PETER WATTS – światowa Premiera oPowiadania 12 (375) 2013 miesięcznik miłośników fantastyki cena 9 zł 99 gr (w tym 8% VAT) idealnegoW Poszukiwaniu już w sprzedaży prequela FANTAStYCZnY ŚWIAT – CHinY CZ. 2 nieZwyciężonY boHater roberta KirKmana Opowiadania: Marcin Podlewski I miejsce w konkursie literackim Grzegorz Irzyk Przemysław Karbowski Benjamin Roy Lambert Alyx Dellamonica David P RÓ S ZY W.Ń SK GoldmanI M E D I A PRÓSZYŃSKI MEDIA ©2013 Starz Entertainment, LLC INDEKS 358398 INDEKS ISSN 0867-132X 12 9 770867 132305 12/2013 fot. J. Lubas J. fot. CZŁOWIEK 04 08 – WCIĄŻ BRZMI DUMNIE? Prequel to nieczęste, acz znaczące zjawisko W poprzednim odcinku wyprawy do Chin była mowa Julian Huxley, twórca pojęcia „transhumanizm”, w popkulturze. Kiedy się pojawiają, wywołują o historii tamtejszej fantastyki. Pora na teraźniejszość i definiował je następująco: człowiek pozostający kontrowersje i dyskusje, rzadziej zachwyt fanów. autorów, którzy obecnie rządzą wyobraźnią czytelników. człowiekiem, ale wykraczający poza siebie przez zrealizowanie nowych możliwości odnoszących się do jego natury. Idea ta zdobywa w XXI wieku coraz większy rozgłos. Sprzyja jej szybki rozwój dziedzin nauki, których kolejne sukcesy pobudzają wyobraźnię – genetyki, bioniki, neuroinżynierii, nanotechnologii, itp. Wyeliminować choroby i starzenie się, wyposażyć ludzki organizm w nowe zdolności, zastąpić nietrwałe tkanki sztucznymi tworzywami, przenieść ludzką świa- domość do maszyny… Koncepcje i drogi są różne, cel ten sam: przekroczenie granic człowieczeństwa. Chociaż brzmi to pięknie i kusząco, nie umiem zaufać tej filozofii. Mam wrażenie, że u jej podstaw 12 14 leży coś na kształt kompleksu niższości – niezado- wolenie z bycia człowiekiem, brak wyrozumiałości dla Najważniejsze – i najbardziej nieliczne – książki to te, Robert Kirkman znany jest głównie jako „człowiek od które zmieniają nas i to, jak patrzymy na świat. zombiaków”. Sukces „Żywych trupów” sprawił, że nieco własnych czy cudzych ułomności i niedoskonałości, Należy do nich cykl „Kroniki Prydainu” Lloyda Alexandra. w cieniu znalazł się inny jego bohater – Invincible. które przecież definiują nas w równym stopniu, co nasze zalety. Tak samo zresztą miarą naszego czło- wieczeństwa jest stosunek do słabszych i zdolność do empatii. W teorii mowa o człowieku pozostającym człowiekiem, ale praktyka sprowadza się do inten- PUBLICYSTYKA sywnych prac nad stworzeniem nadludzi – w takiej czy innej, eugenicznej bądź cybernetycznej postaci. 2 ZAPOWIEDZI Historia zna takie pragnienia, a obserwacja rze- 3 ZASTRZYK PRZYSZŁOŚCI Mateusz Wielgosz czywistości nasuwa pytanie: czy mądrze brać się 4 CO było PRZed? Tomasz Miecznikowski za tworzenie nadludzi, skoro nawet człowieczeństwo 8 FANTASTYCZNY ŚWIAT – CHINY CZ.2 Marek Grzywacz często przychodzi nam z trudem? Czy ulepszony 10 ROZUM ZA MILIARD Wawrzyniec Podrzucki człowiek nie będzie się uważał za lepszego? Jak będzie traktował „zwyklaków”? Udoskonalenie fi- 12 dOROSNĄĆ dO dZIeCIŃSTWA Andrzej Kaczmarczyk zycznej formy to jedno, a ludzka natura to zupełnie 14 TO PTAK... TO SAMOLOT... TO NIeZWYCIĘŻONY Paweł Deptuch inna bajka. Metaforycznie ujmując, nie każdy Spider- 63 KOLeJNe PIWO dLA SZCZeNIAKA W KOJCU CZ.1 Maciej Parowski -Man będzie pamiętać, że z wielką mocą idzie wielka 65 Ze ŚMIeRCIĄ LeX dO TWARZY Jerzy Rzymowski odpowiedzialność. 