Zaáącznik do uchwaáy Nr 107/XVI/2007 Rady Miejskiej w Lesku z dnia 28 listopada 2007 roku Miasto i Gmina Lesko Strategia Rozwoju Miasta i Gminy Lesko do roku 2020 Lesko, czerwiec-wrzesieĔ 2007 Strategia Rozwoju Miasta i Gminy Lesko do roku 2020 SZANOWNI PAēSTWO, przed przedstawicielami samorządu lokalnego wciąĪ pojawiają siĊ nowe wyzwania, których podjĊcie bĊdzie decydowaáo o poziomie i tempie rozwoju obszaru, na którym dziaáa. Sprostaniu tym wyzwaniom sáXĪ\ü bĊdzie partnerska wspóápraca, rozwijanie i pogáĊbianie kontaktów gospodarczych oraz dąĪenie do stworzenia równych szans i moĪliwoĞci rozwoju dla kaĪdego mieszkaĔca naszej Gminy. Strategia Rozwoju Miasta i Gminy Lesko do roku 2020 stanowi koncepcjĊĞwiadome- go sterowania rozwojem w dáugim okresie czasu. *áównymi zadaniami Strategii Rozwoju Miasta i Gminy Lesko jest stworzenie podstaw do: 9 sprawnego, skutecznego i efektywnego zarządzania Gminą przez jej wáadze za- równo w krótkim, jak i w dáugim okresie czasu; 9 optymalnego wykorzystania ograniczonych wáasnych Ğrodków finansowych; 9 pozyskiwania zewnĊtrznych Ĩródeá finansowania; 9 prowadzenia dziaáalnoĞci promocyjnej Gminy; 9 integracji i aktywizacji mieszkaĔców. Naczelną wartoĞcią przyĞwiecająFą opracowaniu Strategii jest troska o poprawĊ bytu mieszkaĔców i rozwój gospodarczy Gminy. Powstaáa ona dziĊki czynnemu zaanga- Īowaniu, wiedzy i doĞwiadczeniu radnych, przedstawicieli róĪnych Ğrodowisk, instytu- cji, organizacji, firm oraz pracowników UrzĊdu Miasta. *áĊboko wierzĊ, Īe rozpoczĊty podczas tworzenia Strategii dialog spoáeczny bĊdzie kontynuowany i przyczyni siĊ do tworzenia pragmatycznych programów i projektów moĪliwych do zrealizowania. Wszystkim PaĔstwu, za wkáad pracy oraz zaangaĪowanie w pracach nad Strategią, skáadam wyrazy gáĊbokiego szacunku i szczerego uznania. Burmistrz Miasta i Gminy Lesko Barbara Jankiewicz 1 Strategia Rozwoju Miasta i Gminy Lesko do roku 2020 Dokument Strategii Rozwoju Miasta i Gminy Lesko do roku 2020 zostaá opracowany na podstawie wyników prac zespoáu opracowującego strategiĊ przez zespóá roboczy w skáadzie: Przedstawiciele UrzĊdu Miasta i Gminy: Barbara Jankiewicz – Burmistrz Miasta i Gminy Lesko Barbara Krasulak – Z-ca Burmistrza Miasta i Gminy Lesko Irena Kapral – Peániąca Obowiązki Kierownika Referatu Rozwoju Gospodarczego, Koordynator ds. Strategii, Ernest Nowak – samodzielne stanowisko, Specjalista ds. pozyskania Ğrodków UE Konsultanci RES Management S.C.: Paweá Mentelski – konsultant i moderator Tomasz Bartnicki – konsultant i moderator Maciej Jednakiewicz – konsultant Justyna Kostecka – asystent techniczny przy wspóápracy w charakterze gáównego konsultanta biorącego udziaá w pracach eksperckich nad dokumentem Strategii Rozwoju Miasta i Gminy Lesko: dr hab. Grzegorza ĝlusarza prof. UR. Zespóá opracowujący strategiĊ tworzyli równieĪ reprezentanci spoáecznoĞci Gminy oraz przedstawiciele podmiotów gospodarczych i organizacji dziaáających na terenie Miasta i Gminy. Lista uczestników prac nad strategią zostaáa zamieszczona na na- stĊpnej stronie. 