Vergaderen Deze zes regenten besturen het Huiszittenhuis, een instituut dat thuiswonende armen helpt met levensbehoeften als brood en turf. Hun vergadering wordt even onderbroken door de ‘binnenvader’, die een briefje komt brengen. Samen met de ‘binnenmoeder’ rechts regelt hij de dagelijkse gang van zaken in het huis. Helemaal links zit de uitgever en schrijver Isaac Commelin. We zullen hem nog vaker tegenkomen. De regenten van het Nieuwezijds Huiszittenhuis, ca. 1651 Jacob Backer (1608-1651) Rijksmuseum, bruikleen stad Amsterdam Meeting These six governors administer the Huiszittenhuis, an institution that helps poor people who do have somewhere to live with essentials like bread and peat. Their meeting is interrupted by the ‘house father’, who brings them a note. He and the ‘house mother’ manage the day-to-day affairs of the house. On the far left sits the publisher and writer Isaac Commelin. We will come across him again. The Governors of the Nieuwezijds Huiszittenhuis, c. 1651 Jacob Backer (1608-1651) Rijksmuseum, on loan from the City of Amsterdam Geen hoeden maar pruiken Net als op het ruim vijftig jaar oudere schilderij hieronder zijn de regenten van een huiszittenhuis in vergadering bijeen, al lijken ze zich meer dan hun voorgangers bewust van onze aanwezigheid. De portrettraditie van de zorg- en tuchtinstellingen zal nog lange tijd doorgaan. Ook familietradities worden voortgezet: de man vooraan is Johan Commelin, kleinzoon van Isaac Commelin, die we kennen van het schilderij beneden. De regenten van het Oudezijds Huiszittenhuis, 1705 Arnold Boonen (1669-1729) Amsterdam Museum Wigs, Not Hats Here, as in the painting below made more than fifty years earlier, the governors of a huiszittenhuis are meeting, although they seem more aware of our presence than are their predecessors. The tradition of group portraits of the boards of welfare institutions and houses of correction will long continue. Family traditions also endure: the man at the front is Johan Commelin, grandson of the Isaac Commelin we see in the painting below. The Governors of the Oudezijds Huiszittenhuis, 1705 Arnold Boonen (1669-1729) Amsterdam Museum Regentessen en binnenmoeders De twee zittende dames zijn regentessen van het Spinhuis: een gevangenis en heropvoedingsgesticht voor dievegges, prostituees en ‘lediglopende meisjes’. De regentes links inspecteert een kantwerkje van een gestrafte, de regentes rechts rekent de boodschappen af. De twee ‘binnenmoeders’ houden toezicht op de gevangenen. Zij staan, want verschil moet er zijn. De regentessen en de binnenmoeders van het Spinhuis, 1638 Dirck Santvoort (1610-1680) Amsterdam Museum Female Governors and House Mothers The two seated ladies are governors of the Spinhuis: a prison and re-education institution for thieves, prostitutes and ‘loose girls’. The governor on the left inspects a piece of lace made by an inmate, the one on the right pays for purchases. The two ‘house mothers’ supervise the prisoners. They stand: an indication of their subordinate status. The Governors and House Mothers of the Spinhuis, 1638 Dirck Santvoort (1610-1680) Amsterdam Museum Komt dat zien! Regenten én regentessen besturen het Spinhuis, waarbij de regentessen verantwoordelijk zijn voor het huishouden. Op de achtergrond krijgt een gestrafte ervan langs met een schoen. De mannen rechts van het hek hebben twee stuivers entreegeld betaald om te mogen kijken naar de opgesloten vrouwen. Het Spinhuis is een echte toeristische trekpleister. Twee regenten en twee regentessen van het Spinhuis, 1650 Bartholomeus van der Helst (ca. 1613-1670) Amsterdam Museum Come and See! The Spinhuis is administered by both male and female governors; the ladies are responsible for the housekeeping. In the background a prisoner is beaten with a shoe. The men on the right of the partition have paid two stivers admission fee to come and look at the women inmates. The Spinhuis is a real tourist attraction. Two Male and Two Female Governors of the Spinhuis, 1650 Bartholomeus van der Helst (c. 1613-1670) Amsterdam Museum Besturen en incasseren Vier heren, omringd door oud schutterszilver. Ze besturen de Handboogdoelen, het hoofdkwartier van de Handboogschutterij. Deze functie is zeer in trek, want de regenten verhuren het gebouw voor ontvangsten en buffetten, waarbij de winst direct in hun zakken verdwijnt. Alleen zeer invloedrijke lieden komen ervoor in aanmerking, zoals oud-burgemeester Frans Banninck Cocq (links). Een bekende naam. De overlieden van de Handboogdoelen, 1653 Bartholomeus van der Helst (ca. 1613-1670) Amsterdam Museum Administer and Cash In Four men, surrounded by old civic guard silver. They run the Handboogdoelen, the headquarters of the longbowmen’s guild. This is a highly sought-after post, because the governors hire out the building for receptions and buffets—and pocket the profits. Only the most influential men need apply, men like former burgomaster Frans Banninck Cocq (left). A familiar name. The Wardens of the Handboogdoelen, 1653 Bartholomeus van der Helst (c. 1613-1670) Amsterdam Museum De Nachtwacht in digitale projectie, aangevuld