Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy na lata 2016-2023

0

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Niniejszy dokument sporządzono zgodnie z zasadą partnerstwa i partycypacji w ścisłym porozumieniu i przy współpracy z samorządem gminnym oraz przedstawicielami społeczności lokalnej.

Zamawiający:

Gmina Koneck Koneck 30 87-702 Koneck

Wykonawca:

EU-CONSULT Sp. z o.o. ul. Toruńska 18c/d 80-747 Gdańsk

Gdańsk, 2017

1

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Spis treści

Wprowadzenie ...... 4

1. Powiązanie LPR z dokumentami strategicznymi i planistycznymi ...... 6

2. Uproszczona diagnoza gminy ...... 12

3. Obszary zdegradowane gminy ...... 17

3.1. Metodologia opracowania analizy ...... 17

3.2. Podsumowanie: obszary zdegradowane ...... 24

4. Obszar rewitalizacji gminy ...... 28

5. Szczegółowa diagnoza obszaru rewitalizacji ...... 30

6. Wizja stanu obszaru rewitalizacji po przeprowadzeniu rewitalizacji ...... 36

7. Cele rewitalizacji oraz odpowiadające im kierunki działań służące eliminacji lub ograniczeniu negatywnych zjawisk ...... 41

8. Lista planowanych projektów/przedsięwzięć rewitalizacyjnych ...... 45

8.1. Główne (podstawowe) projekty/przedsięwzięcia rewitalizacyjne ...... 45

8.2. Uzupełniające projekty/przedsięwzięcia rewitalizacyjne ...... 47

9. Mechanizmy zapewnienia komplementarności między poszczególnymi projektami/przedsięwzięciami rewitalizacyjnymi ...... 49

10. Mechanizmy włączenia mieszkańców, przedsiębiorców oraz innych podmiotów i grup aktywnych na terenie gminy w proces rewitalizacji ...... 54

11. Szacunkowe ramy finansowe w odniesieniu do głównych i uzupełniających projektów/przedsięwzięć rewitalizacyjnych ...... 57

12. System zarządzania realizacją programu rewitalizacji ...... 59

13. System monitoringu i oceny skuteczności działań oraz system wprowadzania modyfikacji w reakcji na zmiany w otoczeniu LPR ...... 62

13.1. Monitoring ...... 62

13.2. Ewaluacja ...... 63

2

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

13.3. Aktualizacja LPR ...... 64

14. Załącznik 1 Charakterystyka społeczno-gospodarcza i przestrzenno-funkcjonalna gminy 66

14.1. Przestrzeń i środowisko...... 66

14.2. Sfera społeczna ...... 70

14.3. Sfera gospodarcza ...... 74

14.4. Infrastruktura społeczna ...... 80

15. Załącznik 2 ...... 87

15.1. Wyniki badania ankietowego ...... 87

15.2. Sprawozdania z konsultacji ...... 94

16. Załącznik 3 ...... 103

16.1. Mapa ewidencyjna ...... 103

17. Spis rysunków, tabel i wykresów ...... 104

3

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Wprowadzenie

Program Rewitalizacji dla gminy Koneck stanowi wieloletni program działań w sferze społecznej, gospodarczej, przestrzenno-funkcjonalnej, technicznej i środowiskowej zmierzający do wyprowadzenia obszarów rewitalizacji ze stanu kryzysowego oraz stworzenia warunków do ich zrównoważonego rozwoju. Będzie również narzędziem planowania, koordynowania i integrowania różnych aktywności w ramach rewitalizacji. Działania rewitalizacyjne powinny mieć postać kompleksową i zunifikowaną, a w proces tworzenia opracowania powinna być włączona społeczność lokalna.

Ramy prawne dla rewitalizacji wyznacza ustawa o rewitalizacji z dnia 9 października 2015 roku, a także wytyczne w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata 2014 – 2020 z dnia 2 sierpnia 2015 r. Odnosząc się do zaleceń, proces rewitalizacji interpretowany jest jako „kompleksowy proces wyprowadzania ze stanu kryzysowego obszarów zdegradowanych poprzez działania całościowe (powiązane wzajemnie przedsięwzięcia obejmujące kwestie społeczne oraz gospodarcze lub przestrzenno-funkcjonalne lub techniczne lub środowiskowe), integrujące interwencję na rzecz społeczności lokalnej, przestrzeni i lokalnej gospodarki, skoncentrowane terytorialnie i prowadzone w sposób zaplanowany oraz zintegrowany poprzez programy rewitalizacji. Rewitalizacja zakłada optymalne wykorzystanie specyficznych uwarunkowań danego obszaru oraz wzmacnianie jego lokalnych potencjałów (w tym także kulturowych) i jest procesem wieloletnim, prowadzonym przez interesariuszy (m.in. przedsiębiorców, organizacje pozarządowe, właścicieli nieruchomości, organy władzy publicznej, etc.) tego procesu, w tym przede wszystkim we współpracy z lokalną społecznością. Działania służące wspieraniu procesów rewitalizacji prowadzone są w sposób spójny: wewnętrznie (poszczególne działania pomiędzy sobą) oraz zewnętrznie (z lokalnymi politykami sektorowymi, np. transportową, energetyczną, celami i kierunkami wynikającymi z dokumentów strategicznych i planistycznych)”1.

Dokument przedstawia aktualną sytuację w gminie dla sfery społecznej i środowiskowej. Zebrane i opracowane dane zweryfikowano o informacje i wnioski wypracowane podczas badania ankietowego oraz spotkania informacyjno-warsztatowego w gminie. Celem niniejszego

1Wytyczne w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata 2014 – 2020, Minister Infrastruktury i Rozwoju, Warszawa 2015. 4

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023 programu jest wyprowadzenie obszarów zdegradowanych ze stanu kryzysu oraz stworzenie warunków do ich zrównoważonego rozwoju. Stanowi on narzędzie planowania, koordynowania i integrowania różnorodnych aktywności w ramach rewitalizacji.

5

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

1. Powiązanie LPR z dokumentami strategicznymi i planistycznymi

Niniejszy dokument pn. Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023 jest spójny z ustaleniami dokumentów strategicznych opracowanych na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym.

POWIĄZANIE LOKALNEGO PROGRAMU REWITALIZACJI DLA GMINY KONECK Z DOKUMENTAMI KRAJOWYMI

Polska 2030. Trzecia fala nowoczesności. Długookresowa Strategia Rozwoju Kraju

Głównym celem Strategii Rozwoju jest poprawa jakości życia Polaków. Cel ten mierzony będzie wzrostem produktu krajowego brutto na mieszkańca oraz zwiększeniem spójności społecznej i zmniejszeniem nierównomierności o charakterze terytorialnym, a także skalą skoku cywilizacyjnego społeczeństwa oraz innowacyjności gospodarki w stosunku do innych krajów. To dokument określający główne trendy, wyzwania i scenariusze rozwoju społeczno- gospodarczego kraju, stanowi najszerszy i najbardziej ogólny element systemu zarządzania rozwojem Polski. Strategia jest dokumentem nadrzędnym wobec Lokalnego Programu Rewitalizacji.

Obszar Konkurencyjności i innowacyjności gospodarki: Innowacyjność gospodarki i kreatywność indywidualna:

o Cel 3 – Poprawa dostępności i jakości edukacji na wszystkich etapach oraz podniesienie konkurencyjności nauki; Kapitał Ludzki; o Cel 6 – Rozwój kapitału ludzkiego poprzez wzrost zatrudnienia i stworzenie „workfare state”; Obszar Równoważenia potencjału rozwojowego regionów Polski: Rozwój regionalny; o Cel 8 – Wzmocnienie mechanizmów terytorialnego równoważenia rozwoju dla rozwijania i pełnego wykorzystania potencjałów regionalnych; Obszar Efektywności i sprawności państwa: Kapitał społeczny; o Cel 11 – Wzrost społecznego kapitału rozwoju.

Lokalny Program Rewitalizacji jest spójny z założonymi celami Długookresowej Strategii Kraju.

Średniookresowa Strategia Rozwoju Kraju (ŚSRK) – Strategia Rozwoju Kraju 2020 Strategia Rozwoju kraju 2020 jest najważniejszym dokumentem w perspektywie średniookresowej, określa cele strategiczne rozwoju kraju do roku 2020, kluczowym dla określenia zintegrowanych z nią strategii, służących realizacji założonych celów rozwojowych. ŚSRK oparta jest na diagnozie barier i zagrożeń, ale także potencjałów kraju. Dokument ten

6

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023 wyznacza kluczowe zadania państwa, których realizacja przyczyni się do szybkiego i zrównoważonego rozwoju państwa oraz poprawy jakości życia Polaków. Główne zadania obejmują 3 obszary: sprawne i efektywne państwo, konkurencyjną gospodarkę oraz spójność społeczną i gospodarczą. o Cel główny: Wzmocnienie i wykorzystanie gospodarczych, społecznych i instytucjonalnych potencjałów zapewniających szybszy i zrównoważony rozwój kraju oraz poprawę jakości życia ludności.

o Cele rozwojowe:

. Obszar strategiczny: Sprawne i efektywne państwo, Cel 3: Wzmocnienie warunków sprzyjających realizacji indywidualnych potrzeb i aktywności obywateli, kierunek: rozwój kapitału społecznego. . Obszar strategiczny: Konkurencyjna gospodarka, cel 3: Wzmocnienie warunków sprzyjających realizacji indywidualnych potrzeb i aktywności obywateli, kierunek: rozwój kapitału społecznego; cel 4: Rozwój kapitału ludzkiego, kierunek: zwiększenie aktywności zawodowej . Obszar strategiczny: Spójność społeczna i terytorialna, cel 1: Integracja społeczna, kierunki: Zwiększenie aktywności osób wykluczonych i zagrożonych wykluczeniem społecznym oraz zmniejszenie ubóstwa w grupach najbardziej zagrożonych Wzmocnienie mechanizmów terytorialnego równoważenia rozwoju oraz integracja przestrzenna dla rozwijania i pełnego wykorzystania potencjałów regionalnych. Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023 jest spójny z obszarami strategicznymi Średniookresowej Strategii Rozwoju Kraju.

Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2010-2020: Regiony, Miasta, Obszary wiejskie Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego to średniookresowy dokument strategiczny, który odnosi się do polityki rozwoju społeczno-gospodarczego kraju w ujęciu wojewódzkim. Wskazuje zakres terytorialnego wpływu interwencji realizowanych w ramach różnych polityk publicznych, również w ramach innych strategii zintegrowanych. Strategia ta przedstawia najważniejsze dla regionalnego rozwoju wyzwania oraz wskazuje cele rozwojowe w odniesieniu do rożnego rodzaju obszarów, biorąc pod uwagę zarówno funkcje przez nie pełnione, jak i występujące potencjały i bariery. Lokalny Program Rewitalizacji wpisuje się w następujące cele: o Cel główny: Efektywne wykorzystywanie specyficznych regionalnych i innych terytorialnych potencjałów rozwojowych dla osiągania celów rozwoju kraju – wzrostu, zatrudnienia i spójności w horyzoncie długookresowym.

o Cel 2: Budowanie spójności terytorialnej i przeciwdziałanie marginalizacji obszarów problemowych („spójność”).

7

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

POWIĄZANIE LOKALNEGO PROGRAMU REWITALIZACJI DLA GMINY KONECK Z DOKUMENTAMI REGIONALNYMI

Regionalny Program Operacyjny Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2014-2020

Regionalny Program Operacyjny Województwa Kujawsko-Pomorskiego 2014-2020 jest podstawowym dokumentem realizacji celów Strategii Rozwoju Województwa Kujawsko- Pomorskiego. Jednocześnie Program spójny jest z celami określonymi w Strategii Rozwoju Kraju. Najważniejszym z punktu widzenia Lokalnego Programu Rewitalizacji jest Priorytet Inwestycyjny 9b: Wspieranie rewitalizacji fizycznej, gospodarczej i społecznej ubogich społeczności na obszarach miejskich i wiejskich. W ramach tego priorytetu udzielane wsparcie będzie skoncentrowane na podejmowaniu działań zmierzających do ożywienia społeczno- gospodarczego poprzez aktywizację obszarów problemowych oraz ich integrację ze społecznością.

Strategia Rozwoju Województwa Kujawsko-Pomorskiego do roku 2020 – Plan modernizacji 2020+ Strategia Rozwoju Województwa Kujawsko-Pomorskiego jest głównym dokumentem strategicznym gminy, podlegającym równocześnie dokumentom krajowym. Wyznacza cele i kierunki działań województwa, dbając o rozwój społeczno-gospodarczy regionu. Misja rozwoju województwa brzmi: „Kujawsko-pomorskie – człowiek, rodzina, społeczeństwo”. Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023 jest zgodny z następującymi Priorytetami rozwoju:

 Konkurencyjna gospodarka – dążenie do unowocześnienia gospodarki, skutkującego znacznym zwiększeniem liczby miejsc pracy na terenie województwa; wykorzystanie do celów aktywizacji gospodarczej potencjałów endogenicznych, czyli atutów, w zakresie których pozycja i rola województwa w gospodarce krajowej mogą być ponadprzeciętnie wysokie, a szansa odniesienia sukcesu gospodarczego jest bardzo duża.  Modernizacja przestrzeni wsi i miast – dążenie do znacznego przyśpieszenia rozwoju obszarów wiejskich oraz aktywizacji społeczno-gospodarczej miast przy uwzględnieniu ich pozycji w sieci osadniczej i dostosowaniu potencjału do oczekiwań stawianych przed nimi w zakresie stymulowania rozwoju regionu, zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju i ładu przestrzennego;  Nowoczesne społeczeństwo – niezbędna jest zarówno zmiana mentalności społeczeństwa, rozumianego jako obywatele, ale także podmioty, tj. jednostki publiczne, przedsiębiorcy i organizacje pozarządowe oraz wyrobienie właściwych postaw, w tym otwartość na zmianę przyzwyczajeń w działaniach i sposobach funkcjonowania podmiotów, jak też rozwój infrastruktury służącej rozwojowi społecznemu (przede wszystkim umożliwiający realizację zadań edukacyjnych, rozbudzanie aktywności oraz ochronę zdrowia na właściwym poziomie).

8

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Strategia Rozwoju Powiatu Aleksandrowskiego na lata 2011-2020

Strategia Rozwoju Powiatu Aleksandrowskiego to najważniejszy dokument powiatu. Określa priorytety i cele polityki rozwoju prowadzonej na terenie powiatu. Strategia pomaga skoordynować działania różnych instytucji, działających w sferze społecznej i gospodarczej na terenie powiatu. Misja Strategii brzmi: Wspieranie zrównoważonego rozwoju naszych największych szans: nowoczesnego rolnictwa, turystyki, przedsiębiorczości i kapitału społecznego. Tworzymy dogodne warunki służące poprawie stanu środowiska naturalnego. Pragniemy na stałe zapewniać naszym mieszkańcom oraz gościom wysoki poziom bezpieczeństwa i jakości życia, pozwalający realizować ich własne aspiracje oraz pomysły.

Lokalny Program Rewitalizacji Gminy Koneck powiązany jest z następującymi kierunkami priorytetowymi Strategii Rozwoju Powiatu Aleksandrowskiego:

Priorytet I: Gospodarka lokalna i infrastruktura techniczna

 Cel I: Wzmocnienie konkurencyjności gospodarki lokalnej.  Cel II: Rozwój infrastruktury technicznej zwiększającej atrakcyjność inwestycyjną powiatu.  Cel III: Rozwój obszarów wiejskich i przedsiębiorczości rolniczej. Priorytet II: Kapitał ludzki i usługi publiczne

 Cel I: Zwiększenie elastyczności lokalnego rynku pracy.  Cel II: Podnoszenie poziomu świadczonych usług publicznych. Priorytet III: Ochrona środowiska naturalnego i bioróżnorodności.

 Cel I: Zachowanie walorów naturalnych i poprawa stanu środowiska przyrodniczego.

POWIĄZANIE LOKALNEGO PROGRAMU REWITALIZACJI GMINY KONECK Z DOKUMENTAMI LOKALNYMI

Strategia Rozwoju Gminy Koneck [projekt]

Strategia Rozwoju Gminy Koneck jest najważniejszym dokumentem w gminie, podlegającym dokumentom nadrzędnym, m.in. Strategii Rozwoju Powiatu Aleksandrowskiego oraz Strategii Rozwoju Województwa Kujawsko-Pomorskiego. Cele strategiczne oparte zostały na misji regionu, która brzmi:

Misją Gminy Koneck jest zrównoważony rozwój regionu poprzez wykorzystanie potencjału przyrodniczego i społeczno-gospodarczego. Podejmowane działania prowadzą do aktywizowania lokalnej społeczności, wspierania przedsiębiorczości, rozwoju rolnictwa oraz rozbudowy infrastruktury technicznej.

9

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Cele strategiczne i operacyjne Strategii, które zawierają się w celach Lokalnego Programu Rewitalizacji: Cel strategiczny 1: Poprawa jakości życia mieszkańców i kapitału społecznego  Przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu.  Poszerzenie oferty kulturalnej i rozrywkowej na terenie gminy.  Zwiększenie aktywności mieszkańców i ich integracja. Cel strategiczny 2: Zwiększenie atrakcyjności gminy  Rozwój infrastruktury sportowo-rekreacyjnej.  Rozwój i modernizacja infrastruktury technicznej.  Rozbudowa i przebudowa infrastruktury drogowej i wokół drogowej.  Poprawa estetyki i użyteczności przestrzeni publicznej. Cel strategiczny 3: Rozwój potencjału gospodarczego  Rozwój lokalnej przedsiębiorczości.  Aktywizacja społeczna i zawodowa mieszkańców.

Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Koneck

Studium bierze pod uwagę zarówno wewnętrzne, jak i zewnętrzne uwarunkowania, które determinują rozwój i zagospodarowanie przestrzenne gminy Koneck. Dokument przedstawia kierunki rozwoju gminy, dzieląc je na sprzyjające i zagrażające rozwojowi przestrzennemu gminy, odgrywające kluczową rolę w kształtowaniu jej polityki przestrzennej.

Cele zagospodarowania przestrzennego:

 Stworzenie warunków do wykorzystania gruntów ornych najniższych klas bonitacyjnych do rozwoju funkcji nierolniczych, w tym: bazy turystycznej, mieszkalnictwa, rekreacji, usług, rzemiosła i produkcji nieuciążliwej.  Uporządkowanie funkcjonalno-przestrzenne i estetyczne zabudowy, poprawa wizerunku gminy.  Rozwój usług na poziomie podstawowym.  Rozbudowa systemu oraz budowa nowej infrastruktury technicznej na terenach wskazanych do zabudowy. Program Usuwania Azbestu i Wyrobów Zawierających Azbest dla Gminy Koneck na lata 2012- 2032

Urzeczywistnienie działań ustalonych w ramach Programu Usuwania Azbestu i Wyrobów Zawierających Azbest dla Gminy Koneck na lata 2012-2032, przyczyni się do poprawy jakości środowiska naturalnego, a tym samym poprawy jakości życia mieszkańców.

Nadrzędnym celem Programu Usuwania Azbestu i Wyrobów Zawierających Azbest dla Gminy Koneck na lata 2014-2032, który zgodny jest z celami Lokalnego Programu Rewitalizacji jest:

10

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

 Doprowadzenie do sukcesywnej likwidacji i oczyszczania obszaru gminy z azbestu i wyrobów zawierających azbest, zgodnie z obowiązującymi wytycznymi w tym zakresie wymogami i przepisami prawnymi;

 Wyeliminowanie negatywnego oddziaływania azbestu na środowisko;

 Wyeliminowanie negatywnych skutków zdrowotnych u mieszkańców gminy spowodowanych azbestem.

Spełnienie zadań Lokalnego Programu Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023 wspomoże uzyskać efekty zamierzeń Programu Usuwania Azbestu i Wyrobów Zawierających Azbest dla Gminy Koneck na lata 2012-2032.

11

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

2. Uproszczona diagnoza gminy

Gmina Koneck to gmina wiejska położona w środkowo-północnej Polsce, w południowej części województwa kujawsko-pomorskiego, w centrum powiatu aleksandrowskiego. Powierzchnia gminy wynosi 68,1 km2, co stanowi 14,3% powierzchni powiatu. Centralnym ośrodkiem gminy jest Koneck. Gminę tworzy 19 sołectw: Brzeźno, , Jeziorno, Kajetanowo, Kamieniec, Koneck, Kruszynek, Kruszynek-Kolonia, Młynek, , Ossówka, Pomiany, Romanowo, Spoczynek, Straszewo, Święte, , oraz Żołnowo2. Ponadto na obszarze gminy znajdują się miejscowości, które nie posiadają statusu sołectwa: Kolonia Straszewska, Rybno, Wincentowo. Najbliższym dużym ośrodkiem miejskim jest Toruń, który znajduje się 27,0 km od Konecka. W dość bliskiej odległości znajdują się również Włocławek (27,9 km) oraz Bydgoszcz (60,9 km).

Na potrzeby delimitacji obszarów zdegradowanych i obszarów rewitalizacji przeprowadzono analizę gminy pod kątem występowania na jej terenie zjawisk kryzysowych w sferze społecznej, gospodarczej, środowiskowej, przestrzenno-funkcjonalnej i technicznej.

Sfera społeczna

W 2015 roku liczba mieszkańców gminy wynosiła 3 233, z czego 1 613 stanowiły kobiety, a 1 620 mężczyźni. W okresie lat 2010 – 2015 liczba ludności zmniejszyła się o niecałe 4,2%, czyli 140 osób. W każdym roku liczba ludności zmniejszała się przeciętnie o 35 osób, jednak liczba kobiet malała wolniej. Gminę Koneck cechuje zjawisko depopulacji, oznaczającej brak stabilności w sytuacji demograficznej.

Wykres 1. Liczba ludności Gminy Koneck w latach 2010-2015 4000 3000 1699 1672 1655 1629 1621 1620 2000

1000 1674 1668 1648 1630 1605 1613 0 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Kobiety Mężczyźni

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych BDL GUS.

2 Gminna Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych [dostęp: 13.10.2016] 12

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

W latach 2010-2015 na terenie Gminy Koneck liczba zgonów w przeliczeniu na 1 000 ludności była wyższa od liczby urodzeń żywych, co oznacza ujemny przyrost naturalny. Największą różnicę między liczbą zgonów a liczbą urodzeń, a tym samym najwyższą ujemną wartość przyrostu odnotowano w roku 2011 (-7,2). Niekorzystnym zjawiskiem demograficznym jest długotrwałe utrzymywanie się ujemnego salda migracji, które stanowi przyczynę stagnacji rozwoju społeczno-gospodarczego gminy.

Wykres 2. Przyrost naturalny na 1 000 ludności na terenie Gminy Koneck w latach 2010-2015 20 15 16,1 10 13,0 12,4 12,6 11,2 5 9,2 9,0 9,6 9,7 7,3 7,1 6,8 0 -3,0 -3,0 -2,4 -5 -4,4 -7,2 -5,9 -10 2010 2011 2012 2013 2014 2015 urodzenia żywe zgony ogółem przyrost naturalny

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych BDL GUS. Udział zarejestrowanych bezrobotnych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym na przestrzeni badanych lat wahał się. W roku 2010 wskaźnik ten wynosił 11,5% i rósł do roku 2013, wynosząc wtedy 16,0%. Od roku 2014 udział bezrobotnych spadał, wynoszą w 2015 roku 11,1%, czyli stan bardzo podobny do roku 2010. Oznacza to, że sytuacja na rynku pracy nie poprawiła się.

Wykres 3. Udział bezrobotnych zarejestrowanych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym w Gminie Koneck w latach 2010- 2015 20,0% 15,0% 15,0% 16,0% 14,6% 12,0% 10,0% 11,5% 11,1% 5,0% 0,0% 2010 2011 2012 2013 2014 2015

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych BDL GUS. Na terenie Gminy znajdują się 3 szkoły:

 Zespół Szkół im. Prymasa Tysiąclecia Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Konecku. W skład zespołu szkół wchodzi Przedszkole, Szkoła Podstawowa oraz Gimnazjum.  Niepubliczna Szkoła Podstawowa w Straszewie im. Marszałka Józefa Piłsudskiego (przy szkole znajduje się Punkt przedszkolny „Jacek i Agatka”).

13

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

 Niepubliczna Szkoła Podstawowa w Świętem (przy szkole znajduje się Punkt przedszkolny „Bajkowy Zakątek”). Na terenie Konecka działa Gminny Ośrodek Kultury. Ośrodek oferuje zajęcia stałe (m.in. ognisko muzyczne, zajęcia aerobiku, próby orkiestry dętej), często odbywają się tam również kursy, szkolenia, imprezy okolicznościowe, a podczas ferii i wakacji organizowane są zajęcia dla dzieci i młodzieży.

