PRIS 75c Rhif 342 Hydref Y TINCER 2011 PAPUR BRO GENAU’R-GLYN, MELINDWR, TIRYMYNACH, TREFEURIG A’R BORTH ENNILL CADAIR ARALL Anwen Pierce, ysgrifennydd y Tincer, yn ennill Cadair Eisteddfod Tregaron ddechrau Medi. Yn yr un Eisteddfod enillodd Côr ABC, dan arweiniad Angharad Fychan, y Cwpan a £200 i’r côr gorau. Llongyfarchiadau iddynt. ELWA O GYNLLUN Brynhawn Iau, 6ed Hydref ardderchog ac yn hwyl. ‘Dwi wedi cynhaliwyd y gynhadledd, Dyfodol cwrdd a nifer o bobl newydd, Creadigol, yng Ngholeg Brenhinol a dysgu sgiliau wrth wneud Cerdd a Drama, Caerdydd oedd gwahanol bethau bob dydd. Dyw’r yn nodi llwyddiant y don gyntaf gwaith byth yn anniddorol a o Brentisiaethau Creadigol yng felly byth yn feichus, a mae hwyl Nghymru. Bu yno sesiynau wrth weithio er bod y gwaith yn trafod yn annog trafodaethau ddifrifol rhan fwyaf o’r amser. rhwng cyflogwyr, sefydliadau Mi oeddwn wedi gweithio cyn y addysgol ac arbenigwyr sgiliau Prentisiaeth, ond ‘dwi di dysgu fwy ynglñn â mecanwaith dosbarthu i’r am sut mae rhedeg sefydliad wrth dyfodol er mwyn helpu i oresgyn a wneud y Prentisiaeth yma. Ar ôl chryfhau’r diwydiannau creadigol a i mi orffen ‘dwi’n bwriadu aros diwylliannol yng Nghymru. yn y diwydiant oherwydd mae Gyda chyllid gan Lywodraeth gen i awch i weithio mewn Theatr Cymru trwy gynllun Rhaglen Dechnegol. Mae’r Prentisiaeth Beilot y Gronfa Blaenoriaethau wedi’m helpu oherwydd nawr mae Sector, Cronfa Gymdeithasol gen i brofiad o waith ymarferol a Ewrop, mae cyfanswm o 57 o gwaith papur a ‘dwi nawr yn deall Brentisiaethau Creadigol, gan sut i drefnu pethau a sut i ddod o gychwyn o ddim, wedi eu cynnal hyd i eitemau ar gyfer y theatr. Yn ers mis Gorffennaf 2010. Mae’r fy lleoliad, fy mentoriaid oedd y prentisiaethau yn ffordd o sicrhau technegwyr yn y tîm. Edrycho’n fod pobl yn dysgu sgiliau ar gyfer nhw ar fy ôl yn o lew. Maent wedi cyflogaeth yn y diwydiannau fy nghefnogi drwy’r amser heb creadigol a diwylliannol yng roi pwysau arna’i i ruthro o gwbl!! Nghymru, gan achosi gweithlu Roeddynt yn amyneddgar iawn cryfach, â’r sgiliau hanfodol er ac yn llawn hwyl i weithio gyda. mwyn sicrhau gwaith o fewn y Byddwn yn argymell y Prentisiaeth diwydiant. i unrhyw un, mae’n dda i ddechrau Un a fanteisiodd ar y Cynllun o’r dechrau. yw Rhodri-Sion Evans, Pont Seilo, Penrhyn-coch, a gafodd Gellir cael mwy o wybodaeth Brentisiaeth Theatr Dechnegol am gynlluniau Prentisiaethau yng Nghanolfan y Celfyddydau Creadigol ar wefan CC Skills: www. Aberystwyth. Yn ôl Rhodri “Mae’r ccskills.org.uk/Apprenticeships/ Prentisiaeth wedi bod yn brofiad ApprenticeshipsinWales. 2 Y TINCER HYDREF 2011 CYDNABYDDIR Y TINCER CEFNOGAETH - un o bapurau bro Ceredigion | Sefydlwyd Medi 1977 ISSN 0963-925X | Rhif 342 | Hydref 2011 SWYDDOGION GOLYGYDD - Ceris Gruffudd DYDDIADUR Y TINCER Rhos Helyg, 23 Maesyrefail Y DYDDIAD OLAF Y BYDD GOHEBWYR LLEOL YN DERBYN Penrhyn-coch % 828017 [email protected] DEUNYDD AR GYFER Y RHIFYN NESAF FYDD TACHWEDD 11 a TEIPYDD - Iona Bailey TACHWEDD 12 I’R GOLYGYDD. DYDDIAD CYHOEDDI TACHWEDD 24 CYSODYDD - Dylunio GraffEG % 832980 CADEIRYDD - Elin Hefin, Ynyswen, Stryd Fawr, HYDREF 15 Nos Sadwrn TACHWEDD 4 Nos Wener Ravensbrück. Cymdeithas Y Borth % 871334 Cerddoriaeth fyw o’r 1970au Cwrdd Diolchgarwch y Penrhyn yn festri Horeb, IS-GADEIRYDD - Bethan Bebb, Penpistyll, a’r 1980’au yn Neuadd Bethlehem, Llandre, yng Penrhyn-coch am 7.30. Cwmbrwyno. Goginan % 880228 y Penrhyn dan nawdd ngofal Beti Griffiths, Llanilar Noddir gan Llenyddiaeth YSGRIFENNYDD - Anwen Pierce PATRASA am 7.30 Bar. Pris am 7.00 Cymru. 