SINGAPUR – nowoczesna metropolia Dalekiego Wschodu. Spojrzenie na wybrane obiekty w przestrzeni publicznej miasta-państwa tekst: dr inż. KAROL RYŻ, Politechnika Krakowska, Katedra Budowy Mostów i Tuneli; Przedsiębiorstwo Usług Inżynierskich Prokom S.C. W skali współczesnego świata Singapur zaliczany jest do najmniejszych państw pod względem powierzchni (572 km2), a właściwie miast-państw, gdyż cały jego obszar jest zajmowany bądź przez tereny silnie zurbanizo- wane, bądź przez tereny industrialne. Singapur – widok na nowoczesne miasto, fot. javarman - Fotolia.com 24 Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne Maj – Czerwiec 2014 Obiekty w przestrzeni publicznej SINGAPUR Położony jest na wyspie Singapur, która wraz z 54 małymi wysepkami, w więk- szości z rafami koralowymi, tworzy po- łudniowy kraniec Półwyspu Malajskiego. Wyspy te oblewają wody cieśnin Ma- lakka, Singapurskiej i Johor. Singapur dzieli od równika 137 km (na północ) i to położenie decyduje o jego klimacie (tro- pik wilgotny, 2,5 m rocznego opadu oraz stała temperatura roczna 25–27 ºC). Singapur zamieszkuje 5,4 mln miesz- kańców, co daje jedną z największych gęstości zaludnienia na świecie, wyno- szącą ok. 7,5 tys. osób/km2. Obywatele Singapuru to przede wszystkim ludność pochodzenia chińskiego, malajskiego i hinduskiego. Jest też wielu przyby- szów z Europy i Ameryki Północnej. Dominującymi językami są mandaryń- Lokalizacja Singapuru, fot. lesniewski – Fotolia.com ski, angielski i malajski. Pod względem religijnym prym wiodą buddyzm, islam jednym z czterech największych centrów lub Tokio, ale również jako budynki i chrześcijaństwo. fi nansowych na świecie, obok Nowego mieszkalne. Władze Singapuru prowadzą Obecność Wielkiej Brytanii w Sin- Jorku, Londynu i Tokio. W skali całego bardzo racjonalną gospodarkę mieszka- gapurze (strategiczna wojskowa baza świata tylko port w Szanghaju przełado- niową, nie dopuszczając do wyłącznego morska, o kluczowym znaczeniu na Dale- wuje więcej kontenerów niż Singapur. działania praw wolnorynkowych. Chodzi kim Wschodzie) trwała z krótką przerwą Okres kolonialny odcisnął trwałe przede wszystkim o racjonalne dyspo- (w latach 1942–1945 okupacja japońska) piętno na wizerunku współczesnego Sin- nowanie małym areałem wyspy, której od 1819 r. do 9 sierpnia 1965 r. Od tego gapuru. Najbardziej znaczące budowle powierzchnię państwo systematycznie stara się powiększać przez zasypywanie morza. Oprócz drapaczy chmur Singapur Oprócz drapaczy chmur Singapur wzbogacił wzbogacił się w ostatnich latach o szereg się w ostatnich latach o szereg obiektów obiektów użyteczności publicznej (muzea, teatry, hotele), cechujących się najwyższą użyteczności publicznej (muzea, teatry, hotele), światową jakością architektoniczną. No- woczesne budownictwo kubaturowe Sin- cechujących się najwyższą światową jakością gapuru uzupełnia sieć zaprojektowanych z rozmachem połączeń drogowych, z cie- architektoniczną. kawą, często wyróżniającą się na skalę światową, infrastrukturą (mosty i kładki momentu Singapur jest niepodległym z tego okresu – katedra św. Andrzeja pieszo-rowerowe). Transport zbiorowy państwem o ustroju republiki demokra- w stylu neogotyckim, budynek ratusza, obsługuje