ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

DOKTORA TEZİ

ANKARA İLİNDE PARK VE SÜS BİTKİLERİNDE ERIOPHYOIDEA (ACARINA) TÜRLERİ, KONUKÇULARI, YAYGINLIKLARI VE DOĞAL DÜŞMANLARININ SAPTANMASI İLE ZARARLI Aculus schlechtendali (Nalepa,1892)’ NİN POPÜLASYON GELİŞİMİ ÜZERİNE ARAŞTIRMALAR

EVSEL DENİZHAN

BİTKİ KORUMA ANABİLİM DALI

ANKARA 2007

Her hakkı saklıdır. ÖZET DOKTORA TEZİ

ANKARA İLİNDE PARK VE SÜS BİTKİLERİNDE ERIOPHYOIDEA (ACARINA) TÜRLERİ, KONUKÇULARI, YAYGINLIKLARI VE DOĞAL DÜŞMANLARININ SAPTANMASI İLE ZARARLI Aculus schlechtendali (Nalepa,1892)’ NİN POPULASYON GELİŞİMİ ÜZERİNE ARAŞTIRMALAR

Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bitki Koruma Anabilim Dalı

Danışman: Prof. Dr. Sultan ÇOBANOĞLU

Ankara ilinde bulunan süs bitkileri üzerinde zararlı Eriophyoidea üst familyasına ait türlerin saptanması amacıyla 2004–2006 yılları arasında survey çalışmaları yapılmıştır. Bu çalışma sonucunda , Phytoptidae ve Diptiliomiopidae familyalarına ait toplam 100 tür tespit edilmiştir. Bu türlerden 41’i Türkiye için ilk kayıt olup; 39’unun Dünya için yeni olduğu düşünülmektedir. calaceris, A. acroptilon, A. balasi, A. thessalonicae, A. tenella, A. anthocoptes, A. tussilagofoliae, A. aegyptiaca, A. avanensis, Aculops montenegrinus, A. rhodensis, Aculus dimidiatus, A. tetanothrix, A. ligustri, A. mogeri, A. lepidii, A. ilicis, Anthocoptes aspidophorus, Boczekiene celtidis, Brevulacus reticulatus, Cecidophyes gymnaspis, Diptacus gigantorhynchus, septemlineatus, E. viburni, E. platani, E. sorbi, Epitrimerus tanaceti, Glyptacus erevanicus, Phyllocoptes malinus, P. didelphis, P. pruni, P. gracilis, Platyphytoptus sabinianae, Rhynchaphytoptus pauciannulatus, R. ficifoliae, Reckella celtis, Shevtchenkella brevisetosa, S. carinata, Tegolophus califraxini, Tetra concava, Vasates immigrans, Türkiye Eriophyoidea faunası için ilk kayıt niteliğindedir. Buna karşılık, Aceria egmirae, Aceria tinctoriae ve Aceria ankarensis Dünya için yeni türler olarak tanımlanmış ve yayınlanmıştır (Denizhan et al.2006). Bu türlere ilave olarak Aceria sp.(I-III)., Aculus sp.(I-XI), Aculops sp.(I-VI), Anthocoptes sp. (I-III), Eriophyes sp (I- II), Brevulacus sp., Phyllocoptes sp.(I-II), Rhyncaphytoptus sp. (I-IV), Shevtchenkella

i sp., Trisetacus sp., Tegonotus sp. türlerinin Dünya Eriophyoidea faunası için yeni olduğu düşünülmekte olup üzerinde çalışmalara devam edilmektedir. Eriophyes platani, Phyllocoptes didelphis, Aceria calaceris türleri ise Avrupa için yeni kayıt niteliğindedir. Çalışmanın ikinci kısmında floribunda L. üzerinde zararlı olan Aculus schlechtendali’nin populasyon gelişimi 2004–2006 yılları arasında incelenmiştir. Zararlının kışı deutogyne döneminde ağaçların çatlak ve yarıklarında, henüz açılmamış olan tomurcuk diplerinde geçirdiği saptanmıştır. Sıcaklıkların artmaya başlamasıyla birlikte mayıs başında deutogyne dönemleri kışlaklarından çıkmış açılmakta olan gözlere geçerek burada beslenmiş, yumurtalarını beslendikleri bölgelere bırakmışlardır. Yumurtalardan, protogyne olarak isimlendirilen yazlık dişi ve erkek bireyler çıktığı, genel olarak her üç bölgede protogyne bireylerinin 2005 ve 2006 yıllarının mayıs ve haziran aylarında populasyon düzeylerinin yüksek olduğu tespit edilmiştir.

Eriophyoidea üst familyasına ait türlerin ve A. schlechtendali’nin doğal düşmanları olarak familyasına ait 2 avcı tür, Stigmaeida familyasından 1 avcı tür, Tydeidae familyasına ait 1 avcı tür Coccinellidae familyasına ait 14 avcı tür, Anthocoridae familyasından Anthocoris ve Orius cinsine ait bireyler belirlenmiştir.

2007, 267 sayfa

Anahtar Kelimeler: Ankara, Acarina, Eriophyoidea, Yaygınlık, Doğal düşman, Süs bitkileri, Aculus schlechtendali, Popülasyon gelişimi

ii ABSTRACT

Ph. D.Thesis INVESTIGATION ON THE DETERMINATION OF ERIOPHYOIDEA (ACARINA) SPECIES, THEIR HOSTS, DISTRIBUTION, NATURAL ENEMIES AND POPULATION DEVELOPMENT OF Aculus schlechtendalii (Nalepa,1892) ON ORNAMENTAL PLANTS IN ANKARA

Ankara University Graduete School of Natural and Applied Sciences Department of Plant Protection

Supervisor: Prof. Dr. Sultan ÇOBANOĞLU

In order to identify eriophyid species on ornamental plants in Ankara, surveys were made from 2004-2006. In this study, 100 eriophyid species belonging the family Eriophyidae, Phytoptidae, Diptiliomiopidae were identified. 41 of these species were first records for Turkish fauna, while 39 of them were thought as new species for the world. The species which were new records for Turkey are Aceria calaceris, A. acroptilon, A. balasi, A. thessalonicae, A. tenella, A. anthocoptes, A. tussilagofoliae, A. aegyptiaca, A. avanensis, Aculops montenegrinus, A. rhodensis, Aculus dimidiatus, A. tetanothrix, A. ligustri, A. mogeri, A. lepidii, A. ilicis, Anthocoptes aspidophorus, Boczekiene celtidis, Brevulacus reticulatus, Cecidophyes gymnaspis, Diptacus gigantorhynchus, Eriophyes septemlineatus, E. viburni, E. platani, E. sorbi, Epitrimerus tanaceti, Glyptacus erevanicus, Rhynchaphytoptus pauciannulatus, R. ficifoliae, Phyllocoptes malinus, P. didelphis, P. pruni, P. gracilis, Platyphytoptus sabinianae, Reckella celtis, Shevtchenkella brevisetosa, S. carinata, Tegolophus califraxini, Tetra concava, Vasates immigrans, while Aceria egmirae, Aceria tinctoriae, Aceria ankarensis, Aceria sp.(I-III), Aculus sp.(I-XI), Aculops sp.(I-VI), Anthocoptes sp. (I-III), Eriophyes sp (I-II), Brevulacus sp., Phyllocoptes sp.(I-II), Rhyncaphytoptus sp. (I-IV),

iii Shevtchenkella sp., Trisetacus sp., Tegonotus sp. are thought new records for the science. Three species, Eriophyes platani, Phyllocoptes didelphis are new records for the Europea.

In the second part of the study, the population development of Aculus schlechtendali which is harmful to Malus floribunda L., was studied in the years 2004-2006. This species was overwinter as a deutogyne stage in the crevices and bases of buds of the threes. Deutogynes emerged from the overwintering sites at the beginning of May, infested newly opened buds, started to feed and laid eggs. They laid first eggs in May. The summer females and males of A. schlechtendali as protogynes. In general, population levels of protogynes were high in May and June in 2005 and 2006. Protogynes started to lay eggs soon after they began feeding and their population decreased in August.

As a natural enemies; two species from Phytoseiidae, 1 species from Stigmaeida, 1 species from Tydeidae, 14 species from Coccinellidae and Anthocoris sp. and Orius sp. (Anthocoridae) were identified as predators for the Eriophyoidea superfamily and A. schlechtendali.

2007, 267 sayfa

Key Words: Ankara, Acarina, Eriophyoidea, Distribution, Natural enemies, Ornamental plants, Aculus schlechtendali, Population development

iv TEŞEKKÜR

Bana bu konuda çalışma imkanı sağlayan, çalışmalarım sırasında yardım, ilgi ve desteğini esirgemeyen danışmanım Prof. Dr. Sultan ÇOBANOĞLU’na şükranlarımı sunarım. Çalışmalarım sırasında bana her konuda yardımcı olan, Eriophyoid türlerinin teşhislerinde, tüm laboratuar olanaklarını ve geniş literatür koleksiyonunu kullanmama olanak sağlayan sayın Prof. Dr. Enrico de LILLO, Prof. Dr. Giorgio NUZZACI (Di.B.C.A Bölümü İtalya/Bari) ve Amerika West Wirginya Üniversitesinden J. AMRİN’e sonsuz minnetlerimi sunarım. Tez izleme komitesinde bulunan ve bana her zaman yol gösteren ve destek olan sayın hocalarım Prof. Dr. Neşet KILINÇER, Doç. Dr. Cengiz KAZAK’ a teşekkür ederim.

Çeşitli gruplardan böcek ve konukçu bitkilerin teşhislerinde yardımcı olan sayın Prof. Dr. Nedim UYGUN, Yrd. Doç. Dr. Derya ŞENAL, A.Ü. Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü öğretim elemanlarından Dr. Ümit BİNGÖL’e teşekkür ederim. İtalya Bari Üniversitesi Di.B.C.A bölümünde çalışmalarım sırasında bana yardımcı olan Rosita Monfereda, Öğretim elemanları ve çalışanlarına teşekkür ederim. Çalışmam sırasında yardımcı olan Ayhan ÖĞRETEN, Dinçer AKAY, Didem SAĞLAM, Begül GÜLDAL, çalışmam sırasında ilgi ve desteklerini esirgemeyen tüm A.Ü. Bitki Koruma Bölümü çalışanlarına teşekkür ederim. Tez çalışmamı proje kapsamında destekleyen TÜBİTAK (104O236 nolu)’a, Y.Y.Ü Araştırma fonuna (2006FBE-D39), Çalışmayı BİYEP kapsamına alarak destekleyen A.Ü. Fen Bilimleri Enstitütüsü’ne teşekkür ederim.

Aileme her zaman yanımda oldukları için teşekkür ederim.

Bu tez Anneme ve Babama, ithaf olunur.

Evsel DENİZHAN Ankara Mayıs, 2007

v İÇİNDEKİLER

1. GİRİŞ ...... 1 2. KAYNAK ÖZETLERİ ...... 6 3. MATERYAL VE YÖNTEM ...... 29 3.1 Materyal ...... 29 3.1.1 Eriophyoidea üst familyasının genel özellikleri ...... 29 3.1.1.1 Sistematikteki yeri ...... 30 3.1.1.2 Genel Morfolojileri...... 30 3.1.1.2.1 Gnathosoma ...... 30 3.1.1.2.2 Ağız parçaları ...... 31 3.1.1.2.3 Podosoma ...... 31 3.1.1.2.4 Opisthosoma ...... 32 3.1.1.2.5 Bacaklar ...... 32 3.1.1.3 Genitalia ...... 34 3.1.1.3.1 Dişi Genitaliası ...... 34 3.1.1.3.2 Erkek Genitaliası ...... 35 3.1.1.4 Ergin dişi ve erkeğin taksonomik özellikleri ...... 37 3.2 Yöntem ...... 38 3.2.1 Örneklerin sürveyi ve toplanması ...... 38 3.2.1.1 Eriophyoidea örneklerinin sürveyi ve toplanması ...... 38 3.2.1.2 Eriophyoidea predatörlerinin sürveyi ve toplanması ...... 45 3.2.2 Örneklerin preparasyonu ...... 45 3.2.2.1 Eriophyoidea örneklerinin preparasyonu ...... 45 3.2.3 Teşhis ...... 45 3.3 Aculus schlechtendali’nin Ankara İlinde Popülasyon Gelişimi ...... 47 3.4 Aculus schlechtendali’nin (Nalepa, 1892) Doğal Düşmanlarının Belirlenmesi . 49 4.ARAŞTIRMA BULGULARI VE TARTIŞMA ...... 50 4.1 Türkiye’de Saptanan Eriophyoidea Üst Familyasına Ait Teşhis Anahtarı ...... 50 4.1.1 Ankara’da bulunan Eriophyoidea üst familyasına ait türler ...... 50 4.1.1.1 Familya: Phytoptidae ...... 80 4.1.1.1.1 Cins: Trisetacus Keifer, 1952 ...... 80 4.1.1.1.1.1 Tür: Trisetacus sp...... 80 4.1.1.2 Familya: Eriophyidae ...... 81 4.1.1.2.1 Cins: Colomerus Newkirk&Keifer, 1971 ...... 81 4.1.1.2.1.1 Tür: Colomerus vitis (Pagenstecher, 1857) ...... 81 4.1.1.2.2 Cins: Cecidophyopsis Nalepa, 1887 ...... 84 4.1.1.2.2.1 Tür: Cecidophyopsis vermiformis (Nalepa, 1889)...... 84 4.1.1.2.3 Cins: Glyptacus Keifer, 1953 ...... 86 4.1.1.2.3.1 Tür: Glyptacus erevanicus (Shevtchenko & Pogosova, 1983) ...... 86 4.1.1.2.4 Cins: Cecidophyes Nalepa, 1887 ...... 88 4.1.1.2.4.1 Tür: Cecidophyes gymnaspis Nalepa, 1892 ...... 88 4.1.1.2.5 Cins: Coptophylla Keifer, 1944 ...... 90 4.1.1.2.5.1 Tür: Coptophylla lamimani (Keifer, 1939) ...... 90 4.1.1.2.6 Cins: Eriophyes Siebolld, 1851 ...... 92 4.1.1.2.6.1 Tür: Eriophyes sp.(I) ...... 92 4.1.1.2.6.2 Tür: Eriophyes septemlineatus Petanovic, 1991 ...... 93 4.1.1.2.6.3 Tür: Eriophyes viburni Nalepa, 1889 ...... 95

vi 4.1.1.2.6.4 Tür: Eriophyes sp.(II) ...... 96 4.1.1.2.6.5 Tür: Eriophyes pyri (Pagenstecher, 1857) ...... 97 4.1.1.2.6.6 Tür: Eriophyes armeniacus Bagdasarian, 1970 ...... 100 4.1.1.2.6.7 Tür: Eriophyes sorbi Canestrini, 1890 ...... 103 4.1.1.2.6.8 Tür: Eriophyes platani Domes, 2002 ...... 105 4.1.1.2.6.9 Tür: Eriophyes tiliae Nalepa, 1890 ...... 106 4.1.1.2.7 Cins: Phyllocoptes Nalepa, 1887 ...... 109 4.1.1.2.7.1 Tür: Phyllocoptes malinus Nalepa, 1892...... 109 4.1.1.2.7.2 Tür: Phyllocoptes sp. (I) ...... 112 4.1.1.2.7.3 Tür: Phyllocoptes pruni Soliman & Abou-Awad, 1979 ...... 113 4.1.1.2.7.4 Tür: Phyllocoptes abaenus Keifer, 1940 ...... 114 4.1.1.2.7.5 Tür: Phyllocoptes sp. (II) ...... 116 4.1.1.2.7.6 Tür: Phyllocoptes gracilis (Nalepa, 1891) ...... 117 4.1.1.2.7.7 Tür: Phyllocoptes didelphis Keifer, 1954 ...... 118 4.1.1.2.7.8 Tür: Phyllocoptes amygdali (Bagdasarian, 1972) ...... 121 4.1.1.2.8Cins: Platyphytoptus Keifer, 1938 ...... 123 4.1.1.2.8.1 Tür: Platyphytoptus sabinianae Keifer, 1938 ...... 123 4.1.1.2.9 Cins: Vasates Shimer, 1869 ...... 125 4.1.1.2.9.1 Tür: Vasates immigrans Keifer, 1940 ...... 125 4.1.1.2.10 Cins: Calepitrimerus Keifer, 1938 ...... 126 4.1.1.2.10.1 Tür: Calepitrimerus vitis (Nalepa, 1905) ...... 126 4.1.1.2.10.2 Tür: Calepitrimerus baileyi Keifer, 1938 ...... 128 4.1.1.2.11 Epitrimerus Nalepa, 1898 ...... 129 4.1.1.2.11.1 Tür: Epitrimerus tanaceti Boczek & Davis, 1984 ...... 129 4.1.1.2.12 Cins: Aceria Keifer, 1944 ...... 131 4.1.1.2.12.1 Tür: Aceria egmirae (Denizhan, et al. 2006) ...... 131 4.1.1.2.12.2 Tür: Aceria tinctoriae (Denizhan, et al . 2006) ...... 133 4.1.1.2.12.3 Tür: Aceria acroptiloni Shevtchenko & Kovalev, 1974 ...... 135 4.1.1.2.12.4 Tür: Aceria chondrillae Canestrini, 1890 ...... 136 4.1.1.2.12.5 Tür: Aceria balasi Farkas, 1960 ...... 138 4.1.1.2.12.6 Tür: Aceria ankarensis (Denizhan, et al. 2006) ...... 139 4.1.1.2.12.7 Tür: Aceria aegypticus (Rasmy & Abou-Awad, 1978) ...... 141 4.1.1.2.12.8 Tür: Aceria sp.(I) ...... 143 4.1.1.2.12.9 Tür: Aceria massalongoi (Canestrini, 1890) ...... 144 4.1.1.2.12.10 Tür: Aceria tamaricis (Trotter, 1901) ...... 146 4.1.1.2.12.11 Tür: Aceria tussilagofoliae Boczek, 1964 ...... 148 4.1.1.2.12.12 Tür: Aceria thessalonicae Castagnoli, 1991 ...... 150 4.1.1.2.12.13 Tür: Aceria tenella (Nalepa, 1892) ...... 152 4.1.1.2.12.14 Tür: Aceria anthocoptes (Nalepa, 1892) ...... 154 4.1.1.2.12.15 Tür: Aceria avanensis Bagdasarian, 1970 ...... 156 4.1.1.2.12.16 Tür: Aceria erinea (Nalepa, 1891) ...... 158 4.1.1.2.12.17 Tür: Aceria salicina (Nalepa, 1911) ...... 160 4.1.1.2.12.18 Tür: Aceria sp.(II) ...... 162 4.1.1.2.12.19 Tür: Aceria sp.(III) ...... 163 4.1.1.2.12.20 Tür: Aceria calaceris Keifer, 1952 ...... 164 4.1.1.2.12.21 Tür: Aceria filiformis (Nalepa, 1891) ...... 166 4.1.1.2.12.22 Tür: Aceria ilicis Canestrini, 1890 ...... 168 4.1.1.2.13 Cins: (Keifer, 1965)...... 170

vii 4.1.1.2.13.1 Tür: Acalitus phloeocoptes Nalepa, 1890 ...... 170 4.1.1.2.14 Cins: Aculus (Keifer, 1959) ...... 173 4.1.1.2.14.1 Tür: Aculus ligustri Keifer, 1938 ...... 173 4.1.1.2.14.2 Tür: Aculus sp.(I) ...... 174 4.1.1.2.14.3 Tür: Aculus sp.(II) ...... 175 4.1.1.2.14.4 Tür: Aculus sp.(III) ...... 176 4.1.1.2.14.5 Tür: Aculus schlechtendali (Nalepa, 1890) ...... 177 4.1.1.2.14.6 Tür: Aculus sp.(IV) ...... 179 4.1.1.2.14.7 Tür: Aculus tetanothrix (Nalepa, 1889) ...... 180 4.1.1.2.14.8 Tür: Aculus fockeui (Nalepa & Trouessart, 1891) ...... 183 4.1.1.2.14.9 Tür: Aculus sp.(V) ...... 185 4.1.1.2.14.10 Tür: Aculus dimidiatus Hall, 1967 ...... 186 4.1.1.2.14.11 Tür: Aculus mogeri (Farkas, 1960) ...... 187 4.1.1.2.14.12 Tür: Aculus sp.(VI) ...... 189 4.1.1.2.14.13 Tür: Aculus sp.(VII) ...... 190 4.1.1.2.14.14 Tür: Aculus sp.(VIII) ...... 192 4.1.1.2.14.15 Tür: Aculus sp.(IX) ...... 193 4.1.1.2.14.16 Tür: Aculus sp.(X) ...... 194 4.1.1.2.14.17 Tür: Aculus sp.(XI) ...... 195 4.1.1.2.15 Cins: Aculops Keifer, 1966 ...... 196 4.1.1.2.15.1 Tür: Aculops montenegrinus (Petanovic & de Lillo, 1992) ...... 196 4.1.1.2.15.2 Tür: Aculops lepidii Roivainen, 1953 ...... 198 4.1.1.2.15.3 Tür: Aculops sp.(I) ...... 199 4.1.1.2.15.4 Tür: Aculops sp.(II) ...... 200 4.1.1.2.15.5 Tür: Aculops sp.(III) ...... 201 4.1.1.2.15.6 Tür: Aculops sp.(IV) ...... 201 4.1.1.2.15.7 Tür: Aculops sp.(V) ...... 202 4.1.1.2.15.8 Tür: Aculops sp.(VI) ...... 203 4.1.1.2.15.9 Tür: Aculops rhodensis (Keifer, 1957) ...... 205 4.1.1.2.16 Cins: Anthocoptes Nalepa, 1892 ...... 206 4.1.1.2.16.1 Tür: Anthocoptes sp.(I) ...... 206 4.1.1.2.16.2 Tür: Anthocoptes sp.(II) ...... 207 4.1.1.2.16.3 Tür: Anthocoptes salicis (Nalepa, 1894)...... 208 4.1.1.2.16.4 Tür: Anthocoptes aspidophorus (Nalepa, 1893) ...... 209 4.1.1.2.16.5 Tür: Anthocoptes sp. (III) ...... 211 4.1.1.2.16.6 Tür: Anthocoptes sp. (IV) ...... 212 4.1.1.2.17 Cins: Tetra Keifer, 1944 ...... 212 4.1.1.2.17.1 Tür: Tetra concava (Keifer, 1939) ...... 212 4.1.1.2.18 Cins: Tegolophus Keifer, 1961 ...... 214 4.1.1.2.18.1 Tür: Tegolophus califraxini (Keifer, 1938) ...... 214 4.1.1.2.19 Cins: Reckella Bagdasarian, 1975 ...... 216 4.1.1.2.19.1 Tür: Reckella celtis Bagdasarian, 1975 ...... 216 4.1.1.2.20 Cins: Tegonotus Nalepa, 1890 ...... 218 4.1.1.2.20.1 Tür: Tegonotus sp. (I) ...... 218 4.1.1.2.21 Cins: Boczekiana Petanovic, 2001 ...... 219 4.1.1.2.21.1 Tür: Boczekiana celtidis Petanovic, 2001 ...... 219 4.1.1.2.22 Cins: Shevtchenkella Bagdasarian, 1978 ...... 221 4.1.1.2.22.1 Tür: Shevtchenkella carinata (Nalepa, 1892) ...... 221

viii 4.1.1.2.22.2 Tür: Shevtchenkella sp. (I) ...... 223 4.1.1.2.22.3 Tür: Shevtchenkella brevisetosa (Hodgkiss, 1913) ...... 224 4.1.1.3 Familya: Diptilomiopidae ...... 226 4.1.1.3.1Cins: Rhyncaphytoptus Keifer, 1939 ...... 226 4.1.1.3.1.1 Tür: Rhyncaphytoptus ficifoliae Keifer, 1939...... 226 4.1.1.3.1.2 Tür: Rhyncaphytoptus sp. (I) ...... 228 4.1.1.3.1.3 Tür: Rhyncaphytoptus pauciannulatus Liro, 1943 ...... 229 4.1.1.3.1.4 Tür: Rhyncaphytoptus sp.(II) ...... 230 4.1.1.3.1.5 Tür: Rhyncaphytoptus sp. (III) ...... 231 4.1.1.3.1.6 Tür: Rhyncaphytoptus sp. (IV) ...... 232 4.1.1.3.2 Cins: Brevulacus Manson, 1984 ...... 233 4.1.1.3.2.1 Tür: Brevulacus sp...... 233 4.1.1.3.2.2 Tür: Brevulacus reticulatus Manson, 1984 ...... 234 4.1.1.3.3 Cins: Diptacus Keifer, 1951 ...... 236 4.1.1.3.3.1 Tür: Diptacus gigantorhynchus (Nalepa, 1892) ...... 236 4.2 Ankara İlinde Park ve Süs Bitkilerinde Eriophyoidea (Acarina) Türleri Üzerinde Saptanan Doğal Düşmanların Genel Değerlendirmesi ...... 239 4.3 Aculus schlechtendali’nin Ankara İlinde Populasyon Gelişimi ...... 242 4.4 Aculus schlechtendali’nin (Nalepa,1892) doğal düşmanlarının belirlenmesi . 248 5.SONUÇ ...... 254 KAYNAKLAR ...... 257 ÖZGEÇMİŞ ...... 266

ix ŞEKİLLER DİZİNİ

Şekil 3.1 Araştırmanın yürütüldüğü Ankara İli Büyükşehir Belediyesine ait Harita…..29

Şekil 3.2 Gnathosomadan bir görünüm (Aceria ankarensis Denizhan et al., 2006)…...31

Şekil 3.3 Podosomadan bir görünüm (Aceria ankarensis Denizhan et al., 2006)…...... 32

Şekil 3.4 Opisthosomadan bir görünüm (Aceria ankarensis Denizhan et al., 2006)….32

Şekil 3.5 Bacaklara ait bir görünüm (Aceria ankarensis Denizhan et al., 2006)……....33

Şekil 3.6 Empodiuma ait bir görünüm (Aceria egmirae Denizhan et al., 2006)…..…...34

Şekil 3.7 Dişi genitaliasından bir görünüm (Anthocoptes salicis Nalepa, 1895)………35

Şekil 3.8 Erkek genitaliasından bir görünüm (Anthocoptes salicis Nalepa, 1895)…….36

Şekil 3.9 Dişi ve Erkeğin taksonomik özellikleri

(Aceria egmirae Denizhan et al., 2006)……………………………………..37

Şekil 3.10 Aculus schlechtendali Nalepa, 1892 populasyon dalgalanması

çalışmalarının yürütüldüğü konukçu Malus floribunda L…… …………...49

Şekil 4.1 Cedrus libani L. üzerinde Trisetacus sp.n zararı…………………………….80

Şekil 4.2 Vitis vinifera L. yaprakları üzerinde Colomerus vitis Pgst. Zararı…………..82

Şekil 4.3 Colomerus vitis Pgst., 1857………………………………………………….83

Şekil 4.4 Cecidophyes vermiformis (Nalepa, 1889)…………………………………..85

Şekil 4.5 Glyptacus erevanicus (Shevtchenko&Pogosova, 1893) ……………………87

Şekil 4.6 Acer campestre L. yaprakları üzerinde

Cecidophyes gymnaspis Nalepa, 1892……………………………………… 89

Şekil 4.7 Cecidophyes gymnaspis Nalepa, 1892………………………………….…....89

Şekil 4.8 Coptophylla lamimani (Keifer, 1939)……………………… ………………91

Şekil 4.9 Eriophyes septemlineatus Petanovic, 1991… ………………………….….94

x Şekil 4.10 Viburnum sp. Yaprakları üzerinde Eriophyes viburni Nalepa, .

1889 zararı………………………………………………………………..95

Şekil 4.11 Pyrus communis L. yaprakları üzerinde

Eriophyes pyri Pagenstecher, 1857………………………………………....98

Şekil 4.12 Eriophyes pyri (Pagenstecher, 1857)………………………………………..99

Şekil 4.13 Prunus domestica L. yaprakları üzerinde

Eriophyes armeniacus Bagdasarian, 1970 zararı…………………………..101

Şekil 4.14 Prunus armeniaca L. yaprakları üzerinde Eriophyes

armeniacus Bagdasarian, 1970 zararı………………………….…………….101

Şekil 4.15 Sorbus aucupalia L. yaprakları üzerindeki

Eriophyes sorbi Canestrini, 1890 zararı…………………………………..103

Şekil 4.16 Sorbus aucupalia L. yaprakları üzerindeki

Eriophyes sorbi Canestrini, 1890 zararı…………………………………..104

Şekil 4.17 Tilia tomentosa Moench. yapraklarında

Eriophyes tiliae Nalepa, 1890 zararı……………………………………...107

Şekil 4.18 Eriophyes tiliae Nalepa, 1890……………………………………………..108

Şekil 4.19 Crateagus monogyna Jacg. Yaprakları üzerindeki

Phyllocoptes malinus Nalepa, 1892 zararı……………………...…………………….110

Şekil 4.20 Phyllocoptes malinus Nalepa, 1892……………………………………….110

Şekil 4.21 Phyllocoptes pruni Soliman& Abou-Awad, 1979………………………...113

Şekil 4.22 Phyllocoptes abaenus Keifer, 1940……………………………………….115

Şekil 4.23 Phyllocoptes didelphis Keifer, 1954 Populus tremula L.

yaprakları üzerindeki zararı ……………………………………………….119

xi Şekil 4.24 Şekil 4.23 Phyllocoptes didelphis Keifer, 1954 Populus tremula L.

yaprakları üzerindeki zararı …………………………………………….119

Şekil 4.25 Phyllocoptes didelphis Keifer, 1954………………………………………120

Şekil 4.26 Phyllocoptes amygdali Bagdasarian, 1972 Prunus amygdali L. Batch yaprakları üzerindeki zararı……………..……………………………...... 122

Şekil 4.27 Phyllocoptes amygdali (Bagdasarian, 1972)……………………………....122

Şekil 4.28 Plataphytoptus sabinianae Keifer, 1938………………………………..…124

Şekil 4.29 Vasates immigrans Keifer, 1940…………………………………………..125

Şekil 4.30 Calepitrimerus baileyi Keifer, 193 8………………………...…………….128

Şekil 4.31 Epitrimerus tanaceti Boczek&Davis, 1984…………………………….….130

Şekil 4.32 Aceria egmirae Denizhan et al., 2006………………………………….….132

Şekil 4.33 Aceria tinctoria Denizhan et al., 2006………………………………….…134

Şekil 4.34 Aceria acroptiloni Shevtchenko&Kovalev, 1974…………………………135

Şekil 4.35 Aceria chondrillae Canestrini, 1890………………………………………137

Şekil 4.36 Aceria balasi Farkas, 1960………………………………………………...138

Şekil 4.37 Aceria ankarensis Denizhan et al., 2006…………………………………..140

Şekil 4.38 Aceria aegypticus Rasmy& Abou-Awad, 1978…………………………...142

Şekil 4.39 Syringa vulgaris L. üzerindeki

Aceria massolongi Canestrini, 1890 zararı………………………………...144

Şekil 4.40 Aceria massolongi Canestrini, 1890 zararı………………………………..145

Şekil 4.41 Aceria tamaricis Trotter, 1901………………………………………….…147

Şekil 4.42 Aceria tussilagofoliae Boczek, 1964……………………………….…...…151

Şekil 4.43 Aceria thessalonicae Castagnoli, 1991……………………………………152

Şekil 4.44 Carpinus betulus L. üzerindeki, Aceria tenella (Nalepa, 1892) zararı……………………………………………………………….…...…153

xii Şekil 4.45 Aceria tenella Nalepa, 1892…………………………………………….153

Şekil 4.46 Aceria anthocoptes (Nalepa, 1892)…………………………………….155

Şekil 4.47 Juglans regia L. üzerindeki, Aceria avanensis Bagdasarian, 1970 zararı...156

Şekil 4.48 Aceria avanensis Bagdasarian, 1970……………………………………...157

Şekil 4.49 Juglans regia L. üzerindeki, Aceria erinea Nalepa, 1891 zararı………….158

Şekil 4.50 Aceria erinea (Nalepa, 1891)…………………………...…………………159

Şekil 4.51 Salix alba L. üzerindeki, Aceria salicina Nalepa, 1911 zararı……………161

Şekil 4.52 Aceria salicina Nalepa, 1911……………………………………………...161

Şekil 4.53 Acer trautueterri L. üzerindeki, Aceria calacaris Keifer, 1952 zararı……165

Şekil 4.54 Aceria calacaris Keifer, 1952 zararı………………………………………165

Şekil 4.55 Ulmus campestre Mill. Üzerindeki, Aceria filiformis Garman,1883 zararı.167

Şekil 4.56 Aceria filiformis (Nalepa, 1891)…….……………………………………..167

Şekil 4.57 Quercus robur L. üzerindeki Aceria ilicis Canestrini, 1890 zararı………..169

Şekil 4.58 Aceria ilicis (Canestrini, 1890)…………………………………………....169

Şekil 4.59 Acalitus phloeocoptes (Nalepa, 1890)…………………..………………...171

Şekil 4.60 Aculus ligustri (Keifer, 1938)…………..…………………………………173

Şekil 4.61 Aculus schlechtendali (Nalepa, 1890)…………………………………….178

Şekil 4.62 Salix sp. L. üzerindeki, Aculus tetanothrix Nalepa, 1889 zararı…………..181

Şekil 4.63 Aculus tetanothrix (Nalepa, 1889)…..……………………………………..182

Şekil 4.64 Aculus fockeui (Nalepa& Trouessart, 1891)………..……………………...184

Şekil 4.65 Populus nigra L. üzerindeki, Aculus mogeri Farkas, 1960………………..188

Şekil 4.66 Aculus mogeri (Farkas, 1960)………………..……………………………188

Şekil 4.67 Aculops montenegrinus (Petanovic&de Lillo, 1992)………...……...... 197

Şekil 4.68 Aculops lepidii Roivainen, 1953 ...... 198

xiii Şekil 4.69 Aculops rhodensis Keifer, 1957………………………………….…...... 205

Şekil 4.70 Anthocoptes aspidophorus (Nalepa, 1893)..………………………...... 210

Şekil 4.71 Tetra concova (Keifer, 1939)………………………………………..…....213

Şekil 4.72 Tegolophus califraxini (Keifer, 1938)……………………..………….…..215

Şekil 4.73 Celtis sp. L. üzerindeki Reckella celtis Bagdasarian, 1975 zararı…….…..217

Şekil 4.74 Reckella celtis Bagdasarian, 1975……………………………………..….217

Şekil 4.75 Boczekiana celtidis Petanovic, 2001…………………………………...…220

Şekil 4.76 Shevtchenkella carinata (Nalepa, 1892)……………….………...... …..222

Şekil 4.77 Shevtchenkella brevisetosa (Hodgkiss, 1913) ...... 225

Şekil 4.78 Rhyncophytoptus ficifoliae Keifer, 1939……………………………...…..227

Şekil 4.79 Rhyncophytoptus pauciannulatus Liro, 1943…………………………..…229

Şekil 4.80 Brevulacus reticulatus Manson, 1984………………………………….....235

Şekil 4.81 Diptacus gigantorhynchus (Nalepa, 1892)……….……………...…….….237

Şekil 4.82 Aculus schlechtendali’nin Malus floribunda L. üzerinde

Ankara Kalaba’da 2005-2006 yıllarındaki populasyon gelişimi……..…...244

Şekil 4.83 Aculus schlechtendali’nin Malus floribunda L. üzerinde

Ankara Keçiören’de 2005-2006 yıllarındaki populasyon gelişimi…….....245

Şekil 4.84 Aculus schlechtendali’nin Malus floribunda L. üzerinde

Ankara Beşevler’de 2005-2006 yıllarındaki populasyon gelişimi…….….246

Şekil 4.85 Aculus schlechtendali Nalepa, 1892

(Nymphopupa, Yumurta, Protogyne)………………………………….....247

xiv ÇİZELGELER DİZİNİ

Çizelge 3.1 Ankara ilinde Eriophyoidae türlerinin toplandığı yerler.

konukçu bitkiler ve zarar şekilleri ...... 39

Çizelge 4.1 Trisetacus sp.’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 81

Çizelge 4.2 Colomerus vitis’in Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 84

Çizelge 4.3 Cecidophyopsis vermiformis’nin Ankara ilindeki dağılımı ve

konukçuları...... 86

Çizelge 4.4 Glyptacus erevanicus’un Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 88

Çizelge 4.5 Cecidophyes gymnaspis’in Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 90

Çizelge 4.6 Coptophylla lamimani’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 92

Çizelge 4.7 Eriophyes sp.I’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 93

Çizelge 4.8 Eriophyes septemlineatus’ nın Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 95

Çizelge 4.9 Eriophyes viburni’ nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 96

Çizelge 4.10 Eriophyes sp.II’ nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 97

Çizelge 4.11 Eriophyes pyri’ nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 100

Çizelge 4.12 Eriophyes armeniacus’un Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 102

Çizelge 4.13 Eriophyes sorbi’ nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 104

Çizelge 4.14 Eriophyes platani’ nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 106

Çizelge 4.15 Eriophyes tiliae’ nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 109

Çizelge 4.16 Phyllocoptes malinus’ nın Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 111

Çizelge 4.17 Phyllocoptes sp.I’ nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 112

Çizelge 4.18 Phyllocoptes pruni’ nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 114

Çizelge 4.19 Phyllocoptes abaenus’ un Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 116

Çizelge 4.20 Phyllocoptes sp.II’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 117

xv Çizelge 4.21 Phyllocoptes gracilis’ in Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 118

Çizelge 4.22 Phyllocoptes didelphis’in Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 121

Çizelge 4.23 Phyllocoptes amygdali’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 123

Çizelge 4.24 Phyllocoptes sabiniamaei’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları.124

Çizelge 4.25 Vasates immigrans’ ın Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 126

Çizelge 4.26 Calepitrimesur vitis’in Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 127

Çizelge 4.27 Calepitrimesur baileyi’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 129

Çizelge 4.28 Epitrimerus tanaceti’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 131

Çizelge 4.29 Aceria egmirae’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 133

Çizelge 4.30 Aceria tinctoria’ nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 133

Çizelge 4.31 Aceria acroptiloni’ nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 136

Çizelge 4.32 Aceria chondrillae’ nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 137

Çizelge 4.33 Aceria balasi’ nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 139

Çizelge 4.34 Aceria ankarensis’in Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 140

Çizelge 4.35 Aceria aegypticus’ un Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 143

Çizelge 4.36 Aceria sp.I’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 144

Çizelge 4.37 Aceria massalongoi ’ nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 146

Çizelge 4.38 Aceria tamaricis’in Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 148

Çizelge 4.39 Aceria tussilagofoliae ’ nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları.....150

Çizelge 4.40 Aceria thessalonicae ’ nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 151

Çizelge 4.41 Aceria tanella ’ nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 154

Çizelge 4.42 Aceria anthocoptes’in Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 156

Çizelge 4.43 Aceria avanensis’in Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 157

Çizelge 4.44 Aceria erinea’nın Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 160

xvi Çizelge 4.45 Aceria salicina’nın Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 162

Çizelge 4.46 Aceria sp.II’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 163

Çizelge 4.47 Aceria sp.III’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 164

Çizelge 4.48 Aceria calacaris’in Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 166

Çizelge 4.49 Aceria filiformis’in Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 168

Çizelge 4.50 Aceria ilicis’in Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 170

Çizelge 4.51 Acalitus phloeocoptes’in Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 172

Çizelge 4.52 Aculus ligustri’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 174

Çizelge 4.53 Aculus sp.I’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 175

Çizelge 4.54 Aculus sp.II’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 176

Çizelge 4.55 Aculus sp.III’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 177

Çizelge 4.56 Aculus schlechtendali’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 179

Çizelge 4.57 Aculus sp.IV’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 180

Çizelge 4.58 Aculus tetanothrix’in Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 183

Çizelge 4.59 Aculus fockeui’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 185

Çizelge 4.60 Aculus sp.V’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 186

Çizelge 4.61 Aculus dimidiatus’un Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 187

Çizelge 4.62 Aculus mogeri’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 189

Çizelge 4.63 Aculus sp.VI’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 190

Çizelge 4.64 Aculus sp.VII’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 192

Çizelge 4.65 Aculus sp.VIII’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 193

Çizelge 4.66 Aculus sp.IX’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 194

Çizelge 4.67 Aculus sp.X’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 195

Çizelge 4.68 Aculus sp.XI’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 196

xvii Çizelge 4.69 Aculops montenegrinus’un Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları... 198

Çizelge 4.70 Aculops lepidii’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 199

Çizelge 4.71 Aculops sp.I’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 200

Çizelge 4.72 Aculops sp.II’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 200

Çizelge 4.73 Aculops sp.III’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 201

Çizelge 4.74 Aculops sp.IV’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 202

Çizelge 4.75 Aculops sp.V’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 203

Çizelge 4.76 Aculops sp.VI’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 204

Çizelge 4.77 Aculops rhodensis’in Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 206

Çizelge 4.78 Anthocoptes sp.I’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 207

Çizelge 4.79 Anthocoptes sp.II’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 208

Çizelge 4.80 Anthocoptes salicis’in Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 209

Çizelge 4.81 Anthocoptes aspidophorus’un Ankara ilindeki dağılımı ve

konukçuları...... 210

Çizelge 4.82 Anthocoptes sp.III’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 211

Çizelge 4.83 Anthocoptes sp.IV’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 212

Çizelge 4.84 Tetra concova’nın Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 214

Çizelge 4.85 Tegolophus califraxini’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 216

Çizelge 4.86 Reckella celtis’in Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 218

Çizelge 4.87 Tegonotus sp.’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 219

Çizelge 4.88 Boczekiana celtidis’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 221

Çizelge 4.89 Shevtchenkella carinata Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 223

Çizelge 4.90 Shevtchenkella sp. Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları ...... 224

xviii Çizelge 4.91 Shevtchenkella brevisetosa’nin . Ankara ilindeki dağılımı ve

Konukçuları...... 226

Çizelge4.92Rhyncophytoptus ficifoliae’nin Ankara ilindeki dağılımıve konukçuları...... 228

Çizelge 4.93 Rhyncophytoptus sp.I’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 228

Çizelge 4.94 Rhyncophytoptus pauciannulatus’un Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 230

Çizelge 4.95 Rhyncophytoptus sp.II’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları ...... 231

Çizelge 4.96 Rhyncophytoptus sp.III’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları ....232

Çizelge 4.97 Rhyncophytoptus sp.IV’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları.....233

Çizelge 4.98 Brevulacus sp.’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... …234

Çizelge 4.99 Brevulacus reticulatus’un Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları...... 236

Çizelge 4.100 Diptacus gigantorhynchus’un Ankara ilindeki dağılımı ve

konukçuları ...... 238

Çizelge 4.101 Ankara ilinde park ve süs bitkilerinde Eriophyoidea türleri

üzerinde saptanan doğal düşmanların genel değerlendirmesi...... 239

Çizelge 4.102 Aculus schlechtendali’nin Nalepa, 1892 doğal düşmanları,

toplandıkları tarih ve yerler...... 248

xix 1. GİRİŞ

Türkiye bulunduğu konum ve ekolojik özellikleri nedeniyle çok farklı ortamlarda yetişebilecek bitkilerin bir arada bulunmasına olanak sağlamaktadır. Ülkemiz ve Ankara parkları bitki çeşitliliği yönünden çok zengindir. Ankara’da kent florası üzerine yapılan bir araştırmada toplam 1115 doğal bitki türü tanımlanmıştır (Arslan ve Çelem, 2001). Ankara’da park ve rekreasyon yerlerine ait toplam yeşil alan 2.766.647 m2 olup kamuya ait yeşil alan miktarı ise toplam 121.991.198m2 dir (Anonymous, 2003). Konu ilçeler bazında ele alındığında; yüz ölçüm itibariyle Ankara’nın en geniş park ve bahçelerine sahip ilçelerinden biri olan Altındağ Belediyesi toplam yeşil alan miktarı 1.656.56 m2 olup 135 park ve yeşil alanı bulunmaktadır (Anonymous, 2003). Toplam yeşil alan miktarının bu kadar geniş olması, Ankara’nın diğer ilçeleri de düşünüldüğünde park ve süs bitkisi olarak kullanılan ağaç ve çalımsı bitkilerinde zararlı olan Eriophyoidea’lerin incelenme zorunluluğunu ortaya koymaktadır.

Günümüzde çevre kirliliğinin büyük boyutlara ulaşması ve özellikle de atmosferin çeşitli kimyasal maddelerle kirletilmesi nedeniyle, park ve yeşil alanlar büyük metropollerin akciğeri görevini görmektedir. Bu nedenle de park alanlarındaki zararlıların ortaya konulması konunun önemini arttırmaktadır. Parklardaki bitkilerin sağlıklı görünüme sahip olabilmeleri için alınan kültürel önlemlerin yanında zararlıların tespiti ve bunlarla mücadelede önem taşımaktadır.

Eriophyoid akarlar çok küçük olup yaklaşık 0.1–0.3 mm büyüklüğündedirler. Çıplak gözle görülemezler. Vücut şekilleri silindirik, fusiform veya dorso-ventral olarak düz bir yapıya sahiptir. Ağız parçaları kuvvetli derecede değişken ve özelleşmiştir. Vücudun ön kısmında prodorsal kalkan olarak adlandırılan ve sistematikte önemli olan daha kalın bir alan bulunmaktadır. Eriophyoid akarlar tüm gelişme dönemlerinde sadece 2 çift bacağa sahiptirler. Genitalia vücudun anterior ucunun sonunda coxa arkasında bulunur. Opisthosomal kutikula tipik olarak halkalı yapıdadır. Opisthosoma üzerinde bulunan microtuberküller eliptik şekilde ya da yuvarlak biçimdedirler.

1

Eriophyoid akarlar konukçuya özelleşmiş olan obligat bitki zararlılarıdır. Oldukça küçük olup konukçularında genellikle kalıcı değişikliklere yol açarlar. Ekonomik önemi konukçu bitkilerinde oluşturduğu doğrudan zarar ile ilişkilidir. Ayrıca, morfolojik, biyolojik özellikleri bakımından konukçuya özelleşmişlerdir (Lindquist et al., 1996).

Eriophyoid akarlar tüm dünyada pek çok bitkiye saldırırlar ve tarımda önemli bitkilerde büyük ekonomik zararlara yol açan ana zararlılardır (Phyllocoptruta oleivora (Ashmead, 1879), Aculops lycopersici (Massee, 1937), Aceria tulipae (Keifer, 1938 ). Ekonomik ve ekolojik önemleri konukçularında yol açtıkları direkt zararın derecesine bağlıdır. Pek çok eriophyoid türü karantina listelerine dâhil edilecek zararlılar olarak kabul edilmektedir.

Eriophyoidler bitkilerde çok değişik zararlar oluştururlar. Bu belirtilerde bir çok varyasyonlar vardır, bunlardan bazıları bitkilerde zararlıdır veya görünümü bozarlar, fakat çoğu zararsızdır veya bitkilere en az düzeyde zarar verirler (Keifer, 1975b). Pek çoğu hafif bir paslanma veya yaprak, gövdelerde görünüm değişikliğine yol açabilir; diğerleri orta ile şiddetli arasında pasa neden olurlar. Bazıları yaprak üst veya alt yüzeyinde veya gövdeler üzerinde ‘erineum’ olarak adlandırılan anormal kıllanma yumakları (eriophyes yün yapan anlamındadır) oluştururlar. Bazı türler, yaprak veya gövde üzerinde belirgin bölmeler veya urlar (büyüklük, şekil ve renkçe değişken) oluştururken diğer türler ise yaprak kenarlarının, dikine veya aşağıya doğru birkaç kere bükülmesine neden olurlar. Bazıları “tomurcuk uru” olarak tanımlanan büyük tomurcuk oluşumuna neden olurlar. Bazı türler yan tomurcukların aşırı artması nedeniyle “cadısüpürgesi” oluşumuna veya yaprak, gövde veya çiçeklerde urlara yol açarak düzensiz gelişmelere neden olurlar. Bazıları bitkilerde damar çevrelerine veya yaprak sapı diplerinde oluşan doğal boşlukları istila ederler. Bazıları stomadan girerek bitkilerdeki doğal boşlukları istila ederek oralarda çoğalırlar veya parankima içindeki boşlukları genişletirler.

2

Dünyada yaklaşık 3600, Avrupa’da yaklaşık 1000 civarında eriophyoid akar türü vardır (De Lillo and Amrine, 1998; De Lillo, 2004). Toplam tür sayısının 50,000 den fazla olduğu tahmin edilmektedir (Amrine, 1996). Kutup bölgeleri hariç, eriophyoid akarlar bitkilerin olduğu her yerde bulunabilirler. Asya bölgesinde ise şu ana kadar tespit edilen eriophyoid akar sayısı sadece 100 tür ile sınırlıdır (De Lillo and Amrine, 1998, 2006). Tür zenginliği bakımından ilk sırada Eriophyidae, ikinci sırada Phytoptidae ve üçüncü sırada Diptilomiopidae familyası yer almaktadır.

Dünyada bitkilerde önemli zararlara neden olan Eriophyoidea (Acarina) türleri, ilk kez 18. yüzyıl sonlarında konukçularında gal ve diğer anormal oluşumlarla dikkat çekmiştir. Ancak 19. yüzyıl ortalarında bu simptomlara iki çift bacaklı akarların neden oldukları ortaya konulmuştur. Eriophyoidea, türleri üzerindeki ilk ciddi çalışmalar Nalepa tarafından 1890 yılında başlatılmış ve kırk yıldan fazla süren çalışmaları sonunda bu grubun sistematik temelleri oluşturulmuştur. Daha sonraki yıllarda pek çok sistematikçinin yanı sıra, özellikle Keifer’in 1938–1975 yılları arasındaki çalışmaları Eriophyoidea sistematiğine en büyük katkıyı sağlamıştır (Hall,1967). İlerleyen zamanlarda Avrupa’da farklı ülkelerde Eriophyoidea türlerini hedef alan çalışmalar sürmüş, Roivainen (1953a), İspanya’da gal oluşturan Eriophyidae türleri üzerinde çalışmalar yapmıştır. Nachev (1982), Bulgaristan’da fındıklarda 14 Eriophyoid akar türü saptamış ve bunlar üzerinde üzerinde sistematik çalışmalar yapmıştır. Jeppson et al (1975), ekonomik anlamda zararlı eriophyid türleri üzerinde o güne kadar yapılan sistematik ve taksonomik çalışmaların revizyonunu yaparak tüm dünya türlerine ilişkin taksonomik ve biyolojik değerlendirmeler de bulunmuştur.

