Załącznik do Uchwały Nr XXXI/369/05 Rady Miejskiej w Piszu z dnia 10 lutego 2005r.

PLAN ROZWOJU LOKALNEGO

GMINY

na lata 2005 - 2006

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz Spis treści Strona

I. OBSZAR I CZAS REALIZACJI PLANU ROZWOJU LOKALNEGO…………………4

II.. AKTUALNA SYTUACJA SPOŁECZNO – GOSPODARCZA NA OBSZARZE OBJĘTYM WDRAŻANIEM PLANU…………………………………………………...5

1. Położenie, powierzchnia, ludność…………………………………………………....5

2. Środowisko przyrodnicze…………………………………………………………….5

3. Turystyka……………………………………………………………………………..7

4. Zagospodarowanie przestrzenne………………………………………..……………8 4.1. Uwarunkowania ochrony środowiska naturalnego…………………………..………8 4.2. Infrastruktura techniczna………………………………………………………..……9 4.3. Własność nieruchomości……………………………………………………………16 4.4. Stan obiektów dziedzictwa kulturowego……………………………………………18 4.5. Identyfikacja problemów…………………………………………………………....20

5. Gospodarka………………………………………………………………………….20 5.1. Struktura podstawowych branż na terenie gminy…………………………………...25 5.3. Główni pracodawcy………………………………………………………………....25 5.4. Identyfikacja problemów…………………………………………………………....26

6. Sfera społeczna……………………………………………………………………...27 6.1. Sytuacja demograficzna i społeczna terenu………………………………………....27 6.2. Warunki i jakość życia mieszkańców, w tym poziom bezpieczeństwa………….….33 6.3. Grupy społeczne wymagające wsparcia…………………………………………..…45 6.4. Rynek pracy……………………………………………………………………..…..46 6.5. Identyfikacja problemów……………………………………………………………48

III. ZADANIA POLEGAJĄCE NA POPRAWIE SYTUACJI NA DANYM OBSZARZE...49 1 Lista zadań……………………………………………………………………………49

2. Lista zadań do zrealizowania wynikających z hierarchii ważności……………..….52

IV. REALIZACJA ZADAŃ I PROJEKTÓW……………………………………. ………....54

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 2 2 1. Planowane projekty i zadania inwestycyjne planowane na lata 2005-2006 do dofinansowania z ZPORR……………………………………………………………...…54

2. Planowane projekty i zadania inwestycyjne na lata następne……………………….…73

V. POWIĄZANIE PROJEKTÓW Z INNYMI DZIAŁANIAMI REALIZOWANYMI NA TERENIE GMINY/POWIATU/WOJEWÓDZTWA…………………...………..74

VI. OCZEKIWANE WZKAŹNIKI OSIAGNIĘĆ PLANU ROZWOJU LOKALNEGO…...75

VII. PLAN FINANSOWY NA LATA 2005 – 2006 I NA NASTĘPNE PLANOWANE LATA………………………………………………………………………..…………..77

VIII SYSTEM WDRAŻANIA ………………………………………………………...…..83

IX. SPOSOBY MONITOROWANIA, OCENY I KOMUNIKACJI SPOŁECZNEJ………..84

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 3 3 I. OBSZAR I CZAS REALIZACJI PLANU ROZWOJU LOKALNEGO.

Plan rozwoju lokalnego jest dokumentem programowym niezbędnym do aplikowania funduszy strukturalnych Unii Europejskiej w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego priorytet 3 – Rozwój lokalny, działanie 3.1 – Obszary wiejskie i działanie 3.2 – Obszary podlegające restrukturyzacji.

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz obejmuje miasto Pisz oraz teren wiejski gminy Pisz w skład, której wchodzą 42. jednostki pomocnicze (sołectwa): , Bogumiły, Borki, , , , Jagodne, , Jeże, Kałęczyn, , , Kocioł, Kocioł Duży, Kociołek Szlachecki, Kwik, Liski, Łupki, Łysonie, , , , Pilchy, Pogobie Średnie, , , Rostki, , Stare Guty, Szczechy Małe, , Szeroki Bór Piski, , Turośl, Turowo, Turowo Duże, Uściany, Wąglik, , Zawady, , Zdunowo.

Czas realizacji zadań wynikających z planu rozwoju lokalnego określono na lata 2005-2006.

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 4 4 II. AKTUALNA SYTUACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA NA OBSZARZE WDRAŻANIA PLANU.

1. Położenie, powierzchnia, ludność

Gmina Pisz położona jest w południowo-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, w powiecie piskim. Część północna gminy (na północ od linii Ruciane-Pisz-Rybitwy) należy do Krainy Wielkich Jezior Mazurskich, część centralna i południowo- zachodnia ( na południe od jeziora Śniardwy i miasta Pisz) leży w obrębie Równiny Mazurskiej natomiast część wschodnia ( na południe od jeziora Roś i wschód od rzeki Pisy) leży w obrębie Pojezierza Ełckiego. Pisz graniczy od północy z gminą Orzysz, od wschodu z gminą Biała Piska, od południa z gminami: Kolno, Turośl, Łyse, Rozogi.

Powierzchnia gminy wynosi 63.480 ha, w tym: użytki rolne - 17.774 ha, lasy i grunty zadrzewione i zakrzaczone - 30.332 ha, grunty zabudowane i zurbanizowane - 1.478 ha, wody - 12.317 ha, nieużytki - 1.347 ha, tereny różne - 232 ha.

Gmina Pisz jest obszarowo największą gminą w Polsce.

W gminie Pisz zamieszkuje 26.977 osób, z czego w mieście mieszka 19.237 osób a na terenie wiejskim 7.740 osób.

2. Środowisko przyrodnicze

Północna część gminy charakteryzuje się lekko pagórkowatą rzeźbą terenu z wyraźnymi pozostałościami okresu glacjalnego. Widoczne są tu pagórki morenowe, szerokie niecki wypełnione przez jeziora oraz mniejsze zagłębienia terenu. Część centralna i południowo-zachodnia, leżąca w obrębie Równiny Mazurskiej, charakteryzuje się małymi deniwelacjami terenu rozciętego jedynie niewielkimi ciekami wodnymi. Równina Mazurska jest pozostałością równiny sandrowej, powstałej na skutek obfitych przepływów wód z topniejącego lodowca w czasie ostatniego zlodowacenia.

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 5 5 Natomiast część wschodnia, należąca do Pojezierza Ełckiego, charakteryzuje się głębokimi dolinami oraz rynnami wypełnionymi przez wody jezior.

Na obszarze gminy Pisz dominują słabe gleby piaszczyste, położone na terenach sandrowych. Znaczna ich część jest obecnie zalesiona. Duże obszary zajmują również gleby pochodzenia organicznego, w większości torfowe a także murszowe i mułowo-glejowe. Nielicznie występują dość żyzne gleby gliniaste i piaszczyste na obszarach morenowych, gleby bielicowe, czarne ziemie a w dolinie Pisy - mady. Przydatność rolnicza gleb gminy Pisz jest niska. Wśród gleb ornych dominują gleby kompleksu żytniego słabego i bardzo słabego (90 %). Wśród użytków zielonych więcej jest użytków słabych i bardzo słabych (kompleks 3z) niż użytków średnich (kompleks 2z). Ten stan rzeczy odzwierciedla bonitacja gleb użytkowanych rolniczo. 70 % to gleby klasy V i VI. Łąki są nieco lepszej jakości (44 % w klasie IV) niż grunty orne i pastwiska.

Wody zajmują 19,4 % powierzchni gminy. Gmina Pisz leży w całości w zlewni rzeki Pisy wypływającej z jeziora Roś. Odwadnia ona środkową i południową część Systemu Wielkich Jezior Mazurskich i uchodzi do rzeki Narwi. Jeziora, które zajmują stosunkowo dużą powierzchnię, skoncentrowały się głównie w północnej i zachodniej części gminy. Największe z nich to Śniardwy powierzchnia – 7158 ha (część leżąca na terenie gminy Pisz), Roś – 1959 ha, Seksty – 796 ha Pogubie Wielkie – 674 ha, Kocioł – 307 ha, Białoławki – 272 ha, Nidzkie – 186 ha (część), Brzozolasek – 159 ha, Wiartel – 152 ha, Jegocin – 129 ha, Kaczerajno – 104 ha. Większość jezior połączona jest ze sobą rzekami i kanałami.

Cechy klimatu kontynentalnego zaznaczają się tu silniej niż w innych rejonach Polski, co objawia się wyższą amplitudą wahań temperatur w ciągu roku, niższymi temperaturami zimą. Okres wegetacji trwa tu 190 dni. Ponadto na charakter klimatu mają wpływ czynniki lokalne (wody i lasy). Duża powierzchnia wód otwartych sprzyja parowaniu co powoduje częstsze zachmurzenia i opady a zdolność wody do akumulacji ciepła, wpływa na rozkład temperatur. Częstym zjawiskiem są zarówno przymrozki w kwietniu i maju jak i roztopy w zimie. Średnia roczna temperatura wynosi ok. 6 o C a suma opadów 550 mm.

Roślinność naturalna jest odzwierciedleniem warunków glebowych, topograficznych i klimatycznych. Na rozległych równinach sandrowych, na zachód od Pisy, z ubogimi bielicowymi glebami piaszczystymi i niskim poziomie wód gruntowych dominują siedliska borów sosnowych (40 % powierzchni lądowej gminy). Głównym gatunkiem tu występującym jest sosna z domieszką świerka. Nieco żyźniejsze mineralne siedliska zajmują bory mieszane sosnowo-dębowo-świerkowe (25 % powierzchni lądowej).

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 6 6 Występują one na terenach morenowych na wschód od Pisy. 7 % powierzchni lądowej gminy pokrywają olsy z dominującym gatunkiem olszy czarnej. Wśród naturalnych zbiorowisk należy również wymienić świerszczyny niżowe, zdominowane przez świerk z domieszką dębu ,osiki i brzozy oraz bory bagienne. Na uwagę zasługuje znikomy zasięg grądów, w których dominują lipa, dąb i grab.

Pomniki przyrody

• dąb szypułkowy na terenie Fabryki „Sklejka – Pisz” S.A. • dwa dęby szypułkowe w Leśnictwie Orle • dwa dęby szypułkowe w Leśnictwie Turośl • lipa drobnolistna w Leśnictwie Rybitwy • kasztanowiec w Rakowie Piskim • lipa drobnolistna przy drodze do wsi Rybitwy • lipa drobnolistna w Rakowie Piskim • wierzba wąskolistna przy drodze do wsi Łupki • głaz narzutowy w Kotle Dużym • lipa drobnolistna przy drodze polnej w Kotle Dużym • cztery dęby szypułkowe przy domku myśliwskim nad jez. Seksty, Leśnictwo Orle • dąb szypułkowy przy polu namiotowym, Leśnictwo Orle • sosna pospolita w Leśnictwie Lipnik

3. Turystyka

Obszar gminy Pisz stanowi bardzo atrakcyjny pod względem przyrodniczym fragment obszaru strefy Pojezierzy. Duże powierzchnie wodne, otoczone lasami o siedliskach korzystnych dla rekreacji, kwalifikują obszary te do atrakcji turystycznej na skalę międzynarodową. Po przemianach ustrojowych w Polsce (1989-90) zmieniły się trendy w rozwoju turystyki. Sytuacja społeczno-ekonomiczna wymusiła rezygnację z organizacji turystyki masowej, opartej na ośrodkach wczasowych wielkich zakładów pracy, na rzecz turystyki indywidualnej, rodzinnej i agroturystyki.

Baza noclegowa na terenie gminy Pisz:

- hotele - 204 miejsca, - kwatery prywatne - 198 miejsc, - kwatery AGRO-TUR - 71 miejsc, - domki campingowe - 532 miejsca, - pola namiotowe i biwakowe - 1000 miejsc.

Gastronomia:

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 7 7 Restauracje i bary oferują - 643 miejsca.

Czartery Jachtów:

Ośrodki wczasowe i osoby prywatne oferują -115 koi na jachtach.

Szlaki turystyczne: piesze:

Pisz – PTTK Jabłoń - jez. Brzozolasek - jez.Wiartel - -przystanek PKS Przerośl (19 km) wodne:

Pisz – Warszawa (225 km), Pisz – Węgorzewo (108 km), Pisz – Szeroki Ostrów (27 km), Pisz – Ruciane Nida (37 km), Pisz – Wojnowo (49 km), Ruciane Nida – jez. Nidzkie – jez. Wiartel – Jabłoń – Pisz (29,5 km), Mikołajki – jez. Śniardwy – Pisz (27 km).

4. Zagospodarowanie przestrzenne

4.1. Uwarunkowania ochrony środowiska naturalnego

50 % powierzchni gminy zajmują obszary chronionego krajobrazu „Puszcza i Jeziora Piskie” utworzonego na mocy rozporządzenia Wojewody Suwalskiego dnia 2 maja 1991r. oraz obszary chronionego krajobrazu otuliny Mazurskiego Parku Krajobrazowego utworzone rozporządzeniem Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 14 kwietnia 2003r. Do terenów nie objętych zasięgiem obszaru chronionego krajobrazu należą: • teren miasta Pisz oraz tereny o stosunkowo intensywnej gospodarce rolnej na południowo wschodnich obrzeżach gminy,

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 8 8 • fragment Puszczy Piskiej o dominującej funkcji produkcyjnej, pomiędzy Pisą, Pogobiem i Zdunowem, na zachód od Pogobia i Zdunowa oraz na południe od jeziora Nidzkiego, • tereny Mazurskiego Parku Krajobrazowego.

Na obszarze tym zakazuje się: • lokalizowania nowych obiektów zaliczanych do przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko w rozumieniu przepisów o ochronie środowiska, • lokalizacji budownictwa letniskowego poza miejscami wyznaczonymi, • dokonywania zmian stosunków wodnych, jeśli służą innym celom niż ochrona przyrody i zrównoważone wykorzystanie użytków rolnych i leśnych oraz gospodarki rybackiej, • likwidowania małych zbiorników wodnych, starorzeczy oraz obszarów wodnobłotnych, • wylewania gnojowicy z wyjątkiem nawożenia własnych gruntów, • utrzymywania otwartych rowów i zbiorników ściekowych • organizowania rajdów motorowych i samochodowych, • umyślnego zabijania dziko żyjących zwierząt, niszczenia nor, legowisk zwierzęcych, tarlisk i złożonej ikr, ptasich gniazd oraz wybierania jaj, • wypalania roślinności, • wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcających rzeźbę terenu, z wyjątkiem obiektów związanych z zabezpieczeniem przeciwpowodziowym.

W 1977 roku, na terenie 7 gmin, utworzono Mazurski Park Krajobrazowy z czego 101 km2 leży na terenie gminy Pisz. Gro tego obszaru zajmują wody jeziora Śniardwy. Park obejmuje część gruntów w obrębach Snopki, Karwik, Szczechy Wielkie, Zdory i Kwik. Na terenie gminy Pisz znajdują się 2 rezerwaty przyrody: Jezioro Pogubie Wielkie i Jezioro Nidzkie. Na terenach rezerwatów oraz parku krajobrazowego obowiązują zakazy wynikające z aktów ich powołania. Strefami ciszy objęte są następujące jeziora: Nidzkie, Pogubie Wielkie i Małe, Wiartel, Brzozolasek, Kaczerajno, Jagodzin, Białoławki, Kocioł.

4.2.Infrastruktura techniczna

Stan systemu komunikacji

Na podstawowy układ dróg gminy składają się: drogi krajowe - 52,4 km, drogi powiatowe - 171,7 km, drogi gminne - 133,4 km.

Około 47 % (145,2 km) dróg posiada nawierzchnię gruntową, 5 % tłuczniową lub brukową, 34 % -smołową i 14 % asfaltową. Główną oś

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 9 9 północ-południe układu drogowego gminy Pisz stanowi droga krajowa Nr 63 Łomża – Kolno – Pisz – Orzysz – Giżycko – Węgorzewo - Granica Państwa przebiegająca przez miejscowości: Jeże, Pisz, Maldanin, Szczechy Wielkie, Kociołek Szlachecki. Oś wschód-zachód tworzy droga krajowa nr 58 Ruciane Nida – Pisz - Biała Piska -Szczuczyn, biegnąca przez miejscowości: Snopki, Pisz, Babrosty, Kocioł Duży. Poza drogami krajowymi większe znaczenie dla komunikacji regionalnej mają drogi powiatowe: Pisz – Wiartel – Turośl – Karwica, Wiartel – Ruciane Nida, od drogi krajowej nr 63 do Białej Piskiej (najkrótszy dojazd do Białej Piskiej z części wschodniej i południowo-wschodniej gminy). Z punktu widzenia komunikacji wewnątrzgminnej (dojazd do Pisza) największe znaczenie mają: ciąg dróg łączący strefę zachodnią oraz Wiartlem (Turośl, Hejdyk, Ciesina), ciąg dróg łączący większość strefy „puszczańskiej” (Zdunowo, Uściany, ) z Wiartlem i pośrednio z Piszem, droga Pisz – Pogonie Tylne, ciąg dróg łączący miejscowości strefy wschodniej (borki, Kałęczyn, Bogumiły, Turowo, Liski i Zawady) z drogą krajową nr 63. W północnej części gminy większość dróg ma charakter dróg dojazdowych do drogi krajowej nr 63. Z dróg gminnych, na terenie wiejskim, najważniejsze znaczenie mają: droga Jagodne – Maszty przez Piskie Wody łącząca najkrótszą drogą miejscowości w południowo – wschodniej części gminy z miastem Pisz, droga Stare Guty – Maszty, Babrosty – Łupki, Zdory – Kwik.

Na układ komunikacyjny miasta Pisz składa się sieć ulic o ruchu ponadlokalnym i lokalnym. Z punktu widzenia powiązań zewnętrznych na, podstawę układu komunikacyjnego miasta stanowią ulice w ciągu dróg krajowych: • ulice Warszawska, Wojska Polskiego (fragment), Kościuszki, Dworcowa (fragment) i Orzyska, w ciągu drogi krajowej nr 63, przejmują ruch tranzytowy z Polski centralnej (Warszawa, Łomża, Ostrołęka) na północ (Giżycko, Węgorzewo); ponadto ulica Orzyska stanowi jedyne połączenie Miasta z miejscowościami północnej części gminy, natomiast ulica Warszawska przejmuje ruch z południowo-wschodniej części gminy, • ulice Olsztyńska, Grunwaldzka, Kościuszki i Wojska Polskiego, w ciągu drogi krajowej nr 58, przejmują ruch tranzytowy z Kierunku Mrągowa i Rucianego Nidy w stronę Białej Piskiej, Grajewa i Augustowa; ponadto ulica Wojska Polskiego przejmuje większość ruchu ze strefy wschodniej, natomiast Olsztyńska – ruch lokalny ze Snopek, • ulice Gdańska i Klementowskiego zbierają ruch z całej „puszczańskiej” i zachodniej strefy gminy, • ulica Leśna – z Pogobia Tylnego i Pogobia Średniego, • ulica Pionierów i Długa stanowi ciąg wylotowy w kierunku Łupek.

Z punktu widzenia ruchu lokalnego na terenie miasta, podstawowe znaczenie ma fakt, że Pisz podzielony jest na cztery sektory rzeką Pisą (północ-południe) oraz linią kolejową Ełk-Ruciane (wschód-zachód), stanowiącymi istotne bariery

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 10 10 dla komunikacji kołowej. Codzienny ruch wewnątrz miasta odbywa się przede wszystkim na linii wschód-zachód. Trasami o największym natężeniu ruchu są: • główny węzeł komunikacyjny miasta, od skrzyżowania ulic Dworcowej, Grunwaldzkiej i Klementowskiego do skrzyżowania ulicy Wojska Polskiego, Warszawskiej i Pionierów, w tym jedyny most drogowy na Pisie – tutaj koncentruje się cały ruch tranzytowy oraz ruch lokalny między lewobrzeżną i prawobrzeżną częścią Miasta, • ulice Klementowskiego i Gdańska, łączące dzielnice mieszkaniowe obu części miasta z dużymi zakładami pracy (PZPS, Holzwerk), • odcinek ulicy Warszawskiej od ul. Czerniewskiego do skrzyżowania z ulicą Wojska Polskiego prowadzący ruch z Osiedla Dużego i Osiedla Wschód do prawobrzeżnej części miasta, • odcinek ulicy Wojska Polskiego od ulicy Trzcinowej do skrzyżowania z ulicą Warszawską zbierający ruch z Osiedla Dużego, Osiedla Wschód i Łupki, • ulica Trzcinowa, łącząca Osiedle Łupki z ulicą Wojska Polskiego, • ulice Czerniewskiego i Wołodyjowskiego , łączące południową część Osiedla Dużego oraz osiedle Wschód odpowiednio z ulicą Warszawską i ulicą Wojska Polskiego, • ulice Pionierów i Długa łącząca centrum miasta z osiedlami domków jednorodzinnych oraz miejscowość Łupki i dalej położone ośrodki wypoczynkowe.

