Koordynatorka wydania: Justyna Januszewska Nadzór merytoryczny: Mirella Panek-Owsiańska Redakcja: SPIS TREŚCI Natalia Ćwik Justyna Januszewska Współpraca: Słowo wstępne Ewa Albińska Mirella Panek- Owsiańska . 3 Joanna Bruszewska WBCSD: Spojrzenie globalnego biznesu na kwestie zrównoważonego Natalia Gozdowska Martyna Mankiewicz rozwoju w 2009 roku Marcel Engel . 4 Przemysław Oczyp oo Karolina Szlasa BITC: Międzynarodowe trendy w CSR-ze w 2009 roku Korekta: Maria Jose Subiela . 5 Joanna Chrystyniak-Mucha Jaki to był rok dla odpowiedzialnego biznesu w Polsce? . 6 Monitoring rynku: UN Global Compact: 2009 rokiem decydującego testu Zespół Forum Odpowiedzialnego Biznesu Georg Kell . 7 Monitoring mediów: Działania administracji rządowej na rzecz CSR-u w 2009 roku – na podstawie Rafał Baniak . 8 materiałów dostarczonych przez Respect Index to wehikuł dla rozwoju CSR-u w Polsce 10 lat Źródło materiałów: Eliza Durka . 9 CSR-u w Polsce Materiały własne firm Informacje prasowe CSR w Polsce kuleje Serwisy www Aleksandra Biały . 10 Kalendarium: Odpowiedzialność w globalnym łańcuchu dostaw Na bazie informacji portalu Anna Paluszek, Kamila Mazur . 11 www .odpowiedzialnybiznes .pl oraz wortalu Proto .pl CSR w badaniach w roku 2009 portalu Kampaniespoleczne .pl Natalia Ćwik . 12 i CSRinfo .pl Promocja CSR-u w regionach w 2009 roku . 16 10 lat DOBRE PRAKTYKI Forum Odpowiedzialnego Biznesu Biznes a miejsce pracy . 19 Biznes a rynek . 29 Copyright by Forum Odpowiedzialnego Biznes a społeczeństwo . 39 Biznesu, Warszawa 2010 Biznes a środowisko . 57 Wszelkie prawa zastrzeżone . Zarządzanie i raportowanie . 69 ISBN 978-83-920938-7-9 PRASA Wydawca: Forum Odpowiedzialnego Biznesu Wybrane artykuły z 2009 roku . 72 ul . Szpitalna 5/5 00-031 Warszawa KALENDARIUM WYDARZEŃ Tel . +48 [22] 627 18 71 Kampanie społeczne . 77 Tel ./fax: +48 [22] 627 18 72 e-mail: biuro@fob .org .pl Konferencje, seminaria, spotkania . 79 www .odpowiedzialnybiznes .pl Konkursy, nagrody . 85 Projekty, inicjatywy, akcje . 88 Opracowanie graficzne i skład: Raporty, badania, publikacje . 91 Olga Figurska www .lunatikot .pl Informacji o jubileuszowych O Forum Odpowiedzialnego Biznesu . 94 Druk: Indeks firm i dobrych praktyk . .100 wydarzeniach szukaj na portalu Zakład Poligraficzny Jerzy Kink ul . Gierdawska 4 www.odpowiedzialnybiznes.pl 04-837 Warszawa tel . +48 [22] 615 72 71 www.odpowiedzialnybiznes.pl 1 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2009 Słowo wstępne Szanowni Państwo, Chin wymyka się analizom wielu badaczy, a pojawiający się Forum Odpowiedzialnego Biznesu rozpoczyna 10 rok swoich termin „demokracja wertykalna” pokazuje koniec myślenia działań na rzecz promowania, analizowania i edukowania o nierozłącznym związku rozwoju gospodarczego z demokra- w zakresie odpowiedzialnego biznesu . Przez te lata w Polsce cją i prawami człowieka . zmieniło się wiele, zarówno w samych firmach, które w coraz większym stopniu uwzględniają CSR w swoich strategiach, W Polsce CSR-em zainteresował się rząd, powołany został Zespół jak i w otoczeniu społecznym, które powoli przełamuje brak do spraw Społecznej Odpowiedzialności Przedsiębiorstw, zaufania i niechęć do przedsiębiorców . Wiele jest jeszcze do