Nuzzaci (1983) İtalya’da zeytinlerde zararlı olan eriophyoid akarları saptamıştır. Amrine (1996), Phyllocoptes fructiphilus (Keifer, 1940)’in biyolojisi ve doğal düşmanları üzerine araştırmalar yapmış, ayrıca Dünya cinslerinin tanı anahtarının oluşturulmasına önemli katkılar sunmuştur. De Lillo, et al. (1998), Eriophyoidea üst familyasına ait türlerin taksonomik sınıflandırmasını bilgisayar programı halinde vermiştir. Boczek (2002), Polonya’daki eriophyoid akarlar üzerine çalışmalarda bulunmuştur.

3

Türkiye eriophyoid faunası ile ilgili bilgiler çok sınırlıdır. Ülkemizde bugüne değin yapılan park ve süs bitkileri üzerinde Eriophyoidea (Acarina) türlerinin sistematiğine yönelik ayrıntılı çalışmalar oldukça azdır. Bodenheimer (1941), birkaç meyve türü üzerinde, asmalarda ve diğer bazı bitkilerde gal oluşumuna neden olan Eriophyoidea türlerini tespit etmiştir. Alkan (1952) ve Karaca (1956), bazı meyve ve orman ağaçlarında görülen çeşitli gallerle birlikte Eriophyoid kökenli olan gallerin yapısını tanımlamışlardır. Özer (1958), yabani antepfıstıklarının tomurcuk ve sürgünlerinde deformasyonlara neden olan Eriophyoidea türleri bildirmektedir. Düzgüneş (1968), birçok Eriophyoidea bitki virüslerini taşıdığını bu nedenle Türkiye’deki bazı kültür bitkilerinde görülen hastalık etmeni virüs ve diğer patojenlerle bu akarların ilgili olup olmadığının araştırılması gerektiğini belirtmektedir. Alaoğlu (1984), Erzurum ve Erzincan yörelerindeki bazı bitkilerde bulunan Eriophyoidea türleri üzerinde çalışmalar yapmış ve bölge de 17 tür saptamıştır. Bu çalışma da meyvelerde zararlı olan Eriophyoidea türleri belirlenmiş olup park ve süs bitkilerinden Akdiken yapraklarında da zararlı olan ve armutların önemli zararlısı olan Phytoptus pyri (Pagenstecher)’yi vurgulamıştır. Keçeci (1995), Karadeniz bölgesinde Fındık kozalak akarları Phytocoptella avellanae ve Cecidophyopsis vermiformis (Nalepa, 1889) (Eriopyoidea: Acarina) üzerinde populasyon değişimleri ve konukçu ilişkilerini ortaya koymuştur.

Dünya çapında tür açısından bilinen türler hala çok azdır ve çalışılan coğrafik alanlar o çalışmaların içinde yer alan araştırıcılara bağlıdır. Türkiye eriophyoid faunası çok az bilinmektedir oysaki Türkiye’nin coğrafi konumu ve botanik geçmişi bu bölgeyi bilhassa geniş sınırlı türler için ilginç kılmaktadır. Bunların bazıları, ürünlerde ve yabancıotlarda bilimsel ve ekonomik açıdan önemlidir. Bu nedenle, Türkiye’nin eriophyoid akarları üzerinde yapılan kapsamlı bir inceleme, bilhassa süs bitkileri açısından gereklidir. Eriophyoid akarların küçük olması ve bilim adamlarının bu akarları çalışırken ortaya çıkan güçlükler bu akarların çalışılması zor bir grup olduğunu ortaya koymaktadır.

Ankara ilinde park ve süs bitkileri üzerinde bu çalışma ile saptanan çok sayıdaki Eriophyoidea üst familyasına bağlı türler, şuana kadar ülkemizde varolan büyük bir boşluğu doldurduğu inancındayız. Yine bu çalışmada Eriophyoidea doğal

4

düşmanlarının saptanması kimyasal mücadeleye alternatif savaşım yöntemlerinin ortaya konabileceğini göstermektedir. Ankara ilinde Malus floribunda L. üzerinde yaygın olarak görülen A. schlechtendali (Nalepa, 1892) üzerinde yapılan populasyon gelişimi çalışması bu türün dünyada yumuşak ve sert çekirdekli meyve yetiştirilen alanlarda önemli zararlara neden olduğu için ayrıca önem teşkil etmektedir. Bu nedenle Ankara ilinde Eriophyoidea üst familyasına ait türlerin, doğal düşmanlarının saptanması yaygın olarak görülen A. schlechtendali’nin populasyon dalgalanmasına ilişkin geniş kapsamlı araşrtırma planlanmış, çalışma 2004–2006 tarihleri arasında Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümünde yürütülmüştür.

5

2. KAYNAK ÖZETLERİ

Nalepa (1889), Eriophyoid akarlarla ilgili oldukça önemli araştırmalar yaparak, Viburnum sp. üzerinde küçük galler oluşturarak zararlı olan Eriophyes viburni türünü, Coryllus avellanae üzerinde gal yaparak zararlı olan, Cecidophyopsis vermiformis, Malus domestica Borkh., Pyrus malus L. ve L. Eriophyes laevis türlerini tanımlamıştır.

Canestrini (1890), Quercus spp. yapraklarında gal oluşturarak zarar yapan Aceria ilicis türünü tanımlamıştır.

Nalepa (1890), Prunus domestica yapraklarında düzensiz gallere neden olan ve meyvelerde de deformasyonlara neden olan Acalitus phloecoptes türününü tanımlamıştır. Tilia platyphyllos Scop. konukçusu üzerinde boynuz şeklinde gallere sebep olan Eriophyes tiliae, Prunus domestica üzerinde Eriophyes similis, Acalitus phloeocoptes, Populus nigra üzerinde Aceria populi, Juglans regia üzerinde Aceria tristriata, Malus floribunda L., Aculus schlechtendali türlerini tespit etmiştir. Aynı zamanda araştırmasında birçok eriophyoid türü tanımlayarak listelemiştir. Bu türler içerisinde Juglans spp. üzerinde Aceria erinea türlerini tanılamıştır. A. erinea türünün Juglans spp. yaprakların alt yüzeyinde erineumlara neden olduğunu bildirmiştir. Aynı çalışmasında Salix spp. üzerinde beslenmesi sonucu yapraklarda gallere neden olan Aceria salicina, Ulmus spp. üzerindede Aceria filiformis türlerinide saptamıştır.

Nalepa (1891), Cirsium arvense üzerinde Aceria anthocoptes (Nalepa, 1892) ve Achiellea millefolium L. çiçekleri üzerinde deformasyonlara neden olan türleri tanımlamıştır. Aynı zamanda Prunus spp. üzerinde serbest yaşayarak zararlı olan Aculus fockeui (Nalepa & Trouessart, 1891) türünü tanımlamıştır.

Trouessart (1891), Prunus spp. üzerinde zararlı olan Aculus fockeui türünü tespit etmiştir.

6

Nalepa (1892), Phyllocoptidae familyasını ve familyaya ait 6 cins tanımlamıştır. Bu cinsler içerisinde hem kültür bitkilerinde hem de süs bitkilerinde zararlı olan önemli türleri bildirmiştir. Aynı zamanda Acer campestri L. üzerinde erineum oluşturarak zarar yapan Cecidophyes cinsine ait Cecidophyes gymnapsis türünüde tanımlamıştır.

Nalepa (1894), Salix bobylonica ve S. motsuduna yaprakları üzerinde vagrant olarak yaşayan Anthocoptes salicis türünün morfolojik tanımlamalarını yapmış, Paleraktik bölgede yoğun olarak gözlemlendiğini bildirmiştir.

Trotter (1901), Tamarix spp. üzerinde özelikle sürgünlerde gal oluşturarak zarar yapan Aceria tamarix türünü tespit ettiğini bildirmiştir.

Molliard, (1902), Eriophyes pyri, E. tamarix türlerini tespit ederek, biyolojileri hakkında bilgi vermiştir.

Nalepa (1905), Vitis vinifera üzerinde zararlara neden olan. Calepitrimerus vitis türünü tespit etmiştir.

Nalepa (1911), Salix alba üzerinde Aceria salicina türünü tespit ederek bu türün Salix spp. üzerinde gal oluşturarak zarar yaptığını bildirmiştir.

Nalepa (1929), Eriophyoidea familyası türlerini iki alt familyada toplamıştır. Gal ve benzeri anormal oluşumlara neden olan türleri Eriophyinae, yapraklarda serbest yaşayan türleri de Phyllocoptinae içine almıştır.

Yothers and Mason (1930), araştırmasında pas akarı üzerinde Stethorus nanus türünün beslendiğini ve zararlı üzerinde etkili olduğunu bildirmiştir.

Keifer (1938), Ligustrum sp. üzerinde Aculus cinsine ait Aculus ligustri, Captophylla lamimani, Malus spp. üzerinde ise Calepitirimerus baileyi türlerini tanımlamıştır. Malus sp. yaprakları üzerinde düşük düzeyde populasyon oluşturan bireylerin yapraklarda

7

kahverengileşmeye, meyvelerde ise pas rengi oluşumuna neden olduğunu bildirmiştir. Aynı yıl yapmış olduğu eriophyoid çalışmalarında Pinus nigra üzerinde Platyphytoptus sabinianae türü tespit etmiştir. Bu türün P. nigra’nın iğne yaprakların arasında, sürgünlerde biyolojisini sürdürdüğünü bildirmiştir.

Baker (1939), Yaptığı araştırmada Pronematus cinsine ait ürlerin eriophyoid akarlar üzerinde beslendiği ile ilgili bilgiler vermiştir. Aynı çalışmada Ficus carica L. üzerinde zararlı olan Eriophyes ficus Cotte, türünü baskı altına alan Pronematus ubiquitus (McG) avcı akar olduğunu bildirmiştir.

Keifer (1939), Birçok eriophyoid türün tanımını yapmıştır. Bunlar içerisinde özellikle palearktik bölgede zararlı olan Ficus carica üzerindeki Rhyncophytoptus ficifolia ve Vasates immigrans türlerini tespit ettiğini bildirmiştir. Yine aynı çalışmasında Acer camoestre, A. macrophyllum, A. negundo, A. pseudoplatanus yaprakları üzerinde yaşayan Shevtchenkella brevisetosa türünü tanımlamıştır. Bu türün Paleraktik ve Nearctic bölgelerde bulunduğunu tespit etmiştir. Yine Ulmus spp. yaprakları üzerinde vagrant olarak yaşayan Tetra concava türünü tanımlamıştır.

Keifer (1940), Prunus armeniaca ve P. platanoides üzerinde Phyllocoptes abaenus yaprakların alt yüzünde vagrant olarak yaşadıklarını bildirmiştir.

Bodenheimer (1941), Birkaç meyve türü üzerinde, asmalarda ve diğer bazı bitkilerde gal oluşumuna neden olan Eriophyoidea türlerini tespit etmiştir.

Liro (1943), Cotoneaster horizontalis Decne.üzerinde Rhyncaphytoptus pauciannulatus türünü vagrant formda tespit etmiştir.

Alkan (1952), Eriophyoidea üst familyasına ait birçok türün tanımını yaparak zarar şekilleri hakkında bilgi vermiştir.

8

Keifer (1952a), Prunus domestica yapraklarının alt yüzeyinde düşük popülâsyona sahip Diptacus gigantorhynchus, Malus spp. yapraklarının alt yüzeyinde beslenerek yapraklarda renk açılmasını ve pas renginde görünüme neden olan Calipitirimerus baileyi türlerini tanımlamıştır.Eriophyoid çalışmalarında Aceria paradianthi türünü Dianthus caryophyllus türü üzerinde tespit etmiştir. Aynı çalışmasında Tilia spp. yaprakları üzerinde gallere neden olan Eriophyes tilia türünü tanımlamıştır.

Keifer (1952b), İtalya, Almanya ve Amerika’da yapılan çalışmalar sonucunda Fraxinus spp. üzerinde yaprakların alt yüzeyinde yaprak deformasyonlarına neden olan Tegolophus califraxini tanımlamıştır. Prunus avium, P. crasifera, P. cerasus, P. domestica, P. mahalep üzerinde Aculus fockeui türünün yaprakların üst yüzeyinde nokta şeklinde sarı lekelere, populasyonun artması sonucu yapraklarda kıvrılmalar şeklinde zarara neden olduklarını bildirmiştir. Devam eden çalışmalarında Rubus sp. yaprak ve meyveleri üzerinde düşük populasyona sahip Phyllocoptes gracilis’in yapraklarda renk açılmalarına, meyvelerde ise deformasyonlara neden olduklarını belirtmiştir. Acer spp. yapraklarında vagrant olarak yaşayan Shevtchenkella brevisetosa türünü tanımlamıştır.

Yine aynı çalışmaları sırasında Acer platanoides yapraklarında erineum oluşturarak zarar yapan Aceria calaceris türünü tanımlamış ve bu türün sadece Nearktik bölgede görüldüğünü bildirmiştir. Kaliforniya’daki eriophyoid akarları tanımlayarak morfolojileri hakkında bilgivermiştir.

Roivainen (1953a), İspanya’da bazı gal oluşturarak zarar yapan Eriophyidae familyasına ait bazı türleri tanımını yapmıştır.

Roivainen (1953b), Avrupa’daki Eriophyoidea üst familyasına bağlı türleri tanımlamış, bu türlerin morfolojik olarak ayırımlarını bildirmiştir.

Keifer (1954), Populus spp. yaprakların alt yüzünde erineumlara neden olan türün Phyllocoptes didelphis olduğunu bildirmiştir.

9

Keifer (1956), Shevtchvenkella cinsine ait birçok tür tanımlamıştır. Bu türler içerisinde Aesculus spp. üzerinde zarar yapan Shevtchvenkell carinata türünü, konukçusunu ve bulunduğu bölgeyi bildirmiştir.

Keifer (1957), Eriophyoid gnathosomasının anatomisini incelemiş ve eriophyoidlerdeki polymorphism veya deuterogyny hakkında önemli bilgiler vermiştir. Yine aynı çalışmasında, Salix sp. yaprakları üzerinde vagrant olarak yaşayan Aculops rhodensis türünü tanımlamıştır.

Özer (1958), yabani antepfıstıklarının tomurcuk ve sürgünlerinde deformasyonlara neden olan Eriophyoidea türlerini tanımlamıştır.

Keifer (1959a), park ve süs bitkileri üzerinde Aceria ve Epitrimerus, cinslerine ait türlerin tanımlarını yapmış ve zarar şekilleri hakkında bilgi vermiştir.

Keifer (1959b), Aceria breakeyi ve Diptacus gigantorhynchus türlerini tanımlayarak, morfolojileri hakkında bilgi vermiştir.

Farkas (1960), Aculus mogeri türünü Populus nigra L. üzerinde tespit ettiğini bildirmiştir.

Ryke and Meyer (1960), Güney Afrika’daki Eriophyes, Phyllocoptruta, Vasates ve Aceria cinsine ait ekonomik anlamda önemli olan türlerin tanımını yapmıştır. Bu türlerin beslendikleri sırada oluşturdukları zarar şekillerine göre pas akarları, gal akarları ve tomurcuk akarları olarak isimlendirmiştir.

Düzgüneş (1963), Türkiye’de Acarina takımına ait birçok türün tanımını yapmış aynı zamanda, Eriophyidae familyasından Aceria tamaricis türünü tespit ettiğini bildirmiştir.

Boczek (1964), Polonya’da Juglans regia, Pinus silvestris, Ulmus laevis, Populus spp., Ligustrum vulgare, Rosa canina, Centaurea spp. konukçuları üzerinde zarar meydana

10

getiren Eriophyoid akarlar üzerinde çalışmıştır. Aynı zamanda Tusilago farfara yapraklarının alt yüzeyinde düşük populasyona sahip Aceria tussilagofoliae yeni türü tanılamıştır.

Davis (1964), Gürcistan’da bitkilerde zarar yapan 34 eriophyoid türünün tanımlarını yaparak, toplanılan yer ve tarihleri ile ilgili bilgiler vermiştir.

Denmark (1965), Florida Japon gülleri üzerine zararlı olan Eriophyoid akarları tespit etmiştir. Viburnum spp. üzerinde de zarar oluşturan eriophyoidler ekonomik anlamda özellikle tomurcuklarda ve çiçeklerde zararlar meydana getirdiğini bildirmiştir.

Hall (1967a), Eriophyidae familyasının genel özelliklerini açıklamış ve bu familyaya ait türlerin zarar şekilleri hakkında bilgiler vermiştir.

Düzgüneş (1968), Birçok Eriophyoidea üst familyasına ait türlerin bitki virüslerini taşıdığını bu nedenle Türkiye’deki bazı kültür bitkilerinde görülen hastalık etmeni virüs ve diğer patojenlerle bu akarların ilgili olup olmadığının araştırılması gerektiğini belirtmiştir.

Magdalena (1968), Güney Afrika’daki çimlerde zararlı Aceria neocynodonis’in tanımlamasını, ekonomik önemini ve semptomları hakkında bilgi vermiştir.

Flechtmann et al. (1969), Gürcistan’da ceviz ağaçlarında Acarina takımına ait 7 familyada 22 tür tespit etmişlerdir. Bu türler içerisinde Eriophyidae familyasına ait 8 tür olduğunu bildirmiştir.

Keifer (1969a), Eriophyoidea üst familyasına ait türlerin tanımını yapmıştır.

Keifer (1969b), kültür bitkileri ve süs bitkilerinde zararlı eriophyoid akarları tanımlamıştır.

11

Farkas (1970), Macaristan’da Tetra ve Epitrimerus cinslerine bağlı 3 türün tanımını yapmışlardır. Bu türlerin, konukçuları, morfolojileri ve bulundukları bölge ile ilgili bilgiler vermişlerdir.

Keifer (1970), Eriophyoidea üst familyasına bağlı türleri tanımlamış ve zararları hakkında bilgi vermiştir.

Nault (1970), Ohio’da buğday ve mısırdan izole edilen buğday benek mozaik virüsünün vektörü olarak Aceria tulipae’yi bildirilmiştir. Zararlının beslenmesi sonucu ortaya çıkan belirtinin buğday benek mozaik virüsü belirtisiyle benzediğini bildirmektedir.

Carmona (1971), Vitis vinifera üzerinde eriniumlara sebep olan Colomerus vitis türü ve yine aynı konukçu üzerinde serbest yaşayarak zarar oluşturan Caleptrimerus vitis türlerini tanımlamıştır. Bu türlerden C. vitis’in konukçu üzerinde öncelikle yapraklara saldırdığını, yapraklarda açık sarı lekeler, nekrozlar oluşturduğunu daha sonra meyvelerde beslendiğini, ekonomik anlamda heriki türünde önemli zararlı olduğunu bildirmiştir.

Flechtmann (1971), Gürcistan’da 7 eriophyid türü tespit etmiştir. Bu bölgede daha önce 55 tür tanımlandığını belirtmiştir. Bunlardan Rhyncaphytoptus dünya için yeni tür olarak tespit edilmiştir. Bu 7 türün tanımı, toplanan yer ve konukçuları bildirilmiştir.

Inserra et al. (1971), İtalya’da Diptacus gigantorhynchus türünü tanımlayarak zararı hakkında bilgi vermiştir. Rubus spp. ve Prunus spp. üzerinde de görüldüğünü bildirmiştir.

Newkirk and Keifer (1971), Phytoptus cinsini Phytoptidae familyasından çıkararak Eriophyidae içine almışlar, Phytoptidae familyasının adını da Nalepellidae olarak değiştirmişlerdir.

12

Silvere (1971), eriophyoid akarların morfolojilerinin iyi bilinmesiyle beraber elektron mikroskobu yardımıyla yapılan çalışmalar sonucunda, gal akarlarının yapılarını, nasıl gal oluşturduklarını ve eriophyoid akarların beslenme sırasında salgıladığı maddeleri ve buna karşılık konukçu bitkinin oluşturduğu tepkinin neler olabileceğini bildirmektedir.

Carmona (1972), Eriophyidae familyasına bağlı 6 türün tanımını yapmıştır. Bu türler içerisinde vagrant olarak yaşayan fakat herhangi bir şekilde zarar oluşturmayan Castanea sativa üzerinde Aculus longiseta türünü tanımlamıştır.

Bagdasarian (1972), Prunus dulcis Mill. üzerinde erineum oluşturarak zarar yapan Phyllocoptes amygdali türünü tespit etmiştir.

Keifer (1972a), Phyllocoptes, Phytoptus, Eriophyes ve Aculops cinslerine ait park, süs bitkilerinde ve meyve ağaçlarında zarar yapan türleri tanımlamış, zararları hakkında bilgi vermiştir.

Keifer (1972b), Labiatae ve Convolvulaceae familyasına bağlı konukçular üzerinde zararlı eriophyoid türlerini tanımlamıştır.

Keifer (1972c), Eriophyoid çalışmaları isimli yayınlarında kültür bitkileri ve süsü bitkileri için önemli birçok eriophyoid türü tanımlamıştır.

Castagnoli (1973), Italya’da Pinus spp. üzerinde 9 tür tanımlamıştır. Bu türler içerisinde Platyphytoptus sabinianae türünü, morfolojisini ve zarar şeklini bildirmiştir.

Herbert and Butler (1973), Kanada’da Elmalar üzerinde yaptığı araştırma sonucunda zararlı Aculus schlechtendali üzerinde Zetzellia mali (Ewing) tespit etmiştir.

Zetzellia mali’nin elmalarda zararlı A. schlechtendali türünü baskı altına aldığını bildirmiştir.

13

Keifer (1973), Vasates, Phyllocoptes ve Phytoptus cinslerine ait türlerin tanımlarını yapmış, zarar şekilleri hakkında bilgiler vermiştir.

Oldfıeld et al. (1973), Eriophyoidea dişilerinde sperm depolanması ile ilgili bilgiler vermiştir. Erkeklerin konukçuları üzerinde dolaşırken spermlerini bırakması sonucu dişilerin aynı ortamda dolaşıp bu spermleri depolamadığını bildirmiştir.

Carmona (1974), Portekiz’de Eriophyes ulmi, Ulmus spp. üzerinde tanımlamıştır. Bu türün deutogyne ve protogyne morfolojik olarak tanımlamış verdiği zarar hakkında bilgi vermiştir.

Keifer (1974a), Acalitus, Phytoptus, Phyllocoptruta ve Eriophyes cinslerine bağlı birçok tür tanımlamıştır.

Kovalev et al. (1974b), Acroptilon repens üzerinde yeni bir tür olan Aceria acroptiloni türünü tespit etmiştir. Paleraktik bölgelerde önemli zararlara neden olarak bilinen A. repens yaprakları ve çiçekleri üzerinde ciddi zararlara neden olduğunu bildirmiştir. Özellikle çiçekler üzerinde beslenmeleri sonucunda gal benzeri oluşumlara neden olduklarını belirtmiştir. Bu türün Türkmenistan, Kazakistan ve Özbekistan’da özellikle zararlının A. repens tohumları üzerinde beslenmeleri sonucu biyolojik mücadele amacıyla kullanıldığını belirtmiştir.

Keifer (1975a), Ulmus spp. üzerinde zarar yapan eriophyoid türlrinin tanısını yapmış morfolojik özelliklerini bildirmiştir.

Keifer (1975b), Eriophyoid çalışmalarında park, süs bitkileri ve kültür bitkilerinde 12 türün tanımını yapmıştır. Bu türlerin konukçuları ve zarar şekleri hakkında bilgi vermiştir.

Keifer (1975c), Prunus domestica yaprakları alt yüzeyinde serbest olarak yaşayan ve pas renginde meyvelerde zarar oluşturan türü Diptacus prunorum olarak tanımlamıştır.

14

Keifer (1975d), ekonomik anlamda önemli bitkiler üzerindeki zararlı akarların tanımlarını yapmış, bunlar içerisinde Prunus domestica üzerinde Diptacus gigantorhynchus türünün, yapraklarda vagrant olarak yaşadığını ve pas şeklinde zarar neden olduklarını bildirmiştir.

Jeppson et al. (1975), Nalepa’nın bu dönem içerisinde 400 kadar türün tanımını yaparak bunlardan bazılarının biyo-ekolojileri üzerinde de çalıştığını belirtmekte; eriophyoid akarların erkek ve dişilerinin birbirinden ayırt edilmesi ve türlerin yapısal özelliklerinin tür tanımlarında kullanılmasını ilk defa gerçekleştirdiğini yazmaktadırlar.

Nuzzaci (1975), İtalya’da Pinus pinaster üzerinde dünya için yeni olan Trisetacus juniperus ve Diptacus hederiphagus türlerini tespit etmiştir.

Keifer (1976a), Aculops, Cecidophyes, Paraphytoptus ve Eriophyes cinslerine ait süs ve ekonomik önemli bitkilerde zarar oluşturan türlerin tanımlarını yapmıştır.

Nuzzaci (1976), Eriophyes canestrini, E. caulobius, Phytoptus avellanae türlerinin anatomisi ile ilgili çalışmalarda bulunmuştur.

Keifer (1977a), süs bitkileri ve yabancı otlar üzerinde; Eriophyes, Acalitus, Aculops, Phyllocoptruta ve Abacarus cinslerine ait türlerin tanımlarını yapmıştır.

Keifer (1977b), Aculops, Phyllocoptruta ve Phytoptus cinslerine bağlı türlerin tanımlarını yapmıştır. Bu türlerin morfolojik değişimleri hakkında da bilgi vermiştir.

Keifer (1977c), Phytoptus cinsine bağlı türlerin tanrarları hakkında bilgi vermiştir.

Keifer (1978), Ficus spp. Salix spp. üzerinde zararlı Eriophyidae familyasına bağlı türlerin tanımlarını ve morfolojik özelliklerini bildirmiştir.

15

Krantz (1978), Eriophyoidea üst familyasının; altsınıfı, Actinedida alt takımına bağlı olduğunu bildirmiştir.

Mohanasundaram et al. (1978), Hindistan’da Cymbopogan martini bitkisi üzerinde Eriophyes cymbopogonis türünü tespit etmiştir.

Rasmy et al. (1978), Mısır’da Eriophyes cinsine ait yeni bir tür tanımlanmıştır. Marrubium alysson L. yaprakları üzerinde düşük populasyona sahip olan tür Eriophyes aegypticus olarak tanımlanmıştır.

Schliesske (1978), Prunus spp. üzerindeki türleri konukçuları ve topladığı yerleri bildirmiştir. Aculus fockeui, Diptacus gigantorhynchus ve Phyllocoptes abaenus türleri ile yaptıkları zarar şekillerini bildirmiştir. Bulduğu türler içerisinde konukçusunda gal yapan türün zararlı olduğunu tespit etmiştir.

Nuzzaci (1979), Phytoptus avellanae, Trisetacus juniperus ve Diptacus hederiphagus türlerinin elektron mikroskobunda gnathosoma yapısıyla ilgili çalışmalarını bildirmiştir.

Mondal and Chakrabarti (1979), Tegolophus cinsine ait 2 yeni türün tanımlanması, konukçuları, toplandığı yer ve tarihini bildirmiştir.

Soliman and Abou-Awad (1979), Phyllocoptruta cinsine ait P. oleivora ve P. citri olmak üzere iki tür tespit etmiş, bu türlerin Citrus spp. üzerinde ciddi zararlara neden olduklarını bildirmiştir.

Düzgüneş (1980), Acarina takımına ait türlerin nasıl toplandıkları, saklandıkları ve preparat yöntemleri hakkında bilgiler vermiştir.

Mondal and Chakrabarti (1980), Aculops, Aculus ve Tegonotus cinslerine ait 3 yeni türü konukçularıyla beraber tanımladığını bildirmiştir.

16

Easterbrook (1980), Ribes spp. üzerinde gall oluşturmadan yaşayan ve zararlı olan eriophyid akarların konukçu dağılımlarındaki değişimlerini bildirmektedir. Cecidophyes ribis türünün siyah Frenk üzümlerinde gallere neden olduğunu bildirmektedir.

Davis et al. (1982), Varşova’da Eriophyoidea üst familyasına ait katalog çalışmasında bulunmuştur. Bu katalog içerisinde birçok türün tanımını yapmıştır.

Nachev (1982), Bulgaristan’da Eriophyoid faunası üzerine yaptığı çalışmalar sonucunda Crupina vulgaris üzerinde Aceria cinsine ait Aceria balasi türünü tanımlamıştır.

Schlieesske and Rellingen (1982), Sürgünlerin dip kısımlarında gal oluşturarak zarar yapan Prunus domestica’nın önemli zararlara neden olduğunu bildirmiştir. Ayrıca, Prunus domestica’nın biyolojisini tanımlayarak P. amygdalus, P. armeniaca ve P. insitita türlerinin zarar şekilleri hakkında da bilgi vermiştir.

Schliessike et al. (1982), Prunus domestica üzerindeki Acalitus phloeocoptes türünü tanımlayarak biyolojisi hakkında bilgi vermiştir.

Shevchenko and Pogosova (1983), Quercus robur yapraklarında düşük populasyonda Glyptacus erevanicus türünü tanımlamıştır.

Alaoğlu (1984), Erzurum ve Erzincan yörelerindeki bazı bitkilerde bulunan Eriopyoidea türleri üzerinde doktora çalışması yapmış ve bölge de 17 tür saptamıştır.

Bu çalışma da meyvelerde zararlı olan Eriopyoidea türleri belirlenmiş olup park ve süs bitkilerinden Akdiken yapraklarında da zararlı olan ve esasen armutların önemli zararlısı olan Phytoptus pyri (Pagenstecher)’yi, Juglans regia L. üzerinde Aceria erinea ve Prunus domestica üzerinde Eriophyes pyri türlerini tespit etmiştir.

Boczek et al. (1984), Aculus fockeui’nin protogyne ve deutogynelerin farklı Prunus spp. üzerinde morfolojik ve biyolojik bir takım farklılıklar gösterdiklerini saptamıştır.

17

Prunus cerasus üzerinde tanımlanmış olan A. fockeui’nin Prunus domestica üzerinde saptanan A. cornutus ile morfolojilerinin çok benzediğini bildirmiştir.

Easterbook (1984), İngiltere’de ekonomik anlamda zararlı olan ve elmalarda pas akarı olarak bilinen ve yine elma üzerinde zararlı olan Epitrimerus pyri’nin biyolojisi ve kontrolü üzerindeki araştırmalar yapmıştır. Her iki türünde elma yapraklarının alt yüzeyinde yoğun olarak gözlemlendiğini ileriki dönemlerinde Aculus schlechtendali’nin meyvelerde pas rengi görünümünde bir semptoma neden oldukları için ciddi zararlar oluşturduklarını bildirmiştir.

Manson (1984), Quercus robur L. yaprakları üzerinde Brevulacus reticulatus türünü tespit etmiştir.

Oldfield (1984), Prunus spp. üzerinde yaşayan ve pas akarları olarak bilinen Aculus cornutus ve A. fockeui türlerinin özellikle Prunus türlerinin genç yapraklarında klorotik bir renk açılması şeklinde belirtilerin oluştuğunu ileriki dönemlerde ise pas renginde görüntülerin ortaya çıktığını bildirmiştir.

Oldfield et al. (1984), yazlık dişi olarak adlandırılan protogynler, erkek bireylerin yapraklar üzerine bıraktığı spermatophore’ları, dişi bireyler bularak ve spermathecalarına yerleştirmeleri sonucu protogynlerin döllendiği ile ilgili bilgiler vermektedir.

Schliesske (1984), Prunus spp. üzerinde vagrant yaşayarak zarar yapan Aculus fockeui biyolojisi ve zarar şekli hakkında bilgi vermiştir. A. fockeui’nin Prunus yapraklarında renk açılması şeklinde zarar oluşturduğunu hatta bu zararın virus zararına çok benzediğini bildirmiştir.

Wardlow et al. (1984), Malus spp. üzerinde zararlı olan Aculus schlechtendali’nin özellikle kışlık formlarına kükürtlü preparatlar uygulandığını ve populasyonun bir sonraki yıl önemli oranda azaldığını bildirmiştir. Kışlık dişilerin gözler uyanır uyanmaz

18

beslenmeye başladığını yapraklar oluşmaya başlayınca özellikle mayıs ve haziran aylarında populasyonlarında artışın gözlendiğini Ağustos ayında populasyonun en yüksek düzeye ulaştığını bildirmiştir.

Ghosm et al. (1985), Eriophyoidlerin bitkilerin potansiyel zararlısı olduğunu aynı zamanda virüs taşıyarak ciddi zararlara neden olduklarını bildirmiştir. Yine bu çalışmasında Kuzey Hindistan’da eriophyoid faunasını tespit ederek yapraklarda kıvrılmalar şeklinde, erineum oluşturarak, bitkide renk açilmasıyla, gal ve pas oluşumuna neden olarak zarar oluşturduklarını bildirmiştir.

Nuzzaci et al. (1985), Dünyada kültür bitkisi yetiştirilen birçok alanda va park süs bitkilerinde zararlı olan Convolvulus arvensis L. (Convolvulaceae) üzerinde Aceria cinsine ait türleri tanımlamıştır.

Schliesske and Rellingen (1985), Kuzey Amerika’da, Avusturalya ve Avrupa’da Malus spp. üzerinde zararlı olan Aculus schlechtendali’nin biyolojisi hakkında bilgi vermiştir. A. schlechtendali’nin deutogyne ve protogyne çıkış zamanlarını, zararlı oldukları periyodu bildirmiştir.

Magdalena (1989), Acacia spp. konukçusu üzerinde Aceria cinsine bağlı 24 tür tanımlamıştır.

Magdalena et al. (1989), Calepitrimerus cinsine bağlı türleri tanımlayarak zarar şekilleri hakkında bilgi vermiştir.

Magdalena et al. (1989), Afrika Eriophyoidea üst familyasının fauna tespitini yaparak, Eriophyes cinsine bağlı türlerin tanımını yapmıştır. Eriophyes cinsine bağlı türlerin, zarar şekillerini ve konukçularını bildirmiştir.

Sophian et al. (1989), Yunanistan’da Centaurea diffusa üzerinde Aceria centaureae türünü tanımlamıştır. Bu tür Centaurea’nın birçok türünde yapraklarda, çiçekte

19

beslenen zararlı ciddi zararlara neden olduğu için özellikle biyolojik mücadele açısından çok büyük önem taşıdığını bildirmektedir.

El- Halawany et al. (1990b), sert ve yumaşak çekirdekli meyve ağaçlarında zararlı olan Aculus schlechtendali türünün avcıları arasında Stigmaidae familyasına ait birçok tür olduğunu ve bu familyaya ait türlerin zararlıyı baskı altına alıdığını bildirmiştir.

Magdalena and Meyer (1990a), Colomerus cinsine bağlı türlerin tanımlarını yaparak nerede zararlı olduklarını bildirmiştir.

Magdalena and Meyer (1990b), Aceria cinsine ait 17 tür saptanmıştır. Bu türlerin toplandığı bölge ve tarihleri belirtilmiştir. Aceria cinsine ait türlerin konukçularında gal ve erinea oluşturduklarını bildirmektedirler.

Magdalena and Meyer (1990c), Acalitus cinsine ait 21 tür tespit etmişlerdir. Bu türlerin tanımı, toplandıkları bölge ve tarihleri bildirilmiştir. Acalitus cinsi bu bölgede oldukça yaygın görülürken konukçularında oluşturdukları gal, tomurcuklaşma ve erineumlarıyla dikkat çektiklerini bildirmiştir.

Magdalena and Meyer (1990d), Güney Afrika’da Aceria cinsine bağlı 13 tür tanımlamışlardır. Bu türlerin teşhis anahtarlarını oluşturarak morfolojileri hakkında bilgi vermişlerdir.

Ueckermann (1990), Aceria cinsine bağlı 10 türün tanımını yapmıştır. Bu türler içerisinde Aceria ficus’un önemli virüs vektörü oldugunu bildirmiştir. Yine Morus spp. üzerindeki türlerin tanımını yaparak morfolojileri hakkında bilgi vermiştir.

Abou-Awad and Elbanhaway (1991), Acaricalus cinsine ait 2 yeni tür tanımlanmıştır. Bu türlerin konukçularını, toplandığı bölgeleri ve zarar şekillerini bildirilmiştir.

20

David Whitney (1991), Bağlarda zararlı akarların biyolojik mücadelesi ile ilgili bilgiler vermiştir.

Magdalena ve Meyer (1991), Afrika’da Eriophyoidea üst familyası üzerine fauna tespiti yaparak, Güney Afrika’da Phytoptidae familyasına bağlı türleri tanımlamıştır. Tanımladığı türlerin morfolojik yapılarını ve konukçuları üzerinde nasıl zarar verdiklerini bildirmiştir.

Petanovic (1991), Yugoslavya’da Euphorbia spp. yaprakları üzerinde zararlı Eriophyes septemlineatus türünü tespit etmiştir.

Petanovic and Lillo (1992), Yugoslavya’da Euphorbiae bitkisi üzerinde beslenmesi sonucunda bitkide çok kısa sürede kurumalara neden olan Vasates euphorbiae, V. montenegrinus türlerini tespit etmiştir.

Magdalena (1992), Tetra cinsine bağlı 9 türün tanımını yaparak morfolojileri hakkında bilgi vermiştir.

Schliesske (1992), yumuşak ve taş çekirdekli meyveler üzerindeki gal oluşturarak ya da serbest yaşayarak zarar oluşturan Epitrimerus pyri, Diptacus gigantorhynchus, Aculus fockeui, Phyllocoptes abaenus türlerini tanımlamıştır. Aynı zamanda bu türleri baskı altına alan doğal düşmanları üzerinde çalışmalar yaparak mücadele açısından önemli sonuçlar ortaya koyacak, Thysonoptera; Haplothrips subtilssimus, Xylaplothrips fuliginosus, Diptera; Syrphus spp. Acari; Typhlodromus pyri, finlandicus ve Zetzellia mali ve son olarakda parazitik olan Sporothrix schenckii türlerini tespit etmiştir.

Petanivic et al. (1993), Geranium spp. üzerinde Epitrimerus geranii, Aceria geranii türlerinin tanımlarını yaparak morfolojileri ile ilgili kısa bilgiler vermiştir.

21

Schlieesske (1993), yapraklarını döken ağaçlar üzerinde Eriophyoidea üst familyasına ait gal yapan akarlarının semptomları üzerinde çalışmıştır. Çalışmada bitkinin farklı bölgelerinde belirlenen galerin akarın tanılamasında önemli bir tahmin olacağını bildirmiştir.

Ueckermann (1993), Eriophyes cinsi altında tanımlanan 16 türün bu cinse ait olmadığını, bu türlerin Nacerimina cinsine ait olduğunu belirtmiştir.

Maramorosch (1994), eriophyoid akarların 16 bitki hastalığının taşıyıcısı olduğunu, vektör akarlardan Eriophyidae familyasının önemli bir familya olduğunu bildirmektedir. Özellikle Cecidophyinae, Eriophyinae, Phyllocoptinae alt familyalarının bitki hastalıklarında taşıyıcı olarak rol aldıklarını belirtmektedir.

Amrine and Stasny (1994), Convolvulus spp. üzerinde zarara neden olan Eriophyes convolvuli türünü tespit etmişlerdir. Bu türün sebze ve meyve alanlarında zararlar meydana getiren C. arvensis üzerinde beslenerek biyolojik mücadele amacıyla kullanılabileceğini bildirmişlerdir.

De Lillo and Sobhian (1994), Fransa’da Aceria tamaricis’in Tamarix gallica üzerinde yoğun bir şekilde gal oluşturması sonucunda zarara neden olduklarını, aynı zamanda bu türlerin biyolojik mücadelede yabancıotlara karşı kulanılabilecekleri hakkında bilgi vermiştir.

De Lillo et al. (1994), Calepitrimerus epimedii zararlı türü konukçusu Epimedium alpinum üzerinde tespit ettiğini ve tanımladığını bildirmiştir.

Keçeci (1995), Karadeniz bölgesinde Fındık kozalak akarları Phytocoptella avellanae ve Cecidophyopsis vermiformis (Eriopyoidea: Acarina) üzerinde popülasyon değişimleri ve konukçu ilişkileri üzerine ekolojik araştırmalar yapmıştır.

22

Amrine (1996), Eriophyoidea üst familyasına ait türlerin oluştuğu katalogda, türlerin teşhis anahtarlarını vermiştir.

Boczek and Petanovic (1996), yabancı otların Avrupa’da kültür bitkileri üzerinde zararlı olduklarını ve bu yabancıotlar üzerinde zararlı türlerin % 80’ni eriophyoid akarların oluşturduğunu bildirmiştir. Eriophyoid akarların konukçuya özelleşmiş olan yaşam şekilleri bu zararlı grubu yabancı otlar üzerinde etkili biyolojik ajan olarak kullanılabildiğini ifade etmiştir. Özellikle Kuzey Amerika’da zararlı olan Cirsium, Lythrum, Convolvulus ve Galium cinsleri üzerinde tespit edilen zararlı eriophyoid türlerin bu yabancı otlara karşı başarılı bir şekilde biyolojik mücadelede kullanıldığını bildirmiştir.

Baker et al. (1996), eriophyoid akarların morfolojisi, biyolojisi ve sınıflandırılmasıyla ilgili bilgiler vermiştir. Eriophyidae, Diptilomiopidae, Phytoptidae familyaları, cinsleri ve bu cinslere ait türlerin morfolojik karekterleriyle ilgili bilgiler vermiştir. Ayrıca Eriophyoidlerin toplanması, saklanması ve preparasyonu ile bilgiler vermiştir.

Easterbook (1996), Aculus schlechtendali zararı ve biyolojisi üzerine yaptığı araştırmalar sonucunda Phytoseiid akarların A. schlechtendali üzerinde beslendiğini ve zaralıyı kontrol altında tutuklarını bildirmiştir.

Hong et al. (1996), Diptilomiopinae alt familyasına bağlı 23 cinsin tanımını yaparak, bu cinsler arasındaki systematik ve cins düzeyindeki ilişkilerini bildirmiştir. Cinsler arasındaki farklılıkları ve benzerlikleri tüm teşhis karakterlerini belirledikten sonra ölçümlerini yaparak ortalamalarını birbrileriyle karşılaştırıp ortaya koymuştur.

Özman et al. (1996), Türkiye için yeni bir akar türü olan ve Akçaağaçlarda (Acer negundo L.) vagrant olarak yaşayan Rhyncaphytoptus negundivagrans türünü tanımlamıştır. Bu akarın protogynelerinin krem renkli ve yaz mevsimi boyunca akçaağaç yapraklarının alt yüzünde bulunduklarını, deutogynelerin ise kırmızımsı- kahverengi olduğunu ve yazın son günlerinden itibaren yaprakların alt yüzünde

23

görülmeye başladığını bildirmiştir. Deutogynelerin ağaçların dallarındaki çatlak ve yarıklarda kışladığını bildirmiştir.

Lindquist et al. (1996), Eriophyoidea üst familyasına ait türlerin, morfolojileri, biyolojileri ve doğal düşmanlarını hakkında kapsamlı bilgiler verererk bu bilgiler ışığında zararlıyla karşı mücadele yöntemlerini bildirmiştir.

Magdelana and Meyer (1996), Afrika’da Anthocoptes (Nalepa) ve Metaculus (Keifer) cinsine bağlı 7 tür tanımlamıştır. Bu türlerin konukçuları, bulundukları bölgeleri hakkında bilgi vermişlerdir.

Nuzzaci and de Lillo (1996), Eriophyoid akarların morfolojisi, anatomisi, biyolojileri hakkında bilgi vererk, virüs taşıyıcısı olarak bilinen özelliklede önemli zararlara neden olan buğday mozaik virüsünün Aceria tulipae tarafından taşındığını bildirmiştir.

Skuhrava (1996a), Çekoslovakya’daki ağaç ve çalı formundaki ağaççıklarda gallere sebep olan eriophyoid akarların zararlarını tespit etmiştir. Bu çalışmada 15 Eriophyoid tür tespit etmiştir. Bu türlerden Çekoslovakya’da yoğun olarak görülen zararlılardan Eriophyes platanoideus, E. fraxinivorus, Phytoptus pyri ve Pyrus communis olarak belirtmiştir. Bu türlerin ağaç ve çalılarda ağır bulaşmalarda kurumalara neden olduğunu bildirmiştir.

Skuhrava (1996b), yapraklarını döken ve çalı formundaki ağaçlar üzerinde yapraklarda zararlı olan 5 eriophyoid akarın yaşam çemberini ortaya koymuştur. Bunlar; Tilia cordata yaprakları üzerinde zararlı, Eriophyes liosoma, Tilia platyphyllos yapraklarında gal oluşturarak zararlı olan Phytoptus leavis, P. tiliae, Fraxinus excelsior yaprakları üzerinde zararlı olan Eriophyes fraxinivarus türleri üzerindeki çalışmalarını bildirmiştir.

Vaneckova (1996), çalımsı bitkiler ve bazı süs bitkileri üzerinde gallere neden olan 15 eriophyoid tanımlamıştır. Bu türlerden Fraxinus excelsior üzerinde Eriophyes

24

fraxinivorus, Acer platonoides üzerinde E. platanoideus, Pyrus communis üzerinde Phytoptus pyri, türlerini tespit etmiştir.

Moreno et al. (1997), Calepetrimerus vitis’in Avrupa’da; özellikle İspanya’da birkaç bölgede zararlı olduğunu, protogynelerin Mayısın 2. haftası ortaya çıktığını deutogyne populasyonunun bu dönemde düştüğünü bildirmiştir. Haziran ayında ise protogyne populasyonunun yükseldiğini Ağustos ayında maksimum düzeye ulaştığını bildirmiştir. Tüm bu gözlemleri yaparken zararlı türün populasyonunu saptamak amacıyla yeni bir extraksiyon yöntemi bulduğunu bildirmiştir.

Özman and Toros (1997), fındıklarda zararlı fındık kozalak akarı olarak bilinen Phytoptus avellanae ve Cecidophyopsis vermiformis’in fındıkların önemli zararlıları olduklarını bildirmiştir. Bu türlerin mayıs döneminde protogynelerin ortya çıktığını ve bu dönemden sonra gal oluşturdukları hakkında bilgiler vermiştir. Dünyanın fındık yetiştirilen diğer bölgelerinde de ana zararlı konumunda olduklarını bildirmiştir.

Petanovic et al. (1997), Sırbistan, Makedonya ve Karadağlar’da yaptığı çalışmalar sonucunda Celtis spp. üzerinde 2 yeni tür tespit etmiştir. Bu türler Reckella celtis ve Aceria bezzi olarak tanımlamıştır.

Ripka and De Lillo (1997), Macaristan’da Eriophyoidea faunası üzerine araştırmalarında, ev bahçelerinde, parklarda ve yol kenarlarındaki ağaç ve çalımsı süs bitkilerine ait 57 bitki familyasında 78 eriophyid türü tespit ederek bunlar hakkında açıklayıcı bilgiler vermiştir.

De Lillo et al. (1998), 3200 türün familya ve cins düzeyinde tanımlarını yaparak bu türlerin morfolojileri ve yayılışları hakkında bilgi vermiştir.

Craemer et al. (1999), Galium aparine L. üzerinde Cecidophyes rouhollahi türünü tanımlamışlardır. C. rouhollahi türünün G. spurinum üzerinde beslendiğini bildirmişlerdir. G. spurinum, G. aparine türüne oldukça yakın bir tür olarak

25

tanımlandığını ve her iki türünde Avrupa’da yaygın olduğunu G. aparinaee’nin Amerika’da tarım yapılan bölgelerde ciddi zararlar oluşturduğunu bildirmiştir.

Özman (1999), Türkiye eriophyoid listesini vererek bunlardan Cecidophyes lauri’nin Türkiye için ilk kayıt olduğunu bildirmiştir.

Davies et al. (2000), eriophyoid akarların konukçuları üzerinden teşhis sırasında teşhis karakterlerine zarar vermeden toplayabilmek için tespit ettiği yeni bir extraksiyon yöntemi ile ilgili çalışmalarını bildirmiştir. Tespit ettiği bu yöntemle Rubus spp. üzerinden Acalitus essigi zararlı türün extraksiyonunu başarılı bir şekilde yaptığını bildirmiştir.

Petanovic (2000), Yugoslavya’da Boczekina cinsine ait 4 tür tespit ettiğini bildirmiştir.

Huang (2001), Taiwan’ın doğusunda yer alan Walapi şehrinde yapılan çalışma sonucunda süs bitkileri ve meyve ağaçları üzerinde 25 eriophyoid akar türü tespit etmiştir. Bunlar içerisinde 2 yeni cins ve 23 yeni türü konukçuları ve bulundukları bölgeler ile tanımlamıştır.

Huang (2001), Bu çalışmada Taiwan’ın güneyinde yer alan Tengchih bölgesinde 86 eriophyoid türü tespit edilmiştir.

Ozman and Cobanoglu (2001), Cecidophysis vermiformis (Nal.), Aculus comatus (Nal.), Tegenotus depressus Nal., Coptophylla lamimani (Keifer), Anthocoptes loricatus (Nal.) türlerini fındık zararlısı olarak bildirmişlerdir.

Arslan ve Çelem (2001), Ankara’nın egzotik ağaç ve çalıları hakkında bilgi vermiştir.

Labanowski et al. (2001), Polonya’da park ve süs bitkileri üzerinde Fagaceae familyasına bağlı 3 eriophyoid türünün tanımını yapmıştır.

26

Kawashima et al. (2002), özellikle gal oluşturarak zarar yapan türler ile mücadele yapmanın zor olduğunu bildirmiş, bu anlamda biyolojik mücadelede başarılı olan kullanılan Phytoseiidae familyasına bağlı türlerin kullanıldığını bildirmiştir. Ayrıca gal oluşturarak zarar yapan Acalitus sp. (Eriophyinae) türünü baskı altına alan phytoseiid akarların olduğunu bildirmiştir.

Amrine and Stasny (2002), Epitrimerus pyri’nin şeftali yapraklarında serbest yaşadığını fakat populasyonun zaman zaman yüksek düzeye ulaşarak zarar oluşturduğunu bildirmiştir.

Boczek and Lewandowski (2002), Juglans regia L. üzerinde 6 eriophyoid türü tespit etmiştir. Bu türler; Aceria erinea (Nal.), Aculus meghriensis (Bagdasarian), A. juglandis Natcheff, Phyllocoptes juglandivagrans Boczek, Anthocoptes striatus ve Aculus fascigrans sp. olarak bildirmiştir.

Domes (2002), Eriophyes platani zararlı türünü Platanus hybrida konukçusu üzerinde tespit ederek, konukçusunun yapraklarının alt yüzünde serbest yaşayarak zarar oluşturduklarını bildirmiştir.

