Cynulliad Cenedlaethol Cymru The National Assembly for Wales Cofnod y Trafodion The Record of Proceedings Dydd Mercher, 16 Mai 2012 Wednesday, 16 May 2012 16/05/2012 Cynnwys Contents 3 Cwestiynau i Weinidog yr Amgylchedd a Datblygu Cynaliadwy Questions to the Minister for Environment and Sustainable Development 25 Cwestiynau i’r Gweinidog Tai, Adfywio a Threftadaeth Questions to the Minister for Housing, Regeneration and Heritage 44 Adroddiad y Pwyllgor Safonau Ymddygiad o dan Reol Sefydlog Rhif 22.9 The Standards of Conduct Committee’s Report under Standing Order No. 22.9 47 Cynnig i Gytuno ar Egwyddorion Cyffredinol Bil Cynulliad Cenedlaethol Cymru (Ieithoedd Swyddogol) Motion to Agree the General Principles of the National Assembly for Wales (Official Languages) Bill 71 Dadl yn Ceisio Cytundeb y Cynulliad i Gyflwyno Bil Arfaethedig Aelod ynghylch Asbestos (Adennill Costau Meddygol) (Mick Antoniw) Debate Seeking the Assembly’s Agreement to Introduce a Member-proposed Bill on Asbestos (Recovery of Medical Costs) (Mick Antoniw) 86 Dadl y Ceidwadwyr Cymreig: Amaethyddiaeth a Choedwigaeth Welsh Conservatives Debate Agriculture and Forestry 111 Cyfnod Pleidleisio Voting Time 116 Dadl Fer: Tîm Prydain Fawr: Cyfle Euraid Short Debate: Team GB: A Golden Opportunity Yn y golofn chwith, cofnodwyd y trafodion yn yr iaith y llefarwyd hwy ynddi yn y Siambr. Yn y golofn dde, cynhwyswyd cyfieithiad. In the left-hand column, the proceedings are recorded in the language in which they were spoken in the Chamber. In the right-hand column, a translation has been included. 2 16/05/2012 Cyfarfu’r Cynulliad am 1.30 p.m. gyda’r Llywydd (Rosemary Butler) yn y Gadair. The Assembly met at 1.30 p.m. with the Presiding Officer (Rosemary Butler) in the Chair. The Presiding Officer: Good afternoon. The Y Llywydd: Prynhawn da. Dyma ddechrau National Assembly for Wales is now in trafodion Cynulliad Cenedlaethol Cymru. session. Cwestiynau i Weinidog yr Amgylchedd a Datblygu Cynaliadwy Questions to the Minister for Environment and Sustainable Development Prosiectau Microgynhyrchu Microgeneration Projects 1. Nick Ramsay: Pa gynlluniau sydd gan y 1. Nick Ramsay: What plans does the Gweinidog i gefnogi prosiectau Minister have to support micro-generation microgynhyrchu ledled Cymru. projects throughout Wales. OAQ(4)0117(ESD) OAQ(4)0117(ESD) The Minister for Environment and Gweinidog yr Amgylchedd a Datblygu Sustainable Development (John Griffiths): Cynaliadwy (John Griffiths): Mae polisi Welsh Government energy policy includes ynni Llywodraeth Cymru yn cynnwys support for microgeneration projects in cymorth ar gyfer prosiectau microgynhyrchu Wales. yng Nghymru. Nick Ramsay: That is clear, Minister; thank Nick Ramsay: Mae hynny'n glir, Weinidog; you. [Laughter.] Some things never change. diolch. [Chwerthin.] Nid yw rhai pethau byth The media has been full of stories about the yn newid. Mae'r cyfryngau wedi bod yn Severn barrage over recent days for obvious llawn straeon am forglawdd Hafren dros y reasons. However, I am sure that you will dyddiau diwethaf am resymau amlwg. Fodd agree that microgeneration projects may not bynnag, rwyf yn siŵr y byddwch yn cytuno be in the public eye, but they are still there er nad yw prosiectau microgynhyrchu yn and, in many cases, are feasible. You may be llygad y cyhoedd, maent yn dal yno ac, mewn aware that the Transition Chepstow group in llawer o achosion, maent yn ymarferol. my constituency is examining the feasibility Efallai eich bod yn ymwybodol bod grŵp of harnessing the power of the Wye river to Pontio Cas-gwent yn fy etholaeth yn edrych produce power to supply the town. What ar y posibilrwydd o harneisio grym afon Gwy support can the Welsh Government offer to i gynhyrchu pŵer i gyflenwi'r dref. Pa help take this project forward? gymorth y gall Llywodraeth Cymru ei gynnig i helpu i ddatblygu'r prosiect hwn? John Griffiths: Thank you for that John Griffiths: Diolch am y cwestiwn supplementary question. It is very important atodol hwnnw. Mae'n bwysig iawn ein bod that we support communities in Wales that yn cefnogi cymunedau yng Nghymru sy'n wish to take forward micro-energy dymuno datblygu prosiectau microgynhyrchu generation. It is very important for ynni. Mae'n bwysig iawn ar gyfer datblygu community development and if there can be a cymuned ac os gall prosiectau o'r fath fod yn source of income from such projects, it can ffynhonnell incwm, gall gynnal datblygiad sustain community development and open up cymunedol ac agor pob math o lwybrau all sorts of new avenues over a long period of newydd dros gyfnod hir o amser. Felly, time. So, we are happy to offer that support. rydym yn hapus i gynnig y gefnogaeth Ynni’r Fro is important as a scheme that was honno. Mae Ynni'r Fro yn bwysig fel cynllun set up to provide advice and support and a sefydlwyd i roi cyngor a chefnogaeth, a sometimes financial assistance. Additionally, chymorth ariannol weithiau. Yn ogystal, mae Community Energy Wales is an important Ynni Cymunedol Cymru yn