metro (cztery linie) z dużą tyczno-autorytarnej. hotel Fullerton, historyczne mosty przez liczbą stacji. W skali świata zalicza się Druga połowa XX w. przyniosła Sin- rzekę Singapur – są świetnie utrzymane ono do najbardziej zautomatyzowanych. gapurowi gwałtowny rozwój, który i najczęściej dodatkowo otoczone opieką W ostatnich latach Singapur przy- z niewielkimi wahaniami trwa do chwili konserwatorską. Z tego okresu pochodzą wiązuje wielką wagę do rozwoju zieleni obecnej. Ten azjatycki tygrys, jak często również liczne świątynie buddyjskie, tao- miejskiej. Tropikalny, wilgotny klimat bywa określany Singapur (obok Tajwanu, istyczne, hinduistyczne i islamskie me- sprzyja wegetacji bujnej roślinności Hong Kongu i Korei Południowej), jest czety, stanowiąc obraz religijnego tygla w rozlicznych parkach przenikających jednym z najszybciej rozwijających się tego obszaru. się z obszarami zurbanizowanymi. Świa- państw świata (wzrost gospodarczy Od drugiej połowy XX w., dzięki dy- tową sławę zyskały założone niedawno 5,5% oraz PKB per capita 33 988 USD, namicznemu rozwojowi i rosnącym ogrody singapurskie (Gardens by the 2013). Rozwijane są przede wszystkim możliwościom inwestycyjnym państwa, Bay) ze słynnymi superdrzewami. Nie- usługi fi nansowe (170 banków, 80 towa- rozpoczęły się przeobrażenia architekto- zmienną popularnością cieszy się sin- rzystw ubezpieczeniowych), turystyka, niczno-urbanistyczne oraz infrastruktury gapurski Ogród Botaniczny, w którym przemysł petrochemiczny, stoczniowy, komunikacyjnej. W obecnej zabudowie króluje orchidea (ponad 600 gatunków). tekstylny, elektrotechniczny, elektro- Singapuru dominują wieżowce. Zbudo- Dwa dni pobytu autora w Singapurze niczny, a także chemiczny, farmaceu- wano je nie tylko w dzielnicy fi nansowej, pozwoliło nieco wniknąć w specyfi czną tyczny, fotooptyczny i spożywczy. Warto podobnej do dzielnic w Nowym Jorku, atmosferę tego miasta-państwa i przyj- zwrócić uwagę, że Singapur jest obecnie Chicago, Toronto, Melbourne, Dubaju rzeć się wybranym obiektom, których Maj – Czerwiec 2014 Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne 25 SINGAPUR Obiekty w przestrzeni publicznej czesnego świata. Kładka łączy północne brzegi zatoki Marina Bay w pobliżu ko- lorowych trybun pływającego stadionu z południowym brzegiem zatoki w rejo- nie Muzeum Sztuki i Nauki, nieopodal hotelu Marina Bay Sands. Projekt kładki został opracowany przez konsorcjum australijskiej pracowni Cox Rayner Architects (Brisbane) i singapur- skiego biura Architects 61. Długość kładki wynosi 280 m, a jej ustrój nośny tworzy pięć przęseł o rozpiętościach 45 + 3 x 65 + 45 m. Przęsła mają konstrukcję w po- staci struktury przestrzennej, utworzonej przez dwie przenikające się helisy (linie śrubowe), które w części dolnej przeci- nają się, tworząc sztywne węzły struktury. Marina Bay Średnice helis wynoszą odpowiednio: d = 10,8 m (parametry rury stalowej 6 Ø 273 mm) dla zwoju zewnętrznego oraz d = 9,4 m (parametry rury stalowej Mapa miasta-państwa Singapur, fot. pavalena – Fotolia.com 5 Ø 273) dla zwoju wewnętrznego. Pod- stawowym materiałem konstrukcyjnym jest stal nierdzewna, której zużyto ok. Bezpośrednio przy brzegu zatoki pieczę nad całym 1700 t. Nad