Flechtmann and Kreiter (2002), Fransa’da Cedrus sp. üzerinde Proartacris cinsine bağlı yeni bir türün tanımını yapmıştır. Bu türün sedirler üzerinde renk açılmalarına neden olduğunu bildirmiştir.

De Lillo et al. (2002), Türkiye’de Kapadokya bölgesinde Centaurea spp. (Asteraceae) üzerinde Aceria cinsine ait 3 türün (Aceria centaurea, A. solstitialis ve A. squarrosae) tanımını yapmıştır.

De Lillo et al. (2004), Coryllus sp., Ficus sp., Vitis sp., Prunus sp., Salix sp. üzerinde gal, erinoz veya serbest yaşayarak zararlı olan 11 eriophyoid türünün salgı kanallarıyla ilgili çalışmalarda bulunmuş, Hangi dönemlerde özellikle yoğun bir şekilde salgı oluşturarak konukçuları üzerinde zarar meydana getirdiklerini bildirmiştir.

27

Kemali et al. (2004), İran’da Asteraceae familyasına ait konukçular üzerinde Aceria scariolae ve Aceria cousiniae olmak üzere 2 yeni tür tanımlamış ve morfolojilerini, zarar şekillerini bildirmiştir.

De Lillo and Amrine (2005), yaklaşık 3.500 türün tanımları ve morfolojileri hakkındaki bilgileri bilgisayar programı ile vermiştir. Bu türleri familya, cins düzeyinde ayırarark zarar şekilleri hakkında bilgi vermişlerdir.

Skoracka et al. (2005), Polonya’daki Eriophyoidea üst familyasına bağlı 342 türün tanımını yapmıştır.

Denizhan et al. (2006), Ankara ili park ve süs bitkilerinden Althea sp. ve Anthemis sp. bitkileri üzerinde Aceria cinsine bağlı Dünya için 3 yeni türün (Aceria tinctoriae, A. ankarensis, A. egmirae) tanımını yapmışlardır ve yayınlamışlardır.

28

3. MATERYAL VE YÖNTEM

3.1 Materyal

Bu çalışmanın ana materyalini, Ankara ili Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisine giren ilçelerdeki (Keçiören, Altındağ, Mamak, Etimesgut, Yenimahalle, Çankaya, Nallıhan, Çamlıdere, Kızılcahamam, Beypazarı, Karagöl, Kalecik, Çubuk, Memlik, Eğmir gölü, Tekebeli) (Şekil 3.1) çeşitli kültür ve yabani bitkiler üzerinde yaşayan Eriophyoidea familyasına bağlı türler ile bunların konukçuları oluşturmaktadır.

Şekil 3.1 Araştırmanın yürütüldüğü Ankara ili Büyükşehir Belediyesine ait harita

3.1.1 Eriophyoidea üst familyasının genel özellikleri

Eriophyoidea familyasına bağlı türlerin çoğu konukçuya özelleşmiş kazanımları olan obligat bitki zararlılarıdır. Eriophyoid akarlar çok küçüktürler (0.1-0.4 mm.), 2 çift bacağa sahiptirler. Konukçularında ekseri kalıcı değişikliklere yol açarlar. Eriophyoid

29

akarların ekonomik önemi konukçu bitkilerinde oluşturduğu doğrudan zarar ile ilişkilidir. Eriophyes yün yapan anlamındadır.

3.1.1.1 Sistematikteki yeri

Order: Acarina

Suborder:

Cohort: Tetrapodilina

Superfamily: Eriophyoidea

(Skoracka et al, 2005)

3.1.1.2 Genel Morfolojileri

Arthropoda şubesinin en küçük üyelerinden olan eriophyoid akarlar 0,1–0.3 mm. boyunda olup kurtçuk veya iğ şeklinde halkalı vücutları, iki çift bacakları, proximal pozisyonlu genitaliaları ve özelleşmiş ağız styletletleri ile bağlı bulundukları Acarina takımında diğer gruplardan belirgin şekilde ayrılırlar. Hall, (1967a,b). Bu farklılaşmaya rağmen diğer akarlarda olduğu gibi eriophyoid akarlarda da vücut üç bölümden oluşur. Jepson et al. (1975). Bunlar:

3.1.1.2.1 Gnathosoma

Gaga benzeri bir yapıda, aşağı doğru eğik olup stylet ve pedipalpuslardan oluşur (Şekil 3.2). Styletler iğne benzeri yapıda, düz veya eğik durumdadırlar. Rostrumun tabanından çıkar, rostrumun anteriorundaki bir oluk içerisinden öne doğru uzanırlar. Gnathosoma büyüklüğü ve üzerindeki setalar taksonomik bakımdan önemlidir.

30

Şekil 3.2 Gnathosomadan bir görünüm (Aceria ankarensis Denizhan et al 2006)

3.1.1.2.2 Ağız parçaları

Eriophyoid akarlar 7-9 stylet yardımıyla beslenmektedir. Bunlar chelicera kını ya da stylet kını içine yerleşmiştir. Bir chelicera kaidesi (tabanı) bulunur ve her biri üzerine iki stylet yerleşmiştir (digitus mobilis ve digitus fixus). Bir tek oral yada labrum olarak adlandırılan stylet, diğer bir çift ise yan ya da yardımcı stylet olarak bilnir (auxillary stylet) (Lindquist et al, 1996)

3.1.1.2.3 Podosoma

Üçgen şeklinde olup vücudun anterodorsal kısmını örter (Şekil 3.3). Plakanın posteriorunda yer alan iki adet kabarcığa dorsal kabarcık (tübercle), bunlardan çıkan setaya da scapular seta denir (Lindquist et al. 1996)

31

Şekil 3.3 Podosomadan bir görünüm (Aceria ankarensis Denizhan, et al .2006)

3.1.1.2.4 Opisthosoma

Eriophyoid akarlara kurtçuk benzeri bir şekil veren kısım hysterosomadır. Gal ve tomurcuk içinde yaşayan türler için bu durum daha doğrudur. Serbest türlerde abdomen yassılaşmış, dorsum kemerli veya dilimli durumdadır. Abdomende dikkati çeken özelliklerden birisi enine yüzeysel halkalanmaların bulunmasıdır (Şekil 3.4). Gal ve tomurcuk akarları genellikle dorsoventral olarak benzer yapıdaki dar halkalara sahiptir. Serbest yaşayan türlerde ise geniş sırt plakalarına çok sık rastlanır. Bu dorsal halkalara tergit daha dar ventral halkalara ise sternit adı verilmektedir.

Şekil 3.4 Opisthosomadan bir görünüm (Anthocoptes salicis Nalepa, 1895)

3.1.1.2.5 Bacaklar

Eriophyoidlerin bacakları iki çift olup cephalothoraxın ventralinde bulunan coxalara bağlıdır (Hall,1967). Ön coxalar basal pedipalp segmentini anterior olarak çevirir ve genellikle arkasında yer alır (Şekil 3.5). Ön coxa arasında bir temas çizgisi varsa buna

32

sternal çizgi adı verilir. Coxalar ayrık veya birleşmişise bu çizgi zayıflamış ya da kaybolmuştur.

Eriophyoid akarlarda bacak genellikle bilinen Acarina bacağı segmentlerine sahiptir. Bazı segmentlerin bulunmaması veya kaynaşması taksonomik olarak önemlidir. Bir türde ön ve arka bacakların segmantasyonu daima birbirine benzer. Normal bacak segmentleri; coxa, trochanter, femur, genu, tibia ve tarsustur.

Coxal seta tipik olarak üç çifttir. Ön coxada iki çift, arka coxada bir çift seta bulunmaktadır. Arka coxa setaları diğerlerine oranla daha uzundur ve türler arasında büyük bir benzerlik gösteren önemli duyu setalarıdır. Trochanter üzerinde seta bulunmazken femur üzerinde genellikle bir adet seta yer alır. Bazı türlerin femurlarında bu setanın bulunmaması taksonomik öneme sahiptir.

Şekil 3.5 Bacaklara ait bir görünüm (Aceria ankarensis Denizhan, et al. 2006)

Empodium

Akarlarda genellikle tırnak görüldüğü halde eriophyoid akarlarda gerçek tırnak yoktur. Tarsusa eklemsiz olarak bağlanmış, kıvrık durumda ve genellikle ucu yumru şeklindedir. Tarsusun ön yukarısından ileri doğru uzanır.

33

Eriophyoid akarlarda gerçek empodium mevcuttur (Şekil 3.6). Tarsusun uç kısmındaki oyuk içindeki kürecikten çıkmıştır.

Şekil 3.6 Empodiuma ait bir görünüm (Aceria egmirae Denizhan, et al. 2006)

3.1.1.3 Genitalia

Eriophyoid akarlarda genitalia coxanın hemen arkasında ve abdomenin ventralinde bulunur. Daima bir çift olan genital seta genitalianın lateral köşelerinden çıkar. Nymphal dönemlerde dış genital yapı bulunmamakla birlikte genital seta bulunmaktadır.

3.1.1.3.1 Dişi Genitaliası

Vücudun ventral yüzeyinde az çok bir çıkıntı oluşturmaktadır.

Bir kepçe şeklinde olan dişi genitaliası, anteriordan bağlı bulunan bir kapakçıkla dıştan örtülmüştür (Şekil 3.7). Bu kapakçık erkek spermatophorundan spermlerin sıkılmasına yardımcı olan bir fonksiyona sahiptir. Eriophyidae familyası türlerinde genital kapakçık üzerinde çoğunlukla uzunlamasına omurlar bulunmaktadır. Bunların sayı ve yerleşimleri tür düzeyinde taksonomik öneme sahiptir (Keifer 1964).

34

Eriophyoid genitaliasının karakteristik özelliklerinden biri de bu organın içine yerleşmiş olan kitinimsi bir iskelettir. Merkezde uzunlamasına bir çizgi bulunmakta ve anterior apodemeden geriye doğru uzanmaktadır.

Soğan yumrusuna benzeyen bir çift spermateca, dişi genitaliasında bulunan kitinize iskeletin arkasında bulunur. Spermatechal delikten iki tarafa doğru lateral veya diagonal olarak uzanan spermatechal tüplerin sonuna bağlanmıştır. Bu tüplerin şekli, uzunluğu ve doğrultusu familya ve altfamilyaların ayrılmasında taksonomik olarak önemlidir (Keifer, 1964).

Şekil 3.7 Dişi genitaliasından bir görünüm (Aceria ankarensis Denizhan, et al. 2006)

3.1.1.3.2 Erkek Genitaliası

Eriophyoidlerde erkek genitaliası anterior olarak konveks olup, coxanın hemen gerisinde enine bir açıklığa sahiptir (Şekil3.8). Bir çift duygu kabarcığı orta çizginin her iki kenarında yer almaktadır (Jeppson et al. 1975).

35

Şekil 3.8 Erkek genitaliasına ait bir görünüm (Anthocoptes salicis Nalepa, 1895)

36

3.1.1.4 Ergin dişi ve erkeğin taksonomik özellikleri (Şekil 3.9)

Şekil 3.9 Dişi ve erkeğin taksonomik özellikleri Aceria egmirae (Denizhan, et al. 2006)

37

3.2 Yöntem

3.2.1 Örneklerin sürveyi ve toplanması

3.2.1.1 Eriophyoidea örneklerinin sürveyi ve toplanması

Ankara parklarındaki çok yıllık çalımsı süs bitkilerinde bulanan Eriophyidae türlerinin, saptanmasında örnek alınırken park ve yeşil alanların geniş bir alana yayıldığı göz önüne alınarak, söz konusu ilin 4 ayrı yönünü temsil edecek şekilde Keçiören, Altındağ, Mamak, Etimesgut, Yenimahalle, Çankaya Nallıhan, Çamlıdere, Kızılcahamam, Beypazarı, Karagöl, Kalecik, Çubuk, Memlik, Eğmir gölü, Tekebeli parklarından örnekler alınmıştır. Ayrıca seçilen parklar dışında olanaklar ölçüsünde mümkün olan diğer park, yeşil alanlar, park çevrelerindeki boş alanlar ve çevre ilçelere gidilerek elde edilen örnekler değerlendirilmiştir. Örnek alma işlemi Mart-Kasım ayları arasında ayda en az her parka iki kez gidilecek şekilde periyodik aralıklarla yapılmıştır. Bahar ve yaz aylarında bitkilerin yapraklanmasından sonraki ilk birkaç ayda akar popülasyonları nispeten düşük olduğu için, bu dönemden sonraki toplamalar daha başarılı olmuştur. Bitkilerin yaprak, sürgün ve tomurcuklarında görülen gal, erineum ve diğer bazı anormal oluşuklar yanında, tipik akar zararına benzeyen renk açılmaları ve pas benzeri belirtilere sahip yaprak örnekleri hatta konukçularında herhangi bir belirtiye neden olmayan bitki örnekleri önce kese kağıdına konulmuş daha sonrada polietilen torbalara konarak ağızları kapatılmış ve etiketlenerek laboratuvara getirilmiştir. Laboratuvara getirilen akarların ayırımı ve toplanması doğrudan stereomikroskop altında yapılmıştır. İncelenen materyalden toplanan akar örnekleri Hoyer ortamına alınarak preparatları yapılmıştır. Alınan bitki örneklerinin bir kısmı akar türleri ile ilgili çalışmalar için ayrılırken diğer kısmı ise preslenerek teşhis ettirilmek üzere Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji bölümüne gönderilmiştir ( Dr. Ümit BİNGÖL) (Çizelge 3.1).

38

Çizelge 3.1 Ankara ilinde Eriophyoidea türlerinin toplandığı yerler, konukçu bitkiler vezarar şekilleri

Toplanan Yer Konukçu bitki Zarar Şekli Seğmenler parkı Cedrus libani L. Sürgünlerde gal Kuğulu park Cedrus libani L. Sürgünlerde gal Behiçbey Vitis vinifera L. Vagrant Bahçelievler (80. sok) Vitis vinifera L. Erineum Kalecik Vitis vinifera L. Vagrant Botanik parkı Vitis vinifera L. Vagrant Dekanlık Corylus avellana L. Vagrant Kuğulupark Quercus robur L. Vagrant Behiçbey Quercus robur L. Vagrant Karagöl Quercus robur L. Vagrant Çamlıdere Quercus robur L. Vagrant Kızılcahamam Quercus robur L. Vagrant Çamlıdere Creteagus horizontalis L. Gal Eğmir Gölü Euphorbia glareosa L. Vagrant Karagöl Viburnum sp. L. Gal Çamlıdere Creteagus monogyna L. Gal Kurtuluş parkı Creteagus monogyna L. Gal Eğmir gölü Creteagus monogyna L. Gal Bişkek cad. Creteagus monogyna L. Gal Seğmenler parkı Pyrus communis L. Vagrant Kurtboğazı Pyrus communis L. Gal Yunus Emre parkı Cydonia vulgaris Mill. Vagrant Batıkent Pyrus communis L. Vagrant Altınpark Prunus domestica L. Vagrant Seğmenler parkı Prnus domestica L. Vagrant Eğmir Gölü Prunus armeniaca L. Gal Eğmir Gölü Prunus armeniaca L. Gal Abdi İpekçi parkı Prunus armeniaca L. Vagrant Kurtuluş parkı Prunus domestica L. Gal Kurt boğazı Prunus domestica L. Gal Bişkek caddesi Prunus domestica L. Vagrant Karagöl Prunus domestica L. Gal Yıldırım Beyazıt parkı Prunus domestica L. Vagrant Karagöl Sorbus aucupalia L. Gal Kuğulupark Platanus orientalis Brot. Vagrant Seğmenler parkı Platanus orientalis Brot. Vagrant Abdi İpekçi parkı Platanus orientalis Brot. Vagrant Kurtuluş parkı Platanus orientalis Brot. Vagrant Bişkek caddesi Platanus orientalis Brot. Vagrant Kalecik Platanus orientalis Brot. Vagrant

39

Botanik parkı Platanus orientalis Brot. Vagrant Behiçbey Tilia tomentosa Moench. Gal, erineum Kurtuluş parkı Tilia tomentosa Moench. Gal, erineum Bahçelievler 74. sokak Tilia tomentosa Moench. Gal, erineum Karagöl Tilia tomentosa Moench. Gal, erineum Kuğulu park Crateagus monogyna Jacq. Erineum Seğmenler parkı Crateagus monogyna Jacq. Erineum Behiçbey Crateagus monogyna Jacq. Erineum Kuğulu park Crateagus monogyna Jacq. Erineum Bahçelievler Crateagus monogyna Jacq. Erineum Dekanlık Crateagus monogyna Jacq. Erineum Seğmenler parkı Prunus amygdali L. Batch. Erineum Çamlıdere Prunus amygdali L. Batch. Erineum Tekebeli Prunus amygdali L. Batch. Erineum Altınpark Prunus domestica L. Vagrant Seğmenler parkı Prunus domestica L. Vagrant Kurtuluş parkı Prunus domestica L. Vagrant Kurt boğazı Prunus domestica L. Vagrant Bişkek caddesi Prunus domestica L. Vagrant Karagöl Prunus domestica L. Vagrant Yıldırım Beyazıt parkı Prunus domestica L. Vagrant A.O.Ç Prunus armeniaca L. Vagrant Eğmir gölü Prunus armeniaca L. Vagrant Tekebeli Prunus armeniaca L. Vagrant Karagöl Rubus sp. Vagrant Populus nigra L., Populus Altınpark Vagrant, Erineum tremula L. Populus nigra L., Populus Fen Fak. Vagrant, Erineum tremula L. Populus nigra L., Populus Kuğulu park Vagrant tremula L. Populus nigra L., Populus Behiçbey Vagrant tremula L. Populus nigra L., Populus Kurtuluş parkı Vagrant tremula L. Etlik (Merkez) Prunus amygdali L. Batch. Erineum Seğmenler parkı Prunus amygdali L. Batch. Erineum Çamlıdere Prunus amygdali L. Batch. Erineum Tekebeli Prunus amygdali L. Batch. Erineum Çamlıdere Pinus nigra L. Vagrant Seğmenler parkı Tamarix tetranda L. Vagrant Kuğulu park Tamarix tetranda L. Vagrant Kurtuluş parkı Tamarix tetranda L. Vagrant Kalecik (Kızılırmak) Tamarix tetranda L. Vagrant Çamlıdere Tanacetum vulgare L. Vagrant

40

Behiçbey Vitis vinifera L. Vagrant Bahçelievler (80. sok) Vitis vinifera L. Vagrant Kalecik Vitis vinifera L. Vagrant Botanik parkı Vitis vinifera L. Vagrant Kuğulu park Malus communis L. Vagrant Behiçbey Malus communis L. Vagrant Kurtuluş parkı Malus communis L. Vagrant Yunus Emre parkı Malus communis L. Vagrant Eğmir Gölü Althea roseae L. Vagrant Karagöl Anthemis tinctoriae Rech. Vagrant Çamlıdere Centaurea depressa Bieb. Vagrant Işık dağı Chondrilla sp. Vagrant Işık dağı Crupina sp. Gal Çamlıdere Dianthus chinensis L. Vagrant Eğmir Gölü Marrubium sp L. Vagrant Ziraat fakültesi Morus alba Vagrant Çamlıdere Eonimus japonicus Vagrant Seğmenler parkı Syringa vulgaris L. Vagrant Bişkek caddesi Syringa vulgaris L. Vagrant Yıldırım Beyazıt parkı Syringa vulgaris L. Vagrant Seğmenler parkı Tamarix tetranda L. Vagrant Kuğulu park Tamarix tetranda L. Vagrant Kurtuluş parkı Tamarix tetranda L. Vagrant Kızılırmak Tamarix tetranda L. Gal Işık dağı Tusilago farfara L. Vagrant Eğmir gölü Acroptilon repens L. Vagrant Çamlıdere Carpinus betulus L. Gal Karagöl Carpinus betulus L. Gal Eğmir gölü Cirsium arvense L. Vagrant Kuğulu park Juglans regia L. Gal Çamlıdere Juglans regia L. Gal Kuğulu park Juglans regia L. Gal, Erineum Çamlıdere Juglans regia L. Gal, Erineum Çubuk1 Juglans regia L. Gal, Erineum Pursaklar Juglans regia L. Gal, Erineum Karagöl Salix alba L. Gal Beypazarı (İnözü) Salix alba L. Gal Memlik Salix alba L. Gal Eğmir gölü Ononis spinosa L. Vagrant Eğmir gölü Ononis sativa L. Vagrant Karagöl Acer trautueterri L. Erineum Kurtuluş parkı Ulmus campestris Mill. Vagrant Beypazarı (İnözü) Ulmus campestris Mill. Vagrant Memlik Ulmus campestris Mill. Vagrant Işık dağı Ulmus campestris Mill. Vagrant

41

Karagöl Ulmus campestris Mill. Gal Mamak Quercus robur L. Vagrant Kuğulu park Quercus robur L. Vagrant Behiçbey Quercus robur L. Vagrant Karagöl Quercus robur L. Vagrant Hacıkadın deresi Quercus robur L. Gal, Erineum Altınpark Prunus domestica L. Vagrant Aydınlıkevler Prunus domestica L. Vagrant Fen Fak. Prunus domestica L. Vagrant Demet parkı Prunus domestica L. Vagrant Botanik parkı Prunus domestica L. Vagrant Kanuni parkı Prunus domestica L. Vagrant Kanuni parkı Prunus domestica L. Vagrant Seğmenler parkı Prunus domestica L. Vagrant Çamlıdere Prunus domestica L. Vagrant Kurtuluş parkı Prunus domestica L. Vagrant Kurt boğazı Prunus domestica L. Vagrant Bişkek caddesi Prunus domestica L. Vagrant Karagöl Prunus domestica L. Vagrant Yıldırım Beyazıt parkı Prunus domestica L. Vagrant Yıldırım Beyazıt parkı Ligustrum vulgare Haask. Vagrant Memlik Pistacia sp. Mohannad. Vagrant Çamlıdere Viburnum sp. Gal Çamlıdere Vicia sp. Vagrant Altınpark Malus floribunda L. Vagrant Seğmenler parkı Malus floribunda L. Vagrant Çamlıdere Malus floribunda L. Vagrant Kurtuluş parkı Malus floribunda L. Vagrant Kurt boğazı Malus floribunda L. Vagrant Bişkek caddesi Malus floribunda L. Vagrant Karagöl Malus floribunda L. Vagrant Yıldırım Beyazıt parkı Malus floribunda L. Vagrant Botanik parkı Malus floribunda L. Vagrant Mamak Malus floribunda L. Vagrant Etimesgut Malus floribunda L. Vagrant Sincan Malus floribunda L. Vagrant Eğmir gölü Pyrus eleagnifolia Pallas. Vagrant Karagöl Salix sp. L. Gal Beypazarı (İnözü) Salix sp. L. Gal Memlik Salix sp. L. Gal Prunus cerasus L., Prunus mahalep L., Prunus Altınpark cerasifera pissardi L., Vagrant Prunus cerasifera Ledeb., Prunus avium L., Prunus

42

cerasus var. nigra L. Kuğulu park Populus alba L. Vagrant Behiçbey Populus alba L. Vagrant Kurtuluş parkı Populus alba L. Vagrant Çamlıdere Populus alba L. Vagrant Altınpark Populus nigra L. Vagrant Seğmenler parkı Populus nigra L. Vagrant Kuğulu park Populus nigra L. Vagrant Behiçbey Populus nigra L. Vagrant Kurtuluş parkı Populus nigra L. Vagrant Karagöl Salix alba L. Gal Beypazarı (İnözü) Salix alba L. Gal Memlik Salix alba L. Gal Altınpark Prunus domestica L. Vagrant Seğmenler parkı Prunus domestica L. Vagrant Kurtuluş parkı Prunus domestica L. Vagrant Kurt boğazı Prunus domestica L. Vagrant Bişkek caddesi Prunus domestica L. Vagrant Karagöl Prunus domestica L. Vagrant Yıldırım Beyazıt parkı Prunus domestica L. Vagrant Seğmenler parkı Prunus amygdali L. Batch. Vagrant Çamlıdere Prunus amygdali L. Batch. Vagrant Tekebeli Prunus amygdali L. Batch. Vagrant Cemre parkı Alnus sp. L. Vagrant Eğmir gölü Euphorbia helioscarpia L. Vagrant Çamlıdere Vicia sp. Vagrant 50. Yıl parkı Berberis vulgaris L. Vagrant Çamlıdere Carpinus betulus L. Gal Karagöl Carpinus betulus L. Gal Kuğulu park Populus alba L. Vagrant Behiçbey Populus alba L. Vagrant Kurtuluş parkı Populus alba L. Vagrant Çamlıdere Populus alba L. Vagrant Altınpark Populus nigra L. Vagrant Dekanlık Populus nigra L. Vagrant Meteoroloji Populus nigra L. Vagrant Seğmenler parkı Populus nigra L. Vagrant Kuğulu park Populus nigra L. Vagrant Behiçbey Populus nigra L. Vagrant Kurtuluş parkı Populus nigra L. Vagrant Ziraat Fak. Salix alba L. Vagrant Karagöl Salix alba L. Vagrant Beypazarı (İnözü) Salix alba L. Vagrant Memlik Salix alba L. Vagrant Eğmir gölü Anchusa sp. Vagrant

43

Seğmenler parkı Platanus orientalis Brott. Vagrant Kuğulu park Platanus orientalis Brott. Vagrant Bişkek cad. Platanus orientalis Brott. Vagrant Kalecik Platanus orientalis Brott. Vagrant Kuğulu park Fraxinus excelsior L. Vagrant Behiçbey Fraxinus excelsior L. Vagrant Abdi İpekçi parkı Fraxinus excelsior L. Vagrant Kurtuluş parkı Fraxinus excelsior L. Vagrant Vedat Dolakay parkı Fraxinus excelsior L. Vagrant Çubuk 1 Celtis sp. Erineum,gal Cotoneaster horizontalis Çamlıdere Vagrant Decne. Kuğulupark Platanus orientalis Brot. Vagrant Seğmenler parkı Platanus orientalis Brot. Vagrant Abdi İpekçi parkı Platanus orientalis Brot. Vagrant Kurtuluş parkı Platanus orientalis Brot. Vagrant Bişkek caddesi Platanus orientalis Brot. Vagrant Kalecik Platanus orientalis Brot. Vagrant Botanik parkı Platanus orientalis Brot. Vagrant Eğmir gölü Rhus cariaria Vagrant Memlik Rhus cariaria Vagrant Kurtuluş parkı Ulmus campestris Mill. Vagrant Beypazarı (İnözü) Ulmus campestris Mill. Vagrant Memlik Ulmus campestris Mill. Vagrant Işık dağı Ulmus campestris Mill. Vagrant Karagöl Ulmus campestris Mill. Gal Kuğulu park Quercus robur L. Vagrant Behiçbey Quercus robur L. Vagrant Karagöl Quercus robur L. Vagrant Hacıkadın deresi Quercus robur L. Vagrant Kuğulu park Quercus robur L. Vagrant Behiçbey Quercus robur L. Vagrant Karagöl Quercus robur L. Vagrant Hacıkadın deresi Quercus robur L. Vagrant Kuğulu park Cydonia vulgaris Mill. Vagrant Kurtboğazı Cydonia vulgaris Mill. Vagrant Yunus Emre parkı Cydonia vulgaris Mill. Vagrant Aesculus hippocastaneum F.S.M parkı Vagrant Knop. Aesculus hippocastaneum Seğmenler parkı Vagrant Knop. Karagöl Acer campestre L. Vagrant Işık dağı Cornus sanquinea L. Vagrant Botanik parkı Cornus causa L. Vagrant Kurtuluş parkı Cornus causa L. Vagrant

44

3.2.1.2 Eriophyoidea predatörlerinin sürveyi ve toplanması

Eriophyoidea üst familyasına bağlı türler üzerinde gözlenen doğal düşmanlar doğrudan ve steiner yöntemi ile toplanarak laboratuara getirilmiş ve teşhis için hazırlanmıştır. Avcı akar türleri ise ağaçların dört farklı yöneyinden ve merkezinden yaprak alınmış, polietilen torba içerisindeki kese kâğıtlarına konarak etiketlenmiş ve laboratuvara getirilmiştir. Laboratuvarda toplanan örneklerin preparatları yapılarak teşhise hazır hale getirilmiştir.

3.2.2 Örneklerin preparasyonu

3.2.2.1 Eriophyoidea örneklerinin preparasyonu

Eriophyoid akarların preparasyonunda Keifer (1975a,b,c)’ın önerdiği yöntem uygulanmıştır. Preparasyonda izlenen yöntem aşağıdaki gibidir.

1. Akarların berraklaştırılması için; bir çukur lam içerisine birkaç damla Keifer1 (Keifer 1975 a,b,c) ortamı konulduktan sonra saklama ortamındaki akarlar ince uçlu bir iğne ile bu ortama aktarılarak 50-55 0C ye ayarlı etüvde belli bir süre tutulmuştur. Bu süre türlere, saklama ortamına ve saklama süresine göre 1–3 saat arasında değişmiştir.

2. Akarların yeteri derecede berraklaşıp berraklaşmadığını belirlemek için zaman zaman stereo mikroskop altında kontrolleri yapılmıştır. Preparatların yapılmasında Keifer2 Hoyer ortamı kullanılmıştır (Keifer 1975 a,b,c).

3. Yeteri derecede berraklaşmış akarların ortalama 4–6 âdeti stereo mikroskop altında ince uçlu bir iğne yardımıyla birer birer alınarak lam ortasına damlatılmış devamlı preparat ortamına aktarılıp iğne ile dibe çökmeleri sağlanmıştır. Yeni olma ihtimali olan türlerde preparattaki bireyler numaralanarak en düzgün olanı holotype olarak seçilmiştir. Ölçümler mikroskopta yapılmış ve daha sonra bunların ortalama ve standart hataları alınmıştır. Tüm ölçümler mikrometre (µm) olarak değerlendirilmiştir. Daha

45

sonra, ortamın katılaşmasına imkân vermeyecek kadar kısa bir sürede lamel ile tekniğine uygun şekilde kapatılmıştır. Lamel kapatılmadan önce ortamda hava kabarcığı bırakılmamasına dikkat edilerek ve lamel kapatılırken de kabarcık oluşmaması göz önünde bulundurulmuştur.

4. Hazırlanan preparatlar etüvde 2–3 gün kadar bekletilerek kurutulmuştur. Etiketlenip Lamel kenarına hava alıp bozulmalarını engellemek için şeffaf oje sürülerek saklanmıştır.

5. Türlere ait çizimler Olympus marka mikroskop yardımıyla yapılmıştır.

3.2.3 Teşhis

Eriophyoidea üst familyasına ait türlerin teşhisleri ve bu türlere ait tüm taksonların teşhis anahtarları Amrine (1996), Keifer (1938-1982) yararlanarak Prof. Dr. Enrico de Lillo (Bari Üniversitesi Di. B. C. A Bölümü İtalya) ile birlikte yapılmıştır. Araştırma bulguları kısmında türlerin tanımı ile ilgili verilen tüm veriler De Lillo, E. and Amrine, J.W. 1998. Eriophyoidea (Acari) on a Computer Database.Entomologica’dan alınmıştır.

Türlerin sinonimleri, dünyadaki dağılım alanları, bölgesel dağılımları ve konukçuları de Lillo (1998)’den yararlanarak verilmiştir. Teşhis anahtarında geçen ve Türkiye için yeni kayıt olduğu belirtilen türlere ait toplama verileri her türe ilişkin veriler altında değerlendirilmiştir.

Avcı akarlar Prof. Dr. Sultan ÇOBANOĞLU tarafından teşhis edilmiştir (A.Ü. Ziraat Fakültesi, Bitki Koruma Bölümü, Ankara). Coccinellidae familyasına bağlı türlerin teşhisi Prof. Dr. Nedim UYGUN ve Yrd. Doç. Dr. Derya ŞENAL (Ç.Ü. Ziraat Fakültesi, Bitki Koruma Bölümü, Adana) tarafından yapılmıştır. Konukçu bitkiler Dr. Ümit BİNGÖL (A.Ü Biyoloji Bölümü) tarafından teşhis edilmiştir.

46

3.3 Aculus schlechtendali’nin Ankara İlinde Popülasyon Gelişimi

Araştırmanın ikinci kısmında, Ankara ilinde 2004 yaz dönemi boyunca yapılan çalışmalar sonucunda toplanan konukçulardan en yaygın olarak saptanan Malus floribunda L. üzerinde Aculus schlechtendali (Nalepa, 1892) (Acarina: Eriophyidae) tespit edilmiştir. Aculus schlechtendali, populasyon gelişimi 2005–2006 yıllarında Nisan-Kasım aylarında olmak üzere iki yıl üst üste gerçekleşt,rilmiştir. Bu çalışmalar Ankara’yı temsil edecek üç farklı bölgeye ait parkda (Beşevler, Kalaba, Keçiören) M. floribunda L. (Rosaceae) üzerinde incelenmiştir. Örneklemeler yaz aylarında haftada bir, kış aylarında üç haftada bir olmak üzere yapılmıştır.

Aculus schlechtendali’nin populasyon gelişiminin belirlenmesinden önce biyolojik dönemlerini saptamak amacı ile belirlenen alanlardaki M. floribunda ağaçlarından örnek alınmıştır. Her ağaçtan ve ağacın farklı yöneylerinden eriophyoid ile bulaşık yaprak örnekleri, alınarak laboratuara getirilmiştir.

Laboratuara getirilen örneklerin preparatı daha önce belirtilen metod ile hazırlanmış Olympus marka mikroskopta incelenmiş, bireylerin ölçüm ve çizimleri yapılarak biyolojik dönemleri tespit edilmiştir. Populasyondaki değişimi izlemek amacıyla bu işlem populasyondaki biyolojik evrelerin değişimini gözlemek amacıyla on günde bir yapılmıştır.

Aculus schlechtendali’nin kışlaklarda kışı geçiren deutogyne dönemleri havaların ısınmaya başlamasıyla birlikte tomurcuklar ve henüz açılmakta olan yapraklara yerleşmeye başlarlar. Tomurcuklarda ve yapraklarda beslenen deutogyne bireylerinin bıraktığı yumurtadan yeni çıkan A. schlechtendali, protogyne ve erkek bireyler yapraklara yerleşmeye başlar. Bundan sonraki yaz döneminde populasyonda her zaman protogyne dönemlerinin 1/3 lük kısmını kapsayan deutogyne populasyonu sıcaklığın artması ve konukçunun morfolojik yapısının değişmesiyle beraber yeniden populasyonu artmaya başlamaktadır. Farklı zamanlardaki bu populasyon gelişimine bağlı olarak M. floribunda’nın farklı dönmelerinde ortaya çıkan A. schlechtendali protogyne,

47

deutogyne dönemleri ile yumurta ve nymphopupa dönemlerinin popülasyon gelişimi belirlenmeye çalışılmıştır (Şekil 3.10).

Tomurcuklanma sırasında deutogyne döneminin populasyon takibini yapabilmek için her bölgede seçilen ağaçların dört yöney ve merkezinden 5 cm. boyunda sürgün alınmış her ağaçdan alına yaprak örnekleri polietilen torba içerisindeki kese kâğıtlarına konarak etiketlenmiş ve laboratuara getirilmiştir. Sürgünlerden deutogyne sayımları stereomikroskop yardımı ile yapılmıştır. Populasyonda biyolojik dönmeleri belirlemek için her örnekleme tarihinde her bölgeden örnek alınarak A. schlechtendali’nin preparasyonu yapılmıştır.

Yaprakların oluşmaya başlamasıyla birlikte protogyne, erkek birey ve deutogyne dönemleri ile yumurta ve nymphopupa dönemlerinin populasyon gelişimini belirlemek amacıyla üç farklı bölgedeki ağaçların dört farklı yöneyinden ve merkezinden 10 adet yaprak (her ağaç için 10, her bölge için toplam 30 adet yaprak ve her yaprağın 3 cm²’lik alanında sayım yapılmıştır) alınmıştır. Her ağaç için polietilen torba içerisindeki kese kâğıtlarına konarak etiketlenmiş ve laboratuvara getirilmiştir.

Laboratuvarda steromikroskop (Olympus marka) ile sayımlar yapılmıştır. Sayımlar haftalık gözlemler şeklinde yapılmıştır. Populasyon içerisindeki biyolojik dönemleri belirlemek için her örnekleme tarihinde her bölgeden 30 bireyin preparatı yapılarak mikroskopta incelenmiştir.

48

Şekil 3.10 Aculus schlechtendali Nalepa,1892’ nin popülasyon dalgalanması çalışmalarının yürütüldüğü konukçu Malus floribunda L.

3.4 Aculus schlechtendali’nin (Nalepa, 1892) Doğal Düşmanlarının Belirlenmesi

Bu amaç için populasyon takibi yapılan örnekleme alanlarından ve Ankara’nın farklı bölgelerinden A. schlechtendali örnekleri üzerinde gözlenen doğal düşmanlar doğrudan ve Steiner yöntemi ile toplanarak laboratuvara getirilmiş ve teşhis için hazırlanmıştır. Avcı akar türleri ise üç farklı bölgedeki ağaçların dört farklı yöneyinden ve merkezinden 10 adet yaprak (her ağaç için 10, her bölge için toplam 30 adet yaprak ve her yaprağın 3cm²’lik alanı) alınmış her ağaç için polietilen torba içerisindeki kese kâğıtlarına konarak etiketlenerek laboratuvara getirilmiştir. Sayımlar sırasında üzerinde beslenen avcı akar türlerinin preparatı Düzgüneş (1980)’e göre yapılmış, teşhise hazır hale getirilmiştir.

49

4. ARAŞTIRMA BULGULARI VE TARTIŞMA

4.1 Türkiye’de Saptanan Eriophyoidea Üst Familyasına Ait Teşhis Anahtarı

4.1.1 Ankara’da Bulunan Eriophyoidea Üst Familyasına Ait türler

Türkiye Eriophyoidea üst familyası

Çalışma sonucunda toplam 100 tür belirlenmiş olup bunlardan Trisetacus cinsine ait 1, Aceria cinsine ait 8, Eriophyes cinsine ait 2, Phyllocoptes cinsine ait 2, Aculus cinsine ait 11, Aculops cinsine ait 6, Anthocoptes cinsine ait 4, Rhyncaphytoptus cinsine ait 4, Brevulacus cinsine ait 1 türün Dünya için yeni olduğu düşünülmektedir. Bu türlere teşhis anahtarında yer verilmemiştir. Üzerinde çalışmalara devam edilmektedir. Ayrıca Türkiye faunası için ilk kayıt niteliğinde de 41 tür saptanmıştır. Türkiye’de daha önce tespit edilen ve yeni kayıt niteliğindeki türler teşhis anahtarında yer almıştır.

Bu çalışma süresince bulunan türlerin teşhis anahtarları Amrine et al. (2003)’e göre yapılmıştır.

“K” ile isimlendirilen numaralar Dünya Eriophyoidea cinsleri “World genera of Eriophyoidea” Amrine et al. (2003)’de yer almaktadır.

1 – Eriophyoidea üst familyası

1. Prodorsal levha bir ya da beş setalı; anterior seta daima iyi gelişmiş. Gnathosoma farklı şekilli, genellikle geniş, düz ya da aşağı doğru eğik cheliceraelı; pedipalpus genellikle kısa ve ucu kesik, stylet kısa yapılı. Genellikle I. bacağın tibiası üzerinde solenidion mevcut. Opisthosomada tüm seta gelişmiş; bazı türler tek subdorsal setalı. Spermatekal tüpler uzun yapılı (Eriophyidae ve Diptilomiopidae familyalarındaki spermathekal tüplerden 3 ya da 5 kez daha büyüktür). Phytoptidae Murray, 1877 ... K2

50

- Prodorsal levha anterior seta bulunmaz; scapular seta sc gelişmiş yada körelmiş; tibial solenidion asla görülmez, ophistosomada subdorsal seta (c1) görülmez; dişi de spermatekal tüpler daima kısa. ... 2

2. Gnathosoma vücuda göre; chelicerae düz ya da aşağı doğru eğik; pedipalpus uc segmentler kısa ve kesik, styletleri kısa görünümlü. Bacaklar genellikle değişken segmentli ve setalı . Eriophyidae Nalepa, 1898 K10

- Gnathosoma vücuda göre geniş; chelicerae keskin, kavisli ve aşağı doğru eğik. Pedipalpus ince yapılı, styletler uzun. Bacaklar standart setalı ya da bazı setalar kaybolmuş …………. Diptilomiopidae Keifer 1944 ... K27

K2 – Phytoptidae

1. Prodorsal levha 4 anterior setalı. Prothricinae Amrine, 1965

- Prodorsal levha 3, 2 ya da 1 anterior setalı. … 2

2. Prodorsal levha 2 anterior ve 2 seta sc’li; genitalia ile coxa arasında 9–15 annuli mevcut. Posterior olarak lateral setalı. Novophytoptinae Roivainen, 1953a

- Prodorsal levha 3, 2 ya da 1 anterior setalı; genitalia genellikle coxaya çok yakın, oldukça küçük annulili . ... 3

3. Uzun, vermiform türler, opisthosomal annuli dar görünümlü; opisthosomada seta c1 gelişmiş; prodorsal levha vi ve seta sc’li. …………Nalepellinae Roivainen, 1953a …..Trisetacus Keifer, 1952

- Vücut vermiform, opisthosomal annuli subequal, dorso-ventral olarak dar görünümlü; microtuberküller dorsal annuli üzerinde düzenli olarak dağılmış. Prodorsal levha

51

gelişmiş iki anterior setalı (ve) ; Femur ve genua bağımsız görünümlü. Phytoptinae Murray, 1877 Phytoptus Dujardin, 1851. 4

4. Prodorsal levha üzerinde admedian çizgiler düz ve kesikli yapıda görülmez; empodium 4-tırnaklı., Phytoptus avellanae (Nalepa, 1889 ), Alkan, 1949 (Ankara, Konya, İzmir), Acatay, 1943 (İstanbul) Corylus avellana L. tomurcuk galine sebep olduğu tespit edilmiştir.

K10 – Eriophyidae

1. Dişi genital apodem kısa ve bükük görünümlü, kabarık bir çizgi görünümlü; dişi epigynum üzeri çizgili; dişi genitali ile coxa arası çok dar yapılı . Coxa I genellikle dar yapılı merkez çizgi ve sternal çizgi kısa. Dokuz cinste tüberküller ve seta sc körelmiş. Cecidophyinae Keifer, 1966 (Amrine et al 1996’a göre)…………….….………..... K14

- Dişi genital apodem genellikle geniş bir görünüme sahip, ventral görünüm çizgi şeklinde değil; epigynum değişken yapılı ve 2 kabarık şekilde çizgili; dişi genitalia coxayı baskılamamış. Genellikle gelişmiş Sternal çizgili. Tüberküller ve seta sc nadiren körelmiş. … 2

2. Vücut vermiform,düzgün olmayan (subequal) dorsoventral olarak annulili, prodorsal levhada frontal lob bulunmaz ya da belirgin değil; eğer frontal lob gelişmiş ise, dar ve hareketli bir görünüme sahip olup dar annulili. .. Eriophyinae Nalepa, 1898 (Amrine et al 1996’a göre) K17

- Vücut genellikle iğ şeklinde (fusiform); opisthosoma tipik olarak geniş bölmelere sahip olup dorsal annuli belirgin olarak iri ve dar yapılı, ventral annuli üzerinde microtuberkül mevcut. Prodorsal levha cheliceral tabanı üzerinde genellikle geniş frontal loblu; frontal lob körelmiş ya da sadece belirgin değil. Annuli dorso-ventral

52

olarak farklı görünümlü, dorsal mikrotuberküller oldukça yapılı…. Phyllocoptinae Nalepa, 1892 ... K21

K14 – Cecidophyinae

1. Sc tüberkül ve seta (sc) körelmi. ... 2

- Vücut vermiform(kurtcuk). Prodorsal levha frontal lobsuz; prodorsal levha merkezinde sc tüberkül gelişmiş, seta sc merkeze doğru Colomerus Newkirk & Keifer, 1971

Prodosal levha farklı uzunlukta çizgilli desenli ; laterali noktalı görünümde. Epigynum 15 uzun çizgiye sahiptir. Coxa çok belirgin olmayan çizgili, Empodium 5-tırnaklı Colomerus vitis (Pagenstecher, 1857) Alkan, 1949, (Ankara) Vitis vinifera L., yaprakları üzerinde erineuma neden olurlar.

2. Vermiform tomurcuk akarları; frontal lob körelmiş ya da çok belirgin değil. Cecidophyopsis Keifer, 1959

Prodorsal levha lateral olarak granüllü ya da çizgili. Opisthosoma 80 annulili Epigynum 14–16 uzun çizgili. Coxa konveks çizgili. Empodium 5-tırnaklıdır. Cecidophyopsis vermiformis (Nalepa, 1889) (Amrine et al.1996) Özman ve Çobanoğlu 2001, (Samsun) Corylus avellana L., tomurcuklarda zararlıdır.

- Çoğu akarlar fusiform olup chelicera tabanı üzerinde frontal loblu .... 3

3. Dorsal opisthosoma, prodorsal levhanın hemen arka tarafında kısa dışa doğru küçük kavisli, geri kalan halkalar merkezi uzunlamasına çukur, oluklu görünümde. Glyptacus Keifer, 1953

53

Prodorsal levha kısa median çizgili, iki admedian çizgi prodorsal levha üzerinde tamamlanmış; lateral olarak granüllü ve kısa çizgili görünümde. Epigynum kaide de uzunlamasına çizgili.. Coxa konveks şeklinde çizgili. Empodium yedi tırnaklı Glyptacus erevanicus (Shevtchenko & Pogosova, 1983), Quercus robur L. yaprakları üzerinde vagrant olarak yaşarlar (Türkiye için yeni kayıt).

- Dorsal opisthosoma düzenli olarak enilenemesine kavisli, gerisi çukur ve oluklu görünümlü değil … 4

4. Dorsal annuli yaklaşık olarak ventral annuli kadar çok sayıda olup, mikrotuberküllerle tamamlanmış. Cecidophyes Nalepa, 1887 (Amrine et al, 1996’a göre)

Prodorsal levha kısa çizgili. Coxa konveks çizgili, Empodium 5-tırnaklı. Cecidophyes gymnapsis (Nalepa, 1892) Acer pseudoplatanus L. yaprakları üzerinde erineuma sebep olurlar (Türkiye için yeni kayıt).

- Dorsal annuli ventral anuliden geniş, ve mikrotüberküle sahip değil prodorsal levha genellikle pürüzsüz. Coptophylla Keifer, 1944

Prodorsal levha düzensiz çokgen görünümlü (subtriangular) pürüzsüz. Dorsali 13–15; ventralide yaklaşık 57 annulili. Empodium 5-tırnaklı. Epigynum 12–14 uzun düzenli çizgili Coptophylla lamimani (Keifer, 1944) Alkan, 1949 (Ankara, Konya, İzmir) Corylus avellana L. üzerinde vagrant olarak yaşarlar.

K17 – Eriophyinae

54

1. Prodorsal levha sc tüberküller merkezin hemen gerisinde ya da daha uzak mesafede; seta sc direk olarak öne doğru uzanmış. Sc tüberküller prodorsal levha merkezine yakın ise, seta ileri doğru uzanmış. … 2

- Prodorsal levha sc tüberküller merkeze çok yakın yada üzerinde. Seta sc genellikle geriye doğru yönelmiş. … 14

2. Prodorsal levha belirgin bir dikdörtgen şeklinde olan frontal loblu. Sc tüberküller yuvarlağımsı. Stenacis Keifer, 1970

Frontal lob keskin biçimde; median çizgi ok şeklinde, admedian ve submedian çizgiler tamamlanmış olup, lateral olarak granüllü. Sc tüberküller merkez çizginin hemen gerisinde. sc seat anterior olarak ayrı. Coxa granüllü, empodium 3-tırnaklı. Epigynum yaklaşık 10 uzun çizgili. Stenacis triradiata (Nalepa, 1892) Salix spp. Alkan, 1951 (Ankara, Niğde, İstanbul) Salix alba L. sürgünlerinde gallere neden olurlar.

- Prodorsal levha frontal lobsuz. Opisthosoma düzenli geniş, uzun annulili. Dişi genitalia normal. Eriophyes von Siebold, 1851 ...... 3

3. Opisthosomada yer alan seta e bulunmaz. Eriophyes viburni (Nalepa, 1889) Viburnum sp. yaprakları üzerinde gallere neden olduğu tespit edilmiştir (Türkiye için yeni kayıt).

- Tüm ventral seta gelişmiş. … 4

4. Prodorsal levha ve epigynum pürüzsüz. Eriophyes laevis (Nalepa, 1889) Alnus glutinosa L. yaprakları üzerinde gale neden olurlar.

- Prodorsal levha ve epigynum pürüzlü. … 5

55

5. Prodorsal levha üzerinde uzunlamasına çizgiler gelişmiş ve epigynum pürüzsüz. Eriophyes similis (Nalepa, 1890) Prunus domestica L. yaprakları üzerinde gale neden olular.

- Prodorsal levha üzerinde uzun çizgiler gelişmiş ve epigynum çizgili. ………… 6

6. Prodorsal levha üzerinde median çizgi körelmiş. … 7

- Prodorsal levha üzerinde median çizgi gelişmiş . … 9

7. Admedian çizgiler prodorsal levha kadar uzun; seta sc prodorsal levha kadar uzun ve geriye doğru uzanmış. … 8

- Admedian çizgiler kısa; seta sc prodorsal levha uzunluğundan daha kısa, geriye doğru uzanmış bazen farklı pozisyonlu. Malus domestica Borkh. Eriophyes mali (Nalepa, 1926) yaprakları üzerinde gale neden olurlar.

8. Seta sc prodorsal levha’dan daha uzun. Eriophyes platani Domes, 2002 Platanus orientalis Brot. yaprakları üzerinde vagrant olarak yaşarlar. (Türkiye için yeni kayıt ).

- Seta sc prodorsal levha kadar uzun. Eriophyes orientalis (Fockeu, 1892) Cydonia oblonga Mill. yaprakları üzerinde gale neden olurlar

9. Median çizgi prodorsal levha uzunluğu kadar uzun. … 10

- Yukarıdaki gibi değildir. … 12

10. Empodium 7-tırnaklı; prodorsal levha üzerinde median çizgili, admedian ve submedian çizgiler prodorsal levha kadar uzun; prodorsal levha seta sc’den 1.4 kadar

56

uzun. Eriophyes septemlineatus Petanovic, 1991 Euphorbia glareosa L yaprakları üzerinde vagrant olarak yaşarlar (Türkiye için yeni kayıt).