72 ReCHOT CO 7,9 SeKUNdY Rafał Kosik Już Wells w „Wehikule czasu” snuł wizję podziału 76 SPIS TReŚCI ROCZNIKA 2013 ludzi przyszłości na Eloi i Morloków – być może 78 PROBLEMY MIESZKANIOWE Łukasz Orbitowski znaleźliśmy się u progu epoki, gdy jego fantazje zaczynają się urzeczywistniać. PROZA POLSKA Zapraszam do lektury i życzę fantastycznych Świąt! 17 EDMUND PO DRUGIEJ STRONIE LUSTRA Marcin Podlewski 27 DROGA DO JERUZALEM Grzegorz Irzyk Jerzy Rzymowski 34 ŚNIAdANIe U bARAbASZA Przemysław Karbowski Polub PROZA ZAGRANICZNA Nową Fantastykę w następnym numerze: 39 POdZIAŁ PRACY Benjamin Roy Lambert na 43 O TYM, CO dZIKIe Alyx Dellamonica Facebooku! Piotr Nestorowicz 52 AKSJOMAT WYbORU David W. Goldman Rzeźbiarz bogów 61 bÓG I MAMMON Peter Watts Sean McMullen Enigma RECENZJE 66 KSIĄŻKI 73 FILM 74 KOMIKS 75 GRA FANTASTYKA WYDANIE SPECJALNE 1/2014 od 22 stycznia CO BYŁO PRZED? W poszukiwaniu idealnego Prequel to prequela nieczęste, acz znaczące zjawisko Tomasz Miecznikowski w popkulturze. Kiedy się pojawiają, wywołują kontrowersje i dyskusje, rzadziej zachwyt fanów. ą takie historie, tacy bohaterowie, przeciwległej stronie ląduje kosztorys przed- Kino idzie do przodu w zastraszającym o których fan chciałby dowiedzieć się sięwzięcia. Bo przecież projekt musi przynieść tempie. Wiele lat temu, na seansie pierw- Swięcej, niż było mu dane z samego zysk, a zyski z prequela nie są tak pewne, jak szej części przygód Indiany Jonesa (druga, dzieła. Najbardziej oczywistym przykładem w przypadku kontynuacji. Wiemy jak skończyli o Świątyni Zagłady, jest właściwie prequelem są „Gwiezdne wojny” i postać Dartha Vadera. się „Strażnicy”, wiemy kto okazał się łotrem, „Poszukiwaczy zaginionej Arki”) czy „Powrótu Tak samo, jak w przypadku doktora Hannibala czyli tracimy element zaskoczenia. Biorąc Jedi”, ówczesny widz miał pewność, że nic Lectera, zafascynowani złą do szpiku kości pod uwagę tak doskonałe i złożone dzieło, bardziej widowiskowego nie może powstać. postacią pragnęliśmy dopełnienia opowie- tworzenie opowieści poprzedzającej wyda- filmy, które dzisiaj wyglądają jak technicz- ści – odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób je się nie mieć sensu. Twórcy „Strażników ne ramotki, wciąż ogląda się lepiej niż ich Anakin Skywalker przeszedł na ciemną stronę – Początku” mogli liczyć przede wszystkim wypasione kontynuacje. Dyskomfort jest Mocy. To najczęstsza droga do powstania na zainteresowanie fanów i kontrowersyjność odczuwalny zarówno podczas seansu o dzie- prequela, czyli opowieści o tym, co było projektu. Każda z ważnych postaci dostała ciństwie Anakina Skywalkera, jak i opowieści przed. Jednak inspiracje twórców chadzają własną, rozbudowaną historię, a w efekcie oka- o początkach Obcych. Podstawowy, paradok- rozmaitymi ścieżkami, a odpowiedzi, których zało się, że najlepiej prezentuje się opowieść salny zarzut jest prosty: te filmy wyglądają pragnie odbiorca nie zawsze okazują się o Gwardzistach, pierwszej superbohaterskiej lepiej i to kłóci się z przaśnym pierwowzorem. satysfakcjonujące. Wymarzone prequele grupie