KITAPLARDAN HABER AISTLEITNER, J. Die Mythologischen und Kultischen Texte aus Ras Schamra. Zweite Auflage Akademiai Kiado, Budapest 1964. (Biblio- theca Orientalis Hungarica VIII). 13 Sa. Kitap, Ras ~amradan Mitolojik metinlerle Kilit metinlerinin, J. Aisdeitner ~ taraf~ndan Almancaya yap~lm~~~ olan çevirilerinden meydana gelmektedir. Kitab n muhtevas~~ ~udur : önsöz ve Giri~'ten sonra, Ba'al Metinleri: Ix AB - I AB, V AB, VI AB, II AB, III AB, IV AB, BH, SS. - Nikal Ilahisi (NK). Aqht ~iiri (man- zumesi) (D), II D, III D, I D. "Rephaim" Metinleri (Rp), Keret Efsanesi, I K, ~ ~ ~ III K, II K, No. 2 (1929). Kurban ~ark~lar~, No. 53 Kurban ark s . - Dil üzerine mülâhazalar. - Metinlerin yarmland~klar~~ yerler. BAER, EVA. Sphinxes and Harpies in Medieval Islamic Art. (The Israel Oriental Society-Oriental Notes and Studies No. g.). Jerusalem 1965. XVI + tog Sa. ~~ ~ Bu ikonografik incelemede yazar, Ortaça~~ Islam sanat~ nda insan kafal ku - ~ larla dört ayakl~~ hayvanlar~ n geli~mesi ile karakteristik niteliklerini ve ba ka uygar- l~klarla olan münasebetlerini ele almaktad~r. Ayr~ca, Arab ve Pers (Iran) bilgi alanmda insan ba~l~~ bu gibi varl~klar~n türlü ~ekillerini incelemektedir. Eserin bö- lümleri ~unlard~r: Onsöz ve Levhalar~n listesinden sonra, L Genel Betimleme: : Karakterlendirme 2. Tasvirlerin da~~lma ~ekli : M~s~ r, Ispanya, Sicilya, Iran, Me- zopotamya ve Küçük Asya, Suriye. Haberciler (ilk ~ekiller). II isldm Alan~nda insan ba~l~~ Ku~ : t. Adlar ve betimlemeler, 2. Mürg-ü tidemf, 3. Ankd, 4. Zdsgslir yahut ko- nu~an Kuzgun, 5. Ba~ka uygarl~klar~n etkileri, 6. özet. IIL Tema'lar ve Kompozis- yon'lar : t. Saray sahneleri ve K~ ral e~lenceleri, 2. Sfenks'ler ve ters köklü Hayat ~ a~ac~, 3. Vakvak a~ac~, 4. Astrolojik sembol olarak insan ba~l~~ Ku lar: ikizler, Te- ~ ~~ ~ razi Burcunda insan ba~l~~ ku~, Bir Dragon sembolü olarak insan ba l Ku ?,. - Sonuç Katk~~ Notlar. - Bibliyografya: ~ . Manüskri'ler, 2. Kitap ve Makaleler. - Indeks, Levhalar (I - LVI). BAYLY WINDER, R. Saudi Arabia in th,e ni~~eteenth Century. St. Martin's Press New York 1965. XIV + 312 Sa. Bu kitap Do~u Arabistan'da Büyük Britanya'n~n 19. yüzy~lda "pr6ence" üzerine bilgi vermekte; Orta Arabistamn 1818 ile 3840 aras~nda M~s~r taraf~ndan birkaç kere i~galini anlatmakta; M~s~r~n Yemen üzerine yeni hakimiyet yeltenmeleri üzerinde durmakta; Suudi lerle Osmanl~~ Devleti aras~ndaki ili~kileri incelemekte ve bir Ortaça~~ toplumu olan Suudi'lerin elindeki ülkenin modern dünya ile ilk temaslar~n~~ ara~t~rmaktad~r. Içindekiler ~unlard~r: önsöz, Resimlerin listesi (12 tane), Haritalar~n listesi (7 harita), Giri~, M~s~ r taraf~ndan i~gal (1818 - 1822), ~ Erk aral~~~~ (Fitret), Suudi restorasyonu, Faysal'~n ilk saltanat~, Yeniden i gal ve 238 KITAPLARDAN HABER Geri çekilme, FaysaP~n ikinci saltanat~, Da~~lma ve Çökme, Zeyl (4 tane ~ecere bu- lunmaktad~r), Bibliyografya, indeks. BEAN, GEORGE E. - MITFORD, TERENCE B. joun~eys in Rough Cilicia in 1962 and 1963. Wien 1965. — Hermann Böhlaus Nachf. (Österreichische Akademie der Wissenschaften, Philosophisch — Historische Klasse. — Denkschriften, 85. Band). 44 Sa, ii Sa indeks, XI Levha. Avusturya Bilimler Akademisi, Felsefe-Tarih bölümünün 21 Ekim 1964 tarihli toplant~s~na sunulmu~~ olan bu rapor "Sert" Kilikya'da yap~lm~~~ olan bir bi- limsel seyahati anlatmaktad~r. Bölümleri ~unlard~r: Küçük Asya'da arkeolojik ara~- t~ rmalar Komisyonu ba~kan~~ Prof. Dr. Fritz Schachermeyer'in Onsözünden sonra, Giri~~ : 1962 ve 1963 y~llar~nda "Sert" Kilikya'da yap~lm~~~ olan seyahat, Pamphylia'- da Seleukia (Silifke), Avasun (Aiwassyn), Hamaxia, Oba Köyü, Ayasofya, Syedra, Iotape, Sivast~, Cestrus, Adanda, Asar Tepe, Antiocheia ad Cragum (Endi~egüney köyü yak~n~nda), Charadrus, Anemurium, Kal~n Ören. - indeks, Yunanca kelime- ler için düzenlenmi~tir. ~~ ~~ Levhada 46 tane metin-d~~~~ resim toplanm~~t~r. Metnin içinde ayr~ca 2 harita (kroki) vard~r. BERKES, NIYAZI. The Development of Secularism in Turkey. Montreal McGill University Press. 1964. XIII -I- 537 Sa. Canada'da McGill Üniversitesi profesörlerinden tan~nm~~~ Türk Sosyologu Ni- yazi Berkesi'in, ba.~l~~~n~~ Türkiye'de Laikli~in Geli~mesi diye çevirebilece~imiz bu eserinin bölümleri ~unlard~r: Onsöz ve Giri~'ten sonra : ~lk Pardt~lar (I~~klar) (1718-1826): 1. Bir Rönesans silhueti (belirtisi). 2. Yenilemeye kar~~~ tepki. 3. Yeni Nizam (Nizam-~~ Cedit) ve Sukutu. Tenili~e Aç~lm~~~ Kap~~ (1826-1878) : 4. Laik bir Devletin Temellerinin kurulmas~. 5. Tanzimat: Bat~n~n Ekonomik ve Siyasal Bask~s~ . 6. Tanzimat~n laikli~i. 7. Me~rutiyet hareketi. 8. 1876 Me~rutiyeti (Kanunu-1 Esa- sfsi). Tepki (Irtica) (1878-1908) : g. Kanun-~~ Esasiye uygun (me~rutf) Mutlakiyet. x o. ~rticaa kar~~~ Tepkiler. Bir kurtulu~~ Tolunun aranmas~~ (1908-1919) : Il. Me~rutiyet. 12 Yeniden kurulma için teklif edilen üç Yol. 13. Kurumlar~n reformu. 14. Me~- rudyetin lâikli~i. Bir Millf Ldik Devletin Kurulmas~~ u~runda Sava~~ (1919-1939). 