Sprawozdanie Stenograficzne Z 47

Sejm Rzeczypospolitej Polskiej Kadencja VIII

Sprawozdanie Stenograficzne z 47. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

w dniu 12 września 2017 r. (pierwszy dzień obrad)

Warszawa 2017

SPIS TREŚCI

47. posiedzenie Sejmu (Obrady w dniu 12 września 2017 r.)

Otwarcie posiedzenia Poseł Agnieszka Pomaska ...... 33 Sprawy formalne Poseł Anna Milczanowska ...... 33 Poseł Ewa Tomaszewska ...... 3 Poseł Henryka Krzywonos-Strycharska . . . . .33 Zmiana porządku dziennego Poseł Lidia Burzyńska ...... 34 Marszałek ...... 3 Poseł Grzegorz Furgo ...... 34 Sprawy formalne Poseł Edward Siarka ...... 35 Poseł Ryszard Petru ...... 4 Poseł Dariusz Bąk ...... 35 Poseł Monika Wielichowska ...... 5 Poseł Grzegorz Puda ...... 35 Poseł Aleksander Mrówczyński ...... 5 Poseł Krystyna Wróblewska ...... 36 Komunikaty Poseł Ryszard Bartosik ...... 36 Sekretarz Poseł Piotr Łukasz Babiarz ...... 6 Poseł Tomasz Latos ...... 37 Punkt 1. porządku dziennego: Informacja Minister Infrastruktury i Budownictwa Rady Ministrów na temat działań Andrzej Adamczyk ...... 37 podejmowanych w związku z sytuacją Sekretarz Stanu w Ministerstwie powstałą wskutek silnych wiatrów i in- Spraw Wewnętrznych i Administracji tensywnych opadów atmosferycznych, Jarosław Zieliński ...... 39 które miały miejsce w sierpniu 2017 r. Minister Obrony Narodowej Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji Antoni Macierewicz ...... 44 Mariusz Błaszczak ...... 7 Punkt 2. porządku dziennego: Sprawozda- Poseł Łukasz Schreiber ...... 11 nie Komisji Zdrowia o przedstawionym Poseł Grzegorz Schetyna ...... 12 przez Prezydenta Rzeczypospolitej Pol- Minister Obrony Narodowej skiej projekcie ustawy o ochronie zdro- Antoni Macierewicz ...... 14 wia przed następstwami korzystania Poseł Paweł Skutecki ...... 15 z solarium Poseł Ryszard Petru ...... 16 Poseł Sprawozdawca Tadeusz Dziuba ...... 46 Poseł Ewa Lieder ...... 17 Poseł Teresa Glenc ...... 46 Poseł Władysław Kosiniak-Kamysz ...... 18 Poseł Jacek Protasiewicz ...... 20 Poseł Marek Hok ...... 47 Poseł Ireneusz Zyska ...... 21 Poseł Jerzy Kozłowski ...... 48 Poseł Paulina Hennig-Kloska ...... 22 Poseł Joanna Scheuring-Wielgus ...... 49 Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej Poseł Marek Ruciński ...... 49 Leszek Suski ...... 22 Poseł Kazimierz Kotowski ...... 49 Prezes Rady Ministrów Beata Szydło ...... 24 Poseł Małgorzata Zwiercan ...... 50 Poseł Andrzej Halicki ...... 26 Poseł Małgorzata Pępek ...... 51 Poseł Stefan Romecki ...... 27 Poseł Beata Małecka-Libera ...... 51 Poseł Joanna Scheuring-Wielgus ...... 27 Poseł Alicja Chybicka ...... 51 Poseł Mieczysław Kasprzak ...... 27 Poseł Zofia Czernow ...... 51 Poseł Marcin Horała ...... 28 Poseł Tomasz Latos ...... 51 Poseł Stanisław Lamczyk ...... 28 Poseł Stefan Romecki ...... 52 Poseł Paulina Hennig-Kloska ...... 28 Poseł Ewa Tomaszewska ...... 52 Poseł Aleksander Mrówczyński ...... 29 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Poseł Mariusz Witczak ...... 29 Józefa Szczurek-Żelazko ...... 52 Poseł Piotr Król ...... 29 Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezydenta Poseł Tadeusz Aziewicz ...... 30 Rzeczypospolitej Polskiej Paweł Mucha . . . . . 53 Poseł Jan Krzysztof Ardanowski ...... 30 Punkt 3. porządku dziennego: Sprawoz- Poseł Tomasz Lenz ...... 31 danie Komisji Sprawiedliwości i Praw Poseł Joanna Borowiak ...... 31 Człowieka o senackim projekcie ustawy Poseł Tomasz Szymański ...... 32 o zmianie ustawy o komornikach sądo- Poseł Zbigniew Dolata ...... 32 wych i egzekucji Poseł Sprawozdawca Waldemar Buda ...... 54 Poseł Małgorzata Pępek ...... 78 Poseł Waldemar Buda ...... 54 Poseł Antoni Duda ...... 78 Poseł Zofia Czernow ...... 54 Poseł Bożena Kamińska ...... 78 Poseł Paweł Grabowski ...... 55 Poseł Paweł Suski ...... 79 Poseł Barbara Dolniak ...... 56 Poseł Adam Cyrański ...... 79 Poseł Krzysztof Paszyk ...... 57 Poseł Piotr Kaleta ...... 79 Poseł Janusz Sanocki ...... 58 Poseł Paweł Pudłowski ...... 80 Poseł Anna Elżbieta Sobecka ...... 59 Poseł Czesław Mroczek ...... 80 Poseł Stefan Romecki ...... 59 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony Poseł Barbara Dolniak ...... 59 Narodowej Bartosz Kownacki ...... 80 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Poseł Wojciech Skurkiewicz ...... 82 Marcin Warchoł ...... 59 Poseł Czesław Mroczek ...... 83 Poseł Barbara Dolniak ...... 60 Punkt 7. porządku dziennego: Sprawoz- Punkt 4. porządku dziennego: Sprawoz- danie Komisji Administracji i Spraw danie Komisji Sprawiedliwości i Praw Wewnętrznych oraz Komisji Samorządu Człowieka o poselskim projekcie usta- Terytorialnego i Polityki Regionalnej wy o zmianie ustawy o statusie sędziów o poselskim projekcie ustawy o zmianie Trybunału Konstytucyjnego ustawy o pracownikach samorządo- Poseł Sprawozdawca Andrzej Matusiewicz . . 61 wych Poseł Andrzej Matusiewicz ...... 62 Poseł Sprawozdawca Andrzej Maciejewski . . .84 Poseł Katarzyna Osos ...... 63 Poseł Grzegorz Adam Woźniak ...... 84 Poseł Kamila Gasiuk-Pihowicz ...... 64 Poseł Halina Rozpondek ...... 84 Poseł Krzysztof Paszyk ...... 64 Poseł Tomasz Jaskóła ...... 85 Poseł Ireneusz Zyska ...... 65 Poseł Marek Sowa ...... 86 Poseł Stefan Romecki ...... 66 Poseł Marek Sawicki ...... 87 Poseł Andrzej Matusiewicz ...... 66 Poseł Małgorzata Zwiercan ...... 88 Punkt 5. porządku dziennego: Sprawozda- Poseł Paweł Szramka ...... 88 nie Komisji do Spraw Energii i Skarbu Poseł Bogdan Rzońca ...... 88 Państwa o poselskim projekcie ustawy Poseł Jerzy Meysztowicz ...... 89 o przedsiębiorstwie państwowym „Por- Poseł Tomasz Jaskóła ...... 89 ty Lotnicze” Poseł Krzysztof Gadowski ...... 89 Poseł Sprawozdawca Ewa Malik ...... 67 Poseł Andrzej Maciejewski ...... 90 Poseł Iwona Arent ...... 67 Punkt 8. porządku dziennego: Pierwsze Poseł Zdzisław Gawlik ...... 68 czytanie rządowego projektu ustawy Poseł Sylwester Chruszcz ...... 69 o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz Poseł Zbigniew Gryglas ...... 69 niektórych innych ustaw Poseł Mieczysław Kasprzak ...... 70 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Małgorzata Zwiercan ...... 70 Spraw Wewnętrznych i Administracji Poseł Małgorzata Pępek ...... 71 Jakub Skiba ...... 91 Poseł Sylwester Chruszcz ...... 71 Poseł Jerzy Polaczek ...... 92 Poseł Zbigniew Gryglas ...... 72 Poseł Wojciech Wilk ...... 93 Poseł Krzysztof Gadowski ...... 72 Poseł Józef Brynkus ...... 94 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Jerzy Meysztowicz ...... 94 Infrastruktury i Budownictwa Jerzy Szmit . .72 Poseł Zbigniew Sosnowski ...... 95 Punkt 6. porządku dziennego: Sprawozda- Poseł Małgorzata Zwiercan ...... 96 nie Komisji Obrony Narodowej Poseł Jerzy Meysztowicz ...... 97 o rządowym projekcie ustawy Poseł Józef Lassota ...... 97 o zmianie ustawy o przebudowie Sekretarz Stanu w Ministerstwie i modernizacji technicznej oraz finan- Spraw Wewnętrznych i Administracji sowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospoli- Jakub Skiba ...... 97 tej Polskiej oraz ustawy Prawo zamó- Punkt 9. porządku dziennego: Pierwsze wień publicznych czytanie rządowego projektu ustawy Poseł Sprawozdawca Wojciech Skurkiewicz . .73 o imprezach turystycznych i powią- Poseł Piotr Kaleta ...... 74 zanych usługach turystycznych Poseł Czesław Mroczek ...... 75 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Paweł Szramka ...... 76 Sportu i Turystyki Jarosław Stawiarski . . . . .98 Poseł Adam Cyrański ...... 76 Poseł Grzegorz Janik ...... 100 Poseł Paweł Bejda ...... 77 Poseł Tomasz Kucharski ...... 100 Poseł Jerzy Kozłowski ...... 101 Poseł Krzysztof Maciejewski ...... 106 Poseł Elżbieta Stępień ...... 102 Poseł Grzegorz Piechowiak ...... 107 Poseł Małgorzata Zwiercan ...... 102 Poseł Katarzyna Czochara ...... 103 (Przerwa w posiedzeniu) Poseł Marek Matuszewski ...... 103 Załącznik – Teksty wystąpień niewygłoszonych Sekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Anna Maria Siarkowska ...... 109 Sportu i Turystyki Jarosław Stawiarski . . . . . 103 Poseł Krystian Jarubas ...... 109 Oświadczenia Poseł Barbara Bartuś ...... 104 Poseł Waldemar Andzel ...... 110 Poseł Katarzyna Czochara ...... 105 Poseł Barbara Bartuś ...... 110 Poseł Aleksander Mrówczyński ...... 105 Poseł Jarosław Gonciarz ...... 111

zmarł prof. Andrzej Czachor, fizyk, profesor w Naro w profesor fizyk, Czachor, Andrzej prof. zmarł Terlecki Ryszard i Kidawa-Błońska Małgorzata Brudziński, Joachim wicemarszałkowie oraz Kuchciński Marek Piotr Łukasz Babiarz i Marcin Duszek. Duszek. iMarcin Babiarz Piotr Łukasz iPiotr Olszówka. Babiarz słowie Piotr Łukasz Milewskiego. iDaniela Duszka Piotra PiotraBabiarza, Łukasza Olszówkę, Marcina wiecznym.) świeci.) Panie...) dać, świeci.) Panie...) dać, świeci.) Panie...) dać, oprof.mięci Czachorze. krajowej. wpolityce sytuację na Wyborczych, który powstał w latach 90. ubiegłego wieku w Okręgów reakcji Jednomandatowych rzecz na Obywatelskiego Ruchu liderów z jeden blicysta, pu Świerku, w Jądrowych Badań Centrum dowym kowską Wysoki Wysoki Sejmie! 20175 września r. w wieku 83 lat Protokół i listę mówców prowadzić będą posłowie po będą sekretarzami obrad części pierwszej W Dziękuję. ( ( ( ( ( ( pa ciszy uczczeniechwilą o Izbę Wysoką Proszę ( Na dzisiejszychsekretarzy obrad powołuję posłów ( ( ( ( posiedzenie. Otwieram Marszałek: ( Zebrani wstają, chwila ciszy Poseł Robert Telus Poseł Robert Telus Poseł Robert Telus Posłowie Telus Robert Poseł Posłowie Posłowie Posłowie Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu marszałek przewodniczą posiedzeniu Na Na wchodzi premier salę Szydło, oklaski Beata asae tzkone dra ak marszał laską uderza trzykrotnie Marszałek ) ) : Amen.) mu niechaj wiekuista światłość ...a : mu niechaj wiekuista światłość ...a : mu niechaj wiekuista światłość ...a : : Wieczny odpoczynek racz mu racz : Wieczny odpoczynek mu racz : Wieczny odpoczynek mu racz : Wieczny odpoczynek : Niech odpoczywa w pokoju w odpoczywa Niech : ) ( Początek posiedzenia ogodz. 10Początek min 04 ) - - - - - głównego inspektora pracy.) inspektora głównego sprawie? formalnym? Zwnioskiem zastrzeżeń. wobec niewniesienia jęty o Państwowej Inspekcji Bezpieczeństwa Żywności, Żywności, Bezpieczeństwa o Państwowej Inspekcji punktów: posiedzenia żącego bie dziennego porządku z skreśleniu o decyzję łem wiecznym.) świeci.) Panie...) dać, świeci.) Panie...) dać, świeci.) Panie...) dać, Giedrojć, Jerzy kadencji III pracy. inspektor poseł –główny okresie w ostatnim nas od szedł Proszę bardzo. bardzo. Proszę Ewa Tomaszewska… poseł Pani ( — Pierwsze czytanie — rządowego Pierwsze projektuczytanie ustawy ( ( ( ( ( ( prosić ouczczenie minutą ciszy. go Chciałabym Giedrojć. Roman Przepraszam. ( ( Pani z wnioskiem formalnym? Pani poseł w jakiej Po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów podją Seniorów Konwentu opinii zasięgnięciu Po Dziękuję. Marszałek: ( ( ( od sierpnia 27 Izbo! Wysoka Marszałku! Panie Poseł Ewa Tomaszewska: Protokół 46. Sejmuposiedzenia uważam za przy Zebrani wstają, chwila ciszy Poseł Robert Telus Poseł Robert Telus Poseł Robert Telus Poseł Ewa Tomaszewska Poseł Ewa Tomaszewska Posłowie Telus Robert Poseł Posłowie Posłowie Posłowie Poseł Zbigniew Konwiński : Amen.) mu niechaj wiekuista światłość ...a : mu niechaj wiekuista światłość ...a : mu niechaj wiekuista światłość ...a : ) : Wieczny odpoczynek racz mu racz : Wieczny odpoczynek mu racz : Wieczny odpoczynek mu racz : Wieczny odpoczynek : Niech odpoczywa w pokoju w odpoczywa Niech : : W ze związku śmiercią : Panie marszałku...): Panie : Roman.) ) - - - -

Spis treści 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Porządek dzienny. 4 Sprawy formalne

Marszałek Punkty porządku dziennego bieżącego posiedzenia będą rozpatrywane zgodnie z kolejnością zaopiniowa- — Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy ną przez Prezydium Sejmu i Konwent Seniorów. Przepisy wprowadzające ustawę o Państwowej In- Informacja w tej sprawie, a także wykaz ustaw, spekcji Bezpieczeństwa Żywności. które Senat przyjął bez poprawek, dostępne są w Sys- Są to odpowiednio druki nr 1685 i 1686. temie Informacyjnym Sejmu. Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi przedłożyła W tej chwili informuję, że zgłosili się państwo po- sprawozdanie o projekcie ustawy zmieniającej ustawę słowie z wnioskami formalnymi. o zmianie ustawy o ochronie zdrowia zwierząt oraz Pan poseł Ryszard Petru, klub Nowoczesna. zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt. Sprawozdanie to druk nr 1810. W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Poseł Ryszard Petru: Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnie- niu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpa- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na podstawie trzenie tego sprawozdania. art. 184 proponuję ogłosić przerwę. Oczekiwałbym Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził od pani premier Beaty Szydło wyjaśnień w sprawie zgodę na zastosowanie art. 44 ust. 3 regulaminu sprzeniewierzenia środków publicznych na kampanię Sejmu. finansową, na kampanię partyjną PiS-u. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę rozumiał, że Wczoraj złożyliśmy do pana marszałka wniosek Sejm propozycję przyjął. o to, aby uzupełnić porządek obrad o informację pani Sprzeciwu nie słyszę. premier Szydło i mam kilka pytań. Po pierwsze, czy Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm wysłuchał były naciski, jeśli chodzi o wypłaty pieniędzy na fun- 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-mi- dację narodową? Mówię tu o prezesach spółek Skar- nutowych oświadczeń w imieniu kół w dyskusjach bu Państwa. nad informacjami: Czy firmy, które wpłacały te środki, wiedziały, na — Rady Ministrów na temat działań podejmowa- co one będą przeznaczone? Chciałem przypomnieć, że nych w związku z sytuacją powstałą wskutek silnych prezesi spółek Skarbu Państwa – albo zarządy – któ-

Spis treści wiatrów i intensywnych opadów atmosferycznych, rzy tę decyzję podjęli, działają niezgodnie z zasadami które miały miejsce w sierpniu 2017 r., kodeksu handlowego i zostaną pociągnięci do odpo- — z działalności Krajowej Rady Sądownictwa wiedzialności. Chciałbym wiedzieć, jakie to działania w 2016 r., zostały podjęte przez tych prezesów spółek, aby pie- — o działalności rzecznika praw obywatelskich niądze, które zostały przeznaczone na fundację naro- za rok 2016 oraz o stanie przestrzegania wolności dową, nie poszły na kłamliwą, partyjną propagandę. i praw człowieka i obywatela, (Oklaski) Chciałem zwrócić uwagę, że to jest kwota jak również nad sprawozdaniem ministra spraw 19 mln zł i o taką też kwotę powinna być obniżona wewnętrznych i administracji z realizacji w 2016 r. subwencja dla waszej partii, dla PiS-u, jeżeli chodzi ustawy z dnia 24 marca 1920 r. o nabywaniu nieru- o finansowanie partii politycznych. Oklaski( ) chomości przez cudzoziemców. Chciałem poinformować wszystkie zarządy spół- Prezydium Sejmu proponuje również, aby Sejm ek, które wpłaciły na to pieniądze, że jeżeli nie podej- wysłuchał 3-minutowych oświadczeń w imieniu klu- mą działań odwetowych, jeżeli chodzi o fundację… bów i kół w dyskusjach nad projektami ustaw doty- (Głos z sali: Odwetowych?) czących ratyfikacji umów: …to tak naprawdę grozi im postępowanie karne. — ustanawiającej Międzynarodową Fundację Jeżeli nie za waszych rządów, to za naszych rządów. UE-LAC, (Wesołość na sali, oklaski) — między Rzecząpospolitą Polską a Państwem Proszę państwa, jestem dużo młodszy od was. Izrael o zabezpieczeniu społecznym. A po trzecie, chciałbym się dowiedzieć, czy pani Prezydium Sejmu proponuje także, aby Sejm wy- premier Beata Szydło wiedziała o tym, że pieniądze, słuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów które niby miały pójść na promocję Polski, mają być i kół w dyskusjach nad pozostałymi punktami po- przeznaczone na tę kampanię. Chciałbym mieć od- rządku dziennego. powiedź w tej sprawie od pani premier. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę rozumiał, że Obiecuję: jeżeli wymiar sprawiedliwości się tym Sejm propozycje przyjął. nie zajmie, to my was z tego rozliczymy. Dziękuję Sprzeciwu nie słyszę. bardzo. (Oklaski) Informuję, że Konwent Seniorów, po uzyskaniu jednolitej opinii, przyjął propozycję Prezydium Sejmu rozpatrzenia na posiedzeniu informacji bieżącej Marszałek: w sprawie wprowadzonej od 1 września 2017 r. reformy oświaty, która szczególnie dyskryminuje dzieci Informuję Wysoką Izbę, że w tej sprawie zostało niepełnosprawne, o której przedstawienie wnosił zgłoszone pytanie w sprawach bieżących, a klub wy- Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego. cofał się z informacji bieżącej w tej sprawie, ponieważ 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Sprawy formalne 5

Marszałek Poseł Monika Wielichowska: informacja ta zgodnie z honorową umową w tej chwi- Chcecie, drodzy państwo, jak Putin i Orbán zali przypada Polskiemu Stronnictwu Ludowemu. łożyć im kaganiec, który ukróci i zabije ich nieza- Głos ma pani poseł Monika Wielichowska, klub leżność. Platforma Obywatelska.

Marszałek: Poseł Monika Wielichowska: Pani poseł, zwracam pani uwagę. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Powołując się na regulamin Sejmu, składam wniosek formalny o zmianę porządku obrad. Apeluję o zaprzestanie Poseł Monika Wielichowska: prac nad bardzo złą ustawą o powołaniu narodowego centrum rozwoju społeczeństwa obywatel- Apeluję: odrzućcie prace nad tą ustawą. skiego – instytutu wolności. Instytucja, którą chcecie powołać, szanowni pań- stwo, jest zagrożeniem dla niezależności organizacji Marszałek: pozarządowych. Instytucja ta jest niechciana przez organizacje pozarządowe. Trzeci sektor mówi, że nie Pani poseł, zwracam pani uwagę. rozwiązuje ani jednego jego problemu. Od wielu mie- sięcy trzeci sektor deklaruje gotowość do dialogu, do współpracy i do rozmowy o stanie społeczeństwa oby- Poseł Monika Wielichowska: watelskiego, o jego mocnych i słabych stronach, o potrzebach i brakach i o tym, w jakim kierunku Dziękuję. (Oklaski) państwo temu środowisku powinno pomagać. Apelu- ję: zróbcie państwo krok wstecz. Marszałek: Spis treści

Marszałek: To nie jest wniosek formalny, proszę państwa. Porządek obrad został przyjęty bez sprzeciwu. Nie Pani poseł, ale to nie jest wniosek formalny. było oficjalnego wniosku o wycofanie tego punktu, sprawozdania komisji, dlatego też… A w punkcie re- gulaminowym, w artykule dotyczącym wniosków Poseł Monika Wielichowska: formalnych, takiego wniosku, proszę państwa, nie ma, więc nie mogę uznać pani wypowiedzi za wnio- Do tej pory jesteście głusi na głosy trzeciego sek- sek formalny. tora. Jesteśmy dziś, panie marszałku, w momencie, Głos ma poseł Aleksander Mrówczyński, Prawo w którym… i Sprawiedliwość. Z wnioskiem formalnym pan poseł? Proszę bardzo. Marszałek:

Pani poseł, bardzo panią proszę o… Poseł Aleksander Mrówczyński:

Panie Marszałku! Pani Premier! Wysoka Izbo! Poseł Monika Wielichowska: Dnia 11 sierpnia 2017 r. województwa: kujawsko-pomorskie, pomorskie i wielkopolskie nawiedziła tra- …chcecie zorganizować to, jak ma wyglądać spo- giczna nawałnica. W wyniku tej nawałnicy sześć osób łeczeństwo obywatelskie. Macie autorytarne zakusy, poniosło śmierć, w tym pięć osób w moim powiecie, dlatego chcecie wyeliminować społeczeństwo obywa- powiecie chojnickim. Wśród tych ofiar były dwie har- telskie, bo jest zbędnym balastem, bo oni są wolni, cerki z Łodzi przebywające na obozie w Suszku. otwarci, niezależni i nie muszą być zależni od was, Proszę o upamiętnienie tych osób minutą ciszy. od Prawa i Sprawiedliwości. (Zebrani wstają, chwila ciszy) Wieczny odpoczynek racz im dać, Panie… (Posłowie: …a światłość wiekuista niechaj im Marszałek: świeci.) Wieczny odpoczynek racz im dać, Panie… Pani poseł, pani się w tej chwili wypowiada w try- (Posłowie: …a światłość wiekuista niechaj im bie nieregulaminowym. świeci.) 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. 6 Sprawy formalne. Komunikaty

Poseł Aleksander Mrówczyński — Kultury i Środków Przekazu – godz. 12.30, — Finansów Publicznych – godz. 13, Wieczny odpoczynek racz im dać, Panie… — Regulaminowej, Spraw Poselskich i Immuni- (Posłowie: …a światłość wiekuista niechaj im tetowych – godz. 13, świeci.) — Spraw Zagranicznych – godz. 13, Niech odpoczywają w pokoju wiecznym. — do Spraw Unii Europejskiej – godz. 13.30, (Posłowie: Amen.) — Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Dziękuję. Technologii – godz. 14, — Rolnictwa i Rozwoju Wsi – godz. 14, — Infrastruktury – godz. 15, Marszałek: — Obrony Narodowej wspólnie z Komisją Zdrowia – godz. 15, Dziękuję państwu, jednak bym prosił państwa — Polityki Społecznej i Rodziny – godz. 15.30, posłów, żeby tego typu dramatyczne okoliczności — Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych przypominać przed rozpoczęciem posiedzenia Sejmu. Technologii wspólnie z Komisją Infrastruktury – Na pewno na posiedzeniu Konwentu Seniorów kon- godz. 16, went by przyjął to, żebyśmy uczcili pamięć o osobach — Samorządu Terytorialnego i Polityki Regional- czy wydarzeniu we właściwy sposób, zgodny z regu- nej – godz. 16, laminem. — Zdrowia – godz. 16.30, Proszę państwa, pierwszy wniosek formalny, — do Spraw Energii i Skarbu Państwa – godz. 18, wniosek o przerwę w obradach, został przedstawiony — Mniejszości Narodowych i Etnicznych – prawidłowo i ten wniosek poddam pod głosowanie. godz. 18. Przystępujemy do głosowania. W dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia nastę- Kto z pań i panów posłów jest za zarządzeniem pujących zespołów parlamentarnych: przerwy w obradach, zechce podnieść rękę i nacisnąć — Parlamentarnego Zespołu ds. Organizacji przycisk. Ochrony Zdrowia – godz. 10.30, Kto jest przeciw? — Parlamentarnego Zespołu ds. Przemysłu Che-

Spis treści Kto się wstrzymał? micznego – godz. 11, (Głosy z sali: Nie działa! Nie działa!) — Parlamentarnego Zespołu ds. Dialogu Między- (Głos z sali: Dobra zmiana.) kulturowego i Międzyreligijnego – godz. 12.30, (Poseł Adam Szłapka: Bardzo dobre to są maszyn- — Parlamentarnego Zespołu ds. Praw Pacjentów ki do głosowania.) – godz. 14, Działa czy nie działa? — Parlamentarnego Zespołu na rzecz poprawy ja- (Głos z sali: Niech będzie tak, jak było.) kości powietrza w Polsce „Antysmogowego” – godz. 16. Działa. Przewodniczący Parlamentarnego Zespołu ds. Kto się wstrzymał? Dialogu Międzyreligijnego i Międzykulturowego po- Głosowało 378 posłów. Za głosowało 154, przeciw seł Paweł Skutecki wraz z ambasadorem Republiki – 223, 1 poseł się wstrzymał. Iraku w Polsce zapraszają na otwarcie o godz. 12 w holu Sejm wniosek odrzucił. głównym wystawy „Irak. Dłonią walczymy z terro- Proszę pana posła sekretarza o odczytanie komu- ryzmem i ekstremizmem, dłonią siejemy miłość i pokój nikatów. w Ojczyźnie”. Wiceprzewodnicząca Komisji Kultury i Środ- ków Przekazu pani Iwona Śledzińska-Katarasińska Sekretarz Poseł Piotr Łukasz Babiarz: uprzejmie zaprasza na pokaz pełnometrażowego fil- mu dokumentalnego „Ostatni w Aleppo” – godz. 14, Uprzejmie informuję, że w dniu dzisiejszym odbę- przepraszam, dnia 14 września, godz. 12… dą się posiedzenia Komisji: (Poseł Izabela Katarzyna Mrzygłocka: 20.) — Śledczej do zbadania prawidłowości i legalności …godz. 20, przepraszam, w sali im. Jacka Ku- działań organów i instytucji publicznych wobec pod- ronia. miotów wchodzących w skład Grupy Amber Gold – godz. 10.15, — do Spraw Petycji – godz. 10.30, Marszałek: — Etyki Poselskiej – godz. 10.30, — do Spraw Służb Specjalnych – godz. 11, Dziękuję bardzo. — do Spraw Unii Europejskiej – godz. 12, Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 1. po- — Gospodarski Morskiej i Żeglugi Śródlądowej rządku dziennego: Informacja Rady Ministrów – godz. 12, na temat działań podejmowanych w związku — Edukacji, Nauki i Młodzieży – godz. 12.30, z sytuacją powstałą wskutek silnych wiatrów — Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki – i intensywnych opadów atmosferycznych, które godz. 12.30, miały miejsce w sierpniu 2017 r. 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Informacja Rady Ministrów na temat działań podejmowanych w związku z sytuacją powstałą wskutek silnych wiatrów i intensywnych opadów atmosferycznych, które miały miejsce w sierpniu 2017 r. 7

Marszałek kiego i kościerskiego. Wojewoda kujawsko-pomorski spotkał się z samorządowcami z poszkodowanych Proszę ministra spraw wewnętrznych i admini- powiatów 14, 15, 18 i 25 sierpnia oraz 4, 6 i 8 wrze- stracji pana Mariusza Błaszczaka o przedstawienie śnia. Na dziś zaplanowane są kolejne spotkania. Wo- informacji. jewoda wielkopolski również jest w stałym kontakcie z samorządowcami. Odbyły się wideokonferencje, m.in. 17, 22, 24 i 29 sierpnia i 5 września. Wo- Minister jewoda wizytował samorządy, żeby sprawdzić, jak Spraw Wewnętrznych i Administracji przebiega wypłata zasiłków, m.in. 12, 13, 14, 15, 19, Mariusz Błaszczak: 20 i 22 sierpnia, 3 września, a dziś, 12 września, jest kolejna wizyta. Bardzo dziękuję. W tym miejscu apeluję do samorządów o sprawne Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Obowiązkiem przesyłanie wniosków do wojewodów, sprawne wyda- każdego rządu jest chronić obywateli i im pomagać. wanie decyzji i sprawne wypłacanie pieniędzy na od- Rząd Prawa i Sprawiedliwości wywiązuje się z tego budowę. Służby wojewodów są przygotowane. W urzę- obowiązku. Nie jesteśmy rządem teoretycznym, pań- dach wojewódzkich uruchomiono specjalne numery stwo polskie nie jest państwem teoretycznym. My telefonów, pod którymi każdy może uzyskać informa- realnie pomagamy ludziom. cję na temat pomocy. Każdej poszkodowanej rodzinie (Poseł Urszula Augustyn: To nie jest temat do żar- wojewodowie na piśmie przekazują informacje na towania, naprawdę.) temat możliwej pomocy. Środki finansowe są zapew- Mija miesiąc od potężnych nawałnic, wskutek któ- nione. Samorządy, które otrzymują rządową pomoc, rych najbardziej ucierpieli mieszkańcy trzech woje- muszą jak najszybciej przekazać poszkodowanym wództw: województwa pomorskiego, województwa pieniądze na remont i odbudowę domów. kujawsko-pomorskiego i województwa wielkopolskie- Wysoka Izbo! Muszę w tym miejscu odnieść się do go. Sześć osób straciło życie, a kilka tysięcy polskich prymitywnych i bezczelnych ataków opozycji, która rodzin utraciło swój dorobek, często całego życia. zarzucała rządowi oraz strażakom opieszałość w nie- Mimo że skala zniszczeń była ogromna, chcę podkre- sieniu pomocy poszkodowanym. (Gwar na sali)

ślić, że w ciągu 2 tygodni zakończono etap szacowa- (Poseł Małgorzata Kidawa-Błońska: Strażakom Spis treści nia strat mieszkalnych i gospodarczych. Przypomi- nikt niczego nie zarzucał.) nam, że pomoc finansowa rządu została przekazana Chcę bardzo mocno podkreślić, że strażacy za- wojewodom natychmiast po zakończeniu działań równo zawodowi, jak i ochotnicy wspierani przez po- ratowniczych. Wojewodowie z kolei przesłali pienią- licjantów w tej ekstremalnie trudnej sytuacji stanęli dze samorządom, które natychmiast miały możli- na wysokości zadania. Oni jak zawsze byli na miejscu wość wypłacenia pierwszych zasiłków do 6 tys. zł. i nieśli pomoc natychmiast po tych tragicznych zda- Rząd niezwłocznie wprowadził uproszczone procedu- rzeniach. ry związane z odbudową i remontem zniszczonych (Poseł Ewa Kopacz: W przeciwieństwie do was.) budynków. Tam, gdzie kiedyś potrzebne było zezwo- O skali poświęcenia strażaków z Państwowej Stra- lenie na budowę, obecnie wystarczy zgłoszenie. ży Pożarnej i druhów z ochotniczej straży pożarnej, Zwiększyliśmy rządową pomoc finansową na od- ich działaniach ratowniczych po przejściu nawałnic budowę zniszczonych domów ze 100 tys. zł do 200 tys. zł. świadczą dane. Od 10 do 30 sierpnia br. prawie 109 tys. Po raz pierwszy pomoc w wysokości do 100 tys. zł strażaków z Państwowej Straży Pożarnej i ochotniczej otrzymują mieszkańcy, którym żywioł zniszczył bu- straży pożarnej interweniowało ponad 27 700 razy. dynki gospodarcze. Aby poszkodowani jak najszyb- Oskarżenia totalnej opozycji – powielane przez ciej otrzymali pieniądze na remont i odbudowę, część mediów – o brak reakcji służb podległych mi- usprawniliśmy również szacowanie strat. Do tej pory nistrowi spraw wewnętrznych i administracji są po mogli to robić tylko rzeczoznawcy. Dzięki wprowa- prostu kłamstwem. Ostrzeżenia o zbliżającej się na- dzonym zmianom straty mogli szacować inspektorzy wałnicy zostały wysłane przez służby wojewodów. nadzoru budowlanego. Strażacy i policjanci ratowali ludzkie życie, udraż- Minister finansów zdecydował, że ofiary nawał- niali szlaki i drogi dojazdowe, zabezpieczali uszko- nicy są zwolnione z podatku od darowizn. Rząd jest dzone budynki, usuwali powalone drzewa w pobliżu przygotowany na wypłatę pieniędzy dla poszkodowa- linii energetycznych i udostępniali agregaty prądo- nych. Już do dyspozycji samorządów przekazaliśmy twórcze zasilające m.in. stacje uzdatniania wody. 58,6 mln zł. Teraz tempo wypłaty pomocy zależy od Będąc w miejscu, gdzie był obóz harcerski, wysłu- pracy poszczególnych gmin. Wojewodowie regularnie chałem relacji strażaków, którzy jako pierwsi pieszo spotykają się z samorządowcami i mobilizują ich do i łodziami dotarli do harcerzy w Suszku. Najbardziej szybkiego składania wniosków do wojewodów, wyda- doświadczeni strażacy mówili mi, że nie pamiętają wania decyzji i wypłacania pieniędzy na odbudowę. akcji prowadzonej w tak trudnych warunkach. Lądo- Wojewoda pomorski w dniach 14, 15, 16, 18, 19, 20 wanie śmigłowców okazało się niemożliwe ze wzglę- i 23 sierpnia, a także 7 września spotkał się z samo- du na złe warunki atmosferyczne. Wstrząsające były rządowcami, m.in. z powiatów kartuskiego, chojnic- relacje, jak strażacy w nocy z ciężkim sprzętem na 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Informacja Rady Ministrów na temat działań podejmowanych w związku z sytuacją powstałą wskutek silnych wiatrów 8 i intensywnych opadów atmosferycznych, które miały miejsce w sierpniu 2017 r.

Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji którym podsumowałem działania służb w pierw- Mariusz Błaszczak szych godzinach tragedii. Kolejnego dnia trwała akcja ratunkowa, a woje- plecach przebijali się kilka kilometrów przez znisz- wodowie informowali mnie na bieżąco o potrzebach czony las. Inni przeprawiali się przez jezioro na łód- w każdym z regionów. Dlatego już w poniedziałek, kach, a jako wioseł używali desek i leśnych drogo- 14 sierpnia, podpisałem decyzję o przekazaniu środ- wskazów. ków dla poszkodowanych na kwotę prawie 31 mln zł. Słuchając obraźliwych słów panów z PO pod ad- Te pieniądze zostały szybko przekazane na konta resem bohaterskich strażaków (Poruszenie na sali), samorządów, które były zobligowane do wypłaty zastanawiałem się, gdzie w polityce jest granica pierwszych zasiłków w wysokości do 6 tys. zł. obłudy. We wtorek rano, 15 sierpnia, zorganizowałem ko- (Poseł Izabela Leszczyna: Nie pod adresem stra- lejną wideokonferencję, podczas której wysłuchałem żaków!) raportów o sytuacji w województwach. To spotkanie (Poseł Rafał Grupiński: Co to jest?) także obszernie relacjonowali dziennikarze. Tego Tak, państwo z Platformy, zastanówcie się nad dnia pani premier zwołała ministrów na odprawę do tym, spójrzcie w lustro, warto. (Oklaski) Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, a potem pani (Poseł Izabela Katarzyna Mrzygłocka: Ale to pro- premier pojechała do województwa pomorskiego. szę mówić prawdę!) (Gwar na sali, dzwonek) (Poseł Krystyna Skowrońska: Łaskawca.) Podkreślam po raz kolejny: jestem dumny z po- Podkreślam, że pierwsze dni po tragedii to dzia- stawy strażaków, zasługują na najwyższy szacunek. łania ratownicze służb, które się na tym znają, które (Poruszenie na sali, oklaski) są profesjonalne. Po zakończeniu akcji ratowania (Poseł Teresa Piotrowska: My też!) ludzkiego życia i zdrowia przyszedł czas na szacowa- Zawsze gdy składam im wyrazy wdzięczności, nie strat i usuwanie skutków nawałnic. skromnie odpowiadają: to nasza służba. 15 sierpnia pojechałem do województwa kujawsko- (Poseł Czesław Mroczek: A co z rządem? Z rzą- -pomorskiego, 16 sierpnia – do wielkopolskiego oraz, dem co?) wspólnie z panią premier, 19 sierpnia – do województwa (Głos z sali: Wasza?) pomorskiego. Mogłem na miejscu ocenić, jaka pomoc

Spis treści Na słowa podziękowania zasłużyło też 5 tys. po- jest potrzebna poszkodowanym. Rozmawiałem z miesz- licjantów, którzy m.in. zapewniali sprawny dojazd kańcami, samorządowcami i strażakami m.in. w gmi- innym służbom, pomagali przy ewakuacji osób i zanie Koronowo, w gminie Gostycyn, w Chojnicach, bezpieczali pozostawione mienie. (Oklaski) w Brusach i w Gnieźnie. (Poseł Czesław Mroczek: Byli strażacy, byli poli- Jeszcze raz zaznaczam, że rząd Prawa i Sprawie- cjanci, rządu nie było.) dliwości słucha ludzi. Dlatego wprowadziliśmy uła- Także żołnierze nieśli pomoc poszkodowanym, twienia dla osób, które ucierpiały podczas nawałnic. udrażniali ponad 50 km koryt rzecznych. (Poseł Adam Szłapka: Wiemy, wiemy, panie mini- Panie i Panowie Posłowie! Przypomnę jeszcze raz strze. Operacyjnie słucha.) szczegóły naszych działań. Po przejściu nawałnic by- (Poseł Ewa Lieder: Podsłuchuje.) łem w stałym kontakcie ze służbami, które na miej- W trybie pilnym wprowadziliśmy rozporządzenie scu pomagały poszkodowanym. Wojewodowie na upraszczające procedury związane z odbudową i re- bieżąco informowali mnie o sytuacji na terenach do- montem zniszczonych budynków. Tam gdzie kiedyś tkniętych przez żywioł. potrzebne było pozwolenie na budowę, obecnie wy- (Poseł Ewa Lieder: Kłamstwo.) starczy zgłoszenie. W sobotę, 12 sierpnia, bezpośrednio po nocnych na- (Poseł Krystyna Skowrońska: Poprzednio też wałnicach zorganizowałem wideokonferencję, w której tak było.) także uczestniczyła z Gdańska pani premier. Podczas Uprościliśmy także tryb odbioru budynków, któ- spotkania wojewodowie oraz komendanci wojewódz- re zostały wyremontowane lub odbudowane. Uła- cy Państwowej Straży Pożarnej złożyli raporty o pod- twienia objęły blisko 180 gmin. Zmienione zostały jętych działaniach ratowniczych. Jednym z ustaleń także przepisy dotyczące wsparcia finansowego bę- tego spotkania było polecenie, aby strażacy w trybie dącego w dyspozycji ministra spraw wewnętrznych pilnym skontrolowali bezpieczeństwo wszystkich i administracji. Podwoiliśmy kwotę przeznaczoną obozów organizowanych w lasach. W wyniku kontro- na pokrycie kosztów odbudowy zniszczonych budyn- li np. harcerze z obozu w Dubeninkach w wojewódz- ków mieszkalnych. Do tej pory było to 100 tys. zł, twie warmińsko-mazurskim zostali przeniesieni do teraz poszkodowani mieszkańcy mogą otrzymać do miejscowej szkoły. 200 tys. zł. Powielanie nieprawdziwych informacji o braku (Poseł Paulina Hennig-Kloska: Dostali 27.) reakcji służb Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Po raz pierwszy pomoc w wysokości 100 tys. zł i Administracji i mojej nieobecności zaraz po nawał- otrzymują osoby, którym żywioł zniszczył budynki nicy jest zwyczajnym kłamstwem, tym bardziej że gospodarcze. Powtarzam to. Na początku państwo media obszernie informowały o tej odprawie, trans- nie słuchaliście, a więc powtarzam, żebyście usłysze- mitując na żywo jej początek, a potem briefing, na li; żebyście usłyszeli i zapamiętali. Aby jak najszyb- 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Informacja Rady Ministrów na temat działań podejmowanych w związku z sytuacją powstałą wskutek silnych wiatrów i intensywnych opadów atmosferycznych, które miały miejsce w sierpniu 2017 r. 9

Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji munalnej zgłoszone przez powiaty i gminy wynoszą Mariusz Błaszczak prawie 200 mln zł. Pracownicy socjalni oraz asystenci rodzin na bie- ciej pomoc finansowa na remont i odbudowę dotarła żąco udzielają niezbędnej pomocy osobom i rodzinom do wszystkich poszkodowanych, rząd usprawnił rów- poszkodowanym, które korzystają również ze wspar- nież szacowanie strat. Do tej pory takie uprawnienia cia psychologicznego i prawnego. Do poszkodowa- mieli wyłącznie rzeczoznawcy. Teraz w skład komisji nych województw w sierpniu trafiło 500 t żywności szacujących weszli inspektorzy nadzoru budowlane- w ramach Programu Operacyjnego „Pomoc żywno- go z takimi właśnie zadaniami. Dzięki temu zgodnie ściowa w latach 2014–2020”. Z rezerwy Funduszu z zapowiedziami do końca sierpnia wojewodowie Pracy zabezpieczono do końca 2017 r. 60 mln zł na zakończyli etap szacowania zgłoszonych strat doty- finansowanie programów aktywizacji zawodowej czących budynków mieszkalnych i gospodarczych. bezrobotnych opracowanych przez powiatowe urzędy W poszkodowanych regionach pracowało w sumie pracy, opartych na pracach interwencyjnych, robotach ok. 120 komisji, które szacowały straty. publicznych oraz pracach społecznie użytecznych. Nawałnica dotknęła ponad 12 tys. rodzin, uszko- Z inicjatywy ministra edukacji narodowej 5 mln zł dziła ponad 11 tys. budynków mieszkalnych i potrafi na dodatkową pomoc dla dzieci i uczniów z ponad 9 tys. budynków gospodarczych. Do tej pory szkodowanych rodzin. Jeśli zapotrzebowanie będzie na wypłatę zasiłków celowych rząd przekazał łącznie większe, środki na program wsparcia zostaną uzu- 58,6 mln zł. Podkreślam po raz kolejny, że pieniądze pełnione o dodatkowe pieniądze. Oprócz zasiłków na remont i odbudowę są zapewnione. Wszystkim, uczniowie skorzystali z wyjazdów oraz zajęć te- którym nawałnica zniszczyła domy, pomożemy je od- rapeutyczno-edukacyjnych i opiekuńczych. Ponad budować. Nikt nie zostanie pozostawiony sam sobie. 830 dzieci z terenów zniszczonych przez nawałnicę, Straty, jeśli chodzi o zniszczone domy, są już oszaco- przede wszystkim z województwa kujawsko-pomor- wane, teraz samorządy muszą sprawnie działać. Wła- skiego i województwa pomorskiego, wyjechało na śnie tu jest ich największa rola. Teraz tempo wypła- wypoczynek. ty środków z tytułu pomocy zależy od pracy poszcze- Tu muszę po raz kolejny zdementować insynuacje gólnych samorządów. Dochodzą do mnie sygnały, że pana Schetyny. Panie przewodniczący… niektóre urzędy gmin w dotkniętych żywiołem regio- (Poseł Grzegorz Schetyna: Posła Schetyny, panie Spis treści nach pracują zbyt krótko i opóźniają się z wydawa- Błaszczak.) niem decyzji. Taka sytuacja jest niedopuszczalna. Przewodniczący PO twierdzi, że rząd nie wystę- (Poseł Ewa Lieder: Wstyd, panie ministrze.) puje o środki unijne po nawałnicach. Informuję, że To gminy wnioskują do wojewodów o środki na re- złożenie wniosku o wsparcie z Funduszu Solidarno- mont i odbudowę, a wojewodowie przekazują je na kon- ści jest możliwe dopiero po pełnym oszacowaniu strat w rolnictwie i lasach oraz po przekroczeniu ta gmin. To gminy po wydaniu decyzji rozdysponowują określonego przez prawo unijne progu wielkości po- je według potrzeb mieszkańców. Im szybciej to zrobią, niesionych szkód. Na obecnym etapie wiele wskazu- tym szybciej będzie można zacząć odbudowę. je na to, że próg nie zostanie przekroczony. Pan Oprócz strat poniesionych przez zwykłych oby- poseł przewodniczący Schetyna jako były szef Mi- wateli w wyniku nawałnic zniszczenia wystąpiły też nisterstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w lasach państwowych oraz prywatnych. 28 sierp- powinien o tym wiedzieć. (Oklaski) nia zarządzeniem dyrektora generalnego Lasów (Poseł Grzegorz Schetyna: Wiem dobrze.) Państwowych przeznaczono 35 mln zł z Funduszu Warunki występowania o te środki powinni znać Leśnego dla poszkodowanych właścicieli lasów pry- także europarlamentarzyści PO. Wygląda na to, że watnych. opanowała ich zbiorowa amnezja. (Oklaski) Ucierpiało także rolnictwo. 28 sierpnia rząd przy- Rząd Prawa i Sprawiedliwości od początku udzie- jął program pomocy dla gospodarstw rolnych poszko- la rzeczywistej pomocy poszkodowanym i nie wyko- dowanych przez huragan, grad lub deszcz. Przewi- rzystuje ich nieszczęścia do uprawiania propagandy. dziano udzielenie m.in. wsparcia w formie preferen- Pan przewodniczący poseł Schetyna w świetle kamer cyjnych kredytów na wznowienie produkcji rolnej, staje na tle zrujnowanego domu i opowiada bzdury. odroczenia terminu płatności składek na ubezpiecze- Mam prośbę do państwa. Jeśli nie chcecie pomóc, to nia społeczne rolników oraz dotacji wynoszącej 1 tys. zł chociaż nie przeszkadzajcie. (Oklaski) na 1 ha powierzchni upraw rolnych, 2 tys. zł na 1 ha Wysoki Sejmie! Teraz naszym zadaniem jest pod- powierzchni upraw leśnych i 10 tys. zł w wypadku sumowanie działań po sierpniowych nawałnicach zniszczonego budynku służącego produkcji rolnej. oraz wyciągnięcie wniosków na przyszłość – wnio- Nawałnica doprowadziła także do zniszczenia sków dotyczących m.in. przygotowania służb i zarzą- infrastruktury komunalnej. Ucierpiały m.in. hala dzania kryzysowego. Dlatego pracuje Międzyresor- sportowa w Gnieźnie czy szkoły w województwie towy Zespół do oceny funkcjonowania systemu ra- kujawsko-pomorskim. W wyniku nawałnic uszko- townictwa i zarządzania kryzysowego. Rekomenda- dzonych zostało prawie 190 obiektów szkolnych. cje zespołu zostaną przedstawione Radzie Ministrów Wstępnie oszacowane straty w infrastrukturze ko- do końca września. Członkami zespołu są m.in. mi- 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Informacja Rady Ministrów na temat działań podejmowanych w związku z sytuacją powstałą wskutek silnych wiatrów 10 i intensywnych opadów atmosferycznych, które miały miejsce w sierpniu 2017 r.

Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji acji, kiedy mieszkańcy są uzależnieni od tego, czy Mariusz Błaszczak starostwo przekaże informacje o niebezpieczeństwie. Przypomnę, że taka sytuacja miała miejsce w powie- nistrowie: rolnictwa i rozwoju wsi, cyfryzacji, energii, cie chojnickim. Urzędnik starosty zdecydował, że jest infrastruktury i budownictwa oraz wojewodowie, piątek, jest po południu, i nie ma sensu przekazywać m.in. kujawsko-pomorski, wielkopolski, pomorski. ostrzeżenia do gmin. To jest karygodne, proszę pań- W pracach zespołu biorą też udział szefowie służb: stwa. To jest karygodne. (Oklaski, poruszenie na sali) Państwowej Straży Pożarnej, Policji oraz przedsta- (Poseł Rafał Grupiński: A wojewoda był na waka- wiciele Rządowego Centrum Bezpieczeństwa i Insty- cjach.) tutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej. (Poseł Bartosz Arłukowicz: Gdzie był wojewoda?) Zespół przeanalizuje szereg kwestii, które zgła- Szanowni Państwo! Pan przewodniczący poseł szali m.in. poszkodowani mieszkańcy. Były to proble- Grzegorz Schetyna biegał po mediach i krzyczał, że my związane z łącznością, gdyż nawałnice spowodo- rząd powinien ogłosić stan klęski żywiołowej, że na- wały zniszczenie sieci energetycznej, co w konse- prawdę wiele widział w kwestiach katastrof jeszcze kwencji przyczyniło się do odcięcia stacji przekaźni- jako minister spraw wewnętrznych. No cóż, pozosta- kowych telefonii komórkowej. Braki w dostawie je przypomnieć, że faktycznie totalna opozycja dużo prądu uniemożliwiły również skorzystanie z usług widziała w czasie, kiedy rządziła, bo w 2010 r. Polskę stacji benzynowych. W kulminacyjnym momencie, dotknęła wielka powódź. Ucierpiało 14 z 16 woje- w dniach 11 i 12 sierpnia br., zostało pozbawionych wództw, wiele miejscowości było pod wodą. Może pan prądu ok. 486 tys. odbiorców. poseł przewodniczący Schetyna i inni politycy PO Teraz fragment odnośnie do Regionalnego Syste- powiedzą, dlaczego wtedy nie wprowadzili stanu klę- mu Ostrzegania. Zwracam się do pana posła Halic- ski żywiołowej? Czy pan Schetyna biegał wówczas do kiego. Panie pośle, mówił pan nieprawdę o tym, że ówczesnego szefa MSWiA Jerzego Millera albo do podpisał pan umowy z operatorami telefonii komór- premiera Donalda Tuska i chciał wprowadzenia sta- kowej. Pan podpisał jedynie list intencyjny, za któ- nu klęski żywiołowej? Odpowiem państwu, że nie. rym nie poszły dalej żadne kroki. I mogą państwo to sprawdzić. (Poseł Andrzej Halicki: Proszę pogrzebać w szu- Przypomnę, że zgodnie z przepisami stan klęski fladach.) Spis treści żywiołowej to jeden z trzech stanów nadzwyczajnych. (Głos z sali: 2 lata miałeś, człowieku.) (Poseł Andrzej Halicki: Z telewizją też nie macie Może pociągać za sobą obostrzenia, np. ograniczenia umowy, tak?) wolności i praw człowieka. W przypadku ostatnich Chciał pan stworzyć mechanizm ostrzegania, nawałnic nie zaistniały przesłanki wprowadzenia który nie uchroniłby mieszkańców przed zagroże- tego stanu, możliwe było bowiem i jest usuwanie niami. Planował pan wysyłać SMS-y na obszar ca- skutków nawałnic przez właściwe służby i instytucje. łego województwa, nawet jeśli zagrożenie obejmo- Przypominam, że od 2007 r. zdarzyło się kilka kata- wałoby np. tylko jedną gminę. strof takich jak potężne burze, nawałnice czy powo- (Poseł Iwona Śledzińska-Katarasińska: Ale sys- dzie i nigdy PO nie wprowadziła stanu klęski żywio- tem działał.) łowej nawet na terenie jednego powiatu. (Oklaski) Wiadomości przekazywane do tak dużego grona Mówiono wtedy, że nie przybędzie od tego ani pół odbiorców nie miałyby szans dotrzeć na czas, by strażaka. Tak wtedy mówiliście. Gdy rząd Prawa ostrzec realnie przed niebezpieczeństwem. i Sprawiedliwości realnie pomagał poszkodowanym, (Głos z sali: Nieprawda.) wy obrażaliście strażaków. (Poruszenie na sali) Nam zależy na stworzeniu skutecznych mechani- (Poseł Krystyna Skowrońska: Nieprawda.) zmów, które pozwolą na sprawne ostrzeganie miesz- (Poseł Ewa Lieder: Kłamstwo.) kańców przede wszystkim dokładnie na tym terenie, Mam dla was złą wiadomość. Po sondażach widać, na którym jest zagrożenie. Podpisał pan list inten- że zwolenników od tego wam nie przybyło. cyjny w blasku fleszy i kamer. Ciekawe, czy ze świa- (Poseł Krystyna Skowrońska: Panu też.) domością, że jest to tylko PR-owski zabieg, czy też Panie przewodniczący pośle Schetyna, zmienił- nie wiedział pan, co pan podpisuje. bym PR-owców, którzy doradzili panu atakowanie (Poseł Andrzej Halicki: Ma pan oświadczenie opera- bohaterskich strażaków. (Oklaski) torów, że czekają na pańską wolę użycia tego systemu.) (Poseł Małgorzata Kidawa-Błońska: Ale nikt Rozpoczęliśmy już prace nad nowym systemem strażaków nigdy nie atakował. To jest kłamstwo.) ostrzegania oraz ustawą o ochronie ludności i obronie Ludzie i tak wiedzą swoje. cywilnej. Zależy nam na tym, aby nowy system (Głos z sali: Wiedzą dobrze.) ostrzegania ludności działał ekspansywnie, a nie był Na strażaków Polacy zawsze mogą liczyć. Dzięku- tylko uzależniony od tego, czy ktoś pobierze aplikację ję bardzo. (Oklaski) na telefon. Obecnie ostrzeżenia dostępne są dla użyt- (Głos z sali: Tak jest.) kowników, którzy zainstalują aplikację RSO. Doce- (Głos z sali: A na rząd?) lowo chcemy, żeby komunikat o zagrożeniach docie- rał do wszystkich osób znajdujących się na określo- (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek nym obszarze. Nie chcemy, żeby dochodziło do sytu- Sejmu Joachim Brudziński) 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Informacja Rady Ministrów na temat działań podejmowanych w związku z sytuacją powstałą wskutek silnych wiatrów i intensywnych opadów atmosferycznych, które miały miejsce w sierpniu 2017 r. 11

Wicemarszałek Joachim Brudziński: komitą postawę sołtysa Rytla. Dla mnie takim sołty- sem będzie sołtys Szynwałdu w gminie Sośno, pani Dziękuję panu ministrowi. sołtys, która rzeczywiście pomagała wspaniale. Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- Skala interwencji państwowej i ochotniczej straży rządku dziennego… pożarnej. Nawet w gminie tak mało doświadczonej (Poseł Krystyna Skowrońska: Proszę nie obrażać – można powiedzieć, że w porównaniu do innych gmin ochotników strażaków.) mało doświadczonej – tą nawałnicą jak Nowa Wieś Pani poseł… Wielka w powiecie bydgoskim było ponad 50 wyjazdów (Poseł Krystyna Skowrońska: Pan minister obra- interwencyjnych w ciągu tego tragicznego weekendu, żał ochotników strażaków.) a w wielu innych gminach było nawet kilkaset. Rozumiem, że po wakacjach z nową siłą, ale pro- Szanowni państwo, można mówić o postawie sa- szę pozwolić realizować punkty porządku dziennego. morządu, ale myślę, że w tej Izbie dzisiaj ocenianie (Poseł Krystyna Skowrońska: Dobrze, wystarczy.) samorządów przeze mnie byłoby niestosowne. Ale …wysłucha 10-minutowych oświadczeń w imieniu można podawać przykłady samorządów i gratulować klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół. tym, którym się udało tak znakomicie to zorganizo- Otwieram dyskusję. wać jak w Nakle nad Notecią czy jak w Kęsowie. Tam Jako pierwszy w imieniu Klubu Parlamentarnego trzeba było się zmagać nawet z takimi problemami Prawo i Sprawiedliwość głos zabierze pan poseł Łu- jak brak prądu, brak dostępu do komputerów, jak to, kasz Schreiber. że trzeba było wszystko robić ręcznie, a mimo wszyst- Bardzo proszę, panie pośle. ko pomoc szła. Można i trzeba mówić o postawie rządu, bo prze- cież od tego tutaj jesteśmy, na tej sali, ale nie tylko Poseł Łukasz Schreiber: o postawie i zaangażowaniu ministerstwa spraw we- wnętrznych, ale też o postawie Ministerstwa Finan- Panie Marszałku! Pani Premier! Wysoka Izbo! sów, o tym, że wprowadzono natychmiast 0-procen- Mam wielki honor i jestem zobowiązany zabrać głos towy VAT od darowizny, jeżeli chodzi o materiały w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawie- budowlane, czy ministerstwa obrony. Za pośrednic- dliwość. Na wstępie chciałbym odpowiedzieć na py- twem pana ministra i jego dwóch świetnych zastęp- Spis treści tanie, które zapewne, tak jak ja słyszałem, my wszy- ców, ministrów Kownackiego i Dworczyka, ta pomoc scy słyszeliśmy w tych ostatnich dniach bardzo czę- wojska przecież była, i to nie tylko była tam, gdzie sto: A kiedy pan był w Rytlu? Szanowni państwo, samorządy zwracały się o nią, to sami ministrowie powiem szczerze, nie byłem w Rytlu, ale byłem dzwonili do starostów i pytali, czy mogą pomóc. w Borach Tucholskich, trochę na południe, w powie- (Głos z sali: Głupoty opowiadasz.) cie tucholskim, byłem na Krajnie, byłem na Pałukach To także pomoc Ministerstwa Infrastruktury i na ziemi bydgoskiej, czyli w północno-zachodniej i Budownictwa. Nie dalej jak wczoraj było spotkanie części województwa kujawsko-pomorskiego, woje- z przedstawicielami gmin i powiatów, na którym roz- wództwa, które zostało najbardziej doświadczone mawiano o rozdzielaniu środków, materiałów budow- przez te nawałnice i które mam zaszczyt reprezento- lanych, które są zbierane. To wreszcie postawa oczy- wać jako poseł na Sejm. O skali tej tragedii mogą wiście ministerstwa spraw wewnętrznych. Pan mi- świadczyć oczywiście liczby, może świadczyć to, że nister Błaszczak mówił już o tym dużo, ale ja powiem w samym województwie kujawsko-pomorskim 4,5 tys. o rzeczy najważniejszej, która była. To kwestia rze- budynków mieszkalnych zostało uszkodzonych. To czoznawców, liczenia tych strat. Przecież, na przy- 5,5 tys. pomieszczeń, budynków gospodarczych, któ- kładzie województwa kujawsko-pomorskiego, ich re zostały uszkodzone albo zniszczone. To ponad było tylko 60. Już w sobotę na tej wideokonferencji, 8 tys. interwencji państwowej i ochotniczej straży która była wspomniana, pan minister wiedział o pro- pożarnej. To setki milionów złotych strat. Ale to blemie i myślał, jak go rozwiązać. W poniedziałek w pewnym sensie oczywiście są liczby także abstrak- złożył zapewnienie. W czwartek przesunięci inspek- cyjne. Dla mnie symbolem tej nawałnicy jest rolnik torzy budowlani chodzili i szacowali straty ludziom. z Kęsowa, który na 24 ha zebrał już zboże z 20 ha, To jest realna pomoc. a w wyniku tych nawałnic wszystko zostało zniszczo- Szanowni państwo, ale to także cisi bohaterowie, ne. Ma zniszczoną stodołę, uszkodzony kombajn, ma nie tylko strażacy i ich wspaniała postawa, ale również uszkodzony dom. To oczywiście tylko jeden z setek, pracownicy Enei i Energi. Proszę państwa, jeżeli w przy- z tysięcy przykładów. padku samej tylko Enei ponad 400 km sieci energe- Szanowni państwo, starcie z żywiołem to wielki tycznych zostało zerwanych, ponad 2,5 tys. słupów było sprawdzian. To wielki sprawdzian dla rządu, ale też do wymiany, 130 tys. gospodarstw było bez prądu dla samorządu. To wielki sprawdzian dla opozycji w samym województwie kujawsko-pomorskim, to to była i dla mieszkańców. Chyba najłatwiej i najmilej mówić skala wyzwań i to był największy dramat w pierw- nam wszystkim o postawie mieszkańców, o tej wspa- szych godzinach, dramat nie tylko dla zwykłych ludzi, niałej postawie ludzi, która rzeczywiście… Można ale i dla rolników, bo dzisiaj przecież tak wiele jest już powiedzieć, że rosły serca. I to nie tylko chodzi o zna- urządzeń i wszystko jest zelektryfikowane. 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Informacja Rady Ministrów na temat działań podejmowanych w związku z sytuacją powstałą wskutek silnych wiatrów 12 i intensywnych opadów atmosferycznych, które miały miejsce w sierpniu 2017 r.

Poseł Łukasz Schreiber jest czas na polityczny wiec, dlatego oddaliśmy to miejsce na koncert charytatywny. Szanowni państwo, i wreszcie chodzi o postawę To były słowa z rozpoczęcia kampanii wyborczej wojewodów. To zostało spłycone do jednego niefor- prezesa Jarosława Kaczyńskiego w roku 2010. I bar- tunnego zdania. Ale ja widziałem przecież postawę dzo gorąco wierzę w to, że w takim duchu na tej sali, wojewody Bogdanowicza, który faktycznie fanta- z tego miejsca za chwilę będą przemawiali przedsta- stycznie pracował przez cały czas, od pierwszych go- wiciele opozycji. Dziękuję bardzo. (Oklaski) dzin. O godz. 6 rano w sobotę był w urzędzie, o godz. 9 został zwołany sztab kryzysowy, o godz. 13 była ta Wicemarszałek Joachim Brudziński: wideokonferencja. Zaczął od rozdzielania pomocy ludziom, tej najważniejszej pomocy: agregatów prądo- Dziękuję panu posłowi. twórczych, żywności, plandek, pomocy, która… Proszę o zabranie głosu pana posła Grzegorza (Głos z sali: Żadna łaska.) Schetynę, Klub Parlamentarny Platforma Obywa- …powinna iść. Drugiego dnia już myślał o tym telska. i rozpoczął szacowanie strat, wizyty w gminach. Bardzo proszę, panie przewodniczący. Trzeciego dnia pierwsi ludzie mieli pieniądze na swoich kontach – pierwsze 6 tys. zł. Szanowni pań- stwo, czy to znaczy, że już dzisiaj jest wszystko fan- Poseł Grzegorz Schetyna: tastycznie, że wszystko zostało zrobione? Nie. Wciąż brakuje, w mniejszym stopniu, ale też, materiałów Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tak czasami budowlanych, w większym stopniu dekarzy i innych bywa, że przychodzą takie dni, kiedy wysłuchujemy osób, które mogą pomóc naprawić domy. Wciąż informacji rządowej. Wtedy opozycja ma prawo opi- w gminach i powiatach… One zostały wydrenowa- sać, ocenić tę sytuację. Taka debata się zdarza. Cho- ne ze środków na sytuację kryzysową. To na pewno dzi o to, żebyśmy mówili w niej prawdę. Generalnie jest problem. Są problemy z ubezpieczycielami. To chodzi o to, żeby mówić prawdę w polityce. (Oklaski) są rzeczy do rozwiązania. Ale jak z tym wszystkim, A dzisiaj usłyszeliśmy stek kłamstw. szanowni państwo, mogą się czuć niektórzy na tej Ale zanim o tych kłamstwach, to chciałem przede

Spis treści sali, którzy w sposób nie tylko nieuprawniony, ale wszystkim przywitać samorządowców, którzy są bardzo krzywdzący pozwalali sobie na twierdzenia, z nami, którzy dzielnie walczyli 11 sierpnia i w na- że minister Błaszczak leżał 4 dni i opalał brzuch? stępnych dniach i ciągle walczą. (Oklaski) To jest Jak można było coś takiego mówić? Jak wam nie wicestarosta chojnicki Marek Szczepański, witamy… wstyd? (Gwar na sali) (Posłowie Klubu Parlamentarnego Platforma Oby- (Poseł Grzegorz Schetyna: Siedem.) watelska wstają) Szanowni państwo, jeśli chodzi o ten absurd zwią- …Zbigniew Szczepański, wójt gminy Chojnice, zany z atakowaniem rządu, z próbą upolitycznienia i Leszek Waszkiewicz, starosta bytowski. Witamy tej sprawy, tym absurdem zaraziliście także niektó- serdecznie. Symbolicznie dla was, dla samorządow- rych swoich wyznawców, którzy próbowali jakichś ców, na wasze ręce i w waszej obecności, chcemy prze- akcji w mediach społecznościowych. Ten absurd ka- kazać podziękowanie za to zaangażowanie samorzą- zał wam, gdy pani premier była w Gostycynie, widu. Trzeba podziękować mieszkańcom, przede dzieć w osobie, która rzekomo w samej koszuli była wszystkim tym, którzy w tych najtrudniejszych go- i chwaliła, i dziękowała pani premier… Ktoś się do- dzinach, w tych pierwszych momentach w heroiczny patrzył, że to starosta, że to była ustawka. Problem sposób reagowali na tę sytuację, na tę ogromną, w tym, że ten starosta był z Platformy Obywatelskiej. straszną nawałnicę. Mówię o tym, mówiłem o tym Szanowni państwo, może komuś… wcześniej. Byłem tam trzy razy, panie ministrze (Poseł Andrzej Halicki: Taki problem miałeś?) Błaszczak, inaczej niż pan, żeby to zobaczyć i żeby …na tej sali się wydaje, że w taki sposób powinna mieszkańcom pomóc. A więc chciałem podziękować działać opozycja, że w taki też sposób lider opozycji mieszkańcom, tym, którzy ratowali, chciałem podzię- powinien funkcjonować. Chciałbym więc przypo- kować wolontariuszom, którzy tam są do dzisiaj mnieć państwu inną sytuację, inną postawę i inne i pomagają (Oklaski), którzy przyjechali z całej Polski słowa lidera opozycji w przypadku takiego dramatu: bezinteresownie – to setki, setki, we wszystkich wo- Przemawiam do państwa… jewództwach, usuwających zatory, drzewa, które blo- (Poseł Agnieszka Pomaska: Ale stanowisko klubu kowały Brdę i jej dopływy. Chcę podziękować straża- w tej sprawie masz przedstawiać.) kom, tak, strażakom. Dziękuję państwowej i ochot- …w szczególnej sytuacji. My, Polacy, potrafimy niczej straży pożarnej. (Oklaski) Wasz wysiłek był być w bardzo trudnych sytuacjach razem. To jest na- bezcenny. sza bardzo wielka siła, to jest nasza solidarność, któ- I nie damy się wpisać w scenariusz mówienia ra budowała wielkie chwile w naszej historii, która o wszystkim, bo tu słyszymy, że ciągle mówicie o so- może być zapowiedzią naszej dobrej, wielkiej przy- bie, poseł Schreiber, o politykach, o was. Minister szłości. Najpierw musimy zwyciężyć powódź, to nie- Błaszczak – wie pan, pan już nawet nie jest śmieszny szczęście, które nas w tej chwili dotknęło. Dziś nie (Oklaski), bo pan przyjął taką… Znaczy to, że pan 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Informacja Rady Ministrów na temat działań podejmowanych w związku z sytuacją powstałą wskutek silnych wiatrów i intensywnych opadów atmosferycznych, które miały miejsce w sierpniu 2017 r. 13

Poseł Grzegorz Schetyna Poseł Grzegorz Schetyna: kłamie, to już to rozumiem, już panu kiedyś tu mó- Dobra, to proszę zatrzymać czas. wiłem, jak pan skończy z tym kłamstwem. Ale to, co pan robi, to jest po prostu żerowanie na krzywdzie ludzkiej, i to jest obrzydliwe. (Oklaski) Ja to panu Wicemarszałek Joachim Brudziński: mówię. To jest obrzydliwe, co pan robi… (Poseł Agnieszka Pomaska: Hańba!) Ale pozwólcie państwo, żebym wyraził swoją proś- …i za to pan zapłaci nie tylko politycznie. Też bę kierowaną do was wszystkich. Rozumiem, że pana publicznie mówię stąd. posła Nitrasa nie ma sensu o cokolwiek prosić, ale (Głos z sali: Nie groź pan…) proszę pana przewodniczącego Schetynę, aby wyko- (Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji rzystał ten czas… Mariusz Błaszczak: Niech pan mi nie grozi, proszę (Poseł Sławomir Nitras: Ty nie musisz?) pana.) …jaki dał regulamin Sejmu, żeby zadać pytanie Zajmą się tobą ci, którzy się powinni zająć, za to, skierowane do rządu, a nie obrażać przedstawicieli co robisz. (Oklaski) rządu. (Głos z sali: Brawo!) Bardzo proszę. I teraz jest tak, żebyśmy dobrze wiedzieli, o czym mówimy: Rządowe Centrum Bezpieczeństwa – które jest w chaosie, zmieniacie siedzibę – to jest instytucja Poseł Grzegorz Schetyna: powołana przez nas po tych wielkich powodziach, po Pan jest przedstawicielem rządu? trąbach powietrznych 2007 r. i 2008 r. Ta instytucja (Poseł Ewa Kopacz: Właśnie.) nie działa. Wiadomo było po godz. 13, że idzie wielka Czy ja do pana mówię? Jest pan w rządzie? nawałnica, że nie wiadomo, jakie będą jej konsekwen- (Poseł Sławomir Nitras: To jest skandal!) cje, ale wiadomo było, że takiego zagrożenia jeszcze To nie jest czas na pytania. Pan nie będzie mi w Polsce nie było, nie było takiego huraganu. I co tutaj organizował mojej wypowiedzi. To już się skoń- zrobiliście wtedy? Ja panu powiem co. Przewodniczą- czyło. (Oklaski) Spis treści cy Neumann powiedział, że pan się opalał wtedy. Ja Chcę wam powiedzieć bardzo wyraźnie: są infor- to rozumiem i szanuję to, że pan ma prawo do odpo- macje z RCB, ale nie reagujecie na to, bo przygoto- czynku… wujecie się do długiego weekendu. Więcej, było kilka (Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji godzin. Nawałnica rozpoczynała się w Wielkopolsce, Mariusz Błaszczak: Niech pan nie kłamie.) potem przeszła przez kujawsko-pomorskie i na pół- …ja to rozumiem, tylko nie zrobiliście nic, bo się noc przez cztery powiaty pomorskie. Nie zrobiliście przygotowywaliście do długiego weekendu. nic. (Oklaski) Nie zrobiliście nic i jeszcze pan bezczel- (Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji nie oskarża samorządowców ze starostwa w Chojni- Mariusz Błaszczak: Kłamie pan.) cach. Naprawdę, przecież to, co pan robi, jest nieprzy- Do wypoczynku się przygotowywaliście. (Oklaski) zwoite. Zostawiam to. Tak wam ciężko było. Rozumiem to. Ale jeżeli pan Mówiłem o wielkim kataklizmie, o pierwszej re- chce wypoczywać – widzieliśmy, były w gazetach akcji. Trzeba to docenić. Strażacy, Państwowa Straż zdjęcia z pańskiego wypoczynku, powodzenia – jeże- Pożarna i ochotnicza straż pożarna w związku z brali pan jedzie wypoczywać, to musi pan zostawić ko- kiem koordynacji zamiast drogi krajowej wybrały goś, kto się tym zajmuje. A wy po prostu nikogo… drogę do Suszka, 4 km przez powalone drzewa. Dla- Nikt nie był w stanie zareagować na informacje, któ- tego zajęło im to tyle czasu. Przecież pan musi to wie- re przychodziły, na ostrzeżenia meteorologiczne. dzieć, pan jest ministrem spraw wewnętrznych. Pan (Gwar na sali) nie ma podstawowej wiedzy o tym, więc ja panu po- (Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji wiem, jak było. Przez 1,5 godziny z Lotynia i z Nowej Mariusz Błaszczak: Samorządy.) Cerkwi 12 osób z piłami i siekierami biegło ratować Ale może nie przeszkadzać? Co to jest? (Gwar na harcerzy. Taka jest prawda. Po 1,5 godzinie tam do- sali, dzwonek) To nie jest MSW. Co to jest? To nie jest tarli, 6 osób wróciło, żeby przygotować świetlicę do klub PiS-u, nie jesteś na Nowogrodzkiej, człowieku. przyjęcia rannych harcerzy. Taka jest prawda. Dla- czego pan tego nie mówi? Dlaczego pan nie jest w stanie podziękować ludziom? Dlaczego o ludziach Wicemarszałek Joachim Brudziński: pan zapomniał? (Oklaski) To co się zdarzyło w sobotę… Co zrobiliście w so- Mam do pana przewodniczącego i do wszystkich botę? Ustawkę. Rozumiem panią premier, że była na uczestników tej dyskusji prośbę, żeby… urlopie, rozumiem, że była w Juracie, ale to jest czy- (Poseł Sławomir Nitras: Ale o czym ty mówisz? sta ustawka. Czego ma dotyczyć ustawka z konferen- Przeszkadza.) cjami, z wideokonferencją wojewodów? Czego pan Pana posła Nitrasa również proszę… chciał się dowiedzieć od wojewody opolskiego czy 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Informacja Rady Ministrów na temat działań podejmowanych w związku z sytuacją powstałą wskutek silnych wiatrów 14 i intensywnych opadów atmosferycznych, które miały miejsce w sierpniu 2017 r.

Poseł Grzegorz Schetyna ska i z wiceszefem komisji budżetu, żeby właśnie pomogli. I byli w szoku, gdy zobaczyli taką skalę podkarpackiego w sprawie nawałnic na Pomorzu? zniszczeń. To trzeba wykorzystać. A pan mi tłuma- (Wesołość na sali, oklaski) Czy pan sobie zdaje sprawę czy, że to jest 6 tygodni i że myśmy nie ogłosili sta- z tego, co pan robi? To jest śmieszne, to jest po prostu nu klęski żywiołowej. Nie ogłosiliśmy, żeby załatwić śmieszne, co pan robił. I to wszystko jest ustawione. 105 mln euro w 2010 r. z Funduszu Solidarności, Jest sobota. Pani premier wraca do Juraty dalej wy- 105 mln euro właśnie dla ofiar powodzi, ogromnej poczywać, pan jest w Warszawie… powodzi. (Oklaski) (Głos z sali: Pan kłamie.) Proszę mi nie przerywać. …po powrocie z urlopu, a wojewoda Drelich je- Wicemarszałek Joachim Brudziński: dzie w sobotę do arcybiskupa Głódzia na urodziny i pojawia się z powrotem po tych urodzinach w po- Panie przewodniczący, proszę zmierzać do końca. niedziałek. (Głos z sali: Hańba!) Taka jest prawda o waszych reakcjach kryzyso- Poseł Grzegorz Schetyna: wych. (Oklaski) Przecież wszyscy o tym wiedzą. Ga- zety o tym pisały. A więc chcę tylko powiedzieć tak. Jeżeli mówicie, Teraz mówię, żeby też wiedzieć… Nie robicie nic. że tak się pochylacie i to jest dla was takie ważne, to W sobotę, niedzielę przyjeżdżają wolontariusze tak chciałbym panią premier poprosić. Jak pani pomyśli naprawdę z całej Polski, sprawy koordynuje marsza- o tych ofiarach, jak pani to zobaczy, jak pani poroz- łek Struk z samorządowcami, zaczyna organizować mawia z tymi ludźmi, to chciałbym, żeby pani wie- pomoc, bo was po prostu nie ma, wojewody nie ma. działa, że z takiej ludzkiej przyzwoitości nie powinno Wymienia pan daty. Wojewoda wynurza się po uro- robić się tego, co zrobiła pani z tymi 19 mln zł, kiedy dzinach w poniedziałek. Przecież tak nie może być. przekazała pani publiczne pieniądze na bezsensowną Przecież musicie wyciągnąć konsekwencje z takiej PiS-owską akcję. Naprawdę. bierności.

