Urania Nr 6/2018

Urania Nr 6/2018

Z TYM NUMEREM KALENDARZ ASTRONOMICZNY 2019 W PREZENCIE DWUMIESIĘCZNIK 6/2018 (798) Tom LXXXIX Cena 14,90 zł w tym 5% VAT WWW.URANIA.EDU.PL Tańczące galaktyki Jasna kometa na niebie! Czy jest możliwe ISSN 1689-6009 indeks 401323 polskie SpaceX? 6/2018 Urania 1 Czapka z daszkiem, Kto zaś białe światło pstryka Niech ja skonam Poznasz w nim teoretyka Dla każdego astronoma A do tego całkiem darmo W daszku lampkom błysnąc' pora Znany napis Czerwień dla obserwatora ASTRONARIUM 39,00 29,90 https://sklep.pta.edu.pl Polski program o tajemnicach Wszechświata Czapeczki ASTRONARIUM aSTRONaRIuM specjalna promocja 29,90 dla astronomów-obserwatorów: Aktualne godziny emisji w TVP3: lampki czerwone — nie psują akomodacji premiery (co 2 tygodnie): wzroku do ciemności czwartek godz. 17.00 i 20.30 powtórki: dla pozostałych fanów programu: sobota godz. 7.05, 23.45 lampki białe — idealne na biwak, pieszą oraz niedziela godz. 5.35 wycieczkę, dla wodniaków i wędkarzy Wszystkie odcinki na: komplet 2 dwóch czapek z różnymi www.youtube.com/astronariumPL lampkami tylko 54,90 zł w tym odcinki premierowe NIE BĘDZIESZ SIĘ Z NIĄ ROZSTAWAŁ, krótko po emisji w telewizji TAK CZĘSTO SIĘ PRZYDAJE URANIA – NASZA MUZA dla szkół, uczelni oraz miłośników astronomii i amatorów nocnego nieba opularyzowanie astronomii sprawia ogromną radość i satysfakcję, wiąże się jednak z równie wielką, a może nawet większą, odpowiedzialnością za publikowane treści. Niedopuszczalne jest nadużywanie pracy innych autorów (plagiaty), a tworzenie scenariusza wystąpienia czy tekstu popularnonaukowego musi być poprzedzone gruntowną analizą źródeł. PTo właśnie popularyzator ma obowiązek utwierdzić słuchacza w przekonaniu, że prezentowana przez niego wiedza jest wiarygodna. Nieodpowiedzialna próba popularyzacji może niekiedy wyrządzić podobnie wielkie szkody jak propagowanie pseudonauki. Przekazywanie informacji w sposób przystępny i ciekawy dla odbiorców jest szalenie ważne, nie można jednak doprowadzać do znacznego upraszczania omawianych zagadnień i ich trywializacji. To również osobiste spotkania z ludźmi, pokazy, występy w telewizji, radiu, wywiady w prasie. Nie chodzi jednak o to, by rola popularyzatora zrobiła z nas celebrytów. Nie, ponieważ najważniejszym celem jest sprzedawanie pod strzechy naszej żywej pasji, razem z wiążącymi się z nią emocjami. To właśnie te emocje są absolutną kwintesencją misji popularyzatora. I co najważniejsze: są zaraźliwe! Dlatego miłośnicy odgrywają szczególnie ważną rolę w popularyzowaniu astronomii, szczepiąc innych swoją pasją. Ich rola jest tym większa, że z oczywistych względów liczba popularyzatorów-naukowców jest ograniczona. Działając w swoich małych społecznościach, możemy dotrzeć do ludzi, którzy w innych okolicznościach z rzetelnymi informacjami o kosmosie pewnie nie mieliby kontaktu. Popularyzatorem może zostać praktycznie każdy – bez Należy zadać sobie względu na wiek. Swoje pierwsze kroki w wykonywaniu tej misji stawiałem jeszcze jako gimnazjalista, prezentując pytanie: co właściwie różne aspekty miłośniczej astronomii ówczesnym… licealistom. Jak pokazuje ten przykład, tak naprawdę popularyzujemy? do rozpoczęcia działalności wystarczą chęci i odrobina zmysłu organizacyjnego. Tak duża łatwość w zostaniu Nie możemy przecież popularyzatorem stwarza jednak pewne zagrożenie, że pomimo szczytnych chęci podejmowane wysiłki popularyzować niewiedzy. zrodzą skutki odwrotne od zamierzonych. Popularyzator powinien