Na terenie gminy działa też Gminna Biblioteka Publiczna oraz Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej. Działalność GOPS skupia się na pomocy rodzinom oraz osobom samotnym w trudnych sytuacjach życiowych. Celem działań podejmowanych przez ośrodek jest pomoc w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych oraz pomoc w zapobieganiu i zwalczaniu wykluczenia społecznego. Jak wynika z danych GUS, liczba gospodarstw domowych korzystających z pomocy społecznej na terenie gminy Koneck waha się. W 2010 roku liczba ta wyniosła 226 gospodarstw, w 2011 roku osiągnęła najniższy poziom 199 gospodarstw, przez kolejne trzy lata rosła, osiągając na koniec 2014 roku 243 gospodarstwa. W roku 2015 liczba ta znów spadła, osiągając poziom 204 gospodarstw. Na przestrzeni lat 2010-2015 liczba gospodarstw korzystających z pomocy społecznej zmniejszyła się.

Wykres 4. Liczba gospodarstw korzystających z pomocy społecznej na terenie Gminy Koneck w latach 2010-2015

2015 204 2014 243 2013 231 2012 226 2011 199 2010 226

0 50 100 150 200 250 300

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych BDL GUS. Sfera gospodarcza

Liczba podmiotów gospodarczych w gminie Koneck w latach 2010-2015 wahała się. W porównaniu do roku 2010, w 2015 roku liczba przedsiębiorstw wzrosła o 22 przedsiębiorstwa (10,7%). Najliczniejszą grupą były mikro przedsiębiorstwa zatrudniające nie więcej niż dziewięciu pracowników (w 2015 roku było ich 227 i stanowiły one 97,8% wszystkich podmiotów w gminie).

14

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Gmina Koneck jest w zdecydowanej większości obszarem rolniczym. Dominują w niej gospodarstwa indywidualne o powierzchni powyżej 5 ha. Głównym zajęciem rolników jest hodowla zwierząt, uprawa zbóż, sadownictwo i warzywnictwo. Zdecydowanie największy obszar gminy zajmują użytki rolne (86,8%, tj. 5 889 ha). Spośród użytków rolnych największym obszarem są grunty orne, które zajmują łącznie 5 293 ha.

Sfera przestrzenno-funkcjonalna i techniczna

Cały obszar gminy jest zwodociągowany, a 88,3 % mieszkań w gminie objętych jest siecią wodociągową. Część mieszkańców posiada płytkie studnie przydomowe, z których pobierana jest woda dla potrzeb własnych. Gmina nie posiada własnej oczyszczalni ścieków. Istniejąca sieć kanalizacji sanitarnej liczy 8,38 km, 139 przyłączy, korzystają z niej 334 osoby. Liczba przydomowych oczyszczalni ścieków wynosi 115. Przez teren gminy Koneck nie przebiega sieć gazowa, lokalna społeczność korzysta z gazu propan-butan dowożonego w butlach.

W gminie znajduje się niewielka liczba jednostek użyteczności publicznej (są to GOPS, GOK oraz Gminna Biblioteka), niewielka jest również liczba organizacji pozarządowych. Wiele przestrzeni publicznych znajduje się w złym stanie technicznym. Ich rewitalizacja spowoduje ożywienie społeczne gminy, powstaną miejsca integracji i aktywizacji. Należy także pamiętać, że w związku z postępującym procesem starzenia się społeczeństwa, należy zadbać o przystosowanie infrastruktury publicznej do potrzeb osób starszych i chorych.

Sfera środowiskowa

Większość gospodarstw wyposażona jest w bezodpływowe, często nieszczelne zbiorniki do gromadzenia nieczystości, co może skutkować zanieczyszczeniem wód gruntowych lub powierzchniowych i wpływać negatywnie na stan środowiska naturalnego. Z tego powodu na terenie gminy istnieje potrzeba budowy przydomowych oczyszczalni ścieków.

Źródłem zanieczyszczania powietrza jest używanie tradycyjnego źródła ciepła, tzn. indywidualnych źródeł ciepła oraz lokalnych kotłowni. Do ogrzewania wykorzystuje się głównie węgiel, koks, olej opałowy, gaz płynny propan-butan oraz drewno.

15

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Wnioski z uproszczonej diagnozy gminy

Na terenie gminy Koneck zdiagnozowano występowanie następujących problemów:

Tabela 1. Wnioski z uproszczonej diagnozy gminy Problem Konsekwencja Spadek liczby ludności gminy Destabilizacja sytuacji demograficznej poprzez nasilające się zjawisko depopulacji. Ujemne saldo migracji Stagnacja rozwoju społeczno- gospodarczego. Wysoki udział osób bezrobotnych Niski standard materialny mieszkańców w strukturze mieszkańców gminy gminy. Pogłębiające się wykluczenie społeczne osób pozostających bez pracy. Rozprzestrzeniania się rozmaitych patologii społecznych. Dominacja mikroprzedsiębiorstw Niewystarczające środki finansowe na wdrażanie innowacyjnych rozwiązań, zwiększających atrakcyjność gospodarczą gminy. Niewielka liczba instytucji publicznych Niski poziom aktywizacji i integracji mieszkańców. Spowolniony rozwój społeczeństwa obywatelskiego. Wysoki poziom zanieczyszczenia środowiska Wpływ na zdrowie i życie mieszkańców. Źródło: Opracowanie własne.

16

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

3. Obszary zdegradowane gminy

3.1. Metodologia opracowania analizy

Wyznaczenie obszaru zdegradowanego następuje na podstawie koncentracji na nim negatywnych zjawisk społecznych, w szczególności bezrobocia, ubóstwa, przestępczości, niskiego poziomu edukacji lub kapitału społecznego, a także niewystarczającego poziomu uczestnictwa w życiu publicznym i kulturalnym oraz jednoczesnym występowaniu na nim co najmniej jednego z następujących negatywnych zjawisk:

1. Gospodarczych – w szczególności niskiego stopnia przedsiębiorczości, słabej kondycji lokalnych przedsiębiorstw; 2. Środowiskowych – w szczególności przekroczenia standardów jakości środowiska, obecności odpadów stwarzających zagrożenie dla życia, zdrowia ludzi lub stanu środowiska; 3. Przestrzenno-funkcjonalnych – w szczególności niewystarczającego wyposażenia w infrastrukturę techniczną i społeczną lub jej złego stanu technicznego, braku dostępu do podstawowych usług lub ich niskiej jakości, niedostosowania rozwiązań urbanistycznych do zmieniających się funkcji obszary, niskiego poziomu obsługi komunikacyjnej, niedoboru lub niskiej jakości terenów publicznych; 4. Technicznych – w szczególności w zakresie degradacji stanu technicznego obiektów budowlanych, w tym o przeznaczeniu mieszkaniowym, oraz braku funkcjonowania rozwiązań technicznych umożliwiających efektywne korzystanie z obiektów budowlanych, w szczególności w zakresie energooszczędności i ochrony środowiska.

Na podstawie kryteriów programu rewitalizacji, niezbędne dane zostały pozyskane od instytucji prowadzących sprawozdawczość jak: Urząd Gminy w Konecku, Powiatowy Urząd Pracy, Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej i Policja.

Wypracowane wskaźniki wyznaczające obszary kryzysowe w gminie zostały przygotowane zgodnie z regulacjami obowiązującymi w dokumencie Zasady programowania przedsięwzięć rewitalizacyjnych w celu ubiegana się o środki finansowe w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2014 - 2020.

17

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Obszary gminy analizowano w podziale na sołectwa, tj. Brzeźno, Chromowola, Jeziorno, Kajetanowo, Kamieniec, Koneck, Kruszynek, Kruszynek Kolonia, Młynek, Opalanka, Ossówka, Pomiany, Romanowo, Spoczynek, Straszewo, Święte, Zapustek, Zazdromin, Żołnowo.

Ze względu na zróżnicowanie w przestrzeni społeczno-gospodarczej dla sołectw wybrane zostały różne wskaźniki wymierne, ujmujące stan cechy w wyznaczonym obszarze.

Brzeźno

Tabela 2. Wskaźniki dotyczące występowania zjawisk kryzysowych w sołectwie Brzeźno Udział osób Stosunek osób w gospodarstwach bezrobotnych Udział ludności domowych pozostających bez Ilość wyrobów w wieku korzystających ze pracy 12 miesięcy azbestowych poprodukcyjnym Sołectwo środowiskowej i dłużej względem w przeliczeniu na w ludności ogółem pomocy społecznej ludności w wieku ogół ludności na danym obszarze w ludności ogółem produkcyjnym na [kg/lb] [w %] na danym obszarze danym obszarze [w %] [w %] Brzeźno 12,87 3,70 19,30 1914,45 Średnia dla gminy 17,65 6,10 17,83 898,30 Źródło: opracowanie własne na podstawie uzyskanych danych.

Chromowola

Tabela 3. Wskaźniki dotyczące występowania zjawisk kryzysowych w sołectwie Chromowola Udział osób Stosunek osób w gospodarstwach bezrobotnych Udział ludności domowych pozostających bez w wieku Ilość wyrobów korzystających ze pracy 12 miesięcy poprodukcyjnym Sołectwo azbestowych środowiskowej i dłużej względem w ludności w przeliczeniu na pomocy społecznej ludności w wieku ogółem na ogół ludności [kg/lb] w ludności ogółem produkcyjnym na danym obszarze na danym obszarze danym obszarze [w %] [w %] [w %] Chromowola 6,07 3,73 19,84 952,88 Średnia dla gminy 17,65 6,10 17,83 898,30 Źródło: opracowanie własne na podstawie uzyskanych danych.

18

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Jeziorno

Tabela 4. Wskaźniki dotyczące występowania zjawisk kryzysowych w sołectwie Jeziorno Udział dzieci do lat Stosunek osób Stosunek ludności 17, na które bezrobotnych w wieku Ilość wyrobów rodzice otrzymują pozostających bez poprodukcyjnym azbestowych zasiłek rodzinny Sołectwo pracy 12 miesięcy względem w przeliczeniu na w ogólnej liczbie i dłużej względem ludności w wieku ogół ludności dzieci w tym ludności w wieku produkcyjnym [kg/lb] wieku na danym produkcyjnym [w %] [w %] obszarze [w %] Jeziorno 8,45 18,56 16,67 136,93 Średnia dla gminy 6,10 17,83 42,14 846,46 Źródło: opracowanie własne na podstawie uzyskanych danych.

Kajetanowo

Tabela 5. Wskaźniki dotyczące występowania zjawisk kryzysowych w sołectwie Kajetanowo Udział osób Stosunek osób w gospodarstwach bezrobotnych Udział ludności domowych pozostających bez Ilość wyrobów w wieku korzystających ze pracy 12 miesięcy azbestowych poprodukcyjnym Sołectwo środowiskowej i dłużej względem w przeliczeniu na w ludności ogółem pomocy społecznej ludności w wieku powierzchnię na danym obszarze w ludności ogółem produkcyjnym na jednostki [kg/ha] [w %] na danym obszarze danym obszarze [w %] [w %] Kajetanowo 16,04 7,25 18,87 332,52 Średnia dla gminy 17,65 6,10 17,83 438,78 Źródło: opracowanie własne na podstawie uzyskanych danych.

Kamieniec

Tabela 6. Wskaźniki dotyczące występowania zjawisk kryzysowych w sołectwie Kamieniec Udział osób Stosunek osób w gospodarstwach bezrobotnych Udział ludności domowych pozostających bez Ilość wyrobów w wieku korzystających ze pracy 12 miesięcy azbestowych poprodukcyjnym Sołectwo środowiskowej i dłużej względem w przeliczeniu na w ludności ogółem pomocy społecznej ludności w wieku powierzchnię na danym obszarze w ludności ogółem produkcyjnym na jednostki [kg/ha] [w %] na danym obszarze danym obszarze [w %] [w %] Kamieniec 15,45 5,33 18,18 267,48 Średnia dla gminy 17,65 6,10 17,83 438,78 Źródło: opracowanie własne na podstawie uzyskanych danych.

19

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Koneck

Tabela 7. Wskaźniki dotyczące występowania zjawisk kryzysowych w sołectwie Koneck Stosunek osób Udział dzieci do lat bezrobotnych Udział ludności 17, na które Ilość wyrobów pozostających bez w wieku rodzice otrzymują azbestowych pracy 12 miesięcy poprodukcyjnym zasiłek rodzinny Sołectwo w przeliczeniu na i dłużej względem w ludności ogółem w ogólnej liczbie powierzchnię ludności w wieku na danym obszarze dzieci w tym wieku jednostki [kg/ha] produkcyjnym [w %] na danym obszarze [w %] [w %] Koneck 5,26 16,15 47,73 594,61 Średnia dla gminy 6,10 17,83 42,14 438,78 Źródło: opracowanie własne na podstawie uzyskanych danych.

Kruszynek

Tabela 8. Wskaźniki dotyczące występowania zjawisk kryzysowych w sołectwie Kruszynek Udział osób Stosunek osób Udział dzieci do w gospodarstwach bezrobotnych lat 17, na które domowych pozostających bez rodzice Ilość wyrobów korzystających ze pracy 12 miesięcy otrzymują zasiłek azbestowych Sołectwo środowiskowej i dłużej względem rodzinny w przeliczeniu na pomocy społecznej ludności w wieku w ogólnej liczbie powierzchnię w ludności ogółem produkcyjnym na dzieci w tym jednostki [kg/ha] na danym obszarze danym obszarze wieku na danym [w %] [w %] obszarze [w %] Kruszynek 20,18 8,57 46,15 482,37 Średnia dla gminy 17,65 6,10 42,14 439,78 Źródło: opracowanie własne na podstawie uzyskanych danych.

Kruszynek Kolonia

Tabela 9. Wskaźniki dotyczące występowania zjawisk kryzysowych w sołectwie Kruszynek Kolonia Udział osób Stosunek osób Udział dzieci do lat w gospodarstwach bezrobotnych 17, na które domowych pozostających bez Ilość wyrobów rodzice otrzymują korzystających ze pracy 12 miesięcy azbestowych zasiłek rodzinny Sołectwo środowiskowej i dłużej względem w przeliczeniu na w ogólnej liczbie pomocy społecznej ludności w wieku powierzchnię dzieci w tym wieku w ludności ogółem produkcyjnym na jednostki [kg/ha] na danym obszarze na danym obszarze danym obszarze [w %] [w %] [w %] Kruszynek Kolonia 22,58 18,42 20,00 354,56 Średnia dla gminy 17,65 6,10 42,14 438,78 Źródło: opracowanie własne na podstawie uzyskanych danych.

20

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Młynek

Tabela 10.Wskaźniki dotyczące występowania zjawisk kryzysowych w sołectwie Młynek Udział osób Stosunek osób Udział dzieci do lat w gospodarstwach bezrobotnych 17, na które domowych pozostających bez Ilość wyrobów rodzice otrzymują korzystających ze pracy 12 miesięcy azbestowych zasiłek rodzinny Sołectwo środowiskowej i dłużej względem w przeliczeniu na w ogólnej liczbie pomocy społecznej ludności w wieku powierzchnię dzieci w tym wieku w ludności ogółem produkcyjnym na jednostki [kg/ha] na danym obszarze na danym obszarze danym obszarze [w %] [w %] [w %]

Młynek 7,84 7,25 20,83 348,1 Średnia dla gminy 17,65 6,10 42,14 438,78 Źródło: opracowanie własne na podstawie uzyskanych danych.

Opalanka

Tabela 11. Wskaźniki dotyczące występowania zjawisk kryzysowych w sołectwie Opalanka Udział osób Stosunek osób w gospodarstwach bezrobotnych Udział ludności domowych pozostających bez Ilość wyrobów w wieku korzystających ze pracy 12 miesięcy azbestowych poprodukcyjnym Sołectwo środowiskowej i dłużej względem w przeliczeniu na w ludności ogółem pomocy społecznej ludności w wieku powierzchnię na danym obszarze w ludności ogółem produkcyjnym na jednostki [kg/ha] [w %] na danym obszarze danym obszarze [w %] [w %] Opalanka 7,04 4,00 16,90 516,08 Średnia dla gminy 17,65 6,10 17,83 438,78 Źródło: opracowanie własne na podstawie uzyskanych danych.

Ossówka

Tabela 12. Wskaźniki dotyczące występowania zjawisk kryzysowych w sołectwie Ossówka Stosunek osób Udział dzieci do bezrobotnych lat 17, na które Udział ludności pozostających bez rodzice w wieku Ilość wyrobów pracy 12 miesięcy otrzymują zasiłek poprodukcyjnym azbestowych Sołectwo i dłużej względem rodzinny w ludności ogółem w przeliczeniu na ludności w wieku w ogólnej liczbie na danym obszarze ogół ludności [kg/lb] produkcyjnym na dzieci w tym [w %] danym obszarze wieku na danym [w %] obszarze [w %] Ossówka 17,98 13,48 24,00 796,51 Średnia dla gminy 17,65 17,83 42,14 898,30 Źródło: opracowanie własne na podstawie uzyskanych danych.

21

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Pomiany

Tabela 13. Wskaźniki dotyczące występowania zjawisk kryzysowych w sołectwie Pomiany Udział osób Stosunek osób w gospodarstwach bezrobotnych Udział ludności domowych pozostających bez Ilość wyrobów w wieku korzystających ze pracy 12 miesięcy azbestowych poprodukcyjnym Sołectwo środowiskowej i dłużej względem w przeliczeniu na w ludności ogółem pomocy społecznej ludności w wieku ogół ludności na danym obszarze w ludności ogółem produkcyjnym na [kg/lb] [w %] na danym obszarze danym obszarze [w %] [w %] Pomiany 15,60 4,48 16,51 689,87 Średnia dla gminy 17,65 6,10 17,83 898,30 Źródło: opracowanie własne na podstawie uzyskanych danych.

Romanowo

Tabela 14. Wskaźniki dotyczące występowania zjawisk kryzysowych w sołectwie Romanowo Udział osób Stosunek osób w gospodarstwach bezrobotnych Udział ludności domowych pozostających bez Ilość wyrobów w wieku korzystających ze pracy 12 miesięcy azbestowych poprodukcyjnym Sołectwo środowiskowej i dłużej względem w przeliczeniu na w ludności ogółem pomocy społecznej ludności w wieku powierzchnię na danym obszarze w ludności ogółem produkcyjnym na jednostki [kg/ha] [w %] na danym obszarze danym obszarze [w %] [w %] Romanowo 35,29 9,26 20,00 244,93 Średnia dla gminy 17,65 6,10 17,83 438,78 Źródło: opracowanie własne na podstawie uzyskanych danych.

Spoczynek

Tabela 15. Wskaźniki dotyczące występowania zjawisk kryzysowych w sołectwie Spoczynek Udział gospodarstw Stosunek osób domowych - Udział dzieci do lat bezrobotnych stałych 17, na które pozostających bez Ilość wyrobów beneficjentów rodzice otrzymują pracy 12 miesięcy azbestowych środowiskowej zasiłek rodzinny Sołectwo i dłużej względem w przeliczeniu na pomocy społecznej w ogólnej liczbie ludności w wieku ogół ludności w liczbie dzieci w tym wieku produkcyjnym na [kg/lb] gospodarstw na danym obszarze danym obszarze domowych ogółem [w %] [w %] na danym obszarze [w %] Spoczynek 7,03 22,64 36,54 886,54 Średnia dla gminy 6,10 23,13 42,14 898,30 Źródło: opracowanie własne na podstawie uzyskanych danych.

Straszewo

22

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Tabela 16. Wskaźniki dotyczące występowania zjawisk kryzysowych w sołectwie Straszewo Udział osób Stosunek osób w gospodarstwach bezrobotnych Udział ludności domowych pozostających bez Ilość wyrobów w wieku korzystających ze pracy 12 miesięcy azbestowych poprodukcyjnym Sołectwo środowiskowej i dłużej względem w przeliczeniu na w ludności ogółem pomocy społecznej ludności w wieku ogół ludności na danym obszarze w ludności ogółem produkcyjnym na [kg/lb] [w %] na danym obszarze danym obszarze [w %] [w %] Straszewo 24,27 4,55 15,81 805,18 Średnia dla gminy 17,65 6,10 17,83 898,30 Źródło: opracowanie własne na podstawie uzyskanych danych.

Święte

Tabela 17. Wskaźniki dotyczące występowania zjawisk kryzysowych w sołectwie Święte Udział osób Stosunek osób w gospodarstwach bezrobotnych Udział dzieci do lat domowych pozostających bez 17, na które rodzice Ilość wyrobów korzystających ze pracy 12 miesięcy otrzymują zasiłek azbestowych Sołectwo środowiskowej i dłużej względem rodzinny w ogólnej w przeliczeniu na pomocy społecznej ludności w wieku liczbie dzieci w tym ogół ludności w ludności ogółem produkcyjnym na wieku na danym [kg/lb] na danym obszarze danym obszarze obszarze [w %] [w %] [w %] Święte 17,35 7,69 37,50 863,84 Średnia dla gminy 17,65 6,10 42,14 898,30 Źródło: opracowanie własne na podstawie uzyskanych danych.

Zapustek

Tabela 18. Wskaźniki dotyczące występowania zjawisk kryzysowych w sołectwie Zapustek Udział osób Stosunek osób w gospodarstwach bezrobotnych Udział ludności domowych pozostających bez Ilość wyrobów w wieku korzystających ze pracy 12 miesięcy azbestowych poprodukcyjnym Sołectwo środowiskowej i dłużej względem w przeliczeniu na w ludności ogółem pomocy społecznej ludności w wieku powierzchnię na danym obszarze w ludności ogółem produkcyjnym na jednostki [kg/ha] [w %] na danym obszarze danym obszarze [w %] [w %] Zapustek 19,84 12,00 24,60 438,73 Średnia dla gminy 16,63 6,10 16,80 438,78 Źródło: opracowanie własne na podstawie uzyskanych danych.

23

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Zazdromin

Tabela 19. Wskaźniki dotyczące występowania zjawisk kryzysowych w sołectwie Zazdromin Udział osób Stosunek osób Udział dzieci do lat w gospodarstwach bezrobotnych 17, na które domowych pozostających bez Ilość wyrobów rodzice otrzymują korzystających ze pracy 12 miesięcy azbestowych zasiłek rodzinny Sołectwo środowiskowej i dłużej względem w przeliczeniu na w ogólnej liczbie pomocy społecznej ludności w wieku powierzchnię dzieci w tym wieku w ludności ogółem produkcyjnym na jednostki [kg/ha] na danym obszarze na danym obszarze danym obszarze [w %] [w %] [w %] Zazdromin 3,70 2,78 28,57 592,03 Średnia dla gminy 17,65 6,10 42,14 438,78 Źródło: opracowanie własne na podstawie uzyskanych danych.

Żołnowo

Tabela 20. Wskaźniki dotyczące występowania zjawisk kryzysowych w sołectwie Żołnowo Stosunek osób Udział dzieci do lat bezrobotnych Udział ludności 17, na które pozostających bez Ilość wyrobów w wieku rodzice otrzymują pracy 12 miesięcy azbestowych poprodukcyjnym zasiłek rodzinny Sołectwo i dłużej względem w przeliczeniu na w ludności ogółem w ogólnej liczbie ludności w wieku powierzchnię na danym obszarze dzieci w tym wieku produkcyjnym na jednostki [kg/ha] [w %] na danym obszarze danym obszarze [w %] [w %] Żołnowo 10,42 7,06 46,15 239,68 Średnia dla gminy 17,83 6,10 42,14 438,78 Źródło: opracowanie własne na podstawie uzyskanych danych.

3.2. Podsumowanie: obszary zdegradowane

Zgodnie z Zasadami programowania przedsięwzięć rewitalizacyjnych w celu ubiegana się o środki finansowe w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko- Pomorskiego na lata 2014 – 2020 do obszarów zdegradowanych na terenach wiejskich zaliczyć należy jednostki, w których odnotowano co najmniej 2 problemy społeczne mierzone wskaźnikami oraz na terenie sołectwa znajdują się przestrzenie zdegradowane lub zjawiska negatywne w przynajmniej jednej ze sfer zaproponowanych przez gminę we wskaźnikach. Obszar zdegradowany może stanowić jedno sołectwo lub kilka.

Poniżej zaprezentowana tabela prezentuje liczbę zjawisk kryzysowych dla poszczególnych sołectw.