- Empodium ve prodorsal levha yukarıdaki gibi değildir. … 11

11. Empodium 4-tırnaklı; seta sc prodorsal levha kadar uzun. Eriophyes pyri (Pagenstecher, 1857) Ankara, Konya, Niğde; orientalis L. yaprakları üzerinde vagrant olarak yaşarlar (Karaca,1952).

- Empodium 3-tırnaklı; seta sc prodorsal levha’dan daha kısa. Eriophyes carueli (Canestrini, 1892) Karaca, 1956 (Ankara) Quercus macrolepis L. yaprakları üzerinde eriniuma neden olurlar.

12. Median çizgi prodorsal levha uzunluğunun yaklaşık 3/4 kadar. submedian çizgiler anterior olarak iki kola ayrılmış. Eriophyes armeniacus Bagdasarian, 1970, Prunus domestica L.yaprakları üzerinde vagrant yaşarlar.

- Median çizgi prodorsal levha uzunluğunun 1/2 sinden daha az. submedian çizgi yukarıdaki gibi değildir. … 13

13. Submedian çizgiler gelişmiş. Eriophyes tiliae Nalepa, 1890, Tilia tomentosa Moench. yaprakları üzerinde erineuma neden olurlar. Alkan, 1952 (Ankara) Tilia argentea M. yaprakları üzerinde erineuma neden olurlar.

- Submedian çizgiler körelmiş. Eriophyes sorbi Canestrini, 1890, Sorbus aucaparia L. yaprakları üzerinde vagrant olarak yaşarlar (Türkiye için yeni kayıt).

57

14. Tibial seta körelmiş, femur seta I körelmiş, sternal çizgi zayıf ya da körelmiş. …..15

- Tibial seta gelişmiş. …...16

15. Prodorsal levha pürüzsüz. Posterior olarak median ve admedian çizgiler belirgin fakat kısa. Epigynum düzensiz granüllü. Coxa çizgili ve granüllü. Empodium 5-tırnaklı. Acalitus phloeocoptes (Nalepa, 1890), Prunus domestica L. yaprakları üzerinde vagrant olarak yaşarlar; Ankara, İzmir (Karaca, 1951).

- Prodorsal levha pürüzsüz yada çok belirgin olmayan çizgili. Epigynum çizgili. Empodium 4-tırnaklı. Acalitus brevitarsus (Fockeu, 1890) Alnus glutinosa L. yaprakları üzerinde erineuma neden olurlar.

16. Posterior opisthosoma annuli vücudun sonuna kadar uzanmış. Aceria Keifer, 1944 ... 17

- Posterior opisthosoma dorsal anuliden geniş; tüm standart seta gelişmiş. ………Paraphytoptus Nalepa, 1896

17. Prodorsal levha pürüzsüz ya da kısmen pürüzsüz. … 18

- Prodorsal levha pürüzsüz değil. … 21

18. Epigynum pürüzsüz. … 19

- Epigynum çizgili. … 20

19. Prodorsal levha pürüzsüz; seta sc prodorsal levha kadar uzun ya da daha kısa. Coxa üzeri pürüzsüz. Empodium 7–8 tırnaklı. Opisthosoma yaklaşık 50 annulili. Aceria tamaricis (Trotter, 1901)

58

Tamarix tetranda Bunge, ve T. smirnensis L. (de Lillo & Sobhian, 1996) yaprakları üzerinde vagrant ve gal oluştururlar. Alaoğlu, (1984) (Erzurum, Erzincan).

- Prodorsal levha pürüzsüz; seta sc prodorsal levha kadar uzun yada daha kısa. Empodium 3–4 tırnaklı. Opisthosoma yaklaşık 55 annulili. Aceria massalongoi (Canestrini, 1890) Vitex agnus-castus L. yaprakları üzerinde gallere neden olurlar (Houard, 1922). Düzgüneş, 1963 (Ankara) Syringa vulgaris L. yaprakları üzerinde gallere neden olurlar.

20. Prodorsal levha pürüzsüz; seta sc yaklaşık prodorsal levha’nın 1,5 katı kadar uzunlukta. Empodium 4 tırnaklı. Annuli küçük ve yuvarlak microtüberküllü. Opisthosoma yaklaşık 65 annulili. Epigynum çizgili. Aceria fraxinivora (Nalepa, 1909) Alkan, (1949) (Ankara, Niğde) Fraxinus excelsior Marsh. yaprakları üzerinde gallere neden olurlar.

Prodorsal levha yaklaşık olarak pürüzsüz, bazen çok belirgin olmayan çizgili. Seta sc prodorsal levha kadar uzun. Coxa üzerinde herhangi bir şekil yok. Posterior annuli üzerinde körelmiş ya da geniş, yuvarlak microtuberküllü. Aceria calaceris Keifer, 1952 Deutogyne 85 pürüzsüz dorsal annulili ve 65 ventral annulili olup eliptik mikrotüberküllere sahiptir. Acer trautvetteri Medvedev yaprakları üzerinde eriniuma neden olurlar (Türkiye ve Avrupa için yeni kayıt ve yeni konukçu).

21. Posterior annuli dorsal olarak pürüzsüz olup seta f’e yakın; median çizgi tamamlanmış ve bazen kesikli, admedian çizgiler tamamlanmış, iki çift submedian çizgili (biri diğerinden daha uzun), lateral tabaka üzerinde kısa çizgili ve granüllü. Coxa kısa çizgili, aynı zamanda granüllü. Solenidion konik şeklinde, empodium 6-tırnaklı. Aceria chondrillae (Canestrini, 1890) Chondrilla sp. L. yaprakları üzerinde vagrant yaşarlar. Alaoğlu, 1991 (Erzurum).

59

- Teşhis karakterleri yukarıdaki gibi değildir. ... 22

22. Prodorsal levha granüllü ve değişken çizgili. . ... 23

- Prodorsal levha aralarında mesafeli çizgili. ... 24

23. Prodorsal levha çizgi şeklinde granüllü. Seta sc yaklaşık prodorsal levha’nın 2/3 kadar uzun.

- İki tamamlanmış admedian çizgili; median çizgi granüllü olup prodorsal levha’nın 1/3 kadar, admedian çizgiler granüllü olup prodorsal levha’nın 2/3 kadar. Epigynum 10 çizgili. Coxa granüllü. Empodium 5-tırnaklı. Aceria salsolae de Lillo & Sobhian, 1996, (Nevşehir) Salsola kali L. ve S. australis Brown (de Lillo & Sobhian, 1996) yaprak ve tohumlar üzerinde vagrant olarak yaşarlar.

24. Median çizgi körelmiş ya da çok belirgin olmayan. … 25

- Median çizgi gelişmiş, ara sıra çok kısa ya da granüllü. … 26

25. Median çizgi körelmiş; admedian çizgiler çok kısa ve prodorsal levha kenarına çok yakın bulunur, epigynum pürüzsüz; seta sc prodorsal levha kadar uzun. Opisthosoma 50–60 annulili. Epigynum ve coxa pürüzsüz. Solenidion konik şekilli, empodium 3- tırnaklı. Aceria erinea (Nalepa, 1891) Karaca, 1951 (Ankara, Eskişehir, Konya) Juglans regia L. üzerinde gallere neden olurlar.

- Prodorsal levha üzerindeki median çizgiler az sayıda granüllü, admedian çizgiler prodorsal levha kadar uzun; prodorsal levha lateral ve posterior olarak pürüzsüz. Coxa pürüzsüz. Epigynum çizgili. Solenidion konveks şekililli, empodium 3-tırnaklı.

60

Aceria egmirae sp. Denizhan et al 2006 (Eğmirgölü/Ankara) Althaea rosae L. yaprakları üzerinde vagrant olarak yaşarlar.

26. Median çizgi yaklaşık olarak prodorsal levha’nın posterior yarısı kadar; admedian ve submedian çizgiler tamamlanmış; seta sc prodorsal levha uzunluğunun iki katı kadar. epigynum kısa ve granüllü çizgili. Aceria aegyptiaca (Soliman & Abou-Awad, 1977). (Türkiye için yeni kayıt).

- Karakterler yukarıdaki gibi değildir. … 27

27. Median çizgi çok kısa (prodorsal levha’nın 1/4 kadar), admedian çizgiler tamamlanmış; submedian çizgiler anteriorun 2/3 kadar. Empodium 2-tırnaklı, epigynum pürüzsüz. Aceria campestricola (Fraunfelden, 1865) Nalepa (1890) = A. ulmi (Garman, 1883) = A. ulmi (Nalepa, 1890) = A. brevipunctata (Nalepa, 1889) = A. ulmicola (Nalepa, 1890). Alkan, 1952 (Ankara, Konya) Ulmus campestris Mill. yaprakları üzerinde gallere neden olurlar.

- Karakterler yukarıdaki gibi değil. ... 28

28. Prodorsal levha’nın posterior kısmı üzerindeki median ve admedian çizgiler çok kısa (1/6 ile 1/3 arasında uzunluk değişebilmekte), epigynum pürüzsüz; empodium 3- tırnaklı. ... 29

- Median ve admedian çizgiler farklı düzende. … 30

29. Prodorsal levha marjinin hemen arka tarafında kısa çizgili. Seta sc prodorsal levha’nın 1.5 uzunluğu kadar. Opisthosoma 70–80 annulili. Mikrotüberküler ventral olarak noktalı görünümde. Tarsus tibia’nın 3 katı uzunluğunda. Empodium 3-tırnaklı. Epigynum pürüzsüz. Aceria tristriata (Nalepa, 1890). Alkan, 1952, (Ankara, Konya, Eskişehir). Juglans regia L. yaprakları üzerinde gallere neden olurlar.

61

- Prodorsal levha kenarının hemen arka tarafında kısa çizgili. Seta sc prodorsal levha kadar uzun. Opisthosoma yaklaşık 70 annulili. Microtüberküller diken şeklinde. Empodium 3-tırnaklı.

Epigynum pürüzsüz. Aceria avanensis Bagdasarian, 1970, Juglans regia L. yaprakların alt ve üst yüzünde gallere neden olurlar (Türkiye için yeni kayıt).

30. Seta sc tüberküller tarafından sınırlandırılmış prodorsal levha’nın çaprazında tamamlanmış en az 5 çizgili. … 31

- Seta sc tüberküller tarafından sınırlandırılmış prodorsal levha’nın çaprazında tamamlanmış en fazla 5 çizgili. … 35

31. Prodorsal levha’nın çaprazında beşden fazla uzun tamamlanmış çizgili. Empodium 3-tırnaklı; epigynum çizgili. Aceria filiformis (Nalepa, 1891), Nalepa (1891). Karaca, 1951 (Ankara) Ulmus campestris Mill. yapraklar üzerinde gallere neden olurlar.

- Prodorsal levha’nın çaprazında beş uzun tamamlanmış çizgili. … 32

32. Seta sc prodorsal levha kadar uzun. … 33

-Seta sc prodorsal levhanın yarısı kadar uzun. 34

33. Seta sc prodorsal levha kadar uzun; empodium 5-tırnaklı; kısa submedian çizgi ve admedian çizgili; diğer kısa çizgiler ve granüller lateral yüzeyde . Aceria dispar (Nalepa, 1891) Populus tremula L. yaprakları üzerinde vagrant yaşarlar (Türkiye için yeni kayıt).

62

34. Anterior olarak admedian çizgiler aynı noktada. Aceria ilicis (Canestrini, 1890), Quercus robur L. yaprakları üzerinde erineum-gal neden olurlar (Türkiye için yeni kayıt).

- Anterior olarak admedian çizgiler aynı noktada değil.Aceria cerrea (Nalepa, 1898) Quercus cerris L. yaprakları üzerinde vagrant olarak yaşarlar (Türkiye için yeni kayıt).

35. Median ve admedian çizgiler tamamlanmış; kesikli ya da düz bir şekilde tamamlanmış olabilir . … 36

- Median ve admedian çizgiler tamamlanmamış (prodorsal levhain 2/3 den daha kısa). ... 50

36. Median ve admedian çizgilerin her ikiside tamamlanmış ... 37

- Median ve admedian çizgiler kesikli ... 45

37. Epigynum çizgili ... 38

- Submedian çizgiler prodorsal levhain 1/2 lik anterioru üzerinde; lateral yüzeyde noktalı granüllü. Empodium 5-tırnaklı. Epigynum pürüzsüz. Aceria balasi Frakas, 1960. Crupina sp. Pers. yaprakları üzerinde gale neden olurlar (Türkiye için yeni kayıt).

38. Seta sc, prodorsal levha kadar uzun ... 39

- Seta sc prodorsal levha’dan daha uzun ... 42

39. Seta sc, prodorsal levha kadar uzun ... 40

63

- Seta sc, prodorsal levha’dan daha kısa ... 41

40. Posterior levha kenarına yakın median ve admedian çizgiler arasında granüllü; lateral yüzeyde de granüllü; empodium 6-tırnaklı; yuvarlağımsı bir yapıda microtüberküllü; epigynum 14–16 çizgi vardır. Aceria solstitialis de Lillo, Cristofaro, Kashefi, 2003. Centaurea solstitialis L. yaprakları üzerinde deformasyonlara neden olmaktadır.

- Admedian çizgi prodorsal levhanın ön kenarının hemen gerisinde sonlanmakta; iki admedian çizgili; diğer kısa çizgili ve granüllü; 90–100 annulili; empodium 5-tırnaklı. Aceria salicina (Nalepa, 1911) Salix alba L. yaprakları üzerinde vagrant olarak yaşarlar.

41. Lateral yüzeyde granüllü. Empodium 4-tırnaklı. Epigynum 12–14 çizgili.

- Admedian ve median çizgiler anterior olarak belirgin değil. Empodium 6-tırnaklı; mikrotüberküller diken şeklinde, coxa granüllü. Aceria ankarensis Denizhan, 2006 (Çamlıdere/ Ankara) Dianthus chinensis L. yaprak ve çiçekleri üzerinde vagrant olarak yaşarlar.

42. Seta sc prodorsal levha uzunluğunun iki katı kadar uzun. ... 43

- Seta sc çok uzun değil. ... 44

43. Seta sc prodorsal levha uzunluğunun iki katından daha fazla uzun; 3 tamamlanmış çizgili (1 median ve 2 admedian çizgiler), posterior olarak 1 submedian çizgi konveks şekilde; yaklaşık 70 annuli; empodium 6-tırnaklı. Aceria tussilagofoliae Boczek, 1964. Tussilago farfara L. yaprakların alt yüzeyinde tüylenmeye neden olurlar (Türkiye için yeni kayıt).

64

- Seta sc prodorsal levha uzunluğunun 2 katından daha az uzun. Bir çift submedian konveks çizgi şeklinde seta sc tüberkül merkezinin hemen üst kısmında prodorsal levha üzerinde; lateral yüzeyde kısa çizgili; kısa bir frontal loblu; empodium 6-tırnaklı. Aceria squarrosae de Lillo, Cristofaro, Kashefi, 2002. Centaurea squarrosa Willd. yaprakları üzerinde vagrant olarak yaşarlar.

44. Lateral yüzey granüllü, çizgili ve kısa çizgili. ... 45

- Lateral yüzey kısmen pürüzsüz. Empodium 4-tırnaklı. Epigynum çizgili. Yaklaşık 65 annulili. Aceria tenella (Nalepa, 1892) Carpinus betulus L. yaprakları üzerinde gallere neden olurlar (Türkiye için yeni kayıt).

45. Prodorsal levha’nın 1/2 lik kısmına kadar uzanan submedian çizgili, lateral yüzeyin üzerinde lateral ve posterior olarak çok az çizgili ve granüllü; empodium 6-tırnaklı. Aceria tinctoriae Denizhan, 2006 (Ankara), Anthemis tinctoriae L. yaprakları üzerinde vagrant olarak yaşarlar.

- Bir çift submedian çizgil seta sc tüberküllerin hemen üst kısmından prodorsal levha üzerinde; lateral yüzeyde granüllü kısa çizgili. seta sc prodorsal levha’in 1.5 katı kadar uzun. Empodium 5-tırnaklı. Aceria anthocoptes (Nalepa, 1892) Cirsium arvense L. yaprakları üzerinde vagrant yaşarlar (Türkiye için yeni kayıt).

46. Median ve admedian çizgiler kesikli ya da sürekli çizgili. 47

- Karakterler yukarıdaki gibi değil. ... 49

47. Median çizgi posterior olarak ok şeklinde. ... 48

- Median çizgi yaklaşık prodorsal levha’nın 2/3 kadar, ok şeklinde bir görünüme sahip değil; kısa submedian çizgili. Aceria eleagnicola Farkas, 1963.

65

Alaoğlu, (1984) (Erzurum, Erzincan), Hyppophae rhamnoides L. üzerinde vagrant yaşarlar.

48. Median çizgi geniş aralıklı; lateral yüzeyde konveks ya da nokta şeklinde çizgili. Aceria sheldoni (Ewing, 1937) Citrus spp. tomurcuklarında, meyvelerde şekil bozuklukları, renk açılmalarına neden olurlar. Koç and Madanlar, (2002)

- Median çizgi anterior olarak tamamlanmamış; admedian çizgiler tamamlanmış ve paralel, submedian çizgiler posterior olarak düzensiz; lateral olarak granüllü. Coxa granüllü. Empodium 5-tırnaklı. Epigynum yaklaşık 8 çizgili. Aceria ficus (Cotte, 1920). Özar et al. 1986, Acatay, 1943 Ficus carica L. yaprakları üzerinde vagrant yaşarlar.

49. Median ve admedian çizgiler kesikli; diken şeklinde mikrotüberküllü. Aceria solcentaureae de Lillo, Cristofaro, Kashefi 2002, Centaurea solstitialis L. yaprakları üzerinde deformasyonlara neden olurlar.

- Prodorsal levha belirgin olmayan kısa median ve admedian çizgili 50

50. Prodorsal levha anterior olarak pürüzsüz; prodorsal levha posterior yarısı üzerinde submedian çizgili. Aceria oleae (Nalepa, 1900). Alkan, 1949 (İstanbul, Bursa), Olea sp. üzerinde deformasyonlara neden olmaktadır.

- Çizgili ve granüllü. ... 51

51. Tüm çizgiler geniş kesikli; prodorsal levha üzerinde nokta ya da granülsüz. seta sc. prpdorsal levha’dan daha uzun. Mikrotüberkülsüz, 12 annulili. Empodium 4-tırnaklı. Epigynum pürüzsüz. Aceria populi (Nalepa, 1890). Alkan, (1952) (Ankara, Eskişehir, Niğde), Populus tremula L., P. nigra L., yaprakları üzerinde vagrant yaşarlar.

66

- Prodorsal levha çizgili ve granüllü. …..52

52. Median çizgi nokta şeklinde; admedian çizgiler tamamlanmış ve sürekli; submedian çizgiler düzensiz. Coxa çizgili ve granüllü. Empodium 4-tırnaklı. Epigynum 14–16 çizgili. Aceria granati (Canestrini & Massalongo, 1894), Punica granatum L.yapraklar üzerinde beslenmeleri sonucu kıvrılmalara neden olurlar.

- Median çizgi noktalı değil; admedian çizgiler kesikli; lateral yüzeyde birkaç granüllü. Empodium 5-tırnaklı. Aceria acroptiloni Shevtchenko & Kovalev, 1974. Centaurea depressa Bieb. yaprakları üzerinde vagrant olarak yaşarlar (Türkiye için yeni kayıt).

K21 – Phyllocoptinae

1. Seta sc ve tüberküller gelişmiş. Empodium basit. … 2

- Seta sc körelmiş, sc tüberküller gelişmiş. . Calacarus Keifer, 1940

Prodorsal levha ve dorsal halkalar beyaz mum tabakalı. Prodorsal levha desenli. Opisthosoma lateral çıkıntı yok. Empodium basit ve 5-tırnaklı. Calacarus carinatus (Green, 1890). Düzgüneş, 1963 (Giresun), Thea sinensis L. üzerinde vagrant olarak yaşarlar.

2. Opisthosoma, dorsalde lateral loblu ya da nokta şeklinde çıkntılı tüm opisthosoma annulili ... 3

- Opisthosoma, dorsali annulili ve lateralde aşağı doğru eğik görünümde, ... 6

3. Prodorsal levha loblu ve dorsal annuli üzerinde 2 ya da 3 dorsal annulili; seta sc tüberküller prodorsal levha kenarının hemen yakınında. Seta sc arkaya doğru uzamış.

67

Dorsal opisthosoma annulili. Boczekiana (Petanovic, 2000) Boczekiana celtidis Petanovic, 2000 Cornus cousa L. yaprakları üzerinde vagrant yaşarlar (Türkiye için yeni kayıt).

- Prodorsal levha opisthosoma üzerinde posterior olarak lobsuz. Tüm bacaklarda ve opisthosomada yer alan seta gelişmiş. ... 4

4. Seta sc prodorsal levha kenarının hemen arkasında. Frontal lob gelişmemiş. Dorsal semiannuli lateral olarak kalınca, lateral olarak halkalı değil; sadece ilk dorsal semiannuli belirgin yapıda.

Tüm bacaklar ve opisthosomal seta gelişmiş. ……Tegonotus Nalepa, 1890

Vücut kama şeklindedir, bazende düz. Prodorsal levha genişliği kadar uzunluğa sahip, kesikli, dorsal olarak anterior lob noktalı. Seta sc çok kısa. Empodium 4-tırnaklı. Tegonotus depressus (Nalepa, 1894). Ecevit et al., 1992 (Ordu, Giresun, Samsun), Coryllus avellanae L. yaprakları üzerinde vagrant olarak yaşarlar.

- Seta sc prodorsal levha kenarının hemen arkasında. Shevtchenkella Bagdasarian, 1978 ………………….…………………………5

5. Seta sc çok kısa (yaklaşık 5 µm), 18–19 dorsal semiannulili. Shevtchenkella brevisetosa (Hodgkiss, 1913) Acer negundo L. yaprakları üzerinde vagrant olarak yaşarlar (Türkiye için yeni kayıt).

- Seta sc kısa (yaklaşık 10 µm), yaklaşık 25 dorsal semiannuli. Shevtchenkella carinata (Nalepa, 1892). Aesculus hippocastaneum Knopse L. yaprakları üzerinde vagrant olarak yaşarlar (Türkiye için yeni kayıt).

68

6. Seta sc genellikle iyi gelişmiş, tüberküller prodorsal levha kenarının arka tarafına yerleşmiş, seta ileri doğru ya da merkezde; eğer tüberküller ve seta prodorsal levha kenarına yakınsa, tüberküller silindirik ve geriye doğru uzanmış ya da vücut uzunluğunun hizasında. ... 7

- Seta sc ve tüberküller, prodorsal levha kenarına çok yakın ya da üzerinde, genellikle ayrı, sc tüberküller silindirik yada vücut hizasında . 21

7. Opisthosoma yuvarlak ya da çıkıntılı. ... 8

- Opisthosoma düz ya da uzunlamasına çizgili. ... 12

8. Opisthosoma üç ya da daha fazla çıkıntılı. ... 9

- Vücut fusiform (iğ şeklinde); opisthosoma dorsal olarak yuvarlağımsı; setalar tamamlanmış. Prodorsal levha cheliceral taban üzerinde loblu. ... 13

9. Middorsal izler subdorsal ya da lateral izlerden hemen önce geniş çıkıntılarla sonlanmış. Calepitrimerus Keifer, 1938 ... 10

- Dorsalin ortasındaki izler belirgin değil, subdorsal ya da lateral çizgiler çok hafif görünümlü. Epitrimerus Nalepa, 1898 ..... 11

10. Prodorsal levha belirgin olmayan granülü. Seta sc anterior olarak iç tarafa doğru. Opisthosoma’nın yarısı üzerinde yer alan dorsalin ortasındaki izler geniş ventral semiannuli küçük ve yuvarlağımsı mikrotüberküllü. Epyginum 10–12 çizgili. Coxa pürüzsüz. Calepitrimerus baileyi Keifer, 1938. Malus communis. Alaoğlu, 1984 (Erzurum), Yanar ve Ecevit, 2005.

- Prodorsal levha belirsiz çizgili. Seta sc merkezin hemen üstünde. 3–4 dorsal semiannulili ve çizgili middorsal; dorsal semiannuli dorsal olarak loblu, uzun, yuvarlak

69

mikrotüberküllü. Ventral semiannuli güçlü, uzun, yuvarlak mikrotüberküllü. Epyginum 2 granüllü çizgiye sahip olup, 10 uzun çizgili. Coxa konveks çizgili. Calepitrimerus vitis (Nalepa, 1905) Alaoğlu, 1984 (Erzurum), Vitis vinifera L. yaprakları üzerinde vagrant olarak yaşarlar.

11. Prodorsal levha genişçe 3 köşeli, granüllü. Dorsal 45–50 semiannuli. Coxa pürüzsüz. Epitrimerus pyri (Nalepa, 1891).

- Prodorsal levha yarım daire şeklinde, pürüzsüz, yalnızca lateral olarak granüllü. Dorsal 36–41 semiannuli. Coxa derin çizgili. Epitrimerus tanaceti Boczek & Davis, 1984. Tanacetum vulgare L. yaprakları üzerinde vagrant yaşarlar (Türkiye için yeni kayıt).

12. Opisthosoma dorsali düz; lateralde uzunca çıkıntılı ya da oluklu görünümlü. Sc tüberkül ve seta sc ile birlikte prodorsal levhanın gerisine doğru. Prodorsal levha üzerinde yuvarlak şeffaf kapakçık şeklinde çıkıntılı. Platyphytoptus Keifer, 1938

Prodorsal levhanın ön kısmı kesikli T şeklinde, az sayıda granüllü ve kısa, uzunlamasına çizgili, uzun sc tüberküllü. sc tüberküller iyi gelişmiş. Coxa I ve sternal alan granüllü; coxa II pürüzsüz. Empodium 5-tırnaklı. Platyphytoptus sabinianae Keifer, 1938. Pinus nigra L. üzerinde vagrant olarak yaşarlar (Türkiye için yeni kayıt).

- Opisthosoma dorsali ortada çıkıntılı. prodorsal levha geniş, ortada çıkıntılı. Phyllocoptruta Keifer, 1938

Prodorsal levha üzerindeki median çizgi granüllü; sc tüberküller iyi gelişmiş kenarın hemen gerisinde, kısa (yaklaşık 10 µm) seta sc gelişmiş. Yaklaşık 30 pürüzsüz dorsal semiannulili 60 ventral semiannulili granüllü mikrotüberküllü. Coxa pürüzsüz. Empodium 5-tırnaklı. Epigynum 15 uzun çizgili.

70

Phyllocoptruta oleivora (Ashmead, 1879). Madanlar, 1991 (İzmir).

13. Seta sc tüberküller genellikle prodorsal kenarın hemen arkasında, sc merkeze yakın ya da hemen üstünde; eğer yakınsa, seta sc ileri doğru bazı türlerde prodorsal kenara yakın, tüberküller uzun yada oval şekilli. Phyllocoptes Nalepa, 1887 14

- Seta sc tüberküller prodorsal kenarın üzerindedir, seta sc posterior olarak aynı noktaya yaklaşmış görünümde

Opisthosoma annuli dorsal ve ventral olarak farklı. Vasates Shimer, 1869

Prodorsal levha düz, frontal loblu. Sc tüberküller prodorsal levha kenar üzerinde, seta sc (yaklaşık 15 µm) geriye doğru. 32–35 dorsal semiannuli ve 54 ventral annuli; mikrotüberküller kaybolmuş ya da küçük, kısa diken şeklinde. Coxa pürüzsüz; solenidion konik şeklinde; empodium 7–8 tırnaklı. Epigynum pürüzsüz. Vasates immigrans Keifer, 1940, Tamarix tetronda L. (Türkiye için yeni kayıt).

14. Seta sc anterior ya da posterior yöne doğru. 15

- Seta sc merkeze yakın ya da üzerinde. ... 16

15. Prodorsal levha kısa median çizgili, admedian çizgiler, submedian çizgiler tamamlanmış; lateral olarak granüllü. Sc tüberküller levha prodorsal kenarın arkasında, seta sc yaklaşık prodorsal levha kadar uzun. Opisthosoma 45–50 annulili. Coxa düz; empodium 4-tırnaklı. Epigynum pürüzsüz.Phyllocoptes amygdali (Bagdasarian, 1972). Alaoğlu, 1984 (Erzurum, Erzincan), Prunus amygdalus L. yaprakları üzerinde erineuma neden oldukları tespit edilmiştir.

71

- Prodorsal levha iki admedian çizgili ve noktalı şekilde tamamlanmış. sc tüberküller zayıf prodorsal kenarın arkasına yerleşmiş, seta sc yaklaşık prodorsal levhanın yarısı kadar uzun. Opisthosoma 65–70 annulili. Coxa granüllü; empodium 5-tırnaklı. Epigynum 10 uzun çizgili. Phyllocoptes gracilis (Nalepa, 1891) Rubus sp. yaprakları üzerinde vagrant olarak yaşarlar (Türkiye için yeni kayıt).

16. Epigynum uzun çizgili. ... 17

- Epigynum pürüzsüz ya da uzun çizgili. ... 18

17. Prodorsal levha üzerindeki desenler belirgin değil, lateral olarak çizgili. seta sc yaklaşık prodorsal levha kadar uzun. Opisthosoma yaklaşık 55 dorsal semiannulili ve 75 ventral semiannulili. Coxa I kısa çizgili, coxa II pürüzsüz; empodium 3-tırnaklı. Epigynum 12–14 uzun çizgili. Phyllocoptes didelphis Keifer, 1954, Populus tremula L. yaprakları üzerinde vagrant olarak yaşarlar (Türkiye için yeni kayıt ).

- Prodorsal levha çizgili, lateral olarak granüllü; frontal lob belirgin, seta sc yaklaşık prodorsal levha uzunluğunun 2/3 kadar. Opisthosoma 55–60 dorsal semiannuli ve 65– 70 ventral semiannuli; nokta şeklinde mikrotüberküllü. Coxa kısa çizgili, noktalı; empodium 6-tırnaklı. Epigynum 6–8 uzun çizgili. Phyllocoptes adalius Keifer, 1939 [= Phyllocoptes rosarum (Liro, 1943)], Alaoğlu, 1984 (Erzurum) Rosa sp. yaprakları üzerinde vagrant yaşarlar.

18. Prodorsal levha uzun çizgili, seta sc prodorsal levha yaklaşık 1/3 kadar uzun. Coxa düz; empodium 4-tırnaklı. ... 19

- Prodorsal levha uzun çizgili. ... 20

19. Opisthosoma 45–50 dorsal semiannulili ve 55–60 ventral semiannulili; mikrotüberküller yuvarlağımsı. Phyllocoptes abaenus Keifer, 1940,

72

Prunus armeniaca L. yaprakları üzerinde vagrant olarak yaşarlar. Alaoğlu, 1984 (Erzurum).

- Prodorsal levha arka kenarına doğru hafif çizgili. Opisthosoma 62 dorsal semiannuli ve 80 ventral semiannulili; ventral olarak küçük yuvarlağımsı mikrotüberküllü. Phyllocoptes pruni Soliman & Abou-Awad, 1979, Prunus domestica L. yaprakları üzerinde vagrant yaşarlar.

20. Median, admedian ve submedian çizgiler prodorsal levha kenarı tamamlanmış. Opisthosoma yaklaşık 50 annulili. Empodium 3-tırnaklı. Phyllocoptes malinus, Nalepa, 1892. Crateagus monogyna Jacq. yaprakları üzerinde erineuma neden olurlar (Türkiye için yeni kayıt).

- Median ve admedian çizgiler prodorsal levha üzerinde tamamlanmış. Opisthosoma yaklaşık 60 annulili. Empodium 4-tırnaklı. Phyllocoptes eupadi

21. Opisthosoma dorsali ortada çıkıntılı ya da çizgili. 38

- Opisthosoma dorsali yuvarlak. ... 22

22. Opisthosoma homojen; dorsal annuli küçük mikrotüberküllü ve çizgili. Prodorsal levha granüllü Reckella Bagdasarian, 1975

Prodorsal levha granüllü. Sc tüberküller prodorsal kenar üzerinde, seta sc uzun. Coxa ve epigynum düz; solenidion topuz gibi; empodium 3-tırnaklı. Reckella celtis Bagdasarian, 1975 Celtis sp. yaprakları üzerinde gal-erineuma neden olurlar (Türkiye için yeni kayıt).

73

- Dorrsal annuli mikrotüberküllü ya da değil; prodorsal levha yukarıdaki gibi değil. ... 23

23. Dorsal annuli geniş, pürüzsüz, kısa opisthosomal seta (f) gelişmiş. Anthocoptes Nalepa, 1892 ... 24

- Dorsal annuli, eğer geniş ise sona doğru daralır, posterior annuli tam tersi pozisyonda. Frontal lob değişken. ... 29

24. Opisthosoma son halkaları f seta düzeyindeki semianulilerin genişlemesiyle çevrelenmiş ...25

- Opisthosoma yukarıdaki gibi değil. ... 26

25. Prodorsal levha düz ince bir frontal loblu; ophisthosomada çıkıntılı. Seta sc diken gibi. Opisthosoma f seta’dan önce 11 geniş ve pürüzsüz dorsal semiannulili. Anthocoptes aspidophorus (Nalepa, 1893). Anchusa sp. yaprakları üzerinde vagrant olarak yaşarlar.

- Prodorsal levha pürüzsüz, geniş frontal loblu. Sc tüberküller prodorsal kenarın üzerinde. Opisthosoma seta f’den önce 13 geniş ve pürüzsüz dorsal semiannulili. Anthocoptes cornicolus Farkas, 1960. Alaoğlu, 1984 (Erzurum, Erzincan) Cornus sanguinea L. yaprakları üzerinde vagrant olarak yaşarlar.

26. Prodorsal levha düz ve seta sc prodorsal levha’dan kısa. ... 27

- Prodorsal levha düz ve seta sc prodorsal levha’dan uzun ... 28

27. Seta sc prodorsal levha’dan kısa. Opisthosoma seta f’den önce 10 pürüzsüz ve geniş dorsal semiannulili. Anthocoptes loricatus (Nalepa, 1889),

74

Ozman & Cobanoglu, 2001 Corylus avellana L. yaprakları üzerinde vagrant olarak yaşarlar.

28. Seta sc prodorsal levha’dan uzun. Opisthosoma f seta’dan önce 10–15 pürüzsüz ve geniş dorsal semiannulili. Anthocoptes salicis (Nalepa, 1895) Salix alba L. üzerinde vagrant olarak yaşarlar.

29. Prodorsal levha üzerinde frontal lob geniş ve yuvarlak, sivri değil; bazı türlerde iki ya da dört küçük çıkıntılı. Aculus Keifer, 1959 ... 30

- Frontal lob belirgin, sivri, 2 küçük noktaylı; çıkıntılı değil. Dorsal annuli ventral annuliden daha geniş. Aculops Keifer, 1961 ... 36

30. Seta sc prodorsal levha’dan daha uzun. ... 31

- Seta sc yukarıdaki gibi değildir. ... 32

31. Frontal loblu; prodorsal levha kenarı U-şeklinde çizgili. Aculus comatus (Nalepa, 1892). Ecevit et al, 1992 (Samsun, Ordu, Giresun) Coryllus avellanae L. yaprakları üzerinde vagrant olarak yaşarlar.

- Geniş frontal lob uç kısmı çıkıntısız; iki tamamlanmış admedian çizgili. Seta sc yaklaşık prodorsal levha’nın 1.5 katı kadar. Aculus truncatus (Nalepa, 1892). Karaca, 1952 (Ankara, Konya, Niğde) Salix alba L. yaprakları üzerinde vagrant olarak yaşarlar.

32. Frontal lob geniş; prodorsal levha desenli. Seta sc yaklaşık prodorsal levha kadar uzun. Coxa granüllü. Epigynum 3 çizgili, granüllü ve yaklaşık 11 uzun çizgili. Aculus tetanothrix (Nalepa, 1889),

75

Salix sp. L. yaprakları üzerinde vagrant olarak yaşarlar (Türkiye için yeni kayıt).

- Prodorsal levha ve seta sc yukarıdaki gibi değildir. ... 33

33. Frontal lob geniş ve yuvarlağımsı; prodorsal levha kapalı hücreli. Aculus mogeri (Farkas, 1960). Populus nigra L. yaprakları üzerinde vagrant olarak yaşarlar (Türkiye için yeni kayıt).

- Prodorsal levha yukarıdaki gibi değildir. 34

34. Prodorsal levha desenli; frontal lob yuvarlak, uç kısma doğru iki çıkıntılı. Epigynum yaklaşık 8 uzun çizgili. Aculus ligustri (Keifer, 1938). Ligustrum vulgare L. yaprakları üzerinde vagrant olarak yaşarlar (Türkiye için yeni kayıt).

- Frontal lob kısmen sivri. ... 35

35. Prodorsal levha uzun çizgili ve anterior olarak çıkıntılı; frontal lob kısmen sivri. Coxa pürüzsüz; solenidion topuz şeklinde. Epigynum 18–20 uzun çizgili. Aculus fockeui (Nalepa & Trouessart, 1891) Aculus cornutus Banks, 1906. Alaoğlu, 1984 (Erzurum, Erzincan) Prunus persica L. yaprakları üzerinde beslenmeleri sonucu sarı noktaların oluşumuna neden olurlar.

- Prodorsal levha kavisli ve lateral olarak granüllü; frontal lob iki küçük noktalı. Coxa kısa çizgili ve granüllü; solenidion güçlü topuzlu. Epigynum yaklaşık 10 uzun çizgili. Aculus schlechtendali (Nalepa, 1890), Ecevit, 1981 Malus floribunda L. yaprakları üzerinde vagrant olarak yaşarlar.

36. Prodorsal levha çizgili. ... 37

76

- Prodorsal levha granüllü ve çizgili, kısa frontal loblu. Yaklaşık 33 dorsal semiannulili ve 60–65 ventral semiannulili. Empodium 7-tırnaklı. Epigynum yaklaşık 14 uzun çizgili. Aculops rhodensis (Keifer, 1957). Salix alba L. yaprakları üzerinde vagrant olarak yaşarlar (Türkiye için yeni kayıt).

37. Prodorsal levha kısa median çizgili, admedian çizgi ve kısa submedian çizgi tamamlanmış lateral olarak seta sc, tüberküllü; frontal lob uzun. Yaklaşık 50 dorsal semiannuli ve 80 ventral semiannulili. Empodium 7-tırnaklı. Epigynum 10–12 uzun çizgili. Aculops montenegrinus (Petanovic & de Lillo, 1992) Euphorbia helioscorpia L. yaprakları üzerinde vagrant olarak yaşarlar (Türkiye için yeni kayıt ).

- Prodorsal levha konveks çizgili ve birkaç hücreli; kısa frontal loblu. Yaklaşık 27 dorsal semiannulili, pürüzsüz ve çizgilidir, 60–65 ventral semiannuli. Empodium 4- tırnaklı. Epigynum 8–10 uzun çizgili. Aculops lycopersici (Tryon, 1917). Şekeroğlu ve Özgür, (1984)

38. Prodorsal levha anterior olarak çıkıntısız. Opisthosoma geniş çıkıntılı, bu çıkıntılar en az sc tüberkül kadar geniş. Tetra Keifer, 1959 ... 39

- Opisthosoma 3 dorsal uzun çizgili;. Coxal seta 1b gelişmiş. Tegolophus Keifer, 1961

Prodorsal levha konveks çizgili. Coxa pürüzsüz, empodium 4-tırnaklı. Epigynum 10 uzun çizgili. Tegolophus califraxini (Keifer, 1938), Fraxinus excelsior L. yaprakları üzerinde vagrant olarak yaşarlar (Türkiye için yeni kayıt).

39. Prodorsal levha çizgili. Seta sc 75–85 µm uzunluğunda. Opisthosoma yaklaşık 27 dorsal semiannuli ve 60–65 ventral semiannulili. Coxa I belirgin olmayan çizgili, coxa II pürüzsüz; empodium 2-tırnaklı. Epigynum 6–8 uzun çizgili. Tetra concava (Keifer, 1939),

77

Glysrizza glabra L. yaprakları üzerinde vagrant olarak yaşarlar (Türkiye için yeni kayıt).

K27 – Diptilomiopidae

1. Empodium bölmeli, genellikle derin Diptilomiopinae Keifer, 1944

Frontal lob kısa. Seta sc gelişmiş. Coxa , genu, tibia ve tarsus gelişmiş setalı. Dorsal opisthosoma çok belirgin olmayan çıkıntılı Diptacus Keifer, 1951

Prodorsal levha lateralde granüllü. Seta sc çifti prodorsal levhanın hemen arkasında. 63–66 Dorsal semiannulili, subdorsal olarak çöküntülere sahip; ventral semiannuli 88– 92. Coxa granülsüz, empodium 5-tırnaklı. Epigynum düz, granülsüz. Diptacus gigantorhynchus (Nalepa, 1892) Diptacus prunorum (Keifer, 1939). Alaoğlu, 1984 (Erzurum) Prunus spp., P. cerasusus üzerinde vagrant olarak yaşarlar.

-Empodium bölmesiz. …..Rhyncaphytoptinae Roivainen, 1953

Dorsal semiannuli ventral semianuliden daha geniş. Dorsal semiannuli düzenli olarak yuvarlak görünümlü. Seta sc gelişmiş olup prodorsal levha merkezine çok yakın. …... 2 (K29)

2. Frontal lob dar, lateral olarak kabarık çıkıntılı. Solenidion lateral görünümlü; basal empodium tırnakları kaidede ince dallara ayrılmış. ….Brevulacus Manson, 1984

Geniş frontal loblu, orta çizgi çukur görünümlü. Median çizgi yaka görünümünlü; seta sc yaklaşık prodorsal levha uzunluğunda. Coxa granülsüz. Epigynum pürüzsüz. Brevulacus reticulatus Manson, 1984. Quercus robur L. üzerinde vagrant olarak yaşarlar (Türkiye için yeni kayıt).

78

- Frontal lob çok belirgin değil; solenidion ve empodium yukarıdaki gibi değil. Rhyncaphytoptus Keifer, 1939 ... 3

3. Opisthosomal dorsal semiannuli ventral semiannuliden daha geniş . ... 4

Opisthosomada subequal annulili (70–75). Prodorsal levha bazı kapalı hücreli. Seta sc anterior olarak düzgün bir şekilde. Epigynum yaklaşık 14 çizgiye sahip. Empodium 5- tırnaklı. Rhyncaphytoptus negundivagrans Farkas, 1960. Samsun Acer negundo L. (Özman et al. 1996).

4. Prodorsal levha pürüzsüz. median çizgi belirsiz, admedian çizgiler posterior olarak yarım daire şeklinde, seta sc ve tüberkül ortadan ayrık şekilde.70-75 dorsal semiannulili. Coxa ve epigynum pürüzsüz. Empodium 6-tırnaklı. Rhyncaphytoptus ficifoliae Keifer, 1939, Ficus carica L. üzerinde vagrant olarak yaşarlar (Türkiye için yeni kayıt).

Prodorsal levha kısmen pürüzsüz, admedian çizgiler tamamlanmış. Frontal lob lateral olarak belirsiz. Seta sc uzun. 27 dorsal semiannulili. Empodium 5-tırnaklı. Rhyncaphytoptus pauciannulatus Liro, 1943. Cotoneaster horizontalis Decne. üzerinde vagrant olarak yaşarlar (Türkiye için yeni kayıt ).

79

4.1.1.1 Familya: Phytoptidae

Prodorsal levha 1 ya da 5 seta; anterior seta daima gelişmiştir. Gnathosoma farklı şekillerde olup, genellikle geniştir, düz yada aşağı doğru eğik chelicera sahiptir; pedipaller genellikle kısa ve ucu kesik, kısa styletleri vardır. Bacaklarda tüm seta gelişmiştir. Genellikle I. bacağın tibiası üzerinde solenidion vardır. Opisthosomada tüm seta gelişmiştir; bazı türler bir subdorsal setaya sahiptir.

4.1.1.1.1 Cins: Trisetacus Keifer, 1952

4.1.1.1.1.1 Tür: Trisetacus sp.

Bu türün dünya için yeni olduğu düşünülmekte ve üzerinde çalışmalar sürmektedir.

Tip Konukçu: Cedrus libani A. Rich (Şekil 4.1)

Konukçu Familyası: Cupressaceae

Zararı: Sürgünlerde gallere neden olurlar.

Şekil 4.1 Cedrus libani L. üzerinde Trisetacus sp. zararı

Type Locality: Türkiye

80

Coğrafik dağılımı: Türkiye

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı ve konukçuları: Ankara

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.1 de verilmektedir.

Çizelge 4.1 Trisetacus sp.’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu bitki Zarar Şekli 10.06.2005 Fen Fakültesi Cedrus libani L. Sürgünlerde gal 23.06.2005 Botanik parkı Cedrus libani L. Sürgünlerde gal 29.06.2005 Kanuni parkı Cedrus libani L. Sürgünlerde gal 07.07.2005 Seğmenler parkı Cedrus libani L. Sürgünlerde gal 07.07.2005 Kuğulu park Cedrus libani L. Sürgünlerde gal 21.07.2005 Kurtuluş parkı Cedrus libani L. Sürgünlerde gal

4.1.1.2 Familya: Eriophyidae

Dişi genital apodem kısa ve bükük görünümdedir, genellikle ventral görünümü kabarık bir çizgi gibidir; dişi epigynum üzerinde çizgi vardır; dişi genitalia coxayı baskılamıştır.

4.1.1.2.1 Cins: Colomerus Newkirk&Keifer, 1971

4.1.1.2.1.1 Tür: Colomerus vitis (Pagenstecher, 1857)

Sinonim: Phyllerium vitis Fr., Phytocoptes epidermis Donnadieu, Colomerus vitis (Nalepa, 1890)

Tanımı: Bu türün tanımı 1857 yılında Pagenstecher, tarafından yapılmıştır (Şekil4.3).

81

Tip konukçu: Vitis vinifera L. (Şekil 4.2)

Diğer Konukçuları: Vitis alexandrina Fischer, V. lambrusca L., Gmel., Vitis sp., Cissus sp.

Konukçu Familyası: Vitaceae

Zararı: Yaprakların üst yüzünde gal, alt yüzünde ise erineuma neden olurlar.

Şekil 4.2 Vitis vinifera L. yaprakları üzerinde Colomerus vitis Pgst. zararı

82

Şekil 4.3 Colomerus vitis Pagenstecher, 1857

Type Locality: Almanya

Coğrafik dağılımı: Cezayir, Arjantin, Avusturalya, Avusturya, Azerbeycan, Bosna Hersek, Brezilya, Bulgaristan, Kanada, Şili, Çin, Çekoslovakya, Çek Cumhuriyetleri, Kıbrıs, Mısır, İngiltere, Fransa, Almanya, Yunanistan, Macaristan, İran, İsrail, İtalya, Japonya, Lüksenburg, Makedonya, Mader adası, Malta, Yeni Zelanda, Polonya, Portekiz, Romanya, Slovakya, Slovenya, Güney Afrika, İspanya, İsviçre, Tunus, Türkiye (de Lillo, 1998).

Bölgesel dağılımı: Nearktik, Oriental, Palearktik, Ethiopian, Neotropikal, Australian

Türkiye’deki dağılımı ve konukçuları: Ankara (Bodenheimer, 1941; Alkan, 1952. Alaoğlu, 1984)

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.2 de verilmektedir.

83

Çizelge 4.2 Colomerus vitis ‘in Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu bitki Zarar Şekli 07.06.2004 Beypazarı (İnözü) Vitis vinifera L. Erineum 30.09.2004 Aydınlıkevler Vitis vinifera L. Erineum 06.10.2004 Papazın Bağı Vitis vinifera L. Erineum 20.08.2004 ODTÜ Vitis vinifera L. Erineum 17.06.2005 Demet Parkı Vitis vinifera L. Erineum 23.06.2005 Botanik parkı Vitis vinifera L. Vagrant 29.06.2005 Etlik (Giresun cad.) Vitis vinifera L. Erineum 14.07.2005 Behiçbey Vitis vinifera L. Vagrant 11.08.2005 Bahçelievler (80. sok) Vitis vinifera L. Erineum 22.08.2005 Kalecik Vitis vinifera L. Vagrant 20.08.2006 Botanik parkı Vitis vinifera L. Vagrant

4.1.1.2.2 Cins: Cecidophyopsis Nalepa, 1887

4.1.1.2.2.1 Tür: Cecidophyopsis vermiformis (Nalepa, 1889)

Sinonim: Cecidophyopsis betulae (Nalepa, 1891), Eriophyes pulchellus (Nalepa, 1914)

Tanımı: Bu türün tanımı 1889 yılında Nalepa tarafından yapılmıştır (Şekil 4.4).

Tip Konukçu: Corylus avellana L.

Diğer konukçuları: Betula verrucosa Ehr. (B. alba L.), Carpinus betulus L., Corylus americana, C. colurna , C. cornuta var. californica

Konukçu familyası: Corylaceae

Zararı: Sürgünlerde beslenmeleri sonucu gale neden olurlar (Özman and Toros, 1996; 1997, Özman ve Çobanoğlu, 2001)

84

Şekil 4.4 Cecidophyopsis vermiformis (Nalepa, 1889)

Type locality: Avusturya

Coğrafik dağılımıı: Cezayir, Avusturya, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, İngiltere, Finlandiya, Fransa, Almanya, Macaristan, İtalya, Polonya, Portekiz, Rusya, İspanya, Türkiye, Yugoslavya.

Bölgesel dağılımı: Nearktik, Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Ankara, Konya ve İzmir (Alkan, 1949).Karadeniz bölgesinde fındıkların en önemli sorunu olduğu belirtmektedir (Özman ve Çobanoğlu, 1997).

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.3’de verilmektedir.

85

Çizelge 4.3 Cecidophyopsis vermiformis ‘nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli 02.09.2004 MTA Corylus avellana L. Vagrant 02.08.2005 Dekanlık Corylus avellana L. Vagrant 12.05.2004 TBMM Corylus avellana L. Vagrant 10.08.2004 Nallıhan Corylus avellana L. Vagrant 12.05.2005 Dekanlık Corylus avellana L. Vagrant 10.08.2006 Dekanlık Corylus avellana L. Vagrant

4.1.1.2.3 Cins: Glyptacus Keifer, 1953

4.1.1.2.3.1 Tür: Glyptacus erevanicus (Shevtchenko & Pogosova, 1983)

Tanımı: Bu türün tanımı, 1983 yılında Shevtchenko & Pogosova tarafından yapılmıştır (Şekil 4.5).

Tip Konukçu: Quercus robur L.

Diğer konukçuları: Quercus macronthera Fisch. et Mey

Konukçu familyası: Fagaceae

Zararı: Yapraklarda serbest yaşarlar. Gözle görülebilecek zarar oluşturmazlar.

