Betws-y-Coed Dyffryn Conwy Conwy Y CANLLAW POCED 2018/19 #CREUATGOFION Y STORI YN LLAWN 04 Trefi a Phentrefi Arfordirol 08 07 Dyffryn Conwy ac Eryri 09 Hiraethog 10 Antur 14 Atyniadau Treftadaeth Castell Conwy 09 18 Atyniadau Naturiol 20 Celf a Chrefft CESTYLL, ARFORDIR 21 Blas o Bwys A CHEFN GWLAD 22 Canolfannau Croeso Dyffryn Conwy, gyda choedwigoedd trwchus o’r naill ochr iddo a rhosydd grug Hiraethog ar y 23 10 Map o sir conwy a llall. Yn wir, mae’n ardal hynod amrywiol, gyda gwybodaeth teithio phentref alpaidd Betws-y-coed ar un pen a thref hanesyddol Conwy ar y pen arall. Mae’r symbol hwn yn nodi atyniadau sydd fel arfer yn agored trwy’r flwyddyn. Mae Castell Conwy yn gastell arbennig o drawiadol ac yn Safle Treftadaeth y Byd hardd. Unwaith y byddwch chi wedi concro’r castell, beth am fynd am dro o amgylch waliau canoloesol Conwy ac ymgolli’n llwyr yn nrysfa’r dref o strydoedd culion caregog, sy’n llawn tai hanesyddol. Ewch i gwrdd â hen dywysogion yn arddangosfa Tywysogion Gwynedd arbennig Conwy, yna ewch i Gastell Dolwyddelan, eu cadarnle atmosfferaidd yn y mynyddoedd. Mae Betws-y-coed yn ganolfan ddelfrydol i ddringwyr, beicwyr a cherddwyr sy’n chwilio am antur ac i herio tirwedd garw Eryri. I’r anturiaethwr achlysurol mae yma ddigon o lwybrau cerdded ar hyd glannau afon a thrwy’r coed. Neu beth am fynd i’r coed yn Zip World Fforest? Mae yno gwrs ymosod fry yn y coed sy’n llawn siglenni, rhwydi a gwifrau sip yn ogystal â llwybr tobogan y Fforest Coaster. Betws-y-Coed COFIWCH! GWYLIAU A DIGWYDDIADAU Tra byddwch yma, ewch draw i Ganolfannau Croeso Betws-y-Coed Peidiwch â cholli allan! Ewch i’n gwefan a Chonwy. Bydd y staff cyfeillgar yn eich helpu i archebu tocynnau i weld yr holl ddigwyddiadau mawr sy’n a chynllunio amserlen eich taith. Ac, os nad ydych eisoes wedi dod cael eu cynnal yn ystod y flwyddyn yn o hyd i rywle i aros, gallant eich helpu i ddewis eich llety delfrydol o’n dewis gwych o lety hefyd. Sir Conwy. dewchigonwy.org.uk DEWCHIGONWY.ORG.UK 3 ATYNIADAU A LLEFYDD O DDIDDORDEB 1 T ˆy Aberconwy ...................B4 2 Teithiau Cychod .................A4 3 Amgueddfa Cregyn Gleision Conwy ...............................B5 Argraff arlunydd o Ganolfan Ddiwylliant Conwy 4 Castell Conwy ...................D5 5 Plas Mawr ..........................B3 Trefi a 6 Yr Academi Frenhinol CANOLFAN Gymreig .............................B3 DDIWYLLIANT 7 T ˆy Lleiaf ym Mhrydain CONWY Phentrefi Fawr. ..................................A4 8 Pont Grog a Thollty Yn agor Haf 2019 Conwy ...............................C6 01492 576139 9 Canolfan Ddiwylliant Conwy ARFORDIROL Dyma fydd porth treftadaeth (Yn agor Haf 2019) ............B2 Conwy, lle bydd modd i ymwelwyr EGLWYSI A MANNAU ddarganfod mwy am hanes Conwy CONWY ADDOLI 12 a chynllunio eu hymweliad i rai o Mae Conwy yn unigryw. Mae’r muriau hynafol (Nifer mewn cromfachau'n cyfeirio atyniadau mwyaf diddorol y sir. at eglwysi) Mi fydd yma ganolfan ymwelwyr, sydd mewn cyflwr da, y rhai mwyaf cyflawn yn Eglwys yng Nghymru (1) ..........C3 llyfrgell a chaffi gyda gwybodaeth Ewrop, yn amgylchynu tref o strydoedd coblog Methodistaidd (Saesneg) (2)....C4 am hanes Conwy. Presbyteraidd (Cymraeg) (3) ...A3 cul, cilfachau yn llawn adeiladau hanesyddol. Catholig (4) ............................. C1 Roedd Castell Conwy, sy’n Safle Treftadaeth y Byd, yn rhan allweddol o ‘gadwyn haearn’ o gestyll a adeiladwyd o amgylch Eryri yn y 13eg Afon Cae Chwarae ganrif gan Edward I i reoli’r Cymry. Mae golygfeydd syfrdanol o’r A B A (A55) Penmaenmawr,N Conwy Llanfairfechan, 7 Bangor G O murfylchau, gyda mynyddoedd Eryri i un cyfeiriad, Aber Afon Conwy i’r R R O 3 A C 2 cyfeiriad arall. Ac yma cawn yr olygfa orau o’r dref yn ei chyfanrwydd, D 9 E I C T O EE N wedi’i hamgylchynu gan gyfres o furiau dros dri chwarter milltir o hyd TR W Y S L Maes Parcio PE 3 B A C ac wedi’u hamddiffyn gan 22 o dyrau. Arhosiad Hir CH T 1 A T 6 E S N E A R T S ST L A 5 E E H L IG S P H T T R Un o weithgareddau ‘hanfodol’ Conwy N E U E O LANCASTER T yw cerdded ar hyd y muriau hyn, cyn M SQUARE 1 2 NE I Ddeganwy a mentro i’r strydoedd islaw i ymweld â C LA Llandudno RY 4 A ET EM TRE OS ILL S lleoedd megis T ˆy Aberconwy (enghraifft R Gorsaf ROSE H Rheilffordd Maes Parcio 8 Arhosiad Byr brin o gartref masnachwr o’r 14eg Castell Conwy ganrif), Plas Mawr (y t ˆy trefol sydd wedi 4 goroesi orau yn y DU o Oes Elisabeth) D a’r T ˆy Lleiaf twt. Ac, i gwblhau eich Morfa Bach Maes Parcio Arhosiad Hir gwers hanes, gallwch ymweld â LLAN Chanolfan Groeso Conwy i weld yr RWST RD arddangosfa ddiddorol sy’n adrodd E hanes Tywysogion Gwynedd. 1 (B5106) Llanrwst2 3 4 5 6 Ymhlith yr atyniadau eraill mae’r Academi Frenhinol Gymreig a Phont 1 Atyniad / Lle o Ddiddordeb Toiledau gyda gweithiwr Grog Thomas Telford. Mae Conwy Forol – ffi’n daladwy i’w gweld o hyd ar hyd y cei; mae’r Canolfan Groeso Toiled hygyrch gyda chlo harbwr yn llawn cychod ac mae rhai hyd Swyddfa Bost yn oed yn cynnig teithiau. Yn ôl yn y Cynllun Allwedd Cenedlaethol dref mae cymysgedd unigryw o siopau Stryd Unffordd (RADAR) i ddenu a boddhau – popeth o’r siop Maes Parcio Talu ac Arddangos Meddygfa cigydd sydd wedi ennill gwobrau i siopau Toiledau dillad ffasiynol ac orielau. 4 DEWCHIGONWY.ORG.UK DEWCHIGONWY.ORG.UK 5 Yr Olygfa o Gastell Deganwy Penmaenmawr DEGANWY PENMAENMAWR Ar draws Aber Afon Conwy yn Mae gan y dref glan môr Neganwy mae amrywiaeth eang groesawgar hon amrywiaeth eang o siopau dillad, lleoedd bwyta o siopau diddorol a phromenâd gwych a thraeth hir o dywod a gyda pharc sglefrio, pwll padlo ac cherrig, gyda golygfeydd gwych ardal chwarae i blant, felly mae’n ar hyd arfordir y tir mawr ac ddelfrydol i deuluoedd. Hefyd, Ynys Môn. Hefyd mae datblygiad mae rhes o gytiau traeth marina cyffrous gyda gwesty, traddodiadol. Mae’r traeth bwyty a sba ar y cei. tywod yn wych ar gyfer cerdded, chwaraeon d wrˆ a hwylio. Dilynwch LLANFAIRFECHAN y llwybr cerdded uwchdir a DYFFRYN Mae pentref hardd Llanfairfechan chanfod nifer o safleoedd yn lle gwych i ddechrau cerdded hanesyddol, yn cynnwys