24

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Tabela 21. Podsumowanie analizy wskaźnikowej dla poszczególnych sołectw Wskaźnik dla Wskaźnik dla Wskaźnik dla Wskaźnik dla sfery sfery sfery sfery Liczba społecznej społecznej społecznej Sołectwo środowiskowej zjawisk (stan (stan (stan (stan kryzysowy/ negatywnych kryzysowy/ kryzysowy/ kryzysowy/ brak) brak) brak) brak) Stan Stan Stan Kruszynek Stan kryzysowy 4 kryzysowy kryzysowy kryzysowy Stan Stan Stan Romanowo Brak 3 kryzysowy kryzysowy kryzysowy Stan Stan Stan Zapustek Brak 3 kryzysowy kryzysowy kryzysowy Stan Brzeźno Brak Brak Stan kryzysowy 2 kryzysowy Stan Chromowola Brak Brak Stan kryzysowy 2 kryzysowy Stan Stan Jeziorno Brak Brak 2 kryzysowy kryzysowy Stan Stan Kajetanowo Brak Brak 2 kryzysowy kryzysowy Stan Koneck Brak Brak Stan kryzysowy 2 kryzysowy Kruszynek Stan Stan Brak Brak 2 Kolonia kryzysowy kryzysowy Stan Stan Żołnowo Brak Brak 2 kryzysowy kryzysowy Stan Kamieniec Brak Brak Brak 1 kryzysowy Stan Młynek Brak Brak Brak 1 kryzysowy Opalanka Brak Brak Brak Stan kryzysowy 1 Stan Ossówka Brak Brak Brak 1 kryzysowy Stan Spoczynek Brak Brak Brak 1 kryzysowy Stan Straszewo Brak Brak Brak 1 kryzysowy Stan Święte Brak Brak Brak 1 kryzysowy Zazdromin Brak Brak Brak Stan kryzysowy 1 Pomiany Brak Brak Brak Brak 0 Źródło: Opracowanie własne. Z analizy powyższej tabeli wynika, że d obszarów zdegradowanych na terenie gminy Koneck zaliczyć należy sołectwo Kruszynek, w którym odnotowano wartości mniej korzystne od średniej ich wartości dla gminy zarówno w sferze społecznej, jak i środowiskowej. Poniżej

25

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023 przedstawiono charakterystykę zjawisk kryzysowych występujących na terenie zdegradowanym.

Tabela 22.Analiza wskaźnikowa obszarów zdegradowanych

Cechy szczegółowe Problem Wskaźnik Kruszynek Gmina sfery

Sfera społeczna Odsetek osób w gospodarstwach Niska domowych korzystających ze Samowystarczalność samowystarczalność środowiskowej pomocy społecznej 20,18 17,65 ekonomiczna ludności ekonomiczna w ludności ogółem na danym obszarze [w%] Stosunek osób bezrobotnych pozostających bez pracy 12 miesięcy Problemy rynku pracy Bezrobocie 8,57 6,10 i dłużej względem ludności w wieku produkcyjnym na danym obszarze [w %] Samowystarczalność Udział dzieci do lat 17, na które rodzice Niska ekonomiczna otrzymują zasiłek rodzinny w ogólnej samowystarczalność 46,15 42,14 gospodarstw liczbie dzieci w tym wieku na danym ekonomiczna domowych obszarze [w %] Sfera środowiskowa Ilość wyrobów azbestowych Problemy Niska jakość środowiska w przeliczeniu na powierzchnię jednostki 482,37 439,78 środowiskowe [kg/ha] Źródło: Opracowanie własne.

26

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Rysunek 1. Mapa poglądowa – obszary zdegradowane na terenie gminy

Źródło: Urząd Gminy Koneck.

27

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

4. Obszar rewitalizacji gminy

Zgodnie z Ustawą z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji i Zasadami programowania przedsięwzięć rewitalizacyjnych w celu ubiegania się o środki finansowe w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2014- 2020 za obszar rewitalizacji uznać można teren obejmujący całość lub część obszaru zdegradowanego, cechujący się występowaniem zjawisk negatywnych. Może być on podzielony na podobszary, które nie posiadają ze sobą wspólnych granic, jednak nie mogą obejmować terenów większych niż 20% powierzchni gminy oraz zamieszkałych przez 30% jej mieszkańców. Do powierzchni obszaru rewitalizacji zaliczono wyłącznie powierzchnie obszaru zamieszkałego (a nie powierzchnię geodezyjną).

Tabela 23. Obszar rewitalizacji na terenie gminy % ludności Powierzchnia % powierzchni Podobszar Ludność [os.] gminy [ha] gminy Kruszynek 114 3,44 281,61 4,15 Gmina 3314 - 6784,72 - Źródło: opracowanie własne.

Kolejnym etapem wyznaczenia obszaru rewitalizacji jest przyjęcie (na podstawie zidentyfikowanych zjawisk kryzysowych) jednego z czterech kierunków działań rewitalizacyjnych. W gminy Koneck za cel rewitalizacji przyjęto:

Przekształcenie przestrzeni zdegradowanej na cele aktywizacji społecznej.

Wyodrębnione problemy powiązane są z niedostateczną infrastrukturą społeczną, uniemożliwiającą aktywizację i integrację mieszkańców. Istniejąca przestrzeń publiczna nie jest dopasowana do realizacji mechanizmów partycypacji społecznej, tak ważnej w budowaniu społeczeństwa obywatelskiego. Nieznaczna liczba terenów pozwalających na wspólne spędzanie czasu wolnego na obszarze wyznaczonego sołectwa, potęguje niechęć do podejmowania, w sposób oddolny, inicjatyw społecznych.

Tabela 24. Cel rewitalizacji: Przekształcenie przestrzeni zdegradowanych na cele aktywizacji społecznej Obszar rewitalizacji Kryterium Występowanie przestrzeni zdegradowanej, która może być zaadaptowana do celów rozwoju społecznego Kruszynek  Teren przyległy do świetlicy wiejskiej Dostępność publicznej infrastruktury aktywizacji społecznej

28

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Obszar rewitalizacji Kryterium  świetlica wiejska Źródło: Opracowanie własne.

Rysunek 2. Obszar do rewitalizacji na tle obszaru zdegradowanego na terenie gminy Koneck

Źródło: Urząd Gminy Koneck.

.

29

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

5. Szczegółowa diagnoza obszaru rewitalizacji

Na obszarze gminy funkcjonuje 19 sołectw. Przy czym, obszar wyznaczony na potrzeby rewitalizacji znajduje się na terenie sołectwa Kruszynek. Obszar rewitalizacji zawężony został wyłącznie do obszaru zamieszkałego w sołectwie Kruszynek. Takie podejście zapewni efektywne oddziaływanie przedsięwzięć rewitalizacyjnych. Z tego względu poniższa analiza dotyczy całego sołectwa, na terenie którego wyodrębniono obszar do rewitalizacji.

Kruszynek

Sołectwo Kruszynek położone jest w północno-wschodniej części gminy Koneck. Zajmuje powierzchnie 281,61 ha, co stanowi 4,15% powierzchni gminy.

Sfera społeczna

Sołectwo zamieszkuje 114 osób, co stanowi 3,44% ogółu ludności na terenie gminy. Ponad połowa mieszkańców sołectwa to osoby w wieku produkcyjnym. Odsetek osób w tym wieku jest niższy niż średnia dla gminy i wynosi 58,8%. Wybrany obszar do rewitalizacji cechuje się wysokim odsetkiem osób starszych. Blisko co piąty mieszkaniec Kruszynka to osoba nieaktywna zawodowo.

Wykres 5. Ludność wg ekonomicznych grup wieku - Kruszynek

Kruszynek 21,85% 58,82% 19,33%

gmina Koneck 17,97% 65,23% 16,80%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

wiek przedprodukcyjny wiek produkcyjny wiek poprodukcyjny

Źródło: Opracowanie własne na podstawie uzyskanych danych. W Kruszynku znaczny odsetek rodzin otrzymuje zasiłek rodzinny na dzieci do lat 17. Uzyskana wartość wynosi 46,15% i jest wyższa o 4,01 p.p. niż średnia dla gminy (42,14%).

30

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Wykres 6. Udział dzieci do 17 lat, na które rodzice otrzymują zasiłek rodzinny w ogólnej liczbie dzieci w tym wieku - Kruszynek

46,15%

42,14%

Kruszynek gmina Koneck

Źródło: Opracowanie własne na podstawie uzyskanych danych. Poziom samowystarczalności ekonomicznej ludności mierzony jest z pomocą wskaźnika dot. udziału osób w gospodarstwach domowych korzystających ze środowiskowej pomocy społecznej i stałych beneficjentów środowiskowej pomocy społecznej. Analiza pierwszego wskaźnika wykazała, że w Kruszynku wysoki odsetek osób w gospodarstwie domowym korzysta ze środowiskowej pomocy społecznej. Uzyskana wartość równa jest 20,18% i jest wyższa o 2,53 p.p. niż średnia dla gminy. Stałych beneficjentów korzystających z usług Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej jest 8 rodzin, a uzyskany procent jest niższy niż średnia dla gminy.

Wykres 7. Udział osób w gospodarstwach domowych korzystających ze środowiskowej pomocy społecznej w ludności ogółem - Kruszynek

23,13% 20,18% 17,65% 16,04%

Udział osób w gospodarstwach domowych Udział gospodarstw domowych - stałych beneficjentów korzystających ze środowiskowej pomocy społecznej w środowiskowej pomocy społecznej w liczbie ludności ogółem na danym obszarze gospodarstw domowych ogółem na danym obszarze

Kruszynek gmina Koneck

Źródło: Opracowanie własne na podstawie uzyskanych danych. Z danych uzyskanych z Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Konecku wynika, że w roku 2015 skorzystało z pomocy społecznej 23 osoby z 8 rodzin. Przyczyną udzielenia wsparcia było:

 Ubóstwo,  Bezrobocie,  Ochrona macierzyństwa. Jak wynika z powyższych danych, bezrobocie stanowi jedno z dotkliwszych problemów społecznych sołectwa. Odsetek osób pozostających bez pracy przekracza średnie wartości dla

31

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023 gminy. Pod koniec roku 2015 wyniósł 11,43% i był o 2,93 p.p. wyższy niż w gminie (8,50%). W strukturze osób bezrobotnych dominują osoby bez średniego wykształcenia. Odsetek ich wyniósł 87,50% i przekracza średnią dla gminy równą 70,77%. Również trzech na czterech bezrobotnych to osoby pozostające bez pracy powyżej 12 miesięcy.

Wykres 8. Bezrobotni - Kruszynek

87,50% 75,00% 71,79% 70,77%

25,00% 28,21% 11,43% 8,50%

Udział bezrobotnych w Udział bezrobotnych Udział bezrobotnych bez Udział bezrobotnych bez ludności w wieku pozostających bez pracy wykształcenia średniego w kwalifikacji zawodowych w produkcyjnym powyżej 12 miesięcy w ogóle ogóle bezrobotnych ogóle bezrobotnych bezrobotnych

Kruszynek gmina Koneck

Źródło: Opracowanie własne na podstawie uzyskanych danych.

Sfera przestrzenno-funkcjonalna

Zgodnie z Gminną Ewidencją Zabytków na terenie Kruszynka nie ma żadnych obiektów wpisanych do ewidencji. Również mieszkańcy Kruszynka mają ograniczony dostęp do podstawowych usług w zakresie infrastruktury technicznej i społecznej. Poniżej przedstawiona tabela przedstawia wykaz obiektów użyteczności publicznej na terenie sołectwa.

Tabela 25. Obiekty użyteczności publicznej - Kruszynek Pomoc Urzędy społeczna Edukacja Sport i rekreacja Kultura i instytucje i opieka zdrowotna  Brak  Brak  Brak  Brak  Świetlica wiejska Źródło: Opracowanie własne.

32

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Sfera techniczna

W Kruszynku funkcjonują 3 przydomowe oczyszczalnie ścieków. Łącznie na terenie gminy tego rodzaju urządzeń jest 115 sztuk. Analizując poniżej przedstawiony wykres, odsetek przydomowych oczyszczalni w Kruszynku wynosi 2,63% i jest niższy o 0,64 p.p. niż wartość w gminie.

Wykres 9. Przydomowe oczyszczalnie ścieków względem ogółu mieszkańców- Kruszynek

3,27% 2,63%

Kruszynek gmina Koneck

Źródło: Opracowanie własne na podstawie uzyskanych danych. Sołectwo cechuje się również niskim poziomem skanalizowania. Odsetek podłączeń do sieci wodociągowej w Kruszynku równy jest 80,0% i jest niższy niż średnia dla gminy 87,0%.

Wykres 10. Wyposażenie w wodociągi - Kruszynek 87,00%

80,00%

Kruszynek gmina Koneck

Źródło: Opracowanie własne na podstawie uzyskanych danych. Stan techniczny dróg gminnych należy ocenić jako zły. Potrzeby w zakresie inwestycji w drogi lokalne dotyczą potrzeby przebudowy drogi gminnej nr 160412C Kruszynek–Kruszynek Kolonia o długości 2,235 km, łączącej się z drogą krajową nr 91 i z drogą powiatową nr 2608 C Konradowo–Siniarzewo w m. Kruszynek. Remont nawierzchni drogi pozwoli na bezpośrednie połączenia m.in. z transeuropejską siecią transportową (TEN-T), portem lotniczym, centrami lub platformami logistycznymi lub inwestycji na drogach poza TEN-T, wypełniające luki w sieci dróg pomiędzy ośrodkami wojewódzkimi, miastami nie będącymi stolicami województwa (regionalnymi i subregionalnymi).

33

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Sfera gospodarcza

Na terenie sołectwa liczba zarejesrtowanych podmiotów gospodarczych jest znacznie niższa niż średnia dla gminy. W Kruszynku 1,75 firmy przypada na 100 mieszkańców, przy średniej dla gminy równej 2,79.

Wykres 11. Liczba podmiotów gospodarczych w przeliczeniu na 100 mieszkańców - Kruszynek 2,79

1,75

Kruszynek gmina Koneck

Źródło: Opracowanie własne na podstawie uzyskanych danych.

Sfera środowiskowa

W sferze środowiskowej zdiagnozowany problem dotyczyły znacznej ilości wyrobów azbestowych. W relacji do ludności uzyskana wartość dla Kruszynka wyniosła 1191,57 kg i znacznie przekroczyła średnią dla gminy 898,30 kg.

Wykres 12. Ilość wyrobów azbestowych w relacji do ludności - Kruszynek

1191,57 898,30

Kruszynek gmina Koneck

Źródło: Opracowanie własne na podstawie uzyskanych danych.

34

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Kluczowe zjawiska negatywne i potencjały

Tabela 26. Kluczowe zjawiska negatywne i potencjały- Kruszynek Kluczowe zjawiska Negatywne Potencjały  brak ofert na  funkcjonowanie świetlicy zagospodarowanie wolnego wiejskiej. czasu młodzieży. Społeczne  niski stan zasobności gospodarstw domowych,  istotny odsetek osób bezrobotnych.  słabo rozwinięta sieć  infrastruktura techniczna – Pozostałe (w tym kanalizacji i brak oczyszczalni znacząca część wsi jest m.in. gospodarcze, ścieków, zwodociągowania, środowiskowe,  niski wskaźnik  walory krajobrazowo- przestrzenno- zarejestrowanych podmiotów turystyczne: lasy, woda, czyste funkcjonalne, gospodarczych, powietrze. infrastrukturalne)  duże pokłady azbestu. Źródło: Opracowanie własne.

35

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

6. Wizja stanu obszaru rewitalizacji po przeprowadzeniu rewitalizacji

Wizja jest jednym z głównych elementów wpływających na kierunek procesu rewitalizacji. Określa ona pożądany stan docelowy, do którego należy dążyć, podporządkowując mu jednocześnie wszystkie działania. Rewitalizacja obszarów kryzysowych przebiegać powinna w oparciu o zasady zrównoważonego rozwoju, zakładające równowagę pomiędzy rozwojem społecznym, gospodarczym oraz infrastrukturalnym.

Szczegółowa diagnoza wykazała, że teren sołectwa Kruszynek charakteryzuje się wysokim odsetkiem osób korzystających ze środowiskowej pomocy społecznej (20,18% ogółu ludności na danym obszarze), co oznacza, że na obszarze wyznaczonym do rewitalizacji, występują liczne problemy społeczne, m.in. ubóstwo, niepełnosprawność, długotrwałe i przewlekłe choroby czy bezradność życiowa. Trudności te często łączą się ze sobą, jedne stają się powodem drugich, pogłębiając wykluczenie społeczne tych osób. Wysoki jest również odsetek mieszkańców długotrwale bezrobotnych, tj. pozostających bez pracy przez okres 12 miesięcy lub dłużej względem ludności w wieku poprodukcyjnym (8,57%). Długotrwałe bezrobocie bardzo często jest powodem ubóstwa, zaś frustracja wywołana problemem podjęcia zatrudnienia, może doprowadzić do uzależnień lub popełniania przestępstw i wykroczeń. Część długotrwale bezrobotnych to osoby bezradne życiowo lub takie, które celowo nie znajdują pracy, opierając swój byt na otrzymywanych zasiłkach bądź nielegalnym zatrudnieniu (bez umowy o pracę). Podobnie niekorzystna sytuacja dotyczy dzieci do 17 lat, na które rodzice otrzymują zasiłek rodzinny. Ich odsetek na analizowanych terenach również jest stosunkowo wysoki (46,15% ogólnej liczby dzieci w tym wieku na obszarze sołectwa), co świadczy o niewielkich dochodach prawie połowy rodzin zamieszkujących Kruszynek. Dzieci z takich rodzin znacznie rzadziej niż pozostałe korzystają z płatnej oferty kulturalnej, rozrywkowej czy sportowej, nie mają też możliwości pobierania dodatkowych lekcji wspomagających ich rozwój lub wyrównujących zaległości. Problemem środowiskowym sołectwa jest duża ilość wyrobów azbestowych, które pokrywają dachy budynków mieszkalnych i użytkowych (482,37kg/ha). Wyroby azbestowe stanowią niebezpieczeństwo dla zdrowia mieszkańców. Gmina posiada Program Usuwania Azbestu i Wyrobów Zawierających Azbest, który zakłada całkowite usunięcie azbestu do roku 2032.

36

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Jak wskazano, istotna część mieszkańców sołectwa jest wykluczona społecznie bądź zagrożona takim wykluczeniem. Problemy, z którymi się borykają powodują, że nie chcą lub nie mogą wychodzić z domu, nie mają środków, by pogłębiać swoje pasje i aktywnie uczestniczyć w życiu kulturalnym (kino, teatr, koncerty), nie czują się częścią szerszego społeczeństwa. Na terenie sołectwa działa jedynie świetlica wiejska, która oferuje ograniczoną ofertę kulturalno- rozrywkową. Ponadto na obszarze rewitalizacji brakuje boisk sportowych czy innych form aktywizacji, z których mieszkańcy mogliby korzystać bezpłatnie.

Przeprowadzone badanie ankietowe oraz konsultacje społeczne pozwoliły na poznanie realnych potrzeb i oczekiwań interesariuszy wobec Lokalnego Programu Rewitalizacji. Mieszkańcy podczas badania ankietowego za istotny problem występujący na terenie gminy wskazywali:

 wysoki poziom bezrobocia;  niskie dochody mieszkańców, ubóstwo;  niski poziom przedsiębiorczości.

W trakcie konsultacji społecznych wspomniano natomiast o następujących problemach w sferze:

 społecznej – wysoki poziom bezrobocia, ubóstwa, starzenia się społeczeństwa i braku działań społecznych skierowanych do dzieci i młodzieży;  gospodarczej – brak dużych zakładów pracy i mała liczba miejsc pracy;  przestrzenno-funkcjonalnej – niewystarczająca infrastruktura społeczno-kulturalna i sportowo-rekreacyjna oraz zły stan dróg gminnych;  technicznej – brak kanalizacji i oczyszczalni ścieków;  środowiskowej – dzikie wysypiska i postępująca degradacja środowiska przyrodniczego. W oparciu o przeprowadzoną analizę mierników wskaźnikowych, a także spotkanie informacyjno-warsztatowe i badanie ankietowe skonstruowano następującą wizję obszaru rewitalizacji:

37

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Obszar rewitalizacji po zakończeniu Lokalnego Programu Rewitalizacji w 2023 roku będzie sołectwem ożywionym społecznie, w którym nastąpi aktywizacja i integracja społeczna osób korzystających z pomocy społecznej oraz aktywizacja zawodowa wśród mieszkańców, przyczyniając się do spadku liczby osób biernych zawodowo oraz bezrobotnych. Sołectwo Kruszynek stanie się obszarem o zwiększonej aktywności społecznej osób starszych, oddolnie podejmujących inicjatywy na rzecz rozwoju lokalnej społeczności, dbającym o zagospodarowanie przestrzeni publicznej sprzyjającej integracji i ożywieniu kulturalnego oraz stan środowiska naturalnego, podnosząc jakość życia mieszkańców.

Źródło: Opracowanie własne. Aktywizacja społeczna i integracja wpływają pośrednio na problem ubóstwa i bezradności, często stanowiąc pierwszy krok do zmiany poglądów i otwarcia się na zmiany osób, które stały się bezradne życiowo. Zajęcia aktywizujące szczególnie ważne są dla dzieci i młodzieży, które kształtują zachowania prospołeczne. Jak wspomniano, na terenie sołectwa, oprócz wiejskiej świetlicy, brakuje miejsc aktywizacji i integracji, w których dzieci i młodzież, ale także dorośli i osoby starsze, mogłyby rozwijać swoje pasje i umiejętności lub spędzać czas, odrywając się od codziennych problemów i poznając nowych ludzi, którzy mogą okazać się wsparciem.

Działania rewitalizacyjne powinny objąć miejsca ważne dla rozwoju lokalnej społeczności. W Kruszynku takim miejscem jest świetlica wiejska. Wokół niej znajduje się duży niezagospodarowany obszar, który można wykorzystać do rekreacji na świeżym powietrzu. Dla dzieci powstanie plac zabaw, który zadba o aktywność fizyczną i integrację najmłodszych mieszkańców, zaś dla osób dorosłych, w tym rodziców dzieci bawiących się na placu zabaw, zamontowane zostaną elementy małej architektury w postaci ławek oraz koszy na śmieci, z dodatkową konserwacją terenów zieleni. Zorganizowane zostaną także bezpłatne warsztaty plastyczne dla dzieci, które odbywać się będą na świeżym powietrzu. Pozwolą one na rozwijanie umiejętności manualnych, staną się także okazją do nawiązywania nowych znajomości, nauki ról i zasad społecznych. Takie zajęcia będą szczególnie istotne dla dzieci z rodzin wykluczonych lub zagrożonych wykluczeniem. Potrzebne są także inicjatywy aktywizujące rodziny i lokalne społeczności. Takimi działaniami mogą być pikniki sąsiedzkie, w ramach których dzieci będą mogły uczestniczyć w specjalnie przygotowanych dla nich zabawach, dorośli zaś będą mieli możliwość wzięcia udziału w spotkaniach dotyczących problemów lokalnej społeczności (m.in. ubóstwa, bezrobocia, bezradności czy samotności), dzięki którym dostrzegą problemy w swoim

38

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023 otoczeniu, nauczą się z nimi radzić i wspomagać swoich bliskich czy sąsiadów. Istotne są również działania uświadamiające lokalną społeczność o szkodliwości wyrobów azbestowych. W ramach pikników sąsiedzkich zorganizowana zostanie kampania informacyjna, która poprawi dostępność do informacji o tej tematyce.

Z uwagi na niewielką powierzchnię sołectwa oraz braki infrastrukturalne, część projektów zlokalizowana zostanie na terenie sołectwa Koneck, która jest siedzibą władz samorządowych oraz innych instytucji społecznych i kulturalno-oświatowych, m.in. zespołu szkół, do których uczęszczają dzieci z obszaru rewitalizacji. Szkoła jest bardzo ważna w kształtowaniu nowych pokoleń. Jest to miejsce, gdzie dostęp do edukacji jest równy dla wszystkich, dlatego też istotne będzie zadbanie o dobry stan infrastruktury szkolnej. W tym celu planuje się zagospodarowanie terenu wokół szkoły oraz otwarcie sali multimedialnej, która będzie zapewniać dzieciom i nauczycielom dostęp do nowoczesnych form edukacji. Nowopowstała sala dostępna będzie również dla osób dorosłych, szczególnie tych wykluczonych. Planuje się w niej organizację cyklu szkoleń z zakresu obsługi komputera dla osób starszych i bezrobotnych. Dzięki takim zajęciom osoby w wieku produkcyjnym podniosą swoje kwalifikacje, zdobędą potrzebne na rynku pracy umiejętności, zaś seniorzy staną się bardziej samodzielni –będą mogli zrobić zakupy przez Internet, znaleźć potrzebne informacje, lekarzy specjalistów, ale też kontaktować się z bliskimi, z którymi nie widzą się na co dzień. Dla mieszkańców gminy, w tym także mieszkańców Kruszynka, bardzo ważny jest sport. Oprócz wzmacniania sprawności fizycznej, kształtuje też charakter, pozwala oderwać się od codziennych problemów i poznać nowych ludzi. W celu spełnienia tych potrzeb, planuje się zagospodarowanie terenu pod plac sportowo-rekreacyjny, który służyć będzie nie tylko dzieciom, ale także osobom dorosłym i starszym. W okresach wiosenno-letnich na terenie placu cyklicznie odbywać się będą zajęcia, które będą integrować społeczność kilku sołectw, w szczególności zaś społeczność sołectwa Kruszynek.

