UREDBA O UTVRĐIVANJU REGIONALNOG PROSTORNOG PLANA PODRUČJA KOLUBARSKOG OKRUGA POGOĐENOG ZEMLJOTRESOM ("Sl. glasnik RS", br. 70/2002) Član 1 Utvrđuje se Regionalni prostorni plan područja Kolubarskog okruga pogođenog zemljotresom (u daljem tekstu: Regionalni prostorni plan), koji je odštampan uz ovu uredbu i čini njen sastavni deo. Član 2 Regionalnim prostornim planom utvrđuju se osnove organizacije, korišćenja, uređenja i zaštite područja Kolubarskog okruga. Član 3 Regionalni prostorni plan sastoji se iz tekstualnog dela i grafičkih prikaza. Za planove namene prostora, mreže naselja, centara i infrastrukturnih sistema, turizma i zaštite prostora, grafički prikazi (referalne karte) izrađeni su u razmeri 1:100.000. Grafičke prikaze izrađene u 14 primeraka iz stava 2 ovog člana, overava svojim potpisom ovlašćeni član Vlade Republike Srbije. Član 4 Regionalni prostorni plan ostvaruje se prostornim planovima, urbanističkim planovima, planovima i programima razvoja i propisima i opštim aktima donetim za njihovo sprovođenje. Član 5 Po jedan primerak grafičkih prikaza iz člana 3 stav 2 ove uredbe čuva se trajno u Vladi Republike Srbije, sedištu Kolubarskog okruga, skupštinama opština Valjevo, Ub, Mionica, Osečina, Lajkovac i Ljig, a po tri primerka u ministarstvima nadležnim za poslove prostornog planiranja i urbanizma i lokalne samouprave. Studijska i dokumentaciona osnova na kojoj se zasniva Regionalni prostorni plan čuva se u ministarstvu nadležnom za poslove prostornog planiranja i urbanizma. Član 6 Pravo na neposredan uvid u grafičke prikaze iz člana 3 stav 2 ove uredbe imaju sva pravna i fizička lica, pod uslovima i na način koje propisuje ministar nadležan za poslove prostornog planiranja i urbanizma. Član 7 Prostorni i urbanistički planovi, projekti uskladiće se sa odredbama ove uredbe na način utvrđen Regionalnim prostornim planom. Planovi i programi razvoja koji se donose po posebnim propisima, propisi i drugi opšti akti uskladiće se sa odredbama ove uredbe u roku od dve godine od dana njenog stupanja na snagu. Urbanistički planovi i projekti, planovi i programi razvoja doneti do dana stupanja na snagu ove uredbe, primenjuju se u delovima koji nisu u suprotnosti sa ovom uredbom. Član 8 Tekstualni deo Regionalnog prostornog plana objavljuje se u "Službenom glasniku Republike Srbije". Ova uredba stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije". REGIONALNI PROSTORNI PLAN PODRUČJA KOLUBARSKOG OKRUGA POGOĐENOG ZEMLJOTRESOM UVODNE NAPOMENE Regionalni prostorni plan područja Kolubarskog okruga pogođenog zemljotresom (u daljem tekstu: Prostorni plan) prvi je plan ove vrste nakon donošenja Prostornog plana Republike Srbije. Sadržaj i osnovna rešenja Prostornog plana usklađeni su sa odredbama Zakona o planiranju i uređenju prostora i naselja ("Službeni glasnik RS", br. 44/95, 23/96, 16/97 i 46/98), Zakona o Prostornom planu Republike Srbije ("Službeni glasnik RS", broj 13/96) i Pravilnika o sadržini i izradi prostornog plana ("Službeni glasnik RS", broj 1/99). Neposredan povod za izradu Prostornog plana bile su posledice zemljotresa, koje su dodatno uvećane štetama od agresije snaga NATO na našu zemlju. U tim uslovima prvi zadatak Prostornog plana je da ponudi strategije razvoja i prostorno-planska rešenja koja će omogućiti očuvanje vrednosti i valorizaciju pogodnosti ovog prostora za dugoročni ekonomski razvoj, kao i planski osnov za racionalniju i efikasniju obnovu i poboljšanje uslova života na ugroženim delovima područja. Prostorni plan (Knjiga II) sadrži: opšte ciljeve i postavke; zaštitu i korišćenje prirodnih resursa (poljoprivrednog i šumskog zemljišta, voda, mineralnih i energetskih sirovina); projekciju razvoja stanovništva; organizaciju mreže naselja i centara i javnih službi; razvoj industrije; plan infrastrukture (vodoprivrednih, energetskih, saobraćajnih i telekomunikacionih sistema); razvoj, organizaciju i uređenje turističkih područja; zaštitu životne sredine, prirodnih i nepokretnih kulturnih dobara, zaštitu od elementarnih nepogoda i bilanse planirane namene površina; kao i sledeće grafičke prikaze: referalnu kartu 1. "Namena površina", referalnu kartu 2. "Plan mreže naselja, centara i infrastrukturnih sistema" i referalnu kartu 3. "Plan turizma i zaštite prostora" u razmeri 1:50.000. Prostorni plan sadrži i odredbe o njegovoj primeni i sprovođenju: opšte odredbe; prvu srednjoročnu etapu primene ovog plana; smernice za njegovu razradu u prostornim, urbanističkim i drugim planovima, osnovama i programima; institucionalno- organizacionu i infromatičku podršku; kao i odredbe o posebnom srednjoročom programu primene Prostornog plana. Primena dugoročne koncepcije, planskih rešenja i smernica Prostornog plana zahteva razradu za srednjoročne periode, sa definisanjem aktivnosti, akcija, aktera