SPLIT MAKARSKA ZAGORA BRAČ HVAR VIS PRZEWODNIK TURYSTYCZNY EGZEMPLARZ DARMOWY Wstęp Wybrzeże i zielone wyspy, pla- że żwirowe u stóp okolicznych 4 gór z najbardziej przejrzystym RIVIÉRA SPLIT morzem w basenie Morza Śródziemnego, nad którymi Split 8 panują stuletnie sosny, zielone Trogir 14 „serce” w dolinach rzek Cetiny Kaštela 16 i Jadro, to tereny w środkowej Solin 17 części wybrzeża Adriatyku od Omiš 18 Mariny na północy do Gradacu Šolta 19 na południu, gdzie turystyka rozwija się już od ponad stu lat. Na tych niezwykłych i szcze- gólnych z wielu względów terenach swoje ślady pozosta- wiły najbardziej zdolne ręce mistrzów sztuki i kultury od 20 antyku, czasów romańskich RIVIÉRA MAKARSKA przez artystów starochor- Obsah wackich i budowniczych Makarska 24 ludowych, zapisując je w skały, Brela 26 mury i pałace miasteczek Baška Voda 27 i centrów miejskich, które Tučepi 28 2 oferują gościom jednocześnie Podgora 29 spokój i ciszę oraz wesołe Živogošće 30 noce w ciepłej atmosferze Drvenik 30 śródziemnomorskiego połu- Gradac 31 dnia. W wieku historii turystycznej tereny te odwiedziły liczne koronowane głowy, wielcy, szefowie państw i władcy, znane na świecie osoby, a dobroduszność i serdeczność ich gospodarzy zawsze były i pozostały takie same, stawia- jąc gości w centrum uwagi. Przebywając i wypoczywając w tym regionie swojemu ciału i duszy dasz przyjemność, poznasz zwyczaje i życie lokal- nych ludzi, odkryjesz ich przy- jemną naturę i z pewnością do nich ponownie wrócisz. Witamy w Środkowej Dalmacji – sercu chorwackiego Adriatyku! Wspólnota Turystyczna Żupanii Splitsko-dalmatyńskiej 48 ostrov HVAR Hvar 52 Stari Grad 54 Jelsa 54 Vrboska 55 Sućuraj 55 32 ZAGORA 3 Klis 34 Dugopolje 34 Sinj 35 Trilj 36 Vrlika 36 Imotski 37 Vrgorac 38 40 56 ostrov BRAČ ostrov VIS Supetar 44 Sutivan 45 Vis 60 Milna 45 Komiža 62 Bol 46 Selca 47 Postira 47 Sumartin 47 Pučišća 47 Povlja 47 Riwiera Split Światowe dziedzictwo kulturowe na dłoni 4 Od zatoczek Trogiru z okolicznymi miejscowościami i wyspami, przez siedem Kašteli, Solin, Split aż do Omiša, to teren riwiery turystycznej Split, gdzie na każdym kroku przeszłość spotyka się z teraźniejszością, gdzie żyją i pracują ludzie w miejscach liczących tysiące lat. Dzisiejsza riwiera u podnóża gór Kozjak i Mosor jest centralną częścią wybrzeża Adriatyku, już od czasów Ilirów i Greków prze tysiące lat historii była skrzyżowaniem szlaków handlowych, tutaj przy źródłach wody pitnej powstawały pierwsze i najstarsze miejscowości, o których dziś świadczą zabytki, które są tutaj bardzo wyraźne. Na zaledwie trzydziestu kilome- trach odległości znajdują się dwa miasta wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO: Pałac Dioklecjana i zabytkowe cen- trum Splitu oraz zabytkowe centrum Trogiru, między którymi jest Salo- na, największa lokalizacja archeologiczna na wybrzeżu chorwackiego Adriatyku, a dawniej stolica rzymskiej prowincji Dalmacji. Na tym terenie koronowani byli chorwaccy królowie, o tę część wybrzeża przez wieki prowadzono wojny, była zdobywana i wracała do swoich właścicieli, a potyczki i ofiary tworzyły legendy i bohaterów, patronów i świętych. MARINA, SEVID,VINIŠČE, VRANJICA, WYSPY DRVENIK VELI, DRVENIK