w Zabłudowie Cecylia Halicka. Nr 1 (116) – Styczeń 2019 7

Jako pierwsza głos zabrała pani Marzanna Jabłoń- czący dla lokalnej społeczności był również moment dzie- ska, prezes Stowarzyszenia Miłośników Wsi Krynickie, lenia się opłatkiem. To jedna z najpiękniejszych bożonaro- która w ciepłych słowach przywitała gości, dziękując im dzeniowych tradycji, symbol pojednania i przebaczenia. za przybycie oraz składając najserdeczniejsze życzenia. O tym, jak ważne dla mieszkańców wsi są takie spo- Ksiądz proboszcz Ryszard Falkowski przypomniał zgro- tkania, świadczy frekwencja. Na niedzielne wydarzenie madzonym o tym, aby w wirze przedświątecznych przy- przybyło aż sześćdziesiąt osób! To piękny przykład budo- gotowań nie zapominać o najważniejszym, duchowym, wania relacji z sąsiadami – tymi bliskimi, ale i dalszymi, wymiarze świąt. W imieniu burmistrza, pana Adama To- jak również poznawania się i wspólnego świętowania manka, życzenia wszelkiej pomyślności przekazał zgro- różnych pokoleń – dzieci, rodziców i dziadków. To też madzonym radny Jan Borowski. jedna z niewielu okazji do spotkań w tak licznym gro- Ale nie byłoby świętowania Bożego Narodzenia bez ja- nie, okazja do rozmów, na które w natłoku codziennych sełek. Dlatego też, aby tradycji stało się za dość, musiało się obowiązków nierzadko brakuje czasu. Takim momentom odbyć świąteczne przedstawienie – i to nie byle jakie, bo zawsze towarzyszą pozytywne emocje i szczery, życzliwy międzypokoleniowe. Z wielkim zaangażowaniem wzię- uśmiech. Dla takich chwil warto się spotykać i warto się ła w nim czynny udział nie tylko miejscowa młodzież, ale o takie chwile starać. również najmłodsi oraz dorośli mieszkańcy miejscowości. Organizatorem spotkania było Stowarzyszenie Miło- Było to piękne, gdyż do zorganizowanego przedsięwzięcia śników Wsi Krynickie we współpracy z Justyną Zadykowicz, przyczyniło sie tak wielu ludzi, którzy wykazali się gestem, pracownikiem Wiejskiego Domu Kultury w Krynickich. pomocą i wsparciem – podkreśla Justyna Zadykowicz. Zna- Justyna Zadykowicz/red. M.Ś.

Jasełka w Krynickich. Fot. ze zbiorów Stowarzyszenia Miłośników Wsi Krynickie

Wigilia w „Panoramie”

Tradycja organizowania przez Stowarzyszenie Spo- błudowie, gdzie mieści się również powołana przez nas łeczno-Edukacyjne „Panorama” wigilijnych spotkań placówka wsparcia dziennego. Ostatnie Wigilie w Pano- z dziećmi i rodzicami sięga początków funkcjonowania ramie, podobnie jak przed rokiem, zorganizowaliśmy prowadzonej przez nas Świetlicy osiedlowo-środowisko- w dwóch grupach w dniach 18–19 grudnia. Wśród gości wej z elementami socjoterapii w Zabłudowie, a właściwie pojawili się przedstawiciele urzędów i instytucji wspie- pojawiła się wraz z utworzeniem pierwszych grup socjo- rających i zaprzyjaźnionych z naszą placówką, m.in. za- terapeutycznych ﬁ nansowanych przez Burmistrza Zabłu- stępca burmistrza pan Wiesław Dąbrowski, przewodni- dowa w naszej Gminie w roku 2007. cząca Rady Miejskiej pani Antonina Kuna, sołtys Kolonii Początkowo spotkania wigilijne organizowaliśmy Zabłudów pan Romuald Przymierski, dyrektor i wicedy- w Klubie pod Burmistrzem, a od roku 2012 w siedzibie rektor Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Zabłudowie stowarzyszenia w lokalu przy ul. Mickiewicza 5 w Za- panie Ewa Kołosowska i Agnieszka Ledzińska, prezes 8 Zabłudów i Okolice