Efektem rewitalizacji będzie aktywne i zintegrowane społeczeństwo. Podniesione zostaną kwalifikacje osób długotrwale bezrobotnych, co skutkować będzie aktywizacją zawodową i wzrostem szans na rynku pracy. Zaktywizowane zostaną także osoby starsze, które dzięki nowo nabytym umiejętnościom staną się bardziej samodzielne. Równy dostęp do rekreacji i sportu pozwoli na włączenie do społeczeństwa osoby wykluczone i zagrożone wykluczeniem, wzmocni więzi sąsiedzkie, a w konsekwencji przyczyni się do podejmowania inicjatyw oddolnych. Podczas wydarzeń sąsiedzkich poruszane będą problemy dotąd marginalizowane,

39

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023 m.in. ubóstwo, bezradność życiowa, chroniczne bezrobocie czy uzależnienia, a także ich powody i możliwe sposoby rozwiązania. Mieszkańcy zostaną uwrażliwieni na problemy występujące nie tylko w swojej rodzinie, ale także najbliższym otoczeniu sąsiadów, dzięki czemu osoby zagrożone wykluczeniem lub wykluczone wspierane będą nie tylko przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej czy organizacje pozarządowe, ale także społeczność lokalną. Aktywizacja i integracja zostaną osiągnięte dzięki niezbędnemu rozwojowi infrastruktury rekreacyjnej, której do tej pory brakowało nie tylko na obszarze rewitalizacji, ale także w innych miejscowościach gminy. Mieszkańcy będą mogli wybrać sposób bezpłatnego spędzania czasu wolnego, który będzie dostosowany do ich zainteresowań, potrzeb oraz możliwości. W ten sposób z rekreacji będą mogły korzystać także osoby wykluczone, m.in. osoby starsze oraz ubogie.

40

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

7. Cele rewitalizacji oraz odpowiadające im kierunki działań służące eliminacji lub ograniczeniu negatywnych zjawisk

Wdrażanie Lokalnego Programu Rewitalizacji uwarunkowane jest występowaniem na określonym obszarze zjawisk kryzysowych z zakresu różnych płaszczyzn. Zamiarem zachowania efektywności i rzetelności realizowanych działań, należy wyznaczyć cele strategiczne oraz operacyjne, konkretyzujące czynności wykonywane celem eliminacji obszarów kryzysowych.

Przy tworzeniu celów pod uwagę wzięto problemy zidentyfikowane na etapie diagnozy (zarówno w sferze społecznej jak i środowiskowej), ale również wyniki przeprowadzonego spotkania informacyjno-warsztatowego i badań ankietowych. Cele stanowią pochodną wizji określającą stan docelowy obszaru rewitalizacji po zakończeniu Programu w roku 2023.

Rysunek 3. Cele rewitalizacji i kierunki działań

• Aktywizacja społeczna osób starszych Zmniejszenie • Aktywizacja zawodowa osób poziomu bezrobotnych • Przeciwdziałanie zjawisku wykluczenia bezdradności życiowej społecznego • Rozwój infrastruktury społecznej

Źródło: Opracowanie własne.

Cele przedstawione powyżej zostały opisane za pomocą skwantyfikowanych wskaźników z określonymi wartościami bazowymi i docelowymi.

41

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Tabela 27. Wskaźniki projektów głównych Wskaźniki realizacji poszczególnych projektów Projekty główne Przedsięwzięcie Projekt Wskaźniki Rok bazowy Rok docelowy Źródło danych 1.Stworzenie oferty Lista obecności, ankiety Liczba osób uczestniczących w projekcie (w lb) 0 40 dopasowanej do 1.Warsztaty plastyczne na świeżym powietrzu ewaluacyjne dzieci i rodzin Liczba zorganizowanych zajęć (szt.) 0 20 Lista obecności 2.Stworzenie oferty Liczba zorganizowanych pikników (szt./rok) 0 4 Lista obecności dopasowanej do 2. Pikniki sąsiedzkie w Kruszynku Liczba osób uczestniczących w wydarzeniach Lista obecności, ankiety zdiagnozowanych 0 30 (w lb) ewaluacyjne problemów Liczba nowych obiektów małej infrastruktury 0 7 Protokół zdawczo-odbiorczy 3.Zagospodarowanie 3.Zagospodarowanie terenu wokół świetlicy na (w lb) terenów publicznych działania społeczno-rekreacyjne w Kruszynku Otwarta przestrzeń utworzona lub 0 195,4 Protokół zdawczo-odbiorczy rekultywowana na obszarach miejskich (m2) Źródło: Opracowanie własne.

Tabela 28. Wskaźniki projektów komplementarnych Wskaźniki realizacji poszczególnych projektów Projekty uzupełniające Projekt Wskaźniki Rok bazowy Rok docelowy Źródło danych Liczba zorganizowanych zajęć (szt.) 0 20 Lista obecności 1.Cykl szkoleń z zakresu obsługi komputera dla osób Liczba osób wykluczonych lub zagrożonych z obszaru rewitalizacji wykluczeniem społecznym objętych wsparciem 0 20 Dane GOPS w programie (w lb) Liczba osób wykluczonych lub zagrożonych wykluczeniem społecznym objętych wsparciem 0 100 Dane GOPS 2. Dzień ze sportem w Konecku w programie (w lb) Liczba zorganizowanych zajęć (szt.) 0 5 Lista obecności Liczba uczniów korzystających z nowo powstałej Dane Szkoły w Konecku 3. Zagospodarowanie i utwardzenie terenu przy szkole 0 200 infrastruktury (w lb) Lista obecności w Konecku wraz z adaptacją i wyposażeniem sali na Otwarta przestrzeń utworzona lub rekultywowana na multimedialną pracownią językową 0 1483,0 Protokół zdawczo-odbiorczy obszarach wiejskich (m2)

42

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Wskaźniki realizacji poszczególnych projektów Projekty uzupełniające Projekt Wskaźniki Rok bazowy Rok docelowy Źródło danych 4. Zmiana sposobu zagospodarowania terenu działek 31/4 i 33/4 poprzez urządzenie placu sportowo – rekreacyjnego wraz z niezbędną infrastruktura Liczba elementów małej architektury (szt.) 0 8 Protokół zdawczo-odbiorczy techniczną, położonych w Konecku, gmina Koneck - II i III etap Źródło: Opracowanie własne.

Tabela 29. Wskaźniki produktu programu Wartość Oczekiwana, Projekty przyczyniające się do osiągnięcia wartości docelowej Źródła pozyskanych danych bazowa docelowa wartość wskaźnika wskaźnika wskaźnika Wskaźniki mierzące postępy realizacji Celu strategicznego: Przekształcenie przestrzeni zdegradowanej na cele aktywizacji społecznej. Zdegradowana przestrzeń utworzona lub Projekt główny nr 3, Projekt komplementarny nr 3, Projekt 0 10337,4 Urząd Gminy w Konecku rekultywowana na obszarach wiejskich (m2) komplementarny nr 4 Projekt główny nr 1, Projekt główny nr 2, Projekt główny nr Liczba osób zamieszkujących tereny miejscowości, na Na tym samym 3, Projekt komplementarny nr 1, Projekt komplementarny nr Urząd Stanu Cywilnego których zmodernizowano obiekty infrastruktury 802 poziomie/wzrost 2, Projekt komplementarny nr 3, Projekt komplementarny nr i Ewidencji Ludności rekreacyjnej (lb) liczby ludności 4 Liczba osób korzystających ze zmodernizowanych/ Projekt główny nr 2, Projekt główny nr 3, Projekt 0 401 Urząd Gminy w Konecku nowopowstałych obiektów komplementarny nr 3, Projekt komplementarny nr 4 Liczba osób wspartych w ramach organizowanych Projekt główny nr 1, Projekt główny nr 2, Projekt 0 300 Urząd Gminy w Konecku zajęć komplementarny nr 1, Projekt komplementarny nr 2 Liczba kampanii edukacyjno – informacyjnych z zakresu usuwania wyrobów 5 14 Projekt główny nr 3 Urząd Gminy w Konecku i odpadów zawierających azbest Wskaźniki mierzące postępy realizacji Celu: Zmniejszenie poziomu wykluczenia społecznego Liczba osób w gospodarstwach domowych Projekt główny nr 1, Projekt główny nr 2, Projekt Gminny Ośrodek Pomocy korzystających ze środowiskowej pomocy społecznej 0 10 (43,5%) komplementarny nr 1 Społecznej w Konecku objętych wsparciem w ramach programu Liczba osób bezrobotnych pozostających bez pracy 12 Powiatowy Urząd Pracy miesięcy i dłużej, objętych wsparciem w ramach 0 4 (33,33%) Projekt główny nr 2, Projekt komplementarny nr 1 w Aleksandrowie programu Kujawskim

43

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Liczba dzieci do lat 17, na które rodzice otrzymują Projekt główny nr 1, Projekt główny nr 2, Projekt główny nr Gminny Ośrodek Pomocy zasiłek rodzinny objętych wsparciem w ramach 0 6 (50%) 3, Projekt komplementarny nr 2, Projekt komplementarny nr Społecznej w Konecku programu 3, Projekt komplementarny nr 4 Źródło: Opracowanie własne.

Tabela 30. Wskaźniki rezultatu projektu Wartość Oczekiwana, Projekty przyczyniające się do osiągnięcia wartości docelowej Źródła pozyskanych danych bazowa docelowa wartość wskaźnika wskaźnika wskaźnika Powiatowy Urząd Pracy Liczba osób, które uzyskały kwalifikacje po 0 20 Projekt komplementarny nr 1, Projekt komplementarny nr 3 w Aleksandrowie opuszczeniu programu Kujawskim Liczba osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem Gminny Ośrodek Pomocy społecznym, poszukujących pracy po opuszczeniu 0 5 Projekt komplementarny nr 1, Projekt komplementarny nr 3 Społecznej w Konecku programu Urząd Gminy w Konecku, Liczba osób korzystających ze zrewitalizowanych Projekt główny nr 3, Projekt komplementarny nr 3, Projekt świetlica wiejska 0 400 obszarów komplementarny nr 4 w Kruszynku, Zespół Szkół w Konecku Źródło: Opracowanie własne.

44

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

8. Lista planowanych projektów/przedsięwzięć rewitalizacyjnych

8.1. Główne (podstawowe) projekty/przedsięwzięcia rewitalizacyjne

Tabela 31. Główne projekty/przedsięwzięcia rewitalizacyjne Opis projektu

3

(zł)

celów celów

Zakres Zakres

zultatów

Obszar

działań

Projekt projekt

mierzenia

rezultaty

Podmiot/y

Lokalizacja

re

(nr/nazwa) (nr/nazwa) (nr/nazwa)

Szacowana i

rewitalizacji

rewitalizacji

odniesieniu do

realizujący/e

Typ projektuTyp

Sposób oceny

realizowanych

Prognozowane

Przedsięwzięcie

wartość projektu

w 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Cel rewitalizacji: Zmniejszenie poziomu wykluczenia społecznego Kierunek działań: Rozwój infrastruktury społecznej  Kierunek działań: Przeciwdziałanie zjawisku bezradności życiowej Kruszynek 1. Stworzenie 1. Warsztaty S Urząd Bezpłatne zajęcia plastyczne dla dzieci Świetlica 10 000 zł Wskaźniki produktu: Listy obecności oferty plastyczne na Gminy z miejscowości Kruszynek będą Wiejska, Liczba osób zagrożonych sporządzone dopasowanej do świeżym Koneck organizowane cztery razy w miesiącu Kruszynek 8a, ubóstwem lub w ramach dzieci i rodzin powietrzu w okresie wiosenno-letnim. Uczestnicy 87-702 Koneck wykluczeniem Programu, krótkie będą poznawać różne techniki plastyczne społecznym objęta wywiady oraz uczestniczyć w organizowanych usługami środowiskowej indywidualne konkursach. W zajęciach wezmą dział pomocy społecznej: 96 z pełnoletnimi udział dzieci z rodzin dotkniętych Wskaźniki rezultatu: uczestnikami bezradnością życiową oraz dzieci Liczba osób wspartych projektu. niestykające się z tym problemem. w ramach projektu: 40. Warsztaty plastyczne będą odbywać w grupach do 10 osób. Kierunek działań: Aktywizacja społeczna osób starszych Kierunek działań: Przeciwdziałanie zjawisku bezradności życiowej Kruszynek 2. Stworzenie 2. Pikniki Urząd W ramach pikników sąsiedzkich planuje się Świetlica 15 000 zł Wskaźniki produktu: Wyniki ankiet Liczba osób zagrożonych oferty sąsiedzkie S, Ś Gminy zorganizowanie warsztatów dla dzieci oraz Wiejska, ewaluacyjnych dopasowanej do w Kruszynku Koneck przeprowadzenie zabaw integracyjnych na Kruszynek 8a, lub wykluczonych przeprowadzony społecznie objęta obszarze rewitalizacji. Dla dorosłych 87-702 Koneck wśród programem: 46.

3 S-społeczny; G-gospodarczy; Ś-środowiskowy; T-techniczny; PF-przestrzenno-funkcjonalny. 45

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Opis projektu zdiagnozowanych przewidziany jest cykl spotkań dot. Wskaźniki rezultatu: uczestników, listy problemów problemów lokalnej społeczności Liczba osób wspartych obecności i sposobach radzenia sobie z nimi. Również w ramach projektu: 30. sporządzone w ramach projektu panuje się w ramach przeprowadzenie kampanii informacyjnej Programu. na temat szkodliwości wyrobów azbestowych i sposobów ich inwentaryzacji. Kampania informacyjna, prowadzona w okresie zimowym, zostanie rozszerzona na okres wiosenno-letni. Za pomocą strony internetowej oraz za pośrednictwem sołtysa mieszkańcy Kruszynka będą informowani o możliwościach finansowych, terminach oraz procedurze udzielenia wsparcia. Rozszerzenie działań na okres wiosenno- letni poprawi dostępność mieszkańców do informacji, w konsekwencji przyczyniając się do szybszego zniwelowania problemu jakim jest azbest. Kierunek działań: Rozwój infrastruktury społecznej Kruszynek 3. 3. PF Urząd  budowa placu zabaw Świetlica 25 000 zł Wskaźniki produktu: Protokół odbioru Zagospodarowani Zagospodarowa Gminy urządzenie placu zabaw dla Wiejska, Liczba prac e terenów nie terenu wokół Koneck dzieci wraz z ogrodzeniem, Kruszynek 8a, zmodernizowanych inwestycyjnych. obiektów publicznych świetlicy na  montaż bramy i furtki do 87-702 Koneck ogrodzenia, infrastrukturalnych na działania  montaż ławek, koszy, prace obszarze rewitalizacji – 1 społeczno- związane z konserwacją sztuka. rekreacyjne terenów zielonych. Wskaźniki rezultatu: w Kruszynku Liczba osób korzystających z nowopowstałych elementów obiektu: 100.

Źródło: Opracowanie własne.

46

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

8.2. Uzupełniające projekty/przedsięwzięcia rewitalizacyjne

Wszystkie projekty uzupełniające realizowane będą poza obszarem rewitalizacji – w sołectwie Koneck. Zgodnie z uwagami zgłoszonymi przez interesariuszy Lokalnego Programu Rewitalizacji, dostrzega się potrzebę realizacji przedsięwzięć rewitalizacyjnych na obszarze Konecka. W trakcie spotkania informacyjnego-warsztatowego mieszkańcy wskazali na niewykorzystane tereny, które mogłyby być wykorzystane pod inwestycje, brak ożywienia gospodarczego oraz zaniedbany park, który może zostać wykorzystany w celach odpoczynku i rekreacji. Również przeprowadzone badania ankietowe wskazuje na potrzebę podjęcia działań w zakresie wsparcia rozwoju społecznego.

Uwzględniając potrzeby lokalnej społeczności działania rewitalizacyjne, skierowane głównie do mieszkańców Kruszynka, realizowane będą również na obszarze sołectwa Koneck. Pozwoli to na zaangażowanie środowiska lokalnego w efektywne wdrażanie procesu rewitalizacji i osiągniecie założonych celów.

Tabela 32.Komplementarne projekty/przedsięwzięcia rewitalizacyjne Opis projektu

Obszar rewitalizacji Typ Lp. Uzupełniające przedsięwzięcie rewitalizacyjne (nr/nazwa) przedsięwzięcia

Cel rewitalizacji: Zmniejszenie poziomu wykluczenia społecznego 2. Projekty Kierunek działań: Aktywizacja zawodowa osób bezrobotnych realizowane poza 1. S Cykl szkoleń z zakresu obsługi komputera dla osób z obszaru rewitalizacji obszarem Uzasadnienie realizacji projektu: Projekt realizowany będzie po zakończeniu projektu „Zagospodarowanie i utwardzenie terenu przy szkole w Konecku wraz z adaptacją rewitalizacji: i wyposażeniem sali na multimedialną pracownię językową”. Celem przedsięwzięcia jest rozwinięcie kompetencji cyfrowych osób zagrożonych wykluczeniem. Projekt sołectwo Koneck skierowany jest do osób bezrobotnych i starszych z obszaru rewitalizacji. Organizowanie szkoleń w wymiarze 2 razy w miesiącu przez 10 miesięcy. Kierunek działań: Aktywizacja społeczna osób starszych Kierunek działań: Przeciwdziałanie zjawisku bezradności życiowej 2. S Dzień ze sportem w Konecku Uzasadnienie realizacji projektu: Realizacja projektu pozwoli na zorganizowanie czasu wolnego dla dzieci, młodzieży, rodzin i osób starszych na orliku poprzez organizacje zabaw i turniejów. Akcja prowadzona będzie w okresie wiosenno-letnim jeden raz w miesiącu na nowopowstałym obiekcie (po zakończeniu projektu „Zmiana sposobu zagospodarowania terenu działek 31/4 i 33/4 poprzez urządzenie placu sportowo – rekreacyjnego wraz z niezbędną infrastruktura techniczną, położonych w Konecku, gmina Koneck”- II i III etap.”). Dla mieszkańców z obszaru rewitalizacji przygotowany będzie darmowy transport, co pozwoli na uczestnictwo w projekcie osobom zagrożonym lub wykluczonym społecznie. Kierunek działań: Rozwój infrastruktury społecznej 47

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

2. Projekty 3. PF Zagospodarowanie i utwardzenie terenu przy szkole w Konecku wraz z adaptacją i wyposażeniem sali na multimedialną pracownię realizowane poza językową obszarem Uzasadnienie realizacji projektu: Projektowe założenie zakłada wydzielenie, zagospodarowanie i utwardzenie części dziedzińca szkolnego, który będzie stanowił rewitalizacji: przestrzeń rekreacyjną dla uczniów szkoły, utwardzenie dróg wewnętrznych oraz całościową adaptację pomieszczenia na nowoczesna pracownię multimedialną. sołectwo Koneck Celem projektu jest adaptacja pomieszczenia na salę multimedialną i zakup sprzętu, który zwiększy atrakcyjność prowadzonych zajęć. Dzięki niemu zajęcia w klasie będą bardziej interesujące dla uczniów. Przyśpieszy i usprawni przygotowanie się do lekcji, dając możliwość lepszego wykorzystania programów multimedialnych, materiałów dydaktycznych i Internetu w czasie zajęć. Operacja związana z zagospodarowaniem i utwardzeniem terenu przyczyni się do poprawy wizerunku i estetyki terenu przyszkolnego miejsca, w którym przebywają uczniowie. 4. PF Zmiana sposobu zagospodarowania terenu działek 31/4 i 33/4 poprzez urządzenie placu sportowo – rekreacyjnego wraz z niezbędną infrastruktura techniczną, położonych w Konecku, gmina Koneck - II i III etap Uzasadnienie realizacji projektu: Celem projektu jest utworzenie na terenie Gminy Koneck miejsca sprzyjającego rozwojowi sportu i rekreacji wśród dzieci i młodzieży oraz osób starszych. Działanie to znacząco wpłynie na zaspokojenie potrzeb społecznych i kulturalnych mieszkańców gminy oraz przyczyni się do wzrostu atrakcyjności turystycznej i inwestycyjnej obszarów wiejskich. 1. Poprzez rekomendowaną operację dzięki wsparciu rozwoju infrastruktury sportowo – rekreacyjnej i sfery społecznej nastąpi poprawa jakości życia ludności na obszarze rewitalizacji. 2. Poprzez zagospodarowanie placu zostaną stworzone dzieciom, młodzieży i pozostałym mieszkańcom gminy warunki rozwoju aktywności ruchowej i spędzania wolnego czasu na świeżym powietrzu. Dzieci i młodzież będą mogły przebywać ze swoimi rówieśnikami, rozwijać umiejętności i zainteresowania sportowe oraz pogłębiać więzi rozwijane w szkole. 3. W wyniku cyklicznie organizowanych konkursów, festynów i zawodów skupiających uwagę dorosłych, młodzieży i dzieci nastąpi szeroko rozumiana integracja społeczeństwa. Zagospodarowanie placu sportowo – rekreacyjnego przyczyni się do promowania regionu oraz wzmacniania jego wizerunku. Źródło: Opracowanie własne.

48

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

9. Mechanizmy zapewnienia komplementarności między poszczególnymi projektami/przedsięwzięciami rewitalizacyjnymi

Nadrzędną zasadą wyboru przedsięwzięć rewitalizacyjnych było zapewnienie poprzez ich realizację komplementarności w różnych wymiarach, przede wszystkim:

Rysunek 4. Rodzaje komplementarności rewitalizacji

Przestrzennej

Problemowej

Proceduralno-instytucjonalnej

Międzyokresowej

Finansowej

Źródło: Opracowanie własne. Komplementarność przestrzenna: oznacza konieczność określenia relacji wzajemnych powiązań pomiędzy projektami/ przedsięwzięciami rewitalizacyjnymi realizowanymi zarówno na obszarze rewitalizacji, jak i poza nim, przy założeniu wpływu na obszar rewitalizacji. Zachowanie komplementarności przestrzennej pozwala na zapewnienie efektywności działań rewitalizacyjnych w sposób całościowy, a nie jedynie punktowy. Ujęcie projektów w ten sposób pozwala na wzajemne dopełnienie przestrzenne przedsięwzięć rewitalizacyjnych, tak aby zachodził między nimi efekt synergii. Celem zapewnienia komplementarności przestrzennej interwencji jest prowadzenie działań w sposób, który zapobiegnie przenoszeniu się problemów na inne obszary lub niepożądanych efektów społecznych, tj. segregacja społeczna i wykluczenie.

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck zakłada realizację trzech projektów na obszarze rewitalizacji oraz czterech poza nim. Komplementarność przestrzenna projektów rewitalizacyjnych przedstawiona została na poniższej mapie.

49

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Rysunek 5. Poglądowa mapa projektów

Źródło: Opracowanie własne. Komplementarność problemowa: oznacza konieczność realizacji przedsięwzięć, które będą się wzajemnie dopełniały tematycznie sprawiając, że Lokalny Program Rewitalizacji będzie oddziaływał na obszar rewitalizacji w niezbędnych aspektach, tj. społecznym, środowiskowym i przestrzenno-funkcjonalnym. Zaplanowanie działań w ten sposób ma charakter kompleksowy, a nie fragmentaryczny i pozwala na osiągnięcie pożądanego stanu określonego w punkcie 6.Wizja stanu obszaru rewitalizacji po przeprowadzeniu rewitalizacji. Wszystkie działania są również odpowiedzią na założone cele rewitalizacji i kierunki działań, przedstawione w punkcie 7. Cele rewitalizacji oraz odpowiadające im kierunki działań służące eliminacji lub ograniczeniu negatywnych zjawisk.

Skuteczna komplementarność problemowa oznacza także powiązanie działań rewitalizacyjnych ze strategicznymi decyzjami gminy, tak aby zapewnić lepszą koordynację tematyczną i organizacyjną działań administracyjnych. Już na etapie tworzenia Lokalnego Programu

50

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Rewitalizacji wykazano zgodność z dokumentami strategicznymi na poziomie gminy. Oznacza to, że komplementarność problemowa została zachowana.

Komplementarność problemową przedstawiono także w poniższej tabeli.

Tabela 33. Komplementarność problemowa programu Niska Zły stan Wykluczenie Projekt samowystarczalność Bezrobocie przestrzenno- społeczne ekonomiczna funkcjonalny Warsztaty plastyczne na świeżym powietrzu   Pikniki sąsiedzkie w Kruszynku   Zagospodarowanie terenu wokół świetlicy na  działania społeczno-rekreacyjne w Kruszynku Cykl szkoleń z zakresu obsługi komputera dla   osób z obszaru rewitalizacji. Dzień ze sportem w Konecku.  Zagospodarowanie i utwardzenie terenu przy szkole w Konecku wraz z adaptacją   i wyposażeniem sali na multimedialną pracownię językową. Zmiana sposobu zagospodarowania terenu działek 31/4 i 33/4 poprzez urządzenie placu sportowo – rekreacyjnego wraz z niezbędną   infrastruktura techniczną, położonych w Konecku, gmina Koneck”- II i III etap. Źródło: Opracowanie własne. Komplementarność proceduralno-instytucjonalna: oznacza konieczność zaprojektowania systemu zarządzania programem rewitalizacji, który pozwoli na efektywne współdziałanie różnych instytucji oraz wzajemne uzupełnianie się i spójność procedur. System zarządzania, opisany w punkcie 12. System zarządzania realizacją programu rewitalizacji, został przyjęty przez danę gminę w systemie zarządzania w ogóle.