powróciła więc szansa na większe zaangażowanie władz zrobienia, zwłaszcza w najbardziej znaczącym sektorze małych publicznych w promocję i edukację w zakresie odpowiedzial- i średnich firm, jak również w zakresie edukacji akademickiej nego biznesu . Polscy inwestorzy zyskali Respect Index – nowe i konsumenckiej . narzędzie zachęcające do inwestycji w firmy, które uwzględnia- ją w swoich działaniach kryteria społeczne i ekologiczne . W ósmej już edycji Raportu „Odpowiedzialny biznes w Polsce . Dobre praktyki” przedstawiamy Państwu 110 wybranych przy- Dla Forum Odpowiedzialnego Biznesu był to kolejny rok cięż- kładów działań firm z obszarów: miejsce pracy, rynek, środowi- kiej i owocnej pracy . W dorocznej konferencji poświęconej sko naturalne, społeczeństwo oraz zarządzanie i raportowanie . tym razem dialogowi z interesariuszami wzięło udział ponad Szczególnie dużą popularnością w ubiegłym roku cieszyły 150 osób, które wysłuchały m in. wystąpienia ministra Michała się dobre praktyki angażowania pracowników w wolontariat Boniego, szefa Zespołu Doradców Strategicznych Prezesa Rady pracowniczy . Ministrów, który to zespół przygotował raport Polska 2030 . Kilkadziesiąt osób z naszych firm partnerskich pracowało W Raporcie znajdą też Państwo podsumowania roku autorstwa w Grupach Roboczych, a efektem ich prac jest seria zeszytów naszych partnerów z CSR Europe, World Business Council for o praktycznych aspektach wdrażania w firmach etyki, polity- Sustainable Developement i Global Compact . Po raz pierw- ki różnorodności, programów wolontariatu pracowniczego, szy zanalizowaliśmy wyniki wybranych badań prowadzonych praktyk środowiskowych czy HR-owych . Forum podpisało w 2009 r . oraz informacje o regionalnych inicjatywach CSR, porozumienie z Ministerstwem Gospodarki i WBCSD, stając zaistniałych najczęściej dzięki środkom z funduszy unijnych . się 60 . organizacją partnerską tej największej światowej rady Tak jak dotychczas, staraliśmy się, aby Raport stanowił kom- grupującej firmy zainteresowane zrównoważonym biznesem . pendium wiedzy o wszystkim, co działo się w minionym roku W kolejnej edycji Ligi Odpowiedzialnego Biznesu kilka tysięcy w Polsce w związku z odpowiedzialnym biznesem . studentów miało okazję pogłębić swoją wiedzę o teorii i prakty- ce CSR-u . Zorganizowaliśmy pierwszą polską edycję światowego Jeśli chodzi o rozwój koncepcji zrównoważonego rozwoju na konkursu Globe Award nagradzając gminy i innowacje zrówno- świecie rok 2009 nie przyniósł przełomu . Firmy wychodzące ważonego rozwoju . FOB wydał dwie publikacje: „15 przykładów z kryzysu pracowały nad odbudowywaniem zaufania swoich przykładów społecznej odpowiedzialności biznesu” oraz raport interesariuszy, wiele z nich wykorzystało ten trudny czas do „Zarządzanie różnorodnością”, zbadaliśmy także stan wiedzy rewizji swoich strategii i programów CSR . Ostateczną porażkę o CSR-ze wśród młodych konsumentów . Forum po raz kolejny poniosła koncepcja globalnego porozumienia klimatycznego, współtworzyło konkurs na najlepiej sporządzone Raporty w czasie konferencji COP 15 w Kopenhadze pozycję liderską utra- Społeczne oraz Ranking Odpowiedzialnych Firm . ciła Unia Europejska . Być może był to jeden z powodów