MINISTERSTWO ŚRODOWISKA ZLECENIODAWCA PAŃSTWOWY INSTYTUT GEOLOGICZNY Generalny Wykonawca Mapy Hydrogeologicznej Polski w skali 1 : 50 000 KATOWICKIE PRZEDSIĘBIORSTWO GEOLOGICZNE 40-156 KATOWICE AL. W. KORFANTEGO 125A OBJAŚNIENIA DO MAPA HYDROGEOLOGICZNA POLSKI w skali 1:50 000 Arkusz ZŁOCZEW ( 0697 ) Opracowała: ............................................ DYREKTOR NACZELNY mgr inż. Maria Górnik Państwowego Instytutu Geologicznego upr. geol. nr 040278 Redaktor arkusza: ............................................................ dr Piotr Herbich Państwowy Instytut Geologiczny Sfinansowano ze środków NARODOWEGO FUNDUSZU OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ Praca wykonana na zamówienie Ministra Środowiska Copyright by PIG & MŚ, Warszawa 2000 Spis treści I. Wprowadzenie ........................................................................................................................ 5 I.1. Charakterystyka terenu .................................................................................................... 6 I.2. Zagospodarowanie terenu ................................................................................................ 8 I.3. Wykorzystanie wód podziemnych ................................................................................... 8 II. Klimat, wody powierzchniowe ............................................................................................ 10 III. Budowa geologiczna .......................................................................................................... 13 IV. Wody podziemne ............................................................................................................... 15 IV.1. Użytkowe piętra wodonośne ....................................................................................... 15 IV.2. Regionalizacja hydrogeologiczna ............................................................................... 18 V. Jakość wód podziemnych .................................................................................................... 25 VI. Zagrożenie i ochrona wód podziemnych ........................................................................... 30 VII. Literatura i wykorzystane materiały ................................................................................. 37 SPIS RYCIN UMIESZCZONYCH W CZĘŚCI TEKSTOWEJ Ryc. 1. Położenie arkusza „Złoczew” na tle jednostek fizycznogeograficznych wg [21] i zlewni wg [31] Ryc. 2. Podstawowe wartości statystyczne wybranych składników chemicznych wód podziemnych poziomu czwartorzędowego Ryc. 3. Histogramy liczebności i krzywe rozkładu częstości skumulowanych ważniejszych składników wód podziemnych w utworach czwartorzędowych Ryc. 4. Podstawowe wartości statystyczne wybranych składników chemicznych wód podziemnych poziomu górnojurajskiego Ryc. 5. Histogramy liczebności i krzywe rozkładu częstości skumulowanych ważniejszych składników wód podziemnych w utworach górnojurajskich Ryc. 6. Położenie arkusza Złoczew na tle kompleksów leśnych i parków krajobrazowych Ryc. 7. Położenie arkusza „Złoczew” na tle: mapy Głównych Zbiorników Wód Podziemnych (GZWP) wg [20] wg Atlasu hydrogeologicznego [28] i wg MHP w skali 1:200000[14] 2 SPIS TABEL DOŁĄCZONYCH DO CZĘŚCI TEKSTOWEJ Tabela 1a – Reprezentatywne studnie wiercone. Tabela 1b – Reprezentatywne studnie kopane. Tabela 1d – Inne punkty dokumentacyjne umieszczone na planszy głównej ( hydrogeologiczne otwory badawcze, otwory bez opróbowania hydrogeologicznego) Tabela 2 – Główne parametry jednostek hydrogeologicznych. Tabela 3a – Wyniki analiz chemicznych wód wykonanych dla mapy – reprezentatywne studnie wiercone. Tabela 4 – Obiekty uciążliwe dla wód podziemnych. Tabela A – Otwory studzienne pominięte na planszy głównej. Tabela B – Inne punkty dokumentacyjne pominięte na planszy głównej (hydrogeologiczne otwory badawcze, otwory bez opróbowania hydrogeologicznego). Tabela C1 – Wyniki analiz chemicznych wód podziemnych – materiały archiwalne – reprezentatywne otwory studzienne. Tabela C5 – Wyniki analiz chemicznych wód podziemnych – materiały archiwalne – otwory studzienne pominięte na planszy głównej. SPIS ZAŁĄCZNIKÓW UMIESZCZONYCH W CZĘŚCI TEKSTOWEJ Zał. 1 - Przekrój hydrogeologiczny I – I’ Zał. 2 – Przekrój hydrogeologiczny II – II’ Zał. 3 –Mapa głębokości występowania głównego poziomu wodonośnego w skali 1:100 000 Zał. 4 –Mapa miąższości i przewodności głównego poziomu wodonośnego w skali 1:100 000 Zał. 5 – Mapa dokumentacyjna w skali 1:100 000 Zał. 6 – Wybrane warstwy informacyjne – mapy w skali 1:200 000 TABLICE Tablica 1 - Mapa hydrogeologiczna Polski w skali 1: 50 000 – plansza główna (materiał archiwalny w PIG) Tablica 2 – Mapa dokumentacyjna w skali 1 : 50 000 (materiał archiwalny w PIG) 3 ZAŁĄCZNIKI Zał. 3. Mapa głębokości występowania