2006 Hgt Jaargang 24

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

2006 Hgt Jaargang 24 Daliegaten en daliebulten in de Zeevang (N.H.) JOHN MULDER Tijdens de bodemkartering van het veenweidegebied De Zeevang boven Edam in 1994 zijn op een perceel enkele koepelvormige bulten van zo'n 5 meter in doorsnede ontdekt 1. Daarin is een circa 3,50 meter dik ver­ stoord pakket veen aangetroffen, terwijl de veendikte direct naast de bult niet meer dan circa 1,50 meter bedroeg. Het was snel duidelijk dat het een vergelijkbaar fenomeen als de daliegaten betrof. Bij de boeren staan ze bekend als 'veenkringen', in dit artikel worden ze daliebulten genoemd. Vanwege de grote, historische betekenis heeft de opdracht­ gever voor het bodemkundige onderzoek, de Dienst Landelijk Gebied regio West, aan het toenmalige Staring Centrum (nu Alterra) een aan­ vullende opdracht verstrekt om de daliebulten te inventariseren. et herinrichtingsgebied Zeevang ligt in­ loop van de veenstromen drong het Zuiderzee­ geklemd tussen het IJsselmeer en de water het gebied binnen. Langs de oevers kwam HBeemster met de Oudendijk (Westfriese klei tot afzetting. Omstreeks de 12e eeuw kwam Omringdijk) als noordgrens en het stadje Edam de bedijking van de Polder Zeevang tot stand. met het Edammer dijkje als zuidgrens. Oosthui­ Tussen de Slingerdijk van Oosthuizen naar zen, Beets, Warder, Middelie en Kwadijk zijn de Etersheim en de Oudendijk als onderdeel van voornaamste dorpen. de Westfriese Omringdijk bleef een brede Vóór de ontginning bestond De Zeevang uit en­ strook onbedijkt land over, de Polder Beetskoog kele veenmosveenkoepels, die begroeid waren en Koogpolder. De Kwadijk en Hobrederdijk met heide en berken en die via veenstroompjes vormden respectievelijk de zuid- en westgrens als de Kromme IJe, Kerspe (bij Beets) en de van Polder Zeevang. Ook daar werden gebieden Dreye (Kwadijk) afwaterden op het Almere. De buitengedijkt zoals de Rijperkoog, Kwadijker- eerste bewoners vestigden zich tussen de 9e en koog en Hobrederkoog. Bij hoge Zuiderzeestan- 11e eeuw op de veenkoepels en wierpen veenter- den overstroomden deze gebieden en vond het pen op. Vanuit de veenstroompjes werd het ge­ overstromingswater zijn weg van de Zuiderzee bied van de Zeevang in de ne/ne eeuw ontgon­ naar de uitdijende meren als de Beemster en nen en ontstond een strookvormig verkavelings­ Purmer. Uiteindelijk zijn ook de kogen bedijkt. patroon. Op de waterscheiding, het hoogste De Zuiderzeedijk is talloze malen bij stormvloe­ punt, kwam de Wijzend tot stand, een afwate­ den doorgebroken, waarbij doorbraakkolken ringskanaal dat de nederzettingen van Eters- werden gevormd, de braken. Een aantal van de heim, Warder, Oosthuizen, Middelie, Hobrede braken zijn drooggemaakt zoals de Etersheimer- en Kwadijk markeert. De verkaveling van Oost­ braak en de Heintjesbraak boven Warder. Ze huizen en Beets en die van Kwadijk en Middelie bestaan uit klei-afzettingen van de Oude Blauwe strekten zich respectievelijk uit over het gebied Zeeklei. waar nu de Beemster en de Purmer liggen. Door Door de steeds doorgaande maaivelddaling wa­ oeverafslag zijn deze gebieden in de golven van ren nieuwe afwateringen noodzakelijk om de de meren verdwenen. voeten droog te houden. Langs deze weteringen Na de ontginning begon het proces van maai­ ontstonden de langgerekte, secundaire neder­ velddaling als gevolg van de verbeterde ontwa­ zettingen van Middelie, Warder en Kwadijk. De tering (Borger, 1975). De uitbreiding van Alme­ veenterpjes werden tussen 1200 en 1400 groten­ re naar Zuiderzee ging ten koste van grote delen deels verlaten. ontgonnen land van de nederzettingen Schar- woude, Etersheim en Warder. Via de beneden­ 97 DALIEGATEN EN DALIEBULTEN IN DE ZEEVANG (N.H.) veenstroom achtergrens ontginningsblok veenterpjes gebieden met relatief veel dalie- bulten buitendijkse gebieden of kogen --•.-.