ZANDWINNING KRUISELWERK, NIEUWE PEKELA Zandwinning Kruiselwerk, Nieuwe Pekela Code 0899156 / 21-12-10 GEMEENTE PEKELA 0899156 / 21-12-10 ZANDWINNING KRUISELWERK, NIEUWE PEKELA TOELICHTING INHOUDSOPGAVE blz 1. INLEIDING 1 1. 1. Aanleiding 1 1. 2. Voorgenomen ontwikkelingen 2 1. 3. Planopzet 2 1. 4. Leeswijzer 3 2. BELEIDSKADER 4 2. 1. Algemeen ontgrondingsbeleid 4 2. 2. Rijksbeleid 4 2. 3. Provinciaal beleid 5 2. 4. Gemeentelijk beleid 8 2. 5. Conclusie 9 3. BESCHRIJVING VAN HET PROJECT 11 3. 1. Huidige situatie 11 3. 2. Voorgenomen ontwikkelingen 13 3. 3. Ruimtelijke en functionele inpassing 15 3. 4. Conclusie 19 4. OMGEVINGSASPECTEN 20 4. 1. Milieu 20 4. 2. Water 24 4. 3. Ecologie 25 4. 4. Archeologie 26 5. PLANBESCHRIJVING 28 5. 1. Het juridische systeem 28 5. 2. Toelichting op de bestemmingen 28 6. UITVOERBAARHEID 30 6. 1. Maatschappelijke uitvoerbaarheid 30 6. 2. Financiële uitvoerbaarheid 30 6. 3. Grondexploitatie 30 7. INSPRAAK EN OVERLEG 31 7. 1. Inspraak 31 7. 2. Overleg 31 8. RAADSVASTSTELLING 34 BIJLAGEN Bijlage 1 Gebiedsvisie Bijlage 2 Resultaten akoestisch onderzoek Bijlage 3 Resultaten onderzoek externe veiligheid Bijlage 4 Resultaten waterparagraaf Bijlage 5 Resultaten ecologisch onderzoek Bijlage 6 Resultaten archeologisch onderzoek Bijlage 7 Inrichting oevers rondom de zandwinning Kruiselwerk Bijlage 8 Overlegreacties Bijlage 9 Raadsbesluit 0899156 blz 1 1. INLEIDING 1. 1. Aanleiding Het voorliggende bestemmingsplan bevat de planologische regeling voor de bestaande zandwinning Kruiselwerk en voor de voorgenomen uitbrei- ding ervan. Deze bestaande zandwinlocatie in de gemeente Pekela zal worden uitgebreid met drie percelen met een gezamenlijke oppervlakte van circa 17 hectare. In een later stadium wordt mogelijk nog een vierde per- ceel betrokken bij de uitbreiding. Ook de vier woningen (voormalige boer- derijen) aan het Kruiselwerk worden, vanwege een logische afronding van het plangebied, bij het bestemmingsplan betrokken. Figuur 1. De ligging van het plangebied Voordat gestart kan worden met de uitbreiding zal enerzijds een ontgron- dingvergunning moeten worden verleend door de provincie Groningen. Anderzijds zal door de gemeente Pekela de bestemming van het plange- bied gewijzigd moeten worden, omdat de plannen niet passen in het thans nog geldende bestemmingsplan buitengebied Nieuwe Pekela. Zandwinning Kruiselwerk, Nieuwe Pekela Status: Vastgesteld / 21-12-10 Buro Vijn B.V. blz 2 0899156 Dit plan werd door de gemeenteraad vastgesteld op 16 november 1989 en door Gedeputeerde Staten goedgekeurd op 28 juni 1990). De planologi- sche regeling krijgt door middel van dit bestemmingsplan zijn beslag. Het bestemmingsplan is gebaseerd op een inrichtingsplan en een gebieds- visie, die in opdracht van het zandwinbedrijf H.H. v.d. Velde BV is opge- steld door de Grontmij. De gemeente Pekela stemt met de voorgenomen uitbreiding van de zand- winning, zoals weergegeven op de gebiedsvisie, in beginsel in. Medewer- king vindt plaats binnen de planologische randvoorwaarden van het voor- liggende bestemmingsplan. Een ontwerp-gebiedsvisie Kruiselwerk heeft conform de gemeentelijke in- spraakverordening gedurende zes weken ter inzage gelegen. Vervolgens heeft het college van burgemeester en wethouders de Gebiedsvisie Krui- selwerk op 30 januari 2009 vastgesteld. Deze vaststelling is gepubliceerd en de vastgestelde visie heeft vervolgens wederom zes weken voor een ie- der ter inzage gelegen. Deze visie vormt thans de onderlegger voor de pla- nologische regeling. 