TÜRK D İLİ VE EDEB İYATI Ö ĞRETMEN İ(GOÖD-MTÖD) Yarı şma Sınavı A A 1 Gördü bir bal arısın sivrisinek 4 Gevheri'yem vay ba şıma Dedi böyle ona fahr eyleyerek Kanlar karı ştı ya şıma Var mı bir bencileyin nefs-i nefis Ya ğın gerekmez a şıma Yeter zehrin katmasın Bu dizelerdeki en belirgin söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir? Bu dörtlükle ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlı ştır ? A ) Cinas A ) Tam uyak vardır. B ) İntak B ) 8'li hece kalıbıyla söylenmi ştir. C ) Te şbih C ) Redif kullanılmı ştır. D ) İstiare D ) Düz uyak düzenine sahiptir. E ) Kinaye E ) Epik şiire örnektir. 2 Yeni bir ülkede yem vermek için atlarına 5 Nice bin altı kapılmı ştı fetih rüzgârına Şiir ya da düz yazıda bir uyum yaratmak amacıyla aynı sesleri ta şıyan sözükleri sık sık ve art arda Bu dizelerde görülen söz sanatı a şağıdakilerden tekrarlanmaya ---------; yazılı şları aynı fakat hangisidir? anlamları farklı sözcüklerle kurulan kafiyeye -------- denir. A ) Kinaye Bu cümledeki bo ş yerlere a şağıdakilerden hangisi B ) Te şbih getirilmelidir? C ) Kapalı istiare D ) Hüsn-i talil A ) Aliterasyon - cinas E ) Cinas B ) Seci - aliterasyon C ) Aliterasyon - ulama D ) Nida - kinaye 3 Aşağıdaki ikiliklerin hangisinde tunç uyak vardır? E ) İstiare - tunç A ) Vaktiyle öz vatanda bizimken, bugün niçin Üsküp bizim de ğil? Bunu duydum, için için B ) İsa Bey'in fetihte açılmı ş mezarlı ğı Hülyama âhiret gibi nak şetti varlı ğı C ) Ben girmeden hayatı şafaklandıran ça ğa Bir sonbaharda annemi gömdük o topra ğa D ) Kalbimde bir hayali kalıp kaybolan şehir Ayrılmanın bıraktı ğı hicran derindedir E ) Çok sürse ayrılık, aradan geçse çok sene Biz sende olmasak bile, sen bizdesin gene Sınav : TÜRK D İLİ VE EDEB İYATI Ö ĞRETMEN İ(GOÖD-MTÖD) Tarih : 22.09.2012 Saat : 12:30:00 KHK B. İ.M. 1 TÜRK D İLİ VE EDEB İYATI Ö ĞRETMEN İ(GOÖD-MTÖD) Yarı şma Sınavı A A 6 Aşağıdaki ikiliklerin hangisinde redif yoktur ? 8 Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlı şı vardır? A ) Kendimi kaptırarak tekerle ğin sesine A ) Ki şilerin kendi ya şam öykülerini anlattıkları Uzanmı şım kalmı şım yaylının şiltesine yazılar biyografi adıyla anılır. B ) Güzel dü şün, iyi hisset, yanılma, aldanma B ) Öykü, olmu ş veya olması mümkün olan olayları anlatan kısa yazılardır. Ne varsa do ğrudadır, do ğruluk şaşar sanma C ) Masal sözlü edebiyat ürünüdür. C ) Dünya talebiyle kimi halkın emekte D ) Romanda olaylar geni ş ve ayrıntılı anlatılır. Kimi oturup zevk ile dünyayı yemekte E ) Deneme, yazarın kendiyle konu şur gibi yazdı ğı D ) Alaca bir karanlık sarmadayken her yeri yazılardır. Atalarımız çözüldü... Girdik handan içeri E ) "Yalnız duyan ya şar" sözü derler ki do ğrudur "Yalnız duyan çeker" en do ğru söz budur 9 I. Ö ğüt verici, yol gösterici, kısa ve özlü sözdür. II. Adı, belli bir yazar tarafından verilmemi ş; ancak çok eskiden derlenen, kitapla ştırılmı ş destanlardır. 