พยาบาลสาร : Nursing Journal คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ วารสาร พยาบาลสาร Nursing Journal ปีที่ 47 ฉบับที่ 1 มกราคม-มีนาคม พ.ศ. 2563 • Volume 47 No.1 January-March 2020 ISSN 0125-5118 ที่ปรึกษา (Consultant) ศาสตราจารย์ ดร.วิภาดา คุณาวิกติกุล คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ Wipada Kunaviktikul, PhD, RN, FAAN Faculty of Nursing, Chiang Mai University ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.จุฑารัตน์ มีสุขโข คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ Jutarat Mesukko, PhD, RN Faculty of Nursing, Chiang Mai University ที่ปรึกษากองบรรณาธิการ (Editorial Advisors) ศาสตราจารย์เกียรติคุณ ดร.วิจิตร ศรีสุพรรณ อดีตนายกสภาการพยาบาล Wichit Srisuphan, DrPH, RN Professor ศาสตราจารย์ ดร.ประนอม โอทกานนท์ ศาสตราจารย์ Pranom Othagnont, RN, M.E.D.,Ed.D. Professor ศาสตราจารย์ ดร.สมจิต หนุเจริญกุล ศาสตราจารย์ Somchit Hanucharurnkul, PhD, RN Professo บรรณาธิการ (Editor) ศาสตราจารย์ ดร. อารีวรรณ กลั่นกลิ่น คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ Areewan Klunklin, PhD, RN Faculty of Nursing, Chiang Mai University รองบรรณาธิการ (Associate Editor) รองศาสตราจารย์ ดร.นันทพร แสนศิริพันธ์ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ Nantaporn Sansiriphun, PhD, RN, APN Faculty of Nursing, Chiang Mai University กองบรรณาธิการ (Editorial Board) ศาสตราจารย์ ดร.รุจา ภู่ไพบูลย์ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดลศาสตราจารย์ Rutja Phuphaibul, DNS, RN Faculty of Nursing, Mahidol University ศาสตราจารย์ ดร.วีณา จีระแพทย์ คณะพยาบาลศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย Veena Jirapaet, PhD, RN Faculty of Nursing, Chulalongkorn University ศาสตราจารย์ ดร.วารุณี ฟองแก้ว คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ Warunee Fongkaew, PhD, RN Faculty of Nursing, Chiang Mai University รองศาสตราจารย์ ดร.อรัญญา เชาวลิต คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร Aranya Chaowalit, PhD, RN Faculty of Nursing, Songkla University ศาสตราจารย์ ดร.เพชรน้อย สิงห์ช่างชัย คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยคริสเตียน Phechnoi Singchugcha, PhD, RN Faculty of Nursing, Christian University ศาสตราจารย์ ดร.ดาราวรรณ ต๊ะปินตา คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ Darawan Thapinta, PhD, RN Faculty of Nursing, Chiang Mai University รองศาสตราจารย์ ดร.อัมพรพรรณ ธีรานุตร คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น Ampornpan Teeranud, PhD, RN Faculty of Nursing, Khon kaen University รองศาสตราจารย์ ดร.สุวรรณา บุญยะลีพรรณ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น Suwanna Boonyaleepun, PhD, RN Faculty of Nursing, Khon kaen University รองศาสตราจารย์. ดร.กรรณิการ์ กันธะรักษา คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ Kannika Kantaruksa, PhD, RN Faculty of Nursing, Chiang Mai University รองศาสตราจารย์. ดร. นัทธมน วุทธานนท์ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ Nuttamon Vuttanon, PhD, RN Faculty of Nursing, Chiang Mai University รองศาสตราจารย์ ดร. ปิยะนุช ชูโต คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ Piyanut Xuto, PhD, RN, APN Faculty of Nursing, Chiang Mai University รองศาสตราจารย์ ดร.พิมพาภรณ์ กลั่นกลิ่น คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ Pimpaporn Klunklin, PhD, RN Faculty of Nursing, Chiang Mai University รองศาสตราจารย์ ดร.วันชัย เลิศวัฒนวิลาศ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ Wanchai Lertwatthanawilat, PhD, RN Faculty of Nursing, Chiang Mai University รองศาสตราจารย์ ดร.