• secundaire bewonings-as A A' geologische dwarsdoorsnede • 111 drooggemaakte braken Ligging van Herinrichtingsgebied Zeevang. dergrond naar boven haalden. Om dit materiaal te winnen, groeven de boeren gaten in het veen DALIEGATEN EN DALIEBULTEN van 4 meter tot meer dan 6 meter in doorsnee. In de 9e en 10e eeuw was Noord-Holland gro­ De derrie zette ze op de kant naast het gat tot ze tendeels bedekt met een dik pakket hoogveen, op zo'n 4 a 5 meter diepte de kalkrijke klei be­ met uitgestrekte heidevelden, die via veenstro- reikten. Hiervan haalden de boeren circa 1,5 tot men afwaterden op het Almere en de Noordzee. 2,5 meter naar boven. Dit materiaal verspreid­ De Zeevangers hebben de eerste eeuwen na de den ze als meststof over de akkers. Nadien wier­ ontginning in de ne/i2e eeuw op de veenmos- pen ze het derrie- of daliegat weer dicht met het veenkoepels naast weidebouw, ook akkerbouw op de kant gezette veen. Deze met moerig mate­ bedreven. Als meststof voor de akkers gebruik­ riaal opgevulde gaten worden daliegaten ge­ ten ze de kalkrijke klei uit de ondergrond (de noemd. Het zijn cirkelvormige depressies met Oude Blauwe Zeeklei), die de boeren uit de on­ een doorsnede van 2 tot 5 meter. (Dekker, 1972; 98 DALIEGATEN EN DALIEBULTEN IN DE ZEEVANG (N.H.) 1981b). Ook in de Zeevang hebben we in de Naast daliegaten troffen we in de Zeevang ook meeste, drooggemaakte braken daliegaten aan­ daliebulten aan. Deze steken circa 5 tot 25 cm getroffen. Door afslag (stormvloeden), verve­ boven het omringende landschap uit en zijn ning en oxidatie is een aanzienlijk deel van het omzoomd door een smalle laagte (circa 30 tot Noord-Hollandse veen verdwenen (Mulder e.a., 50 cm breed), waarin bij natte perioden afstro­ 1983). mend regenwater blijft staan. Naast de alge- Profiel van een daliegat in een slootwand (foto: L. W. Dekker). Onder: Daliegaten nabij Spierdijk in West-Friesland (foto: L.W. Dekker). 99 DALIEGATEN EN DALIEBULTEN IN DE ZEEVANG (N.H.) --- —| ,?](£{?*'l'''*fJV^Mfy^rtfM-- meen voorkomende ronde vorm hebben we Vierkante daliebult bij Middelie (foto }. Mulder). ook ovale en min of meer vierkante daliebulten aangetroffen. De afmeting van de vierkante da­ veenresten (voormalige Ai-horizont en brokjes liebulten bedraagt veelal 4 bij 5 meter, die van klei, zogenaamde Oude Blauwe Zeeklei). Hier­ de ronde daliebulten varieert van 4 tot meer dan uit kunnen we opmaken dat het oxidatieproces 6 meter. bij het teruggestorte veen niet of nauwelijks op Het teruggestorte veenpakket in de daliebulten gang is gekomen. Met andere woorden, het ma­ varieert in dikte van circa 2,50 meter tot bijna 4 teriaal heeft niet lang op de kant gelegen. Wij meter2, terwijl het veenpakket eromheen niet krijgen op sommige plaatsen de indruk dat het dikker is dan 2 meter, meestal zelfs dunner dan ene gat is gevuld met de inhoud van het naast­ 1,50 meter. Dat wil dus zeggen dat de boeren, liggende. Het materiaal op de bodem van de da­ uitgaande van een maaivelddaling van 3 meter liebulten bestaat veelal uit een mengsel van sinds de ontginning, 5,5 tot 7 meter diep hebben bruin zegge- en veenmosveen, zwart geoxideerd moeten graven. Wellicht is in die periode de veen (voormalige Ai-horizont en kalkrijke klei baggerbeugel ontstaan. (Oude Blauwe Zeeklei). De inhoud van de daliebulten bestaat uit terug­ Het zal duidelijk zijn dat de boeren bij het gestort veen. Direct onder de bovengrond tref­ dichtwerpen van de putten materiaal tekort fen we veelal compact verweerd of veraard veen kwamen. Ze hadden immers circa 1,5 a 2 meter aan dat flink moet zijn aangestampt, gezien de klei uit het gat opgegraven. De hoeveelheid relatief vaste pakking. Na 0,5 tot 1 meter gaat dit veen die voorlopig op de kant was gezet, was materiaal over in bruin zegge- en veenmosveen, lang niet toereikend om het gehele gat op te soms met hier en daar verweerde of geoxideerde vullen. Bovendien hebben ze het materiaal 100 DALIEGATEN EN DALIEBULTEN IN DE ZEEVANG (N.H.) Ronde daliebult bij Middelie (foto }. Mulder). ten veenmosveen hebben gevonden, ook in ge­ bieden waar