86

Şekil 4.5 Glyptacus erevanicus (Shevtchenko & Pogosova, 1983)

Type locality: Cezayir

Coğrafik dağılımı: Cezayir

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Mevcut literatür bulgularına göre bu tür Türkiye faunası için ilk kayıttır.

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.4’de verilmektedir.

87

Çizelge 4.4 Glyptacus erevanicus ‘un Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli 10.05.2004 Altınpark Quercus robur L. Vagrant 17.08.2004 Mamak (Merkez) Quercus robur L. Vagrant 06.05.2005 Ziraat Fak. Quercus robur L. Vagrant 26.05.2005 Meteroloji Quercus robur L. Vagrant 29.06.2005 Etlik (Merkez) Quercus robur L. Vagrant 07.07.2005 Kuğulupark Quercus robur L. Vagrant 14.07.2005 Behiçbey Quercus robur L. Vagrant 15.08.2005 Karagöl Quercus robur L. Vagrant 24.07.2006 Çamlıdere Quercus robur L. Vagrant 07.08.2006 Kızılcahamam Quercus robur L. Vagrant

4.1.1.2.4 Cins: Cecidophyes Nalepa, 1887

4.1.1.2.4.1 Tür: Cecidophyes gymnaspis (Nalepa, 1892)

Sinonim: Coptophylla gymnaspis Nalepa, 1892

Tanımı: Bu türün tanımı, 1892 yılında Nalepa tarafından yapılmıştır (Şekil 4.7).

Tip Konukçu: Acer campestre L. (Şekil 4.6)

Diğer Konukçuları: Acer heldreichii Orph., A. obtusatum W., A. platanoides L., A. pseudoplatanus L., A. visianii Nym.

Konukçu familyası: Aceraceae

Zararı: Konukçusunda beslenmesi sonucunda yapraklarda erineuma neden olurlar.

88

Şekil 4.6 Acer campestre L. yaprakları üzerinde Cecidophyes gymnaspis Nalepa, 1892 zararı

Şekil 4.7 Cecidophyes gymnaspis Nalepa, 1892

Type locality: Fransa

Coğrafik dağılımı: Avusturya, Bosna Hersek, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Finlandiya, Fransa, Almanya, Macaristan, İtalya, Polonya, Yugoslavya.

Bölgesel dağılımı: Palearktik

89

Türkiye’deki dağılımı: Mevcut literatür bulgularına göre bu tür Türkiye faunası için ilk kayıttır.

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.5’de verilmektedir.

Çizelge 4.5 Cecidophyes gymnaspis‘in Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli 17.06.2005 Demet parkı Acer pseudoplatenus L. Vagrant 23.06.2005 Botanik parkı Acer pseudoplatenus L. Vagrant

4.1.1.2.5 Cins: Coptophylla Keifer, 1944

4.1.1.2.5.1 Tür: Coptophylla lamimani (Keifer, 1939)

Tanımı: Bu türün tanımı 1939 yılında, Keifer tarafından yapılmıştır (Şekil 4.8).

Tip Konukçu: Corylus avellana L.

Diğer konukçuları: Corylus colurna L.

Konukçu familyası: Betulaceae

Zararı: Yapraklarda serbest yaşarlar. Gözle görülebilecek zarar oluşturmazlar.

90

Şekil 4.8 Coptophylla lamimani (Keifer, 1939)

Type locality: ABD

Coğrafik dağılımı: Bulgaristan, Yunanistan, Macaristan, İtalya, Polonya, Portekiz, İspanya, Amerika (Kaliforniya), Yugoslavya, Türkiye

Bölgesel dağılımı: Palearktik, Nearktik

Türkiye’deki dağılımı: Karadeniz bölgesi fındıklarında görülmektedir (Özman&Çobanoğlu, 2001)

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.6’da verilmektedir.

91

Çizelge 4.6 Coptophylla lamimani’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli 02.09.2004 MTA Corylus avellana L. Vagrant 10.08.2004 Nallıhan Corylus avellana L. Vagrant 12.05.2004 TBMM Corylus avellana L. Vagrant 10.08.2004 Nallıhan Corylus avellana L. Vagrant 12.05.2005 Dekanlık Corylus avellana L. Vagrant 10.08.2006 Dekanlık Corylus avellana L. Vagrant 02.08.2005 Dekanlık Corylus avellana L. Vagrant

4.1.1.2.6 Cins: Eriophyes Siebolld, 1851

4.1.1.2.6.1 Tür: Eriophyes sp.(I)

Bu türün dünya için yeni olduğu düşünülmekte ve üzerinde çalışmalar sürmektedir.

Tip Konukçu: Creteagus horizontalis L.

Konukçu Familyası: Betulaceae

Zararı: Yapraklar üzerinde beslenmeleri sonucu gal oluşumuna neden olurlar.

Type locality: Türkiye

Coğrafik dağılımı: Türkiye

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Ankara

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.7’de verilmektedir.

92

Çizelge 4.7 Eriophyes sp. (I)’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

01.08.2005 Çamlıdere Crataegus horizontalis L. Gal

4.1.1.2.6.2 Tür: Eriophyes septemlineatus Petanovic, 1991

Tanımı: Bu türün tanımı, 1991 yılında Petanovic tarafından yapılmıştır (Şekil 4.9).

Tip Konukçu: Euphorbia glareosa panonica M.B.

Diğer Konukçuları: Euphorbia dendroides L., E. nicaensis All.

Konukçu Familyası: Euphorbiaceae

Zararı: Zararlı tür özellikle bitkinin sürgün uç kısmında beslenerek kurumalara neden olur.

93

Şekil 4.9 Eriophyes septemlineatus Petanovic, 1991

Type locality: Yugoslavya

Coğrafik dağılımı: Sırbistan, Yugoslavya

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Mevcut literatür bulgularına göre bu tür Türkiye faunası için ilk kayıttır.

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.8’de verilmektedir.

94

Çizelge 4.8 Eriophyes septemlineatus’nın Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

26.07.2005 Eğmir Gölü Euphorbia glareosa L. Vagrant

4.1.1.2.6.3 Tür: Eriophyes viburni (Nalepa, 1889)

Tanımı: Bu türün tanımı, 1889 yılında Nalepa tarafından yapılmıştır.

Tip Konukçu: Viburnum lantana L. (Şekil 4.10)

Diğer Konukçuları: Viburnum burkwoodii Burkwood , V. carlcephallum, V. carlesii Hemsl., Viburnum spp., V. thytidophyllum Hemsl.

Konukçu Familyası: Caprifoliaceae

Zararı: Yapraklar üzerinde koyu pembe renkte gallere neden olurlar.

Şekil 4.10 Viburnum sp. L. yaprakları üzerinde Eriophyes viburni Nalepa, 1889 zararı

95

Coğrafik dağılımı: Avusturya, Bosna Hersek, Çek Cumhuriyetleri, İngiltere, Fransa, Macaristan, Italya, Almanya, Polonya, Slovenya, Yugoslavya

Type locality: Avusturya

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiyedeki dağılımı: Mevcut literatür bulgularına göre bu tür Türkiye Faunası için ilk kayıttır .

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.9’da verilmektedir.

Çizelge 4.9 Eriophyes viburni’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli 15.08.2005 Karagöl Viburnum sp. L. Gal

4.1.1.2.6.4 Tür: Eriophyes sp.(II)

Bu türün dünya için yeni olduğu düşünülmekte ve üzerinde çalışmalar sürmektedir.

Tip Konukçu: Creteagus monogyna L.

Konukçu Familyası: Betulaceae

Zararı: Yapraklar üzerinde beslenmeleri sonucu gallere neden olurlar.

Type locality: Türkiye

Coğrafik dağılımı: Türkiye

96

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Ankara

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.10’da verilmektedir.

Çizelge 4.10 Eriophyes sp.(II)’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

10.06.2005 Fen fak. Creteagus monogyna L. Gal Creteagus monogyna L. Gal 13.07.2005 Çamlıdere Creteagus monogyna L. Gal 21.07.2005 Kurtuluş parkı Creteagus monogyna L. Gal 26.07.2005 Eğmir gölü Creteagus monogyna L. Gal 11.08.2005 Bişkek cad.

4.1.1.2.6.5 Tür: Eriophyes pyri (Pagenstecher, 1857)

Sinonim: Phytoptus pyri Nalepa, 1889; Phytoptus piri Nalepa, 1890; Phytoptus piri Murray, 1877.

Tanımı: Bu türün tanımı, 1857 yılında Pagenstecher tarafından yapılmıştır (Şekil 4.12).

Tip Konukçu: Pyrus communis L. (Şekil 4.11)

Diğer Konukçuları: Amelanchier ovalis Medic., Cotoneaster dammeri Schn., C. fontanesi Spach., C. integerrimus Medic, C. monogyna, C. nummularia, C. nebrodensis Guss., C. oblonga Mill., C. orientalis, C. pyracantha Lindl., C. racemiflorus Desf. J. R. Booth. & Bosse var. nummularius Fisch. & C. A. Mey., C. tomentosa Lindley, C. vulgaris, Cydonia oblonga Mill., C. vulgaris, Malus domestica Borckh., M. magdeburgensis, M. sylvestris L., Mespilus germanica L., Pyrus amygdaliformis Vill.,

97

P. bourgaeana Dcne. , P. cydonia, P. domestica Medic., P. domestica L., P. malus, P. mougeoti Godr. et Soy, P. piraster Burgsd, P. sativa, P. sitchensis, P. spinosa Forsk., P. ussuriensis Maxim., Rosa sp., Sorbus aria L., Crantz, S. aucuparia L., S. chamaemespilus L.

Konukçu Familyası: Rosaceae

Zararı: Yapraklarda beslenmeleri sonucu alt ve üst yüzünde gallere neden olur.

Şekil 4.11 Pyrus communis L. yaprakları üzerinde Eriophyes pyri Pagenstecher, 1857

98

Şekil 4.12 Eriophyes pyri (Pagenstecher, 1857)

Type locality: Almanya

Coğrafik dağılımı: Cezayir, Arjantin, Ermenistan, Avusturya, Azerbeycan, Belçika, Bosna Hersek, Brezilya, Bulgaristan, Kanada, Şili, Çin, Kıbrıs, Çek Cumhuriyetleri, Danimarka, Mısır, İngiltere, Finlandiya, Fransa, Almanya, Yunanistan, Macaristan, Irlenda, Italya, Letonya, Kırgızistan, Makedonya, Malta; Moldavya; Fas, Yeni Zelanda, Norveç, Polonya, Portekiz, Rusya, Slovenya, Güney Afrika, İspanya, İsveç, İsviçre, Türkiye, Hindistan, Meksika, ABD, Yugoslavya

Bölgesel dağılımı: Nearktik, Australian, Palearktik, Neotropikal, Ethiopian

Türkiye’deki dağılımı: Ankara, Konya, İzmir (Karaca, 1952), Erzurum, Erzincan (Alaoğlu, 1984)

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.11’de verilmektedir.

99

Çizelge 4.11 Eriophyes pyri’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

19.09.2004 Ziraat Fak. Pyrus communis L. Vagrant

06.05.2005 Ziraat Fak. Cydonia vulgaris Mill. Vagrant

26.05.2005 Meteroloji Cydonia vulgaris Mill. Vagrant

10.06.2005 Fen Fak. Pyrus communis L. Vagrant

23.06.2005 Botanik parkı Pyrus communis L. Gal

29.06.2005 Etlik Pyrus communis L. Vagrant

07.07.2005 Seğmenler parkı Pyrus communis L. Vagrant

01.08.2005 Kurtboğazı Pyrus communis L. Gal

11.08.2005 Yunus Emre parkı Cydonia vulgaris Mill. Vagrant

07.06.2006 Seğmenler parkı Pyrus communis L. Gal

11.08.2006 Batıkent Pyrus communis L. Vagrant

4.1.1.2.6.6 Tür: Eriophyes armeniacus Bagdasarian, 1970

Tanımı: Bu türün tanımı, 1970 yılında Bagdasarian tarafından yapılmıştır.

Tip Konukçu: Prunus cerasifera var. divaricata (Ledeb.)

Diğer Konukçuları: Juglans regia L., Prunus armeniaca, P. dulcis (=P. amygdalus =Prunus communis), P. persica L., P. vulgaris. (Şekil 4.13, Şekil 4.14).

Konukçu familyası: Rosaceae

Zararı: Yapraklarda beslenmeleri sonucu gallere neden olurlar.

100

Şekil 4.13 Prunus domestica L. yaprakları üzerinde Eriophyes armeniacus Bagdasarian, 1970 zararı

Şekil 4.14 Prunus armeniaca L.yaprakları üzerinde Eriophyes armeniacus Bagdasarian, 1970 zararı

Type locality: Ermenistan

Coğrafik dağılımı: Ermenistan, Kırgızistan, Türkiye

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.12’de verilmektedir.

101

Çizelge 4.12 Eriophyes armeniacus’un Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Zarar Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Şekli 26.10.2004 Altınpark Prunus armeniaca L. Vagrant 29.09.2005 Altınpark Prunus domestica L. Vagrant 12.05.2005 Babaharman parkı Prunus domestica L. Vagrant 12.05.2005 Dekanlık Prunus armeniaca L. Vagrant 12.05.2005 Dekanlık Prunus domestica L. Vagrant 26.05.2005 Meteroloji Prunus armeniaca L. Vagrant 26.05.2005 Meteroloji Prunus domestica L Vagrant 02.06.2005 Aydınlıkevler Prunus armeniaca L. Vagrant 02.06.2005 Aydınlıkevler Prunus domestica L. Vagrant 02.06.2005 Fen Fak. Prunus armeniaca L. Vagrant 02.06.2005 Fen Fak. Prunus domestica L. Vagrant 17.06.2005 Cemre parkı Prunus armeniaca L. Vagrant 17.06.2005 Demet parkı Prunus domestica L. Vagrant 23.06.2005 Botanik parkı Prunus domestica L. Vagrant 23.06.2005 Botanik parkı Prunus armeniaca L. Vagrant 29.06.2005 Kanuni parkı Prunus domestica L. Vagrant 29.06.2005 Kanuni parkı Prunus domestica L. Vagrant 29.06.2005 Etlik (Giresun cad.) Prunus armeniaca L. Vagrant 07.07.2005 Seğmenler parkı Prunus domestica L. Vagrant 13.08.2004 Çamlıdere Prunus domestica L. Gal 26.07.2005 Eğmir Gölü Prunus armeniaca L. Gal 26.07.2005 Eğmir Gölü Prunus armeniaca L. Gal 21.07.2005 Abdi İpekçi parkı Prunus armeniaca L. Vagrant 21.07.2005 Kurtuluş parkı Prunus domestica L. Gal 01.08.2005 Kurt boğazı Prunus domestica L. Gal 11.08.2005 Bişkek caddesi Prunus domestica L. Vagrant 15.08.2005 Karagöl Prunus domestica L. Gal 01.09.2005 Yıldırım Beyazıt parkı Prunus domestica L. Vagrant 26.05.2006 A.O.Ç Prunus armeniaca L. Vagrant

102

4.1.1.2.6.7 Tür: Eriophyes sorbi Canestrini, 1890

Sinonim: Eriophyes pyri Pgst., 1857

Tanımı: Bu türün tanımı, 1890 yılında Canestrini tarafından yapılmıştır.

Tip Konukçu: Sorbus aucuparia L. (Şekil 4.15, Şekil 4.16)

Diğer Konukçuları: Sorbus aria L. Crantz, S. commixta Hedl., S. intermedia Ehrh., S. pallescens Ehrh., S. sambucifolia Roem., S. schneideriana, S. scopulina Greene , S. torminalis L.

Konukçu familyası: Rosaceae

Zararı: Yaprakların alt ve üst yüzünde gallere ve erineuma neden olurlar.

Şekil 4.15 Sorbus aucupalia L. yaprakları üzerindeki Eriophyes sorbi Canestrini, 1890 zararı

103

Şekil 4.16 Sorbus aucupalia L. yaprakları üzerindeki Eriophyes sorbi Canestrini, 1890 zararı

Type locality: İtalya

Coğrafik dağılımı: Bosna Hersek, Çek cumhuriyeti, Danimarka, İngiltere, Estonya, Finlandiya, Fransa, Almanya, Macaristan, İrlanda, İtalya, Letunya, Litvanya, Makedonya, Rusya, Slovenya, ABD, Yugoslavya

Bölgesel dağılımı: Palearktik, Nearktik

Türkiye’deki dağılımı: Mevcut literatür bulgularına göre bu tür Türkiye faunası için ilk kayıttır.

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.13’de verilmektedir.

Çizelge 4.13 Eriophyes sorbi’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

15.08.2005 Karagöl Sorbus aucupalia L. Gal

104

4.1.1.2.6.8 Tür: Eriophyes platani Domes, 2002

Konukçusu: Platanus hybrida Brot.

Konukçu Familyası: Platanaceae

Zararı: Yaprakların alt yüzünde serbest olarak yaşarlar.

Type locality: Almanya

Coğrafik dağılımı: Almanya

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Mevcut literatür bulgularına göre bu tür Türkiye faunası için ilk kayıttır.

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.14’de verilmektedir.

105

Çizelge 4.14 Eriophyes platani’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

08.05.2004 Dekanlık Platanus orientalis Brot. Vagrant

06.05.2005 Ziraat Fak. Platanus orientalis Brot. Vagrant

12.05.2005 Dekanlık Platanus orientalis Brot. Vagrant

10.06.2005 Fen Fak. Platanus orientalis Brot. Vagrant

17.06.2005 Cemre parkı (Demetevler) Platanus orientalis Brot. Vagrant

29.06.2005 Etlik (F.S.M. parkı) Platanus orientalis Brot. Vagrant Platanus orientalis Brot. 07.07.2005 Kuğulu park Vagrant Platanus orientalis Brot. 07.07.2005 Seğmenler parkı Vagrant Platanus orientalis Brot. 21.07.2005 Abdi İpekçi parkı Vagrant Platanus orientalis Brot. 21.07.2005 Kurtuluş parkı Vagrant Platanus orientalis Brot. 11.08.2005 Bişkek caddesi Vagrant Platanus orientalis Brot. 22.08.2005 Kalecik Vagrant Platanus orientalis Brot. 17.06.2006 Çamlıdere Vagrant Platanus orientalis Brot. 20.08.2006 Botanik parkı Vagrant

4.1.1.2.6.9 Tür: Eriophyes tiliae Nalepa, 1890

Tanımı: Bu türün tanımı, 1890 yılında Nalepa tarafından yapılmıştır (Şekil 4.18).

Tip Konukçu: Tilia platyphyllos, T. grandiflora Ehrh., Ceratoneun extensum Bremi. (Şekil 4.17)

Diğer Konukçuları: Tilia americana L., T. cordata Mill., T. dasystyla Stev., T. europea L., T. grandiflora var. arguta Wagn., T. grandiflora var. perblanda Wagn., T.

106

grandiflora var. superba Wagn., T. intermedia DC., T. platyphyllos var. laciniata Koch, T. platyphyllos var. praeclara Wagn., Tilia sp., T. vulgaris Hayne.

Konukçu familyası: Tiliaceae

Zararı: Yaprakların alt ve üst yüzeyinde boynuz şeklinde gal oluşturarak zarar yaparlar.

Şekil 4.17 Tilia tomentosa Moench. yapraklarında Eriophyes tiliae Nalepa, 1890 zararı

107

Şekil 4.18 Eriophyes tiliae Nalepa, 1890

Type locality: Avusturya

Coğrafik dağılımı: Avusturya, Hırvatistan, Çek Cumhuriyeti, İngiltere, Estonya, Finlandiya, Fransa, Almanya, Macaristan, Irlanda, İtalya, Letonya, Litvanya, Portekiz, Rusya, Slovenya, İspanya, ABD

Bölgesel dağılımı: Neraktik, Palerarktik

Türkiye’deki dağılımı: Ankara (Alkan, 1952)

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.15’de verilmektedir.

108

Çizelge 4.15 Eriophyes tiliae’nın Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

03.05.2004 Botanik parkı Tilia tomentosa Moench. Gal erineum

06.05.2005 Ziraat Fak. Tilia tomentosa Moench. Gal erineum

12.05.2005 Dekanlık Tilia tomentosa Moench. Gal erineum

26.05.05 Meteroloji Tilia tomentosa Moench. Gal erineum

10.06.2005 Fen Fak. Tilia tomentosa Moench. Gal erineum

17.06.05 Demet parkı Tilia tomentosa Moench. Gal erineum

29.06.2005 Kanuni parkı Tilia tomentosa Moench. Gal erineum Tilia tomentosa Moench. 14.07.2005 Behiçbey Gal erineum Tilia tomentosa Moench. 21.07.2005 Kurtuluş parkı Gal erineum Tilia tomentosa Moench. 11.08.2005 Bahçelievler 74. sokak Gal erineum Tilia tomentosa Moench. 15.08.2005 Karagöl Gal erineum

4.1.1.2.7 Cins: Phyllocoptes Nalepa, 1887

4.1.1.2.7.1 Tür: Phyllocoptes malinus Nalepa, 1892

Sinonim: Phyllocoptes goniothorax (Nalepa, 1889)

Tanımı: Bu türün tanımı, 1892 yılında Nalepa tarafından yapılmıştır (Şekil 4.20).

Tip Konukçu: Malus domestica Borkh., Pyrus malus L. (Şekil 4.19)

Diğer Konukçuları: Crataegus curvisepala Lindm., Cydonia oblonga Mill., Malus domestica Borkh., M. pumila Mill., M. purpurea Rehd., M. purpurea (Barbier) Rehd., M. silvestris Mill., M. sylvestris, Pyrus malus L., P. malus var. silvestris L., P. silvestris S.F. Gray

109

Konukçu Familyası: Rosaceae

Zararı: Yapraklarda beslenmeleri sonucu yaprakların üst yüzünde kırmızı renkli gallere alt yüzünde ise erineuma neden olurlar.

Şekil 4.19 Crateagus monogyna Jacq. yaprakları üzerindeki Phyllocoptes malinus Nalepa, 1892 zararı

Şekil 4.20 Phyllocoptes malinus Nalepa, 1892

110

Type locality: Fransa

Coğrafik dağılımı: Ermenistan, Avusturya, Hırvatistan, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Almanya, Macaristan, İrlanda, İtalya, Letonya, Norveç, Rusya, Slovenya, Yugoslavya

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Mevcut literatür bulgularına göre bu tür Türkiye faunası için ilk kayıttır.

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.16’da verilmektedir.

Çizelge 4.16 Phyllocoptes malinus’nın Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

06.08.2004 Ziraat Fak. Crateagus monogyna Jacq. Erineum Crateagus monogyna Jacq. Erineum 06.05.2005 Ziraat Fak. Crateagus monogyna Jacq. Erineum 23.06.2005 Botanik parkı Crateagus monogyna Jacq. Erineum 29.06.2005 F.S.M. parkı Crateagus monogyna Jacq. Erineum 07.07.2005 Kuğulu park Crateagus monogyna Jacq. Erineum 07.07.2005 Seğmenler parkı Crateagus monogyna Jacq. Erineum 14.07.2005 Behiçbey Crateagus monogyna Jacq. Erineum 21.07.2005 Kuğulu park Erineum 11.08.2005 Bahçelievler Crateagus monogyna Jacq. Erineum 10.07.2006 Dekanlık Crateagus monogyna Jacq.

111

4.1.1.2.7.2 Tür: Phyllocoptes sp. (I)

Bu türün dünya için yeni olduğu düşünülmekte ve üzerinde çalışmalar sürmektedir.

Konukçusu: Prunus amygdali L. Batch

Konukçu Familyası: Rosaceae

Zararı: Yapraklarda beslenmeleri sonucu yaprakların alt ve üst yüzünde erineuma neden olurlar.

Type locality: Türkiye

Coğrafik dağılımı: Türkiye

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Ankara

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.17’de verilmektedir.

Çizelge 4.17 Phyllocoptes sp.(I)’in Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli Prunus amygdali L. Batch 26.05.2005 Meteoroloji Erineum Prunus amygdali L. Batch 29.06.2005 Etlik (Merkez) Erineum Prunus amygdali L. Batch 07.07.2005 Seğmenler parkı Erineum Prunus amygdali L. Batch 13.08.2005 Çamlıdere Erineum

22.08.2005 Tekebeli Prunus amygdali L. Batch Erineum

112

4.1.1.2.7.3 Tür: Phyllocoptes pruni Soliman & Abou-Awad, 1979

Tanımı: Bu türün tanımı, 1979 yılında Soliman & Abou-Awad tarafından yapılmıştır (Şekil 4.21).

Tip Konukçu: Prunus domestica L.

Konukçu Familyası: Rosaceae

Zararı: Yaprakların alt yüzünde serbest yaşarlar. Gözle görülebilecek zarar oluşturmazlar.

Şekil 4.21 Phyllocoptes pruni Soliman & Abou-Awad, 1979

Type locality: Mısır

113

Coğrafik dağılımı: Mısır

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Mevcut literatür bulgularına göre bu tür Türkiye faunası için ilk kayıttır.

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.18’de verilmektedir.

Çizelge 4.18 Phyllocoptes pruni’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli 29.09.2005 Altınpark Prunus domestica L. Vagrant 12.05.2005 Babaharman parkı Prunus domestica L. Vagrant 12.05.2005 Dekanlık Prunus domestica L. Vagrant 26.05.2005 Meteroloji Prunus domestica L. Vagrant 02.06.2005 Aydınlıkevler Prunus domestica L. Vagrant 02.06.2005 Fen Fak. Prunus domestica L. Vagrant 17.06.2005 Demet parkı Prunus domestica L. Vagrant 23.06.2005 Botanik parkı Prunus domestica L. Vagrant 29.06.2005 Kanuni parkı Prunus domestica L. Vagrant 29.06.2005 Kanuni parkı Prunus domestica L. Vagrant 07.07.2005 Seğmenler parkı Prunus domestica L. Vagrant 13.08.2004 Çamlıdere Prunus domestica L. Vagrant 21.07.2005 Kurtuluş parkı Prunus domestica L. Vagrant 01.08.2005 Kurt boğazı Prunus domestica L. Vagrant 11.08.2005 Bişkek caddesi Prunus domestica L. Vagrant 15.08.2005 Karagöl Prunus domestica L. Vagrant 01.09.2005 Yıldırım Beyazıt parkı Prunus domestica L. Vagrant

4.1.1.2.7.4 Tür: Phyllocoptes abaenus Keifer, 1940

Tanımı: Bu türün tanımı, Keifer, 1940 tarafından yapılmıştır (Şekil 4.22).

Tip Konukçu: Prunus sp. L.

114

Diğer Konukçuları: Cerasus vulgaris, Prunus armenica L., P. avium L., P. cerasifera Ehrh., P. cerasifera Hesse, P. divaricata, P. domestica L., P. dulcis Mill. (=P. amygdalus Bartsch), P. insititia L., P. italica Borkh, P. insititia, P. insistitia syriaca, P. italica St. Julien, P. mahaleb L., P. persica, P. spinosa L., P. vulgaris L.

Konukçu Familyası: Rosaceae

Zararı: Yapraklarda serbest yaşarlar. Gözle görülebilecek zarar oluşturmazlar.

Şekil 4.22 Phyllocoptes abaenus Keifer, 1940

Type locality: Amerika (Kaliforniya)

115

Coğrafik dağılımı: Ermenistan, Bosna Hersek, Bulgaristan, Kanada, Şili, Almanya, Yunanistan, Macaristan, İtalya, Lübnan, Yeni Zelanda, Polonya, İspanya, İsviçre, Türkiye, ABD, Yugoslavya

Bölgesel dağılımı: Nearktik, Palearktik, Australian, Neotropikal

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.19’da verilmektedir.

Çizelge 4.19 Phyllocoptes abaenus’un Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

14.07.2005 A.O.Ç Prunus armeniaca L. Vagrant

26.07.2005 Eğmir gölü Prunus armeniaca L. Vagrant

22.08.2005 Tekebeli Prunus armeniaca L. Vagrant

4.1.1.2.7.5 Tür: Phyllocoptes sp. (II)

Bu türün dünya için yeni olduğu düşünülmekte ve üzerinde çalışmalar sürmektedir.

Tip Konukçu: Rubus sp. L.

Konukçu Familyası: Rosaceae

Zararı: Yaprakların alt yüzünde serbest yaşarlar. Gözle görülebilecek zarar oluşturmazlar.

Type locality: Türkiye

Coğrafik dağılımı: Türkiye

116

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Ankara

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.20’de verilmektedir.

Çizelge 4.20 Phyllocoptes sp. (II).’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

15.08.2005 Karagöl Rubus sp. Vagrant

4.1.1.2.7.6 Tür: Phyllocoptes gracilis (Nalepa, 1891)

Sinonim: Phyllocoptes rubi (Whitehead, 1892); Phyllocoptes parviflori Keifer, 1939.

Tanımı: Bu türün tanımı, 1891 yılında Nalepa tarafından yapılmıştır.

Tip Konukçu: Rubus idaeus L.

Diğer Konukçuları: Rubus caesius L., R. saxatilis , R. corylifolius , R. fruticosa L., R. var. 'fruticosus', R. hirsutus Waldst, R. leucodermis Dougl., R. loganobaccus Dougl., R. parviflorus Nutt., R. procerus Muell., R. tomentosus, R. ursinus Chamb. & Schlecht. var. loganobaccus Bailey, R. usuvinsis Greene.

Konukçu Familyası: Rosaceae

Zararı:Yaprakların alt yüzünde serbest yaşarlar.Gözle görülebilecek zarar oluşturmazlar.

Type locality: Almanya

117

Coğrafik dağılımı: Ermenistan, Avusturya, Hırvatistan, Çekcumhuriyetleri, Danimarka, İngiltere, Finlandiya, Fransa, Almanya, Macaristan, İtalya, Norveç, Polonya, İskoçya, Slovenya, İspanya, İsveç, İsviçre, ABD, Yugoslavya

Bölgesel dağılımı: Palearktik, Nearktik, Pasifik

Türkiye’deki dağılımı: Mevcut literatür bulgularına göre bu tür Türkiye faunası için ilk kayıttır.

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.21’de verilmektedir.

Çizelge 4.21 Phyllocoptes gracilis’in Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu bitki Zarar Şekli

15.08.2005 Karagöl Rubus sp. L. Vagrant

4.1.1.2.7.7 Tür: Phyllocoptes didelphis Keifer, 1954

Tanımı: Bu türün tanımı, 1954 yılında Keifer tarafından yapılmıştır (Şekil 4.25).

Tip Konukçu: Populus tremuloides Michx. (Şekil 4.23, 4.24)

Diğer Konukçuları: Populus sp., P. grandidentata Michx.

Konukçu Familyası: Salicaceae

Zararı: Yapraklarda beslenmeleri sonucu; yaprakların üst yüzünde gallere alt yüzünde ise erineuma neden olurlar.

118

Şekil 4.23 Phyllocoptes didelphis Keifer, 1954. Populus tremula L. yaprakları üzerindeki zararı

Şekil 4.24 Phyllocoptes didelphis Keifer, 1954. Populus tremula L. yaprakları üzerindeki zararı

119

Şekil 4.25 Phyllocoptes didelphis Keifer, 1954.

Type locality: Amerika (Kaliforniya)

Coğrafik dağılımı: Amerika (Kaliforniya)

Bölgesel dağılımı: Nearktik

Türkiye’deki dağılımı: Mevcut literatür bulgularına göre bu tür Türkiye ve Avrupa faunası için ilk kayıttır.

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.22’de verilmektedir.

120

Çizelge 4.22 Phyllocoptes didelphis’in Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli Vagrant, 29.09.2005 Altınpark Populus nigra L., Populus tremula L. Erineum Vagrant, 12.05.2005 Dekanlık Populus nigra L., Populus tremula L. Erineum Vagrant, 26.05.2005 Meteoroloji Populus nigra L., Populus tremula L. Erineum Vagrant, 10.06.2006 Fen Fak. Populus nigra L., Populus tremula L. Erineum

07.07.2005 Kuğulu park Populus nigra L., Populus tremula L. Vagrant

14.07.2005 Behiçbey Populus nigra L., Populus tremula L. Vagrant

21.07.2005 Kurtuluş parkı Populus nigra L., Populus tremula L. Vagrant

4.1.1.2.7.8 Tür: Phyllocoptes amygdali (Bagdasarian, 1972)

Tanımı: Bu türün tanımı, 1972 yılında Bagdasarian tarafından yapılmıştır (Şekil 4.27).

Tip Konukçu: Prunus dulcis, Amygdalus communis (Şekil 4.26)

Konukçu Familyası: Rosaceae

Zararı: Yapraklarda beslenmeleri sonucu erineuma neden olurlar.

121

Şekil 4.26 Phyllocoptes amygdali Bagdasarian, 1972 Prunus amygdali L. Batch yaprakları üzerindeki zararı

Şekil 4.27 Phyllocoptes amygdali (Bagdasarian, 1972)

Type locality: Ermenistan

Coğrafik dağılımı: Ermenistan, Bulgaristan, Türkiye

122

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Erzurum ve Erzincan (Alaoğlu, 1984)

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.23’de verilmektedir

Çizelge 4.23 Phyllocoptes amygdali’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

26.05.2005 Meteoroloji Prunus amygdali L. Batch Erineum

29.06.2005 Etlik (Merkez) Prunus amygdali L. Batch Erineum

07.07.2005 Seğmenler parkı Prunus amygdali L. Batch Erineum

13.08.2005 Çamlıdere Prunus amygdali L. Batch Erineum

22.08.2005 Tekebeli Prunus amygdali L. Batch Erineum

4.1.1.2.8 Cins: Platyphytoptus Keifer, 1938

4.1.1.2.8.1 Tür: Platyphytoptus sabinianae Keifer, 1938

Tanımı: Bu türün tanımı, 1938 yılında Keifer tarafından yapılmıştır (Şekil 4.28).

Tip Konukçu: Pinus sabiniana Dougl

Diğer Konukçuları: Pinus attenuata, P. halepensis, P. mugo Turra, P. nigra Arn., P. pinaster, P. pinea L., P. ponderosa Dougl., P. radiata D. Don, P. sylvestris L., P. torreyana Parry., P. tuberculata Gord.

Konukçu Familyası: Pinaceae

Zararı: Konukçusunda serbest olarak yaşarlar.

123

Şekil 4.28 Platypytoptus sabinianae Keifer, 1938

Type locality: Amerika (Kaliforniya)

Coğrafik dağılımı: Macaristan, İtalya, Polonya, Portekiz, Ukrayna, ABD

Bölgesel dağılımı: Palearktik, Neotropikal, Nearktik

Türkiye’deki dağılımı: Mevcut literatür bulgularına göre bu tür Türkiye faunası için ilk kayıttır.

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.24’de verilmektedir.

Çizelge 4.24 Platypytoptus sabinianae’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

01.08.2005 Çamlıdere Pinus nigra L. Vagrant

124

4.1.1.2.9 Cins: Vasates Shimer, 1869

4.1.1.2.9.1 Tür: Vasates immigrans Keifer, 1940

Tanımı: Bu türün tanımı 1940 yılında Keifer, tarafından yapılmıştır (Şekil 4.29).

Tip Konukçu: Tamarix gallica L.

Diğer Konukçuları: Tamarix plumosus L.

Konukçu Familyası: Tamaricaceae

Zararı: Yaprakların alt yüzünde ve sürgünlerde beslenirler. Gözle görülebilecek zarar oluşturmazlar.

Şekil 4.29 Vasates immigrans Keifer, 1940

125

Type locality: Amerika (Kaliforniya)

Coğrafik dağılımı: Amerika, Hindistan

Bölgesel dağılımı: Neraktik

Türkiye’deki dağılımı: Mevcut literatür bulgularına göre bu tür Türkiye faunası için ilk kayıttır.

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.25’de verilmektedir.

Çizelge 4.25 Vasates immigrans’ın Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

17.06.2005 Demet parkı Tamarix tetranda L. Vagrant Tamarix tetranda L. 07.07.2005 Seğmenler parkı Vagrant Tamarix tetranda L. 07.00.2005 Kuğulu park Vagrant Tamarix tetranda L. 21.07.2005 Kurtuluş parkı Vagrant Tamarix tetranda L. 22.08.2005 Kalecik (Kızılırmak) Vagrant

4.1.1.2.10 Cins: Calepitrimerus Keifer, 1938

4.1.1.2.10.1 Tür: Calepitrimerus vitis (Nalepa, 1905)

Sinonim: Phyllocoptes vitis Nalepa, 1905

Tanımı: Bu türün tanımı, 1905 yılında Nalepa tarafından yapılmıştır.

Tip Konukçu: Vitis vinifera L.

126

Diğer Konukçuları: Vitis riparia Michx.

Konukçu Familyası: Vitaceae

Zararı: Yapraklarda renk açılması ve pas rengi görünümüne neden olurlar.

Type locality: İsviçre

Coğrafik dağılımı: Cezayir, Arjantin, Avustralya, Avusturya, Brezilya, Bulgaristan, Kanada, Çek Cumhuriyeti, Çekoslovakya, Fransa, Almanya, Yunanistan, Macaristan, Hindistan, İtalya, Japonya, Moldova, Yeni Zelanda, Polonya, Portekiz, Romanya, Slovakya, Slovenya, Güney Afrika, İspanya, İsveç, İsviçre, Türkiye, ABD, Yugoslavya.

Bölgesel dağılımı: Palearktik Australian, Palearktik, Neotropikal, Nearktik, Ethiopian

Türkiye’deki dağılımı: Erzurum (Alaoğlu, 1984)

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.26’de verilmektedir.

Çizelge 4.26 Calepitrimerus vitis’in Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli 07.06.2004 Beypazarı (İnözü) Vitis vinifera L. Vagrant 30.09.2004 Aydınlıkevler Vitis vinifera L. Vagrant 06.10.2004 Papazın Bağı Vitis vinifera L. Vagrant 20.08.2004 ODTÜ Vitis vinifera L. Vagrant 17.06.2005 Demet Parkı Vitis vinifera L. Vagrant 23.06.2005 Botanik parkı Vitis vinifera L. Vagrant 29.06.2005 Etlik (Giresun cad.) Vitis vinifera L. Vagrant 14.07.2005 Behiçbey Vitis vinifera L. Vagrant 11.08.2005 Bahçelievler (80. sok) Vitis vinifera L. Vagrant 22.08.2005 Kalecik Vitis vinifera L. Vagrant 20.08.2006 Botanik parkı Vitis vinifera L. Vagrant

127

4.1.1.2.10.2 Tür: Calepitrimerus baileyi Keifer, 1938

Sinonim: Phyllocoptes aphrastus Keifer, 1940

Tanımı: Bu türün tanımı, 1938 yılında Keifer tarafından yapılmıştır (Şekil 4.30).

Tip Konukçu: Malus pumila P. Mill., M. domestica Borkh., M. sylvestris Mill. and Pyrus malus L.

Konukçu Familyası: Rosaceae

Zararı: Yapraklarda renk açılmasına ve pas rengi görünüme neden olurlar.

Şekil 4.30 Calepitrimerus baileyi (Keifer, 1938)

128

Type locality: Amerika (Kaliforniya)

Bölgesel dağılımı: Palearktik Nearktik, Australian, Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Erzurum (Alaoğlu, 1984; Ecevit, 1981) Amasya (İncekulak ve Ecevit, 2002).

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.27’de verilmektedir.

Çizelge 4.27 Calepitrimerus baileyi’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

29.06.2005 F.S.M parkı Malus communis L. Vagrant Malus communis L. 07.07.2005 Kuğulu park Vagrant Malus communis L. 14.07.2005 Behiçbey Vagrant Malus communis L. 21.07.2005 Kurtuluş parkı Vagrant Malus communis L. 11.08.2005 Yunus Emre parkı Vagrant

4.1.1.2.11 Epitrimerus Nalepa, 1898

4.1.1.2.11.1 Tür: Epitrimerus tanaceti Boczek & Davis, 1984

Tanımı: Bu türün tanımı 1984 yılında Boczek & Davis, tarafından yapılmıştır (Şekil 4.31).

Tip Konukçu: Tanacetum vulgare L.

Konukçu Familyası: Asteraceae

129

Zararı: Yaprakların alt yüzünde serbest yaşarlar. Gözle görülebilecek zarar oluşturmazlar.

Şekil 4.31 Epitrimerus tanaceti Boczek and Davis, 1984

Type locality: Polonya

Coğrafik dağılımı: Polonya, Yugoslavya

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Mevcut literatür bulgularına göre bu tür Türkiye faunası için ilk kayıttır.

130

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.26’da verilmektedir.

Çizelge 4.28 Epitrimerus tanaceti’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

01.08.2005 Çamlıdere Tanacetum vulgare L. Vagrant

4.1.1.2.12 Cins: Aceria Keifer, 1944

4.1.1.2.12.1 Tür: Aceria egmirae Denizhan, Monfredo, Çobanoglu and de Lillo, 2006

Tanımı: Dişi; Vücut kurtçuk şeklinde olup uzunluğu 319 (280–368, n=10), genişliği 58 (51–64). Gnathasoma 26 (22–30), chelicera 19 (16–26), seta d 4 (4–5). Prodorsal shield 34 (29–39), 36 (32–42) genişliğindedir. Seta sc arasındaki mesafe 22 (19–27), seta sc uzunluğu 22 (27–37) µm dir.

Önbacak 36 (31–46), tibia 7 (6–9), tarsus 9 (8–11),. Empodium basit 6 (6–7) µm uzunluğunda olup 3 tırnaklıdır.

Coxa 1b seta 12 (10–13), 1b tuberküller arasındaki mesafe 10 (9–11); 1a seta 9 (7–10), 2a seta 20 (8–25), apodeme 9 (7–12). Opisthosoma 63–70 annuli, c2 seta 14 (10–17) olup 6. annuli üzerinde, seta d 62 (46–68), 17–21 annuli üzerinde yer alır. Seta e 10 (9– 12), 32–36. annuli üzerinde, seta f 30 (25–32), 57–63. annuli üzerindedir. Seta h2 70 (68–74), seta h1 5 (4–6). Genitalia 14 (11–16) uzunluğunda, 22 (20–25) genişliğndedir. Genitalia 6–7 stria sahiptir, seta 3a 18 (16–21), setalar arasındaki mesafe 11 (9–13) µm dir (Şekil 4.32).

Erkek; Dişiye benzer, 279 ( n=1), Prodorsal levha 34, sc 28, opisthosoma 62 annuli.

Tip Konukçu: Althea roseae L.

131

Konukçu Familyası: Malvaceae

Zararı: Yapraklarda ve sürgünlerde serbest yaşarlar. Gözle görülebilecek zarar oluşturmazlar.

Şekil 4.30 Aceria egmirae (Denizhan, et al. 2006)

Type locality: Türkiye

Coğrafik Dağılımı: Türkiye

Bölgesel dağılımı: Palearktik

132

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.29’da verilmektedir. Ankara’da ilk kez saptanan bu türe ilşkin yayın işlemleri tamamlanmıştır (Denizhan et al, 2006).

Çizelge 4.26 Aceria egmirae’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

26.07.2005 Eğmir Gölü Althea roseae L. Vagrant

4.1.1.2.12.2 Tür: Aceria tinctoriae Denizhan, Monfredo, Cobanoglu and de Lillo, 2006

Tanımı: Dişi; Vücut kurtçuk şeklinde olup uzunluğu 220 (176–270, n=10), genişliği 56 (51–59). Gnathasoma 24 (15–27), chelicera 23 (18–26), seta d 6 (5–6). Prodorsal levha 29 (26–32), 34 (31–36) genişliğindedir. Seta sc arasındaki mesafe 21 (18–24), seta sc uzunluğu 52 (45–59) µm dir.

Önbacak 32 (30–35), tibia 5 (5–6), tarsus 7 (7–8) Empodium basit 6 (5–6) µm uzunluğunda olup 6 tırnaklıdır. Arka bacak 30 (27–32), tibia 5 (5–6), tarsus 8 (8–9). Empodium basit 6 (6–7) µm uzunluğunda olup 5 tırnaklıdır.

Coxa 1b seta 12(10–13), 1b tuberküller arasındaki mesafe 10 (9–11); 1a seta 9 (7–10), 2a seta 20 (8–25), apodeme 9 (7–12). Opisthosoma 63–70 annuli, c2 seta 14 (10–17) olup 6. annuli üzerinde, seta d 62 (46–68), 17–21 annuli üzerinde yer alır. Seta e 10 (9– 12), 32–36. annuli üzerinde, seta f 30 (25–32), 57–63µm. annuli üzerindedir.

Seta h2 70 (68–74), seta h1 5 (4–6). Genitalia 14 (11–16) uzunluğunda, 22 (20–25) genişliğindedir. Genitalia 6–7 stria sahiptir, seta 3a 18 (16–21), setalar arasındaki mesafe 11 (9–13) µm dir (Şekil 4.33).

Erkek; Erkek bireye rastlanmamıştır.

133

Tip Konukçu: Anthemis tinctoriae Rech.

Konukçu Familyası: Asteraceae

Zararı:Yapraklarda ve sürgünlerde serbest yaşarlar. Gözle görülebilecek zarar oluşturmazlar.

Şekil 4.31 Aceria tinctoria (Denizhan, et al. 2006)

Type locality: Türkiye

Coğrafik Dağılımı: Türkiye

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.30’de verilmektedir.

134

Ankararda ilk kez saptanan bu türe ilşkin yayın işlemleri tamamlanmıştır (Denizhan et al, 2006)

Çizelge 4.27 Aceria tinctoria’nın Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

15.08.2005 Karagöl Anthemis tinctoriae Rech. Vagrant

4.1.1.2.12.3 Tür: Aceria acroptiloni Shevtchenko & Kovalev, 1974

Tanımı: Bu türün tanımı, 1974 yılında Shevtchenko & Kovalev tarafından yapılmıştır (Şekil 4.34).

Tip Konukçu: Centaurea repens L., Acroptilon repens L.

Konukçu Familyası: Asteraceae

Zararı: Çiçek ve çiçek tomurcuklarında beslenmeleri sonucunda kurumalara neden olurlar.

Şekil 4.32 Aceria acroptiloni (Shevtchenko and Kovalev, 1974)

135

Type locality: Özbekistan

Coğrafik dağılımı: Kazakistan, Ukrayna, Özbekistan

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Mevcut literatür bulgularına göre bu tür Türkiye faunası için ilk kayıttır.

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.31’de verilmektedir.

Çizelge 4.28 Aceria acroptiloni’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

01.08.2005 Çamlıdere Centaurea depressa Bieb. Vagrant

4.1.1.2.12.4 Tür: Aceria chondrillae Canestrini, 1890

Tanımı: Bu türün tanımı, 1890 yılında Canestrini, tarafından yapılmıştır (Şekil 4.35).

Tip Konukçu: L.

Diğer Konukçuları: Chondrilla brevirostris, C. juncea f. acantholepis, C. leiosperma

Konukçu Familyası: Asteraceae

Zararı: Çiçek ve çiçek tomurcuklarında beslenmeleri sonucunda deformasyonlara neden olurlar.

136

Şekil 4.33 Aceria chondrillae Canestrini, 1890

Type locality: İtalya

Coğrafik dağılımı: Cezayir, Arjentin, Avusturya, Bosna Hersek, Kanada, Fransa, Almanya, Yunanistan, Macaristan, İran, İtalya, Kazakistan, Polonya, Portekiz, İspanya, Türkiye, ABD, Yugoslavya

Bölgesel dağılımı: Australian, Palearktik, Nearktik

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.32’de verilmektedir.

Türkiye’deki dağılımı: Erzurum, Erzincan (Aloğlu, 1984)

Çizelge 4.29 Aceria chondrillae’nın Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

09.09.2005 Işık dağı Chondrilla sp. L. Vagrant

137

4.1.1.2.12.5 Tür: Aceria balasi Farkas, 1960

Tanımı: Bu türün tanımı, Farkas, 1960 tarafından yapılmıştır (Şekil 4.36).

Tip Konukçu: Carduus acanthoides L.

Diğer Konukçuları: Crupina vulgaris L.

Konukçu Familyası: Asteraceae

Zararı: Yapraklarda beslenmeleri sonucunda gallere neden olurlar.

Şekil 4.34 Aceria balasi Farkas, 1960

Type locality: Macaristan

138

Coğrafik dağılımı: Bulgaristan, Macaristan, Yugoslavya

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Mevcut literatür bulgularına göre bu tür Türkiye faunası için ilk kayıttır.

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.33’de verilmektedir.

Çizelge 4.30 Aceria balasi’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

09.09.2005 Işık dağı Crupina sp. L. Gal

4.1.1.2.12.6 Tür: Aceria ankarensis Denizhan, Monfredo, Cobanoglu and de Lillo, 2006

Tanımı: Dişi; Vücut kurtçuk şeklinde olup uzunluğu 219 (198–229, n=9), genişliği 65 (59–70). Gnathasoma 32 (29–35), Chelicera 24 (21–26), seta d 10 (10–11). Prodorsal levha 35 (31–40), 40 (36–43) genişliğindedir. Seta sc arasındaki mesafe 23 (21–26), seta sc uzunluğu 20 (20–21) µm dir.

Önbacak 35 (37–39), tibia 8 (7–8), tarsus 9 (7–9), Empodium basit 8(8–9) µm uzunluğunda olup 6 tırnaklıdır.

Coxa 1b seta 11 (10–12), 1b tuberküller arasındaki mesafe 13 (12–15); 1a seta 33 (30– 37), 2a seta 47 (44–50) uzunluğunda, tuberkül arasındaki mesafe 27 (25–30) dir. Opisthosoma 63–68 annuli, seta c2 51 (49–54) olup 2–4. annuli üzerinde, seta d 79 (75– 84), 16–17 annuli üzerinde yer alır. Seta e 61 (59–84), 33–36. annuli üzerinde, seta f 45 (42–50), 58–61. annuli üzerindedir. Seta h2 108 (100–128), seta h1 6 (5–8). Genitalia 18 (16–20) uzunluğunda, 27 (25–29) genişliğndedir. Genitalia, 13- 15 stria, seta 3a 20 (19–21), setalar arasındaki mesafe 57 (54–60) µm dir.

139

Erkek; Dişiye benzer, 210 (190–231) n=3. Prodorsal levha 32 (30–33), seta sc 18 (18– 19), opisthosoma 59–64 annuli (Şekil 4.37).

Tip Konukçu: Dianthus chinensis L.

Konukçu Familyası: Caryophylaceae.

Zararı: Çiçek, çiçek tomurcukları ve yapraklarda beslenerek zarar oluştururlar.

