do 25, vr 26, za 27 mei 2000.20 uur. Rode Zaal dans William Forsythe . Ballett Frankfurt workwithinwork do 25, vr 26, za 27 mei 2000.20 uur. Rode Zaal dans William Forsythe . Ballett Frankfurt workwithinwork aanvang voorstelling 20 uur workwithinwork (35 minuten) pauze Quartette (20 minuten) einde omstreeks 21 u15 Van 25 mei tot en met 16 juni kan u in de wandelgangen toto’s bekijken van Dominik Mentzos, sinds 1989 vaste fotograaf van Ballett Frankfurt. curator Thomas Thorausch met dank aan Deutsches Tanzarchiv Köln, SK Stiftung Kultur, Goethe instituut Brüssel redactie programmaboekje deSingel vertalingen Beryl Muller druk Tegendruk William Forsythe. Ballett Frankfurt workwithinwork workwithinwork choreografie, scenografie en licht William Forsythe muziek Luciano Berio, ‘Duetti per due violini’, vol 1 (1979-1983) kostuums Stephen Galloway dans 25 mei Stefanie Arndt, Allison Brown, Francesca Caroti, Dana Caspersen, Véronique Gaillard, Prue Lang, Crystal Pite, Jone San Martin, Tanya Sternberg / Alan Barnes, Amancio Gonzalez, Thierry Guiderdoni, Fabrice Mazliah, Tamâs Moritz, Georg Reischl, Christopher Roman, Richard Siegal, Alessio Silvestrin dans 26 mei Stefanie Arndt, Allison Brown, Dana Caspersen, Véronique Gaillard, Prue Ballett Frankfurt Lang, Crystal Pite, Amy Raymond, Jone San Martin, Tanya Sternberg / Alan dansers Barnes, Amancio Gonzalez, Thierry Guiderdoni, Fabrice Mazliah, Tamâs Stefanie Arndt, Regina van Berkel, Allison Brown, Christine Bürkle, Francesca Moritz, Georg Reischl, Christopher Roman, Richard Siegal, Alessio Silvestrin Caroti, Dana Caspersen, Véronique Gaillard, Laura Graham, Jill Johnson, Nora Kimball, Irene Klein, Prue Lang, Agnès Noltenius, Crystal Pite, Amy dans 27 mei Raymond, Ana Catalina Roman, Jone San Martin, Tanya Sternberg / Talal Al- Stefanie Arndt, Allison Brown, Francesca Caroti, Dana Caspersen, Véronique Muhanna, Alan Barnes, Timothy Couchman, Matthias Decken, Stephen Gaillard, Prue Lang, Crystal Pite, Amy Raymond, Jone San Martin, Tanya Galloway, Noah Gelber, Amancio Gonzalez, Thierry Guiderdoni, Nik Haffner, Sternberg / Amancio Gonzalez, Thierry Guiderdoni, Fabrice Mazliah, Tamâs Fabrice Mazliah, Tamâs Moritz, Mauricio de Oliveira, Georg Reischl, Antony Moritz, Georg Reischl, Antony Rizzi, Christopher Roman, Alessio Silvestrin Rizzi, Christopher Roman, Richard Siegal, Alessio Silvestrin, Pascal Touzeau, Sjoerd Vreugdenhil, Ander Zabala Quartette choreografie, scenografie en licht William Forsythe Andy Abel geluidstechniek, Barbara Baumann kleedster, Kathryn Bennetts muziek Thom Willems balletmeester, Nicholas Champion videoarchief, Hinrich Drews technische kostuums Stephen Galloway productieleiding, William Forsythe intendant, Dietmar Fremde kleedster, Urs dans 25 en 26 mei Frey administratief directeur, Bernd Klein productieleiding, Bernhard Klein Stefanie Arndt, Allison Brown / Alan Barnes, Amancio Gonzalez, Thierry geluidstechniek, Jürgen Koss lichtontwerp, Jörg Kreiss abo-service, Roserita Küster grime, Niels Lanz geluidstechniek, Leigh Matthews fysiotherapeut, Guiderdoni, Nik Haffner, Fabrice Mazliah, Mauricio de Oliveira, Georg Reischl, Dorothee Merg kleedster, David Morrow repetitor, Heiko Pape lichttechniek, Antony Rizzi, Alessio Silvestrin Antony Rizzi balletmeester, Mechthild Rühl persoonlijk woordvoerder van de dans 27 mei intendant, pers, Imanuel Schipper woordvoerder, Gisela Schneider rekwisieten, Allison Brown, Crystal Pite / Amancio Gonzalez, Thierry Guiderdoni, Nik MarcSpradling multimedia-communicatie, MurielleTruong Van Nga tournee Haffner, Fabrice Mazliah, Mauricio de Oliveira, Georg Reischl, Antony Rizzi, management, Glen Tuggle balletmeester, Steven Valk dramaturgie, Christine Alessio Silvestrin Wetzel marketing, Thom Willems componist, Frank Zinke podiumtechniek met de steun van de Vlaamse Regering workwithinwork 'workwithinwork’ is een echte voorstelling van de jaren negentig, en ce die ‘workwithinwork’ doet overtuigen. De dansers halen hun aan­ dit niet alleen omdat ze werd gemaakt in 1998. Er straalt een nieuwe zetten uit een serie korte stukjes van Luciano Berio, ‘Duetti’ (1979- soort kalmte van uit, alsof William Forsythe, niet bepaald een man van 1983) genaamd, een reeks van complexe oefeningen voor viool ge­ conventies, vrede gesloten heeft met de traditie. Geen onregelmatige componeerd in verschillende stijlen. De muziek van Berio - die lijkt op uitbarstingen van geluid, geen stiekeme implosies van licht - enkel de Chaconne in re mineur en de studie voor viool van J. S. Bach die een vloeiende, continue aaneenschakeling van inventieve bewegin­ gebruikt werd in ‘Steptext’ - onderlijnt het voorlopige karakter van de gen die erg hedendaags zijn en nooit ophouden te verrassen. choreografie als een formele oefening op variaties rond een thema. De scène