Uchwała Nr IV/30/11 Rady Gminy Mr ągowo z dnia 23 lutego 2011r. w sprawie zatwierdzenia Planu Odnowy Miejscowo ści Bo że Na podstawie art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorz ądzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142 poz. 1591 z pó źn. zm.) w zwi ązku z § 10 ust. 2 pkt 2 lit. b Rozporz ądzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 14 lutego 2008 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania "Odnowa i rozwój wsi" obj ętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 - 2013 (Dz. U. Nr 38, poz. 220). Rada Gminy Mr ągowo uchwala, co nast ępuje: § 1 Zatwierdza si ę Plan Odnowy Miejscowo ści Bo że przyj ęty Uchwał ą Nr 1/2011 Zebrania Wiejskiego Sołectwa Bo że z dnia 28 stycznia 2011 r., stanowi ący zał ącznik do niniejszej uchwały. § 2 Wykonanie uchwały powierza si ę Wójtowi Gminy Mr ągowo § 3 Uchwała wchodzi w życie z dniem podj ęcia. Przewodnicz ący Rady Gminy Sławomir Olender Zał ącznik Do uchwały Nr IV/30/11 Rady Gminy Mr ągowo z dnia 23 lutego 2011r. Plan Odnowy Miejscowości Boże Gmina Mr ągowo Powiat Mr ągowski Województwo Warmi ńsko – Mazurskie STYCZE Ń 2011 Plan Odnowy Miejscowo ści Bo że SPIS TRE ŚCI Wst ęp 1. Opis stanu istniej ącego i opis kierunków rozwoju 1.1 Zarys historyczny i charakterystyka wsi 1.2 Zasoby miejscowo ści Bo że 1.3 Ocena mocnych i słabych stron wsi 1.4 Analiza zasobów miejscowo ści Bo że – wizja rozwoju wsi 2. Opis planowanego przedsi ęwzi ęcia oraz kosztorys 2.1 Modernizacja wielofunkcyjnego boiska sportowego 2.2 Wyposa żenie biblioteki szkolnej 2.3 Doposa żenie placu zabaw 2.4 Remont chodnika w ci ągu drogi powiatowej: Szestno - Nakomiady 2.5 Budowa o świetlenia do domów jednorodzinnych- zabudowa kolonijna 2.6 Budowa kanalizacji- kolonia Bo że 2.7 Modernizacja oczyszczalni ścieków 3. Harmonogram wdra żania planu 2 WST ĘP Plan Odnowy Miejscowo ści jest dokumentem o charakterze strategicznym, który obejmuje swym zakresem jedn ą miejscowo ść – Bo że. Specyfika planu polega na tym, że koncentruje si ę on na prostych, lokalnych przedsi ęwzi ęciach, które prowadzi ć maja do poprawy standardu i jako ści życia mieszka ńców na mniej pro-gospodarczy, a bardziej pro- społeczny i pro-kulturalny charakter. POM dzi ęki temu mo że stanowi ć doskonałe uzupełnienie strategii rozwoju całej gminy, która zazwyczaj koncentruje si ę na zagadnieniach infrastrukturalnych i gospodarczych. Plan Odnowy Miejscowo ści powstawał w procesie dyskusji i wymiany pogl ądów miedzy mieszka ńcami i pracownikami Urz ędu Gminy. Uzyskane informacje dotycz ące kierunku, w którym ma rozwija ć si ę miejscowo ść zostały przeanalizowane i opracowane, a nast ępnie poddane ocenie mieszkańców. Zaanga żowanie społeczno ści lokalnej w opracowanie tre ści dokumentu ma wpływ na wzrost stopnia ich uto żsamienia si ę z miejscowo ści ą, w której żyj ą. Istnienie Planu Odnowy Miejscowo ści wi ąż e si ę równie ż z mo żliwo ści ą korzystania z zewn ętrznych źródeł finansowych. Obowi ązek przygotowania Planu wynika z istnienia programu słu żą cego wspieraniu obszarów wiejskich i społeczno ści wsi - Program Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013 oraz z innego programu ogłoszonego przez samorz ądy lokalne tj.