Komplementarność międzyokresową: oznacza konieczność uzupełnienia projektów w ramach polityki spójności 2007-2013 (np. o charakterze infrastrukturalnym) projektami komplementarnymi (np. o charakterze społecznym) realizowanymi w ramach polityki spójności 2014-2020.

W poniższej tabeli przedstawiono wybrane działania, realizowane w latach poprzednich na terenach.

Tabela 34. Komplementarność międzyokresowa Całkowita kwota Projekt Program Status projektu zadania Oś Priorytetowa IX, Działania 9.1 29 978,00 zł Nauka przez Zabawę „Wyrównywanie szans edukacyjnych (wartość Zakończony i zapewnienie wysokiej jakości usług dofinansowania)

51

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Całkowita kwota Projekt Program Status projektu zadania edukacyjnych świadczonych w systemie oświaty” Remont i modernizacja budynku Gminnego Ośrodka Kultury w Konecku wraz z zagospodarowaniem terenu Program Rozwoju Obszarów Wiejskich 329425,00 zł Zakończony i zakupem wyposażenia oraz na lata 2007-2013 remont i modernizacja świetlic wiejskich w miejscowościach Brzeźno i Kruszynek Remont połączony z modernizacją Sali widowiskowej Gminnego Program Rozwoju Obszarów Wiejskich 20525,29 zł Zakończony Ośrodka Kultury w Konecku na lata 2007-2013 pełniącego funkcję świetlicy wiejskiej Program Aktywnej Integracji Priorytet I „Zatrudnienie i integracja Osób Wykluczonych Społecznie 230549,19 zł Zakończony społeczna”, Program Kapitał Ludzki w Gminie Koneck Priorytet I „Zatrudnienie i integracja Wspólny Krok Do Przodu 48712, 00 zł Zakończony społeczna”, Program Kapitał Ludzki Priorytet I „Zatrudnienie i integracja 43705,00 zł Ja też potrafię społeczna”, Program Operacyjny Kapitał Zakończony

Ludzki Program Aktywnej Integracji 7.1. Rozwój i upowszechnienie Osób Wykluczonych Społecznie aktywnej integracji, Program 29864,19 zł Zakończony W Gminie Koneck Operacyjny Kapitał Ludzki 6.1. Poprawa dostępu do zatrudnienia Kompleksowe wsparcie kluczem oraz wspieranie aktywności zawodowej do aktywizacji zawodowej 644470,03 zł Zakończony w regionie, Program Operacyjny Kapitał bezrobotnych kobiet Ludzki Źródło: Opracowanie własne. Komplementarność finansowa: opiera się na konieczności umiejętnego uzupełniania i łączenia wsparcia ze środków EFRR, EFS i FS z wykluczeniem ryzyka podwójnego dofinansowania. Ponadto, komplementarność finansowana zakłada również wykorzystanie kapitału prywatnego, w przypadku gdy zdolności inwestycyjne mają kluczowe znaczenie dla dynamiki pożądanych zmian.

W dokumencie Lokalnego Programu Rewitalizacji gminy Koneck na lata 2016-2023 posłużono się również zasadą projektów zintegrowanych – przy realizacji przedsięwzięć społecznych zaplanowano także działania infrastrukturalne, ukierunkowane na rozwiązywanie zdiagnozowanych problemów.

52

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Rysunek 6. Koncepcja zintegrowanych działań rewitalizacyjnych na podobszarze Działania "miękkie" Działania Efekt infrastrukturalne

•Warsztaty •Zagospodarowanie •Ożywienie plastyczne na terenu wokół społeczne obszaru świeżym powietrzu świetlicy na rewitalizacji •Pikniki sąsiedzkie w działania społeczno- •Poprawa estetyki Kruszynku rekreacyjne w infrastruktury Kruszynku społecznej •Wzrost aktywności społecznej •Wzrost świadomości ekologicznej

Działania "miękkie" Działania Efekt infrastrukturalne

•Cykl szkoleń z •Zagospodarowanie i •Zmniejszenie zakresu obsługi utwardzenie terenu zjawiska komputera dla osób przy szkole w wykluczenia z obszaru Konecku wraz z społecznego rewitalizacji adaptacją i •Podniesienie wyposażeniem sali kompetencji na multimedialną cyfrowych pracownię językową

Działania Działania Efekt "miękkie" infrastrukturalne

•Dzień ze sportem w •Zmiana sposobu •Wzrost integracji i Konecu zagospodarowania poczucia lokalnej terenu działek 31/4 tożsamości i 33/4 poprzez •Wzrost aktywności urządzenia placu społecznej sportowo- rekreacyjnego wraz z niezbędną infrastrukturą techniczną, położonych w Konecku, gmina Koneck - II i III etap

Źródło: Opracowanie własne.

53

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

10. Mechanizmy włączenia mieszkańców, przedsiębiorców oraz innych podmiotów i grup aktywnych na terenie gminy w proces rewitalizacji

Partycypacja społeczna stanowi fundament działań na każdym etapie procesu rewitalizacji, tj. prace nad przygotowaniem programu, jego aktualizacją, jak również wdrażaniem (realizacją) programu. Nie może ograniczać się wyłącznie do poziomu informowania (relacji jednokierunkowej) czy konsultowania. Efektywna partycypacja społeczna związana jest z procesem współdecydowania. Interesariusze Programu wraz z lokalnymi władzami wspólnie definiują problemy i szukają trafnych rozwiązań. Komunikacja ma charakter jednoczesny i jest mniej hierarchiczna od pozostałych form. Współdecydowanie oznacza również delegowanie części uprawnień na rzecz partnerów.

Rysunek 7. Stopień zaangażowania interesariuszy

Informowanie

konsultowanie

współdecydowanie

Źródło: Opracowanie własne.

Przy tworzeniu Lokalnego Programu Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023 zaangażowano zróżnicowane środowiska społeczne. Poniższe zestawienie przedstawia interesariuszy rewitalizacji.

54

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Rysunek 8. Interesariusze Lokalnego Programu Rewitalizacji

Mieszkańcy obszaru rewitalizacji

Mieszkańcy gminy

Przedstawiciele podmiotów prowadzących lub zamierzających prowadzić działalność na terenie gminy

Organizacje pozarządowe

Urząd Gminy

Jednostki organizacyjne i pomocnicze

Źródło: Opracowanie własne. Uwzględniając zróżnicowanie środowisk społecznych, zastosowano różne metody konsultacyjne, które pozwolą na trafne zdiagnozowanie potrzeb rewitalizacyjnych. Formy konsultacji społecznych w procesie tworzenia Lokalnego Programu Rewitalizacji zostały przedstawione poniżej.

Tabela 35. Formy konsultacji społecznych ANKIETA Badanie kwestionariusze przeprowadzone zostało metodą CATI na próbie 100 osób, w terminie od 27 grudnia 2016 r. do 12 stycznia 2017r. Celem badania było poznanie negatywnych zjawisk w miejscu zamieszkania, proponowanego zakresu działań władz gminy w celu ich ograniczenia oraz wsparcia, jakiego należy udzielić na obszarze o wysokiej koncentracji zjawisk negatywnych. Szczegółowe wyniki ankiety przedstawione zostały w 15.1 Wyniki badania ankietowego. SPOTKANIE INFORMACYJNO-WARSZTATOWE Spotkanie informacyjno-warsztatowe odbyło się 9 listopada 2016 roku o godz. 16:30 w Gminnym Ośrodku Kultury w Konecku, w którym uczestniczyło 10 osób.

55

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Spotkanie składało się z dwóch części. W pierwszej (tzw. informacyjnej) przedstawione zostały podstawowe informacje związane z procesem rewitalizacji. Uczestnikom spotkania wyjaśniono na czym polega proces rewitalizacji, metody wyliczania mierników wskaźnikowych oraz przedstawiono korzyści wynikające z aktywnego udziału interesariuszy na etapie tworzenia i wdrażania Programu. W drugiej części (warsztatowej) poproszono uczestników spotkania o wskazanie:  mocnych stron gminy,  potencjałów gminy,  problemów w sferze społecznej, gospodarczej, przestrzenno-funkcjonalnej, technicznej i środowiskowej,  obszaru cechującego się stanem kryzysowym,  proponowanych działań na wskazanym do rewitalizacji obszarze. Metodą informowania o spotkaniu informacyjno-warsztatowym były informacje zawarte na stronie internetowej Gminy Koneck i stronie podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej Urzędu Gminy Koneck. Wyniki spotkania informacyjno-warsztatowego przedstawione zostały w 15.2 Sprawozdania z konsultacji. KARTY PRZEDSIĘWZIĘĆ REWITALIZACYJNYCH Interesariusze Lokalnego Programu Rewitalizacji mieli możliwość zgłaszania propozycji przedsięwzięć rewitalizacyjnych w terminie do dnia 30 grudnia 2016 r. Wzór fiszek projektowych udostępniony został na stronie internetowej Gminy Koneck. Wypełnione karty przedsięwzięć rewitalizacyjnych można było złożyć osobiście w Urzędzie Gminy Koneck lub wysłać na adres: Urząd Gminy Koneck, Koneck 30, 87-702 Koneck.

Źródło: Opracowanie własne.

56

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

11. Szacunkowe ramy finansowe w odniesieniu do głównych i uzupełniających projektów/przedsięwzięć rewitalizacyjnych

Tabela 36. Główne projekty/przedsięwzięcia rewitalizacyjne - harmonogram i szacunkowe ramy finansowe Poziom Źródło dofinansowania dofinansowania

4 Szacowana Środki publiczne Środki Obszar Termin realizacji Przedsięwzięcie Podmiot realizujący wartość prywatne rewitalizacji Projekt (nr/nazwa) projektu (nr/nazwa) projekt projektu (nr/nazwa) % zł (zł) EFS EFRR Inne

Typ projektu

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13

Kruszynek II kw. 2019 r. – 1. Stworzenie oferty S 1. Warsztaty Urząd Gminy Koneck 10 000,00 85 8 500,00 zł X III kw. 2021 r. dopasowanej do dzieci plastyczne na zł i rodzin świeżym powietrzu. Kruszynek II kw. 2020 r. – 2. Stworzenie oferty S, Ś 2. Pikniki sąsiedzkie Urząd Gminy Koneck 15 000,00 85 12 750,00 X X III kw. 2023 r. dopasowanej do w Kruszynku. zł zł (WFOŚiGW) zdiagnozowanych problemów Kruszynek IV kw. 2017 r. – 3. Zagospodarowanie PF 3. Urząd Gminy Koneck 25 000,00 85 21 250,00 X I kw. 2019 r. terenów publicznych Zagospodarowanie zł zł terenu wokół świetlicy na działania społeczno- rekreacyjne w Kruszynku. Źródło: Opracowanie własne.

4 S-społeczny; G-gospodarczy; Ś-środowiskowy; T-techniczny; PF-przestrzenno-funkcjonalny. 57

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Tabela 37 Uzupełniające przedsięwzięcia rewitalizacyjne – harmonogram i szacunkowe ramy finansowe Źródło dofinansowania

5 Środki publiczne Szacowana Obszar rewitalizacji Uzupełniające przedsięwzięcie Lp. wartość (nr/nazwa) Typ rewitalizacyjne Środki prywatne przedsięwzięcia(zł) EFS EFRR Inne

przedsięwzięcia

1 2 3 4 5 6 7 8 9 Koneck 1. S Cykl szkoleń z zakresu obsługi 10 000,00 zł X komputera dla osób z obszaru rewitalizacji. Koneck 2. S Dzień ze sportem w Konecku. 15 000,00 zł X Koneck 3. PF Zagospodarowanie i utwardzenie ok. 850 000,00 zł X terenu wraz z adaptacją (środki Urzędu i wyposażeniem sali na Gminy) multimedialną pracownię językową przy Zespole Szkół w Konecku. Koneck 4. PF Zagospodarowanie terenu poprzez ok. 600 000,00 zł X urządzenie placu sportowo – (środki Urzędu rekreacyjnego wraz z niezbędną Gminy) infrastrukturą techniczną, położonych w Konecku, gmina Koneck – etap II i III. Źródło: Opracowanie własne.

5 S-społeczny; G-gospodarczy; Ś-środowiskowy; T-techniczny; PF-przestrzenno-funkcjonalny. 58

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

12. System zarządzania realizacją programu rewitalizacji

System wdrażania i zarządzania jest jednym z nadrzędnych elementów Lokalnego Programu Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023. Dotyczy on narzędzi usprawniających realizację przedsięwzięć rewitalizacyjnych, jak i wykonania założonych celów. System wdrażania Lokalnego Programu Rewitalizacji ma na celu kierowanie przedsięwzięciami w sposób, który umożliwi wyprowadzenie obszarów zdegradowanych, w tym szczególnie wyznaczonych do rewitalizacji, ze stanu kryzysowego.

Podmioty uczestniczące w realizacji programu rewitalizacji Jednym z kluczowych elementów systemu zarządzania jest prowadzenie dialogu pomiędzy władzami gminy a interesariuszami Lokalnego Programu Rewitalizacji. Sprawna koordynacja działań i przepływ informacji, pozwoli na efektywne oraz skuteczne przeprowadzenie procesu rewitalizacji.

Rysunek 9. Współpraca podmiotów odpowiedzialnych za realizację programu z innymi jednostkami

Komórki organizacyjne Urzędu Gminy

Instytucje Inni kultury

podmioty uczesticzące w realizacji LPR Mieszkańcy Lokalni obszaru przedsiębiorcy rewitalizacji

Fundacje i Mieszkańcy stowarzyszenia gminy

Źródło: Opracowanie własne. Działania i sposób ich koordynowania przez podmioty uczestniczące w programie rewitalizacji Podmiotami, odpowiedzialnymi za wdrożenie i nadzór programu będzie: Wójt Gminy Koneck, Rada Gminy oraz powołany Zespół osób. Podmioty te będą realizować niniejsze działania:

 Wójt Gminy Koneck 59

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

o Prowadzenie analiz dotyczących wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji, ocenie i stopnia jego realizacji, o Powołanie w drodze zarządzenia Zespołu osób, o Ogłaszanie informacji o podjęciu uchwały w sprawie uchwalenia LPR, o Podjęcie decyzji o wprowadzeniu zmian w LPR, o Przełożenie aneksu zmian w LPR Radzie Gminy.  Rada Gminy: o Podjęcie uchwały w sprawie LPR, o Uchwalenie zmian w LPR. W celu sprawnego zarządzania programem Wójt wyznaczy koordynatora z Zespołu osób odpowiedzialnego za wsparcie wszystkich wymienionych wyżej organów w realizacji ich zadań.

Do najważniejszych zadań koordynatora należeć będzie:

 organizacja sprawnej współpracy pomiędzy wszystkimi podmiotami zaangażowanymi w LPR,  koordynowanie działań projektowych,  wspieranie projektów ujętych w programie (m.in. poprzez pozyskiwanie środków zewnętrznych),  ocena projektów rewitalizacyjnych pod kątem osiągania celów,  przygotowywanie propozycji aktualizacji LPR,  promocja LPR,  wdrażanie systemu monitorowania i ewaluacji programu,  okresowa weryfikacja stanu realizacji projektów,  sporządzanie raportów okresowych i raportu końcowego.

System wdrażania Lokalnego Programu Rewitalizacji oparty będzie na zarządzaniu, koordynowaniu, monitoringu i ocenie zarówno władz gminy, jak i interesariuszy Programu, przy jednoczesnym zapewnieniu spójności z dokumentami strategicznymi (na poziomie gmin, jak i wyższego rzędu).

60

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

System informacji i promocji

Zachowanie mechanizmu partycypacji społecznej (szerzej opisanego w rozdziale 10. Mechanizmy włączenia mieszkańców, przedsiębiorców oraz innych podmiotów i grup aktywnych na terenie gminy w proces rewitalizacji) na każdym etapie, pozwoli na dopasowanie programu rewitalizacji do potrzeb i oczekiwań mieszkańców. Zaplanowanie strategii promocji dokumentu pozwoli na rzeczywisty udział społeczny oparty na trójpodziale:

Rysunek 10. System informacji i promocji z zachowaniem partycypacji społecznej

INFORMOWANIE KONSULTOWANIE AKTYWNE UCZESTNICTWO

• przekazywanie • przekazywanie • udział informacji informacji wraz interesariuszy z uzyskaniem oparty na informacji współpracy zwrotnej

Źródło: Opracowanie własne. Partycypacja oparta na informowaniu, konsultowaniu i aktywnym uczestnictwie zakłada podejmowanie następujących działań:

 organizowanie spotkań, debat i konsultacji z mieszkańcami obszaru rewitalizacji oraz interesariuszami programu,

 podejmowanie dyskusji na temat LPR przy okazji spotkań i wydarzeń odbywających się na terenie gminy,

 wydawanie materiałów informacyjnych (tj. ulotek, plakatów, broszur) w celu wypromowania działań podejmowanych w ramach LPR,

 umieszczenia informacji na stronie internetowej Urzędu Gminy, stronie podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej i portalach społecznościowych o bieżących postępach prac w Lokalnym Programie Rewitalizacji,

 publikacja raportów i rocznych sprawozdań na stronie internetowej Urzędu Gminy i stronie podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej.

Udział interesariuszy na etapie wdrażania Lokalnego Programu Rewitalizacji pozwoli na ocenę efektów wprowadzonych zmian pod względem realnych potrzeb mieszkańców obszaru rewitalizacji i innych interesariuszy programu.

61

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

13. System monitoringu i oceny skuteczności działań oraz system wprowadzania modyfikacji w reakcji na zmiany w otoczeniu LPR

13.1. Monitoring

System monitorowania stanowi jeden z kluczowych elementów służący do kontrolowania stopnia realizacji programu, realizacji określonych w nim celów oraz wpływu programu na obszar rewitalizacji. System monitoringu, zapewniający adekwatność programu rewitalizacji do problemów i potrzeb mieszkańców obszaru objętego wsparciem, powinien być prowadzony przed rozpoczęciem, w trakcie i po zakończeniu realizacji programu (szerzej opisany w 13.2 Ewaluacja). Pozwoli to na bieżące określenie stopnia uzyskanych efektów oraz oceny trafności prowadzonych działań w stosunku do zdiagnozowanych problemów.

Podstawą monitorowania będzie zestawienie pozyskanych niezbędnych danych, dotyczących sfery, tj. społecznej, gospodarczej, środowiskowej, technicznej i przestrzenno-funkcjonalnej.

Podstawą monitoringu będzie cykliczne pozyskiwanie:

 danych ilościowych z podziałem na sołectwa, w celu weryfikacji stopnia realizacji Lokalnego Programu Rewitalizacji i identyfikację barier, które uniemożliwiają lub utrudniają realizację założonych przedsięwzięć rewitalizacyjnych,  danych, dzięki którym możliwe będzie wykazanie stopnia zbieżności realizowanych projektów z założonym celem i kierunkami działań. Wyznaczony w tym celu koordynator wraz z Zespołem osób, przygotowywać będzie raz do roku raporty relacjonujące przebieg wdrażania Lokalnego Programu Rewitalizacji. Dane pozyskiwane będą od instytucji publicznych, w tym Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej, Powiatowego Urzędu Pracy czy Policji. Wskazane jest, by działania monitorujące uzupełnione były o pozyskanie danych z badań ankietowych oraz spotkań konsultacyjnych z interesariuszami, co pozwoli na określenie trafności podjętych działań z potrzebami rewitalizacyjnymi.

Proces agregowania danych odbywać się będzie na poziomie umożliwiającym podsumowanie i zaklasyfikowanie ich do obszarów rewitalizacji. Proces monitorowania przebiegać będzie stale, od chwili rozpoczęcia wdrażania LPR.

62

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

13.2. Ewaluacja

W ramach Lokalnego Programu Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023 prowadzona będzie ewaluacja, która opierać się będzie na analizie wpływu zrealizowanych projektów rewitalizacyjnych na poszczególne aspekty funkcjonowania wszystkich grup interesariuszy oraz ocenie procesu wyjścia obszaru ze stanu kryzysowego. Proces ewaluacji realizowany będzie przez wybrane do tego celu jednostki we współpracy z instytucjami publicznymi (w tym z PUP- em, GOPS-em czy Policją) oraz innymi beneficjentami LPR.

Ewaluacja Lokalnego Programu Rewitalizacji przebiegała będzie etapowo:

Rysunek 11 Etapy ewaluacji Lokalnego Programu Rewitalizacji Ewaluacja ex-ante (przed realizacją przedsięwzięć rewitalizacyjnych): ocena 1. zasadności poszczególnych działań i przedsięwzięć rewitalizacyjnych oraz ocena ich wpływu na społeczność lokalną i obszary strategiczne

Ewaluacja w trakcie realizacji przedsięwzięć: ocena bieżąca przyjętych celów oraz 2. ich wpływu na obszary problemowe

Ewaluacja ex-post (po realizacji przedsięwzięć): długoterminowa ocena wpływu 3. oraz trwałości poszczególnych przedsięwzięć na społeczność lokalną i grupy interesariuszy

Modyfikacja Lokalnego Programu Rewitalizacji: po przeprowadzeni ewaluacji lub 4. w razie wystąpienia istotnej zmiany warunków realizacji Lokalnego Programu Rewitalizacji Źródło: opracowanie własne. Monitoring i ocena Lokalnego Programu Rewitalizacji przekazywane będą do wiadomości publicznej.

63

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

13.3. Aktualizacja LPR

Proces aktualizacji Lokalnego Programu Rewitalizacji pozwoli na wprowadzenie modyfikacji w Programie, które będą wynikać wyłącznie ze zmian w bieżącej sytuacji społeczno- gospodarczej gminy.

Wszystkie zaplanowane działania określone będą dzięki analizie potrzeb i identyfikacji deficytów na obszarze rewitalizacji. Wpisywać będą się one w zakres publicznych i niepublicznych zadań samorządu gminnego zgodnie z Ustawą z dnia 8 marca 1990r. o Samorządzie Gminnym uzupełnioną obwieszczeniem Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 17 marca 2016 roku (Dz.U. 2016 poz.446). Jednostką uzupełniającą proces rewitalizacji, będącą jednocześnie głosem społeczności lokalnej będzie Rada Gminy Koneck. Kompetencje jednostki regulowane są za pomocą powszechnie obowiązujących aktów prawnych, aktów wykonawczych oraz Regulaminem Rady Gminy Koneck. Dodatkowo, każda aktualizacja Lokalnego Programu Rewitalizacji wymagać będzie przyjęcia stosownej uchwały przez Radę Gminy Koneck. W zakresie propozycji nowych przedsięwzięć zgłaszanych w ramach Lokalnego Programu Rewitalizacji stosowana będzie poniższa ścieżka postępowania:

64

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Rysunek 12 Aktualizacja Lokalnego Programu Rewitalizacji

Podmioty zainteresowane Następuje weryfikacja realizacją projektu Zespół osób przeprowadza zgłaszanych propozycji i wydanie (zlokalizowanych na obszarze do konsultacje z pracownikami opinii odnośnie do włączenia lub rewitalizacji) zgłaszają Urzędu Gminy odmowy włączenia zgłoszonego propozycje do Zespół osób przedsięzięcia do LPR

Zespół osób zwołuje posiedzenie Po rozpatrzeniu złożonej i przekłada zgłoszoną propozycję propozycji wniosku, Rada Gminy Wójt podejmuje decyzję o przedsięwzięcia pod obrady wydaje opinię w zakresie jej wprowadzeniu zmian do LPR Rady Gminy włączenia lub odrzucenia

Zgłoszenie do Urzędu Akceptacja Urzędu Po sporządzeniu projektu aneksu Marszałkowskiego wniosku o Marszałkowskiego i pojawienie do LPR Wójt przekłada usunięcie LPR wraz z wnioskiem się zaktualizowanego LPR na dokument Radzie Gminy w celu o zaakceptowanie nowego stronie Urzędu Gminy oraz w podjęcia stosownej uchwały programu Biuletynie Informacji Publicznej

Źródło: opracowanie własne W przypadku zajścia wyjątkowych zmian, które będą wpływać na system wdrażania Lokalnego Programu Rewitalizacji, zakłada się wprowadzenie nadzwyczajnej aktualizacji. Wśród takich zmian wymienić można:

 zmiana źródeł i warunków finansowania zaplanowanych przedsięwzięć;

 zmiana sytuacji finansowej gminy;

 zmiana sytuacji gminy w konsekwencji zmian zachodzących w aspekcie społecznym, gospodarczym czy przestrzennym.

