ISSN 1734-8080 ISSN: 2545-0107 ROK I/Nr 2/2018 DYSKOBOL MAGAZYN MUZEUM SPORTU I TURYSTYKI W WARSZAWIE Kwiecień - czerwiec Kamil Stoch o piłce nożnej Pytania do… Grzegorza Laty Historia ampfutbolu Do Boju Polsko! fot. Ryszard Rogalski Ryszard fot. TS partnerem MSiT-A4.indd 1 29.03.2018 12:30:53 Tomasz Jagodziński Dyrektor Muzeum SPIS treści Drodzy Czytelnicy, ten rok jest wyjątkowy dla polskiej pił- ki nożnej. W dniu inauguracji mundia- lu oddaję w Państwa ręce nowy numer Gala olimpijska 4 magazynu „Dyskobol”, który kontynuuje Ćwierć wieku święta gór w MSiT 5 wieloletnią tradycję kwartalnika „Wia- domości Muzealne”. W tym numerze Noc Muzeów 6 wiele piłkarskich artykułów m.in. Wy- wiad z Mistrzem – Kamil Stoch o piłce nożnej, Grzegorz Lato Historia kołami pisana 7 o szansach Polski na Mistrzostwach Świata w Rosji, czy barwna W najbliższym czasie… 8 historia polskiego ampfutbolu. Zapraszam do lektury ! Wywiad z mistrzem… – Kamil Stoch 10 Mundialowe piłki w zbiorach 12 Odwiedzili nas… 13 Polska Sieć Muzeów Sportu 13 Muzealna kartka z kalendarza 14 Sportowa kartka z kalendarza 14 MUZEUM SPORTU I TURYSTYKI W WARSZAWIE 01-531 Warszawa, ul. Wybrzeże Gdyńskie 4 Historia na fotografii 15 Centrum Olimpijskie www.muzeumsportu.waw.pl Zagadki Wojciecha Pijanowskiego 15 [email protected] Z kart dawnej prasy sportowej 16 Dyrektor: Tomasz Jagodziński Piłkarska drużyna na obrazie 21 Numery telefonów Sekretariat 22 56 03 780 Biało-Czerwone mundiale 22 Dział Muzealiów 22 56 03 783 Dział Naukowy 22 56 03 730 Mazowsze stawia na sport 24 Archiwum Foto 22 56 03 782 Biblioteka 22 56 03 790 Dary dla Muzeum 25 Dział Edukacji i Promocji 22 56 03 786 Dojazd Ciekawostki mundialowe 26 Autobusy: 114, 118, 185 (przystanek Centrum Olimpijskie) 116, 122, 157, 181, 205, 303, 518 Waldemar Kita. (przystanek pl. Wilsona) Skuteczny inwestor sportu 30 Tramwaje: 6, 15 (przystanek pl. Wilsona) Metro (stacja pl. Wilsona) Stadion Śląski. Kocioł czarownic 33 Muzeum jest instytucją finansowaną ze środków Samorządu Województwa Mazowieckiego RKS Marymont 34 PARTNER MUZEUM PARTNER TECHNOLOGICZNY Piłka i kule 36 Kompozytor, który pasjonował się futbolem 38 Podkręcona piłka – magia? Redaktor naczelny: Kamil Siemiradzki Nie, fizyka! 40 Zespół redakcyjny: Piotr Banasiak, Cezary Cybulski, Dagmara Krawczyńska, Aleksandra Liberacka, Marta Marek, Konrad Moniewski, Paweł Oprządek, Michał Puszkarski, Tomasz Skoczek, Piotr Walewski, Izabela Wichrowska Piłkarska reprezentacja Muzeum Autorzy współpracujący: Jan Annusewicz, Wojciech Pijanowski Redakcja: Michał Polakowski, Sportu i Turystyki w Warszawie 42 Projekt graficzny i skład: Maciej Przybyszewski Fotografie ze zbiorów Archiwum Fotograficznego MSiT Wacław Kuchar 44 Redakcja zastrzega sobie możliwość skracania, adiustacji tekstów oraz zmiany ich tytułów. Pytania do… Grzegorza Laty 45 Za wypowiedzi publikowane na łamach „Dyskobola” redakcja nie ponosi odpowiedzialności. Piłkarski suchar 46 Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Ciętym rymem 47 Dalsze rozpowszechnianie tylko za zgodą wydawcy. email: [email protected] Nakład: 1000 egz. TS partnerem MSiT-A4.indd 1 29.03.2018 12:30:53 GALA OLIMPIJSKA Tradycyjnie w roku igrzysk w Centrum