-PROJEKT- Gmina Konarzyny PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY KONARZYNY NA LATA 2014- 2017 Z PERSPEKTYWĄ DO ROKU 2021 1 Spis treści 1. WSTĘP ............................................................................................................................................ 3 1.1 Zawartość i zakres Programu ................................................................................................. 4 2. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA GMINY KONARZYNY ...................................................... 5 2.1 Informacje ogólne .......................................................................................................................... 5 2.2 Ukształtowanie powierzchni terenu i budowa geologiczna .......................................................... 5 2.3 Surowce mineralne ........................................................................................................................ 6 2.4 Klimat ............................................................................................................................................ 6 2.5 Powietrze atmosferyczne ............................................................................................................... 6 2.6 Wody powierzchniowe .................................................................................................................. 6 2.7 Wody podziemne ........................................................................................................................... 7 2.8 Szata roślinna i lasy ....................................................................................................................... 7 2.9 Ochrona przyrody .......................................................................................................................... 8 2.10 Gospodarka odpadami ................................................................................................................. 8 3. ZAGOSPODAROWANIE GMINY ................................................................................................... 9 3.1 Rolnictwo ..................................................................................................................................... 9 3.2 Leśnictwo .................................................................................................................................... 10 3.3 Działalność gospodarcza ............................................................................................................. 10 3.4 Turystyka ..................................................................................................................................... 10 4. CELE I PRIORYTETY ................................................................................................................. 12 4.1. Cele Programu ....................................................................................................................... 12 4.2 Planowane zadania i inwestycje .................................................................................................. 15 4. FINANSOWANIE PROGRAMU ................................................................................................. 18 5. MONITORING I OCENA REALIZACJI PROGRAMU ............................................................. 19 2 1. WSTĘP Prawo Ochrony Środowiska w art. 17 ust. 1 nakłada na gminy obowiązek opracowania programów ochrony środowiska w celu realizacji polityki ekologicznej państwa. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej przyjął dokument „Polityka ekologiczna Państwa w latach 2009- 2012 z perspektywą do roku 2016” w dniu 22 maja 2009 r. (M.P. 2009 nr 34 poz. 501). Głównym celem Programu Ochrony Środowiska Gminy Konarzyny na lata 2014- 2017 z perspektywą do roku 2021 jest określenie polityki zrównoważonego rozwoju Gminy Konarzyny, która ma być formą polityki ekologicznej państwa, województwa, powiatu i gminy w skali regionu. Program określa wytyczne dla formułowania polityki ochrony środowiska w gminie. Zawarte w nim zadania pozwolą zapewnić odpowiednie warunki życia mieszkańców przy zakładanym rozwoju gospodarczym. W Programie Ochrony Środowiska Gminy Konarzyny na lata 2014- 2017 (POŚGK) zostały określone następujące zagadnienia: - diagnoza środowiska przyrodniczego, - wytyczne, cele i priorytety ekologiczne, - działania zmierzające do poprawy w zakresie ochrony środowiska na lata 2014-2017 z perspektywą do roku 2021, - uwarunkowania realizacyjne wraz z nakładami finansowymi, - zasady monitorowania efektów wdrażania programu. Źródło informacji, stanowiących podstawę do opracowania POŚGK stanowiły następujące dokumenty: - Program Ochrony Środowiska Województwa Pomorskiego na lata 2013- 2016 z perspektywą do roku 2020, - Program Ochrony Środowiska dla Powiatu Chojnickiego na lata 2007- 2010 z perspektywą na lata 2011-2014, - Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Konarzyny, - Strategia Ekorozwoju Gminy Konarzyny 3 - Wieloletnia Prognoza Finansowa na lata 2014- 2025, - Plan Aglomeracji obejmujący teren Gminy Konarzyny wyznaczony do KPOŚK na lata 2014- 2015, - Plan Gospodarki Odpadami dla Województwa Pomorskiego 2018. 