65

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

14. Załącznik 1 Charakterystyka społeczno-gospodarcza i przestrzenno-funkcjonalna gminy

14.1. Przestrzeń i środowisko

POŁOŻENIE I STRUKTURA FUNKCJONALNO-PRZESTRZENNA GMINY

Gmina Koneck to gmina wiejska położona w środkowo-północnej Polsce, w południowej części województwa kujawsko-pomorskiego, w centrum powiatu aleksandrowskiego. Powierzchnia gminy wynosi 68,1 km2, co stanowi 14,3% powierzchni powiatu. Centralnym ośrodkiem gminy jest Koneck. Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju wyróżnia 19 sołectw: Brzeźno, Chromowola, Jeziorno, Kajetanowo, Kamieniec, Koneck, Kruszynek, Kruszynek- Kolonia, Młynek, Opalanka, Ossówka, Pomiany, Romanowo, Spoczynek, Straszewo, Święte, Zapustek, Zazdromin oraz Żołnowo. Największymi miejscowościami gminy są: Koneck, Straszewo, Żołnowo, Kajetanowo, Jeziorno, Młynek, Kruszynek, Kamieniec i Ossówka6. Ponadto na obszarze Gminy znajdują się miejscowości, które nie posiadają statusu sołectwa: Kolonia Straszewska, Rybno, Wincentowo.

6 Gminna Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych, [dostęp: 13.10.2016] 66

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Rysunek 13. Mapa Gminy Koneck

Źródło: www.openstreetmap.org [dostęp: 13.10.2016]. Gmina Koneck. graniczy z 5 jednostkami:

 Aleksandrów Kujawski;  Raciążek;  Waganiec;  Bądkowo;  Zakrzewo.

Najbliższym dużym ośrodkiem miejskim jest Toruń, który znajduje się 27,0 km od Konecka. W dość bliskiej odległości jest również Włocławek (27,9 km) oraz Bydgoszcz (60,9 km).

Na terenie Gminy znajduje się dość znaczna liczba drobnych zagłębień wytopiskowych typu „oczka” oraz płytkie, podmokłe zaklęsłości. Sieć wodna terenu znajduje się przede wszystkim w północnej i północno-wschodniej części gminy. Szczególnie chętnie wykorzystywane w celach rekreacyjnych tereny znajdują się w Jeziornie (jest tam wiele dobrze zarybionych oczek wodnych, w których można wędkować), Młynku (znajduje się tam Las Konecki, w którym

67

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023 mieszkają różnorodne gatunki zwierząt) oraz Zapustku (w jego obrębie znajduje się kompleks leśny z różnymi pagórkami i stanowiskami archeologicznymi będącymi pod ochroną).

Na terenie Gminy, między Młynkiem, Podgórzem, Spoczynkiem a Jeziornym, znajduje się Rezerwat Przyrody Uroczysko Koneck. Posiadający 84,6 ha powierzchni rezerwat został utworzony w 2006. roku w celu ochrony rzadkich w skali Polski i Europy zbiorowisk leśnych. Do charakterystycznych dla tego miejsca roślin należą: grąd subkontynentalny, konwalia majowa, lilia złotogłów, czerńce gronkowe, kalina koralowa, pierwiosnek lekarski, fiołek przedziwny, kostrzewa różnolistna, świerząbek gajowy, wilgotna dąbrowa świetlista z udziałem kosaćca syberyjskiego a także wiele łąk wilgotnych i rzadkie zbiorowiska leśne, takie jak łęg olszowo- jesionowy czy subkontynentalny bór mieszany.

DZIEDZICTWO KULTUROWE I ZABYTKI

Tereny Gminy Koneck historycznie i geograficznie powiązane są z Kujawami. W XI i XII wieku przynależały one do kasztelanii włocławskiej.

Na terenie gminy znajduje się około 200 stanowisk archeologicznych objętych ochroną konserwatorską. Wśród najcenniejszych zabytków warto wymienić między innymi:

Brzeźno:  Grodzisko w Brzeźnie XIV-XV w.

Chromowola:  Zespół dworski w Chromowoli (dwór, stajnie ze spichlerzem, park).

Koneck:  Kościół św. Prokopa w Konecku (wraz z cmentarzem rzymsko-katolickim i parkiem dworskim krajobrazowym) XIX w.

Ossówka:  Wiatrak w Ossówce.

Straszewo:  Kościół św. Marcina Biskupa (wraz z plebanią) w Straszewie;  Zespół dworski w Straszewie ( dwór, stajnie ze spichlerzem, park);  Wiatrak w Straszewie.

Święte:  Relikty dworu obronnego w Świętem XVI-XVII w.;

68

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

 Cmentarz ewangelicko-augsburski w Świętem XVI-XVII w.

STRUKTURA UŻYTKOWANIA GRUNTÓW

Gmina Koneck, według danych GUS (które różnią się nieco od danych dostępnych na stronie Biuletynu Informacji Publicznej) zajmuje obszar 6 784 ha. Zdecydowanie największy obszar gminy zajmują użytki rolne (86,8%, tj. 5 889 ha). Spośród użytków rolnych największym obszarem są grunty orne, które zajmują 5 293 ha. Znacznie mniejsze tereny zajmują sady (106 ha) oraz łąki i pastwiska stałe (98 ha). Dość spory obszar zajmują także grunty leśne i zakrzewione i zadrzewione – 496 ha, z czego lasy stanowią aż 99,6% powierzchni. Grunty zabudowane i zurbanizowane zajmują 188 ha, czyli 2,8% powierzchni gminy. Spośród nich, zdecydowanie największy jest obszar zajmowany przez drogi (142 ha), zaś tereny mieszkaniowe zajmują jedynie 28 ha. Sporo, bo 176 ha (2,6% powierzchni gminy) stanowią nieużytki, zaś grunty pod wodami 35 ha, czyli mniej niż 1,0% powierzchni Gminy Koneck.

Tabela 38. Struktura użytkowania gruntów na terenie Gminy Koneck [stan na koniec 2014 roku] - wybrane kategorie Udział w powierzchni Wyszczególnienie powierzchni Powierzchnia [ha] gminy [%] Użytki rolne razem, w tym m.in.: 5 889  grunty orne 5 293 86,8%  sady 106  łąki i pastwiska trwałe 98 Grunty leśne oraz zadrzewione i zakrzewione 496 razem, w tym m.in.: 7,3%  lasy 494  grunty zadrzewione i zakrzewione 2 Grunty pod wodami razem 35 0,5% Grunty zabudowane i zurbanizowane razem, 188 w tym m.in.: 2,8%  tereny mieszkaniowe 28  tereny przemysłowe 0  tereny inne zabudowane 8  tereny niezabudowane 2  tereny rekreacji i wypoczynku 2  tereny komunikacyjne - drogi 142  tereny komunikacyjne - kolejowe 6  tereny komunikacyjne - inne 0 Użytki ekologiczne 0 0,0% Nieużytki 176 2,6% Tereny różne 0 0, 0% OGÓŁEM 6 784 100% Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych BDL GUS.

69

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

W latach 2012-2014 powierzchnia miasta nie uległa zmianie (2 567 ha). Odnotowano nieznaczne zmiany w zakresie użytkowania terenu - zmniejszeniu uległy tereny użytków rolnych (z 614 ha do 605 ha), gruntów leśnych oraz zadrzewionych i zakrzewionych (z 136 ha do 233 ha) oraz użytków ekologicznych (z 385 ha do 383 ha) na rzecz terów zurbanizowanych i zabudowanych (z 1 086 ha do 1 096 ha). Takie zmiany mogą wskazywać na powolne, lecz ciągłe zmiany w strukturze miasta na korzyść nowych dróg i budynków.

Wykres 13. Zmiany struktury użytkowania terenów Gminy Koneck w latach 2012-2014

2014 86,8% 7,3% 0,5% 2,8% 2,6%

2013 87,1% 7,3% 0,5% 2,5% 2,6%

2012 87,4% 7,0% 0,5% 2,4% 2,7%

80% 82% 84% 86% 88% 90% 92% 94% 96% 98% 100% użytki rolne razem grunty leśne oraz zadrzewione i zakrzewione razem grunty pod wodami razem grunty zurbanizowane i zabudowane razem użytki ekologiczne

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych BDL GUS.

14.2. Sfera społeczna

STRUKTURA DEMOGRAFICZNA I SPOŁECZNA GMINY

Gminę Koneck (19 sołectw) zamieszkuje 3 233 osób. Poniższa tabela przedstawia liczbę ludności w podziale na sołectwa.

Tabela 39. Wykaz sołectw Gminy Koneck Sołectwo Liczba mieszkańców stałych Brzeźno 185 Chromowola 254 Jeziorno 101 Kajetanowo 107 Kamieniec 115 Koneck 645 Kruszynek 107 Kruszynek – Kolonia 67 Młynek 97 Opalanka 73 Ossówka 85

70

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Sołectwo Liczba mieszkańców stałych Pomiany 114 Romanowo 96 Spoczynek 213 Straszewo 730 Święte 102 Zapustek 155 Zazdromin 51 Żołnowo 99 Źródło: Opracowanie własne. W 2015 roku liczba mieszkańców gminy wynosiła 3 233, z czego 1 613 stanowiły kobiety, a 1 620 mężczyźni. W okresie lat 2010 – 2015 liczba ludności zmniejszyła się o niecałe 4,2%, czyli 140 osób. W każdym roku liczba ludności zmniejszała się przeciętnie o 35 osób, jednak liczba kobiet malała wolniej. Podczas gdy w badanym okresie liczba kobiet zmniejszyła się o 61 osób, w przypadku mężczyzn było to już 79 osób.

Wykres 14. Liczba ludności Gminy Koneck w latach 2010-2015 4000 3000 1699 1672 1655 1629 1621 1620 2000

1000 1674 1668 1648 1630 1605 1613 0 2010 2011 2012 2013 2014 2015

Kobiety Mężczyźni

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych BDL GUS.

Struktura ludności w Konecku pod względem płci oraz wieku wskazuje na dysproporcję między liczbą kobiet i liczbą mężczyzn w kolejnych grupach wiekowych. Mężczyźni stanowią liczebną przewagę w przedziałach 25-64 lat (z wyjątkiem przedziału 45-49, gdzie liczba kobiet jest niewiele większa), natomiast w przedziałach 65 lat i więcej to liczba kobiet przewyższa liczbę mężczyzn. Dysproporcja ta dość gwałtownie wzrasta w przedziałach powyżej 75 roku życia - liczba kobiet w przedziale wiekowym 85 i więcej jest ponad dwukrotnie większa od liczby mężczyzn. W przedziałach 0-24 dysproporcje między płciami są niewielkie, wahają się raz z przewagą dla mężczyzn, raz dla kobiet.

71

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Wykres 15. Piramida wieku mieszkańców Gminy Koneck w 2015 roku -25 59 80-84 -29 55 -42 63 70-74 -41 50 -80 92 60-64 -112 91 -138 114 50-54 -103 94 -100 104 40-44 -125 106 -113 102 30-34 -124 115 -131 116 20-24 -120 124 -108 76 10-14 -93 87 -75 95 0-4 -61 70 150 100 50 0 50 100 150 męźczyźni kobiety

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych BDL GUS.

Struktura ludności Gminy Koneck pod względem ekonomicznych grup wieku wskazuje, że w roku 2015 większość stanowiły osoby w wieku produkcyjnym (18-66 lat). Ich liczba stanowiła 62,9% wszystkich mieszkańców gminy. Osoby w wieku przedprodukcyjnym (0-18 lat) stanowiły 17,8% ogółu, zaś osoby w wieku poprodukcyjnym niespełna 1/5 mieszkańców (19,4%).

Od 2010 roku powoli, lecz systematycznie rośnie odsetek ludzi w wieku produkcyjnym (w 2015 roku wzrósł on o 1,7 p.p. w porównaniu do roku 2010) oraz poprodukcyjnym (wzrost o 1,5 p.p.), maleje zaś udział osób w wieku przedprodukcyjnym (spadek o 3,1 p.p.) Dane te wskazują, że tendencja demograficzna w Konecku jest raczej niekorzystna - spadek liczby osób w wieku przedprodukcyjnym i jednoczesny wzrost osób w wieku poprodukcyjnym przy znacznym (i rosnącym) udziale osób wieku produkcyjnego może oznaczać przyszłe problemy demograficzne pod względem ekonomicznym.

72

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Wykres 16. Udział ludności wg ekonomicznych grup wieku w % ludności ogółem

2015 17,8% 62,9% 19,4% 2014 18,4% 62,4% 19,2% 2013 19,1% 62,2% 18,7% 2012 20,1% 61,8% 18,1% 2011 20,4% 61,4% 18,1% 2010 20,9% 61,2% 17,9%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

w wieku przedprodukcyjnym w wieku produkcyjnym w wieku poprodukcyjnym

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych BDL GUS.

W latach 2010-2015 na terenie Gminy Koneck liczba zgonów w przeliczeniu na 1 000 ludności była wyższa od liczby urodzeń żywych, co oznacza ujemny przyrost naturalny. Największą różnicę między liczbą zgonów a liczbą urodzeń, a tym samym najwyższą ujemną wartość przyrostu odnotowano w roku 2011 (-7,2).

Wykres 17. Przyrost naturalny na 1 000 ludności na terenie Gminy Koneck w latach 2010-2015 20 15 16,1 10 13,0 12,4 12,6 11,2 9,2 9,0 9,6 9,7 5 7,3 7,1 6,8 0 -… -… -… -5 -… -… -… -10 2010 2011 2012 2013 2014 2015

urodzenia żywe zgony ogółem przyrost naturalny

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych BDL GUS.

Saldo migracji, czyli różnica między emigracją a imigracją potrafi mieć znaczący wpływ na liczbę ludności gminy (obok przyrostu naturalnego). Saldo migracji wewnętrznych w latach 2011-2014 osiągało wartości ujemne (najniższa wartość w roku 2013, gdy saldo wyniosło -20), co oznacza, że więcej osób wyjechało z gminy niż do niej przyjechało. Wartości dodatnie saldo osiągnęło w roku 2010 (wartość 1) oraz 2015 (rekordowe saldo o wartości 7). Saldo migracji zagranicznych przez okres 6 lat nie zmieniło się, utrzymując wartość zerową, co oznacza brak jakichkolwiek migracji zagranicznych (wyjazdów i przyjazdów).

73

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Wykres 18. Saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych na terenie Gminy Koneck w latach 2010-2015 10 5 7 0 01 0 0 0 0 0 -5 -10 -9 -11 -15 -15 -20 -20 -25 2010 2011 2012 2013 2014 2015

saldo migracji wewnętrznych saldo migracji zagranicznych

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych BDL GUS.

14.3. Sfera gospodarcza

LICZBA I STRUKTURA PODMIOTÓW GOSPODARCZYCH

Jak wskazuje poniższy wykres, liczba podmiotów gospodarczych w Konecku w latach 2010-2015 wahała się. W porównaniu do roku 2010, w 2015 roku liczba przedsiębiorstw wzrosła 22 przedsiębiorstwa (10,7%).

Przez cały badany okres zdecydowanie najliczniejszą grupą były mikro przedsiębiorstwa zatrudniające nie więcej niż dziewięciu pracowników (w 2015 roku stanowiły one 97,8% wszystkich podmiotów gospodarczych w gminie). Firm małych (od 10 do 49 pracowników) w latach 2010-2012 było 8, zaś w następnym roku liczba ta wzrosła o jeden podmiot. Na terenie gminy Koneck nie występują przedsiębiorstwa zatrudniające powyżej 50 osób.

Wykres 19. Podmioty gospodarki narodowej wpisane do rejestru REGON na terenie Gminy Koneck w latach 2010-2015 250 240 230 220 210 200 190 180 2010 2011 2012 2013 2014 2015 10-49 8 8 8 9 9 9 1-9 205 219 227 231 229 227

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych BDL GUS.

74

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Spośród wszystkich podmiotów gospodarki narodowej na terenie gminy Koneck w 2015 roku najliczniejszą grupę stanowiły te, których przeważającą działalnością był: handel hurtowy i detaliczny, w tym naprawa pojazdów samochodowych i motocykli (50 podmiotów), budownictwo (43 podmioty), przetwórstwo przemysłowe (35 podmiotów) oraz pozostała działalność usługowa i gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników (32 podmioty). Na terenie gminy nie działa żadne przedsiębiorstwo związane z górnictwem i wydobywaniem. Największa liczba podmiotów gospodarczych prowadzi swoją działalność na terenie Konecka (72 przedsiębiorstwa) oraz Straszewa (49 podmiotów). Zaledwie po jednej firmie znajduje się w Młynku i Zazdrominie. Łączna liczba podmiotów gospodarczych działających na terenie gminy wynosi 205. Na następnej stronie przedstawiono szczegółowy podział przedsiębiorstw zarejestrowanych w rejestrze regon, w podziale na sołectwa, według sekcji PKD:

A - rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo B - górnictwo i wydobywanie C - przetwórstwo przemysłowe D - wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych E - dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalność związana z rekultywacją F - budownictwo G - handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle H - transport i gospodarka magazynowa I - działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi J - informacja i komunikacja K - działalność finansowa i ubezpieczeniowa L - działalność związana z obsługą rynku nieruchomości M - działalność profesjonalna, naukowa i techniczna N - działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca O - administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne P - edukacja Q - opieka zdrowotna i pomoc społeczna R - działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją S - pozostała działalność usługowa T - gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników; gospodarstwa domowe produkujące wyroby i świadczące usługi na własne potrzeby

75

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Tabela 40. Sekcja PKD A B C D E F G H I J K L M N O P Q R SiT SUMA Brzeźno 3 0 4 0 0 1 5 2 0 0 0 0 0 0 1 1 0 0 2 19 Chromowola 0 0 4 1 0 1 2 4 0 0 0 0 1 1 0 0 0 0 2 16 Jeziorno 0 0 2 0 0 3 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 6 Kajetanowo 0 0 1 0 0 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2 5 Kamieniec 0 0 2 0 0 2 0 2 1 1 0 0 0 0 1 0 0 0 2 10 Koneck 4 0 3 0 0 17 15 4 1 0 1 1 2 1 3 4 3 3 10 72 Kruszynek 1 0 4 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 1 8 Młynek 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 Opalanka 0 0 1 0 0 0 1 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 3 Ossówka 0 0 0 0 0 1 1 2 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 5 Pomiany 0 0 1 0 0 3 3 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 9 Romanowo 1 0 2 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 3 Spoczynek 1 0 2 0 0 2 6 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 13 Straszewo 2 0 7 0 0 9 11 4 0 1 2 1 0 0 1 2 1 1 7 49 Święte 1 0 1 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 3 0 0 2 8 Zapustek 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 2 Zazdromin 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 Żołnowo 0 0 1 0 0 3 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 5 SUMA 13 0 35 1 0 43 50 19 2 2 4 2 4 3 6 10 4 6 32 205 Źródło: Opracowanie własne.

76

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

W latach 2010 - 2015 liczba podmiotów gospodarki narodowej w sektorze publicznym i prywatnym była wyrównana, różnica między nimi wynosiła ok. 10 podmiotów na korzyść sektora publicznego.

Wśród podmiotów sektora prywatnego, zdecydowanie najliczniejszą grupę stanowią osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą – ich liczba waha się, w 2010 roku było ich 162, do 2013 roku wzrosła do 181, by znów spaść i wynieść w 2015 roku 175 podmiotów.

Zdecydowaną większość podmiotów gospodarki narodowej stanowił sektor prywatny, w tym szczególnie działalność osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą (5 851 podmiotów), spółki handlowe (546), spółki handlowe z udziałem kapitału zagranicznego (198) oraz stowarzyszenia i organizacje społeczne (186). Pozostałe podmioty w trakcie badanego okresu odnotowały liczbę stałą lub wzrost liczby – wzrosła liczba spółek handlowych (z 3 do 5 podmiotów), fundacji (swoją działalność rozpoczął jeden podmiot) oraz stowarzyszeń i organizacji społecznych (z 9 do 10 podmiotów). Na stałym poziomie utrzymała się liczba spółdzielni. W latach 2010-2015 na terenie gminy działalności nie prowadziła żadna spółka handlowa z udziałem kapitału zagranicznego.

Tabela 41. Podmioty gospodarki narodowej według sektorów własnościowych w Gminie Koneck w latach 2010-2015 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Sektor publiczny ogółem 213 227 235 240 238 236 Sektor prywatny ogółem, w tym: 202 216 225 230 228 225 Osoby fizyczne prowadzące 162 176 178 181 178 175 działalność gospodarczą Spółki handlowe 3 3 5 5 5 5 Spółki handlowe z udziałem 0 0 0 0 0 0 kapitału zagranicznego Spółdzielnie 2 2 2 2 2 2 Fundacje 0 0 1 1 1 1 Stowarzyszenia i organizacje 9 9 10 10 10 10 społeczne Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych BDL GUS.

ROLNICTWO

Gmina Koneck jest w zdecydowanej większości obszarem rolniczym. Dominują w niej gospodarstwa indywidualne o powierzchni powyżej 5 ha. Głównym zajęciem rolników jest hodowla zwierząt, uprawa zbóż, sadownictwo i warzywnictwo.

77

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

W 2010 roku w Gminie Koneck znajdowały się gospodarstwa rolne o łącznej powierzchni 5 897,1 ha. Ponad połowę z nich (59,5%, tj. 3 505,86 ha) stanowiły gospodarstwa powyżej 15 hektarów. 19,1% (1 128,8 ha) gospodarstw stanowiły tereny od 5 do 10 ha, zaś 16,0% (946,3 ha) tereny od 10 do 15 ha. Niewielkie gospodarstwa stanowiły łącznie 5,4% powierzchni, w tym 4,9% to obszary od 1 do 5 ha, zaś jedynie 0,5% gospodarstwa do 1 ha włącznie.

Wykres 20. Struktura gospodarstw rolnych na terenie Gminy Koneck w 2010 roku

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

do 1 ha włącznie 1-5 ha 5-10 ha 10-15 ha powyżej 15 ha

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych BDL GUS.

ZATRUDNIENIE

W 2015 roku na terenie gminy pracowały 283 osoby, w tym 167 kobiet i 116 mężczyzn. Liczba pracujących kobiet i mężczyzn w 2015 roku była dość wyrównana, kobiety stanowiły 59,0% wszystkich pracujących. Podobne proporcje utrzymywały się w latach 2010-2011 oraz w roku 2014, nieco większa, sięgająca ok. 65,0% wystąpiła w latach 2012-2013.

W latach 2012-2013 widoczne jest spore załamanie, znaczna część osób traci pracę, liczba zatrudnionych jest o 100 osób mniejsza niż w roku 2010 czy 2015.

Należy zaznaczyć, że niżej podane dane nie uwzględniają osób pracujących w gospodarstwach indywidualnych w rolnictwie, duchownych, pracujących w organizacjach, fundacjach i związkach oraz podmiotów gospodarczych o liczbie pracujących do 9 osób.

78

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Wykres 21. Liczba pracujących ogółem wg płci na terenie Gminy Koneck w latach 2010-2015 300 250 284 283 260 245 200 155 167 135 197 146 150 129 125 185 119 124 116 99 100 66 73 50 0 2010 2011 2012 2013 2014 2015

ogółem kobiety mężczyźni

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych BDL GUS.

Na terenie gminy działają przedsiębiorstwa handlowo-usługowe i produkcyjne. Do zatrudniających największą liczbę ludzi należą:

 Spółdzielcze Gospodarstwo Rolne,  Gmina Spółdzielnia „SCH”,  Zakład Przetwórstwa Owocowo-Warzywnego „ROLFROZ”,  Firma TENTOR.

STAN I STRUKTURA BEZROBOCIA

W roku 2015 liczba zarejestrowanych bezrobotnych wynosiła 226 osób, w tym bez pracy pozostawało 115 kobiet i 111 mężczyzn (jako bezrobotnych określa się tu osoby, które pozostają bez pracy i nie uczą się w szkole, są zdolne do pracy i gotowe do jej podjęcia). Na przestrzeni badanych lat bezrobocie w Konecku wahało się, najniższą wartość osiągnęło w roku 2015, zaś najwyższą w roku 2013 (324 osoby). W stosunku do roku 2010, w 2015 bezrobocie spadło o 4,6%. Liczba bezrobotnych kobiet i mężczyzn jest bardzo zbliżona.

Należy dodać, że poniższe dane nie uwzględniają pracujących w jednostkach budżetowych działających w zakresie obrony narodowej i bezpieczeństwa publicznego.

79

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Wykres 22. Liczba bezrobotnych zarejestrowanych na terenie Gminy Koneck w latach 2010-2015 350 300 324 307 250 295 246 200 237 160 160 164 147 152 143 226 150 123 114 122 124 115 111 100 50 0 2010 2011 2012 2013 2014 2015

ogółem kobiety mężczyźni

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych BDL GUS.

Podobnie jak bezrobocie, udział zarejestrowanych bezrobotnych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym na przestrzeni badanych lat wahał się. W roku 2010 wskaźnik ten wynosił 11,5% i rósł do roku 2013, wynosząc wtedy 16,0%. Od roku 2014 udział bezrobotnych spadał, wynoszą w 2015 roku 11,1%, czyli stan bardzo podobny do roku 2010.