Spis treści Więcej, są następne dni, 15 sierpnia – Święto Wojska Polskiego. I 15 sierpnia pojawia się minister obrony Wicemarszałek Joachim Brudziński: narodowej. Przecież to jest kompromitacja. Minister obrony narodowej, który przylatuje helikopterem, Dziękuję panu przewodniczącemu. i przyjeżdża kolumna sześciu samochodów, żeby go do- wieźć 240 m z lądowiska do namiotu antykryzysowego. Widzieliście, jak to wygląda? Jaś Fasola by tego nie Poseł Grzegorz Schetyna: wymyślił, naprawdę. (Wesołość na sali, oklaski) Brak koordynacji, brak pomocy. Wojsko przyje- Mieszkańcy potrzebują pomocy i pani obecności. chało, 65 żołnierzy stanęło nad brzegiem rzeki, nad Dziękuję. (Oklaski) brzegiem Brdy i mówili, że przyjechali, żeby dokonać rozpoznania. Taka była prawdziwa aktywność pierwszych godzin. Ale to nie dlatego, że nie chcieli poma- Wicemarszałek Joachim Brudziński: gać. Dlatego że nie było koordynacji. Wy nie potrafi- cie tego robić. To jest pański obowiązek, panie mini- Dziękuję, panie przewodniczący. strze Błaszczak. To jest pański obowiązek. Pan jako O głos poprosił minister obrony narodowej pan minister miał tam być w sobotę od rana. Pan miał Antoni Macierewicz. reagować, a pana nie było. I to jest pana odpowie- Bardzo proszę, panie ministrze. dzialność. (Oklaski) (Głos z sali: Bolało!) Teraz chcę powiedzieć o odszkodowaniach. Nie 6 tygodni, tylko 12 tygodni czeka Komisja Europej- ska na wasz wniosek. Odniosłem się do tego, że nie Minister Obrony Narodowej chcecie pomóc ludziom. Te straty, które są, to nie Antoni Macierewicz: są… Przygotowaliście 58 mln zł. Chwała wam za to. Straty wynoszą ponad 3 mld zł. Taka jest tam skala Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chcę sprostować zniszczeń. wypowiedź Jasia, przepraszam bardzo, nie Fasoli, Pani Premier! Naprawdę zapraszam, żeby pani to tylko pana przewodniczącego Schetyny (Oklaski), zobaczyła, ten księżycowy krajobraz, te zniszczenia. w związku z kłamstwami, którymi państwo jesteście Rekultywacja puszczy będzie trwała od 60 do 70 lat. przez niego raczeni. (Dzwonek) To jest ogrom strat. O tym chcemy dzisiaj (Poseł Grzegorz Schetyna: Do Putina.) mówić, jak zrobić… Dlatego byłem tam w piątek (Poseł Jakub Rutnicki: Jak tam Misiewicz się ma?) z eurodeputowanymi, z wiceszefową Parlamentu Eu- Wojsko było na miejscu zdarzenia natychmiast po ropejskiego McGuinness, z szefową komisji środowi- informacji, natychmiast po informacji (Gwar na sali, 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Informacja Rady Ministrów na temat działań podejmowanych w związku z sytuacją powstałą wskutek silnych wiatrów i intensywnych opadów atmosferycznych, które miały miejsce w sierpniu 2017 r. 15

Minister Obrony Narodowej Czy można było uniknąć tragedii? To pytanie za- Antoni Macierewicz dają sobie wszyscy, którzy tam byli. Stosy kosztow- nych procedur, szkoleń, systemy łączności – to wszyst- dzwonek) ze strony wojewodów i wezwaniu do pomo- ko dawało nam złudzenie poczucia bezpieczeństwa. cy ze strony wojewodów. Jeżeli pana razi to, że mini- I dzisiaj możemy gdybać: Gdyby ta informacja o zbli- ster obrony narodowej w dniu Święta Wojska Polskie- żającej się nawałnicy dotarła do wszystkich mieszkań- go przyjechał na miejsce zdarzenia, to współczuję ców i letników, gdyby do tych, do których w ogóle do- pana poczuciu potrzeb narodu polskiego. Dziękuję tarła, dotarła wcześniej, to czy ofiar byłoby mniej, czy bardzo. (Oklaski) można byłoby ich w ogóle uniknąć? Moim zdaniem (Poseł Jakub Rutnicki: Ale słabo.) dzisiaj to nie ma większego sensu. Ktoś czegoś nie dopilnował, ktoś się spóźnił, ktoś zlekceważył. Nieje- den urzędnik musi żyć z tą świadomością, mieć ją do Wicemarszałek Joachim Brudziński: końca życia. Ja nie zazdroszczę tego nikomu. To, co się działo przez kilka pierwszych godzin po Dziękuję panu ministrowi. katastrofie, powinno być podstawą do rachunku su- Proszę o zabranie głosu pana posła Pawła Sku- mienia dla państwa, bo to państwo odpowiada za teckiego, Klub Poselski Kukiz’15. zapewnienie bezpieczeństwa Polakom. Czy Polacy Bardzo proszę. czuli się tam bezpiecznie? Ja tam byłem, ja z nimi Przepraszam, pan poseł Skutecki prosi o poinfor- rozmawiałem – nie czuli się. Dopiero po nagłośnieniu mowanie Wysokiej Izby, że na galerii jest wraz z prze- sprawy przyjechało wojsko, po wcześniejszym obce- wodniczącym Komisji Spraw Zagranicznych delegacja sowym odmówieniu pomocy przez przedstawiciela deputowanych do parlamentu Iraku. (Oklaski) rządu. Ale wreszcie wojsko było, wreszcie wojsko Chciałbym bardzo serdecznie państwa deputo- działało. wanych przywitać i poinformować Wysoką Izbę, że Pytania, jakie słyszałem na miejscu najczęściej, jest z państwem deputowanymi również Jego Eks- brzmiały: Dlaczego nie ma jednego sztabu kryzyso- celencja ambasador Iraku w Warszawie. Witamy pań- wego odpowiedzialnego za koordynację wszystkich stwa serdecznie. (Oklaski) służb, i wolontariuszy, i służb państwowych, i samo- Proszę o zabranie głosu pana posła Pawła Sku- rządowych, i wszelkich innych? Dlaczego zwykli lu- Spis treści teckiego. dzie, naprawdę zwykli ludzie, brali urlopy, jechali kilkaset kilometrów, czasami z gołymi rękoma, czasami z piłą, czasami z paliwem do piły, i w kilka go- Poseł Paweł Skutecki: dzin byli na miejscu i pomagali, a wojsko potrzebo- wało kilku dni? Ja rozumiem, że wojsko przyjechało Bardzo dziękuję. wtedy, kiedy zrobiło się głośno w mediach, kiedy pan Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przysłuchując się wojewoda zdecydował się jednak poprosić o pomoc, tej dyskusji, mam pewien niesmak, bo mija właśnie ale mieszkańcy na dole tego nie rozumieją. Ja pamiętam wzruszenie, naprawdę wzruszenie, miesiąc od tragedii, która dotknęła Polskę, całą Pol- kiedy zadzwonił do mnie sołtys Rytla Łukasz Ossow- skę. Tę pamiętną noc z piątku na sobotę dziesiątki ski i powiedział: Paweł, proszę, nie przysyłaj mi już tysięcy Polaków zapamiętają do końca życia. Zjawi- więcej ludzi, bo rano miałem 1500 osób pod domem sko, którego do dzisiaj naukowcy nie potrafią nazwać, kultury, gdzie był sztab. Łukasz zostawił swoją firmę zabrało życie kilku osobom, a tysiącom w mgnieniu z boku i przez kilka tygodni, do dzisiaj, poświęcał się oka unicestwiło dorobek życia. To jest zjawisko, któ- pomocy ludziom nie dlatego, że musi, tylko dlatego, że re media nazywają nawałnicą, rząd – silnymi wiatra- chce, bo przecież on nie ma za to płacone. To jest czło- mi, a ludzie na miejscu – klęską żywiołową, a najczę- wiek, który zastąpił służby, w pewnym sensie struk- ściej po prostu armagedonem. tury państwa, chociaż… Został bohaterem – bohate- Kiedy przyjechałem na miejsce tych wydarzeń rem wśród tysięcy bohaterów, którzy pomagali dobę po tych zdarzeniach, nie było tam nikogo oprócz w najtrudniejszych chwilach wszędzie tam, gdzie po- strażaków. Nie było tam ani pana posła Schetyny, trzebna była pomoc. Jego uśmiech i zwykła ludzka ani wojska. Wtedy już wiedzieliśmy, że dwie nasto- cierpliwość leczyły złe emocje. A było ich mnóstwo. Bo latki, Olga i Asia, zginęły w Suszku, potem dowie- jak opanować gniew, kiedy przedstawiciel polskiego dzieliśmy się o kolejnych ofiarach, o 56-letniej miesz- rządu, widząc rozmiar katastrofy, ucieka przed sołty- kance Zielonej Huty przygniecionej przez komin jej sem? Tak było. A w mediach mówi, że do zamiatania własnego domu, o dwudziestodziewięciolatku z War- liści nie będzie wzywał wojska. To nie jest niefortunna szawy, który zginął, wypoczywając na wakacjach pod wypowiedź, to jest kompromitacja. (Oklaski) namiotem, o czterdziestoośmiolatku przygniecionym Szanowni Państwo! Jestem przekonany, albo ina- przez drzewo w miejscowości Zapora i wreszcie o 60-let- czej: mam bardzo głęboką nadzieję, że nad odpowie- niej kobiecie. Pokój ich duszom. Z szacunku do ofiar dziami na te wszystkie pytania pracują intensywnie powinniśmy rozmawiać na nieco innym poziomie najlepsi specjaliści, jakich pani premier ma do dys- o tym wszystkim. pozycji. 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Informacja Rady Ministrów na temat działań podejmowanych w związku z sytuacją powstałą wskutek silnych wiatrów 16 i intensywnych opadów atmosferycznych, które miały miejsce w sierpniu 2017 r.

Poseł Paweł Skutecki stwa. Ci ludzie budzą się w nocy, kiedy wieje mocniej- szy wiatr, i tego rząd nie naprawi pieniędzmi, tu Muszę w to wierzyć, bo wyraźnie ich brakuje trzeba jakiejś kompleksowej pomocy dla wszystkich w sprawie reakcji państwa na to, co dzieje się teraz, tych ludzi, i młodszych, i starszych, ale przede miesiąc po katastrofie. Na papierze pomoc dla po- wszystkim dla dzieci i właśnie osób starszych. I dzi- szkodowanych wygląda świetnie, da się ją przedsta- siaj możemy zaklinać rzeczywistość, ale na miejscu wić w jakiś atrakcyjny sposób na kolorowych slaj- to wygląda dramatycznie. Jedyne, co buduje, to ludz- dach, ale pozwólcie państwo, że powiem, jak to wyka solidarność. To ludzie zostali prawdziwymi boha- gląda dzisiaj naprawdę. Spójrzcie państwo, za oknem terami. Ja nie mówię o politykach, którzy jeździli pada deszcz, jest wilgoć, za chwilę będzie zima i ci w kilka dni po katastrofie robić sobie zdjęcia, o poli- ludzie naprawdę mają problem z tym, jak przeżyć. Na tykach z każdej opcji, tylko mówię o tych ludziach, przykład pani Iwona Mikołajska ze Skoraczewa w gmi- którzy, nie wiem, dziesiątkami stali po pachy w wo- nie Sośno ma zniszczony dach i ścianę szczytową. dzie z piłami i oczyszczali rzekę, bo lada moment Pozwolenia na odbudowę miały być w uproszczonej mogła być powódź. I wtedy jeszcze nie było tam woj- formie, ale po 6 dniach pani Iwona dostała informa- ska, panie ministrze, ja to widziałem, naprawdę. Ci cję, że musi jeszcze raz stawić się z parametrami ludzie ryzykowali swoim życiem, zdrowiem, brali domu. Pani Iwona choruje na stwardnienie rozsiane. urlopy – oni są bohaterami. Cztery domy są do odbudowy w tej wsi. Do dzisiaj ci I z szacunku dla ich poświęcenia, z szacunku dla ludzie dostali 6 tys. zł z tytułu pomocy. Ja wiem, że tragedii, która pochłonęła kilka ludzkich istnień, kiedyś dostaną duże pieniądze, ale dzisiaj nie mają z szacunku dla ludzi, którzy te traumatyczne chwile tych pieniędzy, nie mają gdzie mieszkać. będą pamiętali do końca, bardzo proszę panią pre- Rodzina pana Marcina z miejscowości Wilcze. mier o powołanie jakiegoś ponadpartyjnego zespołu Stracili oni dach domu, budynku gospodarczego odpowiedzialnego za gruntowny przegląd procedur, – miejsca pracy pana Marcina – i garażu. Dostali za- bo być może one też nie do końca zadziałały. Ale pomogi 6 tys., do dzisiaj nie dostali nic więcej. przede wszystkim, pani premier, bardzo proszę panią Pani Halina z Kęsowa – dom do połowy nadaje się o to, żeby osobiście wzięła pani na sumienie warunki, do rozbiórki. Dom był ubezpieczony na 300 tys. w jakich ludzie poszkodowani w tej nawałnicy będą

Spis treści u wiodącego ubezpieczyciela, żeby nie podawać na- musieli przeżyć zimę. I oby ci wszyscy ludzie tę zimę zwy, który wycenił szkody na 32 tys. Jest zakaz prze- przeżyli. Dziękuję. (Oklaski) bywania w domu, a mieszka tam synowa z małym dzieckiem. Nie ma komina, jest zimno. Pisali do wój- ta, ten odesłał ich do sekretarza. Ostatecznie dosta- Wicemarszałek Joachim Brudziński: li pieniądze na dzieci, ale od 6. roku życia. Synowa, która mieszka w tym domu, ma pięcioletnie dziecko, Dziękuję. więc pieniędzy nie dostała. W sumie dostali 6 tys. zł Proszę o zabranie głosu pana posła Ryszarda Pe- dzisiaj, po miesiącu. tru, klub Nowoczesna. W sołectwie Raciąż jest 200 ha lasów prywatnych, z czego 1/3, może połowa, nadaje się do wycinki. To są lasy rolników, którzy kupowali je za ostatnie pie- Poseł Ryszard Petru: niądze, żeby mieć zabezpieczenie na starość. Nie mają już tego zabezpieczenia. Teraz przyjeżdżają do Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Premier! sołectwa Raciąż prywatne firmy, wykupują to drew- Panie Ministrze! Takie wystąpienie powinno było się no za grosze, a rolnicy sprzedają, bo co mają zrobić? zacząć od słów podziękowania dla wszystkich obywa- Nie mają pieniędzy, żeby zabezpieczyć sobie dach nad teli, którzy nieśli innym pomoc. Nie było tego w pana głową na zimę. I tak wygląda rzeczywistość tam, na wystąpieniu. miejscu. W tym samym sołectwie jest ośrodek wypo- Jeżeli państwo macie sumienie i sumienie gryzie czynkowy Bydgoskiej Fabryki Mebli, gdzie co roku państwa, że nie byliście tam o czasie, powinniście się jeździli ludzie starsi, emeryci. W te wakacje ośrodek przynajmniej uderzyć w pierś. Każdy z Polaków by był zamknięty, ma być remont i Bogu dzięki, bo tych to zrozumiał. Nie było słowa „przepraszam” i nie było ofiar byłoby naprawdę dużo więcej. Jeżeli chodzi przeproszenia za to, że zrzuca pan odpowiedzialność o Sośno, pomoc do 6 tys. zł została wypłacona prak- za swoje nieróbstwo na innych. To jest wyjątkowo tycznie w całości, natomiast żadnych większych pie- podłe: w sytuacji kiedy zmagamy się z żywiołem, lu- niędzy nie ma. dzie ryzykują życie, pan szuka tych, którzy zamiast Szanowni państwo, fakty są takie, że dzisiaj, mie- pana nie wykonywali swoich obowiązków. Całe wy- siąc po katastrofie, ludzie wciąż nie mogą normalnie stąpienie to było przerzucanie winy wyłącznie na mieszkać. Ja nie chcę już mówić o konieczności kom- innych, ale nic na siebie. Ani razu nie wziął pan cho- pleksowej pomocy psychologicznej tym ludziom, któ- ciaż cząstki odpowiedzialności na siebie. Cała ta wy- rzy przeżyli ciężką traumę, stracili wszystko: dom, powiedź była pod hasłem: Polacy, nic się nie stało. narzędzia pracy, zabezpieczenie na starość, ale stra- Otóż stało się, to jest bardzo poważna tragedia i wi- cili też coś dużo ważniejszego – poczucie bezpieczeń- dać, że system zarządzania państwem nie zadziałał. 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Informacja Rady Ministrów na temat działań podejmowanych w związku z sytuacją powstałą wskutek silnych wiatrów i intensywnych opadów atmosferycznych, które miały miejsce w sierpniu 2017 r. 17

Poseł Ryszard Petru zwoicie. Jeśli nie mieliście pomysłu, jak pomóc, to trzeba było przynajmniej pojechać tam i się dowie- To, co się wydarzyło, pokazało, że system, który pań- dzieć, jak można pomóc, pokazać, że los ludzi was stwo proponujecie, czyli silny wojewoda, nie działa. naprawdę interesuje, a teraz przerzucacie odpowie- My jako Nowoczesna od dawna postulujemy likwida- dzialność na innych. cję urzędu wojewody i przekazanie kompetencji mar- Proszę państwa, minister Waszczykowski nie- szałkom. (Oklaski) dawno powiedział, minister Waszczykowski ma same Proszę państwa, zanim wy się zorientowaliście, świetne cytaty: My nigdy nikogo w życiu nie zdradzi- że tam coś się dzieje, ludzie w swoich małych ojczy- liśmy. Nigdy nikogo w życiu nie zdradziliśmy. Proszę znach już dawno działali. Dziwi mnie, jak bardzo państwa, zdradziliście Polaków o północy. Dziękuję śmierdzą wam pieniądze z Unii Europejskiej. Ja ro- bardzo. (Oklaski) zumiem, że szuka pan argumentów, żeby pieniędzy od Unii w ramach solidarności nie pozyskać, ale nie bójcie się Unii Europejskiej – jak oni nam chcą po- Wicemarszałek Joachim Brudziński: móc, to tę pomoc weźmy, jak im trzeba pomóc, to my będziemy pomagać. Na tym polega solidarność. Pani poseł Ewa Lieder. (Oklaski) Obiecał pan 200 tys. ludziom. Wie pan, ile dosta- ją pieniędzy teraz, po miesiącu? 20 tys. Proszę pań- Poseł Ewa Lieder: stwa, 300 tys. osób w dziewięciu województwach zostało pozbawionych prądu, ale was tam nie było. Szanowny Panie Marszałku! Pani Premier! Mini- I to, że was tam nie było, to odpowiedzialność pani strowie! Szanowni Państwo Posłowie i Posłanki! Mi- premier Beaty Szydło, pana ministra Błaszczaka nął miesiąc od nawałnicy, 6 rodzin opłakuje swoich i pana ministra Macierewicza, który w lakierkach bliskich na Pomorzu, w województwie kujawsko-po- tam pojechał. morskim i w województwie wielkopolskim. Najbar- Trzy dni później prężyliście nieistniejące musku- dziej pokrzywdzone tereny to Kociewie, Bory Tuchol- ły na paradzie w Warszawie. Nie na tym polega rzą- skie i Kaszuby. dzenie, żeby na paradzie prężyć muskuły, tylko na Ta nawałnica dokonała naprawdę prawdziwego Spis treści tym, by pomagać ludziom tam, gdzie oni tego potrze- spustoszenia, w zasadzie na naszych oczach dokonał bują, mieszkańcom Rytla, Sitowca, Dziedzinka, się dramat tysięcy ludzi, który utracili wszystko albo Pruszcza, Bagienicy i Suszka. prawie wszystko. Kataklizm na Pomorzu i w Wielko- (Poseł Piotr Kaleta: Madery.) polsce pokazał nam nieudolność rządu. Pani premier, Polacy, którzy tam byli, tam działali, zrozumieli, dobrze, żeby pani tego posłuchała. Ludzie nie spo- że Polska to oni, Polska to nie wy. Oni tam walczyli dziewali się takiego kataklizmu i nikt ich nie uprze- o życie, a nie o odgarnianie liści. Zauważcie, że do- dził. Gdyby system ostrzegania funkcjonował prawi- piero po 3 dniach wysłaliście do pomocy 60 saperów dłowo, można by zapobiec niektórym skutkom. Tym- i podaliście im zły adres. Obrony terytorialnej nie czasem nie wprowadzono stanu klęski żywiołowej, wysłaliście, bo jak mówił rzecznik, zacytuję: Nie da o tym mało kto mówił, a to jest bardzo ważna sprawa. się teraz, może kiedyś. Proszę państwa, to co zrobił To usprawniłoby usuwanie skutków nawałnicy. Nie Antoni Macierewicz z obroną terytorialną, to jest wpisano również kilku paradoksalnie najbardziej skrajna amatorszczyzna, to jest partactwo. Stało się zniszczonych gmin, chodzi tutaj o Sulęczyno, Siera- i trzeba wyciągnąć wnioski, wnioski na przyszłość kowice, Studzienice i gminę Kościerzyna, do rozpo- dla Polski. Po pierwsze, sztab antykryzysowy musi rządzenia pani premier w sprawie pomocy ofiarom regularnie ćwiczyć. Mam do pana, panie ministrze, nawałnicy. A jeden z urzędników pani premier na- pytanie: Ile razy zarządził pan ćwiczenia, jak często zwał to malutką niedokładnością. Otóż nie, proszę w ostatnich 2 latach testowaliście współpracę woje- państwa, to była bardzo duża niedokładność, to są wodów z samorządami? Ani razu tego nie zrobiliście. duże gminy i to opóźniło pomoc. Po drugie, ważne jest, żeby nie kłamać. Zacytuję mi- Nie uruchomiono w pierwszych dniach pomocy nistra Błaszczaka sprzed lat: Wszystko leży odłożone wojska, pominę to milczeniem, proszę państwa. Pa- na półkę, bo rząd zajmuje się propagandą. To pana nował chaos w sztabie kryzysowym, który opóźniał słowa, tylko dziwię się, że pan tak doskonale siebie dopływ środków i potrzebnej pomocy do poszkodowa- opisał. Fakty są takie, że jedyną realną siłą są oby- nych gmin. Jednak dzięki działaniom samorządow- watele, samorządy i organizacje pozarządowe. One ców, którym się kłaniam z tego miejsca, pracy stra- niosły pomoc i one były na miejscu. (Oklaski) żaków i służb leśnych, których często krytykuję, ale Kolejne pytanie. Dlaczego nie zadziałał regional- tym razem stanęli na wysokości zadania, wszystkie ny system ostrzegania? Rządzicie od 2 lat, jesteście drogi wojewódzkie były przejezdne już 12 sierpnia odpowiedzialni za państwo. Jeśli wszystko jest goto- o godz. 11. Urząd Marszałkowski Województwa Po- we, to znaczy, że stworzyliście system do bani, bo nie morskiego podjął działania mające na celu ułatwienie był on w stanie nikogo ostrzec. A najgorsze jest to, że pomocy darczyńców i ludzi dobrej woli. Ale tak nanie słuchacie ludzi ani nie umiecie się zachować przy- prawdę największą pomoc przynieśli mieszkańcy. 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Informacja Rady Ministrów na temat działań podejmowanych w związku z sytuacją powstałą wskutek silnych wiatrów 18 i intensywnych opadów atmosferycznych, które miały miejsce w sierpniu 2017 r.

Poseł Ewa Lieder Dziękuję w imieniu mojego klubu, ale chciałbym, żeby te podziękowania były wspólne. Zabrakło ich Jest taka grupa na Facebooku: Pomoc mieszkańcom w wystąpieniu pana ministra. I szkoda, bo niezależ- Kaszub i Borów Tucholskich, która od dnia po nanie od tego, jak będziemy się różnić w naszych wypo- wałnicy koordynuje wraz z Polskim Czerwonym wiedziach, w ocenie działania rządu, podziękowania Krzyżem, o którym tu też nikt nie wspomniał, i Ca- mogłyby być wspólne. ritasem tę pomoc. Ona przyszła najszybciej. To była Dziękuję przede wszystkim tym, którzy pomaga- benzyna do pił, to były agregaty prądotwórcze, duża li od pierwszej chwili tym, których dotknęły te skut- ilość tej benzyny. Ta pomoc cały czas stamtąd idzie, ki nawałnic, czyli mieszkańcom Pomorza, wojewódz- ludzie się koordynują, to jest najlepsza pomoc, jaka twa kujawsko-pomorskiego, województwa wielkopol- mogła być. To zrobili sami mieszkańcy. Ja tam oczy- skiego. Oni stanęli na wysokości zadania. Nie rato- wiście byłam i widziałam to: to jest katastrofalny wali tylko własnego życia i dobytku, ale pomagali widok, proszę państwa, katastrofalny. swoim sąsiadom. Byli tam oczywiście samorządowcy, Ludzie, którzy posiadają lasy, którzy mieli tam agro- którzy dzisiaj są wzywani przez pana ministra do turystykę, dzisiaj chcą porzucać te lasy, bo sami tego nie odpowiedzi, że to teraz wszystko od nich zależy, że uprzątną. Mają 5 lat na to, ale zastanawiają się nad po- to oni powinni stanąć na wysokości zadania. Panie rzuceniem tych lasów. Warto się zastanowić, pani pre- ministrze, pani premier, oni stanęli na wysokości mier, nad specustawą o interwencyjnym skupie drewna. zadania, w przeciwieństwie do was. (Oklaski) Ludzie naprawdę sobie z tym sami nie poradzą. Dziękuję bardzo strażakom. To jest duma Polski. (Poseł Teresa Wargocka: Już się pisze.) Państwowa Straż Pożarna, ale szczególnie ochotnicy, Państwo odmawia pomocy firmom, które ucier- bo robią to ochotniczo, robią to z powołania, z wła- piały w wyniku sierpniowych nawałnic. Jedyna pro- snego wyboru. Ponad 100 tys. strażaków zaangażo- pozycja ze strony państwa to wniosek do ZUS-u wanych, tak jak słyszeliśmy, jak informował pan i urzędu skarbowego o rozłożenie na raty zobowiązań minister. Większość to są ochotnicy, bo wszystkich publicznoprawnych. W ten sposób ludzie tracą źródło strażaków zawodowych w Polsce mamy 35 tys., czyli utrzymania. dominująca większość uczestniczących w akcji to byli Proszę państwa, patrzyłam na domy pokryte folią strażacy ochotnicy z terenów, na których wystąpiły

Spis treści i na ten krajobraz, ale również oglądałam przebieg nawałnice, ale również przyjeżdżali oni z różnych katastrofy będącej wynikiem huraganu Irma w Sta- zakątków Polski, z województw, które zostały do- nach Zjednoczonych. Prezydent Trump oprócz słów: tknięte, jak również z innych województw, choć nie Niech Bóg ma was w swojej opiece, wysłał wojsko, było im łatwo. ewakuował ludzi i ogłosił stan klęski żywiołowej. Tutaj jeden przykład. I wyciągnijcie z tego wnio- A co zrobił polski rząd? Minister Macierewicz masze- ski na przyszłość. Gmina Inowrocław, 15 strażaków, rował, zamiast zapewnić bezpieczeństwo, wojewoda zaraz jak się dowiedziało, co się stało, było chętnych podobno coś świętował z biskupem, dlatego nie wie- do wyjazdu. Są w krajowym systemie ratowniczo- dział oczywiście, że do sprzątania są nie tylko liście. -gaśniczym, więc muszą uzyskać zgodę komendanta Panie ministrze Błaszczak, panie ministrze Zie- wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej na wy- liński, panie wojewodo Drelich, którego tutaj nie ma, jazd. Zabezpieczają swoją gminę, ten obszar, który nie ukryjecie się za plecami bohaterskich strażaków mają pod opieką w krajowym systemie, są gotowi do i policjantów. (Oklaski) Wojewoda zaspał i wojsko za- wyjazdu. Ale co się dzieje? Komendant wojewódzki spało aż o 2 doby. Dziękuję. (Oklaski) Państwowej Straży Pożarnej nie wyraża zgody. Wójt wściekły dzwoni do wojewody, informuje, że zaraz nagłośni całą sprawę. Dopiero po nacisku wojewody Wicemarszałek Joachim Brudziński: jest wydana zgoda. Tak, po nacisku wójta na woje- wodę jest wydana zgoda. Czy to jest sprawne pań- Proszę o zabranie głosu pana posła Władysława stwo, które reaguje życzliwie, śpieszy z pomocą? Ja Kosiniaka-Kamysza, klub Polskiego Stronnictwa wiem, że wy nie zawsze lubicie Związek Ochotniczych Ludowego. Straży Pożarnych RP. Można tego doświadczyć. Ale Bardzo proszę, panie przewodniczący. czemu nie pozwalacie strażakom ochotnikom, jak chcą wyjechać i pomagać swoim rodakom w innej gminie, tego zrobić? Tego kompletnie nie rozumiem. Poseł Władysław Kosiniak-Kamysz: Wyciągnijcie z tego wnioski. Samorządy, te na miejscu, które są odpowiedzial- Dziękuję bardzo. ne bezpośrednio, wzięły na siebie tę odpowiedzial- Panie Marszałku! Pani Premier! Wysoka Izbo! ność niezależnie od opcji, jaką reprezentują. Na tym Chciałbym zacząć od podziękowań dla prawdziwych terenie starostowie, wójtowie, sołtysi, którzy pewnie bohaterów, dla bohaterów, którzy uratowali swoich są z każdej partii politycznej albo nie są w żadnej sąsiadów, swoje rodziny, którzy nieśli pomoc tam, na partii politycznej, zrobili najlepiej to, co potrafili, po- miejscu, gdzie doszło do tragedii, nawałnic, do arma- magali po prostu ludziom. Są symbole, które na pew- gedonu, tak jak to było tu już dzisiaj powiedziane. no pozostaną w naszej pamięci. Ale na wysokości 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Informacja Rady Ministrów na temat działań podejmowanych w związku z sytuacją powstałą wskutek silnych wiatrów i intensywnych opadów atmosferycznych, które miały miejsce w sierpniu 2017 r. 19

Poseł Władysław Kosiniak-Kamysz nie wiedzieli, że na swoim terenie mają magazyny, gdzie są plandeki, którymi można przykryć domy zadania stanęły też samorządy z innych województw. pozbawione dachów, gdzie są agregaty. Nie chcieli I gminne, i powiatowe, i województwa. rozmawiać z samorządowcami, często nie zapraszali Pan minister mówił o przekazanych 58 mln. Pa- przedstawicieli urzędu marszałkowskiego. Dlaczego? nie ministrze, same województwa, samorządy woje- No bo są z innej opcji. Naprawdę Polaków nie intere- wództw przekazały prawie 7 mln, i to nie tylko woje- suje, kto jest z jakiej opcji, kto jest wojewodą z jakiej wództwo pomorskie, które daje 2 mln, województwo partii, kto jest marszałkiem. Chcieliby stanąć razem kujawsko-pomorskie, które daje 1 mln, ale np. Mazow- i wspólnie walczyć z żywiołem i jego skutkami. Ta sze przekazało do trzech gmin 1200 tys. To jest praw- pomoc nie trafiła jeszcze do wszystkich, nawet te dziwa solidarność, solidarność samorządowa. Powia- 6 tys., które są kroplą w morzu potrzeb. To jest in- ty na dzień dzisiejszy przekazały 3 mln zł. A więc formacja z ostatnich chwil: miejscowość Młynki samorządy wojewódzkie i powiatowe – 10 mln zł. Jak w gminie Czersk w powiecie chojnickim – do dzisiaj to się ma do 60 mln – tutaj zawyżam nawet – o któ- 6 tys. zł nie zostało tam wypłacone. I nie jest to wina rych dzisiaj pan mówił? A oni to robią z własnych samorządów. Po prostu z tych pieniędzy, które prze- budżetów, pomagając na drugim końcu Polski. kazaliście, im na to zabrakło, a nowe nie doszły. Bar- Chciałbym bardzo serdecznie podziękować harce- dzo proszę o szybką interwencję. rzom. Oni też z różnych miejsc Polski zjechali i przez Nie może być tak, że nie reagujecie też na wnioski kilka, kilkanaście dni pracowali jako wolontariusze. o wprowadzenie stanu klęski żywiołowej i zasłaniacie Tych wolontariuszy było bardzo, bardzo wielu. Zbie- się tym, że nie został on wprowadzony w 2010 r. Do- rali, organizowali zbiórki, zawozili środki, które były brze wiecie, że wtedy już była kampania wyborcza. potrzebne w tych pierwszych dniach, żywnościowe, Pewnie byście później oskarżali, że przez wprowa- chemiczne. Ale dzisiaj ci wolontariusze, np. rolnicy, dzenie stanu klęski żywiołowej termin wyborów zo- dbają o rolników, dbają o rolników z obszarów do- stał przesunięty. Teraz nie było żadnych wyborów. tkniętych klęską, dbają, bo przywożą im pasze, przy- A co by zmieniło wprowadzenie stanu klęski żywio- wożą im materiał siewny. łowej? Nie tylko by to usprawniło działania, pozwo- Nawałnica jest za nami, ale jej skutki odczuwa się, liłoby skoordynować te działania, ale i np. nie wzro- pozostają na miesiące i lata. I nie wolno dzisiaj pozo- słyby ceny towarów, podstawowych towarów na da- Spis treści stawić bez wsparcia tych, którzy muszą odtworzyć nym terenie. To jest zapisane w ustawie. Pewnie tę swój warsztat pracy. Rolnicy muszą w wielu miej- ustawę trzeba zmienić. scach odtworzyć swój warsztat pracy. Oni nie potrze- I tu jest nasza konkretna propozycja na przy- bowali tego materiału w pierwszych dniach po na- szłość. Przede wszystkim jedna ustawa klęskowa, wałnicy, ale będą go potrzebowali teraz i będą go w której zebrane zostaną od A do Z działania podej- potrzebowali na wiosnę. Wtedy trzeba być z nimi. mowane przez państwo na wypadek klęsk żywioło- Wolontariusze są. Są z nimi związki rolników. Są wych, od monitorowania zagrożeń, systemu ostrze- z nimi izby rolnicze, ale muszą być też ci, którzy za- gania przed nimi, przez dostęp do informacji, system rządzają rolnictwem, musi być minister rolnictwa, powiadomienia ratunkowego, do sposobu reagowa- ale jego działania jak zwykle są opieszałe. nia, likwidacji szkód i programowego wsparcia po- Szanowni Państwo! Ta sytuacja pokazała jedną szkodowanych po szkodzie. Jeden system ostrzega- rzecz dobitnie: że państwo zarządzane centralnie po- nia. Dzisiaj tylko 600 tys. osób ma aplikację do ko- niosło totalną klęskę, poniosło totalną klapę. Woje- rzystania z regionalnego systemu ostrzegania. Te woda nie był w stanie podjąć decyzji. Mówił, że do 19 mln lepiej by było wydać na promocję systemu zbierania liści, grabienia gałązek niepotrzebne jest ostrzegania. A jakbyście dorzucili 19 mln do tych wojsko. To jest oczywiście karygodne, niedopuszczal- 58 mln, to na pewno już dzisiaj wszyscy przynajmniej ne. Myślę, że pani premier powinna wyciągnąć kon- 6 tys. mieliby wypłacone i by była w dużo lepszy spo- sekwencje. Pan minister powinien wyciągnąć konse- sób uporządkowana wypłata tych pieniędzy. Jeden kwencje. Napominał, żeby więcej robić, a mniej mó- fundusz klęskowy. Dzisiaj są różne rezerwy w róż- wić. Nie zawsze się to przekładało na prawdziwe nych ministerstwach, trwają gorączkowe poszukiwa- działanie. Nie zdało egzaminu państwo zarządzane nia. Jeden stały fundusz klęskowy to jest kolejna z Warszawy. Nie da się tak – wybierać złych ludzi nasza propozycja. Jeden gospodarz w województwie, i myśleć, że dokonają dobrych rzeczy, że będą samo- który koordynuje działania, który rozmawia i wyka- dzielni. Brakuje jednej osoby w rządzie, która by to zuje trochę życzliwości. Żadną ustawą nie nauczymy koordynowała. Jest jedno, drugie, trzecie minister- chęci do rozmowy i współdziałania. I jedna osoba stwo, szukanie w jednej, w drugiej rezerwie, a bra- odpowiedzialna w rządzie. kuje osoby, która by to koordynowała. Wojewodowie Niestety, pani premier, nie daliście rady, tylko nie zdali egzaminu po prostu w tym czasie. I to trze- daliście ciała w tym wypadku. (Dzwonek) Nie po- ba jasno i wyraźnie powiedzieć. Tak, potrzebny jest radziliście sobie z ratowaniem dobytku Polaków, jeden gospodarz w województwie, nie ma tu sensu nie poradziliście sobie też z programowym wspar- tworzenie dualizmów. To też informacja wynikająca ciem. A dzisiaj nie poradziliście sobie z udźwignię- z rozmów z samorządowcami. Wojewodowie nawet ciem tej debaty… 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Informacja Rady Ministrów na temat działań podejmowanych w związku z sytuacją powstałą wskutek silnych wiatrów 20 i intensywnych opadów atmosferycznych, które miały miejsce w sierpniu 2017 r.

Wicemarszałek Joachim Brudziński: wet do województwa pomorskiego ani kujawsko- -pomorskiego się nie wybrał, i – jak chwalił się tu Dziękuję, panie pośle. w swoim wystąpieniu – odbył nawet kilka narad i konferencji, wideokonferencji, z udziałem mediów, ale bez udziału poszkodowanych, bez udziału Poseł Władysław Kosiniak-Kamysz: uczestniczących w akcji ratowniczej, bez udziału samorządowców. …w sposób godny, który daje szansę na wspólne Są trzy zarzuty, które my jako Unia Europejskich podziękowania. Ja jeszcze raz w imieniu swojego klu- Demokratów stawiamy, pani premier, pani rządowi bu, ale myślę, że i w imieniu nas wszystkich… w związku z reakcją na tamtą katastrofę. Po pierwsze, nieporadne, a może lepiej byłoby rzeczywiście powtórzyć za posłem Petru „partackie”, partackie Wicemarszałek Joachim Brudziński: zachowanie przedstawiciela pani premier w terenie, w województwie pomorskim, wojewody pomorskiego, Dziękuję panu posłowi. który pierwszego dnia, podobno wizytując tereny ob- jęte katastrofą, nie widział powodu, by wzywać wojsko, żeby uprzątnęło liście i posprzątało gałęzie, ale Poseł Władysław Kosiniak-Kamysz: 2 dni później pod wpływem nacisku opinii publicznej, pod wpływem faktów już taką okoliczność widzi, już …dziękuję wszystkim prawdziwym bohaterom, o interwencję wojska prosi. Co się stało w ciągu tych którzy pomagali rodakom. Dziękuję. (Oklaski) 2 dni? Czy przyszła jakaś kolejna nadzwyczajna katastrofa? Nie. Dokładnie wojewoda dopiero po 2 dniach był w stanie ocenić realną skalę szkód, które ta ka- Wicemarszałek Joachim Brudziński: tastrofa wyrządziła. Po drugie, brak jakiegokolwiek nadzoru nad jego Dziękuję. działaniami ze strony jego zwierzchnika, czyli wice- Proszę o zabranie głosu pana posła Jacka Prota- ministra Zielińskiego. Chcę tylko przypomnieć, co

Spis treści siewicza. mówił wiceminister w kwietniu 2016 r. w komisji spraw wewnętrznych i administracji: Opracowano Krajowy Plan Zarządzania Kryzysowego na szczeblu Poseł Jacek Protasiewicz: krajowym, a na szczeblu wojewódzkim – wojewódzkie plany zarządzania, w tym np. w województwie ku- Dziękuję bardzo. jawsko-pomorskim. To są grube, bardzo szczegółowe Panie Marszałku! Pani Premier! Zacznę od do- dokumenty. Czytam je i analizuję, i podziwiam twór- łączenia się do tych podziękowań i wyrazów uzna- ców tych bardzo szczegółowych planów, które są bar- nia dla wszystkich tych, którzy tam na miejscu dzo potrzebne. w reakcji na tę straszną nawałnicę i katastrofę na- Co się stało, że ten plan w województwach pomor- turalną zabrali się do porządkowania swojego oto- skim i kujawsko-pomorskim nie zadziałał? Kto jest czenia, ratowania swoich sąsiadów, oraz tych, któ- za to odpowiedzialny? Wojewoda czy pan, panie mi- rzy z całej Polski przyjeżdżali, ażeby wspomóc dzia- nistrze? łania obywateli i samorządowców tam, na miejscu, Drugi zarzut, który stawiamy, to jest zarzut na- w województwach pomorskim, kujawsko-pomorskim tury systemowej. Po pierwsze, nie wprowadzono sta- i wielkopolskim. nu klęski żywiołowej, chociaż okoliczności są oczywi- Sześć ofiar śmiertelnych, pani premier, 62 osoby ste. Tłumaczono to tym, że wiązałoby się to z ogra- ranne, prawie 5 tys. zerwanych lub uszkodzonych niczeniem praw obywatelskich. Nie, prawa obywatel- dachów, szkody w ponad 6,5 tys. gospodarstw rol- skie mogą być ograniczone, ale nie muszą, a jedno- nych, prawie 0,5 mln osób pozbawionych prądu, pra- cześnie stan klęski żywiołowej pozwala rządowi wie 26 tys. interwencji straży pożarnej, ok. 26 tys. ha np. na kontrolę cen towarów, które są reglamento- lasu zniknęło z powierzchni ziemi i na pewno ponad wane albo są w danym momencie w jakimś sensie 250 mln już oszacowanych strat. Takie są skutki tej ograniczone. Zdaje się, że taka zwyżka cen nastąpiła, strasznej nawałnicy, która w nocy 11 sierpnia prze- bo jak zawsze na tragedii próbują się również poży- szła nad zachodnio-północną Polską. Jej ogrom moż- wić spekulanci. Brak stanu klęski żywiołowej skut- na było zobaczyć gołym okiem zaraz na początku, kował bezradnością rządu i w tej sprawie. o świcie następnego dnia. Wystarczyło tylko tam być. Wreszcie chciałbym przypomnieć, że również A pani premier była gdzie? Owszem, w województwie w kwietniu 2016 r., prawie 1,5 roku temu, pan wice- pomorskim, ale na Helu, w Juracie. Pani premier za- minister Zieliński razem z komendantem głównym miast pofatygować się z osobistą wizytą na miejsce straży pożarnej zapowiadali przygotowanie nowej, katastrofy, wybrała rutynową, a i, powiedziałbym, kompleksowej ustawy o ochronie obywateli i obronie rytualną być może konferencję i odprawę w Gdań- cywilnej. Ona miała być do końca roku, zeszłego sku. Podobnie pan minister Błaszczak, który na- roku, w Sejmie, po konsultacjach z wojewodami 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Informacja Rady Ministrów na temat działań podejmowanych w związku z sytuacją powstałą wskutek silnych wiatrów i intensywnych opadów atmosferycznych, które miały miejsce w sierpniu 2017 r. 21

Poseł Jacek Protasiewicz sze straty materialne i mierzone w liczbie odbiorców prądu odciętych od zasilania, musiała odbudować ok. i z ministrami. Jest wrzesień 2017 r. Ani widu, ani 365 km linii średniego i niskiego napięcia oraz 35 km słychu tej nowej ustawy. linii wysokiego napięcia, gdzie naprawy są dużo bar- Wreszcie trzeci zarzut, który formułujemy: brak dziej skomplikowane. wyciągnięcia konsekwencji wobec osób winnych. Nie Na skutek nawałnic straż pożarna interweniowa- oczekuję od pana, panie ministrze, że pan się poda ła ponad 20 tys. razy. do dymisji – chociaż powinien pan, zwłaszcza po tym, Najwięcej uszkodzeń budynków w wyniku wichur co się stało we Wrocławiu z Igorem Stachowiakiem, powstało w województwie kujawsko-pomorskim. Od- i po tym, jak zareagowaliście (Dzwonek) na katastro- budowa zniszczonych budynków, zwłaszcza bu- fę naturalną w Bydgoszczy – ale dlaczego do dzisiaj dynków mieszkalnych, to duży problem, szczególnie nie został odwołany wojewoda pomorski? Tego nie w obliczu nadchodzącej zimy. Pomoc państwa w tej rozumiem. Do tego państwa wzywamy, przynajmniej kwestii ruszyła bardzo szybko. W krótkim czasie po do wzięcia takiej odpowiedzialności. Dziękuję bardzo. nawałnicach na wniosek szefa MSWiA uruchomiona (Oklaski) została wypłata ponad 34 mln zł z przeznaczeniem na zasiłki dla 7 tys. poszkodowanych rodzin. Rząd zwiększył kwoty wypłacanego poszkodowanym wspar- Wicemarszałek Joachim Brudziński: cia na odbudowę domu mieszkalnego do 200 tys. zł oraz na odbudowę budynku gospodarczego do Dziękuję. 100 tys. zł. Do chwili obecnej wartość pomocy prze- Proszę o zabranie głosu pana posła Ireneusza znaczonej dla poszkodowanych rząd zwiększył do Zyskę. ponad 58 mln zł. To bezprecedensowa pomoc pań- Bardzo proszę, panie pośle. stwa dla poszkodowanych przez nawałnice w historii III Rzeczypospolitej. (Poseł Krystyna Skowrońska: Nieprawda, w 2010 r., Poseł Ireneusz Zyska: pan nie wie, ile było.) Ponadto osoby poszkodowane zostały zwolnione

Panie Marszałku! Pani Premier! Wysoka Izbo! przez ministra finansów z podatku z tytułu przyjmo- Spis treści W imieniu koła poselskiego przedstawiam stanowi- wanych darowizn. sko w sprawie informacji Rady Ministrów na temat Szacunki mówią, że w wyniku nawałnic uległo działań podejmowanych w związku z sytuacją po- zniszczeniu kilkadziesiąt tysięcy hektarów lasów, co wstałą wskutek silnych wiatrów i intensywnych można przeliczyć na ok. 10 mln m3 drewna. Drewno opadów atmosferycznych, które miały miejsce w sierp- to, choć nie jest ono w pełni wartościowe, należy jak niu 2017 r. najszybciej pozyskać i zagospodarować. Odbudowa Wielokrotnie słyszeliśmy w informacjach medial- zniszczonych zasobów leśnych to perspektywa kilku- nych i w bezpośrednich relacjach świadków i osób za- nastu i więcej lat. angażowanych w pomoc tuż – i w dłuższym okresie – po W ustach polityków totalnej opozycji pojawiły się wystąpieniu nawałnic w sierpniu br., że siła i skutki zarzuty pod adresem rządu, pani premier i ministra tego żywiołu, z jakim mieliśmy do czynienia, dotąd ni- spraw wewnętrznych, że natychmiast nie pojawili się gdy nie wystąpiły w tak wielkim rozmiarze. Skala zja- na miejscu katastrofy. Ale czy rzeczywiście rolą rzą- wiska pod względem dynamiki i obszaru występowania dzących jest lansować się na tle tragedii? Rząd oraz wielkości powstałych strat nie znajduje potwier- w sytuacjach kryzysowych musi podejmować decyzje dzenia we współczesnej historii Polski. na podstawie uzyskanych i przeanalizowanych da- Wystarczy spojrzeć na dane statystyczne, żeby nych o stanie zjawiska, skali zniszczeń i występują- uznać, iż państwo polskie wobec rozmiaru zniszczeń cych zagrożeniach. Niewątpliwie w obliczu skali znisz- skutecznie poradziło sobie – i ciągle sobie radzi, bo czeń i rozmiaru podejmowanych działań ratowni- ten proces cały czas trwa – z sytuacją kryzysową oraz czych zostały popełnione błędy. Niektóre działania jeśli chodzi o to, jak szybko i profesjonalnie działały były spóźnione – zwłaszcza wniosek wojewody po- i działają odpowiednie służby. W szczytowym mo- morskiego o wezwanie na pomoc wojska został zło- mencie, następnego dnia po katastrofie bez prądu żony zbyt późno – jednakże trzeba zdecydowanie było ponad 463 tys. odbiorców. W ciągu doby ta licz- powiedzieć, że w tych nadzwyczaj trudnych okolicz- ba zmalała do 150 tys., a już tydzień później – do nościach państwo polskie zdało egzamin. tylko ok. 10 tys. Z tych dramatycznych wydarzeń płyną wnioski W krytycznym okresie szkody naprawiało ponad o konieczności dokonania gruntownych zmian w sys- 650 brygad. Dzięki doskonałej organizacji i współpra- temie zarządzania kryzysowego na wypadek tak cy wielu służb, samorządów i mieszkańców terenów wielkich katastrof jak ta, z jaką mieliśmy do czy- dotkniętych katastrofą nigdzie nie doszło do wypad- nienia, w tym wprowadzenia obowiązku systema- ku porażenia prądem, co przy tak dużej skali znisz- tycznych ćwiczeń służb ratowniczych skoordyno- czeń, a potem napraw mogło mieć miejsce. Chociażby wanych ze sobą na wypadek katastrof tak wielkich Enea, operator energetyczny, który poniósł najwięk- rozmiarów. 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Informacja Rady Ministrów na temat działań podejmowanych w związku z sytuacją powstałą wskutek silnych wiatrów 22 i intensywnych opadów atmosferycznych, które miały miejsce w sierpniu 2017 r.

Poseł Ireneusz Zyska żaków Państwowej Straży Pożarnej oraz ok. 1500 pra- cowników cywilnych – oraz na ochotniczych strażach I jeszcze jedna, najważniejsza sprawa. Pani pre- pożarnych. Ochotniczych straży pożarnych, jedno- mier, proszę o podjęcie wszelkich możliwych działań stek ochotniczych straży pożarnych jest w tej chwili i uruchomienie nadzwyczajnych środków w celu za- 16 235. Do krajowego systemu ratowniczo-gaśnicze- pewnienia pomocy osobom poszkodowanym i potrze- go włączonych jest 4327 jednostek OSP. bującym tej pomocy, żeby zdążyć przed nadchodzącą Proszę państwa, żadna z jednostek ochotniczych zimą. One bardzo tej pomocy potrzebują. One liczą straży pożarnych będąca w krajowym systemie rana polski rząd, one liczą na panią. (Dzwonek) Dzię- towniczo-gaśniczym nie może opuścić bez zgody ko- kuję bardzo. (Oklaski) mendanta powiatowego bądź komendanta miejskiego swojego obszaru, obszaru chronionego. Proszę sobie wyobrazić, że doszłoby do kataklizmu w Łodzi i straż Wicemarszałek Joachim Brudziński: pożarna, Państwowa Straż Pożarna bez jakiejkolwiek zgody wyjeżdża z Warszawy, a następnie docho- Dziękuję panu posłowi. dzi do jakiegoś zagrożenia w Warszawie. Kto będzie 56 sekund zostało jeszcze dla klubu Nowoczesna. ratował ludność tutaj? Dlatego jest to system w pe- O głos poprosiła pani Paulina Hennig-Kloska. wien sposób zhierarchizowany. Tak, niektóre jed- Bardzo proszę, pani poseł. nostki ochotniczych straży pożarnych, szczególnie te, które nie są włączone do krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego, opuściły swoje rejony, obszary Poseł Paulina Hennig-Kloska: chronione i pojechały do województwa kujawsko-pomorskiego oraz województwa pomorskiego. Było ich Panie Marszałku! Pani Premier! Panie Ministrze! według mojej wiedzy kilkanaście. Nie chodzi o pomoc deklarowaną, ale o taką faktycz- (Poseł Krystyna Skowrońska: Kto koordynował?) ną, o szybkie rozwiązanie problemu. Tymczasem dziś W zdarzeniach w lipcu… Zdarzenia rozpoczęły rodziny dotknięte skutkami nawałnicy wciąż nie się w województwie mazowieckim na rzece Narwi mają dachów nad głową, i dobrze o tym wiecie, a ich 9 sierpnia. Na skutek silnego podmuchu wiatru zgi- Spis treści domy wyglądają tak, pani premier. Idzie zima, pada nął wędkarz. Łódka została przewrócona, wędkarz deszcz, w środku leje, a ci ludzie nie mają gdzie miesz- wypadł z tej łódki i zginął. Następne nasilenie zja- kać. Mieszkają u sąsiadów, mieszkają w stodołach, wisk atmosferycznych nastąpiło 10 sierpnia, szcze- a pierwsze tygodnie spędzili w swoich samochodach. gólnie w województwie łódzkim. Tymi zjawiskami I wy uważacie, że rząd zdał egzamin na piątkę? objęte były województwa opolskie, dolnośląskie, łódz- 19 mln zł dzisiaj przeznaczacie na billboardy, a 58 mln kie, kujawsko-pomorskie, pomorskie i część woje- raptem na pomoc tym osobom. Oni nie odbudowują wództwa mazowieckiego. Te zagrożenia i warunki swoich dachów nie dlatego, że im się nie chce, nie atmosferyczne, które wtedy wystąpiły, trwały gene- dlatego, że nie ma dekarzy, ale dlatego, że nie mają ralnie do 22 sierpnia. pieniędzy ani z ubezpieczeń, ani z odszkodowań, pani Proszę państwa, usłyszałem informację na temat premier. Nie mają. (Oklaski) działań w Suszku w województwie pomorskim. Chciał- (Poseł Adam Szłapka: A na propagandę są.) bym państwu przedstawić, jak wyglądały te działania. Mam tutaj informację, którą chciałbym podać. Jest to informacja z naszego rejestratora, więc jest to infor- Wicemarszałek Joachim Brudziński: macja zarejestrowana, zresztą wszystkie nasze dzia- łania były rejestrowane. Proszę państwa, godz. 23.43, Dziękuję, pani poseł. straż pożarna Chojnice: Witam, CPR 98. Ja mam tutaj Wysoka Izbo, o głos z upoważnienia pani premier zgłoszenie z miejscowości Suszek, gmina Czersk. Tu- poprosił komendant główny Państwowej Straży Po- taj są namioty, jest obóz. Zostały zawalone drzewami, żarnej pan gen. bryg. Leszek Suski. nie wiem, czy już mieliście to zgłoszenie. Nie wiem, bo Bardzo proszę, panie generale. my działamy na 4, na 5 osób. Mamy ponad 300 zgło- szeń, tak że wszystko nam, cały system informatyczny w tej chwili przerywa. Nie rozumiem. Właśnie widzę. Komendant Główny No rozumiem. Właśnie widzę, że mam tu odrzuconą Państwowej Straży Pożarnej formatkę. Natomiast to, tak jak mówiłem, tutaj są Leszek Suski: osoby prawdopodobnie uwięzione w namiocie. Suszek? Suszek? Suszek? To będzie nad jeziorem. To jest obóz Panie Marszałku! Pani Premier! Wysoka Izbo! Uniwersytetu Łódzkiego. Suszek? Ile Suszek? Chodzi- Może spróbuję tak króciutko wprowadzić państwa ło o numer. Tutaj nie ma numeru. Pan powiedział, że w system ratowniczy w naszym kraju. Krajowy sys- to jest tylko oznaczone jako obóz uniwersytetu, ośro- tem ratowniczo-gaśniczy opiera się przede wszystkim dek. Przepraszam, to jest pole namiotowe? Chyba tak. na Państwowej Straży Pożarnej – jest 30,5 tys. stra- Jakiś ośrodek uniwersytetu. Tu pan mi podał numer 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Informacja Rady Ministrów na temat działań podejmowanych w związku z sytuacją powstałą wskutek silnych wiatrów i intensywnych opadów atmosferycznych, które miały miejsce w sierpniu 2017 r. 23

Komendant Główny Państwowej Straży O godz. 1.40 następuje dysponowanie przez sta- Pożarnej Leszek Suski nowisko kierowania komendanta głównego Państwo- wej Straży Pożarnej pierwszych zastępów spoza do osoby, która jest na miejscu, bo mężczyzna dopie- województwa pomorskiego. ro jedzie do tych osób. Ja informację o sytuacji uzyskałem 10 minut (Poseł Krystyna Skowrońska: Jak pan koordynuje, przed godz. 1.00. panie komendancie?) (Poseł Teresa Piotrowska: W nocy?) Pierwsze zgłoszenie o powalonych drzewach na Poinformowałem o tym ministra spraw wewnętrz- namioty w miejscowości Suszek wpłynęło do stano- nych i administracji pana Błaszczaka oraz zastępcę wiska kierowania komendy powiatowej w Chojnicach wiceministra spraw wewnętrznych i administracji o godz. 23.43. Ta rozmowa, którą przytoczyłem, trwa- pana Jarosława Zielińskiego. Następnie poinformo- ła 2 minuty. Wpłynęła ona z Wojewódzkiego Centrum wałem o całym zdarzeniu również wojewodę. Powiadamiania Ratunkowego w Łodzi. Zgłoszenie (Poseł Krystyna Skowrońska: A 3 godziny, panie dotyczyło obozu Uniwersytetu Łódzkiego. Wynikało komendancie?) z niego, że mogą być tam uwięzione osoby. O godz. O godz. 2.01 pomorski komendant wojewódzki 23.45 stanowisko kierowania komendy wojewódzkiej podejmuje decyzję o wyjeździe na teren powiatu choj- PSP nawiązało pierwszy kontakt z pogotowiem, nickiego. O godz. 2.30 kierownik działań ratowni- z Lotniczym Pogotowiem Ratunkowym z Gdańska. czych prowadzi na bieżąco korespondencję radiową Ze względu na trudne warunki atmosferyczne załoga z ratownikami z pierwszego patrolu pieszego, który HEMS nie podjęła lotu. Stanowisko kierowania poruszał się w stronę obozowiska harcerzy. Po infor- Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej macji, że dojście do obozowiska jest bardzo trudne, w Chojnicach zadysponowało następujące zastępy: kierownik działań ratowniczych postanowił dyspo- zastęp jednostki ratowniczo-gaśniczej PSP Chojnice nować drugi zespół pieszy z OSP Czersk z torbą R1. oraz będące w działaniach OSP Rytel i OSP Czersk. Na polecenie kierownika działań ratowniczych do tej Zastępy, jadąc do zdarzenia, napotkały na drodze roty został włączony pracownik zakładu usług le- krajowej nr 22 powalone drzewa, co uniemożliwiło śnych celem doprowadzenia do miejsca zdarzenia. im dotarcie do celu. Przystąpiono do udrażniania Wraz z dojazdem kolejnych zastępów do działań drogi. kierownik działań ratowniczych podjął decyzję o wy- Spis treści O godz. 00.05 policjanci przebywający w stanowi- cofaniu pojazdów ratowniczych z drogi na Suszek sku kierowania komendy powiatowej Państwowej i ustawieniu ich na drodze krajowej nr 22. Ponadto zażądał jeszcze jednej spycharko-ładowarki jako od- Straży Pożarnej przekazali dodatkową informację wodu operacyjnego. o zdarzeniu w drodze, o obozie harcerskim w Suszku, Wraz z postępem pilarzy poruszał się mobilny ze- z której wynikało, że obozowisko zostało ewakuowane staw naprawczy na samochodzie operacyjnym, na i harcerze kierują się w stronę miejscowości Suszek. którym składowano paliwo, oleje, zestawy do ostrze- Ok. godz. 00.10 zastępca komendanta wojewódz- nia łańcuchów, wodę do picia. Podczas pracy spychar- kiego PSP w Gdańsku, jadąc drogą krajową nr 22 ko-ładowarka uległa uszkodzeniu i nastąpiła jej za- w kierunku komendy powiatowej w Chojnicach od miana. Kierownik działań ratowniczych zażądał strony Starogardu Gdańskiego, nie miał możliwości trzeciej spycharko-ładowarki, która stanowiła odwód przejazdu drogą i wraz z dwoma zastępami z OSP operacyjny. Rytel rozpoczął działania polegające na udrażnianiu Na drodze krajowej nr 22 zgromadzono również drogi. Przejął kierowanie działaniami ratowniczymi ratownictwo medyczne, autobus z Urzędu Gminy polegające na udrażnianiu dróg w kierunku miejsco- Czersk oraz dwa namioty pneumatyczne – Starogard wości Suszek. Na jego polecenie ok. godz. 00.20 za- Gdański i Słupsk – i jedną przyczepę ratownictwa dysponowano ciężki sprzęt do działań – spycharko- medycznego. -ładowarkę. Podczas prowadzenia działań kierownik działań Z uwagi na ogromne trudności z udrażnianiem ratowniczych uzyskał informację, że harcerze biorą- drogi kierownik działań ratowniczych podjął decyzję cy udział w obozowisku pogubili się w lesie i dzwonią o wysłaniu pieszego patrolu – trzech ratowników na Policję z prośbą o pomoc. OSP Rytel i jednego ratownika medycznego z obsady Proszę Państwa! Żeby może skrócić ten opis, po- ratownictwa medycznego wyposażonych w dwie tor- wiem tak: Wyruszyły dwie grupy strażaków. Przyje- by medyczne R1. Jeden ze strażaków doznał kontuzji chał komendant wojewódzki, uruchomił trzecią gru- i musiał się wycofać. W tym czasie następuje dyspo- pę. Niestety, przejście drogą 100 m zajmowało 15–20 nowanie zastępów PSP i OSP z sąsiednich powiatów minut. Poszli na skróty. Było tam dwóch strażaków w rejon miejscowości Suszek. Państwowej Straży Pożarnej, pięciu druhów ochot- O godz. 1.10 wojewódzkie centrum zarządzania niczej straży pożarnej, dwóch policjantów – policjant kryzysowego przekazało informacje do stanowiska i policjantka – oraz pracownik służby leśnej. Doszli kierowania komendy wojewódzkiej o poważnej sytu- do pierwszego obozowiska, wskazanego jako obóz acji w Suszku: 145 osób do ewakuacji, 20 osób ran- Uniwersytetu Łódzkiego. Były tam obiekty, w nich nych, 1 ofiara śmiertelna. dwie osoby, które poinformowały, że u nich nic się nie 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Informacja Rady Ministrów na temat działań podejmowanych w związku z sytuacją powstałą wskutek silnych wiatrów 24 i intensywnych opadów atmosferycznych, które miały miejsce w sierpniu 2017 r.

Komendant Główny Państwowej Straży szczęściem, zginęło dwoje dzieci. W sumie zginęło Pożarnej Leszek Suski sześć osób, 62 osoby zostały ranne, w tym 23 straża- ków. Ratownicy zostali ranni podczas usuwania po- stało, że to jest sprawa obozu harcerskiego, który jest walonych drzew, zabezpieczania zerwanych dachów. po drugiej stronie jeziora. Byliśmy wprowadzeni Tak, zabezpieczaliśmy ponad 6 tys. obiektów, w tym w błąd. Cała ta 10-osobowa grupa poszła, doszła do 3,5 tys. obiektów mieszkalnych. W akcji brało udział jeziora. Znaleźli łódkę bez wioseł. Z pomostu, z ła- 149 jednostek ratowniczo-gaśniczych Państwowej wek, wycięli wiosła, znaleźli jakiś znak leśny, drogo- Straży Pożarnej i 1534 jednostki ochotniczej straży wy i za pomocą tych narzędzi… Do łódki zmieściło pożarnej. Ponadto do działań zadysponowałem siły się tylko sześcioro ludzi. Komendant podjął decyzję, centralnego odwodu operacyjnego. Byli to m.in. pod- że popłyną tylko ci, którzy mają uprawnienia ratow- chorążowie ze Szkoły Głównej Służby Pożarniczej, ników medycznych. Wsiedli do łódki i przepłynęli kadeci ze Szkoły Aspirantów Państwowej Straży Po- jezioro. Pozostałe cztery osoby znalazły kolejną łódkę żarnej w Poznaniu oraz elewowie ze Szkoły Podofi- i również zaczęły… przepłynęły to jezioro. Gdy dotar- cerskiej Państwowej Straży Pożarnej w Bydgoszczy. li na drugą stronę do obozowiska, okazało się, że Zadysponowałem również dodatkowe siły Państwo- w obozowisku nie ma nikogo. wej Straży Pożarnej z województw: warmińsko-ma- Chciałem jeszcze dodać, że przed godz. 2.00 uzy- zurskiego, zachodniopomorskiego, mazowieckiego skałem informację, że dzieci z tego obozu się rozpro- i łódzkiego. Tak przebiegały nasze działania. szyły, uciekły w las. Skontaktowałem się z komen- (Poseł Krystyna Skowrońska: Szkoda, że późno.) dantem głównym Policji, który po 30 minutach poin- Panie marszałku, dziękuję bardzo. (Oklaski) formował mnie, że jest w stanie zadysponować 500 policjantów i dodatkowo dwa śmigłowce. My mieli- śmy do pomocy trzy śmigłowce: jeden Lotniczego Pogotowia Ratunkowego, jeden Marynarki Wojennej Wicemarszałek Joachim Brudziński: i jeden Straży Granicznej. Niestety, żaden z tych śmi- Dziękuję, panie generale. głowców nie mógł wystartować z uwagi na pogodę. O głos poprosiła prezes Rady Ministrów pani pre- Ok. godz. 7.00 wystartował śmigłowiec Straży Gra- mier Beata Szydło. Spis treści nicznej. Po locie trwającym pewien czas, po kilku Bardzo proszę, pani premier. minutach, niestety, z uwagi na warunki atmosferyczne musiał wrócić. Nasza grupa, która dotarła do tego obozowiska, spotkała się z tą 3-osobową grupą. Znaleźli w młod- Prezes Rady Ministrów niku harcerzy, którzy rozpalili ognisko. Posegrego- Beata Szydło: wano – tak brzydko to określę – ciężko rannych. Według naszego oznakowania są to czerwoni, zielo- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Pań- ni, pomarańczowi. Zaczęto udrażniać drogę w kie- stwo! Chciałabym państwu podziękować za tę dysku- runku wsi, miejscowości Lotyń. Z tamtej strony już sję oraz za wszystkie głosy: i za te demagogiczne, i za nadchodziła pomoc. Ok. 20–30 minut później do te z takim wydźwiękiem politycznym, ale też za gło- obozu dostał się strażak Państwowej Straży Pożar- sy merytoryczne. Rzeczywiście to, co wydarzyło się nej, który akurat wtedy miał wolne po służbie. Przy- w czasie nawałnic, które nawiedziły w okresie waka- jechał quadem. Za chwileczkę przyjechały za nim cyjnym Polskę, było wydarzeniem o niespotykanej samochody terenowe Państwowej Straży Pożarnej. dotąd skali i trzeba dziękować przede wszystkim tym Przyjechało osiem samochodów plus dwa samocho- wszystkim, którzy nieśli wtedy pomoc. A byli tam na dy cywilne ludzi, którzy chcieli nam pomóc. Ewa- miejscu wszyscy. Byli mieszkańcy, byli wolontariu- kuację 150 osób rozpoczęliśmy ok. godz. 6.35, a za- sze, byli samorządowcy i byli przedstawiciele rządu. kończyliśmy ją po 2 godzinach, o godz. 9.06. W miej- I byli przede wszystkim strażacy, było wojsko, była scowości Lotyń został uruchomiony obóz na bazie Policja, te wszystkie służby, które są zobowiązane do naszych namiotów ratownictwa medycznego. Stam- tego, żeby w takich trudnych sytuacjach ratować tąd ewakuowaliśmy następnie wszystkie te osoby ludzkie życie. – 150 osób – bliżej, do miejscowości Nowa Cerkiew, (Poseł Andrzej Halicki: Przed chwilą słyszeliśmy, gdzie był lepszy dojazd. W tym czasie otrzymaliśmy jak było.) informację… Kiedy policzyliśmy wszystkich harce- Można oczywiście dzisiaj – tak jak tu padało już rzy, okazało się, że brakuje pięciorga dzieci. Ruszy- z tej trybuny – wygłaszać różne demagogiczne i poli- liśmy na poszukiwania i otrzymaliśmy informację tyczne hasła, ale nie na tym rzecz polega, szanowni od jednego z harcmistrzów, że te pięcioro dzieci zo- państwo, dlatego że w obliczu takiego nieszczęścia stało zabranych wcześniej przez rodziców, tak że nie i takiej klęski powinniśmy być wszyscy razem (Okla- musieliśmy ich szukać. ski) i nie powinniśmy przekrzykiwać się tutaj różne- Szanowni Państwo! Takie działania prowadzili go rodzaju groźbami, inwektywami… strażacy Państwowej Straży Pożarnej i ochotniczej (Poseł Krystyna Skowrońska: Do ministra własne- straży pożarnej. Te działania zakończyły się niego te uwagi.) 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Informacja Rady Ministrów na temat działań podejmowanych w związku z sytuacją powstałą wskutek silnych wiatrów i intensywnych opadów atmosferycznych, które miały miejsce w sierpniu 2017 r. 25

Prezes Rady Ministrów Beata Szydło byłego samorządowca jest to również naturalne, ja sobie nie wyobrażam, że w momencie, kiedy dzieje się …tylko powinniśmy starać się rozmawiać mery- taka katastrofa, nie ma w tym miejscu wójta czy bur- torycznie o tym, co zrobić, żeby nie tylko pomóc tym mistrza z danej gminy, po prostu sobie tego nie wy- ludziom w tej chwili, ale również wyciągnąć wnioski obrażam. I dlatego mówimy o tym, że jeżeli chcemy na przyszłość, żeby skonstruować jeszcze lepszy i sku- budować skuteczny system, to musimy dbać o to, teczniejszy system ostrzegania i niesienia pomocy. żebyśmy w takich tragicznych sytuacjach byli wszy- Dlatego m.in. powstał w tej chwili w rządzie pod kie- scy razem, nie przerzucali się odpowiedzialnością, rownictwem pana ministra Mariusza Błaszczaka kto ma się za to zabrać, nie wykorzystywali takich zespół, który dokonuje takiej analizy, przeglądu tragicznych momentów życia ludzi do budowania ja- wszystkich tych dokumentów, wszystkich rozporzą- kichś swoich politycznych kapitałów, tylko byli wszy- dzeń, ustaw, które regulują w tej chwili sprawy zwią- scy razem. (Oklaski) Swoje obowiązki ma burmistrz, zane z ostrzeganiem i niesieniem pomocy poszkodo- swoje obowiązki ma sołtys, starosta, swoje obowiąz- wanym, i zmienimy to, do końca września będzie ki mają ministrowie. przygotowana analiza. Rząd przygotowuje m.in. te (Poseł Agnieszka Pomaska: I wojewoda.) zmiany, które – wiemy już dzisiaj – są konieczne, bo I wojewoda, oczywiście, pani poseł. Posłowie rów- m.in. zawiodły te procedury, które… Nie chcę się tu- nież. Posłom również chcę podziękować. Dziękuję taj przerzucać i nie chcę, żebyście państwo z Platfor- tym państwu, którzy byliście tam, wśród tych ludzi, my Obywatelskiej czy z PSL-u myśleli… i nie ogłaszaliście tego na twitterach, facebookach, (Poseł Jakub Rutnicki: 8 lat, 8 lat.) nie robiliście z tego jakiegoś wielkiego zamieszania. …że chcę dyskutować z państwem właśnie na za- (Poseł Jakub Rutnicki: Kto ustawki robił?) sadzie politycznych rozmów, bo ja tego nie chcę. Dzi- A byli tacy posłowie, którzy po prostu tam, na siaj chcę z państwem rozmawiać o tym, co zrobić, miejscu, pomagali i wiedzieli, do kogo się zwrócić, żeby tym ludziom pomóc. (Oklaski) Mam nadzieję, że żeby tę pomoc na miejsce szybko dostarczyć. Są róż- państwo również dołączycie do nas i zaczniecie roz- ne metody pracy nas, polityków. Wiecie państwo oto, mawiać merytorycznie, bo to jest nasz obowiązek. że takie sytuacje, które są trudne, są kryzysowe, bar- (Oklaski) A więc musimy zmienić też m.in. te rozpo- dzo często u polityków opozycji wywołują pokusę Spis treści rządzenia, te projekty, poprawić funkcjonowanie tych budowania własnego kapitału politycznego. instytucji, które były przygotowane i wprowadzone (Poseł Krystyna Skowrońska: Zawsze to robiliście. za państwa rządów, musimy to zrobić w tej chwili Wy. Wy.) również. Ale warto się zastanowić, czy takie momenty to My sobie zdajemy z tego sprawę, że usuwanie są właśnie te momenty odpowiednie do budowania skutków tych nawałnic będzie trwało jeszcze bardzo takiego kapitału politycznego. Można wybrać drogę długo. Wiem, jak wyglądają te budynki mieszkalne, biegania wśród zniszczonych budynków wtedy, kiedy które tutaj jedna z pań posłanek pokazywała na zdję- są najbardziej potrzebne pomoc i spokój, z dzienni- ciu. Oczywiście my jesteśmy gotowi do tego, żeby od karzami, z tym wszystkim, co towarzyszy właśnie razu te pieniądze, które zostaną zawnioskowane takiemu spektaklowi… (Poruszenie na sali, dzwonek) przez samorządy, wpłacać na konto. Te środki są (Głos z sali: Co pani mówi?) przygotowane. Ja przypomnę, że od razu były uru- …a można wybrać drogę spokojnej pomocy, bycia chamiane pieniądze z tej pierwszej pomocy, czyli wśród ludzi, kiedy oni tego potrzebują. Serdecznie 6 tys. zł, i teraz jesteśmy gotowi na to, żeby po osza- dziękuję tym politykom, tym posłom, którzy właśnie cowaniu szkód, a to się zakończyło dzięki temu, że tę drugą drogę wybrali. (Oklaski) została również wprowadzona bardzo szybko decyzją Szanowni Państwo! Jeszcze raz chcę podkreślić: rządu zmiana w szacowaniu szkód i że to właśnie nie do przecenienia, nie do przecenienia i nie ma ta- pracownicy nadzoru budowlanego mogli również te kich słów, które wyrażą wdzięczność tym wszystkim, szacunki wykonywać… Ale teraz czekamy, musi być którzy w tych trudnych momentach nieśli pomoc lu- ten moment, kiedy zaczną być wnioski zgłaszane dziom poszkodowanym, wolontariuszom, mieszkań- przez samorządy. I nie chodzi o to, że ktokolwiek chce com, właśnie sołtysom, burmistrzom, wójtom, staro- przerzucać odpowiedzialność na samorządy, ale pań- stom, wojsku, policji, strażakom, pracownikom służb stwo, którzy byliście w samorządach, a na tej sali medycznych, ale potem w tym kolejnym kroku rów- większość z nas była w samorządach, wiecie dosko- nież tym wszystkim urzędnikom administracji, któ- nale, że kiedy jest tego typu wydarzenie lokalnie, na rzy ruszyli w teren po to, żeby szacować szkody i żeby jakimś terenie, to kto jest pierwszy na miejscu i kto jak najszybciej wypłacać ludziom pieniądze, żeby organizuje sztab. Burmistrz, wójt. mogli odbudowywać swoje zniszczone domy. Przypo- (Poseł Anna Milczanowska: Burmistrz i prezy- mnę, że my również podjęliśmy decyzję, ażeby prze- dent.) znaczyć środki nie tylko na odbudowę budynków On zgłasza do starosty, starosta powołuje sztab mieszkalnych – tak jak mówił pan minister Błasz- powiatowy i potem jest ten poziom wojewódzki. Tak czak, to jest w tej chwili 200 tys. zł, do 200 tys. zł – ale jest w tej chwili to zorganizowane. Dla mnie jako podjęliśmy decyzję, żeby przeznaczyć środki na od- 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Informacja Rady Ministrów na temat działań podejmowanych w związku z sytuacją powstałą wskutek silnych wiatrów 26 i intensywnych opadów atmosferycznych, które miały miejsce w sierpniu 2017 r.

Prezes Rady Ministrów Beata Szydło W takim razie pan poseł Andrzej Halicki. Bardzo proszę, panie pośle. budowę budynków gospodarczych, czego poprzednicy nasi nie zrobili, panie pośle. Pan był wtedy w tym rządzie i dzisiaj staje pan w obronie rolników – dzię- Poseł Andrzej Halicki: kuję panu za to – ale trzeba taką refleksję było podjąć już wtedy, ale lepiej późno niż wcale, my to zrobili- Panie Marszałku! Pani Premier! Wysoka Izbo! To, śmy. (Oklaski) co usłyszeliśmy z ust gen. Suskiego, to obraz jeszcze W tej chwili trwa również szacowanie szkód wśród gorszy i bardziej katastrofalny, niż chyba myśleliśmy. upraw rolnych. Od 4 września przyjmowane są wnio- Panie Ministrze! Mówię to do pana: bezczelność ski. Będą oczywiście przeznaczone środki na odszko- i tupet to pan ma, ale odpowiedzialności i wiedzy za dowania. Minister Jurgiel już przygotował całą pro- grosz. Naprawdę wstyd mi to powiedzieć, bo myśla- pozycję, która również zostaje przekazana do rolni- łem, że przynajmniej dzisiaj będziemy rozmawiać ków. Będą wypłacane środki na odszkodowania dla właśnie merytorycznie, tak jak pani premier prosiła. tych, którzy stracili prywatne lasy. Do tej pory też Po to powstał Regionalny System Ostrzegania, nie było takiej możliwości, ale podjęliśmy taką decy- zję. Zostały zwolnione, już tutaj była wcześniej o tym żeby właśnie m.in. prewencja i działania przed fak- mowa, darowizny z podatku. Będziemy w tej chwili tem minimalizowały szkody i koszty. To był jeden również przeznaczali środki dla samorządów właśnie z priorytetów rządu pani premier Kopacz. Stworzy- na odbudowę parków. Ministerstwo ochrony środo- liśmy zintegrowaną w jednym miejscu bazę informa- wiska przygotuje taką ofertę, ponieważ bardzo dużo cji, których można używać na różne sposoby. parków zostało zniszczonych w czasie tych nawałnic. (Poseł Anna Elżbieta Sobecka: Minister cyfryzacji Do tej pory nie było możliwości, żeby pomóc samo- nic nie zrobił.) rządom, my taką pomoc zaproponujemy i z funduszu Jednym z warunków pozostania regionalnych ochrony środowiska te pieniądze będą przeznaczane. oddziałów Telewizji Polskiej jest rozszczepienie sy- Dziękując jeszcze raz tym wszystkim, którzy włą- gnału cyfrowego i możliwość emitowania ostrzeżeń czyli się w akcję pomocy, najpierw ratowania, a po- w Telewizji Polskiej. Wiem, że obcy kapitał panu Spis treści tem usuwania skutków tych nawałnic, muszę rów- pachnie brzydko. Czy Telewizja Polska to obcy kapi- nież podziękować dzisiaj panu ministrowi Mariuszo- tał? Kto ma ją w rękach? Kto nią zarządza? Mniej wi Błaszczakowi, który koordynował całą akcję. propagandy, więcej misji i więcej odpowiedzialności, (Wesołość na sali, oklaski) Wszystkim państwu mi- bo nie używaliście jej do ostrzeżeń. Także dzięki Te- nistrom, którzy byli zaangażowani, nie w błysku fle- lewizji Polskiej wielokrotnie ostrzegaliśmy ludzi i uży- szy, bo to nie na tym polega, proszę państwa… waliśmy tego narzędzia właśnie do ostrzeżeń przed (Poseł Tadeusz Aziewicz: Wojewodzie.) nawałnicami. …żeby co 5 minut organizować na miejscu, gdzie Pyta pan o teleoperatorów. (Dzwonek) Umowa ludzie naprawdę przeżywają ogromną tragedię… jasno wskazuje, że także dzisiaj… (Poseł Krystyna Skowrońska: A państwo to robi- liście.) …żeby ciągle organizować konferencje prasowe. A niektórzy z państwa, mam wrażenie, tego byście Wicemarszałek Joachim Brudziński: oczekiwali. My nie jesteśmy od organizowania konferencji prasowych… Panie pośle, czas minął. Dziękuję. (Poseł Tadeusz Aziewicz: Nie, nie, nie.) …my jesteśmy od organizowania pomocy ludziom… Poseł Andrzej Halicki: (Poseł Zbigniew Konwiński: A billboardy to co?) …i pomożemy wszystkim odbudować ich domy …teleoperatorzy potwierdzają gotowość użycia i to, co utracili. Dziękuję państwu. (Oklaski) ostrzeżeń SMS-owych.

Wicemarszałek Joachim Brudziński: Wicemarszałek Joachim Brudziński:

Bardzo dziękuję, pani premier. Dziękuję panu posłowi. Przechodzimy do pytań. I proszę o zabranie głosu pana… Czas na zadanie pytania – 1,5 minuty. Jako pierwsza pytanie zadaje pani poseł Jolanta Szczypińska. Poseł Andrzej Halicki: Bardzo proszę, pani poseł. Jest pani poseł? Używajcie – jeżeli macie uwagi, to miał pan 2 lata Nie ma pani poseł. – nie deprecjonujcie tego, co było w porządku. (Oklaski) 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Informacja Rady Ministrów na temat działań podejmowanych w związku z sytuacją powstałą wskutek silnych wiatrów i intensywnych opadów atmosferycznych, które miały miejsce w sierpniu 2017 r. 27

Wicemarszałek Joachim Brudziński: łabym przypomnieć panu i pani premier, której nie ma, że te 19 mln, którymi szastacie, które wydaliście na swo- Pan poseł Stefan Romecki. ją własną propagandę, moglibyście wydać dla 95 rodzin, Wysoka Izbo! Kolejna gorąca prośba: o pilnowanie dać każdemu po 200 tys. Jest pan po prostu ministrem czasu. Informuję wszystkich, panie i panów posłów, nierobem. Wstyd, panie Błaszczak. (Oklaski) że będę rygorystycznie tego czasu pilnował. (Głos z sali: Ooo…) Bardzo proszę, pan poseł Stefan Romecki.

