C hamp d'A ction arvey . Barrett . Hube 21 MAART 95 Twintigste Eeuw C hamp d'Action muzikale leiding Celso Antunes solisten Mireille Capelle, mezzo Alain Thai, contratenor en spreker Programma Jonathan Harvey (°T939) Soleil Noir/Chitra (creatie) Richard Barrett (“ 1959) Another Heavenly Day Pauze Klaus Huber (°1 925) La Terre des Hommes De in de pocket aangekondigde creatie 'OBAN' van Luc Brewaeys is vervangen door 'Another Heavenly Day' van Richard Barrett. inleidend gesprek door Magda De Meester 19.15 uur . Foyer Rode Zaal aanvang concert om 20.00 uur pauze om 20.45 uur einde concert 21.45 uur ism. Ars Musica C hamp d'Action Champ d'Action Champ d'Action in 1988 door Serge Verstockt opgericht, Gudrun Vercampt viool heeft sindsdien met zijn toegespitste programmakeuze een Nico Baltussen viool Jeroen Robbrecht altvioo l belangrijke plaats ingenomen als vertolker van nationale en Jaap Kruithof cello internationale creaties. Lode Leire co n trab a s Naast de vele werken die speciaal voor het ensemble zijn Janna Van Mechelen fluit geschreven, concentreert Champ d'Action zich op o.m. de Dirk Proost hob o werken van Pierre Boulez, John Cage, James Dillon, Brian Sabine Uytterhoeven klarinet Ferneyhough, Michael Finnissy, Gottfried Michael König, Jaan Bossier baskla rinet Jan Van Duffel hoorn Gyorgy Kurtag, Chris Newman, Takayuki Rai, Kaija Saariaho, Frankie De Kuyffer tro m pet Karlheinz Stockhausen, James lenney, Alejandro Vinao, Ian­ Michel Tilquin tro m b o n e nis Xenakis, en Walter Zimmerman. Hiernaast bestaat ook Hugo Mathijssen bastuba een intense samenwerking met Vlaamse componisten zoals Kristina Van Damme piano Luc Brewaeys, Eric De Visscher, Frédéric D'Haene, Geert Tom Van Eygen gitaar Logghe en Serge Verstockt. De CD 'Quineunx' die Champ Setli Josel electrische gitaar harp d'Action in november 1994 uitbracht, bevat werken van deze Paola Larini Gregory Knowles cim b alo n componisten. Met Karei Goeyvaerts nam het ensemble de Peter Everaerts p ercussie CD 'Champ d'Action plays Karei Goeyvaerts' op. Eduardo Leandro p ercussie Champ d'Action werkt o.m. samen met deSingel (Antwer­ Wilbert Grootenboer p ercussie pen), Kaaitheater (Brussel) en Ars Musica (Brussel). In het kader van Antwerpen 93 realiseerde Champ d'Action vier concerten met Belgische en internationale creaties. Op uit­ nodiging van Gaudeamus en November Music maakte Champ d'Action een tournee door Nederland. Sindsdien kan het ensemble rekenen op een groeiende internationale be­ langstelling. Sinds 1993 is de Braziliaanse dirigent Celso Antunes vast verbonden aan Champ d'Action. Het ensemble werkt even­ eens samen met gastdirigenten als Michael Finnissy en Peter Rundel. Celso Antunes Mireille Capelle mezzosopraan Celso Antunes studeerde zang en directie in zijn geboorte­ De Belgische mezzo-sopraan Mireille Capelle studeerde aan stad Sao Paulo waar hij zijn loopbaan als zanger, koorleider het Brusselse Conservatorium. Zij was tevens vast lid van het en dirigent begon. In 1988 kreeg hij een beurs van de ensemble van de Koninklijke Vlaamse Opera en later van de Deutscher Akademischer Austauschdienst (DAAD) en be­ Opera voor Vlaanderen, waar zij belangrijke partijen zong kwaamde zich verder aan de Musikhochschule Köln. Hij zoals Eve (Meistersinger), Marie (Wozzeck), Salomé en Kun- volgde eveneens directiecursussen bij Helmut Rilling en John dry (Parsifal), Charlotte (Werther) en de componist in Ariad­ Elliot Gardiner. Sinds 1988 is Celso Antunes gastdirigent van ne auf Naxos. Daarnaast trad zij ook op in de opera's van de 'Camerata l'ukuda' in Brazilië. In 1991 richtte hij het Praag, Bratislava, Dresden, Mexico, Aken en Luik. Voor het Tippett-Ensemble op in Keulen. Met dit ensemble nam hij Festival van Vlaanderen werkte zij mee aan een aantal Paulo Chagass' ballet 'Sodoma' op. Celso Antunes leidt even­ barokprojecten onder leiding van Jos Van Immerseel met wie eens het Audienda-koor in Krefeld en het Kammerchor Mu- zij ook een tournee door Japan ondernam. Naast liedrecitals sica Mundi in Keulen. Bovendien is hij gastdirigent bij het en concerten behoren ook hedendaagse programma's tot 'Neues Rheinisches Kammerorchester'. Sinds 1993 werkt haar veelzijdige activiteiten. Celso Antunes als vast dirigent met Champ d'Action samen. Alain Thai contratenor Alain Thai werd geboren te Tours in 1962. Hij studeerde zang aan de conservatoria van Boulogne, Genève en Versailles. Hij vervolmaakte zich tijdens master classes bij Henri Lendroit, René Jacobs, James Bowman, Vera Rosza en Martin Isepp. In 1992 begon zijn samenwerking met Jean Claude Malgcarc. Naast recitals en werken van o.a. Handel (Brcckcs Passion) en Vivaldi (Montezuma) gaat zijn interesse ook uit naar hedendaagse muziek. Zo zonghij 'O comme Eau' van Claude Prey aan de Péniche Opéra, de creatie van de