Çalışma Özeti Türkiye gelişmekte olan ekonomisiyle dünya ekonomisinin önemli merkezlerinden biri haline gelmektedir. Türkiye sahip olduğu coğrafi konum, doğal kaynaklar ve yetişmiş işgücü gibi unsurlar sayesinde yatırımcılara birçok avantaj sunabilmektedir. Gelişen ekonomi ve yatırımcılara sunulan avantajlar ile Türkiye, küresel ölçekli işletmelerin yatırım kararı alırken öncelikli olarak değerlendirdikleri ülkeler arasında yerini almaktadır. Yetişmiş işgücü, kara-hava-deniz ulaşımı, doğal kaynakları, sanayi merkezlerine olan yakınlığı ve buna benzer birçok avantajıyla Çanakkale sürdürülebilir çevre dostu yatırımlara ev sahipliği yapmak adına öne çıkmaktadır. Bu çalışma ile yeni yatırımlar konusunda bir cazibe merkezi haline gelen Türkiye’de Çanakkale’nin daha fazla rol almasını sağlamak amacıyla mevcut yatırım ortamının tanıtılması hedeflenmektedir. Turizm sektörünün detaylı bir şekilde ele alındığı bu rehber kapsamında Çanakkale’nin turizm sektörü açısından yatırım ortamına ilişkin veriler özel sektör hassasiyeti göz önünde bulundurularak değerlendirilmiş, rehber kapsamında Çanakkale’de turizm sektörü yatırımları açısından yatırımcıların ne tür avantajlara sahip olacakları başlıklar halinde incelenmiştir. Çanakkale’de Yatırım Invest in Çanakkale Çanakkale’nin turizm sektörü açısından yatırım ortamının tanıtımı için hazırlanmış olan bu rehberin yanı sıra tarım ve hayvancılık, sanayi ve enerji sektörleri için hazırlanmış yatırım rehberleri de siz değerli yatırımcılarımızın bilgisine sunulmaktadır. Güney Marmara Kalkınma Ajansı, yatırım ortamının tanıtılması için hazırlamış olduğu bu rehberin yanı sıra, teknik altyapı ve uzman personeli ile tüm yatırımcılar için destek hizmeti sunmakta, Çanakkale’de yapılacak yatırımlar için bir nevi çözüm ortağı olarak destek sağlamaktadır. Özel www.investincanakkale.com sektör hassasiyetlerini göz önünde bulundurarak hazırlamış olduğumuz rehberin siz değerli www.gmka.gov.tr yatırımcılara fayda sağlamasını ümit eder, yatırımlarınızı hayata geçirirken Yatırım Destek Ofisimizin kapsamlı destek hizmetlerinden faydalanabileceğinizi belirtmekten mutluluk duyarız. GÜNEY MARMARA KALKINMA AJANSI ÇANAKKALE TURİZM YATIRIM REHBERİ 3 Tarih, Kültür, Mitoloji ve Doğanın bütünleştiği il; Çanakkale Tarihi, kültürel ve manevi değerleri ile Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alanı; Troya Antik Kenti Troya Çanakkale Antik Kenti, başta olmak üzere birçok arkeolojik değer ve kültürel varlık; Aristoteles’in felsefe okulu ile Assos; Assos gibi birçok sahip olduğu üzüm bağları sayesinde kimliğinin önemli unsurlarından biri olan bağcılık ile ön Savaşları plana çıkan Bozcaada; bozulmamış doğası ve organik ürünlerle harmanlanmış, çok kültürlülüğün Gelibolu Kültürel Varlık ahengine sahip Gökçeada; sahip olduğu zengin flora-fauna varlığı ile Kazdağları; barındırdığı Tarihi Alanı zengin canlı türleri ile Saros Körfezi, Çanakkale’nin önemli değerleri arasında yer almaktadır. Çok kültürlülüğün ahengine sahip Bağcılık ile Gökçeada ön plana çıkan Bozcaada Tarih, Kültür, Mitoloji ve Doğanın bütünleştiği il; Çanakkale Biyolojik Zengin çeşitliliği ile canlı türleri ile Kazdağları Saros Körfezi 4 ÇANAKKALE TURİZM YATIRIM REHBERİ ÇANAKKALE TURİZM YATIRIM