Oddziału Białostockiego PSPiA KLANZA pani Małgorza- oraz wspólny poczęstunek. Jak co roku, był też moment ta Borowska oraz rodzice i rodzeństwo naszych pod- zadumy przy nostalgicznej „Kolędzie dla nieobecnych”, opiecznych. która przypomina nam o inicjatorce i założycielce Sto- Dzięki zaangażowaniu rodziców pojawiły się na stole warzyszenia i Świetlicy – Dorotce Roguckiej zmarłej tradycyjne potrawy, a wśród ciast i deserów także pier- w 2014 roku, niespełna dwa lata po powołaniu do życia niczki przygotowane przez dzieci podczas warsztatów naszej placówki. kulinarnych poprowadzonych przez studentów wolon- Dziękujemy wszystkim obecnym na spotkaniu jak tariuszy ze stowarzyszenia Projektor. Było wspólne śpie- również tym, którzy nie byli obecni, ale przez cały rok wanie kolęd i pastorałek, przedstawienie z udziałem wy- okazują nam wsparcie i pomoc. chowanków świetlicy, życzenia i dzielenie się opłatkiem Barbara Wasilewska

Różne rzeczy się działy, czyli o tym, jak dawniej witano Nowy Rok

Zdejmowanie z zawiasów bram i furtek, wciąganie sań na dachy, malowanie okien – tak sylwestra i Nowy Rok świętowała dawniej młodzież. Ostatni dzień starego roku i pierwszy nowego na Podlasiu obchodzono bardzo uroczyście. Ważna była dobra zabawa, a ta stawała się pretekstem do czynienia mniej lub bardziej niewinnych psot.

Różne rzeczy się działy, bo nie było przecież telewizorów, i tak, że pierwszego dnia nowego roku bezskutecznie komputerów i telefonów. A młodzieży było we wsi bardzo błądzili wzorkiem po podwórzach, aby zlokalizować dużo. Musiała coś robić. – wspomina z uśmiechem dawne swoją „wygódkę”. Jedną z ulubionych zabaw i żywą po czasy pani Irena Prończuk, mieszkanki wsi Folwarki Małe. dziś dzień, było zdejmowanie bram i furtek z zawia- Sprzętów gospodarskich po tej wyjątkowej nocy sów w tych gospodarstwach, w których zamieszkiwały niejednokrotnie szukano bardzo długo. Szczególnie „panny na wydaniu”. wtedy, kiedy było dużo śniegu i trzeba było czekać, aż To jednak nie zaginione bramy sprawiały najwięcej stopnieje. Sprytniejsi gospodarze zabezpieczali swoje kłopotu, a pomalowane okna. Dobrze, jak zrobiono to wjazdy bądź bacznie pilnowali dobytku. Ale bywało gliną, którą można było dość łatwo zmyć. Gorzej, kiedy Nr 1 (116) – Styczeń 2019 9 była to niebieska lub zielona farba olejna – zauważa roz- towarzyskie były również wynikiem braku dostępu do mówczyni. prasy, radia, telewizji. Dlatego też w domach, w któ- A kiedy śnieg sięgał wysokości dachów, nietrudno rych mieszkały panny, pojawiali się kawalerowie ze było o powody do kolejnych żartów, jakimi było zaciąga- swatami, zwanymi inaczej rajkami. nie na wierzchołki domostw sań bądź innych sprzętów. W okresie karnawału chętnie bawiono się też na pry- Inna noworoczna tradycja polegała na wyściełaniu słomą watkach, na które należało przybyć z własnym koszycz- ścieżki prowadzącej od domu dziewczyny do domu ka- kiem wypełnionym słodkościami, domowymi wędlinami walera – Takich ścieżek było zazwyczaj kilka. A jak kawaler i chlebem. Szło się na prywatkę, jeżeli chłopak zaprosił. Je- mieszkał gdzieś dalej, to ta ścieżka ciągnęła się nawet poza żeli tego nie zrobił, trzeba było zostać w domu – podkreśla wieś. pani Irena. Śnieżna i mroźna pogoda zachęcała dzieci i młodzież Z okresem Bożego Narodzenia nierozerwalnie do zabaw na świeżym powietrzu. U nas na łące była karuzela wiąże się również kolędowanie, które należy do naj- zrobiona z koła od wozu. Do tego koła przywiązane były san- starszych i zarazem najbardziej widowiskowych form ki, które kręciły się, kiedy wprawiło się w ruch koło. – wyjaśnia dorocznej obrzędowości. Przeważnie kolędowano pani Irena. Sanek i nart nie można było jednak kupić, trzeba z gwiazdami, szczególnie ozdobne były te, które wy- było je wykonać samodzielnie. W zimowe dni nad wsią uno- konywali wyznawcy prawosławia. Kolędników przyj- siły się radosne okrzyki i hałasy. To odgłosy dzieci zjeżdżają- mowano z radością, gdyż panowało przekonanie, iż cych z wysokich górek. życzenia przez nich składane posiadają moc niezwy- Sylwester to początek karnawału, który w tradycji kłą, zapewniają urodzaj i pomyślność. Dawniej kolędo- ludowej był doskonałym momentem na zawieranie wanie musiało być. W tym roku jeszcze nikt nie przyszedł bliższych znajomości – obfitował więc w wesela. Zimą – dodaje na koniec moja rozmówczyni. ludzie byli mniej zapracowani. Wzmożone kontakty M.Ś.