odwo- łania wizyty na szczycie UE prezydenta USA Baracka Obamy, W tym roku w czasie różnych spotkań i wydarzeń będziemy który nad tradycyjną przyjaźń transatlantycką stawia współpra- podsumowywać dekadę CSR-u w Polsce i dyskutować o pro- cę z Chinami . Gospodarka chińska trzymała się mocno, wzrost gnozach na następne 10 lat . Życząc miłej lektury Raportu, gospodarczy w tym kraju pozwolił zagospodarować robotni- wszystkich Państwa zapraszamy do debaty i dzielenia się ków migrujących z terenów wiejskich i zapobiec ewentualnym swoimi doświadczeniami i pomysłami co robić, żeby koncepcja niepokojom społecznym . Równocześnie widać było wyraźny CSR zyskiwała nowe grono zwolenników i zwolenniczek, jak wzrost chińskich inwestycji w energię odnawialną, a także rosną- „ewangelizować” i zyskiwać nowych „wyznawców” . cą liczbę publikacji naukowych i patentów, co może świadczyć o powolnym przekształcaniu gospodarki opartej na kopiowa- Mirella Panek-Owsiańska niu w gospodarkę opartą na wiedzy . Równocześnie gospodarka Prezes Forum Odpowiedzialnego Biznesu www.odpowiedzialnybiznes.pl 3 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2009 RAPORT Odpowiedzialny biznes w Polsce 2009 WBCSD: Spojrzenie globalnego BITC: Międzynarodowe trendy biznesu na kwestie zrównoważonego w CSR-ze w 2009 roku rozwoju w 2009 roku wielu powodów rok 2009 może być zapamiętany jako jakimi obecnie cieszy się koncepcja zrównoważonego rozwoju . ok 2009 był dużym wyzwaniem dla społecznej bonusy . Interesujące będzie przyjrzenie się, jak dalece uda rok przejścia ze starego światowego porządku gospo- Nowa strategia podkreśli rolę WBCSD jako głównego rzecznika odpowiedzialności biznesu . Jak stwierdzono w „The się Barackowi Obamie zrestrukturyzować amerykański sektor darczego i politycznego do nowego etapu światowych biznesu w zakresie tworzenia odpowiednich warunków ramo- Economist” na początku maja 2009, recesja jest testem finansowy i czy przykład USA będzie inspiracją dla innych . Z relacji . Podczas gdy większość uprzemysłowionej części wych do jeszcze bardziej efektywnego wsparcia na rzecz zrów- Rdla zaangażowania firm w czynienie dobra . Wyzwaniem dla organizacji CSR-owych będzie udzielenie świata walczy o powolne wyjście z recesji, gospodarki wscho- noważonego rozwoju ludzkości . pomocy w odbudowie zaufania dla biznesu przy jednoczesnym dzące nadal się rozwijają, a ośrodek władzy przesuwa się ze Na całym świecie przyglądano się jak firmy reagowały na rece- nakłanianiu przedsiębiorstw do udoskonalenia odpowiedzial- starego G8 do nowego, silniejszego G20 . W Stanach Zjednoczo- Większość działań zmierzających w kierunku zrównoważonej sję . Czy oznaczała ona koniec dla odpowiedzialnego biznesu, nych praktyk i wyciągnięcia wniosków z kryzysu, a nie poprze- nych, Unii Europejskiej i w Japonii wybrano nowych liderów . przyszłości będzie się odbywać na poziomie narodowym . Ka- ponieważ brakowało czasu na myślenie o społecznym i środo- staniu na prowadzeniu biznesu tak, jak zwykle . Kryzys finansowy zwiększył ochotę na radykalną reformę mię- mieniem węgielnym nowej strategii WBCSD jest więc dalsze wiskowym zrównoważeniu, kiedy zagrożone było zrównoważe- dzynarodowego systemu finansowego . Natomiast