REHBERİ 5 Dört Mevsim Turizm Potansiyeli İle Çanakkale Turizm Yatırımlarının Birinci Adresi Çanakkale sahip olduğu kıyı şeridi ve adaları; tarihi, kültürel ve manevi değerleri; biyolojik çeşitliliği Çanakkale sadece deniz-kum-güneş üçlüsü ile değil; yeşilin rahatlatıcı etkisi ile bütünleşen tarihi ve jeotermal kaynakları ile güçlü bir turizm potansiyeline sahiptir. ve kültürel değerleri ile birçok turizm faaliyetine ev sahipliği yapmaktadır. Doğal, kültürel ve tarihi öğelerin bütünleştiği Çanakkale, dört mevsim turizm potansiyelinin Yıl boyunca ağırladığı ziyaretçi sayısıyla Türkiye’nin turizm sektörü açısından öne çıkan illeri değerlendirilip yıl boyu turizm faaliyetlerinin gerçekleştirilebileceği bir il özelliğindedir. arasında bulunan Çanakkale, farklı turizm türlerinde yatırım yapmayı planlayan girişimcilere çeşitli fırsatlar sunmaktadır. Su Sporları (sörf, uçurtma sörfü vb.) Kıyı Turizmi Kıyı ve Ekoturizmi ve Botanik Turizmi Jeotermal Zengin 671 km’lik Kongre Turizmi Kaynaklar Kültür Varlığı Kıyı Şeridi Trekking (Doğa Yürüşü) Alternatif Etkinlik Turizmi Turizm Faaliyetleri Bisiklet Turizmi Av Turizmi Zengin Tarihi ve Tabiat Varlığı Manevi Değerler Kültür Turizmi Turizm Termal Gözlemciliği Gastronomi Turizmi Gastronomi Kuş ve Yaban Hayatı 6 ÇANAKKALE TURİZM YATIRIM REHBERİ ÇANAKKALE TURİZM YATIRIM REHBERİ 7 Mavi Bayraklı Plajları ve Adaları ile Kıyı Turizmi Açısından Denizin Sunduğu Alternatif Turizm Çeşitliliği Turistlerin Uğrak Noktası; Çanakkale Sörf, uçurtma sörfü, su altı dalış, sportif olta balıkçılığı gibi farklı su sporlarının deneyimlenebilmesi Çanakkale’nin toplam kıyı uzunluğu 671 km’dir. Çanakkale’de gerekli standartları taşıyan nitelikli açısından Çanakkale birçok fırsat sunmaktadır. plaj ve marinalara verilen mavi bayrak ödülü kapsamında 11 tane mavi bayraklı plaj bulunmaktadır.* Barındırdığı zengin canlı türleri ve batıklar nedeniyle Saros Körfezi dalış tutkunlarının gözde dalış İlin en fazla mavi bayraklı plajına sahip ilçesi olan Ayvacık ile doğal ve kültürel değerlerin ahenk noktaları arasında yer almaktadır. içinde olduğu Bozcaada ve Gökçeada yaz aylarında ilin cazibesini artırmaktadır. Turistlerin cazibe noktası olan Gökçeada ve Bozcaada; keşfedilmeye hazır kıyıları ile birçok dalış noktasına ev sahipliği yapmaktadır. Cittaslow unvanı ile dünyanın ilk ve tek sakin adası olan, farklı kültürel motifleri bir arada barındıran Gökçeada, uçurtma sörfü ve rüzgar sörfü tutkunlarının gözde mekanlarından birisidir. Merkez Çanakkale; Babakale, Saros Körfezi ve Bozcaada sahilleri başta olmak üzere sportif olta balıkçılığı açısından uygun birçok nokta barındırmaktadır. Deniz ulaşımına yönelik mevcut ve devam eden altyapı yatırımları, hâlihazırda ev sahipliği yaptığı Gelibolu kruvaziyer gemileri ile Çanakkale, yat turizmi ve kruvaziyer turizmi açısından önemli fırsatlara Aydıncık sahiptir. Lapseki Biga Karabiga Eceabat Gökceada Merkez Uçurtma Sportif Kruvaziyer Sörfü Olta Balıkçılığı Turizmi Merkez ve Kepez Ezine Bozcaada Ayvacık Geyikli Sörf Su Altı Yat Dalışı Turizmi Küçükkuyu Behramkale Köyü * Bilgiye erişim tarihi, Mayıs 2017 8 ÇANAKKALE TURİZM YATIRIM REHBERİ ÇANAKKALE TURİZM YATIRIM REHBERİ 9 Zengin Tarihi ve Kültürel Mirası ile Çanakkale İlan