MOAK zaprasza na ferie zimowe!

Gry, zabawy, rywalizacja – jednym słowem: dla każ- dego coś miłego! Będzie artystycznie, kreatywnie i na sportowo. Nie zabraknie też niespodzianek. Bo podczas ferii nie można się nudzić! Czas spędzony w MOAK-u to gwarancja dobrej i bezpiecznej zabawy, a przy tym moż- liwość rozwoju własnych umiejętności. A chodzą słuchy, że został tu już odkryty niejeden talent! W trakcie ferii spotkania odbywać się będą od poniedziałku do piątku w godz. 11.00–14.00. Szcze- gółowy program zajęć znajdą Państwo na stronie in- ternetowej: http://www.moak-zabludow.pl lub pod nr tel. 85 718 84 43.

Jak karnawał, to zabawa!

A jak zabawa, to tylko podczas Balu Sołtysów! Zapra- -bankietowej „Kajar” w Kurianach. W rytm dobrej muzyki szamy więc wszystkie Księżniczki i Damy, Superbohaterów nogi same rwą się do tańca, dlatego też o gorącą atmosfe- i Piratów, Pszczółkę Maję i Kaczora Donalda – w tym roku rę na parkiecie tego wieczoru zadba zespół Duo Boys Plus. motywem przewodnim będą postaci z bajek. Organizato- Koszt to 270 zł za parę. Startujemy punktualnie o 19.00! rzy zachęcają do przebierania się za swoich ulubionych bo- Więcej informacji na temat wydarzenia udzielają: haterów z dzieciństwa, a im barwniej, tym lepiej! Impreza Ala Kamieńska – tel. 691 601 891 oraz Dariusz Nowicki odbędzie się 23 lutego 2019 roku w Sali konferencyjno- – tel. 602 474 260. 10 Zabłudów i Okolice Pierwszy posiadacz samochodu w Białymstoku pochodził z Zabłudowa!