Należy dodać, że poniższe dane nie uwzględniają pracujących w jednostkach budżetowych działających w zakresie obrony narodowej i bezpieczeństwa publicznego.

Wykres 23. Udział bezrobotnych zarejestrowanych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym w Gminie Koneck w latach 2010- 2015 20,0%

16,… 15,0% 15,0% 14,… 12,… 11,… 11,… 10,0%

5,0%

0,0% 2010 2011 2012 2013 2014 2015

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych BDL GUS.

14.4. Infrastruktura społeczna

EDUKACJA

Na terenie Gminy znajdują się 3 szkoły:

80

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

 Zespół Szkół im. Prymasa Tysiąclecia Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Konecku. W skład zespołu szkół wchodzi: o Przedszkole (do przedszkola uczęszcza 19 dzieci), o Szkoła Podstawowa (klasy od 12 do 24 osób), o Gimnazjum (klasy od 20 do 27 osób).  Niepubliczna szkoła w Straszewie im. Marszałka Józefa Piłsudskiego: o Punkt przedszkolny „Jacek i Agatka”, o Szkoła Podstawowa (średnia liczba uczniów w klasie wynosi 15 osób).  Niepubliczna Szkoła Podstawowa w Świętem: o Punkt przedszkolny „Bajkowy Zakątek”, o Szkoła Podstawowa (średnia liczba uczniów w klasie wynosi 8 osób).

Zespół Szkół może pochwalić się swoim wyposażeniem:

 8 sal lekcyjnych, w tym pracownię informatyczną z 17 komputerami z dostępem do internetu,  własny gimbus dowożący uczniów do szkoły,  centrum multimedialne w bibliotece szkolnej,  nowoczesne pomoce naukowe,  salę gimnastyczną i boisko sportowe,  siłownię,  świetlicę,  sklepik szkolny,  stałą wystawę „Galeria prac uczniów gimnazjum”,  radiowęzeł,  ksero,  własną stronę internetową,  wydajemy także gazetkę szkolną – „NOWINKA”.

Na teren szkół przychodzą nie tylko dzieci i młodzież godzinach lekcyjnych, ale także pozostali chętni mieszkańcy, aby korzystać ze sprzętu sportowego, piłek, pracowni komputerowej.

81

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Na terenie gminy nie działa żadna szkoła ponadgimnazjalna. Według danych na koniec września 2014 na terenie powiatu aleksandrowskiego funkcjonuje 11 placówek oświatowych, z czego 5 to licea ogólnokształcące, 2 technika oraz 4 zasadnicze szkoły zawodowe. Wszystkie szkoły znajdują się w Ciechocinku lub Aleksandrowie Kujawskim.

KULTURA, SPORT I REKREACJA

Na terenie Konecka od 1964 roku działa Gminny Ośrodek Kultury, który swoją działalność oferuje wszystkim grupom wiekowym: dzieciom, młodzieży oraz dorosłym. W GOK odbywają się wszystkie uroczystości związane ze świętami państwowymi czy uroczystościami miejscowymi.

Ośrodek oferuje zajęcia stałe (m.in. ognisko muzyczne, zajęcia aerobiku, próby orkiestry dętej, do dyspozycji mieszkańców pozostaje czytelnia internetowa, stół do tenisa, bieżnia siłowa oraz stół bilardowy). W GOK często odbywają się kursy, szkolenia, imprezy okolicznościowe (np. z okazji Dnia Kobiet, 3 Maja, Święta Niepodległości), a podczas ferii i wakacji organizowane są zajęcia dla dzieci i młodzieży (plastyczne, sportowe, kulinarne).

Najbardziej znanymi i odnoszącymi sukcesy grupami związanymi z GOK jest zespół wokalny „Echo Konecka” oraz orkiestra strażacka.

W Konecku dość prężnie działa także klub „Wenus”, w którym oprócz dyskotek odbywają się też koncerty.

Na terenie gminy działa też Gminna Biblioteka Publiczna w Konecku.

Koneck posiada również wiele obiektów sportowo-rekreacyjnych, których oferta pozwala na uprawianie zróżnicowanych dyscyplin, m.in. piłki nożnej, siatkowej, koszykówki czy tenisa ziemnego. Lokalna społeczność bierze udział w odbywających się cyklicznie wydarzeniach sportowych, np. lipcowym turnieju piłki nożnej o Puchar Wójta Gminy Koneck. Ważną rolę w promocji aktywności fizycznej odgrywają kluby sportowe funkcjonujące przy kompleksie boisk „Orlik” w Konecku7.

7 http://www.bip.koneck.eu 82

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Gmina posiada wiele terenów atrakcyjnych rekreacyjnie. Do dyspozycji mieszkańców oraz turystów pozostają liczne lasy, w tym Rezerwat Przyrody „Uroczysko Koneck”.

POMOC SPOŁECZNA

Na terenie Gminy Koneck działa Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, mający swoją siedzibę w Konecku. Działalność GOPS skupia się na pomocy rodzinom oraz osobom samotnym w trudnych sytuacjach życiowych. Celem działań podejmowanych przez ośrodek jest pomoc w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych oraz pomoc w zapobieganiu i zwalczaniu wykluczenia społecznego. Na pomoc mogą liczyć osoby i rodziny cierpiące z powodu ubóstwa, bezrobocia, niepełnosprawności, przewlekłej choroby, bezradności w sprawach opiekuńczo- wychowawczych, uzależnień czy bezdomności. Czynniki te często są ze sobą powiązane, występowanie jednego problemu pociąga za sobą drugi. Środki przeznaczone na pomoc społeczną pochodzą z budżetu państwa oraz środków gminnych.

Do zadań własnych Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Konecku należy:

 przyznawanie i wypłacanie zasiłków celowych,  przyznawanie pomocy rzeczowej na ekonomiczne usamodzielnienie,  przyznawanie i wypłacanie zasiłków i pożyczek na ekonomiczne usamodzielnienie,  inne zadania z zakresu pomocy społecznej wynikające z rozeznanych potrzeb gminy,  organizowanie schronienia, posiłków i niezbędnych ubrań osobom tego pozbawionym,  świadczenie usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania,  udzielanie zasiłków celowych na pokrycie wydatków powstałych w wyniku zdarzenia losowego,  praca socjalna,  organizacja pogrzebu osobie, na którą nie przysługuje zasiłek pogrzebowy z ubezpieczenia społecznego, np. bezdomnej, samotnej, utrzymującej się wyłącznie ze środków GOPS oraz osobom nieznanym,  realizowanie zadań związanych z wypłatą dodatków mieszkaniowych.

Do zadań zleconych Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej należy:

 przyznawanie i wypłacanie zasiłków stałych, rent socjalnych oraz przysługujących do nich dodatków i świadczeń,

83

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

 przyznawanie i wypłacanie zasiłków okresowych,  przyznawanie i wypłacanie zasiłków celowych na pokrycie wydatków związanych z klęską żywiołową lub ekologiczną,  przyznawanie zasiłków celowych w formie biletu kredytowego,  wykonywanie innych zadań wynikających z rządowych programów pomocy społecznej, mających na celu ochronę poziomu życia osób i rodzin.

Od 2005 roku GOPS oferuje również telefon zaufania, gdzie można zgłaszać wszelkie problemy, które GOPS będzie starał się rozwiązać w oparciu o dostępne środki i możliwości prawne8.

Podczas wykonywania zadań GOPS współpracuje z Radą Gminy Koneck, Kujawsko-Pomorskim Urzędem Wojewódzkim w Bydgoszczy, domami opieki społecznej, Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Aleksandrowie Kujawskim i ośrodkami opiekuńczymi.

Jak wskazuje poniższy wykres, liczba rodzin korzystających ze świadczeń rodzinnych w latach 2010-2015 systematycznie maleje. W 2010 roku świadczenia pobierało 239 rodzin, w roku 2013 - 194, zaś w 2015 - 165 rodzin (o 74 rodzin mniej).

Wykres 24. Liczba rodzin korzystających ze świadczeń rodzinnych w Gminie Koneck w latach 2010-2015 300 239 230 250 210 194 200 179 165 150 100 50 0 2010 2011 2012 2013 2014 2015

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych BDL GUS.

Jak wynika z danych GUS, liczba gospodarstw domowych korzystających z pomocy społecznej na terenie Gminy Koneck waha się. W 2010 roku liczba ta wyniosła 226 gospodarstw, w 2011 roku osiągnęła najniższy poziom 199 gospodarstw, przez kolejne trzy lata rosła, osiągając na koniec 2014 roku 243 gospodarstwa. W roku 2015 liczba ta znów spadła, osiągając poziom 204 gospodarstw.

8 http://bip.koneck.eu 84

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Wykres 25. Liczba gospodarstw korzystających z pomocy społecznej na terenie Gminy Koneck w latach 2010-2015

2015 204

2014 243

2013 231

2012 226

2011 199

2010 226

0 50 100 150 200 250 300

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych BDL GUS.

Na terenie gminy swoją działalność prowadzi również Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.

AKTYWNOŚĆ SPOŁECZNA

Aktywność ludności koncentruje się wokół działalności stowarzyszeń, fundacji, kół oraz innych związków. Ich celem jest przede wszystkim ochrona dorobku kultury, dbanie o rozwój gminy oraz organizacja życia społecznego.

Na terenie Gminy Koneck działa kilka organizacji pozarządowych. Są to:

 Ochotnicza Straż Pożarna w Konecku (głównym celem jest działalność na rzecz zapobiegania pożarom, udział w akcjach ratowniczych w czasie pożarów, zagrożeń ekologicznych i klęsk żywiołowych, współpraca w tym zakresie z Państwową Strażą Pożarną, organami samorządowymi i innymi podmiotami).  Fundacja im. Cecylii Wielgoradesz (głównym celem fundacji jest przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu poprzez wspieranie edukacji dzieci i młodzieży z terenów wiejskich i małych miast (m.in. poprzez stypendia naukowe), wspieranie osób chorych i niepełnosprawnych oraz ich rodzin, wspieranie rodzin, które na skutek trudnej sytuacji materialnej są zagrożone takim wykluczeniem. Fundacja pomaga w szukaniu pracy, samodzielnego mieszkania czy zakładaniu własnej firmy).  Ochotnicza Straż Pożarna w Straszewie (Ggłównym celem jest działalność na rzecz zapobiegania pożarom, udział w akcjach ratowniczych w czasie pożarów, zagrożeń

85

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

ekologicznych i klęsk żywiołowych, współpraca w tym zakresie z Państwową Strażą Pożarną, organami samorządowymi i innymi podmiotami).  Uczniowski Klub Sportowy „Straszak” przy Publicznej Szkole Podstawowej w Straszewie (celem klubu jest popularyzacja kultury fizycznej i sportu wśród młodzieży szkolnej).  Stowarzyszenie Kulturalno-Oświatowe na rzecz Rozwoju Wsi Święte i Okolic (głównym celem stowarzyszenia jest prowadzenie Szkoły Podstawowej w Świętem, Ponadto stowarzyszenie organizuje imprezy okolicznościowe dla mieszkańców, włącza się aktywnie w życie wsi, podejmuje inicjatywy gospodarcze).  Stowarzyszenie Producentów Owoców i Warzyw „Tomato-Rol” w Chromowoli (celem stowarzyszenia jest przeciwdziałanie bezrobociu, działalność wspomagająca rozwój gospodarczy, w tym przedsiębiorczość).  Ochotnicza Straż Pożarna w Kamieńcu (głównym celem jest działalność na rzecz zapobiegania pożarom, udział w akcjach ratowniczych w czasie pożarów, zagrożeń ekologicznych i klęsk żywiołowych, współpraca w tym zakresie z Państwową Strażą Pożarną, organami samorządowymi i innymi podmiotami).

86

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

15. Załącznik 2

15.1. Wyniki badania ankietowego

Mieszkańcy gminy Koneck poproszeni zostali o ocenę stanu społeczno-gospodarczego poszczególnych sołectw. W zdecydowanej większości ankietowani zaznaczali odpowiedź „przeciętnie”. Najwyższe notowania dotyczyły sołectwa Brzeźno (86,9%), a następnie Koneck, Straszewo i Święte (73,7%).

Respondenci najlepiej ocenili sytuacje społeczno-gospodarczą w sołectwie Chromowola. Suma odpowiedzi „dobry” i „bardzo dobry” wyniosła 28,3%. Również stosunkowo wysoki odsetek pozytywnych wskazań dotyczył Konecka (26,3%), a następnie Spoczynku (17,2%) i Straszewa (16,2%).

W przypadku odpowiedzi negatywnych, ankietowani najgorzej ocenili Zapustek. Odsetek odpowiedzi „zły” i „bardzo zły” wyniósł 23,2%. Podobne noty przyznane zostały dla sołectwa Młynek (19,2%) i Kamieniec (16,2%).

87

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Wykres 26. Ocena stanu społeczno-gospodarczego sołectw w Gminie Koneck

Wincentowo Rybno Kolonia Straszewska Żołnowo Zazdromin Zapustek Święte Straszewo Spoczynek Romanowo Pomiany Ossówka Opalanka Młynek Kruszynek-Kolonia Kruszynek Koneck Kamieniec Kajetanowo Jeziorno Chromowola Brzeźno

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

bardzo zły zły przeciętny dobry bardzo dobry nie wiem

Źródło: opracowanie własne na przeprowadzonych badań. Ankietowani poproszeni zostali o ocenę skali występowania poszczególnych problemów w miejscu zamieszkania. Ponownie najwyższy odsetek dotyczył odpowiedzi „przeciętnie”. Najwięcej wskazań odnotowano w przypadku małej liczby obiektów ochrony zdrowia, słabego dostępu do usług medycznych (87,6%), słabej infrastruktury transportowej, złego stanu technicznego dróg, braku parkingów (81,6%) i słabej komunikacji wewnątrz gminy (81,3%).

Ankietowani ocenili wysoki poziom bezrobocia (29,6%) i niskiego poziomu przedsiębiorczości, małej liczby przedsiębiorstw, braku miejsc pracy i wsparcia dla przedsiębiorców (26,8%), jako problemy o wysokim poziomie natężenia. Stosunkowo często odpowiedzi „duża” lub „bardzo duża” były wskazywane przy niskich dochodach mieszkańców (19,6%), słabej infrastruktury transportowej, złego stanu technicznego dróg i braku parkingów (16,3%).

88

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Wykres 27. Ocena skali występowania poszczególnych problemów w miejscu zamieszkania

słabo rozwinięta baza turystyczna

niski poziom aktywności społecznej…

niska jakość terenów publicznych, terenów…

słaba infrastruktura transportowa, zły stan…

słaba komunikacja wewnątrz gminy

mała liczba obiektów ochrony zdrowia, słaby…

słaba oferta sportowo-rekreacyjna

słaba oferta kulturalno-rozrywkowa

niski poziom przedsiębiorczości, mała liczba…

niski poziom edukacji na poziomie…

niski poziom edukacji na poziomie podstawowym i…

duże natężenie problemów społecznych, w tym…

niski poziom bezpieczeństwa

niskie dochody mieszkańców, ubóstwo

wysoki poziom bezrobocia

zły stan techniczny budynków użyteczności…

zły stan techniczny budynków mieszkalnych

degradacja środowiska, zanieczyszczenie…

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

bardzo mała mała przeciętna duża bardzo duża nie wiem

Źródło: opracowanie własne na przeprowadzonych badań. Badani zapytani zostali o występowanie negatywnych zjawisk w miejscu zamieszkania. Za największy problem ankietowani uznali złą jakość dróg publicznych. W tym zakresie najgorzej ocenione zostały drogi prowadzące do Młynka, Straszewa i Konecka. Następnie za problem mieszkańcy uznali niedostateczne wyposażenie w oświetlenie uliczne. Mała liczba punktów świetlnych, w opinii badanych, przyczynia się do eskalacji przestępczości. Najczęściej na terenie gminy dochodzi do kradzieży oraz działań rozbójniczych. Innymi problemami, wskazanymi przez respondentów, były: brak połączeń autobusowych na terenie gminy, niska jakość usług medycznych, brak koszy na śmieci i miejsc parkingowych.

89

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Mieszkańcy zapytani zostali o działania, które powinny zostać podjęte przez władze gminy w celu eliminacji lub ograniczenia zjawisk negatywnych w miejscu zamieszkania. Najwięcej odpowiedzi dotyczyło poprawy stanu dróg. Następnie wysoki odsetek wskazań związany był poprawą bezpieczeństwa. W tym celu mieszkańcy chcieliby, aby na terenie gminy zamontowano więcej lamp świetlnych. Inne propozycje działań dotyczyły również zwiększenia aktywności fizycznej wśród mieszkańców gminy (budowę siłowni), montażu koszy na śmieci czy lepszego dostępu do usług medycznych.

Według respondentów obszarem, na którym powinny być prowadzone działania z zakresu wsparcia rozwoju społecznego to Koneck. Odsetek odpowiedzi wyniósł 22,8%. Następnie nieco mniej wskazań dotyczyło Zapustka (21,7%), Młynka i Kamieńca (17,4%). W dalszej kolejności ankietowani uznali, że działania mające na celu ograniczenie ubóstwa, wsparcia rodzin ubogich, walki z patologiami społecznymi powinny prowadzone być na obszarze sołectw Święte (15,2%), Romanowo (8,7%), Rybno i Ossówka (7,6%).

Wykres 28. Obszary, na których powinny być prowadzone działania z zakresu wsparcia rozwoju społecznego (pytanie wielokrotnego wyboru, odpowiedzi nie sumują się do 100%)

Koneck 22,8% Zapustek 21,7% Młynek 17,4% Kamieniec 17,4% Święte 15,2% Romanowo 8,7% Rybno 7,6% Ossówka 7,6% Jeziorno 6,5% Pomiany 5,4% Kajetanowo 5,4% Wincentowo 4,3% Spoczynek 4,3% Ż ołnowo 3,3% Opalanka 3,3% Kruszynek 3,3% Straszewo 2,2% Kolonia Straszewska 1,1% Kruszynek-Kolonia 1,1% Chromowola 1,1% Brzeźno 1,1% Zazdromin 0,0%

Źródło: opracowanie własne na przeprowadzonych badań.

90

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Działania z zakresu wsparcia rozwoju gospodarczego powinny być prowadzone w pierwszej kolejności w Zapustku. Co czwarta udzielona odpowiedź dotyczyła tego sołectwa (24,4%). Następnie ankietowani uznali, że obszarami wymagającymi wsparcia jest sołectwo Święte i Koneck (23,3%). Natomiast w Młynku, Kamieńcu i Romanowie działania z zakresu wzrostu produkcji, zmniejszenia bezrobocia i zwiększenia liczby przedsiębiorstw są w mniejszym stopniu potrzebne.

Szczegółowe dane przedstawia poniższa tabela.

Wykres 29. Obszary, na których powinny być prowadzone działania z zakresu wsparcia rozwoju gospodarczego (pytanie wielokrotnego wyboru, odpowiedzi nie sumują się do 100)

Zapustek 24,4% Święte 23,3% Koneck 23,3% Młynek 14,4% Kamieniec 14,4% Romanowo 8,9% Ossówka 6,7% Jeziorno 6,7% Straszewo 5,6% Opalanka 5,6% Wincentowo 4,4% Rybno 4,4% Spoczynek 4,4% Pomiany 4,4% Kajetanowo 4,4% Żołnowo 3,3% Kruszynek 3,3% Kolonia Straszewska 2,2% Kruszynek-Kolonia 2,2% Zazdromin 0,0% Chromowola 0,0% Brzeźno 0,0%

Źródło: opracowanie własne na przeprowadzonych badań.

Sołectwo Młynek, to obszar na którym powinny być prowadzone działania z zakresu modernizacji lub budowy nowej infrastruktury. Co piąte wskazanie dotyczyło tej odpowiedzi (20,7%). Nieco niższy odsetek odnotowały sołectwa Święte (19,6%) i Koneck (18,5%). Według respondentów działania z zakresu infrastruktury drogowej (tj. chodników, ulic, parkingów) i mieszkaniowej (tj. odnowienia elewacji, dostosowania budynków do potrzeb osób

91

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023 niepełnosprawnych) są w mniejszej skali potrzebne na obszarach sołectw Romanowo (13,0%), Ossówka (8,70%), Pomiany, Kamieniec, Kajetanowo i Jeziorno (7,6%).

Wykres 30. Obszary, na których powinny być prowadzone działania z zakresu modernizacji lub budowy nowej infrastruktury (pytanie wielokrotnego wyboru, odpowiedzi nie sumują się do 100%)

Młynek 20,7% Święte 19,6% Koneck 18,5% Romanowo 13,0% Ossówka 8,7% Pomiany 7,6% Kamieniec 7,6% Kajetanowo 7,6% Jeziorno 7,6% Rybno 6,5% Żołnowo 5,4% Zapustek 5,4% Opalanka 5,4% Kruszynek 4,3% Brzeźno 4,3% Wincentowo 3,3% Spoczynek 3,3% Straszewo 2,2% Kolonia Straszewska 1,1% Kruszynek-Kolonia 1,1% Zazdromin 0,0% Chromowola 0,0%

Źródło: opracowanie własne na przeprowadzonych badań. METRYCZKA

Blisko 2/3 uczestników badania stanowiły kobiety. Odsetek mężczyzn wyniósł 34,4%.

Wykres. 31 Płeć

34,4%

65,6%

Kobieta Mężczyzna

Źródło: opracowanie własne na przeprowadzonych badań.

92

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Najliczniejszą grupę badanych stanowiły osoby w wieku 29-38 lat. Odsetek ich wyniósł 30,9%. Następnie były to osoby w przedziale wiekowym 39-48 (18,6%), 59-68 (16,5%) i 19-28 lat (15,5%). Mniej niż 10 uczestników badania miały kolejno 49-58 lat (9,3%), 69 i więcej (8,3%) oraz 18 lat i mniej (1,0%).

Wykres. 32 Wiek

8,2% 1,0% 15,5% 16,5%

9,3% 30,9%

18,6%

do 18 roku życia 19-28 29-38 39-48 49-58 59-68 69 lat i więcej

Źródło: opracowanie własne na przeprowadzonych badań. Najwięcej respondentów to mieszkańcy Konecka. Stanowili oni blisko połowę wszystkich badanych (44,3%). Zdecydowanie niższy odsetek ankietowanych stanowili mieszkańcy Brzeźna (7,2%), Spoczynku (6,2%), a następnie Zapustka, Straszewa, Kamieńca i Chromowoli (4,1%). Szczegółową analizę przedstawia poniższy wykres.

93

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Wykres 33. Miejsce zamieszkania

Koneck 44,3% Brzeźno 7,2% Spoczynek 6,2% Zapustek 4,1% Straszewo 4,1% Kamieniec 4,1% Chromowola 4,1% Rybno 3,1% Kolonia Straszewska 3,1% Romanowo 3,1% Opalanka 3,1% Kajetanowo 3,1% Żołnowo 2,1% Zazdromin 2,1% Jeziorno 2,1% Święte 1,0% Pomiany 1,0% Młynek 1,0% Kruszynek 1,0% Wincentowo 0,0% Ossówka 0,0% K ruszynek-Kolonia 0,0%

Źródło: opracowanie własne na przeprowadzonych badań.

15.2. Sprawozdania z konsultacji

Spotkanie konsultacyjne przeprowadzono dnia 9 listopada 2016 r. o godz. 16:30 w budynku Gminnego Ośrodka Kultury w Konecku. Na konsultacje zaproszeni zostali wszyscy mieszkańcy gminy oraz osoby reprezentujące instytucje działające na jej obszarze. O terminie i miejscu spotkania interesariusze zostali poinformowani drogą elektroniczną, poprzez zamieszczenie informacji na stronie internetowej Urzędu Gminy Koneck. W spotkaniu uczestniczyło 10 mieszkańców gminy.

Spotkanie konsultacyjne podzielone zostało na dwie części. Podczas pierwszej z nich zaprezentowane zostały podstawowe definicje dot. programu rewitalizacji, które przybliżyły mieszkańcom tematykę rewitalizacji i pomogły zrozumieć mechanizmy działania. Druga połowa spotkania stanowiła część warsztatową, podczas której mieszkańcy zostali poproszeni o wyrażenie własnej opinii poprzez wskazanie:

 mocnych stron gminy,  potencjałów gminy,

94

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

 problemów w sferze społecznej, gospodarczej, przestrzenno-funkcjonalnej i technicznej oraz środowiskowej,  wizji obszaru gminy za 10 lat,  obszaru przeznaczonego do rewitalizacji i propozycji działań rewitalizacyjnych.

W zakresie mocnych stron mieszkańcy wskazali walory środowiskowe. Czyste środowisko naturalne, wysoka jakość gleb i duża różnorodność biologiczna (lasy, woda) to zalety gminy. Za mocną stronę interesariusze uznali także brak dużych zakładów przemysłowych, które negatywnie wpływają na jakość środowiska. Mieszkańcy wskazali również na szeroki dostęp do szkolnictwa, kultury i służby zdrowia.

