RAPORT część III Delimitacja obszarów kryzysowych, sfery i dziedziny współpracy, SWOT, wdrażanie i komunikacja społeczna przeprowadzonego w ramach projektu Diagnoza społecznego zapotrzebowania na usługi publiczne jako instrument rozwoju ponadlokalnego Olkusz, maj 2014 Gmina Bolesław Miasto Bukowno Gmina Olkusz Powiat Olkuski Gmina Wolbrom Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007 - 2013 Raport część III Diagnoza społecznego zapotrzebowania na usługi publiczne jako instrument rozwoju ponadlokalnego Spis treści 1 Wprowadzenie metodyczne do Raportu część III .............................................................. 4 2 Delimitacja obszarów kryzysowych wraz z określeniem nurtów przewidywanych działań naprawczych oraz wyznaczenie stopnia zaangażowania partnerów inwestycyjnych. Analiza wielokryterialna .......................................................................................................................... 5 2.1 Wprowadzenie metodyczne do analizy wielokryterialnej .......................................... 5 2.2 Wprowadzenie metodyczne do delimitacji obszarów kryzysowych wraz z określeniem nurtów przewidywanych działań naprawczych oraz wyznaczenie stopnia zaangażowania partnerów inwestycyjnych ......................................................................... 12 2.2.1 Bezpieczeństwo i porządek publiczny ...................................................... 17 2.2.2 Edukacja .................................................................................................... 28 2.2.3 Zdrowie ..................................................................................................... 51 2.2.4 Środowisko ............................................................................................... 57 2.2.5 Zaopatrzenie w energię ............................................................................ 67 2.2.6 Inwestycje ................................................................................................. 72 2.2.7 Pomoc i opieka społeczna ......................................................................... 85 2.2.8 Kultura, sport i turystyka .......................................................................... 92 2.3 Podsumowanie wyników delimitacji w ujęciu gminnym, wiązki zdiagnozowanych problemów ......................................................................................................................... 101 2.4 Podsumowanie wyników delimitacji w ujęciu jednostek pomocniczych, wiązki zdiagnozowanych problemów ........................................................................................... 108 3 Identyfikacja czynników rozwojowych – SWOT dla obszarów tematycznych ............... 112 4 Analiza w sferze kategorii usług publicznych będących przedmiotem celów 2 operacyjnych, z której powinny zostać określone dziedziny, które na skutek występowania Strona złożonych problemów generować będą wspólne dla poszczególnych partnerów zakresy Wykonawca Raport część III Diagnoza społecznego zapotrzebowania na usługi publiczne jako instrument rozwoju ponadlokalnego zadań oraz określenie wspólnych sfer współpracy między jednostkami samorządu terytorialnego ......................................................................................................................... 132 4.1 Bezpieczeństwo i porządek publiczny ..................................................................... 133 4.2 Edukacja ................................................................................................................... 136 4.3 Zdrowie .................................................................................................................... 141 4.4 Środowisko: gospodarka odpadami oraz utrzymanie porządku i czystości, gospodarka wodna – zaopatrzenie w wodę i kanalizacja, ochrona środowiska ................ 143 4.5 Zaopatrzenie w energię: elektroenergetyka, gazownictwo, ciepłownictwo .......... 148 4.6 Inwestycje ................................................................................................................ 149 4.7 Pomoc i opieka społeczna........................................................................................ 154 4.8 Kultura, sport i turystyka ......................................................................................... 156 5 Instrumenty wdrażania diagnozy i komunikacji społecznej ........................................... 161 6 Ewaluacja ........................................................................................................................ 