7 Ço ğu insan birbiriyle karı ştırır bu iki türü. Haksız III. Türklerin ilk yazılı belgeleridir. Bunlar, da sayılmaz karı ştıranlar; çünkü ikisi de ya şamın Göktürk alfabesi ile MÖ VIII. Yüzyılda izini ta şır. ........, yazanın en gizli sırlarını bile ele yazılmı ştır. verir. O anki acılar, korkular, sevinçler zaman IV. İslamiyetin öncesi dönemde şölen, yu ğ gibi süzgecinden geçmeden, ince elenip sık törenlerde şiirler söyleyen ozanlara verilen dokunmadan yazıya dökülür. Bakı ş açısı şimdiki adlardan biridir. zamana dönüktür; ......... türü öyle de ğildir. Onda nesnelik daha a ğır basar. Bakı ş ise daha çok Yukarıda numaralanmı ş cümlelerde geriyedir. aşağıdakilerden hangisinin tanımı yoktur ? Bu parçada bo ş bırakılan yerlere, a şağıdakilerin A ) ğ hangisinde verilen ya şantıya dayalı metin türleri Do al destan sırasıyla getirilmelidir? B ) Baksı C ) Sav A ) günlük, anı D ) Ko şuk B ) anı, günlük E ) Orhun Yazıtları C ) ya şamöyküsü, özya şamöyküsü D ) mektup, günlük E ) günlük, söyle şi Sınav : TÜRK D İLİ VE EDEB İYATI Ö ĞRETMEN İ(GOÖD-MTÖD) Tarih : 22.09.2012 Saat : 12:30:00 KHK B. İ.M. 2 TÜRK D İLİ VE EDEB İYATI Ö ĞRETMEN İ(GOÖD-MTÖD) Yarı şma Sınavı A A 10 Aşağıdakilerden hangisi, Orhun Yazıtları'nın 12 Aşağıdakilerin hangisinde bilgi yanlı şı vardır? özelliklerinden biri de ğildir ? A ) XIX. yüzyılın ikinci yarısında ya şadı ğı sanılan A ) Bu yazıtlar, Uygur Devleti tarihine ili şkin bilgiler Erzurumlu Emrah, ba şta Fuzuli olmak üzere Baki verir. ve Nedim'den de etkilenmi ş, klasik tarzda şiirler yazmı ş Halk ozanıdır. B ) Türklerin ilk yazılı belgeleridir. B ) C ) MÖ VII. ve VIII. yüzyıllarda yazılmı ştır. Dadalo ğlu, XIX yüzyılda ya şamı ştır. Osmanlılarda, Toroslarda göçebe ya şayan D ) Göktürk yazısıyla yazılmı şlardır. Türkmenlerin (Av şarlar) çatı şmalarını dile getiren E ) Bu yazıtlar XIX. yüzyılda Danimarkalı Türkolog şiirler yazmı ştır. Özgün ve yi ğitçe bir söyleyi şi Thomsen tarafından okunmu ştur. olan Halk ozanıdır. C ) Köro ğlu, XIX. yüzyılda ya şamı ş, toplumsal yergi içerikli, softalı ğı, yobazlı ğı ele ştiren şiirleriyle 11 Ya şamı hakkına fazla bilgi sahibi olmadı ğımız tanınan Bolulu bir halk ozanıdır. -------- kendine özgü a şk, sevgi, do ğa konulu lirik D ) Mevlana, XIII. yüzyıl tasavvuf şairidir. Farsça şiirleriyle â şık edebiyatının sembol isimlerinden yazılmı ş mesnevi ve Divanı vardır. biri olmu ştur. Kullandı ğı dil, seçti ği temalar ve E ) Âşık Veysel, XX. yüzyılda ya şamı ştır.  şık üslubundaki do ğallık ile günümüzde de adından edebiyatının en güçlü son temsilcilerindendir. sıkça söz ettiren ozanın XVI. yüzyılda Ço ğunlukla, insan, yurt, do ğa sevgisi konularını Anadolu'nun güneyine yerle şen Türkmen işlemi ştir. boylardan oldu ğu bilinmektedir. Bu parçada bo ş bırakılan yere, a şağıdakilerden hangisi getirilmelidir? 13 Şu fena mülküne çok geldim gittim A ) Karacao ğlan Ya ğmur olup ya ğdım, ot olup bittim B ) Köro ğlu Urum diyarını ben ir şad ettim Horasan'dan gelen Bekta ş idim ben C ) Dadalo ğlu D ) Âşık Ömer Nazım biçimi ve konusu dikkate alındı ğında, bu E ) Dertli dörtlü ğün a şağıdakilerin hangisine ait oldu ğu söylenebilir? A ) Anonim edebiyat B ) Divan edebiyatı C ) Âşık edebiyatı D ) İslam öncesi Türk edebiyatı E ) Tekke edebiyatı Sınav : TÜRK D İLİ VE EDEB İYATI Ö ĞRETMEN İ(GOÖD-MTÖD) Tarih : 22.09.2012 Saat : 12:30:00 KHK B. İ.M. 3 TÜRK D İLİ VE EDEB İYATI Ö ĞRETMEN İ(GOÖD-MTÖD) Yarı şma Sınavı A A 14 Âşık edebiyatının en ünlü ozanıdır. XVII. 16 Aşağıdaki dizelerin hangisi, tümüyle Divan yüzyılında Toroslarda Türkmen boyları arasında edebiyatı nesir türlerinden olu şmu ştur? ş ğ ğ ya adı ı sanılmaktadır. Halkın be enisinden, dü şüncesinden, duyarlı ğından kopmadan şiirler A ) Muhammes - destan - tezkire - hikâye söylemi ştir. Deyi ş özgünlü ğü, sanat yetene ği, imge B ) Tarih - seyahatname - hikaye - destan zenginli ği, yerel dili kullanmadaki ustalı ğı, do ğal C ) Mesnevi - tarih - tezkire - muamma öğelerle duygusal ö ğeleri birle ştirmede gösterdi ği ba şarıya dikkat çekmi ştir. Divan şairlerinin D ) Tarih - seyahatname - tezkire - mün şeat etkisinden uzak kalarak içinde ya şadı ğı toplumun E ) Münacaat - tarih - tevhid - tezkire be ğenisine seslenmesi ile ta şıyıcısı oldu ğu şiir gelene ğinin en ünlü ozanı durumuna gelmi ş, şiirlerinde sevgi, sevgili, a şk, ayrılık temalarını 17 işlemi ştir. Anadolu sahasında yazılmı ş ilk tezkire 1538 yılında -------- tarafından kaleme alınan He şt - Bu parçada sözü edilen ozan, a şağıdakilerden Behi şt adlı eserdir. -------- eserini yazarken Ali Şir hangisidir? Nevai'nin Mecalis'ün Nefais adlı şairler tezkiresini örnek almı ştır. Türk edebiyatında Ali Şir A ) Yunus Emre Nevai'den ba şlamak üzere kaleme alınan 36 B ) Köro ğlu şairler tezkiresinin varlı ğı bilinmektedir. C ) Karacao ğlan Bu parçada bo ş bırakılan yerlere, a şağıdakilerden D ) Âşık Veysel hangisi getirilmelidir? E ) Dadalo ğlu A ) Sinan Pa şa B ) Nedim 15 Aşağıdakilerin hangisinde sanatçı-yapıt C ) Sehî Bey eşle ştirmesi yanlı ştır ? D ) Şeyh Galip A ) Süleyman Çelebi - Vesiletü'n Necat E ) Hoca Dehhani B ) Nabi - Silham-ı Kaza C ) Yunus Emre - Risaletü'n Nushiyye D ) Fuzuli - Beng ü Bade 18 Aşağıdakilerden hangisi Kâtip Çelebi'nin E ) Şeyh Galip - Hüsn ü A şk eserlerinden de ğildir ? A ) Fezleke B ) Kitab-ı Bahriye C ) Tuhfetü'l-Kibar Fi Esfarü'l-Bihar D ) Ke şfü'z Zünun E ) Cihannüma Sınav : TÜRK D İLİ VE EDEB İYATI Ö ĞRETMEN İ(GOÖD-MTÖD) Tarih : 22.09.2012 Saat : 12:30:00 KHK B. İ.M. 4 TÜRK D İLİ VE EDEB İYATI Ö ĞRETMEN İ(GOÖD-MTÖD) Yarı şma Sınavı A A 19 (I)Kökeni eski Arap şiirine dayanan gazel, Arap 21 I. Divan nesrinde tezkire ve tarih gibi türlerde de edebiyatından geçmi ş bir nazım biçimidir. (II) yapıtlar verilmi ştir. Kadın, a şk, güzellik, şarap, do ğa konularında II. Divan edebiyatı sanatçılarından  şık yazılan gazelin sözcük anlamı da "kadınlar Pa şazade'nin tarih alanında bir eseri vardır. hakkında söylenen â şıkane ve güzel söz"dür.(III) III. Divan sanatçıları düz yazı eserlerinde yalnızca Beyit sayısı 5 ile 15 arasında de ğişir. (IV) İlk dini konulara de ğinmi şlerdir. beyitine "malta", son beyitine "makta" adı verilen IV. Divan edebiyatındaki me şhur yapıtlarda bu nazım biçiminin en güzel beyitine " beytü'l noktalama i şaretleri yaygın olarak kullanılmı ştır. gazel" denir. (V)Bir gazele ba şka şairin yeni Yukarıdaki numaralanmı ş cümlelerin hangi dizeler katmasıyla olu şturulan biçimlere "terkib-i ikisinde verilen bilgiler yanlı ştır ? bent" adı verilir. Bu parçada numaralanmı ş cümlelerin hangisinde A ) II. ve IV. bilgi yanlı şı vardır? B ) II. ve III. C ) I. ve III. A ) III. D ) I. ve II. B ) I. E ) III. ve IV. C ) IV. D ) II. E ) V. 22 Aşağıdakilerin hangisinde bilgi yanlı şı vardır? A ) Tanzimat dönemi romanlarında ba şlangıçta 20 Aşağıdakilerin hangisinde, Divan edebiyatı romantik etkiler ön plandayken zamanla realizm ürünleri bir arada verilmi ştir? etkisi belirginle şmi ştir. B ) Tanzimat şiirinde beyit ve dize güzelli ğine de ğil, A ) Şarkı - muhammes - mersiye - varsa ğı şiirin konusuna, konu bütünlü ğüne önem verilir.