MINISTERSTWO ŚRODOWISKA Zleceniodawca PAŃSTWOWY INSTYTUT GEOLOGICZNY Generalny Wykonawca Mapy Hydrogeologicznej Polski w skali 1 : 50 000 Przedsiębiorstwo Geologiczne POLGEOL S.A. ul. Berezyńska 39, 03-908 Warszawa Zakład w Gdańsku MAPA HYDROGEOLOGICZNA POLSKI w skali 1: 50 000 Arkusz SŁAWOSZYNO ( 0005 ) Opracował: DYREKTOR NACZELNY ................................................ Państwowego Instytutu Geologicznego mgr Piotr Sierżęga upr. geol. Nr 05636 mgr Urszula Chmielowska upr. geol. V - 1190 Redaktor arkusza: ........................................................ prof. dr hab. inż. Bohdan Kozerski Sfinansowano ze środków NARODOWEGO FUNDUSZU OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ Praca wykonana na zamówienie Ministra Środowiska Copyright by PIG & MŚ, Warszawa 2000 1 Spis treści I. Wprowadzenie .............................................................................................................str 3 I.1 Charakterystyka terenu.....................................................................................str 5 I.2. Zagospodarowanie terenu................................................................................ str 7 I.3. Wykorzystanie wód podziemnych................................................................... str 8 II. Klimat, wody powierzchniowe.................................................................................... str 9 III. Budowa geologiczna.................................................................................................. str 12 IV. Wody podziemne........................................................................................................ str 16 IV.1. Użytkowe piętra wodonośne.......................................................................... str 16 IV.2. Regionalizacja hydrogeologiczna................................................................. str 20 V. Jakość wód podziemnych .......................................................................................... str 24 VI. Zagrożenie i ochrona wód podziemnych .................................................................... str 30 VII. Literatura i wykorzystane materiały archiwalne .........................................................str 32 Spis rycin w części tekstowej Ryc. 1 Szkic geomorfologiczny....................................................................................... str 6 Ryc. 2. Wybrane wskaźniki klimatyczne dla stacji w Lęborku ...................................... str 9 Ryc. 3 Wybrane wskaźniki fizyko – chemiczne wód jez. Żarnowieckiego w latach 1974 - 1994 ........................................................................................................ str 12 Ryc. 4 Wybrane wskaźniki fizyko – chem. wód powierzchniowych i podziemnych ..... str 12 Ryc. 5 Szkic powierzchni podczwartorzędowej ............................................................. str 14 Ryc.6 Podstawowe wartości statystyczne. GPU – obszar wysoczyzny ......................... str 25 Ryc.7 Histogramy rozkładu liczebności i wykresy częstości skumulowanej. GPU – obszar wysoczyzny ................................................................................. str 25 Ryc.8 Podstawowe wartości statystyczne. GPU – rynna jeziora Żarnowieckiego....... str 27 Ryc.9 Histogramy rozkładu liczebności i wykresy częstości skumulowanej. GPU – rynna jeziora Żarnowieckiego................................................................... str 27 Ryc.10 Podstawowe wartości statystyczne. GPU – poziom trzeciorzędowy.................. str 29 Ryc.11 Obszary objęte ochroną prawną........................................................................... str 31 2 Spis tabel dołączonych do części tekstowej Tab.1a Reprezentatywne otwory studzienne Tab.1b Reprezentatywne studnie kopane Tab.1c. Reprezentatywne źródła Tab.1d Inne reprezentatywne punkty dokumentacyjne umieszczone na planszy głównej Tab. 2 Główne parametry jednostek hydrogeologicznych Tab. 3 Wyniki analiz chemicznych wód podziemnych wykonanych dla mapy 3 a reprezentatywne otwory studzienne 3 b reprezentatywne studnie kopane 3 c reprezentatywne źródła 3 d inne reprezentatywne punkty dokumentacyjne 3 e otwory studzienne pominięte na planszy głównej Tab. 4 Obiekty uciążliwe dla wód podziemnych Tab. A Otwory studzienne pominięte na planszy głównej Tab. B Inne punkty dokumentacyjne pominięte na planszy głównej Tab. C Wyniki analiz chemicznych wód podziemnych – materiały archiwalne C1 reprezentatywne otwory studzienne C4 inne reprezentatywne punkty dokumentacyjne C5 otwory studzienne pominięte na planszy głównej Spis załaczników umieszczonych w części tekstowej Zał. 1 Mapa dokumentacyjna Zał. 2 Przekroje hydrogeologiczne 2.1 Przekrój hydrogeologiczny I - I 2.2 Przekrój hydrogeologiczny II - II 2.3 Przekrój hydrogeologiczny III - III Zał. 3 Mapa głębokości występowania głównego poziomu wodonośnego Zał. 4 Mapa miąższości i przewodności głównego poziomu wodonośnego Tablice Tablica 1. Mapa hydrogeologiczna Polski – plansza główna ( materiał archiwalny PIG ) Tablica 2 Mapa dokumentacyjna ( materiał archiwalny PIG) Wersja cyfrowa mapy GIS ( materiał archiwalny PIG w zapisie elektronicznym ) Arkusz Sławoszyno Mapy Hydrogeologicznej Polski w skali 1 : 50 000 ( plik eksportowy MGE – mph0005.mpd) z podziałem na grupy informacyjne z dołączonym bankiem danych. 