165 3 Strona Wykonawca Raport część III Diagnoza społecznego zapotrzebowania na usługi publiczne jako instrument rozwoju ponadlokalnego 1 Wprowadzenie metodyczne do Raportu część III W Raporcie część III zaprezentowano podsumowania badań wykonanych metodą analizy danych wtórnych, której wyniki znajdują się w części I oraz badań socjologicznych, których szczegółowe wyniki zostały zaprezentowane w części II. Przez podsumowanie rozumie się: Wykonanie analizy wielokryterialnej, za pomocą której zdiagnozowano sytuację według poszczególnych rodzajów usług z podziałem na gminy na podstawie danych wtórnych i pierwotnych. Wykonana analiza wielokryterialna pozwala w sposób syntetyczny zweryfikować sytuację pod danym względem w gminach powiatu olkuskiego, które podlegały porównaniu. Wynikiem analizy jest delimitacja obszarów, na których sytuacja pod względem np. dostępności lub jakości konkretnego rodzaju usługi jest najtrudniejsza, pośrednia lub najlepsza. Sumowanie danych wtórnych i pierwotnych wykonanych w ramach analizy wielokryterialnej odzwierciedla specyfikę poszczególnych gmin i usług tam świadczonych, bowiem pozwala jednocześnie zaobserwować relacje nakładów na realizację poszczególnych obszarów usług do wyników osiąganych poprzez dostęp do tych usług lub jakość świadczenia tych usług; Przytoczenie ważnych, rzutujących na rekomendacje odnośnie wspólnych działań realizowanych przez partnerskie samorządy, wyników analiz typu desk-research oraz badań socjologicznych. Podsumowanie zostało zaprezentowane w rozdziałach 2., 3. i 4. W rozdziale 2. przedstawiono wyniki analizy wielokryterialnej oraz podsumowania najważniejszych wniosków z badań desk-research oraz badań socjologicznych. Ponadto w rozdziale 2. zostały zaprezentowane wyniki pogłębionych badań dostępności do wybranych usług publicznych w podziale na jednostki pomocnicze poszczególnych gmin. W rozdziale 3. wykonano analizę SWOT w części identyfikacja czynników rozwojowych oraz opis korelacji występujących 4 pomiędzy czynnikami. W rozdziale 4. wyniki badań zostały przytoczone jako uzasadnienie rekomendowanych działań, które partnerskie samorządy mogą wdrożyć w celu naprawy lub Strona poprawy sytuacji w realizacji poszczególnych usług publicznych. Wykonawca Raport część III Diagnoza społecznego zapotrzebowania na usługi publiczne jako instrument rozwoju ponadlokalnego W części III w rozdziale 4. zostały wskazane również sfery potencjalnej współpracy pomiędzy samorządami Porozumienia oraz rekomendowane działania, które samorządy mogą wdrożyć. Rekomendacje są punktem wyjścia do wypracowania konkretnych rozwiązań. Nie są zatem planem działań, a jedynie wskazówką, jakiego typu cele powinny zostać włączone do strategii rozwoju poszczególnych samorządów. W rozdziale 5. opisano instrumenty wdrażania rekomendacji oraz sposoby komunikacji społecznej. 2 Delimitacja obszarów kryzysowych wraz z określeniem nurtów przewidywanych działań naprawczych oraz wyznaczenie stopnia zaangażowania partnerów inwestycyjnych. Analiza wielokryterialna 2.1 Wprowadzenie metodyczne do analizy wielokryterialnej Wyniki badań na danych statystycznych oraz badań ankietowych zostały włączone do analizy wielokryterialnej, w ramach której pogłębiono obserwacje w ujęciu ilościowym na temat usług publicznych świadczonych w poszczególnych gminach powiatu olkuskiego. Podstawą analizy wielokryterialnej jest agregowanie wskaźników efektywności, dostępności i jakości usług publicznych w poszczególnych obszarach badawczych oraz na poziomie ogólnie usług publicznych. Postępowanie w analizie przedstawia się następująco: Etap I – identyfikacja wskaźników, Etap II – kwantyfikacja wskaźników, Etap III – normalizacja wskaźników, Etap IV – standaryzacja wskaźników, Etap V – sumowanie wskaźników. Etap I – identyfikacja wskaźników Identyfikacja wskaźników polegała na wyborze wskaźników do dalszej analizy. 5 Przykład identyfikacji wskaźnika: Strona Wydatki na bezpieczeństwo publiczne i ochronę przeciwpożarową na 1 mieszkańca Wykonawca Raport część III Diagnoza społecznego zapotrzebowania na usługi publiczne jako instrument rozwoju ponadlokalnego w 2012r. Udział wydatków na bezpieczeństwo publiczne i ochronę przeciwpożarową w wydatkach ogółem w 2012r., Ocena mieszkańców szybkości reakcji policji i straży miejskiej [osobno]. Etap II – kwantyfikacja wskaźników Każdy ze zidentyfikowanych wskaźników został skwantyfikowany, tzn. została mu przypisana konkretna wartość, którą należy uznać za wartość bazową nakładów jednostkowych, dostępności i jakości usług publicznych. Skwantyfikowane wskaźniki zostały wpisane do arkusza kalkulacyjnego i posegregowane w kolumnach oraz według gmin (w poszczególnych wierszach). Kwantyfikacja wskaźników, dla których źródłem danych były badania ankietowe, polegała na przypisaniu do skalowanych (według skali Likerta) odpowiedzi rang, np. ocena zdecydowanie negatywna otrzymała rangę/wartość „-2”, natomiast zdecydowanie pozytywna „2”. Etap III – normalizacja wskaźników Normalizacja