Zał ącznik do Uchwały nr XI/59/2003 Rady Powiatu w Zamo ściu z dnia 29 grudnia 2003 roku ZARZ ĄD POWIATU ZAMOJSKIEGO PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA POWIATU ZAMOJSKIEGO Zamo ść , 2003 r. Program Ochrony Środowiska dla Powiatu Zamojskiego Program Ochrony Środowiska dla Powiatu Zamojskiego został opracowany na podstawie umowy z dnia 16 czerwca 2003 roku, zawartej w Zamo ściu pomi ędzy: Powiatem Zamojskim a „EKO-GEO” Pracowni ą Geologii i Ochrony Środowiska z siedzib ą w Lublinie. Sfinansowano ze środków : Powiatowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Zamo ściu Główni autorzy opracowania: „EKO-GEO” Pracownia Geologii i Ochrony Środowiska w Lublinie mgr in Ŝ. Anna Majka Smuszkiewicz mgr in Ŝ. Barbara Czaja – Jarzmik Gra Ŝyna Kifer Prace nad Programem Ochrony Środowiska dla Powiatu Zamojskiego prowadzone były przy współpracy z Zarz ądem Powiatu, Komisj ą Rolnictwa, Le śnictwa i Ochrony Środowiska, Rady Powiatu, Burmistrzami Miast i Wójtami Gmin terenu powiatu zamojskiego oraz z Wydziałem Ochrony Środowiska, Gospodarki Wodnej i Geologii Starostwa Powiatowego za któr ą Zespół Autorski składa podzi ękowania. Projekt Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Zamojskiego został poddany szerokiej dyskusji i konsultacji oraz procedurze opiniowania, zgodnie z art. 17 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627, z pó źn. zm.). 2 Program Ochrony Środowiska dla Powiatu Zamojskiego 3 Program Ochrony Środowiska dla Powiatu Zamojskiego Spis tre ści: 1. WST ĘP. ............................................................................................................................ 6 1.1. Wprowadzenie. ....................................................................................................................... 6 1.2. Cel programu. .......................................................................................................................... 6 1.3. Zakres opracowania. .............................................................................................................. 6 2. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA I OCENA ZASOBÓW7 ORAZ WALORÓW ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO7POWIATU. ............................... 7 2.1. Charakterystyka przyrody nieo Ŝywionej i o Ŝywionej. ........................................................ 7 2.1.1. Poło Ŝenie administracyjne. .................................................................................. 7 2.1.2. Geomorfologia. .................................................................................................... 7 2.1.3. Budowa geologiczna. ........................................................................................... 9 2.1.4. Gleby. ................................................................................................................ 11 2.1.5. Hydrosfera. ........................................................................................................ 12 2.1.6. Klimat. ................................................................................................................ 16 2.1.7. Flora i fauna. ...................................................................................................... 17 2.2. Formy ochrony przyrody wynikaj ące z „Ustawy o ochronie przyrody” i innych przepisów prawnych. ................................................................................................................... 19 2.2.1. Roztocza ński Park Narodowy ............................................................................ 20 2.2.2. Szczebrzeszy ński Park Krajobrazowy. ............................................................. 21 2.2.3 Krasnobrodzki Park Krajobrazowy ...................................................................... 21 2.2.4. Skierbieszowski Park Krajobrazowy .................................................................. 22 2.2.5. Rezerwaty przyrody. .......................................................................................... 23 2.2.6. Pomniki przyrody i inne formy ochrony. ............................................................. 23 2.2.7. Pozycja powiatu zamojskiego w europejskich systemach obszarów chronionych. ................................................................................................................ 23 3. STAN I TENDENCJE PRZEOBRA śEŃ ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO. ............. 25 3.1. Stan powierzchni terenu. ..................................................................................................... 25 3.1.1 Tendencje zmian. ............................................................................................... 26 3.2 Stan i tendencje zmian gleb. ................................................................................................ 