Vogelwacht Borculo 4 Vogels in Verenigingsverband
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Veertig jaar Jubileum uitgave vogelaars in Vogelwerkgroep Berkelland Borculo - Ruurlo - Eibergen - Neede In deze uitgave zijn enkele historische hoogtepunten vastgelegd. Er komen mensen aan het woord die veel voor de vogelwerkgroep hebben betekend. Januari 2015 Inleiding Inhoudsopgave Veertig jaar vogelwerkgroepen in Berkelland. Veertig jaar kijken naar • Vogelwacht Borculo 4 vogels in verenigingsverband. Niet alleen kijken, zeker niet. Ook zorg Interviews voor de vogels. Veel aandacht voor - Ontzag voor de natuur 6 de veranderende leefomgeving voor - Verdwenen vogels 7 vogels. Veel zorg voor bijvoorbeeld - Op de bres voor de vogels 8 de broedgelegenheid van uilen en - De zorg voor roofvogels 10 zwaluwen. - Pleidooi voor een gevarieerd landschap 11 - De Vlinderfrater 12 Rode Wouw Toch gaat het in dit jubileumnummer - Zorg voor het Achterhoekse landschap 13 niet in de eerste plaats om de vogels. • Vogelwerkgroep Eibergen 14 Er is voor gekozen de vogelaar, van welke pluimage dan ook, centraal Interviews te stellen, vanuit de gedachte vooral - Vogels kijken doe je met je oren 17 de geschiedenis vast te leggen door - Een eigen paradijs 18 vraaggesprekken met leden ‘van het - Vogelen is een avontuur 20 eerste uur’. Dit eerbetoon betreft niet - Vogelen over de grens 21 alleen hen met wie een vraaggesprek - Verbonden met oude grond 22 is geweest, maar ook aan allen die - Het wonder van de vogeltrek 23 zich in de afgelopen veertig jaar voor - Geluiden van de eeuwigheid 24 de vogelwerkgroepen hebben ingezet. Grutto Jonge Flamingo’s in het Zwillbrock • Vogelwerkgroep Neede 26 Ik wens de lezer veel leesplezier en de vereniging een vogelrijke toekomst. Interviews - Vierentwintig uur per dag voor de vogels 29 Waar vindt u ons Co Dooms op internet? - Het Noordijkerveld als natuurgebied 30 - Samen genieten in de natuur 32 - Vele dieren zijn me mensbaar 33 Informatie, verslagen van - Samenwerken voor de vogels 34 inventarisaties en excursies, een overzicht van werkgroepen etc, etc, vindt u op onze site: Grauwe Ganzen www.vogelwerkgroepberkelland.nl Voor waarnemingen in de gemeente De Vogelwerkgroep Berkelland is opgericht op 18 april 2012 en is ontstaan Berkelland kijk op de website: uit de Vogelwerkgroepen Borculo-Ruurlo, Eibergen en Neede. Tot ons werkgebied rekenen wij de gemeente Berkelland en de voormalige gemeente Groenlo. www.vwgberkelland.waarneming.nl Co Dooms In ons gebied liggen prachtige natuurgebieden, zoals het Needse Achterveld, E-mail de Zwolse Leemputten, de Boswachterij Ruurlo en de ecologische zone langs [email protected] de Slinge. Kenmerkende broedvogels in ons gebied zijn de Steenuil, Colofon de Geelgors, de Grote Kwikstaart en de IJsvogel. Voor actueel nieuws van en voor leden Teksten Henk Sieben kunt u ook terecht op onze FaceBook Vormgeving en realisatie Marjon Hoen Onze leden houden zich op hun eigen manier bezig met het kijken naar of pagina. Eindredactie Vogelwerkgroep Berkelland bestuderen van vogels. Meerdere leden zijn actief met het inventariseren Fotografie Marjon Hoen, Jos Korenromp, of met andere onderzoeken. Daarnaast zijn er diverse leden- en informatie- Ad Postma, Henk Sieben, avonden. Ook de bescherming van vogels heeft onze aandacht. Willie Smeenk en Hans Willigenburg 2 3 ‘Iedere boom of struik telt, iedere Vogelwacht Borculo plek hoe klein ook kan als schuil- of broedplaats voor onze vogels dienen.’ Zorg om het milieu Pas in 2006 werd de oeverzwaluwenwand / vleer- De zorg om de vogels en de natuur kent in de voor- muizenkelder bij Het Hambroek gerealiseerd. Tot malige gemeente Borculo al een lange geschiedenis. op heden hebben er nooit zwaluwen in de wand In december 1969 verscheen er een rapport van de om de diverse ganzengeluiden te kunnen onder- genesteld. De verwachting was destijds dat de firma in Wijk bij Duurstede woonachtige en ornithologisch scheiden, trok men het veld in om te tellen. Vaak Lap de grond, waar de zwaluwen in nestelden, nodig veldonderzoeker Leo van den Bergh met als titel telde men langs de Berkel en bij Beekvliet. De meest had en af zou graven, zodat de zwaluwen dan in de ‘De avifauna van Borculo en omstreken’. Daarin schrijft overvliegende Gans was de Kolgans maar ook de oeverzwaluwenwand konden gaan nestelen. De grond hij dat reeds in de periode 1946-1965 door meerdere Grauwe-, de Riet en de Canadese Gans werden werd echter nooit afgegraven, zodat de zwaluwen personen min of meer regelmatige vogelwaarnemingen waargenomen. Lubbert Baarssen publiceerde de hun nesten in de zandhopen bleven bouwen. De gedaan werden. De meeste waarnemingen uit zijn Grauwe ganzen in vogelvlucht gegevens van al deze waarnemingen in een rapport verwachting is echter dat wanneer het zand alsnog publicatie stammen uit de periode 