Olimpijskim odbywa się uroczysta Gala Olimpijska. W dniu 15 kwietnia uczczono sukcesy, które polscy sportowcy, skoczkowie narciarscy, osiągnęli w południowokoreańskim PyeongChang. Od lewej: Andrzej Kraśnicki prezes PKOl, Andrzej Duda Prezydent RP, Kamil Stoch, Maciej Kot, Stefan Hula, Dawid Kubacki ala zwyczajowo rozpoczyna się na ekspozycji Gstałej Muzeum Sportu i Turystyki w Warsza- wie, gdzie medaliści odsłaniają na Ścianie Chwały Polskiego Olimpizmu plakiety symbolizujące ich trofea. W obecności Prezydenta RP Andrzeja Dudy tych przyjemnych formalności dokonali mistrz olim- pijski z dużej skoczni Kamil Stoch oraz jego partne- rzy z brązowej drużyny – Stefan Hula, Maciej Kot i Dawid Kubacki. Prezes PKOl Andrzej Kraśnicki oraz szef naszej misji olimpijskiej Marzenna Koszewska przekazali do zbiorów Muzeum pochodnię z XXIII Zimowych Igrzysk Olimpijskich w PyeongChang, a także kolekcję oficjalnych strojów polskiej reprezentacji olimpijskiej. W czasie późniejszej uroczystości sportowcy i trenerzy otrzymali nagrody pieniężne za medale zdobyte w cza- sie Igrzysk. Warto podkreślić, że Kamil Stoch swoje 120 tys. złotych postanowił przekazać do podziału członkom sztabu szkoleniowo-technicznego. 4 ĆWIERĆ WIEKU śWIĘTA GÓR W MSIT Przegląd Filmów Alpinistycznych im. Wandy Rutkiewicz od wielu lat ma swoje stałe miejsce w programie wydarzeń muzealnych – w tym roku odbył się już po raz 25. i jak zwykle przyciągnął do MSiT tłumy miłośników gór. związku z jubileuszem ćwierćwiecza, W program zarówno prelekcji jak i filmów pomyślany został tak, by połączyć podsumo- wanie dotychczasowych przeglądów z zupełnie nowymi elementami. Z jednej strony gościliśmy więc tych, którzy towarzyszą nam od lat, jak Leszek Cichy, Krzysztof Wielicki, Aleksander Lwow czy Teresa Anna Pietraszek oraz przed- stawicieli młodszego pokolenia Aleksandra Dzik i Marcina Wernika, z drugiej – po raz pierwszy zaprosiliśmy do współpracy np. Ju- stynę Tafel, reżyserkę przygotowującą film fa- bularny o Wandzie Rutkiewicz. Wyświetliliśmy filmy, które w minionym 25-leciu zdobyły u nas Od lewej: Leszek Cichy, Wiesława Wiśniewska, Tomasz Jagodziński największy aplauz – Temperaturę wrzenia An- drzeja Zajączkowskiego, Mój mały Everest Mirosława i prelekcjami przez wszystkie trzy dni. Leitmotivem tym Dembińskiego i Wertikal Borysa Durowa i Stanisława był utwór Krzysztofa Gajdy Wanda Rutkiewicz w wyko- Goworuchina, a także nowe produkcje, wśród których naniu Kwartetu ProForma. szczególną uwagę wzbudziły Tagas Expedition 2015 Przeglądowi towarzyszyły trzy wystawy fotograficz- Pawła Petryny i Mama Wojciecha Kozakiewicza. ne: Dwie Kangczendzongi 1978 przygotowana przez Nowością XXV PFA było też wprowadzenie przewod- Polski Klub Górski, Tutaj zaczynała Wanda Krzysztofa niego motywu muzycznego, który przeplatał się z filmami Tęczy oraz Na górskim szlaku Radka Jaworskiego. Krzysztof Wielicki 5 NOC MUZEÓW Za nami 15. edycja Nocy Muzeów, w której udział tradycyjnie wzięło również Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie. Tym razem motywem przewodnim były wschodnie sztuki walki. Jak co roku zwiedzający nie zawiedli - odwiedziło nas ponad 1100 osób. onieważ w nadchodzących PIgrzyskach XXXII Olimpiady