Wicemarszałek Joachim Brudziński: Poseł Stefan Romecki: Proszę o zabranie głosu pana posła Mieczysława Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Kasprzaka. Powinniśmy z każdego, nawet najboleśniejszego do- Bardzo proszę. świadczenia wyciągać dla siebie naukę. Sytuacje eks- tremalne powodują, że zwykli ludzie stają się bohaterami lub wręcz przeciwnie – wychodzi z nich ma- Poseł Mieczysław Kasprzak: łość. Pani premier ma narzędzia, żeby piętnować to drugie i promować pierwsze. Dziękuję bardzo. W związku z tym mam pytanie: Czy wojewoda Panie Marszałku! Panie Ministrze! Pani Premier! pomorski poniesie jakiekolwiek konsekwencje imper- Chcę konkretnie, pani premier, włączyć się w tę dys- tynenckiej odmowy wezwania wojska, a czy bohater- kusję, dlatego że dzisiaj bohaterami są strażacy. Mó- ski sołtys Rytla zostanie uhonorowany odznaczeniem wimy o strażakach, którzy pierwsi pojawili się w tych państwowym za swoją postawę? Dziękuję. (Oklaski) trudnych chwilach. I rzeczywiście jest zbudowany system powszechny, bo dzisiaj ochotnicza straż po- żarna, zawodowa też, ale przede wszystkich te ponad Wicemarszałek Joachim Brudziński: 16 tys. jednostek, to jest sprawnie działający system, krajowy system ratowniczo-gaśniczy, budowany

Dziękuję. przez lata ogromnym wysiłkiem, naprawdę ogromną Spis treści Pani poseł Joanna Scheuring-Wielgus. pracą. I to się sprawdza, naprawdę to się sprawdza. (Poseł Joanna Scheuring-Wielgus: Mamy 1,5 mi- Natomiast działa to jeszcze z rozpędu, mam takie nuty, tak?) przekonanie, bo to, co zrobiono przez ostatnie 2 lata, Tak, tak. naprawdę jest bardzo niebezpieczne. Ograniczyliście środki na krajowy system ratowniczo-gaśniczy. Dzi- siaj te jednostki otrzymują znacznie mniejsze pienią- Poseł Joanna Scheuring-Wielgus: dze, chyba tylko 1/3 tego, co otrzymywały do tej pory. Nie ma dla ochotniczych straży pożarnych… Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze (Poseł Zbigniew Chmielowiec: Co ty gadasz?) Błaszczak! Kiedy przyszedł pan dzisiaj na tę salę sej- Tak, panie pośle, nie ma środków na zakup nowe- mową, powinny z pana ust paść trzy słowa. Pierwsze go sprzętu, nie ma na przeprowadzenie… słowo: przepraszam. Przepraszam dlatego, że pań- (Poseł Zbigniew Chmielowiec: Jak nie ma?) stwo spóźniliście się o 3 dni. Nie ma, panie pośle, i pan przecież doskonale Drugie słowo: dziękuję. o tym wie. (Dzwonek) (Poseł Zbigniew Chmielowiec: Co ty mówisz?) Nie ma na szkolenia. Wszystkim obywatelkom, obywatelom, mieszkań- (Poseł Zbigniew Chmielowiec: Niech się pan dowie.) com, mieszkankom, wszystkim organizacjom, fir- Dzisiaj, żeby przeprowadzić zawody strażackie, mom, innym miastom, innym gminom, które poma- jest w powiecie 500 zł. Strażacy ochotnicy sami mu- gały i nadal pomagają wszystkim poszkodowanym. szą składać się na własne zawody. I jeszcze jedno słowo, słowo: obiecuję, słowo, które (Poseł Zbigniew Chmielowiec: Na co?) będzie mówiło o tym, że żadna osoba, która straciła Mam pytanie: Czy zmienicie podejście, szanowni swój dobytek i przeżyła ten horror miesiąc temu, nie państwo (Dzwonek), do strażactwa ochotniczego, czy zostanie zostawiona sama sobie. będzie większe wsparcie, czy dacie władzę straża- Pan tu dzisiaj zachowywał się tak, jakby pan pro- kom, a nie będziecie ich w dalszym ciągu centralizo- wadził jakiś wideoblog. Mówił pan o tym, że pan coś wać? (Oklaski) mówił, prowadził jakieś wideokonferencje, gdzieś się z kimś spotkał. Nas to nie interesuje, my chcemy konkrety. Chciałabym np. taki konkret. W kujawsko-po- Wicemarszałek Joachim Brudziński: morskim, jak mówił pana kolega, 4,5 tys. domostw, gospodarstw domowych zostało zniszczonych. Chcę Dziękuję panu posłowi. dzisiaj od pana się dowiedzieć, ile osób z tych 4,5 tys. Bardzo proszę Wysoką Izbę, szczególnie panie i pa- dostało odszkodowanie. A jeżeli pan nie wie, to chcia- nów posłów z Podkarpacia, żeby wyrażali swoje emo- 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Informacja Rady Ministrów na temat działań podejmowanych w związku z sytuacją powstałą wskutek silnych wiatrów 28 i intensywnych opadów atmosferycznych, które miały miejsce w sierpniu 2017 r.

Wicemarszałek Joachim Brudziński Poseł Stanisław Lamczyk:

cje czy prowadzili swoje dyskusje poza salą plenarną, Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem powie- pana posła Chmielowca i panią poseł Skowrońską. dzieć, że od początku byłem po tej nawałnicy zarów- (Poseł Zbigniew Chmielowiec: Przepraszam.) no w Brusach, jak i później właśnie w Rytlu. Rzeczy- Bardzo proszę o zabranie głosu… wiście byłem pełen podziwu dla mieszkańców Ka- (Poseł Krystyna Skowrońska: Gdzie był minister?) szub, Borów Tucholskich, jak również dla działalno- Pani poseł, ale ja panią bardzo serdecznie proszę. ści samorządów i ochotników. Oczywiście ludzie (Poseł Krystyna Skowrońska: Dziękuję bardzo.) oczekiwali, aby wojsko w pierwszej kolejności udroż- Dziękuję. niło im drogi, a jak wiemy, wojska nie było. Wojsko Pan poseł Marcin Horała. pojawiło się czwartego dnia. Tutaj, panie ministrze, to znaczy w Borach Tucholskich, na Kaszubach i na Pomorzu wojska od początku nie było. Poseł Marcin Horała: Chciałem też zapytać, mam pytanie do pana komendanta głównego straży, bo widziałem, jak sztab Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Po katastrofie, po się formował: Dlaczego nie skorzystano z wiedzy, jaką nawałnicy pojawiały się głosy wśród niestety w znacz- miał starosta Chojnic, wójt Chojnic, i nie poproszono nej mierze polityków opozycji, gdzie jest wojsko, gdzie go do sztabu? Chciałbym też zapytać się pana komen- jest obrona terytorialna. Tak pytał się pan poseł Sła- danta, czy prawdą jest, że obwody straży głównej do- womir Neumann: Gdzie jest obrona terytorialna? piero… To znaczy, że był rozkaz właśnie, że urucho- Pan poseł, którego tu nie ma, doskonale wie, gdzie miono w poniedziałek. Pytanie następne. Pisałem nie ma obrony terytorialnej. Otóż nie ma jej w Sta- interpelację odnośnie do materiałów budowlanych, rogardzie Gdańskim, gdzie miała być sformowana żeby zahamować właśnie podwyżki materiałów bu- jednostka obrony terytorialnej. Tenże sam pan poseł dowlanych, i to rzeczywiście zostało tutaj zahamowa- utworzył tam ruch protestu przeciwko sformowaniu ne. Natomiast w tej chwili te miejscowości potrzebują tej jednostki (Oklaski), przeciwko przekazaniu nie- fachowców. Nie ma fachowców, zima idzie. Jeżeli nie ruchomości, aby ta jednostka została tam sformowa- zrobimy tutaj ruchu i nie (Dzwonek) przerzucimy… Spis treści na. (Oklaski) Jeżeli państwo pytali, dlaczego wojsko defiluje w Warszawie na defiladzie, a nie usuwa skutków na- Wicemarszałek Joachim Brudziński: wałnicy, to po pierwsze, oczywiście ktoś, kto ma naj- bledsze choćby pojęcie o wojsku, wie, że kompania Dziękuję panu posłowi. reprezentacyjna, orkiestra i klucz F-16 to nie są jednostki przeznaczone do usuwania skutków klęski ży- wiołowej (Oklaski), natomiast nadają się do tego woj- Poseł Stanisław Lamczyk: ska sapersko-inżynieryjne. Nadawałby się do tego… (Poseł Krystyna Skowrońska: Trzeba było je wysłać!) …z innych stron Polski, to ci ludzie nie będą mie- …np. 16. Tczewski Batalion Saperów, który nie- li dachu nad głową. Dziękuję. (Oklaski) stety nie istnieje, bo został za waszych rządów zli- kwidowany. Miałby najbliżej, mielibyśmy wyspecja- lizowaną jednostkę, która mogłaby się tym zająć. Wicemarszałek Joachim Brudziński: (Poseł Teresa Piotrowska: Jest kawałek dalej, w Elblągu.) Dziękuję. Oczywiście inne jednostki, w tym wyspecjalizo- I proszę o zabranie głosu panią poseł Paulinę wane, się tym zajmowały. Tego batalionu, który zli- Hennig-Kloskę. kwidowaliście, niestety zabrakło… Bardzo proszę, pani poseł. (Poseł Krystyna Skowrońska: W Elblągu! W El- blągu!) …i tej obrony terytorialnej, której tworzenie na Poseł Paulina Hennig-Kloska: Pomorzu zostało przez was opóźnione, również niestety zabrakło. Ku mojemu ubolewaniu rząd Prawa Panie Marszałku! Panie Ministrze! Tak jak mó- i Sprawiedliwości rządzi dopiero 2 lata, a nie np. 6 lat, wiłam, chodzi nie o pomoc deklarowaną, ale faktycz- więc jeszcze w całym kraju tych wojsk sformować nie ną. Tymczasem my nie tylko mamy ogromny pro- zdążyliśmy. (Dzwonek) Dziękuję bardzo. (Oklaski) blem z czasem, z wypłatą tych najbardziej potrzeb- nych odszkodowań na odbudowę domów, ale mamy też ogromny problem z wysokością środków, które są Wicemarszałek Joachim Brudziński: przyznawane poszczególnym rodzinom. Tak jak po- kazywałam, są rodziny, które straciły wszystko. To Dziękuję. są rodziny, które nie tylko straciły dach nad głową, Pan poseł Stanisław Lamczyk. ale także zbiory z tegorocznych żniw. Nie mają często 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Informacja Rady Ministrów na temat działań podejmowanych w związku z sytuacją powstałą wskutek silnych wiatrów i intensywnych opadów atmosferycznych, które miały miejsce w sierpniu 2017 r. 29

Poseł Paulina Hennig-Kloska Wicemarszałek Joachim Brudziński:

żadnych środków na to, żeby się odbudować, a te Dziękuję panu posłowi. domy tak naprawdę nie nadają się nawet do remontu, I proszę o zadanie pytania pana posła Mariusza bo jeżeli tam deszcz padał parę dni, to w zasadzie Witczaka. wilgoci, która tam naszła, nie jesteśmy w stanie już wypędzić, w zasadzie dom można zrównać z ziemią i postawić nowy. Rząd takim właśnie rodzinom w ta- Poseł Mariusz Witczak: kim przypadku przyznaje, panie ministrze, nie 200 tys., jak pan szasta tutaj kwotami, tylko dużo niższe od- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Czego dowiedzie- szkodowania w wysokości dwudziestu paru, trzydzie- liśmy się dzisiaj z wystąpień przedstawicieli rządu, stu paru tysięcy. pana ministra Błaszczaka, Antoniego Macierewicza, Chciałam przy tej okazji pana ministra zapytać, posłów PiS-u? Ano dowiedzieliśmy się, że rząd w tej bo jakby chodzi pan od dobrego miesiąca i mówi, że sprawie, w sprawie pomocy osobom poszkodowanym podnieśliście maksymalną wysokość odszkodowań ze skutkami nawałnicy, ma bardzo wysoką samoocenę. 100 do 200 tys. A ile osób tak naprawdę dostało tę To jest najważniejsza informacja, którą dzisiaj dosta- maksymalną wysokość odszkodowania? Bo ja się liśmy. Pan minister Błaszczak jest zwyczajnie z siebie z czymś takim naprawdę w bardzo drastycznych bardzo zadowolony. Tak zadowolonego ministra daw- przypadkach nie spotkałam. Przyznawane odszko- no nie widziałem. Panie ministrze, jak słuchają pana dowania są marginalnie niskie i nie tylko nie starczą osoby poszkodowane, to łapią się za głowę. Napraw- na odbudowę całego domu i godne warunki życia, ale dę. Gdyby pan pojechał dzisiaj do tych ludzi, toby pan nawet często na odbudowę (Dzwonek) samego dachu. usłyszał, że albo jest pan bez serca, albo jest pan Dziękuję. (Oklaski) bezczelny. Nie ma innej możliwości w tej sytuacji. (Oklaski) Gołym okiem było widać, że wszystko zawiodło. Wicemarszałek Joachim Brudziński: Chaos, bałagan, brak koordynacji, brak profesjona- lizmu, kompletnie indolentny wojewoda Drelich, ob- Spis treści Dziękuję, pani poseł. rażający ludzi, mówiący o grabieniu liści. Skandal I proszę o zadanie pytania pana posła Aleksandra gonił skandal. Bałagan gonił bałagan. Takiego bała- Mrówczyńskiego. ganu jeszcze nikt nie widział w sytuacji, w której należało bardzo profesjonalnie pomagać obywatelom. Dzisiaj powinniście zachować maksimum pokory. Poseł Aleksander Mrówczyński: Zresztą, panie ministrze Błaszczak, pani premier jest taka trochę pojednawcza, to jest poważny sygnał, że się boi i wie, że zawaliliście tę sprawę. Nigdy wcze- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W dniu 11 sierp- śniej nie widziałem takiej pokornej, wystraszonej nia 2017 r. w godzinach nocnych część gmin woje- pani premier Szydło. Zawsze buta, arogancja i siła. wództw pomorskiego, kujawsko-pomorskiego i wiel- Tutaj ma głęboką świadomość… (Dzwonek) kopolskiego została dotknięta, doświadczona dotkli- (Głos z sali: Co ty mówisz? Mówimy o tragedii.) wie przez huragan i ulewne deszcze. Były ofiary, …że zawaliliście. (Oklaski) bardzo duże zniszczenia. Część rodzin straciła cały (Głos z sali: Żywisz się tragedią ludzką?) dorobek życia. Podziękujmy wszystkim bez wyjątku za wszelką okazaną pomoc, tym wszystkim imiennym i bezi- Wicemarszałek Joachim Brudziński: miennym bohaterom, którzy tej nocy stanęli do zadania, by pomóc innym. Pan poseł Piotr Król. Specjalne oświadczenie wygłoszę dzisiaj w Sejmie Bardzo proszę. (Gwar na sali, dzwonek) wieczorem, by wyrazić te słowa podziękowania. Chcę podziękować z tego miejsca rządowi polskiemu, na czele z panią premier, za stosowne działania, podjęte Poseł Piotr Król: decyzje pomocowe. Dramat ten pokazał także słabe strony codziennego funkcjonowania, z których nale- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przepraszam, ale ży wyciągnąć wnioski, m.in. zdecydowanie zawiódł tutaj wizytowałem, byłem z wojewodą kujawsko-po- system łączności, zawiodły telefonia komórkowa, morskim Mikołajem Bogdanowiczem m.in. w powie- łączność internetowa. cie tucholskim. Jak widzę to wykorzystywanie tra- Panie ministrze, jakie kroki zostaną podjęte przez gedii ludzkiej do tych prostackich ataków, to mi na rząd, by ten stan poprawić? Jest wiele miejsc, gdzie początku… bardzo słabo współdziała ta telefonia, m.in. okolice (Poseł Zbigniew Konwiński: W jakiej roli tam pan Nowej Cerkwi, Lotynia. Tak było i jest. (Dzwonek) był?) Proszę o zmiany. Dziękuję bardzo. (Oklaski) W roli człowieka, proszę pana. Polecam. 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Informacja Rady Ministrów na temat działań podejmowanych w związku z sytuacją powstałą wskutek silnych wiatrów 30 i intensywnych opadów atmosferycznych, które miały miejsce w sierpniu 2017 r.

Poseł Piotr Król wojewoda nie ma nic na sumieniu, dlaczego bał się otwartej, publicznej debaty z samorządowcami? …to mi odebrało głos na początku. Naturalne pytanie, jakie się rodzi wobec tych zda- (Poseł Henryka Krzywonos-Strycharska: Wizyto- rzeń, to pytanie o odpowiedzialność. Ale jak słucha- wać, zamiast pomagać.) łem pana ministra Błaszczaka, słuchałem pani pre- Panie ministrze, można też mówić o konkretach mier, odpowiedzialności nie będzie. Właściwie bra- i można wyciągać wnioski z tej sytuacji. Dwie rzeczy, kowało tylko tego, aby pani premier Szydło jeszcze o których przekazanie prosili mieszkańcy, samorzą- wojewodzie Drelichowi podziękowała. Tym samym dowcy. Po pierwsze, łączność. W takiej sytuacji łącz- bierzecie państwo pełną odpowiedzialność za wszyst- ność jest nieodzowna. W tej chwili mamy w Polsce kie działania wojewody i za to, co się może zdarzyć, łączność głównie opartą na telefonii GSM. I tutaj jest gdyby podobna tragedia na Pomorze wróciła i główną prośba – być może w jakichś rozporządzeniach, być osobą, która powinna zarządzać w czasie kryzysu, może przy wydawaniu nowych zgód na przekaźniki był pan wojewoda Drelich. GSM udałoby się wprowadzić zapisy mówiące o tym, Kolejne pytanie to pytanie, które pojawiło się żeby ich awaryjne zasilanie po prostu mogło działać w efekcie moich rozmów z samorządowcami, pytanie dłużej. To pierwsza rzecz, którą chciałem przekazać o interwencyjny skup drewna. Czy zamierzacie pań- i którą w mojej ocenie należałoby usprawnić. Druga stwo coś uczynić, żeby w ten sposób pomóc ludziom, rzecz, o której też mówili mieszkańcy i mówili samo- których dotknęła tak wielka tragedia? Dziękuję za rządowcy, to jest dostęp do agregatów na stacjach uwagę. (Oklaski) benzynowych, bo w przypadku braku dostępu do energii elektrycznej jak najbardziej ten dostęp do pa- liwa wydaje się jeszcze bardziej istotny. O tych dwóch Wicemarszałek Joachim Brudziński: rzeczach chciałem powiedzieć. Wydaje się, że warto o tym pamiętać na przyszłość i to usprawnić. Dziękuję. I kwestia trzecia. Ta pomoc finansowa od rządu, Pan poseł Krzysztof Ardanowski. która jest, ona przez samorządy rzeczywiście spływa.

Spis treści Jest tylko prośba o to… Zdarzają się gospodarstwa rolne, które np. mają nieuregulowany stan prawny, Poseł Jan Krzysztof Ardanowski: czyli np. jest tego typu sytuacja, że gospodarz zmarł, dzieci w sposób naturalny (Dzwonek) to gospodar- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! stwo nadal prowadzą, ale jeszcze nie… Straty w rolnictwie spowodowane przez nawałnicę są ogromne. To jest kilkadziesiąt tysięcy hektarów zniszczonych upraw, kilkanaście tysięcy hektarów Wicemarszałek Joachim Brudziński: prywatnych lasów, które były własnością rolników. Oprócz tysięcy zniszczonych domów mieszkalnych to Dziękuję panu posłowi. są również tysiące budynków inwentarskich i gospodarczych. W miarę szybko udało się zakończyć szacowanie Poseł Piotr Król: strat na polach rolnych. To według mechanizmu, któ- ry do tej pory funkcjonuje, odbywa się przez komisje …z prawa spadkowego. Na to też chciałem zwró- gminne powoływane na wniosek wójtów przez woje- cić uwagę. Dziękuję bardzo. (Oklaski) wodów. Teraz należy przystąpić do pomocy materialnej. I chcę powiedzieć, że to nie tylko kwestia pienię- dzy, ponieważ – to jest mocno podnoszone – np. znacz- Wicemarszałek Joachim Brudziński: na część tych budynków nie będzie miała naprawio- nych dachów ze względu na to, że brakuje w Polsce I proszę o zadanie pytania pana posła Tadeusza dekarzy. Nie tylko na tym terenie. Brakuje dekarzy Aziewicza. i prawdopodobnie, pomimo że są materiały i pienią- dze, część tych budynków będzie zimą przykryta plandekami. Poseł Tadeusz Aziewicz: Chcę złożyć podziękowanie na pana ręce, panie ministrze, tym, których obserwowałem codziennie Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Do zamiatania w akcji, wojewodom kujawsko-pomorskim – spełnili liści nie będziemy wzywać wojska. Słowa te na Po- swoje zadanie i godnie reprezentowali rząd. Ale rów- morzu będziemy pamiętać bardzo długo. Podobnie nież chcę podziękować marszałkowi województwa, jak nieudolną obronę, po czym dosyć haniebną ponieważ wspierając wojewodów, dostarczył np. ucieczkę wojewody pomorskiego z sesji sejmiku sa- wszystkie dostępne na terenie województwa plande- morządowego naszego województwa. Miałem nie- ki, które były w jego zasobach. Współpraca z samo- przyjemność być świadkiem tego wydarzenia. Jeżeli rządem układała się dobrze. 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Informacja Rady Ministrów na temat działań podejmowanych w związku z sytuacją powstałą wskutek silnych wiatrów i intensywnych opadów atmosferycznych, które miały miejsce w sierpniu 2017 r. 31

Poseł Jan Krzysztof Ardanowski domy na pewno nie zostaną odbudowane (Dzwonek) przed zimą. Ludzie muszą gdzieś mieszkać. Teraz przed nami jest ciężka praca, ponieważ pomoc dla tych rolników to nie jest kwestia tylko fajer- werku i paru tygodni. To są miesiące, a może lata, Wicemarszałek Joachim Brudziński: żeby te gospodarstwa, które poniosły straty (Dzwo- nek), utrzymały swoją produkcję, i tu jest potrzebna Dziękuję panu posłowi. bardzo zdecydowana i kompletna… Poseł Tomasz Lenz: Wicemarszałek Joachim Brudziński: Konkretna ilość kontenerów została do pana zgło- Dziękuję panu posłowi. szona.

Poseł Jan Krzysztof Ardanowski: Wicemarszałek Joachim Brudziński:

…pomoc ze strony ministerstwa rolnictwa. (Oklaski) I proszę o zadanie pytania…

Wicemarszałek Joachim Brudziński: Poseł Tomasz Lenz:

I proszę o zadanie pytania pana posła Tomasza Generatory prądu… Lenza. Wicemarszałek Joachim Brudziński: Poseł Tomasz Lenz: Panie pośle, ale czas minął. Spis treści Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odnosząc się do wypowiedzi pana ministra Błaszczaka, chciałem jeszcze zwrócić uwagę i zadać pytanie panu ministro- Poseł Tomasz Lenz: wi, jak to jest, że pan minister mówi w dzisiejszym wystąpieniu, że złożenie wniosku w odniesieniu do Już. funduszu solidarności, do środków Unii Europejskiej nastąpi dopiero po pełnym oszacowaniu strat w rolnictwie i w lasach, a jednocześnie w dalszej części Wicemarszałek Joachim Brudziński: swojego wystąpienia mówi pan, że te straty będą za No ale nie już, bo minął czas. Dziękuję panu po- małe, żeby taki wniosek złożyć. Rozumiem, że tego słowi… wniosku złożyć pan nie chce i nie zamierza tego wniosku składać – na szkodę polskich obywateli, na szkodę mieszkańców województw kujawsko-pomor- Poseł Tomasz Lenz: skiego i pomorskiego – tylko dlatego, żeby później nie mieć tego dylematu, że my nie pomagamy w sytu- Ludzie proszą o sprzęt, panie ministrze. acjach krytycznych dla Unii Europejskiej, w związku To jest ważna sprawa, zrobiłby pan wyjątek. z tym nie chcemy pieniędzy od Unii w sytuacjach, kiedy my jesteśmy w potrzebie. Proszę zwrócić uwa- gę, do czego doprowadziła wasza polityka. I dobrze Wicemarszałek Joachim Brudziński: pan wie, o czym mówię. Panie ministrze, jak to się dzieje, że telewizja pu- …i proszę o zadanie pytania panią poseł… bliczna informuje od kilku dni, że huragan uderzy we Wiem. Nie robię wyjątku dla nikogo. Florydę, a w pełni dyspozycyjna politycznie telewizja Pani poseł Joanna Borowiak, bardzo proszę. publiczna ani słowem nie mówi na ten temat, że wi- chura uderzy w dwa polskie województwa? Niech pan coś z tym zrobi, niech pan pogada z Kurskim. I na- Poseł Joanna Borowiak: prawdę spowodujcie, żeby telewizja była rzeczywiście publiczna i robiła to, co do niej należy. Bardzo dziękuję. Trzy konkrety, jeżeli pan mógłby zanotować – sa- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Mini- morządy to zgłaszają. Proszą one o kontenery dla strze! Nawałnice, które w sierpniu przeszły nad Pol- mieszkańców na okres odbudowy domów. Niektóre ską, wyrządziły ogromne szkody. Przyniosły też nie- 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Informacja Rady Ministrów na temat działań podejmowanych w związku z sytuacją powstałą wskutek silnych wiatrów 32 i intensywnych opadów atmosferycznych, które miały miejsce w sierpniu 2017 r.

Poseł Joanna Borowiak a na zabezpieczenie miesięcznic smoleńskich kieru- jecie państwo 2,5 tys. policjantów? Kiedy za tę kom- stety ofiary śmiertelne. Mimo działań podjętych promitację… przez rząd, służby wojewodów i służby ratunkowe (Poseł Henryka Krzywonos-Strycharska: Tak jest!) opozycja wykorzystuje dramat, który się wydarzył, …poda się pani do dymisji? Dziękuję. (Oklaski) do gry politycznej. Na krzywdzie i tragedii ludzi chce zbić kapitał polityczny, co jest nieludzkie i niegodne. (Głos z sali: Jesteście nieudolni.) Wicemarszałek Joachim Brudziński: Powinniście się państwo za to dzisiaj wstydzić. Dziś z ust lidera opozycji usłyszeliśmy, że opozycja Pytanie zadaje pan poseł Zbigniew Dolata. ma prawo opisać, ocenić sytuację i że chodzi o to, by mówić prawdę. To mówcie państwo prawdę! Bo po- sługujecie się nieprawdą właśnie i manipulacjami. Poseł Zbigniew Dolata: (Poseł Teresa Piotrowska: Naprawdę?) Panie ministrze – pan mówił, jak widać, opozycja Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! nie słuchała – uprzejmie proszę o odpowiedź na py- Jestem mieszkańcem Gniezna, największego miasta tania: W jakim czasie od wystąpienia nawałnicy służ- spośród tych wszystkich, które zostały dotknięte na- by wojewodów podjęły działania wobec poszkodowa- wałnicą, i byłem bezpośrednim świadkiem i uczest- nych? Jak szybko poszczególne służby podjęły dzia- nikiem tych działań, które po nawałnicy były podej- łania o charakterze… mowane. I muszę powiedzieć, że państwo w tej sytu- (Poseł Teresa Piotrowska: Pan generał mówił, acji zdało egzamin. To była natychmiastowa reakcja trzeba było słuchać.) przede wszystkim Państwowej Straży Pożarnej… …ratowniczym i na czym one polegały? I jeszcze (Poseł Ewa Lieder: Nie kłam.) jedno pytanie: Czy doświadczenia związane z nawał- …ochotniczych straży pożarnych, Policji państwo- nicami zostały uwzględnione przy usprawnianiu pro- wej, różnych innych służb, które natychmiast stanę- cedur na wypadek podobnych zdarzeń w przyszłości? ły do działania, żeby likwidować skutki tej nawałni- Dziękuję bardzo. (Oklaski) cy. I dzisiaj, jak słyszę wystąpienia polityków opozy-

Spis treści cji, którzy krytykują, pokazując jakieś zdjęcia, że jeszcze jest nienaprawiony jakiś dom, to chciałbym Wicemarszałek Joachim Brudziński: zapytać chociażby panią poseł Hennig-Kloskę, czy ona wykonała chociaż jeden telefon np. do starosty gnieźnieńskiego, a jest mieszkanką Gniezna… Dziękuję, pani poseł. (Poseł Joanna Scheuring-Wielgus: Oczywiście, że Pan poseł Tomasz Szymański. tak, nawet niejeden.) …i zaoferowała swoją pomoc, czy brała udział w jakiejkolwiek akcji pomocy, bo jak sprzątaliśmy Poseł Tomasz Szymański: halę sportową, o której mówił pan minister, przy moim liceum, która była zniszczona, to nie było zni- Dziękuję bardzo. kąd pomocy. Byli nasi samorządowcy, byli pracowni- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wszyscy byli go- cy starostwa, byli pracownicy szkół, ale pani poseł towi – zapewniła dzisiaj pani premier Szydło. Tak, nie było. I łatwo oczywiście mówić, rzucać hasła, byli gotowi. Byli gotowi harcerze, byli gotowi miesz- natomiast trudniej coś konkretnego w tej sprawie kańcy, byli gotowi samorządowcy, czyli ci, których zrobić. I wszystkie te głosy, który padają, naprawdę dzisiaj pan minister Błaszczak nazwał leniuchami są głosami cynicznymi, które mają na celu jedno: sia- i o których powiedział, że za krótko i niewydolnie nie dezinformacji. A prawda jest taka, że wszystkie pracowali. Byli też gotowi ci, którzy codziennie po kil- działania, które były… (Dzwonek) kadziesiąt godzin pracowali, a więc druhowie i druh- ny ochotniczych straży pożarnych, ci sami, na któ- rych budżetach położyliście państwo rękę w maju, Wicemarszałek Joachim Brudziński: zabezpieczając ich środki do dyspozycji straży pożar- nej, ci, których po prostu okradliście. Dziękuję panu posłowi. Szanowni państwo, mamy taką sytuację: 16 sierpnia 30 żołnierzy pojawiło się w województwie kujawsko-pomorskim na prośbę pana wojewody Bogdano- Poseł Zbigniew Dolata: wicza. Pani premier, dlaczego pani rząd wykazał się tak wielką opieszałością? Dlaczego pani nie reagowa- …konieczne do podjęcia, zostały podjęte i są po- ła od razu? Dlaczego rząd dopiero po kilku dniach dejmowane w dalszym ciągu. I za to należy podzię- i wielu naciskach z wielką łaską oferuje pomoc po- kować. (Oklaski) szkodowanym w kataklizmie? Dlaczego pani rząd do (Poseł Henryka Krzywonos-Strycharska: Robili- niesienia pomocy poszkodowanym, tysiącom osób, ście sobie zdjęcia, a my nie.) kieruje 430 żołnierzy, w tym strażaków wojskowych, (Poseł Joanna Scheuring-Wielgus: Ale pan kłamał.) 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Informacja Rady Ministrów na temat działań podejmowanych w związku z sytuacją powstałą wskutek silnych wiatrów i intensywnych opadów atmosferycznych, które miały miejsce w sierpniu 2017 r. 33

Wicemarszałek Joachim Brudziński: …ale konkretna reakcja właśnie w postaci dzia- łań wszystkich służb mundurowych, jakie państwo Panie pośle, dziękuję. polskie ma do dyspozycji: i wojska, i straży pożarnej. I proszę o zabranie głosu panią poseł Agnieszkę Szanowni Państwo! Tzw. opozycja bardzo chroni Pomaską. samorządowców. Ja mówię jako wieloletni samorzą- dowiec, prezydent z 9-letnim stażem, miasta, przez któ- re w 2008 r. przeszła trąba powietrzna. Działo się to Poseł Agnieszka Pomaska: 15 sierpnia. Wicepremier rządu, minister spraw we- wnętrznych i administracji pan Grzegorz Schetyna Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Pano- pojawił się 20 sierpnia na miejscu tej tragedii. Do- wie Posłowie! Przede wszystkim chciałam rozwiać brze, że rok wcześniej poprzeczkę finansową podniósł pewien mit. Podczas tego kataklizmu przede wszyst- premier rządu pan Jarosław Kaczyński i rząd koali- kim ludzie pomagali ludziom, a nie rząd, który tym cyjny Platformy Obywatelskiej wywiązał się z płat- ludziom powinien pomagać. I to jest ten mit. ności (Dzwonek) za zniszczone domy. (Oklaski) Chciałam odpowiedzieć również pani poseł Boro- wiak co do szybkości reakcji rządu i podległych pani premier ministrów. Pan minister Macierewicz poin- formował, że wojsko zareagowało natychmiast po Wicemarszałek Joachim Brudziński: informacji od wojewody. Czy wie pani, po ilu dniach Dziękuję, pani poseł. wojewoda pomorski pan Dariusz Drelich wysłał in- formację o tym, że wojsko jest potrzebne? Po 3 dniach. Proszę o zadanie pytania panią poseł Henrykę Wie pani, co wojewoda powiedział wcześniej, w ciągu Krzywonos-Strycharską. tych 3 dni? Powiedział, że do zbierania gałęzi, do zamiatania liści nie będziemy wzywać wojska. Pytała pani, czy rząd wyciągnie wnioski z tego, Poseł Henryka Krzywonos-Strycharska: co się stało, tak żeby to się nie powtórzyło. To ja pani odpowiem. Nie wyciągnie, dlatego że te błędy są przy- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kiedy nasz rząd krywane przez ministrów, którzy kryją nie tylko błę- w sprawie poszkodowanych przez nawałnice obudzi Spis treści dy wojewody, ale także swoje własne. się z letargu? Minął już ponad miesiąc, panie mini- Pan minister Błaszczak powiedział, że natych- strze, a tymczasem rząd wydał 19 mln zł na billbo- miast udał się, już 15 sierpnia, na miejsce katastrofy. ardy, na swoją autopromocję. Chciałabym, panie ministrze, zapytać, czym pan je- (Głos z sali: No i?) chał, a być może skąd pan jechał, że zajęło to panu Podkreślamy, że pieniądze unijne na pomoc… Po- aż 3 dni. trzebna jest tylko aplikacja, proszę państwa, która Panie ministrze, bądźmy poważni i traktujmy lu- by umożliwiła tę pomoc. Jest też fundusz solidarno- dzi poważnie, bo ludzie to oglądają i pana i pani pre- ści, o którym nie pamiętamy, i fundusz programu mier kłamstw po prostu nie zniosą. (Dzwonek) Dzię- LIFE, z którego pieniędzy można wesprzeć ludzi po- kuję bardzo. (Oklaski) trzebujących, a przede wszystkim można je wykorzy- stać, by pomóc posprzątać lasy po nawałnicach. Zwolnienie z podatku od darowizn ludzi poszko- Wicemarszałek Joachim Brudziński: dowanych, które deklaruje pani premier, to tylko kropla w morzu potrzeb. Na dodatek jest to, jeżeli Dziękuję. chodzi o pieniądze, dzielenie tych ludzi poszkodowa- I pytanie zadaje pani poseł Anna Milczanowska. nych. Jedni dostają, drudzy nie. Niektórzy nawet, szczerze mówiąc, nie dostali złotówki od tego czasu, a żyją w trudnych warunkach. Poseł Anna Milczanowska: Apeluję do wszystkich o pomoc dla poszkodowanych, szczególnie do osób dobrej woli z naszego regio- Panie Marszałku! Panowie Ministrowie! Wysoka Izbo! Szanowna Totalna Opozycjo! Ciągle próbujecie nu, bo to jest bardzo potrzebne. Rząd nie wykazuje zmieniać Polskę solidarną, którą mozolnie rząd Pra- (Dzwonek) żadnej potrzeby… wa i Sprawiedliwości buduje, na Polskę interesu. Na- (Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przema- wet w obliczu tak ogromnej tragedii, jaka się wyda- wia przy wyłączonym mikrofonie) rzyła, dla was ciągle ważniejszy jest zysk polityczny, a prawdziwa pomoc to nie obiecywanie, nie robienie sobie fotografii, nie jeżdżenie i zakopywanie się, jak Wicemarszałek Joachim Brudziński: pani poseł Pomaska, samochodem z kilkoma litrami wody… Dziękuję, pani poseł. (Poseł Agnieszka Pomaska: Tylko takie jak pan Proszę o zadanie pytania panią poseł Lidię Bu- minister zakopywanie się.) rzyńską. 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Informacja Rady Ministrów na temat działań podejmowanych w związku z sytuacją powstałą wskutek silnych wiatrów 34 i intensywnych opadów atmosferycznych, które miały miejsce w sierpniu 2017 r.

Poseł Henryka Krzywonos-Strycharska: Wicemarszałek Joachim Brudziński:

Tymczasem w Lęborku, panie marszałku… Dziękuję, pani poseł.

Wicemarszałek Joachim Brudziński: Poseł Lidia Burzyńska:

Dziękuję, pani poseł, ale czas minął. Czy nie warto w takich sytuacjach…

Poseł Henryka Krzywonos-Strycharska: Wicemarszałek Joachim Brudziński:

…jest rezerwa… Pani poseł, dziękuję i proszę o zabranie…

Wicemarszałek Joachim Brudziński: Poseł Lidia Burzyńska:

Tak, pani poseł, dziękuję. …być po prostu człowiekiem i bliźnim? (Oklaski)

Poseł Henryka Krzywonos-Strycharska: Wicemarszałek Joachim Brudziński:

…która powinna pomagać poszkodowanym, a tego Pani poseł, dziękuję. nie robi. (Wesołość na sali, oklaski) Proszę o zadanie pytania pana posła Grzegorza Furgę.

Spis treści Wicemarszałek Joachim Brudziński: Poseł Grzegorz Furgo: Oczywiście, ale proszę zająć miejsce. Pytanie zadaje pani poseł Lidia Burzyńska. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Pana wystąpienie było dzisiaj pełne kompleksów. Wi- dać, że ma pan ogromny kompleks znakomitego mi- Poseł Lidia Burzyńska: nistra spraw wewnętrznych Grzegorza Schetyny, któremu poświęcił pan, praktycznie rzecz biorąc, całe Dziękuję bardzo. wystąpienie. Był znakomity. Między tymi panami Panie Marszałku! Panie Ministrze! Szanowni jest ogromna przepaść. Parlamentarzyści! Bardzo dziękuję rządowi pani pre- Proszę państwa, dziwicie się, że opozycja patrzy mier Beaty Szydło za potwierdzenie czynami słów na ręce, a tak naprawdę mistrzami PR-u to wy jeste- i działań: Człowiek dla nas jest najważniejszy. Wła- ście. Czy państwo nie przypominacie sobie 2010 r., dza musi być z ludźmi i dla ludzi. Nie są to słowa, kiedy codziennie organizowaliście konferencje pra- proszę państwa, które kieruję tylko na podstawie sowe, gdy była powódź, a pan, panie ministrze Błasz- doniesień prasowych, ale jestem mieszkańcem gminy czak, wszystkie operacje rządowe nazywał wtedy Kłomnice, gdzie 20 lipca 2007 r., 10 lat temu, po raz putinadą? To były pana słowa, to chciałem panu pierwszy naszą ojczyznę dotknął tego typu kataklizm. przypomnieć. Trzy miejscowości w gminie Kłomnice, m.in. Skrzy- Mam do pana pytanie i prośbę, bo pisałem do dlów, zostały dotknięte podobną tragedią. Zarówno pana nawet interpelację w tej sprawie. Pan dobrze wtedy rząd Prawa i Sprawiedliwości udowodnił, jak wie, że sprzęt ochotniczej straży pożarnej to gene- i dzisiaj udowadnia, że nie jest władzą – proszę pań- ralnie muzeum. W Dziemianach wóz strażacki jest stwa, słuchajcie – teoretyczną. z 1982 r. Zastanawiam się, co kieruje ludźmi, którzy nie Mam nadzieję, że pochyli się pan nad tym tematem potrafią uszanować tragedii poszczególnych osób, jak i zafunduje tym dzielnym strażakom dobry sprzęt. i całych społeczności lokalnych dotkniętych tragedią. Bo wy macie pieniądze, znakomicie je wydajecie – Przeżyłam to w 2007 r. i zapewniam was wszystkich: 19 mln zł, które idą na billboardy, to jest 19 wozów tym ludziom – powtarzam – tym ludziom potrzebne strażackich. Można ograniczyć również wydatki w MON. są spokój i realna pomoc, a nie bicie piany przez oso- Już nie będę się pastwił (Dzwonek) nad cukierkami by (Dzwonek), które chcą wykorzystać tę tragedię. ministra Macierewicza. Dziękuję. (Oklaski) 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Informacja Rady Ministrów na temat działań podejmowanych w związku z sytuacją powstałą wskutek silnych wiatrów i intensywnych opadów atmosferycznych, które miały miejsce w sierpniu 2017 r. 35

Wicemarszałek Joachim Brudziński: Poseł Dariusz Bąk:

Dziękuję panu posłowi. Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Wielki kata- Proszę o zadanie pytania pana posła Edwarda klizm, wielkie straty, wielkie niebezpieczeństwa. Siarkę. Proszę państwa, i w tym wszystkim rząd polski po- trafił się znaleźć. Serdecznie za to dziękujemy. 24 sierpnia odbyło się posiedzenie Komisji Rolnic- Poseł Edward Siarka: twa i Rozwoju Wsi i tam były wszystkie służby mun- durowe: wojsko, straż, policja, leśnicy oraz, proszę Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! państwa, wojewodowie, ministrowie. Tam była rela- Rząd Prawa i Sprawiedliwości w 2007 r. przyjął usta- cja, co robiono. A więc wszystko, proszę państwa, wę o zarządzaniu kryzysowym. Jak gdyby natural- było domówione. Dzisiaj wojewodowie nie zabierają nym uzupełnieniem tej ustawy, panie ministrze, głosu, a oni mają dużo do powiedzenia, bo oni wspól- nie z ministrami koordynowali cały przebieg akcji miała być ustawa o ochronie ludności. Niestety przez ratunkowej dla ludności. Zginęło sześć osób. To wiel- 8 lat rządów poprzedniej ekipy nic nie zrobiono w tej kie nieszczęście, ale wyobraźmy sobie, ile mogło zgi- sprawie. Pan minister zapowiada, że rzeczywiście nąć przy tym ogromnym kataklizmie, gdyby nie jest pilna konieczność, żeby powstała ta ustawa. Kie- sprawność służb, gdyby nie sprawność i koordynacja dy możemy się spodziewać tej ustawy? polskiego rządu. Za to serdecznie dziękujemy. Ona jest tym bardziej potrzebna – mówię to na Pragnę w tym miejscu również zwrócić uwagę na podstawie tego, o co państwo dzisiaj tutaj, na tej sali, służby leśne. 40 tys. ha lasów zostało całkowicie pytają – że mamy chaos polegający na tym, że kom- zniszczonych. Służby leśne działały z najwyższym pletnie nie rozróżniamy, czym jest ochrona ludności, poświęceniem. One dysponują sprzętem, ludźmi, któ- a czym jest obrona terytorialna. I tutaj jest wielka rzy znają teren, i proszę państwa, w porozumieniu pułapka, w którą wpadli wszyscy, bo nagle wszyscy z rządem potrafiły się dobrze wywiązać ze swych za- mówią o wojsku, które tak na dobrą sprawę nie jest dań. Pragnę również zwrócić uwagę, że dzięki temu, Spis treści przystosowane do tego, żeby prowadzić tego rodzaju że jest taki system organizacyjno-prawny Lasów akcje. My na dobrą sprawę mamy potężne siły OSP, Państwowych, które poprzedni rząd chciał zniszczyć, Państwowej Straży Pożarnej, które możemy wyko- proszę państwa, dzisiaj są realne szanse (Dzwonek) rzystywać w takich sytuacjach. I należy je wykorzy- na szybkie opanowanie klęski… stywać. To jest doświadczenie, które na pewno jeste- śmy w stanie w tym zespole, który ma opracowywać nowe dokumenty, wykorzystać. Wicemarszałek Joachim Brudziński: Mam jeszcze pytanie dodatkowe do ministra bu- Dziękuję, panie pośle. downictwa pana ministra Adamczyka. Mianowicie ilu pracowników nadzoru budowlanego brało udział w pracach szacunkowych? Ile obiektów wyłączono Poseł Dariusz Bąk: kompletnie z użytkowania? (Dzwonek) I czy pracownicy nadzoru budowlanego… …i rekultywację tych terenów. Dziękuję za uwagę. (Oklaski) Wicemarszałek Joachim Brudziński: Wicemarszałek Joachim Brudziński: Dziękuję panu posłowi. Proszę o zadanie pytania pana posła Grzegorza Piechowiaka. Poseł Edward Siarka: Nie ma pana posła. To w takim razie pan poseł Grzegorz Puda. …spoza województw poszkodowanych również brali udział w tych pracach? Dziękuję bardzo. Poseł Grzegorz Puda:

Wicemarszałek Joachim Brudziński: Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Trud- no jest krytykować czynności podjęte przez rząd, Proszę o zadanie pytania pana posła Dariusza szczególnie te skuteczne, jeśli samemu było się nie- Bąka. skutecznym, jeśli samemu nie podołało się wyzwa- 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Informacja Rady Ministrów na temat działań podejmowanych w związku z sytuacją powstałą wskutek silnych wiatrów 36 i intensywnych opadów atmosferycznych, które miały miejsce w sierpniu 2017 r.

Poseł Grzegorz Puda wiołu, przyczyni się do szybszej pomocy ze strony rządu? I czy zmiany do aktów prawnych pomogą niu. Jak inaczej nazwać to, co państwo robicie, jeśli osobom poszkodowanym w szybszej odbudowie ich nie politycznymi zaczepkami? Otóż kiedy… dorobku życiowego? (Poseł Krystyna Skowrońska: Pan nie pamięta, co Mam jeszcze jedno pytanie: Czy w poprzednich robił Kaczyński prezes.) (Dzwonek) latach, za rządów PO–PSL, kwoty na odbudowę do- (Głos z sali: Jaki Kaczyński?) mów były tak wysokie jak za rządów pani premier (Poseł Krystyna Skowrońska: Kaczyński prezes, Beaty Szydło? Mam jednak świadomość, że żadne powiedziałam.) pieniądze nie zniwelują strat, jakie ponieśli miesz- …kiedy w Polsce dochodziło do sytuacji, w której kańcy w tym ciężkim kataklizmie. liczyła się każda pomoc, pani poseł, kiedy liczył się I na koniec chciałam podziękować wszystkim służ- każdy gest, kiedy ludzie naprawdę tego potrzebowa- bom mundurowym, wszystkim ochotnikom, osobom li, to co Polacy mogli usłyszeć? Trzeba się było ubez- zaangażowanym w ratowanie domostw ludzkich za pieczyć. Tak, to były słowa jednego z panów premie- profesjonalną pomoc. Uważam, że dzisiaj zarówno opo- rów. A później, kilkanaście lat później, kiedy w Polsce zycja, jak i partia rządząca powinny w spokoju wspierać po raz kolejny Polacy liczyli na to, że otrzymają jaką- te wszystkie działania, tak jak mówiła pani premier kolwiek pomoc od rządu, to nie tak daleko od mojej Beata Szydło, ponieważ najważniejsze jest zdrowie miejscowości można było usłyszeć takie słowa: woda i życie mieszkańców. Dziękuję bardzo. (Oklaski) ma to do siebie, że wzbiera i spływa do głównej rzeki (Poseł Krystyna Skowrońska: Przeproście za to, i do Bałtyku. I wówczas można też było usłyszeć co poprzednio mówiliście.) w Kobiernicach w województwie śląskim, w gminie Porąbka, od pana premiera, kiedy Polacy zapytali, na jaką pomoc mogą liczyć, słowa: ja wam wójta nie Wicemarszałek Joachim Brudziński: wybierałem. (Poseł Krystyna Skowrońska: I 3,5 mld zł.) Dziękuję. To były słowa pana premiera Tuska. Pan poseł Ryszard Bartosik. Mam nadzieję, że w tym świetle państwo sami

Spis treści zrozumieją, jaki wydźwięk miały słowa, które dzisiaj wypowiedziała tutaj pani premier Beata Szydło… Poseł Ryszard Bartosik: (Poseł Krystyna Skowrońska: Śmieszny pan jest.) …i jak je interpretować (Dzwonek) w stosunku do Panie Marszałku! Państwo Ministrowie! Wysoka tego, co robili wasi ministrowie. Dziękuję. (Oklaski) Izbo! Chciałbym złożyć wyrazy uznania i podzięko- wania na ręce panów ministrów, a za ich pośrednic- twem na ręce pana komendanta głównego Państwo- Wicemarszałek Joachim Brudziński: wej Straży Pożarnej za wzorowe działanie wszystkich służb, a przede wszystkim za wzorowe działanie Dziękuję, panie pośle. strażaków w Wielkopolsce, za współpracę z wojewo- Proszę o zadanie pytania panią poseł Krystynę dą, dzięki czemu ludzie w Wielkopolsce otrzymali Wróblewską. szybką i profesjonalną pomoc. I nieustannie ponawiam prośbę do pani poseł Chciałbym też zadać pytanie panu komendantowi Krystyny… głównemu o współpracę Państwowej Straży Pożarnej (Poseł Krystyna Skowrońska: Nie lubię kłamstwa, i ochotniczej straży pożarnej, bo z moich doświad- panie marszałku.) czeń, z moich obserwacji wynika, że ta współpraca …o powstrzymywanie emocji. była wzorowa, że ci, którym naprawdę zależy na Bardzo proszę. ochronie przeciwpożarowej, na pomocy ludziom, czyli strażacy PSP i strażacy ochotnicy, ale nie ci dzia- łacze, którzy chcą dzielić kasę, tylko ci, którzy uczest- Poseł Krystyna Wróblewska: niczą w akcjach, współpracują wzorowo. I o tę współ- pracę chciałem zapytać. Ale bardzo proszę, pani poseł. I kolejne pytanie, o pomoc dla lasów prywatnych, (Poseł Krystyna Skowrońska: Nie lubię kłamstwa.) tam gdzie jest ona potrzebna i gdzie wystąpiły szkody. (Poseł Wojciech Skurkiewicz: Właśnie, my też.) Raz jeszcze dziękuję, panowie ministrowie, za Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! wzorową pomoc mieszkańcom Wielkopolski i całej Wysoka Izbo! Mam świadomość, że totalna opozycja Polski. Dziękuję bardzo. (Oklaski) tak ostro krytykuje działania rządu po tragicznych w skutkach nawałnicach dlatego, że działania rządu pani premier Beaty Szydło były skuteczne i profesjo- Wicemarszałek Joachim Brudziński: nalne. Mam pytanie. Czy powiększenie liczby gmin o do- Dziękuję. datkowe 76, dla których zastosowane zostały szcze- I proszę o zadanie pytania pana posła Tomasza gólne rozwiązania dotyczące usuwania skutków ży- Latosa. 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Informacja Rady Ministrów na temat działań podejmowanych w związku z sytuacją powstałą wskutek silnych wiatrów i intensywnych opadów atmosferycznych, które miały miejsce w sierpniu 2017 r. 37

Poseł Tomasz Latos: dowlanego przystąpili do działania następnego dnia. Jeszcze raz powtarzam – wypełniali swój obowiązek. Panie Marszałku! Państwo Ministrowie! Wysoka 12 sierpnia, w sobotę, przystąpili do oceny stanu Izbo! Nie wiem, jak to przebiegało w całej Polsce czy technicznego budynków mieszkalnych, gospodar- we wszystkich poszkodowanych województwach, ale czych, a także innych budowli, które, jeżeli tak się wiem, jak było w województwie kujawsko-pomor- działo, uległy żywiołowi. Pomiędzy 20 a 31 sierpnia skim, i chciałem za to przede wszystkim pani premier na terenie poszkodowanych trzech województw pra- i panu ministrowi Błaszczakowi podziękować. Wiem, cowało 363 pracowników nadzoru budowlanego, 172 ponieważ od pierwszych godzin byłem w kontakcie z poszkodowanych województw i 191 osób z woje- z wojewodą kujawsko-pomorskim, który przerwał wództw, które je wspierały, oraz pracowników Głów- urlop i od początku podjął działania. W tym miejscu nego Urzędu Nadzoru Budowlanego. chciałbym podziękować służbom państwowym, służ- Dziękuję panom wojewodom i dziękuję samorzą- bom wojewody, różnym innym służbom, na czele ze dowcom, starostom i burmistrzom, że dla tych pra- strażakami, którzy działali wzorowo, zarówno ci cowników, którzy przyjechali z innych województw, z Państwowej Straży Pożarnej, jak i z ochotniczej którzy zadeklarowali swoją pomoc, znalazło się miej- straży pożarnej. Uczestniczyłem już po tych wszyst- sce, gdzie mogli przenocować, a także bezpośrednie kich zdarzeniach w uroczystości nagradzania stra- wsparcie w postaci ich wyżywienia. Bardzo dziękuję żaków. Ale także chciałem podziękować samorządow- – zwracam się tutaj z podziękowaniami do ministra com, tym samorządowcom, którzy też od pierwszych spraw wewnętrznych i administracji – że mogliśmy godzin, od pierwszych chwil podjęli działania. I mogę wdrożyć przyjętą zasadę, że nie tylko obiekty uszko- powiedzieć z perspektywy mojego województwa, wo- dzone są oceniane pod kątem stanu technicznego, ale jewództwa kujawsko-pomorskiego, że ta koordynacja także szacowany jest procent ich uszkodzenia, ich była, była od początku, że wszystkie służby z woje- zniszczenia, bo to jest podstawą do tego, aby można wodą włącznie miały pełne ręce roboty, że świadomie było przekazać pomoc, tę, o której tutaj mówimy. w różnego rodzaju informacyjnych konferencjach Jeżeli dzisiaj opozycja mówi o tym, że brakuje prasowych parlamentarzyści nie brali udziału, żeby asertywności ze strony rządu i brakuje tych działań, nie tworzyć atmosfery, że jest tutaj w tle jakaś poli- to ja pragnę przypomnieć opozycji poprzednie kata- Spis treści tyka. (Dzwonek) I za to jeszcze raz panu ministrowi klizmy i poprzednie żywioły, które były w czasie, kiedy Oklaski dziękuję. ( ) sprawowaliśmy tutaj mandaty poselskie, wielu z nas od wielu lat, co najmniej od 2005 r. Jaka była procedura? Procedura była następująca: szacunku wielko- Wicemarszałek Joachim Brudziński: ści strat dokonywali biegli uprawnieni do wyceny nieruchomości. Jaki był tego skutek? A skutek był Dziękuję panu posłowi. Bardzo dziękuję. taki, że jeden z wojewodów, jak dobrze pamiętam, O głos poprosił minister infrastruktury i budow- kujawsko-pomorski, teraz właśnie, w sierpniu, zwró- nictwa pan Andrzej Adamczyk. Bardzo proszę, panie ministrze. cił się do tych uprawnionych do szacowania nierucho- mości, których miał na liście. Zgłosiło się ich 31. I wiecie państwo, na jakim byśmy teraz byli etapie? Minister Infrastruktury i Budownictwa Teraz szacowane byłyby szkody, co byłoby podstawą Andrzej Adamczyk: do tego, żeby dokonać wypłaty pomocy. Czy państwo wiecie, jak długo trwało szacowanie szkód po kata- Dziękuję bardzo. klizmach z 2008, 2010 r. i kolejnych lat? Nie chcę Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Wy- tutaj przypominać, bo nie chcę wpaść w tę turbulen- soka Izbo! Szanowni Państwo! W wystąpieniach klu- cję retoryki, która jest udziałem przede wszystkim bowych oraz szczególnie w pytaniach formułowane opozycji na tej sali. były również zdania, pytania, odniesienia i refleksje, Chcę mówić o konkretach. Dzięki tej decyzji – które dotyczyły także służb, które nadzoruje mini- zwracam się tutaj do pana ministra Błaszczaka i jego ster infrastruktury i budownictwa. Pozwólcie pań- współpracowników – pracownicy nadzoru budowla- stwo, że odpowiem wprost na pytanie o działalność nego w ramach swoich kompetencji dokonywali ocen służb nadzoru budowlanego. Tutaj pani premier wy- wielkości zniszczeń. Na 31 sierpnia tego roku wszyst- mieniła ich aktywność, a ja mogę dodać do tego po- kie obiekty uszkodzone do 22 sierpnia – wówczas to święcenie pracowników tych służb. Pan poseł Siarka pani premier Beata Szydło zadeklarowała, że nadzór pytał o to, ilu pracowników nadzoru budowlanego budowlany wywiąże się z nałożonego na niego zada- badało przede wszystkim to, co było w zakresie ich nia – wszystkie obiekty były skontrolowane pod obowiązków, czyli stan techniczny budynków, miesz- względem stanu technicznego, ale także oszacowano kalnych, ale i gospodarczych, pod kątem bezpieczeń- wielkość zniszczeń w tych obiektach. A to już prak- stwa dla zdrowia i życia ich użytkowników, a jeżeli tycznie pozwala uruchomić wypłaty w ramach pomo- było trzeba, to pod kątem ich wyłączenia na podsta- cy finansowej, nie odszkodowań, ale pomocy finanso- wie decyzji nadzoru. Otóż pracownicy nadzoru bu- wej deklarowanej i zabezpieczonej przez rząd. 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Informacja Rady Ministrów na temat działań podejmowanych w związku z sytuacją powstałą wskutek silnych wiatrów 38 i intensywnych opadów atmosferycznych, które miały miejsce w sierpniu 2017 r.

Minister Infrastruktury i Budownictwa dziano wprost i jasno: pozwólcie nam przekazać te Andrzej Adamczyk materiały, wskażcie potrzebujących i wskażcie spo- sób ich redystrybucji, żeby te materiały budowlane Kolejna kwestia. Szanowni państwo, jeżeli prowa- trafiły do najbardziej potrzebujących. Stowarzysze- dzi się krytykę działań rządu, to mając doświadcze- nie Producentów Cementu, Stowarzyszenie Produ- nia 8 lat rządzenia, warto zwrócić uwagę i warto centów Wełny Mineralnej: Szklanej i Skalnej, Zwią zek przypomnieć sobie, co działo się przez te 8 lat. Roz- Pracodawców Ceramiki Budowalnej i Silikatów, porządzenie prezesa Rady Ministrów, które wskazu- Polskie Stowarzyszenie Gipsu, Stowarzyszenie Pro- je gminy dotknięte żywiołem, wskazuje gminy, na te- ducentów Betonu Towarowego w Polsce, Związek renie których może zafunkcjonować ustawa o szcze- Polskie Okna i Drzwi, Hutnicza Izba Przemysłowo- gólnych zasadach usuwania, odbudowy, remontów -Handlowa, wiele, kilkaset ton blachy do pokryć da- i rozbiórek obiektów budowlanych zniszczonych lub chowych. Szanowni państwo, cała ta lista jest dostęp- uszkodzonych w wyniku działania żywiołu, czyli te na na stronach Ministerstwa Infrastruktury i Bu- procedury ułatwiające odbudowę zniszczeń w budyn- downictwa lub niebawem będzie dostępna, bo wczoraj kach, zostały, jak dobrze pamiętam, przygotowane to ustaliliśmy. Dziękuję wszystkim tym przedsiębior- i przyjęte przez Radę Ministrów w II dekadzie sierp- stwom, które znajdują się na tej liście, nie będę od- nia, na przełomie II i III dekady, czyli 10 dni po wy- czytywał ich nazw, bo jest ich kilkadziesiąt. Bardzo stąpieniu żywiołu, po wystąpieniu tej klęski. A pań- dziękuję za pomoc. stwo wiecie, ile trwało przygotowanie rozporządzenia Jeszcze jedna uwaga. Kolejarze pomimo tego dra- Rady Ministrów w kolejnych przypadkach w minio- matu poradzili sobie podobnie dobrze jak drogowcy nym czasie za czasów rządów Platformy Obywatel- z usuwaniem skutków tejże nawałnicy. Państwo mó- skiej i PSL-u? Wiecie państwo? W przypadku 2008 r. wicie o tym, że państwo nie zadziałało, bo brakowa- – 3 miesiące, w przypadku kolejnych – 4 miesiące. ło ostrzeżenia, bo brakowało przekazu informacji. W przypadku gdy obiekty zostały zniszczone wsku- Nie chcę, żeby to było odebrane jako próba przerzu- tek żywiołu w lipcu jednego roku, rozporządzenie cania odpowiedzialności na samorząd, ale starosto- zostało wydane w listopadzie. A to powodowało, że wie odpowiedzialni, ich służby odpowiedzialne za dopiero wówczas mogły być wdrożone te specjalne powiadamianie o możliwych następstwach żywiołu, Spis treści procedury odbudowy. A więc jeżeli państwo wrócicie pamięcią do tamtych czasów, to, bardzo proszę, za- który może wystąpić na ich terenie, czytają te same milczcie i odbierzcie pozytywnie ten komunikat pani informacje, mają do nich dostęp. Pozwolę sobie od- premier i wszystkich tych, którzy go wypowiadali czytać fragment informacji, którą uzyskałem od PKP z tej mównicy. Pomóżcie nie tylko w działaniach sa- PLK, Polskie Linie Kolejowe, zarządcy linii kolejo- morządu, ale też w działaniach rządu, wesprzyjcie wych. Mam nadzieję, że ta informacja będzie po- tych, którzy tego wsparcia potrzebują. twierdzeniem tego, że kto z samorządu, a zwłaszcza Z tego miejsca, panie marszałku, niech mi wolno na poziomie powiatów i centrów zarządzania kryzy- będzie podziękować tym, którzy odpowiedzieli na sowego, chciał, to tę informację miał i powinien, miał apel ministerstwa infrastruktury, ale przecież apel obowiązek przekazać ją do gminy. Cytat z informacji uzgodniony z kierownictwem rządu, podziękować za kolejowej: W związku z informacjami Instytutu Me- otwarte serca i za wsparcie poszkodowanych mate- teorologii i Gospodarki Wodnej w zakresie ostrzeżeń riałami budowlanymi. Na dzisiaj mamy propozycję, dotyczących występowania upałów oraz możliwości i ona nie jest zamknięta, od producentów materiałów występowania burz z gradem już w dniu 10 sierpnia, budowlanych: ponad 900 t cementu, ponad 1 tys. m3 tj. w okresie poprzedzającym wystąpienie najbardziej betonu komórkowego. Mamy zadeklarowaną pomoc intensywnych negatywnych zjawisk atmosferycz- w postaci innych materiałów budowlanych. Wczoraj nych, na obszarze całej sieci kolejowej wdrożono re- w ministerstwie infrastruktury zorganizowaliśmy alizację działań zgodnie ze specjalnymi procedurami spotkanie z wojewodami, z samorządowcami z do- na wypadek wystąpienia ekstremalnie wysokich tkniętych katastrofą terenów oraz z przedstawiciela- temperatur oraz intensywnych opadów atmosferycz- mi branży budowlanej, ze stowarzyszeniami, z izba- nych. Procedury te przewidują: monitorowanie sytu- mi skupiającymi producentów materiałów, ale także acji pogodowej, monitorowanie zagrożeń, postawie- wykonawców inwestycji budowlanych. Mówią wprost: nie w stan podwyższonej gotowości jednostek szyb- zapewnijcie nas, a tutaj zapewniam, bo przecież po- kiego usuwania usterek i awarii oraz Kolejowego zytywnie odpowiedział minister finansów pan Mate- Ratownictwa Technicznego. Podobnie zrobiły służby usz Morawiecki, że nie będziemy płacili po roku czy drogowe na drogach krajowych, dzięki temu wszyst- po 2 latach VAT-u od darowizny, jesteśmy w stanie kie uszkodzenia zostały usunięte już 12 sierpnia. przeznaczyć duże ilości materiałów budowlanych. Zapewniono 12 sierpnia o godz. 21 przejezdność, Informacja o tym, kto przyszedł z tą pomocą. To są 14 sierpnia o godz. 3.45 przywrócono pełną przejezd- 44 podmioty, to są duże przedsiębiorstwa produkują- ność. Na drogach krajowych już praktycznie po kil- ce materiały budowlane, to są także izby skupiające kunastu godzinach doprowadzono do pełnej przejezd- całe plejady producentów materiałów budowlanych. ności, na koniec sierpnia w pasie drogowym usunię- Wczoraj na tym spotkaniu w ministerstwie powie- to wszystkie zalegające powalone drzewa. Tak więc, 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Informacja Rady Ministrów na temat działań podejmowanych w związku z sytuacją powstałą wskutek silnych wiatrów i intensywnych opadów atmosferycznych, które miały miejsce w sierpniu 2017 r. 39

Minister Infrastruktury i Budownictwa lepiej zapobiegać w przyszłości skutkom takich zda- Andrzej Adamczyk rzeń, jak teraz najszybciej, najskuteczniej przyjść z pomocą, jak ostrzegać, jak przygotować różne in- szanowni państwo, kiedy mówicie, że państwo nie strumenty, które służą człowiekowi w codziennym zadziałało, zostawcie to na inne okazje. życiu, różne rozwiązania, żeby nie ulegały awarii. (Poseł Joanna Scheuring-Wielgus: Nie zadziałało.) Taki głos choćby, jak pana posła Piotra Króla, bar- Może na budżet, może na jakieś inne sytuacje, dzo merytoryczny, on się bardzo wyraźnie wybił na kiedy debata polityczna jest wpisana w charakter czoło w tej swojej merytoryczności. Ale były także działalności politycznej. Nie korzystajcie państwo inne podobne głosy, innych posłów, którzy mówili z dramatu ludzi i jeszcze raz powtarzam: starajcie z troską o tym, o czym rozmawiamy. Pan poseł Król się pomóc wszystkim – samorządowcom i służbom mówił o potrzebie lepszej łączności, awaryjnego za- rządowym. Dziękuję bardzo. (Oklaski) silania różnych urządzeń, agregatów na stacjach (Poseł Joanna Scheuring-Wielgus: A w wojewódz- benzynowych, na stacjach przekaźnikowych, mówił twie kujawsko-pomorskim? Konkrety. Proszę podać o przyjściu z pomocą w rozwiązaniu problemów już konkrety.) teraz gospodarstwom o nieuregulowanym stanie prawnym. Dla przykładu przywołuję kilka haseł, problemów, o których mówił. My nad tym pracuje- Wicemarszałek Joachim Brudziński: my. To wszystko rzeczywiście jest w polu uwagi, np. gdy chodzi o kwestię tych przyszłościowych roz- Dziękuję. wiązań związanych z ochroną ludności i obroną cy- Głos zabierze sekretarz stanu w Ministerstwie wilną. Właśnie o takich sprawach myślimy. Trwają Spraw Wewnętrznych i Administracji pan minister analizy. Ten zespół, o którym mówiła pani premier, Jarosław Zieliński. też się tym zajmuje. Bardzo proszę, panie ministrze. Był cały szereg innych wypowiedzi, bardzo merytorycznych i konkretnych. Za te wszystkie pełne troski wypowiedzi chcę serdecznie podziękować. Była Sekretarz Stanu w Ministerstwie też druga część wypowiedzi, która wyraźnie wyni-

Spraw Wewnętrznych i Administracji kała z pozycji politycznych. Opozycja… Spis treści Jarosław Zieliński: (Poseł Jakub Rutnicki: Totalna.) …zwłaszcza ta totalna opozycja niestety, a może Panie Marszałku! Szanowni Państwo Ministro- czasem, użyję gorszego słowa, taka rozwścieczona wie! Wysoki Sejmie! Myślę, że kiedy rozmawiamy opozycja, która atakuje wściekle za wszystko nieza- o tak trudnych, tragicznych zdarzeniach, to warto leżnie od okoliczności, obwinia rząd za to, czego rząd zwyczajnie i po ludzku zacząć od pewnej pokory, o którą apeluję do wszystkich państwa… nie zrobił. Popatrzcie państwo, jak jesteście sprzecz- (Głos z sali: A do siebie?) ni w swoich wystąpieniach. To było widać w bardzo (Głos z sali: Do ministra Błaszczaka.) wielu głosach. Po pierwsze, uważacie, że wszyscy …bo mimo rozwoju techniki, mimo rozwoju cywi- pospieszyli z pomocą. lizacji, którą się szczycimy, i słusznie, wciąż jesteśmy (Poseł Jakub Rutnicki: Rząd był na urlopie.) słabsi niż żywioły, niż siły natury. Wymieniacie po kolei – zacznę za wami trochę, (Głos z sali: Dokładnie.) przywołam waszą stylistykę – ludność, strażaków Mam wrażenie, że w tej dyskusji rząd jest oskar- OSP, strażaków Państwowej Straży Pożarnej, samo- żany o to, że wystąpiły nawałnice, że wystąpiły wi- rządowców, leśników, potem dochodzimy do rządu. chury i nadmierne, ulewne deszcze. Nie przyszło (Poseł Jakub Rutnicki: A rząd na urlopie w Juracie.) nikomu do głowy w USA, a mamy tam też podobne Mówicie, że rząd nie zadziałał. Otóż, proszę pań- tragiczne doświadczenia, atakować prezydenta i rząd stwa – już o tym mówiłem na posiedzeniu Komisji za to, że wystąpił tam huragan. To jest apel i prośba Rolnictwa i Rozwoju Wsi kilkanaście dni temu – zde- do opozycji. Naprawdę ani wy, ani my, ani pewnie cydujcie się, czy zadziałał ten system, czy nie zadzia- nasi następcy nie opanują długo jeszcze, a może ni- łał. Jeżeli zadziałał, to znaczy, że rząd dobrze ten gdy, siły żywiołów. Trzeba oczywiście robić wszystko, system nadzoruje, bo przecież nie jest rolą ministra co do człowieka należy i co jest możliwe, żeby zapo- czy premiera działać na miejscu, gdzie mają działać biegać skutkom, żeby ostrzegać, żeby szybko te skut- strażacy. Strażacy byli, mieli dobre dowodzenie, mie- ki usuwać, żeby przychodzić z pomocą ludziom, ale li dobry plan działania, byli ofiarni, reagowali szybko przed wystąpieniem zjawisk naturalnych, które są i skutecznie. Miał tam jechać minister Błaszczak, silniejsze od człowieka, jeszcze nie możemy nikogo, miałem tam jechać ja, miała jechać pani premier, ani samych siebie, ochronić, bo jesteśmy wciąż za ktokolwiek… słabi. To jest ta pokora, ludzka, zwyczajna pokora. (Poseł Anna Kwiecień: Dokładnie.) Weźcie to pod uwagę. (Poseł Jakub Rutnicki: Oczywiście.) Ta dyskusja dobrze pokazała, bardzo wyraziście, …i tam mieszać w tym zarządzaniu? Nie, my o co komu tutaj, na tej sali, chodzi. Były głosy bar- mamy swoje role, które wynikają z nadzorowania dzo merytoryczne, głosy pełne troski o to, jak naj- właśnie tych działań. Te działania były nadzorowa- 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Informacja Rady Ministrów na temat działań podejmowanych w związku z sytuacją powstałą wskutek silnych wiatrów 40 i intensywnych opadów atmosferycznych, które miały miejsce w sierpniu 2017 r.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie łał tak jak działał dotąd, tylko że jeden ze starostów Spraw Wewnętrznych i Administracji czy urząd jednego ze starostów, będę łagodniejszy, Jarosław Zieliński politycznie niezwiązany z nami, tylko z wami… (Poseł Jakub Rutnicki: Niezależny starosta.) ne, byliśmy informowani na bieżąco i nadzorowali- …wicestarosta z PO, już koalicja, nie przekazał śmy te działania. (Oklaski) Chcecie tutaj pomieszać na czas tej informacji – a właśnie tam była najbar- role. Wy pewnie, tak zresztą robiliście, byście tam dziej potrzebna, bo to jest ten powiat, powiat chojnic- jeździli, pokazywali się w świetle jupiterów, a działa- ki, gdzie leży miejscowość Suszek – bo zamknięto już nia byłyby pewnie słabe albo bardzo spóźnione. Tutaj urząd i komputery. Proszę państwa, skandal, skan- działania były szybkie, nie były spóźnione, były sku- dal nad skandalami. Tym się chyba powinien zająć teczne, były ofiarne. I naprawdę zdecydujcie się, raz także prokurator, a nie tylko my, jeżeli chodzi o oce- jeszcze o to apeluję, czy było dobrze, czy było źle. nę polityczną. Tak mi się wydaje. Co tam się stało, że Niestety spowodowały to siły natury, które były nisz- to nie zostało… To było niedopełnienie obowiązków. czycielskie, ale reakcja była bardzo szybka. Tej samej Nie wiem, też jestem pełen pokory, czy gdyby prze- nocy, zaraz potem, po informacji, po zgłoszeniach kazał, to uchroniłoby to ten obóz, po ludzku to sobie strażacy ruszyli. Pan gen. bryg. Leszek Suski, ko- powiedzmy, ale każdy musi zrobić to, co do niego na- mendant główny Państwowej Straży Pożarnej i za- leży. Tam nie zostało to zrobione. Regionalny System razem, przypominam, szef obrony cywilnej kraju Ostrzegania, tak jak pan minister Błaszczak wspo- – o tej jego funkcji też państwo nie zapominajcie, mniał, zresztą wszyscy o tym wiemy, to w ogóle wasz jeżeli mówimy o podziale ról, co do kogo należy – opi- pomysł. Już parę miesięcy temu z tej mównicy mó- sywał te pierwsze minuty, pierwsze godziny właśnie wiłem, że będzie rozwijany, ale w tym wydaniu, w ja- tam na miejscu, jak to wyglądało, jeżeli chodzi o obóz kim funkcjonuje, to jest wasz pomysł, ten kształt wy harcerski w Suszku. Ten szczegółowy opis warto domu nadaliście. Polega to na tym, że ten, kto ma apli- kładnie przeanalizować. Nie nudzić się tutaj na sali, kację na swoim telefonie, otrzymuje te informacje, jeżeli chodzi o ten opis, tylko przeanalizować, jak to ostrzeżenia. My chcemy zrobić tak, i tak będzie, wła- wyglądało, bo to jak w soczewce pokazuje ofiarność śnie nad tym w tej chwili bardzo intensywnie pracu- działań strażaków, policjantów, leśników, dowódców, jemy – tu ktoś z państwa mówił o operatorach, że oni

Spis treści także straży pożarnej. Popatrzcie państwo, tam na są gotowi do współpracy; mam nadzieję, na to oczy- miejsce dotarł wśród tych pierwszych szef komendy wiście liczę, że są gotowi do współpracy, bo oni będą wojewódzkiej Państwowej Straży Pożarnej i tam potrzebni – żeby ten system polegał na przekazywa- przejął dowodzenie na tym odcinku. Wielka ofiar- niu niezależnie od tego, czy ktoś wyrazi wolę i tę ność, naprawdę wielka skuteczność działań. aplikację pobierze, tylko żeby było to dla każdego, kto Tylko Grzegorz Schetyna potrafił – mam nadzie- się znajdzie na danym terenie. Tylko ten teren trze- ję, że nie w imieniu wszystkich państwa z Platformy ba w miarę możliwości precyzyjnie identyfikować, Obywatelskiej, a jeżeli po cichu w imieniu kogoś żeby każdy otrzymał ostrzeżenie na swój telefon ko- z was, to uderzcie się w piersi – obrazić strażaków, mórkowy. Otrzyma po prostu SMS-a, czy chce, czy mówiąc, że oni nie działali dobrze. Potem, chcąc zanie chce. Chodzi o to, żeby otrzymał. Czy z niego bezpieczyć się przed utratą poparcia, zaczęliście szyb- skorzysta, to już jest inna sprawa. To jest jego decy- ko to odwoływać, że nie, strażacy dobrze, tylko rząd zja, wola itd., ale otrzyma informację według lokali- źle. Skoro strażacy dobrze, to i rząd dobrze, bo prze- zacji. Takie rozwiązania chcemy wprowadzić, oczy- cież rząd nadzoruje strażaków. Tak czy nie? Tak czy wiście nie rezygnując też z innych form przekazywanie? (Wesołość na sali) nia informacji ostrzegawczych. (Poseł Jakub Rutnicki: No nie.) Mówicie państwo o tym, mówi o tym opozycja, że Nie? gdzieś ktoś nie otrzymuje na czas pomocy finansowej, (Poseł Jakub Rutnicki: Wy byliście w Juracie, że ta pomoc jest za mała, że nie zdążymy do zimy. a strażacy pracowali.) Proszę państwa, chcę jeszcze raz powtórzyć: działa- Wam się wydaje, że nie. A więc jeszcze raz wam nia… Już nie będę opisywał tych działań polegają- powtarzam, że tak. Jeżeli ten system działa dobrze, cych na ratowaniu, usuwaniu skutków. Służby za- ma swój nadzór, swoje właściwe kierowanie i dowo- działały, całe państwo zadziałało tak jak należy. dzenie, to wszyscy spełnili swoją rolę. Naprawdę nie można niczego zarzucić. I gdybym (Poseł Jakub Rutnicki: 8 lat dobrych działań to nawet, tak się zastanawiałem przez moment, był po- działa.) słem opozycji – trzeba sobie projektować różne punk- I spełnili, to było opisywane, pokazywane w wy- ty widzenia, tak – to czy bym znalazł coś w tych stąpieniu pana ministra Mariusza Błaszczaka, wspo- działaniach, co można by było postawić pod pręgie- minał o tym także pan komendant Leszek Suski. rzem? Nie, proszę państwa, nie. Wszystkie służby A więc proszę się z tej sprzeczności jakoś wywikłać, były na miejscu, działały skutecznie, szybko, w spo- bo wpadliście w nią jak w pułapkę przez was samych sób skoordynowany. Pytał ktoś z państwa posłów zastawioną. o współpracę PSP z OSP. Doskonała była oczywiście Teraz kilka takich bardziej szczegółowych spraw. jak zawsze, zresztą ona jest zawsze doskonała. W ogó- RSO, czyli Regionalny System Ostrzegania, zadzia- le nie słyszałem w Polsce o ani jednym przykładzie, 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Informacja Rady Ministrów na temat działań podejmowanych w związku z sytuacją powstałą wskutek silnych wiatrów i intensywnych opadów atmosferycznych, które miały miejsce w sierpniu 2017 r. 41