„Aktywna wie ś Warmii i Mazur”, dotyczącego mo żliwo ści inwestycji maj ących poprawi ć komfort życia lokalnej społeczno ści. Plan Odnowy Miejscowo ści stanowi niezb ędny element wniosku o dofinansowanie. Zapisy Planu Odnowy Miejscowo ści są spójne ze Strategi ą Rozwoju Gminy Mr ągowo, Planem Rozwoju Lokalnego Gminy Mr ągowo 2004-2013, zgodne z Narodow ą Strategi ą Spójno ści, Strategi ą Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego do roku 2020. Cele i działania zaproponowane w omawianym opracowaniu nawi ązuj ą do dokumentów strategicznych wy ższego rz ędu. 3 1. Opis stanu istniej ącego i opis kierunku rozwoju 1.1 Zarys historyczny i charakterystyka wsi POŁO ŻENIE I CHARAKTERYSTYKA WSI Bo że to wie ś poło żona w województwie warmi ńsko-mazurskim, w powiecie mr ągowskim, w gminie Mr ągowo. Miejscowo ść znajduje si ę w odległo ści 12 km od najbli ższego miasta – Mr ągowo, 20 km od miasta K ętrzyn, 15 km od miasta Ryn, natomiast od stolicy województwa warmi ńsko-mazurskiego – Olsztyna 78 km. Obr ęb Bo że ma powierzchni ę 17,64 km 2, co stanowi około 5,99% powierzchni gminy Mr ągowo, której wielko ść to m.in. 294,87 km 2. Na dzie ń 31.12.2010r miejscowo ść zamieszkiwało 525 osób. Gęsto ść zaludnienia wynosi około 30,28 os/km 2. W skład sołectwa Bo żego wchodz ą miejscowo ści: Bo że, Bo że Małe i Brodzikowo. Informacje o sołectwie Bo że: Sołtys – Jan Mikłasz Rada Sołecka – Jerzy Krasi ński Gerlinde Czapli ńska Piotr Walijewski Rys. 1 Umiejscowienie na mapie Polski Bo że 4 ZARYS HISTORYCZNY Do tej cz ęś ci „Planu Odnowy Miejscowo ści Bo że” wykorzystano „Monografi ę wsi Bo że” autorstwa Pani Ewy Pawłowic z. Ogólny zarys historyczny Miejscowo ść Bo że jest poło żona w gminie i powiecie Mr ągowo. Powstała na ziemiach pruskich Galindów, przy starym trakcie ł ącz ącym Szestno z K ętrzynem, w dawnych Prusach Wschodnich. Pisemne źródła historyczne tych ziem datuj ą si ę od chwili, gdy ksi ążę Konrad Mazowiecki sprowadził rycerzy Zakonu Niemieckiego Naj świ ętszej Marii Panny w Jerozolimie do Prus, w celu pokonania poga ńskiego plenienia Prusów, które przeciwstawiło si ę chrystianizacji. W ci ągu prawie dwóch wieków przymusowej chrystianizacji rycerze zakonu, pod władz ą swych Wielkich Mistrzów Zakonu, podbili plemiona pruskie. W trakcie podboju na ziemiach Prusów powstawały zamki, lokowane były miasta, wsie i osady. Jedn ą z bardzo wielu, a tak że jedyna z najstarszych w powiecie mr ągowskim była wie ś Bo że. Pojawiła si ę ona w wyniku nadania o śmiu braciom Reimannom maj ątku ziemskiego wielko ści 57 włók ziemi na prawie chełmi ńskim, przez Wielkiego Mistrza zakonu Winrycha von Kniprode w roku 1370. W ci ągu stuleci istnienia wsi nosiła ró żne nazwy: Bosem, Buessen, Boewmb, Bussen . Geneza nazwy miejscowo ści nie jest ustalona. Istniej ą hipotezy, iż pochodzi, jak uwa ża Gerullius, od nazwy jeziora – Bosemb . Natomiast zdaniem Przybytka – od imienia staropruskiego Bosite-Boisite , albo Busse-Buze . Z kolei P. Glass twierdzi, że nazwa wywodzi si ę od zamku Bussen, w pobli żu Riedlingen w Szwabii, gdzie mieszkali bracia Reimann. Kolejna wersja podaje, i ż nazwa