PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA POWIATU GARWOLIŃSKIEGO NA LATA 2012-2015 Z UWZGLĘDNIENIEM LAT 2016-2019 Garwolin, grudzień 2012 1 Spis treści 1. WPROWADZENIE ............................................................................................................................. 6 2. CELE I ZAKRES PROGRAMU ............................................................................................................ 6 3. METODYKA OPRACOWANIA PROGRAMU I GŁÓWNE UWARUNKOWANIA PROGRAMU ................... 7 3.1. METODYKA OPRACOWANIA PROGRAMU....................................................................................7 3.2. NAJWAŻNIEJSZE UWARUNKOWANIA REALIZACJI PROGRAMU...................................................8 3.2.1. Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007-2013 (NSRO) ......................................11 3.2.2. Programy finansowane ze środków Unii Europejskiej.......................................................11 3.2.2.1. Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko na lata 2007-2013..........................11 3.2.2.2. Regionalny Program Operacyjny Województwa Mazowieckiego 2007-2013 ............11 3.2.2.3. Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013.........................................11 3.2.2.4. Program Ochrony Środowiska Województwa Mazowieckiego na lata 2011-2014 z uwzględnieniem perspektywy do 2018 r.....................................................................12 3.2.2.5. Wojewódzki Plan Gospodarki Odpadami dla Mazowsza na lata 2012- 2017 z uwzględnieniem lat 2018-2023 ...................................................................................12 3.2.2.6. Program Zwiększania Lesistości dla Woj. Maz. do roku 2020....................................13 3.2.2.7. Strategia Rozwoju Województwa Mazowieckiego do Roku 2020..............................13 3.2.2.8. Strategia Rozwoju Powiatu Garwolińskiego na lata 2004-2014..................................14 3.3. ZMIANA UWARUNKOWAŃ PRAWNYCH.....................................................................................14 3.4. RACJONALNE WYKORZYSTANIE ZASOBÓW NATURALNYCH I POPRAWY STANU ŚRODOWISKA ...........................................................................................................................15 3.5. NADRZĘDNY CEL PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA DLA POWIATU GARWOLIŃSKIEGO...........................................................................................................................................16 3.6. PRIORYTETY EKOLOGICZNE .........................................................................................................................16 4. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA POWIATU........................................................................................................18 4.1. POŁOŻENIE..........................................................................................................................................................18 4.2. CHARAKTERYSTYKA GMIN POWIATU GARWOLIŃSKIEGO..................................................................................20 4.2.1. Miasto Garwolin..................................................................................................................20 4.2.2. Miasto Łaskarzew................................................................................................................21 4.2.3. Miasto i Gmina Pilawa........................................................................................................22 4.2.4. Miasto i Gmina Żelechów...................................................................................................23 4.2.5. Gmina Borowie...................................................................................................................23 4.2.6. Gmina Garwolin..................................................................................................................24 4.2.7. Gmina Górzno.....................................................................................................................24 4.2.8. Gmina Łaskarzew................................................................................................................25 4.2.9. Gmina Maciejowice............................................................................................................25 4.2.10. Gmina Miastków Kościelny..............................................................................................26 4.2.11. Gmina Parysów..................................................................................................................26 4.2.12. Gmina Sobolew.................................................................................................................27 4.2.13. Gmina Trojanów................................................................................................................28 4.2.14. Gmina Wilga.....................................................................................................................28 4.3. GEOMORFOLOGIA I RZEŹBA TERENU..........................................................................................................29 4.4. WARUNKI KLIMATYCZNE................................................................................................................................29 4.5. FORMY UŻYTKOWANIA TERENU..................................................................................................................30 2 4.6. DEMOGRAFIA....................................................................................................................................31 4.7. GOSPODARKA.....................................................................................................................................................32 4.8. ROLNICTWO.........................................................................................................................................................33 4.9. TURYSTYKA...............................................................................................................................33 4.9.1. Obiekty związane z edukacją ekologiczną..........................................................................33 4.9.1.1. Leśna Ścieżka Przyrodniczo - Kulturowa w Hucie Garwolińskiej...............................33 4.9.1.2. Baza Edukacji Ekologicznej w Miętnem......................................................................34 4.9.1.3. Izba Przyrodniczo - Leśna im. Jana Pawła II w Podzamczu.........................................34 4.9.1.4. Hodowla dzikich zwierząt w Cyganówce.....................................................................35 4.9.2. Szlaki turystyczne piesze....................................................................................................35 4.9.2.1. Szlak niebieski „Borów Nadwiślańskich”....................................................................35 4.9.2.2. Szlak czerwony „Szlak Walk Narodowowyzwoleńczych”...........................................35 4.9.2.3. Szlak żółty „Szlak Kościuszkowski”............................................................................36 4.9.2.4. Szlak łącznikowy (czarny)............................................................................................36 4.9.2.5. Szlak łącznikowy (zielony)...........................................................................................36 4.9.3. Szlaki turystyczne rowerowe..............................................................................................36 4.9.3.1. Szlak żółty „Do ścieżki przyrodniczo - kulturowej”..........................................................36 4.9.3.2. Szlak zielony "Uroczysko Huta"........................................................................................36 4.9.4. Garwoszlaki...........................................................................................................................36 4.9.4.1. Garwoszlaki rowerowe.......................................................................................................37 4.9.4.2. Garwoszlaki piesze.............................................................................................................37 4.9.4.3. Garwoszlak kajakowy........................................................................................................37 4.10. DROGI................................................................................................................................................................38 4.11.ZAOPATRZENIE W GAZ..................................................................................................................................38 5. POPRAWA JAKOŚCI ŚRODOWISKA I BEZPIECZEŃSTWA EKOLOGICZNEGO..............................................39 5.1. JAKOŚĆ WÓD I STOSUNKI WODNE...............................................................................................................39 5.1.1. Wody powierzchniowe.......................................................................................................39 5.1.1.1. Ocena jakości wód.......................................................................................................40 5.1.1.2. Osady rzeczne .............................................................................................................41 5.1.2. Wody podziemne................................................................................................................42 5.1.3. Źródła zanieczyszczenia i przekształcenia stosunków wód podziemnych i powierzchniowych.............................................................................................................43