Sekretarz Stanu w Ministerstwie I teraz jest pytanie o to, dlaczego w niektórych Spraw Wewnętrznych i Administracji przypadkach, bo my o nich też jednostkowo gdzieś Jarosław Zieliński tam słyszymy, tutaj też państwo o tym mówicie i pewnie one występują, nie wszyscy dostali jeszcze tę po- przypadku, o żadnym takim przypadku nie słysza- moc. To już jest jednak kwestia, proszę państwa, na łem, żeby ktoś narzekał na brak współpracy OSP z PSP. poziomie gmin, tam sprawności i decyzji, bo przecież Strażacy ochotnicy i państwowi się świetnie rozumie- wojewoda – ani minister, ani premier – nie weźmie ją, współdziałają, wzajemnie się uzupełniają i w kra- pieniędzy w walizkę i nie zawiezie w konkretne miej- jowym systemie ratowniczo-gaśniczym, i poza tym sce, do konkretnego człowieka, i ich nie przekaże. systemem. Naprawdę jest dobrze, tylko wy mieszacie Chyba tego państwo nie oczekujecie ani tak tego so- właśnie w tym obrazie, próbujecie skłócić, próbujecie bie nie wyobrażacie. pokazać: coś tam jest nie tak. Są protokoły oszacowania szkód. Ta pierwsza po- Zaraz jeszcze wrócę do kwestii finansowania, bo moc miała być bez tych protokołów. Jest potrzeba tu PSL oczywiście jak zwykle o to potrącił. Przywo- stwierdzona w sposób taki oczywisty, wstępny i miesz- łam pewne liczby, żeby raz jeszcze je sobie uświado- mić, żeby pan poseł sobie uświadomił i wszyscy, któ- kańcy otrzymują tę pomoc. Myślę teraz o protokołach rzy nas słuchają. związanych z remontem i odbudową. Muszą one być Otóż więc, proszę państwa, nie znalazłbym nicze- sporządzone. Muszą być oszacowane straty. Uprości- go takiego. Naprawdę wszystkie służby na czas i w spo- liśmy. Nie tylko rzeczoznawcy majątkowi, których sób skoordynowany działały, co nie znaczy, że nie ma jest za mało, więc to trwałoby długo, i którzy pracu- ani nie będzie wniosków, jeżeli chodzi o poprawę na ją za pieniądze, za odpłatnością. Przecież – nie oszu- przyszłość zarządzania tym systemem, systemem kujmy się – tak to jest, to jest ich zawód, prawda? ratowniczym i zarządzania kryzysowego. Nad tym Trwałoby to długo. Daliśmy uproszczoną możliwość, trzeba się zastanawiać. taką, żeby komisje, które powołują gminy, mogły Tu wspomnieliście państwo np. o Rządowym Cen- z udziałem właśnie pracowników nadzoru budowla- trum Bezpieczeństwa. Przypomnę, to była nasza nego szacować te straty, żeby było szybciej. I my te ustawa o RCB. Wy jej długo nie wdrażaliście. Długo szacunki zawarte w tych protokołach przyjmujemy nie powstawała ta struktura. Pamięć mam jeszcze jako podstawę. Ale to musi być. To musi być. Nie dobrą. Byłem wtedy przecież posłem, pamiętam, możemy przecież wypłacić środków finansowych bez Spis treści a byłem też w pierwszym rządzie Prawa i Sprawie- jakichkolwiek dokumentów, bez oszacowania, bez dliwości, który wprowadził właśnie to rozwiązanie. tych choćby uproszczonych, najprostszych procedur. Potem powstała ta struktura, ale ona wymaga moim Jednak z jakąś wiarygodnością to się musi odbywać, zdaniem jeszcze rzeczywiście funkcjonalnego dopra- prawda? Musimy o nią zadbać. cowania i umocnienia. I może rzeczywiście to do- Tak że nie ma takiej sytuacji, proszę państwa świadczenie skłania ku takiemu np. wnioskowi. – o tym chcę zapewnić z całą mocą – żeby był wniosek, Tak że nie chcę mówić tutaj z jakimkolwiek naj- był protokół, szacunek strat i żeby na to nie było pie- mniejszym elementem samozadowolenia czy, broń niędzy. Tak nie jest. Takiego przypadku państwo nie Boże, pychy, że wszystko jest idealne. Nic nigdy nie wskażecie, a jeżeli wskażecie, to proszę bardzo, proszę jest idealne do końca, ale naprawdę zadziałało wszyst- przyjść wtedy i to pokazać. Bo nie. Pieniądze są. ko nieźle, aczkolwiek poprawić zawsze coś jeszcze (Poseł Jakub Rutnicki: Kiedy będą przelewy?) można. Tak do tego podchodzimy. One zostały przekazane szybko i, można powie- Ta pomoc teraz, pomoc finansowa. Proszę pań- dzieć… stwa, opisywane już tutaj było z tej mównicy – mówił (Poseł Anna Paluch: Przelewy są, to gminy...) o tym pan minister Błaszczak, mówiła pani premier …trochę nawet, proszę państwa, trochę nawet jak- Beata Szydło – to, jak ten system pomocy został by na zapas, w tym znaczeniu, że więcej środków prze- usprawniony. Przypomnę jeszcze, zwiększyliśmy jed- kazaliśmy, niż realnie w danym momencie potrzebo- nak kwoty, do których ta pomoc jest świadczona, do wano. Przekazaliśmy na te pierwsze szacunki… 200 tys. Powtórzę to, bo to padało dwa razy, ale trze- (Poseł Dorota Niedziela: Ale zabrakło.) ci raz powtórzę, dlatego że państwo tego nie uwzględ- …i przekażemy dalsze wsparcie w miarę, i to bar- niliście później w swoich wystąpieniach. A więc było dzo szybko, jak będą napływały te wnioski, ale one do 100 tys. na remont czy odbudowę domu – jest do muszą być. 200 tys. zł. 100% wzrostu. Nie były objęte budynki (Poseł Dorota Niedziela: Ale kiedy?) gospodarcze – objęliśmy budynki gospodarcze po- I to dotyczy właśnie zarówno remontów i odbudo- mocą do 100 tys. zł. Ta pierwsza pomoc, do 6 tys. zł, wy domów, budynków mieszkalnych, jak i innych została szybko, natychmiast przekazana. Natych- strat, które będą pokrywane z budżetów, z rezerw miast. Minister spraw wewnętrznych ma obowiązek innych resortów. Bo tu też jeszcze wchodzą w grę wystąpić do ministra finansów o uruchomienie środ- przecież resorty: rolnictwa, ochrony środowiska, le- ków. Stało się to natychmiast po tych zdarzeniach. śnictwa, Lasy Państwowe czy, jeżeli chodzi o szkoły, Minister finansów również natychmiast uruchomił Ministerstwo Edukacji Narodowej. Ale mówię o ca- środki. One zostały przekazane na rachunki wojewo- łym rządzie, o budżecie państwa teraz ogólnie. dów, a wojewodowie przekazali je na rachunki gmin. (Poseł Dorota Niedziela: Las to środowisko.) 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Informacja Rady Ministrów na temat działań podejmowanych w związku z sytuacją powstałą wskutek silnych wiatrów 42 i intensywnych opadów atmosferycznych, które miały miejsce w sierpniu 2017 r.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Spraw Wewnętrznych i Administracji Jarosław Zieliński Jarosław Zieliński: Proszę państwa, pieniędzy na to nie zabraknie, nie Mam wrażenie, że państwo chcielibyście, żeby może zabraknąć i nie zabraknie – chciałbym to zade- było gorzej, aby te straty były większe, żeby wystąpić klarować – tylko że ta procedura musi być sprawnie do funduszu solidarności. przeprowadzona w całym kraju, we wszystkich woje- (Poseł Dorota Niedziela: Już raz pan z tego się wództwach na całym obszarze. Na szczęście nie w ca- wycofał.) łym kraju, bo to objęło kilka województw, głównie trzy, Wystąpić oczywiście można, ale kiedy się nie speł- chociaż częściowo także kilka innych, choćby dolno- ni tego warunku dotyczącego progu, to wniosek od- śląskie czy łódzkie. Proszę państwa, nie można zatem padnie z powodów formalnych. I co? Państwo chcecie, postawić zarzutu, że rząd nie przychodzi z pomocą żebyśmy tak postąpili? Nie wiem, o co wam chodzi finansową, z pomocą organizacyjną, z pomocą praw- w tej sprawie. ną. Zarządzenia dotyczące gmin objętych uproszcze- Jeżeli chodzi o ewentualne wnioski do funduszu niami budowlanymi zostały szybko wydane – pierw- solidarności, w ujęciu regionalnym z podziałem na sze, potem zostało uzupełnione drugie. województwa, to również według dzisiejszej wiedzy (Poseł Dorota Niedziela: Ile jest w rezerwie?) wysokość oszacowanych strat sięga – to zależy od Tak więc, proszę państwa, te wszystkie zarzuty województwa – blisko 50% tych progów. No więc też są zwyczajnie chybione i politycznie umotywowane, chyba nie chcielibyście państwo, żeby te straty były ale nie mają one oparcia w rzeczywistości. jeszcze dwukrotnie większe. To jest uwarunkowane Sprawa ewentualnego wniosku do funduszu soli- właśnie tymi progami. Czy otrzymalibyśmy te środ- darności. Mam wrażenie, że państwo posłowie z opo- ki, czy nie, to jest inna sprawa. Można o to zabiegać, zycji chcieliby, żeby te straty były większe. Nie idźcie jeśli ten warunek formalny byłby spełniony, ale nie w tym kierunku, bo przecież są określone progi. wiem, no, zakładam, że wszystkie szacunki są bardzo (Poseł Dorota Niedziela: Już raz pan się wycofy- uczciwie przeprowadzane, przecież to robią fachowcy, wał z tych słów.) komisje. Osobiście cieszyłbym się, że one nie są aż Spis treści 2500 mln zł… milionów euro, 2500 mln euro… tak duże, chociaż gdyby te progi były niższe, to pew- (Poseł Jakub Rutnicki: 2,5 mld.) nie chętnie skorzystalibyśmy z pomocy z funduszu …2,5 mld to jest ten próg – a więc ponad 10 mld solidarności. A więc dlaczego państwo macie preten- zł, przeliczając na złotówki – to jest ten próg, przy sje do nas, że nie składamy wniosku, skoro nie speł- którym można złożyć wniosek. No, proszę państwa, niamy tego warunku progowego? czy chcielibyście, żeby te straty były właśnie takie? (Poseł Dorota Niedziela: A jeśli będą większe?) (Głos z sali: Oddajcie 19 mln.) Zapewniam, że jeżeli okazałoby się, że spełniony Czy chcecie, żeby te straty sięgnęły takich wiel- będzie ten próg, czyli że straty będą wyszacowane, nie wiem, skąd bierzecie swoje liczby, oczywiście, nie kich kwot? wiem, jakie to są metody szacowania strat, jeżeli pro- (Poseł Dorota Niedziela: Czy pan chce tak liczyć, gi byłyby przekroczone, to oczywiście zwrócimy się żeby nie było takich?) do funduszu solidarności, tylko że na dzisiaj, według Na szczęście one mimo swojej wielkości były jed- szacunków, według danych, jakimi dysponujemy, da- nak mniejsze i w związku z tym na dzisiaj… leko jest do tych progów. Powtarzam, przyjmując, że (Poseł Dorota Niedziela: Niech pan ludzi zapyta.) szacunki są bardzo uczciwie zrobione, a nie mam Pani poseł, niech pani posłucha, a nie przerywa żadnego sygnału, że jest inaczej, trzeba się cieszyć, mi co pół słowa. Jak pani coś wie, to proszę tu przyjść że one nie są aż tak duże, jak określone w ramach i powiedzieć. tych progów. (Poseł Dorota Niedziela: Jak pan pozwoli, to Następna sprawa. Przy okazji oczywiście zostali- przyjdę i powiem.) śmy zaatakowani jako rząd przez pana posła Mieczy- Ja tu nie kieruję obradami, tak że to nie do mnie sława Kasprzaka z PSL-u, który mówił o rzekomym jest wniosek. ograniczeniu nakładów na ochotnicze straże pożar- (Głos z sali: Pani marszałek kieruje.) ne. Nic bardziej błędnego, nic bardziej kłamliwego. Nie ograniczamy nakładów, jeśli chodzi o wsparcie (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek dla OSP, wręcz przeciwnie, zwiększamy je, zwiększa- Sejmu Małgorzata Kidawa-Błońska) my je na różne sposoby. I tak, przypomnę panu po- słowi, w 2017 r. na OSP, które są w Krajowym Syste- mie Ratowniczo-Gaśniczym, przeznaczyliśmy ponad Wicemarszałek 80 mln zł, podczas gdy w roku poprzednim przezna- Małgorzata Kidawa-Błońska: czono 73 mln, i to był wasz projekt budżetu na 2016 r. Zresztą w 2015 r. było podobnie. Jeżeli chodzi o OSP Bardzo proszę o spokój. spoza Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego, (Poseł Dorota Niedziela: Pan ze mną dyskutuje.) to w tym roku jest to kwota 43 mln zł, a w ubiegłym 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Informacja Rady Ministrów na temat działań podejmowanych w związku z sytuacją powstałą wskutek silnych wiatrów i intensywnych opadów atmosferycznych, które miały miejsce w sierpniu 2017 r. 43

Sekretarz Stanu w Ministerstwie ubezpieczeń od ognia 50% jest przeznaczane dla PSP Spraw Wewnętrznych i Administracji i 50% dla OSP, z tym że tym razem one dla OSP idą Jarosław Zieliński nie wprost przez pana prezesa OSP, tylko przez komendanta głównego Państwowej Straży Pożarnej, roku było 36 mln, ale podnieśliśmy już o 3,5 mln zł zarazem szefa obrony cywilnej kraju, który odpowia- wobec waszego projektu budżetu, który nam zosta- da za sprawność całego systemu. Jak to jest ważne, wiliście, i wobec tej kwoty, jaką przekazaliście jako że on odpowiada za całość, pokazały choćby właśnie koalicja PO–PSL na OSP spoza KSRG w roku 2015. te wydarzenia, że nie dwóch panów, dwóch rządzą- To są liczby, które chciałbym dedykować panu posłowi cych, sprzecznych ze sobą często, tylko jeden organ Kasprzakowi i całemu PSL-owi, bo to głównie PSL odpowiedzialny, państwowy – nie społeczny, który o to się upomina, ale Platforma nie protestuje, a była w koalicji i wie, jak było, i powinna to prostować. nie może być w żaden sposób rozliczony. Tych środ- (Poseł Dorota Niedziela: Sprostujemy.) ków, przypominam, nie mogła rozliczać nawet Naj- Mało tego, proszę państwa. Zgodnie z zapowie- wyższa Izba Kontroli. Tak że absolutne kłamstwo dzią, zgodnie z programem Prawa i Sprawiedliwości przy okazji tutaj było przywołane, chciał pan poseł – mówiłem o tym przed wyborami, parę lat wcześniej, pewnie jeszcze je zaktualizować, a ja to demaskuję. na posiedzeniach komisji, program był uchwalony, Z całą mocą demaskuję, bo to trzeba zrobić. I, proszę opublikowany, każdy go mógł poznać – w „Programie państwa, to chyba tyle. modernizacji służb mundurowych na lata 2017– No i może jeszcze lasy. Skoro odpowiadam w imie- 2020”, programie 4-letnim, uwzględniliśmy również niu rządu, a nie tylko resortu, który reprezentuję, to ochotniczą straż pożarną. W pierwszym programie chciałbym powiedzieć słowo o lasach. Było pytanie jej nie uwzględniono, wy tego programu w ogóle nie o pomoc prywatnym właścicielom. To chcę powie- przygotowaliście, chociaż zapowiadaliście, że będzie dzieć, że Lasy Państwowe obecnie analizują możli- kontynuacja. wość udzielenia pomocy prywatnym właścicielom (Poseł Dorota Niedziela: Niech pan mówi o sobie, w sprzedaży drewna z ich lasów, ale w ogóle w tej nie o nas.) sprawie – upoważnił mnie do tego pan minister śro- My go przygotowaliśmy w czasie tych waszych dowiska prof. Jan Szyszko – zostanie posłowi, który zadawał pytanie, czy pani posłance, bo zapisałem, ale kadencji i nawet pod obrady Sejmu to nie zostało Spis treści skierowane. szybko tego nie odszukam – udzielona odpowiedź na (Poseł Dorota Niedziela: Niech pan mówi o sobie.) piśmie, tak że będzie precyzyjna. Zgodnie z naszym programem wyborczym, partii Jeżeli chodzi o rolnictwo, raczej pytań nie było. Prawo i Sprawiedliwość… Program pomocy został przygotowany. Myślę, że mi- (Poseł Jakub Rutnicki: 19 mln na billboardy.) nister rolnictwa w miarę potrzeby przekaże to pań- …program ten szybko uchwaliliśmy, jest wdraża- stwu. Była też mowa o tym na posiedzeniu komisji ny i korzystać z niego będzie także OSP. rolnictwa, o czym już wspominałem. (Poseł Dorota Niedziela: O billboardach.) Jeszcze wystąpił wątek obrony terytorialnej. Rze- Ze środków, które pochodzą z programów euro- czywiście to się pojawiało dość często w wypowie- pejskich, współfinansowanych z budżetu, także będą dziach wcześniej, przed dzisiejszym posiedzeniem korzystały jednostki ochotniczej straży pożarnej. Sejmu. Proszę państwa, byliście i nadal jesteście Razem tylko samych samochodów strażackich w tym przeciwko obronie terytorialnej. Przecież można czasie dla OSP zamierzamy kupić chyba ponad 500. przywołać wasze wypowiedzi z tej mównicy, z konfe- Zawsze mówiłem: ok. 500, teraz widzę, że raczej bę- rencji prasowych. Jesteście przeciwni, mówicie o pry- dzie to ponad 500 nowych samochodów. Przekazuje- watnej armii Antoniego Macierewicza. my także samochody dobre, jeszcze bardzo sprawne, (Poseł Dorota Niedziela: Ale pieniądze idą na używane, z Państwowej Straży Pożarnej do zwłasz- obronę terytorialną.) cza mniejszych jednostek ochotniczych. Po prostu wyplatacie na ten temat różne bzdury, (Poseł Dorota Niedziela: Zawsze tak było.) a jednocześnie, kiedy dochodzi do takiej sytuacji, Tak było, oczywiście, i tak dalej jest, ale nie zmie- o której rozmawiamy, to wy w województwie… niło się na gorsze, to chcę powiedzieć, wręcz przeciw- (Poseł Jakub Rutnicki: To nie działa.) nie, na lepsze w związku z tymi nowymi zakupami. To wy… Jeżeli chodzi o tzw. środki od ognia, ubezpieczenie (Poseł Anna Paluch: Pani marszałek, proszę zdy- od ognia, była wielka awantura tu w Sejmie ze stro- scyplinować posłów.) ny PSL-u, który przywoływał w ogóle nawet czasy zaborów, porównywał. Każdy może ocenić, jak to wygląda i jak to trzeba odbierać. Chcę przypomnieć, Wicemarszałek że zmienił się tylko sposób dystrybuowania, ten ka- Małgorzata Kidawa-Błońska: nał dystrybucyjny czy kanał decyzyjny dotyczący tych środków, ale one do OSP trafiać będą w dalszym Bardzo proszę o spokój, a także proszę o niepo- ciągu w połowie wysokości tej, która pochodzi w ogó- uczanie mnie, jak mam prowadzić obrady. Dziękuję le od tego odpisu, i tak było przedtem. Ze środków bardzo. 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Informacja Rady Ministrów na temat działań podejmowanych w związku z sytuacją powstałą wskutek silnych wiatrów 44 i intensywnych opadów atmosferycznych, które miały miejsce w sierpniu 2017 r.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie z ich usług. Jak jest nieszczęście, mówiła o tym pani Spraw Wewnętrznych i Administracji premier… Jarosław Zieliński: (Poseł Dorota Niedziela: To pan krytykuje samo- rządy.) Wy w województwie, gdzie jeszcze tej obrony te- …jak jest problem, to wszyscy powinni być razem. rytorialnej nie ma, bo gdybyście byli za, to byłaby W ogóle powinni wszyscy być razem w trudnych spra- wcześniej stworzona przez was, a powinniście to zro- wach. bić, macie pretensje, że tam nie ma obrony teryto- (Poseł Dorota Niedziela: I wszyscy byli razem rialnej. Będzie, ale nie ma jeszcze. To jest wasza oprócz was.) wina, bo powinniście zrobić to wcześniej, zacząć to. I gdybyście nie mieszali, gdybyście tam nie jeździ- (Poseł Dorota Niedziela: Ale wszystko jest naszą li i nie judzili na miejscu… winą, to wiemy.) (Poseł Jakub Rutnicki: Co robili?) Ale wy kwestionujecie w ogóle nawet dzisiaj sens …toby naprawdę wszystko szło lepiej. obrony terytorialnej, a to jest już wbrew interesom (Poseł Dorota Niedziela: Pan się wycofa z tych bezpieczeństwa Polski. Wbrew interesom bezpieczeń- słów.) stwa Polski. Pomyślcie nad tym. I po prostu, naprawdę przemyślcie swoją postawę (Poseł Dorota Niedziela: Skrzydła im zrobimy. i swoje wypowiedzi. A dzisiaj… Konfetti.) (Poseł Jakub Rutnicki: Co robili?) (Poseł Jakub Rutnicki: Macierewicz niech robi Podjudzali do takich właśnie krytycznych głosów, swoje.) do potępiania, do niezadowolenia, do ataku na rząd. Samorządy a rząd. Proszę państwa, naprawdę (Poseł Dorota Niedziela: Przykłady proszę.) trzeba współdziałania. Tam, gdzie ono było, wszyst- No właśnie tak. Żebyście naprawdę swoich samo- ko szło dobrze. Tam, gdzie z politycznych względów rządowców nie… niestety albo z powodu nieudolności coś zaszwanko- (Poseł Małgorzata Pępek: Ale były ku temu powody.) wało, to tam było różnie. O powiecie chojnickim mó- Może tak: żebyście swoich samorządowców nie wiłem. buntowali i nie wykorzystywali ich – ja nawet im Państwo tu wytykacie urlopy. Nikt nie pozostawał współczuję – do celów politycznych. Spis treści na urlopach w sytuacji tragedii i nieszczęścia, a kto je (Poseł Dorota Niedziela: Pan kłamie.) miał, to przerywał i wracał do pracy, do aktywności. Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Myślę, że odpo- (Poseł Dorota Niedziela: Na defiladzie.) wiedziałem na wszystkie pytania, chociaż nie po ko- Ale przed chwilą otrzymałem telefon, że starosta lei na poszczególne pytania zadawane przez posłów. bytowski urlopu nie przerwał, a to, zdaje się, nie jest Zresztą część tych pytań to miały być pytania, nie osoba z naszego kręgu politycznego. były pytaniami, tylko były to ataki na rząd, ataki (Poseł Dorota Niedziela: Długo pan szukał.) nieuzasadnione, ataki politycznie motywowane. Je- Dostałem telefon w tej sprawie. stem przekonany nie tylko jako przedstawiciel rządu, ale też jako poseł i obywatel, człowiek, że więcej opozycja by zyskała, gdyby w takiej sytuacji… Wicemarszałek (Poseł Jakub Rutnicki: Już niech pan nie poucza.) Małgorzata Kidawa-Błońska: …pochyliła się nad nieszczęściem ludzkim i chcia- ła z nami współpracować, a nie próbować zbijać jakiś Bardzo proszę o spokój państwa posłów, dobrze? kapitał polityczny, którego w ten sposób na pewno nie zbije. Dziękuję bardzo.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Wicemarszałek Jarosław Zieliński: Małgorzata Kidawa-Błońska:

Tak że, proszę państwa, już może z tymi urlopami Dziękuję bardzo, panie ministrze. też byście skończyli, bo to jest dosyć śmieszne. Waż- (Minister Obrony Narodowej Antoni Macierewicz: ne jest to, żeby było działanie. Oczywiście każdy musi Pani marszałek…) pospieszyć na swój posterunek wtedy, kiedy coś waż- Bardzo proszę, pan minister obrony narodowej. nego się dzieje. Co do tego zgoda. Rząd pospieszył. Co do innych osób, pełniących inne funkcje… Może niech to wystarczy, nie będę tego wątku ciągnął, bo Minister Obrony Narodowej najdalszy jestem od tego, żeby dokonywać takiego po- Antoni Macierewicz: działu na rząd i samorząd. To w ogóle jest fatalne… (Poseł Jakub Rutnicki: Ha, ha, ha. A co pan mini- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dwa słowa uzupeł- ster przed chwilą mówił? Kto to mówi?) nienia, także w związku z pytaniami czy też preten- …fatalny wątek, który wprowadzacie, uważając, sjami, które były formułowane pod adresem wojska… że wasze samorządy są świetne, a rząd nie skorzystał (Poseł Ewa Lieder: Nie wojska, tylko twoim.) 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Informacja Rady Ministrów na temat działań podejmowanych w związku z sytuacją powstałą wskutek silnych wiatrów i intensywnych opadów atmosferycznych, które miały miejsce w sierpniu 2017 r. 45

Minister Obrony Narodowej Antoni Macierewicz wspólnie rozwiązywać sytuację, zamiast sprostać wyzwaniom, wspierać tych, którzy są w najdrama- …pretensjami, które wynikały, mam wrażenie, tyczniejszej sytuacji, państwo atakujecie. Państwo przede wszystkim z niewiedzy, niekompetencji i dez- wyłącznie chcecie zniszczyć drugą stronę. informacji, w którą państwo zostaliście wprowadzeni (Poseł Dorota Niedziela: Nie, pan każe milczeć.) bądź w którą chcieliście wprowadzić opinię publiczną. (Poseł Joanna Scheuring-Wielgus: W trudnych Jak już powiedziałem na początku tej debaty, woj- sytuacjach pan...) sko weszło do działania zgodnie z koniecznościami, Wracając do tego, o czym rozmawialiśmy, warto tak jak widziało je centrum decydujące o sprostaniu przypomnieć, że tych blisko 600 żołnierzy, którzy temu dramatowi, jaki spadł na Polskę. Warto sobie zostali wysłani do działania wraz z ponad 300 jed- uświadomić, że mówimy o dramacie, który miał ska- nostkami sprzętu wojskowego, w tym z transporte- lę niebywałą w Europie. rami pływającymi, maszynami inżynieryjnymi, środ- (Poseł Joanna Scheuring-Wielgus: To dlaczego kami transportowymi, agregatami prądotwórczymi, spóźniliście się 3 dni?) cysternami, a także z innego rodzaju sprzętem spe- Nie było w XX i XXI w. tej skali dramatu jak to, cjalistycznym, w tych pierwszych dniach oczyściło co spadło wówczas na województwa pomorskie. 120 km dróg i linii energetycznych, udrożniło 50 km (Poseł Dorota Niedziela: To dlaczego defilada była koryt rzek Brda, Wielki Kanał Brdy, Młosina i Zbrzy- ważniejsza?) ca. 50 km. Czy ktoś z państwa… (Poseł Joanna Scheuring-Wielgus: Wielkopolskie.) (Poseł Dorota Niedziela: Ludzie pana słuchają.) Wojsko spełniło swoją rolę zgodnie z wyznaczo- …widział te rzeki, widział, jak one wyglądają? nym wojsku miejscem. Jeżeli pani to widziała… (Poseł Joanna Scheuring-Wielgus: Ale pan nie (Poseł Ewa Lieder: Tak, ja tak.) spełnił.) …to pani musi zdawać sobie sprawę i napomnieć Jeżeli pani pozwoli, pani poseł, to proszę nie prze- swoją koleżankę, co oznacza udrożnienie, oczyszcze- szkadzać chociaż przez chwilę. nie 50 km Brdy, której brzegi są tak strome, że nie (Poseł Joanna Scheuring-Wielgus: Bo pan kłamie.) sposób do nich dojść z ciężkim sprzętem, a bez cięż- Chociaż przez chwilę. kiego sprzętu nie było możliwości usunięcia tego… (Poseł Joanna Scheuring-Wielgus: A czym pan Spis treści przyjechał? Jak pan przyjechał?) Wicemarszałek …i udrożnienia tej rzeki. A gdyby nie została Małgorzata Kidawa-Błońska: udrożniona, to groziła katastrofa powodzi, która do tego zniszczenia dodałaby jeszcze gorsze efekty. Bardzo proszę wszystkich o spokój. (Poseł Dorota Niedziela: To wszyscy wiedzieli.) (Poseł Joanna Scheuring-Wielgus: 3 dni.) Otóż, szanowni państwo, jeżeli nie uwzględnicie, Minister Obrony Narodowej jak dalece rząd, w tym wypadku pod kierownictwem Antoni Macierewicz: pani premier, pana ministra Błaszczaka, całego resortu spraw wewnętrznych, w sposób skuteczny od- Nawet gdybym teraz kłamał, to niech pani pocze- działywał, to będziecie państwo wyłącznie sami sie- ka moment i wtedy mi państwo, pani moje kłamstwo bie i opinię polską okłamywali. Róbcie tak dalej… wykaże, a teraz proszę milczeć. (Poseł Joanna Scheuring-Wielgus: To pana…) (Poseł Joanna Scheuring-Wielgus: Nie, nie mogę …ale Polsce to nie pomoże, tylko zaszkodzi, więc słuchać pana kłamstw.) jej nie szkodźcie, proszę, a Wojsku Polskiemu w szcze- (Poseł Dorota Niedziela: Pan minister przyznał gólności. Dziękuję. (Oklaski) się do kłamstwa.) (Poseł Joanna Scheuring-Wielgus: To pan szkodzi.) (Poseł Dorota Niedziela: To pan kłamie.)

Wicemarszałek Małgorzata Kidawa-Błońska: Wicemarszałek Małgorzata Kidawa-Błońska: Ja bardzo proszę o spokój na sali. Zamykam dyskusję. Proponuję, aby Sejm przyjął informację Rady Mi- Minister Obrony Narodowej nistrów na temat działań podejmowanych w związku Antoni Macierewicz: z sytuacją powstałą wskutek silnych wiatrów i intensywnych opadów atmosferycznych, które miały miej- Szanowna Wysoka Izbo! Pani Marszałek! To, co sce w sierpniu 2017 r., do wiadomości. przed chwilą miało miejsce między panią poseł a mną, Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu… i to, co pani w tej sprawie zrobiła, bardzo dobrze ob- (Poseł Jakub Rutnicki: Sprzeciw!) razuje sposób podejścia państwa do najtrudniejszych (Poseł Dorota Niedziela: Sprzeciw!) sytuacji w Polsce. Zamiast rozmawiać, zamiast (Poseł Joanna Scheuring-Wielgus: Sprzeciw!) 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. 46 Projekt ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami korzystania z solarium

Wicemarszałek Małgorzata Kidawa-Błońska licznego grona krajów, w szczególności krajów europejskich, które już wprowadziły ograniczenia dzia- Zgłoszono sprzeciw. łalności w zakresie świadczenia usług w solariach. W związku z tym do głosowania nad informacją Odnosząc się do jednego z wątków dyskusji pod- rządu przystąpimy w bloku głosowań. czas pierwszego czytania, trzeba zauważyć, iż jest Dziękuję bardzo. oczywiste, że ograniczenia proponowane w projekcie Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 2. ponie dotyczą działalności leczniczej, ale – by tak rzec rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Zdro- – rekreacyjnej. Jeśli jednak budzi to wątpliwości, wia o przedstawionym przez Prezydenta Rze- można wprowadzić odpowiednie dopowiedzenia w try- czypospolitej Polskiej projekcie ustawy o ochro- bie poprawki czy poprawek. nie zdrowia przed następstwami korzystania W uzasadnieniu projektu zawarto dość obszerną z solarium (druki nr 1651 i 1770). dyskusję o dopuszczalności wprowadzenia ograni- Proszę pana posła Tadeusza Dziubę o przedsta- czeń w zakresie swobody działalności gospodarczej wienie sprawozdania komisji. i swobody dystrybucji informacji, w tym przypadku swobody reklamy. Istnieje legitymowany interes pań- stwa w stworzeniu takich ram prawnych obrotu go- Poseł Sprawozdawca Tadeusz Dziuba: spodarczego, które pozwolą zminimalizować nieko- rzystne skutki mechanizmów wolnorynkowych, w szcze- Pani Marszałek! Szanowni Państwo! Panie Mini- gólności jeśli te skutki ujawnią się w sferze wrażliwej strze! Pierwsze czytanie projektu ustawy o ochronie albo w sferach wrażliwych, np. takich jak ochrona zdrowia przed następstwami korzystania z solarium zdrowia. odbyło się w lipcu tego roku, a teraz na użytek dru- Uchwalając omawiane przepisy, zastosujemy więc giego czytania warto przypomnieć, że projekt pana rozwiązania przyjęte już gdzie indziej. Na zakończe- prezydenta był obszernie uzasadniony, zawierał roz- nie można jedynie melancholijnie wyrazić żal, iż budowaną diagnozę sytuacji, omawiał rozwiązania w sferze ochrony przed negatywnymi skutkami opa- prawne obowiązujące w innych państwach i zawierał lania się w solariach nie wystarczą takie środki jak szczegółowe uzasadnienia proponowanych nowych wiedza, zdrowy rozsądek, zwykła dbałość o własne

Spis treści norm prawnych. zdrowie i umiar. Dziękuję. (Oklaski) Projekt określa zadania organów władzy publicznej w zakresie ochrony zdrowia przed skutkami korzystania z solariów oraz wprowadza ograniczenia Wicemarszałek w związku z udostępnianiem solariów. Małgorzata Kidawa-Błońska: Zadaniem generalnym władz publicznych jest po- dejmowanie działań mających chronić zdrowie oby- Dziękuję bardzo, panie pośle. wateli. W szczególności władze te zostają zobowiąza- Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- ne do upowszechniania wiedzy w tym zakresie, do rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- leczenia osób uzależnionych od solariów i do profi- czeń w imieniu klubów i kół. laktyki nowotworów skóry. Wspomniane zaś ograni- Otwieram dyskusję. czenia to zakaz reklamy w mediach, w miejscach Jako pierwsza głos zabierze pani poseł Teresa publicznych i za pośrednictwem instrumentów usług Glenc, klub Prawo i Sprawiedliwość. informatycznych, zakaz udostępniania solariów oso- Bardzo proszę. bom poniżej 18. roku życia oraz obowiązek umieszczania w miejscu udostępniania solariów czytelnej i wi- docznej informacji o ryzyku z tym związanym i o za- Poseł Teresa Glenc: kazie korzystania z nich przez małoletnich. Kontroli świadczenia usług dokonywać będą or- Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! gany Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz – jak to W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawie- określono – inne organy w zakresie posiadanych dliwość mam zaszczyt przedstawić stanowisko w spra- kompetencji. Organy te będą mogły nakładać na dys- wie przedstawionego przez Prezydenta Rzeczypospo- ponentów solariów kary pieniężne w wysokości od litej Polskiej projektu ustawy o ochronie zdrowia 1 tys. do 50 tys. zł. przed następstwami korzystania z solarium, druki Do tej pory w Polsce nie ma regulacji w zakresie nr 1651 i 1770. zasad udostępniania solariów. Całkowity zakaz ko- Projekt zakłada wprowadzenie szeregu regulacji rzystania z solariów wprowadzono w Brazylii oraz prawnych mających na celu ochronę zdrowia obywa- w niektórych stanach Australii. W Europie różnego teli, w szczególności zmniejszenie liczby zachorowań rodzaju ograniczenia wprowadzono najpierw w Nor- na czerniaka złośliwego skóry i zgonów nim spowo- wegii i Szwecji, a później jeszcze w 10 innych krajach dowanych. Oparte na szeregu badań dane, przedsta- europejskich. Oprócz tego takie ograniczenia obo- wiane m.in. przez Światową Organizację Zdrowia, wiązują też w Kanadzie i Stanach Zjednoczonych. wskazują na istnienie związku pomiędzy częstotli- Uchwalając projekt pana prezydenta, dołączymy do wością korzystania z tzw. sztucznego opalania z wy- 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Projekt ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami korzystania z solarium 47

Poseł Teresa Glenc szkodliwym działaniem sztucznego promieniowania ultrafioletowego wydzielanego przez urządzenia wykorzystaniem promieniowania UV a prawdopodo- korzystywane do naświetlania skóry, wywołującego bieństwem wystąpienia nowotworów skóry. Grupa efekt opalenizny. Główne cele i główne zapisy tego szczególnego ryzyka w tym zakresie to dzieci i mło- projektu ustawy dotyczą całkowitego zakazu korzy- dzież, dlatego omawiany projekt ustawy zakłada stania z solariów przez osoby, które nie ukończyły wprowadzenie zakazu korzystania z solarium przez 18. roku życia, obowiązku zamieszczania w miej- osoby, które nie ukończyły 18. roku życia. scach udostępnienia solariów informacji o ryzyku Odsetek osób korzystających z solariów wzrasta. związanym z korzystaniem z solariów, w końcu cał- Jest to tendencja widoczna zarówno w Polsce, jak kowitego zakazu promocji i reklamy usług w zakresie i w skali globalnej. Niska jest natomiast świadomość udostępniania solariów. zagrożeń, jakie wiążą się z korzystaniem z solarium. Ustawa, o której dzisiaj mówimy, jest ustawą bar- Wśród nich należy wymienić m.in. ryzyko wystąpie- dzo oczekiwaną w środowisku medycznym, zwłasz- nia nowotworów, chorób oczu i oparzeń czy przyspie- cza w środowisku onkologów. To jest temat, który od szone starzenie się skóry. Proponowana ustawa wielu lat był poruszany w Komisji Zdrowia, jak i ze- wprowadza rozwiązania mające na celu zwiększenie spole do spraw onkologii w poprzedniej i w obecnej wśród osób korzystających z solariów świadomości kadencji Sejmu. Prace były dosyć trudne, ponieważ zagrożeń związanych ze sztucznym opalaniem. W tym jesienią ubiegłego roku poprzedni wiceminister zdro- celu podmioty oferujące usługi udostępniania sola- wia pan minister Pinkas uważał, że solaria są groź- rium zobowiązane mają być do umieszczania w wi- ne, jednak resort nie wprowadzi zakazu, tylko skupi docznym miejscu informacji o potencjalnych zagro- się na edukacji. Stwierdził ponadto, że my nie chcemy żeniach, na jakie narażeni są ich klienci. Ponadto wprowadzać żadnych zakazów, bo zakazy później są w świetle proponowanej ustawy nie będą one mogły omijane, a nie na tym rzecz polega. I rzeczywiście był promować ani reklamować swoich usług. to trudny problem. Cieszymy się, że dzisiaj możemy Obecnie zwraca się uwagę również na problem mówić o tej ustawie jako o ustawie, która, jak myślę, osób uzależnionych od korzystania z solarium. O ile będzie przez wszystkie ugrupowania polityczne przy- co do kwestii uzależnienia od alkoholu czy narkoty- jęta. A dlaczego jest ona tak ważna? Ponieważ we- ków jest dość duża świadomość w społeczeństwie, Spis treści dług WHO 80% wszystkich przypadków czerniaków o tyle te związane z uzależnieniem od opalania, w tym jest spowodowanych uszkodzeniem skóry przez pro- opalania sztucznego, są wciąż mało nagłaśniane, mieniowanie ultrafioletowe. Ważne jest też to, że choć wiąże się z nimi duże ryzyko. Omawiana ustawa dawka promieniowania podczas ekspozycji w sola- zobowiązuje organy administracji rządowej oraz jed- rium bywa nawet do piętnastu razy większa i moc- nostki samorządu terytorialnego do podjęcia prac niejsza, niż ma to miejsce w południe w krajach Mo- nad tym zagadnieniem. rza Śródziemnego. Istotne jest również to, że zwłasz- Regulacje, które mają zostać wprowadzone, spo- tykają się z uznaniem w środowisku onkologów i der- cza Polacy są bardzo narażeni na tego typu schorze- matologów, a także ze strony rzecznika praw dziecka. nia onkologiczne, ponieważ 70% Polaków jest w grupie Klub Prawo i Sprawiedliwość uznaje proponowa- ryzyka zachorowania na ten nowotwór. Jest udoku- ne rozwiązania prawne za dobre i potrzebne, dlate- mentowane, że korzystanie z solariów powoduje go będzie głosował za uchwaleniem omawianego pro- wzrost o 20% możliwości zachorowania na czerniaka jektu ustawy, do którego załączamy trzy poprawki. złośliwego, a u osób poniżej 30. roku życia – nawet Dziękuję bardzo. (Oklaski) o 75%. Korzystanie z solarium przynajmniej raz w mie- siącu może spowodować wzrost możliwości zachorowania aż o 55% i nie ma praktycznie żadnej bezpiecz- Wicemarszałek nej dawki solarium dla człowieka. Jest to problem, Małgorzata Kidawa-Błońska: z którym musimy się dzisiaj zmierzyć. Ważne jest także to, że 3 minuty korzystania z solarium to jest Dziękuję bardzo, pani poseł. Dziękuję bardzo. starzenie się skóry o 3 dni. Istotne jest też to, jak Bardzo proszę, pan poseł Marek Hok, Platforma wzrasta liczba zachorowań na czerniaka nie tylko Obywatelska. w całej Europe, ale i w Polsce. W roku 1999 tych zachorowań było 1600, w roku 2014, po 15 latach – ponad 3000. Ogólnych schorzeń onkologicznych, Poseł Marek Hok: raków skóry w roku 1999 było prawie 7 tys., a w roku 2014 już prawie 17 tys. Odsetek schorzeń onkologicz- Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! nych dotyczących skóry sięga już w Polsce ponad W imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Oby- 10%. W roku 2009 Światowa Organizacja Zdrowia, watelska mam zaszczyt przedstawić stanowisko do- jak i agencja badań nad nowotworami ogłosiły, że tyczące projektu ustawy o ochronie zdrowia przed łóżka opalające są bardzo groźne, równie groźne dla następstwami korzystania z solarium. Celem tej usta- zdrowia jak azbest i tytoń. W związku z tym jest wy jest oczywiście ochrona zdrowia Polaków przed niezbędne, żebyśmy o tej ustawie mówili i ją przyjęli. 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. 48 Projekt ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami korzystania z solarium

Poseł Marek Hok rymi się nie dyskutuje, bo to nie ma sensu, tego się nie podważy. Korzystanie z solariów niesie ze sobą My będziemy próbowali w przyszłości może ją no- wiele negatywnych skutków dla zdrowia. I są to nie welizować, ponieważ są potrzebne zapisy, które nie tylko choroby nowotworowe, w tym czerniak złośli- znalazły się w jej projekcie, ale z uwagi na jej ważność wy, ale również inne dolegliwości – ewentualnie na- i chęć jak najszybszego jej przyjęcia chcielibyśmy, aby zwijmy to chorobami – takie jak choroby oczu: za- to w ewentualnej jej nowelizacji był przewidziany ćma, ślepota śnieżna, retinopatia. obowiązek rejestrowania wszystkich podmiotów go- Jest też takie może złe porównanie, bo gdybyśmy spodarczych, które będą wykorzystywały łóżka do porównali korzystanie z solariów do spożywania al- opalania, tak by odbywała się kontrola tych urządzeń koholu, jeśli ograniczanie spożywania alkoholu jest, pod kątem spełniania określonych norm promienio- wiadomo, limitowane wiekiem, zaś korzystanie z sowania, jak również aby był nałożony w niej obowią- lariów nie, a szkodliwość jest nie do podważenia, to zek szkolenia osób, które obsługują solaria, na temat oczywiste jest to, że należy wprowadzić zakaz korzy- promieniowania ultrafioletowego, jego skutków i oce- stania z solariów przez osoby małoletnie. Ja wiem, że ny ryzyka, tak by pacjenci czy też klienci korzystają- w Polsce solaria podlegają prawu o swobodzie dzia- cy z tych usług mieli tego świadomość, i w końcu by nawet osoby dorosłe były zgodnie z nią zobowiązane łalności gospodarczej, ale tam, gdzie nie ma zdrowe- do złożenia oświadczenia w momencie korzystania go rozsądku, a tu wykazałem, że tego zdrowego roz- z solarium o świadomości tych zagrożeń. To są zapi- sądku nie ma, trzeba niestety wprowadzać ograni- sy, które już funkcjonują w większości krajów Eu- czenia. I ten projekt ustawy właśnie wprowadza ropy, w Europie. Tak jak już było powiedziane, po- ograniczenie, czyli zakaz korzystania z solariów nad 13 krajów europejskich przyjęło taką ustawę, przez osoby małoletnie, w tym też oczywiście wspo- która zakazuje korzystania z solariów osobom do mniane wcześniej dzieci. Moda bywa i dobra, moda 18. roku życia, a są kraje bezwzględnie tego zaka- bywa i zła, ale wszędzie, przy każdej swojej decyzji zujące (Dzwonek), takie jak Brazylia i Australia. życiowej należy się kierować zdrowym rozsądkiem, Z racji ważności tej ustawy Klub Parlamentarny a tego zdrowego rozsądku część rodziców nie ma. Platforma Obywatelska będzie za jej przyjęciem. Inny zapis wynikający z projektu ustawy, czyli Spis treści Dziękuję. (Oklaski) obowiązek zamieszczania w miejscach udostępniania solariów informacji o ryzyku związanym z korzystaniem z solarium, jest też w pewnym stopniu do po- Wicemarszałek równania z tym, co się na każdej paczce papierosów Małgorzata Kidawa-Błońska: pojawia. Jedno ani drugie nie pomaga człowieko- wi, a szkodzi. Tak że ten zapis moim zdaniem jest Dziękuję bardzo, panie pośle. też właściwy. A to, że nie wolno będzie reklamować Zapraszam pana Jerzego Kozłowskiego, klub Ku- i promować solariów, usług solaryjnych, to chyba jest kiz’15. oczywiste, gdyż nie można propagować i promować, reklamować tego, co jest złe i co nam szkodzi. Dlatego idziemy w kierunku wielu krajów, które Poseł Jerzy Kozłowski: już zaczęły działać w tej materii i wprowadziły ewi- dentne ograniczenia co do korzystania z solariów. Pani Marszałek! Pani Minister! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Poselskiego Kukiz’15 I tylko się cieszyć, że ten projekt się pojawił podczas mam zaszczyt zaprezentować nasze stanowisko w spra- naszego posiedzenia Sejmu. Z pewnością moja osoba wie prezydenckiego projektu ustawy o ochronie zdro- będzie rekomendowała w klubie Kukiz’15 to, żeby- wia przed następstwami korzystania z solarium. śmy zagłosowali za tym projektem, gdyż jest to dobry Solarium, piękna nazwa, mieć ładnie opaloną projekt, potrzebny polskiemu społeczeństwu, służący skórę każdy by chciał. Jest nam narzucana moda, ochronie zdrowia i na pewno jest ważnym argumen- która idzie w kierunku takim, że mamy wszyscy tem i dużą pomocą w walce z tak straszną chorobą pięknie, ładnie wyglądać, a na taką modę bardzo jak czerniak złośliwy. podatne są młode osoby, także dzieci. Nie jest rzad- Tak że Kukiz’15 popiera ten projekt ustawy. Dzię- kością, ja sam widziałem to wielokrotnie, że osoby, kuję. (Oklaski) które powinny dbać o swoje dzieci, czyli matki, pro- wadziły przed pierwszą komunią świętą dzieci do solarium. To są rzeczy, które naprawdę mają w Pol- Wicemarszałek sce miejsce. Dlatego to piękne słowo „solarium” Małgorzata Kidawa-Błońska: kryje wielkie niebezpieczeństwo, niebezpieczeństwo wynikające z nieświadomości albo niechęci do uzy- Dziękuję bardzo, panie pośle. skania tej świadomości przez część naszych roda- Bardzo proszę, pani Joanna Scheuring-Wielgus, ków. Badania naukowe dostarczają dowodów, z któ- klub Nowoczesna. 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Projekt ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami korzystania z solarium 49

Poseł Joanna Scheuring-Wielgus: wy. Leczenie nowotworów skóry spowodowanych nadmiernym korzystaniem z solarium jest nie tylko Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! bardzo kosztowne dla budżetu państwu, ale przede To jest rzeczywiście projekt, co do którego chyba wszystkim jest to niepotrzebne cierpienie osób, które wszystkie kluby będą zgodne, że jest potrzebny, i No- w młodości nie zostały odpowiednio wyedukowane woczesna też zagłosuje za przyjęciem tego projektu. co do zdrowotnych następstw swoich decyzji. Stoimy Ja jednak chciałabym zaapelować do pana mini- na stanowisku, że państwo jako instytucja powinno stra, ponieważ to jest taki projekt, który mógł się chronić młodzież przed niebezpieczeństwem, w związ- ukazać kilka lat temu, bo rzeczywiście rozwój sola- ku z czym w pełni popieramy zapisany w projekcie riów był największy do 2009 r., a teraz z solariów zakaz korzystania z solarium przez osoby niepełno- korzysta naprawdę bardzo mało osób. Okej, że on letnie. jest, dobrze, że będzie wprowadzony, fakty pokazują, Chcę jednak zwrócić uwagę, że ważniejsza od za- że rzeczywiście wpływ solarium na nasze zdrowie kazów i nakazów jest edukacja naszego społeczeń- raczej jest negatywny. Ja bym chciała z tej mównicy stwa. Każdy obywatel, nawet już pełnoletni, podej- zaapelować do pana ministra, żeby pan szepnął panu mując decyzję, powinien mieć świadomość, jakie kon- prezydentowi na ucho i powiedział, że jednak mamy sekwencje mogą się z nią wiązać. Tylko w ten sposób trochę większe zagrożenie dla młodzieży. To są do- jesteśmy w stanie realnie zmniejszyć ryzyko zacho- palacze. Wszystkie statystyki pokazują, że spożywa- rowania na nowotwory skóry. Jednocześnie edukacja nie dopalaczy wzrasta, jest coraz więcej sklepów z do- powinna obejmować budowanie świadomości szkodli- palaczami. Policja sobie z tym nie radzi. Są raporty wości nadmiernego opalania zarówno w tradycyjnej NIK, które o tym mówią. Gdyby prezydent Andrzej formie, jak i w solariach. Duda zajął się tą sprawą, która się rozrasta, a nie tą, Klub Poselski Nowoczesna popiera proponowane która się zmniejsza, to myślę, że to byłoby lepsze przez prezydenta zmiany w prawie, wprowadzające niż taka w zasadzie zastępcza ustawa, która jest do- ochronę przed następstwami korzystania z solarium. bra, ale która dotyka problemu, który już coraz bar- Dziękuję bardzo. (Oklaski) dziej się zmniejsza. A więc jeżeli mogę zaapelować, to mam taką proś- bę do pana ministra, żeby pan minister szepnął panu Wicemarszałek Spis treści prezydentowi, że dopalacze to jest problem, który Małgorzata Kidawa-Błońska: naprawdę jest bardzo duży. Dziękuję. Dziękuję bardzo, panie pośle. Bardzo proszę, pan poseł Kazimierz Kotowski, Wicemarszałek Polskie Stronnictwo Ludowe. Małgorzata Kidawa-Błońska:

Dziękuję bardzo. Poseł Kazimierz Kotowski: Proszę, pan poseł Marek Ruciński, klub Nowo- czesna. Szanowna Pani Marszałek! Pani Minister! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt i przyjemność przedstawić stanowisko klubu Polskiego Stronnictwa Poseł Marek Ruciński: Ludowego dotyczące sprawozdania Komisji Zdrowia o przedstawionym przez pana prezydenta Rzeczypo- Pani Marszałek! Pani Minister! Panie Ministrze! spolitej Polskiej projekcie ustawy o ochronie zdrowia Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko przed następstwami korzystania z solarium, druki Klubu Poselskiego Nowoczesna wobec przedstawio- nr 1651 i 1770. nego przez pana prezydenta projektu ustawy o ochro- Tak, tak jak wspomniał w swej wypowiedzi jeden nie zdrowia przed następstwami korzystania z sola- z moich przedmówców, jest realna szansa, że w tej rium. kwestii, kwestii dbałości, zapewnienia i stworzenia Jak powszechnie wiadomo, na przestrzeni lat so- spójnych zapisów prawa, które będą chronić zdrowie laria zyskały sporą popularność. Polacy – kobiety, ale i dbać o to, aby stan zdrowia naszego społeczeństwa również mężczyźni, bardzo często młodzi ludzie nie pogarszał się, aby w wielu przypadkach można – w pogoni za pięknem, bardzo wątpliwym pięknem, było ustrzec się przed wystąpieniem wielu jednostek spędzają w kabinach opalających zdecydowanie zbyt chorobowych i zapobiegać im, klub Polskiego Stron- dużo czasu. W skrajnych przypadkach podejście do nictwa Ludowego będzie jednoznacznie głosował za opalania w solarium przyjmuje wymiar uzależnienia, przyjęciem tego projektu i tych zapisów. co w przyszłości, tak jak w przypadku innych uzależ- To dobrze, że pan prezydent włączył się i podjął nień, może nieść bardzo daleko idące konsekwencje tutaj tę kwestię, uważając, i to bardzo słusznie, że po- zdrowotne. ziom zabezpieczenia zdrowotnego, dbałość o zdrowie Wiemy, że dużo łatwiej i taniej jest zapobiegać, niż naszego społeczeństwa to jedne z najważniejszych leczyć, a więc popieramy zapisy proponowanej usta- elementów funkcjonowania społeczeństwa i państwa. 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. 50 Projekt ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami korzystania z solarium

Poseł Kazimierz Kotowski uświadamiania szkodliwości nadmiaru promieniowania UV, które wydzielane jest przez solaria. Przedstawiony projekt w sposób czytelny, jasny, Projekt ustawy ma na celu ochronę zdrowia i ży- wyczerpując wszelkie znamiona wymogów co do za- cia Polaków. Wprowadza dwa rodzaje ograniczeń: pisów, co do treści, co do uregulowań prawnych, zakaz reklamy i promocji oraz zakaz korzystania mówi o skutkach, w uzasadnieniu zawarte są analizy, z solariów przez osoby małoletnie, co w konsekwencji wykresy, informacje mówiące o szkodliwym wpływie wpłynie na obniżenie poziomu zachorowalności na nadmiernego korzystania z solarium na stan zdro- nowotwory skóry. Organy administracji rządowej i jed- wia, o występowaniu i zwiększonym występowaniu nostki samorządu terytorialnego będą zobowiązane jednostek chorobowych chorób nowotworowych, któ- do podejmowania działań, które mają sprzyjać ochro- re praktycznie są bardzo trudne do wyleczenia i nienie stanu zdrowia społeczeństwa przed skutkami ko- jednokrotnie decydują o zakończeniu czy biegu życia rzystania z solarium. Między innymi we współdzia- naszych współobywateli. łaniu z medycznymi samorządami zawodowymi oraz Dlatego uważamy, że zapis i określenie zadań dla organizacjami społecznymi będą mogły prowadzić poszczególnych obszarów jednostek administracji, działania edukacyjne, przez co zwiększy się świado- jednostek służby zdrowia, wymogów, które muszą mość społeczna i wiedza o szkodliwości nieumiejęt- spełniać jednostki świadczące tego typu usługi, po- nego korzystania z solarium. mogą tutaj w zrealizowaniu tego zamierzenia. Zadaniem administracji publicznej będzie także Za szczególnie ważny i godny podkreślenia uwa- profilaktyka dotycząca wiedzy o nowotworach skóry. żamy zapis, który wyłącza możliwość czy zabrania Z drugiej zaś strony zostaną wprowadzone przepisy, korzystania z solarium osobom niepełnoletnim. I wca- które będą regulowały prowadzenie punktów czy sa- le nie uważamy, że to jest dyskryminowanie tej gru- lonów solaryjnych. W zakresie świadczenia usług py wiekowej. A myślę, że prowadzona w oparciu o te w solariach projekt ustawy przewiduje m.in.: całko- zapisy szeroko rozumiana profilaktyka, która będzie wity zakaz korzystania przez osoby, które nie ukoń- kierowana nie tylko do tych młodych ludzi, ale i do czyły 18. roku życia, umieszczanie w miejscach świad- ich rodziców, a niejednokrotnie i opiekunów, i poko- czenia usług informacji o ryzyku związanym z korzy- lenia starszego, pomoże w sposób jasny i zrozumiały staniem z lamp UV oraz całkowity zakaz promocji

Spis treści ustrzec ich i wyeliminować wiele przypadków zacho- i reklamy opalania w solarium. rowań, które mogłyby w następnych latach zaistnieć. W całości zgadzam się z ww. rozwiązaniami. Tak że projekt uważamy za dobry, słuszny i mamy Wprowadzenie niniejszej ustawy jest niezbędnym nadzieję, że w przyszłości kwestie innych obszarów działaniem w walce z rosnącą zachorowalnością na dotyczących również zapewnienia warunków i roz- czerniaka złośliwego, zwłaszcza w młodym pokole- wiązań, które będą służyły utrzymaniu dobrego po- niu. Dodatkowo obowiązek zamieszczania informacji ziomu zdrowia naszych rodaków, będą przez pana o skutkach korzystania z solarium wpłynie na świa- prezydenta podejmowane. Dziękuję bardzo. domość społeczeństwa, a w szczególności osób, które korzystają z tego typu usług. Przekazy reklamowe kreowały opaleniznę jako oznakę zdrowia i pięknego Wicemarszałek ciała, ale nie przekazywały rzetelnych informacji Małgorzata Kidawa-Błońska: o zagrożeniach, jakie niesie promieniowanie ultrafioletowe, któremu poddawana jest skóra. Dziękuję bardzo, panie pośle. Uważam, że niniejszy projekt przyczyni się do ob- Bardzo proszę, pani poseł Małgorzata Zwiercan, niżenia poziomu zachorowalności na raka skóry oraz Koło Poselskie Wolni i Solidarni. zwiększy świadomość szkodliwych działań promieniowania UV w społeczeństwie. Ograniczenie wzrostu zachorowań oraz upowszechnienie profilaktyki Poseł Małgorzata Zwiercan: poza pozytywnymi skutkami dla pacjentów przyniesie znaczne oszczędności dla budżetu państwa. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Pa- Koło Wolni i Solidarni będzie głosować za projek- nie Ministrze! W imieniu koła Wolni i Solidarni tem ustawy. Dziękuję bardzo. (Oklaski) przedstawiam stanowisko w sprawie prezydenckiego projektu ustawy o ochronie zdrowia przed następ- stwami korzystania z solarium. Wicemarszałek Niniejszy projekt ustawy jest reakcją na wzrost Małgorzata Kidawa-Błońska: zachorowalności na nowotwory skóry. Liczne badania potwierdzają szkodliwy wpływ nadmiaru promieni Dziękuję bardzo, pani poseł. UV na skórę człowieka i w tym kontekście niepokoją- Czy ktoś z posłów chce zadać jeszcze pytanie? cy jest wzrost liczby zachorowań na czerniaka złośli- Jeżeli nie, zamykam listę. wego. Najbardziej narażoną na tego typu nowotwory I jako pierwsza pytanie zadaje pani poseł Małgo- grupą są ludzie młodzi. Zgadzam się, że jest potrzeba rzata Pępek, Platforma Obywatelska. podnoszenia świadomości społeczeństwa i konieczność Czas na zadanie pytania – 1 minuta. 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Projekt ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami korzystania z solarium 51

Poseł Małgorzata Pępek: Poseł Alicja Chybicka:

Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Patrząc na to, ile Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Problem występo- projektów ustaw prezydent Andrzej Duda zgłosił wania czerniaka u dzieci w ostatnich latach wyraźnie przez pierwsze 2 lata swojej prezydentury, mamy ini- narasta. To, co tutaj było mówione, że dzieci często cjatywę ustawodawczą prezydenta raz na 2 miesiące. są prowadzone przed komunią do solarium po to, aby Tym razem chodzi o dzieci i młodzież w solariach. To ładniej wyglądały, niestety jest prawdą. Ustawa jest sprawa niezwykle ważna. Nie pamiętam, by prezy- jak najbardziej potrzebna. dent Andrzej Duda w swojej kampanii wyborczej Ja mam natomiast pytanie do wnioskodawców: obiecywał taką ustawę, ale bardzo dobrze, że się tym Czy zabezpieczenia, które mają zapobiec opalaniu się zajął. Pamiętam jednak, jak i pamiętają frankowicze, młodzieży przede wszystkim, czyli nastolatków, są jak obiecywał im ustawę frankową, którą przygoto- wystarczające? Czy te zapisy ustawowe rzeczywiście wał, ale chyba nie w takim kształcie, jak obiecywał. spowodują, że solarium nie pozwoli na wejście nasto- Nadal nie jest ona wdrożona. Gdzie 8 tys. zł kwoty latka czy nastolatki wyglądających już na osoby do- wolnej od podatku zapowiadanej w kampanii wybor- rosłe? Bo rozumiem, że już nie przyjmie dziecka, któ- czej przez prezydenta w 2015 r.? Korzystając z okazji, re jest małe. Chcę podkreślić, że udaje się teraz wyle- chciałabym prosić, żeby pan minister przypomniał czyć czerniaka w wielu przypadkach, ale metoda za- panu prezydentowi o tych obietnicach. pobiegania (Dzwonek) i edukacji jest zawsze najlepsza. Nie negując zapisów ustawy o solariach, bo jest Dziękuję. (Oklaski) potrzebna i słuszna, mam pytanie. (Dzwonek) Jaki procent klientów solariów to nieletni? Czy są wyko- nywane w tym kierunku jakieś badania, czy są jakieś Wicemarszałek statystyki? Dziękuję. (Oklaski) Małgorzata Kidawa-Błońska:

Dziękuję bardzo, pani poseł. Wicemarszałek Bardzo proszę, pani poseł Zofia Czernow, Platforma Małgorzata Kidawa-Błońska: Obywatelska.

Dziękuję bardzo, pani poseł. Spis treści Bardzo proszę, pani poseł Beata Małecka-Libera, Poseł Zofia Czernow: Platforma Obywatelska. Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Poseł Beata Małecka-Libera: Ja mam pytanie dotyczące kontroli sprawności i bez- pieczeństwa stosowanego w solariach sprzętu i urzą- Dziękuję bardzo. dzeń. Nierzadko wyposażenie solariów stanowią urzą- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Co dzenia sprowadzone z zagranicy po długim okresie do ograniczenia tego typu działalności, nie mam żad- użytkowania. Czy te urządzenia posiadają certyfika- nych wątpliwości – wiemy, jakie to daje efekty, jeżeli ty bezpieczeństwa? Kto kontroluje bezpieczeństwo chodzi o stan zdrowia, przede wszystkim młodocia- urządzeń w solariach i jakie wnioski płyną z tych nych. Natomiast chciałam się odnieść do wszystkich kontroli? Dziękuję bardzo. (Oklaski) właściwie wystąpień klubowych, bo w każdym z tych wystąpień padały słowa: edukacja, brak świadomo- ści, brak edukacji i rozsądku. I kieruję pytanie do Wicemarszałek pani minister. Pani minister, czy podejmujecie jakieś Małgorzata Kidawa-Błońska: konkretne działania, żeby rozwiązać również ten problem? Mianowicie była reforma oświaty, była Dziękuję bardzo, pani poseł. możliwość wprowadzenia wtedy godziny edukacji Bardzo proszę, pan poseł Tomasz Latos, klub Pra- zdrowotnej, apelowaliśmy o to, niestety nie udało się, wo i Sprawiedliwość. ale mam nadzieję, że korzystając z innych ustaw, z innych możliwości… Pytanie moje jest konkretne: Poseł Tomasz Latos: Czy w ministerstwie trwają prace nad tym, aby edu- kować społeczeństwo, a w szczególności młodzież? Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Mu- (Dzwonek) I w jaki sposób państwo to chcecie reali- szę powiedzieć… Panie Ministrze! – przepraszam. zować? Dziękuję. (Oklaski) Muszę powiedzieć, że z wielką satysfakcją przysłu- chuję się tej dzisiejszej dyskusji, ale również podobnie Wicemarszałek przysłuchiwałem się dyskusji, którą odbyliśmy w ko- Małgorzata Kidawa-Błońska: misji. Są sprawy, pani marszałek, szanowni państwo, które nas wszystkich łączą ponad podziałami. Zresz- Dziękuję bardzo, pani poseł. tą nie pierwszy raz to obserwuję, że w kwestiach ści- Bardzo proszę, pani poseł Alicja Chybicka, Plat- śle merytorycznych uzyskujemy bardzo szeroką, forma Obywatelska. ponadpartyjną zgodę w Komisji Zdrowia, co, myślę, 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. 52 Projekt ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami korzystania z solarium

Poseł Tomasz Latos Sekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia wszyscy – zwłaszcza lekarze – możemy z satysfakcją Józefa Szczurek-Żelazko: przyjmować. Dziękuję bardzo za inicjatywę panu prezydentowi. Szanowna Pani Marszałek! Szanowne Panie Po- Wydaje mi się, że te pytania, które padły, zarówno słanki! Panowie Posłowie! Na wstępie chciałabym o edukację, jak i o skuteczne egzekwowanie tego pra- bardzo serdecznie podziękować panu prezydentowi, wa, są bardzo ważne. Dziękuję również rzecznikowi praw dziecka, który, jak również państwu posłom, którzy w całej rozcią- jak wiem, od dawna o tę sprawę walczył i zabiegał. To głości popieracie ten projekt ustawy. Nie będę powta- tyle z mojej strony. Myślę, że (Dzwonek) ministerstwo rzać, jak ona jest ważna dla zdrowia dzieci, młodzie- będzie czuwało nad realizacją tej ustawy. Dziękuję ży i przyszłych pokoleń. Natomiast chciałabym się bardzo. odnieść do konkretnych pytań, które zostały tutaj postawione przez państwa posłów. Państwo zwracacie uwagę na działania edukacyj- Wicemarszałek ne, ich rolę w zapobieganiu chorobom związanym Małgorzata Kidawa-Błońska: z nadmierną ekspozycją w solariach. Oczywiście Mi- nisterstwo Zdrowia już wcześniej zauważyło taką Dziękuję bardzo, panie pośle. Pan poseł Stefan Romecki, Kukiz’15. potrzebę i w tym „Narodowym programie zdrowia”, który został przyjęty 4 sierpnia 2016 r. rozporządze- niem Rady Ministrów, zostały wytyczone konkretne Poseł Stefan Romecki: cele, które mają właśnie takie zadanie. Pierwszy cel to jest ograniczenie ryzyka zdrowotnego wynikają- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! cego z zagrożeń fizycznych, chemicznych i biologicz- Mam króciutkie pytanie. W których europejskich kra- nych w środowisku zewnętrznym, miejscu pracy, jach nie ma limitu wieku ograniczającego dostęp do zamieszkania, rekreacji oraz nauki. W ramach tego

Spis treści solarium? Pytam o to w trosce o nasze dzieci, o naszą programu będą realizowane właśnie szerokie działa- piękną młodzież. Dziękuję. (Oklaski) nia informacyjne, działania profilaktyczne, które (Poseł Marek Hok: W uzasadnieniu to wszystko będą dedykowane uczniom, dzieciom, młodzieży, któ- jest napisane, wszystkie kraje są wymienione.) rzy najchętniej korzystali z solariów, ale również te działania są dedykowane rodzicom, aby uświadamiać Wicemarszałek szkodliwe działanie solariów. Małgorzata Kidawa-Błońska: Chciałabym podkreślić, że takie działania promo- cyjne i profilaktyczne były realizowane na różnych Dziękuję bardzo, panie pośle. szczeblach przez różne instytucje, np. stacje sanitar- Pani poseł Ewa Tomaszewska, klub Prawo i Spra- no-epidemiologiczne realizowały taki program „Brą- wiedliwość. zowo, ale czy zdrowo?”. Chcielibyśmy właśnie w ramach „Narodowego programu zdrowia” skoordyno- wać wszystkie te działania w taki sposób, aby to była Poseł Ewa Tomaszewska: akcja spójna, aby był prezentowany jasny przekaz dotyczący szkodliwości korzystania z solarium. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Po pierwsze, chciałabym podziękować bardzo za tę Natomiast odpowiadając na pytanie dotyczące inicjatywę, a zarazem wiedząc, jak groźne może być kontroli solariów: rzeczywiście do tej pory niestety promieniowanie UV dla skóry młodych ludzi, bardzo nie były prowadzone takie kontrole, nie było uregu- młodych, dzieci, chciałabym zwrócić uwagę na kwe- lowań prawnych w tym zakresie. Ten projekt wpro- stię potrzeby takiej kampanii w szkołach, kampanii wadza właśnie taką możliwość, dokładnie zostało to kierowanej zarówno do uczniów, jak i przede wszyst- zapisane i doprecyzowane, w jaki sposób i kto będzie kim do rodziców. Chciałam zapytać, czy przewidywa- odpowiedzialny za przeprowadzanie takiej kontroli. ne są takie działania. Dziękuję. (Oklaski) Do tej pory jedynie kontrolowane były żarniki UV w lampach, które są używane przy udzielaniu świad- czeń zdrowotnych, natomiast w solariach takie kon- Wicemarszałek Małgorzata Kidawa-Błońska: trole nie miały miejsca. Tak że uważamy, że rzeczy- wiście ta ustawa uporządkuje kwestie korzystania, Dziękuję bardzo, pani poseł. a również daje możliwość czy wskazuje konieczność Na pytania odpowie sekretarz stanu w Minister- prowadzenia akcji promocyjnych i profilaktycznych, stwie Zdrowia pani minister Józefa Szczurek-Żelazko. które Ministerstwo Zdrowia podejmuje i będzie ko- Bardzo proszę. ordynowało. Dziękuję bardzo. (Oklaski) 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Projekt ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami korzystania z solarium 53

Wicemarszałek nostki samorządu terytorialnego, które będą miały Małgorzata Kidawa-Błońska: też upowszechniać wiedzę na temat szkodliwości korzystania z solarium, w szczególności wśród dzieci Dziękuję bardzo, pani minister. i młodzieży, doprowadzą do tego, że negatywne skut- Bardzo proszę sekretarza stanu, zastępcę szefa ki związane z korzystaniem z solarium będą wiedzą Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej powszechną, i osiągniemy efekt związany ze zmniej- pana Pawła Muchę. szeniem zachorowalności na czerniaka, zwłaszcza przez wprowadzenie zakazów w przypadku osób ma- łoletnich, a w przypadku ogółu społeczeństwa wiedza Sekretarz Stanu w Kancelarii na temat tego, że korzystanie z solarium jest szko- Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej dliwe, będzie bardziej powszechna. Paweł Mucha: Padło pytanie dotyczące kwestii związanych z regulacjami na świecie i państw, które nie wprowadzi- Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Dzię- ły rozwiązań ograniczających. To jest zawarte także kuję w pierwszej kolejności za te wszystkie pozytyw- – to w ramach odpowiedzi dla pana posła – w uzasad- ne głosy, które padły w oświadczeniach, i widzę, że nieniu projektu. Różne są te modele. Są takie pań- ta potrzeba, która była podstawą skierowania inicja- stwa, które nie wprowadzają ograniczeń, jeżeli cho- tywy przez pana prezydenta, podjęcia tego problemu dzi o wiek, ale osiągają ten efekt pośrednio przez inne uregulowania sytuacji związanej z ochroną zdrowia ograniczenia. Tytułem przykładu według danych, przed następstwami korzystania z solarium, spotka- które zawarliśmy w tabeli, co do rozwiązań i funk- ła się z pozytywnym odzewem w stanowiskach wszyst- cjonowania tych regulacji w Europie takiego ograni- kich klubów. Dziękuję bardzo serdecznie za te słowa, czenia wiekowego nie ma w Danii, ale jest tam obo- które wskazują, że państwo te problemy dostrzegacie wiązek udostępniania okularów ochronnych, za- i chcecie, żeby ta regulacja weszła w życie. mieszczania instrukcji w widocznym miejscu, in- Odnosząc się do tych kwestii, które padły w pyta- struktażu dla klienta, wprowadzono także wytyczne niach, wskazuję, że według tych danych, którymi dotyczące jakości i typu sprzętu dopuszczonego do dysponujemy, mediana wieku kobiet, które korzysta- użycia. Podobnie zakazu wiekowego nie ma w Szwe- ją z solarium, to jest 16–17 lat, czyli mamy do czynie- cji, ale jest ustalony maksymalny możliwy czas konia z osobami małoletnimi. Mamy także takie dane, rzystania z solarium. Ten możliwy czas to jest 15 mi- Spis treści które wskazują w sensie ogólnym, że ok. 40% osób nut. Ogółem ok. 40 państw na świecie już podejmuje korzystających z solarium to są osoby poniżej 30. roku tę problematykę, natomiast wyniki badań i dane, życia. Absolutnie też zgadzam się z tymi wskazania- które są zawarte w uzasadnieniu, wskazują, że Świa- mi, które zawarte są w treści uzasadnienia projektu, towa Organizacja Zdrowia jednoznacznie wskazuje ale padały także w wystąpieniach pań posłanek i pana tę szkodliwość. W państwa wypowiedziach tutaj nów posłów, które wskazują na to, że mamy do czy- padało to po wielokroć. Uważam więc, że dołączamy nienia niekiedy jednostkowo z takimi nieracjonalny- do awangardy państw, które podjęły te problemy, i że mi zachowaniami, że dotyczy to dzieci nawet kilku- te rozwiązania są trafne. letnich. Mamy też takie informacje, takie dane są. Wydaje mi się, że wyczerpałem kwestie związane Tak jak wskazywaliśmy w uzasadnieniu projektu, z pytaniami, które wprost odnosiły się do wystąpie- sytuacja jest tego rodzaju, że nawet jednokrotne sko- nia pana prezydenta. Dziękuję bardzo serdecznie. rzystanie, a bywa tak, że to są sytuacje powtarzalne, (Oklaski) zwiększa ryzyko zachorowania na czerniaka. Taka jest intencja i ona jest wyrażona – było też takie py- Wicemarszałek tanie, które tutaj padło – w treści art. 5 projektu Małgorzata Kidawa-Błońska: ustawy, gdzie wskazuje się, że zabrania się udostęp- niania solarium małoletnim, czyli mówimy o wszyst- Dziękuję bardzo, panie ministrze. kich osobach poniżej 18. roku życia. Zamykam dyskusję. A jeżeli chodzi o narzędzia związane z weryfikacją W związku z tym, że w czasie drugiego czytania tej sytuacji, wprost w projekcie, w art. 5 ust. 2, sta- zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, nowi się, że w przypadku wątpliwości co do pełnolet- proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do ności osoby zamierzającej skorzystać z solarium oso- Komisji Zdrowia w celu przedstawienia sprawozdania. ba udostępniająca solarium uprawniona jest do żą- Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że dania okazania przez tę osobę dokumentu potwier- Sejm propozycję przyjął. dzającego jej wiek. Mamy oczywiście także sytuacje Sprzeciwu nie słyszę. związane z sankcją w przypadku naruszania posta- Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 3. po- nowień ustawy. rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Spra- Jesteśmy przekonani, że nie tylko to rozwiązanie wiedliwości i Praw Człowieka o senackim pro- wprost wskazane w art. 5, ale także ta nasza dzisiej- jekcie ustawy o zmianie ustawy o komornikach sza dyskusja i kampania informacyjna, która będzie sądowych i egzekucji (druki nr 1455 i 1575). się toczyła, związana również z obowiązkami, jakie Proszę pana posła Waldemara Budę o przedsta- będą nałożone na organy administracji rządowej i jed- wienie sprawozdania komisji. 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. 54 Projekt ustawy o zmianie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji

Poseł Sprawozdawca Waldemar Buda: Projekt ustawy, po pierwsze, proponuje, ażeby znacząco obniżyć opłatę egzekucyjną w tego typu sy- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji tuacjach, tzn. żeby opłata w przypadku wszystkich Sprawiedliwości i Praw Człowieka mam zaszczyt eksmisji wynosiła nie, tak jak dotychczas, 40% śred- przedstawić sprawozdanie w zakresie senackiego niego wynagrodzenia za izbę, ale żeby to było 20%, projektu ustawy o zmianie ustawy o komornikach czyli mniej więcej z 1700 do 800 zł proponuje się sądowych i egzekucji, druk nr 1455. obniżyć tę opłatę za izbę. Ważny jest również system Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka po prze- poboru tej opłaty, ponieważ proponuje się, ażeby prowadzeniu pierwszego czytania i rozpatrzeniu tego początkowo wierzyciel uiszczał jedynie część opłaty, projektu w dniu 19 lipca 2017 r. przyjęła projekt bez 1/10 średniego wynagrodzenia, a dopiero później poprawek i wnosi, aby Wysoki Sejm uchwalił go zgod- komornik – ażeby to było jego rolą i jego zadaniem nie z treścią załączoną do sprawozdania. Dziękuję – sam windykował tę opłatę od dłużnika. Zatem jest bardzo. też nowa konstrukcja ściągalności opłaty egzekucyjnej. Trzeba mieć na względzie, że ustawa jest ekstra- Wicemarszałek ordynaryjna. Ona będzie obowiązywała, zakładamy, Małgorzata Kidawa-Błońska: do 1 stycznia 2018 r., ponieważ w trakcie procedowania jest już nowy rządowy projekt ustawy o komor- Dziękuję bardzo, panie pośle. nikach sądowych i egzekucji i on te sprawy uregulu- Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- je na nowo, kompleksowo. Natomiast ta ustawa wy- rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- konuje orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego, to po czeń w imieniu klubów i kół. pierwsze, a po drugie, ona się odnosi do wszystkich Otwieram dyskusję. sytuacji, które mają miejsce obecnie, czyli do tych Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Waldemar postępowań, które obecnie trwają. Stąd też ta szyb- Buda, klub Prawo i Sprawiedliwość. kość postępowania, ażeby jeszcze w tych postępowa- niach, które trwają, te opłaty nie były zawyżane ani nie były naliczane nawet pomimo braku jakichś kon- Spis treści Poseł Waldemar Buda: kretnych działań ze strony komornika. Klub Prawo i Sprawiedliwość poprze tę ustawę, Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Pań- mając na względzie to, że jest ona – chociaż będzie stwo! Ustawa o zmianie ustawy o komornikach sądo- działała krótko, kilka miesięcy – potrzebna i koniecz- wych i egzekucji to inicjatywa senacka mająca na na. Dziękuję bardzo. celu wykonanie orzeczenia Trybunału Konstytucyj- nego z 13 października 2015 r. W owym orzeczeniu Trybunał Konstytucyjny wskazał, iż przepis ustawy Wicemarszałek o komornikach sądowych i egzekucji, art. 51 ust. 1 Małgorzata Kidawa-Błońska: pkt 3 i ust. 2, jest niezgodny z konstytucją w zakresie, w jakim nie przewiduje odrębnej, oczywiście niższej, Dziękuję bardzo, panie pośle. stawki w sytuacji, w której dochodzi do dobrowolne- Bardzo proszę, pani poseł Zofia Czernow, Platfor- go wykonania eksmisji poprzez opuszczenie lokalu ma Obywatelska. przez dłużnika. Rzeczywiście dochodziło do skrajnych niesprawie- dliwości w sytuacji, w której dłużnik po wezwaniu Poseł Zofia Czernow: przez komornika opuszczał nieruchomość, opuszczał mieszkanie, a mimo to były naliczane nawet kilku- Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt tysięczne opłaty egzekucyjne. Ja przypomnę, że opła- przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego ta egzekucyjna po dzień dzisiejszy jest ustalona na Platforma Obywatelska wobec senackiego projektu poziomie 40% średniego wynagrodzenia w stosunku ustawy o zmianie ustawy o komornikach sądowych do jednej izby. A zatem każda eksmisja to było co i egzekucji, druki nr 1455 i 1575. najmniej kilka tysięcy złotych. Budziło to wielki Senacki projekt ustawy o zmianie ustawy o ko- sprzeciw, tym bardziej że w sytuacjach dobrowolnego mornikach sądowych i egzekucji ma na celu dostoso- wykonania opuszczenia lokalu nakład pracy komor- wanie przepisów tej ustawy do wyroku Trybunału nika był praktycznie żaden, ponieważ poza wszczę- Konstytucyjnego z 13 października 2015 r. stwier- ciem postępowania egzekucyjnego mógł nie dokony- dzającego niezgodność art. 51 ust. 1 pkt 3 i ust. 2 tej wać żadnych czynności, a mimo to naliczał tę opłatę, ustawy z konstytucją. Trybunał orzekł, że wymienio- która początkowo była uiszczana przez wierzyciela, ne przepisy ustawy w zakresie, w jakim nie przewi- ale końcowo była ściągana z samego dłużnika, tego, dują odrębnej stawki opłaty stałej za opróżnienie lo- który był w bardzo trudnej sytuacji życiowej, bo lu- kalu mieszkalnego z rzeczy i osób w sytuacji, gdy dzie eksmitowani to najczęściej osoby popadające dłużnik po wezwaniu przez komornika dobrowolnie w trudności finansowe nie z własnej winy. wykonał obowiązek w wyznaczonym terminie, są 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji 55

