MonitorOVknooppunten April2016 MonitorOVknooppunten Inhoudsopgave 1. Ambitieencontext.........................................................................................................................4 1.1ProgrammaOVknooppunten.......................................................................................................4 1.2Visieprogramma...........................................................................................................................4 1.3Strategischedoelstellingen(inhoudelijk)......................................................................................5 Doelstelling1..................................................................................................................................6 Doelstelling2..................................................................................................................................7 Doelstelling3..................................................................................................................................7 Doelstelling4..................................................................................................................................8 1.4RelatiedoelstellingenmetuitgangspuntenMaakPlaats!............................................................9 1.5Aanleiding&doelmonitor..........................................................................................................10 1.6Aanpakmonitor..........................................................................................................................10 1.7Methodiek...................................................................................................................................11 1.8Leeswijzer....................................................................................................................................12 2. Ontwikkelingenopnetwerkniveau...............................................................................................13 2.1 Synergietussenknooppunten...............................................................................................13 2.2 Schakelindeurtotdeurreis.................................................................................................15 2.3 Beterbenuttenbestaanderuimte........................................................................................26 2.4 Stationsomgevingenalsaantrekkelijkeplekinstadofdorp.................................................39 2.5 Conclusie...............................................................................................................................41 3. Zaancorridor.................................................................................................................................43 3.1 Beterbenuttenbestaanderuimte........................................................................................43 3.2 Functiemenging.....................................................................................................................55 3.3 Inenuitstappers..................................................................................................................55 3.4 Conclusie...............................................................................................................................57 2 MonitorOVknooppunten Bijlagenoverzicht 3 MonitorOVknooppunten 1. Ambitieencontext 1.1ProgrammaOVknooppunten HetprogrammaOVknooppunten(OVK)iséénvandeuitvoeringsprogramma’svandeProvinciale StructuurvisieNoordHolland2040.DeprovincieNoordHollandstreeftmethaarstructuurvisieen bijbehorendeverordeningnaarcompacteenbereikbarestedenmetgroeneruimtetussendesteden. Hetdoeldaarvanishetverbeterenvanhetvestigingsenleefklimaat. MethetprogrammaOVknooppuntenzetdeprovincieinophetintensievergebruikenvande bestaandestad,hetbehoudenvanhetwaardevollecultuurlandschapenhetbeterbenuttenvande infrastructuurofhetvervoersnetwerk. 1.2Visieprogramma RuimteinNoordHollandisschaarsendebeperkingenzijntalrijk.Destationsomgevingenlangsde NoordHollandsespoorlijnenofcorridorsbiedenmogelijkhedenvoorruimtelijkeontwikkelingenen daarmeeookvoordegroeiendewoningbehoefte. Doortekiezenvoorknooppunten(prioriterenvanruimtelijkeontwikkelingennabijstationslocaties), benuttenwedebestaanderuimteinhetstedelijkgebiedende(investeringen)inhetbestaandeOVR netwerk(inclusiefhetspoor)zogoedmogelijkendragenwebijaanhetbehoudvanhetlandschap. Debeterebenuttingvandestationsomgevingenvergrootookhetreizigerspotentieel:meer activiteitenindestationsomgevingincombinatiemeteengoedebereikbaarheidleidentotmeer reizigerseneenbeterebenuttingvandecapaciteitophetspoor.Wedragendaarmeeookbijaanhet vergrotenvandekeuzemogelijkhedenbinnenhetdailyurbansystem;OV,auto,fiets,lopenofeen