pomostem kładki zainsta- lowany jest przezroczysty dach, bardzo niezwykłym otoczeniem sprawuje Merlion – hybryda ważny w wilgotnym klimacie tropikalnym lwa i ryby, historycznie ukształtowany symbol Singapuru. Na filarach wykształcone są wspornikowe pomosty widokowe uła- Singapuru, miasta lwa (w sanskrycie malajskim singa twiające oglądanie otoczenia zatoki, m.in. obserwację panoramy Downtown Core. – lew, pura – miasto). Pod pomostem kładki zainstalowano po- most rewizyjny na całej długości. Cała unikatowe walory zostaną zaprezento- dwóch obiektów nad zatoką mieszczą- konstrukcja wyposażona jest w oświe- wane w dalszej części artykułu. cych teatr i salę koncertową (Esplanade tlenie ledowe, które ożywia nocą całą Theaters on the Bay). skomplikowaną stalową strukturę na tle Zatoka Marina Bay – nowoczesny Na przeciwległym brzegu zatoki w sto- fascynujących obiektów zespołu Marina salon wielkiej metropolii sunku do centrum finansowego powstał Bay Sands Singapore. Wstęgi niebieskiego Zatoka Marina Bay oraz dolny odcinek w ostatnich latach magiczny kompleks światła opasują stalowe helisy, uczytel- rzeki Singapur wraz z otaczającą je eks- budowli Marina Bay Sands Singapore. niając nieco jej skomplikowaną formę. kluzywną zabudową stanowi historycz- W kompleksie tym dominują imponujący Forma architektoniczno-estetyczna nie ukształtowane centrum Singapuru. architektonicznie budynek hotelu Marina kładki tworzy nową, autonomiczną ja- Centrum to znajduje się przy południo- Bay Sands oraz inspirowany kwiatem lo- kość. Obiekt mógłby samodzielnie funk- wym brzegu głównej wyspy. Zatokę Ma- tosu obiekt Muzeum Sztuki i Nauki (Art- cjonować w postaci landmark, emanu- rina Bay okala z jednej strony centrum Science Museum). Pieszo można tam do- jąc w otoczeniu swoimi niespotykanymi finansowe (Downtown Core) z zabudową trzeć po kładce Helix, która przeprowadza gdzie indziej walorami. Wpisany jest on wysokościową (drapacze chmur), a jakby pieszych nad wschodnim ujściem zatoki. jednak w wyjątkowe, supernowoczesne u jego stóp wznosi się majestatycznie Opisany zespół obiektów wokół zatoki pod względem urbanistyczno-architek- sylweta kolonialnego hotelu Fullerton, Marina Bay sprawia, że staje się ona nie- tonicznym otoczenie kompleksu Marina który przypomina o dawniejszej histo- jako wodnym placem centralnym wiel- Bay Sands Singapore. Chyba jest tak, rii Singapuru. Poniżej, bezpośrednio kiej metropolii, jaką jest współczesny że cały zespół doskonale się dopełnia przy brzegu zatoki, pieczę nad całym Singapur. i zamiast napięć czy dysonansów panuje niezwykłym otoczeniem sprawuje Mer- tu wszechogarniająca synergia. lion – hybryda lwa i ryby, historycznie Kładka dla pieszych Helix Bridge Bezpośredniej inspiracji do formy kon- ukształtowany symbol Singapuru, miasta – przykład architektury biomor- strukcji kładki należy upatrywać w natu- lwa (w sanskrycie malajskim singa – lew, ficznej w Singapurze rze, tj. w strukturze złożonego z dwóch pura – miasto). Znajdujący się nieopodal W kwietniu 2010 r. przekazano do przenikających się helis łańcucha kwasu most Esplanade wraz z reprezentacyjną użytkowania kładkę Helix, jeden z najcie- DNA, będącego nośnikiem podstawo- trasą prowadzi do kolejnego