UNIA EUROPEJSKA EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO Raport nt. ukierunkowania środków Krajowej Rezerwy Wykonania i Dostosowania Technicznego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego na lata 2007-2013 Gda ńsk, styczeń 2011 r. Niniejszy Raport został przygotowany przez Jednostk ę Ewaluacyjn ą Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego na lata 2007-2013 we współpracy z Departamentem Programów Regionalnych . Raport nie stanowi oficjalnego stanowiska Zarz ądu Województwa Pomorskiego. 2 Spis tre ści SYNTEZA DLA ZARZ ĄDU WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO............................................. 5 1. WPROWADZENIE .................................................................................................................... 7 1.1. Cel i zało Ŝenia metodologiczne Raportu ................................................................................... 7 1.2. Kryteria podziału KRW i DT w ramach RPO ........................................................................... 8 1.3. Priorytetowe kierunki wsparcia ze środków KRW i DT z punktu widzenia MRR i KE......... 11 2. ANALIZA RPO WP POD K ĄTEM ROZDYSPONOWANIA ŚRODKÓW KRW I DT . 13 2.1. Stan wdra Ŝania RPO WP......................................................................................................... 13 2.2. Analiza Osi Priorytetowych RPO WP..................................................................................... 14 3. REKOMENDACJE W ZAKRESIE ROZDYSPONOWANIA ŚRODKÓW KRW I DT W RAMACH RPO WP ................................................................................................................. 32 3.1 Warianty podziału środków KRW/DT w ramach RPO WP........................................................ 32 3.2. Podsumowanie oceny RPO WP pod k ątem mo Ŝliwo ści alokowania KRW/DT ........................ 34 3.3 Rekomendacje podziału środków KRW/DT pomi ędzy OP, Działania i Poddziałania................ 36 ZAŁ ĄCZNIKI ..................................................................................................................................... 39 Zał ącznik 1. Zestawienie projektów rezerwowych w ramach RPO WP (na 21 stycznia 2011 r.)..... 39 Zał ącznik 2. Metodologia podziału KRW/DT przyj ęta przez KK NSRO......................................... 48 3 Wykaz u Ŝytych skrótów DT środki z Dostosowania Technicznego EFRR (ERDF) Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego IC Instytucja Certyfikuj ąca (tj. we wszystkich PO – MRR) IPOC Instytucja Po średnicz ąca w Certyfikacji (tj. w przypadku RPO – wojewodowie) IZ Instytucja Zarz ądzaj ąca KE Komisja Europejska KK NSRO Komitet Koordynacyjny Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia na lata 2007-2013 KM RPO WP Komitet Monitoruj ący Regionalny Program Operacyjny dla Województwa Pomorskiego na lata 2007-2013 KRW Krajowa Rezerwa Wykonania MRR Ministerstwo Rozwoju Regionalnego NSRO Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia na lata 2007-2013 ) OP Oś Priorytetowa PO Program Operacyjny RPO Regionalny Program Operacyjny RPO WP Regionalny Program Operacyjny dla Województwa Pomorskiego na lata 2007-2013 SL Strategia Lizbo ńska SWP Samorz ąd Województwa