głównego poziomu wodonośnego – w skali 1 : 50 000 Zał. 4. Mapa miąższości i przewodności głównego poziomu wodonośnego - w skali 1 : 50 000 - Mapa hydrogeologiczna Polski arkusza Złoczew w skali 1:50 000 z podziałem na grupy warstw informacyjnych (mapy korektowe): 1. Mapa dokumentacyjna 2. Zasięg głównego użytkowego poziomu wodonośnego, działy wodne, klasy czystości wód w rzekach 3. Zasięg jednostek hydrogeologicznych 4. Wydajność potencjalna studni wierconych 5. Hydroizohipsy 6. Jakość wód podziemnych 7. Stopień zagrożenia 8. Głębokość występowania głównego poziomu wodonośnego 9. Miąższość i przewodność głównego poziomu użytkowego - Mapa hydrogeologiczna Polski w postaci cyfrowej (plik eksportowy MGE – mhp (697 mpd) z podziałem na grupy warstw informacyjnych: 1. hd 0697. dgn 2. jw 0697. dgn 3. in 0697. dgn 4. oz 0697. dgn 5. uw 0697. dgn 6. wn 0697. dgn 7. wp 0697. Dgn - Karty weryfikacyjne Banku Hydro 4 I. Wprowadzenie Mapa hydrogeologiczna Polski – arkusz Złoczew w skali 1 : 50 000 została wykonana w Zespole Dokumentacji Hydrogeologicznych i Gazowych, Wydziału Ochrony Środowiska Katowickiego Przedsiębiorstwa Geologicznego w Katowicach. Realizację arkusza podjęto na podstawie umowy zawartej pomiędzy Państwowym Instytutem Geologicznym w Warszawie a Katowickim Przedsiębiorstwem Geologicznym. Arkusz mapy Złoczew sporządzono zgodnie z wymogami „Instrukcji opracowania Mapy hydrogeologicznej Polski w skali 1 : 50 000 [25]. Celem mapy hydrogeologicznej jest syntetyczna ilustracja warunków hydrogeologi- cznych terenu położonego w granicach arkusza Złoczew, scharakteryzowanie użytkowych poziomów wodonośnych, ich zasięgów, omówienie ich parametrów ilościowych i jakościo- wych oraz sposobu ich wykorzystania. Dla opracowania arkusza zebrano i wykorzystano materiały archiwalne Wydziału Ochrony Środowiska Urzędu Wojewódzkiego w Sieradzu, Centralnego Archiwum PIG, Centralnego Banku Danych Hydrogeologicznych „Hydro”. Wiosną 1999 r. przeprowadzono kartowanie hydrogeologiczno - sozologiczne obejmujące: weryfikację danych z Banku Danych „Hydro” dotyczącą lokalizacji studni wierconych i zakresu ich wykorzystania, wyniki przedstawiono na mapach i w kartach weryfika- cyjnych rejestrację obiektów przemysłowych, rolniczych i komunalnych mogących mieć wpływ na środowisko przyrodnicze, a w szczególności na wody podziemne, przedstawiono w tabeli 4 pobrano 14 prób wód ze studni wierconych czwartorzędowych, trzeciorzędowych i jurajskich do analiz fizykochemicznych. Wyniki przedstawiono w tabeli 3a. Przy opracowaniu mapy hydroizohips wykorzystano pomiary w czynnych studniach wierconych. Ocenę wydajności potencjalnych przeprowadzono w oparciu o krzywe wzorco- we [15] dla każdego otworu studziennego, a następnie dokonano ich regionalizacji. Przeanalizowano następujące materiały dokumentacyjne: 130 otworów wierconych, w tym 34 otwory studzienne, spośród których wybrano 19 otworów i umieszczono na mapie hydrogeologicznej i w tabeli 1a pozostałe 15 otworów studziennych umieszczono na Mapie dokumentacyjnej i w tabeli A 5 18 otworów bez opróbowania hydrogeologicznego przedstawiono na mapie dokumenta- cyjnej i w tabeli 1d, oraz 20 w tabeli B wyniki analiz archiwalnych z otworów – tabela C1 i tabela C5. Wykaz wykorzystanych materiałów archiwalnych (publikacji, map, dokumentacji) zamie- szczono na końcu tekstu w Rozdziale VII. Autorką mapy jest mgr inż. Maria Górnik. Analizę statystyczną wyników analiz wód podziemnych wykonał mgr inż. Sławomir Filar. Opracowanie komputerowe w systemie INTERGRAPH wykonali mgr Marek Rosa i mgr Adam Rozenek. I.1. Charakterystyka terenu Obszar arkusza Złoczew znajduje się w zachodniej części województwa łódzkiego, na terenie administrowanym przez powiaty: Sieradz, gminy: Sieradz, Brzeźnio, Złoczew, Burzenin, Brąszczewice, Klonowa, Wieluń, gminy: Ostrówek, Czarnożyły i Konopnica, Wieruszów: gmina Lututów. W układzie współrzędnych geograficznych zawiera się między 1830' a 18o45’ długości geograficznej wschodniej oraz między 51o20’ a 51o30’ szerokości geograficznej północnej. Według J. Kondrackiego [21] teren arkusza Złoczew leży w prowincji Niż Środkowo- europejski, w podprowincji Niziny Środkowopolskie w obrębie Niziny Południowo- wielkopolskiej na Wysoczyźnie Złoczewskiej oraz częściowo w Kotlinie Szczercowskiej. Największa część obszaru arkusza Złoczew położona jest w obrębie Wysoczyzny Złoczewskiej. Stanowią ją równiny morenowe z dużym udziałem glin zwałowych na powierzchni, równiny akumulacji wodnolodowcowej z pagórkami kemowymi i ozami oraz misy wytopiskowe wypełnione piaskami. Rzeźbę wysoczyzny urozmaicają wydmowe formy eoliczne oraz w południowej części obszaru arkusza dolina rzeki Oleśnicy. Najwyżej położone są tereny na zachód od Ostrówka, gdzie najwyższy punkt w Pagórkach Okalewskich osiąga 198,7 m n.p.m. Najniżej