Poseł Zofia Czernow morniczymi. Ten projekt ustawy obok wykonania wyroku Trybunału Konstytucyjnego bardzo wycin- niezgodne z art. 64 ust. 2 w związku z art. 31 ust. 3 kowo reguluje wysokość niektórych opłat, które ści- oraz art. 2 konstytucji. śle wiążą się z czynnościami związanymi z opróżnie- W myśl obecnie obowiązujących przepisów za pro- niem i wydaniem lokalu. wadzenie egzekucji polegającej na opróżnieniu lokalu Klub Platformy Obywatelskiej poprze projekt z rzeczy lub osób komornik pobiera opłatę stałą, któ- ustawy, oczekując na kompleksową regulację syste- rej wysokość nie jest w żaden sposób powiązana ze mu opłat komorniczych. Dziękuję bardzo. stadiami egzekucji czy poszczególnymi czynnościami egzekucyjnymi. Kodeks postępowania cywilnego wy- różnia dwa etapy egzekucji w związku z opróżnie- Wicemarszałek niem lokalu, tj. wezwanie dłużnika przez komornika Małgorzata Kidawa-Błońska: do dobrowolnego wykonania obowiązku i – w przypadku braku reakcji dłużnika – jego usunięcie z lo- Dziękuję bardzo, pani poseł. kalu. Tymczasem przepisy dotyczące opłat egzeku- Bardzo proszę, pan poseł Paweł Grabowski, Ku- cyjnych nie różnicują ich wysokości w zależności od kiz’15. zakresu wykonanych czynności egzekucyjnych i na- kładu pracy komornika, a – odwrotnie – pobrana od wierzyciela opłata stała nie podlega zwrotowi ani Poseł Paweł Grabowski: w całości, ani też w części. Ustalenie jednakowej opłaty egzekucyjnej nieza- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu leżnej od tego, czy obowiązek opróżnienia lokalu zo- Poselskiego Kukiz’15 mam zaszczyt przedstawić sta- stanie spełniony dobrowolnie czy też przymusowo, nowisko wobec senackiego projektu ustawy o zmianie nie może być uznane za zgodne z zasadą sprawiedli- ustawy o komornikach sądowych i egzekucji. wości społecznej. Ta sytuacja nie zachęca dłużnika Szanowni państwo, przedstawiony projekt nie bu- do dobrowolnych działań i uniknięcia drastycznego dzi żadnych kontrowersji po pierwsze dlatego, że jest zdarzenia, jakim niewątpliwie jest przymusowe usu- to wykonanie wyroku Trybunału Konstytucyjnego, nięcie z lokalu. Najczęściej dotyczy to eksmisji z lo- o czym jeszcze za chwilę. Po drugie, faktycznie pew- Spis treści kali mieszkalnych byłych najemców, którzy utracili ne opłaty, pewne rozwiązania, które się tutaj wpro- ten status z powodu trudnej sytuacji materialnej. wadza, są korzystne dla obywateli, więc trudno tego Przymusowe opróżnienie lokalu dla tych osób najczę- typu rozwiązań nie popierać. Natomiast w związku ściej jest tragedią życiową. z tym, że projekt jest niekontrowersyjny, pozwolę so- W celu wykonania wyroku Trybunału Konsty- bie na krótką refleksję na temat stanowienia prawa tucyjnego projektodawcy wprowadzają instytucję w ogóle. opłaty tymczasowej pobieranej na poczet opłaty na- Otóż w Internetowym Systemie Aktów Praw- leżnej ustalonej po zakończeniu postępowania egze- nych ostatnia wersja ustawy o komornikach sądo- kucyjnego. wych i egzekucji jest z 9 sierpnia tego roku. Oznacza Podkreślić należy, że senacki projekt ustawy nie to, że tak naprawdę ostatnia nowelizacja ustawy, któ- ogranicza się jedynie do wykonania wyroku Trybu- rą dzisiaj zmieniamy, weszła w życie miesiąc temu. nału Konstytucyjnego, a wprowadza dodatkowe re- Szanowni Państwo! Powracam do tego wyroku gulacje dotyczące obniżenia wysokości opłat komor- Trybunału Konstytucyjnego. Ten wyrok zapadł jesz- niczych. Proponuje się generalne obniżenie opłaty za cze w poprzedniej kadencji parlamentu. Wobec tego egzekucję odebrania rzeczy oraz opróżnienia lokalu pytanie jest takie, ponieważ poseł Buda mówi o tym, z rzeczy lub osób do 20% przeciętnego wynagrodze- że ustawa wejdzie w życie i będzie obowiązywała rap- nia miesięcznego. Projekt przewiduje także znaczące tem przez 2 czy 3 miesiące, ale jest potrzebna i dla- obniżenie wysokości opłaty lub całkowite zwolnienie tego powinniśmy ją uchwalić. Tak, powinniśmy ją z jej pobierania w sytuacji, gdy dłużnik dobrowolnie uchwalić. Pytanie jednak jest takie: Dlaczego nie wykona obowiązek, szczególnie gdy dokona tego jesz- uchwaliliśmy tego wcześniej? Dlaczego cały czas nie cze przed doręczeniem przez komornika wezwania. ma kompleksowego podejścia w ogóle do stanowienia Jest to słuszna propozycja, gdyż komornik nie wyko- prawa w Polsce? Mamy taką sytuację, w której dzisiaj nał faktycznie żadnych czynności. równolegle proceduje się tutaj nad jedną małą zmia- W projekcie nowelizującym proponuje się także ną ustawy o komornikach sądowych i egzekucji, do- zniesienie opłat pobieranych przez komornika w sy- datkowo przygotowuje się dużą reformę, która ma tuacji, gdy czynności egzekucyjne prowadzone są wejść od stycznia, a jeszcze się okazuje, że wcześniej z udziałem Policji lub innych służb. Udział tych służb były też przeprowadzane reformy dotyczące tej samej ma bowiem charakter nieodpłatny. ustawy i jedna z tych reform weszła ostatnio, miesiąc Reasumując, pragnę podkreślić, że problematyka temu. dotycząca opłat komorniczych wymaga generalnych Szanowni Państwo! To powoduje tak naprawdę zmian, głębokiej analizy i nowego spojrzenia we bałagan legislacyjny, to powoduje niepewność syste- współpracy ze wszystkimi środowiskami, także komu prawa w Polsce, ponieważ okazuje się, że w jed- 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. 56 Projekt ustawy o zmianie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji

Poseł Paweł Grabowski Wicemarszałek Małgorzata Kidawa-Błońska: nym momencie jedną ustawę zmieniamy na kilka sposobów, czasem okazuje się nawet, że sposobów Bardzo dziękuję, panie pośle. wzajemnie się wykluczających, co już w ogóle jest ab- Proszę panią marszałek Barbarę Dolniak, klub surdem. Nowoczesna. Dlatego, korzystając z okazji, że ten projekt, tak jak mówię, jest niekontrowersyjny – mam nadzieję, że ten głos, nie wiem, może głos rozsądku dotrze rów- Poseł Barbara Dolniak: nież do zasiadających na tej sali parlamentarzystów, zwłaszcza do przewodniczących klubów – proponuję, Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Projekt aby zmienić podejście do stanowienia prawa w Polsce. ten stanowi przykład, jak nie należy tworzyć prawa. Jeżeli już bierzemy się za jakąś ustawę, to zróbmy ją W chwili obecnej procedowane są projekty rządowe porządnie, od A do Z. Przecież te przepisy, ten projekt zawarte w drukach nr 1581 – o kosztach komorni- ma ile stron? Trzy. Trzy strony przepisów. A obok jest czych, a także nr 1582 – o komornikach sądowych. procedowana cała duża reforma. To czy nie mogły te Projekty te są już po pierwszych czytaniach na po- trzy strony znaleźć się w ramach reformy, która jest siedzeniu Sejmu. Uchylają one ustawę z 1997 r. o ko- procedowana od stycznia? Ktoś powie: trzeba już te- mornikach sądowych i egzekucji, kompleksowo re- raz wprowadzić te przepisy. Zgoda. To dlaczego ta gulując kwestie komorników sądowych i kosztów reforma, która ma wejść dopiero od stycznia, nie we- komorniczych. szła w styczniu, ale tego roku? Przecież o tym, że Powstaje więc pytanie, dlaczego Ministerstwo trzeba zmienić przepisy o komornikach sądowych Sprawiedliwości nie oponuje przeciwko projektowi i egzekucji, zmienić zasady ich funkcjonowania, senackiemu. Sama potrzeba zmiany przepisów jest zmienić zasady naliczania opłat przez nich, wiadomo jednoznaczna – wypowiedział się w tej kwestii Try- nie od dzisiaj, nawet nie od wczoraj, a wszystko jest bunał Konstytucyjny – ale tworzenie w ten sposób procedowane w jakiś taki dziwny sposób. Mnogość, prawa na miesiąc lub 2 miesiące szalenie destabili- zuje prawo wobec różnorodności rozwiązań, procedo- Spis treści mnogość, mnogość pracy. wanie nad tymi projektami równocześnie jest zupeł- Nasz parlament, parlamentarzyści przypominają nie nieuzasadnione, bo one są odmiennie, one się mi takiego człowieka, robotnika, który biega z taczką nawzajem wykluczają. i nawet nie ma czasu załadować cegieł na tę taczkę. Przykład? W projekcie senackim mowa jest o pro- W jaki sposób mamy zbudować Polskę, jeżeli nawet centowej opłacie wynikającej z przeciętnego wyna- nie mamy czasu wrzucić tych cegieł do taczki? Bo grodzenia. To jest art. 1 projektu. Natomiast w pro- cały czas skupiamy się na tym, że trzeba jechać tą jekcie rządowym mowa jest wyraźnie o oznaczonych taczką i szybciej, i więcej, i tworzyć pozory, powiedz- kwotach. To jeden z przykładów, ale takich odmien- my sobie to wprost: pozory pracy parlamentarnej, ności jest tam mnóstwo, które powodują, że te dwa pozory pracy legislacyjnej, bo tak naprawdę mnoży- projekty są na różnych biegunach, chociaż cel jest my tutaj… To jest druk nr 1455, kolejne druki, dru- podobny. ki nr 1581 i 1582, to reforma przepisów regulujących Ktoś tu powiedział, że to jest na miesiąc, 2 lub pracę komorników. 1600 druków od początku kaden- 3 miesiące, ale, proszę państwa, to jest nierówność cji, w niecałe 2 lata, tj. 800 druków na rok. Wychodzi wobec prawa, bo jeżeli w styczniu lub lutym wejdą na to, że procedujemy tutaj nad dwoma drukami nowe przepisy, a teraz obowiązują inne, to w każdym dziennie, przyjmujemy dziennie dwie nowe ustawy. okresie będzie nierówne traktowanie wobec prawa. I zaraz można powiedzieć: o, polski parlament to jed- To niestabilność prawa, niepewność prawa, a więc nak jest pracowity, przyjmuje dwie ustawy dziennie. element, który absolutnie powinien być eliminowany Pytanie tylko jest takie, szanowni państwo, czy w procesie tworzenia prawa. obywatele nie odetchnęli z ulgą, kiedy poszliśmy na Art. 2 ust. 1 opiniowanego projektu formułuje za- wakacje parlamentarne (Oklaski), bo w końcu wie- sadę głoszącą, że do postępowań egzekucyjnych dzieli, że przez 6 tygodni przynajmniej nie będzie wszczętych i niezakończonych do dnia wejścia w życie żadnych nowych bzdur uchwalanych w tej Izbie. nowelizacji ustawy o komornikach sądowych i egze- Oczywiście to nie jest tak, że w tej Izbie uchwala kucji stosuje się przepisy znowelizowane, a zatem się tylko bzdury, bo czasem uchwala się bardzo waż- w brzmieniu nadanym nowelizacją. Nie przedstawione rzeczy, ale jeżeli już pracujemy, to pracujmy mą- no szerszej argumentacji przemawiającej za tym roz- drze, pracujmy kompleksowo, a nie na takiej zasa- wiązaniem, mimo że projektodawcy mieli bez wątpie- dzie, że dzisiaj ten projekt, jutro ten projekt, a tak nia świadomość kontrowersji, jakie ono budzi. Z sen- naprawdę cały czas biegamy z pustą taczką. tencji wyroku Trybunału Konstytucyjnego ani też Konkludując, Klub Poselski Kukiz’15 będzie po- z jego uzasadnienia nie można w żaden sposób wy- pierał ten projekt, ponieważ jest on po prostu dobry, prowadzić uzasadnienia dla retroaktywności opinio- słuszny i potrzebny. Dziękuję. (Oklaski) wanych przepisów projektu. 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji 57

Poseł Barbara Dolniak Poseł Krzysztof Paszyk:

W doktrynie i orzecznictwie Trybunału Konsty- Bardzo dziękuję. tucyjnego podkreśla się wprawdzie, że zasada niere- Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wy- troakcji nie ma charakteru bezwzględnego, jednakże soka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamen- odstępstwo od tej zasady, która należy do fundamen- tarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego przedsta- talnych elementów koncepcji państwa prawnego, wić nasze stanowisko w sprawie sprawozdania komi- stanowi wyjątek i jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy sji o senackim projekcie ustawy o zmianie ustawy jest konieczne dla realizacji wartości konstytucyjnej, o komornikach sądowych i egzekucji, druki nr 1455 co oceniono jako ważniejsze od wartości chronionej i 1575. zakazem retroakcji. Sąd Najwyższy uważa, że można Tak jak wskazywali przedmówcy, projekt nie bu- od niej odstąpić, jeżeli tylko nie wywołuje to kolizji dzi również w Klubie Parlamentarnym Polskiego z innymi zasadami, wartościami konstytucyjnymi, Stronnictwa Ludowego żadnych kontrowersji i zga- a Naczelny Sąd Administracyjny stoi na stanowisku, dzamy się z potrzebą wdrażania zmian, które zawie- że zasada nieretroakcji stanowi podstawową zasadę ra. Zresztą też tu bardzo mocnym argumentem za porządku prawnego w państwie opartym na założe- poparciem tego projektu jest to, że wnioskodawczy- nią jest pani senator Lidia Staroń, która – to jest niu, że każdy przepis normuje przyszłość, a nie prze- niekwestionowane – mogłaby pewnie bardzo długo szłość. dawać przykłady z życia stanowiące najlepiej o po- W tym miejscu należy wskazać, że w uzasadnie- trzebie regulowania materii związanej z egzekucją, niu opiniowanego projektu nie przywołano mających z funkcjonowaniem komorników. To jest już taki ar- oparcie w wartościach konstytucyjnych powodów, dla gument wieńczący. Ale zgadzam się również z tymi których projektodawca zdecydował się wprowadzić głosami, które tu padły przed chwilą z tej mównicy, odstępstwo od zasady niedziałania prawa wstecz. że dyskusja nad tym projektem to jest też dobry mo- Powodów tych nie można wywieść również z tekstu ment, żeby ogólnie objąć taką refleksją temat spraw całego projektu ani z powołanego w uzasadnieniu związanych z funkcjonowaniem tej szeroko rozumia- projektu wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Nie nej materii, jaką są komornicy, zwłaszcza w kontek- spełniono więc określonych w orzecznictwie Trybu- ście procesu legislacyjnego, który dzisiaj się odbywa. Spis treści nału Konstytucyjnego wymogów uzasadniających Chciałbym w związku z tym zgłosić taki postulat, proponowane rozwiązania. wniosek do marszałka Sejmu, bo tu pan poseł Gra- Również w stosunku do art. 2 ust. 2 projektodaw- bowski roztoczył taką wizję współodpowiedzialności cy nie wypełnili określonych w orzecznictwie Trybu- za to, że jest bardzo źle z procedowaniem nad tymi nału Konstytucyjnego wymogów. W przypadku art. 2 ustawami. To się wszystko rozjeżdża. I ten mój wnio- ust. 4–6 opiniowanego projektu w uzasadnieniu tak- sek do marszałka Sejmu jest taki, aby połączyć, skie- że nie podano wypływających z zasad i wartości kon- rować wszystkie trzy projekty do Komisji Sprawiedli- stytucyjnych przyczyn bezpośredniego stosowania wości i Praw Człowieka, tak byśmy mogli jednak nowego prawa do stosunków powstałych przed wej- połączyć możliwość procedowania nad tymi trzema… ściem w życie. Wszystkie regulacje zawarte w art. 2 To, myślę, nie przysłuży się dobremu prawu, szuka- ust. 1–6 senackiego projektu są niezgodne z zasadą niu dobrych rozwiązań, że procedujemy praktycznie nieretroakcji prawa wywiedzioną z art. 2 konstytucji. pośpiesznie nad ustawą, która dopiero co była zmie- Ponadto art. 2 ust. 2 i 3 tego projektu naruszają za- niana, i jeszcze równolegle dwa projekty ustaw w tej samej sprawie oddzielnie gdzieś tam są procedowane. sadę zaufania do państwa i stanowionego przez nie Myślę, że gdyby pan marszałek zdecydował się tu na prawa wypływającego z art. 2 konstytucji. skierowanie tego do Komisji Sprawiedliwości i Praw Biorąc pod uwagę powyższe, wnoszę o połączenie Człowieka, moglibyśmy w ramach komisji zdecydo- projektu senackiego, przekazanie do wspólnego proce- wanie tu poprawić sposób procedowania, to po pierw- dowania z projektem rządowym o opłatach komorni- sze. Bo pan poseł Grabowski… Zresztą to trochę jest czych, a w przypadku nieprzyjęcia tego wniosku taka maniera klubu Kukiz’15, że tak właśnie rozpra- (Dzwonek) – o odrzucenie tego projektu w drugim sza odpowiedzialność za to, co się w tej Izbie złego czytaniu. Nie można tworzyć prawa na chwilę, na dzieje. Nie, to jest odpowiedzialność pana marszałka moment, jednocześnie procedując nad zupełnie inny- za to, jak są procedowane poszczególne projekty. Pan mi przepisami. (Oklaski) marszałek powinien wziąć to na siebie i usprawnić proces legislacyjny, i poprawić jakość tego procesu w tej dziedzinie, jaką jest właśnie funkcjonowanie Wicemarszałek komorników i ich praca. Małgorzata Kidawa-Błońska: Druga rzecz, też pan poseł Grabowski próbował tu rozwodnić odpowiedzialność. Również ktoś stoi za Dziękuję bardzo, pani marszałek. – z całym szacunkiem, panie ministrze – resortem Bardzo proszę, pan poseł Krzysztof Paszyk, Pol- sprawiedliwości i tu też można by się przyczynić do skie Stronnictwo Ludowe. tego, żebyśmy właśnie dążyli raczej do dobrych stan- 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. 58 Projekt ustawy o zmianie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji

Poseł Krzysztof Paszyk wy. Konia z rzędem temu, kto rozumie, o co chodzi w ogóle w tej ustawie, kto rozumie ten tekst. (Okla- dardów, jeśli chodzi o proces legislacji, a nie tak to ski) wszystko dzisiaj rozwadniali, rozpraszali, że właści- Proszę państwa, to nie jest tylko odpowiedzial- wie cała sprawa może za chwilę nam się tu rozjechać ność pana marszałka, to jest odpowiedzialność wszyst- i będziemy za 2–3 miesiące na nowo przystępowali kich posłów, zarówno rządu, jak i opozycji. Bo tu nie do nowelizacji. Ale to jest taka szersza refleksja, bo chodzi o to, żeby się wiecznie okładać pałkami par- kiedy jak nie na przykładzie tej ustawy i zagadnień, tyjnie, ale chodzi o to, żeby polski parlament nie dez- które ona porusza, nie spróbować jednak pomyśleć, organizował państwa. A my to niestety robimy. czy nie można by lepiej? Szwedzki parlament przyjmuje pięć ustaw rocznie, To jednak nie zmienia faktu, że – tak jak powie- pięć ustaw. My jesteśmy rekordzistami. Polski Sejm działem na wstępie – Klub Parlamentarny Polskiego jest rekordzistą, chyba wyprzedzamy nawet Wło- Stronnictwa Ludowego jest za przyjęciem projektu chów, którzy są znani z zamiłowania… Wszystko ustawy zawartego w drukach nr 1455 (Dzwonek) regulujemy ustawą, każdy kawałek życia ureguluje- i 1575. Dziękuję bardzo. (Oklaski) my ustawą. Proszę państwa, musimy, i to nie tylko ministerstwo jedno czy drugie, wszyscy posłowie… Proszę, Wicemarszałek żebyście państwo zwrócili na to uwagę. Ja na to sta- Małgorzata Kidawa-Błońska: ram się zwracać uwagę w komisjach, w których jestem. Po prostu nadregulacja. My w szlachetnych Dziękuję bardzo, panie pośle. intencjach – ochrona środowiska – poprawiamy de- Do pytań… cyzje. A słuchałem pana ministra Adamczyka 2 ty- (Poseł Janusz Sanocki: Nie do pytań, do głosu godnie temu w TVP Info, jak mówił, że nie może jeszcze.) budować autostrad i dróg, bo 13 lat trwa załatwienie Przepraszam bardzo, bardzo przepraszam, nie decyzji środowiskowej. To właśnie my to uregulowa- miałam… liśmy. To właśnie my to zepsuliśmy. Pan poseł Paweł Grabowski… Proszę państwa, przy tej ustawie jest jakaś po-

Spis treści (Poseł Janusz Sanocki: Janusz Sanocki.) trzeba zastanowienia się nie nad poszczególnymi Nie mam pana… kwestiami szczegółowymi, ale nad tym, jak ma wy- (Poseł Janusz Sanocki: Zgłaszałem się.) glądać praca parlamentu. Ja jestem tylko posłem Ale do pytań. niezrzeszonym, ale prosiłbym i główny klub, żeby (Poseł Janusz Sanocki: Nie do pytań.) zainicjował tę debatę, i kluby opozycyjne, żebyśmy Przepraszam bardzo pana posła. znaleźli pułap, pole współpracy zmierzającej do tego, Pan poseł Janusz Sanocki, poseł niezrzeszony, żeby praca polskiego parlamentu nie była swego ro- bardzo proszę. dzaju karykaturą i żebyśmy nie zarzucali… Bo ktoś to wszystko, co my tu wyprodukujemy, przecież musi przeczytać i wdrożyć w życie. A więc jak my taki cha- Poseł Janusz Sanocki: os będziemy dalej tworzyć, to naprawdę ja, że tak powiem, czarno to widzę. Kiedyś, za czasów schyłko- Bardzo dziękuję. wego Gierka, Andrzej Mleczko stworzył taką kary- Pragnę w całej rozciągłości poprzeć tutaj pana katurę jak ten znany obraz Matejki – Wernyhora, posła Grabowskiego oraz tych posłów, którzy zwró- który przewiduje upadek Polski. Mleczko narysował cili uwagę na to, że w tej sprawie… Chociaż sam pro- tego Wernyhorę i podpis był: Widzę jaja po 150. Nie- jekt ustawy nie jest zły, na pewno poprawia w jakimś stety to jest czarna perspektywa przed nami. stopniu stan obecny, ale nie wolno tworzyć prawa Bardzo proszę o taką refleksję organizacyjną. I o to w takim chaosie, nie wolno tworzyć ustaw na parę apeluję do klubu rządzącego, bo wyście państwo po- miesięcy. Jest czymś naprawdę dziwacznym, że pro- winni wyjść z taką inicjatywą. Dziękuję. (Oklaski) cedujemy równolegle nad kilkoma projektami ustaw dotyczącymi tej samej materii. Proszę państwa, pra- gnę może nawet nie mówić na temat samej ustawy, Wicemarszałek bo wydaje mi się, że trzeba nad tym poważnie się Małgorzata Kidawa-Błońska: zastanowić. I nie zgadzam się z panem posłem Pa- szykiem, który jakby próbuje tutaj szukać winnych Dziękuję bardzo, panie pośle. czy przekierunkowywać odpowiedzialność. Nie o to Czy ktoś z pań i panów posłów chce zadać pytanie? chodzi. To nie obecna ekipa tkwi w takim właśnie Jeżeli nie, zamykam listę. paradygmacie tworzenia, regulowania wszystkiego, I jako pierwsza pytanie zadaje pani poseł Anna to od wielu lat tak się dzieje w polskim Sejmie. Ja Elżbieta Sobecka, Prawo i Sprawiedliwość. jestem posłem debiutantem, ale z przerażeniem pa- 1 minuta na zadanie pytania. trzę na to, co my robimy. Będziemy obradować nad (Poseł Anna Elżbieta Sobecka: Ojej, mało.) ustawą o ochronie środowiska, poprawką do tej usta- Proszę. 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji 59

Poseł Anna Elżbieta Sobecka: Poseł Barbara Dolniak:

Dziękuję, pani marszałek. Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wiem, Panie ministrze, czy prawdą jest, że rozwiązanie że są przedstawiciele rządu, w związku z tym mam przewidziane w art. 2 ust. 4–6 projektu w istocie pytanie. Ponieważ są dwa projekty dotyczące komor- w sposób retroaktywny modyfikuje sytuację podmio- ników i kosztów egzekucji, mam pytanie do przedsta- tów uczestniczących w postępowaniu komorniczym, wiciela Ministerstwa Sprawiedliwości: Dlaczego nie a tym samym spełnia warunek pozwalający na uzna- oponujecie państwo przeciwko temu projektowi? On nie za niekonstytucyjne i naruszające interesy w toku odmiennie, zupełnie inaczej reguluje kwestię kosz- chronione w wyrażonej w art. 2 konstytucji zasadzie tów w przypadku egzekucji z nieruchomości czy też demokratycznego państwa prawnego? eksmisji z lokalu, bo w tym zakresie wypowiadał się W opinii prof. Bogusława Banaszaka w konklu- Trybunał Konstytucyjny. Jeżeli ten projekt zostanie zji czytamy: Wszystkie regulacje zawarte w art. 2 uchwalony, to wejdzie w życie, jak już zostało to po- ust. 1–6 senackiego projektu ustawy o zmianie usta- wiedziane, na 2–3 miesiące. To jest szalona niesta- wy o komornikach sądowych i egzekucji są niezgodne bilność prawa. Godzicie się państwo na to rozwiąza- z zasadą nieretroakcji prawa wywiedzioną z art. 2 nie, by za 2–3 miesiące wprowadzać systemowo zu- Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej… pełnie inne rozwiązanie – ono nawet nie nawiązuje (Poseł Marcin Święcicki: Lex retro non agit.) do tego projektu. Jak więc możecie się zgadzać na …ponadto art. 2 ust. 2 (Dzwonek) i ust. 3 tego tworzenie niestabilnego prawa, którego w gruncie projektu naruszają zasadę zaufania do państwa i sta- rzeczy nie popieracie, bo (Dzwonek) macie inny projekt nowionego przez nie prawa wypływającą z art. 2 kon- rządowy? Dziękuję bardzo. (Oklaski) stytucji, zaś art. 2 ust. 4, ust. 6 tego projektu narusza- ją interesy w toku chronione zasadą demokratycznego państwa prawnego wyrażoną w art. 2 konstytucji, Wicemarszałek a także zasadę proporcjonalności wyprowadzoną… Małgorzata Kidawa-Błońska:

Bardzo dziękuję, pani poseł. Spis treści Wicemarszałek Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer- Małgorzata Kidawa-Błońska: pana. Bardzo proszę podsekretarza stanu w Minister- Proszę o kończenie, pani poseł. stwie Sprawiedliwości pana Marcina Warchoła o zabranie głosu. Poseł Anna Elżbieta Sobecka:

…z art. 2 konstytucji. Dziękuję bardzo. Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Marcin Warchoł: Wicemarszałek Małgorzata Kidawa-Błońska: Dziękuję. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Projektowane Dziękuję bardzo. zmiany dotyczą realizacji wyroku Trybunału Kon- Bardzo proszę, pan poseł Stefan Romecki, Kukiz’15. stytucyjnego i to jest w nich najistotniejsze. Trybunał Konstytucyjny orzekał co do konkretnej regulacji, regulacji wprowadzającej niesprawiedliwość, po- Poseł Stefan Romecki: wiedzmy sobie to wyraźnie, która zrównywała sytu- ację, w której doszło do dobrowolnego spełnienia Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowna Mło- świadczenia przed określonym terminem, chodziło dzieży na Galerii! Moje pytanie brzmi: Ustawa wy- tu o eksmisję, czyli opuszczenie lokalu, z sytuacją, konuje wyrok Trybunału Konstytucyjnego, okej, ale w której komornik dokonał swoich czynności i w związ- dlaczego nie proceduje się jej z dużą reformą przepi- ku z tym powinien taką pełną opłatę rzeczywiście sów regulujących działanie komorników? Dziękuję. otrzymać, ona się mu należy. Jeżeli jednak tych czyn- (Oklaski) ności nie wykonał ze względu na dobrowolne spełnie- nie świadczenia, ta opłata po prostu mu się nie nale- ży. Dlatego też absolutnie wyrok Trybunału Konsty- Wicemarszałek tucyjnego jest zasadny, słuszny i należy go szybko Małgorzata Kidawa-Błońska: wykonać. Tak że tutaj wątpliwości żadnych nie ma. Co do kwestii rozwiązań, które przewiduje pro- Dziękuję bardzo, panie pośle. jekt, rzeczywiście nie ogranicza się on tylko do reali- Bardzo proszę, pani marszałek Barbara Dolniak. zacji wyroku Trybunału Konstytucyjnego, ale doty- 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. 60 Projekt ustawy o zmianie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Wicemarszałek Sprawiedliwości Marcin Warchoł Małgorzata Kidawa-Błońska:

czy szeregu innych opłat, m.in. kwestii egzekucji Dziękuję bardzo, panie ministrze. polegającej na wprowadzeniu w posiadanie nierucho- W trybie sprostowania pani marszałek Barbara mości, polegającej na wprowadzeniu zarządcy w po- Dolniak. siadanie lokalu, w posiadanie lub w zarząd, wprowadzeniu wierzyciela w posiadanie innych niż wymienione wyżej nieruchomości. Projekt ten jest wyni- Poseł Barbara Dolniak: kiem wyważenia dwóch interesów – z jednej strony uwzględnia interes komornika co do otrzymania Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie słusznej zapłaty za swoje czynności, a z drugiej stro- ministrze, pan chyba nie do końca odczytał moje py- ny chroni dłużnika przed niezasadnym ponoszeniem tanie. Ja zapytałam, zadałam pytanie, jakie jest sta- kosztów w sytuacji, gdy dobrowolnie spełnił świad- nowisko Ministerstwa Sprawiedliwości wobec kwe- czenie. Opłata czy egzekucja nie może być swoistą stii tworzenia prawa na chwilę, i to prawa, które nie wpisze się potem swoją treścią w państwa projekt, karą finansową. Tutaj trzeba rzeczywiście przede nie wpisze się, nawet gdybyśmy chcieli ten fragment wszystkim podkreślić wartość tego projektu jako pro- takiej treści wciągnąć, bo państwo regulujecie kwe- jektu szybko wdrażającego wyrok Trybunału Konsty- stię świadczeń niepieniężnych systemowo, nie czyni- tucyjnego, o którym wspomniałem. cie różnic, tylko regulujecie kwestię świadczeń nie- Z drugiej strony jest projekt rządowy, o którym pieniężnych, opłat w sposób systemowy. dzisiaj była mowa, będących przedmiotem prac par- W związku z tym jeżeli wprowadzimy teraz ten lamentarnych, kompleksowy – rzeczywiście, zgoda, projekt, zostanie on uchwalony, to on nie wpisze się w kilku miejscach inaczej regulujący te rozwiązania. w rozwiązanie systemowe, będzie odrębnym rozwią- Była mowa o egzekucji, odebraniu rzeczy. Projekt zaniem dotyczącym eksmisji z lokalu, a przecież mo- rządowy zakłada opłatę stałą w wysokości 400 zł, żemy mieć również sprawy o opróżnienie nierucho- projekt senacki zakłada opłatę wstępną, 10% prze- mości. Tu będziemy musieli zastosować, przepra- Spis treści ciętnego wynagrodzenia, i ostateczną, 20% przecięt- szam, regulację systemową, bo ona nie obejmuje nego wynagrodzenia, czyli rozbija na dwa elementy (Dzwonek) tej szczególnej kwestii dotyczącej eksmisji tę opłatę, a zarazem wprowadza opłatę procentową. z lokalu. I w wielu innych punktach, w tej akurat kwestii, je- Nie zapytałam o państwa stanowisko w związku żeli chodzi o egzekucję świadczeń niepieniężnych, z niekonstytucyjnością, bo ona jest oczywista, a ta opinia jest ze znacznie wcześniejszego okresu, więc rzeczywiście różnice występują. ministerstwo mogło się zapoznać, natomiast zapyta- Padło pytanie pani posłanki Sobeckiej o opinię łam, dlaczego państwo nie oponujecie w sytuacji, pana prof. Banaszaka. Przyznam szczerze, że nie kiedy to nie jest systemowa… miałem okazji zapoznać się wcześniej z tą opinią, otrzymałem ją przed chwilą od pani poseł, za co bardzo dziękuję. W opinii tej pan profesor zwraca uwagę Wicemarszałek na zasadę nieretroakcji określoną w art. 2 konstytu- Małgorzata Kidawa-Błońska: cji i w konkluzji wskazuje, iż projektowane rozwią- zania są sprzeczne z tą zasadą. Kwestia ta była Dziękuję bardzo. przedmiotem dyskusji w komisji przed wakacjami. Stanowisko rządu, pamiętajmy, pierwotnie było negatywne. Stanowiska rządu w tej chwili nie ma, ono Poseł Barbara Dolniak: zostało wycofane, a więc nie ma tego stanowiska. Zatem co do tej opinii trudno mi powiedzieć w tym …regulacja, którą państwo proponujecie. Dziękuję. momencie, jakie stanowisko rząd prezentuje. Ja jedynie podtrzymuję stanowisko określone na posiedzeniu komisji, które było stanowiskiem aprobującym Wicemarszałek ten projekt. Tak, pani marszałek, mogę odpowiedzieć Małgorzata Kidawa-Błońska: na pani pytanie. Natomiast w istocie opinia pana Dziękuję bardzo, pani marszałek. prof. Banaszaka niewątpliwie wprowadza pewną Dziękuję bardzo. nową jakość do debaty – debaty nad tym projektem. Zamykam dyskusję. Zapoznam się z nią, a następnie będziemy rozważać W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie pro- to stanowisko pozytywne, w jakim zakresie modyfi- jektu ustawy w całości. kować, zmieniać czy też nie. Proponuję, aby Sejm przystąpił do trzeciego czy- Stanowisko jest pozytywne, podtrzymuję opinię tania bez odsyłania tego projektu ustawy ponownie wyrażoną w komisji sprawiedliwości. Dziękuję bardzo. do komisji. 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o statusie sędziów Trybunału Konstytucyjnego 61

Wicemarszałek Małgorzata Kidawa-Błońska nego, zwłaszcza w związku z niespójnością regulacji odnoszącej się do kwestii socjalnych sędziów trybu- Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że nału i ich rodzin. Sejm propozycję przyjął. Grupa posłów dokonała analizy ustawy o statusie (Poseł Barbara Dolniak: Zgłaszam sprzeciw.) sędziów Trybunału Konstytucyjnego i zwróciła uwa- W związku z tym proponuję, aby komisja zaopi- gę, że zgodnie z art. 3 ustawy sędzią trybunału może niowała wniosek o odrzucenie projektu ustawy. zostać osoba, która wyróżnia się wiedzą prawniczą Dziękuję bardzo. oraz spełnia wymagania niezbędne do pełnienia Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 4. po- urzędu na stanowisku sędziego Sądu Najwyższego. rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Spra- Ustawodawca nie uwzględnił w tym przepisie wymo- wiedliwości i Praw Człowieka o poselskim pro- gów niezbędnych do pełnienia urzędu na stanowisku jekcie ustawy o zmianie ustawy o statusie sę- drugiego z najwyższych sądów konstytucyjnych, a mia- dziów Trybunału Konstytucyjnego (druki nr 1750 nowicie Naczelnego Sądu Administracyjnego. W związ- i 1760). ku z tym, że Sąd Najwyższy i Naczelny Sąd Admini- Proszę pana posła Andrzeja Matusiewicza o przed- stracyjny są najważniejszymi sądami w państwie, stawienie sprawozdania komisji. a ich istnienie jest umocowane w konstytucji, grupa posłów uznała, że nie można deprecjonować pozycji żadnego z tych dwóch organów, tym bardziej zaś wy- Poseł Sprawozdawca magań dla kandydatów na urząd sędziowski w tych Andrzej Matusiewicz: sądach. Z tego względu w ramach swobody ustawo- dawczej wnioskodawcy proponują, by do konstytucyj- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji nego organu władzy sądowniczej, którym jest Trybu- Sprawiedliwości i Praw Człowieka przedstawiam nał Konstytucyjny, mieli dostęp kandydaci, którzy sprawozdanie o poselskim projekcie ustawy o zmia- spełniają wymogi przewidziane na stanowisko sędzie- nie ustawy o statusie sędziów Trybunału Konstytu- go w Sądzie Najwyższym lub w Naczelnym Sądzie cyjnego, druk nr 1750. Administracyjnym, a te wymogi są następujące, je- Marszałek Sejmu zgodnie z art. 37 ust. 1 i art. 40 żeli chodzi o ten drugi sąd. Oprócz tej pierwszej prze- Spis treści ust. 1 regulaminu Sejmu, po zasięgnięciu opinii Pre- słanki, wyróżniania się wiedzą prawniczą, jest rów- zydium Sejmu, skierował w dniu 18 lipca 2017 r. po- nież wymóg ukończenia 40 lat, 10 lat pracy na sta- wyższy projekt ustawy do Komisji Sprawiedliwości nowisku sędziego, prokuratora, prezesa lub wicepre- i Praw Człowieka do pierwszego czytania. zesa bądź radcy Prokuratorii Generalnej oraz wyko- Komisja po przeprowadzeniu pierwszego czytania nywania przynajmniej przez 10 lat zawodu adwokata, oraz rozpatrzeniu tego projektu ustawy na posiedze- radcy prawnego lub notariusza. Te przesłanki powo- niu w dniu 19 lipca 2017 r. wnosi, aby Wysoki Sejm łania na stanowisko sędziego NSA rozszerzają kata- uchwalić raczył załączony projekt ustawy. log kandydatów na sędziów Trybunału Konstytucyj- Przedmiotem przedkładanego projektu jest zmiana nego. Zwłaszcza należy tu podkreślić, że wiedza dwóch przepisów ustawy z dnia 30 listopada 2016 r. prawnicza z zakresu spraw administracyjnych sę- o statusie sędziów Trybunału Konstytucyjnego. dziów Naczelnego Sądu Administracyjnego wydaje się Pierwszy z nich, art. 3 ustawy, dotyczy kwalifikacji bardzo pomocna – a można nawet powiedzieć: nie- wymaganych do zajmowania stanowiska sędziego zbędna – w rozstrzyganiu spraw z tego zakresu, jakie Trybunału Konstytucyjnego, a drugi, art. 19 ustawy trafiają także do Trybunału Konstytucyjnego. – kwestii odpowiedniego stosowania przepisów usta- Drugim zmienianym przepisem jest art. 19 ustawy wy o Sądzie Najwyższym do praw i obowiązków sę- o statusie sędziów. W obecnym brzmieniu przepis ten dziów Trybunału Konstytucyjnego. Ponadto wpro- stanowi, że w zakresie nieuregulowanym w niniejszej wadzone są przepisy dostosowujące gwarantujące ustawie do praw i obowiązków sędziów trybunału sto- zabezpieczenie społeczne rodzinom zmarłych sędziów suje się odpowiednio przepisy art. 43–45 ustawy trybunału, również sędziów w stanie spoczynku. z dnia 23 listopada 2002 r. o Sądzie Najwyższym. Grupa posłów uznała za zasadne wprowadzenie Ograniczenie możliwości odpowiedniego stosowania zmian do tych regulacji, by zapewnić spójność syste- ustawy o Sądzie Najwyższym do kilku jej przepisów mu prawnego i w sposób wyraźny zagwarantować spowodowało, że trudno jest jedynie na podstawie realizację prawa do zabezpieczenia społecznego ro- ogólnych zasad wynikających z przepisów prawa pra- dzinom sędziów Trybunału Konstytucyjnego, w tym cy i przepisów zabezpieczenia społecznego określić sędziów trybunału w stanie spoczynku. prawa członków rodziny sędziego Trybunału Kon- O niekonsekwencji ustawodawcy w obowiązują- stytucyjnego w zakresie zabezpieczenia społecznego. cych rozwiązaniach prawnych w tym zakresie poin- Przed dniem wejścia w życie ustawy o statusie sę- formowała w piśmie do marszałka Sejmu pani prezes dziów Trybunału Konstytucyjnego zagadnienia te Trybunału Konstytucyjnego w marcu tego roku. były przesądzane przez odpowiednie stosowanie prze- Uwagi dotyczyły brzmienia niektórych przepisów pisów ustawy o Sądzie Najwyższym, a następnie ustawy o statusie sędziów Trybunału Konstytucyj- przez stosowanie ustawy Prawo o ustroju sądów po- 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. 62 Projekt ustawy o zmianie ustawy o statusie sędziów Trybunału Konstytucyjnego

Poseł Sprawozdawca Andrzej Matusiewicz ju sądów powszechnych dotyczy odprawy pośmiert- nej, przy czym jest tu odniesienie, że stosuje się prze- wszechnych na podstawie ustawy o Sądzie Najwyż- pisy ogólne z Kodeksu pracy. Przypomnę, że tam są szym. Skoro obecnie trudności sprawia właściwe limity, jeżeli chodzi o okres zatrudnienia, i od tego podanie podstaw świadczeń z zabezpieczenia społecz- zależne są odprawy. Jeżeli jest to zatrudnienie do nego dla rodzin sędziów Trybunału Konstytucyjne- 10 lat, to jest to odprawa w wysokości jednego mie- go, w tym rodzin sędziów Trybunału Konstytucyjne- sięcznego wynagrodzenia, jeżeli jest to zatrudnienie go w stanie spoczynku, grupa posłów uznała za za- powyżej 10 lat, to jest to odprawa w wysokości 3-mie- sadne, by wrócić do dotychczasowej praktyki, do tego, sięcznego wynagrodzenia, jeżeli jest zatrudnienie że ogólnie w kwestiach nieuregulowanych w sprawie powyżej 15 lat, to jest odprawa w wysokości 6-mie- statusu sędziów Trybunału Konstytucyjnego stosuje sięcznego wynagrodzenia. Również analogicznie na się odpowiednie przepisy ustawy o Sądzie Najwyż- tej samej podstawie prawnej będą regulowane koszty szym. Na organach stosujących prawo będzie więc dotyczące zasiłków pogrzebowych, uposażenia ro- spoczywać obowiązek określenia, które przepisy dzinnego i renty rodzinnej, a w przypadku renty ro- ustawy o Sądzie Najwyższym będą miały tu zastoso- dzinnej wysokość tej renty zależeć będzie od tego, ilu wanie. Wnioskodawca jest świadomy tego, że urząd członków rodziny jest uprawnionych. Jeżeli jest jedna sędziego konstytucyjnego ma wyraźne cechy odręb- osoba uprawniona, to renta rodzinna będzie wynosić ności i zasługuje na oddzielną regulację, wyrazem 85% uposażenia sędziego, jeżeli jest uprawnionych tego jest zmiana ustawy o statusie sędziów Trybuna- dwóch członków rodziny, to 90%, jeżeli trzech i wię- łu Konstytucyjnego. Pomimo pewnych podobieństw cej, to 95% uposażenia. Również jest przewidziany do statusu sędziego w sądach powszechnych, admi- dodatek dla sierot zupełnych. Jest delegacja dla mi- nistracyjnych oraz w Sądzie Najwyższym urząd nistra sprawiedliwości, który w porozumieniu z mi- sędziego trybunału ma takie właściwości, że tylko nistrem pracy ustali szczegółowe zasady wypłaty w niewielkim zakresie, w tym w zakresie spraw ty- tych świadczeń. powych dla realizacji praw pracowniczych w ramach Wysoka Izbo! Komisja Sprawiedliwości i Praw stosunku służbowego, można nawiązywać do odpo- Człowieka poparła ten wniosek. W głosowaniu 12 człon- wiedniego stosowania przepisów ustawy o Sądzie ków komisji było za przyjęciem tego projektu w cało-

Spis treści Najwyższym. Zatem wnioskodawca podkreśla, że ści, jedna osoba się wstrzymała. Dziękuję bardzo. zastosowanie przepisów o Sądzie Najwyższym będzie dotyczyło jedynie spraw nieuregulowanych w ustawie Wicemarszałek o statusie sędziów Trybunału Konstytucyjnego, Małgorzata Kidawa-Błońska: związanych z obowiązkami i prawami sędziów, w tym będzie ono dotyczyło stosunku służbowego, np. urlo- Dziękuję bardzo, panie pośle. pu wypoczynkowego, uprawnień socjalnych, dodatku Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem podo wynagrodzenia związanego ze stażem pracy, a tak- rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- że zabezpieczenia społecznego rodzin sędziów. By czeń w imieniu klubów i kół. zapewnić spójność i ciągłość regulacji dotyczącej za- Otwieram dyskusję. bezpieczenia społecznego rodzin sędziów, obowiązy- Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Andrzej wać będą te przepisy z mocą od dnia spoczynku… Matusiewicz, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawie- projektodawca wprowadza przepisy, które mają obo- dliwość. wiązywać z mocą od dnia wejścia w życie ustawy (Poseł Kamila Gasiuk-Pihowicz: Będzie pan oce- o statusie sędziów Trybunału Konstytucyjnego. Treść niał sam siebie. A to ciekawe.) tych przepisów wzorowana jest na art. 101, art. 102 i art. 103 ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych z 2001 r. i ma być gwarancją, że rodzina zmar- Poseł Andrzej Matusiewicz: łego sędziego trybunału nie pozostanie bez zabezpieczenia społecznego, które przysługuje innym osobom. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Klub Parlamentar- I tutaj chciałem podać, że na posiedzeniu komisji ny Prawo i Sprawiedliwość popiera ten projekt, który w dniu 19 lipca wprowadzono trzy poprawki, które już szczegółowo omówiłem jako sprawozdawca. Moż- są, można to tak określić, natury techniczno-legislacyj- na podkreślić, że konsekwencją wprowadzanych zmian nej, bo treść merytoryczną te poprawki zawierają będzie większa przejrzystość regulacji dotyczących taką samą, jaka była w przepisach pierwotnych, ale statusu sędziów Trybunału Konstytucyjnego, zarów- zamiast pięciu artykułów będą trzy artykuły. Pierw- no jeżeli chodzi o wymogi stawiane kandydatom na sza poprawka dotyczy nowego brzmienia art. 18a: stanowisko sędziego, jak i prawa i obowiązki, które W razie śmierci sędziego trybunału stosuje się odpo- przysługują sędziom Trybunału Konstytucyjnego wiednio przepisy dotyczące świadczeń, o których w związku ze stosunkiem służbowym, a nade wszyst- mowa w art. 101 i art. 102 ustawy z dnia 27 lipca ko zostanie wyraźnie zapewnione i określone zabez- 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych, oraz pieczenie społeczne członków rodzin sędziów Trybu- przepisy wydane na podstawie art. 103 tej ustawy. nału Konstytucyjnego, jak również sędziów trybuna- O jakie przepisy tutaj chodzi? Art. 101 ustawy o ustro- łu w stanie spoczynku. 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o statusie sędziów Trybunału Konstytucyjnego 63

Poseł Andrzej Matusiewicz są słuszne i zapewnią wprost realizację prawa do świadczeń rodzinie zmarłego sędziego trybunału, Zgodnie z tym pierwotnym projektem i po posie- w tym sędziego w stanie spoczynku. dzeniu komisji zgodnie z artykułem końcowym usta- Nasze uwagi i zastrzeżenia budzi art. 2 noweliza- wa ta miała wchodzić w życie z dniem ogłoszenia, cji. Po pierwsze, jest to wyłom od ogólnej zasady, że jednak ponieważ te przepisy mają obowiązywać od prawo nie działa wstecz, a po drugie, projektodawca, chwili wejścia w życie ustawy o statusie sędziów Try- czy to umyślnie, czy jest to tylko przeoczenie, zadzia- bunału Konstytucyjnego, czyli od dnia 27 grudnia łał wybiórczo, bo zgodnie z nowelizacją w zakresie 2016 r., to zdaniem klubu Prawa i Sprawiedliwości uprawnień przysługujących rodzinie w razie śmierci zasadne jest przyjęcie co najmniej minimalnego va- sędziego prawo zadziała wstecz. Rozumiemy, że pro- catio legis. W związku z tym, pani marszałek, zgła- jektodawcy zależało na tym, aby tą regulacją objąć szam poprawkę, aby ta ustawa weszła w życie po rodzinę śp. sędziego Lecha Morawskiego. upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. Poprawka w imie- (Poseł Kamila Gasiuk-Pihowicz: Jakiego sędzie- niu klubu Prawo i Sprawiedliwość. Dziękuję bardzo. go? To jest dubler.) Dublera. Przepis ten, podejrzewam, zostanie utrzymany. Mam pytanie, dlaczego w przypadku upraw- Wicemarszałek nień dotyczących odprawy w związku z przejściem Małgorzata Kidawa-Błońska: w stan spoczynku, o którym mowa w art. 48 ustawy o Sądzie Najwyższym, prawo nie zadziała wstecz Dziękuję bardzo, panie pośle. i sędzia, który przeszedł w stan spoczynku w okresie Zapraszam panią poseł Katarzynę Osos, klub od grudnia 2016 r. do wejścia w życie tej nowelizacji, Platforma Obywatelska. odprawy nie otrzyma. Taka sytuacja dotyczy sędzie- go Stanisława Biernata, który, jak może się okazać, jako jedyny sędzia, przechodząc w stan spoczynku, Poseł Katarzyna Osos: odprawy nie dostał i nie dostanie. Chcę podkreślić, że sędziowie, którzy wcześniej przechodzili w stan Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt spoczynku, takie odprawy otrzymali i sędziowie, któ- w imieniu klubu Platforma Obywatelska przedstawić rzy będą odchodzić w stan spoczynku po wejściu Spis treści stanowisko wobec sprawozdania komisji o poselskim w życie nowelizacji, również taką odprawę otrzyma- projekcie ustawy o zmianie ustawy o statusie sędziów ją. Jest tu jakaś niekonsekwencja w działaniu i nie Trybunału Konstytucyjnego. wiemy, czy jest to przejaw oceny działalności sędzie- Przedstawione zmiany generalnie należy ocenić go Biernata przez projektodawców, co nie powinno pozytywnie. Nasze zastrzeżenia dotyczą przepisów mieć miejsca i byłoby to dzieleniem sędziów na tych intertemporalnych i o wejściu w życie ustawy, ale lepszego i gorszego sortu. o tym za chwilę. Teraz odniosę się do przedstawio- Przypomnę, że sędzia Biernat pełnił swoją funk- nych propozycji. cję przez 9 lat, w przeciwieństwie do sędziego duble- Projekt reguluje trzy kwestie. Po pierwsze, zmie- ra Morawskiego, który ani razu nie był nawet sędzią nia przepisy w zakresie określenia kwalifikacji wy- sprawozdawcą. Wierzę, że jest to wynik błędu legi- maganych do zajmowania stanowiska sędziego try- slacyjnego, który można naprawić poprzez przyjęcie bunału. Zgodnie z projektem sędzią trybunału będzie poprawki, którą jako klub Platforma Obywatelska mogła zostać osoba, która spełnia wymagania do składamy. W przypadku art. 3, tj. zmian dotyczących pełnienia nie tylko, tak jak to jest dziś, urzędu sę- wejścia w życie ustawy, poprzemy poprawkę klubu dziego Sądu Najwyższego, ale również sędziego Na- Prawo i Sprawiedliwość, też mieliśmy zastrzeżenia czelnego Sądu Administracyjnego. Co do zasady wy- co do tego zapisu. mogi te są zbieżne, dlatego zmianę oceniamy pozy- Klub Platforma Obywatelska będzie za przyję- tywnie, tym bardziej że podkreśli to rangę obu sądów ciem projektu. Liczymy, że również większość parla- stojących w hierarchii sądownictwa na najwyższym mentarna zagłosuje za przyjęciem poprawki klubu szczeblu. Platformy. Dziękuję. Druga z proponowanych zmian dotyczy odpowiedniego stosowania przepisów ustawy o Sądzie Najwyż- szym do praw i obowiązków sędziego trybunału. Wicemarszałek Wracamy do tego, co było. Dziś faktycznie ta regula- Małgorzata Kidawa-Błońska: cja jest niepełna i zmiana ta wprowadzi większą przejrzystość co do praw i obowiązków sędziów try- Dziękuję bardzo, pani poseł. bunału. Bardzo proszę, pan poseł Tomasz Rzymkowski, Kolejna zmiana dotyczy dostosowania i zagwa- Kukiz’15. rantowania zabezpieczenia społecznego rodzinom Czy jest przedstawiciel klubu Kukiz’15? zmarłych sędziów trybunału. Regulacja ta wymaga- Nie ma. ła korekty, gdyż w tym zakresie faktycznie istnieje Bardzo proszę, pani poseł Kamila Gasiuk-Pihowicz. luka prawna, dlatego też w naszej ocenie zmiany te Pani Kamilo, zapraszam. 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. 64 Projekt ustawy o zmianie ustawy o statusie sędziów Trybunału Konstytucyjnego

Poseł Kamila Gasiuk-Pihowicz: Konstytucyjnego, która teraz tak pospiesznie z mocą wsteczną jest po prostu przez PiS łatana. Apeluję Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Należy przede więc do rządowej większości, żeby zamiast przepy- wszystkim postawić pytanie, dlaczego wprowadzane chać na szybko przez Sejm kolejne ustawy, więcej niniejszą ustawą przepisy mają działać wstecz. Co czasu po prostu poświęcić na normalną rozmowę, więcej, należy wprost zapytać wnioskodawców, czy normalną debatę nad uchwalanymi aktami praw- przyczyną złożenia właśnie tego projektu z mocą nymi, żeby słuchać głosu opozycji, merytorycznych wsteczną jest śmierć pana prof. Lecha Morawskiego. uwag i wskazań. Tym apelem chciałabym zakoń- Chciałabym w tym momencie bardzo mocno pod- czyć. Składamy dwie poprawki do tej ustawy. Proszę kreślić, że oczywiście zmarłym należy się szacunek. bardzo. Każda dyskusja, która toczy się wokół nieżyjącej osoby, zawsze należy do dyskusji drażliwych. Myślę, że wszyscy na tej sali to powinniśmy uszanować. W przy- Wicemarszałek padku gdy chodzi o pieniądze publiczne pochodzące Małgorzata Kidawa-Błońska: z naszych podatków, nawet takiej drażliwej dyskusji nie powinniśmy unikać. I w takiej sprawie, w tej wła- Dziękuję bardzo, pani poseł. śnie sprawie chodzi również o bezpieczeństwo finansowe bliskich zmarłego, które PiS właśnie bardzo poważnie naraża, proponując tę ustawę. Wysoka Poseł Kamila Gasiuk-Pihowicz: Izbo, jeżeli chcecie państwo udzielić wsparcia rodzinie prof. Morawskiego, to apeluję, żebyście rozważy- Dziękuję bardzo. li po prostu przyznanie renty specjalnej przez prezesa Rady Ministrów. W innym przypadku zamiast pomocy możecie po prostu przysporzyć bliskim pana Wicemarszałek prof. Morawskiego wyłącznie ogromnych kłopotów Małgorzata Kidawa-Błońska: finansowych w przyszłości. Dlaczego? Otóż świadcze- nia, do których odwołuje się niniejsza nowelizacja, Bardzo proszę, pan Krzysztof Paszyk, Polskie Spis treści dotyczą wyłącznie sędziów Trybunału Konstytucyj- Stronnictwo Ludowe. nego i sędziów Trybunału Konstytucyjnego w stanie spoczynku. Przegłosowując tę ustawę, przyjmujecie państwo błędne założenie, że rodzinie pana prof. Mo- Poseł Krzysztof Paszyk: rawskiego należeć się będzie na mocy projektowa- nych przepisów odprawa pośmiertna oraz renta ro- Dziękuję bardzo. dzinna. Tymczasem faktem pozostaje to, że pan prof. Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Mam Lech Morawski nie był sędzią Trybunału Konstytu- zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskie- cyjnego. Nie mógł być wybrany na stanowisko sędzie- go Stronnictwa Ludowego przedstawić nasze stano- go Trybunału Konstytucyjnego, gdyż to stanowisko wisko w sprawie sprawozdania komisji o poselskim było już po prostu obsadzone. Rozstrzygnął o tym projekcie ustawy o zmianie ustawy o statusie sędziów Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 3 grudnia Trybunału Konstytucyjnego, druki nr 1750 i 1760. 2015 r. W związku z tym właśnie takie wypłacenie Omawiany projekt zakłada, że sędzią trybunału odprawy i renty na rzecz rodziny pana prof. Moraw- będzie mogła zostać osoba, która wyróżnia się wiedzą skiego będzie stanowić po prostu uzyskanie korzyści prawniczą oraz spełnia wymagania niezbędne do peł- majątkowej bez podstawy prawnej. I tym samym nie- nienia urzędu na stanowisku sędziego Sądu Najwyż- stety narażą państwo jego bliskich na konieczność szego lub sędziego Naczelnego Sądu Administracyj- zwrotu w przyszłości Skarbowi Państwa bezpodstaw- nego. Dotąd kandydat do objęcia funkcji sędziego nie pobranych świadczeń. Dlatego apeluję raz jeszcze: trybunału musiał spełniać wymagania niezbędne do zamiast narażać rodzinę zmarłego na finansowe pełnienia urzędu na stanowisku sędziego Sądu Naj- kłopoty w przyszłości, proszę po prostu rozważyć wyższego. Teraz poszerza się katalog uprawnionych możliwość przyznania renty specjalnej przez prezesa o osoby spełniające wymagania do pełnienia funkcji Rady Ministrów. sędziego Naczelnego Sądu Administracyjnego. Poja- Wysoka Izbo, jest jeszcze druga bardzo ważna wia się pytanie, co jest celem, co leży u podstaw tej kwestia, na którą warto zwrócić uwagę w tej ustawie. zmiany czy tego zamieszania, które od wielu miesię- Gdyby nie szaleńcze tempo prac nad pierwszą ustawą cy wokół Trybunału Konstytucyjnego w Polsce ma o statusie sędziów trybunału, gdyby nie rezygnacja miejsce, czy ta zmiana jest na miejscu. z normalnej parlamentarnej pracy, debaty, gdyby nie Ponadto autorzy projektu podjęli się uregulowa- lekceważenie głosu opozycji, głosu środowisk praw- nia uprawnień rodziny zmarłego sędziego Trybuna- niczych, gdyby nie buta układu rządzącego, z pewno- łu Konstytucyjnego. Proponuje się, aby rodzinie zmar- ścią udałoby się uniknąć powstania takiej luki praw- łego przysługiwała odprawa pośmiertna na zasadach nej, z którą tu mamy do czynienia, która dotyczy przewidzianych w ustawie z dnia 26 czerwca 1974 r. wsparcia dla rodzin zmarłych sędziów Trybunału Kodeks pracy. Do okresu zatrudnienia, od którego 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o statusie sędziów Trybunału Konstytucyjnego 65

Poseł Krzysztof Paszyk funkcji, np. w prokuraturze czy w charakterze pracownika naukowego. To zróżnicowanie jest, delikat- ma zależeć wysokość odprawy, wliczać się będzie nie rzecz ujmując, niezrozumiałe i niezgodne z zasa- wszystkie okresy zatrudnienia na stanowiskach ase- dą równości wobec prawa. sora sądowego lub sędziego. Członkom rodziny zmar- Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Lu- łego sędziego spełniającym warunki wymagane do dowego poparcie tego projektu będzie uzależniał od uzyskania renty rodzinnej w myśl przepisów o eme- dalszego przebiegu procesu legislacyjnego (Dzwonek) ryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecz- i ewentualnych zmian dokonanych w jego treści. nych przysługiwać ma uposażenie rodzinne. Dziękuję. Wysoka Izbo! Projektowana zmiana dotycząca wymogów dla kandydatów na sędziów Trybunału Konstytucyjnego jest przywróceniem stanu obowią- Wicemarszałek zującego przez 30 lat, od 1985 r. Przez większą część Małgorzata Kidawa-Błońska: historii III Rzeczypospolitej funkcjonowało takie właśnie rozwiązanie. Sąd Najwyższy oraz NSA były Dziękuję bardzo, panie pośle. na równi wymienione w ustawie. Uchwalona 30 li- Bardzo proszę, pan poseł Ireneusz Zyska, Koło stopada 2016 r. ustawa o statusie sędziów Trybunału Poselskie Wolni i Solidarni. Konstytucyjnego w art. 3 wskazywała na wymóg posiadania kwalifikacji do pełnienia urzędu sędziego Sądu Najwyższego, pominęła natomiast wymogi nie- Poseł Ireneusz Zyska: zbędne do zajmowania stanowiska sędziego NSA. Dziś autorzy projektu wracają do sprawdzonego roz- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Koła wiązania i przywracają poprzedni status NSA. Poselskiego Wolni i Solidarni przedstawiam stano- Postawienie Sądu Najwyższego i NSA na równi wisko wobec sprawozdania Komisji Sprawiedliwo- ma w tym wypadku na celu podkreślenie rangi obu ści i Praw Człowieka o poselskim projekcie ustawy instytucji stojących w hierarchii sądownictwa na naj- o zmianie ustawy o statusie sędziów Trybunału Konstytucyjnego. wyższym szczeblu. Bez wątpienia sędziowie spełnia- Przedłożony projekt przewiduje nowelizację usta- Spis treści jący warunki wymagane do zajmowania stanowiska wy z dnia 30 listopada 2016 r. o statusie sędziów Try- sędziego NSA są odpowiednim źródłem – nie gor- bunału Konstytucyjnego odnoszącą się do trzech szym niż sędziowie spełniający warunki wymagane kwestii. do zajmowania stanowiska sędziego Sądu Najwyższe- Po pierwsze, zgodnie z obecnym brzmieniem art. 3 go – do poszukiwania kandydatów do zasiadania ustawy sędzią trybunału może zostać osoba, która w Trybunale Konstytucyjnym. Nie można jednak nie wyróżnia się wiedzą prawniczą oraz spełnia wyma- zapytać, czy w tym konkretnym momencie sporu po- gania niezbędne do pełnienia urzędu na stanowisku litycznego o polskie sądownictwo rozwiązanie to nie sędziego Sądu Najwyższego. Posłowie wnioskodawcy ma na celu po prostu umożliwienia poszerzenia wy- proponują, aby sędziami Trybunału Konstytucyjne- boru politykom partii rządzącej obsadzającym kolej- go mogły zostać również osoby spełniające wymagane stanowiska w trybunale. Tutaj tkwi bowiem zania niezbędne do pełnienia stanowiska sędziego Na- sadniczy problem. czelnego Sądu Administracyjnego. W uzasadnieniu Zmiany, które określiłbym jako socjalne, dotyczą- argumentowane jest to faktem, iż Sąd Najwyższy ce odprawy pośmiertnej oraz uposażenia rodzinnego i Naczelny Sąd Administracyjny są najważniejszymi przysługującego rodzinie zmarłego sędziego Trybu- sądami w państwie, a ich istnienie jest umocowane nału Konstytucyjnego są w ogólnym zarysie słuszne. w konstytucji i nie można deprecjonować pozycji żad- Jak sądzę, impulsem do wprowadzenia tych zmian nego z tych dwóch organów, a tym bardziej wymagań była przykra wiadomość, jaką była śmierć jednego dla kandydatów na urząd sędziowski w tych sądach. z sędziów latem tego roku. Należy jednak przypo- Ponadto – jak słusznie zauważa w swojej opinii mnieć, że z Kodeksu pracy wynika, iż wysokość od- Naczelna Rada Adwokacka – przepis pozwalający prawy pośmiertnej jest uzależniona od okresu za- zostać sędzią Trybunału Konstytucyjnego osobom trudnienia u danego pracodawcy. Zgodnie z kodek- spełniającym wymagania niezbędne do pełnienia sem w przypadku zatrudnienia krótszego niż 10 lat stanowiska sędziego Sądu Najwyższego lub Naczel- – a kadencja sędziów trybunału wynosi 9 lat – rodzi- nego Sądu Administracyjnego obowiązywał od czasu nie przysługuje odprawa pośmiertna w wysokości wejścia w życie pierwszej ustawy o Trybunale Kon- jednomiesięcznego wynagrodzenia. stytucyjnym z 1985 r. i był powtarzany w kolejnych Wątpliwości budzi też różnicowanie członków ro- ustawach o Trybunale Konstytucyjnym, w tym rów- dzin z uwagi na fakt, jaki zawód wykonywał zmarły nież w uchwalonej przez Sejm obecnej kadencji nowe- sędzia trybunału przed objęciem funkcji w trybuna- lizacji ustawy o Trybunale Konstytucyjnym z 19 listo- le. W projekcie wymieniono wprost wszystkie okresy pada 2015 r. Wygląda więc na to, że przy uchwalaniu zatrudnienia na stanowiskach asesora sądowego lub ustawy o statusie sędziów Trybunału Konstytucyj- sędziego, pominięto natomiast sprawowanie innych nego z 30 listopada 2016 r. doszło w tym względzie 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. 66 Projekt ustawy o zmianie ustawy o statusie sędziów Trybunału Konstytucyjnego

Poseł Ireneusz Zyska ustawy o statusie sędziów Trybunału Konstytucyj- nego. Ta ustawa w praktyce naprawia niedopatrzenia do niedopatrzenia, które dyskutowana dzisiaj nowe- i, niestety, nie jest to pierwszy taki przypadek. Jak lizacja ma naprawić. Skłania to do refleksji, że przy wiele jeszcze takich niedociągnięć legislacyjnych bę- uchwalaniu niezwykle ważnych ustaw ustrojowych dzie miało miejsce w obecnej kadencji? Ile kosztowa- pośpiech nie jest dobrym doradcą i warto popracować ło przygotowanie procedowanego obecnie projektu nad tymi ustawami nieco dłużej, aby uniknąć żmud- ustawy? Dziękuję. nej pracy nad kolejnymi ustawami tzw. naprawczymi. Po drugie, w omawianej ustawie dodaje się przepis art. 18a wprowadzający gwarancję zabezpieczenia Wicemarszałek społecznego dla rodzin zmarłych sędziów trybunału, Małgorzata Kidawa-Błońska: w tym również sędziów Trybunału Konstytucyjnego w stanie spoczynku. Zastosowano tu analogiczne Dziękuję bardzo, panie pośle. uprawnienia, jakie przysługują sędziom sądów po- Bardzo proszę o zabranie głosu sprawozdawcę wszechnych, poprzez odwołanie się do przepisów komisji pana posła Andrzeja Matusiewicza. art. 101 i art. 102 ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych. Należy docenić to, że w porównaniu do pierwotnej wersji ustawy w toku prac w komisji Poseł Andrzej Matusiewicz: udało się uregulować tę kwestię jednym krótkim przepisem w miejsce dwóch bardzo rozbudowanych. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jako sprawozdaw- Wreszcie po trzecie, przewiduje się wprowadzenie ca Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka chcia- nowego brzmienia art. 19 ustawy o statusie sędziów łem się odnieść do niektórych wystąpień, a szczegól- Trybunału Konstytucyjnego poprzez wskazanie, że nie do tych, w których podkreślano, że ta nowelizacja w zakresie nieuregulowanym w niniejszej ustawie do jest wykonywana tylko dlatego, że zmarł sędzia Try- praw i obowiązków sędziów trybunału stosuje się od- bunału Konstytucyjnego prof. Lech Morawski. Otóż, powiednio przepisy dotyczące praw i obowiązków Wysoka Izbo, jest to nieprawda. Pani prezes Try- sędziów Sądu Najwyższego. bunału Konstytucyjnego w piśmie datowanym na Spis treści W obecnym brzmieniu art. 19 odsyła we wskaza- 28 lutego 2017 r., znak: ZP 072/17, które wpłynęło do nym zakresie do przepisów art. 43–45 ustawy o Są- sekretariatu marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Pol- dzie Najwyższym, co zdaniem wnioskodawców, a tak- skiej 2 marca 2017 r., wskazywała na potrzebę nowe- że zdaniem Naczelnej Rady Adwokackiej było odesła- lizacji przepisów ustawy z dnia 30 listopada 2016 r. niem niepełnym, gdyż przepisy dotyczące praw o statusie sędziów Trybunału Konstytucyjnego w za- i obowiązków sędziów Sądu Najwyższego, które od- kresie zabezpieczenia społecznego, a mianowicie wy- powiednio można odnieść do sędziów Trybunału płaty uposażenia rodzinnego przysługującego rodzi- Konstytucyjnego, znajdowały się również w innych nie zmarłego sędziego TK, zarówno sprawującego przepisach tej ustawy. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Koło Poselskie ten urząd, jak i w stanie spoczynku. A przypomnę, Wolni i Solidarni poprze przedłożony projekt ustawy. że profesor sędzia Trybunału Konstytucyjnego, nie Dziękuję bardzo. żaden dubler, tylko sędzia Trybunału Konstytucyj- nego prof. Lech Morawski zmarł w dniu 12 lipca 2017 r. Trudno więc przyjąć, że pani prezes działała tutaj Wicemarszałek w związku ze śmiercią pana sędziego Lecha Moraw- Małgorzata Kidawa-Błońska: skiego. 4 miesiące wcześniej wniosła takie pismo, zostały podjęte prace nad tym projektem przez grupę Dziękuję bardzo, panie pośle. posłów i akurat przypadek sprawił, że nastąpiło to Czy ktoś z pań i panów posłów chce zadać py- zdarzenie prawne, które również powoduje, że prze- tanie? pisy tej ustawy należy uzupełnić. Dziękuję bardzo. Jeżeli nie, zamykam listę. (Oklaski) Jako pierwszy do pytania zapisał się poseł Marcin Święcicki, Platforma Obywatelska. Posła Marcina Święcickiego nie ma. Wicemarszałek Pan poseł Stefan Romecki, Kukiz’15. Małgorzata Kidawa-Błońska: Bardzo proszę, 1 minuta. Dziękuję bardzo, panie pośle. Zamykam dyskusję. Poseł Stefan Romecki: W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy popraw- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam pytanie do ki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten pro- projektodawców. Projekt niniejszej ustawy jest efek- jekt do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka tem niedbałości legislacyjnej przy opracowywaniu w celu przedstawienia sprawozdania. 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Projekt ustawy o przedsiębiorstwie państwowym „Porty Lotnicze” 67

Wicemarszałek Małgorzata Kidawa-Błońska stwa przyjęli większością głosów część wniesionych poprawek. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że W sprawozdaniu komisji, druk sejmowy nr 1711, Sejm propozycję przyjął. znalazł się zapis, że zgodnie z art. 43 ust. 3 regula- Sprzeciwu nie słyszę. minu Sejmu komisja przedstawia na żądanie wnio- Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 5. po- skodawcy, posła Zbigniewa Gryglasa z Nowoczesnej, rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji do jeden wniosek mniejszości. Brzmi on następująco: Spraw Energii i Skarbu Państwa o poselskim W art. 16 w ust. 1 – tutaj muszę zaznaczyć, że po projekcie ustawy o przedsiębiorstwie państwo- przenumerowaniu jest to aktualnie art. 15, to infor- wym „Porty Lotnicze” (druki nr 1689 i 1711). macja Biura Legislacyjnego – wprowadzeniu do wy- Proszę panią poseł Ewę Malik o przedstawienie liczenia nadać brzmienie: „Do zadań Rady Nadzor- sprawozdania komisji. czej należy stały nadzór nad działalnością PPL, a w szczególności:”. W imieniu Komisji do Spraw Energii i Skarbu Poseł Sprawozdawca Ewa Malik: Państwa rekomenduję Wysokiemu Sejmowi uchwalenie projektu ustawy o PPL z druku nr 1711. Dzię- Pani Marszałek! Panie Ministrze! Szanowni Pań- kuję. (Oklaski) stwo! W imieniu Komisji do Spraw Energii i Skarbu Państwa mam przyjemność przedstawić sprawozdanie z pierwszego czytania na posiedzeniu komisji Wicemarszałek w dniach 6 i 7 lipca br. poselskiego projektu ustawy Małgorzata Kidawa-Błońska: o przedsiębiorstwie państwowym „Porty Lotnicze”, druki nr 1689 oraz 1711. Dziękuję bardzo, pani poseł. Wnioskodawcy projektu uzasadniają potrzebę Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- przyjęcia zmian w dotychczas funkcjonującej ustawie rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- o przedsiębiorstwie państwowym „Porty Lotnicze” czeń w imieniu klubów i kół. ze względu na konieczność zaktualizowania podstaw Otwieram dyskusję. Spis treści prawnych działania PPL, czyli Portów Lotniczych, Jako pierwsza głos zabierze pani poseł Iwona w skrócie PPL, które w formie dotychczasowej wy- Arent, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość. wodzą się wprost z regulacji prawnych właściwych Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, co oznacza, że nie pozwalają na poprawne funkcjonowanie tego tak Poseł Iwona Arent: ważnego, wręcz strategicznego dla Rzeczypospolitej Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Polskiej przedsiębiorstwa w warunkach gospodarki W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawie- rynkowej, a szczególnie, biorąc już pod uwagę szero- dliwość mam zaszczyt przedstawić stanowisko doty- ką perspektywę, jego działanie na rynku międzyna- czące sprawozdania komisji o poselskim projekcie rodowym. Chodzi tu w szczególności o wyeliminowa- ustawy o przedsiębiorstwie państwowym „Porty Lot- nie z ustawy z dnia 23 października 1987 r. zapisów nicze”, druki nr 1689 i 1711. nieaktualnych, różnic pojęciowych występujących Aktualnie Przedsiębiorstwo Państwowe „Porty pomiędzy tą cytowaną ustawą a kolejną, przyjętą już Lotnicze” funkcjonuje na podstawie ustawy z dnia po zmianie ustrojowej, z dnia 3 lipca 2002 r. Prawo 23 października 1987 r. Uchwalenie nowej ustawy lotnicze. jest niezbędne ze względu na konieczność zaktuali- Najistotniejszą jednak zmianą w przedłożonym zowania podstaw prawnych działania przedsiębior- projekcie z druku nr 1689 jest wprowadzenie zapisów stwa, bowiem do dzisiaj funkcjonuje ono w formie profesjonalizujących nadzór nad działalnością PPL nawiązującej do regulacji PRL-u. Należy zatem do- poprzez rezygnację z organów pracowniczych na stosować podstawy prawne działania firmy Porty rzecz rady nadzorczej powoływanej przez ministra Lotnicze do realiów gospodarki rynkowej i do tego, właściwego do spraw transportu spośród osób speł- co się obecnie dzieje na rynku międzynarodowym. niających standardowe wymagania stawiane człon- Ustawa eliminuje zapisy nieaktualne i różnice kom rad nadzorczych spółek Skarbu Państwa. pojęciowe i wprowadza przejrzyste zasady nadzoru Uregulowania zawarte w nowej ustawie mają i zarządzania. Najważniejsza zmiana to profesjona- przyczynić się do uporządkowania i zwiększenia lizacja nadzoru nad działalnością przedsiębiorstwa przejrzystości, elastyczności i efektywności procesów Porty Lotnicze poprzez rezygnację z organów pra- zarządczych i nadzorczych, a także relacji z podmio- cowniczych na rzecz rady nadzorczej powoływanej tami zewnętrznymi. przez ministra właściwego do spraw transportu Na posiedzeniu komisji w dniach 6–7 lipca br., po spośród osób spełniających standardowe wymaga- ogólnej dyskusji nad propozycją z druku nr 1689 oraz nia stawiane członkom rad nadzorczych spółek w trakcie szczegółowego rozpatrywania projektu, Skarbu Państwa. Pozostaje jednak dotychczasowa członkowie Komisji do Spraw Energii i Skarbu Pań- forma działalności jako przedsiębiorstwo państwo- 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. 68 Projekt ustawy o przedsiębiorstwie państwowym „Porty Lotnicze”

Poseł Iwona Arent z treści projektowanej ustawy. Gdyby strukturę, któ- rej dotyczy nowelizacja, zaliczyć do reliktu systemu we. Dzięki temu utrzymany zostaje nadzór ministra PRL-u, to trudno nawet znaleźć trafne określenie dla transportu. tego, co w tej ustawie jest, ma być efektem zmiany Ten nadzór ministra jest bardzo ważny. Wspomnę ustawowej. tu o kontroli Najwyższej Izby Kontroli dotyczącej Już w trakcie posiedzenia komisji energii i skarbu działalności Przedsiębiorstwa Państwowego „Porty przedstawiciel pracowników przedsiębiorstwa za- Lotnicze” i grupy kapitałowej, której wyniki… To był uważył, że ustawy o przedsiębiorstwie państwowym, raport za lata 2014–2015. NIK ocenił, niezależnie od również ta, były wywalczone przez pierwszą „Soli- pewnych pozytywnych ocen działań restrukturyza- darność”. Ustawa ta dawała pracownikom przedsię- cyjnych, które były wtedy podejmowane… Kontrola biorstwa prawo do udziału w zarządzaniu przedsię- wykazała niedostateczny nadzór ministra właściwe- biorstwem. Mówca określił te akty prawne jako go do spraw transportu nad tą spółką. Minister nie szczyty osiągnięć pierwszej „Solidarności”, i tak były sporządzał autonomicznych ocen pracy naczelnego oceniane również przez przedstawicieli prawa pracy. dyrektora przedsiębiorstwa, poprzestając na powie- Nie będę wymieniał tutaj nazwisk, żeby nie budzić laniu ocen dokonywanych przez organy samorządu niepotrzebnych emocji. pracowniczego. NIK ocenił to działanie negatywnie. Projektowany akt prawny, co do zasady, odbiera Dlatego też uregulowania zawarte w tym projekcie Przedsiębiorstwu Państwowemu „Porty Lotnicze” przyczynią się do sprawniejszego zarządzania przed- charakter określany dotąd w ustawie mianem samo- siębiorstwem. Dobry nadzór nad firmą to szansa na rządności, czego konsekwencją jest wyeliminowanie lepszy rozwój, a co za tym idzie – większa konkuren- udziału pracowników w zarządzaniu przedsiębior- cyjność, atrakcyjność dla przewoźników i poszerzenie stwem. Tym samym przedsiębiorstwo Porty Lotnicze siatki połączeń lotniczych. zostanie wyjęte spod jakiejkolwiek kontroli społecz- Pani marszałek, panie ministrze, Wysoka Izbo, nej, dotąd gwarantowanej w stosunku do każdego projekt jest bardzo dobry. Jako klub Prawo i Spra- przedsiębiorstwa w polskim systemie prawnym. Za- wiedliwość uważamy, że powinien on jak najszybciej bieg ten nie wystąpił dotąd w polskim systemie pra- zostać przyjęty. Będziemy głosowali za przyjęciem wa od 1989 r., bo w każdym przypadku tam, gdzie