Długość dróg gminnych wynosi 133,4 km z tego tylko 34,2 km jest o nawierzchni twardej i ulepszonej.

Wykaz ulic i dróg gminnych na terenie miasta Pisz Lp Nazwa ulicy, drogi Długość w Powierzchnia w m2 Rodzaj m nawierzchni ulicy, drogi jezdni chodnika 1 Al. J. Piłsudskiego 248,00 2694,00 1488,00 - ulepszona 2 Wąska 75,00 733,00 396,00 322,00 ulepszona 3 Parkowa 1201,00 9966,00 9267,00 509,00 gruntowa 4 Wyzwolenia 145,00 972,00 716,00 256,00 ulepszona 5 Młodzieżowa 282,00 4553,00 1432,00 1545,00 ulepszona 6 Kominiarska 168,00 1391,00 756,00 - gruntowa 7 Szeroka 116,00 1927,00 1508,00 - gruntowa 8 K.J. Gałczyńskiego 253,00 3854,00 1398,00 942,00 ulepszona 9 J. Słowackiego 181,00 2295,00 907,00 433,00 ulepszona 10 Spokojna 600,00 6000,00 4157,00 512,00 ulepszona 11 M. Kajki 175,00 1195,00 820,00 332,00 ulepszona 12 PCK 647,00 7491,00 3920,00 95,00 ulepszona 13 Sienkiewicza 222,00 4100,00 1332,00 - ulepszona 14 Krańcowa 56,00 1450,00 601,00 - gruntowa 15 Daleka 41,00 496,00 291,00 - gruntowa 16 Miła 96,00 1853,00 756,00 - ulepszona 17 Mała 65,00 657,00 375,00 - ulepszona 18 Trzcinowa 520,00 18731,00 4280,00 1917,00 ulepszona 19 J. Tuwima 590,00 11605,00 3917,00 - ulepszona 20 Jastrzębia 160,00 2072,00 1028,00 - gruntowa 21 Krucza 144,00 1913,00 943,00 - ulepszona 22 Bociania 262,00 3091,00 1364,00 - gruntowa

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 11 11 23 Żurawia 420,00 5193,00 2604,00 - gruntowa 24 Wronia 112,00 1750,00 954,00 - ulepszona 25 Sowia 76,00 1036,00 551,00 - gruntowa 26 Orla 63,00 931,00 463,00 - gruntowa 27 Gołębia 74,00 1050,00 546,00 - gruntowa 28 Jaśminowa 130,00 1692,00 855,00 - gruntowa 29 Świerkowa 130,00 1705,00 858,00 - gruntowa 30 Klonowa 120,00 1564,00 805,00 - gruntowa 31 Agrestowa 74,00 1103,00 585,00 - gruntowa 32 Wiśniowa 122,00 1716,00 815,00 - ulepszona 33 Różana 98,00 1281,00 686,00 - ulepszona 34 Zatorowa 309,00 5049,00 2526,00 - ulepszona 35 Działka Nr 136/7 345,00 7641,00 1433,00 - gruntowa 36 Łąkowa 365,00 5868,00 2271,00 - gruntowa 37 Zielna 152,00 1936,00 1003,00 - gruntowa 38 Jeziorna 377,00 6049,00 3000,00 - ulepszona 39 Akacjowa 262,00 3174,00 1619,00 - gruntowa 40 Chabrowa 200,00 2364,00 1324,00 - gruntowa 41 Świętojańska 403,00 4794,00 2421,00 - ulepszona 42 Kalinowa 120,00 1546,00 1061,00 - ulepszona 43 Łabędzia 154,00 1842,00 1015,00 - gruntowa 44 Ogrodowa 192,00 1346,00 960,00 - gruntowa 45 Kowieńska 729,00 8983,00 4368,00 - gruntowa 46 Piaskowa 38,00 909,00 175,00 - ulepszona 47 Jesionowa 145,00 1861,00 970,00 - gruntowa 48 Brzozowa 133,00 1714,00 798,00 - gruntowa 49 Sosnowa 302,00 3749,00 1812,00 - gruntowa 50 Topolowa 133,00 1734,00 798,00 - gruntowa 51 Stefana Batorego 935,00 18894,00 8415,00 - gruntowa 52 Dębowa 130,00 1675,00 910,00 - gruntowa 53 Bukowa 285,00 3534,00 1995,00 - gruntowa 54 Jodłowa 50,00 735,00 350,00 - gruntowa 55 Droga do Plaży Miejskiej 972,00 6104,00 4360,00 - ulepszona 56 Jasna 144,00 1954,00 922,00 - gruntowa 57 Słubicka 266,00 8714,00 2261,00 - gruntowa 58 J.O. Zagłoby 298,00 8497,00 3673,00 - ulepszona 59 Wołodyjowskiego 894,00 36521,00 6612,00 1170,00 ulepszona 60 Jaworowa 193,00 2507,00 1158,00 - gruntowa 61 Grabowa 61,00 868,00 366,00 - gruntowa 62 Działka Nr 100 170,00 794,00 595,00 - gruntowa 63 Droga do oczyszczalni miejskiej 310,00 2939,00 2009,00 - ulepszona 64 Wojska Polskiego - przedłużenie 370,00 4837,00 3246,00 - ulepszona 65 Dojazd do działki nr 1125 70,00 626,00 350,00 - gruntowa 66 Dojazd do Supermarketu 200,00 1600,00 1100,00 - ulepszona 67 Dojazd do POM (dz. Nr 1139/17) 190,00 1974,00 1520,00 - ulepszona 68 Pogodna 250,00 3798,00 1500,00 - gruntowa 6 Dobra 130,00 1672,00 780,00 - gruntowa 9 70 R. Misińskiego 345,00 4207,00 2070,00 - gruntowa 71 Suwalska 210,00 2698,00 1260,00 - gruntowa

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 12 12 72 Żytnia 90,00 1121,00 540,00 - gruntowa 73 Piwna 270,00 3259,00 1620 - gruntowa 74 Miodowa 70,00 930,00 350,00 - gruntowa 75 Smocza 120,00 1575,00 600,00 - gruntowa 76 Pszeniczna 130,00 1737,00 650,00 - gruntowa 77 Rysia 140,00 1969,00 700,00 - gruntowa 78 Lisia 130,00 1671,00 650,00 - gruntowa 79 Wilcza 260,00 4171,00 1560,00 - gruntowa 80 Działka nr 278/1 175,00 1116,00 8570,00 - gruntowa 81 Droga do Parku XXX - lecia 277,00 1385,00 997,00 - gruntowa

Z powyższej tabeli wynika, że blisko 62 % ulic na terenie miasta wymaga utwardzenia i budowy chodników.

Przez gminę Pisz przebiega linia kolejowa Ełk – Pisz – Szczytno. W chwili obecnej połączenia pasażerskie utrzymane są tylko na trasie Pisz – Szczytno – .

Siecią połączeń autobusowych objęte są 34 miejscowości, zamieszkałe przez 75 % mieszkańców gminy.

Elektroenergetyka

Punktami zasilania w energię elektryczną odbiorców w obrębie gminy są:

• Główny punkt zasilający 110/15 kV Pisz zasilany liniami napowietrznymi 110 kV Nida-Pisz i Kolno-Pisz, • Główny punkt zasilający 110/15 kV Nida zasilany liniami napowietrznymi 110 kV Szczytno-Nida i Pisz-Nida,

Z GPZ 110/15 kV wyprowadzone są linie SN 15 kV zasilające stacje transformatorowe zlokalizowane w pobliżu odbiorców, do których doprowadzona jest energia liniami nN 0,4 kV. Na terenie Miasta znajdują się 72 stacje transformatorowe o łącznej mocy ok. 19.500 kVA, a na terenie gminy 109 stacji o łącznej mocy 10.007 kVA.

Gazownictwo

Długość sieci gazowej na terenie miasta wynosi 20,8 km. Sieć miejska zaopatrywana jest w gaz propan-butan z mieszalni gazu znajdującej się przy ul. Olsztyńskiej (trzy zbiorniki każdy o pojemności 25 ton).Gaz propan-butan wykorzystywany jest przede wszystkim do celów bytowych. Długość czynnej sieci gazowej wynosi 20,4 km (660 przyłączeń do budynków). Z sieci gazowej korzysta 4144 gospodarstw domowych tj. ok. 84 % mieszkańców

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 13 13 Pisza. Na terenie wiejskim nie ma sieci gazowniczych. Mieszkańcy korzystają głównie z gazu butlowego.

Ciepłownictwo

Do roku 2004 system ciepłowniczy miasta Pisz był systemem rozproszonym, zasilanym z jednej dużej ciepłowni Fabryki „Sklejka – Pisz” S.A. oraz 56 mniejszych kotłowni osiedlowych i indywidualnych. W roku 2004r. oddano do użytku ciepłownię o mocy 21 MW na paliwo odnawialne (drewno), która zastąpi mniejsze kotłownie osiedlowe a w przyszłości – indywidualne. Ponadto znaczna część miasta, w tym w szczególności obszary zabudowy mieszkaniowej niskiej, zaopatrywana jest w ciepło z kotłowni domowych. Szacuje się, że w ten sposób w ciepło zaopatrywana jest 1/3 mieszkańców miasta. Na terenie wiejskim, w nowszych budynkach, ciepło pochodzi z kotłowni domowych a w starym budownictwie – pieców.

Zaopatrzenie w wodę

Podstawowym źródłem wody dla miasta Pisz jest ujęcie miejskie przy ul. Gdańskiej. Przy obecnej produkcji wody i utrzymującej się tendencji spadkowej w zużyciu wody, zarówno wydajność studni jak i przepustowość pozostałych obiektów jest wystarczająca dla zabezpieczenia potrzeb mieszkańców miasta i okolicznych miejscowości. Rozbudowana sieć wodociągowa na terenie miasta (ok. 57,8 km) zaopatruje w wodę 97,6 % mieszkańców. Do ważniejszych obiektów nie objętych jeszcze siecią wodociągową należą najnowsze kwartały Osiedla Łupki.

• długość czynnej sieci rozdzielczej – 57,8 km • liczba przyłączy do budynków mieszkalnych – 1594 szt • zużycie wody na potrzeby gospodarki narodowej i ludności – 1082,1 dam3 • zużycie wody na potrzeby gospodarki narodowej i ludności z sieci wodociągowej – 897,1 dam3 • zużycie wody w gospodarstwach domowych – 695,1 dam3 • liczba mieszkańców korzystająca z sieci wodociągowej – 18 768 osób Dane: GUS – Bank Danych Regionalnych – 2003r (miasto)

Na terenie wiejskim gminy Pisz ze zbiorowego zaopatrzenia w wodę korzysta 52,6 % mieszkańców. Długość sieci wodociągowej wynosi 44,1 km oraz 561 sztuk przyłączy domowych. Na 42 miejscowości 23 z nich posiadają sieć wodociągową. Ze stacji uzdatniania wody w Piszu zaopatrywane są

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 14 14 następujące miejscowości: Jagodne, Borki, Kałęczyn, Babrosty, Maldanin, Snopki i Wąglik. Z ujęcia wody w Kotle: Kocioł, Kocioł Duży, Stare Guty, Pietrzyki, Rakowo, Rakowo Piskie, z ujęcia wody w Liskach: Liski, Zawady, Maszty, Bogumiły, Turowo, z ujęcia wody w Wiartlu: Wiartel, Jaśkowo, z ujęcia wody Turowo Duże: wieś Turowo Duże, z ujęcia wody w Karpie: miejscowość Karpa, z ujęcia w Kociołku Szlacheckim – Kociołek Szlachecki. Ponadto na terenie gminy istnieje ok. 100 ujęć lokalnych, w większości zaopatrujących leśniczówki, szkoły, ośrodki wypoczynkowe oraz duże gospodarstwa rolne. Z powyższego wynika, że obecnie istnieje silny kontrast pomiędzy rolniczymi strefami wschodnią i południowo-wschodnią, które w znacznej większości są zwodociągowane, a pozostałymi obszarami wiejskimi, na których miejscowości korzystające z wodociągów należą do wyjątków.

• długość czynnej sieci rozdzielczej – 44,1 km • liczba przyłączy do budynków mieszkalnych – 561 szt • zużycie wody na potrzeby gospodarki narodowej i ludności – 109,9 • dam3 • zużycie wody na potrzeby gospodarki narodowej i ludności z sieci wodociągowej – 83,9 dam3 • zużycie wody w gospodarstwach domowych – 82,7 dam3 • liczba mieszkańców korzystająca z sieci wodociągowej – 4073 osób Dane: GUS – Bank Danych Regionalnych – 2003r. (wieś)

Gospodarka ściekowa

Na terenie miasta Pisz funkcjonuje jedna oczyszczalnia ścieków komunalnych z podwyższonym usuwaniem biogenów. Maksymalna przepustowość wynosi 5200 m3/d. Oczyszczalnia musi być dostosowana do wymagań zgodnych ze standardami europejskimi. Długość sieci kanalizacyjnej wynosi 66,1 km. Do większych terenów, na których brak jest sieci sanitarnej lub jest ona fragmentaryczna należą: • Osiedle Duże, z wyjątkiem ulic PCK i Konopnickiej, • tereny przemysłowe pomiędzy ulicą Czerniewskiego i Jagodną, • zabudowa mieszkaniowa i przemysłowo – składowa od ulic Polnej i Sienkiewicza do bocznicy kolejowej PZPS, • większość zabudowy jednorodzinnej na Osiedlu Mazurska i przy ulicy Pionierów, • najnowsze kwartały Osiedla Łupki.

Wykaz ulic nie objętych systemem kanalizacyjnym: Wąglicka, Świerczewskiego, Żeromskiego, Jagiełły, Sikorskiego, Spacerowa, Poprzeczna, Mała, Bliska, Urocza, Kominiarska, Polna, część Sienkiewicza, Mickiewicza, Mieszka I, Bema, Skrzetuskiego, Usługowa, Krańcowa, Daleka, Wąska, Słubicka, Pogodna, Dobra, Jagodna.

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 15 15 • oczyszczalnie ścieków komunalnych – 1 obiekt • ścieki oczyszczone łącznie z wodami infiltracyjnymi i ściekami dowożonymi – 1060 dam3 * • ścieki oczyszczone odprowadzone kanalizacją – 667 dam3 • długość czynnej sieci kanalizacyjnej – 66,1 km • liczba przyłączeń do budynków mieszkalnych – 1078 szt • liczba mieszkańców korzystająca z sieci kanalizacyjnej – 16475 osób • długość sieci kanalizacji deszczowej - 12,37 km ** Dane: GUS – Bank Danych Regionalnych – 2003 (miasto) * ścieki oczyszczone z terenu miasta i wsi ** dane PWiK sp. z o.o. w Piszu

Na terenach wiejskich gospodarka ściekowa jest daleka od uporządkowania. Funkcjonują tu 2 oczyszczalnie ścieków w Szerokim Borze i Turowie Dużym oczyszczające ścieki tylko z tych miejscowości. Do oczyszczalni w Piszu odprowadzane są ścieki z następujących miejscowości: Kałęczyn, Borki, Jagodne, część miejscowości Łupki, Maldanin, Snopki, Wiartel, Wiartel Mały. W pozostałych miejscowościach gminy, bądź nie ma urządzeń gospodarki ściekowej, bądź ograniczają się do zbiorników gnilnych często nieszczelnych.

• oczyszczalnie ścieków komunalnych – 2 obiekty • ścieki oczyszczone odprowadzone kanalizacją – 16,5 dam3 • długość czynnej sieci kanalizacyjnej – 33,2 km • liczba przyłączeń do budynków mieszkalnych – 207 szt • liczba mieszkańców korzystająca z sieci kanalizacyjnej – 1448 osób Dane: GUS – Bank Danych Regionalnych – 2003 (wieś)

Gospodarka odpadami

Gospodarka odpadami opiera się o wysypisko śmieci, eksploatowane od 1992r po starej żwirowni, położone w miejscowości Kocioł Duży o powierzchni 6,3 ha. Trafiają tu odpady z gminy i miasta Pisz oraz z gminy Biała Piska. Wysypisko to nie posiada uszczelnienia folią ani drenażu co uniemożliwia kontrolę rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń. Nie jest wyposażone w wagę ani w specjalistyczny kompaktom. Na terenie gminy i miasta zbiórką, transportem i składowaniem odpadów komunalnych zajmuje się Zakład Usług Komunalnych sp. z o.o. w Piszu. Dysponuje on następującym sprzętem do gromadzenia i wywozu odpadów: 4 śmieciarki, 3 hakowce do transportu kontenerów Kp-7 i podobnych. Odpady zbierane są głownie do kontenerów SM 110 – 2237 szt., KP-7 o pojemności 7,2 m3 – 100

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 16 16 szt., POK 11 o pojemności 2,2 m3 – 60 szt. W mieście w niewielkim stopniu funkcjonuje system segregacji odpadów.

4.3.Własność nieruchomości

Strukturę własności gruntów na terenie gminy Pisz przedstawiają poniższe tabele:

Teren wiejski gminy Pisz

Grunty według władających Pow. w ha Udział w % Grunty Skarbu Państwa 46.830 75,0

Grunty osób fizycznych 13.781 22,1

Grunty Skarbu Państwa i Gminy oddane w użytkowanie 341 0,5 wieczyste Grunty spółek prawa handlowego 330 0,5

Grunty Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej 220 0,3

Grunty powiatu 219 0,3

Grunty kościołów i związków wyznaniowych 117 0,2

Grunty Gminy 638 1,1

RAZEM 62.476 100,0

Miasto Pisz

Grunty według władających Pow. w ha Udział w % Grunty Skarbu Państwa 87 8,7

Grunty osób fizycznych 231 23,0

Grunty Skarbu Państwa i Gminy oddane w użytkowanie 175 17,4 wieczyste Grunty spółek prawa handlowego 0 0

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 17 17 Grunty Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej 0 0

Grunty powiatu 44 4,4

Grunty kościołów i związków wyznaniowych 15 1,5

Grunty Gminy 452 45,0

RAZEM 1004 100,0

Jak wynika z powyższych tabel, na terenie gminy, własność gruntów zdominowana jest przez własność Skarbu Państwa, w którego władaniu pozostaje 75 % obszaru, z czego 49 % przypada na grunty Lasów Państwowych, 19 % to wody i 7 % to grunty we władaniu Agencji Nieruchomości Rolnych. Zasięg gruntów lasów państwowych pokrywa się niemal z zasięgiem lasów. Grunty ANR skupiają się głownie na ścianie wschodniej w okolicach Borek, Turowa, Kotła Dużego, Lisek i Babrost. Grunty te są dzierżawione przez osoby fizyczne i w niedługim czasie zostaną im sprzedane. Drugą grupą władających są osoby fizyczne – głownie indywidualne gospodarstwa rolne. Grunty komunalne na terenie gminy (1,1 %) to przede wszystkim przylegający do miasta obszar pomiędzy ul. Warszawską a Pisą, tereny wyrobisk i wysypiska w Kotle Dużym i kilkaset niewielkich działek we wsiach i ich pobliżu, w tym na terenach przewidzianych pod zabudowę m.in. w Karwiku, Pilchach, Pogobiu Średnim, Zdunowie, Maldaninie, Wiartlu, Snopkach i Wągliku.

W mieście dominują grunty komunalne , będące w wyłącznym władaniu gminy(45%), rozciągające się na większości obszarów niezabudowanych w lewobrzeżnej części miasta. Grunty Skarbu Państwa skupiają się niemal wyłącznie na prawym brzegu Pisy, gdzie dominują nad komunalnymi. Na osiedlach mieszkaniowych zabudowie jednorodzinnej widać postępującą prywatyzację gruntów, które uprzednio były gruntami gminnymi.

