Abs. I Sfcb D E C E R PTA E X T. OVIDII NASONIS METAMORPHOSEON L I B R I S. Juxta E d i t i o n e s probatiffimas. C U M J O A N N IS CLARKE, Scholx Hullenfis quondam Moderatoris, VERSION E ANGLICA; E T N O T I S fere integris Cl. Virorum Thom;e Ruddi- manni, &Gulielmi Willymotti: quibus 8e ali* partim Mythologies', partim Geographies, adjetfse funt. In USUM SCHOLARUM. EDINBURG I, Impends G. Crawford, G. Gordon, J. Brown, & C. Wright, bibliopolas in area parliamentaria; apud quo? venaks proftant, M DCC JLY. C B DS -74? MY U ^A/ !9 76 y- + C 3 ] DECERPTA E X GVIDII METAMORPHOSEON Libns- LIBER. I. iN nova fert animus mutatas dicere forrtia§ Corpora. Di, caspth (nam vo§ mutaftis & HUl) Adfpiratc meis: primaqne ab origlne mundt Ad mea perpetuum deducke tempora carmen. Chaos, 6 Mundi Croatia. Fab, I. ANte mare & tellus, &, quod tegit omnia, coeliim, J Unus erat toto naturas vultus in orbe, Quem dixere Chaos; rudis indigeftaquc moles : Nec quicquam, nifi pondus iners ; cohgeftaquc eoder4 Mon bene junflarum difeordia femina rerum, Nullus adhuc mundo prsebebat lumina Titan ; Mec nova crefcendo reparabat cornua Phcebe; Mec circumfufo pendebat in aere tellus Ponderibus librata fuis: nec brachia longo Margine terrarum porrexerat Amphitrite. Quaque fuit tellus, illic & pontus & a'eVs 15 Sic erat infiabilis tcllus, innabilis unda, Lucis egens aer. null! fua forma manebat. Obfiabatque aliis aliud : quia corpore in uno Frigida pugnabant calidis, humentia ficcis, Mollia cum duris, fine pondere habentia pondus. 20 Hanc Deus & melior litem Natura diremit. Mam coelo terras, & terris abfeidit undas : Et iiquidum fpiflb fecrevit ab acre ccelum. Quce pofiquam evolvit, cascoque exemit acervo, Difiociata locis concordi pace ligavit. Ignea convex! vis & fine pondere cceli Emicuit, fummaque locum fibi legit in arce. Proximus elt aer illi levitate, locoque ; A 2- Penfior1 4 METAMORPH. Denfior his tellus : elementaque grandia traxit ; .Et preffa eft gravitate fui. Circumfluus humor 3c Ultima poftedit, felidumque coercuit orbem. Hcminis Creatio. Fab. II. Sic ubi difpofitam, quifquis fuit ille Deorum, Congeriem fecuit, feftamque in membra redegit; Principio terram, ne non tequalis ab omni Parte foret, magni fpeciem glomeravit in orbis. 35 Turn freta diffundi rapidifque tumefcere ventis Juflit, & ambitce circundare littora terrae. .Addidit & fontes, immenfaque ftagna, lacufque -; Eluminaque obliquis cinxit declivia ripis : Qute diverfa locis partim forbentur ab ipfa ; 4© In mare perveniunt partim, campoque recepta Eiberioris aqute, pro ripis littora pulfant. Juftit & extendi campos, fubfidere valles, Fronde tegi filvas, lapidofos furgere monies. Utque duse dextra ccelum, totidemque llniftra 45 Parte fecant Zonas, quinta eft ardentior illis : Sic onus inclufum numero diftinxit eodem Cura Dei : totidemque plagas tellure premuntur. Quarum quse media eft, non eft habitabilis aeftu : Eftxtegit alta duas : totidem inter utramque locavit; 5® Temperiemque dedit, miftacum frigore flamma. Imminet his aer, qui, quanto eft pondere terrse Pondus aquae levins, tanto eft oneroftor igni. Jllic & nebulas, illic confiftere nubes JufTit, & humanas motura tonitrua mentes, 55 Et cum fulminibus