wsi pochodzi od nazwy lasu, który wówczas wyst ępował w formie „Bosin’. Pojawia si ę te ż jeszcze jedna nazwa osady „Posen’ – figuruj ąca w spisie nazw pruskich Hennenbergera. Nadanie z 1370 roku miało charakter dobra słu żą cego, z obowi ązkiem słu żby konnej w zbroi. Jednak dobro słu żebne miało zawsze okre ślon ą wielko ść w granicach 10-15 włók, a dobra nadane braciom Reimannom wynosiły 57 włók, wobec czego był to raczej zespół dóbr słu żebnych tworz ących osad ę w jej pocz ątkowym kształcie. Na przełomie lat posiadło ść zmieniła wła ścicieli. Transakcja z 1467 roku wskazuje, że dobra zostały podzielone na mniejsze. Niejaki Erazm Compasch, a według K ętrzy ńskiego Konopacki skupował w tym rejonie drobne posiadło ści i w owym czasie nabył w Bo żem 7 włók od Jakuba von Sellen. W innym dokumencie z 1490 roku, tutejszy szlachcic – Hans von Zantern – sprzedał 17 włók w Bo żem Frycowi Milgedeinowi. Z czasem te ziemie skupowała coraz zamo żniejsza szlachta zdolna nabywa ć wi ększe maj ątki. W 1562 roku wła ścicielami całego obszaru maj ątkowego 5 w Bo żem, wielko ści 57 włók, byli von Schlubhutowie . O ich zamo żno ści mo że świadczy ć fakt posiadania 44 włók w miejscowo ści Stamke. Istniej ą domysły, że poprzednik Jerzego von Schlubhuta był zało życielem wsi, w której lokował chłopów w celu jej zagospodarowania. Ze znanych w historii polskich rodzin szlacheckich, wie ś Bo że była własno ści ą rodziny Komorowskich i Suchodolskich. Od XVIII wieku maj ątek nale żał do Suchodolskich, którzy w roku 1880 zrealizowali projekt zało żenia dworsko – parkowego z cz ęś ci ą gospodarcz ą, wykonany przez Johanna Larassa . W XIX wieku do maj ątku Bo że nale żało Bo że Małe (potocznie zwane małym Bo żem – Klein Bosem), które powstało około 1832 roku na obszarze le śnym, wydzielonym z dóbr Bo żego, potem poł ączone z nowym osiedlem, które w 1846 roku otrzymało urz ędow ą nazwę „Waldhausen”. Od tego czasu miejscowo ść ta stanowiła osobny dwór, do którego nale żało 17 włók ziemi. W roku 1838 były tam 2 dymy liczące 36 osób. Ostatnim wła ścicielem wsi był od 1885 roku Ferdynard Rogalla-Biberstein , zgermanizowany potomek polskiego rodu szlacheckiego, wyst ępuj ący w wielu encyklopediach i wydawnictwach z zakresu heraldyki. Ferdynard Rogalla był wła ścicielem, oprócz wsi Bo że, dóbr wsi Baranowo (gm. Mikołajki), gdzie rezydował. W Bo żem, które łącznie z Bo żą Wólk ą i Witominem obejmował 90 włók żyznej ziemi, rodzina Rogallków prowadziła bardzo intensywn ą gospodark ę kapitalistyczn ą. Witamino sprzedano w 1807 r. Folwarki Bo że i Bo ża Wólka nastawione były na hodowle rasowych koni, bydła, trzody chlewnej i owiec, posiadały parow ą mleczarni ę, cegielni ę, tartak, zakład ogrodniczy i własny targ ko ński. Istotne zmiany przyniosło zako ńczenie I wojny światowej w 1918 roku. Wielki maj ątek z ziemi ą i licznymi zakładami przemysłowymi Bo żego zakupiło w 1920 roku Towarzystwo Ziemskie w Królewcu (Ostpreussen Landgesellschaft). W tatach 1925-1929 maj ątek rozparcelowano na gospodarstwa chłopskie. Chłopi pobudowali swe domy przy szosie w kierunku Wyszemborka, Małego Bo żego i Bo żej Wólki. Wi ększo ść budynków zachowało si ę do dzi ś.