nu nog alleen zeggeveen aan de op­ aangestampt. De meest voor de hand liggende pervlakte voorkomt. Hieruit blijkt dat het areaal oplossing was om het min of meer veraarde gronden met veenmosveen veel groter is ge­ veen uit de omgeving bij elkaar te schrapen, in weest dan nu het geval is. Bij een eventuele re­ het gat te schuiven, aan te stampen en weer bij constructie van het natuurlijk substraat kunnen te vullen tot de hoogte van het omliggende we van deze kennis gebruik maken. land was bereikt. Er is echter ook veenbagger De daliegaten moeten zijn gegraven in de perio­ en zelfs klei gebruikt. Dit materiaal hebben we de nadat de ontginningen waren voltooid. Dit in verscheidene daliebulten tussen het terug­ kunnen we opmaken uit de ligging van zowel de gestorte veen aangetroffen. Voor wat betreft daliegaten als de daliebulten ten opzichte van het terugstorten van klei lijkt dat vreemd, het het verkavelingspatroon. Ze liggen namelijk was de boer immers juist om de klei te doen. meestal evenwijdig aan de sloten. Dit beeld We vermoeden dat de teruggestorte klei af­ komt vooral goed tot uiting in gebieden waar komstig was van de top van de Beemsterafzet- grote concentraties met daliebulten voorkomen. tingen (Oude Blauwe Zeeklei), waarin niet of Het zal duidelijk zijn dat het maaiveld van de nauwelijks kalk heeft gezeten, de zogenaamde Zeevang in de eerste eeuwen na de ontginning katteklei. Deze klei-afzettingen zijn zuur en aanzienlijk is gezakt door: niet geschikt als meststof voor akkerbouwge­ - de ontwatering van het nog vrijwel maagde­ wassen. lijke veen; Interessant is verder dat we in de meeste dalie­ - de bemesting van de akkers met kalkrijk ma­ bulten die we hebben onderzocht dikke pakket­ teriaal; 101 DALIEGATEN EN DALIEBULTEN IN DE ZEEVANG (N.H.) O—-* 11 * i Bodemkaart van 'Zeevang'. 102 DALIEGATEN EN DALIEBULTEN IN DE ZEEVANG (N.H.) / II . L ü* ( Fragment van de bodemkaart in Polder Beetskoog. werden door overstromingen kan het graven van daliegaten wat langer zijn doorgegaan. - het graven van de gaten en het aanvullen er­ Tijdens de opname van de bodem- en grondwa- van met veen uit de directe omgeving; tertrappenkaart hebben we honderden daliebul­ - verveningsactiviteiten; ten kunnen lokaliseren.
Recommended publications
  • Bijlage Aanvulling Natuurbeheerplan 2016
    Sexbierum Pietersbierum Natuurbeheerplan 2016 Noord-Holland FRANEKERADEEL Mogelijkheden voor doorlopende contracten SVNL weide- en akkervogelbeheer (oude stijl) Wijnaldum Herbaijum HARLINGEN SVNL (oude stijl) De Cocksdorp A01.01 Weidevogelbeheer buiten herziene begrenzing kerngebieden Achlum A01.01 Weidevogelbeheer binnen herziene begrenzing kerngebieden Kimswerd A01.02 Akkervogelbeheer Arum Lollum Pingjum Zuid- Eierland SVNL 2016-2021 (nieuwe stijl) Zurich WUNSERADIEL Witmarsum A11.01 Weidevogelgrasland in open landschap De Koog Oost T E X E L A12 Open Akker Cornwerd Oosterend Wons Schettens Hichtum De Waal Longerhouw BOLSWARD Den Burg Exmora Makkum Idsegahuizem Tjerwerd Oudeschild Piaam Den Hoorn Gaast 't Horntje Workum Huisduinen DEN HELDER Hindeloopen Den Oever Oosterland De Kooy Koudum Oudega Hippolytushoef Molkwerum Julianadorp Breezand Westerland Harich Westerend Hemelum Van Stavoren Ewijcksluis Warns Groote Keeten Anna Paulowna Rijs Wieringerwerf Kreileroord Callantsoog 't Zand Wieringerwaard Slootdorp Nieuwesluis Oudesluis HOLLANDS KROON Middenmeer Schagerbrug SCHAGEN Sint Kolhorn Barsingerhorn Maartensvlotbrug Sint Maartensbrug Valkkoog Sint Haringhuizen Lutjewinkel Maarten Petten Groenveld MEDEMBLIK Burgervlotbrug Stroet Opperdoes Burgerbrug Winkel Lambertschaag Het Westeinde Dirkshorn Aartswoud NOORDOOSTPOLDER Eenigenburg Zijdewind Kerkbuurt Nieuwe- Niedorp Twisk Onderdijk Andijk Tuitjenhorn 't Veld Abbekerk Wervershoof Krabbendam Waarland Gouwe Groet Oostwoud Warmenhuizen De Weere Hargen Oudkarspel Niedorperverlaat Catrijp
    [Show full text]
  • Zeevang Is Een Veenpolderlandschap