4.4.Stan obiektów dziedzictwa kulturowego

Na terenie gminy Pisz zachowało się niewiele obiektów zabytkowych. Wykaz obiektów podlegających ochronie konserwatorskiej przedstawia poniższa tabela:

Stan Nazwa obiektu Miejscowość techniczny Właściciel

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 18 18 Park dworski Borki zdewastowany ANR

Cmentarz ewangelicki Imionek zdewastowany Gmina Kościół ewangelicki murowany (obecnie Jeże dobry Parafia parafia rzymsko-katolicka p.w. Św. rzym-kat Piotra i Pawła) Cmentarz wojskowy z I wojny światowej Jeże dostateczny Kościół ewangelicki murowany (obecnie Kociołek dobry Parafia parafia rzymsko-katolicka p.w. MB Szlachecki rzym-kat Gietrzwałdzkiej Park dworski Kociołek dostateczny ANR Szlachecki Park dworski Łupki (Ośrodek dostateczny Skarb Szkol.- Państwa Wychow.) Układ Urbanistyczny XV-XVII w. Pisz zły Gmina Kościół ewangelicki mur. –szachulcowy, Pisz dobry Parafia koniec XVII w. przebudowany (obecnie rzym-kat parafia rzymsko-katolicka p.w. Św. Jana Chrzciciel) Dom przy ul. Daszyńskiego nr 6, Pisz dobry Własność murowany, XIX w. prywatna Dom przy ul. Rybackiej nr 8, murowany, Pisz dobry Gmina XVIII/XIX w. Nieczynny cmentarz komunalny przy ul. Pisz zły Gmina Dworcowej, XIX w. Cmentarz ewangelicki, XIX w. Pogonie Średnie zły Gmina Cmentarz wojskowy z I wojny światowej Snopki dostateczny Cmentarz ewangelicki, XIX w. Stare Uściany dostateczny Gmina Kościół ewangelicki murowany (obecnie Turośl dobry Parafia parafia rzymsko-katolicka p.w. MB rzym-kat Częstochowskiej) Cmentarz ewangelicki, XIX w. Wiartel zły Gmina

Poza obiektami objętymi ochroną konserwatorską do ważniejszych składników materialnego dziedzictwa kulturowego, o znaczeniu lokalnym, należy wymienić:

• cmentarze , m.in. w Kwiku, Wągliku, Pogobiu Tylnym, Zawadach, Masztach, Snopkach

• przykłady dawnego budownictwa miejskiego: - kamienice z XIX w. przy ul. Lipowej 5 i 22 - kamienice z XIX w. przy ul. Rybackiej - rynek (Plac Daszyńskiego)

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 19 19 • przykłady tradycyjnego budownictwa wiejskiego: Karwik, Zdory – kilka chałup drewnianych,

• park i zabudowania dworskie z XIX w. w Kociołku Szlacheckim

• dobrze zachowane elementy układów urbanistycznych

• przykłady dawnego budownictwa przemysłowego i sztuki inżynierskiej: - śluza Karwik i Kanał Jegliński (zbud. 1845-1849) - wiatrak holenderski w Rostkach (XIX w.) - obiekty magazynowe przy ul. Grunwaldzkiej i Dworcowej w Piszu - wieża ciśnień przy ul. Gdańskiej - fragment dawnej linii kolejowej północ – południe (nasypy, fragmenty mostu na Kanale Jeglińskim)

• pozostałości obiektów militarnych i fortyfikacji

• Czarci Ostrów na Jez. Śniardwy – resztki Twierdzy Ełk, zbudowanej w II poł. XVIII w. i rozebranej

• fragmenty murów i resztki piwnic zamku krzyżackiego w Piszu

• zespół bunkrów nad jez. Jegocin (kwatera główna Goringa i dowództwo Luftwaffe z II wojny światowej

• bunkier przy ul. Orzyskiej

• umocnienia w Jeżach

• stanowiska archeologiczne (neolit – wczesne średniowiecze): Bogumiły, Czarcia Wyspa, Imionek, Jeglin, jez. Pogubie, Jeże, Kałęczyn, Karwik, Kobusy k. Imionka, Lipnik k. Jeży, Liski, Rybitwy, Szczechy Wielkie, Szeroki Ostrów, Turośl, Wiartel, Wyszka k. Kwiku, Zdory

4.5. Identyfikacja problemów

• ograniczenia w lokalizacji obiektów wynikające z różnych form ochrony przyrody • brak odpowiedniej infrastruktury komunikacyjnej, w szczególności drugiej przeprawy przez rzekę Pisę w Piszu, • zły stan dróg w szczególności powiatowych i gminnych • brak zaopatrzenia w gaz ziemny z krajowych sieci gazowniczych • brak sieci gazowych na terenie wiejskim • niedostateczne wyposażenie miasta w sieć ciepłowniczą (na terenach wiejskich brak sieci ciepłowniczych)

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 20 20 • 50 % terenów wiejskich nie objętych jest zbiorowym zaopatrzeniem w wodę • 30 % terenów miejskich i 70 % terenów wiejskich nie ujętych jest w systemy kanalizacyjne • konieczność modernizacji oczyszczalni ścieków • brak odpowiedniego składowiska odpadów komunalnych zgodnego z obowiązującymi przepisami • niewielka ilość nieruchomości gruntowych w dyspozycji gminy • zły stan obiektów materialnego dziedzictwa kulturowego • konieczność rewitalizacji obszarów miejskich i odnowy wsi.

5. Gospodarka

5.1.Struktura podstawowych branż na terenie gminy

Gospodarka gminy Pisz opiera się głównie na dwóch filarach – leśnictwie i rolnictwie. W tych dwóch sektorach zatrudnienie znajduje blisko 27% ogółu zatrudnionych. Natomiast dalsze ok. 20% związana jest z zakładami przetwarzającymi drewno i produkty rolne. Trzecią dziedziną dającą utrzymanie ludności jest sfera budżetowa (22% ogółu pracujących). Można powiedzieć, że od kondycji tych trzech sektorów zależy w dużej mierze stan większości pozostałych dziedzin, dla których firmy i pracownicy stanowią podstawowy rynek. Dotyczy to zwłaszcza takich branż, jak handel hurtowy i detaliczny, wszelkiego rodzaju usługi, transport i budownictwo mieszkaniowe. Dziedziny te dają dziś zatrudnienie ok. ¼ ogółu pracujących. Należy zwrócić uwagę na duże różnice w strukturze gospodarczej pomiędzy częścią wiejską i miejską gminy Pisz. W mieście skupia się niemal cała działalność produkcyjna, przy czym zdecydowanie największym zakładem produkcyjnym są Piskie Zakłady Przemysłu Sklejek, zatrudniające blisko 1000 osób. Z miastem związana jest także większość pracowników sfery budżetowej, stanowiących 29% pracujących. Tak wysoki udział zatrudnionych w sferze budżetowej wynika z ponad lokalnych funkcji w ochronie zdrowia, oświaty i administracji, jakie pełni Pisz jako siedziba powiatu. Również w mieście koncentruje się działalność związana z handlem i wszelkiego rodzaju usługami na rzecz ludności i firm.

Na terenie wiejskim gminy dominuje zatrudnienie w rolnictwie, z którym bezpośrednio związanych jest prawie 80% wszystkich pracujących. Poza rolnictwem najwięcej osób pracuje w sferze budżetowej (przede wszystkim nauczyciele) i leśnictwie, przy czym dział ten daje stałe zatrudnienie niewielu osobom, stwarza jednak możliwość pracy sezonowej dla kilkuset osób rocznie. Bardzo wymowny jest znikomy poziom zatrudnienia w usługach na wsi.

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 21 21 Podmioty Gospodarki Narodowej według sektorów i wybranych form prawno- organizacyjnych w 2002r. w Gminie Pisz (Dane: Rocznik Statystyczny Województwa Warmińsko-Mazurskiego 2003r).

Sektor W tym Ogółem

publiczny prywatny przedsiębior- spółki stwa państwowe spółdziel- osoby prawa han- pozostałe nie fizyczne dlowego

Ogółem 2117 155 1926 2 50 116 14 1684

Miasto 1715 138 1577 2 44 105 12 1341 Wieś 402 17 385 - 6 11 2 343

- rolnictwo

Słabe gleby piaszczyste oraz duży udział użytków zielonych wymuszają niejako kierunki w produkcji rolnej. W produkcji roślinnej dominują głównie zboża, ziemniaki oraz rośliny pastewne z przeznaczeniem na paszę dla zwierząt. Produkcja zwierzęca opiera się głównie na hodowli bydła mlecznego (produkcja mleka) i produkcji żywca wołowego. Na terenie gminy powoli zanika produkcja żywca wieprzowego.

Charakterystyka gospodarstw rolnych (Dane: US Olsztyn 2003, Podstawowe Informacje ze Spisów Powszechnych – Gmina Miejsko-Wiejska Pisz)

Grupy obszarowe Liczba Powierzchnia w ha użytków rolnych gospodarstw użytków lasów i gruntów ogólna rolnych leśnych

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 22 22 Ogółem 990 15116 14188 393

do 1 ha 205 122 81 4

1 – 5 289 839 717 37

5 – 10 119 943 874 26

10 – 15 114 1534 1416 57

15 – 20 88 1645 1518 74

20 – 30 79 2043 1895 68

30 - 50 59 2333 2231 52

50 ha i więcej 37 5657 5456 75

Użytkowanie gruntów w gospodarstwach rolnych (Dane: US Olsztyn 2003, Podstawowe Informacje ze Spisów Powszechnych – Gmina Miejsko-Wiejska Pisz)

Wyszczególnienie ha %

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 23 23 Ogółem 15116 100,0

użytki rolne 14188 93,9

grunty orne 6330 41,9

w tym odłogi 1776 11,7

ugory 453 3,0

sady 5 0,0

łąki 5135 34,0

pastwiska 2717 18,0

lasy i grunty leśne 393 2,6

pozostałe grunty 536 3,5

Powierzchnia zasiewów głównych ziemiopłodów (Dane: US Olsztyn 2003, Podstawowe Informacje ze Spisów Powszechnych – Gmina Miejsko-Wiejska Pisz)

Wyszczególnienie ha % Ogółem 4101 100,0

zboża 3257 79,4

strączkowe jadalne na nasiona 4 0,1

ziemniaki 284 6,9

pastewne 541 13,2

pozostałe 15 0,4

w tym warzywa 9 0,2

Pogłowie zwierząt gospodarskich (Dane: US Olsztyn 2003, Podstawowe Informacje ze Spisów Powszechnych – Gmina Miejsko-Wiejska Pisz)

Bydło - 7355 w tym krowy - 3906

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 24 24 Trzoda chlewna - 2839 w tym lochy - 270

Owce - 13 w tym maciorki - 3

Kozy - 31 w tym samice - 14

Konie - 259 w tym konie 3-letnie i starsze -177

Króliki (samice) - 168

Drób ogółem - 42621 w tym drób kurzy - 41610

Obsada zwierząt gospodarskich w sztukach dużych na 100 ha użytków rolnych wynosi 46.

5.2.Ilość osób zatrudnionych w danych sektorach

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 25 25 osoby

Wyszczególnienie razem miasto wieś Ogółem aktywni zawodowo 11235 8164 3071 w tym Bezrobotni 3545 2564 981

Indywidualne gospodarstwa rolne 1414 45 1369 Działalność produkcyjna 1526 1451 75 Ochrona zdrowia i opieka społeczna 742 742 0 Edukacja 601 510 91 Budownictwo 526 501 25 Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo 262 62 200 Handel i naprawy 723 662 61 Administracja publiczna i obrona narod. 343 343 0 Działki rolne 140 15 125 Transport składowanie i łączność 366 325 41 Zaopatrzenie w energię, gaz i wodę 172 170 2 Pośrednictwo finansowe 170 170 0 Obsługa nieruchomości i firm 242 225 17 Pozostała działalność 379 325 54 Hotele i restauracje 68 54 14 Rybactwo 16 0 16

Niepokojącym zjawiskiem jest to, że od kilku lat na ryku pracy nie zachodzą duże zmiany. Na stałym, wysokim poziomie utrzymuje się liczba bezrobotnych.

5.3.Główni pracodawcy

Lp Nazwa zakładu Branża Fabryka „Sklejka – Pisz” S.A. Przetwórstwo drewna, produkcja 1 sklejek 2 Holzwerk s.c. Przetwórstwo drewna 3 Zespół Ekonomicznej Obsługi Szkół i Przedszkoli Usługi 4 Szpital Powiatowy w Piszu Ochrona zdrowia 5 „Jukon” sp. z o.o. Usługi leśne 6 Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Energetyka 7 Poczta Polska Usługi 8 Zespół Szkół Zawodowych + warsztaty szkolne Edukacja Policja Powiatowa Administracja publiczna i obrona 9 narodowa 10 Nadleśnictwo Pisz Administracja publiczna 11 Bank PKO BP S.A. Usługi finansowe

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 26 26 Lp Nazwa zakładu Branża 12 Urząd Gminy i Miasta Administracja publiczna 13 PPHU „RG” - Zakład krawiecki Usługi 14 Starostwo Powiatowe Administracja publiczna 15 Bank PBH PBK S.A. Usługi finansowe 16 Telekomunikacja Polska S.A. Usługi 17 PPHU PAN-BAH Stolarstwo 18 Urząd Skarbowy Administracja publiczna 19 Państwowa Straż Pożarna Administracja publiczna 20 Piskie Towarzystwo Budownictwa Społecznego Budownictwo 21 Zakład Remontowo – Budowlany „ZGODA” Budownictwo 22 Trans – Kom PKS Transport 23 Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej Administracja publiczna 24 ZPU „Kłosbud” - silikatowy Produkcja cegieł, bloczków 25 PHU „Kolbi” Hotelarstwo, handel, gastronomia 26 Powiatowy Zarząd Dróg Administracja publiczna 27 Przedsiębiorstwo Drogowo-Mostowe sp. z o.o. Budowa dróg 28 Zakład Usług Komunalnych Usługi 29 Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji sp.z o.o. Usługi Laskowski i Spółka Produkcja piekarnicza, cukiernicza i 30 handel

5.4.Identyfikacja problemów

• wysokie strukturalne bezrobocie • słaba kondycja finansowa miejscowych firm • brak przedsiębiorstw przetwórstwa rolno – spożywczego • brak zainteresowania inwestorów zewnętrznych

• brak infrastruktury technicznej na terenach wiejskich umożliwiającej rozwój przedsiębiorczości i turystyki • brak wiedzy o nowoczesnych metodach gospodarowania

6. Sfera społeczna

6.1. Sytuacja demograficzna i społeczna terenu

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 27 27 Obszar gminy zamieszkuje 26.977 osób , z tego na terenie miasta żyje 19.237 osób (71,3 % ogółu mieszkańców) a na terenie wsi 7.740 osób (28,7 % ogółu mieszkańców).

Ludność według płci i wieku gmina i miasto Pisz /wg faktycznego miejsca zamieszkania/ stan na 31.12.2003r. (Dane: GUS w Warszawie – Bank Danych Regionalnych) Wiek Ogółem Mężczyźni Kobiety w odsetkach Ogółem Mężczyźni Kobiety Razem 26977 13432 13545 100,0 100,0 100,0 0-19 lat 8148 4240 3908 30,2 31,6 28,9 20-24 2218 1148 1070 8,2 8,5 7,9 25-29 2040 1052 988 7,6 7,8 7,3 30-34 1836 917 919 6,8 6,8 6,8 35-39 1916 960 956 7,1 7,1 7,1 40-44 2025 1074 951 7,6 8,0 7,0 45-49 1896 975 921 7,0 7,3 6,8 50-54 1731 868 863 6,4 6,5 6,4 55-59 1244 576 668 4,6 4,3 4,9 60-64 1037 489 548 3,8 3,6 4,0 65 i więcej lat 2886 1133 1753 10,7 8,5 12,9

Ludność według płci i wieku - miasto /wg faktycznego miejsca zamieszkania/ stan na 31.12.2003r. (Dane: GUS w Warszawie – Bank Danych Regionalnych) Wiek Ogółem Mężczyźni Kobiety w odsetkach Ogółem Mężczyźni Kobiety

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 28 28 Razem 19237 9473 9764 100,0 100,0 100,0 0-19 lat 5534 2901 2633 28,8 30,6 27,0 20-24 1542 795 747 8,0 8,4 7,7 25-29 1514 779 735 7,9 8,2 7,5 30-34 1304 649 655 6,8 6,9 6,7 35-39 1367 667 700 7,1 7,0 7,2 40-44 1440 747 693 7,5 7,9 7,1 45-49 1400 689 711 7,3 7,3 7,3 50-54 1372 674 698 7,1 7,1 7,1 55-59 939 425 514 4,9 4,5 5,3 60-64 775 353 422 4,0 3,7 4,3 65 i więcej lat 2050 794 1256 10,6 8,4 12,8

Ludność według płci i wieku - wieś /wg faktycznego miejsca zamieszkania/ stan na 31.12.2003r. (Dane: GUS w Warszawie – Bank Danych Regionalnych) Wiek Ogółem Mężczyźni Kobiety w odsetkach Ogółem Mężczyźni Kobiety Razem 7740 3959 3781 100,0 100,0 100,0 0-19 lat 2614 1339 1275 33,8 33,8 33,7 20-24 676 353 323 8,7 8,9 8,5 25-29 526 273 253 6,8 6,9 6,7 30-34 532 268 264 6,9 6,8 7,0 35-39 549 293 256 7,2 7,4 6,8 40-44 585 327 258 7,5 8,3 6,8 45-49 496 286 210 6,4 7,2 5,6 50-54 359 194 165 4,6 4,9 4,4 55-59 305 151 154 3,9 3,8 4,1 60-64 262 136 126 3,4 3,4 3,3 65 i więcej lat 836 339 497 10,8 8,6 13,1

Ludność według płci i ekonomicznych grup wieku gmina i miasto Pisz /wg faktycznego miejsca zamieszkania/ stan na 31.12.2003r. (Dane: GUS w Warszawie – Bank Danych Regionalnych)

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 29 29 Wiek Ogółem Mężczyźni Kobiety w odsetkach Ogółem Mężczyźni Kobiety RAZEM 26977 13432 13545 100,0 100,0 100,0 w wieku

przedprodukcyjnym 7051 3681 3370 26,1 27,4 24,9

produkcyjnym 16492 8618 7874 61,2 64,1 58,3

poprodukcyjnym 3434 1133 2301 12,7 8,5 17,0

Ludność według płci i ekonomicznych grup wieku - miasto /wg faktycznego miejsca zamieszkania/ stan na 31.12.2003r. (Dane: GUS w Warszawie – Bank Danych Regionalnych) Wiek Ogółem Mężczyźni Kobiety w odsetkach Ogółem Mężczyźni Kobiety RAZEM 19237 9473 9764 100,0 100,0 100,0 w wieku

przedprodukcyjnym 4721 2500 2221 24,5 26,4 22,7

produkcyjnym 12044 6179 5865 62,6 65,2 60,1

poprodukcyjnym 2472 794 1680 12,9 8,4 17,2

Ludność według płci i ekonomicznych grup wieku - wieś /wg faktycznego miejsca zamieszkania/ stan na 31.12.2003r. (Dane: GUS w Warszawie – Bank Danych Regionalnych) Wiek Ogółem Mężczyźni Kobiety w odsetkach Ogółem Mężczyźni Kobiety RAZEM 7740 3959 3781 100,0 100,0 100,0 w wieku

przedprodukcyjnym 2330 1181 1149 30,1 29,8 30,4

produkcyjnym 4448 2439 2009 57,5 61,6 53,1

poprodukcyjnym 962 339 623 12,4 8,6 16,5

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 30 30 Struktura wieku ludności miasta i gminy Pisz - wg faktycznego miejsca zamieszkania (lata porównawcze 1996 - 2003) (Dane: GUS w Warszawie – Bank Danych Regionalnych)

Liczba ludności w wieku

Rok Jednostk Ogółem Przedprodukcyjnym Produkcyjnym Poprodukcyjnym a

osób % osób % osób %

1996 Razem 27037 8607 31.8 15655 57,9 2775 10,3

miasto 19285 5839 30,3 11492 59,6 1954 10,1 wieś 7752 2768 35,7 4163 53,7 821 10,6 1997 Razem 27114 8399 31,0 15803 59,3 2912 10,7

miasto 19414 5698 29,3 11646 60,0 2070 10,7 wieś 7700 2701 35,1 4157 54,0 842 842 1998 Razem 27322 8300 30,4 16019 58,6 3003 11,0

miasto 19571 5606 28,6 11837 60,5 2128 10,9 wieś 7751 2694 34,8 4182 54,0 875 11,2 Razem 27297 8073 26,9 16134 59,1 3090 11,3 1999 miasto 19622 5467 27,9 11939 60,8 2216 11,3 wieś 7675 2606 34,0 4195 54,6 874 11,4 Razem 27449 7871 28,7 16413 59,8 3165 11,5 2000 miasto 19706 5309 26,9 12120 61,5 2277 11,6 wieś 7743 2562 33,1 4293 55,4 888 11,5 Razem 27473 7627 27,8 16597 60,4 3249 11,8 2001 miasto 19711 5147 26,1 12220 62,0 2344 11,9 wieś 7762 2480 32,0 4377 56,4 905 11,6 Razem 26909 7342 27,3 16226 60,3 3341 12,3

2002 miasto 19236 4990 25,9 11864 61,7 2382 12,4 wieś 7673 2352 30,7 4362 56,8 959 12,5 Razem 26977 7051 26,1 16492 61,1 3434 12,8 2003 miasto 19237 4721 24,5 12044 62,6 2472 12,9 wieś 7740 2330 30,1 4448 57,5 962 12,4

Jak wynika z danych statystycznych liczba mieszkańców zarówno na terenie wiejskim jak również w mieście nieznacznie się zmniejsza. Natomiast wzrasta liczba mieszkańców w wieku poprodukcyjnym. Jest to widoczny efekt starzenia się ludności miasta i gminy. Spowodowane jest to odpływem młodzieży w celu

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 31 31 poszukiwania pracy poza terenem gminy i województwa. Rośnie natomiast liczba mieszkańców w wieku powyżej 40 lat.