46 Bryncastell, Bow Street % 828337 mynediad £8 ymlaen llaw; £10 wrth y drws TACHWEDD 11-12 Nos TACHWEDD 21-22 Dyddiau TRYSORYDD - Hedydd Cunningham, Tyddyn- Pen-y-Gaer, Llandre, Aberystwyth SY24 5NX Wener a Dydd Sadwrn Gãyl Llun a Mawrth Cwmni Mega % 820652 [email protected] HYDREF 19 Nos Fercher Lyfrau Morlan. Gãyl Lyfrau yn cyflwyno ‘Madog a’r Eirug Salisbury yn trafod ei wedi’i threfnu ar y cyd gan Amerig’ yng Nghanolfan y HYSBYSEBION - Rhodri Morgan, Maes Mieri farddoniaeth. Cymdeithas Morlan a Chylch Darllen Celfyddydau am 10.00 a 12.30. Llandre, % 828 729 [email protected] y Penrhyn yn festri Horeb, Aberystwyth. Sgwrs a chân LLUNIAU - Peter Henley Penrhyn-coch am 7.30. gyda Siân James ar y nos TACHWEDD 25 Nos Wener Dôleglur, Bow Street % 828173 Noddir gan Llenyddiaeth Wener, sesiynau gyda Jane Bingo yn Neuadd Eglwys TASG Y TINCER - Anwen Pierce Cymru. Aaron, Mihangel Morgan Penrhyn-coch am 7.00 a Caryl Lewis ar y dydd TREFNYDD GWERTHIANT A THREFNYDD HYDREF 28 Nos Wener Sadwrn. Tâl mynediad nos RHAGFYR 2 Nos Wener CYFEILLION Y TINCER - Bryn Roberts 4 Brynmeillion, Bow Street % 828136 Tecwyn Ifan ‘Cefndir Wener: £5. Tocynnau diwrnod Cyngerdd Nadolig Ger-y-lli y caneuon’ Cymdeithas ar gyfer dydd Sadwrn: £15 (yn yn Eglwys Llanbadarn Lenyddol y Garn yn festri’r cynnwys mynediad i’r tair GOHEBYDDION LLEOL Garn am 7.30 sesiwn, cinio a phaneidiau); RHAGFYR 8 Nos Iau sesiynau unigol: £4. Cymanfa garolau yn Eglwys ABER-FFRWD A CHWMRHEIDOL TACHWEDD 2 Nos Fercher y Santes Fair, Aberystwyth, Mrs Beti Daniel, Glyn Rheidol % 880 691 Pwyllgor blynyddol Sioe TACHWEDD 16 Nos Fercher am 7.00 dan nawdd Ffagl Y BORTH Capel Bangor. Heini Gruffudd Y Trên i Gobaith. Elin Hefin, Ynyswen, Stryd Fawr [email protected] BOW STREET Mrs Mair Lewis, 40 Maes Ceiro % 828 102 Y Tincer trwy’r post Lynn Phillips, 1 Cae’r Odyn % 820908 Set o’r Tincer Anwen Pierce, 46 Bryncastell % 828 337 Pris 10 rhifyn - £14 (£25 i wlad y tu allan i 1977-2011 Ewrop). CAPEL BANGOR/PEN-LLWYN Mae set gyflawn o’r Tincer ar gael i Mrs Aeronwy Lewis, Rheidol Banc Cysylltwch â’r Trysorydd - Hedydd Cunningham, gartref da! Os oes diddordeb gennych Blaengeuffordd % 880 645 Tyddyn-Pen-y-Gaer, Llandre, Aberystwyth, i gael set a rhoi cyfraniad i’r Tincer SY24 5NX CAPEL MADOG, CEFN-LLWYD A CAPEL DEWI cysylltwch â’r Golygydd. Eirian Hughes, Lluest Fach % 880 335; Elwyna % 01970 820652 [email protected] Davies, Tyncwm % 880 275; Dai Evans, Fferm Fronfraith, Comins-coch % 623 660 Cyhoeddir y Tincer yn fisol o Fedi i Mehefin DÔL-Y-BONT Y Tincer ar dâp - Mae modd cael y Tincer ar gan Bwyllgor y Tincer. Argreffir gan y Mrs Llinos Evans, Dôlwerdd % 871 615 gaset ar gyfer y rhai sydd â’r golwg yn pallu. Lolfa, Tal-y-bont. Nid yw’r Pwyllgor o angenrheidrwydd