Verslag van de hoorzitting over de Pkb Derde Nota Waddenzee gehouden op 18 januari 2006 te Terschelling Inspraakpunt VROM 6096/ februari 2006 Postbus 30316 2500 GH Den Haag www.inspraakvenw.nl telefoon 070 3519602 Overzicht van sprekers bij de hoorzitting gehouden op 18 januari 2006 te Terschelling 1. Mw. A. Woudstra, namens de Waddenvereniging, Postbus 90 8860 AB Harlingen 2. Dhr. M.J. Kosters, namens de Terschellinger Ondernemingsraad, Lergerbosweg 3, 8896 JM Hoorn 3. Dhr. H. Gorter, namens Stichting Ons Schellingerland, Prinses Margrietlaan 3, 8881 CK Terschelling- West 4. Dhr. I. van Zwol, Baaiduinen 14, 8884 HJ Terschelling –Baaiduinen 5. Dhr. H.K. van de Wielen, Westerburen 40A, 8891 GP Terschelling- Midsland 6. Dhr. W. de Haan, Burg. Van Heusdenweg 10A, 8881 EB, Terschelling- West Verslag van de hoorzitting over de pkb Derde Nota Waddenzee 2 gehouden op 18 januari 2006 Verslag van de hoorzitting over de pkb Derde Nota Waddenzee gehouden op 18 januari 2006 te Terschelling Aanwezig: Dhr. T. Jansen Onafhankelijk voorzitter Mw. C. van der Linden Inspraakpunt Dhr. B. van Bleek Projectleider PKB Dhr. A. de Groot Projectleider PB en SMB Alsmede 6 insprekers, circa 30 belangstellenden en een aantal mensen van de projectorganisatie. Direct voorafgaand aan de hoorzitting heeft een plenaire presentatie over het project alsmede een informele informatiebijeenkomst plaatsgevonden. Inleiding De voorzitter opent de hoorzitting in het kader van de Planologische Kernbeslissing (PKB) Waddenzee. Deze hoorzitting heeft in tegenstelling tot de zojuist gehouden informatiebijeenkomst een formeel karakter. De voorzitter licht toe dat hij zal optreden als onafhankelijk voorzitter van de hoorzitting, waarbij hij met name tot taak heeft te zorgen voor een goed verloop van de zitting. Hij benadrukt dat hij inhoudelijk niet betrokken is bij dit project en derhalve een onafhankelijk voorzitter is. De voorzitter stelt Chantal van der Linden voor. Zij is werkzaam bij het Inspraakpunt. Het Inspraakpunt is verantwoordelijk voor het zorgvuldig doorlopen van de inspraakprocedure en heeft evenals de voorzitter geen inhoudelijke betrokkenheid bij het project. De voorzitter stelt de heren Bart van Bleek en At de Groot voor. Bart van Bleek is projectleider voor de PKB en At de Groot projectleider voor de Passende Beoordeling (PB) en Strategische Milieubeoordeling (SMB). De hoorzitting is bedoeld om mensen mondeling de gelegenheid te bieden hun zienswijze op de Planologische Kernbeslissing Waddenzee kenbaar te maken. Ook kan een schriftelijke zienswijze worden ingediend. De schriftelijke reacties kunnen tot en met 22 februari 2006 naar het Inspraakpunt Verkeer en Waterstaat gestuurd worden (Postbus 30316, 2500 GH Den Haag). Schriftelijk inspreken kan ook via de internetsite www.inspraakvenw.nl. Van de hoorzitting wordt een verslag gemaakt. Dit verslag zal samen met de schriftelijke reacties en de verslagen van de adviescommissies, onderdeel gaan uitmaken van een Derde Nota Planologische Kernbeslissing Waddenzee, die eerst naar de Tweede en vervolgens naar de Eerste Kamer gaat. De stukken zullen eveneens ter inzage worden gelegd waar nu ook de stukken ter visie hebben gelegen. Belangstellenden kunnen eveneens een exemplaar van het verslag krijgen. De voorzitter sluit hiermee zijn toelichting af, waarop hij het woord geeft aan mevrouw Woudstra. 1. Mevrouw A. Woudstra namens de Waddenvereniging Ontwikkelingsperspectief De Waddenvereniging is tevreden met de hoofddoelstelling van de PKB, met name door de toevoeging landschap. De Waddenvereniging is ook te spreken over het feit dat in deze PKB niet alleen maar over natuur en landschap gaat maar dat in het ontwikkelingsperspectief ook iets staat over hoe hier gewoond en gewerkt kan worden. Er wordt een mooi toekomstperspectief geschetst, ook voor de economie en de mensen in het gebied. Het is jammer dat er in de PKB weinig of bijna geen prikkels zitten voor positieve impulsen. In de praktijk gebeurt er door samenwerking tussen de Waddenvereniging, andere milieubewegingen, het bedrijfsleven en gebruikers van de Waddenzee al heel wat. Voor wat betreft duurzame ontwikkelingen van havens, garnalenvisserij en toerisme alsmede Verslag van de hoorzitting over de pkb Derde Nota Waddenzee 3 gehouden op 18 januari 2006 natuurherstel, speelt er al van alles, helaas staat hierover weinig in de PKB. Dit zou in de PKB gestimuleerd en gesteund moeten worden. Tegenwoordig zijn er ook internationale initiatieven, met name trilateraal samen met Duitsland en Denemarken. Bijvoorbeeld het Waddensea Forum waarin het bedrijfsleven en particuliere organisaties aan allerlei duurzame vormen van gebruik hebben gewerkt die nu geconcretiseerd moeten worden. Conclusies Passende Beoordeling en Strategische Milieubeoordeling De