A był nim Feliks Szymborski, syn Józefa, urodzony 1 stycznia 1850 roku. Rodzina Feliksa pochodziła z Zabłu- dowa. W styczniu 1874 r. mężczyzna poślubił białostocką mieszczankę Magdaleną Czarkowską. Rodzice Magdale- ny, Walenty i Marianna z Wilczyńskich, posiadali własną nieruchomość przy ówczesnej ul. Jurowieckiej, a póź- niej Ciepłej 18. Niewątpliwie zamieszkali tam po ślubie Feliks i Magdalena, dając początek ponad stu czterdzie- stoletniej historii rodziny Szymborskich w Białymstoku. W 1876 r. urodził się ich drugi syn, Józef przyszły fotograf i założyciel istniejącego do dziś zakładu. W rezultacie udanych operacji ﬁ nansowych, Feliks Szymborski stał się zamożnym człowiekiem. Posiadał w kilku różnych punk- tach miasta obszerne, przynoszące znaczący dochód nieruchomości, miedzy innymi w 1899 r. posesję przy ul. Lipowej. Po 1919 r. uzyskała ona numer 27 (obecnie Lipowa 27). To z nią przez kolejne 117 lat związane były losy potomków Feliksa Szymborskiego. Do stojących pod tym adresem domu przeprowadziła się cała rodzina. Tam skupiło się ich całe życie rodzinne i zawodowe, a stan ten trwa do dnia dzisiejszego. Feliks Szymborski zmarł w 1913 r., w wieku 63 lat. Tekst powstał na podstawie albumu „Fotografowie białostoccy 1861–1915” autorstwa W. Wróbla Fotograﬁ a z archiwum rodziny Szymborskich

Indywidualne Kącik poezji konta bankowe

dla podatników Agnieszka Zajdowicz – Ujęcie wodne [Jozie Jamy]

Szanowni Państwo! nie mów, że między nami nic nie było i nie będzie Uprzejmie informujemy, że od 1 stycznia 2019 roku zbyt często wszak tych samych drzew zmienia się numer konta, na który wnoszone będą wpła- po głowach głaszczą nas gałęzie ty podatku. Każdy Podatnik otrzyma OSOBNY numer konta bankowego. Numer ten będzie wskazany w decy- i na chodników nierównościach zji podatkowej (tzw. nakazie płatniczym). tak samo wciąż gubimy kroki Należy pamiętać, że jest to zupełnie inne konto niż to, nie mów, że między nami nic na które uiszczane są opłaty za wodę i gospodarowanie nie mów, że dzielą nas epoki odpadami. Uprzejmie prosimy o dokonywanie płatności już na nowy numer. obojgu nam bezsenna noc Urząd Miejski w Zabłudowie choć pełna iskier – pusta gasimy pożar wewnątrz nas w tej samej wodzie mocząc usta

Wiersz został opublikowany w antologii „Poezja po zmierzchu”, Wydawnictwo Poetariat – 2018 Nr 1 (116) – Styczeń 2019 11 Dawniej o Zabłudowie pisano. Obywatelski duch zabłudowian