3 I.Wprowadzenie Arkusz Mapy hydrogeologicznej Polski ( MhP ) w skali 1 :50 000, finansowany przez Departament Geologii MOŚZNiL ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, opracowany został w Przedsiębiorstwie Geologicznym Polgeol S.A. w Warszawie, Zakład w Gdańsku. Zleceniodawcą jest Państwowy Instytut Geologiczny – Generalny Wykonawca MhP. Warunki wykonania mapy określone zostały w zleceniu nr 1/MhP /98 z dn.17.08.1998 oraz w umowie nr 40/90 /MhP z dn.1.08.1998. Treść mapy oraz metodyka jej wykonania przedstawiona jest w „Instrukcji opracowa- nia MhP w skali 1 : 50 000” wydanej przez Departament Geologii MOŚiZN. W swoim zało- żeni mapa jest podstawowym źródłem informacji o zasobach wodnych i stopniu ich zagroże- nia w polityce zagospodarowania i rozwoju regionalnego wszystkich szczebli administracji [28]. Nadmienić należy, że w rozumieniu „Instrukcji ....”, głównym użytkowym poziomem wodonośnym (GPU), jest pierwszy od powierzchni terenu poziom, stanowiący podstawowe źródło zaopatrzenia w wodę o dominującym zasięgu i zasobności. Mapę sporządzono w latach X.1998 – III. 2000 w oparciu o bogaty zbiór dokumenta- cji, opinii, ekspertyz i innych publikacji zawierających wyniki badań hydrogeologicznych, hydrologicznych i innych pokrewnych, związanych między innymi z: . budową, dokumentowaniem zasobów i projektowaniem stref ochronnych ujęć wód pod- ziemnych różnych użytkowników, dokumentowaniem zasobów dużych ujęć przemysło- wych [ 45], dokumentowaniem i rozpoznaniem zasobów regionalnych [39] a także związanych z rozpoznaniem hydrogeologicznym rejonu jez. Żarnowieckiego [44] oraz Głównego Zbiornika Wód Podziemnych nr 109 „ Dolina Kopalna Żarnowiec”[30], . budową i eksploatacją elektrowni pompowo-szczytowej i budową elektrowni jądrowej [2, 10 ,11, 13, 16, 25, 41, 44, 49, 51, 52 ], . rozpoznaniem tektoniki, budowy geologicznej [ 14, 16,18, 27, 29, 50, 51, 52, 54 ] oraz rozwoju morfogenetycznego obszaru [1, 32, 42, 43, 48] . badaniem stosunków hydrograficzno - hydrologicznych [ 3, 4, 13, 24, 25, 26, 38, 55, 56 ], . badaniem dynamiki wód w strefie przymorskiej [ 7, 8, 9, 12, 21, 22, 33, 34, 35, 56], . rozpoznaniem chemizmu i genezy zasolenia wód podziemnych [6, 9, 15, 21, 23, 46 ], . prowadzeniem monitoringu wód podziemnych ( monitoring krajowy SOH, monitoring regionalny i lokalny ). Wykorzystano ponadto informacje zawarte w tematycznych atlasach [28, 33 ] oraz mapach [5, 19 ]. Wykaz opracowań i dokumentacji zestawiono w rozdziale VII poniższego tekstu. 4 Materiały uzyskano w Banku Danych Hydrogeologicznych (RBDH - 3 Gdańsk), Wydziale Ochrony Środowiska Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku, Wydzia- łach Ochrony Środowiska Urzędów Gmin, Inspektoracie Ochrony Środowiska w Gdańsku oraz archiwach przedsiębiorstw wykonujących poszczególne opracowania. Uzupełnieniem informacji zebranych w wyżej wymienionych instytucjach była wizja lokalna terenu przepro- wadzona w maju 1999 r, w czasie której m. innymi: . przeprowadzono wywiady z użytkownikami ujęć, . dokonano oceny istniejących i potencjalnych źródeł zanieczyszczeń stanowiących zagro- żenie dla wód, . pobrano 10 próbek wody z wytypowanych studni wierconych, studni kopanej i źródła . dokonano przeglądu obszarów źródliskowych strefy krawędziowej, . wykonano kontrolne pomiary zwierciadła wód w 15 otworach studziennych oraz pomiary wydajności 3 źródeł. Analizie poddano materiały dokumentacyjne z 350 otworów wiertniczych - studzien- nych, obserwacyjnych, geologiczno – inżynierskich [47, 49], poszukiwawczych i innych [ 10, 11 ]. Z tej liczby 245 zestawiono w tabelach 1a, 1d, A i B. Ogólnie stopień rozpoznania w za- kresie tematyki związanej z opracowaniem arkusza mapy uznać można za bardzo dobry w re- jonie jeziora Żarnowieckiego i za wystarczający na pozostałym terenie. Wiarygodność mate- riałów nie budzi w zasadzie zastrzeżeń. Poziomy wodonośne dokumentuje 229 otworów stu- dziennych i obserwacyjnych, zakończonych głównie w utworach czwartorzędowych; strop powierzchni podczwartorzędowej osiągnięto w 46 otworach, których wiercenie zakończono w osadach trzeciorzędu, kredy i starszego podłoża. Lokalizacja otworów z sygnaturami uwzględniającymi ich charakter, przedstawiona została na mapie dokumentacyjnej (zał.1). Za reprezentatywne, najpełniej