być pasjonatem i w pewnym stopniu również specjalistą w swojej dziedzinie. Wydaje się jednak, że pomimo podejmowania wielu nowych inicjatyw, popularyzacja astronomii przeżywa obecnie mały kryzys. W dobie internetu, odbiorcy cierpią na nadmiar informacji, a w ich weryfikacji zdani są sami na siebie. Brakuje rzetelnych źródeł informacji. W gazetach codziennych brak redakcji naukowych, stąd co jakiś czas (szczególnie w internecie) narażeni jesteśmy na fake newsy, cyrkulujące nawet na stronach dużych tytułów prasowych. Istnieją również sytuacje, kiedy autorzy umyślnie podpierają własne tezy szczątkowo wybranymi argumentami naukowców. Tutaj doskonale pasuje dowcip o pijaku, który w latarni nie szuka światła, tylko podparcia. Propagatorom modnych ostatnio w internecie (bo kontrowersyjnych) myśli pseudonaukowych prace naukowców służą jedynie podpieraniu z góry założonych tez. Do podobnych rezultatów doprowadzić może nieodpowiednia popularyzacja. Najlepsze intencje zapaleńców nie pomogą w promowaniu astronomii, jeśli nad treścią ich przesłania nie będzie sprawować pieczy rzetelna korekta. Należy zadać sobie pytanie: co właściwie popularyzujemy? Nie możemy przecież Fot. Grzegorz zieliński popularyzować niewiedzy. Z drugiej strony, z całej Polski płynie wiele pokrzepiających przykładów inicjatyw podejmowanych oddolnie i zupełnie bezinteresownie przez miłośników i tworzone przez nich organizacje. Tysiące osób uczestniczyło w tegorocznym World Space Week we Wrocławiu czy w cieszącym się coraz większym uznaniem konkursie łazików marsjańskich ERC w Starachowicach. A przecież wydarzeń na znacznie mniejszą skalę odbywają się setki w ciągu roku. Nad wieloma z nich od stu lat trzyma straż Polskie Towarzystwo Miłośników Astronomii, świętujące w nadchodzącym roku swój wielki jubileusz. Od znacznie krótszego czasu mamy także Astronarium, docierające do coraz większej rzeszy widzów nie tylko na antenach telewizji i w internecie, ale również w czasie pokazów popularnonaukowych. Z pewnością nie będę odosobniony w stwierdzeniu, że swój niemały wkład w popularyzację astronomii na przestrzeni całego wieku ma sama Urania, tworząca wysiłkami redakcji i autorów rzetelne źródło informacji dla każdego zainteresowanego zgłębianiem zagadek Wszechświata. Kielce, 9 grudnia 2018 r. Mikołaj Sabat 6/2018 Urania 3 Dawno temu w… „Uranii” (PL ISSN 1689-6009) listopad–grudzień 2018 Dwumiesięcznik poświęcony upowszechnianiu wiedzy astronomicznej. Czasopismo powstałe w roku 1998 z połączenia „Uranii” (ISSN 0042-0794) — dotychczasowego miesięcznika Polskie- go Towarzystwa Miłośników Astronomii, istniejącego się od 1919 r. i „Postępów Astronomii” (ISSN 0032-5414) — dotychczasowego kwartalnika Polskiego Towarzystwa Astronomicznego, wychodzącego od 1953 r. Zachowana zostaje dotychczasowa numeracja „Uranii”. Nakład: 3400 egz. Zespół Redakcyjny: Wieńczysław Bykowski, Krzysztof Czart (zastępca red. naczelnego), Jacek Drążkowski (grafika, skład), Agnieszka Górska-Pukownik (sekretariat), Sylwester Kołomański, Mateusz Krakowczyk, Maciej Mikołajewski (red. naczelny), Marek Muciek, Roman Schreiber, Marek Substyk (zastępca red. naczelnego) Współpraca: Jan Desselberger, Tadeusz Figiel, Rafał Grabiański, Paweł Z. Grochowalski, Elżbieta Kuli- gowska, Jerzy Kuczyński, Agnieszka Nowak, Piotr Potępa, Przemysław Rudź, Mikołaj Sabat, 33 Robert Szaj, Janusz Wiland, Łukasz Woźniak, Przemysław Żołądek Korekta językowa: Bożena Wyrzykowska Adres Redakcji: Urania, Centrum Astronomii UMK, ul. Gagarina 