MALI, SEGET, TROGIR, WYSPA ČIOVO (OKRUG, ARBANIJA, SLATINE),KAŠTELA, SPLIT, STOBREČ, PODSTRANA, KRILO JESENICE, SUMPETAR, DUGI RAT, DUĆE, OMIŠ, NEMIRA, STANIĆI, RUSKAMEN, LOKVA ROGOZNICA, MIMICE, MARUŠIĆI, PISAK, WYSPA ŠOLTA (ROGAČ, NEČUJAM, MASLINICA, STOMORSKA, GROHOTE) PIęKNO przed Tobą piękno aktywnego wypoczynku. Odkryj czarujący PRZYroDY świat jaskiń w okolicach Spli- Tereny te bogate w zabytki tu i Omišu, wycieczki górskie i oferują całą paletę atrakcji i wspinaczkę, rafting i kanyoning osobliwości przyrodniczych. na rzece Cetinie i najnowszą Należy zobaczyć, według le- atrakcję w kanionie tej błękitnej gendy, jedno z najstarszych rzeki, który zapiera dech w pier- drzew oliwkowych, to w Kaštel siach – zipline. Štafiliću, liczące ponad 1500 lat! Obowiązkowo należy zobaczyć GastroNOMIA Ogród Botaniczny i Ogród Bi- blijny w Kaštel Lukšiću, bagno Mieszkańcy Dalmacji są zna- Pantan z młynem koło Trogiru, nymi miłośnikami bogatego laso-park Marjan w Splicie i ka- stołu, lekko gotowanego i lek- nion rzeki Cetiny koło Omišu. ko strawnego jedzenia z dużą ilością ryb, oliwy z oliwek, wa- AktYWNY rzyw i przypraw. Różnorodne zioła aromatyczne rosnące na WYPOCZYNEK nasłonecznionych zboczach, 5 Splitska riwiera to teren oferu- obok pietruszki i czosnku two- jący wiele możliwości do upra- rzą małą tajemnicę kulinarną wiania sportów dostosowanych z zapachem lauru, rozmarynu dla gości o średniej kondycji i i bazylii. Obowiązkowe są ka- wszystkich grup wiekowych. Je- pary i oliwki, które podawane żeli lubisz odpoczywać jeżdżąc są do wszystkich przystawek, rowerem, chodząc, nurkując, a w szczególności prszutu su- żeglując, grając w tenisa, łowiąc szonego na wietrze bora i sera ryby..., szereg agencji odkryje owczego. Jako lekką przystaw- 6 kę należy spróbować poljicki chodzenia chorwackiego przez wieczoru latem jest miejscem, soparnik – specyficzne danie z lata był pewny, że jego przo- gdzie odbywają się koncerty blitwy i ciasta, które pieczone dek znanego amerykańskiego folklorystyczne i muzyki rozryw- jest w piecu. Szczególne miej- szczepu zinfandel jest to wła- kowej, przedstawienia teatrów sce zajmują ryby, przyrządzane śnie plavac mali. Lata badania ulicznych. „Dni Dioklecjana” z na grillu, jako brodet albo goto- i testowania spowodowały od- kolacją cesarską w piwnicach wane, a muszle i raki tradycyjnie krycie, że zinfandel rzeczywiście Dioklecjana to niezapomniane przygotowywane są jako du- pochodzi właśnie z tej części przeżycie. Dźwięk dalmatyńskiej szone. Najlepiej znany sposób Chorwacji i to z Kašteli, gdzie pieśni klap zachwyci w Omišu, przyrządzania mięsa to pašti- znaleziono dawny szczep znany tak samo jak spotkanie klap w cada z domowymi kopytkami pod nazwą crljenak kaštelanski. Kaštel Kambelovcu i koncerty w i jagnięcina pieczona, a swoją wieży Kamerlengo w Trogirze. gastronomiczną historię osłódź RozrYWKA We wszystkich miasteczkach rożatą albo trogirskim rafioli. na riwierze Splitskiej odbywają Split, Trogir, Kaštela, Solin i Omiš się imprezy rybackie, karnawały WINO to miasta, w których tętni życie letnie, koncerty, jest też wiele w dzień, ale rozkręca się też w restauracji knajpek dla każdego Zawsze mówiąc o chorwackich godzinach wieczornych