facientes frigora ventos. His quoque non pailim mundi fabricator habendum Aera permifit. vix nunc obliftitur illis, Cum fua quifque regant diverlo flamina traiftu, Quin lament mundum ; Tanta ejl difcordia fratrum : 60 Eurus ad Auroram, Nabathseaque regna receflit, Perftdaque, & radiis juga fubdita matutinis. Vefper, & occjduo quae littora Sole tepefcunt, Proxima funt Zephyro: Scythiam, Septemque trionem ETorrifer invafit Boreas : contraria tellus 65 Nubibus afliduis, pluvioque madefcit ab Auftro. Haec fuper impofuit liquidum & gravitate carentem .Ethera, l is: i; Fab', si." Sthera, nec quicquam terrenas fecis habentfhi, Vix ea limitibus dilFepferat omnia certis; > Cum, qux prefTa diu maffa latuere fub ilia,- 7d Sidfira coeperunt toto efferv’fefcere coelo. Neu regioforet utla fuis animantibus orba ; Aftra tenent coeldte folum, formxque Deorunr .' Ccil’erunt nitidis habitandx pifcibus undx: Terra feras cepit: volucres agitabilis aer. 75- Sanftius his animal^ mentifque capacius altx Deerat adhuc, & quod dominari in cxtera pofTet, ■Natus homo eft. live hunc divino femine fecit Ille opifex reruin, mundi melioris origo': Sive recens tellus, fedudaque nuper ab alto Tthere, cognati retinebat ferhina cceli : Quam fatus lapeto, miftam fiuvialibu's undis, Vinxit in effigiem moderantum cundla Deorurh.’ Pronaque cum fpedtSnt animalia cxtera terram ; Os homini fublime dedit: cselumque tueri Jullit, & ereftos ad fidera tollere vultus. Sic, modd qux fuerat rudis & fine imagine, tellns Itsduit ignotas hominum converfa figuras. Quatuor Mundi /Etatsf. Fab. Ill, A Urea prima fata eft xtas, qux, vindice nulio, Sponte fua fine lege fidem reflumque colebat. 90 Poena metufque aberant. nec verba minacia fixo Aire legebantur: nec fupplex turba fimebarit Judicisora fui; fed erant fine vindice tuti. Nondum cxfa fuis, peregriilum ut viferet orberd, Montibus, in liquidas pinus defcenderat undas • 95 ■Nullaque mortales, prxter fua litfora, norant. Kondum prxcipitcs cingebant oppida folfx ; Non tuba direfti, non xris cornua flexi, Non galex, non enfis, erant. fine militis ufa Mollia fectirx peragebant otia gehtes, ico Ipfa quoque immunis raftroque intadla, nec ullia Saucia vomeribus, per fe dabat omnia tellus ; Contentique cibis nulio cogente creatis, Arbuteos foetus, mrontanaque fraga'legebant, ' ’ Cornaque, & in duris hxrentia mora rubetis, ' ‘ 109 St-qux deciderant patula Jovis arbore glandes. A 3 - VeV 6 M E T A M 0 R P H. Ver erat scternum, phcidique tepentibus aurls Mulcebant Zephyri natos fine femine flores. Moxetiam fruges tellus inarata ferebat: Necrcnovatus ager gravidis canebat ariftis. no Flnmina jam laftis, jam flumina neftatis ibant: I’lavaque de viridi fiillabant ilice mella. Quatuor anni Tempera. Fab: IV. POfiquam, Saturno tenebrofa in Tartara miflb, Sub Jove mundus erat; fubiit argentea proles, /juro deterior, fulvo pretiofior aere. 115 Jupiter antiqui contraxit tempora veris: Perque hyemes, aeftufque, & inaequales autumnos, J.t breve ver, fpatiis cxegit quatuor annum. Turn primum ficcis aer fervoribus uflus Canduit: & vends glacies adfir'nfta pependit. 