g r o . j e c e i w nr 2 (1/2005) y d cena 4 z³ (0% VAT) g i ISSN 1508-9150 n . w w w Groclin Dyskobolia Grodzisk Wlkp. Ostrovia Ostrów Tur Turek Pogoñ Prabuty Sunderland AFC Shalke 04 Gelsenkirchen WYKOPMY RASIZM ZE STADIONÓW l WYKOPMY RASIZM ZE STADIONÓW WITAMY Wiele czasu minê³o od poprzedniego numeru tego pi- sma. Có¿, nie da siê ukryæ, ¿e gdy podejmowalimy decy- zjê o jego powstaniu nawet nie przypuszczalimy do jakich rozmiarów rozronie siê kampania Wykopmy Rasizm ze Stadionów i z jak¹ iloci¹ pracy wi¹zaæ siê bêdzie jej pro- wadzenie. STADION numer 2 musia³ niestety trochê po- czekaæ. Ale ju¿ jest i mo¿emy obiecaæ, ¿e kolejne jego edy- cje nie ka¿¹ czekaæ na siebie a¿ tak d³ugo. Poprzedni numer STADIONU ukazywa³ siê w sytuacji, STADION gdy krajowe stadiony zdominowane by³y przez rasizm, szo- niekomercyjne antyrasistowskie winizm i neofaszyzm, a wiêkszoæ kibiców, zawodnicy, dzia- pismo sportowe ³acze i dziennikarze sportowi kwestionowali samo istnie- redakcja w sk³adzie: nie tych zjawisk. MARCIN KORNAK (red. nacz.) JACEK PURSKI (zastêpca red. nacz.) Rzeczywistoæ stadionowa w sezonie 2004/2005 wspó³praca: wygl¹da ju¿ mocno inaczej. Sportowcy polscy popieraj¹ i JACEK ZINKIEWICZ anga¿uj¹ siê w inicjatywy antyrasistowskie. Dzia³acze mniej £UKASZ WOJDY£A lub bardziej gorliwie, ale jednak, zaczynaj¹ podejmowaæ MICHA£ MICHALSKI dzia³ania uderzaj¹ce w oko³osportowy szowinizm. S¹ do redakcja techniczna nich notabene zobligowani przez zarz¹dzenia coraz licz- i sk³ad komputerowy: niejszych zwi¹zków sportowych (np. PZPN, UEFA i FIFA). MICHA£ SZWEDA Dziennikarze piêtnuj¹ rasizm i ksenofobiczn¹ agresjê to- korekta: warzysz¹c¹ boiskowym zmaganiom. Nade wszystko za EWA SZWEDA sami kibice sprzeciwiaj¹ siê coraz czêciej terroryzowa- Redakcja STADIONU Kampania niu sportowych aren przez skrajnie prawicowych fanaty- Wykopmy Rasizm ze Stadionów ków i bojówkarzy. i Stowarzyszenie NIGDY WIÊCEJ Bylibymy fa³szywie skromni, gdybymy zmiany tego PO Box 6 stanu rzeczy nie przypisali w du¿ej czêci naszej wielolet- 03-700 Warszawa 4 niej, formalnie od 1996, ciê¿kiej pracy w ramach kampa- tel. 0601 36 08 35 [email protected] nii Wykopmy Rasizm ze Stadionów. www.nigdywiecej.org MARCIN KORNAK Zastrzegamy sobie prawo do dokonywania skrótów SPIS TRECI publikowanych tekstów. Listy ............................................................................................................... 1 Redakcja nie musi podzielaæ BIG CYC wykopuje rasizm .................................................................................. 2 wszystkich pogl¹dów Tydzieñ Akcji FARE w Pile ................................................................................... 3 wyra¿onych w pimie. Podpisy pod petycj¹ do prezesa PZPN ................................................................ 4 wydawca: Wykopmy Rasizm ze Stadionów w Toruniu ....................................................... 5 Stowarzyszenie NIGDY WIÊCEJ Lubelscy kibice przeciwko faszyzmowi ................................................................. 7 ISSN 1508-9150 Kibice Dyskobolii Groclin si³a prowincji ............................................................. 