HISTORIA SZKOŁY W STARYM DZIERZGONIU W LATACH 1946 – 2012 Lata 1946 – 1954 Był to okres przypadaj ący bezpo średnio na czas po zako ńczeniu II wojny światowej, która spowodowała du że zniszczenia w bazie lokalowej szkół. Przedwojenny, pochodz ący z 1936 roku budynek szkoły w Starym Dzierzgoniu został spalony. Napływaj ący osadnicy organizuj ą na terenie wsi pierwsze lokalne o środki władzy. Pierwszym wójtem został Marceli Śliwi ński, a komendantem milicji Jan Cegiełko. Niewielka liczba dzieci w wieku szkolnym spowodowała, ze zaj ęcia szkolne prowadzone były w pomieszczeniu wynaj ętym z prywatnego mieszkania Henryka Śliweckiego. Zaj ęcia prowadziła Filomena Kowalska. W pocz ątkowym okresie wielu nauczycieli nie posiadało żadnych kwalifikacji pedagogicznych. 9 wrze śnia 1946 roku odbyło si ę otwarcie szkoły w budynku byłej plebanii ewangelickiej. Kierownikiem szkoły został Pan Andrzej Bucholski , który pracował wraz ze swoj ą żon ą Zofi ą. Powstały nast ępuj ące klasy: I, II, III- IV. Młodzie ż szkolna – 67 osób - ucz ęszczała do tej szkoły z nast ępuj ących gromad: Stary Dzierzgo ń, Mort ąg, Gieryki ( Górki ), Matule, Piaski, D ębiny (Wartule), Bukowo. Warto podkre śli ć fakt, że mieszka ńcy Starego Dzierzgonia ofiarnie pomagali w organizowaniu placówki o światowej. Celem zorganizowania izb lekcyjnych, ze strychów okolicznych domów znoszono ławki. Pomalowane na czarny kolor drzwi stanowiły tablice. Dotkliwie odczuwano brak podr ęczników i pomocy naukowych. 1 wrze śnia 1947 roku odbyło si ę rozpocz ęcie roku szkolnego. Powstały klasy I, II, III i V. Prac ę podejmuj ą Irena Jurcewicz i Janina Długosielska . 24 listopada 1947 r. odchodzi kierownik szkoły Andrzej Bucholski , 23 grudnia odchodzi nauczycielka Irena Jurcewicz . Szkoła zostaje zamkni ęta z powodu braku nauczycieli. 1 lutego 1948 roku przybywaj ą dwie nauczycielki: Stefania Lewelska i Krystyna Tułodziecka , która na krótko w zast ępstwie zostaje kierownikiem szkoły. Z powodu otwarcia szkoły w Gierykach, dzieci ze wsi Gieryki i Matule odchodz ą ze szkoły w Starym Dzierzgoniu do szkoły w Gierykach. Jedyn ą prowadzon ą w tamtym okresie organizacj ą szkoln ą był Polski Czerwony Krzy ż. 26 czerwca 1948 r. zostaje uroczy ście zako ńczony rok szkolny. Kierowniczka Krystyna Tułodziecka odchodzi. 1 wrze śnia 1948 r. nast ąpiło rozpocz ęcie roku szkolnego 1948/49. Funkcj ę kierownika szkoły obj ął Pan Zygmunt Drozd . 1 Kierownik szkoły Pan Zygmunt Drozd Otwiera si ę klasy: I, II, III, IV, V, VI. W szkole pracowała: Janina Długosielska. Liczba uczniów wzrosła do 98, w zwi ązku z czym zaistniała potrzeba powi ększenia powierzchni u żytkowej. Celem zwi ększenia ilo ści izb lekcyjnych wynaj ęto jeden pokój w budynku nale żą cym do ówczesnego zarz ądu partii. W dalszym ci ągu nauczycielom i uczniom doskwierał brak podr ęczników. Uczniowie pomagali sobie nawzajem, co jednak było trudne z powodu odległo ści. Czasem, żeby odrobi ć zadan ą prac ę domow ą trzeba było pokona ć ponad 2 kilometry, które dzieliły ucznia od najbli ższego kolegi ucz ęszczaj ącego do tej samej klasy. Powstaj ą nast ępuj ące organizacje szkolne: Szkolne Koło Odbudowy Warszawy SKOW; Polski Czerwony Krzy ż PCK; Zwi ązek Harcerstwa Polskiego ZHP. Młodzie ż w tym czasie czynnie uczestniczyła w życiu społecznym wsi, udzielaj ąc si ę w pracach organizowanych na rzecz miejscowo ści. W II semestrze