12* . Turn primum fubiere domes, domus antra fuerunt, Et denfi fruticcs, Sc vintfse cortice virgte. Semina turn primiim longis Cereaiia fuicis Obruta funt, prefiique jugo gemuere juvenci. Tertia poll illas iucceffit aenea proles, 12 J Stevior ingeniis, Sc ad horrida promptior arma ; F!ec fcelerata tamen. De duro eft ultima ferro. Protinus irrumpit venae pejoris in asvum Omne nefas : fugl're pudor, verumque, fidefque : In quorum fubiere locum, fraudefque, dolique, 130 Infidiacque, Sc vis, Sc amor fceleratus habendi. Vela dabat ventis, nec adhuc bene noverat illos, Navita : quaeque diu fteterant in montibus altis, Fludtibus ignotis infultavere carinae. Communemque prius, ceu lumina Solis Sc auras, 135 Cautus humum Jongo fignavit limite menfor. >?ec tantiim fegetes alimentaque debita dives Pofcebatur humus ; fed itum eft in vifeera terra : Quafque recondiderat, Stygiifque admoverat umbris, J'ffodiuntur opes, irritamenta malorum. 14° Jamque nocens ferrum, ferroque nocentius aurum Prodierat : prodit beilum, quod pugnat utroque j Sanguineaque manu crepitantia concutit arma. Vivitur ex rapto. non hofpes ab hofpite tutus, >Jon foccr agenerQ ; frutrum quoque gratia rara eft. 145 Jniminet . LIB. I. Fab. VI. 7 Inmiinet cxitio vir conjugis, illamariti: Lurida terribiles mifcent aconita noverc® : Filius ante diem patrios inquirit in annos. Viftajacet pietas: & Virgo casde madentes Ultima caeleftum terras Aftrsa reliquit. 150 Gigantomach'ia. Fab. V. NEve foret terris fecurior arduus aether ; AfFedlaffe ferunt regnum cxlefte Gigantas: Altaque congeftos ftruxifle ad fidera montes. Turn pater omnipotens miflb perfregir Olympum Fulmine, & excuflit fubjeiElo Pelio OlTam. Obruta mole fuS cum corpora dira jacerent; Perfufam muito natorum fanguine terram Imniaduiffe ferunt ; caiidumque animafle cruorem : Et, ne nulla fer® ftirpis monumenta manerent, In faciem vertilTe hominum. fed & ilia propago 160 Contemptrix Superum, f®v®que avidiiTima c®dis, Et violenta fuit. Scires e fanguine natos. Lycaon in Ltipum. Fab. VI.- QIX® pater ut fumma vidit Saturnius arce, - Ingemit: Sc, fadio nondum vulgata recent!, Fceda Lycaoni® referens convivia menf®, 165 Ingentes animo Sc dignas Jove concipit iras : Conciliumque vocat. tenuit mora nulla vocatos. Eft via fublimis, coelo manifefta fereno: Ladtea nomen habet ; candore notabilis ipfo. Hac iter eft Superis ad magni tedta Tonantis, 170 Regalemque domum. Dextra l®vaque Deorum Atria nobilium valvis celebrantur apertis. Plebs habitant diverfa locis. a fronte potentes Ccelicol®, clarique fuos poftrere penates. Hie locus eft ; quern, ft verbis audacia detur, 17* Haud timeam magni dixifle Palatia coeli. Ergo ubi marmoreo Superi federe recelTu ; Celfior ipfe loco, feeptroque innixus eburno, Tcrrificam capitis concuffit terque quaterque C®fariem; cum qua terram, mare, fidera, movit. 180 Talibus inde modis ora indignaatia folvit.- Kan ego pro mundi regno magis anjiius ilia Tempeftate s M E T A M O R T il Tempeftate fui, qua centum quifque parabant Injicere anguipedum captivo brachia ccelo. Nam,quanquam ferus hoftis erat, tamen illud abuno 185 Corpore, & ex una pendebat origin? bellum. Nunc mihi, qua totum Nereus circumtonat orbem, Perdendum mortale genus. Per flumina juro Infera, fub terras Stygio laberitia luco, CunBa prius tent at a; fed immedicahile