Y Meini CONWY yn y bryniau cyfagos hardd lle Hirion, sy’n dyddio i’r oes Efydd. gallwch fwynhau golygfeydd aruthrol o Fôr Iwerddon, Afon AC ERYRI Menai ac Ynys Môn. Beth am berffeithio eich sgiliau adeiladu cestyll ar y traeth? Mae’r traeth BETWS-Y-COED tywod eang yn lle delfrydol i gael picnic, padlo neu chwaraeon Mae’n un o’r lleoedd sydd byth yn cau, hyd yn dwˆ r. Mae hefyd yn lle gwych i wylio’r adar ger Gwarchodfa oed ar ddydd Sul tywyll yng nghanol mis Rhagfyr. Natur Traeth Lafan gerllaw. Sut gallai gau? Mae llawer gormod o alw. Llanfairfechan Y gyrchfan brysur hon yn y mynyddoedd yw’r pentref sy’n ‘borth i Eryri’. Yn ogystal â’r dewis aruthrol o weithgareddau awyr agored ar garreg y drws, mae’n bosibl esbonio poblogrwydd Betws drwy ei ystod PŴER PEDLO ragorol o siopau, sy’n gwerthu popeth o grefftau cywrain i esgidiau cerdded. Mae’r pentref, sydd wedi’i leoli yng nghanol y coed ac ar lan Llwybr Beicio Cenedlaethol 5 yw ei enw swyddogol, afonydd ar gyrion Parc Coedwig Gwydyr, wedi bod yn ffefryn yn Eryri ond yr ydym ni’n ei adnabod fel y llwybr beicio ers oes Fictoria, a dyfodiad y rheilffordd. Ymhlith ei atyniadau niferus arfordirol rhwng Llanfairfechan a Bae Cinmel. Mae’r mae amgueddfa drenau, cwrs golff, llwybrau cerdded ag arwyddion, rhan fwyaf o’r llwybr yn ddi-draffig, a gallwch ymuno Rhaeadrau Ewynnol, rhaffau antur uchel yn Zip World Fforest a’r ar wahanol fannau ar hyd y ffordd. Un o’r ffyrdd atyniad diweddaraf, y llwybr toboganau Fforest Coaster. Mae gan y mwyaf gwyrdd o weld ein harfordir a’n cefn gwlad. pentref Ganolfan Groeso Parc Cenedlaethol Eryri sy’n cynnwys Mae copïau ar gael o Fap Llwybr Beicio Conwy ar arddangosfa ar Dywysogion Gwynedd ac ystafell sy’n ail-greu’r gael o Ganolfan Groeso Conwy neu Landudno neu profiad o sefyll ar gopa’r Wyddfa. gallwch ei lawrlwytho o dewchigonwy.org.uk 6 DEWCHIGONWY.ORG.UK DEWCHIGONWY.ORG.UK 7 ROWEN TREFRIW Mae Rowen yn bentref sy’n cael Mae melin wlân enwog Trefriw ei ystyried gan lawer y pentref yn cynhyrchu gwaith tapestri a harddaf yn y sir, wedi’i leoli ar brethyn cartref Cymreig unigryw. droed Mynydd Tal-y-Fan. Mae Mae Llyn Crafnant, llyn pysgota a gerddi blaen y bythynnod cerrig Llyn Geirionydd, sy’n boblogaidd yn llawn blodau yn y gwanwyn a’r ar gyfer chwaraeon d wˆ r wedi’u haf ac mae tafarn wledig hyfryd, cuddio yn y bryniau coediog sy’n ddelfrydol ar gyfer gorffwys uwchben. Gallwch gerdded o wrth gerdded ar hyd y rhwydwaith amgylch y pentref deniadol drwy o lwybrau. ddilyn rhai o Lwybrau Trefriw. DOLWYDDELAN Mae pentref heddychlon HIRAETHOG Dolwyddelan yn Nyffryn Lledr Y prif atyniad yma yw Mynydd Mae teithiwr yr oes hon – yn yn lleoliad delfrydol ar gyfer Hiraethog ei hun. Mae gan yr arbennig y rhai sy’n hoff iawn o teithio o amgylch yr ardal wledig ardal hon o ehangder rhostir a siocled - yn ymweld â’r Riverside gyfagos, yn cerdded, dringo, choedwigoedd enfawr gyda’r awyr Chocolate House a’r Ystafell De can wˆ io, beicio mynydd a agored di-ben-draw uwchlaw, i fwynhau’r danteithion a wnaed physgota.