odchodzi młodzie ż szkolna ze wsi Mort ąg i Bukowo do otwartej szkoły w Mort ągu. Rok szkolny zako ńczono 25 czerwca 1949 r. Lata 1949 – 1951 W 1949 r. Do pracy przybyła nauczycielka Maria Głowacka . W szkole organizowane były ró żnorodne akademie – cz ęsto tak że o zabarwieniu ideologiczno – politycznym. S ą to m.in. akademia z okazji zawarcia Przyja źni Polsko – Radzieckiej, akademia 70-lecia urodzin Generalissimusa Józefa Stalina, akademia 1- Majowa. Opisywany okres charakteryzował si ę cz ęstymi ruchami migracyjnymi ludno ści. Nauczyciele, cz ęsto po przeprowadzeniu 2 okresu jednego roku szkolnego odchodzili, zmieniaj ąc miejsce zamieszkania. Dodatkowy wpływ na płynno ść kadry miał fakt braku przygotowania pedagogicznego. Organizacje szkolne: - Szkolne Koło Odbudowy Warszawy; Towarzystwo Przyjaźni Polsko – Radzieckiej; Zwi ązek Harcerstwa Polskiego; Polski Czerwony Krzy ż. W szkole odbywały si ę tak że jasełka, zabawy choinkowe, igrzyska sportowe. Rok szkolny 1951/52 We wrze śniu 1951 r. przybyło czterech nowych nauczycieli: Melania Szefler, Zofia Mleczko, Piotr Perczyk i Bazyli Mikołajuk, który pracował tylko do 1 listopada t.j. do czasu pój ścia do czynnej słu żby wojskowej. Na jego miejsce zgłosiła si ę Maria Głowacka , która pracowała do czasu wakacji w tej że szkole. Po upływie miesi ąca pracy Marii Głowackiej przybył Jan Słota, który pracował za ni ą w zast ępstwie w szkole w Mort ągu. Niektóre z uroczysto ści szkolnych : 8 rocznica bitwy pod Lenino ,,Dzie ń Wojska Polskiego”, akademia gminna po świ ęcona rocznicy Wielkiej Rewolucji Pa ździernikowej i miesi ąca przyja źni, rocznica urodzin Józefa Stalina, rocznica powstania Armii Czerwonej, choinka noworoczna z udziałem społecze ństwa, akademia z okazji Mi ędzynarodowego Dnia Kobiet, wieczornica po świecona 60 rocznicy urodzin Przewodnicz ącego PRL Bolesława Bieruta (któr ą młodzie ż uczciła licznymi zobowi ązaniami), akademia w 5 rocznic ę śmierci generała Karola Świerczewskiego. Od wrze śnia 1951 r. Do 31 grudnia 1951 r. organizacj ę harcersk ą prowadził Piotr Perczyk, który był przewodnikiem etatowym. Po jego odej ściu 01.01.1952r. dru żyn ą harcersk ą zaopiekowała si ę Pani Melania Szefler. Nauka do 1952 r. odbywała si ę na plebanii. Powy ższy fakt nie budził entuzjazmu ze strony ówczesnych władz o światowych i politycznych. Wiele do życzenia pozostawiały tak że: stan bezpiecze ństwa dzieci ze wzgl ędu na otoczenie, a tak że stan techniczny placu okre ślanego boiskiem. W sprawozdaniu powizytacyjnym z 12 marca 1952 r. możemy przeczyta ć: ,, Szkoła Podstawowa mie ści si ę w dwóch wynaj ętych budynkach murowanych, a nale żą cych – jeden do Zarz ądu Ko ścioła, a drugi do Komitetu Gminnego PZPR. Otoczenie budynków szkolnych nie wpływa dodatnio na młodzie ż, gdy ż z jednej strony znajduj ą si ę ruiny ko ścioła, a z drugiej budynki gospodarstwa rolnego, przez co teren tu ż przy szkole jest stale za śmiecany i brudny. Szkoła zmuszona jest korzysta ć z boiska gromadzkiego, które w okresie sze ściu miesi ęcy nie nadaje si ę do u żytku, poniewa ż poło żone jest na podmokłym terenie. Sale lekcyjne s ą zimne, poło żone od strony północnej, okna zasłaniaj ą drzewa”. 