15. Bir Milletin ate~~ alt~nda do~u~u. 16. Kemalist reformlar; Kemalist Rejimin lâikli~i. - Sonuç. - Lügatçe. - Yazarlar indeksi. - Konu /ndeksi. BODMAN, HERBERT L. jR. Political Factions in Aleppo, 1760-1826. (The James Sprunt Studies in History and Political Science. — Pub- lished under the Direction of the Department of History and Political Science of the University of North Carolina). Chapel Hill, The Uni- versity of North Carolina Press 1963. XV ± ~~ 6o Sa. Halep'te 1760 ile 1826 y~llar~~ aras~nda fesat hareketlerini inceliyen bu eserde ~unlar vard~r: Giri~, K~saltmalar, Transliterasyon üzerine notlardan sonra, Bölüm KITAPLARDAN HABER 239 : Halep vilayetinin siyasal bak~mdan kontrolunu etkiliyen etkenler (faktörler), Halep'te Yüksek Osmanl~~ devlet memurlar~, III. Halep yeniçerileri, IV. Halep ~ e~ raf~~ ve bunlar~ n Islâmda E~raf tarihindeki yerleri (Burada E raf'tan, Peygamber Hazreti Muhammedin erkek sülâlesinden ~erifler anla~~lmaktad~r). V. Halep'te hakimiyet u~runa sava~, ~~ 760-1826. - Sonuç. - Bibliyografya. - Indeks. BUCHANAN, BRIGGS. Catalogue of Ancient Near Eastern Seals in the Ashmolean Museum, Volume 1, Cylinder Seals, Oxford at the Clarendon Press 1966. - XXV 242 Sa. 67 Levha. Ashmolean Müzesinde bulunan On-Asya eski mühürlerinin katalo~unun, si- lindir mühürlere ayr~lm~~~ olan bu birinci cildinin muhtevas~~ ~öyledir : Onsöz, Te- ~ ~~ ~ ~ekkürler, Levhalar~n listesi (levhalarda gösterilen resimlerin say s '117), K salt- malar. - Giri~ : Tertip ve düzenleme, Katalogun kendisi üzerine bilgiler : Teknik detaylar, Resimlerin betimlenmesi, türlü müteferrik bilgiler, tefsir. Genel mülâhaza- lar : Kronoloji, Has isimlerin okunmas~, S~n~flama. - Bölüm I. Babil ve Asur Silindir ~ Mühürleri. I. Proto-Historik Devre: ~ . Uruk ve Cemdet Nasr üsluplar . (1-80). 2. Cemdet Nasr sonras~~ üslubu (81-96). II. Ilk Hanedan devri (Eski Sumer) (97-260) : ~ . Ilk Hanedan yahut tarihi belirsiz ilk dinastik hayvan sahneleri. ~ Ço~unun tarihi belirsiz ilk hanedan kahramanl~k sahneleri 3. lk hanedan II cenk sahneleri. 4. ~lk hanedan III cenk sahneleri. 5. ~nsan faaliyetlerini tasvir eden ~lk hanedan sahneleri. III Akkad Devri (261-388) ~ . ~lk Akkad. 2. Olgun Akkad. Akkad Tapma sahneleri. IV. Yeni Sumer Devri (389-459) ~ . Akkad Sonras~. Ur III. 3. Geç Yeni Sumer ya da ~lk Eski Babil tapma sahneleri. V. Eski Babil Devri (460-557) ~ . Olgun üslupta tapma sahneleri. 2. Türlü sahneler. Geçit üs- lubunda ve ilk üslupta. 3. Olgun üslupta türlü sahneler. 4. Hayvanlar ve Heyulâlar (monstr'lar). 5. Geç (ilk Mitanni ve Proto Kassit) üsluplar. VI. Geç ~ kinci Bin- y ~ l (558-573). i. Kassit. 2. Orta Assur. VII. Yeni Assur ve Yeni Babil Devri ~~ (574-670). ~ . Yeni Assur lineer (çizgisel) üslup. 2. Yeni Assur noktal (delikli) üslup. Yeni Babil kesitli üslup. 