1960-1964. Dat dat in de gehele regio aandacht verwierf. Op één dag gebruikt wordt de zwaluwen de wand gaan gebruiken. is ook de periode waarin de vervuiling van de beken zo nu en dan ook andere dieren op, zoals een reekalfje telde hij soms 10.000 ganzen. Omdat de ganzen voor De vleermuizenkelder werd na de opening wel snel toenam, met desastreuze gevolgen voor het milieu, dat met zijn poot in een maaimachine had gezeten. de boeren niet altijd even welkom waren, verscheen er gevonden door de vleermuizen. de vogels en de natuur. Door veranderende eisen van het ministerie en de in 1990 de nota ‘Ruimte voor ganzen’ waarin aandacht inspectie werd na veertig jaar de vogelopvang bij de werd geschonken aan de bescherming van de Samenwerking in Berkelland Eind jaren zestig, begin jaren zeventig leefde het familie Ellens opgeheven. ganzenpopulaties en de schadeproblematiek. Het waarnemen en het tellen van vogels was één onderwerp milieuvervuiling in een brede laag van van de vele activiteiten waarmee de Borculose de Borculose bevolking. Jan Schepers, die een De Vogelwacht Borculo was een actieve en betrokken Zwaluwenproject vogelwacht zich bezig hield. Vanaf 2005 werd actief IVNer was, en Jan Derkink, werkzaam op het groep vogelaars die voor de natuur opkwam. Goede contacten zijn altijd belangrijk om doelen te meegedaan aan het World Birdwatch Festival en gemeentehuis, namen toen samen het initiatief om Op vele manieren bracht men de natuur onder de bereiken. Daarom zorgde men voor goede contacten in het kader daarvan telde men de vogeltrek bij de een vogelwerkgroep op te richten. Op maandag aandacht in Borculo. Er werd vogelvoorlichting op de met de plaatselijke gemeente. De heer Th. W. Lijfering, stuw bij Beekvliet. Annelies Heykamp, Anke Steg en 25 november 1974 kwam een groep van ongeveer basisscholen gegeven, men voerde overleg met boeren ambtenaar bij de gemeente, onderstreepte in een Guus van den Berg waren enkelen van de tellers. In dertig vogelliefhebbers bij café-restaurant Peters bijeen over ruilverkaveling en de weidegebieden. Ook werd bijdrage in een jaarverslag nog eens het belang van 2005 meldde voorzitter Guus van den Berg ook dat en richtte een vogelwacht op. Het eerste bestuur overleg gevoerd met de landinrichtingscommissie een sterke vogelwacht. Die goede contacten tussen er op verschillende manieren werd samengewerkt bestond uit Jan Derkink-voorzitter, Jan Schepers- over bijvoorbeeld het in stand houden van houtwallen. gemeente en vogelwacht waren wederzijds. In 2002 tussen de Berkellandse vogelwerkgroepen: samen secretaris, dhr. Christophersen-penningmeester, ‘Iedere boom of struik telt, iedere plek hoe klein ook werd de vogelwacht namelijk gevraagd om een bijdrage op excursie, samen weidevogels tellen en ook samen Lubbert Baarssen-commissaris broedterreinen, kan als schuil- of broedplaats voor onze vogels dienen’, te leveren voor de ‘aanleg, inrichting en onderhoud van uilenkasten controleren. Rond de eeuwwisseling mevr. ter Steege-werving donateurs en de leden schreef Henk Wansink in zijn voorwoord van het landschappelijke elementen, groenvoorzieningen en kwamen ook vogelaars uit Ruurlo de Borculose drs. Holzmüller, dierenarts te Borculo en Henk Wansink, jaarverslag van 1987. wateren, vanuit het oogpunt van enkele karakteristieke vogelwacht versterken. Ruurlo had op dat moment geen boomkweker te Haarlo. Op 23 januari 1976 kreeg de Men pleitte voor behoud van zandwegen omdat die vogelsoorten’. De vogelwacht was hiermee een serieuze zelfstandige vogelwerkgroep. Eén van hen was Co Borculose vogelwacht koninklijke goedkeuring. dreigden te verdwijnen, er werd een jeugdafdeling overlegpartner geworden. Eén van de adviezen was om Dooms, afkomstig uit het Zeeuwse Walcheren waar hij In 1980 had de vogelwacht 58 leden, 16 jeugdleden opgericht en er werden geregeld voorlichtings- mee te werken aan een ecologische verbindingszone. een actieve vogelaar was. Hij maakte als snel deel uit en maar liefst 478 donateurs. Het doel van de vogel- bijeenkomsten georganiseerd over de schoonheid van Verder vroeg men aandacht voor erfbeplanting, van het bestuur en in 2008 werd de Vogelwacht Borculo wacht was om de vogelstand in Borculo, 5588 ha. groot, de natuur. De vlindertuin van frater Willibrordus, op het kruidenrijke bermen en open bomenrijen. omgedoopt tot Vogelwerkgroep Borculo-Ruurlo. te behouden en zo mogelijk te verbeteren. terrein van de Leo-Stichting, had regionale bekendheid. De vogelwacht had een aantal langlopende projecten, waaronder de nestkastcontroles die over de verschil- Actieve groep vogelaars lende leden verdeeld was, het weidevogelproject, kerk- Ook werkte men, eind jaren zeventig, mee aan de en steenuilenproject en ijsvogel- en zwaluwenproject. Atlas van Nederlandse Broedvogels van het SOVON, Oeverzwaluwenwand bij het Hambroek de Stichting