fenter newydd new player on this front. I hope that that bwysig yn hyn o beth. Gobeithiaf y bydd y initiative will be successfully launched at the fenter honno'n cael ei lansio yn llwyddiannus 3 16/05/2012 forthcoming Hay Festival of Literature and yng Ngŵyl y Gelli cyn bo hir, sy’n ŵyl the Arts. I hope that your constituents make Lenyddiaeth a'r Celfyddydau. Rwyf yn contact with both organisations. gobeithio y bydd eich etholwyr yn cysylltu â'r ddau sefydliad. Rhaglen ar gyfer Dileu TB Buchol Bovine TB Eradication Programme 2. Antoinette Sandbach: A wnaiff y 2. Antoinette Sandbach: Will the Minister Gweinidog ddatganiad am raglen make a statement on the Welsh Government’s Llywodraeth Cymru ar gyfer dileu TB buchol. bovine TB eradication programme. OAQ(4)0125(ESD) OAQ(4)0125(ESD) John Griffiths: Since my announcement on John Griffiths: Ers fy nghyhoeddiad ar 20 20 March, the Office of the Chief Veterinary Mawrth, mae Swyddfa'r Prif Swyddog Officer has been working on implementation Milfeddygol wedi bod yn gweithio ar of the new strategic framework for bovine weithredu'r fframwaith strategol newydd ar TB eradication in Wales. gyfer dileu TB buchol yng Nghymru. Antoinette Sandbach: The First Minister Antoinette Sandbach: Mae'r Prif Weinidog has stated in the Chamber that the science wedi datgan yn y Siambr mai'r wyddoniaeth and the law were the only considerations a'r gyfraith oedd yr unig ystyriaethau i'ch behind your TB eradication u-turn. However, penderfyniad tro pedol ynghylch dileu TB. Professor Pollock, your science adviser on Fodd bynnag, mae'r Athro Pollock, eich the TB eradication board, has resigned over cynghorydd gwyddoniaeth ar y bwrdd dileu your decision to use wildlife vaccination. TB, wedi ymddiswyddo yn sgîl eich You have refused on several occasions to penderfyniad i frechu bywyd gwyllt. Rydych state whether or not this was the preferred wedi gwrthod dweud ar sawl achlysur ai’r option of either the Chief Scientific Adviser dewis hwn a oedd orau gan naill ai Brif for Wales or the Chief Veterinary Officer for Gynghorydd Gwyddonol Cymru neu Brif Wales. Are you still prepared to stand here Swyddog Milfeddygol Cymru. A ydych yn and state that your decision was based on dal yn barod i sefyll yma a datgan bod eich science? Do you believe that any farmer penderfyniad wedi'i seilio ar wyddoniaeth? A whose livelihood is slowly being destroyed ydych yn credu y bydd unrhyw ffermwr sydd by this disease will believe you? â'i fywoliaeth yn araf gael ei dinistrio gan y clefyd hwn yn eich credu? John Griffiths: We have had the science John Griffiths: Rydym wedi cael yr review, as we said that we would as a adolygiad gwyddoniaeth, fel y dywedom y Government. In my statement to Plenary, I byddem fel Llywodraeth. Yn fy natganiad i'r made clear what Welsh Government policy is Cyfarfod Llawn, nodais yn glir beth oedd and the vaccination programme that we will polisi Llywodraeth Cymru ynghyd â'r rhaglen be taking forward in the intensive action area. frechu y byddwn yn ei chyflwyno yn yr ardal I also made clear that our policy is based on triniaeth ddwys. Nodais yn glir hefyd fod ein science and that legal considerations were polisi yn seiliedig ar wyddoniaeth a bod also a factor. I think that all of that is very ystyriaethau cyfreithiol hefyd yn ffactor. clear and I have stated it a number of times. Credaf fod hynny i gyd yn glir iawn ac rwyf There are various views on the best way wedi dweud hynny sawl gwaith. Mae forward. I have thanked Professor Pollock for gwahanol safbwyntiau ynghylch y ffordd his work over a number of years, which we orau ymlaen. Rwyf wedi diolch i'r Athro value. We will take forward policy and our Pollock am ei waith dros nifer o flynyddoedd, comprehensive framework for the eradication ac rydym yn gwerthfawrogi hwnnw. Byddwn of bovine TB in Wales, working with the yn bwrw ymlaen â’r polisi a'n fframwaith industry and with vets through the eradication cynhwysfawr ar gyfer dileu TB buchol yng boards. In fact, I met with the eradication Nghymru, gan weithio gyda'r diwydiant a boards this morning. chyda milfeddygon drwy'r byrddau dileu. Yn 4 16/05/2012 wir, cefais gyfarfod â'r byrddau dileu y bore yma. Llyr Huws Gruffydd: Yn dilyn yr oedi Llyr Huws Gruffydd: Following the cyson a fu o ran gwneud cyhoeddiad ar bolisi constant delays in terms of making an newydd y Llywodraeth ar gyfer taclo TB announcement on the Government’s new mewn gwartheg a chreu disgwyliadau bod policy for the eradication of bovine TB and cyhoeddiad i ddod yn yr hydref, yn the raising of expectations that an Nhachwedd, cyn y Nadolig, yn y flwyddyn announcement would be made in the autumn, newydd ac yn y blaen, pa wersi y byddwch in November, before Christmas, in the new yn eu dysgu, Weinidog, ynglŷn â’r modd y year and so on, what lessons will you learn, deliodd eich Llywodraeth chi â’r holl Minister, about the way your Government sefyllfa? dealt with the whole issue? John Griffiths: I think that there was no John Griffiths: Nid wyf yn meddwl bod delay.