4. Babil ve Assur'un modelli (yu~urulmu~, modele edil- mi~) üslubu. VIII. Ahemani ~~ Devri (671-702). Bölüm IL Kenar Bölgelerden Silindir Mühürleri. IX. Cemdet Nasr Kenar üsluplar ~~ (703-750) : 1. Figürlü ~~ resimler. 2. Geometrik resimler. X. ~ lk Hanedan Kenar üsluplar (751-821). 1. Birinci grup. 2. ~kinci grup. 3. Ilk "Piedmont" hanedan üslubu. XI. Eyalet ~ (ta~ra) üsluplar ~. (822-854) ~ . Elam Ta~ra. 2. Kappadokya. 3. Suriye Ta ra. XII. Eski Suriye Üslubu (855-906). XIII. Mitanni Cslübu (907-952). ~ XIV. K ~ br ~ s (953-986). XV. Geç 2. Biny~ l ~ark (987-1020). XVI. arktan ~ Geç Hayvan Resimleri (1020-1033). Bölüm III. Türlü Silindir Mühür gruplar . XVII. Geç ya da Belirsiz Tarihli kaba tasvirler (1034-1044). XVIII. ~ Hellenistik Devir ve Sonras~~ (1045-1052). XIX. Bat ~~ Asya ile ili kili ~ olmalar ~~ mümkün ~ lk M ~ s~ r Silindir Mühürler (1053-1063). XX. üp- ~ ~ heli ya da Yeniden I ~ lenmi~~ (1064-1116). Zeyl: Mühür Yaz tlar . Müze ve Katalog Numaralar~~ Tekabülleri. Hogarth' ~ n Hittite Seals'i (Hitit Mühürleri) ile Tekabüller. Konu ~ ndeksi. Yer ~ ndeksi. Levhalar. 240 KITAPLARDAN HABER BYRNE, LEO GERALD. The Great Ambassador. Ohio State Univer- sity Press, ~~ +383 Sa. Sonradan Lord Stratfort de Redcliffe olmu~~ ve Türkiye'de ~ g. yüzy~ l~n ortala- r~ ~ ~ nda ve özellikle K r m seferinden önce ve bu sefer s~ras~nda Büyük Britanya Bü- yükelçisi olmu~~ olan Stratfort Canning'in diplomatik karyerini anlatan bu kitap, Canning'i büyük bir diplomat olarak niteliklemektedir. Cunning, Osmanl~~ tarihinde ~ ~~ ngiliz diplomasisini Osmanl devletine yakla~t~ ran insan olarak yer almaktad~ r. Ingilizlerin fikirlerine göre, hiçbir Britanya diplomat~, Osmanl~~ devleti üzerine bu ~~ kadar derin ve geni bilgiye sahip olmam~~ t~ r. Kendisine, "Ingilterenin Do~udaki sesi" lakab~~ ~ ~ verilmi tir. Bu bak mlardan, Türklerin bu eseri okumalar~nda, kendi ~~ ~ ~~ tarihlerinin baz noktalar n iyice bilmek bak~ m~ndan fayda vard~ r. Eser, bir Onsöz, 27 bölüm, ~~ Sonsöz, ~~ Bibliyografya ve Indeks'ten meydana gelmektedir. CAHEN, CLAUDE. Pre - Ottoman Turkey. A general survey of the ma- terial and spiritual culture and history, c. 1071-1330. (Frans~zca'dan çevi- ren : J. Jones - Williams). Sidgwick and Jackson, London 1968. XX 458 Sa. Sorbonne'da Islam Tarihi profesörü Claude Cahen'in orijinali Frans~zca olan ve Osmanl~ dan önce Türkiye'yi inceliyen bu eseri, ikinci ba~l~~~nda dendi~i gibi, ~ ~~~ ~~ ~~ a a yukar o71 'den 133o'a kadar Osmanl~lar'dan önceki Türkiyenin maddesel ~~~ ve tinsel kültürü üzerine genel bir bak vermektedir.