2 Strategia Rozwoju Miasta i Gminy Lesko do roku 2020 Tabela 1 Lista osób zaproszonych do prac nad opracowaniem (aktualizacją) Strategii Rozwoju Miasta i Gminy Lesko Lp. Nazwisko i imiĊ Stanowisko Nazwa instytucji/organu 1. Adamiak Witold Soátys Soáectwo Glinne 2. Kierownik Referatu Bara Waldemar Spraw Obywatelskich UMIG Lesko i Administracji 3. Zespóá Szkóá Drzewnych w Lesku, Baran Aniceta Dyrektor, Radna Rada Miejska w Lesku 4. Baran Bernard Dyrektor Liceum OgólnoksztaáFące w Lesku 5. Baran Roman Soátys Soáectwo Dziurdziów 6. Baranowska Ewa Dyrektor Bieszczadzki Dom Kultury 7. Barzycki Zbigniew Radny Rada Miejska w Lesku 8. GuĪkowski Andrzej Prezes Spóádzielnia Mieszkaniowa w Lesku 9. Czapla Franciszek Soátys Soáectwo àączki 10. Zespóá Szkóá Ekonomiczno- Dec Tomasz Dyrektor Rolniczych w Lesku 11. DoliĔski Stanisáaw Radny Rada Miejska w Lesku 12. Franczak Antoni Soátys Soáectwo Postoáów 13. Giefert Bronisáaw Soátys Soáectwo ĝrednia WieĞ 14. Haftek Janusz Dyrektor SP w Lesku 15. Haftek Piotr Radny Rada Miejska w Lesku 16. HaĔczyk Zbigniew Soátys Soáectwo WeremieĔ 17. Jankiewicz Barbara Burmistrz Miasta i Gmi- Burmistrz Miasta i Gminy Lesko ny Lesko 18. Jaziarska-Klusek Ewa Dyrektor SP w Manastercu 19. Wiceprzewodniczący Rada Miejska w Lesku Kapaáka Krzysztof Rady Miejskiej 20. P.O. Kierownika Refe- Kapral Irena ratu Rozwoju Gospo- UMIG Lesko darczego 21. Kapral Krzysztof Soátys Soáectwo Huzele 22. Klaczak Edward Radny Rada Miejska w Lesku 23. Kierownik Referatu KopczyĔska Genowefa UMIG Lesko Finansowego 24. Kormosz Maágorzata Skarbnik Skarbnik Gminy Lesko 25. Z-ca Burmistrza Miasta Z-ca Burmistrza Miasta i Gminy Le- Krasulak Barbara i Gminy Lesko sko 26. Administracja Budynków Komunal- Krawiec Zbigniew Dyrektor nych i Wodociągów w Lesku 27. Komenda Powiatowa PaĔstwowej Krzywowiąza Wojciech Komendant/Radny StraĪy PoĪarnej w Lesku 28. Kierownik Referatu Urbanistyki, Architektu- Lewandowska Barbara UMIG Lesko ry i Gospodarki Nieru- chomoĞciami 29. Madej Krzysztof Komendant Komenda Powiatowa Policji w Lesku 30. Matuszewska Lucyna Dyrektor SP w Bezmiechowej 31. Mikoáajczak Marek Soátys Soáectwo Hoczew Specjalista ds. pozy- 32. Nowak Ernest UMIG Lesko skania Ğrodków UE PrzedsiĊbiorstwo Budowlane 33. Orlef Jerzy PrzedsiĊbiorca „ORLEF” 34. Otta Lucyna Soátys/Radna Soáectwo Bezmiechowa Górna 35. Paáacki Adam PrzedsiĊbiorca Talens Polska 3 Strategia Rozwoju Miasta i Gminy Lesko do roku 2020 36. 3Ċkalska Maria Radna Rada Miejska w Lesku 37. Miejska i Gminna Biblioteka Publicz- PodobiĔska Helena Dyrektor na w Lesku 38. Radáowski Janusz Radny Rada Miejska w Lesku 39. Scelina Marek Starosta Powiat Leski 40. Siwarski Marian Soátys Soáectwo Jankowce 41. ZSS (szkoáa podstawowa i gimna- Skrajny Janusz Dyrektor zjum) w ĝredniej Wsi 42. 6áabik-Josse Danuta Kierownik MGOPS Urząd Miasta i Gminy Lesko 43. Rada Miejska w Lesku, Sopata Kazimierz Radny, Soátys Soáectwo Manasterzec 44. Starakiewicz Paweá Radny Rada Miejska w Lesku 45. Stelmach Wojciech Soátys Soáectwo àukawica 46. Samodzielny Publiczny Zespóá SzczepaĔska Alicja Dyrektor Naczelny Opieki Zdrowotnej w Lesku 47. Tabisz Stanisáaw Przewodniczący Rady Rada Miejska w Lesku 48. Tomasik BoĪena Dyrektor Publiczne Gimnazjum w Lesku 49. ZSS (szkoáa podstawowa i gimna- Wandycz Wiesáaw Dyrektor zjum) w Hoczwi 50. ĝrodowiskowy Dom Samopomocy Wasilewicz Bogusáawa Kierownik w