3 Uczniowie przed szkoł ą na plebanii W opisywanym okresie dla szkoły w Starym Dzierzgoniu celem procesu dydaktyczno – wychowawczego był wszechstronny rozwój uczniów, opanowanie okre ślonego zakresu wiedzy i umiej ętno ści posługiwania si ę ni ą. Cele edukacyjne wyznaczały główne funkcje szkoły: kształc ącą, wychowawcz ą i przygotowawcz ą . Proces dydaktyczny jest warto ści ą wymiern ą. Wyniki procesu dydaktycznego mierzy si ę m.in. promocj ą uczniów. W latach 1946 – 1952 wygl ądała ona nast ępuj ąco: Rok Liczba Uczniowie Uczniowie % szkolny uczniów promowani promocji nie promowani 1946/47 67 67 - 100 % 1947/48 70 70 - 100 % 1948/49 98 85 13 86,7 % 1949/50 117 107 10 91,4 % 1950/51 113 102 11 90,3 % 1951/52 121 102 19 84,3 % Rok szkolny 1952/53 1 wrze śnia – rozpocz ęcie nowego roku szkolnego odbyło si ę w odbudowanym, przedwojennym budynku szkolnym. Do u żytku szkolnego oddano 4 sale lekcyjne, korytarz, gabinet dyrektora i pokój nauczycielski. Reszt ę pomieszcze ń przydzielono jako mieszkania słu żbowe dla 6 osób grona nauczycielskiego. Szkoł ę umeblowano, zakupuj ąc nowe ławki i wyposa żenie. 4 Szkoła w latach 50-tych Obowi ązki kierownika szkoły pełnił w tym czasie Pan Zygmunt Drozd. Nauczycielami byli: Melania Szefler (zast ępca kierownika), Zofia Mleczko, Janina Baran, Zofia Her i Stanisław Rymuza, który był świetlicowym w świetlicy wzorcowej w Starym Dzierzgoniu. We wrze śniu Melania Szefler brała udział wraz z zespołem ludowym w wyst ępach na Centralnych Do żynkach w Krakowie. Niektóre z uroczysto ści szkolnych: 28 wrze śnia odbyła si ę akademia po świ ęcona miesi ącowi odbudowy Warszawy, któr ą urz ądzono wspólnie z Prezydium Gminnej Rady Narodowej, 7 listopada – akademia po świ ęcona 35 rocznicy Wielkiej Rewolucji Pa ździernikowej poł ączona z miesi ącem przyja źni polsko – radzieckiej, w której udział wzi ęło około 200 osób społecze ństwa ( miało to miejsce w sali ,,Domu Ludowego” ), w styczniu dzieci bawiły si ę na choince noworocznej, 18 kwietnia 1953 r. uroczysta akademia po świ ęcona 61 rocznicy urodzin Prezesa Rady Ministrów i I Sekretarza PZPR – młodzie ż wykonała szereg zobowi ąza ń m.in. oczyszczono teren szkoły, udekorowano klasy, zebrano 64 kg makulatury, 1,5 tony złomu i odpadów u żytkowych, 1 maja uczniowie wyjechali na uroczyste obchody do Zalewa. Młodzie ż wyje żdżała tak że z wyst ępami artystycznymi do Jerzwałdu i Górek. W czerwcu odbyły si ę Letnie Igrzyska Harcerskie, na których uczniowie zaj ęli I miejsce w konkurencjach indywidualnych i zespołowych w Zalewie. W 5 eliminacjach zespołów artystycznych – zespół ta ńca zaj ął I miejsce w powiecie. 25 czerwca 1953 r. odbyło si ę uroczyste zako ńczenie roku szkolnego. Rok szkolny 1953/54 W roku szkolnym 1953/54 odszedł kierownik Pan Zygmunt Drozd. Jego obowi ązki powierzono Pani Melanii Szefler . Kierownik szkoły Pani Melania Szefler Z pracy odeszły tak że nauczycielki: Janina Baran i Zofia Her. Obsad ę stanowili: Melania Szefler, Zofia Mleczko oraz dwóch nowych nauczycieli – Mikołaj Torbicz i Zenon Mucha. W okresie tym powszechn ą metod ą pozyskiwania kadry pedagogicznej stanowiły nakazy pracy. Pierwszymi nauczycielami z kwalifikacjami, którzy rozpocz ęli prac ę w Starym Dzierzgoniu byli wła śnie Z. Mucha i Z. Mleczko. Uroczysto ści szkolne: wieczornica po świ ęcona Dniu Wojska Polskiego, w której udział wzi ęła grupa jednostki wojskowej znajduj ącej si ę na obozie na Białych Błotach, zawody przeciwpo żarowe i sportowo – strzeleckie, choinka noworoczna, akademia z okazji Dnia Kobiet, uczniowie klas VI i VII, 1 maja 1954 r.