Spis treści tego projektu. Dziękuję. (Oklaski) w odniesieniu do przedsiębiorstw państwowych pro- ponowano jakiekolwiek zmiany organizacyjne czy strukturalne, to w różnych formach ustawodawca Wicemarszałek gwarantował bezpośrednio lub pośrednio poprzez Małgorzata Kidawa-Błońska: wyposażenie czy to rady pracowniczej przedsiębior- stwa państwowego, czy związków zawodowych w okre- Dziękuję bardzo, pani poseł. ślone kompetencje, co gwarantowało udział pracow- Bardzo proszę, pan poseł Zdzisław Gawlik, Plat- ników w zarządzaniu przedsiębiorstwem. System ten forma Obywatelska. był tak konstruowany, że pewne decyzje były uzależ- nione od zgody pracowników, a pracownicy w konsekwencji tego typu zmian organizacyjnych otrzymy- Poseł Zdzisław Gawlik: wali szereg korzyści albo o charakterze majątkowym, np. prawo do akcji komercjalizowanego przedsiębior- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Gdyby wierzyć stwa, albo o charakterze korporacyjnym, np. prawo w to, pod czym podpisało się 25 posłów Prawa i Spra- do wyboru swoich pracowników do zarządu czy do wiedliwości przy przedkładanym projekcie ustawy rady pracowniczej. Obecna propozycja sprowadza się, o przedsiębiorstwie państwowym „Porty Lotnicze”, jeżeli chodzi o udział pracowników, do prawa wska- a co zawarte jest w treści uzasadnienia projektu tej zania jednego przedstawiciela w radzie nadzorczej. ustawy, druk nr 1711, to projektowana ustawa w za- Tak małego udziału nie otrzymali dotąd pracownicy myśle zastępuje archaiczną strukturę, której głów- w żadnym z przedsiębiorstw państwowych od 1981 r. nym grzechem jest to, że forma przedsiębiorstwa Uprawnienia pracowników były ponadto gwaranto- nawiązuje do regulacji prawnych PRL-u. Tym sa- wane w umowie społecznej, jaka została zawarta mym zdaniem projektodawców przepisy te nie po- w 1993 r. z ówczesnym rządem i związkami zawodo- zwalają na poprawne funkcjonowanie przedsiębior- wymi, określanej mianem „pakt o przedsiębiorstwie”. stwa w realiach gospodarki rynkowej Rzeczypospo- Gdyby szukać prawdziwych powodów przedłożenia litej Polskiej oraz ogólnie pojętego rynku międzyna- projektu, to trafnie – jak się wydaje – oddali je pracow- rodowego. Można tu zatem zadać pytanie, biorąc pod nicy przedsiębiorstwa obecni na posiedzeniu komisji uwagę ostatnie 25 lat funkcjonowania przedsiębior- energii i skarbu. Odwołując się do ocen tam formuło- stwa, jak to przedsiębiorstwo funkcjonowało, jakie wanych, można stwierdzić, że – jak to stwierdził jeden miało wyniki i czy radziło sobie, czy nie w tej struk- z przedstawicieli – samorząd pracowniczy przeszkadza turze organizacyjnej. dyrektorowi. Jak się wydaje, biorąc pod uwagę całą Wspomniana w uzasadnieniu przyczyna zmian strukturę aktu prawnego, jest to ta jedyna prawdziwa ustrojowych ma się jednak nijak do tego, co wynika przyczyna przedłożenia aktu prawnego. 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Projekt ustawy o przedsiębiorstwie państwowym „Porty Lotnicze” 69

Poseł Zdzisław Gawlik ustawy o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji, obowiązujące od 25 maja Ale nie jest to jedyny powód kwestionowania za- 2006 r., zmienione w roku 2009, obowiązują także sadności przedkładanego aktu prawnego. Drugą w prywatnych podmiotach prowadzących działalność przyczyną negatywnej oceny projektu jest jakość gospodarczą. Jakie miałoby być więc uzasadnienie aktu prawnego, który jest konstytucją osoby prawnej pozbawienia uprawnień pracowników w zarządzaniu pod nazwą Przedsiębiorstwo Państwowe „Porty Lot- przedsiębiorstwem państwowym, gdy w prywat- nicze”. Daleko odbiega on od wymagań, jakie są sta- nych przedsiębiorstwach albo w przedsiębiorstwach wiane aktowi prawnemu konstruującemu osobę praw- z udziałem Skarbu Państwa takie uprawnienia przy- ną określonego typu. Jest w projekcie szereg przepi- sługują? sów, które powielają rozwiązania zawarte w innych Ponieważ jednocześnie nie przewidziano w pro- aktach prawnych, np. kwestia odpowiedzialności Skar- jekcie ustawy organów samorządu załogi przedsię- bu Państwa czy Przedsiębiorstwa Państwowego biorstw, należy uznać, iż projekt ten w nieuzasadnio- „Porty Lotnicze”, czy też np. zawarte są postanowie- ny sposób stanowi jawne ograniczenie udziałów pra- nia o tworzeniu spółek. Rodzą się zatem pytania o to, cowników w procesie zarządzania i nieuzasadnione jak gospodarować i na jakich zasadach to przedsię- odstępstwo od zasady udziału pracowników w zarzą- biorstwo w tej sytuacji może uczestniczyć w obrocie dzaniu przedsiębiorstwami. gospodarczym. Zapisy projektu ustawy tworzą byt prawny nie- Ustawa nie zawiera przepisów, m.in. tam, gdzie występujący w polskim systemie prawa. Obowiązu- mówimy o udziale pracownika, na jakich zasadach ją uprawnienia pracownicze gwarantowane na wy- ten pracownik (Dzwonek) miałby być wskazany do padek przekształceń przedsiębiorstwa, np. ustawą rady nadzorczej, tych braków i błędów jest zresztą z 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i niektórych wiele, które są niezbędne dla określenia bytu osoby uprawnieniach pracowników (Dz. U. z 2017 r. prawnej Porty Lotnicze. poz. 1055, ze zm.), jak również ustawą z dnia 25 wrze- Zatem, przynajmniej z tych dwóch przyczyn, trud- śnia 1981 r. o przedsiębiorstwach państwowych no zaakceptować projektowany akt prawny i w imie- (Dz. U. z 2013 r. poz. 1384, ze zm.) oraz ustawą z dnia niu klubu Platforma Obywatelska wnoszę o odrzuce- 25 września 1981 r. o samorządzie załogi przedsię- nie projektu w drugim czytaniu w całości. Dziękuję biorstwa państwowego. Uchwalenie ustawy w propo- Spis treści bardzo. nowanym kształcie będzie ze wszech miar szkodliwe dla szeroko rozumianego interesu Przedsiębiorstwa Państwowego ,,Porty Lotnicze” i jego załogi oraz Wicemarszałek może przełożyć się negatywnie na rozwój i bezpie- Małgorzata Kidawa-Błońska: czeństwo lotnictwa cywilnego w kraju. Zapropono- wane w tym projekcie niejasne zapisy mogą być za- Dziękuję bardzo, panie pośle. chętą do nadużyć na szkodę Przedsiębiorstwa Pań- Zapraszam pana posła Sylwestra Chruszcza, klub stwowego ,,Porty Lotnicze”. Z tego właśnie względu Kukiz’15. – przytoczyłem już te wszystkie argumenty – klub Kukiz’15 będzie głosował przeciwko temu projektowi ustawy. Dziękuję. Poseł Sylwester Chruszcz:

Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Wicemarszałek Ustawa o przedsiębiorstwie państwowym „Porty Lot- Małgorzata Kidawa-Błońska: nicze” z 23 października 1987 r. niewątpliwie wymaga zmian, na co wskazywał NIK w swoich wystąpie- Dziękuję bardzo, panie pośle. niach pokontrolnych. I zapraszam pana posła Zbigniewa Gryglasa, klub Wystąpienie pokontrolne z 2015 r. wskazało na Nowoczesna. ważną rolę zjazdu delegatów i rady pracowniczej w procesie kontroli wewnętrznej. Likwidacja w projekcie tych organów nie może być uznana – jak to Poseł Zbigniew Gryglas: wskazano w pkt 1 uzasadnienia projektu – za korek- tę zapisów nieaktualnych. Rola praktyczna i aktyw- Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Celem prezento- na rady pracowniczej została zauważona i pozytyw- wanego projektu jest przekształcenie Przedsiębior- nie oceniona w kontrolach NIK właśnie w 2015 r. stwa Państwowego ,,Porty Lotnicze” w podmiot dzia- Wskazuje to na zaangażowanie pracowników w roz- łający na mocy tej ustawy, taki specpodmiot. Należy wój przedsiębiorstwa. Jego zmiana może okazać się się zgodzić, że istnieje potrzeba zmian w dotychcza- teraz zabiegiem niekorzystnym. sowym funkcjonowaniu przedsiębiorstwa z uwagi na Nieuzasadnione wydaje się również stanowisko to, że ustawa o przedsiębiorstwach państwowych to ograniczające rolę rady pracowniczej, a właściwie jej rzeczywiście jest akt prawny, który bardzo się zdez- likwidację, w sytuacji gdy obowiązujące przepisy aktualizował, ale nie można czynić tego w ten spo- 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. 70 Projekt ustawy o przedsiębiorstwie państwowym „Porty Lotnicze”

Poseł Zbigniew Gryglas poselskim, to jest tam jakiś podtekst, jest coś ukryte i należy bacznie się temu przyglądać. I rzeczywiście sób. Ustawa ta kreuje nowy twór, coś pomiędzy tak jest w przypadku tej ustawy. Nie jest to projekt przedsiębiorstwem państwowym a spółką prawa rządowy, tylko projekt poselski. Dlaczego? Jeżeli to handlowego. W moim przekonaniu największe wąt- jest takie ważne, jeżeli jest jakaś koncepcja, jeżeli ma pliwości dotyczą kwestii nadzoru nad przedsiębior- rząd koncepcję, to powinien ją jasno przedstawić, stwem, bo ten nadzór ma być powierzony według tymczasem co innego jest w uzasadnieniu, a co inne- ustawy radzie nadzorczej i ministrowi właściwemu go jest w ustawie. To już zostało zauważone na podo spraw transportu. Do kompetencji rady nadzorczej siedzeniu komisji. W ostatnich dniach otrzymaliśmy pozostawiono ocenę sprawozdań finansowych, pla- też obszerne opracowanie, wręcz petycję od związ- nów działalności przedsiębiorstwa, kwestię jego sta- ków zawodowych, od rady pracowniczej. To jest tutu, a także nadzoru nad gospodarką finansową. z 4 września, czyli sprzed kilku dni. One wprost ape- Tutaj ewidentnie ta kompetencja rady nadzorczej lują, pokazują, jakie są błędy w tej ustawie. Jest to wkracza w zakres kompetencyjny ministra właści- nie do zaakceptowania. Wyszczególniono tutaj, po- wego do spraw transportu, który ma sprawować nad- wiem wprost, aż 14 bardzo mocnych argumentów, zór nad całością działalności tego przedsiębiorstwa. które świadczą o tym, że są to złe rozwiązania. To Będzie on też sprawował kontrolę nad działalnością przede wszystkim nieznana konstrukcja prawna, poszczególnych organów przedsiębiorstwa. coś między przedsiębiorstwem państwowym a spół- Moi poprzednicy bardzo wiele mówili o ogranicze- ką Skarbu Państwa. Nie ma w prawie polskim od- niu samorządności przedsiębiorstwa, które miało niesienia do takiego podmiotu prawnego. Co do miejsce w poprzednim stanie prawnym. To rzeczywi- pracowników, to głównie, tak jak tutaj zaznaczyli ście jest jeden z istotnych elementów. Mogę przyjąć poprzednicy, chodzi o ich wyłączenie w sposób zaka- argument, że jest to przedsiębiorstwo strategiczne, muflowany z zarządzania przedsiębiorstwem, pozba- w którego przypadku rzeczywiście można mówić wienie ich wpływu na przedsiębiorstwo, a przecież o pewnej potrzebie ograniczenia tego zakresu, ale na pamiętamy, jak walczyli oni przez wiele lat o swoje pewno nie w takim stopniu. Zresztą przypomnę, że prawa. Zresztą wszystkie związki zawodowe podpi- są spółki strategiczne Skarbu Państwa przekształco- sują się pod tym i mówią wprost, że jest to nie do Spis treści ne w spółki prawa handlowego, w których poradzono zaakceptowania, bo cały dorobek związkowy, doro- sobie z tą kwestią. Funkcjonuje tam rada nadzorcza, są przedstawiciele pracowników w radzie nadzorczej. bek pracowniczy tą ustawą w przypadku „Portów Myślę chociażby o przedsiębiorstwie państwowym Lotniczych” zostaje zniweczony. Dlatego też powiem PERN, które zajmuje się taką strategiczną działal- wprost: Polskie Stronnictwo Ludowe nie może po- nością, jak przesył ropy naftowej do naszych rafinerii przeć takich rozwiązań przeciwko pracownikom, i zaopatrzenie tychże rafinerii. skierowanych przeciwko pracownikom i tworzących Te dwa elementy, na które wskazałem, a więc zła w sposób taki chaotyczny jakiś nowy ład prawny, bo konstrukcja ustawowa, kłopoty z rozdzieleniem kom- tutaj różne wrzutki następowały w czasie prac ko- petencji poszczególnych organów, jak też sprawa misji. A w dodatku wszystkie te uwagi po szerszych ograniczenia samorządu pracowniczego, powodują, konsultacjach, po szerszemu przyglądnięciu się tym że niestety nie możemy poprzeć tej zmiany. W moim rozwiązaniom pokazują, że jest to bardzo zły pro- głębokim przekonaniu ta ustawa wymaga właściwie jekt. Będziemy głosować za jego odrzuceniem. Dzię- nowej konstrukcji. Trudno tutaj cokolwiek poprawić, kuję bardzo. (Oklaski) tak żeby można było mówić o kompleksowym akcie prawnym. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Wicemarszałek Małgorzata Kidawa-Błońska: Wicemarszałek Małgorzata Kidawa-Błońska: Dziękuję bardzo, panie pośle. Bardzo proszę, pani poseł Małgorzata Zwiercan, Dziękuję bardzo, panie pośle. Koło Poselskie Wolni i Solidarni. Bardzo proszę, pan poseł Mieczysław Kasprzak, Polskie Stronnictwo Ludowe. Poseł Małgorzata Zwiercan:

Poseł Mieczysław Kasprzak: Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu koła Wolni i Solidarni przedstawiam stanowisko w spra- Dziękuję bardzo. wie poselskiego projektu ustawy o przedsiębiorstwie Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! państwowym „Porty Lotnicze”. Nie chcę być złośliwy, ale powiem tak: ostatnie 2 lata Ustawa, która obecnie obowiązuje, pochodzi jesz- funkcjonowania naszego Sejmu pokazują, że jeżeli cze z okresu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, co jakaś ważna ustawa, istotna ustawa idzie trybem oznacza, że nie jest dostosowana do realiów gospo- 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Projekt ustawy o przedsiębiorstwie państwowym „Porty Lotnicze” 71

Poseł Małgorzata Zwiercan Jako pierwszy pytanie zadaje pan poseł Krzysztof Gadowski, Platforma Obywatelska. darki rynkowej. Uważam zatem przedłożony projekt Nie ma pana posła. ustawy za potrzebny i zasadny. Pokrywa to się z ar- Pani poseł Małgorzata Pępek, Platforma Obywa- gumentacją posłów, którzy przedkładając projekt, telska. twierdzą, że dotychczas obowiązująca ustawa nie przystaje do nowych czasów i występują w niej róż- nice pojęciowe, które trzeba wyeliminować. Ustawa Poseł Małgorzata Pępek: była tylko raz nowelizowana w związku z wejściem w życie w 2006 r. ustawy o informowaniu pracowni- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mamy kolejny pro- ków i przeprowadzaniu z nimi konsultacji. Nie zosta- jekt poselski, czyli projekt opracowany bez najmniej- ły w niej wprowadzone zmiany, które dostosowywa- szej kontroli ze strony organów społecznych, ludzi, łyby ją do obecnej sytuacji gospodarczej kraju. którzy pracują w przedsiębiorstwie, znowu idzie on Projektodawcy chcą zachować obowiązującą for- po linii najmniejszego oporu, czyli ponownie chodzi mę działalności i nadzór nad państwowymi „Portami o stołki dla Pisiewiczów, prawda? Lotniczymi” będzie pełnił nadal minister właściwy Projekt ustawy miesza kompetencje ministra do spraw transportu. Celem projektodawców jest pro- z kompetencjami rady nadzorczej, które nie są kon- fesjonalizacja sposobu nadzoru nad działalnością kretnie zdefiniowane. Wyłączacie załogę z udziału przedsiębiorstwa. Chcą zastąpić obecnie istniejące w zarządzaniu przedsiębiorstwem. Dlaczego nikt organy, czyli radę pracowniczą, zebranie delegatów, z wnioskodawców nie zastanowił się nad tym, żeby naczelnego dyrektora, dwoma organami: radą nad- przekształcić „Porty Lotnicze” w spółkę prawa han- zorczą i prezesem państwowych „Portów Lotni- dlowego lub spółkę pracowniczą? Skoro przedsię- czych”. W projekcie są szczegółowo opisane kompe- biorstwo wymaga naprawy, proszę o wskazanie po- tencje rady nadzorczej, jest to m.in. ocena projektów wodów, które wywołały konieczność zmiany tej rocznych planów działalności, opiniowanie zmian ustawy. Jak ustawa spowoduje poprawę działalności statutu, nadzór nad gospodarką finansową, zaś pre- przedsiębiorstwa? Proszę o konkretne argumenty zes państwowych „Portów Lotniczych” m.in. kieruje Dzwonek Spis treści ich działalnością oraz reprezentuje je na zewnątrz. i proszę ( ), panie ministrze, o odpowiedź, Moim zdaniem kompetencje nadane radzie nadzor- bo generalnie to tutaj zadaje się pytania, a nie słyszy czej w projekcie ustawy wpłyną na skuteczny nadzór. się odpowiedzi. Dziękuję bardzo. Zaproponowana zmiana w strukturze organizacji zbliża PPL do nowocześnie zarządzanych przedsię- biorstw. Za dobre rozwiązanie uważam wprowadze- Wicemarszałek nie, a także doprecyzowanie terminów oraz trybu Małgorzata Kidawa-Błońska: sporządzania i zatwierdzania rocznych planów dzia- łań, a także wieloletnich sprawozdań z działalności Dziękuję bardzo, pani poseł. państwowych „Portów Lotniczych”. Pan poseł Sylwester Chruszcz, klub Kukiz’15. Mam nadzieję, że wprowadzenie sprawniejszego zarządzania przedsiębiorstwem doprowadzi do wzrostu jego konkurencyjności, a także atrakcyjności dla Poseł Sylwester Chruszcz: przewoźników lotniczych. Może być to krokiem, któ- ry przyczyni się do zwiększenia liczby oferowanych Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! połączeń lotniczych. Mam pytanie, nie wiem, czy pan będzie w stanie mi Przedłożony projekt ustawy jest ważny z racji na nie odpowiedzieć. Chcę spytać, ile dzisiaj mamy szczególnej roli, jaką odgrywa przedsiębiorstwo w kraju takich spółek, takich przedsiębiorstw, które państwowe „Porty Lotnicze”. Koło Wolni i Solidarni działają tak jak dzisiaj „Porty Lotnicze”, i czy to jest będzie głosować za projektem ustawy. Dziękuję. pomysł tylko na to przedsiębiorstwo czy generalnie (Oklaski) będziemy w innych spółkach, jeśli takie są, zmieniać wewnętrzne prawo, tak żeby nie było zjazdu delega- tów czy nie było tak mocnej roli pracowników we- Wicemarszałek wnętrznych. Dziękuję. Małgorzata Kidawa-Błońska:

Bardzo dziękuję, pani poseł. Wicemarszałek Mamy pięć osób zapisanych do pytań. Małgorzata Kidawa-Błońska: Czy ktoś z pań i panów posłów chce jeszcze zadać pytanie? Bardzo dziękuję, panie pośle. Jeżeli nie, zamykam listę. I ostatnie pytanie zadaje pan poseł Zbigniew Gry- Czas na zadanie pytania – 1 minuta. glas, klub Nowoczesna. 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. 72 Projekt ustawy o przedsiębiorstwie państwowym „Porty Lotnicze”

Poseł Zbigniew Gryglas: Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury i Budownictwa Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Mini- Jerzy Szmit: strze! Moje pytanie dotyczy wspomnianej już w wy- stąpieniu klubowym kwestii nadzoru. Tutaj jest Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Projekt ustawy jest rzeczywiście taki prosty problem. Nadzór został projektem poselskim, w związku z czym stanowisko, zarezerwowany do kompetencji ministra właściwe- które będę prezentował, nie wynika ze stanowiska go do spraw transportu, a jednocześnie w zakresie rządu, ale jedynie z oceny, którą można wysnuć z lek- gospodarki finansowej pozostawiony radzie nadzor- tury projektu. Stanowisko rządu jest w trakcie przy- czej. Te dwie kompetencje krzyżują się, nakładają gotowywania, jest planowane, że 14 września na posiedzeniu komitetu stałego Rady Ministrów takie się i mogą prowadzić do niejasności. Doświadczenie stanowisko zostanie przyjęte. Projekt był opiniowany uczy, że w istocie nikt nie będzie sprawował nadzo- przez ministerstwa, zatem był on też opiniowany i był ru nad tym przedsiębiorstwem. Tak może wyglądać przeglądany przez poszczególnych ministrów. realna sytuacja. Natomiast odnosząc się do pytań, które tutaj pa- Oczywiście prościej byłoby przekształcić to przed- dły, widzę w nich sporo sprzeczności, bo z jednej stro- siębiorstwo w spółkę prawa handlowego, prawdopo- ny część państwa, pań i panów posłów domaga się dobnie najlepiej w spółkę akcyjną, ze względu na utrzymania praw pracowniczych w tym przedsiębior- skalę działalności. To rozwiązałoby wszystkie pro- stwie, a z drugiej strony padają propozycje, żeby blemy tej firmy. Dziękuję bardzo. w ogóle zamienić firmę, przedsiębiorstwo państwowe wprost w spółkę prawa handlowego, w spółkę akcyj- ną czy spółkę… W tym wypadku może to być tylko spółka akcyjna ze względu na skalę prowadzonej Wicemarszałek działalności. Myślę, że dobre jest rozwiązanie, które Małgorzata Kidawa-Błońska: tutaj jest proponowane, że jest nadzór ministra wła- ściwego do spraw transportu, który ma bezpośredni Dziękuję bardzo. wpływ na pracę prezesa, a także na wskazywanie Spis treści I ostatnie pytanie zada spóźniony pan poseł jego zastępców. A zatem jest to najsilniejsza możli- Krzysztof Gadowski, Platforma Obywatelska. wość wpływania na funkcjonowanie firmy, organizacji jako takiej. Natomiast nie bałbym się też tych zapisów, które Poseł Krzysztof Gadowski: mówią o kompetencjach zarządu i rady nadzorczej. Wydaje mi się, że one są właściwie podzielone. Jest Dziękuję. też reprezentacja załogi w radzie nadzorczej, to jest Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! zagwarantowane. Zresztą z tego, co wiem, bo obser- wuję prace komisji, ten wniosek pojawił się w komisji, Mam pytanie do pana ministra. Otóż w ustawie został przez komisję przyjęty. A zatem myślę, że ten w art. 3 państwo mówicie, że polskie przedsiębior- postulat też został zrealizowany. stwo lotnicze podlega wpisowi do rejestru przedsię- Pytanie, czy tego typu zmiany w sposobie funk- biorstw państwowych. cjonowania przedsiębiorstw będą w innych firmach. Chciałem pana ministra zapytać: To jaki dzisiaj Powiem tak: w obszarze gospodarki, którym zajmu- mamy rejestr? Czy w ogóle taki rejestr dzisiaj funk- je się Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa, cjonuje w Polsce? Bo jeśli mi wiadomo, to mamy takich zmian nie planujemy, gdyż mamy tu do czy- w KRS-ie rejestr przedsiębiorstw, a nie przedsię- nienia tak naprawdę jedynie ze zmianą sposobu biorstw państwowych. Byłbym wdzięczny, gdyby był zarządzania. Firma Porty Lotnicze nadal pozosta- pan uprzejmy odpowiedzieć na to pytanie, czy to jest nie przedsiębiorstwem państwowym, a więc jeśli pomyłka, czy państwo zamierzacie utworzyć nowy chodzi o te sprawy, które musiałyby się zadziać w przy- rejestr, w którym będziecie spisywać wszystkie spół- padku jego przekształcenia, tak jak padały tutaj ki państwowe. Dziękuję bardzo. (Oklaski) propozycje, to wywołałoby to konieczność wykonania ogromnej pracy związanej chociażby z ustale- niem majątku tej firmy, z przekształceniem. To by- łaby gigantyczna praca. Wicemarszałek Dzisiaj ta firma jest w trakcie ogromnego rozwoju. Małgorzata Kidawa-Błońska: W ubiegłym roku Porty Lotnicze czy Lotnisko Cho- pina, bo przede wszystkim o nim mówimy, obsłużyło Dziękuję bardzo. blisko 12 mln pasażerów. W tym roku według sza- To było ostatnie pytanie. cunków, które mamy już po 7 miesiącach, może to Bardzo proszę podsekretarza stanu w Minister- być ponad 15 mln pasażerów. To jest gigantyczny stwie Infrastruktury i Budownictwa pana ministra rozwój, który musi znaleźć swoje odzwierciedlenie Jerzego Szmita o udzielenie odpowiedzi. w zmianach organizacyjnych, w przystosowaniu tego 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o przebudowie i modernizacji technicznej oraz finansowaniu Sił Zbrojnych RP oraz ustawy Prawo zamówień publicznych 73

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie technicznej oraz finansowaniu Sił Zbrojnych Rzeczy- Infrastruktury i Budownictwa Jerzy Szmit pospolitej Polskiej. Jednym z głównych celów nowelizacji ustawy jest uwzględnienie na gruncie przepi- lotniska do tych ogromnych wymogów, które stawia sów ustawowych ustaleń państw członkowskich So- dziś rynek lotniczy. juszu Północnoatlantyckiego podjętych na szczycie Sposób zarządzania, elastyczność podejmowania w 2014 r. w Newport, potwierdzonych na kolejnym decyzji, ale jednocześnie twardy i jednoznacznie szczycie w 2016 r. w Warszawie oraz deklaracji pre- określony nadzór – w tym wypadku te zapisy będą to zydenta Rzeczypospolitej Polskiej oraz rządu Rzeczy- zapewniały. Zresztą może jeszcze odniosę się do sy- pospolitej Polskiej w zakresie zwiększenia poziomu tuacji wewnątrz przedsiębiorstwa. Z tego, co wiem, finansowania wydatków obronnych do wysokości 2% a mam dosyć bliski kontakt z tą firmą z racji pełnio- PKB według metodologii NATO. Ponadto projekt nych przeze mnie obowiązków, w Portach Lotniczych ustawy realizuje postanowienia „Strategii na rzecz działa kilka organizacji związkowych i ich stanowi- odpowiedzialnego rozwoju” w zakresie wzrostu wy- sko również co do tego projektu jest zróżnicowane. datków obronnych do 2,5% produktu krajowego brut- Nie można powiedzieć, że wszystkie związki zawodo- to w 2030 r., przewidując stopniowe dochodzenie do we są przeciwne temu projektowi. Jest część związ- tej właśnie wartości przeznaczanej na finansowanie ków, która ten projekt popiera. A zatem tutaj też potrzeb obronnych Rzeczypospolitej Polskiej. trudno mówić o jakimś jednoznacznie negatywnym W związku z sytuacją geopolityczną wokół Polski stanowisku reprezentacji załogi. Dziękuję bardzo. są prowadzone w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej (Oklaski) Polskiej działania na rzecz rozbudowy potencjału obronnego kraju, w tym jest prowadzona modernizacja techniczna Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Pol- Wicemarszałek skiej oraz zwiększenie stanu osobowego żołnierzy. Małgorzata Kidawa-Błońska: W związku z powyższym są realizowane intensywne inwestycje określone w programie wieloletnim „Prio- Dziękuję bardzo. rytetowe zadania modernizacji technicznej Sił Zbroj- Zamykam dyskusję. nych Rzeczypospolitej Polskiej w ramach programów

W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie pro- operacyjnych”, które zostały ograniczone z powodu Spis treści jektu ustawy w całości. osiągnięcia mniejszego poziomu PKB niż wcześniej Proponuję, aby Sejm przystąpił do trzeciego czy- szacowany przez ministra finansów. Równocześnie tania bez odsyłania tego projektu ustawy ponownie planuje się zwiększenie stanu etatowego Sił Zbroj- do komisji. nych Rzeczypospolitej Polskiej do 200 tys. żołnierzy. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Powyższe przedsięwzięcia wymagają odpowied- Sejm propozycję przyjął. niego finansowania, dlatego też niezbędne jest prze- Sprzeciwu nie słyszę. znaczenie na obronność co najmniej 2% PKB liczo- Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 6. po- nego według metodologii NATO już w 2018 r. oraz rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Obro- stopniowe zwiększanie tej wielkości w latach nany Narodowej o rządowym projekcie ustawy stępnych. o zmianie ustawy o przebudowie i modernizacji Zwiększanie wydatków obronnych docelowo do technicznej oraz finansowaniu Sił Zbrojnych 2,5% PKB w roku 2030 pozwoli na m.in. zapewnienie Rzeczypospolitej Polskiej oraz ustawy Prawo zdolności państwa do obrony oraz przeciwstawienia zamówień publicznych (druki nr 1688 i 1757). się agresji, w tym zdolności odstraszania, również Proszę pana posła Wiesława Skurkiewicza o przed- przeciw zagrożeniom hybrydowym i w cyberprzestrze- stawienie sprawozdania komisji. ni, reorganizację struktur organizacyjnych i dowodze- (Poseł Wojciech Skurkiewicz: …chyba Wojciecha.) nia Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej oraz doskonalenie Przepraszam bardzo, bardzo przepraszam. narodowego planowania obronnego na szczeblu stra- tegicznym, w tym planowania i programowania rozwoju Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej, modernizację Poseł Sprawozdawca techniczną Sił Zbrojnych poprzez zwiększenie nasy- Wojciech Skurkiewicz: cenia nowoczesnym sprzętem wojskowym z aktyw- nym zaangażowaniem i wykorzystaniem polskiego Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! potencjału przemysłu obronnego, stworzenie wydol- Mam zaszczyt w imieniu Komisji Obrony Narodowej nego systemu ochrony powietrznej, w tym przeciw- przedstawić zarys rządowego projektu ustawy o zmia- rakietowej, a także zintegrowanie Wojsk Obrony nie ustawy o przebudowie i modernizacji technicznej Terytorialnej z pozostałymi rodzajami Sił Zbrojnych oraz finansowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Pol- Rzeczypospolitej Polskiej. skiej oraz ustawy Prawo zamówień publicznych oraz Wprowadzenie projektowanej regulacji umożliwi przedstawić państwu rezultaty prac komisji. także szybką generacyjną wymianę posowieckiego Projekt ustawy wprowadza zmiany do ustawy sprzętu wojskowego w satysfakcjonującym horyzon- z dnia 25 maja 2001 r. o przebudowie i modernizacji cie czasowym oraz pozwoli na istotne zwiększenie 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o przebudowie i modernizacji technicznej 74 oraz finansowaniu Sił Zbrojnych RP oraz ustawy Prawo zamówień publicznych

Poseł Sprawozdawca Wojciech Skurkiewicz wzrosnąć z obecnych niecałych 2% PKB do 2,5% PKB w roku 2030 i w latach następnych. Ustawa ta potencjału wojsk operacyjnych pod względem tak mówi także o zwiększeniu stanu osobowego polskie- jakościowym, jak i ilościowym. go wojska. Kolejną istotną zmianą, jaką przewiduje projekt, Wysoka Izbo! Zdawać by się mogło, że jest to spra- jest nowelizacja art. 3 ustawy poprzez zwiększenie wa oczywista. Obrona naszej ojczyzny w charakterze limitu stanowisk etatowych żołnierzy do wysokości zarówno zewnętrznym, jak i wewnętrznym musi być 200 tys. Aktualnie obowiązujący w tej ustawie limit i powinna być zadaniem nadrzędnym każdego rządu, 150 tys. stanowisk etatowych żołnierzy jest niewy- parlamentu, a także poszczególnych posłów bez wzglę- starczający, biorąc pod uwagę zmiany dotyczące du na szyldy partyjne, szyldy polityczne oraz ich prze- w szczególności kontynuacji formowania pododdzia- konania. Polska jest czymś najdroższym, najpiękniej- łów Wojsk Obrony Terytorialnej, zakładany wzrost szym i najwspanialszym, co mamy. To właśnie dla niej liczby stanowisk przeznaczanych dla żołnierzy zawo- tutaj jesteśmy, aby budować jej siłę i bezpieczeństwo. dowych i kandydatów na żołnierzy zawodowych oraz Po wygranych wyborach przez Prawo i Sprawie- wzmacnianie jednostek wojskowych dyslokowanych dliwość, po wnikliwych analizach, po jawnych i nie- we wschodniej i północno-wschodniej części kraju. To jawnych posiedzeniach Komisji Obrony Narodowej… przedsięwzięcie wymaga tworzenia struktur organi- (Poseł Czesław Mroczek: Szczególnie niejawnych.) zacyjnych, w których będą występowały stanowiska …wyłonił się ponury obraz sytuacji, w jakiej koalicja przeznaczane dla wszystkich korpusów kadry, w tym PO i PSL zostawiła polską armię, a raczej tego, w jaki oficerów. W związku z powyższym nastąpi wzrost sposób nie dbała o polską armię, o bezpieczeństwo na- liczby stanowisk przeznaczonych dla oficerów. Pro- szej ojczyzny. Ale wydaje mi się, Wysoka Izbo, że to jest ponuje się również, aby w ramach proponowanego sprawa na inną debatę, nie w tym czasie, nie w tym limitu stanowisk etatowych żołnierzy nie było tych miejscu, nie w takim gronie. To musi stać się prędzej stanowisk mniej niż 130 tys. właśnie dla żołnierzy czy później, bo człowiek, który naraża swoim postępo- zawodowych. waniem na utratę bezpieczeństwa swój kraj… Szanowni Państwo! Marszałek Sejmu zgodnie (Poseł Paweł Suski: Mówisz o swoim ministrze.) z art. 37 ust. 1 i art. 40 ust. 1 regulaminu Sejmu …nie jest wart, aby być nazywany Polakiem, jest

Spis treści skierował w dniu 4 lipca powyższy projekt ustawy do po prostu zwykłym łobuzem. Komisji Obrony Narodowej do pierwszego czytania. Wysoka Izbo! Nie mamy czasu, nie mamy już cza- Komisja Obrony Narodowej po przeprowadzeniu su, aby zwlekać z podejmowaniem decyzji w sprawie pierwszego czytania oraz po rozpatrzeniu tego pro- podniesienia bezpieczeństwa naszego kraju. Ślepym jektu ustawy na posiedzeniu w dniu 18 lipca 2017 r. i głuchym być trzeba, aby nie dostrzec tego, co dzieje wnosi do Wysokiej Izby, aby Wysoki Sejm raczył się na świecie, co dzieje się w pobliżu Polski. Trzeba uchwalić ten właśnie załączony projekt ustawy. podejmować takie działanie, aby polska armia była Pragnę nadmienić również, że w trakcie dyskusji silna, nowoczesna i odpowiednio liczebna. Dość już w czasie posiedzenia komisji złożonych zostało sie- iluzorycznych przekonań, że żyjemy w czasach bez- dem poprawek. Poprawki nie znalazły akceptacji piecznych, gdzie działania zbrojne są prowadzone większości Komisji Obrony Narodowej. Dziękuję daleko od naszych granic. Dość lekceważenia sygna- bardzo. łów o zagrażających nam niebezpieczeństwach. Lu- dzie, którzy występują przeciwko takim rozwiąza- niom, nie są osobami, które myślą po polsku, dbają Wicemarszałek o interesy, są najwyżej postaciami, które tworzą coś Małgorzata Kidawa-Błońska: w rodzaju karykatury patriotyzmu. Ale takich tutaj nie potrzebujemy. Dziękuję bardzo, panie pośle. Wysoka Izbo! W czasie dalszego procesu legisla- Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- cyjnego Prawo i Sprawiedliwość będzie składało po- rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- prawki, aby zwiększyć górną granicę w przypadku czeń w imieniu klubów i kół. żołnierzy zawodowych. Klub Prawa i Sprawiedliwo- Otwieram dyskusję. ści w pełni popiera przedłożony projekt ustawy, by Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Piotr Ka- w oczywisty sposób poprawić bezpieczeństwo Polaków, leta, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość. bo to bezpieczeństwo po prostu jest najważniejsze. Pani marszałek, bardzo dziękuję. (Oklaski)

Poseł Piotr Kaleta: Wicemarszałek Bardzo dziękuję. Małgorzata Kidawa-Błońska: Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Roz- patrujemy dziś projekt ustawy, który w znaczący, Dziękuję bardzo. znaczny sposób ma podnieść nakłady na polską ar- Chciałabym przywitać dzisiaj bardzo silną dele- mię. Nakłady te na przestrzeni kilkunastu lat mają gację z Torunia. Witam prezydenta miasta, witam 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o przebudowie i modernizacji technicznej oraz finansowaniu Sił Zbrojnych RP oraz ustawy Prawo zamówień publicznych 75

Wicemarszałek Małgorzata Kidawa-Błońska a wojsko nie potrafi się przemieścić w rejon zagro- żenia? Tym wojskiem chcecie odpierać zagrożenia radnych miasta Torunia i dyrektora muzeum miasta dla bezpieczeństwa naszego kraju? To jest szalona Torunia. (Oklaski) porażka, to jest druzgocąca porażka tej formacji, Bardzo serdecznie witam państwa w Sejmie. którą budujecie. Zamiast wojska zawodowego, które Teraz proszę o zabranie głosu pana posła Czesła- jest w stanie odpowiedzieć na czyhające zagrożenia, wa Mroczka, Platforma Obywatelska. na to, co zagraża Polsce, budujecie formację, która nie jest w stanie przemieścić się z województwa do województwa. Poseł Czesław Mroczek: Proszę państwa, teraz chciałbym się odnieść do kwestii związanej z finansowaniem Sił Zbrojnych. Fun- Pani Marszałek! Szanowni Państwo! Szanowni damentalną decyzję w tym zakresie podjął w 2001 r. Goście na Galerii! Odnosząc się do tego, co się przez Sejm na wniosek ówczesnego ministra obrony naro- lata działo w Polsce w zakresie budowania zgody do- dowej Bronisława Komorowskiego. Wtedy Sejm przy- tyczącej spraw obrony narodowej, jako wielki zgrzyt, jął zasadę, że wydatki obronne finansowane są sta- myślę, wszyscy odbierają wystąpienie posła najwięk- łym wskaźnikiem odnoszącym się do PKB – 1,95% szego ugrupowania w obecnej kadencji parlamentu, PKB rocznie na obronę narodową. I to jest ten fun- który tak naprawdę buduje podziały. Uderza we dament w zakresie stabilnego finansowania Sił wszystkich, zamiast budować zgodę w tym dziele roz- Zbrojnych. W roku 2015 za rządów Platformy Oby- wijania Sił Zbrojnych. Ale wydaje się, że ten głos jest watelskiej i PSL-u ten wskaźnik podniesiono do 2% nieprzypadkowy, bo rzeczywiście wyłania się coraz PKB, wypełniając tym samym zobowiązania przyję- bardziej obraz chaosu i bałaganu wynikającego te na szczycie NATO w Newport. z działalności obecnego kierownictwa MON-u. Omawiany projekt z kolei zakłada podwyższenie Przedstawiony przez ministra Antoniego Macie- wydatków na obronę od roku 2020 o 0,1%, czyli do rewicza projekt ustawy niesie ze sobą kilka bulwer- wartości 2,1%, a dzięki kolejnym wzrostom docelowo sujących, a nawet szokujących rozstrzygnięć. Wskażę do 2,5% od roku 2030. Antoni Macierewicz zwiększa je, odnosząc się do głównych zagadnień tego projektu, którymi są: liczebność Sił Zbrojnych, finansowanie wydatki obronne przyszłym rządom. Zwiększa je na Spis treści wydatków obronnych, proces modernizacji technicz- czas, kiedy nie będzie odpowiadał za realizację tego nej, a tak naprawdę zaliczki wypłacane w trakcie zapisu. Proszę państwa, jeżeli w roku 2020 Polskę tego procesu. będzie na to stać, jeżeli będą możliwości finansowa- Proszę państwa, tym projektem ustawy minister nia tych wydatków (Dzwonek), to bez Antoniego Ma- Antoni Macierewicz zmniejsza dopuszczalną liczeb- cierewicza Polska zwiększy wydatki obronne do war- ność Sił Zbrojnych w Polsce z obecnych 150 tys. do tości 2,5%. Tym projektem natomiast zwiększacie 130 tys. żołnierzy zawodowych. Usłyszeliśmy co zaliczki. Zamiast zapewnienia sprzętu dla wojska prawda w wystąpieniu pana posła z PiS, że PiS bę- wypłacacie pieniądze, a sprzęt do wojska nie wpływa. dzie składał poprawkę przywracającą. Proszę państwa, zgłosimy kilka poprawek do tego (Poseł Paweł Suski: Nie wiemy jeszcze jaką.) projektu, by go naprawić. Nasze głosowanie w tej Nie wiemy jaką, ale zapowiedział, że zwiększającą sprawie będziemy uzależniać od przyjęcia poprawek, tę dopuszczalną liczbę. Ale faktem jest, że po raz ale nie poprzemy zwiększenia liczebności armii za- pierwszy od wielu, wielu lat mamy do czynienia z kon- wodowej w Polsce. Nie ma na to naszej zgody. Nie sekwentnym i zamierzonym działaniem zmniejszają- zgodzimy się na wypłacanie… cym liczebność armii zawodowej w Polsce. Tak, w tym projekcie jest co prawda mowa o tym, by zwiększyć liczebność polskich Sił Zbrojnych, dopuszczalną liczeb- Wicemarszałek ność do 200 tys., ale będą rozbudowywane Wojska Małgorzata Kidawa-Błońska: Obrony Terytorialnej. Przy okazji zapisano, że zmniejsza się o 20 tys. dopuszczalną liczebność żołnierzy Dziękuję bardzo. zawodowych w Polsce. Przypadek? Tu nie ma przy- padków, proszę państwa. Mogliśmy się przekonać o sile i potencjale Wojsk Obrony Terytorialnej przy Poseł Czesław Mroczek: okazji pomocy ofiarom nawałnicy na północy kraju. Nie pojawiła się ta formacja budowana z takim wysił- …pieniędzy bez pozyskiwania sprzętu. Nie ma na kiem finansowym przez wiele, wiele miesięcy. Z rządu to naszej zgody. usłyszeliśmy informację, że w województwie pomorskim nie ma jeszcze Wojsk Obrony Terytorialnej. (Poseł Piotr Kaleta: No bo nie ma.) Wicemarszałek Ludzie, ochotnicze straże pożarne potrafią z jed- Małgorzata Kidawa-Błońska: nego województwa przemieścić się do innego woje- wództwa, by nieść pomoc potrzebującym tej pomocy, Dziękuję. 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o przebudowie i modernizacji technicznej 76 oraz finansowaniu Sił Zbrojnych RP oraz ustawy Prawo zamówień publicznych

Poseł Czesław Mroczek: zwiększanie procentowego udziału obronności kraju w strukturze PKB z obecnego poziomu 2% do 2,5% I niech Antoni Macierewicz nie daje tego, co nie jego, w 2030 r. oraz zmianę sposobu jego liczenia. O ile jak Zagłoba, jak pan Zagłoba w Trylogii. (Oklaski) zmiana metodologii jest w pełni zrozumiała, ponieważ odnosi się do realizacji postanowień ze szczytów NATO w Newport w 2014 r. oraz w Warszawie w 2016 r., o tyle Wicemarszałek zastanowienie budzi jednak propozycja zwiększenia Małgorzata Kidawa-Błońska: finansowania do 2,5% PKB w 2030 r. Chciałbym przypomnieć, że w 2007 r. wydatki na Dziękuję bardzo, panie pośle. obronność wynosiły przeszło 20 mld zł. W 2017 r. I bardzo bym prosiła o trzymanie się czasu. planujemy wydać 37 mld zł, tj. prawie 100% podwyż- Bardzo proszę, zapraszam pana posła Pawła ki na przestrzeni 10 lat. Ponadto 37 mld zł stanowi Szramkę, klub Kukiz’15. prawie 10% wydatków całego państwa. Przy deficycie budżetowym sięgającym prawie 60 mld zł, długu publicznym powyżej 1 bln zł, wydatkach na program Poseł Paweł Szramka: 500+ rzędu 22 mld zł i obniżeniu wieku emerytalne- go zwiększenie wydatków na obronność będzie skut- Dziękuję. kowało tym, że po raz kolejny rząd sięgnie po braku- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W pełni zgadzam jące pieniądze do kieszeni Polek i Polaków. Jak pań- się z zapisami ustawy, będę rekomendował klubowi, stwo polskie przy obecnym obciążeniu kosztami re- żeby głosować za tą ustawą. Korzystając z czasu, form może ponieść ciężar zwiększenia wydatków na chciałbym natomiast pana ministra spytać o przyjmo- zbrojenia? Istotne jest to, żebyście mnie państwo wanie do szkół oficerskich, ponieważ ostatnio znowu dobrze zrozumieli. Sam chciałbym przeznaczyć nie wyszła decyzja ministra obrony narodowej dotycząca 2,5%, a 5% produktu krajowego brutto i wspierać tego tematu. Jest to sprawa, która mnie bulwersuje w naszym kraju proces badawczo-rozwojowy, aby stał już od 2 lat, jak jestem w tym Sejmie, wcześniej zresz- się potentatem technologicznym w dziedzinie uzbro- tą też. Panie ministrze, są dwie osoby z takim samym jenia, ale trzeba być realistą, mierzyć siły na zamia- Spis treści wykształceniem, z takim samym doświadczeniem, ry. Przy obecnej sytuacji gospodarczej nie możemy z językami obcymi. Niczym się nie różnią, ale jedna sobie pozwolić na kolejne wydatki. W momencie, w któ- z tych osób jest w mundurze, jest starszym szerego- rym sytuacja budżetowa nie będzie zakładać deficy- wym. Dlaczego ta osoba ma mniejsze szanse niż osoba tu, nie będziemy mieć nic przeciwko zwiększeniu fi- cywilna? W chwili obecnej tak jest. Na ponad 200 moż- nansowania armii, tylko te pieniądze trzeba najpierw liwych miejsc dla szeregowych przeznaczonych jest mieć. Jesteśmy za zrównoważonym budżetem i prze- tylko 15, z czego też nie na wszystkie rodzaje studiów, ciwni kupowaniu wyborców na kredyt, który sami tylko na wybrane. Nie rozumiem tego. Dlaczego żoł- będą później musieli spłacać. Uważamy, że polską nierze szeregowi są dyskryminowani? Naprawdę nie armię należy wesprzeć i zmodernizować, ale można, chcę, żeby byli uprzywilejowani, ale żeby chociaż mieli takie same warunki jak osoby ze środowiska cywil- a nawet trzeba to zrobić za te pieniądze, które do tej nego. Dziękuję bardzo. pory są przeznaczane z budżetu państwa. Przy naszym aktualnym zadłużeniu jedynym racjonalnym wyjściem nie jest zwiększanie finansowania, a odpo- Wicemarszałek wiednie dysponowanie dostępnymi środkami. Małgorzata Kidawa-Błońska: Kolejnym założeniem projektu jest zwiększenie do 200 tys. limitu stanowisk etatowych żołnierzy, czyli Bardzo dziękuję, panie pośle. wzrost o 50 tys. Jakim resortom przyjdzie ciąć kosz- I proszę, pan poseł Adam Cyrański, klub Nowo- ty w imię utworzenia 200-tysięcznej armii? Tak na- czesna. prawdę o to chodzi w tym projekcie, o zebranie środ- ków na uposażenie żołnierzy WOT, którzy mają być zapełnieniem luki osobowej w wojsku. Poseł Adam Cyrański: Podczas debaty nad utworzeniem Wojsk Obrony Terytorialnej przedstawiałem swoją opinię i obawy Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Projekt ustawy dotyczące ich finansowania. Z założenia pomysł utwo- o zmianie ustawy o przebudowie i modernizacji tech- rzenia WOT jest dobrym pomysłem, ale należy pa- nicznej oraz finansowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypo- miętać, że współczesne pole walki wygląda inaczej spolitej Polskiej oraz ustawy Prawo zamówień pu- niż chociażby 10 lat temu. Zwiększenie stanu osobo- blicznych, druk nr 1688, wprowadza szereg zmian wego nie jest aktualnie priorytetem, dużo ważniejsza w dotychczasowym funkcjonowaniu Wojska Polskie- jest specjalizacja i modernizacja. Obecnie kluczowym go i obronności kraju. Jedna z bardziej istotnych elementem systemu bezpieczeństwa państwa powin- zmian to zwiększenie środków finansowych przezna- ni być dobrze wyszkoleni specjaliści z zakresu cyber- czonych na obronność kraju poprzez stopniowe bezpieczeństwa oraz inwestycje w modernizację tech- 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o przebudowie i modernizacji technicznej oraz finansowaniu Sił Zbrojnych RP oraz ustawy Prawo zamówień publicznych 77

Poseł Adam Cyrański jest, że w Siłach Powietrznych dziś jest zaledwie jeden generał? Jeden – bo reszta jest już na emerytu- niczną armii. Jednak to, co resort ministra obrony rze, a nowych nominacji od prezydenta po prostu nie narodowej proponuje nam w zamian, to odrealniona ma. Obserwując to wszystko, mam wrażenie, że PiS- armia nieprzygotowanych partyzantów, która ma -owi pomyliły się Koree. To nic, że zaprosili niedaw- wedle zapewnień pana ministra godnie stawić czoła no do Kielc na targi zbrojeniowe Koreę Południową rosyjskiemu specnazowi. Jeśli na to mają zostać wy- jako głównego wystawcę, bo mówią i chcą działać dane środki, które trafią do resortu dzięki planowa- tak, jakby chcieli mieć armię na wzór Korei Północ- nym podwyżkom, to jest to nic innego jak zwykłe nej – liczniejszą, ale słabo uzbrojoną. marnowanie pieniędzy, które odpowiednio ulokowa- Nie ma najmniejszych wątpliwości, że zwiększe- ne mogłyby faktycznie wpływać na poprawę bezpie- nie PKB na armię to właściwy kierunek, idący na- czeństwa obywateli. W związku z powyższym zaproponowałem kilka przeciw stanowiskom wypracowanym w czasie ostat- poprawek do omawianej ustawy. Między innymi pro- nich szczytów NATO. Zwiększenie do 2,5% PKB ponuję dla bezpieczeństwa przyjąć założenie, że może nawet w perspektywie być niewystarczające, w przypadku gdy budżet państwa zakładać będzie warto rozważyć zwiększenie nawet do 3%, z jednym deficyt, to na finansowanie potrzeb obronnych Rze- tylko założeniem: umiejętnym i mądrym wydatko- czypospolitej Polskiej przeznacza się wydatki z bu- waniem tych środków. Na razie wiemy, że obecne dżetu państwa w wysokości 2,05% produktu krajo- kierownictwo Ministerstwa Obrony Narodowej bar- wego brutto – da nam to możliwość odpowiedzialne- dzo sprawnie działa w obrębie zakupów bombek cho- go dysponowania pieniędzmi z budżetu. Zapropono- inkowych za milion złotych, misiów czy krówek mor- wałem również zapewnienie poprzez zapisy w usta- doklejek, nie jest to jednak priorytet w naszej ocenie. wie wydatków rzędu minimum 5% dostępnych środ- Ciekawa też jest zapowiedź zakupu 2 tys. działek do ków na badania naukowe i prace rozwojowe w dzie- akcji propagandowej. No chyba nie o takie działa cho- dzinie obronności. dzi. Takim koronnym przykładem potwierdzającym Podsumowując, tylko w sytuacji gdy większy na- nasze wątpliwości jest kwestia przetargu na śmi- cisk położymy na modernizację i szkolenia, a mniej- głowce. Przypomnę tylko, że pan minister już trzy szy na tworzenie żołnierzy weekendowych, będziemy Spis treści razy ogłaszał termin odbioru zakupionych maszyn, w stanie (Dzwonek) realnie wpłynąć na przyspiesze- mówił też o kilku firmach, które mają je zbudować, nie rozwoju i zwiększenie możliwości obronnych pol- i jak na razie cisza. Kiedy będą śmigłowce, nadal nie skich Sił Zbrojnych. Dziękuję. (Oklaski) wiemy, a czas biegnie. Jeśli ma być tak z każdym przetargiem, to obawiam się, że środki, które będą Wicemarszałek zwiększone na modernizację, nie zostaną prawidłowo Małgorzata Kidawa-Błońska: wykorzystane. I to stanowi poważne zagrożenie. Kolejną sprawą jest zwiększenie liczby żołnierzy. Dziękuję, panie pośle. Pytanie: Jaki Prawo i Sprawiedliwość ma na to po- Zapraszam pana posła Pawła Bejdę, klub Polskie- mysł? Jeśli jest to wyłącznie tęsknota za dawnymi go Stronnictwa Ludowego. czasami, kiedy to wojsko było z poboru, to oczywiście (Poseł Cezary Tomczyk: Ognia!) nie ma to najmniejszego sensu. Obecnie mamy armię 100-tysięczną, do tego Narodowe Siły Rezerwy i słyn- ne Wojska Obrony Terytorialnej. I tu trzeba zapytać Poseł Paweł Bejda: jasno, jak wygląda budowanie struktur Wojsk Obro- ny Terytorialnej. Można mieć wrażenie, że rządzący Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! sobie jakoś z tym nie radzą. Jeśli nie radzą sobie Panowie Oficerowie! Modernizacja polskiej armii to z budowaniem tych struktur, to może też nie podo- oczywiście priorytet i to nie ulega żadnej wątpliwo- łają merytorycznemu zagospodarowaniu zwiększonej ści. Wątpliwości mogą natomiast pojawiać się w mo- liczby zawodowych żołnierzy. mencie, kiedy obserwuje się działania obecnego kierownictwa Ministerstwa Obrony Narodowej. Jeśli chodzi o te pytania, wyjaśni to na pewno Jak mówi chińskie przysłowie: Dobra armia po- zespół do spraw bezpieczeństwa narodowego, który winna przypominać zwinnego węża, który uderza na pewno będzie bacznie przyglądał się pracy nad ogonem, gdy zaatakowano jego głowę, głową – gdy tym projektem ustawy. Jesteśmy za dobrą kondycją zaatakowano ogon. Pytanie tylko: Czy obecnie nie polskiej armii, za Polską bezpieczną, bez wpływów próbuje się w miejsce ogona wstawić głowy, a głowy agentów obcych mocarstw. Będziemy bacznie przy- – ogona? Czy proponowane zmiany to dobre zmiany? glądać się waszym działaniom, panie ministrze obro- To, że PiS ma diagnozę, która jest dobra, nie znaczy, ny narodowej. Dziękuję bardzo. (Oklaski) że przepisało dobrą receptę. Jak można budować silną armię, gdy wycięto (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek z niej doświadczoną kadrę dowódczą? Czy prawdą Sejmu Ryszard Terlecki) 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o przebudowie i modernizacji technicznej 78 oraz finansowaniu Sił Zbrojnych RP oraz ustawy Prawo zamówień publicznych

Wicemarszałek Ryszard Terlecki: Poseł Antoni Duda:

Dziękuję bardzo. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Teraz głos zabierze pani poseł Anna Maria Siar- Jedną ze zmian dzisiaj proponowanych jest noweli- kowska, koło Republikanie. zacja ustawy Prawo zamówień publicznych, w której Nie ma pani poseł. zaproponowano podwyższenie z 25% do 33% progu W tej sytuacji przystępujemy do pytań. procentowego w zakresie wysokości możliwych do Mamy zapisanych siedmioro państwa posłów. udzielenia zaliczek na poczet wykonania zamówień Zamykam listę zgłoszonych do pytań. wyłączonych z zastosowania ustawy, w tym ze Wyznaczam czas pytania na 1 minutę. względu na występowanie podstawowego interesu Jako pierwsza pani poseł Małgorzata Pępek, klub bezpieczeństwa państwa. I pytanie do pana mini- Platforma Obywatelska. stra: Czy to podwyższenie progu możliwej zaliczki (Poseł Małgorzata Pępek: Półtorej.) może wpłynąć na tempo osiągania przez Siły Zbroj- (Poseł Bożena Kamińska: Tak mało osób, panie ne Rzeczypospolitej zakładanych zdolności operacyj- marszałku.) nych przez możliwość zaangażowania przez przed- Minuta to aż nadto, aż nadto, pani poseł. (Gwar na sali) siębiorców sektora zbrojeniowego większych środ- ków finansowych? I drugie pytanie. Większa zaliczka oznacza zmniej- Poseł Małgorzata Pępek: szenie ewentualnego kredytu zaciągniętego przez przedsiębiorcę, koniecznego do finansowania projek- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mówimy o wydat- tu. Koszt takiego kredytu przedsiębiorca wlicza kach rzędu 550 mld zł w ciągu 14 lat. Takie kwoty w ogólną cenę. Czy zatem ta zmiana może wpłynąć padły z ust pana ministra. Jednak na te wydatki na finalny koszt projektu? Dziękuję za uwagę. składają się też wydatki bieżące, czyli na pensje, pod- wyżki, emerytury. W przyszłorocznym budżecie to

Spis treści właśnie te wydatki rosną najbardziej. Czy w przy- Wicemarszałek Ryszard Terlecki: szłości okaże się, że najwięcej wydane zostało na Mi- siewiczów, dziwaczne odznaczenia, podwyżki w mi- Bardzo dziękuję, panie pośle. nisterstwie, na krówki, śliwki w czekoladzie, nowe Teraz pytanie zadaje pani poseł Bożena Kamiń- samochody dla ministra i pluszowe misie? Wojska ska, klub Platforma Obywatelska. Obrony Terytorialnej to bardzo droga, a na współ- czesnym polu walki niemająca dużego znaczenia, formacja. (Poruszenie na sali) Poseł Bożena Kamińska: Niech pan tak się nie cieszy, panie pośle. Ja bym się nie cieszyła. Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Tak poważne zamówienia na karabiny Beryl Zwiększenie wydatków na obronność jest właściwym i Grot powodują, że zamiast produkować tę broń kierunkiem, by zwiększać bezpieczeństwo Polaków, przez 10 lat, Radom musi zwielokrotnić moce prze- pod warunkiem realizowania rozwoju armii poprzez robowe (Dzwonek), kupić nowe maszyny. Fabryka szybką modernizację i wyposażenie w nowoczesny broni poniesie jednorazowo duże wydatki… sprzęt. Dotychczas polska armia 2 lata czeka na śmi- (Poseł Wojciech Skurkiewicz: To dobrze czy źle?) głowce bojowe, Marynarka Wojenna czeka na okręty. …a za 2 lata zwolni większość załogi, bo kontrakt Czy te środki zostaną mądrze wydatkowane na no- się skończy. Czy to jest myślenie strategiczne o pol- woczesny sprzęt dla polskiej armii? skim przemyśle zbrojeniowym, o polskiej obronności? Panie ministrze, nasuwa się tu wiele wątpliwości, Oklaski ( ) dlatego mam zasadnicze pytanie. Z ostatnich informacji, jakie docierają, wynika, iż MON dokonał za- Wicemarszałek Ryszard Terlecki: kupu bez przetargu 2,5 tys. sztuk karabinów dla obrony terytorialnej kraju wyprodukowanych w Tar- Pani poseł, bardzo dziękuję. nowie, płacąc za sztukę 67 tys. zł, i za wszystkie za- Zagapiłem się, a pani wykorzystała to bezwzględ- płacił 167 mln zł. Okazuje się, że fachowcy stwierdza- nie. (Wesołość na sali) ją, iż te karabiny są pięć razy droższe niż amerykań- (Poseł Małgorzata Pępek: Tak, dzięki uprzejmości skie (Dzwonek) i zdecydowanie… marszałka.) (Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia Pan poseł Antoni Duda, klub Prawo i Sprawie- przy wyłączonym mikrofonie) dliwość. Dlaczego MON zdecydował się na ten zakup? Panie pośle, 1 minuta. (Oklaski) 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o przebudowie i modernizacji technicznej oraz finansowaniu Sił Zbrojnych RP oraz ustawy Prawo zamówień publicznych 79

Wicemarszałek Ryszard Terlecki: Wicemarszałek Ryszard Terlecki:

Dziękuję, pani poseł. Dziękuję bardzo. Pan poseł Paweł Suski, klub Platforma Obywa- Pytanie zadaje pan poseł Piotr Kaleta, klub Pra- telska. wo i Sprawiedliwość. Bardzo proszę.

Poseł Piotr Kaleta: Poseł Paweł Suski: Bardzo dziękuję. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Omawiamy dziś Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pa- rządowy projekt ustawy, który osobiście podpisał mi- nie Pośle Mroczek! Za każdym razem, kiedy pan nister obrony Antoni Macierewicz. Kim dziś jest minister obrony narodowej Antoni Macierewicz? Po przemawia, pan mnie przeraża coraz bardziej. Jak publikacji książki Tomasza Piątka „Macierewicz sobie pomyślę, wyobrażę, że pan rzeczywiście był i jego tajemnice” autorytet, o ile w ogóle takim się w kierownictwie Ministerstwa Obrony Narodowej, to cieszył, został poważnie nadszarpnięty. Dziś mamy jest to jakaś straszna porażka, jakieś straszne niepo- poważne wątpliwości co do wiarygodności ministra rozumienie. obrony narodowej. Za tym projektem stoi brak auto- (Poseł Paweł Suski: Niech pan spojrzy na swojego rytetu, brak zaufania do ministra. Jest to projekt, ministra.) który wydaje się wątpliwy choćby z tego względu, Panie ministrze, pan nie rozumie istoty Wojsk o którym mówiliśmy podczas posiedzenia Komisji Obrony Terytorialnej… Obrony Narodowej, o którym mówił pan przewodni- (Poseł Cezary Tomczyk: Pan nigdy nie będzie.) czący Czesław Mroczek: że liczebność armii zawodo- …i pan wypowiada się na ten temat. I jeszcze pan wej zostaje ograniczona. Dzisiaj pytam z tego miej- przedstawia to w kontekście tragedii, jaka wydarzy- sca, na czyje zlecenie ograniczyliście liczebność sta- ła się na Pomorzu. To jest, panie pośle, po prostu nowisk żołnierzy zawodowych. Nie wiem, jakie po- haniebne. Grzecznie i kulturalnie panu mówię, że to, Spis treści prawki będziecie składać. Jeżeli poprawicie to, będzie to oznaczało, że słuchacie opozycji (Dzwonek) i może co pan robi, jest haniebne, żeby w ten sposób dzisiaj kiedyś zmądrzejecie. (Oklaski) mówić o tragedii, która się tam wydarzyła, i mieszać do tego Wojska Obrony Terytorialnej. (Poseł Paweł Suski: Mówimy o Wojskach Obrony Wicemarszałek Ryszard Terlecki: Terytorialnej.) To jest coś niebywałego i kompromitującego. Dziękuję. Nawiązując do wypowiedzi pana posła Cyrańskie- Pytanie zadaje pan poseł Adam Cyrański, klub go: Adam, przecież doskonale wiesz, że Wojska Obro- Nowoczesna. ny Terytorialnej nie są przeciwnikiem dla specnazu. My mamy w Polsce inną formację, która jest jakby dedykowana specnazowi. Poseł Adam Cyrański: (Poseł Paweł Suski: Ale to są słowa ministra.) Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Po co tak wprowadzać opinię publiczną w błąd? W poczuciu odpowiedzialności za państwo – tak jak (Dzwonek) przedstawiłem to w wystąpieniu – jestem za zwięk- szaniem wydatków na obronność. I jeśli chodzi o te 0,5%, chciałbym wiedzieć, które resorty będą musia- Wicemarszałek Ryszard Terlecki: ły zejść z budżetów, bo 0,5% to jest ok. 2 mld zł. Któ- re, czy zdrowie, czy edukacja? Bardzo dziękuję, panie pośle. I jeszcze jedno pytanie. Wzdłuż polskich granic odbywają się dzisiaj ćwiczenia Zapad. Rok wcześniej odbywały się w Polsce ćwiczenia Anakonda. Na tych Poseł Piotr Kaleta: ćwiczeniach było czterech obserwatorów rosyjskich. Mam pytanie: Czy nie mamy fachowców, specjali- Tak się nie robi. stów? Na te ćwiczenia, jak wynika z doniesień prasowych, udało się tylko dwóch. Czy nie powinno udać się 40? (Dzwonek) Wiedząc o tym… Wicemarszałek Ryszard Terlecki: (Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie) Pytanie zadaje pan poseł Paweł Pudłowski, klub …że ta armia jest… (Oklaski) Nowoczesna. 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o przebudowie i modernizacji technicznej 80 oraz finansowaniu Sił Zbrojnych RP oraz ustawy Prawo zamówień publicznych

Poseł Paweł Pudłowski: Wicemarszałek Ryszard Terlecki:

Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciał- Dziękuję, panie pośle. bym zapytać pana ministra, na co dokładnie zostaną Teraz głos zabierze sekretarz stanu w Minister- przeznaczone te dodatkowe pieniądze, jeśli Wysoka stwie Obrony Narodowej pan Bartosz Kownacki. Izba to uchwali. Pamiętam, jak rok temu PiS złożył Bardzo proszę, panie ministrze. Proszę pana, in- wniosek o podwyższenie funduszu na restruktury- formuję, że mamy duże opóźnienie. zację górnictwa z 4 do 7 mld zł. Dopytywaliśmy się Bardzo proszę. wówczas, na co pójdą te dodatkowe 3 mld zł, i nie otrzymaliśmy odpowiedzi, ale widzieliśmy trzynast- Sekretarz Stanu ki, czternastki, dodatkowe wynagrodzenia. Mam w Ministerstwie Obrony Narodowej nadzieję, że pan minister wykaże się odpowiedzial- Bartosz Kownacki: nością i przedstawi nam kierunki, na które chcieliby państwo przeznaczyć te dodatkowe 2 mld zł rocznie. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z wielkim bólem Dziękuję bardzo. (Oklaski) słucham tego, co mówi część opozycji, bo w historii Polski nie było takiego wypadku, ażeby kiedy partia rządząca czy też ugrupowanie rządzące proponują Wicemarszałek Ryszard Terlecki: podniesienie wydatków na obronność i zwiększenie bezpieczeństwa państwa, ktoś był temu przeciwny. Dziękuję. I naprawdę byłem przekonany, że ten projekt jak ża- Pytanie zadaje pan poseł Czesław Mroczek, klub den inny nas wszystkich połączy, gdyż w sprawach Platformy Obywatelskiej. obronności – wielokrotnie z tego miejsca to powta- rzałem – powinniśmy mówić jednym głosem, bo to jest nasza wspólna ojczyzna, nasze wspólne dobro. (Poseł Paweł Suski: Ale zmniejszacie liczebność.) Poseł Czesław Mroczek: Za chwilę do tego się odniosę. Spis treści (Poseł Czesław Mroczek: Niech pan posłucha wy- Panie Marszałku! Panie Ministrze! W ubiegłym powiedzi swojego kolegi klubowego.) roku Inspektorat Uzbrojenia odpowiedzialny za za- Jeżeli się różnimy, to warto dyskutować i słuchać kupy dla polskiej armii z 7,5 mld zł ponad 5 mld wy- argumentów drugiej strony, a nie używać populi- dał w formie zaliczek. 70% pieniędzy zostało wyda- stycznych argumentów o krówkach, w przypadku nych, ale sprzętu nie ma i nie wiadomo, kiedy będzie. których rozpisano przetarg na 1 t, a za czasów Plat- To jest wasz sposób wydatkowania pieniędzy. To jest formy Obywatelskiej i PSL, panie pośle – nie widzę po prostu karygodne. Powinniście dążyć do radykal- pana posła – kupiono 16 t, bo to naprawdę nie jest nego ograniczenia wysokości zaliczek. A co się dzieje? ten poziom, kiedy rozmawiamy o bezpieczeństwie Tym projektem zwiększacie dopuszczalną wartość państwa, o tak dużych pieniądzach i o przyszłości Rzeczypospolitej. jednorazowej zaliczki. Co najbardziej bulwersujące, (Poseł Wojciech Skurkiewicz: Konsternacja! Zje- w tym projekcie jest zapis znoszący obowiązek rozli- dliście 16 t krówek?) czenia wcześniej udzielonej zaliczki poprzez wykaza- Najwięcej argumentów padało w wystąpieniu nie, że dzieło w części zostało wykonane. W tej chwi- pana ministra, obecnie posła Mroczka odnośnie do li wykonawca nie będzie musiał się rozliczyć z tej pierwszej liczebności armii. Ten argument później pierwszej udzielonej zaliczki poprzez wykazanie, że się powtarzał. Otóż, panie pośle, po czynach ich po- wykonał w części zamówienie. Przecież to, co robicie, znacie, bo pan poseł Suski wręcz znieważał pana jest bulwersujące, to jest po prostu karygodne. Więk- ministra Macierewicza. Za czasów rządu Platformy szość pieniędzy w tamtym roku, 70%, wydaliście Obywatelskiej, w roku 2015, ilu było żołnierzy służby w formie zaliczek. Nie ma śmigłowców. Gdzie te obie- zawodowej? 95 tys. Nie mówię, że to za czasów Plat- cane śmigłowce (Dzwonek) – dwa do końca 2016 r… formy Obywatelskiej zdezorganizowano i ograniczo- no polską armię, za czasów pierwszej kadencji Plat- formy Obywatelskiej. Ilu dzisiaj jest żołnierzy służby Wicemarszałek Ryszard Terlecki: zawodowej? 101 584. Kto zwiększa liczebność armii? Prawo i Sprawiedliwość. A teraz merytorycznie odniosę się też do tego ar- Dziękuję, panie pośle. (Oklaski) gumentu. W ustawie, jak pan dobrze wie, zapisano, że liczba żołnierzy zwiększana jest ze 150 tys. do 200 tys. Jak pan mówi o tym, że potencjalnie za cza- Poseł Czesław Mroczek: sów obowiązywania poprzedniego czy obecnego brzmienia ustawy teoretycznie było możliwe, żeby …i osiem w tym roku? było 150 tys. żołnierzy zawodowych, to po pierwsze, 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o przebudowie i modernizacji technicznej oraz finansowaniu Sił Zbrojnych RP oraz ustawy Prawo zamówień publicznych 81

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony stra obrony narodowej ta ustawa z takimi liczbami Narodowej Bartosz Kownacki będzie znakomitym narzędziem do uzyskiwania pie- niędzy, które są potrzebne na modernizację. musi pan wziąć pod uwagę prosty mechanizm mate- Teraz to, co najważniejsze, pan poseł Pudłowski matyczny i wykonać obliczenie: odjąć od tego 20 tys. o to pytał – na co my chcemy wydać te pieniądze. żołnierzy NSR-u i 5 tys. żołnierzy służby przygoto- W pierwszej kolejności chcemy je wydać na moderni- wawczej, chyba że państwo chcecie zgłosić postulat zację polskiej armii. Jeżeli mamy zrealizować takie likwidacji NSR-u. To bardzo proszę go publicznie programy jak „Wisła”, „Narew”, „Kruk”, jeśli chcemy zgłosić z trybuny sejmowej, a nie wprowadzać tak zakupić nowe samoloty wielozadaniowe, to koniecz- demagogiczną argumentację. A więc 150 tys. minus nie jest zwiększenie wydatków na obronność. Za na- 25 tys. daje 125 tys. My dzisiaj zapisujemy: 130 tys. szych poprzedników pięknie zapisano szereg projek- żołnierzy służby zawodowej, i chcielibyśmy taki wy- tów modernizacyjnych – bardzo ważnych i ja ich ni- nik osiągnąć, bo dzisiaj niestety ze względu na za- gdy co do zasady nie kwestionowałem, z pewnymi późnienia z lat ubiegłych jest jeszcze 101 tys. i ta wyjątkami – ale jeżeli wszystkie te projekty chcieli- liczba będzie sukcesywnie rosła. Wiemy też, jak trud- byśmy… ne jest szkolenie i przygotowanie dobrego żołnierza, (Wypowiedź poza mikrofonem) będzie musiało to trwać kilka lat. Tak, panie pośle, nawet stawiał pan ten zarzut, W związku z tym nie ograniczamy liczebności ar- że dlaczego za bardzo nie krytykuję. mii, tylko zwiększamy liczebność armii. Ta dyskusja Jeżeli chcielibyśmy zrealizować te wydatki mo- między 130 tys. a 150 tys., bo w tym zakresie toczy- dernizacyjne, to albo potrzebowalibyśmy większych my spór… To też było przedmiotem dyskusji w ra- pieniędzy, albo musielibyśmy jasno powiedzieć: nie mach prac w Ministerstwie Obrony Narodowej, tylko będzie programu „Orka” czy nie będzie programu – i tu odniosę się do słów posłów Nowoczesnej – jeśli- „Wisła”. Jeżeli chcemy realizować te wszystkie pro- byśmy mieli realnie, proszę teraz spojrzeć realnie, gramy, to po prostu na to są potrzebne pieniądze. uczciwie, 150 tys. żołnierzy służby zawodowej, to ten Nie mamy okrętów podwodnych. Umowa powinna wzrost, który przewidujemy, de facto skonsumowa- być podpisana w roku 2011, 2012. To jest ogromne łyby pensje. Czyli zamiast modernizacji polskiej ar- przedsięwzięcie – 10 mld zł, „Wisła” – 30 mld zł, mii, zamiast kupna nowego sprzętu, musielibyśmy „Kruk” – kilkanaście miliardów złotych. Stąd bie- Spis treści zabezpieczyć te pieniądze dla żołnierzy i na ich pod- rze się tak duża kwota, którą musimy przeznaczyć, stawowe wyposażenie. W związku z tym to są dwie i zwiększenie wydatków modernizacyjnych. Głów- alternatywne kwestie: czy zwiększać liczbę żołnie- nie to chcemy realizować. rzy zawodowych do 150 tys. – jestem za. Jak pan Jeżeli chodzi o zaliczki, bo to też była kwestia, poseł przyjmie w 2030 czy 2035 r. 3% PKB na obron- którą podnosił szczególnie pan poseł Mroczek, to, ność, takie kwoty stawały, wtedy będzie można to panie pośle, jeśli mamy jakieś problemy z zaliczkami, realnie zrealizować. Dlatego przygotowaliśmy takie to np. na samolot AJT, na który to przetarg został zapisy, żeby wyważyć potrzeby modernizacji pol- rozstrzygnięty za czasów Platformy Obywatelskiej. skiej armii i oczywiste potrzeby związane z liczeb- Jeśli mamy jakieś problemy z zaliczkami, to np. na nością polskiej armii. mosty Daglezja, które szczęśliwie były zaliczkowane Druga kwestia, pan poseł mówił o finansowaniu, również za czasów Platformy Obywatelskiej i z opóź- że przerzucamy tę odpowiedzialność za zwiększanie nieniem trafiły do polskiej armii tylko i wyłącznie finansowania na poprzednie ekipy. Ja jestem przeko- dzięki ogromnemu wysiłkowi, zespołowi ludzi, który nany, że Prawo i Sprawiedliwość w przyszłej kadencji ze mną współpracuje. A więc rzeczywiście za czasów również będzie rządziło, więc spokojnie, to będzie Platformy Obywatelskiej był problem z zaliczkami. nasz ból głowy, żeby znaleźć te pieniądze. Ale to też Natomiast to się zmieniło. Dzisiaj rzeczywiście za- jest argument nie fair, nie w porządku, nieuczciwy. liczkujemy, np. na takie programy jak „Rak”. Infor- (Poseł Czesław Mroczek: Dlaczego?) muję pana, że zaliczka została wypłacona i pierwsze Ponieważ w roku 2018, zgodnie z zapisem ustawy, raki trafiły w lipcu na wyposażenie Sił Zbrojnych. będzie zwiększenie wydatków na obronność liczone Zaliczkowaliśmy taki program jak „Krab”, najwięk- jako 2% PKB do danego roku planistycznego, a nie szy do tej pory w Siłach Zbrojnych skierowany do ubiegłego, minister finansów musi znaleźć ok. 2 mld zł krajowego przemysłu – ponad 4,5 mld zł. Rzeczywi- więcej, licząc na dzisiejszych liczbach. Wzrost o 0,1%, ście zaliczkowaliśmy to i 2 tygodnie temu pierwsze do 2,1% PKB to jest znów wzrost o kolejne 2 mld zł. kraby trafiły do polskich Sił Zbrojnych. A więc nie A więc to jest, począwszy od roku 2018 do roku 2030, jest tak, że to zaliczkowanie jest wydawane na pro- systematyczne złożenie tego ciężaru zwiększonych jekty, które nie są zrealizowane czy będą realizowa- wydatków na obronność na kolejne ekipy. I naprawdę ne w niedającej się określić przyszłości. Dzięki temu, gwarantuję panu, patrzę z punktu widzenia Mini- że mamy zaliczki – nieco zwiększone, bo to zwiększe- sterstwa Obrony Narodowej… Żałuję, że państwo nie nie zaliczek wynosi 8% – po pierwsze, mamy szansę uchwaliliście ustawy znacznie bardziej zwiększającej na to, żeby przyspieszyć proces modernizacji, bo ła- wydatki na obronność w poprzedniej kadencji. Je- twiej będzie pozyskać gotówkę zakładom szczególnie stem przekonany, że dla każdego następnego mini- przemysłu krajowego; po drugie, ten produkt będzie 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o przebudowie i modernizacji technicznej 82 oraz finansowaniu Sił Zbrojnych RP oraz ustawy Prawo zamówień publicznych

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony …obraz nędzy i rozpaczy po rządach Platformy Narodowej Bartosz Kownacki Obywatelskiej. Jeżeli zamówienie na 50 tys. karabi- nów miałoby być takim obciążeniem dla zakładu, że tańszy, dlatego że podmiot przemysłu zbrojeniowego, on nie ma mocy produkcyjnej, że on ma problem, że który ma dostarczyć sprzęt, bądź musi pozyskać pie- musi nowe linie produkcyjne postawić, to o czym my na niądze na rynku, w banku, i ta pożyczka jest droższa, tej sali mówimy? (Oklaski) 50 tys. karabinów w 2 lata bądź dzięki temu, że uzyska większą zaliczkę, w mniej- i pani poseł w ogóle ma czelność powiedzieć, że to szym stopniu będzie się posiłkował kredytem. Suma- rycznie i dla przedsiębiorstwa, i dla Ministerstwa będzie problem, wyprodukowanie tego w 40-miliono- Obrony Narodowej to będzie niższy koszt. Tym bar- wym państwie? A co by było na wypadek jakiegoś dziej że – jeszcze jedna praktyka i jeden mój wniosek, konfliktu czy kryzysu? To co, byśmy karabiny, pod- moje doświadczenie z pracy w Ministerstwie Obrony stawowy sprzęt dla żołnierza, przez 10 lat produko- Narodowej – do tej pory te zaliczki były realizowane wali? O czym wy, szanowni państwo, mówcie? To jest nawet do 100%, tylko niestety nie w polskim przemy- poziom niekompetencji Platformy Obywatelskiej w trak- śle zbrojeniowym, a w ramach programu FMS. Czy- cie tej debaty. Dziękuję bardzo. (Oklaski) li to zaliczkowanie do 100% trafiało do amerykań- (Głos z sali: Wstyd!) skiego przemysłu zbrojeniowego. My chcemy, żeby te (Poseł Bożena Kamińska: Przestrzegamy przepi- zaliczki trafiały w większym stopniu, jeżeli już trafią, sów, panie ministrze.) do polskiego przemysłu zbrojeniowego, a w mniejszym do zagranicznych koncernów. Przy czym jeżeli rozpoczniemy te dwa duże programy modernizacyjne Wicemarszałek Ryszard Terlecki: typu „Orka” i „Wisła”, to podejrzewam, że w najbliż- szych latach w ogóle mowa o zaliczkach rzędu 33% Dziękuję bardzo. nie będzie możliwa, bo takie są możliwości finansowe Czy pan poseł sprawozdawca chce teraz zabrać państwa polskiego. A więc to jest raczej spór, który głos? nie powinien w ogóle mieć miejsca. Panie pośle, bardzo proszę o zwięzłość. I ostatni argument, który padł, warto go pod-

