Opracowane wykonane przez zespół ekspertów VGI Łukasz Łepecki SPIS TREŚCI WSTĘP ......................................................................................................................................... 7 PODSTAWY PRAWNE OPRACOWANIA ..................................................................................... 11 Ustawa o samorządzie gminnym ....................................................................................................... 11 Prawo energetyczne .......................................................................................................................... 12 Założenia............................................................................................................................................ 13 Plan .................................................................................................................................................... 18 Obowiązki przedsiębiorstwa energetycznego ................................................................................... 21 Obowiązki gminy względem przedsiębiorstw energetycznych ......................................................... 22 ZAKRES OPRACOWANIA ........................................................................................................... 24 POWIĄZANIA Z DOKUMENTAMI STRATEGICZNYMI ................................................................. 26 Europejska Karta Energetyczna: ........................................................................................................ 26 Strategia Europa 2020: ...................................................................................................................... 26 Pakiet Energetyczno-Klimatyczny: .................................................................................................... 26 Polityka Energetyczna Polski do roku 2030 ....................................................................................... 28 Krajowy Plan Działań w zakresie energii ze źródeł odnawialnych .................................................... 29 Pakiet ustaw energetycznych ............................................................................................................ 29 Strategia Rozwoju Województwa Lubelskiego na lata 2006 – 2020 ................................................ 31 Program Rozwoju Energetyki dla Województwa Lubelskiego .......................................................... 31 Wojewódzki Program Rozwoju Alternatywnych Źródeł Energii........................................................ 32 Pogram Zrównoważonego Rozwoju Rolnictwa i Obszarów Wiejskich Województwa Lubelskiego . 33 Regionalna Strategia Innowacji Województwa Lubelskiego ............................................................ 33 Strategia Rozwoju Powiatu Krasnostawskiego na lata 2008-2020 ................................................... 34 Program Ochrony Środowiska dla Powiatu Krasnostawskiego na lata 2009-2012 ........................... 34 Strategia Rozwoju Gminy Kraśniczyn ................................................................................................ 36 Projekt założeń do planu zaopatrzenia gminy Kraśniczyn w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe (2007) ................................................................................................................................... 37 OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA GMINY ....................................................................................... 40 Położenie i podział administracyjny gminy ....................................................................................... 40 Uwarunkowania społeczno-gospodarcze .......................................................................................... 47 STAN ZAOPATRZENIA GMINY W CIEPŁO .................................................................................. 57 Stan obecny ....................................................................................................................................... 57 Plany rozwoju .................................................................................................................................... 59 Strona 5 z 120 STAN ZAOPATRZENIA GMINY W ENEGIĘ ELEKTRYCZNĄ .......................................................... 60 Stan obecny ....................................................................................................................................... 60 Plany rozwoju .................................................................................................................................... 65 STAN ZAOPATRZENIA GMINY W PALIWA GAZOWE ................................................................. 68 Stan obecny ....................................................................................................................................... 68 Plany rozwoju .................................................................................................................................... 69 PRZEDSIĘWZIĘCIA RACJONALIZUJĄCE UŻYTKOWNIE CIEPŁA, ENERGII ELEKTRYCZNEJ I PALIW GAZOWYCH .............................................................................................................................. 71 Wytyczne na poziomie krajowym ..................................................................................................... 72 Wytyczne na poziomie wojewódzkim ............................................................................................... 74 Możliwości na poziomie gminy ......................................................................................................... 76 ANALIZA MOŻLIWOŚCI WYKORZYSTANIA LOKALNYCH I ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII . 82 Energia wiatru ................................................................................................................................... 83 Energia słoneczna .............................................................................................................................. 88 Energia geotermalna ......................................................................................................................... 95 Energia wodna ................................................................................................................................... 99 Energia z biomasy ............................................................................................................................ 100 Biogaz .............................................................................................................................................. 116 WSPÓŁPRACA Z INNYMI GMINAMI ........................................................................................ 119 Strona 6 z 120 WSTĘP Planowanie i realizacja zaopatrzenia gminy w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe wymaga wypracowania kompromisu pomiędzy możliwościami gminy i lokalnego rynku energii w odniesieniu do realizacji założonych celów, a uzyskaniem zgody na ich realizację ze strony wszystkich podmiotów działających na lokalnym rynku energii, w tym konsumentów energii. Gospodarka energetyczna na szczeblu lokalnym stanowi ważne pole działania na rzecz rozwoju gospodarczego i społecznego gminy. Najważniejszym zadaniem gminy jest ustalenie celów społeczno-ekonomicznych, które powinna realizować, zarówno w odniesieniu do całej gospodarki gminy jak też jej gospodarki energetycznej. Cele gospodarki energetycznej gminy w wielu przypadkach przenikają się i są współzależne z celami gospodarki energetycznej państwa i regionu. Ważne jest uwzględnienie występujących w tym zakresie powiązań. Gmina działa na rynku energii jako: • użytkownik energii w swoich obiektach komunalnych (w interesie gminy jest zużycie jak najmniejszej ilości jak najtańszej energii); • producent lub dystrybutor energii (w interesie gminy jest sprzedanie jak najwięcej i jak najdroższej energii); • regulator lokalnego rynku energii musi (w interesie gminy jest jak najlepsze reprezentowanie interesu ogółu społeczeństwa gminy i uzyskanie najlepszego z możliwych systemu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa). Gmina powinna dążyć do: • zapewnienia niezawodnego i pełnego zaspokojenia potrzeb energetycznych odbiorców poprzez: • zadbanie o dywersyfikację źródeł zaopatrzenia w paliwa i energię, • ew. utrzymanie zapasów strategicznych, • stworzenie programu działań na wypadek sytuacji awaryjnych • stworzenie warunków do rozwoju podaży paliw i energii; • minimalizacji kosztów zaspokajania potrzeb energetycznych odbiorców poprzez: Strona 7 z 120 • stworzenie rynku i możliwości konkurencji producentów paliw i energii, • wprowadzenie antymonopolistycznych regulacji warunków i cen dostawy paliw i energii, realizację strategii, • zaspokajanie potrzeb według zasady najmniejszych kosztów; • zmniejszenie obciążenia środowiska przyrodniczego związanego z produkcją i użytkowaniem energii poprzez: • restrukturyzację zakładów przemysłowych znajdujących się na terenie gminy, • rozwijanie systemów paliwowo-energetycznych i infrastruktury mniej uciążliwych dla środowiska nośników energii, • ograniczenie emisji zanieczyszczeń powietrza, wody i gleby; • uzyskanie społecznego przyzwolenia i poparcia dla realizacji zintegrowanych programów ekonomicznych, energetycznych i ekologicznych poprzez: • upowszechnienie informacji i decyzji odnoszących się do gospodarki energetycznej gminy, • preferowanie kierunków i rozwiązań gospodarce energetycznej tworzących nowe miejsca pracy, • rozwijanie systemów paliwowo-energetycznych i ich infrastruktury, • rozwijanie świadomości w