1. 2. Voorgenomen ontwikkelingen Uitbreiding zandwinning In eerste instantie wordt de bestaande zandwinlocatie, die in de huidige si- tuatie circa 29 hectare beslaat, uitgebreid met drie percelen met een geza- menlijke oppervlakte van 17 hectare. Deze percelen zijn tot nu toe in agra- risch gebruik. Een vierde perceel, gelegen aan de oostrand van het plan- gebied, behoudt in eerste instantie de agrarische functie, maar kan in een later stadium bij de zandwinlocatie worden betrokken. Dit perceel is daarom al wel binnen de plangrens meegenomen. De zandwinlocatie in een ruimtelijke en functionele context In een gebiedsvisie van de Grontmij is de ruimtelijke ontwikkeling van de zandwinning Kruiselwerk op een langere termijn geschetst. De locatie maakt deel uit van een groter landschappelijk geheel: het veenkoloniale gebied. Er is dan ook nadrukkelijk aandacht geschonken aan een verant- woorde landschappelijke inpassing en ruimtelijke inbedding in de omge- ving. Speciale aandacht gaat uit naar de mogelijkheden om Kruiselwerk te laten fungeren als schakel of verbindingszone tussen de (dag)recreatieve functies in de regio. 1. 3. Planopzet Het bestemmingsplan Zandwinning Kruiselwerk, Nieuwe Pekela komt tot stand onder het regime van de Wet ruimtelijke ordening (Wro) en het bijbe- horende Besluit ruimtelijke ordening (Bro). Ook zal het plan voldoen aan de voorwaarden uit het SVBP 2008 (Standaard Vergelijkbare Bestemmings Plannen), zoals in de Wro wordt voorgeschreven. Zandwinning Kruiselwerk, Nieuwe Pekela Buro Vijn B.V. Status: Vastgesteld / 21-12-10 0899156 blz 3 Om het plan geschikt te maken voor een digitale uitwisseling, wordt het voorzien van de IMRO-coderingen. Het bestemmingsplan voldoet daarmee aan de vormvereisten ten behoeve van de digitale beschikbaarheid die vanaf 1 januari 2010 gelden. 1. 4. Leeswijzer Het bestemmingsplan is als volgt opgebouwd: . In hoofdstuk 2 wordt het relevante beleidskader beschreven; . hoofdstuk 3 omvat de beschrijving van het plan, waarbij wordt ingegaan op de bestaande situatie en de voorgenomen ontwikkelingen. Ook wordt ingegaan op de ruimtelijke en functionele inpassing van de uit- breiding van de zandwinning, zowel voor de periode waarin het zand wordt gewonnen, als voor de periode daarna; . hoofdstuk 4 gaat in op de milieu- en omgevingsaspecten; . in hoofdstuk 5 volgt de juridische planbeschrijving met een toelichting op de gekozen bestemmingen; . in hoofdstuk 6 wordt ingegaan op de uitvoerbaarheid. In hoofdstuk 7 zijn de resultaten van inspraak en overleg opgenomen. Zandwinning Kruiselwerk, Nieuwe Pekela Status: Vastgesteld / 21-12-10 Buro Vijn B.V. blz 4 0899156 2. BELEIDSKADER 2. 