Spis treści nieść, niemerytoryczny, ale warto o nim powiedzieć, o fabryce broni w Radomiu i o tym, że to jest skandal, Poseł Wojciech Skurkiewicz: że my w przeciągu 2 lat skierujemy zamówienia do tejże fabryki broni. Trafiał też argument o karabi- Dziękuję bardzo. nach UKM. Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! (Poseł Bożena Kamińska: Tarnów…) Tak, pani poseł, rzeczywiście polskie zakłady Kilka kwestii, do których chciałbym się odnieść i które dzięki latom ciężkiej pracy Platformy Obywatelskiej pewnie chciałbym sprostować, bo one w taki kłamliwy są mniej konkurencyjne niż zakłady amerykańskie. sposób funkcjonują gdzieś w przestrzeni publicznej. (Poseł Bożena Kamińska: Pytamy o cenę i dlacze- Szanowni Państwo! O zmniejszeniu liczebności Sił go nie z przetargu 167 mln.) Zbrojnych mówił pan minister, osoba, która była Wiem, że pani wolałaby, żeby sprzęt był kupowa- w kierownictwie Ministerstwa Obrony Narodowej ny za granicą, a nie w polskich zakładach, ale żeby przez szereg lat, osoba, która reprezentuje formację przeciąć tę dyskusję, powiem, że nasz karabin jest polityczną, która stworzyła armię… tańszy… (Poseł Czesław Mroczek: Zapomniał pan mojego (Poseł Bożena Kamińska: 167 mln, panie mini- imienia i nazwiska?) strze?) Ale celowo nie mówię, żeby nie dać panu satysfak- …nie chcę powiedzieć czy o 1 tys., czy 2, czy 5 tys. zł cji prostowania tych kwestii. od swojego odpowiednika niemieckiego. I niech (Poseł Czesław Mroczek: To jest niegrzeczne. Nie Niemcy będą dla nas najlepszym porównaniem. będę pana prostował.) (Poseł Bożena Kamińska: Amerykanie są tańsi …mówi to osoba, która jest współodpowiedzialna o połowę.) za stworzenie armii, stworzenie wojska, które funk- Gdybyśmy natomiast… cjonuje od godz. 7 do godz. 15, a w pozostałych godzi- Dlatego ja wiem, że państwo byście wydawali pie- nach – od godz. 15 do godz. 7 rano – jest pilnowane… niądze poza granicami kraju. Gdyby polska armia była tak liczna jak armia amerykańska, to zamówie- (Poseł Czesław Mroczek: Mogliśmy się przekonać nia mogłyby być znacznie większe i pewnie też ceny o tym teraz.) byłyby znacznie bardziej konkurencyjne. …jest ochraniane przez agencję ochrony. To pań- (Poseł Czesław Mroczek: Kto kupił samoloty bez stwo stworzyliście taki mechanizm. przetargu?) (Dzwonek) (Poseł Czesław Mroczek: 2 lata rządzicie.) Wracając do fabryki w Radomiu, to też, szanowni Wojsko od godz. 7 do godz. 15. To jest bez wątpie- państwo posłowie… nia problem. Z takim wyzwaniem… (Poseł Czesław Mroczek: To też nasz projekt.) (Poseł Czesław Mroczek: 15 sierpnia.) 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o przebudowie i modernizacji technicznej oraz finansowaniu Sił Zbrojnych RP oraz ustawy Prawo zamówień publicznych 83

Wicemarszałek Ryszard Terlecki: Tak? 133 a 89? Jaka była wtedy przeprowadzona czystka przez was, przez Platformę Obywatelską Panowie, proszę nie przeszkadzać. w polskiej armii? (Oklaski) Proszę nie przeszkadzać, panie pośle. (Poseł Czesław Mroczek: Poziom niewiedzy.) Tylko trzeba opierać się na faktach. (Poseł Paweł Suski: Proszę to robić.) Poseł Wojciech Skurkiewicz: Państwo nie przyswajacie faktów, tak jak pan nie przyswaja tego, że 200 tys. to zawsze jest więcej niż …zmaga się Ministerstwo Obrony Narodowej i my 150 tys., a pan przekonuje społeczeństwo, że 200 tys. to zmienimy. My to naprawimy, bo Polska musi być żołnierzy to mniej niż 150 tys. państwem bezpiecznym, i to zmieniamy. (Poseł Paweł Suski: 130 tys.) Szanowni Państwo! Kolejna sprawa, która była Panie pośle… przywoływana przez panią poseł Pępek, odnośnie do Dziękuję bardzo. karabinu Grot czy karabinu MSBS. Proszę sobie wy- obrazić, że radomska fabryka broni z mojego rodzinnego miasta… Pierwszy raz ten karabin MSBS był Wicemarszałek Ryszard Terlecki: przedstawiany opinii publicznej na targach w Kiel- cach – zgadnijcie kiedy – w 2012 r. Państwa nieudol- Bardzo dziękuję. ność doprowadziła do takiej sytuacji, że ten karabin W trybie sprostowania swojej wypowiedzi sprzed modułowy – jakże nowoczesny wtedy w 2012 r., 2013 r. jakiegoś czasu głos zabierze pan poseł Czesław Mro- – został już skopiowany przez Chińczyków, a wy cały czek, klub Platformy Obywatelskiej. czas mówiliście „mamy” i nic nie robiliście w tym zakresie. (Poseł Czesław Mroczek: Nie wie pan, o czym pan Poseł Czesław Mroczek: mówi.) Badania były na żenującym etapie. Nie zrobiliście Panie Marszałku! nic w tym zakresie, żeby jak najszybciej ten moduło- Spis treści wy karabin wdrożyć do polskiej armii. Dopiero teraz podejmowane decyzje i zamówienia wskazują, że jego Wicemarszałek Ryszard Terlecki: pierwsze partie będą mogły trafić do polskiego woj- 1 minuta. ska w roku 2019. Kolejna sprawa dotyczy zaliczek. Nie rozumiem, dlaczego państwo oburzacie się na wydatkowanie Poseł Czesław Mroczek: środków finansowych, szczególnie państwo, którzy za swoich rządów nie wydaliście na polską armię, na Tak. modernizację polskiego wojska ponad 12 mld zł. Mojej wypowiedzi nie zrozumiał albo nie chciał Z waszego obowiązku – wtedy 1,95% PKB – ponad przyjąć do wiadomości pan minister Bartosz Kow- 12 mld zł bezpowrotnie zostało wyrzuconych z sys- nacki i po prostu ją przeinaczał. Jest faktem, panie temu, z wojska… ministrze… Zresztą odnotowuję pozytywnie pana dzi- (Poseł Paweł Suski: Lepiej kupić autosana.) siejszą wypowiedź, bo pan dyskutował, i to merytorycz- …i absolutnie nie trafiło na modernizację Sił Zbroj- nie dyskutował. Gdybyśmy tę merytoryczną dyskusję nych. 12 mld zł – wasz cały przetarg na caracale… przeprowadzili na posiedzeniu komisji, a w szczególno- (Poseł Paweł Suski: Autosan.) ści podkomisji, to myślę, że bylibyśmy na drodze bu- …z różnymi innymi kwestiami mógłby być za to dowania jakiegoś porozumienia. Nie chcecie tego sfinansowany. porozumienia budować. Świadectwem tego jest wy- I jeszcze jedna kwestia dotycząca odkłamywania powiedź klubowa waszego kolegi, który po prostu rzeczywistości, bo warto tutaj na sali sejmowej o tym tutaj… To były same połajanki i atak na pozostałe powiedzieć, bo tak często powtarzacie o tych zwol- kluby, w szczególności opozycyjne. Ale odniosę się do nieniach, szczególnie jeżeli chodzi o zwolnienia kadry tej liczebności. dowódczej, generałów w Siłach Zbrojnych, w polskim (Poseł Piotr Kaleta: Mówiłem tylko prawdę.) wojsku. Cyfry są czymś, do czego wszyscy możemy Jeżeli nie zmniejszacie tym projektem liczebności, absolutnie mieć przekonanie. Na koniec roku 2010 to czemu sami wnosicie poprawkę zakładającą zwięk- w polskiej armii służyło 133 generałów. W roku 2012 szenie tej liczebności? Dzisiaj możliwość armii zawodo- generałów było już 89. Na przestrzeni 2 lat wyczyści- wej w Polsce wynosi 150 tys., a według tego projektu liście skutecznie kadrę dowódczą. Nie przypominam – 130 tys. Nie rozumiecie tego, co sami robicie? Napraw- sobie, żeby to w jakiś sposób zachwiało, zaburzyło dę nie rozumiecie tego, co sami robicie? (Oklaski) funkcjonowanie waszego rządu, wojsk itd. (Poseł Wojciech Skurkiewicz: 200 to zawsze więcej (Poseł Paweł Suski: A was to nie bulwersowało?) niż 150.) 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. 84 Projekt ustawy o zmianie ustawy o pracownikach samorządowych

Wicemarszałek Ryszard Terlecki: Otwieram dyskusję. Jako pierwszy pan poseł Grzegorz Woźniak, Klub Dziękuję, sprostował pan. Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość. (Poseł Czesław Mroczek: Panie marszałku, dzię- Bardzo proszę. kuję.) Lista osób zapisanych do głosu została wyczer- pana. Poseł Grzegorz Adam Woźniak: Zamykam dyskusję*). W związku z tym, że w czasie drugiego czytania Dziękuję. zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy popraw- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu ki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten pro- Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić jekt do Komisji Obrony Narodowej w celu przedsta- stanowisko wobec projektu ustawy o zmianie ustawy wienia sprawozdania. o pracownikach samorządowych z druku nr 1324, Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm który zakłada usunięcie przepisów dotyczących ga- propozycję przyjął. binetów politycznych funkcjonujących na poszczegól- Sprzeciwu nie słyszę. nych szczeblach samorządów, czyli przy burmistrzu, Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 7. wójcie, prezydencie miasta, staroście czy marszałku porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji województwa. Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Ko- Projekt zakłada, że umowy z pracownikami sa- misji Samorządu Terytorialnego i Polityki Re- morządowymi gabinetów politycznych zatrudniony- gionalnej o poselskim projekcie ustawy o zmia- mi na stanowiskach doradców i asystentów ulegną nie ustawy o pracownikach samorządowych rozwiązaniu z dniem wejścia w życie powyższej usta- (druki nr 1324 i 1683). wy. W obecnie obowiązującym systemie prawnym Proszę pana posła Andrzeja Maciejewskiego o przed- poszczególni szefowie samorządów, właśnie burmi- stawienie sprawozdania komisji. strzowie, wójtowie, prezydenci miast, starostowie, Jest pan poseł? mają możliwość zatrudniania asystentów i doradców Spis treści Jest. na podstawie umowy o pracę, ustawa natomiast nie Bardzo proszę. określa zadań, jakie mają te osoby wykonywać na wymienionych stanowiskach jako doradcy czy asystenci. Na uwagę zasługuje również fakt, że zasady Poseł Sprawozdawca wynagradzania doradców i asystentów są takie same Andrzej Maciejewski: jak w przypadku pozostałych pracowników samorzą- dowych. Doradcom i asystentom przysługuje wyna- Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! grodzenie stosowne do zajmowanego stanowiska oraz Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw We- posiadanych kwalifikacji zawodowych, w tym wyna- wnętrznych oraz Komisji Samorządu Terytorialnego grodzenie zasadnicze, dodatek za wieloletnią pracę, i Polityki Regionalnej o poselskim projekcie ustawy nagroda jubileuszowa i wszystkie z tym związane o zmianie ustawy o pracownikach samorządowych, przywileje. Likwidacja gabinetów politycznych w sa- druk nr 1324. morządach pozwoli na redukcję biurokracji i szuka- Sejm na 44. posiedzeniu w dniu 22 czerwca 2017 r. nie oszczędności w administracji, a zatem wychodzi skierował powyższy projekt ustawy do Komisji Ad- naprzeciw oczekiwaniom społecznym. ministracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Sa- Klub Prawo i Sprawiedliwość omawiany projekt morządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej w celu popiera i będzie głosował za jego przyjęciem. Dzięku- ponownego rozpatrzenia. Połączone komisje po roz- ję bardzo. (Oklaski) patrzeniu projektu na posiedzeniu w dniu 5 lipca br. wnoszą, aby Wysoka Izba uchwaliła załączony projekt ustawy. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Wicemarszałek Ryszard Terlecki: Bardzo dziękuję. Teraz głos ma pani poseł Halina Rozpondek, klub Wicemarszałek Ryszard Terlecki: Platforma Obywatelska. Bardzo proszę. Bardzo dziękuję. Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- Poseł Halina Rozpondek: czeń w imieniu klubów i kół. Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt *) Teksty wystąpień niewygłoszonych w załączniku. w imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Oby- 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o pracownikach samorządowych 85

Poseł Halina Rozpondek nie. Art. 2: Umowy z pracownikami samorządowymi zatrudnionymi w dniu wejścia w życie niniejszej usta- watelska przedstawić stanowisko w sprawie projektu wy na stanowiskach doradców i asystentów na pod- ustawy o zmianie ustawy o pracownikach samorzą- stawie przepisów ustawy zmienianej w art. 1 w brzmie- dowych, druk nr 1324, oraz sprawozdania Komisji niu dotychczasowym wygasają z upływem czasu, na Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji który zostały zawarte, jednak nie później niż w dniu Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, zakończenia trwającej w dniu wejścia życie niniejszej zawartego w druku nr 1683. ustawy kadencji organów jednostki samorządu tery- Projekt ustawy zawiera propozycję wykreślenia torialnego, w której zatrudniony jest pracownik. z obowiązującej ustawy wszystkich zapisów związa- Przekazuję panu marszałkowi treść poprawki. nych ze stanowiskami asystentów i doradców, czyli po prostu likwidację tych stanowisk we wszystkich jednostkach samorządu terytorialnego. Połączone Wicemarszałek Ryszard Terlecki: komisje trzykrotnie odrzucały ten projekt ustawy zdecydowaną większością głosów, jednakże na posie- Bardzo dziękuję. dzeniu w dniu 5 lipca posłowie przyjęli sprawozdanie połączonych komisji. W sprawozdaniu w art. 1 przyjęto kilka poprawek Poseł Halina Rozpondek: czyszczących zapisy, które zawierały określenie „doradcy i asystenci”, a w art. 2 skrócono czas wygasania Klub Platformy Obywatelskiej jest właściwie prze- umów pracowników samorządowych zatrudnionych ciwny zupełnie niepotrzebnym zmianom, niewiele na stanowiskach doradców i asystentów do 14 dni od zmieniającym w dotychczasowym funkcjonowaniu daty wejścia w życie proponowanej ustawy. Od po- samorządów, jednak jeśli nasza poprawka zostanie czątku procedowania nad tym projektem nasz klub przyjęta, czyli logicznie wygasną te umowy po zakoń- uznawał, że wprowadzenie tych zmian jest zbędne, czeniu kadencji, wówczas nie będziemy głosować Oklaski bowiem, po pierwsze, zapisy w obowiązującej ustawie przeciw. Dziękuję bardzo. ( ) są fakultatywne i większość jednostek samorządu Spis treści terytorialnego w ogóle nikogo nie zatrudniła na spor- Wicemarszałek Ryszard Terlecki: nych stanowiskach, po drugie, ilość zatrudnionych doradców i asystentów jest limitowana w zależności Bardzo dziękuję. od wielkości jednostki samorządu terytorialnego, po Teraz głos zabierze pan poseł Tomasz Jaskóła, trzecie, uważamy za czytelny fakt, że określona i zna- klub Kukiz’15. na społeczności lokalnej grupa doradców i asysten- Bardzo proszę, panie pośle. tów przychodzi z nowo wybranym wójtem, starostą czy marszałkiem i z końcem kadencji wraz z nim odchodzi. Zgodnie z demokratycznymi wyborami to Poseł Tomasz Jaskóła: społeczeństwo lokalne, wybierając nowego wójta, radę powiatu czy sejmik województwa lub powierza- Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pro- jąc im ponownie obowiązki, daje możliwość doboru jekt Kukiz’15 dotyczący nowelizacji ustawy o pracow- najbliższych pracowników, a po zakończeniu kaden- nikach samorządowych zakłada likwidację stano- cji oceni ich pracę przy urnie wyborczej. Przypomnę, wisk doradców i asystentów w samorządach. Bardzo że projekt ustawy spotkał się z negatywną oceną się cieszę, że klub Prawa i Sprawiedliwość wsparł ten środowisk i organizacji samorządowych, a ich opinie projekt, pozytywnie go ocenił i głosował za dalszym według naszego klubu należałoby brać pod uwagę. procedowaniem w komisji. Dlatego właśnie dzisiaj Na posiedzeniu lipcowym zmieniono poprawką mamy drugie czytanie. art. 2 proponowanej ustawy i ustalono termin wyga- Gabinety polityczne funkcjonujące na szczeblu szania umów na 14 dni. Za rok mamy wybory samo- samorządowym stają się przyczółkiem do tworzenia rządowe i wygaszanie umów doradców i asystentów miejsc pracy dla osób związanych partyjnie z urzę- 14 dni po wejściu w życie ustawy, czyli jeszcze w tej dującym wójtem, burmistrzem, prezydentem miasta, kadencji, jest dla mnie niezrozumiałe. Zatrudnianie starostą czy marszałkiem. Doradcy bardzo często nie na takich stanowiskach jest terminowe, a stosunek posiadają żadnych kwalifikacji do zajmowania takie- pracy ustaje z chwilą upływu kadencji odpowiednio go stanowiska, co stanowi czy powoduje masę pato- wójta, burmistrza, prezydenta, starosty czy marszał- logii. Zresztą obywatele bardzo często zwracają na to ka. Nie mieszajmy więc już w obecnie trwającej ka- uwagę. Sam znam kilka takich przykładów z mojego dencji, a przepisy niniejszej ustawy niech wejdą okręgu wyborczego, z Częstochowy, gdzie dwudzie- w życie po upływie bieżącej kadencji samorządu. stokilkulatek jest asystentem prezydenta miasta Klub Platformy Obywatelskiej składa w związku Częstochowy. To jest powszechna praktyka, jeśli cho- z tym poprawkę do art. 2, aby nadać mu nowe brzmie- dzi o partyjne młodzieżówki, że w ten sposób wyna- 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. 86 Projekt ustawy o zmianie ustawy o pracownikach samorządowych

Poseł Tomasz Jaskóła pozycja, niewielka, ale jednak, jakiejś redukcji wy- datków na administrację publiczną. Proszę mi wie- gradza się ich wszystkich, oczywiście z pieniędzy rzyć, że 50 mln zł w skali państwa to być może nie- obywateli. dużo, ale to jest wyraźny sygnał dla wielu obywateli, Utrzymywanie gabinetów politycznych to jest ko- że politycy absolutnie potrafią się ograniczać, jeśli lejny bezsensowny wydatek naszego przeregulowa- chodzi o wydatkowanie, a 50 mln zł może mieć zu- nego, rozdmuchanego biurokracją państwa. Zatrud- pełnie inne przeznaczenie. nianie asystentów i doradców będzie wielomilionową Ja nie tylko mam nadzieję, ale jestem pewny, że oszczędnością, która nie przyniesie uszczerbku dla Prawo i Sprawiedliwość podtrzyma zdanie, a przede wykonywania ustawowo określonych zadań przez wszystkim zagłosuje zgodnie z argumentacją, którą organy jednostek samorządu terytorialnego. Likwi- przedstawiliśmy, za co bardzo dziękuję, aczkolwiek dacja gabinetów w samorządach pozwoli na redukcję zachęcam wszystkich państwa do tego, żeby zagłoso- biurokracji i szukanie oszczędności w administracji. wać za tym projektem mojego klubu, pierwszym od Wychodzi więc naprzeciw oczekiwaniom społecznym. 27 lat projektem, który redukuje wydatki admini- Oszczędności to minimum 50 mln w skali roku, stracji publicznej. Mam nadzieję, że podniesiecie a pamiętajmy o tym, że ustawa potencjalnie, hipote- państwo rękę za tym projektem. Bardzo dziękuję. tycznie pozwala na zatrudnienie, a koszty tego mogą (Oklaski) sięgnąć 0,5 mld zł. Wiem, że tak nie jest, ale potencjalnie tak może być. Dlatego apeluję do opozycji totalnej i histerycznej Wicemarszałek Ryszard Terlecki: z Platformy i Nowoczesnej, a także PSL-u o zagłoso- wanie za tą ustawą. Co rusz państwo mówicie o prze- Dziękuję. roście wydatków obecnego rządu. Tymczasem kiedy Głos ma teraz pan poseł Marek Sowa, klub No- Kukiz’15 proponuje oszczędności, klub PiS uznaje, woczesna. że rzeczywiście te argumenty są zasadne, a państwo w konsekwencji będziecie głosować przeciwko, cho- ciaż deklaracja pani poseł Rozpondek dzisiaj jest Poseł Marek Sowa: Spis treści w jakiś sposób pozytywna. Pan minister Sawicki – pamiętam tę wypowiedź Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Od 7 miesięcy – mówił, wypowiadając się w imieniu swojego klubu, procedujemy nad projektem ustawy o pracownikach że – tutaj cytat – nie potrzeba tego typu przepisów samorządowych. To już jest swego rodzaju drugie prawnych, aby dobry gospodarz wiedział, jak ma się podejście, bo w roku 2016… zachować. W odróżnieniu od nadzoru centralnego (Poseł Halina Rozpondek: Trzecie.) ludzie na dole doskonale wiedzą, czy zatrudnieni …projekt tej ustawy został odrzucony. Zresztą urzędnicy są kompetentni, potrzebni i właściwie zaj- podobnie było w trakcie debaty i pracy nad tym pro- mują się sprawami. jektem w komisji sejmowej, gdzie mogliśmy obserwo- Niewątpliwie pan przewodniczący, pan minister wać swego rodzaju ewolucję i postawę posłów Prawa ma oczywiście też troszkę racji, ale odpowiedziałem i Sprawiedliwości, od pierwszego posiedzenia, kiedy wtedy argumentem na argument: tak, oczywiście, jednoznacznie bardzo negatywnie wypowiadali się ale tym bardziej niepotrzebne są kolejne stanowiska, przeciwko tej ustawie, przez kolejne posiedzenia, na ponieważ człowiek wybierany na takie stanowisko których łamane były kręgosłupy posłów PiS-u po to, wchodzi w ten urząd i ma prawo mieć zaufanie do aby finalnie ten projekt ustawy mógł być przyjęty. urzędników, którzy są w danym urzędzie. Nie chciał- To jest projekt ustawy dedykowany tak naprawdę bym mówić, że czasami, jeśli chodzi o partię PSL, to ok. 1 tys. pracowników samorządowych. To nie są właśnie jest tak, że te rozdmuchane administracyjnie ludzie trędowaci, to nie jest tak, jak mówią przedsta- przerosty biurokratyczne są powodem do funkcjono- wiciele wnioskodawców, posłowie Kukiz’15, że nie wania, istnienia i utrzymywania wielu urzędników. wiadomo, co oni robią, że nie mają żadnego zakresu O dziwo, wielu tzw. niezależnych samorządowców czynności. To wszystko oczywiście wiadomo, jest to mówi, również korporacje samorządowe mówiły, że uregulowane. Kierownik jednostki w sposób bardzo nie jest to potrzebna nowelizacja. Otóż jest to po- precyzyjny opisuje każde stanowisko pracy i oczywi- trzebna nowelizacja. ście zatrudnia tylko te osoby, które są im potrzebne. Nie zgadzam się również z argumentacją, że trze- Oczywiście w żadnej mierze wprowadzenie tej ba przesuwać to na zakończenie kadencji. Im szyb- ustawy w życie nie spowoduje zmniejszenia zatrud- ciej, tym lepiej będziemy oszczędzać pieniądze podat- nienia, bo wszyscy ci pracownicy przejdą na normal- nika. Na pewno będzie to z korzyścią dla budżetu, ne stanowiska urzędnicze, bowiem spełniają wszyst- a i uwzględnione zostaną społeczne oczekiwania. kie kryteria, które w administracji publicznej, admi- Proszę mi wierzyć, że kiedy prezentujemy ten pro- nistracji samorządowej są stosowane w odniesieniu jekt, kiedy go pokazujemy i kiedy mówimy, że Prawo do pracowników. Ten sposób zatrudniania – ta bar- i Sprawiedliwość wsparło ten projekt, to naprawdę dzo precyzyjnie opisana swego rodzaju elastyczność wielu obywateli mówi: to jest pierwsza od 27 lat pro- – od jednej do siedmiu osób w zależności od wielkości 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o pracownikach samorządowych 87

Poseł Marek Sowa Wicemarszałek Ryszard Terlecki: jednostki samorządu terytorialnego żadnej zmiany Dziękuję. ani żadnej rewolucji tutaj nie dokona. Teraz głos zabierze pan poseł Marek Sawicki, Nie jest prawdą, tak jak mówił przede mną pan klub Polskiego Stronnictwa Ludowego. poseł Jaskóła, że to będą oszczędności potencjalnie nawet rzędu 0,5 mld zł. Nie jest nawet prawdą, że to będzie 50 mln zł, bo… Poseł Marek Sawicki: (Poseł Tomasz Jaskóła: Oczywiście, że nie.) …w ocenie skutków regulacji wpisanej do uzasad- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zabierając głos nienia tej ustawy, a pan poseł jest posłem wniosko- w sprawie nowelizacji ustawy o pracownikach samo- dawcą, jest precyzyjnie zapisane, że to jest niewiele rządowych w imieniu Klubu Parlamentarnego Pol- ponad 40 mln zł. Takie są fakty. Państwo używacie skiego Stronnictwa Ludowego, praktycznie po tym, retoryki czysto populistycznej… co powiedział poseł Marek Sowa, mógłbym już swoje (Poseł Tomasz Jaskóła: Ale 25% samorządów nie wystąpienie zakończyć, ale ponieważ pan poseł Ja- dało rady.) skóła łaskawie „zaczepił” moje poprzednie wystąpie- …natomiast my będziemy głosowali przeciwko tej nie, udział w dyskusji na ten temat, to, panie pośle ustawie z uwagi na zawartość merytoryczną. Nie Jaskóła, powiem tak. Wiem, że Kukizowi’15 jak tlenu możemy po prostu poprzeć kłamstw, które państwo potrzeba jakiegokolwiek sukcesu, jakiegokolwiek tutaj wygadujecie. Nie mogą być poparte rozwiąza- projektu uchwalonego w ramach koalicji z Prawem nia, w których przypadku argumentacja jest nie- i Sprawiedliwością. Nie jest żadną tajemnicą, że pier- prawdziwa. wotnie rzeczywiście składaliście propozycję likwida- Mówicie od początku o gabinetach politycznych cji gabinetów politycznych. Gdyby ten projekt zmie- i zapewne takie jest wasze myślenie i patrzenie na rzał do likwidacji gabinetów politycznych, mogliby- samorząd. Gabinety polityczne w wyniku targu ście liczyć także na poparcie Polskiego Stronnictwa z przedstawicielami Prawa i Sprawiedliwości zostały Ludowego. Przypomnę, że kiedy byłem ministrem rolnictwa, chodzi o drugą kadencję, gabinetu poli- odpuszczone. Gabinety polityczne są w minister- Spis treści tycznego u siebie nie miałem, a dziś gabinet politycz- stwach, są w urzędach administracji centralnej. Tych ny mojego następcy liczy siedem osób. A więc dobrze gabinetów nie ruszacie. Wy macie wizję asystenta byłoby nie skupiać się tylko na samorządzie, ograni- pracującego za 12 tys. zł miesięcznie, asystenta roz- czając administrację. Wie pan doskonale, że kilkana- bijającego się beemką. Wy macie wizję i widzicie asy- ście procent samorządowców skorzystało z tej propo- stenta przez pryzmat Misiewicza. W samorządzie nie zycji ustawowej. Powiem tak: ten projekt, który dzi- ma takich Misiewiczów. Ludzie zarabiają po 2500 zł, siaj z PiS-em przyjmiecie, ma charakter pozorny. takie są wynagrodzenia tych pracowników, a wyko- I zarówno koleżance z Platformy, jak i koledze z No- nują oni szereg czynności niezbędnych do realizacji woczesnej powiem, że termin rozwiązania umowy, zadań. Chwytacie się kwestii, która być może ma 14 czy 30 dni, nie ma tu żadnego znaczenia. Samo- wam przynieść jakiś splendor, ale jest czysto populi- rządowcy to są ludzie bardzo aktywni, śledzą prace styczna i nie znajduje żadnego odzwierciedlenia w fak- parlamentu. Kiedy ta ustawa będzie wchodzić w ży- tach, nie odpowiada prawdzie. Dlatego też klub No- cie, to tam, gdzie dobrzy asystenci, dobrzy doradcy woczesnej będzie głosował przeciwko proponowanej będą im potrzebni, zdążą przeprowadzić nabór kwa- zmianie. lifikacyjny i zdążą tych ludzi zatrudnić na umowę. Panie marszałku, na zakończenie pozwolę sobie W przypadku dotychczasowego trybu zatrudnienia również złożyć poprawkę Klubu Poselskiego Nowo- praktycznie wraz z odchodzącym burmistrzem, pre- czesna. Jest to poprawka podobna do tej, którą zgła- zydentem, marszałkiem odchodził także asystent, szała przede mną pani poseł Rozpondek, i dotyczy odchodził także doradca. Jak mówię, wy, szukając kwestii rozwiązania umowy o pracę. Proponujemy pozornego sukcesu, wprowadzacie tryb ustawowy. Co okres 30 dni. Wydaje się, że to jest w miarę cywilizo- ciekawe, trzy razy wam to komisje odrzucały, dopie- wany termin – przynajmniej ci ludzie z miesięcznym ro głęboka, że tak powiem, przebudowa wewnątrz wyprzedzeniem dowiedzą się, że muszą poszukać Prawa i Sprawiedliwości pozwala wam na uchwale- sobie nowego zatrudnienia, aplikować o nie. Przypo- nie tego projektu. mnę państwu tylko, że te umowy co prawda wygasa- Siłą rzeczy tak przygotowanej fikcji Polskie Stron- ją w ostatnim dniu kadencji, ale kiedy kadencja upły- nictwo Ludowe popierać nie będzie. A co do obecności wa, wiadomo 4 lata wcześniej. Stąd też nasza popraw- Polskiego Stronnictwa Ludowego w samorządach i na- ka – chodzi o to, aby rozstanie nastąpiło po 30 dniach, szego doświadczenia, to weźcie się do roboty, nie pro- a nie 14, jak jest w projekcie ustawy. Dziękuję bardzo. ponujcie populistycznych rozwiązań, a w najbliższych (Oklaski) wyborach samorządowych być może osiągniecie po- (Poseł Tomasz Jaskóła: Panie marszałku, czy mogę dobny sukces, jaki ma w samorządach Polskie Stron- w trybie sprostowania?) nictwo Ludowe. Dziękuję. (Oklaski) 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. 88 Projekt ustawy o zmianie ustawy o pracownikach samorządowych

Wicemarszałek Ryszard Terlecki: ocenie zwalnianie asystentów i doradców wpłynie negatywnie na sprawne funkcjonowanie urzędów, Głos zabierze pani poseł Małgorzata Zwiercan, zwłaszcza tych, które zlokalizowane są w dużych jed- koło Wolni i Solidarni. nostkach samorządowych. Bardzo proszę. Koło Wolni i Solidarni będzie głosować przeciw pro- cedowanemu projektowi ustawy. Dziękuję. (Oklaski)

Poseł Małgorzata Zwiercan: Wicemarszałek Ryszard Terlecki: Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu koła Wolni i Solidarni przedstawiam stanowisko w spra- Dziękuję bardzo. wie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Przystępujemy do pytań. o pracownikach samorządowych. Zapisało się pięcioro państwa posłów. Projektodawcy podkreślają, że wprowadzone Zamykam listę zgłoszonych do pytań. w ustawie zmiany spełniają społeczne oczekiwania, Wyznaczam czas pytania na 1 minutę. ponieważ uda się zaoszczędzić blisko 50 mln zł. To Jako pierwszy pytanie zadaje pan poseł Paweł nie jest najlepszy, a przede wszystkim wystarczający Szramka, klub Kukiz’15. argument. Uważam, że zatrudnianie asystentów i do- Bardzo proszę. radców jest potrzebne z punktu widzenia sprawnego funkcjonowania wielu urzędów różnych poziomów administracji. Asystenci i doradcy nie powinni być Poseł Paweł Szramka: postrzegani tylko przez pryzmat ekonomiczny. Osoby pracujące na tych stanowiskach nie powinny być Dziękuję. traktowane jako zbędne tylko dlatego, że komuś nie Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiciel podoba się określenie asystent lub doradca. Dzięki Prawa i Sprawiedliwości tak entuzjastycznie wypo- ich pracy udaje się pomyślnie wdrażać projekty z róż- wiadał się na temat tego projektu, mówił, że to ogra- nych dziedzin. niczy biurokrację, że ograniczymy też ilość zbędnie Spis treści Po raz kolejny muszę podkreślić, że przytaczane wydawanych pieniędzy. Tu zastanawiam się. Skoro przez projektodawców argumenty nie są dla mnie tak, to dlaczego nie zlikwidujemy gabinetów politycz- przekonujące. Projektodawcy podawali wielokrotnie nych w polskim parlamencie? To był nasz główny argument, że stanowiska asystenckie i doradcze są zamiar. Taki projekt zresztą składaliście dwukrot- powiązane personalnie z osobami, które pełnią funk- nie, gdy byliście w opozycji. Jak widać, punkt widze- cje kierownicze. Nie widzę w tym niczego złego. Nie nia zmienia się w zależności od punktu siedzenia, to wyobrażam sobie sytuacji, aby pracownik nie anga- zresztą chyba pan marszałek nawet mówił. Proponu- żował się w sukcesy swojego pracodawcy. Aby współ- ję, żebyście wrócili do tego bardzo dobrego pomysłu praca była owocna, musi być wzajemne zaufanie. Nie i razem z nami doprowadzili do tej zmiany. Dziękuję. w każdej jednostce samorządu terytorialnego zatrud- (Oklaski) niani są asystenci lub doradcy. Każdy organ decydu- je o tym indywidualnie. W ustawie znajduje się zapis, który reguluje zatrudnianie bez konkursu asysten- Wicemarszałek Ryszard Terlecki: tów i doradców w zależności od liczby mieszkańców danej jednostki samorządowej. Dziękuję. Uważam, że praca asystenta, doradcy jest dobrą Pytanie zadaje pan poseł Bogdan Rzońca, klub szkołą dla młodego człowieka. Daje możliwość zdoby- Prawa i Sprawiedliwości. cia doświadczenia, a także pokazuje młodemu czło- wiekowi specyfikę pracy w urzędzie. Muszę powie- dzieć po raz kolejny, że wraz z likwidacją stanowisk Poseł Bogdan Rzońca: asystenckich i doradczych będziemy mieli taką sytu- ację, że osoby zatrudniane na tych stanowiskach za- Dziękuję bardzo. czną być zatrudniane na etatach urzędniczych. Taka Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ja mam pytanie sytuacja moim zdaniem zacznie generować stałe, a za- do pana posła wnioskodawcy, prośbę o, powiedzmy, razem wyższe koszty utrzymania pracowników sa- podzielenie się informacją, jaka będzie korelacja, gdy morządu terytorialnego, bo przecież w chwili obecnej wejdzie w życie ta ustawa, projektowana ustawa, o któ- bardzo często zatrudnienie asystentów, doradców rej mówimy, między spadkiem liczby etatów a oszczęd- związane jest z trwaniem konkretnych projektów. nościami finansowymi. Wtedy dowiemy się, ile nas Nie rozumiem również zastrzeżeń wobec zatrud- kosztowały ewentualnie te etaty. Czy pan poseł wnio- niania asystentów wcześniej zaangażowanych w pra- skodawca ma wiedzę o tzw. geografii politycznej tych cę polityczną. Przecież to właśnie ich doświadczenie asystentów na poziomie samorządów wojewódzkiego, i często wrażliwość społeczna dają gwarancję zatrud- powiatowego i gminnego? To byłoby też bardzo cie- niającemu, że nie są to osoby przypadkowe. W mojej kawe. Ja przez 8 lat pracowałem w organie samorzą- 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o pracownikach samorządowych 89

Poseł Bogdan Rzońca pozwala zatrudniać osoby w takiej liczbie, że liczymy, iż jest to, i wynika to z ustawy, 500 mln zł, a zatrud- du województwa i nie przypominam sobie, żeby któ- nionych jest faktycznie za 40 mln – teraz pan Sowa rykolwiek z członków zarządu miał asystentów, więc powinien uważać, jeśli mnie słyszy – ale 25% samo- może to byłoby ciekawe. Jeśli to jest możliwe dzisiaj, rządów tych danych nam nie podało. Logika podpo- to proszę o odpowiedź dzisiaj, a jeśli nie, to proszę wiada, że to jest dalsze, kolejne 10 mln zł, stąd liczba o podzielenie się… 50. Proponuję czytać uzasadnienia, ponieważ wtedy (Poseł Tomasz Jaskóła: Ja nie jestem sprawoz- nie ma się pytań, a jeśli się ma, to one są merytorycz- dawcą, panie pośle.) ne, i nie chroni się w gruncie rzeczy czegoś, co jest Sorry, przepraszam, to jest do pana posła Macie- z gruntu, z natury rzeczy przegrane poprzez niezro- jewskiego oczywiście. zumienie tekstu, który się czyta. Natomiast my, Proszę o podzielenie się tymi informacjami, jak to przypominam, poparliśmy też projekt Nowoczesnej. wygląda na poziomie województw, powiatów i samo- I tu w zasadzie nie będzie pytania, to będzie krót- rządów gminnych. Chodzi o ten podział asystentów. ka lekcja zrozumienia. Proszę dalej nie manipulować Dziękuję bardzo. tymi danymi. 50 mln oszczędności, wynika to z danych z uzasadnienia. Kropka. Dziękuję. Wicemarszałek Ryszard Terlecki: Wicemarszałek Ryszard Terlecki: Dziękuję. Pytanie zadaje pan poseł Jerzy Meysztowicz, klub Dziękuję. Nowoczesna. Pytanie zadaje pan poseł Krzysztof Gadowski, klub Platformy Obywatelskiej. Poseł Jerzy Meysztowicz: Poseł Krzysztof Gadowski: Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zwrócę się do pana posła sprawozdawcy. Jeżeli chcecie jako Kukiz’15, Dziękuję, panie marszałku. Spis treści żeby Nowoczesna coś poparła, to nie zaczynajcie od Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Pośle Wnio- tego, żeby histeryczna Nowoczesna coś poparła, bo skodawco! Panie pośle, ja do pana się zwracam. Pan my, jak będziemy chcieli, żebyście poparli jakiś nasz przedstawił projekt, pan tego projektu broni. Chcia- program, nie będziemy mówili: żałosna przystawko łem pana spytać, skąd ma pan takie doświadczenie. PiS-u, prosimy was bardzo, żebyście coś poparli. Czy był pan radnym, członkiem rady miasta? Czy był Tak naprawdę to rzeczywiście trudno jest po ta- pan przewodniczącym rady miasta? Może zastępcą? kim wstępie powiedzieć: świetny projekt. Ten projekt A może szefem jakiejś komisji? jest zły. Ten projekt jest zły. Jest ewidentnie pewnego rodzaju porozumieniem między Prawem i Sprawie- (Poseł Tomasz Jaskóła: Czy jak jeździ pan samo- dliwością a klubem Kukiz, który wycofując się z li- chodem, to jest pan mechanikiem?) kwidacji gabinetów politycznych, dostał taki ochłap, Już nie pytam pana, czy pan był wójtem, czy pan że może w tych samorządach, bo PiS od początku do był burmistrzem lub prezydentem miasta. Skąd to końca kombinuje, żeby osłabić tutaj samorządy. Wy- doświadczenie? ście się wpisali w ten projekt. Państwo mówicie: punkt widzenia zależy od punk- Pytanie do pana. Jak możemy wierzyć, że te sza- tu siedzenia. Państwoście tam jeszcze nie siedzieli, cunki są wiarygodne, skoro na początku mówiło się a już chcecie to zmieniać. Jeszcze nie skosztowaliście, o 500 mln, teraz się mówi o 50 mln, a może to jest nie widzieliście, nie dotknęliście, jaka to jest władza, 5 mln? (Dzwonek) A więc zastanówcie się… a już chcecie ją korygować, zmieniać. Chcecie zmie- (Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przema- niać ludzi, którzy w tym samorządzie rzeczywiście wia przy wyłączonym mikrofonie) chcą pomóc prezydentowi, dbają o to, żeby w ich re- gionie, w danej dzielnicy, w danym mieście coś się zmieniało. Ci ludzie na pewno są merytorycznie przy- Wicemarszałek Ryszard Terlecki: gotowani, a nie politykują. Nie politykują. W samo- rządzie (Dzwonek) w większości się nie… Dziękuję bardzo. (Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przema- Pan poseł Tomasz Jaskóła, klub Kukiz’15. wia przy wyłączonym mikrofonie) …politykuje, panie pośle. Dziękuję.

Poseł Tomasz Jaskóła: Wicemarszałek Ryszard Terlecki: Szanowny Panie Marszałku! Lekcja czytania ze zrozumieniem, szanowni państwo. I to dla pana posła Głos zabierze teraz sprawozdawca komisji pan Sowy, i dla pana Meysztowicza. Potencjalnie ustawa poseł Andrzej Maciejewski. 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. 90 Projekt ustawy o zmianie ustawy o pracownikach samorządowych

Poseł Andrzej Maciejewski: i ma zaplecze ludzi, urzędników, którzy są mu potrzebni do pracy. W tym momencie jest pytanie: Po Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo uważnie co jest doradca do spraw polityki rodzinnej czy spo- przysłuchiwałem się wypowiedziom wszystkich po- łecznej, skoro jest wydział do spraw polityki społecz- słów. Na wstępie chciałbym życzyć kolegom z PSL-u nej? To, rozumiem, pan prezydent nie wierzy panu takiego samego sukcesu jak ostatnio. Mam nadzieję, dyrektorowi wydziału polityki społecznej? No to coś że za rok będą mieli okazję ten sukces powtórzyć. To jest nie tak. Zaczynamy tworzyć tutaj dziwne, karko- był imponujący sukces, tak że przed państwem duże łomne konstrukcje, które powodują niezrozumienie. wyzwanie. Czy kwota jest duża, czy mała? 50 mln. Kwestia Proszę państwa, kolejna sprawa. Tutaj było pyta- względna. Proszę państwa, chodzi o zasady. Ja ro- nie pana posła z Platformy Obywatelskiej. Jako poseł zumiem, że w życiu publicznym zasady poszły w krza- sprawozdawca mogę powiedzieć, że byłem samorzą- ki, a nam chodzi o zasady. Tu nie chodzi o te milio- dowcem I kadencji, że byłem szefem Rady Miasta Bar- ny. Chodzi o zasady i przyzwoitość. Nie będę już toszyce, miasta 25-tysięcznego, tak gwoli jasności, cytował klasyka, że nieraz wystarczy nie kraść. w samorządach Kukiz’15 też mam doświadczenie. Chodzi o zasadę, że przychodzimy i mówimy otwar- Proszę państwa, pan poseł Rzońca zapytał o kon- cie, że nie ma pakietów wiązanych, zależnościo- krety – konkrety, czyli fakty. Doradcy w przypadku wych, że samorząd ma być samorządem, bo to jest Krakowa są trzej. Portal Samorządowy, odsyłam. wspólnota mieszkańców, a wójt, burmistrz to czło- Dane: zarobki 7–8 tys. brutto. Wszedłem właśnie wiek na kontrakcie, który przychodzi robić dobrą przed chwileczką na stronę prezydenta miasta Olsz- robotę dla mieszkańców, a nie dla swojego sztabu tyna. Zespół doradców i asystentów prezydenta Olsz- wyborczego. tyna. Czytamy: asystent prezydenta do spraw spe- Rozumiem koleżanki i kolegów z PO i PSL-u, bo- cjalnych projektów społecznych, raz, asystent prezy- wiem dzisiaj tak naprawdę to wasi koledzy siedzą denta Olsztyna ogólny, dwa, doradca prezydenta do jako doradcy i pełnomocnicy. Ja was rozumiem, po spraw koordynacji polityki rodzinnej, trzy. Radca ludzku rozumiem, tylko może właśnie warto tę zasa- prawny też jest tu, o dziwo, włączony do zespołu do- dę wprowadzić na czysto i mieć tę czystą kartę na

Spis treści radców. To jest cztery. Pięć – doradca prezydenta do tym poziomie. Owszem, jako Kukiz’15 z założenia spraw komunikacji społecznej. Proszę państwa, ta- mieliśmy ten ideał, żeby te gabinety zlikwidować na kich faktów – Wadowice itd. – szukamy, a już wejdź- poziomie ministerstw, zlikwidować także na pozio- my… Zapraszam wszystkich do odwiedzenia stron mie finansowania partii. To są nasze ideały, ale – jak urzędów marszałkowskich. Dzisiaj się dowiedziałem, to mówią – kropla drąży skałę. Tak że tutaj ze swojej proszę państwa – i to mnie najbardziej w tym wszyst- strony będziemy na pewno konsekwentni. Ale to, my- kim przeraziło – że oto w polskim systemie stworzy- ślę, kwestia czasu. Powolutku obywatele – nie my, liśmy taki ciekawy system pakietu wiązanego. Miesz- proszę państwa, Kukiz’15, ale obywatele – na nas kańcy, wybierając sobie burmistrza, wójta, prezyden- wszystkich to wymuszą. Dziękuję. (Oklaski) ta czy też samorząd wojewódzki, wybrali sobie od razu gabinet, doradców itd. To tak, jakby pan prezydent, wchodząc do urzędu, już z góry zakładał, że Wicemarszałek Ryszard Terlecki: wszyscy wokół są źli, niedobrzy, że nikt mu nie będzie pomagał. Skoro jest to samorząd… Nie mylmy samo- Dziękuję bardzo. rządu z rządem, bo to jest troszkę inna półka. Zamykam dyskusję. Tutaj było kolejne założenie… A więc ten pakiet W związku z tym, że w czasie drugiego czytania wiążący to jest chyba zła tradycja świecka i chyba zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy popraw- z tą tradycją trzeba zerwać, bo istotą samorządu ki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten pro- było to, że przychodzi ktoś, kto był wybrany. Wybie- jekt do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych ramy wójta, burmistrza, a nie doradcę. To jest tro- oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki chę co innego. Zatem kwestia wiązania asystenta Regionalnej w celu przedstawienia sprawozdania. i doradcy z kadencją pana wójta, burmistrza, prezy- Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm denta jest, lekko mówiąc, taką falandyzacją prawa propozycję przyjął. i jest to już troszeczkę na wyrost. Nie ma wyborów Sprzeciwu nie słyszę. wiązanych. Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 8. po- Kolejna sprawa jeszcze w tym wszystkim. Proszę rządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego państwa, tu mówimy o pewnym kierunku. Skoro mó- projektu ustawy o zmianie ustawy o cudzoziem- wimy o samorządzie i mówimy o tym, że samorząd cach oraz niektórych innych ustaw (druk nr 1780). ma być samorządem odpartyjnionym, i wszyscy mó- Proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Spraw wią: tak, jesteśmy za tym odpartyjnieniem, to rozu- Wewnętrznych i Administracji pana Jakuba Skibę miem, że przychodzi fachowiec – wójt, burmistrz, o przedstawienie uzasadnienia projektu ustawy. prezydent, marszałek – z wiedzą i on jest kapitałem, Bardzo proszę. 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach 91

Sekretarz Stanu w Ministerstwie W projekcie przewidziano także m.in. wyodręb- Spraw Wewnętrznych i Administracji nioną szczególną podstawę udzielania zezwolenia na Jakub Skiba: pobyt czasowy i pracę cudzoziemcom zamierzającym wykonywać pracę w zawodzie pożądanym dla polskiej Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam gospodarki i posiadającym kwalifikacje zawodowe zaszczyt przedstawić rządowy projekt ustawy o zmia- wymagane do wykonywania pracy w tym zawodzie. nie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych Do udzielenia tego zezwolenia nie będzie wymagane ustaw, druk nr 1780, który ma przede wszystkim na przeprowadzenie tzw. testu rynku pracy, tj. nie bę- celu dostosowanie polskiego porządku prawnego do dzie wymagane spełnienie warunku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/66 braku możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie warunków wjazdu danego podmiotu powierzającego wykonywanie pra- i pobytu obywateli państw trzecich w ramach prze- cy na lokalnym rynku pracy w odniesieniu do danej niesienia wewnątrz przedsiębiorstwa. oferty pracy. Przewiduje się, że wykaz zawodów po- Projektowane w tym zakresie przepisy regulują żądanych dla polskiej gospodarki będzie mógł zostać czasowe przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa określony w rozporządzeniu wykonawczym do usta- mającego siedzibę w kraju trzecim pracowników ka- wy przez ministra właściwego do spraw pracy w po- dry kierowniczej, specjalistów oraz pracowników rozumieniu z ministrem właściwym do spraw gospo- odbywających staż do jednostki przyjmującej mającej darki z uwzględnieniem potrzeb rynku pracy, w tym siedzibę na terytorium Polski, należącej do tego potrzeby zapewnienia efektywnego zatrudniania przedsiębiorstwa lub grupy przedsiębiorstw. Projek- w zawodach, w których w skali całego kraju wystę- towana ustawa wprowadza rozwiązania prawne re- pują znaczące niedobory pracowników. Rozwiązanie gulujące udzielanie zezwoleń na pobyt czasowy w celu to będzie mogło stanowić ułatwienie dotyczące uzyskania zezwolenia na pobyt czasowy i pracę przez wykonywania pracy w ramach przeniesienia we- cudzoziemców zamierzających wykonywać pracę w za- wnątrz przedsiębiorstwa oraz zezwoleń na pobyt cza- wodach pożądanych dla polskiej gospodarki, co z ko- sowy w celu mobilności długoterminowej, jak rów- lei może przyciągać tę kategorię cudzoziemców do nież umożliwiające cudzoziemcom przenoszonym polskiego rynku pracy. wewnątrz przedsiębiorstwa skorzystanie z mobilno- W projekcie przewiduje się ponadto możliwość Spis treści ści krótkoterminowej wewnątrz Unii Europejskiej ustanowienia limitów zezwoleń na pobyt czasowy, oraz wprowadza ułatwienia w zakresie łączenia ro- jakie będą mogły być udzielone cudzoziemcom w da- dzin dla pracowników przenoszonych wewnątrz nym roku kalendarzowym, w celach związanych z wy- przedsiębiorstwa. Maksymalny okres przeniesienia konywaniem przez nich pracy na terytorium Rzeczy- wewnątrz przedsiębiorstwa wynosić będzie 3 lata pospolitej Polskiej. Limity te będą mogły zostać okre- w przypadku pracowników kadry kierowniczej i spe- ślone w rozporządzeniu ministra właściwego do spraw cjalistów oraz 1 rok w przypadku pracowników od- wewnętrznych i wydawane w porozumieniu z mini- bywających staż. Po upływie tego czasu osoby te będą strem właściwym do spraw pracy oraz ministrem musiały opuścić Polskę, chyba że otrzymają zezwole- właściwym do spraw gospodarki. Limity będą mogły nie na pobyt na innej podstawie. Aby skorzystać obejmować poszczególne województwa, zawody, ro- z przeniesienia, wymagane będzie wcześniej zatrud- dzaje umów, na podstawie których cudzoziemcowi nienie w ramach tego samego przedsiębiorstwa lub może zostać powierzone wykonywanie pracy, lub ro- tej samej grupy przedsiębiorstw przez co najmniej 12 dzaje działalności podmiotu powierzającego wykony- miesięcy w przypadku pracowników kadry kierow- wanie pracy. Przy określeniu limitów będzie się niczej i specjalistów oraz przez 6 miesięcy w przypad- uwzględniać potrzeby rynku pracy, względy bezpie- ku pracowników odbywających staż. Projekt przewi- czeństwa państwa i porządku publicznego oraz zasa- duje także, iż członkowie rodzin pracowników prze- dy komplementarności zatrudnienia cudzoziemców noszonych wewnątrz przedsiębiorstwa będą mogli od w stosunku do obywateli polskich. razu dołączyć do tych pracowników. Będą także mie- Nowością jest wprowadzenie wymogu dla cudzo- li dostęp do polskiego rynku pracy. ziemców starających się o zezwolenie na pobyt rezy- Zmiany w przepisach ustawy z dnia 12 grudnia denta długoterminowego Unii Europejskiej w Polsce 2013 r. o cudzoziemcach mają również na celu stwo- polegającego na wykazaniu się znajomością języka rzenie lepszych ram prawnych pozwalających na polskiego przynajmniej na poziomie B1, czyli na po- świadome zarządzanie migracjami w Polsce, jak rów- ziomie średniozaawansowanym. Z obowiązku tego nież służą usprawnieniu istniejących procedur mi- będą zwolnione dzieci do 16. roku życia. Możliwość gracyjnych w oparciu o doświadczenia w stosowaniu wprowadzenia takiego wymogu integracyjnego za- obowiązujących przepisów prawa. Wśród tych roz- pewnia dyrektywa Rady nr 2003/109/WE z dnia wiązań należy wskazać m.in. na usprawnienie pro- 25 listopada 2003 r. dotycząca statusu obywateli cedury legalizacji pobytu cudzoziemców studiujących państw trzecich będących rezydentami długotermi- w Polsce i poszukujących pracy po zakończeniu stu- nowymi, zgodnie z którą państwa członkowskie mogą diów na polskich uczelniach oraz podejmujących zażądać od obywateli państwa trzeciego, aby spełnia- w naszym kraju pracę. li warunki integracji zgodnie z prawem krajowym. 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. 92 Projekt ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Projekt przewiduje również wprowadzenie roz- Wewnętrznych i Administracji Jakub Skiba wiązań prawnych mających na celu dostosowanie przepisów ustawy o cudzoziemcach do orzeczeń Try- I jak wynika ze sprawozdania Komisji dla Parlamen- bunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w spra- tu Europejskiego i Rady w sprawie stosowania dy- wach C-430/11 Sagor, C-457/12 S. i G. oraz C-491/13/ rektywy 2003/109/WE, takie państwa jak Austria, Ben Alaya. Czechy, Niemcy, Estonia, Grecja, Francja, Włochy, Proszę Wysokiej Izby, w imieniu rządu proszę Litwa, Łotwa, Malta, Holandia, Portugalia oraz Ru- o przyjęcie projektu ustawy o zmianie ustawy o cu- munia uzależniają udzielenie zezwolenia na pobyt dzoziemcach oraz niektórych innych ustaw. Dzięku- rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej od ję za uwagę. spełnienia warunków integracji obejmujących m.in. znajomość języka danego państwa członkowskiego. Projekt ustawy przewiduje także rozwiązania ma- Wicemarszałek Ryszard Terlecki: jące na celu usprawnienie procedury związanej ze składaniem przez cudzoziemców odcisków linii papi- Bardzo dziękuję. larnych w celu wydania karty pobytu oraz usprawnie- Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem ponie procesu wydawania decyzji w sprawie zobowiąza- rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- nia cudzoziemca do powrotu, kosztów wydania i wy- czeń w imieniu klubów i kół. konania decyzji o zobowiązaniu do powrotu, jak rów- Otwieram dyskusję. nież wykonywania powrotów i przekazywania cudzo- Jako pierwszy – pan poseł Jerzy Polaczek, Klub ziemców z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość. Ponadto projektowana ustawa wprowadza możli- wość zapewnienia pomocy socjalnej, opieki medycznej i psychologicznej cudzoziemcom, którzy nie zosta- Poseł Jerzy Polaczek: li umieszczeni w strzeżonym ośrodku lub wobec których nie zastosowano aresztu dla cudzoziemców, Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Pano- w przypadku gdy mogłoby to spowodować niebezpie- wie Posłowie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Spis treści czeństwo dla ich życia lub zdrowia albo ich stan psy- Prawo i Sprawiedliwość chciałbym oczywiście po- chofizyczny może uzasadniać domniemanie, że byli przeć projekt nowelizacji ustawy o cudzoziemcach oni poddani przemocy, jak również cudzoziemcom, oraz niektórych ustaw zawarty w druku nr 1780, którzy zostali zwolnieni ze strzeżonego ośrodka lub który jest implementacją do polskiego systemu prawnego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady z aresztu dla cudzoziemców z ww. przyczyn. Taka w sprawie warunków wjazdu i pobytu obywateli pomoc i opieka będą mogły zostać przyznane też oso- państw trzecich w ramach przeniesienia wewnątrz bie małoletniej, członkom rodziny lub opiekunowi przedsiębiorstwa. Ta dyrektywa jest z 15 maja 2014 r. prawnemu cudzoziemca, którego ze względu na stan Ogólna konkluzja po lekturze projektu jest bardzo zdrowia nie umieszczono w strzeżonym ośrodku lub satysfakcjonująca. To generalnie projekt ułatwiający zwolniono ze strzeżonego ośrodka. pobyt cudzoziemcom. Uregulowania prawne, które W projekcie ustawy proponuje się również mody- są związane z ich pobytem w Polsce, przewidują róż- fikację przepisów dotyczących cudzoziemców będą- nego rodzaju ułatwienia dla osób podejmujących w Pol- cych ofiarami handlu ludźmi poprzez: po pierwsze, sce studia, dla absolwentów polskich uczelni poszu- rozszerzenie katalogu okoliczności powodujących, że kujących pracy, dla cudzoziemców podejmujących pobyt cudzoziemca na podstawie zaświadczenia po- w Polsce pracę, w szczególności w takich zawodach, twierdzającego istnienie domniemania, że jest ofiarą które są pożądane w polskiej gospodarce. Warto tutaj handlu ludźmi, przestaje uważać się za legalny w związ- podkreślić, iż projekt jest bardzo obszerny, z bardzo ku z przekroczeniem lub usiłowaniem przekroczenia bogatą dokumentacją w zakresie aktów wykonaw- granicy wbrew przepisom prawa; po drugie, wprowa- czych, całej ścieżki konsultacji. To ogromny, bym dzenie możliwości udzielenia zezwolenia na pobyt powiedział, dokument, kilkusetstronicowy. czasowy małoletniemu cudzoziemcowi, który otrzy- Chciałbym skupić się tutaj poza tymi generaliami mał status pokrzywdzonego w postępowaniu w spra- na powtórzeniu kilku kwestii, które mają istotne wie o przestępstwo, o którym mowa w art. 189a § 1 znaczenie dla praktyki stosowania tej ustawy po jej Kodeksu karnego, niezależnie od tego, czy podjął on wejściu w przyszłości w życie. Przede wszystkim współpracę z organem właściwym do prowadzenia przewiduje ta ustawa wprowadzenie dwóch nowych postępowania w sprawie o to przestępstwo; po trze- zezwoleń na pobyt czasowy: zezwolenie pierwsze cie, rezygnację z konieczności potwierdzania przez – w celu wykonywania pracy w ramach przeniesienia prokuratora prowadzącego postępowanie w sprawie wewnątrz przedsiębiorstwa, oraz drugie, odnoszące o przestępstwo handlu ludźmi, że cudzoziemiec ma się do tzw. mobilności długoterminowej. Projekt rów- uzasadnione obawy przed powrotem do państwa po- nież zawiera rozwiązania prawne umożliwiające cu- chodzenia, jako jednego z warunków udzielania cudzoziemcom, którzy są przenoszeni wewnątrz przed- dzoziemcowi zezwolenia na pobyt stały. siębiorstwa, korzystanie z mobilności wewnątrz państw 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach 93

Poseł Jerzy Polaczek Wicemarszałek Ryszard Terlecki:

Unii Europejskiej i wprowadza ułatwienia w łączeniu Teraz głos zabiera pan poseł Wojciech Wilk, Plat- rodzin pracowników, które są przenoszone wewnątrz forma Obywatelska. przedsiębiorstwa. Bardzo proszę. Bardzo wiele z tych szczegółowych regulacji omó- wił już tutaj w imieniu rządu pan minister. Ja chciał- bym przy tej okazji raz jeszcze powtórzyć, iż projekt Poseł Wojciech Wilk: wprowadza m.in. wymóg znajomości języka polskiego przez cudzoziemców, którzy ubiegają się o zezwolenie Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europej- W imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Oby- skiej, oraz uwzględnia potrzebę usprawnienia postę- watelska chciałbym przedstawić stanowisko dotyczą- powania w sprawach zobowiązania cudzoziemców do ce rządowego projektu ustawy o cudzoziemcach oraz powrotów, kosztów wydania i wykonania decyzji o zo- niektórych innych ustaw. Projekt ten dostosowuje polski porządek prawny bowiązaniu do powrotu czy też wykonywania powro- do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady Unii tów i przekazań cudzoziemców w ramach terytorium Europejskiej z maja 2014 r., z tym że trzeba też po- Rzeczypospolitej Polskiej. wiedzieć, że termin wdrożenia dyrektywy upłynął Jest przy okazji tej nowelizacji szereg ustaw, któ- w listopadzie 2016 r., a więc mamy kilkumiesięczną re są zmieniane, jak ustawy: o promocji zatrudnienia zwłokę, ale nie tylko, bo projekt wprowadza również i instytucjach rynku pracy, o opłacie skarbowej, o de- przepisy wychodzące poza ramy wskazanych dyrek- legowaniu pracowników w ramach świadczenia usług, tyw. Projekt jest dość obszerny. Zwrócę uwagę tylko o świadczeniach rodzinnych, a także o pomocy pań- na kilka jego aspektów. stwa w wychowywaniu dzieci. Projektowane zmiany dotyczą m.in. cudzoziem- Zwróciłbym tutaj Wysokiej Izbie uwagę również ców podejmujących w Polsce studia, absolwentów na pewne elementy ekonomiczne związane z wpły- polskich uczelni oraz osób podejmujących w Polsce wem na rynek pracy nowelizacji ustawy o cudzoziem- pracę, w tym cudzoziemców o pożądanych kwalifika- cach. Mianowicie wejście w życie przepisów ustawy, cjach zawodowych. Projekt zakłada, że cudzoziemcy Spis treści które transponują tę dyrektywę, o której wspomnia- spoza Unii Europejskiej będą mieli możliwość uzy- łem na wstępie mojego wystąpienia, Parlamentu Eu- skania zezwolenia na pobyt czasowy w ramach prze- ropejskiego i Rady do naszego prawa krajowego niesienia wewnątrz przedsiębiorstwa z innego kraju. z jednej strony może mieć dość ograniczony wpływ Zezwolenie na pobyt w Polsce w ramach przeniesie- na rynek pracy, ale z drugiej strony pochodzący z państw nia wewnątrz przedsiębiorstwa ma wydawać wojewo- trzecich pracownicy kadry kierowniczej, specjaliści da, natomiast minister właściwy do spraw wewnętrz- czy pracownicy, którzy odbywają w Polsce staż, przez nych, w porozumieniu z ministrem właściwym do cały okres przeniesienia będą zatrudnieni przez pra- spraw pracy i ministrem właściwym do spraw gospo- codawcę macierzystego, który posiada siedzibę poza darki, mogą w drodze rozporządzenia określić limity terytorium Polski. tych zezwoleń. Inne rozwiązania przewidywane w tymże projek- Korzystając z okazji, chciałbym zapytać pana ministra o kryteria, jakimi ewentualnie będzie się kie- cie polegają na usprawnieniu procedur legalizacji rował szef Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Ad- pobytu cudzoziemców, którzy studiują w Polsce, po- ministracji, wydając stosowne rozporządzenie. Spra- szukują pracy po zakończeniu studiów na polskich wa jest ważna. Chodzi o rynek pracy, a te limity do- uczelniach oraz podejmują w Polsce pracę, w tym tyczące obcokrajowców mogących podjąć pracę w Pol- również w szczególności, co chcę podkreślić, w zawo- sce, które ten projekt wprowadza, są dość enigma- dach, które są pożądane dla polskiej gospodarki. Te tyczne. Pojawia się pytanie, na jakiej podstawie będą elementy oczywiście będą miały pozytywny wpływ ustalane te limity. Czy będzie dokonywana analiza (Dzwonek) na rynek pracy… rynku pracy, czy będą przeprowadzane chociażby konsultacje z przedsiębiorcami, czy przy określeniu limitów będzie brana pod uwagę specyfika danego Wicemarszałek Ryszard Terlecki: regionu? W uzasadnieniu piszecie państwo, że pozwolenia Dziękuję, panie pośle, wyczerpał pan czas. na pracę będą wydawane w branżach preferowanych. Czy mógłby pan minister ewentualnie troszkę przy- bliżyć ten temat, które branże będą preferowane? Poseł Jerzy Polaczek: Tytułem przykładu: Czy np. preferowana będzie branża sadowniczo-ogrodnicza na terenie Lubelsz- …i będą przyczyniały się do redukcji niedoboru czyzny, co jest szczególnie ważne chociażby w okresie siły roboczej na polskim rynku pracy. Dziękuję bar- zbioru owoców? Kiedy Lubelszczyzna potrzebuje wie- dzo za uwagę. lu pracowników, bardzo często zatrudnienie znajdu- 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. 94 Projekt ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach

Poseł Wojciech Wilk ność prawną, prowadzące działalność gospodarczą i powiązane ze sobą na zasadzie spółka zależna – ją cudzoziemcy, Ukraińcy. Należy pamiętać, że te spółka dominująca. rozwiązania… Należy pamiętać, że obcokrajowcy Podana jest również definicja mobilności. Projekt bardzo często wypełniają luki na rynku pracy. określa ją jako uprawnienie cudzoziemca do wjazdu Projekt, o którym mówimy, zawiera również sze- i pobytu na terytorium państw członkowskich Unii reg innych szczegółowych rozwiązań. Była o tym Europejskiej w celu wykonywania pracy w jednostce mowa. Dotyczą one chociażby wprowadzenia możli- przyjmującej, mającej siedzibę w danym państwie wości zapewnienia pomocy socjalnej, opieki medycz- członkowskim Unii Europejskiej, w charakterze pra- nej i psychologicznej cudzoziemcom, wprowadzenia cownika, kadry kierowniczej, specjalisty lub pracow- ułatwień w udzielaniu zezwoleń na pobyt czasowy nika odbywającego staż w ramach przeniesienia we- i pracę w zawodach pożądanych dla polskiej gospo- wnątrz przedsiębiorstwa, wynikające z posiadania darki. Jest to dość szeroki katalog. ważnego dokumentu pobytowego. Myślę, że ten projekt ze względu na swoją szcze- W procedowanej ustawie dokonano też podziału gółowość, jak również kilka zapisów, które powinny na mobilność krótkoterminową i długoterminową. być gruntownie przedyskutowane na posiedzeniu Klub Kukiz’15 pragnie pozytywnie odnotować komisji, powinien być skierowany do dalszych prac wprowadzone w nowelizacji istotne zaostrzenie od- parlamentarnych. I tak też mój klub będzie głosował. powiedzialności osób dokonujących zaproszenia cu- Dziękuję bardzo. (Oklaski) dzoziemca na obszar Polski w celu wykonywania przez niego pracy w postaci konieczności przedłoże- nia pisemnego oświadczenia, pod rygorem odpowie- Wicemarszałek Ryszard Terlecki: dzialności karnej za składanie fałszywych zeznań, że dane zawarte we wniosku są prawdziwe. Dotychcza- Dziękuję. sowa praktyka uczy bowiem, że istnieją firmy, które Teraz głos zabierze pan poseł Józef Brynkus, klub z zapraszania cudzoziemców uczyniły sobie sposób Kukiz’15. na generowanie dochodów stanowiący nierzadko je- dyną ich działalność zarobkową. W projekcie ustawy wprowadzono również nową Spis treści Poseł Józef Brynkus: przesłankę odmowy wydania wizy – uzasadnione wątpliwości co do wiarygodności złożonych przez cu- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiam dzoziemca oświadczeń odnośnie do celu jego pobytu stanowisko klubu Kukiz’15 wobec rządowego projek- na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z uwagi na tu ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach, druk dostępne organowi dowody lub obiektywne okolicz- sejmowy nr 1780. ności wskazujące na to, że cel pobytu cudzoziemca Jeśli słyszymy słowo „cudzoziemiec”, to u wie- mógłby być inny niż deklarowany. lu z nas po doświadczeniach zachodnioeuropej- Niewątpliwie proponowana zmiana przyczyni się skich z terrorystami, z których wielu całkiem legal- do ułatwienia przenosin pracownika w ramach jed- nie wjechało w europejski obszar gospodarczo-poli- nego przedsiębiorstwa bądź grupy przedsiębiorstw, tyczny, pojawia się obawa, że podobnie może być co powinno dodatkowo uatrakcyjnić Polskę gospo- w Polsce. Drugim powodem strachu jest zagrożenie darczo, ale jednocześnie utrudni przestępcze korzy- ekonomiczne wynikające z niekontrolowanego napły- stanie z prawa pobytu i wykonywania pracy przez wu cudzoziemców, zwłaszcza ze Wschodu, stanowią- cudzoziemców w Polsce, także Polakom umożliwia- cych potencjalną konkurencję gospodarczą dla Pola- jącym taki proceder. ków. Te dwa elementy należy brać pod uwagę zwłasz- Klub Kukiz’15 jest za przyjęciem projektu w przed- cza wtedy, gdy dokonuje się implementacji dyrektyw stawionej formie. Dziękuję bardzo. (Oklaski) europejskich w zakresie traktowania cudzoziemców. Procedowana ustawa to nie jest rozwiązanie prawne, które umożliwia niekontrolowany napływ na teren Wicemarszałek Ryszard Terlecki: państwa polskiego tzw. uchodźców, bo odnosi się do tych, którzy zamierzają w Polsce przebywać legalnie, Dziękuję. uzyskać wizy pobytowe i przede wszystkim legalnie Głos zabierze pan poseł Zbigniew Sosnowski, klub pracować. Polskiego Stronnictwa Ludowego. Proponowane rozwiązania w szczególności wpro- Przepraszam bardzo, wcześniej poseł Jerzy Meysz- wadzają nieznane do tej pory pojęcia usuwające ist- towicz, klub Nowoczesna. niejące dotąd w praktyce trudności interpretacyjne lub też mnożące niepotrzebne przeszkody natury proceduralnej, biurokratycznej przed zainteresowa- Poseł Jerzy Meysztowicz: nymi stronami. I tak została wprowadzona definicja grupy przedsiębiorstw, że są nią co najmniej dwie Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam przyjem- osoby prawne lub jednostki organizacyjne niebędące ność przedstawić stanowisko klubu Nowoczesna do- osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdol- tyczące rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach 95

Poseł Jerzy Meysztowicz Pracownik budowlany z Ukrainy może przyjechać na 3 miesiące, ale inżynierowie czy lekarze nie przy- o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw, któ- jadą na stałe, jeżeli nie będą mieli świadomości, że ra ma na celu dostosowanie polskiego porządku ich rodziny i oni sami będą bezpieczni. Mamy do czy- prawnego do dyrektywy Parlamentu Europejskiego nienia z publicznym przyzwoleniem na przemoc, któ- i Rady z maja 2014 r. w sprawie warunków wjazdu re ma początek na samej górze, bierze się z polityki i pobytu obywateli państw trzecich w ramach prze- strachu wobec odmienności, którą prowadzi polski niesienia wewnątrz przedsiębiorstwa. Wprowadza rząd. Przemoc eskaluje się przez brak zdecydowa- ona również inne zmiany w prawie dotyczącym cu- nych reakcji, brak potępienia. Gdy pobito Polaków dzoziemców, będące wyrazem tego, że rząd zdaje so- w Wielkiej Brytanii, na miejsce zdarzenia pojechało bie sprawę z problemów polskiego rynku pracy, z pro- aż dwóch ministrów rządu – minister Błaszczak i mi- blemu braku specjalistów czy szerzej – braku rąk do nister Waszczykowski. Czy któryś z nich odwiedził pracy. pobitych Ukraińców w Lublinie czy Gdańsku, Cze- Zainteresowanie pracą obcokrajowców w Polsce czenkę poturbowaną w zeszłym tygodniu w Warsza- rośnie z roku na rok. Wiele branż i wiele regionów nie wie, gdy odprowadzała dzieci do przedszkola, studen- wyobraża sobie już rynku pracy bez np. pracowników tów z Indii pobitych w ostatnim roku w Warszawie, z Ukrainy, dlatego konieczne są zmiany, które ułatwią Poznaniu czy Gdańsku? Takie przypadki można przyjmowanie cudzoziemców do pracy. Ustawa wpro- długo wymieniać. Ułatwienia proceduralne są waż- wadza szereg zmian, m.in. wprowadza nową kategorię ne, ale jeżeli Polska będzie mieć wizerunek kraju wiz, zezwolenia na pobyt czasowy w celu wykonywa- wrogiego cudzoziemcom, będzie ich przyjeżdżało co- nia pracy w ramach przeniesienia wewnątrz przedsię- raz mniej, co będzie poważnym problemem dla naszej biorstwa, ułatwia uzyskanie zezwolenia na pobyt cu- gospodarki. I myślę, że te przykłady, które podałem, dzoziemcom absolwentom polskich uczelni bezpośred- dadzą do myślenia panu ministrowi Błaszczakowi, nio po zakończeniu nauki. Trzeba też podkreślić, że panu ministrowi Zielińskiemu, że niereagowanie kasuje wymóg uzyskania zezwolenia przez cudzoziem- na tego typu akcje, ksenofobię, atakowanie cudzo- ców od starosty o braku możliwości zaspokojenia po- ziemców, nie przekłada się tylko i wyłącznie na złą trzeb kadrowych pracodawcy na lokalnym rynku pra- opinię o Polsce na całym świecie, ale również bę- cy, to jest bardzo dobre rozwiązanie, w trybie braków dzie miało wypływ na to, że coraz mniej ludzi bę- Spis treści formalnych wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt dzie chętniej przyjeżdżało po to, żeby żyć, pracować czasowy i pracę, wprowadza ułatwienia w udzielaniu i spokojnie tutaj przebywać ze swoimi rodzinami. zezwoleń na pobyt czasowy i pracę oraz zezwolenia na Dziękuję bardzo. pobyt stały dla pracowników wykonujących pracę w ramach pożądanych dla polskiej gospodarki sekto- rów i zawodów. Wicemarszałek Ryszard Terlecki: Z drugiej strony ustawa umożliwia Ministerstwu Spraw Wewnętrznych i Administracji ustanowienie Pan poseł Zbigniew Sosnowski, klub Polskiego limitów przyjęć cudzoziemców z podziałem na woje- Stronnictwa Ludowego. wództwa lub zawody, rodzaje umów, na których podstawie będzie wykonywana praca, oraz rodzaj wyko- nywanej działalności przez podmiot powierzający Poseł Zbigniew Sosnowski: wykonywanie tej pracy. To jest złe rozwiązanie, bo uważamy, że takie limity, żeby takie narzędzie mia- Szanowny Panie Marszałku! Szanowny Panie Mi- ło z punktu widzenia rynku pracy sens, powinny być nistrze! Wysoki Sejmie! Pochylamy się dzisiaj nad ustanawiane kolegialnie w porozumieniu z praco- nowelizacją ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cu- dawcami, z samorządami, ze związkami zawodowy- dzoziemcach, która w swej treści obejmuje ponadto mi, zwłaszcza z tymi zrzeszającymi pracowników zmianę niektórych innych ustaw. obcokrajowców. Z uzasadnienia przedłożenia rządowego wynika, Zmiany regulacyjne mające na celu ułatwienie iż projekt ustawy ma przede wszystkim na celu do- przyjazdu i podejmowania pracy w Polsce przez fa- stosowanie polskiego porządku prawnego do dyrek- chowców z najbardziej deficytowych branż są ko- tywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/66/UE nieczne, ale niewystarczające. Te zmiany w procedu- z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie warunków wjazdu rach to dalece nie wszystko. Osoby rozważające mi- i pobytu obywateli państw trzecich w ramach prze- grację zarobkową patrzą nie tylko na wysokość wy- niesienia wewnątrz przedsiębiorstwa. nagrodzenia i trudności w uzyskiwaniu dokumentów, Zapisy nowelizacji ustawy mają pozwolić na stwo- liczy się też szacunek i bezpieczeństwo, warunki do rzenie lepszych ram prawnych pozwalających na życia dla całych rodzin, możliwości zarówno integra- świadome zarządzanie migracjami w Polsce. Takie cji, jak i kultywowania własnej kultury czy religii. stwierdzenie po pobieżnej lekturze projektu ustawy Z poczuciem bezpieczeństwa w Polsce niestety jest można by uznać za zbyt ogólnikowe. Dopiero głębsza coraz gorzej, bo regularnie dochodzi do ksenofobicz- analiza zapisów projektu prowadzi do wniosku, że nych incydentów pobić, wandalizmu. konieczne jest wprowadzenie kilku definicji, nowych 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. 96 Projekt ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach

Poseł Zbigniew Sosnowski Poseł Małgorzata Zwiercan:

zadań dla organów państwa, w szczególności dla sze- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu koła fa Urzędu do Spraw Cudzoziemców. Wolni i Solidarni przedstawiam stanowisko w spra- Ale to niejedyna kwestia. Nowela przewiduje wie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy uszczegółowienie problematyki wizowej, a co za tym o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw. idzie – określenie zasad mobilności długoterminowej, Celem niniejszego projektu ustawy jest wdrożenie ułatwienie łączenia rodzin dla pracowników przeno- do polskiego porządku prawnego dyrektywy Parla- szonych wewnątrz przedsiębiorstwa. Wdrożenie za- mentu Europejskiego i Rady 2014/66/UE. Dyrektywa tem dyrektywy do prawa krajowego wymaga wpro- dotyczy warunków wjazdu i pobytu obywateli państw wadzenia kilku bardzo istotnych zmian. Wymienię trzecich w ramach przeniesień wewnątrz przedsię- tutaj potrzebę nowelizacji ustawy o świadczeniach biorstw. rodzinnych czy o opłacie skarbowej oraz ustawy Wprowadzane zmiany w przepisach ustawy o cu- o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia dzoziemcach mają m.in. na celu stworzenie ram usług. prawnych do świadomego zarządzania migracjami, Rząd w przedłożeniu zaproponował zmiany po- a także stworzenie szczególnych uregulowań dla cu- legające m.in. na odejściu od wymogu posiadania dzoziemców podejmujących studia w Polsce, podej- stabilnego i regularnego źródła dochodu przez ab- mujących w Polsce pracę w zawodach pożądanych dla solwenta polskiej uczelni w postępowaniu o udziele- polskiej gospodarki. nie zezwolenia na pobyt czasowy na rzecz posiada- Implementacja dyrektywy do polskiego prawo- nia zapewnionego utrzymania w Polsce czy też dawstwa wprowadza istotne zmiany w ustawie, któ- wprowadzenie wymogu znajomości języka polskiego re upraszczają system uzyskiwania zezwoleń na po- w przypadku cudzoziemców ubiegających się o ze- byt czasowy w celu wykonania pracy w ramach prze- zwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego niesienia wewnątrz przedsiębiorstwa oraz zezwolenia Unii Europejskiej. To tylko wyciąg z katalogu pro- na pobyt czasowy w celu podniesienia mobilności ponowanych zmian w stosunku do obecnego stanu krótkookresowej i długookresowej. Wśród proponowanych rozwiązań jest szereg ta- Spis treści prawnego. Nowelizacja dotyczy także spraw z zakre- kich, które usprawniają proces ubiegania się o zezwo- su prawa karnego, w tym i w odniesieniu do osób lenie na pobyt czasowy, m.in. odejście od wymogu małoletnich. Zmiany dotyczyć będą także zapisów posiadania stałego i regularnego źródła dochodu w przy- ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. W prze- padku absolwentów polskich uczelni na rzecz posia- ważającej mierze projektowane regulacje dotyczyć dania zapewnionego utrzymania w Polsce. Ponadto mają przedsiębiorców, pracodawców i pracowników. została doprecyzowana procedura wydawania zezwo- Nakłada się nowe obowiązki na wojewodów, a to leń dla absolwentów polskich uczelni. w odniesieniu chociażby do kwestii wydawanych Za dobre rozwiązanie uważam wprowadzenie uła- decyzji o unieważnieniu wpisu zaproszenia do twień w zakresie udzielania zezwoleń na pobyt cza- ewidencji zaproszeń z urzędu albo na wniosek za- sowy i pracę oraz zezwoleń na pobyt stały dla pra- praszającego. cowników wykonujących pracę w zawodach pożąda- Wysoka Izbo! Materia, nad którą dzisiaj rozpo- nych dla polskiej gospodarki. Proponowane zmiany czynamy prace, ma charakter skomplikowany. Z jed- mogą mieć pozytywny wpływ na rynek pracy oraz nej strony pewne sytuacje mogą wydawać się oczy- przyczynić się do zmniejszenia niedoboru siły robo- wiste i zrozumiałe, z drugiej zaś strony wprowadzo- czej na polskim rynku pracy. ne regulacje będą musiały zostać dogłębnie wyja- Za słuszne rozwiązanie uważam również wpro- śnione i uszczegółowione tak, aby przyszłe przepisy wadzenie fakultatywnych limitów wraz z podziałem były jasne, a co za tym idzie – czytelne dla ich od- m.in. na województwa, zawody, rodzaje umów. W mo- biorców, a tym bardziej wzajemnie się niewyklucza- jej ocenie pozwoli to w przyszłości kontrolować sytu- jące. ację na rynku pracy. Wprowadzenie limitów pozwoli W tej sytuacji Klub Parlamentarny Polskiego zapobiegać negatywnym zjawiskom na rynku pracy. Stronnictwa Ludowego opowiada się za skierowa- W proponowanych regulacjach przewiduje się, iż niem projektu do dalszych prac parlamentarnych. zezwolenie na pobyt czasowy w ramach przeniesień Dziękuję za uwagę. wewnętrznych przedsiębiorstw będzie wydawane na okres roku, zaś w przypadku kadry kierowniczej i spe- cjalistów – na okres 3 lat. Ponadto cudzoziemcom, Wicemarszałek Ryszard Terlecki: którzy nie zostali umieszczeni w strzeżonych ośrod- kach lub wobec których nie zastosowano aresztu, Dziękuję. umożliwia się korzystanie z pomocy socjalnej, opieki Głos zabierze pani poseł Małgorzata Zwiercan, medycznej i psychologicznej. Takie przepisy ustawy koło Wolni i Solidarni. gwarantują cudzoziemcom bezpieczeństwo i godne Bardzo proszę. warunki pobytu. 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach 97

Poseł Małgorzata Zwiercan każdy cudzoziemiec przybywający z określonego kierunku jest terrorystą, tak jak powiedział – w domyśle Uważam, że ustawa w zasadniczy sposób wpłynie oczywiście – jeden z posłów z Kukiz’15. Dziękuję. na ułatwienie procedury legalizacji pobytu cudzoziem- (Oklaski) ców. Z wprowadzonymi zmianami związany jest wzrost zatrudnienia w wydziałach do spraw cudzoziemców w urzędach wojewódzkich. Wpłynie to na sprawniejszą Wicemarszałek Ryszard Terlecki: obsługę klientów, ale także pozwoli eliminować nad- użycia ze strony cudzoziemców. Jest to jednak niewiel- Dziękuję. ka cena, biorąc pod uwagę korzyści, jakie przyniesie Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer- uchwalenie przedłożonego projektu ustawy. pana. Koło Wolni i Solidarni będzie głosować za dalszym Głos zabierze sekretarz stanu w Ministerstwie procedowaniem nad projektem ustawy. Dziękuję. Spraw Wewnętrznych i Administracji pan Jakub Skiba. Dwa pytania chyba były, panie ministrze.