z uniwersum Moore’a. Dlaczego? Na seansie „Mrocznego widma” czułem się okazują się niewypałami, ale powstają też Dlatego, że na pokrótce zarysowaną przez po prostu oszukany. Republika, planety, takie, których w ogóle się nie spodziewali- Brytyjczyka historię Gwardzistów rzucono nowe, kosmos wyglądały bajerancko, Darth Maul, śmy. Czy istnieje zatem prequel idealny? zaskakujące światło. A jednak, gdy myślimy który i tak był najciekawszą postacią filmu, Udajmy się w podróż w jego poszukiwaniu. o tej najbardziej satysfakcjonującej odsłonie wyczyniał „matrixowe” wygibasy i jakoś tej serii, wyraźnie klarują się nam niebezpie- nie mogłem się do takiej wizji przekonać. Ryzykowny PROJEKT czeństwa, na jakie narażony jest prequel. Dodatkowo postać Jar Jar Binksa powo- Alan Moore jest człowiekiem konsekwentnym. dowała, że fani zamiast pięknych snów, Gdy pojawia się ekranizacja któregokolwiek WYGLąD TO NIE wszystko po seansie mogli mieć jedynie koszmary. z jego utworów, nie zgadza się na użycie W opowieści o Gwardzistach można wyczuć W przypadku „Prometeusza” Ridleya Scotta swojego nazwiska ani w czołówce filmu, ani pewną nadinterpretację. Owszem, cieszy to, zawiódł po prostu scenariusz. film, na który w napisach końcowych. Gdy włodarze wy- w którą stronę potoczyła się mocno rozbudo- czekały tysiące rozgorączkowanych fanów, dawnictwa DC postanowili uruchomić projekt wana historia o poprzednikach Strażników, ale okazał się jedynie przepiękną wydmuszką. „Strażnicy – Początek” będący prequelem można wyczuć nutkę fałszu, która sprawia, fabularne absurdy powodowały, że miesiące najsłynniejszego dzieła scenarzysty, skomen- że właśnie tę odsłonę można potraktować wyczekiwania, a potem sam seans okazały się tował to słowami: Nie chcę pieniędzy. Chcę, bardziej jako alternatywną wariację, niż pełno- straconym czasem. Wizualna strona filmów żeby to się nie wydarzyło. prawny prequel. Zbliżone odczucia ma widz nie była w stanie powetować tej straty. Czy Słowa Moore’a zwracają uwagę na istot- „Mrocznego widma” lub „Prometeusza”. jednak obchodzi to producentów? I „Gwiezdne ny aspekt. Twierdzenia twórców, że dana Oglądając oba filmy, spragniony równie fa- wojny”, i seria o Obcych to box-office’owe historia zasługuje na rozbudowanie, a fani scynującej historii, co w pierwowzorach, po pewniaki, nawet w prequelowym wydaniu. pragną dowiedzieć się więcej o przeszłości seansie czuje się wystrychnięty na dudka. Kasa od fanów spłynęła, bo fan zawsze Kadry z filmów "Prometeusz" (na samej górze), "Battlestar Galactica: Blood and Chrome" (poniżej) oraz "300: Początek imperium" (na samym dole). kultowych bohaterów, trafiają na szalę, a po Dlaczego tak się dzieje? wierny. Ale czy wybacza błędy? 4 KONKURS KONKURS KONKURS 20% KONKURS RABATU KONKURS KONKURS na hasło: NOWAFAN 20% WWW.LABOTIGA.PL WAŻNE DO 31.12.2013 ROKU RABATU 20% RABATU na hasło: NOWAFAN WWW.LABOTIGA.PL WAŻNE DO 31.12.2013 ROKU 20% KONKURS na hasło: NOWAFAN 20%RABATU WWW.LABOTIGA.PL 20% WAŻNE DO 31.12.2013 ROKU RABATU Dobra wiadomość: przeżyliśmy! Zła wiadomość: oni również...RABATU na hasło: NOWAFAN na hasło: NOWAFAN na hasło: NOWAFAN WWW.LABOTIGA.PL WWW.LABOTIGA.PLWAŻNE DO 31.12.2013 ROKU WAŻNE DO 31.12.2013 ROKU Najbardziej