    ©Theo Baart Het Bijzonder Provinciaal Landschap (BPL) is het regime voor bescherming en waar mogelijk versterking en ontwikkeling van gebieden in Noord-Holland die landschappelijk, aardkundig, ecologisch of cultuurhistorisch van bijzondere waarde zijn. Het BPL is beschreven in kernkwaliteiten per deelgebied. De voormalige beschermingsregimes Bufferzones, Aardkundig Monument en Weidevogelleefgebied zijn geborgd in de kernkwaliteiten. Het Natuurnetwerk Nederland (NNN, gericht op de wezenlijke kenmerken en waarden van natuur en landschap) en Provinciale Monumenten hebben een eigen regime en vallen daarom buiten het BPL-regime. In het BPL zijn ruimtelijke ontwikkelingen, met uitzondering van nieuwe stedelijke ontwikkelingen, toegestaan wanneer de beschreven kernkwaliteiten niet worden aangetast. Per locatie kan aan de hand van de kernkwaliteiten een zorgvuldige afweging worden gemaakt welke ruimtelijke ontwikkelingen mogelijk en welke niet wenselijk zijn. Hierdoor is er ruimte voor maatwerk en gebiedsgerichte differentiatie. In de ruimtelijke onderbouwing van een bestemmingsplan dat een ontwikkeling in het BPL mogelijk maakt, moet worden gemotiveerd dat de ter plaatse geldende kernkwaliteiten niet worden aangetast. In lijn met de provinciale Leidraad Landschap en Cultuurhistorie zijn de kernkwaliteiten beschreven aan de hand van drie provinciale kernwaarden: 1. Landschappelijke karakteristiek: de landschapstypen en de belangrijkste kenmerken van deze landschappen. 2. Openheid en ruimtebeleving: de beleving van de ruimte, de horizon en de oriëntatiepunten. 3. Ruimtelijke dragers: de driedimensionale structuren en lijnen die in het (vlakke) landschap het beeld bepalen en begrenzen. ©Theo Baart Het BPL Zeevang is een veenpolderlandschap. Naast polder Zeevang vallen ook de polders Kleine Koog, Grote Koog en Beetskoog in dit BPL. De kogen zijn voormalige buitendijkse gebieden. Het gebied kent een eeuwenlange geschiedenis van veenvorming, veenontginning en - ontwatering, dijkdoorbraken en inpolderingen.
    [Show full text]
  • Landschappen Van Waterland
    Landschappen van Waterland Analyse van veranderingen en aanbevelingen voor het Nationaal Landschap P. Terwan A. Guldemond Samenwerkingsverband Waterland i ii Landschappen van Waterland Analyse van veranderingen en aanbevelingen voor het Nationaal Landschap Paul Terwan Adriaan Guldemond Samenwerkingsverband Waterland Purmerend, maart 2004 iii iv Dankwoord Allereerst danken wij de financiers van dit project: de provincie Noord-Holland en De Groene Long (Subsidieregeling Gebiedsgericht Beleid). Velen hebben bijgedragen aan de inventarisatie van landschappelijke veranderingen, het formuleren van landschappelijke streefbeelden en het beoordelen van mogelijke beleidsmaatregelen. Daartoe gaat onze dank uit naar de deelnemers aan de drie discussiebijeenkomsten, waaraan zij op persoonlijke titel hebben deelgenomen. In alfabetische volgorde: - mw. G. van de Beek (provincie Noord-Holland); - A. Blees (adviesraad Natuurvereniging Waterland) te Broek in Waterland; - W. de Boer (oud-dijkgraaf) te Landsmeer; - N. Dekker te Landsmeer (Landschap Noord-Holland); - D. van der Eerden (provincie Noord-Holland); - N. Jonker (provincie Noord-Holland); - mw. M. Keijzer (oud-gemeenteraadslid) te Ilpendam; - mw. W. van Montfrans (o.m. Raad voor het Landelijk Gebied) te Broek in Waterland; - mw. E. de Nooijer (ministerie van LNV, directie Noord-West); - K. de Poel (onderzoeksinstituut Alterra); - A. Rohof (Landschap Waterland); - W. van Rooijen te Kwadijk (Stichting Behoud Waterland); - B. de Ruijter, makelaar te Kwadijk; - J. Spaans, veehouder te Broek in Waterland. Onze dank gaat daarnaast uit naar W. van der Weijden en D. Tanger van het Samenwerkingsverband, die de bijeenkomsten op kundige wijze hebben voorgezeten. Daarnaast zijn enkele streekkenners apart geïnterviewd over de veranderingen in het landschap: - J. Spaans te Broek in Waterland; - J. van der Geld te Oostknollendam (Vereniging Natuurmonumenten); - L.