Wicemarszałek Ryszard Terlecki: Sekretarz Stanu w Ministerstwie Dziękuję bardzo. Spraw Wewnętrznych i Administracji Do zadania pytań zgłosił się jeden pan poseł. Jakub Skiba: Zamykam listę posłów zgłoszonych do zadania pytań. Dziękuję bardzo, panie marszałku. (Poseł Józef Lassota: Jeszcze ja się zgłosiłem.) Odnosząc się do pytań, które przede wszystkim Wyznaczam czas – 1 minuta. dotyczyły kwestii limitów oraz zawodów pożądanych, Bardzo proszę, panie pośle. chciałbym przede wszystkim bardzo mocno podkre- ślić, że są to rozwiązania, które mają odpowiadać na potrzeby polskiej gospodarki i na potrzeby rozwoju Poseł Jerzy Meysztowicz: naszego kraju. To jest podstawa, która kierowała rządem w sformułowaniu tego właśnie elementu. Jest Spis treści Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! to niezbędne, dlatego że wszystkie państwa na świe- O problemach związanych z atakami na cudzoziem- cie starają się pozyskiwać wysoko wykwalifikowane ców już wspominałem w poprzednim wystąpieniu kadry i sięgają po zasoby tych pracowników, które są i mam pytanie. Dlaczego został wycofany i nie został w innych państwach. Nie możemy być absolutnie przywrócony do tej pory policyjny podręcznik „Prze- w tym zakresie gorsi, jeżeli chcemy myśleć o właści- stępstwa z nienawiści”? Czy ministerstwo pracuje wym i racjonalnym rozwoju naszego kraju. nad tym, żeby przywrócić możliwość szkolenia poli- Oczywiście wymaga to pewnego zorganizowania cjantów i mówić im o tego typu działaniach? Jak i planowania, stąd właśnie idea limitów, ponieważ szybko… czy można liczyć na to, że policjanci znowu może się zdarzyć i tak, że nastąpią pewnego rodzaju będą mogli uczyć się z tego podręcznika? Dziękuję. szoki podażowe, np. z pewnych branż przybędzie zbyt wielka liczba pracowników, co negatywnie wpłynie na pewne makroekonomiczne aspekty rynku, np. Wicemarszałek Ryszard Terlecki: prowadząc do obniżenia wynagrodzeń, co jest oczy- wiście efektem społecznie absolutnie niepożądanym. Pan poseł Józef Lassota, klub Platforma Obywa- W tym zakresie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych telska. i Administracji oddaje tu całkowity prym innym agendom rządowym, ministerstwom, przede wszystkim Ministerstwu Rodziny, Pracy i Polityki Społecz- Poseł Józef Lassota: nej, ponieważ to ono posiada najbardziej kompetent- ne informacje i aparat do oceny tych zjawisk. Dziękuję. Chciałbym bardzo mocno podkreślić, że te wła- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ja odnośnie do śnie limity są rozwiązaniami fakultatywnymi i wej- tych limitów chciałbym zadać pytanie. Oczywiście są ście w życie tego właśnie elementu nastąpi dopiero podane pewne kryteria, właściwie bardzo ogólne, co 1 stycznia 2019 r. Jesteśmy przekonani, że w tym do tego, jak te limity będą ustalane, ale mam pytanie czasie Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Spo- takie może specyficzne. Znając ksenofobiczną polity- łecznej będzie już w pełni przygotowane, żeby w spo- kę rządu, chcę zapytać, czy w ramach tych limitów sób miarodajny i zgodny z rzeczywistymi potrzebami będą również preferowane jakieś kierunki, skąd tworzyć pewne projekcje i modele rozwoju rynku, przybywają te osoby, które zamierzają podjąć pracę który oczywiście będzie dostosowany do potrzeb re- w Polsce. To jest ważne, bo wydaje mi się, że nie na- gionalnych. leżałoby tu jednak wprowadzać jakichś szczególnych Chciałbym również bardzo mocno podkreślić, że preferencji. Oczywiście nie można przyjmować, że to określanie limitów, o ile w ogóle do niego dojdzie, 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. 98 Projekt ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw nr 1780, do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrz- Wewnętrznych i Administracji Jakub Skiba nych w celu rozpatrzenia. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm bo to jest rozwiązanie fakultatywne… W każdym propozycję przyjął. razie naszą intencją, intencją rządu jest oczywiście Sprzeciwu nie słyszę. konsultowanie z partnerami społecznymi i gospodar- Na podstawie art. 95b regulaminu Sejmu marsza- czymi, związkami zawodowymi i organizacjami pra- łek Sejmu wyznacza termin przedstawienia sprawoz- codawców w ramach uzgodnień projektu rozporzą- dania komisji do dnia 10 października 2017 r. dzenia, bo to będzie przedmiotem właśnie delegacji Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 9. po- ustawowych do wydania rozporządzeń. Jak mówię, rządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego wiodącą rolę w tym zakresie będzie pełniło Minister- projektu ustawy o imprezach turystycznych stwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. i powiązanych usługach turystycznych (druk W sumie bardzo podobna odpowiedź dotyczy wła- nr 1784). śnie tych zawodów pożądanych, bo ich wyspecyfiko- Proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Sportu wanie może nastąpić tylko poprzez dokładną analizę i Turystyki pana Jarosława Stawiarskiego o przed- rynku, procesów, które zachodzą na bieżąco. W tym stawienie uzasadnienia projektu ustawy. zakresie również to właśnie Ministerstwo Rodziny, Bardzo proszę, panie ministrze. Pracy i Polityki Społecznej będzie ministerstwem wiodącym, oczywiście również we współpracy z innymi resortami gospodarczymi. Sekretarz Stanu Proszę państwa, jeśli chodzi o aspekt, który pan w Ministerstwie Sportu i Turystyki poseł Meysztowicz podnosił, tzn. o te akty gwałtu, to Jarosław Stawiarski: nie będę w tym momencie odnosił się do tego, bo po pierwsze, nie dotyczy to materii, o której dzisiaj dys- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałem kutujemy, a po drugie, absolutnie nie jest to zgod- przedstawić projekt ustawy z druku nr 1784, projekt ne z prawdą. ustawy o imprezach turystycznych i powiązanych (Poseł Jerzy Meysztowicz: Jak to?) usługach turystycznych. Spis treści Jest to więc swoista ornamentyka polityczna, któ- Przepisy regulujące działalność turystyczną na ra według mnie w dyskutowaniu o kwestii… gruncie zarówno prawa polskiego, jak i prawa unij- (Poseł Jerzy Meysztowicz: Zaprzecza pan tym fak- nego przestały nadążać za dynamicznymi zmianami tom?) zachodzącymi na rynku usług turystycznych. Wy- nika to z poszerzania się kanałów dystrybucji usług Wicemarszałek Ryszard Terlecki: i zwiększania indywidualizacji przygotowanych ofert. Coraz popularniejsza jest również możliwość Panie pośle, proszę nie przeszkadzać panu mini- wybierania i łączenia przez podróżnych różnych strowi. usług turystycznych. (Poseł Jerzy Meysztowicz: To są fakty.) W odpowiedzi na te zmiany opracowano nową re- gulację prawną: dyrektywę Parlamentu Europejskie- go i Rady Europy 2015/2302 z dnia 25 listopada 2015 r. Sekretarz Stanu w Ministerstwie w sprawie imprez turystycznych i powiązanych usług Spraw Wewnętrznych i Administracji turystycznych. Dyrektywa ta, jak wynika z jej art. 4, Jakub Skiba: stanowi akt maksymalnej harmonizacji. Oznacza to małe pole manewru w kształtowaniu przepisów pro- Teraz tak. Udzielam odpowiedzi panu posłowi jektu ustawy, gdyż celem dyrektywy było stworzenie Lassocie. Naturalnie ustawa w żaden sposób nie uj- spójnych i jednolitych rozwiązań prawnych dla muje kierunków geograficznych pochodzenia tych wszystkich podmiotów funkcjonujących na rynku osób, które chcemy pozyskiwać dla naszego rynku usług turystycznych w państwach członkowskich. pracy, więc oczywiście w żaden sposób nie jest to ce- Projekt ustawy o imprezach turystycznych i po- lem tej ustawy ani działań rządu. Dziękuję bardzo. wiązanych usługach turystycznych stanowi wdroże- nie tejże dyrektywy 2015/2302 do polskiego prawa. Ustawa oraz rozporządzenia wykonawcze zgodnie Wicemarszałek Ryszard Terlecki: z wymogiem nałożonym w dyrektywie muszą zostać przyjęte i opublikowane najpóźniej do dnia 1 stycznia Dziękuję bardzo. 2018 r. i mają wejść w życie z dniem 1 lipca 2018 r. Zamykam dyskusję. Projekt ustawy wprowadza nowe rozwiązania Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezy- związane z regulacjami dotyczącymi rynku tury- dium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował rządowy stycznego. Część z nich wynika z przepisów dyrekty- projekt ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach wy, a część jest efektem usprawnienia dotychczaso- oraz niektórych innych ustaw, zawarty w druku wych rozwiązań. 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Projekt ustawy o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych 99

Sekretarz Stanu w Ministerstwie i przedsiębiorców ułatwiających nabywanie powiąza- Sportu i Turystyki Jarosław Stawiarski nych usług turystycznych ze strony internetowej o mocy dokumentu wydanego przez marszałka wo- Nowe kwestie wprowadzane projektem ustawy to jewództwa. m.in. wyłączenia spod zakresu stosowania ustawy Wprowadza się centralny punkt kontaktowy, któ- według dwóch zasadniczych kryteriów. Pierwszym ry będzie ułatwiał współpracę administracyjną, spra- jest kryterium czasu trwania i zakwaterowania. wowanie nadzoru nad organizatorami turystyki Ustawa więc nie dotyczy imprez turystycznych ani i przedsiębiorcami ułatwiającymi nabywanie powią- powiązanych usług turystycznych trwających krócej zanych usług turystycznych, a także będzie zapew- niż 24 godziny, chyba że obejmują one nocleg – wyłą- niał sprawny przepływ informacji między państwami czenie tzw. wycieczek jednodniowych. Drugie kryte- członkowskimi w zakresie danych przedsiębiorców rium to kryterium charakteru podróży. Ustawy nie turystycznych wpisanych do rejestru oraz posiada- stosuje się do wyjazdów oferowanych, zamawianych nych przez nich zabezpieczeń finansowych. Punkt i realizowanych okazjonalnie, na zasadach niezarob- ten będzie prowadzony przez ministra właściwego do kowych i wyłącznie ograniczonej grupie podróżnych spraw turystyki. ani do podróży służbowych organizowanych na pod- I dalej, określenie szczegółowych zasad dotyczą- stawie umowy generalnej. cych wpłat na turystyczny rachunek powierniczy, W tej ustawie znajdzie się określenie nowej grupy dotychczas było to uregulowane w sposób bardzo podmiotów, które będą objęte regulacjami, tj. przed- ogólny, oraz wprowadzenie reguł dotyczących kar za siębiorców ułatwiających nabywanie powiązanych wykonywanie działalności niezgodnie z przepisami usług turystycznych. Nastąpi też wprowadzenie no- ustawy, m.in. bez wymaganego wpisu do rejestru, w przy- wych pojęć, np. powiązane usługi turystyczne, po- padku wykonywania działalności objętej zakazem, dróżny, punkt sprzedaży, niezgodność, nowych defi- np. po ogłoszeniu niewypłacalności. nicji pojęć, np. przedsiębiorca turystyczny – inaczej Pozostałe istotne regulacje, które są zawarte w tym niż dotychczas w rozumieniu przepisów ustawy o swo- projekcie ustawy, utrzymują obecne rozwiązania, ale bodzie działalności gospodarczej, organizator tury- je doprecyzowują. Należą do nich konstrukcja umowy styki – obejmie zarówno dotychczasowych organiza- o udział w imprezie turystycznej, to jest szczegółowe torów turystyki, jak i pośredników turystycznych, określenie postanowień, które muszą być w niej za- Spis treści usługa turystyczna, impreza turystyczna, trwały warte, np. liczba i rodzaj posiłków, informacja o do- nośnik, nowych pojęć niezdefiniowanych lub niezde- stępności imprezy turystycznej dla osób o ograniczo- finiowanych wprost, np. umowa generalna, podróż nej zdolności ruchowej, rozbudowany obowiązek in- służbowa, znaczna część łącznej wartości połączo- formacyjny. Dalej, regulacje dotyczące ochrony po- nych usług turystycznych. Znajdą się także w tej dróżnych, m.in. możliwości przeniesienia praw do ustawie obowiązki informacyjne wobec podróżnych udziału w imprezie turystycznej na inną osobę, wy- nałożone na organizatorów turystyki i przedsiębior- padków oraz terminów zmian, w tym podwyższenia ców ułatwiających nabywanie powiązanych usług ceny imprezy turystycznej, odstąpienia przez podróż- turystycznych przed zawarciem umowy według okre- nego od umowy o udział w imprezie turystycznej, ślonych wzorów, które stanowią załączniki do tejże obowiązku niezwłocznego zgłoszenia organizatorowi ustawy. przez podróżnego niezgodności w trakcie imprezy Kolejnym dodatkowym elementem tej ustawy jest turystycznej, zasad odpowiedzialności organizatora usprawnienie systemu zabezpieczeń finansowych na turystyki za niewykonanie lub nienależyte wykona- wypadek niewypłacalności, m.in. poprzez modyfika- nie umowy, i wreszcie zasady prowadzenia rejestru cję procesu likwidacji skutków niewypłacalności or- organizatorów turystyki i przedsiębiorców ułatwia- ganizatora turystyki, w tym bezpośrednie składanie jących nabywanie powiązanych usług turystycznych, przez klientów roszczeń do ubezpieczyciela lub ban- w tym wpisu do tego rejestru i wykreślenia z reje- ku, ograniczenie roli marszałków województw, a więc stru, a także zasady prowadzenia Centralnej Ewiden- są korzyści dla podróżnych i marszałków woje- cji Organizatorów Turystyki i Przedsiębiorców Uła- wództw. Wprowadza się mechanizm zwrotu składek twiających Nabywanie Powiązanych Usług Tury- wpłacanych do Turystycznego Funduszu Gwarancyj- stycznych. Jest mowa także o zakresie kontroli pro- nego w określonych przypadkach. Dalej, stworzenie wadzonych przez marszałków województw i ministra nowego systemu teleinformatycznego obsługującego właściwego do spraw turystyki. Są ponadto regulacje Centralną Ewidencję Organizatorów Turystyki i Pod- dotyczące Turystycznego Funduszu Gwarancyjnego miotów Ułatwiających Nabywanie Powiązanych Usług przeniesione z obecnie obowiązującej ustawy z mo- Turystycznych, który zostanie zbudowany przez dyfikacjami i, na koniec, dotyczące zasad wykonywa- Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny, obejmują- nia działalności i rażących naruszeń w wykonywaniu cego wszystkich organizatorów turystyki, obecnych tej działalności, np. zawierania umów mimo złożone- i nowych w świetle ustawy, oraz przedsiębiorców uła- go oświadczenia o niewypłacalności czy nieprzedło- twiających nabywanie powiązanych usług turystycz- żenia dokumentu zabezpieczenia finansowego. nych, wprowadzenie możliwości wydruku zaświad- Przedstawiłem Wysokiej Izbie najważniejsze ele- czenia o wpisie do rejestru organizatorów turystyki menty tegoż projektu z druku nr 1784 o imprezach 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. 100 Projekt ustawy o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych

Sekretarz Stanu w Ministerstwie trwania i zakwaterowania, czyli wszystkie jedno- Sportu i Turystyki Jarosław Stawiarski dniowe wycieczki bez noclegu krótsze niż 24 godziny, i charakteru podróży, czyli wyłączone mają być turystycznych i powiązanych usługach turystycz- podróże służbowe, wyjazdy okazjonalne, wyjazdy nych. Wysoka Izbo, mam nadzieję, że będziemy niezarobkowe oraz wyjazdy organizowane wyłącz- sprawnie procedować nad tymi rozwiązaniami, które nie dla ograniczonej grupy podróżnych, jednak nie są tak naprawdę, jak powiedziałem, implementacją doprecyzowuje dokładnie tych pojęć. Ustawa regu- dyrektywy z modyfikacjami pewnych rzeczy, które luje również m.in. konstrukcję umowy o udział w im- zostały przez nas zauważone w obowiązującej starej prezie turystycznej, regulację ochrony podróżnych, ustawie. Mam nadzieję, że bezpieczeństwo w ruchu zakres kontroli prowadzonych przez marszałka wo- turystycznym, bezpieczeństwo obywateli, bezpie- jewództwa. czeństwo wykonywania należytych usług turystycz- Szanowni państwo, jesteśmy na etapie pierwszego nych przez firmy zajmujące się szeroko pojętą tury- czytania projektu ustawy o imprezach turystycznych styką i firmy powiązane z ruchem turystycznym i powiązanych usługach turystycznych, dlatego w tro- będzie dla dobra polskich obywateli, obywateli Unii sce o dalszy rozwój turystyki i ochronę naszych tu- Europejskiej wskutek tej implementacji należycie rystów musimy odpowiedzieć w dalszych pracach na zapewnione. Dziękuję. (Oklaski) kilka pytań, m.in. czy z regulacji zostaną wyłączone turystyka społeczna, pielgrzymkowa i obozy harcer- skie. Co z wyjazdami organizowanymi przez kluby Wicemarszałek Ryszard Terlecki: sportowe, obozami sportowymi? Co z turystyką or- ganizowaną przez szkoły i placówki oświatowe? Dziękuję. Prawo i Sprawiedliwość popiera zmiany służące Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- dalszemu rozwojowi usług turystycznych i zwiększe- rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- niu bezpieczeństwa podróżnych oraz usprawnieniu czeń w imieniu klubów i kół. systemu zabezpieczeń finansowych na wypadek nie- Otwieram dyskusję. wypłacalności. W trosce o ww. kwestie klub Prawo Jako pierwszy zabierze głos pan poseł Grzegorz i Sprawiedliwość zagłosuje za tym, aby projekt za-

Spis treści Janik, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość. warty w druku nr 1784 został skierowany do dalszych prac w komisji sportu i turystyki. Dziękuję bardzo. Poseł Grzegorz Janik:

Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Wicemarszałek Ryszard Terlecki: W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawie- dliwość mam zaszczyt przedstawić stanowisko doty- Dziękuję. czące projektu ustawy z druku nr 1784 o imprezach Teraz głos zabierze pan poseł Tomasz Kucharski, turystycznych i powiązanych usługach turystycznych. klub Platforma Obywatelska. Turystyka, jak wszyscy wiemy, odgrywa bardzo ważną rolę w gospodarce krajów Unii Europejskiej. Również w Polsce turystyka to 6% PKB. Polskę od- Poseł Tomasz Kucharski: wiedziło w roku 2016 ok. 16 mln zagranicznych tu- rystów, a ich wydatki sięgnęły ok. 13 mld euro. W związ- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! ku z dynamicznymi zmianami zachodzącymi na Przedstawię stanowisko w imieniu Klubu Parlamen- rynku usług turystycznych, m.in. poszerzeniem ofer- tarnego Platforma Obywatelska wobec projektu usta- ty sprzedaży o oferty internetowe, opracowano nową wy o imprezach turystycznych i powiązanych usłu- regulację prawną, dyrektywę Parlamentu Europej- gach, druk nr 1784. skiego i Rady 2015/2302 z dnia 25 listopada 2015 r. Zostało tu już wspomniane oczywiście, że tury- Projekt ten, zgodnie z dyrektywą, musi zostać przy- styka to bardzo ważny element naszej gospodarki. jęty i opublikowany do dnia 1 stycznia 2018 r. i wejść Rzeczywiście tak jest. Z roku na rok przysparza coraz w życie z dniem 1 lipca 2018 r., czyli tak naprawdę więcej środków państwu, wzmacnia jego budżet, ale przed rozpoczęciem szczytu sezonu turystycznego tak naprawdę państwo, ministerstwo bardzo słabo w roku 2018. wspiera dziś tę turystykę. Miejmy nadzieję, że plano- Projekt ustawy realizuje dwa zasadnicze cele. wany projekt ustawy, że jego zapisy będą wzmacnia- Pierwszy to transpozycja do polskiego prawa dyrek- ły, że nie tylko będą zabezpieczały ludzi korzystają- tywy 2015/2302. Drugi cel to poprawa funkcjonują- cych z usług turystycznych, ale także zabezpieczą cych rozwiązań dotyczących zabezpieczeń podróż- firmy, które dzisiaj muszą konkurować na wolnym nych przed skutkami niewypłacalności organizato- rynku. rów usług turystycznych. Projekt ustawy wprowa- Proponowany projekt ustawy wprowadza zapisy dza wyłączenia stosowania ustawy według dwóch dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady Europy kryteriów, o czym już mówił pan minister, tj. czasu nr 2015/2302. Ujednolica obowiązki informacyjne 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Projekt ustawy o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych 101

Poseł Tomasz Kucharski unormuje. Dlatego ja bym oczekiwał, jeżeli chodzi o dalsze prace nad tym projektem, żeby było dopre- wobec konsumentów oraz wprowadza jednolity sto- cyzowanie tych zapisów. Co to znaczy „okazjonalny”? pień ochrony zabezpieczeń związany m.in. z posze- Co to znaczy „ograniczona ilość”? Jaka to jest ilość? rzaniem się kanałów dystrybucji i usług. Wprowadza To są takie pojęcia nieostre. także nowe definicje funkcjonujące w turystyce oraz Następna rzecz, którą bym chciał tutaj w mojej zapisy dotyczące funkcjonujących już rozwiązań, któ- wypowiedzi omówić, dotyczy art. 47 ust. 4. Tu jest re zabezpieczają podróżnych przed skutkami niewy- bardzo duża uznaniowość interpretacyjna, bo wymo- płacalności organizatorów turystyki i przedsiębior- wa tego artykułu jest mniej więcej taka, że podróżny ców oraz ułatwiają nabywanie usług turystycznych. może odstąpić od umowy o udział w imprezie tury- Jednym z tych zabezpieczeń jest Turystyczny Fun- stycznej przed rozpoczęciem imprezy turystycznej bez dusz Gwarancyjny procedowany i uchwalony w szyb- ponoszenia opłaty za odstąpienie w przypadku wy- kim tempie. Rok po wprowadzeniu funduszu w życie stąpienia nieuniknionych i nadzwyczajnych okolicz- brak jest zapowiadanego przez ministerstwo spra- ności występujących w miejscu docelowym lub jego wozdania z jego działalności. Dziś byłby to bardzo najbliższym sąsiedztwie. Ja bym oczekiwał tutaj do- dobry materiał przy wprowadzaniu nowych zapisów precyzowania, bo pytanie jest zasadnicze: Czy to pra- i procedowaniu nad wprowadzeniem zmian w prze- sa ma napisać, że gdzieś w świecie są jakieś przesłan- pisach. ki do tego, czy raczej powinien być to komunikat Mi- Klub Platforma Obywatelska zgadza się z głów- nisterstwa Spraw Zagranicznych? nymi założeniami projektu ustawy, którymi są im- Ale najważniejsza moja obawa, i głównie temu plementacja dyrektywy Parlamentu Europejskiego chciałbym poświęcić swoją wypowiedź, dotyczy tego i Rady Europy oraz poprawa rozwiązań prawnych. samego artykułu, też art. 47, ale ust. 7, w którym Swoje stanowisko uzależniamy jednak od dalszych mowa o tym, że konsument, który zawarł umowę prac nad ustawą w odniesieniu do uwag wniesionych o udział w imprezie turystycznej poza lokalem przed- do ustawy i udziału ekspertów w posiedzeniach ko- siębiorstwa, może w terminie 7 dni od dnia jej zawar- misji. (Oklaski) cia odstąpić od niej bez podania przyczyny. Ja teraz może powiem to nie jako poseł, tylko jako wieloletni

praktyk, który zjadł zęby na turystyce. W takich cza- Spis treści Wicemarszałek Ryszard Terlecki: sach, kiedy dużo osób, które prowadzą biznesy, nie ma czasu przyjechać do biura podróży, dość często są Dziękuję. zawierane umowy właśnie u kontrahenta, u turysty, Teraz głos zabierze pan poseł Jerzy Kozłowski, który ma firmę, i to jest zawarcie, zgodnie z tym za- klub Kukiz’15. pisem, poza lokalem przedsiębiorstwa. Turystyka to Bardzo proszę. nie jest sprzedaż garnków. Aby podpisać umowę i ją zatwierdzić, uruchamiamy całą procedurę powiąza- nych ze sobą zamówień. Trzeba płacić zaliczki albo Poseł Jerzy Kozłowski: ponosić koszty. Jeśli potencjalny turysta z takiego powodu, że np. zobaczy lepszą cenę następnego dnia Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! u innego kontrahenta, u innego touroperatora, znaj- W imieniu Klubu Poselskiego Kukiz’15 mam zaszczyt dzie jakiś lepszy last, zrezygnuje, to kto poniesie te zaprezentować nasze stanowisko wobec rządowego koszty? Poniesie koszty agent, ponieważ touropera- projektu ustawy o imprezach turystycznych i powią- tor, powiedzmy, w swoim działaniu za tego typu od- zanych usługach turystycznych, druk nr 1784. stąpienie od umowy nie obciąży klienta, tylko obcią- Jak już tutaj wspomnieli moi przedmówcy, projekt ży agenta turystycznego, który siłą rzeczy wykonuje ustawy o imprezach turystycznych i powiązanych taką swoją działalność, jaką wykonuje. Ja bym wnio- usługach turystycznych ma wdrażać przepisy unijnej skował, i tu będę strasznie do tego namawiał podczas dyrektywy. Nie jest to projekt, który jest zrobiony ad prac w komisji, aby ten ustęp z tego artykułu po pro- hoc. Prace nad nim trwały bardzo długo. Do konsul- stu wykreślić, bo on tak naprawdę nie ma żadnego tacji przy tym projekcie zostały zaproszone 163 pod- związku z tą dyrektywą, a jest dużym zagrożeniem mioty powiązane z turystyką. Większość uwag z tych dla wielu agentów w Polsce, którzy klientowi chcą konsultacji została wprowadzona do tego projektu, nieba przychylić, jadą do niego do firmy i podpisują ale nie wszystkie. umowy poza siedzibą. Nie ma w naszej branży, w bran- Chciałbym się skupić w tej wypowiedzi na rze- ży turystycznej, mówię „naszej”, bo jeszcze siedzi mi czach, które budzą moje zastrzeżenia. Mam obawy co w głowie, domokrążców, nie ma czegoś takiego. Jeśli do następujących zapisów ustawy. Chodzi mi o art. 3 mówimy tutaj o umowach poza lokalem, to one doty- pkt 1, który dotyczy wyłączeń spod ustawy. I są tam, czą sytuacji, kiedy agent czy jego pracownik jedzie do moim zdaniem, dosyć nieprecyzyjne zapisy, bo pro- firmy, do jakiegoś bardzo zajętego człowieka i tam jekt nie definiuje pojęcia „okazjonalny”. I budzi to podpisuje umowę. Dlatego bardzo proszę, żebyśmy do moje zastrzeżenia, gdyż ta konkurencja na tym ryn- tego wrócili. (Dzwonek) ku turystycznym idzie w szarą strefę. Niedopracowa- Jestem oczywiście za dalszymi pracami nad tym nie pewnych zapisów może spowodować, że to się nie projektem w komisji. Dziękuję. (Oklaski) 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. 102 Projekt ustawy o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych

Wicemarszałek Ryszard Terlecki: Dlatego Nowoczesna popiera tę ustawę. Rynek od dawna potrzebował nowych regulacji dotyczących Dziękuję. branży turystycznej, a ta spełnia oczekiwania. Dzię- Teraz głos zabierze pani poseł Elżbieta Stępień, kuję. klub Nowoczesna. Bardzo proszę. Wicemarszałek Ryszard Terlecki:

Poseł Elżbieta Stępień: Dziękuję bardzo. Pan poseł Krystian Jarubas złożył na piśmie swo- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam przyjem- je wystąpienie*). ność przedstawić stanowisko klubu Nowoczesnej Teraz głos zabierze pani poseł Małgorzata Zwier- w zakresie rządowego projektu ustawy o imprezach can, koło Wolni i Solidarni. turystycznych i powiązanych usługach turystycznych, druk nr 1784. Przedkładany projekt przede wszystkim wdroży Poseł Małgorzata Zwiercan: do polskiego porządku prawnego dyrektywę Parla- mentu Europejskiego i Rady (UE) nr 2015/2302 z 25 Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu koła listopada 2015 r. w sprawie imprez turystycznych Wolni i Solidarni przedstawiam stanowisko odnośnie i powiązanych usług turystycznych. Nowe regulacje do projektu ustawy o imprezach turystycznych i po- zastąpią dyrektywę z 1990 r., która dziś nie odpowia- wiązanych usługach turystycznych. da realiom rynkowym. Zapisy porządkują wiele kwe- Głównym celem niniejszego projektu ustawy jest stii. To bardzo dobry ruch i odpowiedź na oczekiwa- transpozycja do polskiego porządku prawnego dyrek- nia dostawców i odbiorców usług. tywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2015/2302. Najważniejszą zmianą jest objęcie regulacjami Dyrektywa poszerza istniejące uregulowania prawne firm, których ustawa o usługach turystycznych do- dotyczące turystyki. Zobowiązuje także państwa tychczas nie obejmowała. Chodzi o podmioty zajmu- członkowskie do maksymalnej harmonizacji, w tym Spis treści jące się nieokazjonalnie, częściej niż kilka razy realizacji obowiązków informacyjnych wobec po- w roku, organizacją imprez turystycznych lub oferu- dróżnych, jednolitego stopnia ochrony i zabezpie- jących usługi turystyczne dla dużej grupy podróż- czeń. nych, w tym też na zasadach niekomercyjnych. W myśl Nie trzeba nikogo przekonywać, że turystyka od- tych zapisów pośrednicy turystyczni staną się orga- grywa istotną rolę w gospodarce wszystkich państw nizatorami turystyki. Unii Europejskiej. Dynamicznie zachodzące zmiany Ponadto ustawa definiuje także wiele pojęć, na rynku usług turystycznych zrodziły potrzebę przede wszystkim pojęcie umowy generalnej, tj. prze- zmiany prawa w tym zakresie. W obecnej sytuacji widującej długotrwałe zlecenie na realizację wielu wiele aspektów działalności w tej branży pozostaje podróży służbowych w określonym czasie. całkowicie lub częściowo poza regulacjami prawny- Co ważne, projekt ujmuje także warunki, jakie te mi. Wywołuje to w konsekwencji wiele niepewności podmioty muszą spełniać, by funkcjonować na ryn- na rynku usług turystycznych związanych z brakiem ku. Wprowadzono tak istotne obowiązki jak posiada- pełnych informacji oraz niezbędnego zabezpieczenia nie zabezpieczenia finansowego, co będzie chronić na wypadek niewykonania usługi. podróżnych w przypadku niewypłacalności organi- Projekt ustawy zawiera m.in. nowe definicje funk- zatora turystyki. Zapisy nakazują też przekazanie cjonujących już pojęć, określa sposób i zakres udzie- marszałkowi województwa informacji o tych zabez- lania informacji podróżnym, konstrukcję umów pieczeniach. Nałożono na podmioty branży turystycz- o udział w imprezie turystycznej, zasady odpowie- nej obowiązek prowadzenia dokumentacji, a także dzialności za niewykonanie lub nienależyte wykona- konieczność informacji wobec podróżnych. nie umowy. Reasumując, nowe przepisy nie tylko określają Przedkładane uregulowania prawne rozdzielają minimalne jednolite standardy odnośnie do każdego obecnie ujęte w jednym akcie przepisy dotyczące or- przedsiębiorcy turystycznego, w tym jego podstawo- ganizatorów turystyki, pośredników turystycznych we obowiązki, ale także na niezbędnym poziomie i agentów turystycznych od tych odnoszących się do chronią interesy podróżnych. Ponadto chciałabym świadczenia usług hotelarskich, usług pilotów wycie- również dodać, że właśnie dzięki temu, że szerokie czek oraz przewodników turystycznych. To bardzo gremium towarzyszyło pracom nad tą ustawą w ra- dobre rozwiązanie, bo dotyczą te przepisy dwóch róż- mach konsultacji społecznych, bowiem jest to projekt nych rodzajów działalności, a przede wszystkim róż- rządowy, który rzeczywiście przeszło rok czasu był nej skali działania i różnego zakresu odpowiedzial- przygotowywany… To pokazuje, że takie ustawy nie ności. Projekt nowej ustawy doprecyzowuje dodatko- budzą kontrowersji, czyli nie jest to ustawa przygo- towywana na kolanie. *) Teksty wystąpień niewygłoszonych w załączniku. 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Projekt ustawy o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych 103

Poseł Małgorzata Zwiercan Wicemarszałek Ryszard Terlecki: wo m.in. przepisy odnoszące się do Turystycznego Dziękuję bardzo, pani poseł. Funduszu Gwarancyjnego, ochrony klientów, kar pie- Teraz pytanie zadaje pan poseł Marek Matuszew- niężnych i przepisy karne. Marszałkowi wojewódz- ski, klub Prawo i Sprawiedliwość. twa przyznano prawo nakładania kar pieniężnych, prawo występowania w imieniu lub na rzecz podróż- nych do podmiotów udzielających zabezpieczenia fi- Poseł Katarzyna Czochara: nansowego w przypadku niewypłacalności przedsię- biorcy turystycznego, obowiązek prowadzenia reje- Dziękuję. stru organizatorów turystyki i przedsiębiorców uła- twiających nabywanie powiązanych usług turystycznych. Aby zobligować podmioty do działania zgodnie Poseł Marek Matuszewski: z prawem, ustawa przewiduje kary pieniężne, któ- rych zakres umożliwia proporcjonalne stosowanie Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! ich w zależności od społecznej szkodliwości czynu. Chciałbym zadać panu ministrowi pytanie, bo docho- Moje obawy wzbudza obowiązek korzystania przez dzą takie głosy z różnych środowisk i chciałbym roz- biura podróży z rachunku powierniczego. Moim zda- wiać te obawy. Niektórzy mówią, że ta ustawa może niem spowoduje to wzrost kosztów funkcjonalnych, utrudnić działalność organizatorom pielgrzymek, m.in. poprzez wzrost kosztów obsługi każdej umowy, zagrozić jej, dotyczy to także obozów harcerskich, bo, przy jednoczesnym wzroście kosztów dla klienta. wiadomo, wprowadzane są tu różne nowe definicje. Plusem tego rozwiązania wydaje się zmniejszenie Chodzi nam o to, panie ministrze, żeby pan powie- ryzyka strat dla klientów związanych z niewypłacal- dział, czy w jakikolwiek sposób to utrudni – głównie nością biura podróży. Mam nadzieję, że obowiązek chodzi o zakwaterowanie w podróży w czasie tych korzystania z rachunku powierniczego zostanie do- pielgrzymek – czy tu jest jakiś, że tak powiem, pro- brze przeanalizowany podczas prac w komisji, szcze- blem i czy jest się czym niepokoić. Dziękuję. gólnie z uwzględnieniem kosztów usługodawców i klientów. Spis treści Koło Wolni i Solidarni będzie głosować za dalszym procedowaniem projektu ustawy. Dziękuję. Wicemarszałek Ryszard Terlecki: Dziękuję. Wicemarszałek Ryszard Terlecki: Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer- pana. Dziękuję bardzo. Teraz głos zabierze sekretarz stanu w Minister- Mamy zgłoszenia dwóch osób do zadania pytań. stwie Sportu i Turystyki pan Jarosław Stawiarski. Zamykam listę zgłoszeń. Bardzo proszę. Wyznaczam czas pytania na 1 minutę. Pani poseł Katarzyna Czochara. Nieobecna… Jest pani poseł. Sekretarz Stanu Bardzo proszę. w Ministerstwie Sportu i Turystyki Jarosław Stawiarski:

Poseł Katarzyna Czochara: Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odpowiadam pani poseł na pytanie. Istnieje możliwość weryfikacji Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! firmy turystycznej, która zajmuje się organizacją róż- Przedmiotowy projekt ustawy realizuje dwa zasadnicze nego rodzaju działalności turystycznej, art. 30 pro- cele. Pierwszym z nich jest transpozycja do polskiego jektu mówi o kontroli prowadzonej przez marszałków porządku prawnego dyrektywy unijnej. Drugi to zabez- województw w zakresie posiadania właściwych za- pieczenie podróżnych przed skutkami niewypłacalności bezpieczeń finansowych. Na stronie Ministerstwa organizatorów turystyki. To bardzo dobrze. Sportu i Turystyki jest ewidencja tych podmiotów Panie ministrze, mam pytanie. Czy będzie rów- i tam każdy może sprawdzić, czy dane biuro podróży nież możliwa weryfikacja kondycji finansowej orga- funkcjonuje zgodnie z prawem i jakie posiada zabez- nizatorów imprez turystycznych zarówno tych już pieczenia. Zgodnie z art. 53 osoba prowadząca dzia- funkcjonujących, jak i tych nowo tworzących się? Czy łalność bez wpisu albo w przypadku zakazu podlega osoby, które zamknęły swoje biura z powodu niewy- grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozba- płacalności – a niejednokrotnie klienci odwoływa- wienia wolności do lat 3. To też będzie uregulowane nych wówczas wycieczek do dzisiaj nie odzyskali w tej nowej ustawie. swoich pieniędzy – będą mogły w dalszym ciągu pro- Jeśli chodzi o odpowiedź dla pana posła Matu- wadzić działalność turystyczną, już nie jako właści- szewskiego, o te głosy, to wśród tych 163 podmiotów ciele… (Dzwonek) chyba, które uczestniczyły w opiniowaniu tego pro- 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Projekt ustawy o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych. 104 Oświadczenia poselskie

Sekretarz Stanu w Ministerstwie skiej za sprawne i profesjonalne wdrożenie reformy Sportu i Turystyki Jarosław Stawiarski systemu edukacji. Wbrew wydumanym krzykom totalnej opozycji fundamentalne zmiany były i są jektu implementacyjnego, były takie głosy. Naszym z niecierpliwością oczekiwane przez przeważającą zdaniem, zdaniem ministerstwa nie ma takiego za- część społeczeństwa. Cieszę się, że już po kilku tygo- grożenia, żeby pielgrzymki, które są organizowane, dniach sprawowania funkcji pani minister energicz- zaznaczam, okazjonalnie, niezarobkowo i dla ogra- nie przystąpiła do pracy nad realizacją programu niczonej grupy osób, były traktowane jak normalna Prawa i Sprawiedliwości zakładającego, po pierwsze, działalność turystyczna. One, naszym zdaniem, będą przywrócenie podmiotowości rodzicom, dając im wyłączone, ta działalność będzie wyłączona spod możliwość w pełni wolnego i samodzielnego wyboru, obowiązywania tej ustawy. czy chcą dziecko wysłać do szkoły w wieku 6 lat czy Wiem, że pojawiły się też głosy, które mówiły 7 lat – w ten sposób ministerstwo udowodniło poważ- o tym, że pewne rzeczy będzie trzeba doprecyzować. ne traktowanie naszych obietnic wyborczych, ale też Tak, po to będziemy w czasie posiedzeń komisji, pod- swoją wrażliwość na głos rodziców tak arogancko komisji pracować nad tym, żeby te różne głosy i te traktowanych przez poprzedni rząd PO–PSL – po różne interesy pogodzić. A tak naprawdę najważniej- drugie, pracę nad przywróceniem 8-letniej szkoły szy jest tu konsument, turysta polski, turysta zagra- podstawowej, 4-letniego liceum, szkół branżowych, niczny, a inni muszą się dostosować do jak najwyższej dawniej nazywanych zawodowymi, oraz wprowadze- jakości usług świadczonych tymże obywatelom, kon- nie nowej podstawy programowej. W wyniku szero- sumentom, bo tak naprawdę o to w tym wszystkim kich konsultacji społecznych, dzięki wielkiej deter- chodzi. Dziękuję. (Oklaski) minacji, przeogromnemu osobistemu zaangażowa- niu, przezwyciężając absurdalną histerię totalnej opozycji, pani minister doprowadziła do uchwalenia Wicemarszałek Ryszard Terlecki: zmian w systemie edukacji w Polsce, a teraz udanie je wdraża. Dziękuję bardzo. Funkcjonalnym celem reformy jest likwidacja nie- Zamykam dyskusję. wydolnego edukacyjnie cyklu 3 + 3 + 3 + 3 i zastą-

Spis treści Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezy- pienie go sprawdzonym oraz uporządkowanym sys- dium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował rządowy temem 4 + 4 + 4. Dotychczasowa ujęta w 3-letnie projekt ustawy o imprezach turystycznych i powią- cykle edukacja całkowicie nie poradziła sobie bowiem zanych usługach turystycznych, zawarty w druku z sensowną konstrukcją podstaw programowych. nr 1784, do Komisji Kultury Fizycznej, Sportu i Tu- I tak na przykład w przedmiotach humanistycznych rystyki w celu rozpatrzenia. kompleksowo zniszczono podstawowy i naturalny Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm porządek chronologiczny. Natomiast w przedmiotach propozycję przyjął. matematyczno-przyrodniczych zdewastowano porzą- Sprzeciwu nie słyszę. dek oparty o systematykę i ciąg przyczynowo-skut- Jednocześnie marszałek Sejmu, na podstawie kowy. Wszechobecnym chaosem programowym ude- art. 95b regulaminu Sejmu, wyznacza termin przed- rzono też w nauczycieli, nakazując im przekazywanie stawienia sprawozdania przez komisję do dnia 24 paź- rozległej wiedzy i ćwiczenie szerokich umiejętności dziernika 2017 r. w absurdalnie krótkich 3-letnich okresach edukacyj- Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów nych. Groteskowo rozwinięto testowy model spraw- porządku dziennego zaplanowanych na dzień 12 wrze- dzania wiedzy, postawiono na bezrefleksyjny auto- śnia. matyzm rozwiązywania testów. Zabito indywidu- Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygło- alizm, dociekliwość i dyskusję. Polscy uczniowie prze- szenia oświadczeń poselskich. stali pisać samodzielnie swobodne językowo i objęto- Czy ktoś z pań i panów posłów jeszcze pragnie ściowo wypracowania, bo tzw. klucze odpowiedzi wygłosić oświadczenie? wymagały od nich użycia konkretnych słów oraz Nikt się nie zgłasza. mieszczenia się w ściśle określonym limicie wyrazów. Listę posłów zgłoszonych do oświadczeń uważam Nasze dzieci przestały kreatywnie rozwiązywać róż- norodne zadania matematyczne, chemiczne i fizycz- za zamkniętą. ne, bo klucz odpowiedzi narzucał jednoznaczny wy- Pierwsza głos zabierze pani poseł Barbara Bar- bór. Bezradni rodzice ratowali swoje dzieci lawinowo tuś, klub Prawo i Sprawiedliwość. wzrastającą liczbą korepetycji, natomiast wyższe Bardzo proszę. uczelnie, zwłaszcza techniczne, przerażone niskim zakresem wiedzy maturzystów, nieumiejętnością Poseł Barbara Bartuś: prowadzenia kreatywnych dociekań, wprowadziły studia, najczęściej płatne, na roku zerowym. Dziękuję. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ze zgrozą przy- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W moim oświad- glądam się więc działaniom totalnej opozycji, która czeniu poselskim pragnę wyrazić swoje podziękowa- wbrew zdrowemu rozsądkowi pragnie wszelkimi spo- nie minister edukacji narodowej pani Annie Zalew- sobami uniemożliwiać naprawę polskiego szkolnic- 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Oświadczenia poselskie 105

Poseł Barbara Bartuś większej i najaktywniejszej antykomunistycznej formacji zbrojnej po II wojnie światowej. W ramach twa. Ze zdziwieniem patrzę także na samoniszczącą operacji „Lawina” 69 żołnierzy zostało zamordowa- działalność Związku Nauczycielstwa Polskiego jako nych strzałem w potylicę, kilkudziesięciu zostało politycznej organizacji, która dzisiaj broni gimna- wysadzonych w miejscowości Barut. Z kolei tutaj, na zjów, a kilkanaście lat temu organizowała szerokie terenie dawnego lotniska wojskowego, dziś nazywa- akcje protestacyjne przeciwko ich powstawaniu. nego „polaną śmierci”, w nocy, przez zaskoczenie 30-oso- Pani minister dziękuję, że postawiła na pierwszym bowy oddział „Bartka” został wysadzony w powie- planie takie przesunięcia akcentów edukacyjnych, żeby trze. Kto przeżył, był dobijany strzałami z pistoletu. funkcjonalna samodzielność i kreatywność ucznia po- Uczczenie pamięci żołnierzy Narodowych Sił zbawiały go kompleksów i uprzedzeń, a porządnie Zbrojnych jest ważne, ponieważ byli to ludzie wyjąt- ugruntowana wiedza uczyniła z niego człowieka świet- kowi, nieprzejednani wobec komunizmu. Woleli zgi- nie radzącego sobie w otaczającej rzeczywistości. nąć, niż zaakceptować powojenną rzeczywistość. Ich W reformie programowej ważkie miejsce przypa- sytuacja była trudna, ponieważ nie obejmowały ich dło edukacji moralnej. Ponownie w procesie wycho- żadne amnestie. Ci żołnierze, którzy trafiali w ręce wania młodzieży pojawiły się takie pojęcia jak auto- UB, byli katowani, mordowani, więzieni przez długie rytet, szacunek, uczciwość, pracowitość, prawda, lata. Dla bohaterów podziemnego państwa polskiego tradycja i honor. Testowego robota ma zastąpić czło- nie było miejsca w PRL-u. wiek myślący, wolny, otwarty, odważny i tolerancyj- Jan Paweł II powiedział: Trzeba wspomnieć wszyst- ny. To właśnie u podstaw naszego europejskiego sys- kich zamordowanych rękami także polskich instytucji temu przekonań opartych na kanonach greckiego służb bezpieczeństwa pozostających na usługach syste- piękna, rzymskiego prawa oraz chrześcijańskim sys- mu przeniesionego ze Wschodu, trzeba ich przynajmniej temie moralnym, z przykazaniem miłości jako naj- przypomnieć przed Bogiem i historią. ważniejszej i najwyższej normy etycznej, leży przeko- Pamiętajmy więc o grzechach oprawców. Nie po- nanie o bezwarunkowej i niezbywalnej wartości zwólmy, aby ich zbrodnie były przemilczane. Czcijmy każdego człowieka. W przyszłości taki uczeń gwaran- równolegle pamięć o wielkich dokonaniach żołnierzy tuje budowę nowoczesnej Polski, silnej Europy i spo- Polskiego Państwa Podziemnego. Mówmy głośno o ma- ) łym Katyniu w Starym Grodkowie. Nie pozwólmy, aby kojnego świata. Dziękuję bardzo* . (Oklaski) Spis treści historia przemilczała wielkich patriotów, żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych, bohaterów naszej wolno- Wicemarszałek Ryszard Terlecki: ści. Cześć i chwała bohaterom. Dziękuję. (Oklaski)

Oświadczenie wygłosi pani poseł Katarzyna Czo- chara, klub Prawo i Sprawiedliwość. Wicemarszałek Ryszard Terlecki: Dziękuję. Poseł Katarzyna Czochara: Teraz oświadczenie wygłosi pan poseł Aleksander Mrówczyński, klub Prawo i Sprawiedliwość. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Pań- stwo! 9 września br. na dawnym lotnisku w Starym Grodkowie na Opolszczyźnie odbyły się uroczystości Poseł Aleksander Mrówczyński: upamiętniające ofiary 71. rocznicy mordu dokonanego Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 11 sierpnia 2017 r. w tamtejszych lasach na żołnierzach niezłomnych przez województwa: pomorskie, kujawsko-pomorskie z oddziału kpt. Henryka Flamego „Bartka”, w których oraz wielkopolskie przetoczyła się nawałnica, której udział wzięły setki osób, wśród nich m.in. prof. Krzysz- towarzyszył wiatr i ulewny deszcz. Powiat chojnicki tof Szwagrzyk, wiceprezes IPN. Obchody 71. roczni- został w szczególny sposób doświadczony przez nisz- cy mordu na żołnierzach niezłomnych dopełniła msza czycielski żywioł. Zginęło pięć osób, w tym dwie na- polowa. Na tzw. polanie śmierci nie zabrakło apelu stolatki, harcerki, które przebywały na obozie w oko- pamięci i salwy honorowej Wojska Polskiego. Decyzją licach miejscowości Suszek. Mieszkańcy powiatu ministra obrony narodowej Antoniego Macierewi- ponieśli niewyobrażalne straty materialne. Zniszczo- cza pośmiertnie nominowano na stopień kapitana ne zostały domy, budynki gospodarcze, plony, maszy- por. Jana Przewoźnika „Rysia”. ny rolnicze. Część rodzin straciła cały dorobek życia. Szanowni Państwo! Dokładnie 71 lat temu, we Ogromne połacie lasów zostały powalone przez hu- wrześniu 1946 r. na terenie powiatów nyskiego, brze- raganowy wiatr. Tysiące hektarów wzorowo zagospo- skiego i gliwickiego funkcjonariusze Ministerstwa darowanych borów sosnowych nie istnieją. Bezpieczeństwa Publicznego w ramach operacji „La- To największa tragedia w historii dla naszego po- wina” zlikwidowali oddział Narodowych Sił Zbroj- wiatu. Nigdy dotychczas nie byliśmy tak boleśnie nych Henryka Flamego „Bartka” należący do naj- doświadczeni przez żywioł. W obliczu ogromu tragedii ludzkiej mieszkańcy powiatu chojnickiego wyka- *) Ciąg dalszy oświadczenia w załączniku. zali się wielką solidarnością, odwagą i bezinteresow- 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. 106 Oświadczenia poselskie

Poseł Aleksander Mrówczyński stytucji państwowych. A czy instytucje państwowe działają sprawnie? Rząd Prawa i Sprawiedliwości nością w niesieniu pomocy poszkodowanym harce- uczynił dużo, by tak właśnie było. W pewnej mierze rzom w Suszku oraz właścicielom zniszczonych bu- sprawność działania zależy od właściwego doboru dynków w pierwszych godzinach po tragedii. Ochot- kadr. Ten proces z pewnością został zapoczątkowany, nicy, strażacy pomagali na wszelkie możliwe sposoby a jego skutki dostrzeżemy w niedługim czasie. przy usuwaniu skutków niszczycielskiego huraganu. Jednak w mojej ocenie rozwiązanie problemu per- W ciągu kilku dni po tragedii pomoc płynęła z całej sonalnego nie jest wystarczające. Ważne jest również Polski. Przyjeżdżali wolontariusze, docierało wspar- wytworzenie stosownych mechanizmów kontroli i nad- cie materialne i rzeczowe. Polacy wzorowo wspierali zoru, niezależnych od systemu administracyjnego poszkodowanych w nawałnicy. państwa. Ostatnio dużo mówi się o roli sądów i o tym, Z tego miejsca chciałbym wyrazić najserdeczniej- jak są one niewydolne i zajęte głównie strzeżeniem sze wyrazy współczucia rodzinom ofiar tragicznego własnych przywilejów korporacyjnych. Sędziowie huraganu. Chciałbym serdecznie podziękować tym często zdają się zapominać, iż wyrokują nie w imieniu wszystkim, którzy bezinteresownie pomagali w usu- swoim własnym, lecz w imieniu Rzeczypospolitej, waniu skutków nawałnicy i nieśli pomoc poszkodo- reprezentując nie tyle swoje poglądy i przekonania wanym. W sposób szczególny chciałbym wyróżnić polityczne, ile jej majestat rozumiany jako przejaw mieszkańców Lotynia, którzy w nocy przedzierali się woli wszystkich obywateli. przez powalony las do obozu harcerskiego. Wyrazy Niezależnie jednak od przejawów patologii toczą- uznania kieruję w stronę strażaków, zarówno zawo- cych środowisko sędziowskie nikt rozsądny nie za- dowych, jak i ochotników, żołnierzy i policjantów. przeczy, że silne i niezależne sądy powinny być pod- Dziękuję bardzo tym, którzy pomagali i pomagają stawą skutecznego funkcjonowania naszego pań- materialnie, rzeczowo oraz swoją pracą w zabezpie- stwa. Taki właśnie jest cel zmian dokonywanych czaniu budynków, ratowaniu dobytku, sprzątaniu przez Prawo i Sprawiedliwość, a że – jak mówi znane powalonych drzew, udrażnianiu Brdy. Ten wielki akt przysłowie – ryba psuje się od głowy, należy zacząć solidarności i wsparcia potrzebujących był bez pre- od Sądu Najwyższego. Bo skoro opozycja zarzuca cedensu w historii powiatu chojnickiego. nam, że chcemy powołać naszych sędziów, to co to

Spis treści Jako poseł ziemi chojnickiej składam ogromne oznacza, chciałbym zapytać. Czy to, że obecnie w Są- podziękowania tym wszystkim, którzy pomogli dzie Najwyższym zasiadają ich sędziowie? W gruncie w jakikolwiek sposób poszkodowanym przez żywioł. rzeczy opozycja to właśnie przyznaje i w ten właśnie Dziękuję bardzo. (Oklaski) sposób, wbrew swojej woli, uzasadnia konieczność dokonywania zmian wdrażanych przez Prawo i Spra- Wicemarszałek Ryszard Terlecki: wiedliwość. Ostatnia kwestia. Dlaczego opozycja uważa, że Bardzo dziękuję. sędziowie powołani przez Prawo i Sprawiedliwość Teraz oświadczenie wygłosi pan poseł Krzysztof będą nieuczciwi? Czyżby dlatego, że zdaje sobie spra- Maciejewski, klub Prawo i Sprawiedliwość. wę z tego, iż istnieją jednak nieuczciwi sędziowie? Skoro tak, to zmiany muszą sięgnąć znacznie głębiej. W istocie opozycja, tocząc bój o Sąd Najwyższy, po- Poseł Krzysztof Maciejewski: twierdza wszystkie tezy, które przemawiają za ko- niecznością reformy sądownictwa, potwierdza bo- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Objęcie blisko wiem, że środowisko sędziowskie jest nieuczciwe, 2 lata temu władzy przez Prawo i Sprawiedliwość a w orzekaniu kieruje się preferencjami polityczny- obnażyło niezliczone patologie, jakie narosły w naszej mi. (Dzwonek) Dziękuję za uwagę. (Oklaski) ojczyźnie od tzw. odzyskania 28 lat temu niepodle- głości, a w rzeczywistości od próby oddania suweren- ności Polski w ręce unijnych aparatczyków. Widać, iż Wicemarszałek Ryszard Terlecki: w dalszym ciągu niektórzy nie mogą żyć inaczej jak tylko w zależności od obcych panów. To wygląda Dziękuję. wręcz jak powtórka z II poł. XVIII w., bo tak jak Teraz oświadczenie wygłosi pan poseł Szymon wtedy główne role grają tutaj dwór niemiecki i dwór Giżyński, klub Prawo i Sprawiedliwość. rosyjski. Rządy Prawa i Sprawiedliwości są przez nie Nie ma pana posła? tak znienawidzone, ponieważ pozostają wolne od tych (Poseł Grzegorz Piechowiak: Nie ma.) obcych wpływów, a wręcz naruszają ich interesy, jak Nie ma pana posła. również zbieżne z nimi interesy ich popleczników Pan poseł Waldemar Andzel, klub Prawo i Spra- w Polsce. Jakich? Widzimy to na co dzień nie tylko wiedliwość. z trybuny sejmowej. (Poseł Grzegorz Piechowiak: Nie ma.) Jednak aby Polska była prawdziwie niezależna, Również go nie ma. musi być silna wewnętrznie, a ta siła wynikać musi Pan poseł Grzegorz Piechowiak, klub Prawo przede wszystkim ze sprawnego funkcjonowania in- i Sprawiedliwość. 47. posiedzenie Sejmu w dniu 12 września 2017 r. Oświadczenia poselskie 107

Wicemarszałek Ryszard Terlecki skę otoczył kordon milicji i przez wiele miesięcy nie wpuszczano do niej nikogo. Ukrywana przed opinią Również go nie ma. publiczną w okresie PRL katastrofa do dziś pozosta- (Poseł Grzegorz Piechowiak: Jest!) je największą naziemną katastrofą w historii polskie- Żartowałem. go górnictwa. Bardzo proszę, panie pośle. W 2007 r. i 2010 r. w Wapnie doszło do kolejnych pęknięć i osunięć ziemi. Ewakuowano wówczas na krótko mieszkańców okolicznych budynków. Po kilku Poseł Grzegorz Piechowiak: dniach wrócili oni jednak do swoich domów. Dzisiaj ta zapomniana przez wielu miejscowość Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wapno to niewiel- wymaga naszego wsparcia. Naukowcy podkreślają, ka pałucka miejscowość położona w województwie wielkopolskim, w powiecie wągrowieckim. To wła- że pomimo iż obecnie teren jest stabilny, to jednak śnie tutaj 40 lat temu doszło do największej w histo- nie można wykluczyć dalszych uszkodzeń w przyszło- rii PRL katastrofy górniczej. Niewielu z nas pamięta ści. Mieszkańcy Wapna nie wyobrażają sobie jednak, dzisiaj o tej straszliwej tragedii, mimo że jej skutki aby musieli opuścić ukochane przez nich miejsce, są dla mieszkańców Wapna nadal silnie odczuwalne. z którym związali całe swoje życie. Aby lepiej zrozumieć dzisiejsze Wapno, musimy Losy Wapna zostały nierozerwalnie związane cofnąć się nieco w czasie. Wapno swoją sławę zawdzię- z losami kopalni. Tak więc wraz z jej zamknięciem cza kopalni gipsu i soli. Początki wydobycia gipsu nastąpił koniec pewnego etapu historii tej miejsco- datowane są na rok 1871, a odkrycie złóż soli – na wości. Pomimo trudnych doświadczeń mieszkańcy 1911 r. W tym też czasie rozpoczęła się budowa ko- nie stracili zapału do pracy i dalej pragną odbudowy- palni soli. Tym samym otworzył się nowy rozdział wać swoją małą ojczyznę. w historii Wapna. Do miejscowości przybyło wielu Sytuacja Wapna jest trudna. W gminie brakuje nowych ludzi w poszukiwaniu pracy, powstawały poważnych inwestorów, którzy chcieliby tam uloko- nowe osiedla. wać swój kapitał. Pozycji wsi nie poprawia fakt, że Po II wojnie światowej kopalnia przeszła z rąk nadal na znacznym obszarze istnieje zakaz budowy Spis treści prywatnego kapitału zagranicznego na własność nowych budynków. Ciężka sytuacja na rynku pracy państwa. Wydobycie zaczęło systematycznie wzra- zmusza mieszkańców do wyjazdu do większych stać. Wapno i okolica zawdzięczały kopalni niemal ośrodków miejskich w pogoni za chlebem. Problem wszystko. Rozwój miejscowości był ściśle związa- dotyczy również braku połączeń komunikacyjnych. ny z rozwojem kopalni. Zakład odgrywał pozytyw- Z uwagi na to, iż w miejscowości ciągle występuje ną rolę na płaszczyźnie społecznej, dawał zatrudnienie kilkuset pracownikom i zapewniał utrzyma- realne zagrożenie kolejnymi osunięciami, sytuacja nie ich rodzinom. Kopalnia finansowała budowę wymaga stałego monitorowania oraz przeprowadza- wielu obiektów mieszkalnych i użyteczności publicz- nia dalszych badan geologicznych, a to wiąże się ze nej oraz działalność kulturalną, sportową i eduka- znacznymi kosztami. Potrzebne jest też ogrodzenie cyjną. Kopalnia soli w Wapnie przez wiele lat była zagrożonych miejsc. największym producentem soli w Polsce. W latach Gmina Wapno bez realnego wsparcia z zewnątrz nie 50. i w I połowie lat 60. produkcja wapieńskiej ko- jest w stanie sobie poradzić. Kiedyś państwo polskie palni stanowiła ponad połowę wydobytej w Polsce zaciągnęło dług wobec Wapna i górników tam pracują- soli kamiennej. Doskonałej jakości sól rozprowadza- cych, którzy każdego dnia ryzykowali swoje życie i zdro- no po całej Polsce i eksportowano do Czechosłowacji, wie. Dzisiaj ten niewielki skrawek ziemi pałuckiej woła na Węgry, do Szwecji, Finlandii, Norwegii, Wielkiej o naszą pomoc. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Brytanii, Danii i Nigerii. W 1975 r. zanotowano naj- większe wydobycie w historii kopalni, wynoszące ponad 462 tys. t soli. Wicemarszałek Ryszard Terlecki: Rozwój kopalni i Wapna przerwała katastrofa w nocy z 4 na 5 sierpnia 1977 r. Doszło wówczas do Bardzo dziękuję. przerwania półki solnej, co spowodowało zalanie ko- Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie*). palni wodami gruntowymi. Wlewająca się woda spo- Zarządzam przerwę w posiedzeniu do jutra, tj. do wodowała tąpnięcie ziemi wokół kopalni. Zniszczone 13 września 2017 r., do godz. 9. zostało niemal całe centrum Wapna. Zapadały się bloki, znikały drogi, osuwały się i pękały ściany. Swo- ) je domy musiało opuścić blisko 1500 osób. Całą wio- * Teksty wystąpień niewygłoszonych w załączniku.

(Przerwa w posiedzeniu o godz. 19 min 47)

i jeśli zostaną zrealizowane, przyniosą znaczący no znaczący dzięki Zbrojnych Sił przyniosą polskich bojowej siły zrealizowane, wzrost trwają zostaną zakupowe jeśli Procesy i technicznym. zakresie w rewolucji progu na stoi Polskie Wojsko 2030. roku w PKB 2,5% poziomu osiągnięcia do aż finansowania zwiększaniem stopniowym ze Zbrojnych, Sił sowania lukę. tę wypełnią żołnierzy Niewiele. Wojska Obrony liczące Terytorialnej 50 tys. tej liczbiew piechota,stanowi czyli podstawa armii? systemów przeciwlotniczych, logistyki i innych. Ile bojowych, wozów obsługa to część znaczna czego z nielicz dość jest na. Wojska Lądowych, Lądowe liczą obecnie ok. Wojsk 57 tys. żołnierzy, formacja stawowa pod czyli piechota, wojska strukturze obecnej w że polskich kościowym Sił Zbrojnych. Proszę pamiętać, ja i jak liczebnym, tak wzmocnieniem poważnym on żołnierzy. tys. Będzie 50 mają liczyć które torialnej, nowy o Wojska są Obrony Zbrojnych, ZbrojnychTery Sił jakim rodzaj Sił struktury uzupełnieniem z nienie bezpieczeństwa Wiąże państwa. się to m.in. liczebne Wojska Polskiego, a co za tym idzie, wzmoc tys. dowy będzie liczył 130 150 tys. To wzmocnienie wyraźne obecnych z RP do Zbrojnych tys., 200 przy założeniu, iż sam komponent Sił zawo liczebności szenie pieczeństwo Polski. korzystny, wręcz niezbędny element wspierający bez niu Sił Zbrojnych PolskiejRzeczypospolitej to bardzo finansowa oraz technicznej modernizacji budowiei 1688 nr druki 1757. i publicznych, zamówień Prawo oraz ustawy Polskiej finansowa Rzeczypospolitej oraz Zbrojnych Sił niu technicznej modernizacji i budowie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o prze kanie przedstawić chciałabym stanowisko w sprawie Republi Poselskiego Koła imieniu W Izbo! Wysoka zamówień Prawo publicznych ustawy oraz Polskiej litej oraz finansowaniu SiłZbrojnych Rzeczypospo technicznej modernizacji i przebudowie o wy usta zmianie o projekcie ustawy rządowym o Po pierwsze, projekt pozwala na wyraźne zwięk wyraźne na projektpozwala Popierwsze, prze o ustawę zmieniający projekt Proponowany Poselskie Republikanie) (Koło Siarkowska Maria Poseł Anna dziennego porządku 6. – punkt Po projektdrugie, ustawy pozwala na wzrost finan Panie Pani Marszałku! Premier! Panie Ministrze! Narodowej Obrony Komisji Sprawozdanie Teksty wystąpieńniewygłoszonych ------

wymaga wzmocnienia. Nie jest to wzmocnienie po wzmocnienie to jest Nie wzmocnienia. wymaga bilnemu rozwojowi Polski. Dlatego polska obronność cjał, zwiększa swą gotowość do sta także zagrożenia poten ofensywny swój nieustannie zbrojne,rozwija modernizuje swoje siły nie śpi. także On przeciwnik sna broń kosztuje, musimyże potencjalny pamiętać, obron przemysłu nowocze choć I bogata. jest sceptykomwbrew krajowego nego oferta gdyż broń, polską Także broń. niezawodną efektywną, mając czyzny, oj bronić Musi Mołotowa. koktajlem z butelką zny skiego. Żołnierz polski nie może bowiem bronić ojczy broń, ta technologia będzie do wdrażana Wojska Pol TaRP. Zbrojnych Sił rozwoju kierunków barometr MS broni. woczesnej wego dotyczące rządowego projektu ustawy o impre Ludowego) usługach turystycznych powiązanych i turystycznych imprezach o wy wzaproponowanymwy brzmieniu. obronności. wobszarze że gospodarcze, interesy, własne o tak Polskaprzedemusi wszystkim dbać projekcie. proponowanym w widać zmianę przemysł krajowy broni. To musiało ulec zmianie i tę przez dostarczanej niezawodności i efektywności do co wymogi wysokie jednak zachowując uzbrojenia, obron przemysł własny ny. musi Polskawspierać także wytwórców polskich wspierają broń wytwarzające państwa Wszystkie koncerny. globalne przez nych posiada od niższe wielesetkrotnie czasem krotnie, wielo kredytowe zaplecze i własny kapitał posiada wszystkim dla polskiego przemysłu obronnego, który przede korzystne zmiany to Są ustawy.projekcie w dotyczące zmiany także zwiększenia poziomu zaliczkowania do 33%, zawarte służą Temu spodarczy. siebie, inwestując samym tym przez we własny rozwój go wytworzoną broń kupują gospodarki niejsze Najsil gospodarki. naszej wzrostem ze powiązany –obronnego. defensywnego ofensywnego, ale tencjału Stanowisko klubu Polskiego Stronnictwa Ludo Stronnictwa Polskiego klubu Stanowisko Stronnictwa Polskiego Parlamentarny (Klub Jarubas Poseł Krystian dziennego 9. porządku – punkt Po być rozwój ten trzecie, obronności musi także Pierwsze czytanie rządowegoPierwsze czytanie projektu usta usta projekt popiera Republikanie Poselskie Koło PO w Targach Kielce stanowi stanowi Kielce Targach w PO Załącznik ------

Spis treści 110

zach turystycznych i powiązanych usługach tury- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 6 września br. stycznych, druk nr 1784. obchodziliśmy 120. rocznicę urodzin płk. Mariana Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Procedowana Kozielewskiego, żołnierza Legionów Polskich. przez nas regulacja jest spowodowana koniecznością Marian Kozielewski urodził się 6 września 1897 r. wdrożenia do prawa polskiego unijnej dyrektywy. w Łodzi. W wieku 16 lat uciekł z domu, aby przyłą- Głównym założeniem jest zwiększenie bezpieczeń- czyć się do Legionów Polskich Józefa Piłsudskiego. stwa podróżnych dokonujących rezerwacji za pośred- W wieku 20 lat został osadzony w obozie dla interno- nictwem Internetu. Wprowadza ona także dodatkowe wanych. Ze względu na stan zdrowia został zwolnio- zabezpieczenia przed skutkami niewypłacalności ny. Następnie rozpoczął działalność w Polskiej Orga- organizatorów podróży. nizacji Wojskowej. W projekcie ustawy określono warunki oferowa- Po zabójstwie ministra spraw wewnętrznych nia, sprzedaży i realizacji imprez turystycznych oraz Bronisława Pierackiego w 1934 r. Marian Kozielew- powiązanych usług turystycznych w Polsce oraz za ski został przeniesiony na stanowisko komendanta Policji Państwowej. Był on również współautorem granicą, jeżeli umowy z podróżnymi zawierane są pierwszego raportu młodszego brata, Jana Karskie- przez przedsiębiorców mających siedzibę w naszym go, o sytuacji w okupowanej Polsce. kraju, a także zasady funkcjonowania Turystycznego Płk Marian Kozielewski wraz z kilkudziesięcioma Funduszu Gwarancyjnego. Do nowej ustawy przenie- podległymi sobie oficerami został aresztowany przez sione zostaną także, odpowiednio zmodyfikowane, Gestapo w 1940 r. i osadzony na Pawiaku, skąd zo- przepisy dotyczące organizatorów turystyki, agentów stał wywieziony do obozu niemieckiego KL Au- turystycznych oraz pośredników turystycznych. schwitz. Rok później zwolniony powrócił do Warsza- Zmiany będą opierały się na poszerzeniu definicji wy, gdzie włączył się w nurt pracy konspiracyjnej. przedsiębiorcy turystycznego oraz usługi turystycz- Następnie przystąpił do służb policyjnych państwa nej. Zmiany będą opierały się na czterech głównych podziemnego – Państwowego Korpusu Bezpieczeń- elementach: przewozie, zakwaterowaniu, wynajmie stwa, zostając ich organizatorem i pierwszym komen- pojazdów oraz usługach dodatkowych. dantem. Funkcję tę pełnił aż do swojej rezygnacji Wyraźnie precyzuje się wymagania, jakie pod- w listopadzie 1943 r.

Spis treści mioty je świadczące muszą spełnić, aby legalnie Po wybuchu powstania warszawskiego zgłosił się na funkcjonować na rynku usług turystycznych. Cho- ochotnika, podczas walk odniósł poważne obrażenia. dzi m.in. o: posiadanie zabezpieczenia finansowego Po kapitulacji opuścił Warszawę i przez Szydłowiec w formach przewidzianych ustawą (gwarancja ban- przedostał się do Łodzi. Po przejęciu władzy w Polsce kowa lub ubezpieczeniowa, umowa ubezpieczenia na przez komunistów pozostawał w ukryciu. W 1946 r. rzecz podróżnych, turystyczny rachunek powierni- wraz z żoną udał się do Francji, gdzie przez rok pełnił czy), odprowadzanie składek na Turystyczny Fun- służbę w oddziałach wartowniczych. 3 lata później za dusz Gwarancyjny, prowadzenie wykazu umów, wy- sprawą młodszego brata wraz z żoną wyjechał do Ka- pełnianie obowiązków informacyjnych wobec podróż- nady, gdzie osiadł na farmie pod Montrealem. nych, które muszą zostać zrealizowane przed zawar- W 1960 r. przeniósł się do Waszyngtonu. Nie przy- ciem umowy. jął rządowego zasiłku przyznawanego uchodźcom Projekt ustawy przewiduje również nakładanie politycznym i weteranom II wojny. Podjął natomiast kar za naruszanie przepisów ustawy. Mają być one posadę pracownika ochrony w galerii sztuki. Z nie- wymierzane m.in. za zaniżanie składek na TFG lub wielkich zarobków co miesiąc przygotowywał paczki prowadzenie działalności gospodarczej polegającej na z pomocą dla swoich najbliższych oraz towarzyszy broni w Polsce. świadczeniu usług turystycznych bez posiadania za- Zmarł tragicznie 8 lipca 1964 r. w Waszyngtonie. bezpieczenia finansowego na wypadek niewypłacal- Nie mogąc pogodzić się z losem uchodźcy, popełnił ności. Za te naruszenia przewidziano kary grzywny, samobójstwo podczas służby nocnej w galerii. Przed ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do śmiercią zniszczył należące do niego dokumenty, zaś 3 lat. wartościowe przedmioty przesłał do Polski. Klub PSL jest za skierowaniem projektu do dal- Został pochowany przez brata Jana Karskiego na szych prac, przy założeniu, że zostaną uwzględnione waszyngtońskim cmentarzu Góry Oliwnej, gdzie spoczy- także uwagi przedstawicieli branży turystycznej. wa do dziś. Był nie tylko wybitnym oficerem i dowód- Dziękuję bardzo. cą, ale również wielkim patriotą polskim. Został czte- rokrotnie odznaczony Krzyżem Walecznych. Dziękuję. Oświadczenia poselskie Poseł Barbara Bartuś Poseł Waldemar Andzel (Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość) (Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość) (cd. oświadczenia ze str. 105)

Oświadczenie poselskie z okazji 120. rocznicy uro- Dziękuję pani minister edukacji za spokojne dzin Mariana Kozielewskiego wprowadzenie reformy, wbrew absurdalnym oskar- 111

żeniom politpropagandy o pozbawienie pracy tysięcy leń na pobyt stały w naszym kraju dla posiadaczy nauczycieli. Nic takiego nie ma miejsca, bo przecież Karty Polaka lub osób pochodzenia polskiego ze liczba uczniów w wyniku reformy się nie zmieniła, Wschodu. liczba klas się nie zmieniła, a nawet doszły dodatko- W ubiegłym roku wydano 7100 zezwoleń, co było we godziny lekcyjne. rekordową liczbą, a obecnie złożone wnioski wskazu- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jeszcze raz wy- ją, że i w tym roku możemy spodziewać się kolejnego rażam uznanie dla pani minister Anny Zalewskiej rekordu. oraz jej współpracowników za wprowadzenie tej re- Tak pozytywne wiadomości i idące za tym ułatwie- formy w życie. A zakończę przytoczeniem słów samej nia dla rodaków chcących osiedlić się w Polsce są nie- pani minister wypowiedzianych w jednym z wywia- wątpliwie efektem wcześniejszych zmian w Karcie dów – dobra szkoła „to taka, która dostrzega ucznia Polaka, które obowiązują od początku bieżącego roku. i myśli o jego przyszłości. Stara się, by był samodziel- W ubiegłym roku najwięcej wniosków o przyzna- ny, by zadawał odważne pytania, by był świetnym nie Karty Polaka było z Białorusi i Ukrainy. Niezwy- matematykiem i informatykiem, żeby znał języki kle sprzyjającym czynnikiem jest również możliwość obce, potrafił czytać i świetnie odbierał teksty współ- uzyskania obywatelstwa polskiego już po roku. Dziś czesnej kultury, a jednocześnie znał swoją historię…”. posiadacz Karty Polaka ma właśnie taką gwarancję. Dziękuję. Wprowadzenie i wejście w życie tych wszystkich ułatwień proceduralnych i finansowych to wyjście Poseł Jarosław Gonciarz naprzeciw oczekiwaniom środowisk naszych roda- (Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość) ków ze Wschodu. Pragnę podziękować Wysokiej Izbie za podjęcie Oświadczenie w sprawie wzrastającej liczby Pola- tak słusznej i potrzebnej decyzji. ków wracających ze Wschodu do kraju Karta Polaka jest wydawana od 2008 r., a dotych- Dzisiejsze oświadczenie chcę poświęcić niedawno czas otrzymało ją łącznie 222 tys. osób. Nie mam podanym informacjom, które wskazują, że ubiegły wątpliwości, że dzięki wspomnianym zmianom bę- rok był rekordowy pod względem wydawania zezwo- dzie ich jeszcze więcej. Spis treści TŁOCZONO Z POLECENIA MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

KANCELARIA SEJMU: redakcja i skład – Sekretariat Posiedzeń Sejmu, druk – Wydawnictwo Sejmowe. Nakład 41 egz. PL ISSN 0867-2768. Cena 6,30 zł + 5% VAT