พัชรี วรกิจพูนผล คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ Patcharee Woragidpoonpol, PhD, RN Faculty of Nursing, Chiang Mai University ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.วีระพร ศุทธากรณ์ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ Weeraporn Suthakorn, PhD, RN Faculty of Nursing, Chiang Mai University ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.อภิรดี นันท์ศุภวัฒน์ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ Apiradee Nantsupawat, PhD, RN Faculty of Nursing, Chiang Mai University ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ขวัญพนมพร ธรรมไทย คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ Kwaunpanomporn Thummathai, MSC, RN Faculty of Nursing, Chiang Mai University ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.วรนุช กิตสัมบันท์ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ Varanut Kitsumban, PhD, RN Faculty of Nursing, Chiang Mai University ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ณัฐธยาน์ สุวรรณคฤหาสน์ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ Nattaya Suwankruhasn Ph.D, RN Faculty of Nursing, Chiang Mai University ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.เบญจมาศ สุขสถิตย์ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ Benjamas Suksatit, PhD, RN, APN Faculty of Nursing, Chiang Mai University ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.วรันธรณ์ จงรุ่งโรจน์สกุล คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ Waruntorn Jongrungrotsakul, PhD, RN Faculty of Nursing, Chiang Mai University ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ชุติมา มีชำานาญ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ Chutima Meechamnan,PhD, RN Faculty of Nursing, Chiang Mai University Doreen C. Harper, PhD, RN, FAAN The University of Alabama at Birmingham,School of Nursing, U Margaret M. Heitkemper, PhD, RN University of Washington, Seattle, USA Lian-Hua Huang, PhD, RN, EMBA National Taiwan University Department of Nursing, College of Medicine National Taiwan University Hospital, Taiwan Tonda Hughes, Ph.D, RN, FAAN University of Illinois at Chicago (UIC), Collegeof Nursing, USA Department of Health Systems Science Shake Ketefian, EdD, RN, FAAN WMU Bronson School of Nursing, USA Mari Kondo, Ph.D Faculty of Nursing, Toho University, Japan Karry Liu Ming, PhD, RN School of Health Science Macao Polytechnic Institute, Hong Kong Pamela H. Mitchell PhD, RN, FAHA, FAAN Biobehavioral Nursing @ Health Systems, School of Nursing University of Washington, USA Alan Pearson, PhD, RN, FRCNA, The Joanna Briggs InstituteSchool of Translational Health FCN, FAAG,FRCN Science Faculty of Health Sciences The University of Adelaide, Australia Gwen Sherwood, PhD, RN, FAAN The University of North Carolina at Chapel Hill, School of Nursing, USA Josefina A. Tuazon, DPH, RN, College of Nursing, University of Philippines Manilla, The Philippines Lynda Wilson, PhD, RN, FAAN School of Nursing The University of Alabama at Birmingham, USA Nancy Fugate Woods, PhD, RN, FAAN Biobehavioral Nursing and Health Systems University of Washington Seattle, USA Hu Yan, PhD, RN School of Nursing, Fudan University, China บรรณาธิการการจัดการ (Managing Editor) อาจารย์ ดร. รุจาธร อินทรตุล คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ Rujadhorn Indratula, PhD, RN, Faculty of Nursing, Chiang Mai University อาจารย์ ดร. ปิยะภรณ์ ประสิทธิ์วัฒนเสรี คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ Piyaporn Prasitwattanaseree, M.P.H., RN Faculty of Nursing, Chiang Mai University นางอนุสรา ต๊ะพรหม คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ Anusra Thaprom