Pomorskiego URPO WP Uszczegółowienie Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego na lata 2007-2013 ZWP Zarz ąd Województwa Pomorskiego 4 SYNTEZA DLA ZARZ ĄDU WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO Cel Raportu Wraz z przyznaniem z ko ńcem 2010 r. dodatkowych środków z Krajowej Rezerwy Wykonania (KRW) i Dostosowania Technicznego (DT) na realizację RPO WP, pojawia si ę konieczno ść alokowania udost ępnionych środków na wybrane obszary interwencji Programu. Celem niniejszego Raportu jest wst ępna identyfikacja obszarów interwencji RPO WP, które powinny zosta ć wzmocnione dodatkowymi środkami. Decyzja ZWP w zakresie rozdysponowania środków KRW/DT b ędzie miała swoje odzwierciedlenie w przygotowaniu projektu zmiany RPO WP, który zostanie przekazany do zaopiniowania MRR, akceptacji KM RPO WP i ostatecznie do zatwierdzenia KE. Rozdysponowanie nowych środków mo Ŝliwe b ędzie od 1 stycznia 2012 r. Propozycje w zakresie podziału KRW/DT zostały sformułowane na bazie rekomendacji i oczekiwa ń MRR i KE, finansowej realizacji RPO WP, analizy poda Ŝy projektów rezerwowych, dotychczasowych do świadcze ń we wdra Ŝaniu Programu. Raport stanowi pierwszy etap prac nad podziałem KRW/DT. w drugim etapie, wst ępnie zarysowane rekomendacje zostan ą zweryfikowane na podstawie stanu realizacji celów RPO WP wyra Ŝonych ilo ściowo we wska źnikach przyj ętych w RPO WP. Zasadnicze konkluzje Raportu Priorytetowe kierunki rozdysponowania KRW/DT sformułowane przez MRR wskazuj ą na mo Ŝliwo ść finansowania przedsi ęwzi ęć w nast ępuj ących obszarach: • infrastruktura drogowa (drogi wojewódzkie); • zintegrowane rozwi ązania w systemie transportu miejskiego; • energetyka – odnawialne źródła energii, efektywno ść energetyczna; • infrastruktura szkolnictwa wy Ŝszego; • infrastruktura społecze ństwa informacyjnego; • B+R, innowacyjno ść , przedsi ębiorczo ść ; • zintegrowane działania w zakresie dost ępu do usług na poziomie lokalnym (do 20% alokacji); • infrastruktura społeczna (do 7% alokacji), w tym ochrony zdrowia (do 3% alokacji); • kompleksowe projekty rewitalizacyjne; • instrumenty in Ŝynierii finansowej (JEREMIE, JESSICA). Ogółem w Raporcie analizie poddano 153 projekty rezerwowe o ł ącznej wnioskowanej warto ści EFRR wynosz ącej około 572,4 mln PLN. Dofinansowanie środkami KRW/DT, w zale Ŝno ści od przyj ętego wariantu podziału, mo Ŝna rozpatrywa ć w odniesieniu do 15 przedsi ęwzi ęć o wnioskowanej warto ści dofinansowania EFRR wynosz ącej około 76,2 mln PLN , a przy uwzgl ędnieniu projektów rezerwowych z zakresu zintegrowanego systemu ratownictwa, tak Ŝe o kolejnych 12 przedsi ęwzi ęciach o warto ści EFRR 35,4 mln PLN . Projekty rezerwowe wpisuj ące si ę w obszary wsparcia KRW/DT rekomendowane przez MRR mo Ŝna rozpatrywa ć w OP 2 (w zakresie rozwoju usług społecze ństwa informacyjnego), w OP 3 (w zakresie zintegrowanych programów rewitalizacji), w OP 5 (projekty dotycz ące odnawialnych źródeł energii oraz efektywno ści energetycznej), oraz – na zasadzie wyj ątków i indywidualnie rozpatrywanych przypadków – w OP 6 (infrastruktura turystyczna), OP 7 (zintegrowany system ratownictwa) oraz OP 8 (projekty z zakresu lokalnej infrastruktury wzmacniaj ącej potencjał gospodarczy). 