yn cytuno ag unrhyw farn a DOLAU Cysylltwch â Rhiain Lewis, Glynllifon, Mrs Margaret Rees, Seintwar % 828 309 17 Heol Alun, Aberystwyth, SY23 3BB fynegir yn y papur hwn. Dylid cyfeirio unrhyw newyddion i’ch gohebydd lleol neu i’r Golygydd, GOGINAN (% 612 984) ac unrhyw lythyr neu ddatganiad i’r wasg i’r Mrs Bethan Bebb, Penpistyll, Cwmbrwyno % 880 228 Camera’r Tincer - Cofiwch am gamera digidol G olygydd. Telerau hysbysebu LLANDRE y Tincer – mae ar gael i unrhyw un yn yr ardal Tudalen lawn (35 x 22 cm) £100 Mrs Mair England, Pantyglyn, Llandre % 828693 fydd am ei fenthyg i dynnu llun ar gyfer y papur Hanner tudalen £60 PENRHYN-COCH o gyngerdd, cinio neu ddigwyddiad a gynhelir Chwarter tudalen £30 Mairwen Jones, 7 Tan-y-berth % 820642 o fewn ein dalgylch. Fe’i cedwir gan Mrs Mair neu hysbyseb bach ca. 5 x 8 cm £6 y rhifyn % TREFEURIG Lewis, 40 Maes Ceiro, Bow Street ( 828102). - £40 y flwyddyn (10 rhifyn - misol o Fedi i Mrs Edwina Davies, Darren Villa Os byddwch am gael llun eich noson goffi yn Y Fehefin); mwy na 6 mis + £4 y mis , llai na 6 mis Pen-bont Rhydybeddau % 828 296 Tincer defnyddiwch y camera. - £6 y mis. Cysyllter â Rhodri Morgan os am hysbysebu. Y TINCER HYDREF 2011 3 CYFEILLION Y TINCER Dyma fanylion enillwyr Cyfeillion Y Tincer mis Medi 20 Mlynedd ’Nôl £25 (Rhif 135) Huw C Jones, Nant Y Mynydd, Llandre. £15 (Rhif 120) Hywel Williams, 46 Bryn Castell, Bow Street. £10 (Rhif 145) Iestyn Hughes, 14 Maes-y-Garn, Bow Street. Fe dynnwyd y rhifau buddugol gan Eleri Roberts yn dilyn ymarfer Côr Cantre’r Gwaelod nos Sul y18ed o Fedi 2011. Cysylltwch â’r Trefnydd, Bryn Roberts, 4 Bryn Meillion, os am fod yn aelod. Am restr o Gyfeillion y Tincer 2010/11 gweler http://www. trefeurig.org/uploads/cyfeilliontincer2009.pdf Yn dilyn arholiadau Ysgolion Sul Bedyddwyr Cymru a gynhaliwyd fis Mawrth eleni, enillwyd dwy darian gan Ysgol Sul Horeb. Yng Rhodd nghyfarfodydd yr Undeb a gynhaliwyd fis Gorffennaf ym Methel, Llanelli, cylflwynodd y Llywydd (Mr James Nicholas, Bangor) iddi Cydnabyddir yn ddiolchgar y rhodd isod. Croesewir pob cyfraniad darian yr Undeb ac yn Rali’r Ysgolion Sul Caerfyrddin a Cheredigion boed gan unigolyn, gymdeithas neu gyngor. ym mis Medi cyflwynwyd iddi Darian Cymanfa’r Ddwy Sir gan Mr Vincent Williams, Llanelli. Sue Hughes a’r teulu, Penrhyn-coch £10 Llun: William Howells (O Dincer Hydref 1991) Dirgelwch y Cerflun Y TINCER Teulu yn Awstralia? Plentyn yn y coleg yng Nghaerdydd? Modryb yn Llundain? Beth am roi tanysgrifiad blwyddyn o’r Tincer iddynt i’w cadw mewn cysylltiad â’r ardal. Gellir trefnu i’w yrru drwy’r post i unrhyw le yng Nghymru neu weddill Ynysoedd Prydain am gost o £14 y flwyddyn, neu £25 i wledydd tramor. Ganrif yn ôl i’r mis yma (27 datblygu ar y cast - neu efallai Os hoffech fanteisio ar y cynnig, gan ddechrau â rhifyn mis Hydref 1911) dadorchuddiwyd rhyw ddamwain wedi digwydd cofeb Dr Lewis Edwards y tu iddo - a Goscombe John wedi Ionawr, llenwch y ffurflen isod a’i dychwelyd cyn gynted ag y allan i Gapel Pen-llwyn gan Mrs castio un o’i fersiynau cynharach bo modd gyda’r tâl priodol i’r Trysorydd (Hedydd Cunningham, Dickens Lewis, ei ferch.