Faculty of Nursing, Chiang Mai University นางสาวชลลดา กองสุข คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ Chonlada Kongsook Faculty of Nursing, Chiang Mai University นางสาววริษา วิกะศิลป์ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ Warisa Wikasillp Faculty of Nursing, Chiang Mai University นางมาริสา คุปตารักษ์ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ Marisa Guptarak Faculty of Nursing, Chiang Mai University นายสุพจน์ เชี่ยวชาญ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ Supoj Cheiwchan Faculty of Nursing, Chiang Mai University นางสาวพรธิดา คำามงคล คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ Pornthida Kummongkol Faculty of Nursing, Chiang Mai University (Editorial office) คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ เชียงใหม่ 50200 Faculty of Nursing, Chiang Mai University, Chiang Mai 50200 Thailand http://www.TCI-Thaijo.org/index.php/cmunursing คำาแนะนำาในการเตรียมต้นฉบับวารสารพยาบาลสาร สำาหรับผู้เขียนบทความวิจัยและบทความวิชาการเพื่อตีพิมพ์ วารสารพยาบาลสาร ดำาเนินการโดยคณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ เป็นการเผยแพร่ ผลงาน วิชาการของนักวิชาการ นักวิจัย นักศึกษา ผู้ที่สนใจในวิชาชีพการพยาบาล และผู้ที่สนใจในศาสตร์ที่เกี่ยวข้องในด้าน สุขภาพ ทั้งนี้บทความที่ส่งมาต้องไม่เคยตีพิมพ์ในวารสารอื่นมาก่อน หรือไม่อยู่ในระหว่างส่งไปตีพิมพ์ในวารสารฉบับอื่น เนื้อหา บทความหรือข้อคิดเห็นใด ๆ ในวารสารนี้ ถือเป็นความคิดเห็นของผู้เขียนเท่านั้น ทางบรรณาธิการวารสาร พยาบาลสารไม่จำาเป็นต้องเห็นพ้องด้วยเสมอไปโดยพยาบาลสารเปิดรับ บทความวิจัย บทความวิชาการ รายงาน การทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบ ทางด้านพยาบาลศาสตร์ และศาสตร์อื่นที่เกี่ยวข้อง ที่กองบรรณาธิการฯ มีความเห็นว่าเหมาะสมที่จะตีพิมพ์ในพยาบาลสาร วัตถุประสงค์และขอบเขต 1. เพื่อเผยแพร่ผลงานวิจัยและผลงานวิชาการของพยาบาล นักวิจัย นักศึกษา และ นักวิชาการในสาขาวิชา พยาบาลศาสตร์ และสาขาที่เกี่ยวข้องทั้งในประเทศและต่างประเทศ 2. เพื่อเป็นแหล่งค้นคว้าความรู้ทางด้านพยาบาลศาสตร์ และศาสตร์อื่นที่เกี่ยวข้องในด้านสุขภาพ 3. เพื่อสร้างเครือข่ายความร่วมมือทางด้านวิชาการ ระหว่างบุคลากรที่อยู่ในวงการวิชาชีพการพยาบาลทั้งใน ประเทศและต่างประเทศ ประเภทบทความที่จะตีพิมพ์ 1. บทความวิจัย (Research article) 2. บทความวิชาการ (Academic article) 3. บทความพิเศษ ก�าหนดการออกวารสารปีละ 5 ฉบับ ฉบับที่ 1 เดือนมกราคม-มีนาคม ฉบับที่ 2 เดือนเมษายน-มิถุนายน ฉบับที่ 3 เดือนกรกฎาคม-กันยายน ฉบับที่ 4 เดือนตุลาคม-ธันวาคม ฉบับที่ 5 พิเศษเดือนธันวาคม การพิจารณาบทความ (Peer Review Process) บทความที่ส่งมาเพื่อตีพิมพ์จะได้รับการพิจารณา และตรวจสอบความถูกต้องจากผู้ทรงคุณวุฒิทางด้านการ พยาบาลและสาขาวิชาที่เกี่ยวข้องอย่างน้อย 2 ท่านต่อ 1 บทความ โดยมีการดำาเนินการปกปิดแบบ 2 ทาง (Double blinded) ทั้งชื่อของผู้วิจัยและผู้ทรงคุณวุฒิ จริยธรรมของการเผยแพร่ผลงาน (Publication Ethics) บทบาทหน้าของผู้เขียน(Duties of Author) 1. บทความต้องเป็นผลงานที่ไม่เคยได้รับการเผยแพร่มาก่อน และจะต้องแน่ใจว่าผลงาน ดังกล่าวนั้นไม่ได้ทำาการ คัดลอก หรือทำาซำ้าผลงานของบุคคลอื่น 2. หากมีการนำาผลงานหรือข้อความอ้างอิงผลงานของผู้อื่นต้องจัดทำารายการเอกสารอ้างอิงไว้ท้ายบทความเสมอ 3. ตรวจสอบการเขียนบทความ ให้ถูกต้องตามรูปแบบตามข้อกำาหนดของวาสาร 4. รายนามของผู้วิจัยทั้งหมด ที่ปรากฏในบทความวิจัยทุกคนต้องเป็นผู้ที่มีส่วนร่วมในการดำาเนินการวิจัยจริง 5. หากผลงานวิจัย มีการวิจัยในมนุษย์หรือสัตว์ทดลอง ผู้วิจัยจะต้องแนบหนังสือรับรองจากคณะกรรมการ พิจารณาจริยธรรมการวิจัยในมนุษย์ หรือในสัตว์ทดลองแล้วแต่กรณี โดยระบุหมายเลขหรือรหัสการรับรองลงใน เนื้อหาในส่วนของ “การพิจารณาด้านจริยธรรม” บทบาทหน้าที่ของผู้ทรงคุณวุฒิ (Duties of Reviewer) 1. ไม่มีผลประโยชน์ทับซ้อน (Conflict of Interest) และไม่มีส่วนได้ส่วนเสียกับผู้เขียน โดยพิจารณาบทความ