w po- oraz dyskotek i klubów nocnych winach należy wspomnieć o staci imprez i wydarzeń. Najle- na świeżym powietrzu, najczę- „Plavac mali”. Plavac mali to piej znany festiwal teatralny na ściej nad morzem, gdzie można najbardziej popularny i najważ- świeżym powietrzu to Splistskie przyjemnie spędzić wieczór. niejszy pod względem gospo- lato, które Split, jego place, za- darczym szczep winogron w bytki zmienia w scenę dla świa- WYCIECZKI Chorwacji i z pewnością najle- towych oper, baletu, dramatów piej znany wśród miłośników i koncertów muzyki poważnej. Podczas jedynych w swoim ro- wina zagranicą. Mike Grgich, Jednocześnie główna prome- dzaju wycieczek statkiem moż- znany kalifornijski winiarz po- nada w Splicie, Riva każdego na odwiedzić wyspy środkowo- Dziedzictwo kulturowe UNESCO PAłAC ZABYtkoWE ŚPIEW KLAP DIOKLECJANA CENTRUM Śpiew klap jest tradycyjnym śpiewem na kilka głosów bez W SPLICIE TrogirU akompaniamentu instrumen- Pałac ma plan kwadratu o boku Miasto Trogir jest wyjątko- tów. Tradycja klap i pieśni długości około 200 m i otoczony wym przykładem ciągłości klapskich, jaką znamy obecnie jest wysokimi murami z licznymi istnienia miasta. Plan ulic stworzona została w połowie wieżami. Historycy przyjmują tej miejscowości pochodzi z XIX wieku, w czasach, kiedy rok 305 za rok, kiedy rzymski im- okresu helleńskiego, a róż- stworzone zostały tożsamości perator Dioklecjan wyprowadził ni władcy przez lata historii kulturowe i muzyczne miaste- się do pałacu zbudowanego dla dobudowywali budowle czek śródziemnomorskich na rodziny, straży honorowej, służby publiczne i mieszkalne oraz naszym wybrzeżu i wyspach, i załogi wojskowej. Poszczególne twierdze. Jego piękne ko- szczególnie w Dalmacji. Festiwal części budowlane i ozdobne zo- ścioły romańskie uzupełniają Dalmatyńskich Klap w Omišu stały przywiezione z dalekich za- wyjątkowe budowle rene- w dużej mierze promuje śpiew kątków, sfinksy oraz kolumny gra- sansowe i barokowe. Najważ- klap i jest pierwszą instytucją, nitowe pochodzą z Egiptu. Przez niejszą budowlą jest trogirska która zaprezentowała śpiew stulecia oryginalna architektura katedra Św. Wawrzyńca z por- klap jako zorganizowaną formę pałacu zmieniała się, a ludzie ży- talem zachodnich drzwi, ar- tradycyjnego (i później również jący w jego wnętrzu używali jego cydziełem mistrza Radovana artystycznego) muzykowania. budowli i w ten sposób we wnę- i najlepiej zachowanym przy- Śpiew klap został wpisany na trzu murów rzymskich rozwinęło kładem sztuki romańsko-go- Listę Niematerialnego Dziedzic- się serce dzisiejszego miasta. tyckiej w Chorwacji twa Kulturowego UNESCO. 7 dalmatyńskie: Šolta, Brač, Hvar i wadzi Cię do zielonego zaplecza Vrgorac. Odwiedź popularne Vis. Należy odwiedzić twierdzę Mosoru i Kozjaku – Zagory ze miejsce wycieczek Radmanove Klis, Makarską i muzeum mala- swoim krasem i urodzajnymi mlinice w kanionie ujścia rzeki kologiczne z najpiękniejszym polami. Poznaj historię i życie Cetiny koło Omišu, wodospad zbiorem muszli i pobliskie Sank- dalmatyńskich chłopów w skan- Gubavica i naturalne fenomeny tuarium Maryjne Vepric. Zaled- senach Škopljanci za górą Koz- jak Czerwone i Błękitne jezioro i wie dziesięć minut jazdy dopro- jak