5 Kolejnym etapem analizy i weryfikacji ww. przedsi ęwzi ęć powinna by ć szczegółowa ocena ich gotowo ści technicznej, organizacyjnej i finansowej do realizacji. W cz ęś ci Osi Priorytetowych, w których nie wskazano projektów rezerwowych spełniaj ących warunki finansowania ze środków KRW/DT, zidentyfikowano mo Ŝliwo ść wsparcia finansowego poprzez przeprowadzenie dodatkowych konkursów . Mo Ŝna je rozpatrywa ć w odniesieniu do OP 1 (IOB, wzmacnianie potencjału innowacyjnego i rozwój sfery B+R, promocja gospodarcza regionu), OP 2 (rozwój infrastruktury szkolnictwa wy Ŝszego), OP 3 (zintegrowane systemy rozwoju transportu zbiorowego) oraz OP 4 (rozwój regionalnego systemu drogowego – drogi wojewódzkie, wzmocnienie rozwoju infrastruktury kolejowej). Aktualny stan finansowej realizacji Programu nie wskazuje na wyst ępowanie zagro Ŝenia niewykorzystania dost ępnych dotychczas środków, nie ma równie Ŝ ryzyka niespełnienia zasady n+3/n+2 na poziomie RPO WP. Nie wpływa to zatem istotnie na wnioski i rekomendacje w zakresie podziału środków KRW/DT. W Raporcie przedstawiono trzy warianty podziału środków KRW/DT: 1) WARIANT I – „wyj ściowy” – w podziale KRW/DT uwzgl ędniono zarówno priorytetowe, jak i warunkowe obszary wsparcia, a tak Ŝe obszary dopuszczone wyj ątkowo; kryteria dystrybucji DT są to Ŝsame z kryteriami podziału KRW. W rezultacie, w Wariancie I mo Ŝna rozwa Ŝyć alokowanie środków do wybranych Działa ń OP1 (Działanie 1.4, 1.5 i 1.6), OP2 (Działanie 2.1, Poddziałanie 2.2.2), OP3 (Działanie 3.1 i Poddziałanie 3.2.1), OP4 (Działanie 4.1 i 4.2), OP5 (Działanie 5.4 i 5.5), OP6 (Działanie 6.1), OP8 (Poddziałanie 8.1.2), z wyj ątkiem OP7, OP9 i wybranych Działa ń w poszczególnych OP. 2) WARIANT II – „skoncentrowany” – w podziale KRW/DT brane były pod uwag ę tylko kryteria wskazuj ące priorytetowe i bezwarunkowe obszary wsparcia, a kryteria dystrybucji DT s ą to Ŝsame z kryteriami podziału KRW. Efektem Wariantu II jest alokowanie środków do wybranych Działa ń OP3 (Działanie 3.1), OP4 (Działanie 4.1 i 4.2) oraz OP5 (Działanie 5.4 i 5.5). 3) WARIANT III – „skoncentrowany elastyczny” – w podziale KRW/DT brane s ą pod uwag ę tylko kryteria wskazuj ące priorytetowe i bezwarunkowe obszary wsparcia; dystrybucja DT nie jest powi ązana z kryteriami podziału KRW; w Wariancie III rekomendowane jest alokowanie środków KRW do OP3 (Działanie 3.1) i OP4 (Działanie 4.1 i 4.2), OP5 (Działanie 5.4 i 5.5) oraz alokowanie środków DT na inne obszary (ze wskazaniem na Działanie 7.2). Ze wzgl ędu na ograniczon ą pul ę środków KRW/DT przeznaczon ą na realizacj ę RPO WP, wynoszącą, w najlepszym wypadku, 53 313 924 EUR, wyj ściowym wariantem do dalszych dyskusji powinien by ć Wariant II „skoncentrowany”. Dalsze kroki Zawarte w Raporcie wnioski i rekomendacje dotycz ące podziału środków KRW/DT wraz z rekomendacjami wynikaj ącymi z oceny stopnia realizacji celów RPO WP 1, wymagaj ą przeprowadzenia dyskusji strategicznej w ramach Zarz ądu Województwa Pomorskiego. Ukształtowane w toku tej dyskusji propozycje, po sformułowaniu projektu zmiany RPO WP, zostan ą nast ępnie przedstawione do rozpatrzenia Komitetowi Monitoruj ącemu Programu. Po ewentualnym uzyskaniu „zielonego światła” ze strony Komitetu, stan ą si ę