Piękne to były czasy, kiedy pomi- W najbliższym czasie zostanie mo wojennych zgliszcz i powszech- uruchomiona 5-oddziałowa szkoła nej biedy, rozkwitał w Zabłudowie w Zabłudowie i kilkanaście szkół wiej- duch obywatelski. Oczywiście aktyw- skich. ną postawę mieszkańców miasteczka Ksiądz proboszcz Nawrocki, nie- można było przypisać euforii będącej ustannie czynny, wlewa ducha we wynikiem odzyskania niepodległości, wszystkie pomienione organizacje, ale chyba nie tylko. W narodzie istnia- a niektórym sam przewodniczy. Pa- ła świadomość, że wśród obywateli rafj a naprawdę żyje i podnosi się pod panuje naturalna współzależność, że każdym względem. „ojczyzna to wielki zbiorowy obowią- Jednak dla rozwoju pracy na więk- zek”. To było powszechne i naturalne szą skalę potrzebny tu jest liczniejszy przekonanie. Tego nie trzeba było ni- udział inteligencji, której zresztą obec- kogo uczyć. Ze środowiska elit, które nie nie brak w Białymstoku. Obowią- niekoniecznie wywodziły się jedynie zek leży przede wszystkiem na Macie- z wyższych sfer, płynął przykład po- rzy Szkolnej zrzeszyć siłę inteligencji zytywistycznej pracy i ducha roman- i pchnąć je do roboty nie tylko w mie- tyzmu. Dzięki tym postawom Zabłu- ks. Stanisław Ignacy Nawrocki ście, ale i na prowincji. dów rozkwitał, o czym świadczy po- niższy artykuł wydrukowany w „Dzienniku Białostockim” Zaprawdę, przyglądając się takim osiągnięciom na- z 18 września 1919 roku: szych przodków, można odczuć dumę z ich obywatelskiej postawy. Dla dopełnienia tego budującego obrazu poko- Życie społeczne i kulturalne w parafj i Zabłudowskiej lenia sprzed stu lat, warto jeszcze zapoznać się z poniższą wzmaga się coraz bardziej, o czem świadczy następujący krótką, ale jakże wymowną w treści notatką z „Dziennika przegląd rozwijających tam swą działalność organizacji. Białostockiego” z 11 listopada 1919 r. 1) Kółka Rolnicze, liczące przeszło 300 członków i po- siadające własną bibljotekę. Przy niem istnieją: Dnia 9 listopada urzędnik z wydziału aprowizacji Stowarzyszenie młodzieży (288 czł.) i Gospodyń magistratu był W. Żywolewski w Zabłudowiu w celu za- Wiejskich (120 czł.). kupu zboża na potrzeby miasta. Dzięki księdzu probosz- 2) Stowarzyszenie rolniczo-handlowe z kapitałem czowi Nawrockiemu gospodarze przyrzekli dać zboże 30 tysięcy mar. po 60 marek za pud dla magazynu Białystok. Zastrzegli Obrót tej instytucji za czerwiec, lipiec i sierpień wy- jednak, że jeżeli wszystkie gminy powiatu Białostockie- niósł 660 tysięcy mar. go dadzą zboże dla miasta, to cenę gmina Zabłudowska 3) Rada Opiekuńcza przychodzi z pomocą najbardziej jeszcze zniży. Wobec tego udajemy się z gorącą prośbą potrzebującym. do wszystkich proboszczów powiatu Białostockiego, 4) Komitet opieki nad dziećmi karmi 2 tys. dziatwy by wpłynęli na swoich parafjan, aby przyjść z pomocą – w mieście i na wsi. mieszkańcom miasta i naśladować szlachetny czyn pa- 5) Biblioteka paraﬁ alna licząca parę tysięcy tomów rafjan Zabłudowskich. rozmaitej treści. 6) Polityczna organizacja stronnictwa Narodowe- Chociaż autor pierwszego artykułu, pomimo zadawa- go Zjednoczenia Ludowego z liczbą przeszło 2 tys. lającego stanu rzeczy, jeszcze nie w pełni był zadowolony członków. Na podstawie programu tego stronnic- z udziału pewnych grup społecznych w życiu Zabłudowa, twa został zorganizowany Związek służby dworskiej to świadczyć to może jedynie o dużych ambicjach ojców i najemników. Tu wchodzą delegaci służby folwarcz- lokalnej niepodległości. Udział inteligencji w budowie nej z majątków Zabłudów, Rafałówka, Białostoczek, wspólnego dobra jest zawsze koniecznością, chociaż Józefów i Tylwica, oraz delegaci straży leśnej z maj. równie ważne jest, aby w wielkości ducha tworzyć elity Zabłudów i Rafałówka. Zadaniem związku jest re- ze wszystkich warstw społecznych. Niewątpliwie miesz- gulować stosunki pomiędzy dworem a służbą; nale- kańcy Zabłudowa pierwszego roku niepodległości byli żyte ujęcie tej sprawy ma pierwszorzędne znaczenie ze wszech miar elitą. w społecznem życiu wsi. Zebrał i opracował: Marek Hyjek 12 Zabłudów i Okolice Harmonogram odbioru odpadów w zabudowie jednorodzinnej w gminie Zabłudów w I 2019 r.