Poziom wykształcenia ludności w wieku 13 lat i więcej /wg faktycznego miejsca zamieszkania/ (Dane: US Olsztyn 2003, Podstawowe Informacje ze Spisów Powszechnych – Gmina Miejsko-Wiejska Pisz)

Poziom wykształcenia średnie wyższe zasadnicze podstaw podstawo Wyszczególnienie Ogółem razem w tym zawodowe owe we nieustal ogólno- zawodowe ukończo nieukończ ony kształcące ne one i bez wykształce nia

Ogółem 21954 1499 6182 1908 3685 4315 8531 1144 283 13-19 lat 3624 - 264 151 113 213 2727 396 24 20-29 4086 349 1684 647 880 1160 801 26 66 30-39 3790 433 1283 255 919 1221 785 16 52 40-49 3890 327 1356 263 934 1063 1047 27 70 50-59 2736 219 851 276 482 421 1164 38 43 60-64 1119 61 239 87 125 108 646 49 16 65 lat i więcej 2709 110 505 229 232 129 1361 592 12 Mężczyźni 10825 629 2499 525 1821 2777 4317 456 147 Kobiety 11129 870 3683 1383 1864 1538 4214 688 136

Miasto 15949 1317 5172 1668 2997 3093 5468 646 253 Mężczyźni 7757 552 2088 2088 1499 2023 2699 261 133 Kobiety 8193 765 3084 3084 1498 1070 2769 385 120

Wieś 6005 182 1010 240 688 1222 3063 498 30 Kobiety 3069 77 411 68 322 754 1618 195 14 Mężczyźni 2936 105 599 172 366 468 1445 303 16

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 32 32 Aktywność ekonomiczna ludności w wieku 15 lat i więcej według poziomu wykształcenia gmina i miasto Pisz /wg faktycznego miejsca zamieszkania/ (Dane: US Olsztyn 2003, Podstawowe Informacje ze Spisów Powszechnych – Gmina Miejsko-Wiejska Pisz)

Nieusta- Aktywni zawodowo Bierni lony Stopa Wyszczególnienie Ogółem zawodowo status na bezro- rynku bocia razem pracujący bezrobotn pracy i %

OGÓŁEM 20924 11235 7690 3545 8557 1150 31,6 Poziom wykształcenia: Wyższe 1499 1186 1112 74 246 67 6,2 Średnie 6182 4044 2919 1125 1795 343 27,8 Zasadnicze zawodowe 4315 3132 1944 1188 925 258 37,9 Podstawowe ukończone, nieukończone i bez wykształcenia 8663 2871 1714 1157 5576 266 40,3 Nieustalony 283 - - - 15 266 - Ogółem w wieku produkcyjnym 16069 11067 7550 3526 3949 1044 31,8 Mężczyźni 10316 6103 4248 1855 3641 572 30,4 Kobiety 10626 5132 3442 1690 4916 578 32,9

Aktywność ekonomiczna ludności w wieku 15 lat i więcej według poziomu wykształcenia – miasto /wg faktycznego miejsca zamieszkania/ (Dane: US Olsztyn 2003, Podstawowe Informacje ze Spisów Powszechnych – Gmina Miejsko-Wiejska Pisz)

Nieusta- Aktywni zawodowo Bierni lony Stopa Wyszczególnienie Ogółem zawodowo status na bezro- rynku bocia razem pracujący bezrobotn pracy i %

OGÓŁEM 15253 8164 5600 2564 6122 967 31,4 Poziom wykształcenia: Wyższe 1317 1038 978 60 219 60 5,8 Średnie 5172 3338 2405 933 1527 307 28,0 Zasadnicze zawodowe 3093 2207 1335 872 677 209 39,5 Podstawowe ukończone, nieukończone i bez wykształcenia 5418 1580 881 699 3684 154 44,2 Nieustalony 253 - - - 15 237 - Ogółem w wieku produkcyjnym 11758 8091 5538 2553 2796 871 31,6 Mężczyźni 7395 4316 2938 1378 2596 483 31,9 Kobiety 7858 3848 2662 1186 3526 484 30,8

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 33 33 Aktywność ekonomiczna ludności w wieku 15 lat i więcej według poziomu wykształcenia – wieś /wg faktycznego miejsca zamieszkania/ (Dane: US Olsztyn 2003, Podstawowe Informacje ze Spisów Powszechnych – Gmina Miejsko-Wiejska Pisz)

Nieusta- Aktywni zawodowo Bierni lony Stopa Wyszczególnienie Ogółem zawodowo status na bezro- rynku bocia razem pracujący bezrobotn pracy i %

OGÓŁEM 5689 3071 2090 981 2435 183 31,9 Poziom wykształcenia: Wyższe 182 148 134 14 27 7 9,5 Średnie 1010 706 514 192 268 36 27,2 Zasadnicze zawodowe 1222 925 609 316 248 49 34,2 Podstawowe ukończone, nieukończone i bez wykształcenia 3245 1291 833 458 1892 62 35,5 Nieustalony 30 - - - - 29 - Ogółem w wieku produkcyjnym 4311 2985 2012 973 1153 173 32,6 Mężczyźni 2921 1787 1310 477 1045 89 27,7 Kobiety 2768 2768 780 504 1390 94 39,3

Największą grupą bezrobotnych są ludzie z wykształceniem podstawowym ukończonym i bez wykształcenia. Wśród tej grupy stopa bezrobocia wynosi 43,3 %. Następnymi grupami zagrożonymi wysokim bezrobociem są ludzie z wykształceniem zawodowym (37,9 % bezrobotnych) i średnim (27,9 %). Stosunkowo w najkorzystniejszej sytuacji są osoby z wyższym wykształceniem. Wśród tej grupy stopa bezrobocia wynosi 6,2 %.

6.2. Warunki i jakość życia mieszkańców w tym poziom bezpieczeństwa

Mieszkalnictwo

Większość zasobów mieszkaniowych gminy Pisz koncentruje się w Piszu. Główne dzielnice mieszkaniowe miasta to:

• Osiedle Lipowa, pomiędzy ul. Rybacką, Klementowskiego, Kościuszki oraz Kwiatową – zabudowa wielorodzinna • Zabudowa wielo- i jednorodzinna pomiędzy ul. Warszawską i ul. Sikorskiego a Pisą • Osiedle Duże – zabudowa w większości jednorodzinna , pomiędzy ul. Warszawską, Sikorskiego, Wojska Polskiego i Czerniewskiego

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 34 34 • Zabudowa jedno- i wielorodzinna na zachód od ul. Klementowskiego, pomiędzy ul. Mickiewicza i Gdańską • Osiedle Leśne – zabudowa w większości jednorodzinna przy ul. Leśnej i Parkowej • Osiedle Wschód – zabudowa wielorodzinna pomiędzy ul. Krzywą, Wołodyjowskiego i Zagłoby • Osiedle Mazurska – jedno- i wielorodzinna zabudowa pomiędzy ul. Pionierów, Wojska Polskiego i linią kolejową • Osiedle Łupki I – budownictwo jednorodzinne pomiędzy Pisą, linią kolejową a ul. Trzcinową • Osiedle Łupki II – budownictwo jednorodzinne pomiędzy ul. Trzcinową a Wojska Polskiego • Osiedle pomiędzy ul. Olsztyńską i Orzyską – zabudowa jednorodzinna i zagrodowa.

Na obszarach wiejskich dominuje zabudowa zagrodowa. Miejscowości o większym udziale zabudowy jednorodzinnej to wsie położone w sąsiedztwie Pisza: Snopki, Maldanin, Jagodne i Wąglik. Zabudowa mieszkaniowa wielorodzinna związana jest z osiedlami po byłych Państwowych Gospodarstwach Rolnych: Borki, Kociołek Szlachecki, Imionek, Karpa, Liski, Turowo Duże, Kocioł, Wiartel.

Mieszkania według zamieszkania , przeznaczenia i rodzaju podmiotów będących ich właścicielami (Ogółem) (Dane: US Olsztyn 2003, Podstawowe Informacje ze Spisów Powszechnych – Gmina Miejsko-Wiejska Pisz) Przeznaczone do Wykorzysty Niezamieszkane Wyszczególnienie Ogółem Zamiesz czasowego lub wane kane sezonowego wyłącznie stale zamieszkania do Przeznacz Przezna Zamieszk Niezamies prowadzeni one do czone ane zkane a stałego do czasowo działalności zamieszka rozbiórk gospodarcz nia i ej OGÓŁEM 7642 7235 101 69 5 209 23 stanowiące własność:

Osób fizycznych 3934 3665 53 57 - 145 14

Spółdzielni mieszkaniowych 2181 2127 30 * * 20 *

Gminy 1193 1150 15 - * 22 5

Skarbu Państwa 179 157 * 6 * 10 3

Zakładów pracy 144 125 * 4 * 12 -

Pozostałych podmiotów 11 11 - - - - -

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 35 35 * dane nie mogą być opublikowane ze względu na konieczność zachowania tajemnicy statystycznej w rozumieniu ustawy o statystyce publicznej.

Mieszkania według zamieszkania , przeznaczenia i rodzaju podmiotów będących ich właścicielami (Miasto) (Dane: US Olsztyn 2003, Podstawowe Informacje ze Spisów Powszechnych – Gmina Miejsko-Wiejska Pisz) Przeznaczone do Wykorzysty Niezamieszkane Wyszczególnienie Ogółem Zamiesz czasowego lub wane kane sezonowego wyłącznie stale zamieszkania do Przeznacz Przezna Zamieszk Niezamies prowadzeni one do czone ane zkane a stałego do czasowo działalności zamieszka rozbiórk gospodarcz nia i ej OGÓŁEM 5714 5476 70 16 3 138 11 stanowiące własność:

Osób fizycznych 2271 2138 26 11 - 90 6

Spółdzielni mieszkaniowych 2181 2127 30 * * 20 *

Gminy 1137 1100 13 - * 19 4

Skarbu Państwa 30 29 - - * - -

Zakładów pracy 88 75 * 3 - 9 -

Pozostałych podmiotów 7 7 - - - - -

* dane nie mogą być opublikowane ze względu na konieczność zachowania tajemnicy statystycznej w rozumieniu ustawy o statystyce publicznej.

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 36 36 Mieszkania według zamieszkania , przeznaczenia i rodzaju podmiotów będących ich właścicielami (Wieś) (Dane: US Olsztyn 2003, Podstawowe Informacje ze Spisów Powszechnych – Gmina Miejsko-Wiejska Pisz) Przeznaczone do Wykorzysty Niezamieszkane Wyszczególnienie Ogółem Zamiesz czasowego lub wane kane sezonowego wyłącznie stale zamieszkania do Przeznacz Przezna Zamieszk Niezamies prowadzeni one do czone ane zkane a stałego do czasowo działalności zamieszka rozbiórk gospodarcz nia i ej OGÓŁEM 1928 1759 31 53 * 71 12 stanowiące własność:

Osób fizycznych 1663 1527 27 46 - 55 8

Spółdzielni mieszkaniowych ------

Gminy 56 50 * - - 3 *

Skarbu Państwa 149 128 * 6 - 10 3

Zakładów pracy 56 50 - * * 3 -

Pozostałych 4 4 - - - - - podmiotów

*dane nie mogą być opublikowane ze względu na konieczność zachowania tajemnicy statystycznej w rozumieniu ustawy o statystyce publicznej.

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 37 37 Zasoby mieszkaniowe zamieszkane (Stan na 20.05.2002 – Rocznik Statystyczny Województwa Warmińsko-Mazurskiego – 2003)

Przeciętna

Pow. użytkowa Liczba osób na Powierzchnia użytkowa Mieszka Izby mieszkań w Liczba izb w m2 nia w tys. m2 w mieszkaniu

1 1 izbę 1 na jedną mieszkanie mieszkania osobę

OGÓŁEM 7336 28542 486,1 3,89 3,70 0,95 66.3 17,9

Miasto 5546 21242 349,9 3,83 3,49 0,91 63,1 18,1

Wieś 1790 7300 136,2 4,08 4,34 1,07 76,1 17,5

Wojewódz two 3,69 3,34 0,91 63,9 19,0

Według US w Olsztynie na zasoby mieszkaniowe miasta i gminy składa się 7642 mieszkań, z czego 7235 to mieszkania stale zamieszkane a 101- czasowo zamieszkane. Większość mieszkań stanowią mieszkania osób fizycznych – 3934, spółdzielni mieszkaniowych – 2181, gminy – 1193. Pozostałe lokale są własnością Skarbu Państwa, zakładów pracy i pozostałych podmiotów. Jeżeli chodzi o proporcje to na terenie wiejskim dominuję mieszkania osób fizycznych, natomiast w mieście to mieszkania spółdzielni mieszkaniowych i gminy. Powierzchnia użytkowa oraz liczba izb na jedno mieszkanie nie odbiega znacznie od średniej województwa.

Budynki mieszkalne zamieszkałe według okresu budowy (Dane: US Olsztyn 2003, Podstawowe Informacje ze Spisów Powszechnych – Gmina Miejsko-Wiejska Pisz) Budynki wybudowane w latach Ogółem Przed 1918- 1945- 1971- 1979- 1989- Będący 1918 1944 1970 1978 1988 2002 ch w budow ie

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 38 38 Ogółem 2533 119 719 452 373 387 424 59

Miasto 1344 32 127 271 302 286 295 31

Wieś 1189 87 592 181 71 101 129 28

Jak wynika z powyższej tabeli duża część budynków została wybudowana przed 1989 rokiem. Po roku 1989 rozwijało się głównie budownictwo jednorodzinne oraz wybudowano kilka budynków wielorodzinnych spółdzielczych. Ocena stanu zabudowy mieszkaniowej przedstawia się następująco: 77 % budynków jednorodzinnych i 71 % budynków wielorodzinnych uzyskało ocenę dobrą. Jako obiekty w stanie średnim sklasyfikowano 23 % budynków jednorodzinnych i 26 % wielorodzinnych. Budynki mieszkalne w złym stanie technicznym stanowią niewielki odsetek zabudowy. Większość zabudowy w stanie średnim skupia się w centrum oraz zachodnich kwartałach miasta. Większe skupiska takiej zabudowy zlokalizowane są przy ulicach: Wyzwolenia, Słowackiego, Rybackiej i Placu Daszyńskiego (zabudowa wielorodzinna) oraz przy ulicach Chopina, Leśnej, Jagiełły, Żeromskiego, Pionierów, Kajki, Mazurskiej, Szerokiej, Długiej, Bema, Polnej i Orzeszkowej (budownictwo jednorodzinne). Budynki w złym stanie technicznym nie tworzą zwartych obszarów i zlokalizowane są w większości w środkowej i zachodniej części miasta.

Dużo gorzej przedstawia się sytuacja na terenach wiejskich. Duża liczba budynków jednorodzinnych powstała przed 1994 rokiem. Budownictwo wielorodzinne to głównie spadek po byłych PGR-ach. Ze względu na brak środków finansowych budynki te praktycznie nie są remontowane.

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 39 39 Wyposażenie mieszkań w instalacje (Dane: US Olsztyn 2003, Podstawowe Informacje ze Spisów Powszechnych – Gmina Miejsko-Wiejska Pisz)

Mieszkania w % ogółu mieszkań wyposażone w

wodociąg łazienkę ustęp spłukiwany gaz centralne ogrzewanie Z odprowadzeniem

Wyszczególnienie

wyposażona do w ciepłą urządzenia z z Razem z sieci lokalny Razem wodę Razem do sieci lokalnego sieci butli zbiorowe lokalne piece inne

Ogółem

m 97,3 87,1 10,2 94,1 88,0 94,6 71,6 23,0 56,9 33,2 52,9 34,0 12,7 0,4

l 97,3 84,9 12,4 94,2 88,0 94,6 66,5 28,1 51,6 39,3 46,3 40,7 12,8 0,2 Miasto

m 99,8 98,3 1,5 98,2 93,1 98,9 88,0 10,9 75,2 15,3 68,0 25,9 5,9 0,2

l 99,8 98,0 1,8 98,4 93,1 99,0 85,8 13,2 72,2 18,6 62,9 31,5 5,4 0,2 Wieś

m 89,6 52,6 37,0 81,3 72,5 81,2 20,9 60,3 - 88,5 6,2 59,1 33,9 0,8

l 91,3 52,1 39,2 83,7 75,1 83,3 18,0 65,3 - 91,1 4,6 63,6 31,3 0,5 m – mieszkania l – ludność

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz Według danych US w Olsztynie z komunalnej sieci wodociągowej korzysta 98,0 % mieszkańców miasta, z sieci kanalizacyjnej 85,8 %, z sieci gazowej 72,5 % . Gorzej przedstawia się sytuacja na wsi. Na terenach wiejskich brak jest całkowicie sieci gazowych, natomiast z komunalnej sieci kanalizacyjnej korzysta zaledwie 18 % mieszkańców a z sieci wodociągowej 52,1 %.

Oświata i wychowanie

Wykaz placówek oświatowych, dla których organem prowadzącym jest Gmina Pisz(Dane ZEOSiP w Piszu – 2004r.) Lp. Wykaz placówek oświatowych Liczba dzieci

1. Gimnazjum Nr 1 w Piszu 714 2. Gminny Zespół Szkół w Piszu Gimnazjum Nr 2 436 3. Szkoła Podstawowa Nr 4 653 4. Szkoła Podstawowa Nr 1 588 5. Szkoła Podstawowa Nr 2 360 6. Szkoła Podstawowa w Hejdyku 90 7. Szkoła Podstawowa w Jeżach 65 8. Szkoła Podstawowa w Liskach 94 9. Szkoła Podstawowa w Kotle Dużym 71 10. Szkoła Podstawowa w Trzonkach 112 11. Szkoła filialna w Snopkach 20 12. Przedszkole Miejskie Nr 1 w Piszu 320

Wykaz placówek oświatowych prowadzonych przez inne organy Lp. Wykaz placówek oświatowych Liczba dzieci 1. Państwowa Szkoła Muzyczna w Piszu 103 2. Publiczna Szkoła Podstawowa w Uścianach 57 3. Niepubliczne Gimnazjum Stowarzyszenia Rodzin Katolickich 60 4. Przedszkole Niepubliczne Zgromadzenia Sióstr Misjonarek w Piszu 33

Szkoły miejskie znajdują się głównie w prawobrzeżnej części miasta. Największa i najnowsza szkoła – SP Nr 4 znajduje się na lewym brzegu, przy Os. Wschód. Według danych ZEOSiP, poza SP Nr 4 wszystkie budynki szkół wymagają remontów.

Szkoły wiejskie mieszczą się w większości w Starych budynkach, posiadają bardzo ubogie wyposażenie i zaplecza sanitarne i nie dysponują salami gimnastycznymi. Duże rozproszenie miejscowości sprawia, że większość dzieci z terenów wiejskich musi być dowożona.

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 41 41 Odzwierciedleniem ponad lokalnych funkcji Pisza jest działalność Państwowej Szkoły Muzycznej I Stopnia oraz szkół ponadpodstawowych: Zespół Szkół Ogólnokształcących przy ul. Sikorskiego, Zespół Szkół przy ul. Warszawskiej i Zespół Szkół Zawodowych przy ul. Piaskowej.

Ochrona zdrowia i opieka społeczna

Podobnie jak w przypadku oświaty, Pisz pełni funkcję ponad lokalne. Znajduje się tu szpital ogólny (197 łóżek) oraz pogotowie ratunkowe obejmujące swoim działaniem gminy Pisz, Orzysz, Ruciane Nida i Białą Piską. Przy szpitalu mieści się publiczna przychodnia rejonowa obejmująca teren miasta i gminy. Na terenie miasta działają 3 przychodnie niepubliczne oraz prowadzonych jest 18 praktyk lekarskich. W mieście funkcjonuje 6 aptek. Opieką społeczną na terenie gminy zajmuje się przede wszystkim Miejsko- Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej. Elementem infrastruktury związanej z ochroną zdrowia i pomocą społeczną jest również Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy w Łupkach gdzie przebywają wychowankowie ze średnim lub znacznym upośledzeniem umysłowym oraz Ośrodek Profilaktyki i Terapii w Piszu.

Kultura

W Piszu mieszczą się najważniejsze instytucje związane z kulturą: • Biblioteka Publiczna • Muzeum Ziemi Piskiej • Piski Dom Kultury • Kino.

Na terenach wiejskich nie funkcjonują niezależne instytucje kulturalne. Dostęp do księgozbioru Biblioteki Publicznej zapewniają dwie filie – w Hejdyku i Jeżach oraz punkty biblioteczne przy szkołach w Kotle Dużym, Liskach, Trzonkach, Ścianach.

Sport i rekreacja

Największym obiektem sportowym Pisza jest stadion KS MAZUR Pisz. Funkcjonuje też miejski basen kryty zarządzany przez Miejsko – Gminny Ośrodek Sportu i Rekreacji oraz Międzyszkolny Ośrodek Sportowy. Wymienione obiekty oraz sale gimnastyczne i boiska przy szkołach stanowią najważniejsze elementy infrastruktury sportowo-rekreacyjnej.