is leeg, op een klein vierkant van kruisende lijnen na en een ‘Quartette’, het tweede deel van de avond, ontwikkelt zich volgens paar halve cirkels geprojecteerd op het achtergronddoek, waarlangs hetzelfde schema. Oorspronkelijk was deze productie gepland als de dansers opkomen. Binnen dit minimalistisch kader vermengen een simpel kwartet - een hernieuwde versie van de choreografie dansende duo’s zich in de groepsformaties die ons gezichtsveld be­ gecreëerd in september met Alessandra Ferri in de Scala van Milaan. treden en verlaten. Zoals de titel suggereert, lijkt dit stuk op een Door een ongeval binnen de groep heeft Forsythe alles op het laatste computertekening die zichzelf constant hervormt en steeds nieuwe, moment moeten veranderen. De choreografie werd uitgebreid tot elf oneindig complexe motieven creëert. Nadat hij gedurende vijftien jaar dansers, twee kwartetten vormen de kern van de voorstelling. Huis- het klassiek ballet heeft vernietigd en heropgebouwd, heeft Forsythe componist Thom Willems schreef een kwartet voor violen. Hij isoleert een soort van neo-neoklassieke stijl gecreëerd die hem eigen is. Een en arpeggieert noten, voegt tonaliteiten toe om sonore motieven op waaier van gevarieerd materiaal draagt hiertoe bij: er zijn de spitse, te bouwen, net als de dansers die zich aan een formatie toevoegen klassieke bewegingen van de op pointe dansende ballerina’s van om er zich daarna weer van te kunnen bevrijden. George Balanchine. Ook de traditionele avant-gardistische technie­ ken met hun organische lichamen in spiraal zijn aanwezig. We her­ Gerald Siegmund kennen eveneens het ruwe karakter van de moderne dans, de vloei­ Uit: Dance Europe, december 1998 baarheid van de contactimprovisaties en de zeer persoonlijke manier waarop Forsythe houding en evenwicht tot het uiterste verscherpt, nieuwe manieren zoekend om tijd en ruimte te herdefiniëren, ‘work­ withinwork’ is een perfecte mengeling van dit alles. Het lijkt wel alsof de oude vijanden besloten hebben de geschiedenis te laten wat zij is en vriendschap te sluiten na een eeuw van ideologische conflicten rond de verschillende esthetische benaderingen van dans. Dit is on­ getwijfeld een teken van onze tijd. Het is de uitstraling van nonchalan­ Luciano Berio Het was zijn vriend, de theoreticus Leonardo Pinzauti, die Luciano Berio op het idee bracht om een reeks van kleine stukjes te compone­ ren die, in de vorm van oefeningen, beginnelingen viool zouden hel­ pen bij het ontcijferen van hedendaagse muzikale werken. Hij schreef een reeks van ‘Duetti’ (1979-1983) die een grote hulp zijn voor stu­ denten, des te meer omdat slechts één van de twee instrumentale delen - met als titel ‘Leonardo’, refererend naar Pinzauti - moeilijkhe­ den bevat. Bij het opstellen van de ‘Duetti’ vertrok Berio vanuit zijn fascinatie voor de sonoriteit van het eeuwenoude instrument de viool. Uiteindelijk werden de 'Duetti’ een reflectie van zijn onderzoek naar de verschillende mogelijke facetten van het componeren voor viool. We herkennen de levendige ironische stijl die Berio perfect beheerst en die een techniek vraagt van experts - bijvoorbeeld van Pierre Boulez of van Lorin Maazel. De verschillende experimentele stukjes - die elk getuigen van een andere manier om zich muzikaal uit te drukken - dragen ieder de naam van een persoonlijkheid uit de hedendaagse muzikale wereld (een componist, een muzikant, een theoreticus,...). Zo wordt een subjectief en sympathiek portret geschetst van de hedendaagse mu­ zikale wereld. De redenen voor het componeren van dit nieuwe mu­ ziekstuk zijn te vinden in ‘Sequenza VIII’, het grootse werk voor viool van Berio uit 1976. Bijna iedereen is het erover eens dat dit stuk de doorslaggevende en onomkeerbare overgang betekende van de vir­ tuositeit van de romantische viool naar de moderne compositie. Berio heeft zonder enige reserve geput uit het werk van zijn voorgan­ gers. Neem nu om te beginnen Bach: in het centrale stuk type AB last hij een passage in die aan een chaconne doet denken, tegelijkertijd gebruikt hij een vermomde polyfonie door een contrast te creëren tussen lang aangehouden noten en snelle melodische passages. Ook © Dominik Mentzos Paganini was voor hem een inspiratiebron, gezien de overvloed aan strikte regels van dit systeem. Hij gaat niet mee in de onpersoonlijke technische moeilijkheden die elkaar niet zozeer mechanisch opvolgen en mechanische buitensporigheid van de geluiden. Berio laat de dui­ maar eerder de natuurlijke uitbreiding van de mogelijkheden van de delijkheid van de taal achterwege en maakt zo plaats voor onderzoek viool demonstreren. Zoals in al zijn werken, maakt Berio hier de tech­ (zeer duidelijk in ‘Chamber Music’ (1953) en in zijn eerste ‘Quartet’ nische vereisten ondergeschikt aan de expressieve dimensies,