eindconclusie over cumulatie in de Passende Beoordeling en Strategische Milieubeoordeling is verbazend. De conclusie is dat het huidige gebruik geen negatief effect heeft op de kwaliteit van de Waddenzee. Dit lijkt in tegenspraak met de conclusies van Commissie Meijer, welke door het kabinet zijn onderschreven. Zo zijn zeegrasvelden, mosselbanken en ook zoet-zoutovergangen verdwenen, bodemfauna is achteruitgegaan en is in de Waddenzee verzanding opgetreden. Het is vreemd dat nu wordt gedaan alsof alles wat in de Waddenzee gedaan wordt eigenlijk geen kwaad kan en voorzover er iets hersteld moet worden wordt naar het Waddenfonds doorverwezen. Het zou handig zijn om in de PKB daarover wat positiever, actiever en offensiever een aantal zaken neer te zetten. De Waddenvereniging wil concreet aandacht vragen voor komende ontwikkelingen, zoals klimaatverandering, die zal niet ongemerkt voorbij gaan voor het Waddengebied. In de PKB wordt hier niet echt op ingespeeld of op vooruitgekeken. Gebiedsbegrenzing De samenhang binnen het gehele Waddengebied, dus de Noordzeekustzone, de eilanden, de Waddenzee en de vastelandskust - een samenhang die in de toelichting van de PKB wordt genoemd als een kernkwaliteit van het Waddengebied – moet tot uitdrukking komen in het PKB gebied. Dat maakt veel meer duidelijk wat je wel en niet mag doen in Waddengebied. Je kan tevens de duurzame economie beter gaan ontwikkelingen, omdat het dan ook gaat over binnendijkse gebieden. Duisternis In een eerdere versie van de PKB was een voornemen opgenomen om onderzoek te doen naar de mogelijkheden om verstoring van duisternis te voorkomen. Dit voornemen is nu niet terug te vinden, aan dit onderwerp moet echter wel aandacht worden besteed. Vaargeulverdieping Het is terecht dat in de PKB staat dat grootschalige ingrepen en verdiepingen niet kunnen. Uit de Passende Beoordeling blijkt ook dat dit significante gevolgen zou kunnen hebben. Ook het vasthouden aan de omvang van de schepen van 1993, conform de oude PKB is prima. Hieraan is nu toegevoegd de mogelijkheid om in delen van hoofdvaargeulen incidenteel en onder voorwaarden te verdiepen. Dit doet zich onder andere voor in de vaargeulen Harlingen en Noordzee, dus ook een beetje naar Terschelling. Deze formulering biedt volgens de Waddenvereniging voldoende ruimte voor de scheepvaart en draagt daarmee dus ook bij aan de veiligheid. Er moet alleen helder worden beschreven wat er onder de voorwaarde ‘dat het economisch rendabel moet zijn’, precies wordt verstaan. Baggerspecie Het is opvallend dat ten aanzien van baggerspecie in de PKB wel wat staat over de kwaliteit en herkomst van de baggerspecie maar dat er niets staat over waar het gestort mag worden, hoe vaak het daar gestort mag worden en op welke momenten. Uit de Passende Beoordeling blijkt dat als dit niet goed onder controle is, er wel degelijk behoorlijke effecten van vertroebeling, bodembedekking of verstoring kunnen zijn. De Waddenvereniging zou graag zien dat de PKB ook een uitspraak doet over die kwantitatieve kant van de baggerspecie, dus over hoeveelheden, perioden en locaties e.d. Gaswinning In de PKB staat in de voorwaarden voor het toestaan van nieuwe gaswinning vanaf het land, dat er wetenschappelijk gezien redelijkerwijs geen twijfel bestaat dat er geen schadelijke gevolgen zijn voor de in deze PKB beschreven natuurlijke waarden en kenmerken. Dit is een politieke formulering die niet helemaal conform artikel 6 van de Habitatrichtlijn is. De formulering zou moeten zijn: "Er wordt slechts toestemming verleend als de zekerheid is verkregen dat de natuurlijke kenmerken niet zullen worden aangetast". Verslag van de hoorzitting over de pkb Derde Nota Waddenzee 4 gehouden op 18 januari 2006 Op 17 januari is het milieueffectrapport (MER) uitgekomen. Ook dit rapport geeft geen zekerheid dat er geen schadelijke gevolgen zijn bij gaswinning. In het MER wordt genoemd dat de huidige winning in Ameland wel degelijk fikse gevolgen blijkt te hebben voor de wadplaten onder Ameland. Dit is niet gemeten maar wel berekend, dit doet het ergste vrezen voor de nieuwe winningen. Havens Voor wat betreft de jachthavencapaciteit is de maatregel van een maximum aantal ligplaatsen in de PKB blijven staan. Dit ondanks de aandrang om dat eruit te halen omdat er nog gewerkt wordt aan een convenant; een onderzoek hoe de hele recreatie beheerd en gereguleerd moet worden. De plannen voor het beheer van recreatie laten te lang op zich wachten en er moeten nu snel plannen komen om de recreatie beheersbaar te maken. De Waddenvereniging vindt het goed dat de maatregel van een maximum aantal ligplaatsen in de PKB blijft staan, omdat het een prikkel is om snel met een voorstel te komen. Voor wat betreft het convenant acht de Waddenvereniging het beter om daarvoor in de plaats straks