i sredstava, kao i instrumenata i mera raznih politika kojima će se obezbediti odgovarajuća podrška u svim oblastima razvoja. Priprema ovog programa zahtevaće potpuniju stručnu i naučnu podršku, dok će se njegova operacionalizacija obezbediti i donošenjem godišnjih programa razvoja, izgradnje i uređenja područja Kolubarskog okruga pogođenog zemljotresom. U pripremi i razmatranju svih faza izrade Prostornog plana posebno je značajna i korisna bila saradnja obrađivača ovog plana i nadležnih organa i stručnih službi skupština opština Valjevo, Lajkovac, Ljig, Mionica, Osečina i Ub, Kolubarskog okruga, Direkcije za izgradnju i razvoj Kolubarskog okruga pogođenog zemljotresom i ostalih stručnih i drugih institucija, organizacija i preduzeća sa planskog područja. Ostvarena saradnja doprinela je kvalitetu i realnosti planskih rešenja, a njihovim prihvatanjem od strane lokalnih zajednica i ostvarivanju Prostornog plana. Dokumentaciona osnova Prostornog plana (Knjiga I i I-b) sadrži: osnovne nalaze i karte iz analitičko-dokumentacione građe plana; sinteznu ocena stanja i ciljeve razvoja, sa obrazloženjem koncepcije planskih rešenja; kao i drugu dokumentaciju o izradi (uslovi i zahtevi nadležnih organa i organizacija i podaci o radnom timu angažovanom u izradi Prostornog plana), obavljenoj stručnoj kontroli i javnom uvidu i stručnoj raspravi o Nacrtu regionalnog prostornog plana. U pripremi Dokumentacione osnove obuhvaćeno je područje Kolubarskog okruga, kao i delovi drugih područja, koja su opredeljena funkcionalno-prostornim zahtevima razvoja pojedinih sistema i delatnosti ili obuhvatom prirodnih dobara i turističkih regija utvrđenih Prostornim planom Republike Srbije. Strategiju razvoja područja Prostornog plana (Knjiga I-a), fazu izrade nacrta ovog prostornog plana, detaljno su razmotrili i prihvatili nadležni organi skupština opština, Kolubarskog okruga, Direkcija za izgradnju i razvoj Kolubarskog okruga pogođenog zemljotresom i druge institucije i organizacije sa ovog područja. Komisija za stručnu kontrolu prostornih planova Ministarstva građevina (dalje: Komisija Ministarstva građevina) prihvatila je ovu strategiju na sednici od 31. januara 2000. godine. Opredeljenja i nalazi ove strategije korišćeni su za izradu planskih rešenja, definisanje prioriteta i mera za primenu ovog prostornog plana. Nacrt prostornog plana (radnu verziju) detaljno su razmotrili i prihvatili nadležni organi skupština opština, Kolubarskog okruga i Direkcije za izgradnju i razvoj Kolubarskog okruga pogođenog zemljotresom. Komisija Ministarstva građevina razmatrala je Nacrte prostornog plana, kao i primedbe u pisanoj formi dostavljene od strane nadležnih organa skupština opština, na sednici od 27. jula 2000. godine. U Mišljenju Komisije Ministarstva građevina o Nacrtu prostornog plana (broj 350-01- 719/2000-03 od 11. avgusta 2000. godine) u potpunosti je prihvaćen i podržan ovaj nacrt prostornog plana. Glava I OBUHVAT, CILJEVI I OSNOVNE POSTAVKE PROSTORNOG PLANA 1. Obuhvat prostornog plana Prostorni plan obuhvata cele teritorije opština Valjevo, Lajkovac, Ljig, Mionica, Osečina i Ub na području Kolubarskog okruga, ukupne površine od 2.474 km2. Planska rešenja u pojedinim oblastima Prostornog plana sagledana su u nekim aspektima i na teritoriji van planskog područja, u zavisnosti od funkcionalno- prostornih zahteva razvoja pojedinih sistema i delatnosti (energetika, saobraćaj, vodoprivreda) i obuhvata prirodnih vrednosti i turističkih regija utvrđenih Prostornim planom Republike Srbije. 2. Opšti ciljevi Opšti cilj racionalne organizacije i uređenja prostora područja Kolubarskog okruga jeste korišćenje prostora u skladu sa potencijalima prirodnih i stvorenih vrednosti i dugoročnim potrebama ekonomskog i socijalnog razvoja. Ostvarenje ovog cilja postićiće se: 1) disperzovano-koncentrisanim modelom razvoja, odnosno ravnomernim razmeštajem stanovništva, privrednih i drugih aktivnosti. To zahteva usporavanje koncentracije stanovništva i aktivnosti u područjima intezivnog naseljavanja i podsticanje razvoja manjih i srednjih prerađivačkih kapaciteta, zasnovanog pretežno na sirovinskoj bazi planskog područja i povezivanju u odgovarajuće veće proizvodne sisteme, čija će se disperzija odvijati u skladu sa resursnim, tehnološkim i lokacionim uslovima i zahtevima. Poslovi razvoja, marketinga i informatičkih službi koncentrisaće se u regionalnom i opštinskim centrima, dok će se programi i projekti čistih tehnologija (u oblasti prerađivačke industrije, turizma, poljoprivrede, zanatstva i dr.) razvijati pretežno na seoskom području; 2) ublažavanjem depopulacije i poboljšanjem starosne strukture stanovništva. Ublažavanje procesa depopulacije, kojim je zahvaćeno čitavo područje Prostornog plana, izuzev regionalnog centra Valjevo i njegove