1. Algemeen ontgrondingsbeleid Het ontgrondingsbeleid heeft in de afgelopen jaren een belangrijke wijzi- ging ondergaan. Vanaf de jaren zestig en zeventig was het centrale beleid gericht op het terugdringen van de oppervlakte aan zandwinningen. De ruimtevraag die gepaard gaat met de winning van oppervlaktedelfstoffen werd voorheen door het rijk gestuurd via het Structuurschema Oppervlak- tedelfstoffen. De regierol van de rijksoverheid bij het afstemmen van vraag en aanbod is echter afgebouwd en wordt meer aan de markt overgelaten. Wel speelt de maatschappelijke wenselijkheid van (uitbreiding van) een zandwinning een steeds grotere rol. Een integrale afweging van alle belan- gen en aspecten is belangrijk. Van groot belang is de wijze waarop de zandwinning landschappelijk ingepast wordt, hoe deze na verloop van tijd wordt afgerond en welke eindfunctie mogelijk en wenselijk is (toekomst- waarde). De ruimtelijke kwaliteit is in dit verband leidend. Zowel de provincie als de gemeente kunnen aan de ruimtelijke inpassing en het toekomstige gebruik voorwaarden verbinden. De gemeente zal er op toezien dat deze voorwaarden worden vertaald in een bestemmingsplan. De ruimtelijke kwaliteit is echter ook een belangrijke voorwaarde voor het verlenen van de ontgrondingvergunning door de provincie. 2. 2. Rijksbeleid 2.2.1. Nota Ruimte In de Nota Ruimte is vermeld dat ontgrondingen nodig zullen blijven, gezien de grote bouwopgave (woningen, bedrijven, wegen) voor de komende jaren en de daaraan gekoppelde behoefte aan de oppervlaktedelfstoffen zand, grind en klei. Ze kunnen echter ingrijpende gevolgen hebben, zoals aan- tasting van het landschap, aantasting van grondwaterstromen en schade aan natuur. De behoefte ervan kan worden beperkt door een zuinig gebruik van grondstoffen, hergebruik van bouwmaterialen en recycling van rest- stoffen. Verder kan de behoefte enigszins worden beperkt door aanwen- ding van alternatieven en meer inzet van vernieuwbare grondstoffen (zoals hout). Echter voor circa 80% van de voorziening is Nederland vooralsnog afhankelijk van oppervlaktedelfstoffen. Ondanks het feit dat het dikwijls om forse ingrepen gaat, kunnen ontwikke- lingsmogelijkheden ontstaan voor waterrecreatie, wonen op of aan het wa- ter, natuurontwikkeling, uitbreiding van de waterbergingscapaciteit en even- tueel andere functiecombinaties. In die gevallen kan ontgronding sa- mengaan met een verbetering van de ruimtelijke kwaliteit. Zandwinning Kruiselwerk, Nieuwe Pekela Buro Vijn B.V. Status: Vastgesteld / 21-12-10 0899156 blz 5 2. 3. Provinciaal beleid 2.3.1. Provinciaal omgevingsplan 2009-2013 Provinciale Staten hebben het Provinciaal Omgevingsplan (POP) 2009- 2013 op 17 juni 2009 vastgesteld. In het POP staat het omgevingsbeleid van de provincie op het gebied van milieu, verkeer en vervoer, water en ruimtelijke ordening. Belangrijke onderwerpen zijn de bescherming van de karakteristieken van het Groninger landschap, ruimte voor ontwikkeling, leefbaarheid op het platteland en stimulering van duurzame energie. De Omgevingsverordening Provincie Groningen 2009 is gelijktijdig met het POP vastgesteld. Hiermee wordt beoogd de in het POP opgenomen doel- stellingen de komende jaren te verwezenlijken. De regels en voorschriften in de verordening sluiten aan op het POP. Op het gebied van de ruimtelijke ordening worden gemeenten verplicht om bestemmingsplannen volgens de verordening