Plan Rozwoju Lokalnego
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Załącznik do Uchwały Nr XXXI/369/05 Rady Miejskiej w Piszu z dnia 10 lutego 2005r. PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY PISZ na lata 2005 - 2006 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz Spis treści Strona I. OBSZAR I CZAS REALIZACJI PLANU ROZWOJU LOKALNEGO…………………4 II.. AKTUALNA SYTUACJA SPOŁECZNO – GOSPODARCZA NA OBSZARZE OBJĘTYM WDRAŻANIEM PLANU…………………………………………………...5 1. Położenie, powierzchnia, ludność…………………………………………………....5 2. Środowisko przyrodnicze…………………………………………………………….5 3. Turystyka……………………………………………………………………………..7 4. Zagospodarowanie przestrzenne………………………………………..……………8 4.1. Uwarunkowania ochrony środowiska naturalnego…………………………..………8 4.2. Infrastruktura techniczna………………………………………………………..……9 4.3. Własność nieruchomości……………………………………………………………16 4.4. Stan obiektów dziedzictwa kulturowego……………………………………………18 4.5. Identyfikacja problemów…………………………………………………………....20 5. Gospodarka………………………………………………………………………….20 5.1. Struktura podstawowych branż na terenie gminy…………………………………...25 5.3. Główni pracodawcy………………………………………………………………....25 5.4. Identyfikacja problemów…………………………………………………………....26 6. Sfera społeczna……………………………………………………………………...27 6.1. Sytuacja demograficzna i społeczna terenu………………………………………....27 6.2. Warunki i jakość życia mieszkańców, w tym poziom bezpieczeństwa………….….33 6.3. Grupy społeczne wymagające wsparcia…………………………………………..…45 6.4. Rynek pracy……………………………………………………………………..…..46 6.5. Identyfikacja problemów……………………………………………………………48 III. ZADANIA POLEGAJĄCE NA POPRAWIE SYTUACJI NA DANYM OBSZARZE...49 1 Lista zadań……………………………………………………………………………49 2. Lista zadań do zrealizowania wynikających z hierarchii ważności……………..….52 IV. REALIZACJA ZADAŃ I PROJEKTÓW……………………………………. ………....54 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 2 2 1. Planowane projekty i zadania inwestycyjne planowane na lata 2005-2006 do dofinansowania z ZPORR……………………………………………………………...…54 2. Planowane projekty i zadania inwestycyjne na lata następne……………………….…73 V. POWIĄZANIE PROJEKTÓW Z INNYMI DZIAŁANIAMI REALIZOWANYMI NA TERENIE GMINY/POWIATU/WOJEWÓDZTWA…………………...………..74 VI. OCZEKIWANE WZKAŹNIKI OSIAGNIĘĆ PLANU ROZWOJU LOKALNEGO…...75 VII. PLAN FINANSOWY NA LATA 2005 – 2006 I NA NASTĘPNE PLANOWANE LATA………………………………………………………………………..…………..77 VIII SYSTEM WDRAŻANIA ………………………………………………………...…..83 IX. SPOSOBY MONITOROWANIA, OCENY I KOMUNIKACJI SPOŁECZNEJ………..84 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 3 3 I. OBSZAR I CZAS REALIZACJI PLANU ROZWOJU LOKALNEGO. Plan rozwoju lokalnego jest dokumentem programowym niezbędnym do aplikowania funduszy strukturalnych Unii Europejskiej w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego priorytet 3 – Rozwój lokalny, działanie 3.1 – Obszary wiejskie i działanie 3.2 – Obszary podlegające restrukturyzacji. Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz obejmuje miasto Pisz oraz teren wiejski gminy Pisz w skład, której wchodzą 42. jednostki pomocnicze (sołectwa): Babrosty, Bogumiły, Borki, Ciesina, Hejdyk, Imionek, Jagodne, Jeglin, Jeże, Kałęczyn, Karpa, Karwik, Kocioł, Kocioł Duży, Kociołek Szlachecki, Kwik, Liski, Łupki, Łysonie, Maldanin, Maszty, Pietrzyki, Pilchy, Pogobie Średnie, Pogobie Tylne, Rakowo Piskie, Rostki, Snopki, Stare Guty, Szczechy Małe, Szczechy Wielkie, Szeroki Bór Piski, Trzonki, Turośl, Turowo, Turowo Duże, Uściany, Wąglik, Wiartel, Zawady, Zdory, Zdunowo. Czas realizacji zadań wynikających z planu rozwoju lokalnego określono na lata 2005-2006. Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 4 4 II. AKTUALNA SYTUACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA NA OBSZARZE WDRAŻANIA PLANU. 1. Położenie, powierzchnia, ludność Gmina Pisz położona jest w południowo-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, w powiecie piskim. Część północna gminy (na północ od linii Ruciane-Pisz-Rybitwy) należy do Krainy Wielkich Jezior Mazurskich, część centralna i południowo- zachodnia ( na południe od jeziora Śniardwy i miasta Pisz) leży w obrębie Równiny Mazurskiej natomiast część wschodnia ( na południe od jeziora Roś i wschód od rzeki Pisy) leży w obrębie Pojezierza Ełckiego. Gmina Pisz graniczy od północy z gminą Orzysz, od wschodu z gminą Biała Piska, od południa z gminami: Kolno, Turośl, Łyse, Rozogi. Powierzchnia gminy wynosi 63.480 ha, w tym: użytki rolne - 17.774 ha, lasy i grunty zadrzewione i zakrzaczone - 30.332 ha, grunty zabudowane i zurbanizowane - 1.478 ha, wody - 12.317 ha, nieużytki - 1.347 ha, tereny różne - 232 ha. Gmina Pisz jest obszarowo największą gminą w Polsce. W gminie Pisz zamieszkuje 26.977 osób, z czego w mieście mieszka 19.237 osób a na terenie wiejskim 7.740 osób. 2. Środowisko przyrodnicze Północna część gminy charakteryzuje się lekko pagórkowatą rzeźbą terenu z wyraźnymi pozostałościami okresu glacjalnego. Widoczne są tu pagórki morenowe, szerokie niecki wypełnione przez jeziora oraz mniejsze zagłębienia terenu. Część centralna i południowo-zachodnia, leżąca w obrębie Równiny Mazurskiej, charakteryzuje się małymi deniwelacjami terenu rozciętego jedynie niewielkimi ciekami wodnymi. Równina Mazurska jest pozostałością równiny sandrowej, powstałej na skutek obfitych przepływów wód z topniejącego lodowca w czasie ostatniego zlodowacenia. Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 5 5 Natomiast część wschodnia, należąca do Pojezierza Ełckiego, charakteryzuje się głębokimi dolinami oraz rynnami wypełnionymi przez wody jezior. Na obszarze gminy Pisz dominują słabe gleby piaszczyste, położone na terenach sandrowych. Znaczna ich część jest obecnie zalesiona. Duże obszary zajmują również gleby pochodzenia organicznego, w większości torfowe a także murszowe i mułowo-glejowe. Nielicznie występują dość żyzne gleby gliniaste i piaszczyste na obszarach morenowych, gleby bielicowe, czarne ziemie a w dolinie Pisy - mady. Przydatność rolnicza gleb gminy Pisz jest niska. Wśród gleb ornych dominują gleby kompleksu żytniego słabego i bardzo słabego (90 %). Wśród użytków zielonych więcej jest użytków słabych i bardzo słabych (kompleks 3z) niż użytków średnich (kompleks 2z). Ten stan rzeczy odzwierciedla bonitacja gleb użytkowanych rolniczo. 