    [Show full text]
  • Beets Schardam Oosthuizen Warder Hobrede Middelie Kwadijk
    35 34 Waterling IJsselmeerdijk Markermeer spoorlijn Zaanstad - Hoorn De Knie Markermeer IJsselmeerdijk spoorlijn Zaanstad - Hoorn spoorlijn Zaanstad - Hoorn Zeedijk riet 2 1 riet 5 3 IJsselmeerdijk 4 32 riet 6 8 riet 9 bos Laag Schardammerweg riet Beemsteruitwatering riet riet riet riet Beemsteruitwatering riet riet 31 riet spoorlijn Zaanstad - Hoorn IJsselmeerdijk riet 30 Zeedijk Schardamriet Grote Waterling Grote Waterling 29h 29g 29i Grote Waterling 29f 29j 29e 29k 29d 29l Grote Waterling 29c 29b spoorlijn Zaanstad - Hoorn 29 Grote Waterling riet 28a riet riet 29a Grote Waterling IJsselmeerdijk 27 26 25 Grote Waterling 24a riet Grote Waterling Kleine Koog Rijksweg A7 24 Rijksweg A7 riet Zeedijk 23 Hoornse Jaagweg 22 Provincialeweg N247 camping Rijksweg A7 riet 1 20 2 19 Hoornse Jaagweg Provincialeweg N247 riet Korsloot Markermeer Kleine Koog 18 Veersloot 17 Rijksweg A7 16 Rijksweg A7 wgr 15 14 13 12 11 Korsloot 10 riet riet 2 West Koogdijk West Koogdijk bos 1 7 riet camping Kleine Koog 6 Schardam 5 riet riet 4 3 Zomerdijk 2 Kleine Koog camping riet riet 2 West Koogdijk Korsloot 1 riet West Koogdijk 2a riet Beets 1 5 3 Molensloot 4 West Koogdijk 4a spoorlijn Zaanstad - Hoorn bos 7 6 riet 8 riet riet West Koogdijk Rijksweg A7 riet Rijksweg A7 IJsselmeerdijk 13 9 Zomerdijk 10 Beets riet 11 Burgerwoud Veersloot 12 14 Korsloot West Koogdijk Hoornse Jaagweg Provincialeweg N247 Markermeer Beets riet riet 15 16 Beets bos Rijksweg A7 Zomerdijk Rijksweg A7 Markermeer Kleine Watering Korsloot West Koogdijk IJsselmeerdijk bos 19 riet bos Hoornse Jaagweg riet Voorkamp Provincialeweg N247 2 Beets 15 W.I.U.
    [Show full text]
  • TOE Bufferwoningen Locatie Kwadijk 2015 Ontwerp
    “Bufferwoningen Locatie Kwadijk 2015” Ontwerp BESTEMMINGSPLAN “BUFFERWONINGEN LOCATIE KWADIJK 2015” Plannaam: Bufferwoningen Locatie Kwadijk 2015 Plantype: Bestemmingsplan Status: Ontwerp IMRO-nummer: NL.IMRO.0385.BPKwadijk2015-ON01 BJZ.nu 2 Bestemmingsplannen “Bufferwoningen Locatie Kwadijk 2015” Ontwerp TOELICHTING BJZ.nu 3 Bestemmingsplannen “Bufferwoningen Locatie Kwadijk 2015” Ontwerp INHOUDSOPGAVE HOOFDSTUK 1 INLEIDING ................................................................................... 6 1.1 AANLEIDING ............................................................................................................................................... 6 1.2 LIGGING VAN HET PLANGEBIED ....................................................................................................................... 6 1.3 DE BIJ HET PLAN BEHORENDE STUKKEN ............................................................................................................. 7 1.4 HUIDIGE PLANOLOGISCHE REGIEM ................................................................................................................... 7 1.5 LEESWIJZER ................................................................................................................................................ 7 HOOFDSTUK 2 HISTORISCH LANDSCHAPPELIJKE CONTEXT EN BESCHRIJVING PLANGEBIED ..... 9 2.1 HISTORISCH LANDSCHAPPELIJKE CONTEXT ......................................................................................................... 9 2.2 BESCHRIJVING VAN HET PLANGEBIED EN