8 numer wydano z poparciem: Tur Turek stadion wolny od szowinizmu ............................................................ 10 FOOTBALL AGAINST Ostrovia Ostrów Wlkp. zero polityki ................................................................ 14 RACISM IN EUROPE Pogoñ Prabuty antyrasistowskie sanatorium .................................................... 16 druk: Drukarnia Poligraf Chodzie¿ Monitoring przejawów rasizmu i szowinizmu na polskich stadionach pi³karskich ....... 18 nak³ad: 1000 egz. Racism and Cheauvinism at polish football stadiums ............................................ 29 Schalke 04 przeciwko rasizmowi ........................................................................ 40 NPD, republikanie i neonazici niemile widziani ..................................................... 42 Sunderland AFC brytyjskie dowiadczenia w oczach jankesa ............................... 42 Fotogaleria ...................................................................................................... 44 WYKOPMY RASIZM ZE STADIONÓW l WYKOPMY RASIZM ZE STADIONÓW listy ¯yczê Wam du¿o wytrwa³oci i sukcesów w walce o now¹ kulturê kibicowania i nowy listy wizerunek kibica. Proszê o przes³anie in- formacji o Stowarzyszeniu NIGDY WIÊ- * listy CEJ. Z powa¿aniem, Stowarzyszenie STANIS£AW SAMBORSKI NIGDY WIÊCEJ Jaki czas temu, gdy przeczyta³em w ru- * * * bryce Listy, w Pi³ce No¿nej artyku³ Wy- Czeæ! kopmy rasizm, przysz³o mi na myl, ¿e jest Piszê do Was, po- to równie¿ akcja dla mnie i ¿e identyfikujê niewa¿ przeczyta³em siê z zamierzeniami Stowarzyszenia. list o Waszej kampa- Kibicem jestem od 25 lat, kiedy to zacz¹- nii Wykopmy Ra- ³em odwiedzaæ stadiony I-ligowe i nie tylko. sizm ze Stadionów, Frekwencja by³a wówczas kilkakrotnie wy- który zosta³ zamiesz- ¿sza ni¿ obecnie. Zachowanie kibiców na czony w tygodniku trybunach tak¿e inne, du¿o mniej by³o nie- Pi³ka No¿na. Uwa- nawici, fanatyzmu i przemocy. ¿am, ¿e trafilicie w Ostatnie lata dla mnie to g³ównie mecze dziesi¹tkê!!! w Czêstochowie, szczególnie w pierw- Jestem kibicem Jagi czyli Jagiellonii szych latach po awansie do I ligi by³ to bez- Bia³ystok, na której mecze chodzê od 8 lat pieczny stadion w dzielnicy Raków i mo- oraz reprezentacji Polski. Gdy mój ulubio- g³em jedziæ tam wraz z synami, lecz po- ny klub prze¿ywa³ swoje z³ote lata trybu- tem stawa³o siê to coraz bardziej ryzykow- ny by³y zawsze pe³ne. Potem przychodzi³o ne ze wzglêdu na nasilaj¹ce siê zamieszki ju¿ znacznie mniej kibiców, ale klub kibica, tak kibiców miejscowych, jak i przyjezd- czyli popularni szalikowcy, nie opuszczali nych, choæ ci byli odgrodzeni na specjal- ¿adnych spotkañ zespo³u. Niestety, Jagiel- nej trybunie dla goci. lonia spada³a coraz ni¿ej i ni¿ej, a kibiców Stadion Ruchu w Chorzowie przy ul. Ci- by³o coraz mniej i mniej. chej wydawa³ siê stadionem bezpiecznym, W tym sezonie Jaga jest wiceliderem choæ przez d³ugi czas kibice od p³yty bo- III ligi grupy mazowieckiej i byæ mo¿e powró- iska nie byli odgrodzeni, bo ma³y p³otek ci do grona drugoligowców. Na mecze przy- okalaj¹cy murawê s³u¿y³ raczej do za- chodzi po 3 tysi¹ce kibiców, a wiêc wiêcej mieszczania na nim reklam. Ruch Gór- ni¿ na niektóre spotkania w I lidze!!! Nieste- nik Zabrze, w