opera 'Candide' van Jean Marie Curti alsook 'La Terre des Hommes' en 'Plainte' van Klaus Huber in een tournee in Wenen, Groz, Zürich, Luzern en Genève. J onathan Harvey Soleil Noir/Chitra Zoals de titel suggereert, is dit werk gebaseerd op de explo­ schoonheid ontvouwen. ratie van een dualiteit. Aan de ene kant is er Europa, met haar Deze technieken en kwaliteiten exploreerde Harvey sinds de fascinatie voor duisterheid, melancholie en gekheid. Ik las jaren 1969-70, toen hij studeerde aan de Princeton Univer­ Julia Kristeva's psycho-analytische studie over Gérard de sity. Op dat ogenblik was hij al een ervaren componist. Nervals 'El Desdichado' in haar beoek over melancholie, Geboren in Sutton Coldfield, Warwickshire, in 1939, ontdek­ Soleil Noir'. Het brengt verregaande inzichten in Nervals te hij de muziek als koorknaap in verschillende College­ ziekte, melancholie en zelfmoord. koren. Harvey volgde - op aanraden van Britten - privéles bij Aan de andere kant is er Indië met haar straling, naïviteit (er Erwin Stein en Hans Keiler en geraakte aldus vertrouwd met is nooit een Indische Freud geweest), haar nostalgie voor de de Schönberg-school. In de jaren zestig componeerde hij op goddelijke aanwezigheid en haar mysterieuze en uitnodigen­ een zeer vrije wijze en vertaalde hij zijn brede waaier van de diepzinnigheid. Chitra is het vrouwelijke karakter uit de muzikale en religieuze ervaringen in toonzettingen van mid­ Mahabharata waarover Tagore een betoverend stuk schreef. deleeuwse teksten, Milton, Kierkegaard en Virginia Woolf. Z'vaarte/lichtheid, kracht/verfijning, snel/langza.im, statig/ Veel van deze vroege muziek heeft Harvey later teruggetrok­ dansend: dit zijn enkele van de contrasten waarvan ik de ken. Haar belangrijkste functie was wellicht om een muzikale juxtapositie als twee aspecten van één bewustzijn exploreer. en metafysische toonspraak te ontwikkelen, die zijn muziek na het contact met Babbitt in Princeton verder zou verdiepen jonathan Harvey en expressiever maken. De aantoonbare invloed van Babbitt was van korte duur, maar Harvey betekende voor Harvey een bevestiging van Het is niet toevallig dat Jonathan Harvey in het bijzonder zijn muzikale weg, vooral wat vorm en harmonie betreft. gewaardeerd wordt voor zijn werk met electronische geluids­ Door de analyses van Schenker groeide het inzicht om grote bronnen: bijna al zijn werken - en niet enkel de electronische vormen te creëren. En tegelijkertijd realiseerde Harvey dat - zijn immers pogingen om voeling te krijgen met het godde­ een symmetrische harmonie, waarin harmonische intervallen lijke en om, doorheen de materie, het materiële te overstijgen gespiegeld worden rond een middelpunt, een niet-tonale tot in een spirituele dimensie. Deze overstijging wordt gerea­ samenhang kunnen garanderen, een vloeidende, continue liseerd in de overgang van de vertrouwde, aardse en precies muzikale stroom. gelocaliseerde instrumentale klank naar de onbekende en Belangrijke voorbeelden werden voor Harvey eveneens ge­ onvatbare electronische klank. Het hemelse laat zich in leverd door Stockhausen en Boulez. Harvey's studie 'The Harvey’s muziek ook voelen in het werken met extreme Music of Stockhausen' geeft aan wat hij van diens verregaan­ toonhoogten, dynamieken... Harvey beweegt zich als com­ de seriële ordening leerde en van het opbouwen van een ponist graag in de hoogten; maar zijn tuba-concerto 'Light­ werk uit melodische formules. Het nauwe contact met Bou­ ness and Weight' toont hem met dezelfde kracht aan het lez volgde even later, toen Harvey in het IRCAM werkte aan werk in het andere uiterste van het spectrum. Het transcen­ zijn werk voor tape 'Mortuos Plango, vivos voco' (1980) en dentale kan ook geïmiteerd worden door een snelle ritmische aan 'Bhakti' (1982). Het eerstvernoemde werk, gebaseerd op vibratie, door extatische dans of door trage melodieën die koormuziek en de klokken van de Winchester Cathedral, zich doorheen symmetrische harmonieën in een gewichtloze wordt alom geprezen als een schitterende verwezenlijking Richard Barrett op het vlak van pure electronische muziek. In Bhakti daaren­ De Engelse componist Richard Barrett begon pas na zijn tegen, wil Harvey- net als in de trilogie 'Inner Light1 ( 1973-77) studies in de genetica te componeren. Tijdens de eerste jaren en 'Madonna of Winter and Spring' (1 986) - de echte en de van zijn compositorische bedrijvigheid (tot 1983) volgde hij imaginaire wereld laten samenvloeien. Dit laatste werk is privé-les bij de componist Peter Wiegold en in 1984 was hij opmerkelijk door het briljante orkestgebruik, dat ook ken­ aanwezig op de Darmstädter Ferienkurse. Hier maakte hij merkend is voor 'Persephone Dream' (1981), 'Whom Ye kennis met vooraanstaande avant-garde-componisten, zoals Adore' (1981) en 'Easter