    [Show full text]
  • Land Van Kwadijk Landschap En Openbare Ruimte 1
    Land van Kwadijk landschap en openbare ruimte 1 de uitgangssituatie: bijna 7,5 hectare weiland 2 Land van Kwadijk - juli 2013- la4sale Amsterdam Inhoudsopgave Plankaart Land van Kwadijk 4 0. Land van Kwadijk 5 1. Cadijck toen en Kwadijk vandaag 7 2. Omgeving Kwadijk 9 3. Verbinden en beleven 11 Wandelroutes 12 Schaats- en kanoroutes 13 4. Groen, groener, groenst 15 Beheer van erf en landschap 19 5. Het Dorps Hart 21 Het Dorps Erf 25 Het Achterland: Boerenbuiten 29 In de toekomst... 33 6. Parkeren in beeld 35 7. Impressies 37 Colofon 41 3 Land van Kwadijk - juli 2013 - la4sale Amsterdam Plankaart Land van Kwadijk Dorps Hart Dorps Erf Het Achterland met Boerenbuiten toegankelijk landschap 4 Land van Kwadijk - juli 2013- la4sale Amsterdam Land van Kwadijk 0 In 2005 werd door LA4SALE de provinciale studie Het Land van Kwadijk is opgebouwd uit drie deel- Bouwen voor Waterland afgerond, de feitelijke gebieden: het Dorps Hart, het Dorps Erf en het basis voor het voorliggende plan ‘Land van Kwa- Achterland met Boerenbuiten. dijk’. Vanaf dat moment werd het in Waterland De drie deelgebieden verbinden het bestaande weer mogelijk om aan dorpen zoals Kwadijk verder dorp met het achterliggende landschap dat zo weer te bouwen. Voorwaarde is dat dit bouwen op een toegankelijk wordt. Niet alleen voor de nieuwe be- dorpse manier plaats vindt. Generieke woonwijken woners maar voor iedereen die graag een ommetje zijn in dit prachtige dorp en landschap niet op hun maakt in eigen dorp. plek! De kwaliteiten van Kwadijk zelf vormen het uitgangspunt. Met deze ontwikkeling is om te beginnen een De ontwikkeling “Land van Kwadijk” past in die intiem en kleinschalig Dorpshart ontstaan, direct nieuwe traditie.
    [Show full text]
  • Kaart Startpunt Kwadijk
    Scharwoude Avenhorn - De Goorn Oudendijk Schermerhorn Schardam Grootschermer Driehuizen Oosthuizen Etersheim g e w r e t s e g W e w 21 n a A7 Seevancksweg Zesstedenvaart Watering im o o K . C . r M r Nekkerweg e t s Hobrederweg e e Kerkesloot g m e e Hogendijkerbraak w g n r De Rijp Middenweg e u d B id Westeinde g M e w r e t s o O Hogendijkertocht Kromme IJe Startpunt Kwadijk DE BEEMSTER boerenlandpad Middenbeemster Hobrederlaan K Purmerenderweg le WELKOM m Wandelnetwerk 15 maart - 15 juni w eg boerenlandpad Zandbrakertocht O U staat aan de start van enkele gemarkeerde ud -R trekpont Laag-Holland ae ffe ld rondwandelingen van het wandelnetwerk am w Rijperweg eg 33 Laag-Holland. Dit wandelnetwerk bedraagt Hobrede Hobrede Nieuwe Dijk in totaal ruim 600 kilometer. 5 20 Kwadijk is van oorsprong een laatmiddeleeuws Durkweg Rijp er vissers- en akkerboerendorp, gelegen aan een weg Beemster - Spijkerboor ‘kwaaie’ (moeilijk te onderhouden) polderdijk. Derde brugsloot N244 k fort ij Na de droogmaking van de Beemster (1612) en d t s k Scheisloot N247 o ij d O r e de Purmer (1622) is het dorp overgegaan op d e r b POLDER DE HOBREDERKOOG o H veeteelt. Kwadijk is net als het dorp Hobrede een 61 De Wijzend Z Hier staat u e s s t kindje van het noordelijker gelegen moederdorp e d g Middelie e e g n e w w r Beemsterringvaart 60 w e Drey of Oud-Kwadijk, dat rond 1350 in het inge- e k k r g k u F e D o N r Kwadijk tw klonken veen verdwenen is.