bodaj 1979 roku, kiedy to ty, szalikowcy zmienili siê w tym czasie zabra³em ze sob¹ nastoletniego syna sio- bardzo. Wród nich dosz³y do g³osu grupy stry, uwiadomi³ mi jednak, ¿e niebezpiecz- o pogl¹dach neofaszystowskich. Dzi na nie mo¿e byæ tak¿e na dworcu Chorzów- meczu Jagi okrzyki Heil Hitler i czarna Batory i nie tylko. W Zabrzu 10 lat pó- winia kierowane pod adresem czarnoskó- niej te¿ by³o mo¿na ogl¹daæ mecz Górnik rych pi³karzy dru¿yny przeciwnej s¹ codzien- Ruch z zamieszkami na stadionie i poza noci¹. Wielu oddanych kibiców nie zasia- nim. da ju¿ razem z nimi, lecz po drugiej stronie Mam zamiar w bie¿¹cym roku wybraæ siê trybun, gdzie jest po prostu bezpieczniej. z synem, a mo¿e i obydwoma moimi syna- Mam nadziejê, ¿e ta akcja zmieni sposób mi, do Chorzowa na mecz przy owietleniu kibicowania na polskich stadionach. elektrycznym, ale mam obawy, czy taka wy- (imiê i nazwisko prawa nie jest zbyt du¿ym ryzykiem. do wiadomoci redakcji) STADION # 2 l 2004/2005 WYKOPMY RASIZM ZE STADIONÓW l WYKOPMY RASIZM ZE STADIONÓW BIG CYC wykopuje rasizm MARCIN KORNAK marca we Wroc³awiu studenci tam- jasna, sam Big 16 tejszej filmówki nakrêcili nowy tele- Cyc. P³yta ta jest dysk zespo³u Big Cyc. Jest on filmow¹ ilustra- jeszcze dostêpna cj¹ do piosenki Jeden za wszystkich, wszy- w dziale Sklepik scy za jednego, pochodz¹cej z ostatniej wy- na stronie inter- danej p³yty grupy pod tytu³em Zmieñ z nami netowej Stowarzy- p³eæ. Piosenka ta to swoisty protest Big Cyca szenia NIGDY przeciwko rasizmowi i narastaj¹cej na stadio- WIÊCEJ: nach sportowych agresji. Zdjêcia do teledy- www.nigdywie- sku powsta³y w opuszczonej fabryce, a jedy- cej.org. n¹ ofiar¹ poczynañ krewkich, bigcycowych ki- Wszyscy po- biców by³ telewizor, rozwalony przez Skibê na wy¿si wykonaw- tysi¹c kawa³ków. cy, z wyj¹tkiem Teledysk ten jest równie¿ wk³adem zespo- Bielizny, która odnowi³a sw¹ dzia³alnoæ do- ³u w kampaniê Wykopmy Rasizm ze Stadio- piero w 2004 roku, aktywnie wsparli rów- nów, prowadzon¹ od 1996 roku przez Sto- nie¿ inn¹ kampaniê NIGDY WIÊCEJ Mu- warzyszenie NIGDY WIÊCEJ. Ju¿ od kwiet- zyka Przeciwko Rasizmowi. Na swoich wy- nia mo¿na ogl¹daæ go w programach muzycz- dawnictwach zamiecili charakterystyczne nych polskich stacji telewizyjnych oraz w Inter- logo bêd¹ce znakiem rozpoznawczym tej necie. kampanii, albo jej has³o przewodnie, zawar- Muzycy Big Cyca wspó³tworz¹ swoisty ko- te w nazwie kampanii. lektyw, który bardzo aktywnie dzia³a jeszcze pod Big Cyc ma na swoim koncie 14 p³yt, któ- czterema innymi szyldami, jako Czarno-Czar- re sprzeda³y siê w ³¹cznym nak³adzie ponad ni, Bielizna, Doktor Granat i Skiba Solo. Pierw- 2 milionów egzemplarzy. W czerwcu 2004 szy z tych zespo³ów bardzo konkretnie wspar³ roku nak³adem Universal Music Poland uka- ju¿ kampaniê WRS wczeniej, umieszczaj¹c za³a siê sk³adanka najwiêkszych przebojów ze- swoj¹ rewelacyjn¹ piosenkê Ostatni mecz na spo³u pt. Big Cyc Bombowe hity, The Gre- kompilacyjnym albumie Wykopmy Rasizm ze atest Hits 1988-2004. Album, oprócz utwo- Stadionów. P³yta rów doskonale ta zawiera an- znanych, zawiera tyrasistowskie tak¿e dwie nowe utwory powiêco- piosenki Z³oty ne futbolowi. Wy- warkocz powiê- dana zosta³a con¹ pos³ance