Tabela 42. Mocne strony gminy Koneck MOCNE STRONY GMINY Korzystne położenie geograficzne Walory przyrodnicze Walory przyrodnicze Czyste środowisko naturalne (brak uciążliwych zakładów przemysłowych) Zasoby leśne brak uciążliwych zakładów przemysłowych Czyste środowisko naturalne Posiadanie budynków użyteczności publicznej (GOK, Biblioteka) Dobra jakość gleb Posiadanie budynków użyteczności publicznej (GOK, Biblioteka) Wysoki poziom organizacji gospodarstw Zapewniona podstawowa opieka zdrowotna rolnych Centralne położenie Szkolnictwo Duża różnorodność biologiczna i dobra Kultura kondycja ekologiczna terenu Rozbudowanie sieci rozdzielczej, Służba zdrowia wodociągowej; Dobra sytuacja pod względem spełnienia Infrastruktura techniczna - 98% wsi jest potrzeb mieszkaniowych zwodociągowanych Stabilna sytuacja finansowa gminy Potencjał ludzki

95

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Korzystne położenie geograficzne gminy Aktywne i otwarte społeczeństwo lokalne (bliskość miast takich, jak: Włocławek, Toruń - odległość - 30km) Walory przyrodnicze: lasy, woda, czyste Usytuowanie instytucji administracyjnych, powietrze oświatowych i kulturalnych w jednym miejscu (Urząd Gminy, GOPS, szkoła, GOK) Szkolnictwo Kultura Służba zdrowia Infrastruktura techniczna (rozbudowa bazy sportowej i kulturowej) Aktywna i otwarta społeczność lokalna Walory przyrodnicze i krajoznawcze Dobre położenie Dynamiczny rozwój Brak uciążliwych dla środowiska zakładów Brak zadłużenia gminy pracy

Źródło: Opracowanie własne na podstawie uzyskanych danych. Za potencjał gminy, czyli zasób możliwości, mieszkańcy po raz kolejny uznali walory przyrodnicze, tj. stan środowiska naturalnego oraz występowanie terenów zielonych, służących odpoczynkowi i rekreacji (m.in. park w Konecku, lasy, stawy). Dzięki walorom wsi potencjałem gminy jest także rozwój turystyki i agroturystyki. Promocja gminy możliwa jest także dzięki organizacji cyklicznych, corocznych imprez. Potencjałem gminy jest także rozwój rolnictwa, w tym gospodarstw ekologicznych, które możliwe będzie dzięki pobudzeniu sprawności technicznej gospodarstw rolnych. Rozwój ten odbywać się może m.in. poprzez pozyskiwanie środków zewnętrznych, głównie pochodzących z Unii Europejskiej. Możliwością rozwoju gminy jest także pozyskiwanie nowych inwestorów i kapitału, które wpłyną na zwiększenie liczby miejsc pracy, co z kolei zaktywizuje zawodowo kolejnych mieszkańców. Zdaniem interesariuszy, potencjałem gminy jest także rozwój kapitału ludzkiego, w tym szczególnie osób młodych. Wstrzymanie emigracji wykształconej części tej grupy umożliwi rozwój społeczno-gospodarczy. Szansą dla gminy jest także rozbudowa tkanki mieszkaniowej, w tym budownictwa jednorodzinnego, które stanowić będzie bazę dla młodych mieszkańców zakładających własne rodziny oraz osób przyjezdnych, chcących osiedlić się na terenie gminy.

Tabela 43. Potencjał gminy Koneck POTENCJAŁ GMINY

96

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Stan środowiska naturalnego Rozwój turystyki i agroturystyki Promocja walorów wsi Środowisko naturalne (park w Konecku, lasy, stawy) Promocja gminy poprzez organizowanie Rozwój turystyki poprzez zbudowanie ścieżki cyklicznych, corocznych imprez promujących rowerowej gminę Rozwój budownictwa mieszkaniowego; Rozwój budownictwa jednorodzinnego

Pozyskiwanie inwestorów, kapitału Tworzenie nowych miejsc pracy Możliwość pozyskiwania środków Aktywność zawodowa mieszkańców zewnętrznych na rozwój gminy, w tym pochodzenia z linii europejskiej Zatrzymanie młodzieży przed emigracją Rozwijanie potencjału ludzkiego, głównie wśród osób najmłodszych Wykorzystanie potencjału wykształconej Kształcenie i umożliwienie rozwoju młodzieży społeczeństwa - szkolenia i kursy Rozwój infrastruktury drogowej Atrakcyjne położenie pod względem logistycznym Rozwój gospodarstw ekologicznych Pobudzenie sprawności technicznej gospodarstw rolnych

Źródło: Opracowanie własne na podstawie uzyskanych danych. Mieszkańcy w trakcie spotkania konsultacyjnego zapytani zostali także o swoją wizję gminy za 10 lat - jak się zmieni, co ją będzie charakteryzować, co nowego powstanie, a co zostanie zniszczone lub zapomniane.

Zdaniem mieszkańców, za 10 lat na terenie gminy zwiększy się liczba miejsc pracy, która związana będzie z nowymi inwestycjami (powstaną firmy związane m.in. ze spedycją i transportem). Dzięki rozwojowi infrastruktury (drogowej, wodno-kanalizacyjnej) zwiększy się także baza mieszkaniowa – domy powstawać będą na terenach dotąd niezamieszkałych. Społeczność lokalna będzie bardziej aktywna – zarówno fizycznie jak i społecznie. Stanie się tak m.in. za sprawą budowy nowych boisk i placów rekreacyjno-sportowych oraz innych miejsc sprzyjających integracji mieszkańców. Oprócz tego, na terenie gminy powstanie stadnina koni

97

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023 oraz sieć ścieżek rowerowych pozwalających na swobodne i bezpieczne przemieszczenie się po terenie gminy.

Rysunek 14.Wizja gminy Koneck według mieszkańców

Stosowanie Działające innowacyjnych gospodarstwa technologii agroturystyczne

Zwiększenie liczby Nowe drogi mijesc pracy dzięi umożliwające łatwą komunikację nowym między inwestycjom miesjcowościami

Aktywne fizcznie Inwestowanie i sołecznie społeczeństwo w kapitał ludzki

Zwiększenie bazy mieszkaniowej dzięki rozwojowi infrastruktury

Źródło: Opracowanie własne na podstawie uzyskanych danych. Głównym problemem społecznym według interesariuszy jest duży odsetek osób wykluczonych, nieuczestniczących w życiu społecznym z powodu bezrobocia, ubóstwa, uzależnień czy niepełnosprawności. Dość duża grupa mieszkańców ma też problemy wychowawcze, co może być źródłem poważniejszych problemów. Ich zdaniem, na terenie gminy występuje niski przyrost naturalny i związane z tym starzenie się społeczeństwa, co gmina odczuje prawdziwie dopiero w przyszłości. Spadająca liczba mieszkańców spowodowana jest także migracją osób młodych, które wyjeżdżają do większych miast, by zdobywać wykształcenie. Innym problemem jest niewystarczająca liczba placówek kulturalnych, sportowych i rekreacyjnych, a co za tym idzie, niewystarczająca ich oferta, przez co mieszkańcy nie mają możliwości aktywnego spędzania czasu wolnego (szczególnie ci, których nie stać na pełnopłatne zajęcia).

Głównym problemem gospodarczym jest małą liczba dużych przedsiębiorstw i zakładów w ogóle, a co za tym idzie, mała liczba miejsc pracy i związane z tym bezrobocie. Sytuacja ta, zdaniem mieszkańców, szybko się nie zmieni, ponieważ na terenie gminy brak terenów pod

98

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023 inwestycje oraz inwestorów, którzy chcieliby założyć na terenie gminy firmę. Problemy występują także wśród osób utrzymujących się z rolnictwa. Gospodarstwa rolne są rozdrobnione, a produkcja rolna przestaje się opłacać.

Wśród problemów przestrzenno-infrastrukturalnych i technicznych wymieniano najczęściej zły stan dróg gminnych i powiatowych, a także ich niewystarczającą ilość. Wzdłuż dróg brak ścieżek pieszo-rowerowych, które zapewniłyby bezpieczeństwo osób poruszających się między miejscowościami w gminie. Innym problemem jest brak infrastruktury technicznej. Mieszkańcy wskazywali na brak kanalizacji, sieci gazowej czy oświetlenia. Problemem jest także komunikacja – mała liczba połączeń i kierunków, przez co poruszanie się osób nieposiadających samochodu jest utrudnione.

Za występujące na terenie gminy główne problemy środowiskowe uznano brak kanalizacji i oczyszczalni ścieków oraz zmniejszenie zasobu wód, spowodowane dużą liczbą studni głębinowych. Innym problemem są dzikie wysypiska śmieci. Brak oczyszczalni ścieków oraz dzikie wysypiska wiążą się także ze słabą jakością gleb, co z kolei ma ogromny wpływ na lokalne rolnictwo.

99

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Rysunek 15. Problemy społeczne, gospodarcze, przestrzenno-funkcjonalne, techniczne i środowiskowe Problemy przestrzenno- Problemy społeczne Problemy gospodarcze infrastrukturalne i Problemy środowiskowe techniczne

Rozdrobnienie Niedostosowana Brak oczyszczalni Bezrobocie gospodarstw rolnych infrastruktura ścieków drogowa Zmniejszenie zasobu Ubóstwo Mała liczba miejsc pracy Niewystarczająca liczba wód połłączeń komunikacyjnych Dzikie wysypiska Brak dużych zakładów Niski przyrost naturalny śmieci pracy Nierozwinięta infrastruktura techniczna Słaba jakość gleb Uzależnienia Brak możliwości zbytu (kanalizacja, produktów rolnych oświetlenie, odprowadzanie ścieków) Brak kanalizacji Niewystarczająca liczba Brak terenów pod inwestycje placówek kultury, Brak sieci gazowej sportu i rekreacji Niszczenie środowiska Niska opłacalność przyrodniczego produkcji rolnej Brak ścieżek pieszo- Starzejące się rowerowych społeczeństwo Zły stan nawiewrzchni Brak dużych inwestorów dróg gminnych Mała aktywność społecznosci lokalnej Mały zasób gruntów budowlanych

Migracja osób młodych Zły stan obiektów zabytkowych

Niski poziom życia mieszkańców

Brak zagospodarowania czasu wolnego dzieci i młodzieży

Problemy wychowawcze

Słabo rozwinięte budownictwo mieszkaniowe

Źródło: Opracowanie własne na podstawie uzyskanych danych. Mieszkańcy zostali poproszeni o wskazanie obszarów problemowych oraz proponowanych działań, mających wyeliminować problemy, które na tych terenach występują. Obszarem najczęściej wskazywanym był Koneck. Obecni na konsultacjach wskazywali na niewykorzystane tereny, które mogłyby być wykorzystane pod inwestycje, brak ożywienia gospodarczego oraz zaniedbany park, który może zostać wykorzystany w celach odpoczynku i rekreacji. W celu wyeliminowania tych problemów mieszkańcy wskazują na potrzebę stworzenia placu rekreacyjno-sportowego, oczyszczenia zbiornika wodnego, postawienia obiektów małej

100

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023 architektury, dokonanie zasadzenia nowych drzew i krzewów oraz utworzenie okresowych targowisk i jarmarków, które wspomogą lokalną gospodarkę.

Osoby wskazujące na potrzebę rewitalizacji miejscowości Straszewo, mówiły o jej potencjale (w postaci środowiska naturalnego), ale także zagrożeniach (braku bezpieczeństwa związanym z kradzieżami, braku ożywienia gospodarczego oraz braku integracji społecznej). W celu eliminacji problemów mieszkańcy proponowali budowę oświetlenia, które podniesie bezpieczeństwo, stworzenie okresowych targowisk i jarmarków (takich, jak w Konecku) oraz zagospodarowanie terenów publicznych, m.in. na place zabaw czy miejsca rekreacji i wypoczynku.

Brak bezpieczeństwa wskazany został także w miejscowościach Żołnowo oraz Pomiany. Podobnie jak w Straszewie, proponowanym rozwiązaniem problemu jest budowa oświetlenia.

Problemem zdiagnozowanym w Kajetanowie był brak zbiornika retencyjnego, który zatamować ma przepływ wód rzecznych. Rozwiązaniem takiego problemu byłoby stworzenie zbiornika wraz z uporządkowaniem i zagospodarowaniem terenu.

Ostatnią wskazaną miejscowością była Ossówka. Zdaniem interesariuszy, występują tam tereny bagienne oraz zły stan infrastruktury drogowej. Rozwiązaniem problemu będzie modernizacja oraz rozbudowa dróg i ciągów pieszych.

Tabela 44. Obszary problemowe oraz proponowane działania rewitalizacyjne Numer Wskazanie Przyczyny wskazania obszaru Proponowane działania fiszki obszaru, w zakresie rewitalizacji którego dotyczy proponowane działanie 1 Koneck Obszar niewykorzystany, Zagospodarowanie terenu położony w dobrym punkcie, poprzez urządzenie placu nadający się do wykorzystania sportowo-rekreacyjnego wraz pod inwestycje z niezbędną infrastrukturą techniczną w m. Koneck, gm. Koneck - II i III etap 2 Wieś Koneck Centralne położenie; Oczyszczenie zbiornika (park) Wykorzystanie parku w celach wodnego; odpoczynku i rekreacji Stworzenie systemu ścieżek i obiektów małe architektury Wieś Straszewo Centralne położenie; Stworzenie miejsca (park) Wykorzystanie środowiska odpoczynku i rekreacji naturalnego

101

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Wieś Brak zbiornika retencyjnego; Stworzenie zbiornika Kajetanowo Wniosek Gminy Koneck do retencyjnego; (zbiornik Agencji Nieruchomości Uporządkowanie terenu wodny) Rolnych o przekazanie 3 Straszewo, Brak bezpieczeństwa (np. Budowa i remont oświetlenia, Żołnowo, kradzieże) które przyczyni się do Pomiany zwiększenia bezpieczeństwa Straszewo Brak integracji społecznej Zagospodarowanie przestrzeni mieszkańców publicznej, w tym m.in. budowa placów zabaw, montaż małej infrastruktury, budowa parkingów Koneck, Ożywienie działalności Tworzenie okresowych Straszewo gospodarczej targowisk, jarmarków 4 Koneck (park) Przywrócenie życia Dokonanie zasadzenia nowych biologicznego w ekosystemie drzew i krzewów; wodnym na terenie parku Oczyszczenie oczka wodnego w Konecku 6 Ossówka Teren bagienny, zły stan dróg Poprawa infrastruktury drogowej 7 Koneck Postępujące degradacja Zagospodarowanie parku i dewastacja parku Źródło: Opracowanie własne na podstawie uzyskanych danych.

102

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

16. Załącznik 3

16.1. Mapa ewidencyjna

Poniższa mapa przedstawia sołectwo Kruszynek w skali 1:5000.

Źródło: Opracowanie własne.

103

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

17. Spis rysunków, tabel i wykresów

Rysunki

Rysunek 1. Mapa poglądowa – obszary zdegradowane na terenie gminy...... 27 Rysunek 2. Obszar do rewitalizacji na tle obszaru zdegradowanego na terenie gminy Koneck 29 Rysunek 3. Cele rewitalizacji i kierunki działań ...... 41 Rysunek 4. Rodzaje komplementarności rewitalizacji ...... 49 Rysunek 5. Poglądowa mapa projektów ...... 50 Rysunek 6. Koncepcja zintegrowanych działań rewitalizacyjnych na podobszarze ...... 53 Rysunek 7. Stopień zaangażowania interesariuszy ...... 54 Rysunek 8. Interesariusze Lokalnego Programu Rewitalizacji ...... 55 Rysunek 9. Współpraca podmiotów odpowiedzialnych za realizację programu z innymi jednostkami ...... 59 Rysunek 10. System informacji i promocji z zachowaniem partycypacji społecznej ...... 61 Rysunek 11 Etapy ewaluacji Lokalnego Programu Rewitalizacji ...... 63 Rysunek 12 Aktualizacja Lokalnego Programu Rewitalizacji ...... 65 Rysunek 13. Mapa Gminy Koneck ...... 67 Rysunek 14.Wizja gminy Koneck według mieszkańców ...... 98 Rysunek 15. Problemy społeczne, gospodarcze, przestrzenno-funkcjonalne, techniczne i środowiskowe ...... 100

Tabele

Tabela 1. Wnioski z uproszczonej diagnozy gminy ...... 16 Tabela 2. Wskaźniki dotyczące występowania zjawisk kryzysowych w sołectwie Brzeźno ...... 18 Tabela 3. Wskaźniki dotyczące występowania zjawisk kryzysowych w sołectwie Chromowola18 Tabela 4. Wskaźniki dotyczące występowania zjawisk kryzysowych w sołectwie Jeziorno ...... 19 Tabela 5. Wskaźniki dotyczące występowania zjawisk kryzysowych w sołectwie Kajetanowo 19 Tabela 6. Wskaźniki dotyczące występowania zjawisk kryzysowych w sołectwie Kamieniec ... 19 Tabela 7. Wskaźniki dotyczące występowania zjawisk kryzysowych w sołectwie Koneck ...... 20 Tabela 8. Wskaźniki dotyczące występowania zjawisk kryzysowych w sołectwie Kruszynek ... 20

104

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Tabela 9. Wskaźniki dotyczące występowania zjawisk kryzysowych w sołectwie Kruszynek Kolonia...... 20 Tabela 10.Wskaźniki dotyczące występowania zjawisk kryzysowych w sołectwie Młynek ...... 21 Tabela 11. Wskaźniki dotyczące występowania zjawisk kryzysowych w sołectwie Opalanka .. 21 Tabela 12. Wskaźniki dotyczące występowania zjawisk kryzysowych w sołectwie Ossówka ... 21 Tabela 13. Wskaźniki dotyczące występowania zjawisk kryzysowych w sołectwie Pomiany .... 22 Tabela 14. Wskaźniki dotyczące występowania zjawisk kryzysowych w sołectwie Romanowo 22 Tabela 15. Wskaźniki dotyczące występowania zjawisk kryzysowych w sołectwie Spoczynek . 22 Tabela 16. Wskaźniki dotyczące występowania zjawisk kryzysowych w sołectwie Straszewo . 23 Tabela 17. Wskaźniki dotyczące występowania zjawisk kryzysowych w sołectwie Święte ...... 23 Tabela 18. Wskaźniki dotyczące występowania zjawisk kryzysowych w sołectwie Zapustek ... 23 Tabela 19. Wskaźniki dotyczące występowania zjawisk kryzysowych w sołectwie Zazdromin 24 Tabela 20. Wskaźniki dotyczące występowania zjawisk kryzysowych w sołectwie Żołnowo .... 24 Tabela 21. Podsumowanie analizy wskaźnikowej dla poszczególnych sołectw ...... 25 Tabela 22.Analiza wskaźnikowa obszarów zdegradowanych ...... 26 Tabela 23. Obszar rewitalizacji na terenie gminy ...... 28 Tabela 24. Cel rewitalizacji: Przekształcenie przestrzeni zdegradowanych na cele aktywizacji społecznej ...... 28 Tabela 25. Obiekty użyteczności publicznej - Kruszynek ...... 32 Tabela 26. Kluczowe zjawiska negatywne i potencjały- Kruszynek ...... 35 Tabela 27. Wskaźniki projektów głównych ...... 42 Tabela 28. Wskaźniki projektów komplementarnych...... 42 Tabela 29. Wskaźniki produktu programu ...... 43 Tabela 30. Wskaźniki rezultatu projektu ...... 44 Tabela 31. Główne projekty/przedsięwzięcia rewitalizacyjne ...... 45 Tabela 32.Komplementarne projekty/przedsięwzięcia rewitalizacyjne ...... 47 Tabela 33. Komplementarność problemowa programu ...... 51 Tabela 34. Komplementarność międzyokresowa ...... 51 Tabela 35. Formy konsultacji społecznych ...... 55 Tabela 36. Główne projekty/przedsięwzięcia rewitalizacyjne - harmonogram i szacunkowe ramy finansowe ...... 57

105

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Tabela 37 Uzupełniające przedsięwzięcia rewitalizacyjne – harmonogram i szacunkowe ramy finansowe ...... 58 Tabela 38. Struktura użytkowania gruntów na terenie Gminy Koneck [stan na koniec 2014 roku] - wybrane kategorie ...... 69 Tabela 39. Wykaz sołectw Gminy Koneck ...... 70 Tabela 40. Sekcja PKD ...... 76 Tabela 41. Podmioty gospodarki narodowej według sektorów własnościowych w Gminie Koneck w latach 2010-2015 ...... 77 Tabela 42. Mocne strony gminy Koneck ...... 95 Tabela 43. Potencjał gminy Koneck ...... 96 Tabela 44. Obszary problemowe oraz proponowane działania rewitalizacyjne ...... 101

Wykresy

Wykres 1. Liczba ludności Gminy Koneck w latach 2010-2015 ...... 12 Wykres 2. Przyrost naturalny na 1 000 ludności na terenie Gminy Koneck w latach 2010-2015 ...... 13 Wykres 3. Udział bezrobotnych zarejestrowanych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym w Gminie Koneck w latach 2010-2015 ...... 13 Wykres 4. Liczba gospodarstw korzystających z pomocy społecznej na terenie Gminy Koneck w latach 2010-2015 ...... 14 Wykres 5. Ludność wg ekonomicznych grup wieku - Kruszynek ...... 30 Wykres 6. Udział dzieci do 17 lat, na które rodzice otrzymują zasiłek rodzinny w ogólnej liczbie dzieci w tym wieku - Kruszynek ...... 31 Wykres 7. Udział osób w gospodarstwach domowych korzystających ze środowiskowej pomocy społecznej w ludności ogółem - Kruszynek ...... 31 Wykres 8. Bezrobotni - Kruszynek ...... 32 Wykres 9. Przydomowe oczyszczalnie ścieków względem ogółu mieszkańców- Kruszynek ..... 33 Wykres 10. Wyposażenie w wodociągi - Kruszynek ...... 33 Wykres 11. Liczba podmiotów gospodarczych w przeliczeniu na 100 mieszkańców - Kruszynek ...... 34 Wykres 12. Ilość wyrobów azbestowych w relacji do ludności - Kruszynek ...... 34

106

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Wykres 13. Zmiany struktury użytkowania terenów Gminy Koneck w latach 2012-2014 ...... 70 Wykres 14. Liczba ludności Gminy Koneck w latach 2010-2015 ...... 71 Wykres 15. Piramida wieku mieszkańców Gminy Koneck w 2015 roku ...... 72 Wykres 16. Udział ludności wg ekonomicznych grup wieku w % ludności ogółem ...... 73 Wykres 17. Przyrost naturalny na 1 000 ludności na terenie Gminy Koneck w latach 2010-2015 ...... 73 Wykres 18. Saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych na terenie Gminy Koneck w latach 2010-2015 ...... 74 Wykres 19. Podmioty gospodarki narodowej wpisane do rejestru REGON na terenie Gminy Koneck w latach 2010-2015 ...... 74 Wykres 20. Struktura gospodarstw rolnych na terenie Gminy Koneck w 2010 roku ...... 78 Wykres 21. Liczba pracujących ogółem wg płci na terenie Gminy Koneck w latach 2010-2015 ...... 79 Wykres 22. Liczba bezrobotnych zarejestrowanych na terenie Gminy Koneck w latach 2010- 2015 ...... 80 Wykres 23. Udział bezrobotnych zarejestrowanych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym w Gminie Koneck w latach 2010-2015 ...... 80 Wykres 24. Liczba rodzin korzystających ze świadczeń rodzinnych w Gminie Koneck w latach 2010-2015 ...... 84 Wykres 25. Liczba gospodarstw korzystających z pomocy społecznej na terenie Gminy Koneck w latach 2010-2015 ...... 85 Wykres 26. Ocena stanu społeczno-gospodarczego sołectw w Gminie Koneck ...... 88 Wykres 27. Ocena skali występowania poszczególnych problemów w miejscu zamieszkania . 89 Wykres 28. Obszary, na których powinny być prowadzone działania z zakresu wsparcia rozwoju społecznego (pytanie wielokrotnego wyboru, odpowiedzi nie sumują się do 100%) ...... 90 Wykres 29. Obszary, na których powinny być prowadzone działania z zakresu wsparcia rozwoju gospodarczego (pytanie wielokrotnego wyboru, odpowiedzi nie sumują się do 100) ...... 91 Wykres 30. Obszary, na których powinny być prowadzone działania z zakresu modernizacji lub budowy nowej infrastruktury (pytanie wielokrotnego wyboru, odpowiedzi nie sumują się do 100%) ...... 92 Wykres. 31 Płeć ...... 92 Wykres. 32 Wiek ...... 93

107

Lokalny Program Rewitalizacji dla gminy Koneck na lata 2016-2023

Wykres 33. Miejsce zamieszkania...... 94

108