11, 87-100 Toruń tel. 600 663 640 Sekretariat, tel. 509 44 17 17 Redaktor Naczelny e-mail: redakcja@urania.edu.pl Adres WWW: Przeniesienie obserwatorium. http://www.urania.edu.pl Znane angielskie obserwatorium astronomiczne Dystrybucja: Joanna i Ernest Świerczyńscy, tel. 698 55 61 61 z Oxfordu (Radcliffe Observatory) zostało e-mail: urania@urania.edu.pl przeniesione do Pretorii w Południowej Afryce, gdzie w pięknym klimacie południowo- Cena Uranii w prenumeracie 12 zł Prenumerata roczna 72 zł afrykańskim będzie mogło rozwinąć Bank Millennium S.A. o/Toruń Nr 85 1160 2202 0000 0003 3341 8732 żywszą działalność, niż w mglistej Anglii. Szczegóły dotyczące prenumeraty i promocje wewnątrz numeru (s. 76) i na stronie Obserwatorium wybudowano na wzgórzu, http://www.urania.edu.pl/prenumerata wzniesionym około 200 m nad miastem na wysokości 1500 m nad poziomem morza. Wydawcy: Polskie Towarzystwo Astronomiczne Obecnie dla tego obserwatorium budowany www.pta.edu.pl jest wielki teleskop zwierciadlany o średnicy ul. Bartycka 18, 00-716 Warszawa zwierciadła 190 cm. tel. (0-22) 329 61 45 e-mail: zarzad@pta.edu.pl E. R. Polskie Towarzystwo Miłośników Astronomii www.ptma.pl ul. Miodowa 13a m. 35, 31-055 Kraków tel. (0-12) 422 38 92 Gromady mgławic. e-mail: sekretariat@ptma.pl * ARTYKUŁY I MATERIAŁY OKAZJONALNE TRAKTOWANE SĄ JAKO WOLONTARIAT AUTORÓW NA RZECZ Astronom amerykański, F. Zwicky, zajął WŁASNEGO ŚRODOWISKA ASTRONOMÓW, MIŁOŚNIKÓW ASTRONOMII I CAŁEGO SPOŁECZEŃSTWA * się zagadnieniem rozkładu mgławic MATERIAŁÓW NIE ZAMÓWIONYCH REDAKCJA NIE ZWRACA * ZASTRZEGA SIĘ PRAWO DO REDAGOWANIA w poszczególnych gromadach. Najpierw I SKRACANIA TEKSTÓW * PRZEDRUK MATERIAŁÓW TYLKO ZA ZGODĄ REDAKCJI * OPINIE I POGLĄDY FORMUŁOWANE PRZEZ REDAKCJĘ I AUTORÓW NIE REPREZENTUJĄ OFICJALNEGO STANOWISKA w Obserwatorium na Mount Palomar, gdzie WYDAWCÓW * REDAKCJA NIE ODPOWIADA ZA TREŚCI I WIZERUNKI REKLAM * ma być w najbliższych latach ustawiony olbrzymi 5-metrowy teleskop zwierciadlany, została sfotografowana gromada mgławic pozagalaktycznych w gwiazdozbiorze Warkocza Bereniki (Coma), odległa o 45 milionów lat światła i licząca (według Hubble’a i Humasona) około 800 mgławic, rozsianych na obszarze nieba o średnicy 1º.7. Fotograficzne wielkości mgławic wahają się w granicach od l4m.l do 19m.5, przy tym maksimum częstości NA OKŁADCE m przypada około 17 . Każda z tych mgławic jest Oddziałujące galaktyki zwane Arp 273 w obiektywie Teleskopu zbiorowiskiem gwiazd, podobnym do układu Hubble'a. Większa z galaktyk spiralnych, znana jako UGC 1810, Drogi Mlecznej. Przeciętna masa mgławicy ma dysk, który jest zniekształcony przez siły pływowe pływowej w gromadzie

View Full Text

Details

  • File Type
    pdf
  • Upload Time
    -
  • Content Languages
    English
  • Upload User
    Anonymous/Not logged-in
  • File Pages
    68 Page
  • File Size
    -

Download

Channel Download Status
Express Download Enable

Copyright

We respect the copyrights and intellectual property rights of all users. All uploaded documents are either original works of the uploader or authorized works of the rightful owners.

  • Not to be reproduced or distributed without explicit permission.
  • Not used for commercial purposes outside of approved use cases.
  • Not used to infringe on the rights of the original creators.
  • If you believe any content infringes your copyright, please contact us immediately.

Support

For help with questions, suggestions, or problems, please contact us