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 42 42 Osiedlowe urządzenia sportowe i place zabaw są nieliczne, prowizorycznie urządzone i słabo utrzymane.

Publicznymi terenami o funkcji rekreacyjnej są parki położone po obu stronach Pisy.

Natomiast możliwości rekreacji stwarzają również lasy miejskie. Do najważniejszych obszarów leśnych w sąsiedztwie zabudowy należą: • lasy komunalne przy ul. Gdańskiej, Leśnej i Parkowej, • fragment lasu (ok. 0,5 ha) na obrzeżach dzisiejszej zabudowy Osiedla Łupki, • obszar leśny (ok. 13 ha) graniczący z miastem od wschodu (Os. Łupki) • fragment lasu (ok. 0,5 ha) na południowy – wschód od Os. Wschód

Ponadto niewielkie obszary leśne okalają miasto od południa (za wsią Jagodne), między ul. Warszawską i rzeką Pisą). Dopełnieniem terenów rekreacyjnych jest zieleń nie urządzona, której największe połacie ciągną się pomiędzy Os. Wschód a ul. Jagodną oraz wzdłuż lewego brzegu Pisy. Przy ujściu Pisy do jeziora Roś znajduje się pole biwakowe oraz ogólnodostępna plaża miejska. Na terenie wiejskim gminy w zasadzie nie ma publicznych obiektów sportowych z prawdziwego zdarzenia. Niewielkie boiska, często przyszkolne, nie urządzone znajdują się w Hejdyku, Wielkim Lesie, Pogobiu Średnim, Jaśkowie, Wiartlu, Bogumiłach, Zawadach, Liskach, Starych Gutach, Łupkach, Trzonkach, Karwiku, Kociołku Szlacheckim i Kwiku.

Życie religijne

Na terenie miasta Pisz istnieją 4 parafie rzymsko – katolickie: w centrum, przy ul. Armii Krajowej, na Osiedlu Wschód, przy ul. Dworcowej oraz na Osiedlu Łupki. W mieście znajduje się również parafia ewangelicka (przy Pl. Daszyńskiego) oraz zbór Świadków Jechowy.

Na terenie wiejskim gminy kościoły i kaplice funkcjonują w Jeżach, Kociołku Szlacheckim, Turośli, Wiartlu, Karwiku i Pogobiu Średnim.

Handel i usługi dla ludności

Pisz jest dominującym ośrodkiem handlowo – usługowym a jego znaczenie wykracza poza skalę lokalną. W pewnych dziedzinach handlu i usług obszar oddziaływania miasta obejmuje teren całego powiatu Piskiego.

Największa koncentracja obiektów handlowo – usługowych występuje w śródmieściu, przy czym główny ciąg stanowią ulice Grunwaldzka, Dworcowa, Kościuszki, Plac Daszyńskiego i Rybacka. Na tym terenie

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 43 43 skupia się handel detaliczny artykułami konsumpcyjnymi ,różnorakie usługi, w tym usługi bankowe oraz gastronomiczne. Przedłużeniem tego ciągu jest plac targowy i pawilony handlowe przy ul. Młodzieżowej. W pozostałych dzielnicach miasta nasycenie placówkami handlowo- usługowymi poziomu podstawowego jest znacznie mniejsze a najuboższe pod tym względem są Os. Łupki i tereny rozwojowe pomiędzy ulicami Olsztyńską i Orzyską.

Usługi rzemieślnicze a także hurtownie i sklepy z towarami wielkogabarytowymi rozmieszczone są w większości na obrzeżach miasta, przy czym największym obszarem zdominowanym przez tego rodzaju obiekty są tereny składowo-przemysłowe na południe od ul. Czerniewskiego, wzdłuż ulicy Warszawskiej oraz ul. Jagodnej. Obszarami koncentracji takich usług są również: ciąg ulic Orzyska – Olsztyńska – Tartaczna oraz teren pomiędzy ul. Wojska Polskiego i linią kolejową.

Placówki usługowo – handlowe na terenie wiejskim to przede wszystkim kilkadziesiąt małych sklepów spożywczo – przemysłowych, zabezpieczających podstawowe potrzeby mieszkańców. Jeśli chodzi o placówki świadczące usługi rzemieślnicze dla mieszkańców, to generalnie na terenie wiejskim gminy jest ich bardzo mało, przy czym koncentrują się one w północnej części gminy a szczególnie we wsiach, w których istnieje możliwość wykorzystania większego rynku jakim jest miasto Pisz (Maldanin, Jagodne, Trzonki, Snopki, Szczechy Wielkie).

Administracja

Pisz, jako siedziba powiatu pełni ponad lokalne funkcje administracyjne. Wśród mieszczących się tu urzędów i placówek administracji specjalnej odpowiadającej tej randze są: Starostwo Powiatowe, Urząd Skarbowy, Powiatowy Urząd Pracy, Komenda Policji, Sąd Rejonowy, Komenda Państwowej Straży Pożarnej, Stacja Sanitarno – Epidemiologiczna, Powiatowy Inspektorat Weterynarii, Państwowa Inspekcja Nasiennictwa i Ochrony Roślin, Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych, Oddział Powiatowy Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Powiatowy Zespół Doradztwa Rolniczego. Siedzibą władz miasta i gminy jest Urząd Miejski, położony przy ul. Gizewiusza 5.

Poziom bezpieczeństwa

Na terenie gminy sprawami bezpieczeństwa zajmują się następujące instytucje: Powiatowa Komenda Policji, Państwowa Straż Pożarna, Pogotowie Ratunkowe, Jednostki Ochotniczych Straży Pożarnych w

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 44 44 Liskach, Rostkach, Jeżach, Wiartlu, Pogobiu Średnim i Hejdyku. Powołany został również Gminny Zespół Reagowania Kryzysowego.

Najważniejszą rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa i porządku publicznego pełni Powiatowa Komenda Policji w Piszu.

Dane statystyczne dotyczące wybranych kategorii przestępstw na terenie gminy Pisz. (Dane – Sprawozdania z działalności Komendy Powiatowej w Piszu-2003) Wybrane kategorie Wszczęto Wszczęto Wskaźnik dynamiki przestępstw postępowań w 2002 postępowań w 2003 % kryminalnych Ogółem przestępstw 810 798 98,5 Ogółem przeciwko 391 407 104,0 mieniu Ogółem przestępstwa 548 545 99,5 kryminalne Kradzież rzeczy 166 175 105,4 Kradzież 15 22 146,6 samochodów Kradzież z 126 131 103,9 włamaniem Rozbój z kradzieżą 11 12 109,1 Przeciwko życiu i 42 29 69,0 zdrowiu Z ustawy o 11 8 72,7 zapobieganiu narkomanii

Na terenie gminy Pisz wskaźnik dynamiki wybranych kategorii przestępstw wyniósł 102,6 %.

W 2003 roku Komenda Powiatowa Policji przyjęła do realizacji strategię, w której określono dwa główne cele: • Bezpieczny obywatel, bezpieczna okolica, dom, droga – zapewnienie mieszkańcom gminy i miasta Pisz oraz osobom wypoczywającym poczucia bezpieczeństwa. • Stop przemocy i patologii – bezpieczeństwo dzieci i młodzieży.

W celu poprawy bezpieczeństwa gmina wspólnie z policją zamierza wprowadzić system monitoringu najbardziej zagrożonych przestępczością miejsc na terenie miasta.

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 45 45 6.3. Grupy społeczne wymagające wsparcia

Powody przyznania pomocy społecznej (Dane: Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej)

Powody trudnej sytuacji życiowej 2000 2001 2002 2003 Ubóstwo liczba rodzin 1223 1054 1316 1350 liczba osób w 4399 3755 4040 5141 rodzinach Sieroctwo liczba rodzin 37 10 19 19 liczba osób w 121 35 68 69 rodzinach Bezdomność liczba rodzin 14 13 14 18 liczba osób w 16 16 15 21 rodzinach Potrzeba ochrony liczba rodzin 197 192 125 181 macierzyństwa liczba osób w 689 556 586 826 rodzinach Bezrobocie liczba rodzin 966 1000 1247 1116 liczba osób w 3418 3564 4028 3780 rodzinach Niepełnosprawność liczba rodzin 292 270 380 375 liczba osób w 923 905 1059 995 rodzinach Długotrwała choroba liczba rodzin 159 197 353 228 liczba osób w 447 576 1124 1832 rodzinach Bezradność w liczba rodzin 381 340 459 355 sprawach opiekuńczo- liczba osób w 1922 1621 2312 1718 wychowawczych i rodzinach prowadzeniu gospodarstwa domowego Alkoholizm liczba rodzin 49 50 64 53 liczba osób w 129 129 156 128 rodzinach Narkomania liczba rodzin 1 2 2 - liczba osób w 1 2 3 - rodzinach

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 46 46 Trudności w liczba rodzin 13 21 18 10 przystosowaniu do liczba osób w 26 47 26 14 życia po opuszczeniu rodzinach zakładu karnego

Z powyższej tabeli wynika, że zasadniczym powodem korzystania z pomocy społecznej jest bezrobocie i ubóstwo. Zauważa się tu wzrost liczby rodzin zagrożonych bezrobociem i ubóstwem. Dużą grupą wymagającą wsparcia są osoby niepełnosprawne oraz bezradne w sprawach opiekuńczo- wychowawczych i prowadzeniu gospodarstwa domowego. Również potrzeba ochrony macierzyństwa i długotrwała choroba są przyczyną korzystania z pomocy społecznej dość dużej liczby rodzin.

6.4. Rynek pracy

Rynek pracy na terenie miasta opiera się głównie o trzy dziedziny: przetwórstwo drewna, handel i usługi dla ludności oraz sferę budżetową. Ok. 1600 osób związanych jest z zakładami przetwarzającymi drewno. Największym pracodawcą są tu Fabryka „Sklejka – Pisz” S.A. Drugą dziedziną dającą największe zatrudnienie jest sfera budżetowa. Liczba osób związanych z nią zawodowo wynosi ok. 1500 osób. Od kondycji tych dwóch dziedzin zależne są inne, takie jak: handel hurtowy i detaliczny, wszelkiego rodzaju usługi, transport i budownictwo mieszkaniowe. Dobrym zjawiskiem na rynku pracy jest niewielki, lecz stały, wzrost ilości podmiotów gospodarczych. Jednak według statystyk nie pociąga to za sobą wzrostu zatrudnienia. Związane to być może z tak zwaną „szarą strefą zatrudnienia”. Bezrobocie od kilku lat utrzymuje się na poziomie ok. 31 %.

Inaczej przedstawia się sytuacja na terenach wiejskich. Pracujący związani są tu głównie z rolnictwem i leśnictwem, z czego większość zatrudnionych jest w rolnictwie. W niewielkim stopniu rozwinięty jest tu handel i usługi dla ludności oraz obsługa ruchu turystycznego. Stopa bezrobocia porównywalna jest tu z miastem Pisz. Niepokojącym zjawiskiem jest tu ukryte bezrobocie w rolnictwie. Brak miejsc pracy w innych branżach powoduje pozostawanie młodych ludzi w indywidualnych gospodarstwach rolnych, gdzie opłacają składki na ubezpieczenie rolnicze a poszukują pracy w innych dziedzinach. Duże nadzieje wiąże się ze wzrostem zatrudnienia w przemyśle turystycznym, dla którego istnieją na tym terenie atrakcyjne warunki przyrodnicze.

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 47 47 Struktura zatrudnienia w poszczególnych sektorach - wg faktycznego miejsca zamieszkania (lata porównawcze 1996 - 2003) (Dane: GUS w Warszawie – Baza Danych Regionalnych) Rok Jednostka Pracujący Sektor Sektor Usługi Usługi nie- ogółem rolniczy przemysłowy rynkowe rynkowe

1996 Razem 5343 361 2006 1032 1944

miasto 4660 84 1919 951 1706 wieś 683 277 87 81 238 1997 Razem 5246 371 2064 1024 1787

miasto 4616 85 1972 951 1608 wieś 630 286 92 73 179 1998 Razem 5350 302 2283 1124 1821

miasto 4913 73 2198 998 1644 wieś 617 229 85 126 177 Razem 5391 273 2372 1037 1709 1999 miasto 4813 40 2303 920 1550 wieś 578 233 69 117 159 Razem 4860 310 2092 866 1592 2000 miasto 4294 45 2018 801 1430 wieś 566 265 74 65 162 Razem 4464 275 1865 881 1443 2001 miasto 4027 60 1825 829 1313 wieś 437 215 40 52 130 Razem 4673 249 2060 845 1519

2002 miasto 4285 49 2009 815 1412 wieś 388 200 51 30 107 Razem 4719 253 2125 843 1498 2003 miasto 4259 67 1994 804 1394 wieś 460 186 131 39 104

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 48 48 Jak wynika z powyższej tabeli do 2001r. notowano stały spadek liczby pracujących w poszczególnych sektorach. Od 2002r. zanotowano niewielki wzrost zatrudnienia w sektorze przemysłowym a w dalszym ciągu spadek w sektorze usługowym.

6.5. Identyfikacja problemów

Sytuacja demograficzna i społeczna terenu

• niewielki coroczny spadek liczby mieszkańców • wzrost populacji w wieku produkcyjnym i poprodukcyjnym (starzenie się społeczeństwa) • odpływ młodych, wykształconych ludzi w poszukiwaniu pracy poza gminą i województwem • wysoka stopa bezrobocia

Warunki i jakość życia mieszkańców

• brak mieszkań socjalnych (w chwili obecnej na mieszkanie socjalne oczekuje 70 rodzin najniżej uposażonych i jest to tendencja wzrostowa) • brak obiektów sportowo – rekreacyjnych, szczególnie na terenie wiejskim, dostępnych dla ogółu mieszkańców • niedostateczne lub brak wyposażenia obiektów sportowo - rekreacyjnych • brak sal gimnastycznych w szkołach wiejskich oraz przy SP nr 1 w Piszu • brak boisk do gier zespołowych • brak ścieżek rowerowych na terenie miasta i wsi • brak bazy turystycznej na terenie miasta i wsi • brak placówek kulturalnych na terenie wsi • niedostateczna dostępność mieszkańców do sieci informatycznych (Internetu) • brak placówek opieki zdrowotnej na terenie wiejskim (dojazd do Pisza z najbardziej oddalonych miejscowości wynosi 20-30 km w jedną stronę)

• w ramach bezpieczeństwa mieszkańców na uwagę zasługuje stan zaplecza technicznego ochotniczych straży pożarnych - brak nowoczesnego sprzętu oraz zaplecza magazynowego • brak monitoringu najbardziej zagrożonych miejsc na terenie miasta • brak straży miejskiej

Problemy rynku pracy

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 49 49 • spadek zatrudnienia w przemyśle drzewnym • spadek zatrudnienia w rolnictwie • brak rozwoju lokalnych podmiotów gospodarczych • brak zainteresowania inwestorów zewnętrznych • odpływ młodych wykształconych ludzi i wzrost liczby mieszkańców w wieku produkcyjnym powyżej 40 roku życia

III. ZADANIA POLEGAJĄCE NA POPRAWIE SYTUACJI NA DANYM OBSZARZE

1. Lista zadań:

1.1. Zmiany w strukturze gospodarczej obszaru, w tym zasady kształtowania rolnej i leśnej przestrzeni produkcyjnej • w rejonach o niskim potencjale produkcji rolnej wspieranie rolnictwa ekologicznego • rozwój turystyki i agroturystyki

1.2. Zmiany w sposobie użytkowania terenu • sporządzenie szczegółowych planów zagospodarowania przestrzennego dla każdego obrębu geodezyjnego • zwiększenie lesistości terenu • przeznaczenie terenów rolniczych, o niskiej klasie bonitacyjnej, pod infrastrukturę związaną z turystyką, usługami dla ludności • utworzenie strefy przemysłowej i uzbrajanie terenów w strefie • wyznaczanie kolejnych terenów pod inwestycje, wyposażanie ich w infrastrukturę oraz promocja

1.3. Rozwój systemu komunikacji i infrastruktury • budowa obwodnicy miasta • budowa, przebudowa i remonty dróg, chodników i ścieżek rowerowych • budowa parkingów i miejsc postojowych dla samochodów ciężarowych • budowa mostu drogowego na rzece Pisie • budowa śluzy i portu na rzece Pisie • rozbudowa oświetlenia ulicznego i drogowego • budowa kanalizacji deszczowej • budowa sieci wodociągowych i kanalizacyjnych • modernizacja stacji uzdatniania wody w m. Pisz • budowa i modernizacja lokalnych systemów wodno - kanalizacyjnych łącznie ze stacjami uzdatniania wody i oczyszczalniami ścieków na terenach wiejskich • zagospodarowanie wód opadowych (budowa kanalizacji burzowych z podczyszczaniem)

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 50 50 • rozbudowa sieci gazowej na terenie miasta i gminy • rozbudowa sieci ciepłowniczej na terenie miasta

1.4. Poprawa stanu środowiska naturalnego • poprawa czystości zbiorników wodnych • modernizacja oczyszczalni ścieków w Piszu • zagospodarowanie osadów z oczyszczalni ścieków • budowa lokalnych systemów wodno - kanalizacyjnych łącznie ze stacjami uzdatniania wody i oczyszczalniami ścieków na terenach wiejskich znacznie oddalonych od miasta Pisz • budowa sieci wodociągowych i kanalizacyjnych • budowa kanalizacji deszczowej • wprowadzenie selektywnej zbiórki odpadów • rekultywacja składowiska odpadów komunalnych • utylizacja odpadów stałych • zmniejszenie zanieczyszczenia powietrza w mieście poprzez rozbudowę sieci ciepłowniczej i podłączanie kolejnych obiektów

1.5. Poprawa stanu środowiska kulturowego • rozbudowa Piskiego Domu Kultury • budowa i modernizacja świetlic wiejskich • budowa amfiteatru dla potrzeb imprez masowych i koncertów • wyposażenie PDK i świetlic wiejskich w niezbędny sprzęt • modernizacja pomieszczeń Muzeum Ziemi Piskiej oraz zakup wyposażenia sal muzealnych • budowa systemu informacji kulturalnej • zakup wyposażenia biblioteki miejskiej • restauracja i rewitalizacja obiektów dziedzictwa kulturowego

1.6. Rewitalizacja obszarów miejskich • renowacja budynków przy Pl. Daszyńskiego • przebudowa, wymiana i remont infrastruktury wodno-kanalizacyjnej, elektrycznej, grzewczej i gazowej w rewitalizowanych obiektach • poprawa funkcjonalności ruchu kołowego, pieszego i estetyki przestrzeni rewitalizowanego terenu

1.7. Odnowa wsi oraz zachowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego • planowanie wstępne • remont, budowa lub adaptacja oraz wyposażenie obiektów publicznych pełniących funkcje kulturalne • remont, budowa i urządzanie placów zabaw, boisk sportowych, ścieżek rowerowych, szlaków pieszych służących do użytku publicznego • projekty związane z kultywowaniem tradycji społeczności lokalnych • urządzanie terenów zielonych, parków i innych miejsc wypoczynku • remont, budowa lub przebudowa elementów małej infrastruktury turystycznej i rekreacyjnej w tym systemów informacji wizualnej • zagospodarowanie zbiorników i cieków wodnych w obrębie miejscowości

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 51 51 • rewitalizacja, remont lub adaptacja obiektów zabytkowych użytkowanych na cele publiczne oraz remont lub konserwacja lokalnych pomników historycznych i miejsc pamięci • wyburzenia i rozbiórka zdewastowanych budynków i budowli publicznych

1.8. Poprawa warunków i jakości życia mieszkańców, w tym zmiany w strukturze zamieszkania

Mieszkalnictwo • remont, termoizolacja, wyposażenie w infrastrukturę techniczną budynków wielorodzinnych będących w zasobach gminy, wspólnot mieszkaniowych, spółdzielni i innych podmiotów • budowa mieszkań socjalnych dla najuboższych mieszkańców • zagospodarowanie terenów wokół osiedli mieszkaniowych (place zabaw, tereny rekreacyjne, infrastruktura techniczna)

Oświata i wychowanie • przebudowa i modernizacja budynków szkolnych, sal dydaktycznych • budowa sal gimnastycznych, boisk sportowych • wyposażenie obiektów sportowych i sal dydaktycznych • zagospodarowanie otoczenia obiektów

Ochrona zdrowia i opieka społeczna • poprawa dostępu do specjalistycznej opieki zdrowotnej • wyposażenie w sprzęt Warsztatów Terapii Zajęciowej • wyposażenie Ośrodka Profilaktyki i Terapii • termoizolacja budynków • likwidacja barier architektonicznych • zakup systemów informatycznych poprawiających zarządzanie