w Tokio po raz pierwszy w progra- mie znajdzie się karate, Muzeum przygotowało wyjątkowe pokazy – pod okiem profesjonalnych instrukto- rów, po krótkim szkoleniu z techniki karate, każdy uczestnik mógł spróbo- wać własnych sił w rozbijaniu cegieł i desek. Zawodnicy Stołecznego Klu- bu Karate OYAMA zaprezentowali wiele skomplikowanych układów kata oraz kumite. Również pokazy kendo – sztu- ki walki wywodzącej się z kultury samurajskiej – wzbudziły ogromne zainteresowanie gości, co potwier- dziła wysoka frekwencja. Ken-do po japońsku oznacza droga miecza. Oczywiście stałym elementem fit w trakcie całej Nocy można było To sport wzmacniający nie tylko siłę Nocy Muzeów było zwiedzanie ekspo- korzystać ze sprzętu treningowego: i koncentrację, lecz także – przez zycji Muzeum Dzieje sportu polskiego steperów, rowerków stacjonarnych, wprowadzenie elementów medytacji i olimpizmu oraz uczestnictwo mło- wioseł i orbitreków, a trenerzy odpo- przed walką – pozwalający rozwinąć dzieży w programach edukacyjnych. wiadali na wszystkie pytania dotyczą- się duchowo. Dzięki uprzejmości klubu fitness Zdro- ce przygotowania do treningu. 6 HISTORIA KOŁAMI PISANA Od lewej: Tomasz Jagodziński, Mieczysław Jachacy, Ryszard Szurkowski, Czesław Lang, Marcin Wasiołek W bieżącym roku jeden z najstarszych kolarskich klubów w Polsce, Legia Warszawa, obchodzi 90. rocznicę powstania. W maju w Muzeum prezentowana była okolicznościowa wystawa przygotowana z tej okazji wspólnie z Klubem. a ekspozycji znalazło się blisko czyć puchary, dyplomy oraz medale ry triumfował w Tour de Pologne, Nsto eksponatów związanych m.in. uczestnika Igrzysk VIII Olim- Wacławem Wójcikiem (1952). Eks- z historią sekcji kolarskiej Legii, po- piady w Paryżu oraz IX Olimpiady pozycję uzupełniały koszulki, afisze chodzących ze zbiorów MSiT oraz w Amsterdamie, które otrzymał Jó- oraz fotografie. Klubu. Zwiedzający mogli zoba- zef Lange. Wicemistrz olimpijski Wystawę uroczyście otworzy- w drużynowym wy- li prezes Klubu Marcin Wasiołek, ścigu na dochodze- dyrektor Muzeum Tomasz Jago- nie (1924) to jeden dziński, były zawodnik Legii Cze- z pierwszych zawod- sław Lang, inny znakomity kolarz ników, którzy dołą- Ryszard Szurkowski, a także Mie- czyli do kolarskiej czysław Jachacy – warszawski re- Legii. Na wystawie staurator i sympatyk tej dyscypliny znalazły się także sportu. Wśród gości wernisażu byli eksponaty związane także trzykrotny triumfator Tour de z pierwszym pol- Pologne Marian Więckowski (1954- skim zwycięzcą Wy- 1956), medalista mistrzostw Polski ścigu Pokoju, Stani- Stanisław Bedyński, przewodniczą- sławem Królakiem cy Rady Muzeum prof. dr hab. Woj- (1956) oraz pierw- ciech Zabłocki oraz artysta plastyk szym legionistą, któ- Ireneusz Chmurzyński. 7 W NAJBLiżSZYM CZASie… Wystawa czasowa BiAŁO-CZERWONI Droga do Mundialu 2018 14 czerwca – 15 lipca Czarnogóra – Polska 01.09.17 Armenia – Polska 05.10.17 Kazachstan – Polska 04.09.16 Dania – Polska 01.09.17 Rumunia – Polska 11.11.16 Polska8 – Czarnogora 26.03.17 Fot. Łukasz Grochala/PZPN; Ryszard Rogalski Czarnogóra – Polska 01.09.17 Kazachstan – Polska 04.09.16 Rumunia – Polska 11.11.16 WYWIAD Z MISTRZEM… z Kamilem Stochem rozmawia Aleksandra Liberacka