70 % to gleby klasy V i VI. Łąki są nieco lepszej jakości (44 % w klasie IV) niż grunty orne i pastwiska. Wody zajmują 19,4 % powierzchni gminy. Gmina Pisz leży w całości w zlewni rzeki Pisy wypływającej z jeziora Roś. Odwadnia ona środkową i południową część Systemu Wielkich Jezior Mazurskich i uchodzi do rzeki Narwi. Jeziora, które zajmują stosunkowo dużą powierzchnię, skoncentrowały się głównie w północnej i zachodniej części gminy. Największe z nich to Śniardwy powierzchnia – 7158 ha (część leżąca na terenie gminy Pisz), Roś – 1959 ha, Seksty – 796 ha Pogubie Wielkie – 674 ha, Kocioł – 307 ha, Białoławki – 272 ha, Nidzkie – 186 ha (część), Brzozolasek – 159 ha, Wiartel – 152 ha, Jegocin – 129 ha, Kaczerajno – 104 ha. Większość jezior połączona jest ze sobą rzekami i kanałami. Cechy klimatu kontynentalnego zaznaczają się tu silniej niż w innych rejonach Polski, co objawia się wyższą amplitudą wahań temperatur w ciągu roku, niższymi temperaturami zimą. Okres wegetacji trwa tu 190 dni. Ponadto na charakter klimatu mają wpływ czynniki lokalne (wody i lasy). Duża powierzchnia wód otwartych sprzyja parowaniu co powoduje częstsze zachmurzenia i opady a zdolność wody do akumulacji ciepła, wpływa na rozkład temperatur. Częstym zjawiskiem są zarówno przymrozki w kwietniu i maju jak i roztopy w zimie. Średnia roczna temperatura wynosi ok. 6 o C a suma opadów 550 mm. Roślinność naturalna jest odzwierciedleniem warunków glebowych, topograficznych i klimatycznych. Na rozległych równinach sandrowych, na zachód od Pisy, z ubogimi bielicowymi glebami piaszczystymi i niskim poziomie wód gruntowych dominują siedliska borów sosnowych (40 % powierzchni lądowej gminy). Głównym gatunkiem tu występującym jest sosna z domieszką świerka. Nieco żyźniejsze mineralne siedliska zajmują bory mieszane sosnowo-dębowo-świerkowe (25 % powierzchni lądowej). Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 6 6 Występują one na terenach morenowych na wschód od Pisy. 7 % powierzchni lądowej gminy pokrywają olsy z dominującym gatunkiem olszy czarnej. Wśród naturalnych zbiorowisk należy również wymienić świerszczyny niżowe, zdominowane przez świerk z domieszką dębu ,osiki i brzozy oraz bory bagienne. Na uwagę zasługuje znikomy zasięg grądów, w których dominują lipa, dąb i grab. Pomniki przyrody • dąb szypułkowy na terenie Fabryki „Sklejka – Pisz” S.A. • dwa dęby szypułkowe w Leśnictwie Orle • dwa dęby szypułkowe w Leśnictwie Turośl • lipa drobnolistna w Leśnictwie Rybitwy • kasztanowiec w Rakowie Piskim • lipa drobnolistna przy drodze do wsi Rybitwy • lipa drobnolistna w Rakowie Piskim • wierzba wąskolistna przy drodze do wsi Łupki • głaz narzutowy w Kotle Dużym • lipa drobnolistna przy drodze polnej w Kotle Dużym • cztery dęby szypułkowe przy domku myśliwskim nad jez. Seksty, Leśnictwo Orle • dąb szypułkowy przy polu namiotowym, Leśnictwo Orle • sosna pospolita w Leśnictwie Lipnik 3. Turystyka Obszar gminy Pisz stanowi bardzo atrakcyjny pod względem przyrodniczym fragment obszaru strefy Pojezierzy. Duże powierzchnie wodne, otoczone lasami o siedliskach korzystnych dla rekreacji, kwalifikują obszary te do atrakcji turystycznej na skalę międzynarodową. Po przemianach ustrojowych w Polsce (1989-90) zmieniły się trendy w rozwoju turystyki. Sytuacja społeczno-ekonomiczna wymusiła rezygnację z organizacji turystyki masowej, opartej na ośrodkach wczasowych wielkich zakładów pracy, na rzecz turystyki indywidualnej, rodzinnej i agroturystyki. Baza noclegowa na terenie gminy Pisz: - hotele - 204 miejsca, - kwatery prywatne - 198 miejsc, - kwatery AGRO-TUR - 71 miejsc, - domki campingowe -