Sport, rekreacja i turystyka • budowa centrum sportowo – rekreacyjnego os. Wschód • budowa i wyposażenie boisk sportowych na terenie wsi • budowa placu zabaw • rozbudowa Ośrodka Sportu i Rekreacji w Piszu • przebudowa krytej pływalni • wyposażenie obiektów w niezbędny sprzęt • budowa portu na rzece Pisie • rozwój systemów informacji kulturalnej i turystycznej • wyposażenie punktów informacji turystycznej • budowa ścieżek rowerowych • oznakowanie szlaków turystycznych • wspieranie inicjatyw polepszających walory turystyczne gminy

Bezpieczeństwo • wyznaczenie stref najbardziej zagrożonych przestępczością • budowa oświetlenia w miejscach najbardziej zagrożonych

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 52 52 • budowa systemu monitorowania miasta • budowa i przebudowa remiz ochotniczych straży pożarnych • wyposażenie w sprzęt ochotniczych straży pożarnych

1.9. Rozwój społeczeństwa informacyjnego • tworzenie publicznych punktów dostępu do szerokopasmowego internetu • budowa systemów elektronicznego obiegu dokumentów, elektronicznej archiwizacji dokumentów oraz rozwój usług elektronicznych dla ludności • budowa lokalnych systemów transmisji danych

1.10. Wzmocnienie rozwoju zasobów ludzkich • wspieranie rozwoju kwalifikacji zawodowych • badania, analizy dla potrzeb rynku pracy • wspieranie rozwoju edukacyjnego młodzieży wiejskiej

1.11. Wspieranie rozwoju gospodarczego • stworzenie systemu ulg podatkowych • wspieranie samorządu gospodarczego • budowa urządzeń infrastruktury technicznej umożliwiająca rozwój gospodarczy • promocja miasta i gminy

2. Lista zadań do zrealizowania wynikających z hierarchii ważności

Z diagnozy sytuacji społeczno – gospodarczej Gminy Pisz wynikają następujące priorytety:

I/ Rozwój systemu komunikacji i infrastruktury II/ Rewitalizacja obszarów miejskich III/ Poprawa stanu środowiska naturalnego IV/ Poprawa warunków i jakości życia mieszkańców

2.1. Zadania przyjęte do realizacji na lata 2005 – 2006.

I/ Rozwój systemu komunikacji i infrastruktury oraz poprawa stanu środowiska naturalnego

• budowa ulic Batorego i Kowieńskiej oraz dokończenie budowy ulicy Tuwima w Piszu • budowa ulic Akacjowej, Chabrowej, Łabędziej, Ogrodowej i parkingu pomiędzy ulicami Chabrową i Akacjową w Piszu • budowa ulicy Warmińskiej w Piszu • przebudowa ulic Pionierów i Długiej w Piszu • przebudowa dróg: Snopki – Wąglik, drogi we wsi Uściany • przebudowa drogi do plaży miejskiej w Piszu

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 53 53 • budowa dróg na Os. Wschód • budowa sieci wodociągowej do wsi Łupki • budowa sieci wodociągowej do wsi Ciesina i Hejdyk • budowa sieci wodociągowej i kanalizacyjnej do wsi Turowo • budowa sieci wodociągowej i kanalizacyjnej Maldanin – Zdory • budowa sieci wodociągowej i kanalizacyjnej do portu jachtowego „Wrota Mazur” w m. Imionek • budowa sieci kanalizacji sanitarnej – ulice: Prusa, usługowa, Żeromskiego, Jagiełły, Wojska Polskiego, Spacerowa, Świerczewskiego, Mieszka I, Bema, Sikorskiego, Skrzetuskiego w Piszu • budowa sieci kanalizacyjnej do m. Jaśkowo • budowa sieci kanalizacyjnej do m. Babrosty

II/ Rewitalizacja obszarów miejskich • przebudowa Placu Daszyńskiego w Piszu

III/ Poprawa warunków i jakości życia mieszkańców, w tym zmiany w strukturze zamieszkania

Oświata i wychowanie • budowa Sali gimnastycznej wraz z zapleczem socjalnym przy SP Nr 1 w Piszu • budowa kompleksu sportowego przy Gminnym Zespole Szkół w Piszu • budowa Sali gimnastycznej przy SP Nr 2 w Piszu • przebudowa SP w Trzonkach

2.2. Planowane zadania do realizacji na lata następne.

• budowa ulic na Os. Wschód • budowa domu kultury i amfiteatru • projekt PISA • remont przedszkola • modernizacja pływalni • zagospodarowanie odpadów (wysypisko śmieci )

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 54 54 IV. REALIZACJA ZADAŃ I PROJEKTÓW

1. Planowane projekty i zadania inwestycyjne na lata 2005 – 2006 do dofinansowania z ZPORR

Lista projektów i zadań inwestycyjnych obejmuje zaplanowane zadania do realizacji w latach 2005 – 2006 (zgodnie z zasadą n+2) przewidziane do finansowania ze środków Unii Europejskiej.

Zadanie Nr 1 Nazwa planowanego zadania Przebudowa ulic Pionierów i Długiej w Piszu wraz z infrastrukturą towarzyszącą

Określenie kryterium kolejności Realizacja zadania przewidziana jest na lata 2005 – 2006. Zadania to jest zgodne z realizacji zadania priorytetem I gminy – Rozwój systemu komunikacji i infrastruktury Zgodność z planem Zadanie to jest zgodne z założeniami zagospodarowania przestrzennego Gminy Pisz. zagospodarowania przestrzennego Etapy działania wraz z Zadanie to planowane jest do realizacji w latach 2005 – 2006 przy uzyskaniu przewidywanym czasem dofinansowania z EFRR. W przypadku nie uzyskania dofinansowania z EFRR (harmonogramem) realizacji zadanie to zostanie wykonane w latach następnych. Planuje się przebudowę ulic o długości 2131 m, budowę chodników po obu stronach oraz ścieżek rowerowych i oświetlenia ulicznego oraz kanalizacji deszczowej Instytucje i podmioty Gmina Pisz, Powiat Pisz uczestniczące we wdrażaniu Nakłady do poniesienia na Wyszczególnienie Lata realizacji realizację zadania w PLN RAZEM 2005 2006 2007 Budżet gminy 630 000 315 000 315 000 Budżet państwa 840 000 420 000 420 000 Środki jednostek organizacyjnych gminy Środki z programów UE 6 300 000 3 150 000 3 150 000 Kredyty i pożyczki Środki prywatne Inne dotacje i subwencje Inne (budżet powiatu) 630 000 315 000 315 000 OGÓŁEM 8 400 00 4 200 000 4 200 000

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 55 55 Oczekiwane rezultaty Produkty: - długość zmodernizowanych dróg powiatowych - 2,13 km - długość wybudowanych chodników -4,26 km - długość wybudowanych ścieżek rowerowych -2,13 km - długość wybudowanej sieci kanalizacji deszczowej -2,5 km - liczba wybudowanych przykanalików kanalizacji deszczowej 50 - szt. - liczba wybudowanych przepompowni -szt. 1

Rezultaty: - nośność zmodernizowanej drogi ………kN/oś - średni czas przejazdu -3 minuty - natężenie ruchu na drodze -30 pojazdów/h - liczba osób korzystających z obiektów infrastruktury drogowej -1000 osób - długość sieci kanalizacji deszczowej na terenie gminy - 14,87 km

Zadanie Nr 2 Nazwa planowanego zadania Przebudowa ulic Batorego i Kowieńskiej oraz dokończenie przebudowy ulicy Tuwima w Piszu wraz z infrastrukturą towarzyszącą. Określenie kryterium kolejności Realizacja zadania przewidziana jest na rok 2005. Zadania to jest zgodne z realizacji zadania priorytetem I gminy – Rozwój systemu komunikacji i infrastruktury Zgodność z planem Zadanie to jest zgodne z założeniami zagospodarowania przestrzennego Gminy Pisz. zagospodarowania przestrzennego Etapy działania wraz z Zadanie to planowane jest do realizacji w całości w roku 2005 przy uzyskaniu przewidywanym czasem dofinansowania z EFRR. W przypadku nie uzyskania dofinansowania z EFRR (harmonogramem) realizacji zadanie to zostanie wykonane w latach następnych Instytucje i podmioty uczestniczące Gmina Pisz we wdrażaniu Nakłady do poniesienia na Wyszczególnienie Lata realizacji realizację zadania w PLN RAZEM 2005 2006 2007 Budżet gminy 375 000 375 000 Budżet państwa 250 000 250 000 Środki jednostek organizacyjnych gminy Środki z programów UE 1 875 000 1 875 000 Kredyty i pożyczki Środki prywatne Inne dotacje i subwencje Inne OGÓŁEM 2 500 000 2 500 000

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 56 56 Oczekiwane rezultaty Produkty: - długość wybudowanych dróg gminnych - 1,66 km - długość zmodernizowanych dróg gminnych - 0,59 km - długość wybudowanych chodników -3,05 km - długość wybudowanych ścieżek rowerowych - 3,05 km - długość wybudowanych ciągów pieszo-rowerowych -1,46 km - liczba wybudowanych punktów oświetleniowych 30 szt - długość wybudowanej sieci kanalizacji deszczowej - 1,66 km - liczba wybudowanych przykanalików kanalizacji deszczowej 30- szt. - liczba wybudowanych przepompowni 1 -szt.

Rezultaty: - nośność wybudowanej drogi ………kN/oś - nośność zmodernizowanej drogi ………kN/oś - średni czas przejazdu -10 minut - natężenie ruchu na drodze -30 pojazdów/h - liczba osób korzystających z obiektów infrastruktury drogowej -600 osób - długość sieci kanalizacji deszczowej na terenie gminy - 16,53 km

Zadanie Nr 3 Nazwa planowanego zadania Przebudowa ulic na osiedlu Wschód

Określenie kryterium kolejności Realizacja zadania przewidziana jest na lata 2005-2006. Zadania to jest zgodne z realizacji zadania priorytetem I gminy – Rozwój systemu komunikacji i infrastruktury Zgodność z planem Zadanie to jest zgodne z założeniami zagospodarowania przestrzennego Gminy Pisz. zagospodarowania przestrzennego Etapy działania wraz z Zadanie to planowane jest do realizacji na lata 2005-2006 przy uzyskaniu przewidywanym czasem dofinansowania z EFRR. W przypadku nie uzyskania dofinansowania z EFRR (harmonogramem) realizacji zadanie to zostanie wykonane w latach następnych. W roku 2005 przewidziano wykonanie dokumentacji projektowej a w 2006 wykonanie inwestycji. Instytucje i podmioty uczestniczące Gmina Pisz we wdrażaniu

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 57 57 Nakłady do poniesienia na Wyszczególnienie Lata realizacji realizację zadania w PLN RAZEM 2005 2006 2007 Budżet gminy 120 000 120 000 Budżet państwa 200 000 80 000 120 000 Środki jednostek organizacyjnych gminy Środki z programów UE 1 500 000 600 000 900 000 Kredyty i pożyczki 180 000 180 000 Środki prywatne Inne dotacje i subwencje Inne OGÓŁEM 2 000 000 800 000 1 200 000 Oczekiwane rezultaty Produkty: - długość zmodernizowanych dróg gminnych - 1,50 km - długość wybudowanych chodników -3,00 km

Rezultaty: - nośność zmodernizowanej drogi ………kN/oś - średni czas przejazdu - minut - natężenie ruchu na drodze -300 pojazdów/h - liczba osób korzystających z obiektów infrastruktury drogowej -1500 osób

Zadanie Nr 4 Nazwa planowanego zadania Przebudowa ulic Chabrowej, Akacjowej, Łabędziej, Ogrodowej wraz z kanalizacją deszczową oraz parkingu pomiędzy ulicami Chabrową i Akacjową. Określenie kryterium kolejności Realizacja zadania przewidziana jest na rok 2005. Zadania to jest zgodne z realizacji zadania priorytetem I gminy – Rozwój systemu komunikacji i infrastruktury Zgodność z planem Zadanie to jest zgodne z założeniami zagospodarowania przestrzennego Gminy zagospodarowania przestrzennego Pisz. Etapy działania wraz z Zadanie to planowane jest do realizacji w całości w roku 2005 przy uzyskaniu przewidywanym czasem dofinansowania z EFRR. W przypadku nie uzyskania dofinansowania z EFRR (harmonogramem) realizacji zadanie to zostanie wykonane w latach następnych.

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 58 58 Instytucje i podmioty uczestniczące Gmina Pisz we wdrażaniu Nakłady do poniesienia na Wyszczególnienie Lata realizacji realizację zadania w PLN RAZEM 2005 2006 Budżet gminy 225 000 225 000 Budżet państwa 150 000 150 000 Środki jednostek organizacyjnych gminy Środki z programów UE 1 125 000 1 125 000 Kredyty i pożyczki Środki prywatne Inne dotacje i subwencje Inne OGÓŁEM 1 500 000 1 500 000 Oczekiwane rezultaty Produkty: - długość wybudowanych dróg gminnych - 0,81 km - długość wybudowanych chodników - 0,19 km - długość wybudowanych ciągów pieszo – rowerowych - 0,42 km - długość wybudowanej sieci kanalizacji deszczowej – 0,81 km - liczba wybudowanych przykanalików kanalizacji deszczowej 15 szt Rezultaty: - nośność wybudowanej drogi ………kN/oś - średni czas przejazdu - 5 minut - natężenie ruchu na drodze -30 pojazdów/h - liczba osób korzystających z obiektów infrastruktury drogowej -500 osób - długość sieci kanalizacji deszczowej na terenie gminy -17,34 km

Zadanie Nr 5 Nazwa planowanego zadania Budowa ulicy Warmińskiej wraz z infrastrukturą towarzyszącą

Określenie kryterium kolejności Realizacja zadania przewidziana jest na lata 2006 - 2008. Zadania to jest zgodne z realizacji zadania priorytetem I gminy – Rozwój systemu komunikacji i infrastruktury Zgodność z planem Zadanie to jest zgodne z założeniami zagospodarowania przestrzennego Gminy zagospodarowania przestrzennego Pisz. Etapy działania wraz z Zadanie to planowane jest do realizacji na lata 2006 - 2008 przy uzyskaniu przewidywanym czasem dofinansowania z EFRR. W przypadku nie uzyskania dofinansowania z EFRR (harmonogramem) realizacji zadanie to zostanie wykonane w latach następnych

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 59 59 Instytucje i podmioty uczestniczące Gmina Pisz we wdrażaniu Nakłady do poniesienia na Wyszczególnienie Lata realizacji realizację zadania w PLN RAZEM 2006 2007 2008 Budżet gminy 240 000 120 000 120 000 Budżet państwa 240 000 80 000 80 000 80 000 Środki jednostek organizacyjnych gminy Środki z programów UE 1 800 000 600 000 600 000 600 000 Kredyty i pożyczki 120 000 120 000 Środki prywatne Inne dotacje i subwencje (ANR) Inne OGÓŁEM 2 400 000 800 000 800 000 800 000 Oczekiwane rezultaty Produkty: - długość wybudowanych dróg gminnych - 1,50 km - długość wybudowanych chodników -3,00 km - długość wybudowanych ścieżek rowerowych - 3,00 km - liczba wybudowanych punktów oświetleniowych -30 szt - długość wybudowanej sieci kanalizacji deszczowej - 1,50 km - liczba wybudowanych przykanalików kanalizacji deszczowej -30 szt. - liczba wybudowanych przepompowni 1-szt.

Rezultaty: - nośność wybudowanej drogi ………kN/oś - nośność zmodernizowanej drogi ………kN/oś - średni czas przejazdu -5 minut - natężenie ruchu na drodze -300 pojazdów/h - liczba osób korzystających z obiektów infrastruktury drogowej -700 osób - długość sieci kanalizacji deszczowej na terenie gminy - 18,84 km

Zadanie Nr 6 Nazwa planowanego zadania Przebudowa drogi Snopki - Wąglik

Określenie kryterium kolejności Realizacja zadania przewidziana jest na rok 2006. Zadania to jest zgodne z realizacji zadania priorytetem I gminy – Rozwój systemu komunikacji i infrastruktury Zgodność z planem Zadanie to jest zgodne z założeniami zagospodarowania przestrzennego Gminy zagospodarowania przestrzennego Pisz.

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 60 60 Etapy działania wraz z Zadanie to planowane jest do realizacji w latach w roku 2006 przy uzyskaniu przewidywanym czasem dofinansowania z EFRR. W przypadku nie uzyskania dofinansowania z EFRR (harmonogramem) realizacji zadanie to zostanie wykonane w latach następnych. . Instytucje i podmioty uczestniczące Gmina Pisz we wdrażaniu Nakłady do poniesienia na Wyszczególnienie Lata realizacji realizację zadania w PLN RAZEM 2005 2006 2007 Budżet gminy Budżet państwa 30 000 30 000 Środki jednostek organizacyjnych gminy Środki z programów UE 225 000 225 000 Kredyty i pożyczki 45 000 45 000 Środki prywatne Inne dotacje i subwencje (ANR) Inne OGÓŁEM 300 000 300 000 Oczekiwane rezultaty Produkty: - długość zmodernizowanych dróg gminnych – 0,4 km

Rezultaty: - nośność wybudowanej drogi - kN/oś - średni czas przejazdu - 2 minuty - natężenie ruchu na drodze - 10 pojazdów/h - liczba osób korzystających z obiektów infrastruktury drogowej -300 osób

Zadanie Nr 7 Nazwa planowanego zadania Przebudowa drogi w m. Uściany

Określenie kryterium kolejności Realizacja zadania przewidziana jest na rok 2006. Zadania to jest zgodne z realizacji zadania priorytetem I gminy – Rozwój systemu komunikacji i infrastruktury Zgodność z planem Zadanie to jest zgodne z założeniami zagospodarowania przestrzennego Gminy zagospodarowania przestrzennego Pisz.

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 61 61 Etapy działania wraz z Zadanie to planowane jest do realizacji w latach w roku 2006 przy uzyskaniu przewidywanym czasem dofinansowania z EFRR. W przypadku nie uzyskania dofinansowania z EFRR (harmonogramem) realizacji zadanie to zostanie wykonane w latach następnych. . Instytucje i podmioty uczestniczące Gmina Pisz we wdrażaniu Nakłady do poniesienia na Wyszczególnienie Lata realizacji realizację zadania w PLN RAZEM 2005 2006 2007 Budżet gminy Budżet państwa 40 000 40 000 Środki jednostek organizacyjnych gminy Środki z programów UE 300 000 300 000 Kredyty i pożyczki 60 000 60 000 Środki prywatne Inne dotacje i subwencje (ANR) Inne OGÓŁEM 400 000 400 000 Oczekiwane rezultaty Produkty: - długość zmodernizowanych dróg gminnych – 0,6 km

Rezultaty: - nośność wybudowanej drogi - kN/oś - średni czas przejazdu - 3 minuty - natężenie ruchu na drodze - 10 pojazdów/h - liczba osób korzystających z obiektów infrastruktury drogowej -100 osób

Zadanie Nr 8 Nazwa planowanego zadania Przebudowa drogi do plaży miejskiej w Piszu wraz z infrastrukturą towarzyszącą.

Określenie kryterium kolejności Realizacja zadania przewidziana jest na rok 2006. Zadania to jest zgodne z realizacji zadania priorytetem I gminy – Rozwój systemu komunikacji i infrastruktury Zgodność z planem Zadanie to jest zgodne z założeniami zagospodarowania przestrzennego Gminy zagospodarowania przestrzennego Pisz.

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 62 62 Etapy działania wraz z Zadanie to planowane jest do realizacji w latach w roku 2006 przy uzyskaniu przewidywanym czasem dofinansowania z EFRR. W przypadku nie uzyskania dofinansowania z EFRR (harmonogramem) realizacji zadanie to zostanie wykonane w latach następnych. . Instytucje i podmioty uczestniczące Gmina Pisz we wdrażaniu Nakłady do poniesienia na Wyszczególnienie Lata realizacji realizację zadania w PLN RAZEM 2005 2006 2007 Budżet gminy Budżet państwa 60 000 60 000 Środki jednostek organizacyjnych gminy Środki z programów UE 450 000 450 000 Kredyty i pożyczki 90 000 90 000 Środki prywatne Inne dotacje i subwencje (ANR) Inne OGÓŁEM 600 000 600 000 Oczekiwane rezultaty Produkty: - długość zmodernizowanych dróg gminnych – 0,8 km - długość wybudowanych ciągów pieszo – rowerowych - 0,8 km - liczba wybudowanych punktów oświetleniowych - 26 szt.

Rezultaty: - nośność wybudowanej drogi - kN/oś - średni czas przejazdu - 2 minuty - natężenie ruchu na drodze - 10 pojazdów/h - liczba osób korzystających z obiektów infrastruktury drogowej -100 osób

Zadanie Nr 9 Nazwa planowanego zadania Budowa sieci wodociągowej w m. Łupki

Określenie kryterium kolejności Zadanie to jest zgodne z priorytetem I gminy – Rozwój systemu komunikacji i realizacji zadania infrastruktury oraz priorytetem III – Poprawa stanu środowiska naturalnego.