Edilmiş Turizm Merkezleri Antik çağlardan günümüze kadar farklı birçok medeniyete ev sahipliği yapan Çanakkale, Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgeleri ve Turizm Merkezleri turistik değer taşıyan alanların zengin tarihi ve kültürel varlıkları ile dikkat çekmektedir. Antik Troas Bölgesi olarak ifade edilen korunması ve geliştirilmesi amacıyla Bakanlar Kurulu kararıyla ilan edilen alanlardır. Bu bölgelerde ve günümüzde Biga yarımadasını kapsayan bölge sınırları içinde birçok antik yerleşim kalıntısı turizm tesisi yatırımları için bürokratik süreçler azaltılmış olup yatırımların hızlı gerçekleştirilmesi bulunmaktadır. UNESCO Dünya Miras Listesi’nde bulunan Troya Antik Kenti başta olmak üzere sağlanmaktadır. Söz konusu alanlarda gerçekleştirilen turizm yatırımları Ekonomi Bakanlığı’nın Assos, Parion, Alexandria Troas gibi antik kentler Çanakkale’de bulunan önemli kültür varlıklarından Teşvik Sistemi kapsamında 5. Bölge desteklerinden faydalanabilmektedir. sadece bazılardır. Çanakkale’de termal, doğa ve kıyı temalı 8 turizm merkezi ve 1 kıyı temalı kültür ve turizm koruma Gelibolu Mevlevihanesi, Aynalı Çarşı, Çimenlik Kalesi, Kilitbahir Kalesi gibi değerler ilin tarihi ve ve gelişim bölgesi bulunmaktadır. kültürel zenginlikleri arasında yer alan diğer unsurlar arasındadır. Turizm Merkezi/Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi Listesi* Çanakkale’de yürütülen kazı çalışmaları* Çanakkale Ezine Kestanbol Termal Turizm Merkezi Edirne Çanakkale Saroz Körfezi Kültür ve Turizm Koruma Maydos Kilisetepe Tema: Termal ve Gelişim Bölgesi Çanakkale Geyikli Tema: Kıyı Zeytinlik Höyüğü Turizm Merkezi Yeni Bademli Höyük Tema: Kıyı Gelibolu Biga Parion Gökçeada Eceabat Merkez Çanakkale Çan-Etili-Tepeköy Troia Çan Termal Turizm Merkezi Çanakkale Ayvacık-Tuzla Tema: Termal Yenice Ezine Termal Turizm Merkezi Alexandria Troas Tema: Termal Ezine Çanakkale Behramkale Ayvacık Kadırga Koyu Turizm Merkezi Ayvacık Çanakkale Yenice Çanakkale Yenice-Hıdırlar Tema: Kıyı Turizm Merkezi Termal Turizm Merkezi Çanakkale Küçükkuyu Tema: Doğa Tema: Termal Gülpınar Assos * Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kültür Varlıkları ve Turizm Merkezi (Smintheion) Müzeler Genel Müdürlüğü. Tema: Kıyı * Kültür ve Turizm Bakanlığı, Yatırım ve İşletmeler Genel Müdürlüğü 10 ÇANAKKALE TURİZM YATIRIM REHBERİ ÇANAKKALE TURİZM YATIRIM REHBERİ 11 Termal Turizm Yatırımları için Doğru Adres Doğaseverler İçin Çanakkale Çanakkale ili jeotermal enerji kaynaklarının yüzey sıcaklık değerleri 23 - 96.2°C arasında Gün geçtikçe değişen turizm anlayışı kıyı turizminin yanı sıra alternatif turizm çeşitlerinin de değişmektedir. Ayvacık ilçesi Tuzla bölgesi jeotermal kaynakları 96,2°C yüzey ve 174°C kuyu dibi gelişmesinde etkili olmuştur. sıcaklığı ile Çanakkale ili sınırları içerisinde en yüksek sıcaklığa sahip jeotermal kaynaklardır. Çanakkale sahip olduğu doğal güzellikleri, zengin bitki örtüsü ve elverişli iklim koşulları ile Tuzla, Kestanbol, Külcüler, Hıdırlar, Tepeköy, Kırkgeçit gibi kaplıcalar Çanakkale’yi termal turizm ekoturizm potansiyeli yüksek olan iller arasında yer almaktadır. açısından ön plana çıkaran termal kaynaklar arasında yer almaktadır. Çanakkale’de kuş ve yaban hayatı