Lesku 51. Wasylewicz Stanisáaw Soátys Soáectwo Bachlawa 52. :ątor Wáadysáaw Radny Rada Miejska w Lesku 53. Winiarczyk Andrzej Radny Rada Miejska w Lesku 54. Leskie Centrum Edukacji, Sportu Wojtanowski Tomasz Dyrektor i Promocji 55. WoĨny Paweá Soátys Soáectwo Bezmiechowa Dolna 56. Wyrozumski Wojciech Dyrektor Zespóá Szkóá LeĞnych 57. ħdziebko-Basiaga Teresa Kierownik USC UMIG Lesko 58. ZgáĊbicka Barbara Dyrektor Przedszkole Samorządowe w Lesku ħródáo: Materiaáy UrzĊdu Miasta i Gminy Lesko 4 Strategia Rozwoju Miasta i Gminy Lesko do roku 2020 Spis treĞci 1 WPROWADZENIE 7 2 OPIS SYTUACJI SPOàECZNO – GOSPODARCZEJ GMINY 10 2.1 Uwarunkowania ogólne - poáRĪenie i podziaá administracyjny Miasta i Gminy Lesko 10 2.2 Walory historyczno – kulturowe Miasta i Gminy Lesko 15 2.3 Warunki naturalne 17 2.3.1 Budowa geologiczna 18 2.3.2 Zasoby wodne 19 2.4 Gleby 21 2.5 Klimat 21 2.6 ĝrodowisko przyrodnicze 23 2.7 Analiza struktury demograficznej Miasta i Gminy Lesko 24 2.8 Stan i struktura zatrudnienia 28 2.9 Infrastruktura spoáeczna 34 2.9.1 Edukacja 34 2.9.2 Ochrona zdrowia i pomoc spoáeczna 35 2.9.3 BezpieczeĔstwo publiczne 39 2.9.4 Kultura 42 2.9.5 Sport, rekreacja, turystyka 42 2.10 Infrastruktura techniczna 48 2.10.1 Budownictwo mieszkaniowe 48 2.10.2 Drogi 49 2.10.3 àącznoĞü i telekomunikacja 53 2.10.4 Zaopatrzenie w wodĊ – wodociągi 54 2.10.5 Gospodarka Ğciekowa 55 2.10.6 Gospodarka odpadami 56 2.10.7 Zaopatrzenie w energiĊ elektryczną i gaz 56 2.11 Gospodarka 57 2.11.1 Rolnictwo 57 2.11.2 Pozarolnicza dziaáalnoĞü gospodarcza 58 2.11.3 Banki 61 2.12 Gáówni uczestnicy lokalni istotni z punktu widzenia lokalnego programu rozwoju 61 2.12.1 Wáadze gminne 61 2.12.2 MoĪliwoĞci budĪetowe gminy 62 2.12.3 Stowarzyszenia, fundacje, inne organizacje pozarządowe. 68 2.12.4 Organizacje pracodawców i pracobiorców 70 2.13 Podstawowe informacje adresowe, telefony, e-maile, kontakty 70 3 OCENA POZIOMU ZASPOKOJENIA POTRZEB MIESZKAēCÓW 72 3.1 Struktura i kryteria ocen zaspokojenia potrzeb mieszkaĔców 72 5 Strategia Rozwoju Miasta i Gminy Lesko do roku 2020 3.2 Ocena poziomu zaspokojenia potrzeb mieszkaĔców 74 4 PROBLEMY GMINY 76 4.1 Problemy w zakresie zaspokojenia potrzeb mieszkaĔców 76 4.2 Problemy w zakresie potencjaáu technicznego Gminy 79 4.3 Problemy w zakresie Ğrodowiska przyrodniczego Gminy 81 4.4 Problemy w zakresie potencjaáu ludzkiego i instytucjonalnego Gminy 82 4.5 Problemy w sferze gospodarczej Gminy 83 5 CZYNNIKI ROZWOJOWE GMINY 84 5.1 Czynniki rozwojowe w zakresie zaspokojenia potrzeb mieszkaĔców 84 5.2 Czynniki rozwojowe w zakresie infrastruktury i zasobów oraz gospodarki przestrzennej Gminy 91 5.3 Czynniki rozwojowe w sferze gospodarczej Gminy 97 6 ZAà2ĩENIA STRATEGII 102 7 MISJA GMINY 103 8 CELE STRATEGICZNE GMINY 107 8.1 Hierarchia potrzeb spoáecznych 107 8.2 Cele strategiczne i zadania realizacyjne do roku 2020 w zakresie zaspokojenia poszczególnych potrzeb mieszkaĔców 110 8.3 Cele strategiczne i zadania realizacyjne do roku 2020 w zakresie infrastruktury i zasobów, gospodarki przestrzennej Gminy oraz Ğrodowiska przyrodniczego i potencjaáu ludzkiego oraz instytucjonalnego 120 8.4 Cele strategiczne i zadania realizacyjne do roku 2020 w sferze gospodarczej