KULTURHISTORISK VEGBOK. RUTEDEL AREAL: 1806 km2 VOSS FOLKETAL: 13768 mellomalderen utgjorde VOSS (Vangen) og Vass veri ei Til Vangsnes skipreide. Vossaveldi var delt inn i åttungar. Vassveri (Vatsvern), dei nedre bygdene mot Bolstadfjorden, I Øyasol var ein av desse åttun gane. Voss preste gjeld om fatta Vikset soknene Vangen, Evanger, Opp heim og Vinje. Nåsen Dei to sist nemnde sok nene vart skilde ut som Myrkdalen SIVLE Til Lærdal Vosse strand prestegjeld i 1866. Evanger var STALHEIM eige prestegjeld 1892-1969. Tilsvarande STALHEIMSKLIVA PÅ RAUD GRUNN vart Vosse strand og Evanger eigne EIN OPPRETT kommunar i 1868 og 1885. Vinje OPPHEIM SØLV HJORT Dei to kommu nane vart Hommeland slegne saman med Voss Selje Tufte Våpenet er godkjent ved Løkjane kgl. res. 8.7.1977, i 1964, med unntak BREKKHUS Århus Fyrjo og er teikna av av Evanger sitt om - Langeland TVINNE GJØSTEIN Hallvard Trætteberg. råde i Eksinge - STORESTIGEN Teigdalen NESHEIM Jonstølen BOLSTADØYRI STAUP Våpenmotivet har Evangervatnet KVILEKVÅL KLYVE dalen og EVANGER KYTE tilhøyrt Finne-ætta RINGHEIM URDLAND Mjølfjell Bergsdalen. FJØSNE Giljarhus MØLSTER MULA Reimegrend på Voss. Stamfaren, Dette vart REKVE Tysso Geitle FINNE Tverrberg Peter bonde, førte overført BOLSTAD SLEDASTEINEN Til Bergen BØ YGRE ein opprett hjort til Vaksdal. VANGENBryn LYDVO i seglet sitt i 1303, Vatsvern skip - DAGESTAD-MUSEETMØNSHAUG og det er motivet Tveitli reide og lens - Narheim Himle i denne utfor minga mannsdistrikt endra Til Bruravik som ligg til grunn for namn til Evanger Hodnaberg kommune våpenet. i 1867, og i 1886 vart Hamlagrø Bordalen Andre i ætta brukte Hamlagrøvatnet namnet Vangen endra til hjorten i andre Rong Almenningane ut for mingar. Voss. Oppheim sokn vart over- ført frå Nærøy skipreide i Ytre 10 KM Også i dag kan hjorten ❑ vera eit høveleg motiv Sogn til Voss i 1773. for vossebygdene, men motivet har VOSS i tillegg eit symbolsk Det gamle Vossaveldet (gno. innhald som går tilbake Vorsaveldi,≈ òg nemnt Vorsafylki)≈ til mellomalderen R skal ha strekt seg frå Vossa neset på ( 403). nordspissen av Osterøyi til Oppheim på Vossestrand. Vassveri (Vatsvern), var den eldre administrasjonsnemninga på Evanger. Førsteleddet går truleg attende på gno. versir «vesser, folk frå Voss». Sisteleddet er gno. ver «vatn, hav». Evanger er altså vid, men Voss er vidare. Bolstad, gno. Bólstaƒir, tyder kort og godt «bustaden». Horveid (ofte skrive Horvei) inne - held eit gammalt namn på elva i dalføret, av gno. herfa «dreia, gå rundt». Siste leddet er det vanlege ordet eid. Røyrgo hang saman med gno. reyrr «stein samling». Fast fjell ligg derimot til grunn for Bjørgo. Ordet bjørg «berg, bergrad» er vanleg i stad- namn i Horda land. Vangskyrkja frå 1200-talet. Akvarell av Catharine Kølle, Utan år, men sann syn legvis 1830–40-talet. «Af Bergens Stift, i Wangs Præste Gield, een Kierke Gangs Kone». Draktfigur frå 340 1700-talet av Jørgen Garnaas (R414)..