    [Show full text]
  • University of Groningen Kapitaalvorming in Infrastructuur In
    University of Groningen Kapitaalvorming in infrastructuur in Nederland, 1800-1913 Groote, Peter Dirk IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document version below. Document Version Publisher's PDF, also known as Version of record Publication date: 1995 Link to publication in University of Groningen/UMCG research database Citation for published version (APA): Groote, P. D. (1995). Kapitaalvorming in infrastructuur in Nederland, 1800-1913. s.n. Copyright Other than for strictly personal use, it is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of the author(s) and/or copyright holder(s), unless the work is under an open content license (like Creative Commons). The publication may also be distributed here under the terms of Article 25fa of the Dutch Copyright Act, indicated by the “Taverne” license. More information can be found on the University of Groningen website: https://www.rug.nl/library/open-access/self-archiving-pure/taverne- amendment. Take-down policy If you believe that this document breaches copyright please contact us providing details, and we will remove access to the work immediately and investigate your claim. Downloaded from the University of Groningen/UMCG research database (Pure): http://www.rug.nl/research/portal. For technical reasons the number of authors shown on this cover page is limited to 10 maximum. Download date: 01-10-2021 Hoofdstuk 4 Spoor- en tramwegen 4.1 : Afgrenzing 4.1.1 : Railtransport: hoofdspoor, lokaalspoor, tram Railgebonden transportwijzen worden tegenwoordig meestal onderscheiden in spoor- en tramwegen.
    [Show full text]
  • Beheerplan Natura 2000 Polder Zeevang
    NATUUR, reCreaTIE EN laNDSChaP Beheerplan Natura 2000 Polder Zeevang N2000 NATuuR, RecREATIE en LANDSCHAP Beheerplan Natura 2000 2013-2019 Polder Zeevang Dit beheerplan is door Gedeputeerde Staten van Noord-Holland (GS) en de staatssecretaris van het ministerie van Economische Zaken (EZ) vastgesteld. In dit beheerplan zijn de zienswijzen die op het Ontwerp beheerplan waren ingediend, verwerkt voor zover dit was aangegeven in de reactienota op de zienswijzen. De beheerplan is geldig voor een periode van zes jaar: van medio 2013 tot medio 2019 Colofon Uitgave Provincie Noord-Holland Postbus 123 | 2000 MD Haarlem Tel.: 023 514 31 43 | Fax: 023 514 40 40 www.noord-holland.nl [email protected] Eindredactie Provincie Noord-Holland Directie Beleid | Sector Natuur, Recreatie en Landschap Fotografie Wil Meinderts, Foto Natura Grafische verzorging Provincie Noord-Holland, MediaProductie Haarlem, juli 2013 Beheerplan Natura 2000 Polder Zeevang | Provincie Noord-Holland | 2 1 | Verantwoording en colofon 4 | Samenvatting 6 | Figuur 1: Kaart Polder Zeevang INHOUD 7 | Tabel 1: Doelstellingen en maatregelen 8 | 1 Inleiding 8 | 1.1 Achtergrond en aanleiding voor het beheerplan 9 | 1.2 Doel van het beheerplan 9 | 1.3 Uitgangspunten 9 | 1.4 Juridische status 10 | 1.5 Proces 11 | 2 Karakteristiek van het gebied 11 | 2.1 Algemene kenschets 11 | 2.2 Recente plannen en projecten 11 | 2.2.1 Beleid 15 | 2.2.2 Projecten 15 | 2.3 Huidige functies in en rondom het Natura 2000-gebied 15 | 2.3.1 Eigendomssituatie 15 | 2.3.2 Cultuurhistorie 16 | 2.3.3 Landbouw 16
    [Show full text]
  • Watergebiedsplan Zeevang
    Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier Watergebiedsplan Zeevang Pagina Datum 1 van 89 25 juni 2014 Watergebiedsplan Zeevang Registratienummer 14.30782 Datum 25 juni 2014 Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier Watergebiedsplan Zeevang Pagina Datum 2 van 89 25 juni 2014 Samenvatting Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier Watergebiedsplan Zeevang Pagina Datum 3 van 89 25 juni 2014 De peilbesluiten van de polders Zeevang, Beetskoog, Kleine Westerkoog, Grote Westerkoog, Etersheimerbraak en de aanwezige buitendijkse kogen behoeven actualisatie. Deze actualisatie is nodig vanwege het feit dat deze peilbesluiten dateren van 1992 en 1994 en de ruimtelijke ontwikkelingen die zich in de afgelopen jaren hebben voor gedaan. Het gebied van het watergebiedsplan wordt begrensd door het Markermeer aan de oostzijde, de Beemster uitwatering aan de noordzijde, de Beemsterringvaart aan de westzijde en de Purmerringvaart en de bebouwing van Edam en Kwadijk aan de zuidzijde. In het gebied van het watergebiedsplan wordt heel terughoudend omgegaan met peilverlagingen vanwege de gevoeligheid voor maaivelddaling. Een aantal van de polders (veenweidegebieden) heeft in het vigerende peilbesluit een zakkingsclausule van 4 mm/jaar om het peil aan te kunnen passen aan de maaivelddaling. In polder Beetskoog is het veen nagenoeg verdwenen en heeft dan ook géén zakkingsclausule. Verder bevinden zich er braken (oude dijkdoorbraken) en buitendijkse gronden (kogen) waar zich vrijwel géén veen bevindt en vooral bestaat uit kleigronden. Aan de zuidzijde bevinden zich tussen Kwadijk en Purmerend twee peilgebieden van de polder de Koog die afwateren op het stedelijk gebied van Purmerend. Deze zijn toegevoegd aan dit watergebiedsplan vanwege het plan om ze te laten afwateren op de polder Zeevang en zo mogelijk de wateropgaaf in de polder de Koog op te lossen.