met de nu ontbrekende stukken A digital projection of The Night Watch, with the missing pieces restored Nachtwacht, digitaal Dit is, in projectie, het beroemdste schilderij van Nederland. Op zoek naar nieuwe manieren om een groep schutters weer te geven, laat Rembrandt ze in actie zien. Er gebeurt van alles. Kapitein Frans Banninck Cocq beveelt zijn luitenant de compagnie te laten marcheren. De vaandrig heft de vlag, de mannen beginnen zich te formeren, sommigen proberen hun musket uit, de trommelaar geeft een roffel en de hond schrikt ervan. Digitale projectie van: Schutters van wijk II onder leiding van kapitein Frans Banninck Cocq, bekend als De Nachtwacht, 1642 Rembrandt (1606-1669) Rijksmuseum Amsterdam, bruikleen stad Amsterdam The Digital Night Watch This is a projection of the most famous painting in the Netherlands. Looking for a new way of portraying a group of civic guards, Rembrandt shows them in action. All sorts of things are going on. Captain Frans Banninck Cocq commands his lieutenant to march the company out. The ensign carries the flag, the men start to form up, some try out their muskets and the drummer beats his drum, frightening the dog. Digital projection of: Militia Company of District II under the Command of Captain Frans Banninck Cocq, known as ‘The Night Watch’, 1642 Rembrandt (1606-1669) Rijksmuseum Amsterdam, on loan from the City of Amsterdam Allemaal goed in beeld In 1631 is de nieuwe grote zaal van de Kloveniersdoelen klaar. Voor de hoge wanden worden maar liefst zeven groepsportretten besteld. Dit schilderij komt direct naast de Nachtwacht te hangen. Anders dan Rembrandt zet de maker, Nicolaes Pickenoy, alle mannen er goed zichtbaar op. Het zijn immers zijn opdrachtgevers: per persoon hebben ze zo’n 60 gulden betaald. Schutters van Wijk IV onder kapitein Jan Claesz van Vlooswijck en luitenant Gerrit Hudde, 1642 Nicolaes Eliasz Pickenoy (1588-1650/’56) Rijksmuseum Amsterdam, bruikleen stad Amsterdam All in the Picture The new great hall of the Calivermen’s headquarters is completed in 1631. No fewer than seven group portraits have been commissioned for the high-ceilinged room. This painting hangs beside The Night Watch. Unlike Rembrandt, its maker, Nicolaes Pickenoy, makes sure that all the men can be clearly seen. They, after all, are his clients: they have each paid around sixty guilders. Militia Company of District IV under Captain Claesz van Vlooswijck and Lieutenant Gerrit Hudde, 1642 Nicolaes Eliasz Pickenoy (1588-1650/56) Rijksmuseum Amsterdam, on loan from the City of Amsterdam De beste schilders van de stad Voor de portretten in de nieuwe grote zaal van de Kloveniersdoelen wordt de Amsterdamse top ingehuurd, onder wie Jacob Backer. Zijn schilderij komt naast de Nachtwacht en het schuttersstuk van Nicolaes Pickenoy te hangen. De kapitein van deze compagnie is Cornelis de Graeff, de zittende man links met de commandostaf. Hij is een zwager van Frans Banninck Cocq (de kapitein op de Nachtwacht) en vele malen burgemeester. Schutters van Wijk V onder kapitein Cornelis de Graeff en luitenant Hendrick Lauwrensz, 1642 Jacob Backer (1608 - 1651) Rijksmuseum Amsterdam, bruikleen stad Amsterdam The Best Artists in the City The cream of Amsterdam’s artists are hired for the portraits in the arquebusiers’ new great hall, Jacob Backer is one of them. His painting hangs on the same wall as The Night Watch and Nicolaes Pickenoy’s civic guard portrait. The captain of this company is Cornelis de Graeff, the man sitting on the left holding the baton. He is brother-in-law to Frans Banninck Cocq (the captain in The Night Watch) and serves as burgomaster many times. Militia Company of District V under Captain Cornelis de Graeff and Lieutenant Hendrick Lauwrensz, 1642 Jacob Backer (1608-1651) Rijksmuseum Amsterdam, on loan from the City of Amsterdam Wie betaalt, bepaalt Vreugdevuren zijn ontstoken want de Vrede van Münster is getekend! Daarmee is de Nederlandse Republiek internationaal erkend. Maar de hoofdpersoon is hier Joan Huydecoper, de stevige kapitein in het zwart. Waarschijnlijk heeft deze steenrijke koopman de opdracht gegeven tot dit schuttersstuk; zijn huis staat erop. Rechts boven zijn hoofd zien we Govert Flinck, de maker van het schilderij, die goed naar de Nachtwacht heeft gekeken. Schutters van Wijk I onder kapitein Joan Huydecoper en luitenant Frans van Waveren, 1648 Govert Flinck (1615-1660) Amsterdam Museum He Who Pays the Piper Bonfires are lit because the Peace of Münster has been signed and the Dutch Republic has gained international recognition. The star of this show, though, is Joan Huydecoper, the corpulent captain in black. It was probably this immensely rich merchant who commissioned the civic guard portrait; his house appears in it. Above his head to the right we see Govert Flinck, who made this painting and has clearly studied The Night Watch. Militia Company of District I under Captain Joan Huydecoper and Lieutenant Frans van Waveren, 1648 Govert Flinck (1615-1660) Amsterdam Museum Klassieke pose Op dit Amsterdamse schuttersstuk uit 1623 staan de mannen in twee rijen boven elkaar.