1.1 Zawartość i zakres Programu Program zawiera następujące zagadnienia: 1. identyfikacja najważniejszych walorów środowiska naturalnego i zagrożeń wynikających z zanieczyszczenia środowiska; 2. wskazanie celów i działań inwestycyjnych, organizacyjnych oraz edukacyjnych zmierzających do poprawy stanu i ochrony środowiska; 3. Oszacowanie niezbędnych nakładów na inwestycje proekologiczne oraz ustalenie priorytetów i źródeł finansowania; 4. zasady monitoringu i oceny realizacji Programu. Program obejmuje swoim zakresem następujące cele długoterminowe: - Ochrona i racjonalne użytkowanie zasobów przyrodniczych; - Poprawa jakości środowiska; - Edukacja ekologiczna. 4 2. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA GMINY KONARZYNY 2.1 Informacje ogólne Gmina Konarzyny położona jest w południowo – zachodniej części województwa pomorskiego, w powiecie chojnickim. Gmina graniczy z następującymi gminami: Lipnica, Chojnice, Człuchów i Przechlewo. Obejmuje 10.440 ha, w tym: - użytki rolne 38,3 % powierzchni - lasy i grunty leśne 53,8 % powierzchni - pozostałe grunty 7,9 % powierzchni. Teren gminy zamieszkuje 2333 mieszkańców. Gmina jest podzielona na 6 jednostek pomocniczych – sołectw: Ciecholewy, Kiełpin, Konarzyny, Zielona Chocina, Zielona Huta, Żychce. Osadnictwo skupione jest w środkowej części gminy, gdzie są stosunkowo dobre warunki do rozwoju rolnictwa. Liczbę ludności posiada zarówno sołectwo Konarzyny, jak i miejscowość Konarzyny, która jest miejscowością gminną. Przez teren gminy przebiega droga wojewódzka nr 212 (Osowo Lęborskie – Bytów – Chojnice – Zamarte) oraz nr 236 Konarzyny – Swornegacie – Brusy. Łączna długość dróg wojewódzkich wynosi 16,1 km. Drogi powiatowe o łącznej długości 34,04 km są utwardzone na długości 20,2 km. Pozostałe 10,2 km to drogi gruntowe częściowo ulepszone. Długość dróg gminnych wynosi 64,33 km, z tego 10,57 posiada nawierzchnie bitumiczną, 16 km jest wzmocnionych żwirem lub płytami jumbo. 2.2 Ukształtowanie powierzchni terenu i budowa geologiczna Obszar gminy charakteryzuje się słabo urozmaiconą rzeźbą i stosunkowo prostą budową geologiczną utworów czwartorzędowych, głównie plejstoceńskich i holoceńskich o miąższości powyżej 100 m. Rzędne terenu wahają się od 122 do 155 m n.p.m. Dominuje monotonny krajobraz płaskich równin sandrowych, urozmaicony kilkoma rynnami jeziornymi oraz dolinami rzek, w tym najdłuższej na terenie gminy rzeki Chociny. W południowej części gminy obszary sandrowe przecięte są ułożonymi równoleżnikowo dolinami rzek: Brdy i Czerwonej Strugi. W południowej i centralnej części gminy sandr posiada charakter równinny. Północna część gminy ma charakter pagórkowaty, znajdują się tu duże rynny subglacjalne zajęte przez jeziora Nierostowo, Wielkie i Małe Zielone, Boryń oraz graniczne jezioro Parszczenickie. Sandry budują piaski o różnej granulacji z domieszką żwiru. Dna wytopisk, doliny rzek oraz rynien subglacjalnych niezajętych przez wody jezior zajmują torfy i utwory mułowo - torfowe. 5 2.3 Surowce mineralne Podstawowymi surowcami na obszarze gminy są kruszywa naturalne – piaski i żwiry akumulacji wodno- lodowcowej, piaski akumulacji lodowcowej z głazami, piaski rzeczne, żwiry moren czołowych i kemów. Wydobycie surowców jest nieznaczne i jedynie na potrzeby lokalne. Występują bardzo nieliczne wyrobiska. 2.4 Klimat Dla klimatu gminy charakterystyczna jest jesień dłuższa od wiosny o około 10 dni, Okres wegetacyjny jest krótki i wynosi około 205 do 210 dni. Średnioroczne temperatury wynoszą około 6,5 do 7º C, lato jest dość chłodne i krótkie trwające średnio od 60 do 80 dni. Zima jest stosunkowo długa i trwa 90 dni. Dni chłodnych z temperaturą minimalną poniżej 0º C jest średnio 123, dni mroźnych z temperaturą maksymalną poniżej 0 º C jest 44, a dni bardzo mroźnych z temperaturą maksymalną poniżej –10º C jest około 2 w roku. Dni gorących o temperaturze maksymalnej co najmniej 25º C jest średnio 22 w roku. Roczne sumy opadów w gminie wynoszą około 600 do 650 mm. Maksimum opadów występuje w miesiącach letnich i zimowych, minimum wiosną i jesienią. W okresie wegetacyjnym średnia opadów wynosi 320 do 380 mm. Zdecydowaną przewagę mają wiatry z kierunków zachodnich. 2.5 Powietrze atmosferyczne Głównymi źródłami, które mają wpływ na zanieczyszczenie powietrza atmosferycznego są w gminie Konarzyny kotłownie i paleniska domowe. W gminie nie ma większych zakładów przemysłowych mogących powodować znaczące zanieczyszczenie powietrza, ani większych