Şekil 4.35 Aceria ankarensis (Denizhan, et al. 2006)

Type locality: Türkiye

Coğrafik dağılımı: Türkiye

140

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.34’da verilmektedir. Ankararda ilk kez saptanan bu türe ilşkin yayın işlemleri tamamlanmıştır (Denizhan et al, 2006)

Çizelge 4.31 Aceria ankarensis’in Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu bitki Zarar Şekli

01.08.2005 Çamlıdere Dianthus chinensis L. Vagrant

4.1.1.2.12.7 Tür: Aceria aegypticus (Rasmy & Abou-Awad, 1978)

Tanımı: Bu türün tanımı, 1974 yılında Shevtchenko & Kovalev tarafından yapılmıştır (Şekil 4.38).

Tip Konukçu: Marrubium alysson L.

Konukçu Familyası: Lamiaceae

Zararı:Yaprakların alt yüzünde serbest yaşarlar. Gözle görülebilecek zarar oluşturmazlar.

141

Şekil 4.36 Aceria aegypticus (Rasmy and Abou-Awad, 1978)

Type locality: Mısır

Coğrafik dağılımı: Mısır

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Mevcut literatür bulgularına göre bu tür Türkiye faunası için ilk kayıttır.

142

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.35’da verilmektedir.

Çizelge 4.32 Aceria aegypticus’un Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

26.07.2005 Eğmir Gölü Marrubium sp L. Vagrant

4.1.1.2.12.8 Tür: Aceria sp.(I)

Bu türün dünya için yeni olduğu düşünülmekte ve üzerinde çalışmalar sürmektedir.

Tip Konukçu: Morus alba

Konukçu Familyası: Moraceae

Zararı: Yaprakların alt yüzünde serbest yaşarlar. Gözle görülebilecek zarar oluşturmazlar.

Type locality: Türkiye

Coğrafik dağılımı: Türkiye

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Ankara

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.36’de verilmektedir.

143

Çizelge 4.33 Aceria sp.(I)’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli 01.08.2005 Ziraat Fakültesi Morus alba Vagrant

4.1.1.2.12.9 Tür: Aceria massalongoi (Canestrini, 1890)

Tanımı: Bu türün tanımı, 1890 yılında Canestrini, tarafından yapılmıştır (Şekil 4.40).

Tip Konukçu: Vitex agnus-castus L., Syringa vulgaris L. (Şekil 4.39)

Konukçu Familyası: Verbenaceae

Zararı: Yapraklarda beslenmeleri sonucu şekil bozukluklarına ve pas rengi görünüme neden olurlar.

Şekil 4.37 Syringa vulgaris L. üzerindeki Aceria massalongoi Canestrini, 1890 zararı

144

Şekil 4.38 Aceria massalongoi Canestrini, 1890

Type locality: İtalya

Coğrafik dağılımı: Cezayir, Hırvatistan, Mısır, Fransa, Yunanistan, Macaristan, İtalya, Fas, İspanya, Türkiye, Yugoslavya

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Ankara (Düzgüneş, 1963)

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.37’de verilmektedir.

145

Çizelge 4.37 Aceria massalongoi’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

10.05.2004 Dekanlık Syringa vulgaris L. Vagrant Syringa vulgaris L. Vagrant 12.05.2005 Dekanlık Syringa vulgaris L. Vagrant 26.05.2005 Meteroloji Syringa vulgaris L. Vagrant 23.06.2005 Botanik parkı Syringa vulgaris L. Vagrant 29.06.2005 Etlik Syringa vulgaris L. Vagrant 07.07.2005 Seğmenler parkı Syringa vulgaris L. Vagrant 11.08.2005 Bişkek caddesi Syringa vulgaris L. Vagrant 01.09.2005 Yıldırım Beyazıt parkı

4.1.1.2.12.10 Tür: Aceria tamaricis (Trotter, 1901)

Tanımı: Bu türün tanımı, 1901 yılında Trotter tarafından yapılmıştır (Şekil 4.41).

Tip Konukçu: Tamarix sp. L.

Diğer Konukçuları: Tamarix aphylla, T. articulata, T. ramosissima Ledeb, T. smirnensis Bunge

Konukçu Familyası: Tamaricaceae

Zararı: Sürgünlerde beslenmeleri sonucu gallere neden olurlar.

146

Şekil 4.39 Aceria tamaricis Trotter, 1901

Type locality: Türkiye

Coğrafik dağılımı: Yunanistan, Fransa, İtalya, Türkiye, Yugoslavya

Bölgesel dağılımı: Palearktik, Malgaskia

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.38’de verilmektedir.

147

Çizelge 4.38 Aceria tamaricis’in Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

17.06.2005 Demet parkı Tamarix tetranda L. Vagrant

07.07.2005 Seğmenler parkı Tamarix tetranda L. Vagrant Tamarix tetranda L. 07.00.2005 Kuğulu park Vagrant Tamarix tetranda L. 21.07.2005 Kurtuluş parkı Vagrant

22.08.2005 Kızılırmak Tamarix tetranda L. Gal

4.1.1.2.12.11 Tür: Aceria tussilagofoliae Boczek, 1964

Tanımı: Bu türün tanımı, 1964 yılında Boczek, tarafından yapılmıştır (Şekil 4.42).

Tip Konukçusu: Tussilago farfara L.

Konukçu Familyası: Asteraceae

Zararı:Yapraklarda serbest olarak yaşarlar. Gözle görülebilecek bir zarar oluşturmazlar.

148

Şekil 4.40 Aceria tussilagofoliae Boczek, 1964

Type locality: Polonya

Coğrafik dağılımı: Bulgaristan, ABD, Polonya

Bölgesel dağılımı: Palearktik, Nearktik

Türkiye’deki dağılımı: Mevcut literatür bulgularına göre bu tür Türkiye faunası için ilk kayıttır.

149

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.39’de verilmektedir.

Çizelge 4.39 Aceria tussilagofoliae’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

09.09.2005 Işık dağı Tusilago farfara L. Vagrant

4.1.1.2.12.12 Tür: Aceria thessalonicae Castagnoli, 1991

Tanımı: Bu türün tanımı, 1964 yılında Boczek, tarafından yapılmıştır (Şekil 4.43).

Tip Konukçu: Centaurea diffusa Lam.

Diğer Konukçuları: Centaurea triumpheti All.

Konukçu Familyası: Asteraceae

Zararı: Yapraklarda serbest olarak yaşarlar. Gözle görülebilecek zarar oluşturmazlar.

150

Şekil 4.41 Aceria thessalonicae Castagnoli, 1991

Type locality: Yunanistan

Coğrafik dağılımı: Yunanistan, Yugoslavya

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Mevcut literatür bulgularına göre bu tür Türkiye faunası için ilk kayıttır.

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.40’da verilmektedir.

Çizelge 4.40 Aceria thessalonicae’nın Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

26.07.2005 Eğmir gölü Acroptilon repens L. Vagrant

151

4.1.1.2.12.13 Tür: Aceria tenella (Nalepa, 1892)

Tanımı: Bu türün tanımı 1892 yılında Nalepa, tarafından yapılmıştır (Şekil 4.44).

Tip Konukçu: Carpinus betulus L.

Diğer Konukçuları: Carpinus duinensis Scop., C. orientalis Mill.

Konukçu Familyası: Carpinaceae

Zararı: Yapraklarda beslenmeleri sonucu yaprakların üst yüzünde kırmızı renkte boynuz şeklinde gallere, alt yüzünde ise erineuma neden olurlar.

Şekil 4.44 Carpinus betulus L. üzerindeki, Aceria tenella Nalepa, 1892 zararı

152

Şekil 4.45 Aceria tenella (Nalepa, 1892)

Type locality: Avusturya

Coğrafik dağılımı: Avusturya, Bosna Hersek, İtalya, Almanya, Rusya, Polonya, Yugoslavya

Bölgesel dağılımı: Palearktik, Neotropikal

Türkiye’deki dağılımı: Mevcut literatür bulgularına göre bu tür Türkiye faunası için ilk kayıttır.

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.41’de verilmektedir.

153

Çizelge 4.41 Aceria tenella’nın Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

01.08.2005 Çamlıdere Carpinus betulus L. Gal

15.08.2005 Karagöl Carpinus betulus L. Gal

4.1.1.2.12.14 Tür: Aceria anthocoptes (Nalepa, 1892)

Sinonim: A. leontodontis (Lindroth, 1892), (Petanovic et al., 1997)

Tanımı: Bu türün tanımı 1892 yılında Nalepa, tarafından yapılmıştır (Şekil 4.46).

Tip Konukçu: Cirsium arvense L.

Diğer Konukçuları: Cirsium arvense L., C. heterophyllum L. Hill., C. vulgare Savi

Konukçu Familyası: Asteraceae

Zararı: Çiçeklerde ve yapraklarda beslenirler. Asıl zararı çiçeklerde beslenmeleri sonucu deformasyonlara neden olurlar.

154

Şekil 4.46 Aceria anthocoptes (Nalepa, 1892)

Type locality: Fransa

Coğrafik dağılımı: Avusturya,Bulgaristan, Hırvatistan, Finlandiya, Fransa, Macaristan, İtalya, Polonya, İsveç, ABD, Yugoslavya

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Mevcut literatür bulgularına göre bu tür Türkiye faunası için ilk kayıttır.

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.42’de verilmektedir.

155

Çizelge 4.42 Aceria anthocoptes’in Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

26.07.2005 Eğmir gölü Cirsium arvense L. Vagrant

4.1.1.2.12.15 Tür: Aceria avanensis Bagdasarian, 1970

Tanımı: Bu türün tanımı 1892 yılında Nalepa, tarafından yapılmıştır (Şekil 4.48).

Tip Konukçu: Juglans regia L. (Şekil 4.47)

Konukçu Familyası: Juglandaceae

Zararı: Yapraklarda beslenmeleri sonucu alt ve üst yüzünde siğil şeklinde küçük gallere neden olurlar.

Şekil 4.47 Juglans regia L. üzerindeki, Aceria avanensis Bagdasarian, 1970 zararı

156

Şekil 4.48 Aceria avanensis Bagdasarian, 1970

Type locality: Ermenistan

Coğrafik dağılımı: Ermenistan

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Mevcut literatür bulgularına göre bu tür Türkiye faunası için ilk kayıttır.

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.43’da verilmektedir.

Çizelge 4.43 Aceria avanensis’in Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli 06.05.2005 Ziraat Fak. Juglans regia L. Gal 26.05.2005 Meteoroloji Juglans regia L. Gal 07.07.2005 Kuğulu park Juglans regia L. Gal 13.08.2005 Çamlıdere Juglans regia L. Gal

157

4.1.1.2.12.16 Tür: Aceria erinea (Nalepa, 1891)

Sinonim: Phytoptus tristriatus var. erineus Nalepa, 1891

Tanımı: Bu türün tanımı 1891 yılında Nalepa, tarafından yapılmıştır (Şekil 4.50).

Tip Konukçu: Juglans regia L. (Şekil 4.48)

Diğer Konukçuları: Juglans manshurica Maxim. J. sieboldiana Maxim., Juglans sp., Carya sp.

Konukçu Familyası: Juglandaceae

Zararı: Yapraklarda beslenmeleri sonucu, üst yüzünde iri gallere, alt yüzünde ise erineumlara neden olurlar.

Şekil 4.49 Juglans regia L. üzerindeki, Aceria erinea Nalepa, 1891 zararı

158

Şekil 4.50 Aceria erinea (Nalepa, 1891)

Type locality: Avusturya

Coğrafik dağılımı: Arjantin, Ermenistan, Avustralya, Avusturya, Bosna Hersek, Brezilya, Bulgaristan, Hırvatistan, Çek Cumhuriyetleri, Kıbrıs, İngiltere, Fransa, Almanya, Yunanistan, Macaristan, Hindistan, İran, İrlanda, İtalya, Kırgızistan, Lüksemburg, Makedonya, Yeni Zelanda, Polonya, Portekiz, Rusya, Slovenya, İspanya, Suriye, Türkiye, ABD, Yugoslavya

Bölgesel dağılımı: Palearktik, Australian, Oriental, Nearktik

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.44’de verilmektedir.

159

Çizelge 4.44 Aceria erinea’nın Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

06.05.2005 Ziraat Fak. Juglans regia L. Gal- Erineum

26.05.2005 Meteoroloji Juglans regia L. Gal- Erineum

07.07.2005 Kuğulu park Juglans regia L. Gal- Erineum

13.08.2005 Çamlıdere Juglans regia L. Gal- Erineum

22.08.2005 Çubuk1 Juglans regia L. Gal- Erineum

15.07.2006 Pursaklar Juglans regia L. Gal- Erineum

4.1.1.2.12.17 Tür: Aceria salicina (Nalepa, 1911)

Sinonim: Aceria salicis Nalepa, 1892

Tanımı: Bu türün tanımı 1892 yılında Nalepa, tarafından yapılmıştır (Şekil 4.52)

Tip Konukçu: Salix alba L. (Şekil 4.50)

Diğer Konukçuları: Salix aurita L., S. caprea L., S. cinerea L., S. fragilis L., S. nigra, S. phylicifolia L. Smith, Salix sp. L.

Konukçu Familyası: Salicaceae

Zararı: Yapraklarda beslenmeleri sonucu siğil şeklinde kırmızı ve koyu sarı renklerde gallere neden olurlar.

160

Şekil 4.51 Salix alba L. üzerindeki, Aceria salicina Nalepa, 1911 zararı

Şekil 4.52 Aceria salicina (Nalepa, 1911)

161

Type locality: Avusturya

Coğrafik dağılımı: Avusturya, Bosna Hersek, Çek Cumhuriyetleri, Danimarka, Finlandiya, İtalya, Kırgızistan, İsveç, ABD, Yugoslavya, Türkiye

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.45’de verilmektedir.

Çizelge 4.45 Aceria salicina’nın Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

06.07.2004 Keçiören Salix alba L. Vagrant

06.05.2005 Ziraat Fak. Salix alba L. Vagrant

17.06.2005 Demet parkı Salix alba L. Vagrant

29.06.2005 F.S.M.parkı Salix alba L. Vagrant

15.08.2005 Karagöl Salix alba L. Gal

26.08.2005 Beypazarı (İnözü) Salix alba L. Gal

24.08.2005 Memlik Salix alba L. Gal

4.1.1.2.12.18 Tür: Aceria sp.(II)

Bu türün dünya için yeni olduğu düşünülmekte ve üzerinde çalışmalar sürmektedir.

Tip Konukçu: Ononis spinosa L.

Konukçu Familyası: Fabaceae

162

Zararı: Yapraklar üzerinde serbest yaşarlar. Gözle görülebilecek bir zarar oluşturmazlar.

Type locality: Türkiye

Coğrafik dağılımı: Türkiye

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.46’de verilmektedir.

Çizelge 4.46 Aceria sp.(II)’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

26.07.2005 Eğmir gölü Ononis spinosa L. Vagrant

4.1.1.2.12.19 Tür: Aceria sp.(III)

Bu türün dünya için yeni olduğu düşünülmekte ve üzerinde çalışmalar sürmektedir.

Tip Konukçusu: Ononis sativa L.

Konukçu Familyası: Fabaceae

Zararı: Yapraklar üzerinde beslenirler. Gözle görülebilecek bir zarar oluşturmazlar.

Coğrafik dağılımı: Türkiye

Type locality: Türkiye

163

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.48’de verilmektedir.

Çizelge 4.47 Aceria sp.(III)’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

26.07.2005 Eğmir gölü Ononis sativa L. Vagrant

4.1.1.2.12.20 Tür: Aceria calaceris Keifer, 1952

Tanımı: Bu türün tanımı 1952 yılında Keifer, tarafından yapılmıştır (Şekil 4.54).

Tip Konukçu: Acer glabrum Torr.

Diğer Konukçuları: Acer macrophyllum Pursh., A. negundo L., Acer trautueterri L. (Şekil 4.53)

Konukçu Familyası: Aceraceae

Zararı: Yapraklarda beslenmeleri sonucu yaprakların üst yüzünde koyu kırmızı renkte erineuma neden olurlar.

164

Şekil 4.53 .Acer trautueterri L. üzerindeki, Aceria calaceris Keifer, 1952 zararı

Şekil 4.54 Aceria calaceris Keifer, 1952

Type locality: Amerika

Coğrafik dağılımı: Amerika (Kaliforniya)

165

Bölgesel dağılımı: Nearktik

Türkiye’deki dağılımı: Mevcut literatür bulgularına göre bu tür Türkiye ve Avrupa faunası için ilk kayıttır.

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.48’de verilmektedir.

Çizelge 4.348 Aceria calaceris’in Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

15.08.2005 Karagöl Acer trautueterri L. Erineum

4.1.1.2.12.21 Tür: Aceria filiformis (Nalepa, 1891)

Sinonim: Aceria ulmi Garman, 1883

Tanımı: Bu türün tanımı 1891 yılında Nalepa, tarafından yapılmıştır (Şekil 4.56).

Tip Konukçu: Ulmus procera Salis, U. campestris L., U. carpinifolia Gled. (Şekil 4.55)

Diğer Konukçuları: Ulmus foliacea, U. glabra Mill., U. laciniata Trautv., U. laevis Pall., U. montana With., U. procera Salis, U. propiqua Koidz., U. pumila , Ulmus sp., U. scabra Mill., U. scabra pendula Rehd. (Şekil 4.56)

Konukçu Familyası: Ulmaceae

Zararı: Yapraklarda beslenmeleri sonucu özellikle orta damar çevresinde gal ve erineuma neden olurlar.

166

Şekil 4.55 Ulmus campestre Mill. üzerindeki, Aceria filiformis Garman, 1883 zararı

Şekil 4.56 Aceria filiformis (Nalepa, 1891)

Type locality: Avusturya

Coğrafik dağılımı: Avusturya, Bosna Hersek, Hırvatistan, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, İngiltere, Finlandiya, Fransa, Almanya, Macaristan, İtalya, Makedonya, Rusya, Slovenya, Türkiye, ABD, Yugoslavya

167

Bölgesel dağılımı: Palearktik, Nearktik

Türkiye’deki dağılımı: Ankara (Karaca, 1951)

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.49’de verilmektedir.

Çizelge 4.49 Aceria filiformis’in Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli 06.07.2004 Keçiören Ulmus campestris Mill. Vagrant 06.05.2005 Ziraat Fak. Ulmus campestris Mill. Vagrant 26.05.2005 Meteoroloji Ulmus campestris Mill. Vagrant 23.06.2005 Botanik parkı Ulmus campestris Mill. Vagrant 21.07.2005 Kurtuluş parkı Ulmus campestris Mill. Vagrant 26.08.2005 Beypazarı (İnözü) Ulmus campestris Mill. Vagrant 24.08.2005 Memlik Ulmus campestris Mill. Vagrant 09.09.2005 Işık dağı Ulmus campestris Mill. Vagrant

15.08.2005 Karagöl Ulmus campestris Mill. Gal

4.1.1.2.12.22 Tür: Aceria ilicis (Canestrini, 1890)

Sinonim: Phyllerium dryinum Schl., Erineum ilicinum DC.

Tanımı: Bu türün tanımı 1890 yılında Canestrini tarafından yapılmıştır (Şekil 4.58).

Tip Konukçu: Quercus ilex L. (Şekil 4.57)

Diğer Konukçuları: Quercus macrolepis (=Q. aegilops), Q. coccifera L., Q. ithaburensis Den., Q. robur

Konukçu Familyası: Fagaceae

Zararı: Yaprakların üst yüzünde gal alt yüzünde ise erineuma neden olurlar.

168

Şekil 4.57 Quercus robur L. üzerindeki Aceria ilicis Canestrini, 1890 zararı

Şekil 4.58 Aceria ilicis (Canestrini, 1890)

Type locality: İtalya

Coğrafik dağılımı: Cezayir, Bosna Hersek, Hırvatistan, Kıbrıs, İngiltere, Fransa, Macaristan, Irak, İtalya, Makedonya, Fas, Portekiz, Slovenya, İspanya, Yugoslavya

169

Bölgesel dağılımı: Palearktik, Neotropikal

Türkiye’deki dağılımı: Mevcut literatür bulgularına göre bu tür Türkiye faunası için ilk kayıttır.

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.50’de verilmektedir.

Çizelge 4.50 Aceria ilicis’in Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

25.10.2004 Mamak Quercus robur L. Vagrant

06.05.2005 Ziraat Fak. Quercus robur L. Vagrant

26.05.2005 Meteoroloji Quercus robur L. Vagrant

02.06.2005 Fen Fak. Quercus robur L. Vagrant

29.06.2005 Etlik Quercus robur L. Vagrant

07.07.2005 Kuğulu park Quercus robur L. Vagrant

14.07.2005 Behiçbey Quercus robur L. Vagrant

15.08.2005 Karagöl Quercus robur L. Vagrant Gal- 13.09.2005 Hacıkadın deresi Quercus robur L. Erineum

4.1.1.2.13 Cins: Acalitus Keifer, 1965

4.1.1.2.13.1 Tür: Acalitus phloeocoptes (Nalepa, 1890)

Sinonim: Cecidoptes pruni Amerling

Tanımı: Bu türün tanımı 1890 yılında Nalepa, tarafından yapılmıştır (Şekil 4.59).

Tip Konukçu: Prunus domestica L.

170

Diğer Konukçuları: Prunus armeniaca L., P. cerasifera Ehrh., P. cerasus Ehrh., P. divaricatus, P. dulcis Mill., (= P. amygdalus), P. insititia L., P. mume, P. persica L. Batsch., P. salicina, P. spinosa L., P. sogdiana Vass., Prunus spp.

Konukçu Familyası: Rosaceae

Zararı: Yapraklarda serbest olarak yaşarlar. Gözle görülebilecek zarar oluşturmazlar.

Şekil 4.59 Acalitus phloeocoptes (Nalepa, 1890)

Type locality: Avusturya

Coğrafik dağılımı: Cezayir, Ermenistan, Avusturya, Bosna Hersek, Bulgaristan, Çin, Hırvatistan, Çek Cumhuriyeti, Kıbrıs, İngiltere, Finlandiya, Fransa, Almanya,

171

Yunanistan, Macaristan, İsrail, İtalya, Kırgızistan, Lübnan, Moldovya, Polonya, Portekiz, Slovenya, Suriye, Türkiye, Yugoslavya

Bölgesel dağılımı: Palearktik, Nearktik, Oriental, Neotropikal

Türkiye’ deki dağılımı: Ankara, İzmir (Karaca, 1951)

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.51’de verilmektedir.

Çizelge 4.51 Acalitus phloeocoptes’in Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli 29.09.2005 Altınpark Prunus domestica L. Vagrant Prunus domestica L. 12.05.2005 Babaharman parkı Vagrant Prunus domestica L. 12.05.2005 Dekanlık Vagrant Prunus domestica L. 26.05.2005 Meteroloji Vagrant Prunus domestica L. 02.06.2005 Aydınlıkevler Vagrant Prunus domestica L. 02.06.2005 Fen Fak. Vagrant Prunus domestica L. 17.06.2005 Demet parkı Vagrant Prunus domestica L. 23.06.2005 Botanik parkı Vagrant Prunus domestica L. 29.06.2005 Kanuni parkı Vagrant Prunus domestica L. 29.06.2005 Kanuni parkı Vagrant Prunus domestica L. 07.07.2005 Seğmenler parkı Vagrant Prunus domestica L. 13.08.2004 Çamlıdere Vagrant Prunus domestica L. 21.07.2005 Kurtuluş parkı Vagrant Prunus domestica L. 01.08.2005 Kurt boğazı Vagrant Prunus domestica L. 11.08.2005 Bişkek caddesi Vagrant Prunus domestica L. 15.08.2005 Karagöl Vagrant Prunus domestica L. 01.09.2005 Yıldırım Beyazıt parkı Vagrant

172

4.1.1.2.14 Cins: Aculus Keifer, 1959

4.1.1.2.14.1 Tür: Aculus ligustri (Keifer, 1938)

Tanımı: Bu türün tanımı 1938 yılında Keifer, tarafından yapılmıştır (Şekil 4.60).

Tip Konukçu: Ligustrum sp. Haask.

Diğer Konukçuları: Ligustrum ovalifolium

Konukçu Familyası: Oleaceae

Zararı: Yapraklarda beslenmeleri sonucu içe ve dışa doğru kıvrılmalara neden olurlar.

Şekil 4.60 Aculus ligustri (Keifer, 1938)

Type locality: Amerika (Kaliforniya)

173

Coğrafik dağılımı: Çin, Macaristan, İtalya, Japonya, Polonya, ABD, Yugoslavya

Bölgesel dağılımı: Palearktik, Oriental, Nearktik

Türkiye’deki dağılımı: Mevcut literatür bulgularına göre bu tür Türkiye faunası için ilk kayıttır.

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.52’de verilmektedir.

Çizelge 4.52 Aculus ligustri’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

01.09.2005 Yıldırım Beyazıt parkı Ligustrum vulgare Haask. Vagrant

4.1.1.2.14.2 Tür: Aculus sp.(I)

Bu türün dünya için yeni olduğu düşünülmekte ve üzerinde çalışmalar sürmektedir.

Tip Konukçu: Pistacia sp.

Konukçu Familyası: Anacardiaceae

Zararı: Yapraklar üzerinde serbest yaşarlar. Gözle görülebilecek zarar oluşturmazlar.

Type locality: Türkiye

Coğrafik dağılımı: Türkiye

Bölgesel dağılımı: Palearktik

174

Türkiye’deki dağılımı: Ankara

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.53’da verilmektedir.

Çizelge 4.53 Aculus sp.(I)’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

24.08.2005 Memlik Pistacia sp. Mohannad Vagrant

4.1.1.2.14.3 Tür: Aculus sp.(II)

Bu türün dünya için yeni olduğu düşünülmekte ve üzerinde çalışmalar sürmektedir.

Tip Konukçu: Viburnum sp.

Konukçu Familyası: Caprifoliaceae

Zararı: Yapraklar üzerinde beslenmeleri sonucu kırmızı renkte gallere neden olurlar.

Coğrafik dağılımı: Türkiye

Type locality: Türkiye

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Ankara

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.55’da verilmektedir.

175

Çizelge 4.54 Aculus sp.(II)’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

13.07.2005 Çamlıdere Viburnum sp. Gal

01.08.2005 Çamlıdere Viburnum sp. Gal

4.1.1.2.14.4 Tür: Aculus sp.(III)

Bu türün dünya için yeni olduğu düşünülmekte ve üzerinde çalışmalar sürmektedir.

Tip Konukçu: Vicia sp.

Konukçu Familyası: Fagaceae

Zararı: Yapraklar üzerinde serbest yaşarlar. Yapraklarda beslenmeleri sonucu pas rengi görünüme neden olurlar.

Type locality: Türkiye

Coğrafik dağılımı: Türkiye

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Ankara

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.55’de verilmektedir.

176

Çizelge 4.55 Aculus sp.’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

01.08.2005 Çamlıdere Vicia sp. Vagrant

4.1.1.2.14.5 Tür: Aculus schlechtendali (Nalepa, 1890)

Sinonim: Aculus malivagrans (Keifer, 1946), Aculus malus (Zaher & Abou-Awad, 1979)

Tanımı: Bu türün tanımı 1890 yılında Nalepa, tarafından yapılmıştır (Şekil 4.61).

Tip Konukçu: Malus pumila P. Mill., M. domestica Borkh., M. sylvestris, Pyrus malus L.

Diğer Konukçuları: Erodium cicutarium Herit, Malus adstringung Hort, M. baccata Bock., M. communis Lam., M. domestica Borkh., M. pumila var. nidzwedzkiana Schn., M. sylvestris Mill., Malus sp., Pyrus baccata L., P. communis Lam., P. domestica L., P. sieboldi Regel., Pyrus sp., P. sylvestris S.F. Gray, P. piraster Borkh., P. sativa

Konukçu Familyası: Rosaceae

Zararı: Yaprak ve meyvelerde beslenmeleri sonucu pas rengi görünüme neden olurlar.

177

Şekil 4.61 Aculus schlechtendali (Nalepa, 1890)

Type locality: Almanya

Coğrafik dağılımı: Ermenistan, Avusturalya, Avusturya, Bosna Hersek, Bulgaristan, Kanada, Şili, Çin, Hırvatistan, Danimarka, Mısır, İngiltere, Finlandiya, Fransa, Almanya, Yunanistan, Macaristan, İtalya, Japonya, Litvanya, Lübnan, Yeni Zelanda, Kuzey Irleanda, Norveç, Pakistan, Polonya, Portekiz, Rusya, İsveç, İsviçre, Türkiye, ABD, Yugoslavya

Bölgesel dağılımı: Palearktik, Australian, Oriental, Nearktik

Türkiye’deki dağılımı: Erzurum (Ecevit, 1981)

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.57’de verilmektedir.

178

Çizelge 4.56 Aculus schlechtendali’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli 15.05.2004 Altınpark Malus floribunda L. Vagrant 20.06.2004 Meteoroloji Malus floribunda L. Vagrant 18.07.2004 Dekanlık Malus floribunda L. Vagrant 21.07.2004 Mamak Malus floribunda L. Vagrant 03.08.2004 Elvankent Malus floribunda L. Vagrant 14.08.2004 Sincan Malus floribunda L. Vagrant 23.08.2004 Çankaya Malus floribunda L. Vagrant 21.09.2004 Etimesgut Malus floribunda L. Vagrant 27.09.2004 Pursaklar Malus floribunda L. Vagrant 01.10.2004 Keçiören Malus floribunda L. Vagrant 29.09.2005 Altınpark Malus floribunda L. Vagrant 12.05.2005 Babaharman parkı Malus floribunda L. Vagrant 12.05.2005 Dekanlık Malus floribunda L. Vagrant 26.05.2005 Meteroloji Malus floribunda L. Vagrant 02.06.2005 Aydınlıkevler Malus floribunda L. Vagrant 02.06.2005 Fen Fak. Malus floribunda L. Vagrant 17.06.2005 Demet parkı Malus floribunda L. Vagrant 23.06.2005 Botanik parkı Malus floribunda L. Vagrant 29.06.2005 Kanuni parkı Malus floribunda L. Vagrant 29.06.2005 Kanuni parkı Malus floribunda L. Vagrant 07.07.2005 Seğmenler parkı Malus floribunda L. Vagrant 13.08.2005 Çamlıdere Malus floribunda L. Vagrant 21.07.2005 Kurtuluş parkı Malus floribunda L. Vagrant 01.08.2005 Kurt boğazı Malus floribunda L. Vagrant 11.08.2005 Bişkek caddesi Malus floribunda L. Vagrant 15.08.2005 Karagöl Malus floribunda L. Vagrant 01.09.2005 Yıldırım Beyazıt parkı Malus floribunda L. Vagrant 01.07.2006 Botanik parkı Malus floribunda L. Vagrant 14.07.2006 Mamak Malus floribunda L. Vagrant 13.08.2006 Etimesgut Malus floribunda L. Vagrant 28.09.2006 Sincan Malus floribunda L. Vagrant

4.1.1.2.14.6 Tür: Aculus sp.(IV)

Bu türün dünya için yeni olduğu düşünülmekte ve üzerinde çalışmalar sürmektedir.

Tip Konukçu: Pyrus eleagnifolia Pallas.

179

Konukçu Familyası: Rosaceae

Zararı:Yaprakların alt yüzünde serbest yaşarlar. Gözle görülebilecek zarar oluşturmazlar.

Type locality: Türkiye

Coğrafik dağılımı: Türkiye

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Ankara

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.57’de verilmektedir.

Çizelge 4.57 Aculus sp.(IV)’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

26.07.2005 Eğmir gölü Pyrus eleagnifolia Pallas. Vagrant

4.1.1.2.14.7 Tür: Aculus tetanothrix (Nalepa, 1889)

Sinonim: Follicolus salicis albae Kalch.

Tanımı: Bu türün tanımı 1889 yılında Nalepa, tarafından yapılmıştır (Şekil 4.63).

Tip Konukçu: Salix fragilis L. (Şekil 4.62)

Diğer Konukçuları: Salix acutifolia Willd., S. alba L., S. alba britzensis Späth., S. alba rutiliana tristis G., S. alba L., S. amygdalina L., S. appendiculata, S. aurita L., S.

180

myrtilloides, S. babylonica L., S. canariensis Chr. Sm., S. caprea L., S. cardiophylla var. urbaniana, S. cinerea L., S. cordata americana Mühl., S. dolichostyla Seemen, S. forbyana, S. glabra Scop., S. glauca L., S. grandifolia, S. groenlandica Lundstr., S. hastata Wahlenb, S. herbacea L., S. lanata L., S. lapponica, S. lapponum L., S. livida Wahlenb., S. maximoviczii Kom., S. mirtilloides L., S. myrsinites L., S. nigricans Smith, S. nigricans, S. caprea, S. pentandra L., S. phycifolia L., S. purpurea L., S. repens, S. retusa L. var. serpyllifolia, S. rosmarinifolia L., S. rotundifolia Trautv., S. rubra, S. sitchensis Bong., S. smithiana Willd., Salix sp., S. trianda, S. viminalis L., S. viridis (Şekil 4.62).

Konukçu Familyası: Salicaceae

Zararı: Yaprakların üst yüzünde düzensiz gallere neden olurlar.

Şekil 4.62 Salix sp. L. üzerindeki, Aculus tetanothrix Nalepa, 1889 zararı

181

Şekil 4.63 Aculus tetanothrix (Nalepa, 1889)

Type locality: Avusturya

Coğrafik dağılımı: Avusturya, Bosna Hersek, Bulgaristan, Çin, Hırvatistan, Çek Cumhuriyetleri, Danimarka, İngiltere, Estonya, Finlandiya, Fransa, Almanya, Macaristan, İrlanda, İtalya, Japonya, Letonya, Litvanya, Kırgızistan, Makedonya, Polonya, Portekiz, Romanya, Rusya, Slovenya, İspanya, Suriye, The Netherlands, ABD, Rusya, Yugoslavia

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Mevcut literatür bulgularına göre bu tür Türkiye faunası için ilk kayıttır.

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.58’de verilmektedir.

182

Çizelge 4.58 Aculus tetanothrix’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

06.07.2004 Keçiören Salix sp. L. Gal

06.05.2005 Ziraat Fak. Salix sp. L. Gal

17.06.2005 Demet parkı Salix sp. L. Gal

29.06.2005 F.S.M.parkı Salix sp. L. Gal

15.08.2005 Karagöl Salix sp. L. Gal

26.08.2005 Beypazarı (İnözü) Salix sp. L. Gal

24.08.2005 Memlik Salix sp. L. Gal

4.1.1.2.14.8 Tür: Aculus fockeui (Nalepa & Trouessart, 1891)

Sinonim: Aculus persicae (Murray, 1877), Phyllocoptes hockeni Nalepa & Trouessart, 1890, Aculus cornutus (Banks, 1905) deutogyne, Phyllocoptes paracornutus Keifer, 1943, Aculus ambrosii (Lombardini, 1958).

Tanımı: Bu türün tanımı 1891 yılında Nalepa & Trouessart, tarafından yapılmıştır (Şekil 4.64).

Tip Konukçu: Prunus domestica L.

Diğer Konukçuları: Amygdalus communis, Prunus armeniaca L., P. avium L., P. avium var. sylvestris, P. brigantina Vill., P. cerasus L. Batsch., P. cerasifera Ehrh., P. cerasifera, P. cerasus, P. cistena Hansen, P. divaricata, P. dulcis Mill., P. hortulana Bailey, P. insititia L., P. italica Borkh., P. insititia, P. insititia St. Julien, P. italica Borkh., P. mahaleb L., P. munsoniana Wight & Hedr., P. padus L., P. persica L. Batsch. , P. persica var. Nucipersica, P. pissardi , P. pseudocerasus Lindl., P. salicina Lindl., P. serotina Ehrh., P. serrulata Lindl., P. spinosa L., Prunus sp., P. triloba Lindl., P. vulgaris, P. yedoensis Matsum, Pyrus communis, P. malus L.

183

Konukçu Familyası: Rosaceae

Zararı: Yapraklar üzerinde serbest yaşarlar. Gözle görülebilecek zarar oluşturmazlar.

Şekil 4.64 Aculus fockeui (Nalepa & Trouessart, 1891)

Type locality: Fransa

Coğrafik dağılımı: Ermenistan, Avusturya, Avusturalya, Brezilya, Bulgaristan, Kanada, Şili, Çin, Hırvatistan, Danimarka, Mısır, İngiltere, Finlandiya, Fransa, Yunanistan, Macaristan, İsrail, İtalya, Japonya, Letonya, Lübnan, Litvanya, Yeni Zelanda, Norveç, Polonya, Portekiz, Romanya, Güney Afrika, İspanya, İsveç, İsviçre, Tayvan, Türkiye, ABD, Yugoslavya

184

Bölgesel dağılımı: Palearktik, Australian, Nearktik, Ethiopian

Türkiye’deki dağılımı: Erzurum, Erzincan (Alaoğlu, 1984)

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.59’de verilmektedir.

Çizelge 4.59 Aculus fockeui’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli Prunus cerasus L., Prunus mahalep L., Prunus cerasifera pissardi L., Prunus cerasifera Ledeb, 15.05.2004 Altınpark Prunus avium L., Prunus cerasus var. Nigra Vagrant Prunus cerasus L., Prunus mahalep L., Prunus cerasifera pissardi L, Prunus cerasifera Ledeb., 20.06.2004 Meteoroloji Prunus avium L. Prunus cerasus var. nigra L. Vagrant Prunus mahalep L., Prunus cerasifera pissardi L., 18.07.2004 Dekanlık Prunus cerasifera Ledeb Vagrant Prunus mahalep L., Prunus cerasifera pissardi L., 21.07.2004 Mamak Prunus cerasifera Ledeb Vagrant Prunus mahalep L., Prunus cerasifera pissardi L., 3.08.2004 Elvankent Prunus cerasifera Ledeb Vagrant Prunus cerasus L., Prunus mahalep L., Prunus cerasifera pissardi L., Prunus cerasifera Ledeb., 14.08.2004 Sincan Prunus avium L., Prunus cerasus var. nigra L. Vagrant Prunus cerasus L., Prunus mahalep L., Prunus cerasifera pissardi L., Prunus cerasifera Ledeb., 01.10.2004 Keçiören Prunus avium L., Prunus cerasus var. nigra L. Vagrant Prunus cerasus L., Prunus mahalep L., Prunus cerasifera pissardi L., Prunus cerasifera Ledeb., 29.09.2005 Altınpark Prunus avium L., Prunus cerasus var. Nigra L. Vagrant Prunus cerasus L., Prunus mahalep L., Prunus Babaharman cerasifera pissardi L., Prunus cerasifera Ledeb., 12.05.2005 parkı Prunus avium L., Prunus cerasus var. Nigra L. Vagrant Prunus cerasus L., Prunus mahalep L., Prunus 12.05.2005 Dekanlık cerasifera pissardi L., Prunus cerasifera Ledeb Vagrant Prunus cerasus L., Prunus mahalep L., Prunus 26.05.2005 Meteroloji cerasifera pissardi L., Prunus cerasifera Ledeb Vagrant Prunus cerasus L., Prunus mahalep L., Prunus 02.06.2005 Aydınlıkevler cerasifera pissardi L. Vagrant

4.1.1.2.14.9 Tür: Aculus sp.(V)

Bu türün dünya için yeni olduğu düşünülmekte ve üzerinde çalışmalar sürmektedir.

185

Tip Konukçu: Jasminum sp.

Konukçu Familyası: Oleaceae

Zararı:Yaprakların alt yüzünde serbest yaşarlar.Gözle görülebilecek zarar oluşturmazlar.

Type locality: Türkiye

Coğrafik dağılımı: Türkiye

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Ankara

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.60’de verilmektedir.

Çizelge 4.60 Aculus sp.(V)’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

23.06.2005 Botanik parkı Jasminum sp. Vagrant

07.07.2005 Seğmenler parkı Jasminum sp. Vagrant

4.1.1.2.14.10 Tür: Aculus dimidiatus Hall, 1967

Tanımı: Bu türün tanımı 1967 yılında Hall, tarafından yapılmıştır.

Tip Konukçu: Populus deltoides Bartr.

Konukçu Familyası: Salicaceae

186

Zararı: Yapraklarda çok düşük yoğunlukta gözükürler. Bu nedenle zararı gözle görülmeyecek kadar azdır.

Type locality: Amerika (Kansas)

Coğrafik dağılımı: Amerika

Bölgesel dağılımı: Nearktik

Türkiye’deki dağılımı: Mevcut literatür bulgularına göre bu tür Türkiye faunası için ilk kayıttır.

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.61’da verilmektedir.

Çizelge 4.61 Aculus dimidiatus’un Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli Populus alba L. 23.08.2004 Altınpark Vagrant Populus alba L. 10.06.2005 Fen Fak. Vagrant Populus alba L. 07.07.2005 Kuğulu park Vagrant Populus alba L. 14.07.2005 Behiçbey Vagrant Populus alba L. 21.07.2005 Kurtuluş parkı Vagrant Populus alba L. 19.07.2006 Çamlıdere Vagrant

4.1.1.2.14.11 Tür: Aculus mogeri (Farkas, 1960)

Tanımı: Bu türün tanımı 1960 yılında Farkas, tarafından yapılmıştır (Şekil 4.66).

Tip Konukçu: Populus alba L.

187

Diğer Konukçuları: Populus berolinensis, P. canadensis, P. canescens, P. nigra, P. nigra italica, P. tremula (Şekil 4.65)

Konukçu Familyası: Salicaceae

Zararı: Yapraklarda serbest yaşayarak şekil bozukluklarına, yapraklarda içe doğru kıvrılmalara neden olurlar.

Şekil 4.65 Populus nigra L. üzerindeki, Aculus mogeri Farkas, 1960

Şekil 4.66 Aculus mogeri (Farkas, 1960)

188

Type locality: Macaristan

Coğrafik dağılımı: Bulgaristan, Macaristan, Polonya

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Mevcut literatür bulgularına göre bu tür Türkiye faunası için ilk kayıttır.

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.62’de verilmektedir.

Çizelge 4.62 Aculus mogeri’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli Populus nigra L. Vagrant 29.09.2005 Altınpark Populus nigra L. Vagrant 12.05.2005 Dekanlık Populus nigra L. Vagrant 26.05.2005 Meteoroloji Populus nigra L. Vagrant 10.06.2006 Fen Fak. Populus nigra L. Vagrant 07.07.2005 Seğmenler parkı Populus nigra L. Vagrant 07.07.2005 Kuğulu park Populus nigra L. Vagrant 14.07.2005 Behiçbey Populus nigra L. Vagrant 21.07.2005 Kurtuluş parkı

4.1.1.2.14.12 Tür: Aculus sp.(VI)

Bu türün dünya için yeni olduğu düşünülmekte ve üzerinde çalışmalar sürmektedir.

Tip Konukçu: Salix alba L.

189

Konukçu Familyası: Salicaceae

Zararı: Yaprakların alt yüzünde serbest yaşarlar. Gözle görülebilecek zarar oluşturmazlar.

Type locality: Türkiye

Coğrafik dağılımı: Türkiye

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Ankara

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.63’de verilmektedir.

Çizelge 4.63 Aculus sp.(VI)’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

06.07.2004 Keçiören Salix alba L. Vagrant

06.05.2005 Ziraat Fak. Salix alba L. Vagrant

17.06.2005 Demet parkı Salix alba L. Vagrant

29.06.2005 F.S.M.parkı Salix alba L. Vagrant

15.08.2005 Karagöl Salix alba L. Gal

26.08.2005 Beypazarı (İnözü) Salix alba L. Gal

24.08.2005 Memlik Salix alba L. Gal

4.1.1.2.14.13 Tür: Aculus sp.(VII)

Bu türün dünya için yeni olduğu düşünülmekte ve üzerinde çalışmalar sürmektedir.

190

Tip Konukçu: Prunus domestica L.

Konukçu Familyası: Rosaceae

Zararı:Yaprakların alt yüzünde serbest yaşarlar. Gözle görülebilecek zarar oluşturmazlar.

Type locality: Türkiye

Coğrafik dağılımı: Türkiye

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Ankara

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.64’da verilmektedir.

191

Çizelge 4.64 Aculus sp.(VII)’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli 29.09.2005 Altınpark Prunus domestica L. Vagrant Prunus domestica L. 12.05.2005 Babaharman parkı Vagrant Prunus domestica L. 12.05.2005 Dekanlık Vagrant Prunus domestica L. 26.05.2005 Meteroloji Vagrant Prunus domestica L. 02.06.2005 Aydınlıkevler Vagrant Prunus domestica L. 02.06.2005 Fen Fak. Vagrant Prunus domestica L. 17.06.2005 Demet parkı Vagrant Prunus domestica L. 23.06.2005 Botanik parkı Vagrant Prunus domestica L. 29.06.2005 Kanuni parkı Vagrant Prunus domestica L. 29.06.2005 Kanuni parkı Vagrant Prunus domestica L. 07.07.2005 Seğmenler parkı Vagrant Prunus domestica L. 13.08.2004 Çamlıdere Vagrant Prunus domestica L. 21.07.2005 Kurtuluş parkı Vagrant Prunus domestica L. 01.08.2005 Kurt boğazı Vagrant Prunus domestica L. 11.08.2005 Bişkek caddesi Vagrant Prunus domestica L. 15.08.2005 Karagöl Vagrant Prunus domestica L. 01.09.2005 Yıldırım Beyazıt parkı Vagrant

4.1.1.2.14.14 Tür: Aculus sp.(VIII)

Bu türün dünya için yeni olduğu düşünülmekte ve üzerinde çalışmalar sürmektedir.

Tip Konukçu: Prunus amygdali L.

Konukçu Familyası: Rosaceae

Zararı: Yaprakların alt yüzünde serbest yaşarlar. Gözle görülebilecek zarar oluşturmazlar.

192

Type locality: Türkiye

Coğrafik dağılımı: Türkiye

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Ankara

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.65’de verilmektedir.

Çizelge 4.65 Aculus sp.(VIII)’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

26.05.2005 Meteoroloji Prunus amygdali L. Batch Vagrant Vagrant 29.06.2005 Etlik (Merkez) Prunus amygdali L. Batch Vagrant 07.07.2005 Seğmenler parkı Prunus amygdali L. Batch Vagrant 13.08.2005 Çamlıdere Prunus amygdali L. Batch Vagrant 22.08.2005 Tekebeli Prunus amygdali L. Batch

4.1.1.2.14.15 Tür: Aculus sp.(IX)

Bu türün dünya için yeni olduğu düşünülmekte ve üzerinde çalışmalar sürmektedir.

Tip Konukçu: Eonimus japonicus

Zararı: Yaprakların alt yüzünde serbest yaşarlar. Gözle görülebilecek zarar oluşturmazlar.

Type locality: Türkiye

193

Coğrafik dağılımı: Türkiye

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Ankara

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.66’de verilmektedir.

Çizelge 4.66 Aculus sp.(IX)’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

01.08.2005 Çamlıdere Eonimus japonicus Vagrant

4.1.1.2.14.16 Tür: Aculus sp.(X)

Bu türün dünya için yeni olduğu düşünülmekte ve üzerinde çalışmalar sürmektedir.

Tip Konukçu: Medicago sp.

Konukçu Familyası: Fabaceae

Zararı:Yaprakların alt yüzünde serbest yaşarlar. Gözle görülebilecek zarar oluşturmazlar.

Type locality: Türkiye

Coğrafik dağılımı: Türkiye

Bölgesel dağılımı: Palearktik

194

Türkiye’deki dağılımı: Ankara

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.67’de verilmektedir.

Çizelge 4.67 Aculus sp.(X)’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

10.06.2005 Ziraat fak. Medicago sp. Vagrant

4.1.1.2.14.17 Tür: Aculus sp.(XI)

Bu türün dünya için yeni olduğu düşünülmekte ve üzerinde çalışmalar sürmektedir.

Tip Konukçu: Galium sp.

Konukçu Familyası: Rubiaceae

Zararı:Yaprakların alt yüzünde serbest yaşarlar.Gözle görülebilecek zarar oluşturmazlar.

Type locality: Türkiye

Coğrafik dağılımı: Türkiye

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Ankara

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.68’de verilmektedir.

195

Çizelge 4.68 Aculus sp.(XI)’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

10.06.2005 Ziraat fak. Galium sp. Vagrant

4.1.1.2.15 Cins: Aculops Keifer, 1966

4.1.1.2.15.1 Tür: Aculops montenegrinus (Petanovic & de Lillo, 1992)

Tanımı: Bu türün tanımı 1992 yılında Petanovic & de Lillo, tarafından yapılmıştır (Şekil 4.67).

Tip Konukçu: Euphorbia myrsinites L.

Konukçu Familyası: Euphorbiaceae

Zararı: Yaprakların alt yüzünde serbest yaşarlar. Yapraklarda beslenmeleri sonucu kurumalara neden olurlar.

196

Şekil 4.42 Aculops montenegrinus (Petanovic & de Lillo, 1992)

Type locality: Yugoslavya

Coğrafik dağılımı: Yugoslavya

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Mevcut literatür bulgularına göre bu tür Türkiye faunası için ilk kayıttır.

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.69’de verilmektedir.

197

Çizelge 4.69 Aculops montenegrinus’un Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

26.07.2005 Eğmir gölü Euphorbia helioscarpia L. Vagrant

4.1.1.2.15.2 Tür: Aculops lepidii Roivainen, 1953

Tanımı: Bu türün tanımı 1953 yılında Roivainen, tarafından yapılmıştır (Şekil 4.68).

Tip Konukçu: Lepidium stylatum Lag. et Rodr.

Konukçu Familyası: Brassicaceae

Zararı: Yapraklarda beslenmeleri sonucu kıvrılmalara neden olurlar.

Şekil 4.68 Aculops lepidii Roivainen, 1953

Type locality: İspanya

Coğrafik dağılımı: İspanya

Bölgesel dağılımı: Palearktik

198

Türkiye’deki dağılımı: Mevcut literatür bulgularına göre bu tür Türkiye faunası için ilk kayıttır.

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.70’de verilmektedir.

Çizelge 4.70 Aculops lepidii’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

07.08.2005 Cemre parkı Alnus sp. L. Vagrant

4.1.1.2.15.3 Tür: Aculops sp.(I)

Bu türün dünya için yeni olduğu düşünülmekte ve üzerinde çalışmalar sürmektedir.

Tip Konukçu: Vicia sp.

Konukçu Familyası: Fagaceae

Zararı: Yapraklar üzerinde serbest yaşarlar. Gözle görülebilecek zarar oluşturmazlar.

Type locality: Türkiye

Coğrafik dağılımı: Türkiye

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Ankara

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.71’de verilmektedir

199

Çizelge 4.35 Aculops sp.(I)’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

01.08.2005 Çamlıdere Vicia sp. Vagrant

4.1.1.2.15.4 Tür: Aculops sp.(II)

Bu türün dünya için yeni olduğu düşünülmekte ve üzerinde çalışmalar sürmektedir.