combinatie. Daarnaastwillenwedatstationsomgevingenbetekenisvolleplekkenzijnindorpenensteden. Aantrekkelijkvoordieinwonersdiegraagwillenwonenopgoedbereikbareplekken.Aantrekkelijk voormensenomtewerken,teverblijvenenteontmoeten,voorondernemersenbedrijvenomzich tevestigen.Tegelijkertijdzijnknooppunteneenbelangrijkeschakelindedeurtotdeurreizendie mensenmakennaarhunwerk,voorzieningenenrecreatieveentoeristischebestemmingen.Naast goedfunctionerendeoverstapmachineszijnstationseenentreevandestadofdorp. Bovendienkiezenwetussenknooppunten(afstemmenvanruimtelijkeprogramma’senhet prioriterenvaninvesteringen),wantdiversiteitdraagtbijaanhetbeterfunctionerenvandecorridor. Ditdoenwedoorgoedintespelenopdeeigenidentiteitvandeknooppuntenenhetstedelijk gebiedwaarinzeliggen,demarktvraag,deruimtelijkeconomischepotentieendeonderlinge samenhangtussenknooppunten.Hierdoorontstaanbetekenisvollecorridorsdiemeerbiedendande somderdelen.ElkknooppuntlevertzozijneigenuniekebijdrageaandemetropoolenNoord Holland. Decomplexiteitvanknooppuntontwikkelingmaaktdatpartijenelkaarnodighebben.Eengemeente, eeninvesteerderofeenvervoerderkrijgtknooppuntontwikkelingnietinzijneentjevandegrond. 4 MonitorOVknooppunten Goedesamenwerkingtussenoverheden,vervoerders,bedrijveneninstellingenisdaaromcruciaal ombijvoorbeeldruimtelijkeplannen,investeringenenkeuzesopelkaaraftestemmen. 1.3Strategischedoelstellingen(inhoudelijk) Opbasisvandevisieiseenaantalsamenhangendedoelstellingengeformuleerd.Omtekunnen meteninwelkematedeverschillenderuimtelijkeontwikkelingeneenbijdrageleverenaande doelstellingen,iseenverderevertaalslagnodignaarmeetbareengeoperationaliseerdedoelen1. Opknooppuntniveauwordendetenemenactiesenmaatregelenzichtbaar.Ditbetekentechterniet datdehogereschaalniveaus(netwerkencorridorniveau)nietrelevantzijn.Integendeel,erbestaat juisteenwisselwerkingtussendeverschillendeniveaus.Maatregelenopknooppuntniveauhebben hunuitwerkingopnetwerken/ofcorridorniveau,terwijlafsprakenopcorridorniveaukunnen doorwerkenopknooppuntniveau.Dehiergenoemdestrategischedoelstellingenhebbenbetrekking ophetnetwerkniveau2. Hieronderwordtvooriederedoelstellingeenkortebeschrijvinggegevenmetdaarindeopgaveofhet probleemenvervolgensdemaatregelofoplossingdienodigisomtekunnenvoldoenaandeopgave. Indebijlage3wordtuitgebreideringegaanopdeoperationalisatie,debeoogdemaatschappelijke resultaten(outcome)enhoededoelstellingengemetenkunnenwordenmetbehulpvanoutputR indicatoren. 1Dedrieprocesmatigedoelstellingenzijnnietgeoperationaliseerdendaaromnietmeegenomenindeze monitor. 2Opcorridorniveaukunnen(indeuitvoeringsprogramma’s)meerspecifiekedoelstellingenworden afgesprokenaangeziennietiederecorridordezelfdeopgavenheeft. 3Ziebijlage3vooreenvolledigoverzichtvandeinhoudelijkedoelstellingen,operationalisatieenbijbehorende outcomeenoutputindicatoren. 5 MonitorOVknooppunten Doelstelling1 Strategischedoelstelling Operationeledoelstelling Hetoptimaalbenuttenenversterkenvandeaanwezige, Hetvastleggenenuitvoerenvan(regionale)afspraken intrinsiekewaardenvanknooppuntenenhetvergrotenvan ophetgebiedvanwonen,werken,recreatieen synergietussenknooppuntenopcorridorniveau voorzieningen,rekeninghoudendmethet identiteitsprofielvandeknooppunten.Bijvoorbeeld: minimaal50%vandenieuwewoningenrondomOV knooppuntenrealiseren(vastteleggenindeRAP’s). Wanneergemeententenaanzienvandefunctioneleprogrammeringgeenrekeninghoudenmet elkaarendemarktvraag,ontstaaterbijeenbeperktevraag,eenoverschotaanvergelijkbaaraanbod metschadelijkeconcurrentiealsgevolg.Eengoedeafstemmingvanfunctioneleprogramma’stussen knooppuntenzorgtervoordatknooppuntencomplementairaanelkaarkunnenzijnendaarmeehet netwerkalsgeheelversterken(i.e.kiezentussenknooppunten).Ookwordtnietaltijdrekening gehoudenmetdeidentiteitdieeenbepaaldeplekheeft.Hierdoorbestaathetrisicodathetnieuwte ontwikkelenprogrammanietgoedaansluitbijdehuidigeidentiteit. Dezedoelstellingbeoogthetbereikenvanmeerdiverseenelkaaraanvullendeknooppuntmilieus, zowelquaidentiteitalsfunctioneleprogrammering(wonen,werken,leren,recreëren).Hierdoor wordenstationsomgevingenbetekenisvolleplekken.Omdekansopoveraanbodofkrapteophet regionaleschaalniveauzoveelmogelijktebeperken,ishetnodigdatgemeentenvanelkaarweten welkprogrammazijwillenrealiserenenditvervolgensopeenregionaalschaalniveauafstemmen. Tenaanzienvandeprogrammeringvanwonen,kantorenendetailhandelkunnendebesluiteninal bestaandebestuurlijkegremiagenomenwordenzoalsdeRegionaleActieprogramma’sWonen (RAP’s),deUitvoeringsstrategiePlabeka(PlatformKantorenenBedrijventerreinen)enderegionale detailhandelsvisies.Ophetgebiedvandeoverigevoorzieningenontbreektopditmomentspecifiek provinciaalbeleid;welmoetinhetgevalvanvoorzieningenbuitenBBGnutennoodzaakworden aangetoond.Deprovinciewilkunnensturenopontwikkelingendiedeopenheidvanhetlandelijk gebied(negatief)kunnenbeïnvloeden4. 4Zieartikel14en15vande‘ProvincialeRuimtelijkeVerordeningper15januari2016’.