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 63 63 Zgodność z planem Zadanie to jest zgodne z założeniami zagospodarowania przestrzennego Gminy zagospodarowania przestrzennego Pisz. Etapy działania wraz z Zadanie to planowane jest do realizacji w roku 2005 przy uzyskaniu przewidywanym czasem dofinansowania z EFRR. W przypadku nie uzyskania dofinansowania z EFRR (harmonogramem) realizacji zadanie to zostanie wykonane w latach następnych. . Instytucje i podmioty uczestniczące Gmina Pisz we wdrażaniu Nakłady do poniesienia na Wyszczególnienie Lata realizacji realizację zadania w PLN RAZEM 2005 2006 2007 Budżet gminy 122 000 122 000 Budżet państwa 48 000 48 000 Środki jednostek organizacyjnych gminy Środki z programów UE 350 000 350 000 Kredyty i pożyczki Środki prywatne Inne dotacje i subwencje Inne OGÓŁEM 570 000 570 000 Oczekiwane rezultaty Produkty: - długość wybudowanej sieci wodociągowej - 4,95 km

Rezultaty: - liczba gospodarstw domowych podłączonych do sieci wodociągowej – 50 szt - liczba osób korzystających z sieci wodociągowej – 265 osób - powierzchnia terenów inwestycyjnych z dostępem do sieci wodociągowej – 10 ha

Zadanie Nr 10 Nazwa planowanego zadania Budowa sieci wodociągowej w miejscowościach Ciesina i Hejdyk

Określenie kryterium kolejności Zadanie to jest zgodne z priorytetem I gminy – Rozwój systemu komunikacji i realizacji zadania infrastruktury oraz priorytetem III – Poprawa stanu środowiska naturalnego.

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 64 64 Zgodność z planem Zadanie to jest zgodne z założeniami zagospodarowania przestrzennego Gminy zagospodarowania przestrzennego Pisz. Etapy działania wraz z Zadanie to planowane jest do realizacji w latach w roku 2005 -2006 przy uzyskaniu przewidywanym czasem dofinansowania z EFRR. W przypadku nie uzyskania dofinansowania z EFRR (harmonogramem) realizacji zadanie to zostanie wykonane w latach następnych. . W 2005 roku planuje się wykonanie sieci wodociągowej od miejscowości Karpa do miejscowości Ciesina i Hejdyk a w roku 2006 budowę sieci wodociągowej w tych miejscowościach . Instytucje i podmioty uczestniczące Gmina Pisz we wdrażaniu Nakłady do poniesienia na Wyszczególnienie Lata realizacji realizację zadania w PLN RAZEM 2005 2006 2007 Budżet gminy Budżet państwa 138 000 138 000 Środki jednostek organizacyjnych gminy Środki z programów UE 1 020 000 1 020 000 Kredyty i pożyczki 342 000 342 000 Środki prywatne Inne dotacje i subwencje Inne OGÓŁEM 1 500 000 1 500 000 Oczekiwane rezultaty Produkty: - długość wybudowanej sieci wodociągowej - 11 km

Rezultaty: - liczba gospodarstw domowych podłączonych do sieci wodociągowej – 80 szt - liczba osób korzystających z sieci wodociągowej – 499 osób

Zadanie Nr 11 Nazwa planowanego zadania Budowa sieci wodociągowej i kanalizacyjnej Maldanin - Zdory.

Określenie kryterium kolejności Zadanie to jest zgodne z priorytetem I gminy – Rozwój systemu komunikacji i realizacji zadania infrastruktury oraz priorytetem III – Poprawa stanu środowiska naturalnego.

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 65 65 Zgodność z planem Zadanie to jest zgodne z założeniami zagospodarowania przestrzennego Gminy zagospodarowania przestrzennego Pisz. Etapy działania wraz z Zadanie to planowane jest do realizacji w latach 2006-2008 przy uzyskaniu przewidywanym czasem dofinansowania z EFRR. W przypadku nie uzyskania dofinansowania z EFRR (harmonogramem) realizacji zadanie to zostanie wykonane w latach następnych. . Instytucje i podmioty uczestniczące Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Piszu sp. z o.o., Gmina Pisz we wdrażaniu Nakłady do poniesienia na Wyszczególnienie Lata realizacji realizację zadania w PLN RAZEM 2006 2007 2008 Budżet gminy 2 828 000 1 364 000 1 364 000 Budżet państwa Środki jednostek organizacyjnych gminy Środki z programów UE 9 108 000 3 036 000 3 036 000 3 036 000 Kredyty i pożyczki 1 364 000 1 364 000 Środki prywatne Inne dotacje i subwencje Inne OGÓŁEM 13 300 000 4 400 000 4 400 000 4 400 000 Oczekiwane rezultaty Produkty: - długość wybudowanej sieci wodociągowej – 26,00 km - długość wybudowanej sieci kanalizacji sanitarnej – 26,00 km

Rezultaty: - liczba gospodarstw domowych podłączonych do sieci wodociągowej – 181 szt - liczba osób korzystających z sieci wodociągowej – 629 osób - liczba gospodarstw domowych podłączonych do sieci kanalizacji sanitarnej –181 szt. - liczba osób korzystających z sieci kanalizacji sanitarnej – 629 osób - powierzchnia terenów inwestycyjnych z dostępem do sieci kanalizacji sanitarnej – 40 ha - powierzchnia terenów inwestycyjnych z dostępem do sieci wodociągowej – 40 ha

Zadanie Nr 12 Nazwa planowanego zadania Budowa sieci wodociągowej i kanalizacji do m. Turowo

Określenie kryterium kolejności Zadanie to jest zgodne z priorytetem I gminy – Rozwój systemu komunikacji i realizacji zadania infrastruktury oraz priorytetem III – Poprawa stanu środowiska naturalnego.

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 66 66 Zgodność z planem Zadanie to jest zgodne z założeniami zagospodarowania przestrzennego Gminy zagospodarowania przestrzennego Pisz. Etapy działania wraz z Zadanie to planowane jest do realizacji w latach 2005-2006 przy uzyskaniu przewidywanym czasem dofinansowania z EFRR. W przypadku nie uzyskania dofinansowania z EFRR (harmonogramem) realizacji zadanie to zostanie wykonane w latach następnych. . Instytucje i podmioty uczestniczące Gmina Pisz we wdrażaniu Nakłady do poniesienia na Wyszczególnienie Lata realizacji realizację zadania w PLN RAZEM 2005 2006 2007 Budżet gminy 393 393 000 Budżet państwa (ANR) 800 000 400 000 400 000 Środki jednostek organizacyjnych gminy Środki z programów UE 968 000 484 000 484 000 Kredyty i pożyczki 439 000 23 000 416 000 Środki prywatne Inne dotacje i subwencje Inne OGÓŁEM 2 600 000 1 300 000 1 300 000 Oczekiwane rezultaty Produkty: - długość wybudowanej sieci wodociągowej - 4,5 km - długość wybudowanej sieci kanalizacji sanitarnej - 9,5 km

Rezultaty: - liczba gospodarstw domowych podłączonych do sieci wodociągowej – 68 szt - liczba osób korzystających z sieci wodociągowej – 276 osób - liczba gospodarstw domowych podłączonych do sieci kanalizacji sanitarnej – 68 szt. - liczba osób korzystających z sieci kanalizacji sanitarnej – 276 osób

Zadanie Nr 13 Nazwa planowanego zadania Budowa sieci kanalizacyjnej i wodociągowej do potu jachtowego w m. Imionek „Wrota Mazur” Określenie kryterium kolejności Zadanie to jest zgodne z priorytetem I gminy – Rozwój systemu komunikacji i realizacji zadania infrastruktury oraz priorytetem III – Poprawa stanu środowiska naturalnego.

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 67 67 Zgodność z planem Zadanie to jest zgodne z założeniami zagospodarowania przestrzennego Gminy zagospodarowania przestrzennego Pisz. Etapy działania wraz z Zadanie to planowane jest do realizacji w latach 2006-2008 przy uzyskaniu przewidywanym czasem dofinansowania z EFRR. W przypadku nie uzyskania dofinansowania z EFRR (harmonogramem) realizacji zadanie to zostanie wykonane w latach następnych. . Instytucje i podmioty uczestniczące Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Piszu sp. z o.o., Gmina Pisz we wdrażaniu Nakłady do poniesienia na Wyszczególnienie Lata realizacji realizację zadania w PLN RAZEM 2005 2006 2007 Budżet gminy 90 000 Budżet państwa 90 000 Środki jednostek 650 000 organizacyjnych gminy Środki z programów UE 650 000 260 000 Kredyty i pożyczki 260 000 Środki prywatne Inne dotacje i subwencje Inne 1 000 000 OGÓŁEM 1 000 000 Oczekiwane rezultaty Produkty: - długość wybudowanej sieci wodociągowej – 1,5 km - długość wybudowanej sieci kanalizacji sanitarnej – 1,8 km

Rezultaty: - liczba gospodarstw domowych podłączonych do sieci wodociągowej – 0 szt - liczba osób korzystających z sieci wodociągowej – 20 osób - liczba gospodarstw domowych podłączonych do sieci kanalizacji sanitarnej 30 – szt. - liczba osób korzystających z sieci kanalizacji sanitarnej – 111 osób - powierzchnia terenów inwestycyjnych z dostępem do sieci kanalizacji sanitarnej – 20 ha - powierzchnia terenów inwestycyjnych z dostępem do sieci wodociągowej – 20 ha

Zadanie Nr 13 Nazwa planowanego zadania Budowa sieci kanalizacji sanitarnej – ulica Prusa w Piszu.

Określenie kryterium kolejności Zadanie to jest zgodne z priorytetem I gminy – Rozwój systemu komunikacji i realizacji zadania infrastruktury oraz priorytetem III – Poprawa stanu środowiska naturalnego.

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 68 68 Zgodność z planem Zadanie to jest zgodne z założeniami zagospodarowania przestrzennego Gminy zagospodarowania przestrzennego Pisz. Etapy działania wraz z Zadanie to planowane jest do realizacji w roku 2005 przy uzyskaniu przewidywanym czasem dofinansowania z EFRR. W przypadku nie uzyskania dofinansowania z EFRR (harmonogramem) realizacji zadanie to zostanie wykonane w latach następnych. . Instytucje i podmioty uczestniczące Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Piszu sp. z o.o. we wdrażaniu Nakłady do poniesienia na Wyszczególnienie Lata realizacji realizację zadania w PLN RAZEM 2005 2006 2007 Budżet gminy Budżet państwa Środki jednostek 20 150 20 150 organizacyjnych gminy Środki z programów UE 44 850 44 850 Kredyty i pożyczki Środki prywatne Inne dotacje i subwencje Inne OGÓŁEM 65 000 65 000 Oczekiwane rezultaty Produkty: - długość wybudowanej sieci kanalizacji sanitarnej – 0,20 km

Rezultaty: - liczba gospodarstw domowych podłączonych do sieci kanalizacji sanitarnej – 8 szt - liczba osób korzystających z sieci kanalizacji sanitarnej -30 osób

Zadanie Nr 14 Nazwa planowanego zadania Budowa sieci kanalizacji sanitarnej - ulice: Usługowa, Żeromskiego, Jagiełly, Wojska Polskiego, Spacerowa, Świerczewskiego w Piszu

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 69 69 Określenie kryterium kolejności Zadanie to jest zgodne z priorytetem I gminy – Rozwój systemu komunikacji i realizacji zadania infrastruktury oraz priorytetem III – Poprawa stanu środowiska naturalnego. Zgodność z planem Zadanie to jest zgodne z założeniami zagospodarowania przestrzennego Gminy zagospodarowania przestrzennego Pisz. Etapy działania wraz z Zadanie to planowane jest do realizacji w latach 2005-2006 przy uzyskaniu przewidywanym czasem dofinansowania z EFRR. W przypadku nie uzyskania dofinansowania z EFRR (harmonogramem) realizacji zadanie to zostanie wykonane w latach następnych. . Instytucje i podmioty uczestniczące Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Piszu sp. z o.o. we wdrażaniu Nakłady do poniesienia na Wyszczególnienie Lata realizacji realizację zadania w PLN RAZEM 2005 2006 2007 Budżet gminy Budżet państwa Środki jednostek 373 500 186 750 186 750 organizacyjnych gminy Środki z programów UE 828 500 414 250 414 250 Kredyty i pożyczki Środki prywatne Inne dotacje i subwencje Inne OGÓŁEM 1 202 000 601 000 601 000 Oczekiwane rezultaty Produkty: - długość wybudowanej sieci kanalizacji sanitarnej – 1,16 km

Rezultaty: - liczba gospodarstw domowych podłączonych do sieci kanalizacji sanitarnej – 236 szt - liczba osób korzystających z sieci kanalizacji sanitarnej – 1025 osoby

Zadanie Nr 15 Nazwa planowanego zadania Budowa sieci kanalizacji sanitarnej - ulice: Mieszka I, Świerczewskiego, Bema, Skrzetuskiego, Sikorskiego w Piszu.

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 70 70 Określenie kryterium kolejności Zadanie to jest zgodne z priorytetem I gminy – Rozwój systemu komunikacji i realizacji zadania infrastruktury oraz priorytetem III – Poprawa stanu środowiska naturalnego. Zgodność z planem Zadanie to jest zgodne z założeniami zagospodarowania przestrzennego Gminy zagospodarowania przestrzennego Pisz. Etapy działania wraz z Zadanie to planowane jest do realizacji w latach 2005-2006 przy uzyskaniu przewidywanym czasem dofinansowania z EFRR. W przypadku nie uzyskania dofinansowania z EFRR (harmonogramem) realizacji zadanie to zostanie wykonane w latach następnych. . Instytucje i podmioty uczestniczące Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Piszu sp. z o.o. we wdrażaniu Nakłady do poniesienia na Wyszczególnienie Lata realizacji realizację zadania w PLN RAZEM 2005 2006 2007 Budżet gminy Budżet państwa Środki jednostek 232 500 116 250 116 250 organizacyjnych gminy Środki z programów UE 517 500 258 750 258 750 Kredyty i pożyczki Środki prywatne Inne dotacje i subwencje Inne OGÓŁEM 750 000 375 000 375 000 Oczekiwane rezultaty Produkty: - długość wybudowanej sieci kanalizacji sanitarnej – 0,95 km

Rezultaty: - liczba gospodarstw domowych podłączonych do sieci kanalizacji sanitarnej – 78 szt. - liczba osób korzystających z sieci kanalizacji sanitarnej – 351 osób

Zadanie Nr 16 Nazwa planowanego zadania Budowa sieci kanalizacji sanitarnej do m. Jaśkowo

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 71 71 Określenie kryterium kolejności Zadanie to jest zgodne z priorytetem I gminy – Rozwój systemu komunikacji i realizacji zadania infrastruktury oraz priorytetem III – Poprawa stanu środowiska naturalnego. Zgodność z planem Zadanie to jest zgodne z założeniami zagospodarowania przestrzennego Gminy zagospodarowania przestrzennego Pisz. Etapy działania wraz z Zadanie to planowane jest do realizacji w latach 2005-2006 przy uzyskaniu przewidywanym czasem dofinansowania z EFRR. W przypadku nie uzyskania dofinansowania z EFRR (harmonogramem) realizacji zadanie to zostanie wykonane w latach następnych. . Instytucje i podmioty uczestniczące Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Piszu sp. z o.o., Gmina Pisz we wdrażaniu Nakłady do poniesienia na Wyszczególnienie Lata realizacji realizację zadania w PLN RAZEM 2005 2006 2007 Budżet gminy Budżet państwa Środki jednostek 115 000 115 000 organizacyjnych gminy Środki z programów UE 255 000 255 000 Kredyty i pożyczki Środki prywatne Inne dotacje i subwencje Inne OGÓŁEM 370 000 370 000 Oczekiwane rezultaty Produkty: - długość wybudowanej sieci kanalizacji sanitarnej – 2,3 km

Rezultaty: - liczba gospodarstw domowych podłączonych do sieci kanalizacji sanitarnej – 32 szt - liczba osób korzystających z sieci kanalizacji sanitarnej – 152 osoby

Zadanie Nr 17 Nazwa planowanego zadania Modernizacja stacji uzdatniania wody w Piszu.

Określenie kryterium kolejności Zadanie to jest zgodne z priorytetem I gminy – Rozwój systemu komunikacji i realizacji zadania infrastruktury oraz priorytetem III – Poprawa stanu środowiska naturalnego.

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 72 72 Zgodność z planem Zadanie to jest zgodne z założeniami zagospodarowania przestrzennego Gminy zagospodarowania przestrzennego Pisz. Etapy działania wraz z Zadanie to planowane jest do realizacji w latach 2005-2007 przy uzyskaniu przewidywanym czasem dofinansowania z EFRR. W przypadku nie uzyskania dofinansowania z EFRR (harmonogramem) realizacji zadanie to zostanie wykonane w latach następnych. . Instytucje i podmioty uczestniczące Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Piszu sp. z o.o., we wdrażaniu Nakłady do poniesienia na Wyszczególnienie Lata realizacji realizację zadania w PLN RAZEM 2005 2006 2007 Budżet gminy Budżet państwa Środki jednostek 69 750 23 250 23 250 23 250 organizacyjnych gminy Środki z programów UE 155 250 51 750 51 750 51 750 Kredyty i pożyczki Środki prywatne Inne dotacje i subwencje Inne OGÓŁEM 225 000 75 000 75 000 75 000 Oczekiwane rezultaty Produkty: - liczba zmodernizowanych stacji uzdatniania wody - 1 szt

Rezultaty: - liczba gospodarstw domowych obsługiwanych przez stację uzdatniania wody – 4885 szt. - poziom wskaźników fizykochemicznych uzdatnionej wody - mg/dm3

Zadanie Nr 18 Nazwa planowanego zadania Budowa sieci kanalizacji sanitarnej – ulica Polna i Sienkiewicza w Piszu

Określenie kryterium kolejności Zadanie to jest zgodne z priorytetem I gminy – Rozwój systemu komunikacji i realizacji zadania infrastruktury oraz priorytetem III – Poprawa stanu środowiska naturalnego.

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 73 73 Zgodność z planem Zadanie to jest zgodne z założeniami zagospodarowania przestrzennego Gminy zagospodarowania przestrzennego Pisz. Etapy działania wraz z Zadanie to planowane jest do realizacji w latach 2006-2007 przy uzyskaniu przewidywanym czasem dofinansowania z EFRR. W przypadku nie uzyskania dofinansowania z EFRR (harmonogramem) realizacji zadanie to zostanie wykonane w latach następnych. . Instytucje i podmioty uczestniczące Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Piszu sp. z o.o. we wdrażaniu Nakłady do poniesienia na Wyszczególnienie Lata realizacji realizację zadania w PLN RAZEM 2005 2006 2007 Budżet gminy Budżet państwa Środki jednostek 127 100 63 550 63 550 organizacyjnych gminy Środki z programów UE 282 900 141 450 141 450 Kredyty i pożyczki Środki prywatne Inne dotacje i subwencje Inne OGÓŁEM 410 000 205 000 205 000 Oczekiwane rezultaty Produkty: - długość wybudowanej sieci kanalizacji sanitarnej – 0,48 km

Rezultaty: - liczba gospodarstw domowych podłączonych do sieci kanalizacji sanitarnej – 61 szt. - liczba osób korzystających z sieci kanalizacji sanitarnej – 245 osób

Zadanie Nr 20 Nazwa planowanego zadania Budowa sieci kanalizacji sanitarnej w m. Babrosty

Określenie kryterium kolejności Zadanie to jest zgodne z priorytetem I gminy – Rozwój systemu komunikacji i realizacji zadania infrastruktury oraz priorytetem III – Poprawa stanu środowiska naturalnego.