Tip Konukçu: Berberis vulgaris L.

Konukçu Familyası: Cucurbitaceae

Zararı: Yapraklar üzerinde serbest yaşarlar. Yapraklarda beslenmeleri sonucu pas rengi görünüme neden olurlar.

Type locality: Türkiye

Coğrafik dağılımı: Türkiye

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Ankara

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.72’da verilmektedir.

Çizelge 4.72 Aculops sp.(II)’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

14.07.2004 50.Yıl parkı Berberis vulgaris L. Vagrant

18.08.2006 50.Yıl parkı Berberis vulgaris L. Vagrant

200

4.1.1.2.15.5 Tür: Aculops sp.(III)

Bu türün dünya için yeni olduğu düşünülmekte ve üzerinde çalışmalar sürmektedir.

Tip Konukçu: Carpinus betulus L.

Konukçu Familyası: Betulaceae

Zararı: Yaprakların alt yüzünde serbest yaşarlar. Gözle görülebülebilecek zarar oluşturmazlar.

Type locality: Türkiye

Coğrafik dağılımı: Türkiye

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Ankara

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.73’de verilmektedir.

Çizelge 4.73 Aculops sp.(III)’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli 01.08.2005 Çamlıdere Carpinus betulus L. Gal 15.08.2005 Karagöl Carpinus betulus L. Gal

4.1.1.2.15.6 Tür: Aculops sp.(IV)

Bu türün dünya için yeni olduğu düşünülmekte ve üzerinde çalışmalar sürmektedir.

201

Tip Konukçu: Fraxinus sp.

Konukçu Familyası: Oleaceae

Zararı: Yapraklar üzerinde serbest yaşarlar. Gözle görülebilecek zarar oluşturmazlar.

Type locality: Türkiye

Coğrafik dağılımı: Türkiye

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Ankara

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.74’de verilmektedir.

Çizelge 4.74 Aculops sp.(IV)’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli 06.05.2004 Ziraat Fak. Fraxinus sp. L. Vagrant 12.05.2005 Dekanlık Fraxinus sp. L. Vagrant 26.05.2005 Meteroloji Fraxinus sp. L. Vagrant 02.06.2005 Aydınlıkevler Fraxinus sp. L. Vagrant 10.06.2005 Fen Fak. Fraxinus sp. L. Vagrant 17.06.2005 Demet parkı Fraxinus sp. L. Vagrant

4.1.1.2.15.7 Tür: Aculops sp.(V)

Bu türün dünya için yeni olduğu düşünülmekte ve üzerinde çalışmalar sürmektedir.

Tip Konukçu: Populus alba L.

202

Konukçu Familyası: Salicaceae

Zararı: Yaprakların alt yüzünde serbest yaşarlar. Gözle görülebilecek zarar oluşturmazlar.

Type locality: Türkiye

Coğrafik dağılımı: Türkiye

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Ankara

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.75’de verilmektedir.

Çizelge 4.75 Aculops sp.(V)’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

23.08.2004 Altınpark Populus alba L. Vagrant Populus alba L. 10.06.2005 Fen Fak. Vagrant Populus alba L. 07.07.2005 Kuğulu park Vagrant Populus alba L. 14.07.2005 Behiçbey Vagrant Populus alba L. 21.07.2005 Kurtuluş parkı Vagrant Populus alba L. 19.07.2006 Çamlıdere Vagrant

4.1.1.2.15.8 Tür: Aculops sp.(VI)

Bu türün dünya için yeni olduğu düşünülmekte ve üzerinde çalışmalar sürmektedir.

Tip Konukçu: Populus nigra L.

203

Konukçu Familyası: Salicaceae

Zararı: Yaprakların alt yüzünde serbest yaşarlar. Gözle görülebilecek zarar oluşturmazlar.

Type locality: Türkiye

Coğrafik dağılımı: Türkiye

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Ankara

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.76’da verilmektedir.

Çizelge 4.76 Aculops sp.(VI)’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli Populus nigra L. Vagrant 29.09.2005 Altınpark Populus nigra L. Vagrant 12.05.2005 Dekanlık Populus nigra L. Vagrant 26.05.2005 Meteoroloji Populus nigra L. Vagrant 10.06.2006 Fen Fak. Populus nigra L. Vagrant 07.07.2005 Seğmenler parkı Populus nigra L. Vagrant 07.07.2005 Kuğulu park Populus nigra L. Vagrant 14.07.2005 Behiçbey Populus nigra L. Vagrant 21.07.2005 Kurtuluş parkı

204

4.1.1.2.15.9 Tür: Aculops rhodensis (Keifer, 1957)

Tanımı: Bu türün tanımı 1957 yılında Keifer, tarafından yapılmıştır (Şekil 4.69).

Tip Konukçu: Salix sp.

Diğer Konukçuları: Salix alba, S. eleagnos, S. fragilis L.

Konukçu Familyası: Salicaceae

Zararı: Yaprakların alt yüzünde serbest yaşarlar. Gözle görülebilecek zarar oluşturmazlar.

Şekil 4.69 Aculops rhodensis (Keifer, 1957)

205

Type locality: Amerika (New York)

Coğrafik dağılımı: Macaristan, Amerika, İtalya

Bölgesel dağılımı: Palearktik, Nearktik

Türkiye’deki dağılımı: Mevcut literatür bulgularına göre bu tür Türkiye faunası için ilk kayıttır.

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.77’de verilmektedir.

Çizelge 4.77 Aculops rhodensis’in Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

06.07.2004 Keçiören Salix alba L. Vagrant Salix alba L. Vagrant 06.05.2005 Ziraat Fak. Salix alba L. Vagrant 17.06.2005 Demet parkı Salix alba L. Vagrant 29.06.2005 F.S.M.parkı Salix alba L. Vagrant 15.08.2005 Karagöl Salix alba L. Vagrant 26.08.2005 Beypazarı (İnözü) Salix alba L. Vagrant 24.08.2005 Memlik

4.1.1.2.16 Cins: Anthocoptes Nalepa, 1892

4.1.1.2.16.1 Tür: Anthocoptes sp.(I)

Bu türün dünya için yeni olduğu düşünülmekte ve üzerinde çalışmalar sürmektedir.

Tip Konukçu: Cornus causa L.

206

Konukçu Familyası: Cornaceae

Zararı: Yaprakların alt yüzünde serbest yaşarlar. Gözle görülebilecek zarar oluşturmazlar.

Type locality: Türkiye

Coğrafik dağılımı: Türkiye

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Ankara

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.78’de verilmektedir.

Çizelge 4.78 Anthocoptes sp.(I)’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

23.06.2005 Botanik parkı Cornus causa L. Vagrant Cornus causa L. 29.06.2005 Kanuni parkı Vagrant Cornus causa L. 21.07.2005 Kurtuluş parkı Vagrant

4.1.1.2.16.2 Tür: Anthocoptes sp.(II)

Bu türün dünya için yeni olduğu düşünülmekte ve üzerinde çalışmalar sürmektedir.

Tip Konukçu: Ficus benjamin

Konukçu Familyası: Moraceae

207

Zararı: Yaprakların alt yüzünde serbest yaşarlar. Gözle görülebilecek zarar oluşturmazlar.

Type locality: Türkiye

Coğrafik dağılımı: Türkiye

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Ankara

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.79’da verilmektedir.

Çizelge 4.79 Anthocoptes sp.’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu bitki Zarar Şekli Atatürk Orman Çiftliği 15.07.2004 (sera) Ficus benjamin Vagrant

4.1.1.2.16.3 Tür: Anthocoptes salicis (Nalepa, 1894)

Tanımı: Bu türün tanımı 1894 yılında Nalepa, tarafından yapılmıştır.

Tip Konukçu: Salix babylonica L.

Diğer Konukçuları: Salix alba, S. caprea, S. daphnoides L., S. erythroflexuosa, S. matsudana L., S. purpurea L., S. viminalis L.

Konukçu Familyası: Salicaceae

Zararı: Yapraklarda serbest yaşarlar. Gözle görülebilecek zarar oluşturmazlar.

208

Type locality: Avusturya

Coğrafik dağılımı: Avusturya, Finlandiya, Fransa, Almanya, Macaristan, İtalya, İspanya, Türkiye

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.80’de verilmektedir.

Çizelge 4.80 Anthocoptes salicis’in Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu bitki Zarar Şekli Salix alba L. 06.07.2004 Keçiören Vagrant Salix alba L. Vagrant 06.05.2005 Ziraat Fak. Vagrant 12.05.2005 Dekanlık Salix bobylonica L. Vagrant 10.06.2005 Fen Fak. Salix bobylonica L. Salix alba L., Salix bobylonica L., Vagrant 17.06.2005 Demet parkı Salix motsudona L. Vagrant 29.06.2005 F.S.M.parkı Salix alba L. Vagrant 07.07.2005 Seğmenler parkı Salix bobylonica L. Vagrant 21.07.2005 Abdi İpekçi parkı Salix bobylonica L. Salix alba L. Vagrant 15.08.2005 Karagöl Salix alba L. Vagrant 26.08.2005 Beypazarı (İnözü) Salix alba L. Vagrant 24.08.2005 Memlik 29.09.2005 Altınpark Salix alba L. Vagrant Salix alba L. 20.06.2006 Dekanlık Vagrant

4.1.1.2.16.4 Tür: Anthocoptes aspidophorus (Nalepa, 1893)

Tanımı: Bu türün tanımı 1893 yılında Nalepa, tarafından yapılmıştır (Şekil 4.70).

209

Tip Konukçu: Anchusa officinalis L.

Konukçu Familyası: Boraginaceae

Zararı: Çiçeklerde deformasyonlara ve yapraklarda erineuma neden olurlar.

Şekil 4.70 Anthocoptes aspidophorus (Nalepa, 1893)

Type locality: Avusturya

Coğrafik dağılımı: Avusturya, Yugoslavya, Finlandiya

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Mevcut literatür bulgularına göre bu tür Türkiye faunası için ilk kayıttır.

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.81’de verilmektedir.

Çizelge 4.81 Anthocoptes aspidophorus’un Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu bitki Zarar Şekli

26.07.2005 Eğmir gölü Anchusa sp. Vagrant

210

4.1.1.2.16.5 Tür: Anthocoptes sp. (III)

Tip Konukçu: Platanus orientalis Brott.

Konukçu Familyası: Platanaceae

Zararı: Yapraklar üzerinde serbest yaşarlar. Gözle görülebilecek zarar oluşturmazlar.

Type locality: Türkiye

Coğrafik dağılımı: Türkiye

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Ankara

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.82’de verilmektedir.

Çizelge 4.82 Anthocoptes sp.(III)’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

17.06.2005 Demet parkı Platanus orientalis Brott. Vagrant

07.07.2005 Seğmenler parkı Platanus orientalis Brott. Vagrant

07.07.2005 Kuğulu park Platanus orientalis Brott. Vagrant

11.08.2005 Bişkek cad. Platanus orientalis Brott. Vagrant

22.08.2005 Kalecik Platanus orientalis Brott. Vagrant

211

4.1.1.2.16.6 Tür: Anthocoptes sp. (IV)

Bu türün dünya için yeni olduğu düşünülmekte ve üzerinde çalışmalar sürmektedir.

Tip Konukçu: Lithospermum arvensis

Konukçu Familyası:

Zararı: Yapraklar üzerinde serbest yaşarlar. Gözle görülebilecek zarar oluşturmazlar.

Type locality: Türkiye

Coğrafik dağılımı: Türkiye

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Ankara

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.83’de verilmektedir.

Çizelge 4.83 Anthocoptes sp.(IV)’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

17.06.2005 Demet parkı Lithospermum arvensis Vagrant

4.1.1.2.17 Cins: Tetra Keifer, 1944

4.1.1.2.17.1 Tür: Tetra concava (Keifer, 1939)

Tanımı: Bu türün tanımı 1939 yılında Keifer, tarafından yapılmıştır (Şekil 4.71).

212

Tip Konukçu: Ulmus minor P. Mill., U. procera Salisb, U. carpinifolia Ruppius

Konukçu Familyası: Ulmaceae

Zararı: Yapraklarda serbest yaşarlar. Gözle görülebilecek zarar oluşturmazlar.

Şekil 4.71 Tetra concava (Keifer, 1939)

Type locality: Amerika (Kaliforniya, Washington)

Coğrafik dağılımı: İtalya, Çin, Amerika, Macaristan

Bölgesel dağılımı: Palearktik, Nearktik, Oriental

Türkiye’deki dağılımı: Mevcut literatür bulgularına göre bu tür Türkiye faunası için ilk kayıttır.

213

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.84’de verilmektedir.

Çizelge 4.84 Tetra concava’nın Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu bitki Zarar Şekli

22.08.2005 Kalecik Glysrizza glabra L. Vagrant

4.1.1.2.18 Cins: Tegolophus Keifer, 1961

4.1.1.2.18.1 Tür: Tegolophus califraxini (Keifer, 1938)

Tanımı: Bu türün tanımı 1938 yılında Keifer, tarafından yapılmıştır (Şekil 4.72).

Tip Konukçu: Fraxinus sp. L.

Diğer Konukçuları: Fraxinus angustifolia, Fraxinus dipetala Hook.&Arn., F. excelsior L., F. ornus L., F. pennsylvanica Marsh, F. velutina

Konukçu Familyası: Oleaceae

Zararı: Yapraklarda beslenmeleri sonucu, yaprakların uç kısımlarında içe doğru kıvrılmalara neden olurlar.

214

Şekil 4.72 Tegolophus califraxini (Keifer, 1938)

Type locality: Amerika (Kaliforniya)

Coğrafik dağılımı: Macaristan, İtalya, Amerika

Bölgesel dağılımı: Palearktik, Nearktik

Türkiye’deki dağılımı: Mevcut literatür bulgularına göre bu tür Türkiye faunası için ilk kayıttır

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.85’de verilmektedir.

215

Çizelge 4.85 Tegolophus califraxini’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu bitki Zarar Şekli

06.05.2004 Ziraat Fak. Fraxinus excelsior L. Vagrant Fraxinus excelsior L. Vagrant 06.05.2005 Ziraat Fak. Fraxinus excelsior L. Vagrant 12.05.2005 Dekanlık Fraxinus excelsior L. Vagrant 26.05.2005 Meteroloji Fraxinus excelsior L. Vagrant 02.06.2005 Aydınlıkevler Fraxinus excelsior L. Vagrant 10.06.2005 Fen Fak. Fraxinus excelsior L. Vagrant 17.06.2005 Demet parkı Fraxinus excelsior L. Vagrant 23.06.2005 Botanik parkı Fraxinus excelsior L. Vagrant 29.06.2005 F.S.M. parkı Fraxinus excelsior L. Vagrant 07.07.2005 Kuğulu park Fraxinus excelsior L. Vagrant 14.07.2005 Behiçbey Fraxinus excelsior L. Vagrant 21.07.2005 Abdi İpekçi parkı Fraxinus excelsior L. Vagrant 21.07.2005 Kurtuluş parkı Fraxinus excelsior L. Vagrant 01.09.2005 Vedat Dolakay parkı

4.1.1.2.19 Cins: Reckella Bagdasarian, 1975

4.1.1.2.19.1 Tür: Reckella celtis Bagdasarian, 1975

Tanımı: Bu türün tanımı 1975 yılında Bagdasarian, tarafından yapılmıştır (Şekil 4.74).

Tip Konukçu: Celtis caucasica W. (Şekil 4.73)

Diğer Konukçuları: Celtis australis L.

216

Konukçu Familyası: Ulmaceae

Zararı: Yapraklarda beslenmeleri sonucu yaprakların alt yüzünde erineum, üst yüzünde ise gallere neden olurlar.

Şekil 4.73 Celtis sp. L. üzerindeki Reckella celtis Bagdasarian, 1975 zararı

Şekil 4.74 Reckella celtis Bagdasarian, 1975

Type locality: Ermenistan

Coğrafik dağılımı: Ermenistan, Yugoslavya

217

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Mevcut literatür bulgularına göre bu tür Türkiye faunası için ilk kayıttır.

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.86’da verilmektedir.

Çizelge 4.86 Reckella celtis’in Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları Tarih Toplanan Yer Konukçu bitki Zarar Şekli

22.08.2005 Çubuk 1 Celtis sp. Erineum-gal

4.1.1.2.20 Cins: Tegonotus Nalepa, 1890

4.1.1.2.20.1 Tür: Tegonotus sp. (I)

Bu türün dünya için yeni olduğu düşünülmekte ve üzerinde çalışmalar sürmektedir.

Tip Konukçu: Cornus sanquinea L.

Konukçu Familyası: Cornaceae

Zararı: Yapraklarda serbest olarak yaşarlar. Gözle görülebilecek zarar oluşturmazlar.

Type locality: Türkiye

Coğrafik dağılımı: Türkiye

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Ankara

218

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.87’de verilmektedir.

Çizelge 4.87 Tegonotus sp.(I)’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

09.09.2005 Işık dağı Cornus sanquinea L. Vagrant

4.1.1.2.21 Cins: Boczekiana Petanovic, 2001

4.1.1.2.21.1 Tür: Boczekiana celtidis Petanovic, 2001

Tanımı: Bu türün tanımı 2001 yılında Petanovic, tarafından yapılmıştır (Şekil 4.75).

Tip Konukçu: Celtis australis L.

Konukçu Familyası: Ulmaceae

Zararı: Yaprakların alt yüzünde serbest olarak yaşarlar. Gözle görülebilecek zarar oluşturmazlar.

219

Şekil 4.75 Boczekiana celtidis Petanovic, 2001

Type locality: Yugoslavya

Coğrafik dağılımı: Yugoslavya

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Mevcut literatür bulgularına göre bu tür Türkiye faunası için ilk kayıttır.

220

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.88’de verilmektedir.

Çizelge 4.88 Boczekiana celtidis’in Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

17.06.2005 Demet parkı Cornus causa L. Vagrant Cornus causa L. 23.07.2005 Botanik parkı Vagrant Cornus causa L. 29.06.2005 Kanuni parkı Vagrant Cornus causa L. 21.07.2005 Kurtuluş parkı Vagrant

4.1.1.2.22 Cins: Shevtchenkella Bagdasarian, 1978

4.1.1.2.22.1 Tür: Shevtchenkella carinata (Nalepa, 1892)

Tanımı: Bu türün tanımı 1892 yılında Nalepa, tarafından yapılmıştır (Şekil 4.76).

Tip Konukçu: Aesculus carnea

Diğer Konukçuları: Aesculus californica Spach., A. glabra, A. hippocastanum L., A. pavia L., A. rubiconda Lois.

Konukçu Familyası: Hippocastanaceae

Zararı: Yapraklarda beslenmeleri sonucu pas rengi görünüme neden olurlar.

221

Şekil 4.76 Shevtchenkella carinata (Nalepa, 1892)

Type locality: Almanya

Coğrafik dağılımı: Bulgaristan, Almanya, Macaristan, Polonya, Yugoslavya

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Mevcut literatür bulgularına göre bu tür Türkiye faunası için ilk kayıttır.

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.89’da verilmektedir.

222

Çizelge 4.89 Shevtchenkella carinata’nın Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu bitki Zarar Şekli

17.06.2005 Demet parkı Aesculus hippocastaneum Knopse Vagrant Aesculus hippocastaneum Knopse 23.06.2005 Botanik parkı Vagrant Aesculus hippocastaneum Knopse 29.06.2005 F.S.M parkı Vagrant Aesculus hippocastaneum Knopse 07.07.2005 Seğmenler parkı Vagrant

4.1.1.2.22.2 Tür: Shevtchenkella sp. (I)

Bu türün dünya için yeni olduğu düşünülmekte ve üzerinde çalışmalar sürmektedir.

Tip Konukçu: Acer campestre L., A. pseudoplatanoides L.

Konukçu Familyası: Aceraceae

Zararı: Yapraklarda serbest yaşarlar. Gözle görülebilecek zarar oluşturmazlar.

Coğrafik dağılımı: Türkiye

Type locality: Türkiye

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Ankara

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.90’da verilmektedir.

223

Çizelge 4.90 Shevtchenkella sp.(I)’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

15.08.2005 Karagöl Acer campestre L. Vagrant

17.06.2005 Demet parkı Acer pseudoplatenus L. Vagrant

23.06.2005 Botanik parkı Acer pseudoplatenus L. Vagrant

4.1.1.2.22.3 Tür: Shevtchenkella brevisetosa (Hodgkiss, 1913)

Sinonim: Tegonotus negundella Keifer, 1939

Tanımı: Bu türün tanımı 1913 yılında Hodgkiss, tarafından yapılmıştır (Şekil 4.77).

Tip Konukçu: Acer negundo L.

Diğer Konukçuları: Acer campestre L., A. macrophyllum Pursh, A. negundo L. var. californicum (T. & G.) Sarg., A. pseudoplatanus

Konukçu Familyası: Aceraceae

Zararı: Yapraklar üzerinde serbest yaşarlar. Gözle görülebilecek zarar oluşturmazlar.

224

Şekil 4.77 Shevtchenkella brevisetosa (Hodgkiss, 1913)

Type locality: ABD

Coğrafik dağılımı: Kanada, Macaristan, İtalya, Polonya, ABD, Yugoslavya

Bölgesel dağılımı: Palearktik, Nearktik

Türkiye’deki dağılımı: Mevcut literatür bulgularına göre bu tür Türkiye faunası için ilk kayıttır.

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.91’da verilmektedir.

225

Çizelge 4.91 Shevtchenkella brevisetosa’nın Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

10.06.2005 Fen Fak. Acer negundo L. Vagrant Acer negundo L. Vagrant 17.06.2005 Demet parkı Acer negundo L. Vagrant 23.06.2005 Botanik parkı Acer negundo L. Vagrant 29.06.2005 F.S.M. parkı

4.1.1.3 Familya: Diptilomiopidae

Empodium bölmeli, genellikle derindir. Frontal lob kısa seta sc gelişmiş. Coxal seta,genual, tibial and tarsal seta gelişmiş.

4.1.1.3.1 Cins: Rhyncaphytoptus Keifer, 1939

4.1.1.3.1.1 Tür: Rhyncaphytoptus ficifoliae Keifer, 1939

Tanımı: Bu türün tanımı 1939 yılında Keifer, tarafından yapılmıştır (Şekil 4.78).

Tip Konukçu: Ficus sp.

Diğer Konukçuları: Ficus carica L., Medicago sativa L.

Konukçu Familyası: Moraceae, Fabaceae

Zararı: Yapraklarda beslenmeleri sonucu renk açılmalarına neden olurlar.

226

Şekil 4.78 Rhyncaphytoptus ficifoliae Keifer, 1939

Type locality: Amerika (Kaliforniya)

Coğrafik dağılımı: Ermenistan, Bosna Hersek, Bulgaristan, Şili, Hırvatistan, Mısır, İngiltere, Yunanistan, Hindistan, Irak, Iran, İtalya, Makedonya, Portekiz, Yugoslavya

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Mevcut literatür bulgularına göre bu tür Türkiye faunası için ilk kayıttır.

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.92’de verilmektedir.

227

Çizelge 4.92 Rhyncaphytoptus ficifoliae’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

17.06.2005 Demetevler 4. cadde Ficus carica L. Vagrant

29.06.2005 Etlik (ev bahçesi) Ficus carica L. Vagrant

4.1.1.3.1.2 Tür: Rhyncaphytoptus sp. (I)

Bu türün dünya için yeni olduğu düşünülmekte ve üzerinde çalışmalar sürmektedir.

Tip Konukçu: Euonymus sp.

Konukçu Familyası: Celastraceae

Zararı: Yapraklarda serbest yaşarlar. Gözle görülebilecek zarar oluşturmazlar.

Type locality: Türkiye (Ankara)

Coğrafik dağılımı: Türkiye (Ankara)

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.93’de verilmektedir.

Çizelge 4.93 Rhyncaphytoptus sp.(I)’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

01.08.2005 Çamlıdere Euonymus sp. Vagrant

23.06.2005 Botanik parkı Euonymus sp. Vagrant

228

4.1.1.3.1.3 Tür: Rhyncaphytoptus pauciannulatus Liro, 1943

Tanımı: Bu türün tanımı 1943 yılında Liro, tarafından yapılmıştır (Şekil 4.79).

Tip Konukçu: Cotoneaster melanocarpus

Diğer Konukçuları: Cotoneaster integerrimus Medicus, C. tomentosum Lindley, C. nebrodensis Guss.

Konukçu Familyası: Rosaceae

Zararı: Yapraklarda serbest yaşarlar. Gözle görülebilecek zarar oluşturmazlar.

Şekil 4.79 Rhyncaphytoptus pauciannulatus Liro, 1943

Type locality: Finlandiya

Coğrafik dağılımı: Finlandiya, Yugoslavya

Bölgesel dağılımı: Palearktik

229

Türkiye’deki dağılımı: Mevcut literatür bulgularına göre bu tür Türkiye faunası için ilk kayıttır.

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.94’de verilmektedir.

Çizelge 4.94 Rhyncaphytoptus pauciannulatus’nın Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

01.08.2005 Çamlıdere Cotoneaster horizontalis Decne. Vagrant

23.06.2005 Botanik parkı Cotoneaster salicifolia Decne. Vagrant

4.1.1.3.1.4 Tür: Rhyncaphytoptus sp.(II)

Tip Konukçu: Platanus orientalis Brot.

Konukçu Familyası: Platanaceae

Zararı: Yapraklar üzerinde serbest yaşarlar. Gözle görülebilecek zarar oluşturmazlar.

Type locality: Türkiye

Coğrafik dağılımı: Türkiye

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Ankara

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.95’de verilmektedir.

230

Çizelge 4.95 Rhyncaphytoptus sp.(II)’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

08.05.2004 Dekanlık Platanus orientalis Brot. Vagrant

06.05.2005 Ziraat Fak. Platanus orientalis Brot. Vagrant

12.05.2005 Dekanlık Platanus orientalis Brot. Vagrant

10.06.2005 Fen Fak. Platanus orientalis Brot. Vagrant

17.06.2005 Cemre parkı (Demetevler) Platanus orientalis Brot. Vagrant

29.06.2005 Etlik (F.S.M. parkı) Platanus orientalis Brot. Vagrant Platanus orientalis Brot. 07.07.2005 Kuğulupark Vagrant Platanus orientalis Brot. 07.07.2005 Seğmenler parkı Vagrant Platanus orientalis Brot. 21.07.2005 Abdi İpekçi parkı Vagrant Platanus orientalis Brot. 21.07.2005 Kurtuluş parkı Vagrant Platanus orientalis Brot. 11.08.2005 Bişkek caddesi Vagrant Platanus orientalis Brot. 22.08.2005 Kalecik Vagrant Platanus orientalis Brot. 17.06.2006 Çamlıdere Vagrant Platanus orientalis Brot. 20.08.2006 Botanik parkı Vagrant

4.1.1.3.1.5 Tür: Rhyncaphytoptus sp. (III)

Bu türün yeni olduğu düşünülmekte ve üzerinde çalışmalar sürmektedir.

Tip Konukçu: Rhus cariaria L.

Konukçu Familyası: Anacardiaceae

Zararı: Yapraklar üzerinde serbest yaşarlar. Gözle görülebilecek zarar oluşturmazlar.

231

Type locality: Türkiye

Coğrafik dağılımı: Türkiye

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’ deki dağılımı: Ankara

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.96’da verilmektedir.

Çizelge 4.96 Rhyncaphytoptus sp.(III)’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

26.07.2005 Eğmir gölü Rhus cariaria L. Vagrant

24.08.2005 Memlik Rhus cariaria L. Vagrant

4.1.1.3.1.6 Tür: Rhyncaphytoptus sp. (IV)

Bu türün dünya için yeni olduğu düşünülmekte ve üzerinde çalışmalar sürmektedir.

Tip Konukçu: Ulmus campestris Mill.

Konukçu Familyası: Ulmaceae

Zararı: Yapraklarda serbest olarak yaşarlar.

Type locality: Türkiye

Coğrafik dağılımı: Türkiye

232

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Ankara

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.97’de verilmektedir.

Çizelge 4.97 Rhyncaphytoptus sp.(IV)’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli 06.07.2004 Keçiören Ulmus campestris Mill. Vagrant 06.05.2005 Ziraat Fak. Ulmus campestris Mill. Vagrant 26.05.2005 Meteoroloji Ulmus campestris Mill. Vagrant 23.06.2005 Botanik parkı Ulmus campestris Mill. Vagrant 21.07.2005 Kurtuluş parkı Ulmus campestris Mill. Vagrant 26.08.2005 Beypazarı (İnözü) Ulmus campestris Mill. Vagrant 24.08.2005 Memlik Ulmus campestris Mill. Vagrant 09.09.2005 Işık dağı Ulmus campestris Mill. Vagrant

15.08.2005 Karagöl Ulmus campestris Mill. Gal

4.1.1.3.2 Cins: Brevulacus Manson, 1984

4.1.1.3.2.1 Tür: Brevulacus sp.

Bu türün dünya için yeni olduğu düşünülmekte ve üzerinde çalışmalar sürmektedir.

Tip Konukçu: Quercus robur L.

Konukçu Familyası: Fagaceae

Zararı: Yapraklarda serbest olarak yaşarlar. Gözle görülebilecek zarar oluşturmazlar.

Type locality: Türkiye

233

Coğrafik dağılımı: Türkiye

Bölgesel dağılımı: Palearktik

Türkiye’deki dağılımı: Ankara

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.98’ de verilmiştir.

Çizelge 4.98 Brevulacus sp.’nin Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

25.10.2004 Mamak Quercus robur L. Vagrant Quercus robur L. 06.05.2005 Ziraat Fak. Vagrant Quercus robur L. 26.05.2005 Meteoroloji Vagrant Quercus robur L. 02.06.2005 Fen Fak. Vagrant Quercus robur L. 29.06.2005 Etlik Vagrant Quercus robur L. 07.07.2005 Kuğulu park Vagrant Quercus robur L. 14.07.2005 Behiçbey Vagrant Quercus robur L. 15.082005 Karagöl Vagrant

13.09.2005 Hacıkadın deresi Quercus robur L. Vagrant

4.1.1.3.2.2 Tür: Brevulacus reticulatus Manson, 1984

Tanımı: Bu türün tanımı 1984 yılında Manson, tarafından yapılmıştır (Şekil 4.80).

Tip Konukçu: Quercus sp.

Diğer Konukçuları: Quercus robur L.

234

Konukçu Familyası: Fagaceae

Zararı: Yapraklarda serbest olarak yaşarlar. Gözle görülebilecek zarar oluşturmazlar.

Şekil 4.80 Brevulacus reticulatus Manson, 1984

Type locality: Yeni Zelanda

Coğrafik dağılımı: Çin, Polonya, Yeni Zelanda

Bölgesel dağılımı: Oriental, Australian

Türkiye’deki dağılımı: Mevcut literatür bulgularına göre bu tür Türkiye faunası için ilk kayıttır.

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli: Çizelge 4.99’da verilmektedir.

235

Çizelge 4.99 Brevulacus reticulatus’un Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

25.10.2004 Mamak Quercus robur L. Vagrant Quercus robur L. 06.05.2005 Ziraat Fak. Vagrant Quercus robur L. 26.05.2005 Meteoroloji Vagrant Quercus robur L. 02.06.2005 Fen Fak. Vagrant Quercus robur L. 29.06.2005 Etlik Vagrant Quercus robur L. 07.07.2005 Kuğulu park Vagrant Quercus robur L. 14.07.2005 Behiçbey Vagrant Quercus robur L. 15.082005 Karagöl Vagrant

13.09.2005 Hacıkadın deresi Quercus robur L. Vagrant

4.1.1.3.3 Cins: Diptacus Keifer, 1951

4.1.1.3.3.1 Tür: Diptacus gigantorhynchus (Nalepa, 1892)

Sinonim: Diptacus prunorum Keifer, 1939

Tanımı: Bu türün tanımı 1892 yılında Keifer, tarafından yapılmıştır (Şekil 4.81).

Tip Konukçu: Prunus domestica L.

Diğer Konukçuları: Cerasus avium L., C. Vulgaris L., Cornus sanguinea L., Crataegus laeviagata L., C. Oxyacantha L., Cucumis sativus L., Cydonia oblonga Mill., Grossularia sp., Malus domestica Borkh., Malus spp., Malus sylvestris Miller, Mespilus germanica L., Physocarpus opulifolia L., Prunus armeniaca L., P. avium L., P. cerasifera Ehrh., P. cerasifera Hesse, P. cerasus L., P. divaricata L., P. dulcis Mill., P. amygdalus, P. insititia L., P. insititia, P. insititia syriaca, P. insititia St. Julien, P. italica Borkh., P. mahaleb L., P. mume, P. persica L., Prunus sp., P. spinosa L., P.

236

triloba Lindl., P. vulgaris, Pyrus malus, P. malus f. acerba, Ribes rubrum L., Rubus vitifolius Cham. & Schlecht., Vitis californica Benth., V. vinifera L.

Konukçu Familyası: Rosaceae, Cucurbitaceae

Zararı: Yaprakalarda serbest yaşarlar ve pas rengi görünüme neden olurlar.

Şekil 4.81 Diptacus gigantorhynchus (Nalepa, 1892)

Type locality: Avusturya

Coğrafik dağılımı: Ermenistan, Avusturalya, Avusturya, Bosna Hersek, Bulgaristan, Kanada, Çin, Hırvatistan, Kıbrıs, İngiltere, Finlandiya, Almanya, Macaristan, İtalya, Lübnan, Maderadası, Yeni Zelanda, Polonya, Portekiz, İsveç, İsviçre, Türkiye, ABD, Yugoslavya.

Bölgesel dağılımı: Palearktik

237

Türkiye’ deki dağılımı: Erzurum (Alaoğlu, 1984)

Ankara ilindeki dağılımı, konukçuları ve zarar şekli:Çizelge 4.100’de verilmektedir.

Çizelge 4.100 Diptacus gigantorhynchus’ın Ankara ilindeki dağılımı ve konukçuları

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Zarar Şekli

06.05.2005 Ziraat Fak. Cydonia vulgaris Mill. Vagrant Cydonia vulgaris Mill. 07.07.2005 Kuğulu park Vagrant Cydonia vulgaris Mill. 01.08.2005 Kurtboğazı Vagrant Cydonia vulgaris Mill. 11.08.2005 Yunus Emre parkı Vagrant

238

4.2 Ankara İlinde Park ve Süs Bitkilerinde Eriophyoidea (Acarina) Türleri Üzerinde Saptanan Doğal Düşmanların Genel Değerlendirmesi

Çizelge 4.101 Ankara ilinde park ve süs bitkilerinde Eriophyoidea türleri üzerinde saptanan doğal düşmanların genel değerlendirmesi

Tarih Toplanan Yer Eriophyoidea Doğal Düşmanlar Phyllocoptes didelphis Adalia fasciatopunctata 26.10.2004 Altınpark Keifer, 1954 revelierei (Mulsant) Phyllocoptes didelphis Scymnus subvillosus (Goeze), 18.07.2004 Dekanlık Keifer, 1954 Anthocoridae Brevulacus reticulatus Manson, 1984 Scymnus marginalis (Rossi), 21.07.2004 Mamak Anthocoridae Cecidophyopsis vermiformis Nalepa, 1889 Scymnus rubromaculatus 10.08.2004 Nallıhan (Goeze) Glyptacus erevanicus Shevtchenko & Scymnus pallipediformis 14.08.2004 Sincan Pogosova, 1983 (Günther) Cecidophyes gymnaspis Coccinula 23.08.2004 Altınpark Nalepa, 1892 quatuordecimpstlata (L.) Glyptacus erevanicus Shevtchenko & Adalia bipunctata (L.), 03.05.2004 Botanik parkı Pogosova, 1983 Anthocoridae Aceria salicina Nalepa, 1911 Coccinella 25.10.2004 Mamak quatuordecimpustulata (L.) Acalitus phloeocoptes Nalepa, 1890 Propylaea 01.10.2004 Keçiören quatuordecimpunctata (L.) Cecidophyopsis Psyllobora vermiformis Nalepa, vigintiduopunctata (L.) 29.09.2005 Altınpark 1889 Anthocoridae Cecidophyopsis vermiformis Nalepa, Coccinella septempunctata 12.05.2005 Dekanlık 1889 (L.), Anthocoridae Eriophyes platani 12.05.2005 Dekanlık Domes, 2002 Chilocorus bipustulatus (L.) Euseius finlandicus (Oudemans), Zetzellia mali (Ewing), Adalia Coptophylla lamimani fasciatopunctata reveliereic 12.05.2005 Dekanlık Keifer, 1939 (Mulsant)

239

Eriophyes pyri, Phyllocoptes amygdali Exochomus quadri pustulatus 26.05.2005 Meteroloji Bagdasarian, 1972 (L.) Stethorus gilvifrons (Mulsant), Pronematus sp., Eriophyes tiliae Nalepa, Euseius finlandicus 26.05.2005 Meteoroloji 1890 (Oudemans),Anthocoridae Phyllocoptes malinus Oenopia (Synharmonia) 17.06.2005 Demet parkı Nalepa, 1892 conglobata (L.) Euseius finlandicus (Oudemans), Zetzellia mali (Ewing), Adalia Eriophyes armeniacus fasciatopunctata revelierei 07.07.2005 Kuğulu park Bagdasarian, 1970 (Mulsant) Pronematus sp., Euseius finlandicus (Oudemans), Vasates immigrans Exochomus quadripustulatus 10.06.2005 Fen Fak. Keifer, 1940 (L.), Anthocoridae Euseius finlandicus (Oudemans), Coccinula Cecidophyes gymnaspis quatuordecimpstlata (L.), 17.06.2005 Demet parkı Nalepa, 1892 Anthocoridae Phyllocoptes pruni Euseius finlandicus Soliman & Abou-Awad, (Oudemans), Zetzellia mali 23.06.2005 Botanik parkı 1979 (Ewing) Calepitrimerus baileyi Euseius finlandicus Keifer, 1938 (Oudemans), Zetzellia mali 29.06.2005 Kanuni parkı (Ewing) Colomerus vitis Euseius finlandicus 17.06.2005 Cemre parkı Pagenstecher, 1857 (Oudemans), Anthocoridae Euseius finlandicus (Oudemans), Zetzellia mali (Ewing) Adalia Cecidophyes gymnaspis fasciatopunctata revelierei 23.06.2005 Botanik parkı Nalepa, 1892 (Mulsant) Phyllocoptes sp. Euseius finlandicus 11.08.2006 Batıkent (Oudemans), Anthocoridae Zetzelliamali (Ewing) Kampmiodromus aberrans, Aceria ilicis Canestrini, Euseius finlandicus 13.07.2005 Çamlıdere 1890 (Oudemans) Aceria tamaricis Euseius finlandicus Trotter, 1901 (Oudemans), Zetzellia mali 07.07.2005 Kuğulu park (Ewing) Anthocoptes salicis Euseius finlandicus Nalepa, 1894 (Oudemans), Zetzellia mali Seğmenler (Ewing), Adalia 07.07.2005 parkı fasciatopunctata revelierei

240

Eriophyes platani Euseius finlandicus Domes, 2002 (Oudemans), Zetzellia mali (Ewing), Exochomus Abdi İpekçi quadripustulatus (L.), 21.07.2005 parkı Anthocoridae Tegolophus califraxini Pronematus sp., Euseius 21.07.2005 Kurtuluş parkı Keifer, 1938 finlandicus (Oudemans) Phyllocoptes pruni Soliman & Abou-Awad, Zetzellia mali (Ewing), 23.07.2005 Botanik parkı 1979 Anthocoridae Pronematus sp., Euseius finlandicus (Oudemans), Phyllocoptes pruni Zetzellia mali (Ewing), Soliman & Abou-Awad, Adalia bipunctata (L.), 1979 Coccinula 01.08.2005 Kurt boğazı quatuordecimpstlata (L.) Pronematus sp., Euseius Eriophyes viburni finlandicus(Oudemans), Nalepa,1889 Adalia fasciatopunctata 11.08.2005 Bişkek caddesi Phyllocoptes sp. revelierei (Mulsant) Eriophyes viburni Euseius finlandicus Nalepa, 1889, Eriophyes (Oudemans), Zetzellia mali 15.08.2005 Karagöl sorbi Canestrini, 1890 (Ewing) Zetzellia mali (Ewing), Aculops rhodensis Coccinula 15.08.2005 Karagöl Keifer, 1957 quatuordecimpstlata (L.) Eriophyes sp. (sp) Euseius finlandicus (Oudemans), Zetzellia mali (Ewing), Exochomus 24.08.2005 Memlik quadripustulatus (L.) Eriophyes sp. (sp) Pronematus sp., Euseius 17.06.2006 Çamlıdere finlandicus(Oudemans) Epitrimerus tanaceti Euseius finlandicus 19.07.2006 Çamlıdere Boczek & Davis, 1984 (Oudemans) Eriophyes pyri Pronematus sp., 20.08.2006 Botanik parkı Pagenstecher, 1857 Anthocoridae

Yapılan incelemeler sonucunda Euseius finlandicus, Pronematus sp., Zetzellia mali Kampmiodromus aberrans avcıların eriophyoid akarlar üzerinde beslendikleri tespit edilmiştir (Çizelge 4.101). Phytoseiidae, Stigmaeidae familyasına ait türlerin Eriophyoidea üst familyasına bağlı türler üzerinde beslendikleri Lindquist et al, 1996 tarafından bildirilmiştir.

241

Örnekleme yapılan alanlarda Coccinellidae familyasına ait avcı türler tespit edilmiştir. Coccinellidae familyası polifag olup, akarlar yanında diğer zararlılarla da beslenirler. Ancak Lindquist et al (1996), Coccinellidae familyasının eriophyoidlerin doğal düşmanları arasında olduğunu bildirmiştir. Bu konuda yeni çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır. Örnekleme yapılan alanlarda örneklenen avcıların zararlı üzerinde beslenme denemesi yapılmadığı için etkin doğal düşmanı olup olmadığı konusunda yorum yapılamamaktadır.

Ayrıca Hemiptera takımından Anthocoridae familyasına ait avcı türler toplanmış fakat bunların teşhisleri yaptırılamamıştır. Heitmans (1986), Orius vicunus (Heteroptera: Anthocoridae) nin eriophyoid akarlar üzerinde beslendiklerini bildirmiştir. Lindquist et al (1996), Anthocoridae familyasına ait türlerin eriophyoid akarlar üzerinde beslendiklerini bildirmiştir.

4.3 Aculus schlechtendali’nin Ankara İlinde Populasyon Gelişimi

Çalışmanın ikinci kısmı 2005-2006 yılları arasında Ankara ilinin üç farklı bölgesinde (Beşevler, Kalaba, Keçiören) Malus floribunda üzerinde Aculus schlechtendali’nin bu bölgelerdeki populasyon gelişimi incelenmiştir.

Aculus schlechtendali’nin örneklemesine 2005 yılının Nisan ayında başlanmış ve örneklemelere 2006 yılının Kasım ayına kadar üç bölgede devam edilmiştir. Yapılan örneklemeler sonucunda 2005-2006 yıllarında her üç bölgede zararlı benzer populasyon dalgalanmaları göstermiştir (Şekil 4.82, Şekil 4.83, Şekil 4.84). Zararlının kışı deutogyne döneminde ağaçların çatlak ve yarıklarında, henüz açılmamış olan tomurcuk diplerinde geçirdiği saptanmıştır. Sıcaklıkların yavaş yavaş artmaya başlamasıyla birlikte mayıs başında deutogyne dönemleri kışlaklarından çıkmış ve henüz yeni açılmakta olan gözlere geçiş yaparak burada beslenmeye başlamışlardır. Deutogyneler beslenirken aynı zamanda yumurtalarını beslendikleri bölgelere bırakmışlardır.

242

Mayıs ayı içerisinde kışlak çıkışları max. seviyeye ulaşmış artmaya başlamış ve bu dönemde ilk yumurtalarını bırakmışlardır. Yumurtalarını en fazla Mayıs ayı içerisinde bıraktıkları görülmektedir (Şekil 4.82, Şekil 4.83, Şekil 4.84). A. schlechtendali deutogyne döneminin bırakmış olduğu yumurtalardan, protogyne olarak isimlendirilen yazlık dişi ve erkek bireyler çıkmıştır (Şekil 4.84). Protogyneler yaz boyunca beslenip zarar oluşturan bireylerdir. Grafikler incelendiğinde her iki yılda da mayıs ayının sonlarında deutogyne populasyonunun düştüğü, protogyne populasyonunun ise artmaya başladığı görülmektedir. Her üç bölgede nymphopupalar (sakin dönemi) yaz dönemi boyunca saptanmıştır. Protogynelerin ortaya çıkmaya başladığı dönem M. floribunda’nın çiçeklenme ve yaprakların açılmaya başladığı döneme denk gelir bu dönemde protogyne bireyleri (dişi ve erkek) yaprak ve çiçeklerde beslenmeye başlamışlardır. Genel olarak her üç bölgede protogyne bireylerinin 2005 ve 2006 yıllarının Mayıs ve Haziran aylarında populasyon düzeylerinin yüksek olduğu görülmektedir. Protogyne bireylerinin beslenmeye devam etmesiyle birlikte yumurta koymaya başladığı belirlenmiştir. Tüm dönem boyunca yumurta bırakmaya devam eden protogyne bireylerinin ağustos ayında populasyonunun düştüğü görülmüştür. Yaz döneminde görülen yüksek sıcaklıkların genel olarak eriophyoid üzerinde olumsuz etkileri olduğu ve yüksek oranda ölümlere sebep olduğu bildirilmektedir (Linguist et al, 1996). Sıcaklıkların yükselmeye başladığı ağustos ayında zararlının populasyon düşmesi bu sıcaklardan kaynaklanan ölümlere bağlanabilir. Yaz dönemi süresince deutogyne bireylerinin populasyonunu düşük oranda da olsa sürdürmüş olduğu görülmektedir (Şekil 4.82, Şekil 4.83, Şekil 4.84).

243

Şekil 4.82 Aculus schlechtendali’nin Malus floribundaL. üzerinde Ankara Kalaba’da 2005–2006 yıllarındaki populasyon gelişimi

244

Şekil 4.83 Aculus schlechtendali’nin Malus floribundaL. üzerinde Ankara Keçiören’de 2005–2006 yıllarındaki populasyon gelişimi

245

Şekil 4.84 Aculus schlechtendali’nin Malus floribundaL. üzerinde Ankara Beşevler’de 2005–2006 yıllarındaki populasyon gelişimi

246

Eylül ayı sonlarına doğru havaların soğumaya başlamasıyla beraber protogyne ve protogyne yumurta populasyonu düşmekte, deutogyne populasyonu ise tekrar yükselmeye başlamaktadır. Soğuk havalarda deutogyne dönemindeki populasyon artışı zararlının kışı bu dönemde geçirdiğini göstermektedir. Yine A. schlechtendali’nin tüm biyolojik dönemlerinin beslenme yöneyi seçimlerinin olmadığı belirlenmiştir. Ayrıca Lindquist et al, 1996’da zararlının kışı deutogyne döneminde geçirdiğini bildirmektedir.

Şekil 4.85 Aculus schlechtendali Nalepa,1892 farklı dönemleri (Nymphopupa, Yumurta, Protogyne)

247

4.4 Aculus schlechtendali’nin (Nalepa,1892) doğal düşmanlarının belirlenmesi

A. schlechtendali’nin doğal düşmanları Materyal ve Yöntem bölümünde belirtildiği gibi 2005–2006 yılları arasında Ankara ilinde belirlenen üç farklı alanda saptanmış ve bu doğal düşmanların listesi Çizelge 4.102’de verilmiştir.

Çizelge 4.102 Aculus schlechtendali’nin (Nalepa,1892) doğal düşmanları, toplandıkları tarih ve yerler

Tarih Toplanan Yer Konukçu Bitki Doğal Düşmanlar Malus floribunda Euseius L. finlandicus(Oudemans), Zetzellia mali(Ewing), Adalia fasciatopunctata revelierei 15.05.2004 Altınpark (Mulsant) Malus floribunda Euseius L. finlandicus(Oudemans), Coccinula 20.06.2004 Meteoroloji quatuordecimpstlata(L.) Malus floribunda Coccinula L. quatuordecimpstlata(L.), 21.07.2004 Mamak Anthocoridae Malus floribunda 03.08.2004 Elvankent L. Pronematus sp. Malus floribunda Euseius 14.08.2004 Sincan L. finlandicus(Oudemans) Malus floribunda 23.08.2004 Çankaya L. Zetzellia mali(Ewing) Malus floribunda 21.09.2004 Etimesgut L. Zetzellia mali(Ewing) Malus floribunda Exochomus quadripustulatus 27.09.2004 Pursaklar L. (L.), Anthocoridae Malus floribunda 01.10.2004 Keçiören L. Coccinella septempunctata (L.) Malus floribunda Euseius L. finlandicus(Oudemans), 12.05.2005 Babaharman parkı Zetzellia mali(Ewing) Malus floribunda Exochomus quadripustulatus 12.05.2005 Dekanlık L. (L.) Malus floribunda 26.05.2005 Meteroloji L. Zetzellia mali(Ewing) Malus floribunda Pronematus sp., Euseius L. finlandicus(Oudemans), 02.06.2005 Beşevler, Fen Fak. Zetzellia mali(Ewing), Adalia

248

bipunctata (L.), Coccinula quatuordecimpstlata(L.) Malus floribunda Pronematus sp., Euseius 02.06.2005 Aydınlıkevler L. finlandicus(Oudemans) Malus floribunda Coccinula 02.06.2005 Fen Fak. L. quatuordecimpstlata(L.) Malus floribunda Pronematus sp., Zetzellia L. mali(Ewing), Coccinula 23.06.2005 Botanik parkı quatuordecimpstlata (L.) Malus floribunda Euseius L. finlandicus(Oudemans), Zetzellia mali(Ewing), Adalia fasciatopunctata revelierei 29.06.2005 Kanuni parkı (Mulsant) Malus floribunda Euseius L. finlandicus(Oudemans), Zetzellia mali(Ewing), Exochomus quadripustulatus 29.06.2005 Kanuni parkı (L.), Stethorus gilvifrons(L.) Malus floribunda Euseius 27.06.2005 Keçiören L. finlandicus(Oudemans) Malus floribunda Adalia fasciatopunctata L. revelierei (Mulsant), Zetzellia mali(Ewing), Scymnus 01.07.2006 Botanik parkı pallipediformis Malus floribunda Exochomus 04.07.2005 Kuğulu park L. quadripustulatus(L.) Malus floribunda Pronematus sp., Euseius L. finlandicus(Oudemans), Coccinula 07.07.2005 Seğmenler parkı quatuordecimpstlata(L.) Malus floribunda 11.07.2005 Beşevler L. Zetzellia mali(Ewing) Malus floribunda Exochomus L. quadripustulatus(L.), Euseius 14.07.2006 Mamak finlandicus(Oudemans) Malus floribunda Zetzellia mali(Ewing), Adalia L. bipunctata(L.), Coccinula quatuordecimpstlata(L.), 18.07.2005 Dekanlık Anthocoridae Malus floribunda Pronematus sp., Euseius L. finlandicus(Oudemans), Adalia fasciatopunctata revelierei 21.07.2005 Kurtuluş parkı (Mulsant) Malus floribunda Oenopia (Synharmonia) 25.07.2005 Keçiören L. conglobata(L.) Malus floribunda Coccinula 29.09.2005 Altınpark L. quatuordecimpstlata(L.)