    [Show full text]
  • Op De Grens Van Stad En Polder (Kwadijk)
    Wandelnetwerk Noord-Holland Op de grens van stad en polder De karakteristieke watertoren van Kwadijk. Tekst en foto’s Joop Duijs e bijna voltooide, naar vier banen verbrede N244 die Edam en Volendam met de A7 verbindt, is de grens van stedelijk en landelijk landschap. Aan de ene kant D de hoge flats van Purmerend, aan de andere het lentegroene polderland van de Zeevangspolder. Daar lonkt het lintdorp Kwadijk voor een verrassend ommetje. Ganzen hebben de weilanden overgenomen van de koeien en schapen. wadijk (Quadyck) ontstond eind twaalfde eeuw en was tot 1970 een zelfstandige gemeente. Het fraaie, uit 1912 daterende raadhuis halverwege het voormalige K agrarische dorp is daar nog steeds de stille getuige van. Kwadijk heeft nog wat hobbyboertjes, maar verder zijn de kapitale boerderijen nu alleen nog in gebruik als luxe woonhuizen. Opgestaan is plaatsje vergaan, want de voor agrarische doeleinden amper nog gebruikte weilanden genieten nu vooral grote populariteit bij ganzen. En het lijkt wel of het er steeds meer worden… We wandelen eerst in oostelijke richting naar Edam-Volendam, de gemeente waarvan sinds een jaar ook Kwadijk onderdeel is. Uitkijken want het kan hier druk zijn op de smalle dorpsstraat, waar verse paardenvijgen ons naar De Paardenhof, een van de twee maneges van het dorp, gidsen. Het zonnepanelenveld dat 1400 gezinnen van stroom voorziet. ven verder passeren we de uit 1922 daterende stalen brug over de Purmerringvaart waar we links een enorm zonnepanelenveld – 22.000 panelen! - zien dat E veertienhonderd gezinnen van stroom voorziet. In het al jaren geleden geprepareerde bedrijventerrein Baanstee-Noord horen we het monotone gedreun van heistellen die gestaag betonnen palen de grond instampen.
    [Show full text]
  • Brievenbussen Noord-Holland
    Brievenbussen Noord-Holland Vanaf zaterdag 23 februari 2019 passen we het netwerk van brievenbussen in het noorden van Noord-Holland aan. De reden voor de verandering is dat we in Nederland steeds minder post versturen. Brievenbussen die weinig worden gebruikt, verwijderen we of verplaatsen we naar plaatsen waar veel mensen komen. Uitgangspunt is dat brievenbussen voor iedereen bereikbaar blijven. Ook voor mensen die wat minder goed ter been zijn. Brievenbussen bij zorginstellingen en verlaagde brievenbussen blijven om die reden dan ook staan. Bij het bepalen van de locaties houden wij rekening met de afstandseis voor brievenbussen zoals vastgelegd in de Postwet. In het noorden van de provincie Noord-Holland blijven 578 brievenbussen staan, worden er 10 nieuwe brievenbussen geplaatst en 324 brieven- bussen verwijderd. Dit betekent dat het totaal aantal brievenbussen in het noorden van Noord-Holland afneemt van 902 naar 588 brievenbussen. Hieronder vindt u een overzicht van de aanpassingen in uw gemeente. BEETS NH Edam-Volendam Beets 48 1475JD Blijft staan BEETS NH Edam-Volendam Beets 132 1475JJ Blijft staan EDAM Edam-Volendam Lingerzijde 74 1135AS Blijft staan EDAM Edam-Volendam William Pontstraat 2 1135EV Blijft staan EDAM Edam-Volendam Ambachtstraat 4 1135GG Blijft staan EDAM Edam-Volendam IJe 1 1135JH Blijft staan EDAM Edam-Volendam Achterhaven 74 1135XX Blijft staan HOBREDE Edam-Volendam Hobrede 22 1477EJ Blijft staan KWADIJK Edam-Volendam Kwadijk 94 1471CE Blijft staan MIDDELIE Edam-Volendam Gruttostraat 1 1472GH Blijft staan OOSTHUIZEN
    [Show full text]