UWAGA Odpady zmieszane i segregowane odbierane w tym samym dniu, są zabierane przez dwa różne pojazdy. Prosimy o wystawienie pojemników i worków przed posesję w dniu odbioru odpadów. Odbiór zaczyna się od godz. 6:00. Pojemniki i worki nie udostępnione do odbioru, nie zostaną zabrane.

Dla ułatwienia podajemy dni tygodnia, w które następują odbiory odpadów. Gdy termin ulega przesunięciu ze względu na dni świąteczne, podajemy zmieniony dzień tygodnia w nawiasach przy konkretnej dacie.

odpady zmieszane, plastik, odpady miejscowość/ulica popiół papier, szkło biodegradowalne piątek czwarty poniedziałek piątek Zabłudów ulice: miesiąca 3-go Maja, Białostocka, Chodkiewicza, Drukarzy Zabłudowskich, Karpińskiego, 4 I 28 I 18 I Kościelna, Mickiewicza, Ostaszewskiego, Radziwiłłowska, Rynek, Sapiehów, Surażska piątek czwarta środa miesiąca piątek Zabłudów ulice: 11 I 23 I 25 I Bielska, Cerkiewna, I Dywizji, Kalwińska, Koziniec, Książąt Litewskich, Muchawiecka, Podrzeczna, Polna, Sikorskiego, Szkolna, Św. Rocha, Zamiejska, Zaułek poniedziałek drugi piątek miesiąca poniedziałek Kolonia Zabłudów, Kolonia Zabłudów Miasto, 7 I 11 I 21 I Kowalowce, Kucharówka, Protasy poniedziałek pierwszy worek miesiąca poniedziałek Białostoczek, Bogdaniec, Kuriany, Skrybicze 14 I 2 I (środa) 28 I środa drugi poniedziałek miesiąca środa Aleksicze, Gnieciuki, Kołpaki, Koźliki, Krasne, 9 I 14 I 23 I Młynka, Ochremowicze, Olszanka, Ostrówki, Sieśki, Żywkowo czwartek trzeci wtorek miesiąca czwartek Dawidowicze, Krynickie, Laszki, Miniewicze, 3 I 15 I 31 I Rzepniki, Solniki wtorek pierwszy czwartek miesiąca wtorek Bobrowa, Borowiki, Kamionka, 5 I (sobota) 3 I 29 I Kościukówka, Łukiany, Płoskie, Rafałówka, Rudnica, Słomianka, Tatarowce, Teodorowo, Zacisze, Zajezierce wtorek trzeci czwartek miesiąca wtorek Halickie, Kudrycze, Łubniki, Nowosady, 8 I 17 I 22 I Pasynki, Zagruszany, Żuki środa druga środa miesiąca środa Dobrzyniówka, Folwarki Małe, Folwarki 2 I 9 I 30 I Tylwickie, Folwarki Wielkie, Zwierki czwartek czwarty piątek miesiąca czwartek Ciełuszki, Kaniuki, Pawły, Ryboły 10 I 25 I 24 I

Wydawca: Miejski Ośrodek Animacji Kultury w Zabłudowie Redaktor: Marta Śliwińska ZABŁUDÓW Adres redakcji: ul. Rynek 8, 16-060 Zabłudów, tel. 85 718 84 43, e-mail: [email protected] I OKOLICE Nakład: 500 egz. Czasopismo dostępne na www.moak-zabludow.pl Skład i druk: Oﬁ cyna Drukarska – Jacek Chmielewski