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 74 74 Zgodność z planem Zadanie to jest zgodne z założeniami zagospodarowania przestrzennego Gminy zagospodarowania przestrzennego Pisz. Etapy działania wraz z Zadanie to planowane jest do realizacji w latach 2006-2007 przy uzyskaniu przewidywanym czasem dofinansowania z EFRR. W przypadku nie uzyskania dofinansowania z EFRR (harmonogramem) realizacji zadanie to zostanie wykonane w latach następnych. . Instytucje i podmioty uczestniczące Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Piszu sp. z o.o., Gmina Pisz we wdrażaniu Nakłady do poniesienia na Wyszczególnienie Lata realizacji realizację zadania w PLN RAZEM 2005 2006 2007 Budżet gminy Budżet państwa Środki jednostek 117 800 58 900 58 900 organizacyjnych gminy Środki z programów UE 262 200 131 100 131 100 Kredyty i pożyczki Środki prywatne Inne dotacje i subwencje Inne OGÓŁEM 380 000 190 000 190 000 Oczekiwane rezultaty Produkty: - długość wybudowanej sieci kanalizacji sanitarnej – 1,10 km

Rezultaty: - liczba gospodarstw domowych podłączonych do sieci kanalizacji sanitarnej – 21 szt - liczba osób korzystających z sieci kanalizacji sanitarnej – 153 osoby

2. Planowane projekty i zadania inwestycyjne na lata następne.

• budowa ulic na Os. Wschód • budowa domu kultury i amfiteatru

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 75 75 • projekt PISA • remont przedszkola • modernizacja pływalni • zagospodarowanie odpadów (wysypisko śmieci)

V. POWIĄZANIA PROJEKTÓW Z INNYMI DZIAŁANIAMI REALIZOWANYMI NA TERENIE GMINY/POWIATU/ WOJEWÓDZTWA

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 76 76 Projekty zapisane w Planie Rozwoju Lokalnego są zgodne z szerszymi działaniami wynikającymi ze Strategii Rozwoju Gminy, Gminnego Programu Ochrony Środowiska, Programu Gospodarki Odpadami oraz z Planu Zaopatrzenia w Ciepło, Energię Elektryczną i Paliwa Gazowe. Zadania te wpisują się również w Strategię Rozwoju Powiatu Piskiego, Województwa, Program Rozwoju Regionalnego Województwa Warmińsko – Mazurskiego na lata 2004 – 2006 i Narodowy Plan Rozwoju. Zadania te są również powiązane z Lokalnym Programem Rewitalizacji Obszarów Miejskich. Projekty budowy i modernizacji dróg powiązane są z szerokim projektem budowy obwodnicy w mieście z nową przeprawą mostową na rzece Pisie w celu poprawy systemu komunikacyjnego miasta. Budowa sieci wodociągowych, kanalizacji sanitarnej i deszczowej powiązane są z projektem PISA, którego celem jest zagospodarowanie i ochrona zlewni rzeki Pisy.

VI. OCZEKIWANE WSKAŹNIKI OSIĄGNIĘĆ PLANU ROZWOJU LOKALNEGO

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 77 77 Oczekiwane wskaźniki produktu po realizacji Planu Rozwoju Lokalnego w latach 2005 – 2006

• długość zmodernizowanych dróg gminnych - 2,39 km • długość wybudowanych dróg gminnych – 5,47 km • długość zmodernizowanych dróg powiatowych – 2,13 km • długość wybudowanych chodników – 13,50 km • długość wybudowanych ścieżek rowerowych – 5,18 km • długość wybudowanych ciągów pieszo – rowerowych - 2,68 km • liczba wybudowanych punktów oświetleniowych – 76 szt. • długość wybudowanej sieci kanalizacji deszczowej – 4,97 km • liczba wybudowanych przykanalików kanalizacji deszczowej -96 szt. • liczba wybudowanych przepompowni kanalizacji deszczowej –3 szt. • długość wybudowanej sieci wodociągowej – 47,95 km • długość wybudowanej sieci kanalizacji sanitarnej – 43,49 km • liczba zmodernizowanych stacji uzdatniania wody – 1 szt.

Oczekiwane wskaźniki rezultatu po realizacji Planu Rozwoju Lokalnego w latach 2005 – 2006

• ilość osób korzystających z obiektów infrastruktury drogowej – 23 300 osób • liczba gospodarstw domowych podłączonych do sieci wodociągowej – 7563 szt. ( 7185 + 378) • liczba osób korzystających z sieci wodociągowej – 24539 osób (22841 + 1698) • liczba gospodarstw domowych podłączonych do sieci kanalizacji sanitarnej – 6432 szt. ( 5638 + 794) • liczba osób korzystających ze zmodernizowanej stacji uzdatniania wody – 22586 osób • liczba gospodarstw domowych korzystających ze zmodernizowanej stacji uzdatniania wody – 6096 szt. • liczba osób korzystających z sieci kanalizacji sanitarnej – 21140 ( 17923 + 3217) osób • długość sieci wodociągowej na terenie gminy – 135,85 km • długość sieci kanalizacji sanitarnej na terenie gminy – 128,79 km • długość sieci kanalizacji deszczowej na terenie gminy – 17,34 km • powierzchnia terenów inwestycyjnych z dostępem do sieci wodociągowej – 70 ha

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 78 78 • powierzchnia terenów inwestycyjnych z dostępem do sieci kanalizacji sanitarnej – 60 ha

Oczekiwane wskaźniki oddziaływania po realizacji Planu Rozwoju Lokalnego w latach 2005 – 2006

• liczba nowych miejsc pracy (w okresie 2 lat) • nakłady bieżące na utrzymanie dróg • liczba pojazdów korzystających z dróg w ciągu roku • liczba wypadków drogowych w okresie 1 roku • liczba nowych przedsiębiorstw (w okresie 2 lat) • ilość wody konsumowanej w okresie 1 roku • ilość ścieków odprowadzonych i oczyszczonych w okresie 1 roku

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 79 79 VII. PLAN FINANSOWY NA LATA 2005 – 2006.

Plan finansowy realizacji Planu Rozwoju Lokalnego opracowano na podstawie aktualnej i prognozowanej sytuacji finansowej gminy. Założono, że głównymi źródłami finansowania Planu będą środki własne gminy, kredyty i pożyczki oraz środki pomocowe Unii Europejskiej.

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 80 80 Aktualna i prognozowana sytuacja finansowa Gminy Pisz w okresie programowania 2004 -2006 oraz w okresach 2007 – 2013 (PLN) Lp Wyszczególnienie 2004 2005 2006 2007 2008 2009 210 2011 2012 2013 A DOCHODY OGÓŁEM, 40.295.479 40.666.482 41.600.000 41.710.000 36.900.000 37.328.000 37.300.000 37.300.000 37.300.000 37.300.000 w tym: 1. Dochody własne 16.359.936 18.391.472 18.450.000 17.760.000 16.100.000 16.428.000 16.400.000 16.400.000 16.400.000 16.400.000 2. Subwencje 15.840.966 14.854.840 15.000.000 16.000.000 16.500.00 16.500.000 16.500.000 16.500.000 16.500.000 16.500.000 3. Dotacje celowe na zadania z zakresu 4.537.060 6.662.170 6.800.000 6.850.000 1.900.000 1.900.000 1.900.000 1.900.000 1.900.000 1.900.000 administracji rządowej 4. Dotacje celowe na 931.803 748.000 748.000 0 0 0 0 0 0 0 zadania własne 5 Pozostałe dotacje 2.625.714 10.000 1.350.000 1.100.000 2.400.000 2.500.000 2.500.000 2.500.000 2.500.000 2.500.000 B WYDATKI OGÓŁEM, 42.073.687 38.944.308 38.425.907 38.442.830 36.838.407 37.266.407 37.238.407 37.238.407 37.238.407 37.238.406 w tym 1. Wydatki bieżące 34.314.423 35.464.308 35.825.907 35.442.830 31.838.407 31.966.407 31.938.407 31.938.407 31.938.407 31.938.406 2. Wydatki inwestycyjne 7.759.264 3.480.000 2.600.000 3.000.000 5.000.000 5.300.000 5.300.000 5.300.000 5.300.000 5.300.000 C WYNIK FINANSOWY -1.778.208 +1.722.174 +3.174.093 +3.267.170 +61.593 +61.593 +61.593 +61.593 +61.593 +61.593 (A-B) (+,-) D ŹRÓDŁA SFINANSOWANIA 2.490.708 1.301.919 DEFICYTU BUDŻETOWEGO 1. kredyt bankowy 2. pożyczka 3. inne (wolne środki z lat 2.490.708 1.301.919 ubiegłych) E SPŁATY RAT KREDYTÓW I 712.500 3.024.093 3.174.093 3.267.170 61.593 61.593 61.593 61.593 61.593 61.593 POŻYCZEK 1. Zaciągniętych w latach 712.500 3.024.093 3.174.093 3.267.170 61.593 61.593 61.593 61.593 61.593 61.593 ubiegłych 2. Zaciągniętych w roku budżetowym F STAN NADWYŻKI BUDŻETOWEJ NA 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 DZIEŃ 31 GRUDNIA

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 81 81 Plan finansowy realizacji Planu Rozwoju Lokalnego na lata 2005-2006 (zgodnie zasadą n + 2) Nazwa zadania Lata Źródła finansowania zadań PLN realizacji Ogółem Budżet Budżet Środki jedn. Środki z Kredyty i Środki Inne dotacje Inne gminy państwa organizacyjn programów pożyczki prywatne i subwencje (budżet MGiP ych gminy UE powiatu) PWiK Przebudowa ulic Pionierów i Długiej w Piszu Razem 8 400 000 630 000 840 000 6 300 000 630 000 wraz z infrastrukturą towarzyszącą 2005 4 200 000 315 000 420 000 3 150 000 315 000 2006 4 200 000 315 000 420 000 3 150 000 315 000 Przebudowa ulic Batorego i Kowieńskiej oraz 2005 2 500 000 375 000 250 000 1 875 000 dokończenie przebudowy ulicy Tuwima Przebudowa ulic na osiedlu Wschód Razem 2 000 000 120 000 200 000 1 500 000 180 000 2005 800 000 120 000 80 000 600 000 2006 1 200 000 120 000 900 000 180 000 Przebudowa ulic Akacjowej, Chabrowej, 2005 1 500 000 225 000 150 000 1 125 000 Łabędziej, Ogrodowej i parkingu pomiędzy ulicami Chabrową i Akacjową Budowa ulicy Warmińskiej w Piszu Razem 2 400 000 240 000 240 000 1 800 000 120 000 2006 800 000 80 000 600 000 120 000 2007 800 000 120 000 80 000 600 000 2008 800 000 120 000 80 000 600 000 Przebudowa drogi Snopki -Wąglik 2006 300 000 30 000 225 000 45 000 Przebudowa drogi we wsi Uściany 2006 400 000 40 000 300 000 60 000 Przebudowa drogi do plaży miejskiej 2006 600 000 60 000 450 000 90 000 Budowa sieci wodociągowej do wsi Łupki 2005 520 000 122 000 48 000 350 000 Budowa sieci wodociągowej we wsi Ciesina i 2006 1 500 000 138 000 1 020 000 342 000 Hejdyk Budowa sieci wodociągowej i kanalizacyjnej Razem 13 300 000 2 828 000 9 108 000 1 364 000 Maldanin – Zdory 2005 100 000 100 000 2006 4 400 000 3 036 000 1 364 000 2007 4 400 000 1 364 000 3 036 000 2008 4 400 000 1 364 000 3 036 000

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 82 82 Budowa sieci wodociągowej i kanalizacji do m. Razem 2 600 000 393 000 800 000* 968 000 439 000 Turowo 2005 1 300 000 393 000 400 000* 484 000 23 000 2006 1 300 000 400 000* 484 000 416 000 Budowa sieci kanalizacyjnej i wodociągowej 2006 1 000 000 90 000 650 000 260 000 do portu jachtowego w m. Imionek „Wrota Mazur” Budowa sieci kanalizacji sanitarnej – ulica 2005 65 000 20 150 44 850 Prusa Budowa sieci kanalizacyjnej – ulice: Usługowa, Razem 1 202 000 373 500 828 500 Żeromskiego, Jagiełły, Wojska Polskiego, 2005 601 000 186 750 414 250 Spacerowa, Świerczewskiego w Piszu 2006 601 000 186 750 414 250 Budowa sieci kanalizacji sanitarnej – ulice: Razem 750 000 232 500 517 500 Mieszka I, Świerczewskiego, Bema, 2005 375 000 116 250 258 750 Skrzetuskiego, Sikorskiego w Piszu 2006 375 000 116 250 258 750 Budowa sieci kanalizacyjnej do m. Jaśkowo 2006 370 000 115 000 255 000 Modernizacja stacji uzdatniania wody w Piszu Razem 225 000 69 750 155 250 2005 75 000 23 250 51 750 2006 75 000 23 250 51 750 2007 75 000 23 250 51 750 Budowa sieci kanalizacyjnej – ulice: Polna i Razem 410 000 127 100 282 900 Sienkiewicza 2006 205 000 63 550 141 450 2007 205 000 63 550 141 450 Budowa sieci kanalizacji sanitarnej w m. Razem 380 000 117 800 262 200 Babrosty 2006 190 000 58 900 131 100 2007 190 000 58 900 131 100 Rewitalizacja Razem 20 000 000 3 000 000 2 000 000 15 000 000 2005 10 000 000 1 500 000 1 000 000 7 500 000 2006 10 000 000 1 500 000 1 000 000 7 500 000

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 83 83 Budowa sali gimnastycznej wraz z zapleczem Razem 3 800 000 570 000 380 000 2 850 000 socjalnym przy Szkole Podstawowej Nr 1 im. 2005 1 900 000 285 000 190 000 1 425 000 Mikołaja Kopernika w Piszu 2006 1 900 000 285 000 190 000 1 425 000 Budowa kompleksu sportowego przy Gminnym 2006 4 500 000 440 000 450 000 3 375 000 235 000 Zespole Szkół w Piszu, ul. Wołodyjowskiego Przebudowa Szkoły Podstawowej w Trzonkach Razem 700 000 105 000 70 000 525 000 2005 300 000 45 000 30 000 225 000 2006 400 000 60 000 40 000 300 000 Budowa sali gimnastycznej przy Szkole Razem 2 400 000 180 000 240 000 1 800 000 180 000 Podstawowej Nr 2 w Piszu 2006 1 200 000 120 000 900 000 180 000 2007 1 200 000 180 000 120 000 900 000 Suma 71 822 000 9 228 000 6 026 000 1 055 800 51 567 200 3 315 000 630 000 2005 24 236 000 3 480 000 2 568 000 346 400 17 503 600 23 000 315 000 RAZEM 2006 35 516 000 2 600 000 3 178 000 563 700 25 567 300 3 292 000 315 000 2007 6 870 000 1 664 000 200 000 145 700 4 860 300 2008 5 200 000 1 484 000 80 000 3 636 000 * dofinansowanie z ANR

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 84 84

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 85 85 Źródła finansowania planu rozwoju lokalnego w latach 2005 – 2006 ( zgodnie z zasadą n+2). Źródła finansowania Razem 2005 2006 2007 2008

Budżet gminy 9 228 000 3 480 000 2 600 000 1 664 000 1 484 000 Budżet państwa 6 026 000 2 568 000 3 178 000 200 000 80 000 Środki jednostek organizacyjnych 1 055 800 346 400 563 700 145 700 gminy (PWiK w Piszu sp. z o.o.) Środki z programów UE 51 567 200 17 503 600 25 567 300 4 860 300 3 636 000 Kredyty i pożyczki 3 315 000 23 000 3 292 000 Środki prywatne Inne dotacje i subwencje Inne (budżet powiatu) 630 000 315 000 315 000 OGÓŁEM 71 822 000 24 236 000 35 516 000 6 870 000 5 200 000

VIII. SYSTEM WDRAŻANIA

System wdrażania Planu Rozwoju Lokalnego zgodny jest z systemem wdrażania pomocy strukturalnej Unii Europejskiej. Poszczególne projekty wdrażane będą w oparciu o harmonogram realizacji zadań ustalony w części IV tego planu w zależności od ilości pozyskanych środków ze źródeł zewnętrznych.

Terminowa realizacja Planu Rozwoju Lokalnego uzależniona jest od źródeł finansowania a w szczególności od wielkości pozyskanych środków z funduszy strukturalnych. Zadania, które nie zostaną wykonane w latach 2005-2006, z powodu braku środków finansowych, zostaną przesunięte na lata następne.

Instytucją zarządzającą i monitorującą realizację Planu Rozwoju Lokalnego będzie Komitet Monitorujący. Do zadań instytucji zarządzającej należy: • zapewnienie prawidłowości realizacji Planu Rozwoju Lokalnego zgodnie z dokumentami programowymi, • monitorowanie wdrażania Planu, • kontrola przestrzegania zasad udzielania zamówień publicznych i zawierania kontraktów • sporządzanie kwartalnych i rocznych raportów na temat wdrażania Planu, • dokonanie oceny po zakończeniu realizacji Planu.

Instytucją wdrażającą Plan Rozwoju Lokalnego będzie Urząd Miejski w Piszu a w szczególności Wydział Gospodarki Komunalnej i Rozwoju. Do zadań instytucji wdrażającej należy:

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 86 86 • realizacja zadań przewidzianych w Planie Rozwoju Lokalnego w zakresie przygotowania dokumentacji, przeprowadzenia postępowań o udzielenie zamówień publicznych, nadzór nad wykonawcami poszczególnych zadań, • zbieranie danych statystycznych i finansowych na temat postępu realizacji Planu, • promocja Planu Rozwoju Lokalnego, • sporządzanie kwartalnych i rocznych raportów na temat wdrażania planu, • dokonanie oceny po realizacji Planu.

IX. SPOSOBY MONITOROWANIA, OCENY I KOMUNIKACJI SPOŁECZNEJ

1. System monitorowania planu rozwoju lokalnego.

Monitorowaniem wdrażania Planu Rozwoju Lokalnego zajmować się będzie Komitet Monitorujący, w którego skład wschodzą: Burmistrz Pisza, przedstawiciele: Rady Miejskiej w Piszu, instytucji z terenu gminy i miasta Pisz, Urzędu Miejskiego w Piszu. Komitet monitorujący zostanie powołany zarządzeniem Burmistrza Pisza po przyjęciu Planu przez Radę Miejską w Piszu. Spotkania Komitetu Monitorującego odbywać się będą co pół roku. Zespół oceniać będzie ilościowe i jakościowe informacje dotyczące wdrażanych projektów i całego Planu Rozwoju Lokalnego. Monitoringowi podlegać będzie zgodność i kolejność realizacji zadań wynikających z Planu, terminowość realizacji projektów, ich jakość, źródła finansowania oraz przepływy środków pieniężnych. W przypadku pojawienia się problemów przy realizacji zadań Komitet Monitorujący musi podjąć działania w celu ich wyeliminowania. Po realizacji Planu Komitet Monitorujący dokona jego ewaluacji oraz sporządzi raport końcowy obrazujący faktycznie zrealizowane zadania oraz problemy jakie wynikły w trakcie ich realizacji.

2. Sposoby oceny planu rozwoju lokalnego.

Ocena skuteczności Planu Rozwoju Lokalnego będzie dokonywana na bieżąco oraz po zakończeniu realizacji Planu. Komitet Monitorujący dokona oceny na podstawie wskaźników produktu, rezultatu i oddziaływania opracowanych przez Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej pt: „Wskaźniki do projektów realizowanych w ramach ZPORR”. Na podstawie dostępnych rezultatów ocena obejmie wykorzystanie środków, skuteczność i wydajność pomocy oraz jej oddziaływanie.

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 87 87 3. Sposoby inicjowania współpracy pomiędzy sektorem publicznym, prywatnym i organizacjami pozarządowymi.

Burmistrz Miasta może powołać zespoły zadaniowe do spraw inicjowania współpracy pomiędzy sektorem publicznym, prywatnym i organizacjami pozarządowymi. Celem współpracy poszczególnych sektorów będzie: • inicjowanie i realizacja wspólnych przedsięwzięć służących rozwojowi i współpracy międzysektorowej • przygotowywanie i realizacja lokalnych i regionalnych programów rozwoju oraz ich wspólna realizacja • tworzenie warunków do rozwoju gminy, powiatu, województwa poprzez polepszanie i rozwój infrastruktury, pozyskiwanie inwestorów, monitoring realizacji programów • podejmowanie wspólnych działań w celu pozyskiwania środków pomocowych • inicjowanie okresowych spotkań z władzami samorządowymi powiatu Piskiego • wspieranie przedsięwzięć przyczyniających się do polepszenia warunków życia ludności • promocja gminy, powiatu, województwa.

4. Pub lic Relations pla nu rozwoju lokalnego.

Zadaniem działań informacyjnych i promocyjnych jest zapewnienie szerokiego dostępu do informacji na temat planu rozwoju lokalnego oraz współuczestniczenie w jego tworzeniu oraz realizacji. Odbywać się to będzie poprzez: • publikacje na stronach internetowych gminy • publikacje w Gazecie Olsztyńskiej • publikacje w biuletynach informacyjnych gminy oraz prasie lokalnej • działania informacyjno – promocyjne Rzecznika prasowego • organizowanie spotkań informacyjnych społeczności lokalnej z władzami gminy • zbieranie uwag od mieszkańców, np: w postaci ankiet lub w innych formach, na temat realizacji Planu • oznaczenie obiektów, wydawnictw i wystrojów wnętrz upowszechniających wiedzę o efektach realizacji Planu (wizualizacja).

Opracował Zespół powołany Zarządzeniem Nr 8/05 Burmistrza Pisza z dnia 14 stycznia 2005r. w składzie: 1/ Zbigniew Wdowiarski – przewodniczący zespołu 2/ Aldona Klimek – członek zespołu

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 88 88 3/ Stanisław Chudoń – członek zespołu Przewodniczący Rady 4/ Małgorzata Borak – członek zespołu 5/ Grażyna Leszczyńska – członek zespołu 6/ Jarosław Turski – członek zespołu Józef Skrodzki

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Pisz 89 89