27 3.2.1 Tendencje zmian - monitoring............................................................................. 27 3.3. Stan i tendencje zmian czysto ści powietrza atmosferycznego. .................................... 28 3.3.1 Monitoring. .......................................................................................................... 28 3.3.2 Zanieczyszczenia komunikacyjne. ...................................................................... 29 3.4. Stan i tendencje zmian nat ęŜ enia hałasu komunikacyjnego i pochodz ącego z innych źródeł. ............................................................................................................................. 30 3.4.1 Monitoring. .......................................................................................................... 30 3.5. Stan i tendencje zmian czysto ści wód powierzchniowych i podziemnych. ................. 31 3.5.1. Wody powierzchniowe. ...................................................................................... 31 3.5.2 Zbiorniki powierzchniowe – zbiornik Nielisz. ....................................................... 33 3.5.3. Stan i jako ść wód podziemnych. ........................................................................ 33 3.5.4 Źródła. ................................................................................................................ 34 3.6. Stan i tendencje zmian szaty ro ślinnej i fauny. ................................................................ 34 3.7. Krótkie podsumowanie aktualnego stanu i tendencji zmian środowiska naturalnego powiatu zamojskiego. .................................................................................................................. 35 4. ZASADY POLITYKI EKOLOGICZNEJ POWIATU. ........................................................ 38 4.1. Strategia Rozwoju Powiatu Zamojskiego. ........................................................................ 38 4.2. Źródła finansowania. ............................................................................................................ 39 4.3. Analiza SWOT środowiska naturalnego Powiatu Zamojskiego. ................................... 40 5.OGRANICZENIA I SZANSE ROZWOJU POWIATU WYNIKAJ ĄCE ZE STANU PRZEOBRA śEŃ ŚRODOWISKA ŁĄCZNIE Z RANKINGIEM OGRANICZE Ń EKOLOGICZNYCH. ............................................................................................................ 43 4 Program Ochrony Środowiska dla Powiatu Zamojskiego 5.1. Ograniczenia wynikaj ące ze stanu środowiska naturalnego. ........................................ 43 5.2. Szanse rozwoju Powiatu Zamojskiego wynikaj ące ze stanu i przeobra Ŝeń środowiska naturalnego. ............................................................................................................. 44 5.3. Ranking zagro Ŝeń ekologicznych. ..................................................................................... 45 6. ZADANIA POWIATU W ZAKRESIE OCHRONY ŚRODOWISKA NA NAST ĘPNE LATA W PERSPEKTYWIE KRÓTKOTERMINOWEJI DŁUGOTERMINOWEJ. ........................... 47 6.1. Zadania inwestycyjne w dziedzinie ochrony środowiska, w tym rekultywacja środowiska . .................................................................................................................................... 48 6.1.1. Rekultywacja środowiska. .................................................................................. 50 6.2. Zadania w zakresie powiatowego monitoringu środowiska. .......................................... 51 6.3. Ochrona obiektów i obszarów przyrodniczych. ............................................................... 52 6.4. Zalesienia i zadrzewienia w powiecie. .............................................................................. 52 6.5. Zadania w zakresie edukacji ekologicznej. ...................................................................... 53 6. 6. Dostosowanie poziomu emisji do środowiska i stanu środowiska przyrodniczego powiatu do wymogów Unii Europejskiej. ................................................................................ 55 7. UWAGI KO ŃCOWE ........................................................................................................ 56 8. WYKORZYSTANA LITERATURA I MATERIAŁY. .......................................................... 57 Spis tabel: TABELA NR 1 .................................................................................................................................. 59 Wykaz złó Ŝ surowców mineralnych zarejestrowanych w granicach powiatu zamojskiego w/g bilansu zasobów – stan na dzie ń 31.12.2 001 r. TABELA NR. 2. ................................................................................................................................ 63 Udział gleb w podziale na klasy bonitacyjne oraz wska źnik waloryzacji rolniczej