249

Malus floribunda Euseius L. finlandicus(Oudemans), Zetzellia mali (Ewing), Exochomus quadripustulatus 01.08.2005 Kurt boğazı (L.) Malus floribunda Adalia fasciatopunctata 02.08.2005 Fen Fak. L. revelierei (Mulsant) Malus floribunda Euseius 09.08.2005 Keçiören L. finlandicus(Oudemans) Malus floribunda Euseius L. finlandicus(Oudemans), Zetzellia mali(Ewing), Adalia 11.08.2005 Bişkek caddesi fasciatopunctata revelierei (L.) Malus floribunda Pronematus sp., Euseius L. finlandicus(Oudemans), Exochomus quadripustulatus 13.08.2005 Çamlıdere (Mulsant) Malus floribunda Euseius L. finlandicus(Oudemans), Coccinula quatuordecimpstlata(L.), Adalia fasciatopunctata revelierei (Mulsant), 13.08.2006 Etimesgut Anthocoridae Malus floribunda Pronematus sp., Euseius 15.08.2005 Karagöl L. finlandicus(Oudemans), Malus floribunda Euseius L. finlandicus(Oudemans), 16.08.2005 Kalaba Anthocoridae Malus floribunda Pronematus sp., Euseius 23.08.2005 Beşevler L. finlandicus (Oudemans) Malus floribunda Zetzellia mali(Ewing), 30.08.2005 Keçiören L. Anthocoridae Malus floribunda 06.09.2005 Beşevler L. Scymnus marginalis(L.) Malus floribunda Euseius finlandicus, Zetzellia L. mali, Exochomus quadripustulatus (L.), 13.09.2005 Keçiören Stethorus gilvifrons (L.) Malus floribunda Coccinula quatuordecimpstlata 20.09.2005 Kalaba L. (L.) Malus floribunda Adalia fasciatopunctata 12.04.2006 Keçiören L. revelierei (Mulsant) Malus floribunda 19.04.2006 Beşevler L. Scymnus subvillosus (Goeze) Malus floribunda 26.04.2006 Kalaba L. Pronematus sp.

250

Malus floribunda Euseius L. finlandicus(Oudemans), Adalia fasciatopunctata revelierei 01.05.2006 Dışkapı (Mulsant) Malus floribunda Zetzellia mali(Ewing), 08.05.2006 Beşevler L. Anthocoridae Malus floribunda Euseius 15.05.2006 Keçiören L. finlandicus(Oudemans) Malus floribunda Anthocoridae, Adalia 17.06.2005 Demet parkı L. bipunctata (L.) Malus floribunda Pronematus sp., Scymnus 22.05.2006 Beşevler L. marginalis (Rossi) Malus floribunda Coccinula quatuordecimpstlata 29.05.2006 Kalaba L. (L.) Malus floribunda Adalia bipunctata, 06.06.2006 Keçiören L. Anthocoridae Malus floribunda Zetzellia mali(Ewing), 13.06.2006 Kalaba L. Anthocoridae Malus floribunda 20.06.2006 Fen fakültesi L. Scymnus subvillosus (Goeze) Malus floribunda Pronematus sp., Euseius L. finlandicus(Oudemans), Zetzellia mali(Ewing), Adalia 27.06.2006 Keçiören bipunctata Malus floribunda Adalia bipunctata (L.), L. Scymnus marginalis (Rossi), 29.06.2005 Kanuni parkı Anthocoridae Malus floribunda 29.06.2005 Kanuni parkı L. Pronematus sp. Malus floribunda Adalia fasciatopunctata 04.07.2006 Beşevler L. revelierei (Mulsant) Malus floribunda 11.07.2006 Keçiören L. Chilocorus bipustulatus (L.) Malus floribunda Euseius L. finlandicus(Oudemans), 14.07.2006 Mamak Zetzellia mali(Ewing) Malus floribunda 18.07.2006 Kalaba L. Pronematus sp.,Anthocoridae Malus floribunda 25.07.2006 Beşevler L. Stethorus gilvifrons (Mulsant) Malus floribunda Pronematus sp., Euseius L. finlandicus(Oudemans), Zetzellia mali(Ewing), Adalia bipunctata(L.), Coccinula 02.08.2006 Keçiören quatuordecimpstlata(L.) Malus floribunda Euseius 10.08.2006 Kalaba L. finlandicus(Oudemans), Adalia

251

fasciatopunctata revelierei (Mulsant), Anthocoridae Malus floribunda Euseius L. finlandicus(Oudemans), 13.08.2006 Etimesgut Zetzellia mali(Ewing) Malus floribunda Pronematus sp., Zetzellia L. mali(Ewing), Coccinula 17.08.2006 Keçiören quatuordecimpstlata(L.) Malus floribunda Pronematus sp., Scymnus 24.08.2006 Beşevler L. rubromaculatus (Goeze) Malus floribunda 01.09.2006 Klaba L. Anthocoridae Malus floribunda Coccinula L. quatuordecimpstlata(L.), 07.09.2006 Keçiören Adalia bipunctata(L.) Malus floribunda Oenopia (Synharmonia) 14.09.2006 Fen fakültesi L. conglobata(L.) Malus floribunda Psyllobora 21.09.2006 Beşevler L. vigintiduopunctata(L.) Malus floribunda 28.09.2006 Sincan L. Zetzellia mali(Ewing) Malus floribunda 29.09.2006 Kalaba L. Scymnus marginalis(L.) Malus floribunda Pronematus sp., Adalia L. fasciatopunctata revelierei 08.10.2006 Keçiören (Mulsant)

Yapılan incelemeler sonucunda Aculus spp.ve Aculus schlechtendali üzerinde Stigmaeidae (Acarina) familyasına ait avcı türlerin ve Euseius finlandicus beslendikleri tespit edilmiştir (El- Halawany et al., 1990). A. schlechtendali zararı ve biyolojisi üzerine yaptığı araştırmalar sonucunda phytoseiid akarların A. schlechtendali üzerinde beslendiğini ve baskı altında tutuklarını bildirmiştir (Easterbook, 1996). Ayrıca A. schlechtendali üzerinde Zetzelia mali (Ewing) türü tespit edilmiştir. Walde et al. (1997), Kanada’da Malus spp. üzerinde ciddi zararlar meydana getiren, Z. mali’nin A. schlechtendali’yi baskı altına aldığını bildirmiştir.

252

Örnekleme yapılan alanlarda Coccinellidae familyasına ait avcı türler tespit edilmiştir. Coccinellidae familyası polifag olup, akarlar yanında diğer zararlılarla da beslenirler, doğrudan eriophyoidlerle beslendiği gözlenmemiştir. Ancak (Lindquist et al, 1996) Coccinellidae familyasının eriophyoidlerin doğal düşmanları arasında olduğunu bildirmiştir. Bu konuda yeni çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır. Örnekleme yapılan alanlarda örneklenen avcıların zararlı üzerinde beslenme denemesi yapılmadığı için etkin doğal düşmanı olup olmadığı konusunda yorum yapılamamaktadır.

Ayrıca Hemiptera takımından Anthocoridae familyasına ait avcı türler toplanmış fakat bunların teşhisleri yaptırılamamıştır. Heitmans (1986), Orius vicunus (Heteroptera: Anthocoridae) nin eriophyoid akarlar üzerinde beslendiklerini bildirmiştir.

Lindquist et al, 1996 Anthocoridae familyasına ait türlerin eriophyoid akarlar üzerinde beslendiklerini bildirmiştir.

253

5. SONUÇ

Ankara ilinde Eriophyoidea üst familyasına ait türlerin saptanması amacıyla 2004–2006 yılları arasında survey çalışmaları yapılmıştır. Bu çalışma sonucunda Acalitus, Aceria, Aculops, Aculus, Anthocoptes, Boczekiana, Brevulacus, Calacarus, Calipitrimerus, Cecidophyes, Cecidophyopsis, Colomerus, Coptophylla, Diptacus, Eptrimerus, Eriophyes, Glyptacus, Phyllocoptes, Phytoptus, Platyphytoptus, Reckella, Rhyncaphytoptus, Shevtchenkella, Stenacis, Tegolophus, Tetra, Vasates cinslerine ait toplam 100 tür tespit edilmiştir. .Bu türlerden 41’i Türkiye içinilk kayıt niteliğinde iken, 39’u Dünya için yeni tür olarak tespit edilmiştir. Aceria calaceris, A. acroptilon, A. balasi, A. thessalonicae, A. tenella, A. anthocoptes, A. tussilagofoliae, A. aegyptiaca, A. avanensis, Aculops montenegrinus, A. rhodensis, Aculus dimidiatus, A. tetanothrix, A. ligustri, A. mogeri, A. lepidii, A. ilicis, Anthocoptes aspidophorus, Boczekiene celtidis, Brevulacus reticulatus, Cecidophyes gymnaspis, Diptacus gigantorhynchus, Eriophyes septemlineatus, E. viburni, E. platani, E. sorbi, Epitrimerus tanaceti, Glyptacus erevanicus, Rhynchaphytoptus pauciannulatus, R. ficifoliae, Phyllocoptes malinus, P. didelphis, P. pruni, P. gracilis, Platyphytoptus sabinianae, Reckella celtis, Shevtchenkella brevisetosa, S. carinata, Tegolophus califraxini, Tetra concava, Vasates immigrans Türkiye Eriophyoidea faunası için yeni kayıt niteliğindedir. Buna karşılık, Aceria egmirae, Aceria tinctoriae ve Aceria ankarensis Dünya için yeni türler olarak tanımlanmış ve yayınlanmıştır (Denizhan et al.2006). Bu türlere ilave olarak Aceria sp.(I,-III)., Aculus sp.(I-XI), Aculops sp.(I-VI), Anthocoptes sp. (I-IV), Eriophyes sp (I- II), Brevulacus sp., Phyllocoptes sp.(I-II), Rhyncaphytoptus sp. (I-IV), Shevtchenkella sp., Trisetacus sp., Tegonotus sp. Dünya Eriophyoidea faunası için yeni tür olduğu düşünülmekte olup üzerinde çalışmalara devam edilmektedir. Ayrıca, Eriophyes platani, Phyllocoptes didelphis, Aceria calaceris türleri ise Avrupa için yeni kayıt niteliğindedir.

Kültür ve süs bitkileri üzerinde saptanan Eriophyoidea üst familyasına ait türlerin bilimsel ve ekonomik açıdan önemli olduğu ortaya konulmuştur. Bu nedenle, Ankara ilinde eriophyoid akarları üzerinde yapılmış olan kapsamlı araştırma, bilhassa süs bitkileri ve bölge faunası açısından önemli sonuçlar vermiştir. Ayrıca bu çalışma

254 sonucunda Türkiye’de kültür bitkilerinde ve park, süs bitkilerinde önemli zararlara neden olan Aceria cinsine ait bircok tür tespit edilmiştir.

Asya bölgesinde eriophyoid faunası ile ilgili bu güne kadar çok az çalışma yapılmıştır: (de Lillo & Amrine, 2006 yayınlanmamış veriler). Asya bölgesi botanik geçmişi ve birçok bitkinin orijini olması nedeniyle bu bölge eriophyoid faunasının tespit edilmesi ve türlerin tanımlanması açısından önemlidir. Anadolu meyve ağaçları ve yabancıotlar bakımından da önemli bir botanik ilgi merkezidir. Türkiye’de yapılan araştırmalar sonucu saptanan tür sayısı ise oldukça az olup, Türkiye eriophyoid faunası üzerine yapılan çalışmaların oldukça yetersiz olduğunu göstermektedir. Bu çalışma sonucunda saptanan Eriophyoidea üst familyasına ait türlerin Anadolu ve Türkiye eriophyoid faunasına oldukça önemli katkıda bulunduğu açık bir şekilde görülmektedir.

Eriophyoid’ler bitkilerde çok değişik zararlar oluşturabilmekle birlikte bu akarlar tarafından oluşturulan zarar ve belirtilerin nedeni üzerinde çalışmalar sürmektedir, bu olayda eriophyoid akarlar tarafından salgılanan tükürük (saliva) salgısı oldukça önemlidir. İlerde yapılacak olan çalışmalarda bu mekanizmadaki bilgiler, ur yapan nematodlarda yapıldığı gibi, genetik araştırmalar için yeni çalışma alanlarını stimüle edebilir.

Çalışmanın ikinci kısmında Malus floribunda L. üzerinde zararlı olan Aculus schlechtendali’nin populasyon dalgalanması 2005–2006 yılları arasında çalışılmıştır. Araştırmanın sonucunda zararlının kışı deutogyne döneminde ağaçların çatlak ve yarıklarında, henüz açılmamış olan tomurcuk diplerinde geçirdiği saptanmıştır. Sıcaklıkların yavaş yavaş artmaya başlamasıyla birlikte mayıs başında deutogyne dönemleri kışlaklarından çıktığı açılmakta olan gözlere geçiş yaparak burada beslenmeye başlamışlardır. Deutogyneler beslenirken aynı zamanda yumurtalarını beslendikleri bölgelere bırakmışlardır. Daha sonraki dönemde ise protogne’lerin gözlendiği ve beslenerek ilk yumurtalarını bıraktığı tespit edilmiştir. A. schlechtendali deutogyne döneminin bırakmış olduğu yumurtalardan, protogyne olarak isimlendirilen yazlık dişi ve erkek bireyler çıkmıştır. Her iki yılda da mayıs ayının sonlarında deutogyne populasyonunun düştüğü, protogyne populasyonunun ise artmaya başladığı

255 belirlenmiştir. Her üç bölgede nymphopupalar yaz dönemi boyunca saptanmıştır. Protogynelerin ortaya çıkmaya başladığı dönem Malus floribunda’nın çiçeklenme ve yaprakların açılmaya başladığı döneme denk gelmektedir. Genel olarak her üç bölgede protogyne bireylerinin 2005 ve 2006 yıllarının mayıs ve haziran aylarında populasyon düzeylerinin yüksek olduğu tespit edilmiştir. Protogyne bireylerinin beslenmeye devam etmesiyle birlikte yumurta koymaya başladığı belirlenmiştir. Protogyne populasyonunun ağustos ayında düştüğü görülmüştür. Yaz dönemi süresince deutogyne bireylerinin populasyonunu düşük oranda da olsa sürdürmüş olduğu ve kışı deutogyne olarak geçirdikleri belirlenmiştir.

Eriophyoidea üst familyasına ait türlerin ve A. schlechtendali’nin doğal düşmanları olarak Phytoseiidae familyasına ait 2 avcı tür, Stigmaeidae familyasından 1 avcı tür, Tydeidae familyasına ait 1 avcı tür Coccinellidae familyasına ait 14 avcı tür, Anthocoridae familyasından teşhis edilemeyen Anthocoris ve Orius cinsinlerine ait bireyler belirlenmiştir.

256 KAYNAKLAR

Acatay, A. 1943. İstanbul çevresi ve bilhassa Belgrad ormanındaki zararlı orman böcekleri, mücadeleleri ve işletme üzerine tesirleri. Zir. Vek., Y.Z.E. Çal., Sayı. 142, 164. Alkan, B. 1952. Türkiye’nin Zoosesid (zoocecid)’leri (kökeni hayvansal bitki urları) Üzerinde Çalışmalar. I-II. Ank. Ün. Ziraat Fak. Yıllığı, 187-199. Alaoğlu, Ö. 1984. Erzurum ve Erzincan yörelerindeki Bazı bitkilerde bulunan Eriophyoidea (Acarina: Actinedida) Sistematiği ve Zarar Şekli Üzerinde Çalışmalar, Atatürk Üniv. Z. Fak. Derg. 15 (3-4): 1- 16. Alaoğlu, Ö. 1991. Two new records of eriophyid (Acarina: Eriophyoidea) for the Turkish fauna.Atatürk Üniv. Ziraat Dergisi. 22 (1): 72-77. Amano, H. and Chant, D.A. 1990. Species diversity and seasonal dynamics of Acari on abandoned apple trees in southern Ontario, Canada. Exp. Appl. Acarol., 8: 71-96. Amrine, J.W. 1996. Keys to The World Genera of The Eriophyoidea (Acari: Prostigmata). Indira Publ., USA, 186. Amrine, J.W. and Stasny, T.A. 1994. Catalog of the Eriophyoidea (Acarina: Prostigmata) of the World. Indira Publ., USA, 804. Amrine, J.W. and Stasny, T.A. 2002. The genus Epitrimerus malera 1898 and the pear rust mite Eptrimerus pyri (Nalepa,1891) (Prostigmata: Eriophyidae) Internat. J.Acarol. 31 (2): 19-24. Arslan, M. ve Çelem, H. 2001. Ankara’nın Egzotik Ağaç ve Çalıları. Tarım Orman ve Gıda Teknolojileri Araştırma Grubu, Ankara 88. Bagdasarian A.T. 1972. Dva novych vida eriofiodnych klescej na mindale v Armenii (, Eriophyoidea). (Dokl. Akad. Nauk. Armyan, SSR), 54: 188– 191 (in Russian). Baker, E.W. 1939. The fig mite, Eriophyes ficus Cotte, and other mites of the fig tree, Ficus carica L. Bull. Calif. Dept. Agric. 28 (4): 266- 275. Baker, E.W., Kono, T., Amrine, J.W., Baker, M., Stasny, T.A. 1996. Eriophyoid mites of the United States. Indira Publ. USA 394. Bodenheimer, F.S. 1941. Türkiye’de Ziraata ve Ağaçlara Zararlı Olan Böcekler ve Bunlarla Savaş Hakkında bir .Etüt Mat. Ankara.163. Boczek, J. 1964. Studies on Mites (Acarina) Living on Plants in Poland. III. Bull. Acad. Pol. Sci. Cl. II, 12, 391-398. Boczek, J., Zawadzki, W. and Davis, R. 1984. Some morphological and Biological Differences in Aculus fockeui (Nalepa and Trouessart) (Acari: Eriophyidae) on Various Host Plants. Internat. J. Acarol. 10 (2): 81-88. Boczek, J. & Petanovic, R. 1996. Eriophyid mites as agents for the biological control of weeds. In V.C. Moran & J.H. Hoffmann (Eds.). Proc. IX Internat. Symp. Biological Control Weeds, Stellenbosch, South Africa, 127-131. Boczek J., Shi A., Lewandowski M. 2002. Studies on Eriophyoid Mites (Acari: Eriophyoidea). A-3. Bull. Pol. Acad. Sci., Biol. Sci., 50. Canestrini, 1890. Atti Soc. Veneto- Trentina Sci. Natur., 12 (1): 2-11. Carmona, M.M. 1971. Notes on The Bionomics of Calepitrimerus vitis (Nal.) (Acarina: Eriophyidae). Proceedings of The 3rd International Congress of Acarology Prague.197-199.

257 Carmona, M.M. 1972. Six new species of eriophyid mites (Acarina: Eriophyidae). Acarologia XIII (3): 3-12. Carmona, M.M. 1974. Eriophyid mites of Portugal (Acarina: Eriophyidae) new species and notes. Agronomia.35 (3): 239–248. Castagnoli, M. 1973. Contributo Alla Conoscenza Degli Acari Eriofidi Viventi Sul Gen. Pinus In Italia. Estratto Da Redia estratto da redia, 3(2): 1–22. Craemer, C. 1999. A new species of Cecidophyes (Acari: Eriophyidae) from Galium aparine (Rubiaceae) with notes on its biology and potential as a biological control agent for Galium spurium. Internat. J. Acarol., 25(4): 255-263. David, G.J. and Whitney, J. 1991. Biological Control of Grapevine Mites in Inland South- Eastern Australia. Wine industry journal 25 (3): 210–214. Denizhan, E., Monfreda, R., Çobanoğlu, S. and de Lillo, E. 2006. Three New Aceria (Acari: Eriophyoidea) from Turkey. International Journal of Acarology. Vol 32 (2): 21-27. Davis, R. 1964. Some Eriophyid mites occuring in Georgia with descriptions of three new species. The Florida Entomologist. 8-11. Davies, J.T., Williams, M.A and Allen, G.R. 2000. A new method for sampling eriophyoid mites from Architecturally Complex Plant Structures. J. Appl. Ent.126: 303–305. de Lillo, E. and Sobhian, R. 1994. Acari Eriofidi (Acari: Eriophyoidea): Due Nuove Species E Una Nuava Combinazione Annali Di Entomologia Generale Ed Appllicata Pubblicati Dall’istitut Di Entomolgia Agraria Dell’ Universita Di Bari, 121-137. de Lillo, E. and Sobhian, R. 1994. , distribution, and host specificity of a gall-making mite, Aceria tamaricis (Trotter) (Acari: Eriophyoidea), associated with Tamarix gallica L. (Parietales: Tamaricaceae) in Southern France. Entomologica, 28. de Lillo, E. and Amrine, J.W. 1998. Eriophyoidea (Acari) on a Computer Database. Entomologica Bari. (yayınlanmamış veriler) de Lillo, E., Cristoforo, M. and Kashefi, J. 2002. Three New Aceria species (Acari: Eriophyoidea) on Centaurea spp. (Asteraceae) from Turkey. Entomologica, Bari 36: (3). 121–137. de Lillo, E. and Monfreda, R. 2004. Salivary secretions of eriophyoids first results of an experimental model. Experimental and Applied Acarology, 34: 291–306. de Lillo, E. and Amrine, J. W. Jr. 2005. Computerized catalogue of the Eriophyoidea. In preparation. Denmark, H.A. 1965. Eriophyoid Mites Found on Florida Camellias. Entomology Circular, 36: 7-10. Domes, R. 2002. Eriophyes platani, a new species (Acari: Eriophyoidea) on Platanus hybrida Brot. Acarologia, 42(2): 169-171. Düzgüneş, Z. 1963. Türkiye’de Yeni bulunan Akarlar, Bit. Kor. Bül. 3(4), 237- 246. Düzgüneş, Z. 1968. Bitki Virüslerinin Arthrapodlar ile Taşınması. A.Ü.Zir. Fak. Yıllığı, 18 (3–4): 350-370. Düzgüneş, Z. 1980. Küçük Arthropodların Toplanması, Saklanması, Mikroskobik Preparatlarının Hazırlanması. Zir. Müc. Kar. Gen. Müd. Mat. Şub. 1-76. Easterbrook, M.A. 1980. The host range of a ‘non- gall-forming’ eriophyid mite living in buds on Ribes. Journal of horticultural science 55 (1) 1–6.

258 Easterbook, M.A. 1984. The Biology and Control of The Rust Mites Aculus schlechtendali and Epitrimerus pyri on Apple and Pear in England. East Malling Resarch Station, Maidstone, Kent, UK. VI(2); 797–803. Easterbook, M.A. 1996. Damage and Control of Eriophyoid Mites in Apple and Pear. Lindquist E.E., Sabelis M.W., Bruin J. Eriophyoid Mites Their Biology, Natural Enemies and Control. Elsevier. World Crop Pests. 6: 527- 541. Ecevit, 1981. Erzurum elma bahçelerinde zararlı Bryobia rubrioculus Scheuten, Tetranychus urticae Koch, Aculus schlechtendali (Nal.),Calepitrimerus baileyi Keifer (Acarina: Tetranychidae, Eriophyidea) ile predator Amblydromella kazachtanchis Wainstein (Acarina: Phytoseiidae) ve popülasyon ilşkileri, O.M.Ü. Zir. Fak. Derg., 8 (1): 23-28. El- Halawany, M.E., Ibrahim, G.A. and Abdel- Samad, M.A. 1990. Mites inhabiting fig varietes. Agric. Res. Rev., 68 (5): 39-48. Farkas H.K.1960. Afrikanische Gallmilben (Acarina: Eriophyidae) aus dem Material des cecidologischen Herbariums des Hungarischen Naturwissenschaftlischen Museums. Ann. Hist.-Nat. Mus. Natl. Hungar., Zool., 52: 429-435. Farkas, H.K. 1970. On The Eriophyoids of Hungary VII. The Dseription of Three New Species. Annales Historico Naturales Musei Nationalis Hugarici Pars Zoologica Tomus 62,1970. 22-26. Flechtmann, H.W.C.and Davis, R. 1969. Some Acarina from Georgia Pecans with Notes on Their Biology. Stored Product Insects Research and Development Laboratory, Savannah, Georgia, 403. Flechtmann, H.W.C. and Davis, R. 1971. Seven Eriophyid Mites New to Georgia, including Rhyncaphytoptus n.sp. U.S. Department of Agriculture, Cooperative Agreement, 33: 12–14. Flechtmann, D.R. 1982. Catalogue of Eriophyid mites (Acari: Eriophyoidea). Warsaw Agricultural University Press, Warsaw, Poland: 254. Flechtmann, H.W.C. and Kreiter, S. 2002. A New Species of Proartacris Mohanasundaram (Acari: Eriophyoidae) on Cedrus sp. in France. Zootaxa, 39 (2): 1–5. Ghosh, N.K., Das, B. and Chakrabarti, S. 1985. Injury by Gall Mites (Acari: Eriophyoidea) to Plants in Northeast India. Progress in Acarology, 2 (1): 14- 17. Hall, C.C. 1967a. The Eriophyidea of Kansas. The University of Kansas, Science Bulletin, XLVII, (9): 601-675. Herbert, H.J. and Butler, K.P. 1973. Distribution of phytophagous and Predacious Mites on Apple Trees in Nova Scotia. Can. Entomol., 105: 271- 276. Huang, K.W. 2001a. The Eriophyoid Mites of Taiwan: Description of Twenty- Five Species From Walapi. Bulletin of the National Museum of Natural Science, Number 13 19. Huang, K.W. 2001b. The Eriophyoid Mites of Taiwan: Description of Eighty-Six Species From the Tengchih Area. Bulletin of the National Museum of Natural Science, 14-28. Hong, X. and Zhang, Z.Q. 1996. Systematics and Generic Relationhips of The Mites in The Subfamily Diptilomiopinae (Acari: Eriophyidae: Diptilomiopidae) Systematic Entomology, 22 (1): 313–331. Jeppson, L.R., Keifer, H.H. and Baker, E.W. 1975. Mites İnjurious to Economic Plants. Univ. Calif. Pres, Barkley, 613.

259 Inserra, R. and Barbagallo, S. 1971. Segnalazione Di Due Acari Nuovi Per La Fauna Italiana Istituto Di Entomologia Agraria Dell’universita Dicataina. 67-73. Karaca, İ. 1956. Orta Anadolu Orman ve Meyve Ağaçlarında Görülen Menşei Nebati ve Hayvani Önemli Urların Amili ve Morfolojileri Hakkında Araştırmalar. Ank. Ünv. Zir. Fak. Yay: 84. 42-65. Kawashima, M. and Amano, H. 2002. Seasonal Occurence and Association of a Gall- Forming Eriophyid Mite and Predacious Phytoseiid Mites (Acari: Eriophyidae, Phytoseiidae) in Japan. Internat. J. Acarol. 30 (1): 6-12. Kemali, H. 2004. Studies on The Eriophyid Mites (Acari: Eriophyidae) of Iran: Two New Species of Aceria With a Key to Iranian Species, Internat. J. Acarol., 31 (1): 6-11. Keçeci, S. 1995. Karadeniz Bölgesinde Fındık Kozalak Akarları Phytocoptella avellanae ve Cecidophysopsis vermiformis (Eriophyoidea: Acarina) Üzerinde Populasyon Değişimleri ve Konukçu İlişkileri Ağırlıklı Ökolojik Araştırmalar. A.Ü. Fen Bilm. Enst., Ankara. 186. Keifer, H.H. 1938. Eriophyoid studies. Bul. Calif. Dept. Agr. 27: 190. Keifer, H.H. 1939a. Eriophyid studies VII. Bull. Calif. Dept. Agr. 28: 484–505. Keifer, H.H. 1939b. Eriophyid studies VII. Bull. Calif. Dept. Agr. 33: 24. Keifer, H.H. 1940. Eriophyid studies IX. Bull. Calif. Dept. Agr. 29: 112–117. Keifer, H.H. 1952a. The Eriophyid mites of California (Acarina: Eriophyidae) Bull. Calif. Insect Survey. 2 (1): 1–123. Keifer, H.H. 1952b. Eriophyid studies IX. XXVIIII. Bull. Calif. Dept. Agr. 41: 65. Keifer, H.H. 1954. Eriophyid studies IX. XXVIIII. Bull. Calif. Dept. Agr. 43: 125. Keifer, H.H. 1956. Eriophyoid studies. XXIV. Bull. Calif. Dept. Agr. 44. Keifer, H.H. 1957. Eriophyoid studies. XXV. Bull. Calif. Dept. Agr. 13. Keifer, H.H. 1959a. Eriophyid studies XXVI. Bull. Calif. Dept. Agr. 47: 271–281. Keifer, H.H. 1959b. Eriophyoid studies. XXVII. Bull. Calif. Dept. Agr.,11. Keifer, H.H. 1959c. Eriophyoid studies. XXVIII. Bull. Calif. Dept. Agr. 12. Keifer, H.H. 1969a. Eriophyoid studies. U.S. Dept. Agr. C–1: 1–24. Keifer, H.H. 1969b. Eriophyoid studies. U.S. Dept. Agr. C–3: 1–24. Keifer, H.H. 1970. Eriophyoid studies. U.S. Dept. Agr. C–4: 1–24. Keifer, H.H. 1972a. Eriophyoid studies. U.S. Dept. Agr. C–7: 1–24. Keifer, H.H. 1972b. Eriophyoid studies. U.S. Dept. Agr. C–6: 1–24. Keifer, H.H. 1972c. Eriophyoid studies. U.S. Dept. Agr. C–17: 1–24. Keifer, H.H. 1973. Eriophyoid studies. U.S. Dept. Agr. C–8: 1–24. Keifer, H.H. 1974a. Eriophyoid studies. U.S. Dept. Agr. C–9: 1-–24. Keifer, H.H. 1974b. Eriophyoid studies. U.S. Dept. Agr. C–16: 1–24. Keifer, H.H. 1975a. Eriophyoid studies. U.S. Dept. Agr. C–10: 1–24. Keifer, H.H. 1975b. Eriophyoid studies. U.S. Dept. Agr. C–11: 1–24. Keifer, H.H. 1975c. Eriophyoid studies. U.S. Dept. Agr. C–11: 1–24. Keifer, H.H. 1975d. Mites Injurious to Economic Plants. U.S. Dept. Agr. 1-24. Keifer, H.H. 1976a. Eriophyoid studies. U.S. Dept. Agr. C–14: 1–24. Keifer, H.H. 1976b. Eriophyoid studies. U.S. Dept. Agr. C–12: 1–24. Keifer, H.H. 1976c. Eriophyoid studies. U.S. Dept. Agr. C–14: 1–24. Keifer, H.H. 1977a. Eriophyoid studies. U.S. Dept. Agr. C–6: 1–24. Keifer, H.H. 1977b. Eriophyoid studies. U.S. Dept. Agr. C–13: 1–24. Keifer, H.H. 1977c. Eriophyoid studies. U.S. Dept. Agr. C–13: 1–24. Keifer, H.H. 1977d. Eriophyoid studies. U.S. Dept. Agr. C–6: 1–24.

260 Keifer, H.H. 1978. Eriophyoid studies. U.S. Dept. Agr. C–15: 1–24. Koç, K. and Madanlar, N. 2002. A new species of Neophyllobius Berlese (Acari: Camerobiidae) from Turkey. Acarology, XLII, 1: 61-66. Kropczynska, D. 1992. Woody Ornamentals. Spider Mites Their Biology, Natural Enemies and Control. Vol.1-B. Univ. of Amsterdam. 21-39. Kovalev, O.V. 1974. Aceria acroptiloni, sp. (Acarina: Tetrapodili), A Promising Phytophage for the Biological Control of Russian Knapweed (Acroptilon repens L.) Entomological Review. 23-29. Lindquist, E.E., Sabelis, M.W. and J. Bruin, 1996. Eriophyoid mites their biology, natural enemies and control. World Crop Pests , 6. New York. 785. Liro, J.I. 1943. Uber neue oder sonst bemerkenswert finnische Eriophyiden (Acarina). Ann. Zool. Soc. Zool.-Bot. Fenn., Vanamo, 9(3): 1-50. Labanowski, S.M. 2001. Eriophyoid Mites (Acari: Eriophyidae) on Ornamental Plants in Poland Fagaceae Family: Descriptions of Three New Species. Bulletin of The Polish Academy of Sciences, Biological Sciences, 50. Magdalena, K.P. 1968. The Grass Stunt Mite, Aceria neocynodonis Keifer in South Africa. S. Afr. J. Agric. Sci. 11, 803–804. Magdalena, K.P. and Meyer, S. 1989. African Eriphyoidea: On Mites of The Genus Calepitrimerus Keifer 1938 (Acari: Eriophyidae). Phytophylactica, 21: (2) 415–417. Magdalena, K.P. and Meyer, S. 1990a. African Eriophyoidea: The Genus Colomerus NewKirk Keifer, 1971. (Acari: Eriophyidae). Phytophylactica, 22: 15–21. Magdalena, K.P. and Meyer, S. 1990b. South African Aceria (Acari: Eriophyidae): On Species Associated With Rhus spp. Phytophylactica, 22 (3): 289–294. Magdalena, K.P. and Meyer, S. 1990c. African Eriophyoidea: The Genus Acalitus Keifer, 1965 (Acari: Eriophyidae). Phytophyllactica, 22: 1- 13. Magdalena, K.P. and Meyer, S. 1991. African Eriophyoidea on Species of The Family Phytoptidae (Acari) in South Africa. Phytophylactica, 23: 9–15. Magdalena, K. P. 1992. African Eriophyoidea: The Genus Tetra Keifer, 1944 (Acari: Eriophyidae). Phytophylactica, 24: 135–143. Magdelana, K.P. and Meyer, S. 1996. On The African Species of Antbocoptes Nalepa and Metaculus (Acaria: Eriophyidae). South Africa Journ. Acar., 23-36. Madanlar, N., 1991. İzmir İlinde Turuçgil Bahçelerinde Bulunan Acarina Türleri ve Populasyon Yoğunluklarının Saptanması Üzerinde Araştırmalar. E.Ü. Fen Bil. Enst., 258 (Yayınlanmamış doktora tezi). Manson D.C.M. 1984. Eriophyinae (Arachnida: Acari: Eriophyoidea). Fauna of New Zealand, 5: 123. Maramoroschi, K. 1994. Current Status of Mite Transmitted Plant Disease Agents. Rose Rosette Symposium. 11-16. Mohanasundaram, M. 1978. A New Species of Eriophyoid Mite (Acari: Eriophyoidae) on Cultivated Lemon Grass in Tamil Nadu, India. Indian J. Acar., 2: 39–41. Molliard, M. 1902. Caracteres anatomiques de deux Phytocecidies caulinaires internes. C.R. Acad. Sci., (1): 21-29. Mondal, S. and Chakrabarti, S. 1979. Studies on Eriophyid Mites (Acarina: Eriophyoidea) of India. IV. Two New Species of Tegolophus Keifer From West Bengal. Entomo., 4 (4): 373- 377.

261 Mondal, S. and Chakrabarti, S. 1980. Studies on Eriophyid Mites (Acarina: Eriophyoidea) of India. VI. New Species From West Bengal. Oriental Insects. 14 (4): 453–459. Moreno, I. P., Lourdes, M. and Zorilla, M. 1997. Population Dynamics and Hibernation Shelters of Calepitrimerus vitis in the Vineyards of Spain, with a Description of a New Eriophid Extraction Technique (Acari: Eriophyidae) Experimental&Applied Acarology, 22: 215–226. Nachev, P. 1982. Studies on Eriophyid Mites in Bulgaria.14. Eriophyid Mites on Nut Species. Gradinarska i lo Zarska Nauka, 19(6): 37–52. Rev. App. Ent., 71(8): 629. Nalepa, A. 1889. Beiträge zur Systematik der Phytopten. Sitzb. kaiser. Akad. Wiss. Math.-Naturwiss., Wien, 98 (1): 112-156. Nalepa, A., 1890. Neue Phytoptiden. Anz. kais. Akad. Wiss., Math.-Natur Kl., Wien., 27 (20): 212-213. Nalepa, A. 1891. Genera und Species der Fam. Phytoptida. Anz. kais. Akad. Wiss., Math.-Natur Kl., Wien., 28 (16): 162. Nalepa, A. 1892. Kenntniss der Phyllocoptiden. Der Kesl. Leop. Carol. Deutschen Akademie der Naturforscher. 4-22. Nalepa, A. 1894. Beiträge zur Kenntnis der Phyllocoptiden. Nova Acta Leop. Carol. Akad., 61(4): 289-324. Nalepa, A. 1905. Neue Gallmilben. 26. Fort. Anz. kais. Akad. Wiss., Math.-Natur Kl., Wien., 42(7): 79-80. Nalepa, A. 1911. Eriophyiden. Gallenmilben. In: Rübsaamen E.H. (ed.), Die Zoocecidien durch Tiere erzeugte Pflanzengallen Deutschlands und ihre Bewohner. Zoologica, Stuttgart, 24(61), Lief. 1: 166-293. Nalepa, A. 1929. Neuer Katalog der bisher Beschriebenen Gallmilben, ihrer Gallen und Wirtspflanzen. Marcellia, 25(1-4): 67-183. Nault, L.R. 1970. An Eriophyoid Borne Pathogen From Ohio, and its Relation To Wheat Spot Mosaic Virus. Plant Disease Reporter. 54. Newkirk, R.A. and Keifer, H.H. 1971. Eriophyid studies C–5. Revison of Types of Eriophyid and Phytoptus. Agr. Res. Serv. U.S. Dept. Agr., 1-10. Nuzzaci, G. 1975. Contributi Alla Conoscenza Degli Acari Erıofidi II. Entomologica Vol. XI. Industria Grafıca Laterza Bari. 27. Nuzzaci, G. 1976. Contributo Alla Conoscenza Dell’anatomia Degli Acarı Eriofidi Istituto Di Entomologica. 33. Nuzzaci, G. 1979. Contributo Alla Conoscenza Dello Gnatosoma Degli Eriofidi Entomologica, XV, Bari. 19-28. Nuzzaci, G. and Parenzan, P. 1983. Glieriofidi (Acari: Eriophyidae) Dell’olıvo Entomologica, XVIII, Bari. 16. Nuzzaci, G. 1985. A New Species of Aceria (Acari: Eriophyidae) From Convolvulus arvensis L. (Convolvulaceae) with Notes on Other Eriophyid Associates of Convolvulaceous Plants. Entomologica, XX, Bari, 16-XII., 15-24. Nuzzaci, G. and de Lillo, E. 1996. Perspectives on Eriophyoid Mite Research. Entomologica, Bari, 30: 73–91. Oldfield, G.N. 1984. Evidence for Conspecificity of Aculus cornutus and A. fockeui (Acari: Eriophyidae), Rust Mites of Prunus Fruit Trees. Ann. Entomol. Soc. Am., 77: 564–567.

262 Özer, M. 1958. Türkiye’nin Yabani Antep Fıstıklarında Tomurcuk ve Çiçek Deformasyonları Yapan Aceria sp.’nin Yayılışı ve Zararları Üzerinde İncelemeler. A.Ü. Zir. Fak. Yıllığı, 2: 95-101. Özman, S. K., Tuncer, C. ve Ecevit, O. 1996. Türkiye Akar Faunası İçin Yeni Bir Tür. Rhyncaphytoptus negundivagrans Farkas (Eriophyoidea: Acarina). XIII. Ulusal Biyoloji Kongresi, 17- 20 Eylül 1996, İstanbul. 184- 191. Özman, S. K. and Toros, S. 1997. Population Fluctuations of Phytoptus avellanae and Cecidophyopsis vermiformis Nal. in Bigbuds of Hazelnut. Fourth Int. Sym. Hazelnut. Eds. A. İ. Köksal. Y. Okay. N.T. Güneş. Acta Hort., 445: 511- 520. Özman, S. K. 1999. Anannotated List of Eriophyid Mites (Acarina: Eriophyoidea) from Turkey. 8th International Congress on the Zoogeography and Ecology of Greece and Adjacent Regions, 17-21 May. 110. Özman, S. K. and Çobanoglu, S. 2001. Current Status of Hazelnut Mites in Turkey. Acta Horticulturae, 556: 479–487. Petanovic, R., 1991 Two new species of Eriophyid Mites (Acarida: Eriophyoidea) on Leafy Spurges (Euphorbia L.) from Yugoslavia. Bull. Nat. Hist. Museum Belgrade, B 46: 121-129. Petanovic, R. and de Lillo E., 1992. Two new Vasates species (Acari: Eriophyoidea) of Euphorbia L. from Yugoslavia with Morphological Notes on Vasates euphorbiae Petanovic. Entomologica, Bari, 27: 5-17. Petanovic, R. 1992. Eriophyid Mites (Acari: Eriophyidae) on Geranium spp. (Geraniaceae ): Redescriptions of Three Known Species and Description of a New Species. Ann. Entomol. Soc. Am., 86 (4):411–416. Petanovic, R. 1997. Reckella celtis Bag. and Aceria bezi (Corti) (Acari: Eriophyoidea) Two New Species in The Balkans Fauna. Acta entomologia serbica, 2 (1/2): 95: 106. Petanovic, R. 2000. One New Genus Four New Species of Eriophyiod Mites (Acari: Eriophyoidea) from Yugoslavia. Acarologia XLI (4): 437- 444. İncekulak, R. ve Ecevit, O., 2002. Amasya ili elma bahçelerinde bulunan zararlı ve yararlı akar türleri ile popülasyon yoğunluklarının saptanması üzerine bir araştırma. Türkiye 5. Biyolojik Mücadele Kongresi, Erzurum. 297-314. Rasmy, A.H. 1978. A New Speciess of Genus Eriophyes from Egypt (Acarina: Eriophyoidea: Eriophyidae). Acarologiat.17- 20. Ripka, G. and Lillo, E.1997. New Data to the on The Eriophyoidea fauna in Hungary (Acari: Eriophyoidea). Folia Entomologica Hungarica Rovartani Közlemenyek.147-157. Roivainen, H. 1953a. Some gall mites (Eriophyidae) from Spain. Archivos del Instituto de Aclimatacion, 1: 9-42. Roivainen, H. 1953b. Subfamilies of European Eriophyid Mites. Annales Entomologica Fennici. 19. Ryke, P.A. and Meyer, M.K.P. 1960. South African Gall Mites, Rust Mites and Bud Mites (Acarina: Eriophyoidea) of Economic Importance. South African Journal of Agricultural Science Volume 3, Number 2.10-17. Schliesske, V. J. 1978. Vorkomenn und Arten der Verbreitung freilebender Gallmilben (Acari: Eriophyoidea) an Prunus spp. in Niedersachsen. Zoologische Beitrage. 25.

263 Schliessike V. J. 1982. Durch Eine Gallmilbe Acalitus phloeocoptes (Acari: Eriophyoidea) Jernr Sachte Rinden Gallen An Prunus Domestica L. Enwerbsobstbau 24. Jg. 287–288. Schliesske, V. J. 1984. Effect of Photoperiod and Temparature on The Development and Reproduction of The Gall Mite Aculus fockeui (Nalepa-Trovessart) (Acari: Eriophyoidea) Under Laboratory Conditions Acarology VI-Volume 2. 14-19. Schliesske, V. J and Rellingen, 1985. Zur Biologie Und Zum Schadauftreten Der Gallmilbe Aculus Schlechtendali (Nalepa) (Acari: Eriophyoidea) an Malus spp. Vergal Paul Parey Berlin and Hamburg Enwerbsobstbau 27.Jg.195–197. Schliesske, V. J. 1992. The Free-Living Gall Mite Species ( Acaria: Eriophyoidea) on Pomes and Stone Fruits and Their Natural Enemies in Nothern Germany. Acta Phytopathologica Et Entomologica Hungarica Acta Phytopathologica Et Entomologica Hungarica 27(1–4),Pp.583–586. Schliesske, V. J. 1993. Zur Symptomatologie Der Gallmilbenprasenz (Acari: Eriophyoidea) An Laubgehölzen. Mitt. Dtsch. Ges. Allg. Angew. Ent. 8-11. Schruft, V.I., 1969. Das Vorkommen rauberischer Milben aus den Familien Cunaxidae und Stigmaeidae (Acari) an Rebben. IV. Beitrag über Untersuchungen zur Faunistik und Biologie der Milben (Acari) an Kultur- Reben (Vitis spec.). Die Wein-Wissenschaft, 24: 320–326. Skuhrava, V.I. 1996(a). Harmfulness of eriophyoid mites (Eriophyoidea, Acari) causing galls on trees and shrubs in the Czech Republic. Anz. Schadlingskde, Pflanzenschutz 69: 81–83. Skuhrava, V.I. 1996(b). Life cycles of five eriophyid mites species (Eriophyoidea, Acari) developing on trees and shrubs. J. Appl. Ent., 120: 513–517. Skoracka A. and Boczek, J. 2005. Eriophyoid mites (Acari: Eriophyoidea) of Poland. Natura optima dux Foundation. Warszawa, 114. Silvere, A.P. 1971. Origin and Evolution of Gall Mites (Eriophyoidea) Their Internal Anatomy. Proceedings of the 3rd International Congress Acarology, Praque, 19-23. Sophian R., Katsoyannos, B.I. and Kashefi, J. 1989. Host Specifity of Aceria centaureae (Nalepa) a Candidate For Biological Control of Centaurea diffusa De Lamark. Entomologia Hellenica, 7: 27–30 Soliman Z.R. and Abou-Awad, A. 1979. A new species of the genus Phyllocoptruta in the A.R.E. (Acarina: Eriophyoidea: Eriophyidae). Acarologia, 20 (1): 109- 111. Trotter, A. 1901. Di una nuova specie d'acaro (Eriophyes) d'Asia Minore produttore di galle su Tamarix. Atti Reale Ist. Ven. Sci. Lett. Arti, 60 (2): 953–955. Trouessart, E. 1891. Diagnoses d'acariens nouveaux. Le Naturaliste, Rev. Ill. Sci. Natur., Ser., 13 (93): 25–26. Ueckermann, E.A. 1993. African Eriophyoidea: A Revision of The Genus Eriophyes Von Siebold, 1851 (Acari: Eriophyoidae). Phytophylactica, 25: 207–216. Ueckermann, E.A. 1990. African Aceria (Acari: Eriophyidae) Species Asociated With Plants of The Family Moraceae. Phytophylactica, 23: 1–7. Vaneckova, I. 1996. Harmfulness of Eriophyid mites (Eriophyoidea, Acari) causing galls on trees and shrubs in The Czech Republic. Anz. Pflanzenschutz, Umweltschutz, 69: 81–83.

264 Wardlow, L.R. and Jackson, A.W. 1984. Comparasion of Laboratory Methods For Assessing Numbers of Apple Rust Mite (Aculus schlechtendali) Over Wintering on Apple. Agricultural Developtment and Advisory Plant Pathology. 33: 57–60. Yothers, W.W. and Mason, A. C. 1930. The citrus rust mite and its control. USDA Technical Bull. 176.

265 ÖZGEÇMİŞ Adı Soyadı : Evsel DENİZHAN Doğum Yeri : Van Doğum Tarihi : 19.10.1975 Medeni Hali : Bekar Yabancı Dili : İngilizce Eğitim Durumu (Kurum ve Yıl): Lise : Atatürk lisesi (1992) Lsans : Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Anabilim Dalı (1998) Yüksek Lisans : Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bitki Koruma Anabilim Dalı (Eylül 1998 – Ocak 2002)

Çalıştığı Kurum/Kurumlar ve Yıl: Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Anabilim Dalı

Yayınları (SCI ve diğer):

Yaşar, B., E. Denizhan ve G. Aydın, 1998. Semiadalia undecimnotata’nın Hyolepterus pruni üzerindeki sayısal ve işlevsel tepkisi ile açlığa dayanma sürelerinin saptanması. Türkiye 3. Biyolojik Mücadele Kongresi.

Atlıhan, R., E. Denizhan ve B. Yaşar, 2000. Scymnus ubvillosus’un (Goeze) (Coccinellidae) iki farklı av üzerinde yaşam çizelgesinin hazırlanması ile açlığa dayanma sürelerinin saptanması üzerine bir araştırma. Türkiye 4. Entomoloji Kongresi Bildirileri.

Yaşar, B., G. Aydın ve E. Denizhan, 2003. Doğu Anadolu Bölgesi illerinde (Ağrı, Bitlis, Erzurum, Iğdır, Kars, ve Muş) bulunan Diaspididae (Homoptera:Coccidea) familyasına bağlı türler. Türkiye Entomoloji Dergisi.

266 Kasap, İ., S. Çobanoğlu, Y. Aktuğ ve E. Denizhan, 2004. Van Gölü Çevresi Elma Bahçelerinde Saptanan Zararlı ve Yararlı Akar Türleri. I. Bitki Koruma Kongresi.

Denizhan, E. ve B. Yaşar, 2005. Van İlinde Beş Farklı Şeftali Çeşidi Üzerindeki Hyalopterus pruni (Geoffroy) (Homoptera:Aphididae)’nin Populasyon Yoğunluğunun Saptanması. Y.Y.Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi.

Denizhan, E. and S. Çobanoğlu, 2006. Eriophyoid Mites of Prunus spp. in Turkey. Congress of Europa Entomology.

Çobanoğlu, S., Ş. Bayram, E. Denizhan and D. Sağlam, 2006. The effect of different temperatures and food densities on development of Blattisocius tarsalis (Berlese) (Acari; Ascidae) on Mediterranean Flour Moth Ephestia kuehniella Zeller (Lepidoptera; Pyralidae). Congress of Europa Entomology.

Denizhan, E. R. Monfreda, Çobanoğlu, S. and De Lillo, E. 2006. Three New Aceria species (Acari: Eriophyoidea) from Turkey. Internat. Jour. Acarol. Vol. 32 (2): 21-27.

267